अ भषे

ही एक वै दक दे वता आहे . ाचा अ व कार हा

ऋ वेदापासून आहे ,ऋ वेदात ाचे एकूण ७५ उ लेख
आहे ही देवता शंकरात नं तर वक सत झाली. या
दे
वतेचेवेदप् ात शं कर , शव यांयाशी एक करण
झालेआहे ते
फार नं तरचे. ाचेमूल व प हे फार
भीषण , हसक असे आहे , यामु
ळेभ याला सतत
वनं
ती करतो क मा यावर दया कर ,मला मा
नकोस, स होऊन मला ह ा या व तू दे
. ाचे
सरेव प भ हणजे क याण करणारा असे ही
आहेहणू न सू हेया भ पाला स
कर यासाठ आहे . हा अ नी व प आहे तसेच
जल व प आहे . तो पं च महाभुतां
चा अ धप त आहे .
हा नागर सं कृ त या आधीपासू न सनातन धमात
अ त वात आहे .
सू हा यजु
वदा या तै
तरे
ीय सं
हते
चा भाग
आहे .आप या समाजात सूा या पठाणाची
एकादशणी आ ण लघु ही दोन पे जा त च लत
आहे त.याचीच व तरीत आवृी हणजे महा आ ण
अ त होत.एकादशणी म ये स ्ुा या ११
आवृ या करायची प त आहे आ ण पु ढ ल पात
आवतनाची संया ११ या पट त वाढत जाते . लघु
करताना १२१ आवतने होणे आव यक असतेहणू न
११ पुरो हत असतात. ११ पुरो हत ११ वेळा पाठ
करतात . स ्ुात ाची १०० नावे आहे त हणून
या सुाला शत य असे ही हणतात. ावणी
सोमवार , महा शवरा ी इ या द प व दवशी लघु
कर याची था आहे . याच माणे काही लोक रोज या
पू
जतेअ भषे क या वेळ हणतात

स
्ुाचे
दोन भाग आहे
त:

१] अकरा नमकेयात ा या नावामागे

वं
दन असो
याअथ " नमः"असे
पद ये
त.े
नमकात आधी दे
वतेची
तु
ती के
ली जाते
आ ण या तु तीने
तेअकरा
स झाले क मग उ राध ये
तो.
२] अकरा चमकेहणजेयात "च मे " हेश द आहे त
याचा अथ हे
मला हवे
अथवा मला हे दे
.चमकाम ये
तो पठण करणारा कवा कर वणारा मग या
ां
कडेआप याला ह ा असले या गो ी मागतो.
चमक आ ण नमक ही नावे पु
राणकाळात ढ
झाली, याचा ाकरणाशी संबध
ंनाही.
या शवाय सुाचा भाग नसले ला "ओम शा तः
शा तः शा तः " हा शां
तीमंसुवातीला आ ण शे वट
हणतात. घरात सवसाधारणपणे होम करतात आ ण
होमाला या सूा या आवतनाची जोड दली जाते . ११
अस याने ११ या संयेला मह व आहे असे
दसते .सवसाधारणपणे लघु ाला ११ ा ण
असतात [अथात हे आव यक नाही पण तसा रवाज
आहे .] एक ा ण एक नामक मो ानेहणतो
आ ण बाक चे मनात हणतात ,अ या रीतीने नमकाची
११ आवतने झाली असे मानतात . ११ वे
ळा नमके
झाली क एकदा चमकाचा पाठ के
ला जातो.
हा स ्ुातला लपवालपवी न करणारा साधे पणा
फार लोभस आहे . सुाचे पठण हा एक अनुभव
आहे ज हा उप थत वृद
ंजर तयारीचा असेल
आ ण यां नी सू
र बरोबर लावला असेल तर घनगंभीर
आवाजात हे सूजरी ब हं शी ग असले तरी
कोसळत ये त.ेयात होम ,सोवळे आ ण इतर
वातावरण न मती जर व थत असली तर यानं तर
कुठे
तरी दै
वी अनुभव येतो .
या सूाचे पठन कर या या व श प ती आहे त,
याम ये एकादशीनी , लघु ,महा ,अ त
इ या द योग आहे त . ावणी सोमवार , महा शवरा ी
इ या द प व दवशी लघु कर याची था आहे .
याच माणे काही लोक रोज या पू
जत
ेअ भषे क या
वे
ळ हणतात .
---------
सू
नम ते म यव उतो त इषवे
नमः ।
बा यामु
त ते
नमः ॥ १ ॥
या ते शवा तनू
रघोराऽपापका शनी ।
तया न त वा श तमया ग रश ता भ चाकशी ह ॥ २ ॥
या मषु
ंग रश त ह ते
बभ य तवे
।
शवां
ग र तां
कुमा ह ◌ँ
◌ू
सीः पुषं
जगत्
॥३॥
शवे
न वचसा वा ग रशा छा वदाम स ।
यथा नः सव म जगदय मः सु
मना असत्
॥४॥
अ यवोचद धव ा थमो दैो भषक्
।
अह चसवा भय सवा चयातु
धा योऽधराचीः परा
सु
व॥५॥
असौ य ता ो अ ण उत ब ु
ः सु
म लः ।
ये
चेन ◌ँ
◌ू ा अ भतो द ु ताः सह शोऽवै
षा ◌ँ
◌ू
हे
डईमहे ॥६॥
असौ योऽवसप त नील ीवो वलो हतः ।
उतै
नं
गोपा अ ु
दहायः स ो मृ
डया त नः ॥
७॥
नमोऽ तु
नील ीवाय सह ा ाय मीढु
षे
।
अथो ये
अ य स वानोऽहं
तेयोऽकरं
नमः ॥ ८ ॥
मुच ध वन वमु
भयोरा य याम्
।
या ते
ह त इषवः परा ता भगवो वप ॥ ९ ॥
व यं
धनु
ः कप दनो वश यो बाणवाँ
उत ।
अने
श स्
या इषव आभु
र य नष धः ॥ १० ॥
या ते
हेतम ढुम ह ते
बभू
व ते
धनु
ः।
तयाऽ मा व त वमय मया प र भु
ज ॥ ११ ॥
प र ते
ध वनो हे
तर मा वृ
ण ुव तः ।
अथो य इषु
ध तवारे
अम धे
ह तम्
॥ १२ ॥
अवत य धनु
्व ◌ँ
◌ू
सह ा शते
षु
धे
।
नशीय श यानां
मु
खा शवो नः सु
मना भव ॥ १३ ॥
नम त आयु
धायानातताय धृ
णवे
।
उभा यामु
त ते
नमो बा यां
तव ध वने
॥ १४ ॥
मानो महा तमु
त मा नो अभकं
मा न उ तमु
त मा न
उ तम् ।
मा नो वधीः पतरं
मोत मातरं
मा नः या त वो
री रषः ॥ १५ ॥
मा न तोकेतनये मा न आयु
ष मा नो गोषु
मा नो
अ े षु
री रषः ।
मा नो वीरान् भा मनो वधीह व म तः सद म वा
हवामहे ॥ १६ ॥

मराठ अथ ( वै
र)

१) हे ! आप याला नम कार आहे . आप या

ोधाला नम कार आहे. आप या बाणाला नम कार
आ ण आप या भु जां
ना नम कार आहे.
२) हेग रश त ! अथात पवतावर रा न सु
ख
वाढ वणारे ! आ हाला आप या म लमयी मू तने
बघा. जी सौ य अस याकारणानेके वळ पुयाचे
च
फळ दान करणारी आहे .
३) हे
ग रश त ! हे
गरीश ! अथात्
पवतावर रा न
 ाण करणाया आपण लय कर यासाठ या
बाणाला आपण हातात धारण करता याला सौ य
(थोपवा) करा आ ण जगतां
तील जीवां
ची हसा क ं
नका.
४) हे ग रश ! आ ही आप या(कृपे
)ला ा त
कर यासाठ मं गलमयी तो ानेआपली ाथना करत
आहोत. यामु ळे
आमचे संपण
ूजग रोगर हत व स
होवो. ५) शा ला ध न बोलणाया, दे
वां
चेहत
कारणाया, सव रोगां
चा नाश करणाया थम !
आमचे इ सपा दकांचा नाश आ ण अधोगा मनी
रा स ना पण आम यापासू न र ठे
वो.
६) हे
जेता , अ ण आ ण प ल वणाचे म लमय
सू
य प आहे त व यांया चारी बाजू
न
ंा सह
करण पी आहे त यां
या ोधाचे आ ही भ
क न नवारण करतो.
७) हेजेवशेष र वण सू य पी नीलक ठ
चल व प आहे त, यां
ना गोप बघत आहेत, न ा बघत
आहे त तेयां
ना आ ही ब घत यावर तेआमचे क याण
करोत.
८) सचन करणाया सह नेअसले या पज य प
नीलक ठ ाला आमचा नम कार आहे. यां
चेजे
अनुचर आहे
त यां
नापण आमचा नम कार आहे
.
९) हेभगवन् ! आप या धनुयाम येही जी दोरी आहे
ती सोडा करा व हाताम ये
जो बाण आहे तो पण
बाजुला क न आम यासाठ सौ य (कृ पाळु ) हा.
१०) जटाधारी ाचेधनु
य दोरी नसलेले
, भाता बाण
नसलेला आ ण यान खड्
ग नसले लेहोवो.
११) हे
संतृ
त करणाया ! आप या हातां
त जी
आयु धे
आहेत व जेआपले धनु य आहेया (आ हाला)
उप व न दे
णाया आयु
धां
नी व धनुयानेसव बाजुन
ंी
आमचे र ण करा.
१२) धनु धारी असणाया आपले जेहे
श आहे ते
आमचे र ण कर यासाठ आम या चारी बाजु ापु
न
राहो. परं
तु आपला तीरकमठा मा आम यापासु
न
लांब ठेवा.
१३) हेसह नेअसणाया, शे
कडो भाते असले या
! आपण आपले
धनु
य दोरी र हत व बाणां
ची टोके
धारर हत क न आम यासाठ क याणदायी व
आनं ददायी हा.
१४) हे ! धनु यावर न चढवले या आप या
बाणां
ना नम कार आहे. आप या दो ही भु
जां
ना
नम कार आहे. तसे
चश ु सं
हारक आप या धनु याला
नम कार आहे.
१५) हे ! आम या येजनां ना मा नका.
आम या मुलां
ना मा नका. आम या त णांना मा
नका. आम या ण ूां
ना मा नका. आम या माता-
प याची हसा क नका. आम या य जनानां मा
नका. आमचे पु-पौ ा दक यां
ना मा नका.
१६) हे ! आम या मु लां
वर व पौ ां
वर ोध क
नका. आम या वीरां
ना मा नका. आ ही ह व य घे
ऊन
नर तर य ाथ असले या गायी व घो ां
वर ोध क
नका. आ ही ोधयु असले या आपलेआवाहन
करतो.
शं
करांया स तेसाठ या सूाचा पाठ वशे ष
मह वाचा सां
गतले
ला आहे. शं
करां
ची पू
जा करतां
ना
जलधारे चे
अन यसाधारण मह व पू व पासू
न मानले
ले
आहे . हणू
नच भगवान शंकरां या पू
जत
ा भषेकाची परं
परा आहे
. या ा भषे काम येया
सूाचे अ थान आहे .
ा भषेकाम ये ा ा यायी या पाठाम ये
अकरावेळा या सूाची आवृी केयावर पू ण
ा भषेक मानला जातो. हे सू वध
तापां
पासू
न मु करणारे व मो ा ती या मागावर
ने
णारेमानलेजाते
.
----------

दे
वता, लघु आ ण अ त

अनेक ठकाणी शं करा या दे

वळांतन
ूलघु के ल
जातात व अ भषेक केल जातात. अ भषे क हे तक
आहे. अ भषेक पा ातू
न पा याची धार जशी सतत
परमेरावर पडत असते , तसे आपलेमन सतत
परमेरचरणी असले पा हजे.
 हे
शंकराचे
एक तो आहे . ते
अकरा वे
ळा हटले
क एक एकद णी होते
. अकरा एकद णीचा एक
लघु . अकरा लघु ां
चा एक महा आ ण अकरा
महा के ल क एक अ त होतो.
अशा कारे अ भषे
क करणेही अ भषे
कभ ची,
उपासने
ची एक प त आहे
.
ॐ नमः शवाये
त बीजम्
।
ॐ शवतराये
तश ः।
ॐ महादे
वाये
त क लकम्
।
ी सां
बसदा शव साद स थ जपे
व नयोगः ॥
ही एक वैदक देवता आहे. ाचा अ व कार हा
ऋ वेदापासू
न आहे, ऋ वेदात ाचे एकू
ण ७५
उ लेख आहे ही दे
वता शंकरात नं
तर वक सत झाली.
हा श द रोद ती अथवा रोदय त अथातच
रड वणारा या श दाव न आला आहे . या दे
वते
चे
वे द-
प ात शंकर, शव यां याशी एक करण झाले आहे, ते
फार नं
तरचे. ाचे मू
ळ व प हे फार भीषण, हसक
असे आहे, यामुळेभ याला सतत वनं ती करतो क
मा यावर दया कर, मला मा नकोस, स होऊन
मला ह ा या व तू दे
.
ाचेसरेव प भ हणजे क याण करणारा
असेही आहेहणू न सू हेया भ पाला स
कर यासाठ आहे . हा अ नी व प आहे तसे
च
जल व प आहे . तो पं
च महाभु तां
चा अ धप त आहे.
हा नागर सं
कृ त या आधीपासू न सनातन धमात
अ त वात आहे .
सू हा यजुवदा या तैतरे
ीय सं हते
चा भाग आहे .
आप या समाजात सूा या पठाणाची एकादशणी
आ ण लघु ही दोन पे जा त च लत आहे त.
याचीच व तरीत आवृी हणजे महा आ ण
अ त होत. एकादशणी म ये स ्ुा या ११
आवृ या करायची प त आहे आ ण पुढ ल पात
आवतनाची संया ११ या पट त वाढत जाते . लघु
करताना १२१ आवतने होणे आव यक असतेहणू न
११ पु
रो हत असतात. ११ पुरो हत ११ वे
ळा पाठ
करतात. -सुात ाची १०० नावे आहेत हणू न
या सुाला शत य असे ही हणतात. ावणी
सोमवार, महा शवरा ी इ या द प व दवशी लघु
कर याची था आहे . याच माणे काही लोक रोज या
पू
जतेअ भषे क या वेळ हणतात.

ॐ यं
ब
॑कं
यजामहे
सु
ग॒धं
पु
॒॑
वध॑
नम्
।
उ॒
वा॒॒
क म॑
व॒
ब ध॑
ना मृ
॒
यो-मु
॑ीय॒
माऽमृ
ता॓
त्
||१||
|| ॐ शा तः॒
शा तः॒
शा तः॑
||
-------
॥ ा भषे
काचे आ ण याचे
फ़ळ ॥
आप याघरी काही वशे ष दवस असे ल उ. वाढ दवस,
ावण म ह यातील सोमवार, दोष या दवशी
शं
करावरती ध, पाणी याने अ भषे
क करतात. परं
तु
का हवेळा मनात वे
गळा सं क प अस यास खालील
मा हतीचा उपयोग करावा.
1) शु पा याचा अ भषे
क :- पाउस पड यासाठ .
2) कु
शोदक(दभ घातले
ले
पाणी) :- ाधी नाशासाठ .
3) दही :- गोधना द ा तीसाठ .
4) उसाचा रस :- ल मी ा तीसाठ . आयु
या या
वृ साठ .
5) मध कवा तू
प :- धन ा तीसाठ .
6) पु
यतीथ दक :- मो ा तीसाठ .
7) गाईचेध कवा साखर म त पाणी :-
पु ा तीसाठ .
8) कपू
म त पाणी :- वरनाशासाठ .
9) तु
पाचा अ भषे
क :- वं
श व तारासाठ .
१०) साखर म त ध :- बु मान हो यासाठ .
११) मधाचा अ भषे
क :- यनाश, पाप, ा धनाश.
१२) चं
दन, अ गं
ध म त पाणी :- शवाला / देवाला
शां
त कर यासाठ . वशे
ष – रानरे ा या (गवा)
शगाने शवावर अ भषेक करावा. लघु , महा ,
अ त कर याची काही कारणे - आप या
नाशासाठ , का यक, वा चक, मान सक मतभे द र
हो यासाठ . भारतीय सं कृत वषयी मे/ न ा
उ प हो यासाठ . शां तता नां
द यासाठ , या
ज मातील सव कारे उ कष साध यासाठ , करणी,
जारण, मारण, बंधन, यातू
न मु हो यासाठ ,
दे
वतेचा कृ
पा-आशीवाद ा त हो यासाठ ,
सवअ र नरसनासाठ , मनात या शु भइ छा पू ण
हो यासाठ इ. कारणां साठ लघु इ या दक काय
करावी.
-------
ी गुच र ा म ये अ भषे
काचे
मह व सां
गतले
आहे
अ . ३४ नु
सार पु
ढ ल माणे
,
ी गुनृसहसर वती या ा हण प तप नीला हणाले ,
"पराशर ऋष नी भ सेन राजाला ा म हमा सां गन
ू
या या पुाचेव धानपुाचे पू
वज माचे चर
स व तर सांगतले. ते
ऐकून राजाला अ तशय आनं द
झाला. पराशारां
या चरणां
वर लोटां
गण घालू
न तो
 हणाला, "मुनवय, मा या पुाचा पूवज मवृांत तुही
सांगतलात. गतज मी माझा पुसु धम व धानपु
तारक हेदोघे कुकु ट-मकट होते. या ग णकेनेया
दोघां
या ग यात ा बां धलेहोते. या के
वळ
अजाणते पणे घडले या पुयाईनेया ज मी ते
आमचे
पुझाले आहे त. मुनवय, आपण काल ानी आहात,
सव आहात, ते हा मा या एकु
ल या एका पुाचे
भ व य सांगा. मा या पुाला कती आयु य आहेते
सां
ग याची कृ पा करावी.
राजाने असे वचारले असता पराशरां नी णभर मौन
धारण के ले, थोडा वचार के ला. मग ते राजाला हणाले ,
"राजा, मी आता जे सां
गतो ते अ यंत कटू असले तरी
स य आहे आ ण ते ऐकून तु ही सव ःखसागरात
बुडून जाल, याची क पना आहे ; परं
तुस य काय आहे
ते सांगतले पा हजे . नाहीतर मा या ानाला कमीपणा
येईल, मा या साधने ला दोष लागे ल. तु
झी ऐक याची
तयारी आहे ना ?" राजा हणाला, "भावी घटनां ची
क पना आली तर काहीतरी उपाय क न अ न
असे ल ते टाळता ये ईल अशा आशे नेमी वचारीत आहे.
जे असे ल ते
सांगा." पराशर हणाले , "मग ऐक तर !
तुझा हा मु
लगा अ पायु षी आहे. तु या पुाला बारा
वष झाली आहे त. आजपासू न सात ा दवशी तु या
पुाला मृ यू
येईल." पराशारां चेहेश दभ स ्न
ेाला
व घातासारखे वाटले. तो एका-एक बे शु पडला.
थो ा वे ळानेशु वर आ यावर तो गडबडा लोळत
शोक क लागला. तो पराशारां चेपाय पाय ध न
वनव या क लागला, "मु नवय, मला या ःखापासू न
वाचवा. काहीही क न मा या मु लाचा अकाली मृ यू
टाळा."
राजाचा तो शोक पा न पराशारां ना याची दया आली.
तेभ स ्न
ेाला समजावीत हणाले , "राजा, असा धीर
सोडू नकोस. या संकटावर मात करायची असे ल, तर
या शू
लपा ण शवशं कराला शरण जा. याची आराधना
कर. या शवा याच इ छे नेही सृी नमाण झाली.
हदेवां
नी व नमाण करावे यासाठ वतःच
शंकरांनी हदे वाला चारी वे
दांचा उपदे श केला. या
चारी वे
दां
चेसार हणजे ा याय, हा ा याय
हणजे य मीच आहे .असेवतःच शं करां
नीच
सां गतले आहे. या शंकरा या आराधने चा उ म उपाय
हणजे यायी ाथने चा सतत पाठ करणे . या
यायाचेजे कोणी भ भावाने , परम े नेवण-
पठण करतील यां या दशनानेइतर लोक उ न
जातील. हा ा याय शं करां
नी हदे वां
ना सां गतला.
हदेवां
नी इतर ऋष या मु खाने
पृ वीवर आणला.
या शत यापेा ेमं सरा नाही. सव पापे ,
अपमृ यूआ ण रते न करणारा व चारी पुषाथ
ा त क न दे णारा हा ा याय मंआहे .
काम ोधाद वकारां पासून घडणारी सव कारची पापे
ा याया या भावाने न होतात. ाचा पाठ
करणा या या समोर ये याससुा यम त घाबरतात.
मा हा ाचा जप, गवाने , उभे रा न, नजून,
अप व पणे े शवाय क नये . ा भषे काचेजल
जे तीथ हणून ाशन करतात यां ना पापेशवत
नाहीत. हणून शवपूजन करणारा शतायु षी होतो.
मी तु
ला एक उपाय सां
गतो, तो केयास तु या पुाचे
आयु य वाढे
ल. गं
डां
तर टळेल. यासाठ भगवान
शं
करांवर दहा हजार ावतनां नी अ भषे क कर, शं
भर
घटां
ची थापना कर. यात द वृां ची पाने
ठे
व व ते
जल अ भमंत क न याने मुलावर सचन कर.
न य दहा हजार ावतने कर. याला तीथ ाशन
क देहणजे तु
झा मु
लगा दहा हजार वष जगे
ल."
पराशरांनी असे सां गतले असता भ से न राजाने
व ान ा हणां ना बोलावू न ानुान सुके ले.
शंकरावर अ भषे क सुके ला. या अ भषे क जलाने
राजपुाला नान घातले . हे ानुान अखं ड सात
दवस चालू होते
. सात ा दवशी राजपुअचानक
बेशुद पडला. ते पाहताच पराशरां नी या यावर
अ भषे काचे जल शपडले . ा हणांनी दले या
मंा ता या यावर टाक या. यावे ळ सू म पाने
तेथेआले ले यम त राजपुा या जवळ ये ऊ शकले
नाहीत. यांनी यमपाश टाकू न ाण खे च याचा खू प
य न केला, पण याचा काहीही उपयोग झाला नाही.
यावे
ळ दं डधारी शव त ते थेआले . यांनी यम तांना
झोडपू न काढून पळवू न लावले . यामुळेराजपु
शु वर आला. ते पा न भ से न या डो यां तन
ू
आनादा ू वा लागले . पराशारां
ना आनं द झाला. ते
राजाला हणाले , "राजा, आपण जकलो. तु या
पुावरील मृ यू
चे गंडां
तर गेले. " मग यां नी सु
धामाला
वचारले, "बाळा, जे काही झालेयातले तु
ला काही
आठवते का ? " सुधम हणाला, "एक महाभयं कर
काळपुष मला पकडू न ने या या बे तात होता.
याचवेळ चार द पुष धावत आले . तेदोघे
ही
शवशंकरासारखे दसत होते . यां नी या
काळपुषापासू न माझी सु टका के ली." हे ऐकताच
राजा भ से न भगवान शं करां
चा जयजयकार क
लागला.
नगरात सगळ कडे आनं दो सव सुझाला. राजाने
भरपूर दानधम के ला. सव ा हणां ना भोजन व द णा
दे
ऊन यां चेआशीवाद घे तले. पराशारां
ना महासनावर
बसवून यां चा मोठा स मान के ला. याचवे ळ
नारदमुनी तेथेआले . राजानेयांचा स मान क न
वचारले. "मुनवय, आपण अव या ै लो यात संचार
करता, ते हा आपणास काही अपू व असे
आढळले का ?"
नारदमु नी हणाले , "मी कै लासलोक गे लो होतो.
यावेळ यम वीरभ ाला जाब वचार यासाठ आला
होता. "मा या तां ना शव तां नी पटाळू न का
लावले ?" असे यमाने वचारले असता वीरभ याला
हणाला, "तू भ से न या मु लाला कोणा या आ न ेे ने त
होतास ? याला दहा हजार वषाचे आयु य आहे . तो
सावभौम राजा होणार आहे . हेतु
ला मा हत नाही का ?
तूआप या मयादा का सोड यास ? च गु ताकडे
काय न द आहे ती पहा. " मग यमाने च गु ताला
खुलासा वचारला , ते हा च गु त सुधमाची प का
पा न हणाला, 'ये थे या राजपुाला बारा वष आयु य
आहे असे ल हले आहे हेखरे . मोठे
च गंडांतर आहे ,
पण नं तर तेथचे'मो ा पु याईने व ानुानाने ते
गं
डांतर चुकवू न हा दहा हजार वष रा य करील असे
ल हले आहे ." हेऐकताच यम वीरभ ाला नम कार
क न नघू न गे ला. या पराशरां या साम याने व
ानुानाने तु या पुाने मृ यूलाही ककले आहे ."
असे सां
गनूनारदमु नी 'नारायण नारायण' हणत
आकाशमागाने नघू न गेले. पराशरांनीही राजाचा
नरोप घे
तला.
या ा हण प तप नीला ह कथा सांगन
ू ीगु
नृसहसर वती हणाले , " ानुानाचे
व ा धारण
केयाचे माहा य असे मोठे
अ त ुआहे. स योगी
नामधारकाला हणाले , हणून तर ीगु ं
चे ावर
फार मेआहे . ीगु व प आहेत हणू न
यायानेयांची पू
जा करावी."
अशा रीतीनेीगुचा र ामृ तातील ' ा याय
माहा य' नावाचा अ याय चौ तसावा समा त असे
मह व ा भषे
का चेआहेत.
--------
एकाद शनी अ भषे
क :- ( - संया) - ११
आवतने[८]
लघु अ भषे
क :- (११ एकाद शनी) -१२१ आवतने
महा अ भषे
क:- (११लघु ) - १३३१ आवतने
अत अ भषे
क :- (११ महा ) - १४६४१ आवतने
------------------------------
सं
कलन :- अशोककाका कु
लकण
९०९६३४२४५१