227227

220

เฉลยใบงาน เรื่อง วิเคราะห์คุณค่าจากเรื่องนิราศภูเขาทอง

หน่วยที่ ๑ แผนการจัดการเรียนรู้ ๓ เรื่อง นิราศภูเขาทอง
รายวิชาภาษาไทย รหัส ท๒๑๑๐๑ ภาคเรียนที่ ๑ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑

ตอนที่ ๑ ให้นักเรียนอ่านบทประพันธ์ที่กาหนดให้ แล้วตอบคาถาม

๑. ถึงบางพูดพูดดีเป็นศรีศักดิ์ มีคนรักรสถ้อยอร่อยจิต
แม้นพูดชั่วตัวตายทาลายมิตร จะชอบผิดในมนุษย์เพราะพูดจ
นักเรียนเห็นด้วยกับบทประพันธ์นี้หรือไม่ อย่างไร .........................................................................................
เห็นด้วย เพราะการพูดสามารถให้คุณและโทษแก่ผู้พูดได้ ซึ่งถ้ารู้จักพูด พูดแต่สิ่งดีจะทาให้เกิด
มงคลแก่ตน มีแต่คนรักและปรารถนาดี แต่ถ้าหากพูดไม่ดีก็จะเป็นการสร้างศัตรูได้
๒. มาจอดท่าหน้าวัดพระเมรุข้าม ริมอารามเรือเรียงเคียงขนาน
บ้างขึ้นล่องร้องราเล่นสาราญ ทั้งเพลงการเกี้ยวแก้กันแซ่เซ็ง
บ้างฉลองผ้าป่าเสภาขับ ระนาดรับรัวคล้ายกับนายเส็ง
มีโคมรายแลอร่ามเหมือนสามเพ็ง เมื่อคราวเคร่งก็มิใคร่จะได้ดู
บทประพันธ์นี้สะท้อนให้เห็นสภาพสังคมเป็นอย่างไร
สะท้อนให้เห็นวิถีชีวิตของคนที่อาศัยอยู่ริมแม่นา และการละเล่นเพื่อเป็นการเฉลิมฉลองงานผ้าป่า ที่จัด
ขึนในท้องถิ่นที่มีการประดับประดาโคมไฟอย่างสวยงาม
๓. ถึงหน้าวังดังหนึ่งใจจะขาด คิดถึงบาทบพิตรอดิศร
โอ้ผ่านเกล้าเจ้าประคุณของสุนทร แต่ปางก่อนเคยเฝ้าทุกเช้าเย็น
พระนิพพานปานประหนึ่งศีรษะขาด ด้วยไร้ญาติยากแค้นถึงแสนเข็ญ
ทั้งโรคซ้ากรรมซัดวิบัติเป็น ไม่เล็งเห็นที่ซึ่งจะพึ่งพา
บทประพันธ์นี้กล่าวถึงบุคคลใด อย่างไร
กล่าวถึงพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ซึ่งพระองค์เป็นผู้ที่มีพระคุณต่อสุนทรภู่
เมื่อสินพระองค์ไปแล้ว ทาให้ชีวิตของสุนทรภู่ต้องตกยาก
 228228
221

ตอนที่ ๒ ให้นักเรียนวิเคราะห์และอธิบายคุณค่าด้านวรรณศิลป์จากวรรณคดีเรื่อง นิราศภูเขาทอง

๑. ถึงบางเดื่อโอ้มะเดื่อเหลือประหลาด บังเกิดชาติแมลงหวี่มีในไส้
เหมือนคนพาลหวานนอกย่อมขมใน อุปไมยเหมือนมะเดื่อเหลือระอา
มีความดีเด่นด้านการใช้ความเปรียบที่ลึกซึงกินใจ เข้าใจง่าย โดยเปรียบเทียบให้เห็นถึงคนที่มีจิตใจไม่ดี
เปรียบได้กับผลมะเดื่อที่ภายนอกมีสีสันสวยงาม แต่ข้างในกลับเต็มไปด้วยแมลงหวี่ที่ชอนไชอยู่ข้างใน
๒. ดูน้าวิ่งกลิ้งเชี่ยวเป็นเกลียวกรอก กลับกระฉอกฉาดฉัดฉวัดเฉวียน
บ้างพลุ่งพลุ่งวุ้งวงเหมือนกงเกวียน ดูเวียนเวียนคว้างคว้างเป็นหว่างวน
มีความดีเด่นด้านการเล่นเสียง โดยเฉพาะการเล่นเสียงสัมผัสในวรรค เช่น วิ่ง-กลิง เชี่ยว-เกลียว
ฉอก-ฉาด-ฉัด-ฉวัด-เฉวียน
๓. เห็นโศกใหญ่ใกล้น้าระกาแฝง ทั้งรักแซมแซงสวาทประหลาดเหลือ
เหมือนโศกพี่ที่ระกาก็ช้าเจือ เพราะรักเรื้อแรมสวาทมาคลาดคลาย
ความดีเด่นเรื่องการ เล่นคา คือคาว่า โศก รัก และระกา ซึ่งหมายถึงต้นไม้ และความรู้สึก
๔. ไม่เห็นคลองต้องค้างอยู่กลางทุ่ง พอหยุดยุงฉู่ชุมมารุมกัด
เป็นกลุ่มกลุ่มกลุ้มกายเหมือนทรายซัด ต้องนั่งปัดแปะไปมิได้นอน
ความดีเด่นด้านการเลียนเสียงธรรมชาติ (สัทพจน์) เสียงยุง ฉู่ เสียงปัดยุง แปะ
๕. ถึงบ้านงิ้วเห็นแต่งิ้วละลิ่วสูง ไม่มีฝูงสัตว์สิงกิ่งพฤกษา
ด้วยหนามดกรกดาษระดะตา นึกก็น่ากลัวหนามขามขามใจ
งิ้วนรกสิบหกองคุลีแหลม ดังขวากแซมเสี้ยมแทรกแตกไสว
ใครทาชู้คู่ท่านครั้นบรรลัย ก็ต้องไปปีนต้นน่าขนพอง

ความรู้ที่ได้รับจากบทประพันธ์ ความเชื่อเรื่องต้นงิวในนรกภูมิ
ข้อคิดที่ได้รับ ไม่มักมากในกาม
แนวทางในการนาความรู้และข้อคิดไปใช้ในชีวิตประจาวัน ให้เป็นผู้มีศีลธรรม