You are on page 1of 253

` ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ

[ ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ- ೕಯ ಸ ಂಧ]


[ಸು ಾರು ಐದು ಾ ರ ವಷ ಗಳ ಂ ೆ, ಾ ಪರದ ೊ ೆಯ ೇದಗಳನು ಂಗ ಬಳ ೆ ೆ ತಂದ ಮಹ
ೇದ ಾ ಸ ೇ, ಅವ ಗಳ ಅಥ ವನು ಾ ವ ಸಲು ಹ ೆಂಟು ಪ ಾಣಗಳನು ರ ದರು. ಈ ಪ ಾಣಗಳ ೆಚು
ಪ ದ ಾದುದು ಾಗೂ ಪ ಾಣಗಳ ಾಜ ಎನ ಬಹು ಾದ ಮ ಾಪ ಾಣ ಾಗವತ.
ಾವ ಎನು ವ ಾವ ಾ ೆ ೆದು ಂ ೆ. ಜಗ ನ ಎ ಾ ೕವ ಾತಗಳ ಅ ಾಯಕ ಾ ಅದರ ಾ ಳ ೆ
ಾಗು ೆ. ಈ ಾ ಂದ ಾ ಾಗುವ ಉ ಾಯ ಉಂ ೇ? ಉಂಟು, ಶುಕಮು ನು ದ ೕಮ ಾ ಗವತ ೇ ಅಂತಹ
ೌ ಷಧ. ಾನ-ಭ ರಳ ಾ ರುವ ಕ ಯುಗದಲಂತೂ ಇದು ೕ ಾ ಅವಶ ಾದ ಾ ೕಪ.
ಾಗವತದ ಅ ೇಕ ಕ ೆಗ ೆ. ಆದ ೆ ನಮ ೆ ಈ ಕ ೆಗ ಂತ ಅದರ ಂ ರುವ ಸಂ ೇಶ ಮುಖ . ಒಂದು ತತ ದ
ಸಂ ೇಶ ಾ ಒಂದು ಕ ೆ ೊರತು, ಅದನು ಾಸವ ಾ ನ ೆದ ಘಟ ೆ ಎಂದು ಯ ೇ ಾ ಲ.
ಮನಸು ಶುದ ಾ ದ ೆ ಎಲವ ಶುದ. ಮನಸು ಮ ೕನ ಾದ ೆ ೖ ೊ ೆದು ಏನು ಉಪ ೕಗ? ನಮ ಮನಸ ನು ೊ ೆದು
ಶುದ ಾಡುವ ಾಧನ ಈ ಾಗವತ. ಶ ೆ ಂದ ಾಗವತ ಓ ದ ೆ ಮನಸು ಪ ಶುದ ಾ ಭಗವಂತನ ಂತ ೆ ೆ
ೊಡಗುತ ೆ. ಡುಗ ೆಯ ಾ ಯನು ೆ ೆದು ೋ ಸುತ ೆ.
ಪ ಜ ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರು ತಮ ಾಗವತ ಪ ವಚನದ ಒಬ ಾ ಾನ ಗೂ ಅಥ ಾಗುವಂ ೆ ವ ದ
ಾಗವತದ ಅಥ ಾರವನು ಇ-ಪ ಸಕ ರೂಪದ ೆ ೆ ದು ಆಸಕ ಅ ಾ ತ ಬಂಧುಗ ೆ ತಲು ಸುವ ಒಂದು
ರುಪ ಯತ ವನು ಇ ಾಡ ಾ ೆ.]
Visit us @: http://bhagavatainkannada.blogspot.in/ ತ ಕೃ ೆ: ಅಂತ ಾ ಲ


ಓದುವ ದಲು ............................................................................................................ 2
ೕಯ ಸ ಂಧ............................................................................................................. 3
ಪಥ ೕS ಾ ಯಃ............................................................................................................................. 3
ೕ ೕS ಾ ಯಃ......................................................................................................................... 24
ತೃ ೕS ಾ ಯಃ .......................................................................................................................... 52
ಚತು ೋ S ಾ ಯಃ ........................................................................................................................ 60
ಪಂಚ ೕS ಾ ಯಃ ......................................................................................................................... 66
ಷ ೋS ಾ ಯಃ .............................................................................................................................. 88
ಸಪ ೕS ಾ ಯಃ ......................................................................................................................... 105
ಅಷ ೕS ಾ ಯಃ ......................................................................................................................... 174
ನವ ೕS ಾ ಯಃ ......................................................................................................................... 181
ದಶ ೕS ಾ ಯಃ.......................................................................................................................... 195

ೕಯ ಸ ಂಧ ಮೂಲ ೆ ೕಕ ................................................................................... 207


ಅಥ ಪ ಥ ೕS ಾ ಯಃ .................................................................................................................. 207
ಅಥ ೕ ೕS ಾ ಯಃ ................................................................................................................ 212
ಅಥ ತೃ ೕS ಾ ಯಃ ................................................................................................................. 217
ಅಥ ಚತು ೋ S ಾ ಯಃ ................................................................................................................ 220
ಅಥ ಪಂಚ ೕS ಾ ಯಃ ................................................................................................................. 223
ಅಥ ಷ ೋS ಾ ಯಃ...................................................................................................................... 228
ಅಥ ಸಪ ೕS ಾ ಯಃ ................................................................................................................... 233
ಅಥ ಅಷ ೕS ಾ ಯಃ .................................................................................................................. 239
ಅಥ ನವ ೕS ಾ ಯಃ ................................................................................................................... 242
ಅಥ ದಶ ೕS ಾ ಯಃ ................................................................................................................... 247

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 1


ಓದುವ ದಲು

ಓದುವ ದಲು

ಪ ಜ ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರು ಒಬ ಾ ಾನ ಮನುಷ ೆ ಅಥ ಾಗುವಂ ೆ ವ ದ ‘ ಾಗವತ


ಪ ವಚನ’ವನು ಬಳ ೊಂಡು ಇ ಾಗವತದ ವರ ೆಯನು ಪ ಸುತಪ ಸ ಾ ೆ. ಓದುಗರು ಾಧ ಾದ ೆ
ಆ ಾಯ ರ ಪ ವಚನದ ಧ ಸುರು ಯನು ೇ ೊಳ ೇ ಾ ಇ ನಂ ೊಳ ೇ ೆ.
ಧ ಸುರು ಯನು ೇಳಲು ಾಧ ಾಗ ೇ ಇದವ ೆ ಅನುಕೂಲ ಾಗ ೆಂದು ಈ ಪ ಸಕವನು ಬ ೆಯ ಾ ೆ.
ಅ ಾ ತ ಬಂಧುಗಳ ಈ ಮ ಾ ಗ ಂಥದಲಡ ರುವ ಅಪ ವ ಅಥ ಾರವನು ಅ ತು ತಮ ೕವನವನು
ಾವನ ೊ ೊಳ ೇ ಾ ಾ ಸು ೇ ೆ.

ಾಪ ೆ
ಈ ಇ-ಪ ಸಕವನು ಅ ಾ ತ ದ ಆಸ ಯುಳ ವ ಾ ೕಡ ಾ ೆ. ಆದ ಂದ ಇದನು ಾವ ೇ
ಾ ಾರ ಾ (Commercial purpose) ಬಳಸ ಾರ ಾ ೋ ೆ. ಈ ಪ ಸಕವನು ಆ ಾಯ ರ ಪ ವಚನ
ೇ ೊಂಡು ಬ ೆ ದರೂ ಕೂ ಾ, ಬ ೆಯು ಾಗ ಅ ೇಕ ತಪ ಗ ಾ ರಬಹುದು. ಬ ೆಯುವವರು ತಮ ೆ
ಅಥ ಾದ ೕ ಯ ಬ ೆದು ೊಂ ರಬಹುದು. ಇ ಾ ೆ ಏ ಾದರೂ ತಪ ಅಂಶ ಕಂಡುಬಂದ ೆ ಅದ ೆ
ಆ ಾಯ ರು ೊ ೆ ಾರರಲ. ಇದ ಾ ಓದುಗರು ೇರ ಾ ಆ ಾಯ ರ ಪ ವಚನದ ಧ ಸುರು ಯನು
ೇ ೊಳ ೇ ಾ ನಂ ೊಳ ೇ ೆ. ಈ ಪ ಸಕದ ಮುಖಪ ಟದ ಬಳಸ ಾದ ತ ಅಂತ ಾ ಲ ಂದ
ೆ ೆದು ೊಂ ದು. ಒಂದು ೇ ೆ ಆ ಬ ೆ ಾರ ಾದರೂ ಆ ೇಪ ದ ೆ ದಯ ಟು ನಮ ೆ ಬ ೆದು .
ಅದನು ತ ಣ ೆ ೆದು ಾಕ ಾಗುವ ದು.

ಸಂಪಕ ೊಂ : http://bhagavatainkannada.blogspot.in/

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 2


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

ೕಯ ಸ ಂಧ
ಪಥ ೕS ಾ ಯಃ
॥ಓಂ ನ ೕ ಭಗವ ೇ ಾಸು ೇ ಾಯ ಓಂ॥
॥ ೕ ಗುರು ೊ ೕ ನಮಃ ಹ ಃ ಓಂ ॥

ಪ ೕ ತನನು ಪ ಶಂ ದ ಶು ಾ ಾಯ ರು

ಉತರ ೊಡುವಂತಹ ಸುಸಂಬದ ಪ ೆ ಯನು ಪ ಸಕ ಾಲದ ೇ ದ ಪ ೕ ತ ಾಜನನು ಶು ಾ ಾಯ ರು


ಪ ಶಂ ಸುವ ದ ೊಂ ೆ ಾಗವತದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧ ಆರಂಭ ಾಗುತ ೆ.

ೕಶುಕ ಉ ಾಚ--
ವ ೕ ಾ ೇಷ ೇ ಪ ಶ ಃ ಕೃ ೋ ೋಕ ತಂ ನೃಪ ।
ಆತ ತ ಮ ತಃ ಪ ಂ ಾಂ ೆ ೕತ ಾ ಷು ಯಃ ಪರಃ ॥೦೧॥

“ಇ ೕ ಾನವ ಸಮು ಾಯ ೆ ಅವಶ ಕ ಾದ ಪ ೆ ಯನು ೕನು ೇ ೆ. ಈ ಪ ೆ ೇವಲ


ೊ ಬ ನದ ೆ ೕ ೕ ಅಲ, ಇದು ಪ ಬ ಮನುಷ ಯ ೇ ೇ ಾದ ಾರದ ಪ ೆ . ಈ ಪ ೆ ೆ ಉತರ
ೊರ ದ ೆ ಇ ೕ ಮನುಕುಲದ ಸಮ ೆ ೆ ಉತರ ಕ ಂ ಾಗುತ ೆ. ‘ಮನುಷ ೕವನದ ೇಳ ೇ ೇ ಾದ
ಸಂಗ ಾವ ದು’ ಎನು ವ ನ ಪ ೆ ೇವಲ ನನಗ ೆ ೕ ಖು ೊಡುವ ಪ ೆ ಯಲ, ಇದು ಎ ಾ
ಆತ ಾ ಗಳ ಚು ವ ಪ ೆ . ಇದು ಎ ಾ ಅ ಾ ಗ ಗೂ ಉ ಾರದ ಾ ೋರುವ ಾರದ ೕ ನ
ಪ ೆ. ೕನು ಇ ೕ ೋಕ ೆ ಕ ಾ ಣಕರ ಾಗುವಂತಹ ಪ ೆ ಾ ೆಯ ಾ, ತುಂ ಾ ಸಂ ೋಷ ಾ ತು”
ಎಂದು ಪ ೕ ತ ಾಜನ ಬ ೆ ಚು ೆ ವ ಕಪ ಸು ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು.

ೆ ೕತ ಾ ೕಹ ಾ ೇಂದ ನೃ ಾಂ ಸಂ ಸಹಸ ಶಃ ।
ಅಪಶ ಾ ಾತ ತತ ಂ ಗೃ ೇಷು ಗೃಹ ೕ ಾಂ ॥೦೨॥

ದ ಾ ಯ ೇ ನಕಂ ವ ಾ ೕನ ನವಂ ವಯಃ ।


ಾ ಾ ೇ ಹ ಾ ಾಜ ಕುಟುಂಬಭರ ೇನ ಾ ॥೦೩॥

ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಇಂದು ಪ ೆ ಾಕುವವ ೇ ಇಲ ಾ ಾ ೆ. ೇ ದ ೆ ೇಳ ವವರೂ ಇಲ.


ಇಂತಹ ಸಮಯದ ೕನು ೇಳ ೇ ೆಂದು ಸಂಕ ಕು ರುವ ದು ಾಘ ೕಯ” ಎಂದು.

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 3


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

ೕವನದ ೇಳ ೇ ಾದ ಸಂಗ ಅ ೇಕ. ಅದು ಏಳ ನದಲಲ, ಏಳ ಜನ ದಲೂ ಮು ಯದ ಾರ.


ೇವ ೋಕದ ೇ ೇಂದ ಬೃಹಸ ಾ ಾಯ ಂದ ಾಠ ೇ ದ ಪ ಸಂಗವನು ವ ಸು ಾ ಪತಂಜ
ೇಳ ಾ ೆ: “ ಾ ರ- ಾ ರ ವಷ ಗಳ ಾಲ ಾಠ ೇ ದರೂ ಕ ತು ಮು ಯ ಲ” ಎಂದು. ಇದರಥ
ಾ ರ- ಾ ರ ವಷ ಕ ತರೂ ಮು ಯದಷು ಾನ ೆ. ಆದ ೆ ಇಂದು ಾ ಗೂ ಈ ಅಪ ವ ಾದ
ೇ ಾಂತ ೇಡ ಾ ೆ. ಾಲ ದ ೇ ಾಂತ ಾಧ ಾಗ ಲ, ಮು ತನದ ಅಧ ಯನ ೆ ಾ ಣ ಲ, ಇನು
ೌವನದ ಮ ೆ, ಸಂ ಾರ, ಇ ಾ ಯ ಾಲ ಕ ೆದು ೋಗುತ ೆ. ೌ ಕ ಂ ಾ ೆ ೆ ಅ ಾ ತ ೆಂಬ
ಒಂದು ಅಪ ವ ೌಲ ಇ ೆ ಎನು ವ ಎಚ ರ ೇ ಇಂ ನ ಜನ ೆ ಲ. ಎಲರೂ ೇವಲ ಐ ಕ ೕವನ ೇ
ಪ ರು ಾಥ ಎಂದು ದು ಬದುಕು ಾ ೆ. ೇಹದ ೕಷ ೆ ಂ ಾ ೆ ೆ, ೇಹ ೊಳ ರುವ ಅ ಾ -
ಅನಂತ ಾ ರುವ ತ ತತ ದ ಎಚ ರ ಾ ಗೂ ಇಲ.
ಭಗವಂತನ ಬ ೆ ೆ ಎಚ ರ ಇಲ ೇ ಬದುಕು ರುವ ಜನ ಹಗ ನ ಹಣದ ಂ ೆ ಓ ದ ೆ, ಾ ಯನು
ೆಯ ೋ ಅಥ ಾ ೈಂ ಕ ಸುಖದ ೋ ಕ ೆಯು ರು ಾ ೆ. ಇದ ೆ ೕ ಾರಣ ಾ ಟು ೊಂಡು ತಮ
ೇ ಾಂತ ಂತ ೆ ೆ ಸಮಯ ಲ ಎನು ವವ ಾ ೆ. ಮನ ಾಸ ದ ೆ ೆಯ ೋ ದ ೆ ‘ಸಮಯ ಲ’
ಎನು ವ ದರ ಒ ಾಥ ‘ಮನ ಲ’ ಎಂದು.

ೇ ಾಪತ ಕಳ ಾ ಾ ತ ೈ ೆ ೕಷ ಸತ ।
ೇಷು ಪ ಸ ೋ ಧನಂ ಪಶ ನ ನ ಪಶ ॥೦೪॥

ತ ಾ ಾರತ ಸ ಾ ಾ ಭಗ ಾ ಹ ೕಶ ರಃ ।
ೆ ೕತವ ಃ ೕ ತವ ಶ ಸ ತ ವ ೆ ೕಚ ಾSಭಯ ॥೦೫॥

ಏ ಾ ಾ ಾಂಖ ೕ ಾ ಾ ಂ ಸ ಧಮ ಪ ಷ ಾ।
ಜನ ಾಭಃ ಪರಃ ಪ ಂ ಾಮಂ ೇ ಾ ಾಯಣಸ ಃ ॥೦೬॥

ಾವ ಾವ ಾ ಕ ಾರದ ಇರ ಾರದು ಎಂದಲ, ಆದ ೆ ಅದರ ೇ ಮುಳ ಗುವ ದು ತಪ . ಇಂದು ಎಲರೂ


ಮ ೆ, ಪ , ಪ , ಮಕ ಳ , ಇ ಾ ಾರದ ೇ ಮುಳ ಾ ೆ. ಇದ ಂ ಾ ೇವಲ ವ ಾಶವ ೆ ೕ
ಅಲ, ವ ತ ದ ಪತನ ಾಗು ೆ. ಾ ವ ಾ ಕ ಾರದ ೇ ಮುಳ ಅದ ಂದ ವ ತ ಾಶ ಾಗುವ ದನು
ಕ ಾ ೆ ಕಂಡರೂ ಸಹ, ಅ ೇ ಸವ ಸ ಎಂದು ಕಣು ಬದುಕು ಾ ೆ ಜನ. ೕ ರು ಾಗ ಆತ ಾ ಗಳ
ಸಮು ಖದ ಪ ೕ ತ ‘ ೇಳ ೇಕು’ ಎಂದು ಅ ಾ ೆ ವ ಕಪ ರುವ ದನು ಶು ಾ ಾಯ ರು ೊಂ ಾಡು ಾ ೆ.

ಮನುಷ ನ ಬದು ೇ ಭಯದ ಸರ ಾ ೆ. ‘ಭಗವಂತ ನಮ ನು ರ ಸು ಾ ೆ’ ಎನು ವ ಭರವ ೆ ಾ ಲ ೕ,


ಾರು ‘ನಮ ನು ಾ ೇ ರ ೊಳ ೇಕು’ ಎಂದು ೕ ಾ ನ ಾ ಬದುಕು ರು ಾ ೋ, ಅವ ೆ
ಭಯ ಂದ ಾ ಾಗುವ ಾ ೕ ಇಲ. “ನನ ೊಬ ರ ಕ ಾ ೆ, ಅವನು ರ ಸುವಷು ಾಲ ನನ ೆ ಾರೂ

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 4


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

ಏನನೂ ಾಡ ಾರರು, ಅವನು ೈ ಟ ೆ ಾರೂ ನನ ನು ರ ಸ ಾರರು, ನನ ನು ರ ಸುವ ಆ ಭಗವಂತ


ರ ೕ ರ ಸು ಾ ೆ” ಎನು ವ ಪ ಣ ಭರವ ೆ ನಮ ಾಗ ಾವ ಭಯವ ಇಲ. ಇ ೊಂ ೇ ಭಯ ಂದ
ಾ ಾಗುವ ಉ ಾಯ. ಒ ನ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ: ನಮ ಬದು ನ ೊ ೆಯನು ಾ ೇ ೊತ ೆ ಅದು ಭಯ;
ಶ ಾಮಕ ಭಗವಂತ ಎಲವನೂ ೋಡು ಾ ೆ, ಅವನು ರ ಸು ಾ ೆ ಎನು ವ ಾವ ೈಯ .
ಭಗವಂತನ ರ ೆಯ ೊ ೆಯನು ನಂ ದವ ೆ ಾವ ಪ ಸಂಗದಲೂ ಭಯ ಾಗುವ ಲ. ೕ ಾ
ಭ ಾ ೕತ ಾಗಲು ಇರುವ ಒಂ ೇ ಒಂದು ಾ -ಭಗವಂತನ ಬ ೆ ನ ಎಚ ರ.
ೕ ನ ೆ ೕಕದ ಭಗವಂತನನು ಸ ಾ ಾ , ಹ ಃ, ಈಶ ರ ಎಂದು ಸಂ ೋ ಾ ೆ. ‘ಸ ಾ ಾ’
ಎಂದ ೆ ಎಲ ೊಳಗೂ ಇರುವವನು, ಎಲರನೂ ೊತವನು ಎಂದಥ . ನ ೊ ಳ ದು ನನ ನು ಭಗವಂತ
ರ ಸು ರು ಾಗ ನನ ೇ ೆ ಭಯ ಎನು ವ ಸಂಕಲ ನಮ ಾಗ, ಒಂದು ೇ ೆ ಾವ ದುರಂತ ೊ ಳ ಾಗುವ
ಪ ಸಂಗ ಬಂದರೂ ಕೂ ಾ, ಅದು ನಮ ೆ ಭ ಾನಕ ಎ ಸುವ ಲ.
ಇ ‘ಈಶ ರ’ ಎಂದ ೆ ಎ ಾ ೇ ಾ - ೇವ ೆಗ ಗೂ ಒ ೆಯ ಾದ, ಸವ ಸಮಥ ಭಗವಂತ. ಅವ ೇ
ಾ ಾಯಣ. ಇದ ೆ ೕ ಶಂಕ ಾ ಾಯ ರು “ಈಶ ರಃ ಈಶನ ೕ ೋ ಾ ಾಯಣಃ” ಎಂದು ವ ಾ ೆ.
ಅಂತಹ ಾ ಾಯಣ ೆ ಾವ ಶರ ಾಗ ೇಕು.
ಸಂ ಾರ ದುಃಖವನು ಪ ಹ ನಮ ನು ಸಂ ಾರ ಂದ ಡುಗ ೆ ೊ ಸುವವನು ಹ ಃ. ಾವ ಭ ಂದ
ಏನನು ಅಪ ೆ ಾ ೆ ೕ ಅದನು ೕಕ ಅನಂತ ಫಲವನು ೊಡುವವನು ಹ ಃ. ಇಂತಹ ಭಗವಂತನ
ಅ ೇ ೕವನದ ಾಥ ಕ . ಾವ ಯ ೇ ಾ ರುವ ದು, ೇಳ ೇ ಾ ರುವ ದು ಮತು
ಾ ಸ ೇ ಾ ರುವ ದು ಭಗವಂತನನು . ೕ ಾ ಾವ ದನು ದ ೆ ಎಲವನೂ ಯಬಹು ೋ ಅಂತಹ
ಭಗವಂತನನು ರಂತರ ಯುವ ಪ ಯತ ೇ ೕವನದ ಅ ೊಡ ಾಧ ೆ.
ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ಮನುಷ ಾಯುವ ಣದ ಾವ ದನು ಉತ ಟ ಾ ೆ ೆಯು ಾ ೋ, ಅದ ೆ ೕ
ಮುಂ ನ ಜನ ದ ಪ ೆಯು ಾ ೆ. ೕ ಾ ಾ ೋತ ಮಣ ಾಲದ ಭಗವಂತನನು ೆ ೆದವನು ಮುಂ ೆ
ಭಗವಂತನನು ೇರು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಇದು ಅಷು ಸುಲಭದ ೆಲಸವಲ. ಇದ ಾ ಜನ -ಜ ಾ ಂತರದ ಾಧ ೆ
ಅಗತ . ೆಲ ಇ ೕ ೕವ ಾನ ೆ ಾ ಭಗವಂತನ ಸ ರ ೆ ಾ ದರೂ ಕೂ ಾ, ಾಯುವ ಣದ
ಭಗವಂತನ ಸ ರ ೆ ಾರ ೇ ೋಗಬಹುದು. ೕವನದ ಪರಮ ೌ ಾಗ ಎಂದ ೆ ೊ ೇ ಣದ ಾ ಾಯಣ
ಸ ಬರುವ ದು. ಅಂತಹ ಎಚ ರವನು , ಾ ನ ೊ ೇ ಣದ ಮನಸ ನು ೇ ೆ ಾ ನ ೆ ಒ ೊಳ ೇಕು
ಎನು ವ ಾ ನ ಪ ಯನು ಶು ಾ ಾಯ ರು ಪ ೕ ತ ೆ ಉಪ ೇ ಸುವ ದನು ಈ ಅ ಾ ಯದ ಮುಂ ನ
ಾಗದ ಾಣಬಹುದು.

ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಎನು ವ ಬ ಹ ಸ ತ

ಾ ೕಣ ಮುನ ೕ ಾಜ ವೃ ಾ ೇಧತಃ ।
ೈಗು ಣ ಾ ರಮಂ ೇ ಸ ಗು ಾನುಕಥ ೇ ಹ ೇಃ ॥೦೭॥

ಇದಂ ಾಗವತಂ ಾಮ ಪ ಾಣಂ ಬ ಹ ಸ ತಂ ।


ಅ ೕತ ಾ ಾ ಪ ಾ ೌ ತು ೆ ೖ ಾಯ ಾದಹ ॥೦೮॥

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 5


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

“ ಾಸ ಗಳನು ಮನನ ಾ ಎ ಾ ೇಧವನು ೕ ಂತ ಅಪ ೋ ಾ ಗಳ ಕೂ ಾ ಸ ಾ


ಹ ಯ ಗುಣ ಾನವನು , ಭಗವಂತನ ಕ ಾನುಶ ವಣವನು ಬಯಸು ಾ ೆ. ೕ ಾ ಈ ಸಂದಭ ದ ಾನು
ನ ೆ ನನ ತಂ ೆ ೇದ ಾ ಸರು ಉಪ ೇ ರುವ, ಅ ಾದಶಪ ಾಣಗಳ ಅತ ಂತ ೆ ೕಷ ೆ ರುವ,
ಪ ಾಣಗಳ ಾರಭೂತ ಾದ ಾಗವತವನು ೇಳ ೇ ೆ” ಎನು ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು.
ಶು ಾ ಾಯ ರು “ ಾನು ಈಗ ೇಳ ರುವ ಗ ಂಥ ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಎನು ವ ಬ ಹ ಸ ತ” ಎಂ ಾ ೆ. ಇ
‘ ಾಗವತ’ ಎನು ವ ಶಬ ಮೂರು ಅಥ ಗಳ ಈ ಪ ಾಣ ೆ ಅನ ಥ ಾ ೆ. ಭಗವಂತನನು ಪ ಾ ಸುವ
ಗ ಂಥ ಾ ರುವ ದ ಂದ ಇದು ಾಗವತ; ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರ ಾದ ೇದ ಾ ಸರು ರ ರುವ
ಗ ಂಥ ಾ ರುವ ದ ಂದ ಇದು ಾಗವತ ಮತು ಭಗವ ಭಕ ೆ( ಾಗವತ ೆ) ಯ ಾದ
ಗ ಂಥ ಾದುದ ಂದ ಇದು ಾಗವತ. ಇನು ಪ ಾಣ ಎಂದ ೆ ಾ ೕನ ಗ ಂಥ. ಇದು ಎಂದೂ ೊಸತನವನು
ಕ ೆದು ೊಳ ದ ಹ ೇ ಗ ಂಥ.
ಇ ಬಳ ರುವ ‘ಬ ಹ ಸ ತ’ ಎನು ವ ೇಷಣ ಎರಡು ಧದ ೆ ೆದು ೊಳ ತ ೆ. ‘ಸ ತ’ ಎಂದ ೆ
‘ ಯಲ ಟ ದು’. ಬ ಹ ಎಂದ ೆ ಶಬಗಳ ೇ ಅ ೊಡ ಾದದು--ಅಂದ ೆ ೇದ. ಅ ೇ ೕ ಬ ಹ ಎಂದ ೆ
ಸಮಸ ಪ ಪಂಚದ ಅ ೊಡ ವಸು ಾ ರುವ ಭಗವಂತ. ೕ ಾ ೇದತುಲ ಾದುದು ಾಗೂ
ಾವ ದ ಂದ ಭಗವಂತ ೆ ಾ ಯಲ ಡು ಾ ೋ ಅದು ಬ ಹ ಸ ತ. ಅಂದ ೆ ಭಗವಂತನ ಬ ೆ ೆ
ನಮ ೆ ಯ ಾಥ ಾದ ಅ ವನು ೊಡತಕ ಂತಹ ಗ ಂಥ ಾಗವತ. ಒ ನ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ: “ಭಗವಂತನನು
ೆ ಾ ಸುವ, ೇದತುಲ ಾದ ಾಗವತ ೆಂಬ ಪ ಾಣವನು ಾನು ನ ೆ ೇಳ ೇ ೆ” ಎಂ ಾ ೆ
ಶು ಾ ಾಯ ರು. [ ಾಗವತವನು ಪಂಚಮ ೇದ ಎಂದು ಕ ೆಯುವ ದನು ಾ ೆನ ೊಳ ಬಹುದು.]
ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು “ ಾನು ನನ ತಂ ೆ ಾದ ೆ ೖ ಾಯನ ಂದ ‘ ಾ ಪ ಾ ೌ’ದ ಅಧ ಯನ ಾ ರುವ
ಾಗವತವನು ನ ೆ ೇಳ ೇ ೆ” ಎಂ ಾ ೆ. ೕ ೊ ೕಟದ ೋ ದ ೆ ‘ ಾ ಪ ಾ ೌ’ ಎಂದ ೆ ಾ ಪರದ
ಆ . ಆದ ೆ ನಮ ೆ ದಂ ೆ ಾ ಪರದ ಅಂತ ದ ೇದ ಾ ಸರ ಅವ ಾರ ಾ ರುವ ದು. ೕ ರು ಾಗ
ಾ ಪರದ ಆ ಯ ೇ ೆ ಈ ಉಪ ೇಶ ನ ೆ ತು ಎನು ವ ಪ ೆ ನಮ ನು ಾಡುತ ೆ. ಈ ಎ ಾ ಸಮ ೆ ೆ
ಉತರ ಗ ೇ ಾದ ೆ ಾ ಂದಪ ಾಣದ ನ ೆ ೕಕ ಂದನು ೋಡ ೇಕು. ಅ ೇಳ ಾ ೆ: ಾ ಪ ೇ,
ಆ ೌ ಚ ಕೃ ಾವ ಾ ಾ ೇ ಾ । ಾ ಸಃ ಷ ಶತ ವ ೕ ೕ ಧೃತ ಾಷ ಮ ೕಜನ ॥ಇ ಾ ಂ ೇ ।
ಇ ೇಳ ವಂ ೆ ‘ ಾ ಪ ಾ ೌ’ ಎಂದ ೆ ಾ ಪರದ ಆ ಅಲ. ಾ ಪರದ , ಅದರ ಯೂ ಕೃ ಾವ ಾರ ಂತ
ದಲು ೇದ ಾ ಸರ ಅವ ಾರ ಾ ತು; ೇದ ಾ ಸರು ಆರುನೂರು ವಷ ವಯ ನವ ಾಗ ಅವ ಂದ
ಧೃತ ಾಷ ನ ಜನನ ಾ ತು. ಈ ೆ ೆಯ ಶು ಾ ಾಯ ರ ಾತನು ಗಮ ದ ೆ ಅವರು ೇ ರುವ ದು
“ಕೃ ಾವ ಾರ ಂತ ದಲು, ಾ ಪರದ ಾ ಸರು ನನ ೆ ಾಗವತವನು ೇ ದರು” ಎಂದು. ಈ
ಾ ಂದ ನಮ ೆ ಯುವ ೇ ೆಂದ ೆ: ಮ ಾ ಾರತವನು ೇ ೆ ೇದ ಾ ಸರು ಮ ಾ ಾರತ ನ ೆಯುವ
ದ ೇ ರ ದ ೋ- ಾ ೇ, ಕೃಷನ ಕ ೆ ಾ ರುವ ಾಗವತವನು ರ ರುವ ದು ಕೃ ಾವ ಾರ ಂತಲೂ
ದಲು. ಏ ೆಂದ ೆ ಈ ಎ ಾ ಘಟ ೆಗಳ ಕೂ ಾ ಾಲಚಕ ದ ಾ ಾ ೕತ ಾ ನ ೆಯುವಂತಹದು. ಈ
ಘಟ ೆ ಂ ನ ಕಲ ದ ಯೂ ಆ ೆ, ಈ ಕಲ ದ ಯೂ ನ ೆ ೆ, ಮುಂ ನ ಕಲ ದಲೂ ನ ೆಯುತ ೆ. ೈ ಕ
ಮತು ಾ ೕಯ ಾದ ಇ ಾಸ ೆ ಭೂತ ಾಲ ೆ, ವತ ಾನ ಾಲ ೆ ಾಗೂ ಭ ಷ ಾ ಲವ ಇ ೆ.

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 6


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

ಇ ೇದ ಾ ಸರನು ‘ ೆ ೖ ಾಯನ’ ಎಂದು ಸಂ ೋ ಾ ೆ. ಾ ಸರ ಮೂಲ ಾಮ ಕೃಷ. ಅವರು


ಯಮು ಾ ೕಪದ ಹು ರುವ ದ ಂದ ಅವ ೆ ಬಂದ ೆಸರು ೆ ೖ ಾಯನ. ನಂತರ ೇದವನು ಂಗಡ ೆ
ಾ ೊ ರುವ ದ ಂದ ಅವ ೆ ೇದ ಾ ಸ ಎನು ವ ೋ ಾ ಬಂತು. ಾಗವತವನು ಭಗವಂತನ
ಅವ ಾರ ಾದ ೇದ ಾ ಸರು(ಹ ) ತನ ಮಗ, ವನ ಅವ ಾರ ಾದ ಶು ಾ ಾಯ ೆ(ಹರ) ೇ ದರು.
ೕ ೆ ಹ -ಹರ ಂದ ಹ ದುಬಂದ ಗ ಂಥ ಾಗವತ.

ಪ ೋS ೈಗು ಣ ಉತಮ ೆ ೕಕ ೕಲ ಾ।


ಗೃ ೕತ ೇ ಾ ಾಜಷ ಆ ಾ ನಂ ಯದ ೕತ ಾ ॥೦೯॥

ಾ ೇ ೆ ಾಗವತವನು ೇ ೆ ಎನು ವ ದನು ವ ಸು ಾ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ ೕವನು ಕ ಾದ


ಾನು ಏನ ೊ ೕ ಗ ಸುವ ದ ೊ ೕಸ ರ ಾಗವತ ಶ ವಣ ಾ ರುವ ದಲ, ಬದ ೆ ಭಗವಂತನ ೕ ೆಗಳನು
ೇಳ ೇಕು ಎನು ವ ತು ತ ಂ ಾ ತಂ ೆ ಂದ ಾಗವತ ೇ ೆ” ಎಂದು. ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು
ಭಗವಂತನನು ‘ಉತಮ ೆ ೕಕ’ ಎಂದು ಸಂ ೋ ಾ ೆ. ಸಂ ಾರ ಬಂಧವನು ಾ ಂತ ಅಪ ೋ
ಾ ಗಳ ಕೂ ಾ ಾರ ಗುಣ ಾನ ಾಡಲು ಇಷ ಪಡು ಾ ೋ ಅಂತಹ ಭಗವಂತ ಉತಮ ೆ ೕಕ.

ಶು ಾ ಾಯ ಂದ ಾಗವತ ಉಪ ೇಶ ಆರಂಭ

ಪ ೕ ತ ೆ ಾಗವತ ಉಪ ೇಶ ಾಡು ಾಗ ಶು ಾ ಾಯ ರು ನಮ ಾ ನದ ೇ ರ ೇಕು


ಎನು ವ ದನು ದಲು ವ , ಆನಂತರ ಭಗವಂತನ ಕ ಾನುಭವವನು ವ ಾ ೆ. ಇ ಾನ ಯ
ಮನುಷ ಾವ ೕ ಾಧ ೆ ಾಡ ೇಕು ಎನು ವ ಅದು ತ ವರ ೆ ಇ ೆ. ಇದು ತುಂ ಾ ಮಹತ ಾದ ಆದ ೆ
ಅ ೇ ಷ ಾದ ಸಂಗ . ಇ ವ ಸ ಾದ ಷಯ ೆ ಮನಸು ಶು ಗೂಡ ೇ, ೇ ದ ತ ಣ ಈ ಾರ
ಗ ಹಣ ಾಗುವ ಲ. ಅಂತಹ ಅತ ಂತ ಎತರದ ಯ ನ ಮನುಷ ನ ಾಧ ೆಯ ತ ಣ ಇ ೆ. [ಓದುಗರು ಈ
ಷಯವನು ಗಮನದ ಟು ೊಂಡು ಮುಂ ನ ಾಗವನು ಓದ ೇ ಾ ನಂ ೊಳ ೇ ೆ].

ಾವ ಕೃ ಯಲ ಅದು ಸಹಜ -ಅದ ಾ ಭಯ ೇಡ

ಅಂತ ಾ ೇ ತು ಪ ರುಷ ಆಗ ೇ ಗತ ಾಧಸಃ ।


ಂ ಾ ದಸಂಗಶ ೆ ೕಣ ಸ ಾಂ ೇ ೇSನು ೕಚತ ॥೧೫॥

“ ತ ದಲು ಾ ನ ಭಯ ಟು ಡ ೇಕು” ಎಂ ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು. ಾಸ ಾರರು ೇಳ ವಂ ೆ:


“ಗೃ ತ ಇವ ೇ ೇಷು ಮೃತು ಾ ಧಮ ಾಚ ೇ ”- ಾವ ಣಕೂ ಾವ ಮೃತು ವಶ ಾಗಬಹುದು
ಎಂದು ೊಂಡು ಾವ ಧ ಾ ಚರ ೆ ಾಡ ೇಕು. ಅಂತ ಾಲ ಎನು ವ ದು ೇ ೊಂಡು ಬರುವ ಲ. ಅದು

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 7


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

ಾವ ಣದ ಕೂ ಾ ಬರಬಹುದು. ಬದುಕು ಎಂದ ೆ ಅದು ಾ ನ ದ ೆ. ಅ ಾಯ ಾ ರುವ ಾ ನ ಬ ೆ


ಎಂದೂ ಭಯಪಡ ಾರದು.
ಸತ ನಂತರ ಏನು ಎನು ವ ದು ಲ ೇ ಇರುವ ೇ ಾ ನ ಭಯ ೆ ಾರಣ. ಅ ಾನ ೇ ಭಯ, ಅ ೇ
ಅಭಯ. ತ ದಲು ಾವ ಯ ೇ ಾ ರುವ ದು ‘ ಾವ ಭ ಾನಕವಲ’ ಎನು ವ ಾರವನು . ಮರಣಂ
ಪ ಕೃ ಶ ೕ ಾಂ ಕೃ ೕವನಂ ಉಚ ೇ. ಾವ ಅನು ವ ದು ಸಹಜ , ಬದು ೇ ಕೃ . ಸೂಲ
ಶ ೕರ ೊಳ ರುವ ೕವ ಪಂಜರ ೊಳ ರುವ ಯಂ ೆ. ಆದ ೆ ಸೂ ಶ ೕರ ಎಂದ ೆ ಅದು ಆ ಾಶದ
ಸ ಚಂದ ಾ ಾರುವ ಪ . ೕವ ತನ ಸಹಜ ೆ ಮರಳ ವ ದು ಾವ ಎಂದು ಾಗ ಾ ನ ಭಯ ಲ.

ಬ ಾ ರ ಾದ ಓಂ ಾರ ಾ ನ

ಅಭ ೇನ ನ ಾ ಶುದಂ ವೃ ಬ ಾ ರಂ ಪರ ।
ಮ ೋ ಯ ೇ ತ ಾ ೋ ಬ ಹ ೕಜಮ ಸ ರ ॥೧೭॥

ಾಧ ೆ ೇ ೆ ಾಡ ೇಕು ಎನು ವ ದನು ವ ಸು ಾ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಮನ ನ ಮೂರು


ಮ ೆಯ(3-fold) ಅ ರವನು ಾನ ಾಡು” ಎಂದು. ಇ ಮೂರು ಮ ೆಯ ಅ ರ( ವೃ ) ಅಂದ ೆ ಅ-
ಾರ, ಉ- ಾರ ಮತು ಮ- ಾರ ಂದ ಕೂ ದ ಓಂ ಾರ. ಈ ಓಂ ಾರವನು ಶು ಾ ಾಯ ರು ‘ಬ ಾ ರಂ
ಪರ ’ ಎಂ ಾ ೆ. ಅಂದ ೆ ಇದು ಭಗವಂತನನು ೇಳ ವ ಅ ರಗಳ ೇ ಅತ ಂತ ೆ ೕಷ ಾದ ಅ ರ ಾಗೂ
ಭಗವಂತನನು ಂತ ೆ ಾಡಲು ಇರತಕ ಂತಹ ಮಂತ ಗಳ ೇ ಅತ ಂತ ೆ ೕಷ ಮಂತ . ಓಂ ಾರ ಎನು ವ ದು
ಇ ೕ ಉ ಾಸ ೆಯ ೆಳವ ೆಯ ೕಜ. ಾ ಾ ಓಂ ಾರದ ಮನಸ ನು ಏ ಾಗ ೊ ದ ೆ ಎ ಾ
ಸತ ಗಳ ಒಂ ೊಂ ಾ ೆ ೆದು ೊಳ ತ ೆ.
ಓಂ ಾರದ ರುವ ಮೂರು ಅ ರಗಳ ದಲ ೇ ಅ ರ ಅ- ಾರ. ‘ಅ’ ಎನು ವ ದು ‘ಆ ’ ಎನು ವ ಪದದ
ಸಂ ೇ ಾ ರ(Abbreviation). ಾಹ ಪ ಪಂಚ ೊಂ ೆ ನಮ ಸಂಪಕ ೇ ಆ . ಅಂದ ೆ ಇದು ನಮ ಮೂರು
ಅವ ೆಗಳ (ಎಚ ರ, ಕನಸು ಮತು ೆ) ದಲ ೆಯ ಾದ ಎಚ ರವನು ೇಳ ತ ೆ. ನಮ
ಎಚ ಾವ ೆಯನು ಯಂ ಸುವವನು ಭೂ ಮಧ ದ ಬಲಗ ನ ಸ ೕಪದ ಶ ೇಂದ ದ ೆ ೆ ರುವ,
ಅ- ಾರ ಾಚ ಾದ, ‘ ಶ ’ ಾಮಕ ಭಗವಂತ. ಇದು ಭಗವಂತನ ಅ ರುದ ರೂಪ. ಈ ಯ ಪ ಪಂಚದ
ಅ ೆ ಾವ ೇ ೋಧ(ತ ೆ) ಲ. ಇದು ಎ ಾ ಇಂ ಯಗಳ ೆ ೆದು ೊಂ ರುವ ಾ ರುವ ದ ಂದ
ಾವ ನಮ ಇಂ ಯಗ ಂದ ಅನುಭವವನು ಪ ೆಯು ೇ ೆ. ಆದ ೆ ಅನುಭವವನು ೊಡುವ ಇಂ ಯಗಳ
ಒ ೆತನ ನಮ ಲ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಕ ಂದ ಒಂದು ವಸುವನು ಾವ ೋಡು ೇ ೆ. ಈ ೕ
ೋಡ ೇ ಾದ ೆ ಅ ಕ ಷ ಮೂರು ಸಂಗ ಗಳ ೇ ಾಗುತ ೆ. ೧. ನಮ ೆ ಾಣುವ ಕ ರ ೇಕು. ೨.
ಾಣುವಂತಹ ರೂಪ ನಮ ಮುಂ ರ ೇಕು. ೩. ರೂಪಕೂ ಕ ಗೂ ಸಂಪಕ ಾಗುವ ೆಳ ರ ೇಕು. ಈ
ಮೂರರ ಾವ ದರ ಒ ೆತನವ ನಮ ಲ. ಾವ ಹುಟು ಾಗ ೇ ಆ ಭಗವಂತ ನಮ ೆ ಕಣನು ಾ ೆ ಾ
ೊ ರುವ ದ ಂದ ಅದು ನಮ ೆ( ಾವ ೇ ಣದ ಆತ ಅದನು ಂ ೆ ಪ ೆಯಬಹುದು ಎನು ವ ಎಚ ರ
ನಮ ರ ೇಕು). ನಮ ಸುತಮುತ ರೂ ಾತ ಕ ಪ ಪಂಚವನು ಭಗವಂತ ಸೃ ರುವ ದ ಂದ ಾವ ಅದನು

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 8


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

ೋಡುಬಹುದು. ನಮ ಕಣು ರೂಪವನು ಗ ಸುವ ದ ೊ ೕಸ ರ ಮು ಲ ಕ ಾದ ಸೂಯ ನನು ಭಗವಂತ


ಇ ರುವ ದ ಂದ ರೂಪ ಕ ೆ ಾ ಸುತ ೆ. ಇ ೆಲವನೂ ಾಗ, ಎಚ ರದ ಯ ನ ಇಂ ಾನುಭವದ
ಂ ನ ಆ ಭಗವ ಶ ಯ ಮಹತ ಯುತ ೆ. ಇಂತಹ ಶ ಾಮಕ ಭಗವಂತನನು ಓಂ ಾರದ
ಾ ಸುವ ೇ ಅ- ಾ ೋ ಾಸ ೆ.
ಓಂ ಾರದ ನ ಎರಡ ೇ ಅ ರ ಾದ ‘ಉ’ ಉತ ಷ ಎನು ವ ದರ ಸಂ ೇ ಾ ರ. ಉತ ಷ ಎಂದ ೆ ಒಳ ೆ
ೆ ೆದು ೊಳ ವ ದು. ಎ ಾ ಇಂ ಯಗಳನು ಒಳ ೆ ೆ ೆದು ೊಂಡು ಒಳ ನ ಪ ಪಂಚದ ಕನಸು ಾಣುವ ೇ
ಎಚ ರದ ನಂತರದ ಎರಡ ೇ ಅವ ೆ. ಯ ಏಷ ಸು ೇಷು ಾಗ ಾಮಂ ಾಮಂ ಪ ರು ೋ ಾಣಃ
(ಕಠ-೨-೨-೮) ಾವ ಮಲ ರು ಾಗ ಎಚ ರ ಂ ದು, ನಮ ಗಂಟ ನ ರುವ ಶು ಚಕ ದ ಒಂದು ಸೂ
ೆಯಷು ಸೂ ಪರ ೆಯ ನಮ ೆ ಕನ ನ ಪ ಪಂಚವನು ೋರುವವನು ಉ- ಾರ ಾಚ ೈಜಸ
ಾಮಕ ಭಗವಂತ. ಇದು ಭಗವಂತನ ಪ ದು ಮ ರೂಪ. ಒಳ ೆ ೆಳಕು(ದು ಮ ) ಾ ಕನಸು ಾ ಸುವ
ರೂಪ ದು. ಕನಸು ಾಲದ ೇ ಯನು ೕ ೆಲಸ ಾಡಬಲುದು. ಅಂದ ೆ ಮುಂ ೆ ನ ೆಯುವ ಷಯ
ಇಂದು ಕನ ನ ಬಂದ ೆ ಆಶ ಯ ಲ. ಕನ ನ ಅದು ತ ಪ ಪಂಚವನು ನಮ ಮುಂ ೆ ೆ ೆ ಡುವ ಭಗವಂತನ
ೕ ೆಯನು ಬೃಹ ಾರಣ ಕ ಉಪ ಷತು ಸುಂದರ ಾ ಸುತ ೆ. ಅ ೇಳ ಾ ೆ: “ನ ತತ ರ ಾಃ ನ
ರಥ ೕ ಾ ನ ಪಂ ಾ ೋ ಭವಂ ಅಥ ರ ಾ ರಥ ೕ ಾ ಪಥಃ ಸೃಜ ೇ; ನ ತ ಾ ನಂ ಾ ಮುದಃ
ಪ ಮು ೋ ಭವಂ , ಅ ಾನಂ ಾ ಮುದಃ ಪ ಮುದಃ ಸೃಜ ೇ; ನ ತತ ೇ ಾಂ ಾಃ ಪ ಷ ಣ ಃ ಸ ವಂ ೊ ೕ
ಭವಂ , ಅಥ ೇ ಾಂ ಾ ಪಷ ೕಃ ಸ ವಂ ೕಃ ಸೃಜ ೇ; ಸ ಕ ಾ ” (೪-೩-೧೦). ಅಂದ ೆ- ಅ
ರಥ ಲ-ಕುದು ೆಗ ಲ-ರ ೆಗ ಲ, ಆನಂದ-ಹಷ -ಪ ೕದಗ ಲ, ೆ ೆ-ಸ ೋವರ-ನ ಗ ಲ. ಆದ ೆ ಎಲವನೂ
ಸೃ ಾ ನಮ ಅನುಭವ ೆ ಬರುವಂ ೆ ಾಡು ಾ ೆ ಕನ ನ ಾಮಕ ಾದ ೈಜಸ ಾಮಕ ಭಗವಂತ.
ಇಂತಹ ಉ- ಾರ ಾಚ ಭಗವಂತನನು ಓಂ ಾರದ ಾ ಸುವ ೇ ಉ- ಾ ೋ ಾಸ ೆ.
ಓಂ ಾರದ ನ ಮೂರ ೇ ಅ ರ ಮ- ಾರ. ಇದು ಾನ(ಅಂತಗ ತ) ಎನು ವ ದರ ಸಂ ೇ ಾ ರ. ಾನ ಎಂದ ೆ
ಹುದು ೊಳ ವ ದು. ಹೃದಯದ ರುವ ೕವವನು ಹೃದಯದ ೇ ೆ ೆ ರುವ ಮ- ಾರ ಾಚ ಭಗವಂತ ತನ
ಮ ನ ಹುದು ೊಳ ವ - ನಮ ಾ . ಈ ಯ ನಮ ಾವ ಾ ೆ ೕಂ ಯಗಳ ೆಲಸ
ಾಡುವ ಲ. ೕವನನು ತ ೊ ಳ ೆ ಕಷ ೆ ಾ ೆ ಬ ಸುವ ಸಂಕಷ ಣ ಈ ಯ ಾಮಕ. ೇ ೆ
ಾ ಯ ಮ ಲ ರುವ ಮಗು ಭ ಾ ೕತ ಾ ರುತ ೋ ಾ ೇ, ಭಗವಂತನ ಮ ಲ ಸುವ ೕವ ೆ
ಭಯ ಮತು ದುಃಖದ ಸ ಶ ಲ. ೆಯ ನಮ ೆ ‘ನನ ದು’ ಎನು ವ ದರ ಅ ಲ ರುವ ದ ಂದ ಭಯ ಲ.
ಾವ ೕವನದ ದುಃ ಾ ೕತ ಾಗ ೇ ೆಂದ ೆ ಎಚ ರದಲೂ ಕೂ ಾ ಈ ‘ನನ ’ ಎನು ವ ಕುಕು ಲ ೆ(Attachment-
ೕಹ- ಾಂಛಲ )ಯನು ಕ ಾ ೊಳ ೇಕು. ಇದು ಾರ ೕಯ ತತ ಾಸ ೇಳ ವ ಅಪ ವ
ಮನಃ ಾಸ . ೆಯ ಾಮಕ, ಮ- ಾರ ಾಚ , ಾ ಾಮಕ ಭಗವಂತನನು ಓಂ ಾರದ ಉ ಾಸ ೆ
ಾಡುವ ೇ ಮ- ಾ ೋ ಾಸ ೆ.
ಒ ನ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ: ಬ ಹ ನನು ೇಳ ವ ಅ ರ ಂದ (ಓಂ ಾರ ಂದ) ಅ ರ ಾದ ಬ ಹ ನನು ಾ ನದ
ಯ ೇಕು. ಮೂರು ಾಲದ ಾಗೂ ಮೂರು ೋಕದ ತುಂ ರುವ, ಮೂರು ಅವ ೆಗಳನು
ಯಂ ಸುವ, ಸೃ - -ಸಂ ಾರಕತ ಾದ, ಮೂರು ೇದಗ ಂದ ಪ ಾದ ಾದ ಭಗವಂತನನು

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 9


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

ಾ ನದ ಾಣುವ ಪ ಯತ ವನು ಾವ ಾಡ ೇಕು. ಓಂ ಾರ ಾಚ ಾದ ಭಗವಂತನ ಗುಣವನು ಓಂ ಾರದ


ಒಂ ೊಂದು ಅ ರದ ಾಗೂ ಸಮ ಾ ಅನುಸಂ ಾನ ಾಡ ೇಕು.
ಓಂ ಾರ ರುವ ದು ಒಂ ೇ ಮುಖವಲ. ಅದ ೆ ಅ ೇಕ ಮುಖಗ ೆ. ಾಂಡೂಕ ಉಪ ಷ ನ ೇಳ ವಂ ೆ:
ಅ ಾ ೊ ೕSನಂತ ಾತ ಶ ೆ ೖತ ೊ ೕಪಶಮಃ ವಃ । ಓಂ ಾ ೋ ೋ ಏನ ಸ ಮು ೇ ಾ ೋ
ಜನಃ ॥ ಇ ೇಳ ವಂ ೆ-ಓಂ ಾರ ‘ಅನಂತ ಾತ ’. ಾ ೆ ಗಳ ಎಂದ ೆ ರೂಪಗಳ . ಅನಂತ ರೂಪ ಾದ
ಭಗವಂತನ ಅನಂತ ರೂಪಗಳನೂ ಓಂ ಾರ ೇಳ ತ ೆ. ಾ ಾ ಓಂ ಾರದ ಅಥ ವ ಅನಂತ. ಓಂ ಾರದ
ಒಂದು ಅ ಾನದ ಭಗವಂತನ ಅನಂತ ರೂಪಗಳ ಂತ ೆ ಾಧ . ಎಚ ರ-ಕನಸು- ೆ ಯನು ಯಂ ಸುವ
ಭಗವಂತನನು ಾವ ಈ ಮೂರು ಅವ ೆಗ ಂ ಾ ೆ ೆ ೋ ಾನ ಾಡ ೇಕು. ಓಂ ಾರದ ಾದದ
ಮನಸ ನು ಏ ಾಗ ೊ , ಾದ ಾಚ ಾದ ಭಗವಂತನ ಮನಸ ನು ೆ ೆ ೊ ಸ ೇಕು. ಎಚ ರ-ಕನಸು-
ೆ ಂ ಾ ೆ ನ ಾಲ ೇ ‘ತು ಾವ ೆ’. ಈ ಯ ಾಣುವ ಭಗವಂತನ ೆಸರು
‘ತು ಯ’( ಾಲ ೇ ರೂಪ). ಇದು ಾಸವ ಾ ಾಸು ೇವ ರೂಪ. ೕ ಗಮ ಾದ ಭಗವಂತನ ೕ ಪದ
ರೂಪ ದು. ಇದಲ ೆ ಾದ ಪ ಾದ ಾದ ಭಗವಂತನ ಇ ೊ ಂದು ರೂಪ ವ ಾಹರೂಪ.
ಾ ೋ ಾಸ ೆ ಬಹಳ ಷ ಾದ ಉ ಾಸ ೆ. ಾಧ ೆಯ ಅಪ ೋ ಾ ಗ ಗೂ ಕೂ ಾ ಭಗವಂತನ
ಾ ಾ ಾ ರ ಪ ೆಯುವ ಯ ಾಸು ೇವ ರೂಪ ಸ ಾ ಾ ಸುವ ಲ. ಅವರು ಎ ೋ ಆ ೊ -
ಈ ೊ ಂ ನಂ ೆ ಈ ರೂಪವನು ಾಣು ಾ ೆ. ಇಂತಹ ದುಲ ಭ ಾದ ಾಸು ೇವ ರೂಪದ
ಾ ಾ ಾರ ಾ ಾವ ದ ೆ ೇಕು ಎನು ವ ದನು ಶು ಾ ಾಯ ರು ಮುಂ ೆ ವ ಸು ಾ ೆ.

ಾ ನದ ದ ೆ-ಮನ ನ ಏ ಾಗ ೆ

ಯ ೇ ಷ ೕ ೊ ೕS ಾ ಮನ ಾ ಬು ಾರ ಃ ।
ಮನಃ ಕಮ ಾ ಪಂ ಶು ಾ ೇ ಾರ ೕ ಾ ॥೧೮॥

ಮನಸು ಏ ಾಗ ಾಗ ೇ ಾದ ೆ ಅದ ೆ ಪ ವ ದ ೆ ೇಕು. ಅಪ ತ ೇತ ದ ಮನ ೆ ತರ ೇ


ೊಡ ದ ೆ ಅದು ಅದನು ೕಕ ಸುವ ಲ. ಾ ನದ ರು ೊ ಲದ ಮನಸು ಾ ನದ
ೇಂ ೕಕೃತ ಾಗ ಾರದು. ನಮ ಮನಸು ಸ ಾ ಷಯಗಳ(ಶಬ, ಸ ಶ , ರೂಪ, ರಸ ಮತು ಗಂಧ) ಂ ೆ
ಸುತು ರುತ ೆ. ಪ ಂದು ಇಂ ಯದ ಧಮ ವ ಷಯಗಳನು ಗ ಸುವ ಾದರೂ ಕೂ ಾ, ಷಯ
ಗ ಹಣ ೇ ಚಟ ಾ ಾಗ ಅದು ಅಧಮ ಾಗುತ ೆ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ೋಡುವ ದು ಕ ನ ಧಮ , ಆದ ೆ
ೋಡ ಾರದನು ೋಡುವ ದು ಅಧಮ . ಇಂ ಯಗ ೆ ೇವಲ ಷಯಗ ೇ ಬಹಳ ಯ ಾದ
ಸಂಗ ಾ ಾಗ, ಇವ ಗಳನು ಟು ಇವ ಗ ಂ ಾ ೆ ನ ಅಪ ತ ಸಂಗ ಯನು ಮನಸು ೕ ಸುವ ಲ.
ದಲು ಮನಸ ನು ಈ ವ ಸನ ಂದ ಆ ೆ ೊಂ ೊಯ ೇಕು. ೕ ೆ ಾಡ ೇ ಾದ ೆ ದಲು ಾವ
ಾವ ದನು ಹ ೊಂ ೇ ೕ ಅದು ಾವ ದು ೊಂಡಷು ಮಹತ ದಲ, ಅದ ಂದ ನನ ೆ
ಉಪ ೕಗ ಲ, ಅದ ಂ ಾ ೆ ೆ ಅ ೇಕ ಅಪ ವ ಸಂಗ ಗ ೆ ಎನು ವ ಎಚ ರ ನಮ ೆ ೆಯ ೇಕು. ಈ
ಎಚ ರ ಂದ ಾವ ನಮ ಇಂ ಯಗಳನು ತದ ಟು ೊಳ ೇಕು.

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 10


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

ಇಂ ಯಗಳನು ತದ ಟು ಾಧ ೆ ಾಡುವ ದು ಅಷು ಸುಲಭದ ೆಲಸವಲ. ಕ ೋಪ ಷ ನ ಯಮ


ೇಳ ವಂ ೆ: ುರಸ ಾ ಾ ಾ ದುರತ ಾ ದುಗ ಂ ಪಥಸ ಕವ ೕ ವದಂ ॥ಕಠ ೧-೩-೧೪॥
“ಭಗವಂತನ ಕ ೆ ೆ ಾಗುವ ಾಗ ಬಹಳ ದುಗ ಮ. ಅದು ಕ ಯ ಅಲು ನ ೕ ನ ನ ೆಯಂ ೆ. ಇಂತಹ
ಾಗ ದ ನ ಕಷ ಗಳನು ಸ ೊಂಡು ಮು ೆ ೆಯಬಲವರು ಭಗವಂತನನು ೇರಬಲರು”. ಕಷ ಪಡ ೇ
ಾವ ದನೂ ಾ ಸಲು ಾಧ ಲ.
ಇಂ ಯ ಗ ಹ ಾ ಸುವ ದು ಕ ಣ. ಇಂ ಯ ಗ ಹ ಯತ ೋ ಹ ೌಂ ೇಯ ಪ ರುಷಸ ಪ ತಃ।
ಇಂ ಾ ಪ ಾ ೕ ಹರಂ ಪ ಸಭಂ ಮನಃ ॥೨-೬೦॥ -- “ ಾಧಕ ಾಕಷು ದು ೊಂಡರೂ, ಾಕಷು
ಪಯ ದರೂ ಕೂ ಾ, ಇಂ ಯಗಳ ಬಲವಂತ ಾ ಮನಸ ನು ಕಲು ೆ ೆದು ಡುತ ೆ” ಎಂದು ೕಕೃಷ
ೕ ೆಯ ೇ ೇ ಾ ೆ. ಇಂತಹ ಸಂಧಭ ದ ನಮ ಾಧ ೆ ೇ ರ ೇಕು ಎನು ವ ದನು ಕ ೋಪ ಷ ನ
ಯಮ ನ ೇತ ೆ ವ ಸುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಆ ಾ ನಂ ರ ನಂ ಶ ೕರಂ ರಥ ೕವ ಚ । ಬು ಂ ತು
ಾರ ಂ ಮನಃ ಪ ಗ ಹ ೕವ ಚ ॥೧-೩-೩॥ ಇಂ ಾ ಹ ಾ ಾಹು ಷ ಾಂ ೇಷು ೋಚ ಾ ।
ಆ ೆ ಂ ಯಮ ೋಯುಕಂ ೋ ೇ ಾ ಹುಮ ೕ ಣಃ ॥೧-೩-೪॥ ಇ ೇಳ ವಂ ೆ: “ ೕವ ಭಗವಂತನ
ಕ ೆ ೆ ಾಗುವ ಪಯ ಗ. ಾಧ ಾ ಶ ೕರ ೇ ಅವನ ರಥ”. ಇ ಾಧ ಾ ಶ ೕರ ಎಂದ ೆ ಮನುಷ ಶ ೕರ.
ಾನವ ಜನ ಾರ ೇ, ಮರ ೕ, ಾ ೕ ಆ ಹು ದ ೆ ಆ ಶ ೕರ ಭಗವಂತ ೆ ೆ ೆ ಾಗುವ
ರಥ ಾಗುವ ಲ. ಆ ಶ ೕರದ ಮೂಲಕ ೕವ ೆ ಾಧ ೆ ಾಧ ಲ. ಾ ಾ ಮನುಷ ಜನ ಬಹಳ ೆ ೕಷ
ಜನ . ಈ ಅ ವ ಇಲದ ಾವ ಇಂದು ನಮ ೆ ಭಗವಂತ ೕ ದ ೆ ೕಷ ಜನ ವನು ಾವ ೋ ೌ ಕ
ೋದದ ಕ ೆಯು ಾ ವ ಥ ಾ ೊಳ ೇ ೆ. ಇದ ಂ ಾ ನಮ ೆ ಭಗವಂತ ೕ ದ ರಥವನು ಾವ
ಸ ಾದ ನ ಬಳಸು ಲ. ೇಜ ಾ ಾ ಯುತ ಾ ಾಗುವ ಮನುಷ ನ ೕವನ ಾ ೕವನ ಂತ
ಕ ೆ. ಾವ ಭಗವಂತ ‘ನ ೆ ೆ ೆ ಾ’ ಎಂದು ಕಳ ೊಟ ಈ ಶ ೕರ ೆಂಬ ರಥದ ಕು ತು ಭಗವಂತ ೆ ೆ ೆ
ಾಗ ೇಕು. ೕ ೆ ಾಗು ಾಗ ನಮ ರಥ ಾ ತಪ ೇ ೇರ ೇ ಾದ ಗು ಯನು ತಲುಪಲು ಕುದು ೆ-
ಕ ಾಣದ ೊ ೆ ೆ ನಮ ೊಬ ಉತಮ ಾರ ೇಕು. ನಮ ೆ ಆ ಾರ ಯನೂ ಕೂ ಾ ಭಗವಂತ
ೊ ಾ ೆ. ಾವ ದು ಸ , ಾವ ದು ತಪ ಎಂದು ಣ ಸುವ ೇಕ ಪ ೆ(ಬು ) ೕ ಆ ಾರ . ಬು
ಎಂಬ ಾರ ಂದ, ಮನ ೆ ಂಬ ಕ ಾಣವನು ದು, ಇಂ ಯ ೆಂಬ ಕುದು ೆಯನು ಯಂ ,ಅ ಾತ
ಾ ಾಜ ದ ಾವ ಮುಂ ೆ ಾಗ ೇಕು.
ಭಗವಂತ ೆ ೆ ೆ ' ೕವ' ಾಗಲು ಭಗವಂತ ೊಟ ರಥ ೆ ಐದು ಕುದು ೆಗಳ . ಅವ ಗ ೆಂದ ೆ: ಎರಡು , ಎರಡು
ಕಣು ಾಗೂ ಒಂದು ಾ . ಶಬ, ರೂಪ ಮತು ಾತು ಈ ಕುದು ೆಗಳ ೕಯುವ ಹುಲು ಾವಲು. ಾ ಾ
ಾವ ನಮ ಕಣನು ಭಗವಂತನ ೇತ ವನು ೋಡುವ ದ ೆ ಉಪ ೕ ಸ ೇಕು, ಯನು ಭಗವಂತನ
ಮ ಯನು ೇ ದು ೊಳ ವ ದ ಾ ಾಗೂ ಾತು ಭಗವಂತನ ಮ ಯನು ಇ ೊ ಬ ೆ
ೇಳ ವ ದ ಾ ಉಪ ೕ ಸ ೇಕು. ಭಗವಂತ ನಮ ೆ ೕ ರುವ ಬು ಶ ಯನು ಉಪ ೕ ೊಂಡು
ಾವ ದು ಸ , ಾವ ದು ತಪ ಎನು ವ ೇಷ ೆ ಾಡ ೇಕು. ಬು ಶ ಯನು ಉಪ ೕ ಾವ
ನಮ ನು ಯಂ ೊಳ ೇ ಸಮಯವನು ವ ಥ ಾ ದ ೆ, ಇಂದು ಕ ೆದು ೊಂಡ ಣ ಇ ೆ ಂದೂ ಮರ
ಬರ ಾರದು. ಬದು ನ ಪ ಂದು ಣವನೂ ಸದುಪ ೕಗ ಾ ೊಳ ೇಕು ಎನು ವ ಎಚ ರ ೆ ೆ ಾಗ,

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 11


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

ಸ ಾ ಯ ೇ ನ ೆಯ ೇಕು ಎನು ವ ಹಠ ಬರುತ ೆ. ಈ ಯ ಮನಸ ನು ಯಂ ಸುವ ದು


ಸುಲಭ ಾಗುತ ೆ.
ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ-ಮನಸ ನು ಬು ಶ ಂದ ಯಂತ ಣ ಾಡುವ ದು ಅಷು ಸುಲಭದ ಷಯವಲ. ಅ ೇಕ
ಮಂ ೆ ೌ ಕ ಂತ ೆ ೕ ಾಧ ಾಗುವ ಲ. ೌ ಕ ಂತ ೆ ಾ ದರೂ ಸಹ, ಅ ಕಂಡ ಸತ ವನು
ಆಚರ ೆ ೆ ತರುವ ದು ಕಷ ಾಗುತ ೆ. ಇಂ ಯ ೆ ೆತ ಅ ೆಷು ಬಲ ಾ ೆ ಎಂದ ೆ, ೆಲ ಅದ ೆ
ಕ ಾಣ ಾ ಯಂ ಸುವ ದು ಾಧ ಾಗುವ ಲ. ಇದ ಾ ೕ ಸ ಾಜದ ಾಸನಗಳನು
ತರ ಾ ತು. ಇಂದು ಾವ ೆಚು ಾಪಗಳನು ಾಡ ೇ ಇರುವ ದು ಾನೂ ನ ಭಯ ಂದ ೊರತು, ೌ ಕ
ಂತ ೆ ಂದಲ. ಆದ ೆ ಜ ಾ ಇರ ೇ ಾ ರುವ ದು ೇಕ, ಭಯವಲ. ಏ ೆಂದ ೆ ಭಯ ಂದ ಾಡುವ ದು
ಾಶ ತವಲ. ೇಕದ ಾರಥ ಗುವ ತನಕ ಮನ ೆ ಂಬ ಕ ಾಣವನು ಗ ಾ ದು, ಇಂ ಯ ೆಂಬ
ಕುದು ೆಗಳನು ಯಂ ಸುವ ದು ಕಷ . ಆದ ಂದ ಾಧ ಾ ಾಗ ದ ನಮ ರುವ ದು ಒಂ ೇ ಒಂದು ಾ .
ಾವ ೕವನದ ಸತ ದ ಬ ೆ ಗಂ ೕರ ಂತ ೆ ಾಡ ೇಕು. ಾವ ದು ಸ , ಾವ ದು ತಪ ಎನು ವ ದನು
ಂ , “ಸ ಾದುದ ೆ ೕ ಾಡ ೇಕು” ಎನು ವ ಾ ರ ಾಡ ೇಕು. ಅ ೇ ೇಕ. ಈ ೇಕದ ೈಯ
ಾವ ನಮ ಬದು ನ ಾರಥ ವನು ೊ ಾ ಗ, ಇಂ ಯಗಳ ಾ ತಪ ವ ದು ಕ ಾಗುತ ೆ. ಇದ ೆ ೕ
ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ‘ಬು ಾರ ’ ಎಂ ಾ ೆ. ಈ ೕ ಮನ ನ ಯಂತ ಣ ಾ ಸಲು ನಮ ೆ ಅ ೇಕ
ಜನ ಗ ೇ ೇ ಾಗಬಹುದು. ಆದ ೆ ಈ ನ ಾಡುವ ಾಧ ೆ ವ ಥ ವಲ. ಅದು ಜನ -ಜ ಾ ಂತರ ಾ
ಮುಂದುವ ಯುವ ಾಧ ೆ.
ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಸಂಕಲ ಮತು ಕಲ ಎನು ವ ದು ಮನ ನ ಕಮ ಗಳ ” ಎಂದು. ಮನುಷ ನ
ಬದು ೆ ಾ ಆ ೆಗಳ ಸರ ಾ ೆ(ಸಂಕಲ -Desire). ಏ ೇನ ೊ ೕ ಬಯಸುವ ದು, ನಂತರ ಾವ ದು ೇಕು,
ಾವ ದು ೇಡ ಎಂದು ಯ ೆ ೊಂದಲ ೊ ಳ ಾಗುವ ದು( ಕಲ -Confusion). ಖ ತ ಾದ ಳವ ೆ
ಇಲ ೇ ಇರುವ ದ ಂದ ಎಲವ ೊಂದಲ. ನಮ ಇಂ ನ ಅನು ಾನಗಳ ಕೂ ಾ ೕ ೆ. ಅವ ಬು ಂದ
ಬಂದವ ಗಳಲ. ಅವ ೇವಲ ಮನ ನ ೊಂದಲಗಳ . ೆಲವ ಕ ೆ ೆಲವ ಆಚರ ೆಗ ರುತ ೆ. ಅವ ಗ ೆ
ಾಸ ದ ಆ ಾರ ಇರುವ ಲ. ಆದ ೆ ಒಬ ರು ಾಡುವ ದನು ೋ ಇ ೊ ಬ ರು ಾಡು ಾ ೆ. ಾಡ ದ ೆ
ಏ ಾಗುತ ೋ ಎನು ವ ಭಯ ಂದ ಮ ೊಬ ರು ಅದನು ಅನುಸ ಸು ಾ ೆ! ಈ ೕ ಾವ ಾಡುವ
ಾ ಕ ಗಳ ಕೂ ಾ ಬ ೕ ೊಂದಲದ ಗೂ ಾಗು ೆ. ಅ ಖ ತ ಾದ ೕ ಾ ನ ರುವ ಲ.
ಇದ ಂ ಾ ಾವ ದು ಜ ಾದ ಧಮ ಎನು ವ ಳವ ೆ ಇಲ ೆ, ಸ ಚ ಾದ ಅನು ಾನ ಲ ೆ,
ಧಮ ಪ ೆ ೕ ಇಲ ೆ ೊಂದಲದ ಾವ ಬದುಕು ರು ೇ ೆ. ಇನು ೆಲ ಾವ ದು ಸ , ಾವ ದು
ತಪ ಎನು ವ ದು ದರೂ ಕೂ ಾ, ನಮ ಮನಸು ನಮ ನು ೇಡ ಾದ ಕ ೆ ೇ ಎ ೆ ೊಯು ತ ೆ. ಇದ ೆ
ಾರಣ ಾವ ನಮ ಂ ನ ಜನ ದ ಾ ದ ಕಮ ಗಳ . ಆ ಕಮ ಫಲಕ ನುಗುಣ ಾ ಾವ ಾ
ತಪ ೇ ೆ.
ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಅಶುಭದ ಕ ೆ ೆ ೊಗುವ ಮನಸ ನು ಶುಭದತ ರು ಸು” ಎಂದು.
ಎಲವ ದ ಂತ ಪ ತ ಾದುದು, ಎಲವ ದ ಂತ ಮಂಗಳಕರ ಾದುದು ಎಂದ ೆ ಭಗವಂತ. ಅ ೇ ಶುಭ. ಾವ
ನಮ ಮನ ನ ತುಂ ರುವ ೊ ೆಯನು ೊ ೆದು, ಅ ಶುಭ ಾದ ಭಗವಂತನನು ತುಂ ಸುವ ಪ ಯತ

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 12


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

ಾಡ ೇಕು. ಒಳ ರುವ ೊ ೆಯನು ೊ ೆಯ ೇ ಒ ೆಯದನು ತುಂ ಸುವ ಪ ಯತ - ೆಸ ನ ಾ ೆ ೆ


ಾಲನು ತುಂ ದಂ ೆ ವ ಥ ಾಗುತ ೆ. ಾ ಾ ದಲು ೇಕ ಂದ ಮನಸ ನು ಸ ಚ ೊ , ಸ ಚ ಾದ
ಮನ ಂದ ಾಂಗ ಕ ಾದ ಭಗವಂತನ ಂತ ೆ ಾಡ ೇಕು.

ಾ ನದ ಭಗವಂತನ ರೂಪ ಂತ ೆ

ತ ೆ ಾವಯವಂ ಾ ೕದವ ೆ ೕನ ೇತ ಾ ।


ಮ ೋ ಷಯಂ ಯು ಾ ತತಃ ಂ ನ ಸಂಸ ೇ ।
ಪದಂ ತತ ರಮಂ ೋಮ ೋ ಯತ ಪ ೕದ ॥೧೯॥

ಈ ಂ ೆ “ಮನಃಶು ಂದ ಭಗವಂತನನು ಾನ ಾಡ ೇಕು” ಎಂದು ೇ ದ ಶು ಾ ಾಯ ರು, ಇ


ಾ ನದ ಭಗವಂತನನು ೇ ೆ ಾಣ ೇಕು ಎನು ವ ದನು ವ ಾ ೆ. ನಮ ಂ ೆ ಭಗವಂತ ಗೂ ಕರ-
ಚರಣಗ ರುವ ರೂಪ ೆ ಎಂದು ಅವನನು ಾವ ಾದ ಂದ ೇಶದ ತನಕ ಮನ ನ ಕ ನ ಾಣ ೇಕು.
ಆದ ೆ ಾ ನದ ಆತನ ಪ ಣ ಶ ೕರವನು ೆ ೆ ದು ಏ ಾಗ ಾ ಸುವ ದು ಕಷ . ಅದ ಾ
ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಭಗವಂತನ ಾವ ಾದರೂ ಒಂದು ಅವಯವವನು ಮನ ನ ಏ ಾಗ
ಾಡು” ಎಂದು. ಭಗವಂತನ ಮುಂಗುರುಳ , ೊಳಲನೂ ದುವ ಆತನ ೆರಳ , ಮಂದ ಾಸ ೕರುವ ಆತನ
ತು , ಕರು ಾರಸವನು ೕರುವ ಆತನ ಕಣು, ೊಂ ೆಳಕನು ಸೂಸುವ ಆತನ ಉಗುರು, ೕ ೆ ನಮ ೆ
ಾವ ದು ಇಷ ೕ ಆ ಅವಯವವನು ಮನ ನ ೆ ೆ ೊ ಸಲು ಪ ಯತ ಪಡ ೇಕು. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ:
ಭಗವಂತ ತನ ಅರಳ ಗ ಂದ ನನ ನು ೋಡು ಾ ೆ, ಅವನ ಾರುಣ ದ ರಸ ನನ ೕ ೆ ಹ ಯು ೆ, ಆ
ರಸಪ ರದ ಾನು ಆನಂದ ಾ ಓ ಾಡು ೇ ೆ ಎಂದು ೕ ಸು ಾ, ಭಗವಂತನ ಕ ನ ೆಳಕ
ಮನಸ ನು ೆ ೆ ೊ ಾನ ಾಡಬಹುದು.
ದಲು ಾವ ಭಗವಂತನ ಏಕ ಅವಯವವನು ಮನ ನ ಾರ ೆ ಾಡ ೇಕು. ೆಲ ಮನ ನ ಕ ೆ
ರೂಪ ಾಣುತ ೆ, ಆದ ೆ ಸ ಲ ೊ ನ ಅದು ಕಣ ೆ ಾಗುತ ೆ. ೕ ಾ ಾಗ ಆ ರೂಪವನು ಾಣಲು ಮರ
ಪ ಯ ಸುವ ೇ ಾರ ೆ. ಎಷು ಸಲ ರೂಪ ಕಣ ೆ ಾಗುತ ೋ ಅಷು ಸಲ ಕಣು ಏ ಾಗ ೆಯನು ಾ
ಆ ರೂಪವನು ಮರ ಾಣ ೇಕು. ೕ ೆ ಾಡು ಾ- ಾಡು ಾ ೊ ೆ ೆ ಆ ರೂಪ ಮನ ನ ರ ೊಳ ತ ೆ.
ಇ ೇ ಾ ನ .
ಾನ ಾಡ ೇ ೆಂದು ಬಯಸುವ ದು ಮನಸು , ಆದ ೆ ಆ ನಂತರ ಅ ೇ ಮನಸು ಾನ ಾಡ ೇ ೋ
ೇಡ ೕ ಎನು ವ ೊಂದಲ ೊ ಳ ಾಗುತ ೆ. ೕ ಾ ಾಗ ಬು ೆಲಸ ಾಡುತ ೆ. ಾ ನ ಾಡ ೇ ೇಕು
ಎಂದು ಅದು ೕ ಾ ನ ೆ ೆದು ೊಳ ತ ೆ. ಈ ೕ ೕ ಾ ನ ಾದ ೕ ೆ ತ ಾ ನದ ೊಡಗುತ ೆ.
ೕ ೆ ಾ ನದ ೊಡ ಾಗ ೆಲ ಅದು ನಮಗ ಲ ೇ ೇದ ೊಳ ತ ೆ. ಅದ ಾ ಇ
ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಎಂದೂ ತ ೇದ ೊಳ ದಂ ೆ ಅದನು ಪ ಣ ೊ ಸ ೇಕು” ಎಂದು. ೕ ೆ

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 13


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

ಮನಸು ಷಯ ಾ ಸ ಚ ಾ ಾಗ ಅದರ ಭಗವಂತನನು ತುಂ , ಭಗವಂತನನ ಲ ೆ ಇ ಾ ವ ದರ


ಬ ೆಯೂ ೕಚ ೆ ಾಡ ೆ ಏ ಾಗ ಾ ಭಗವಂತನ ೆ ೆ ಲ ೇಕು.

ೆಲವ ೆ ೕ ೆ ವ ದ ಾನ ಪ ಯ ಒಂದು ಸಂಶಯ ಬರುತ ೆ. ಅ ೇ ೆಂದ ೆ: “ಸವ ಗತ ಾದ


ಭಗವಂತನನು ಒಂದು ಕ ರೂಪದ ಾ ಸುವ ದು ಸ ೕ” ಎಂದು. ಅದ ಾ ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು
ೇಳ ಾ ೆ: “ಈ ೕ ಾ ನದ ೕನು ಾಣುವ ದು ಷು ನ ಸ ರೂಪವನು ” ಎಂದು. ಇ ಬಳ ರುವ ‘ ಷು’
ಎನು ವ ಪದ ನಮ ೕ ನ ಸಂಶಯವನು ಪ ಹ ಸುತ ೆ. ಏ ೆಂದ ೆ ಷು ಎಂದ ೆ ‘ ೇ ೇಷ ಷುಃ’.
ಅಂದ ೆ ಾರು ಸವ ಗತ ೋ ಆತ ಷು. ಷ ೕ ಷುಃ. ಅಂದ ೆ ೊಡದ ಂತ ೊಡವ ಾ ಎ ೆ ೆ
ತುಂ ರುವ ಭಗವಂತ ಸಣದ ಂತ ಸಣವ ಾ ನ ಳಗೂ ತುಂ ಾ ೆ ಎಂದಥ . ಭಗವಂತ ಾ ಾರನೂ
ೌದು, ಾ ಾರನೂ ೌದು. ಸವ ಸಮಥ ಾದ ಭಗವಂತ ತನ ಭಕ ೆ ಾವ ರೂಪದ ೇ ಾದರೂ
ದಶ ನ ೊಡಬಲ. ೕ ಾ ಸವ ಗತ ಾದ ಭಗವಂತನ ಆ ಾರವನು ಾವ ಾನ ಾಡಬಹುದು ಎನು ವ
ಸೂಚ ೆಯನು ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ‘ ಷು’ ಎನು ವ ಪದದ ಮೂಲಕ ೕ ಾ ೆ.
ಾ ನದ ಭಗವಂತನನು ಕಂ ಾಗ ಮನಸು ಹು ೆ ದು ಕು ಯುತ ೆ. ಆ ನಂತರ ಅದು ಆ ಂ ೕ ೆ ೆ
ಬರಲು ಒಪ ವ ಲ. ಈ ಯನು ೆಲವರು ಪ ವ ಜನ ದ ಾಧ ೆಯ ಫಲ ಂ ಾ ತ ಣ
ಗ ಸಬಲವ ಾದ ೆ, ಇನು ೆಲವರು ಅದ ಾ ರಂತರ ಾಧ ೆ ಾಡ ೇ ಾಗುತ ೆ.

ಯ ಾ ಂ ಸಂ ಾಯ ಾ ಾ ಾಂ ೕ ೋ ಭ ಲ ಣಃ ।
ಆಶು ಸಂಪದ ೇ ೕಗ ಆಶ ಯಂ ಭದ ೕ ತಃ ॥೨೧॥

ಾ ಾನ ಾ ನಮ ರುವ ದು ‘ ೇ ಬಂದ ಭ ’. ಅಂದ ೆ ಭಗವಂತನ ಭ ಾಡ ೇಕು ಎಂದು ಯರು


ೇ ದನು ೇ ಾವ ಭ ಾಡುವ ದು. ಆದ ೆ ಜ ಾದ ಭ ಮೂಡುವ ದು ಾ ನ ಯ ಭಗವಂತನ
ಸ ರೂಪ ೆಂಬ ಮ ಾ ಸಂಪತನು ಕಂ ಾಗ. ಜಗ ನ ಾವ ೕ ದ ಎ ಾ ವಸುಗ ಂತ ಅದು ತ ಾದ
ವಸು ನಮ ೆ ಾಗ ನ ಾ ೕ ಅದ ೆ ೕಸ ಾಗುತ ೆ. ಅದ ಂತ ೇ ೆ ಾವ ದೂ ೇಡ
ಎ ಸುತ ೆ. ಈ ೕ ಹುಟು ವ ೕ ಮ ಾತ ಪ ರಕ ಾದ ೕ .ಈ ಯ ಇ ೊ ಬ ರು ನಮ ೆ ‘ಭ
ಾಡು’ ಎಂದು ೇಳ ೇ ಾ ಲ, ಭ ತನ ಷ ೆ ಾನು ಬಂದು ಡುತ ೆ. ೕ ಾಗಲು ಾರಣ ಏ ೆಂದ ೆ: ನಮ ೆ
ಬದು ನ ಇರುವ ಮೂಲಭೂತ ಾದ ಂ ೆ ಎಂದ ೆ ‘ ೆ ೆ ಾಣುವ ದು ೇ ೆ’ ಎನು ವ ದು. ಈ ಅಭದ ೆ
ಪ ಬ ರನೂ ಾಡು ರುತ ೆ. ೕ ರು ಾಗ ಅಂತರಂಗದ ಭಗವಂತನನು ಕಂ ಾಗ ‘ ಾವ ಭಗವಂತನ
ರ ೆಯ ೇ ೆ’ ಎನು ವ ಸತ ದು ಡುತ ೆ. ಈ ಸತ ದಪ ಬ ನೂ ಭ ಾ ೕತ ಾಗು ಾ ೆ.
ಪರಮ ಾಂಗ ಕ ಾದ ಸುಭದ ೆ ೆ ಗುವ ದು ಭಗವಂತ ಂದ. ಾ ನದ ಮೂಲಕ ಾಹ ಸಂಪ ನ ೕ
ಾಗೂ ಭಗವಂತನ ಅನಂತ ರ ೆಯ ಸತ ವನು ಅನುಭ ಾಗ ಮನಸು ಶಲ ಾ ಆನಂದವನು
ಅನುಭ ಸುತ ೆ.
ಾ ೋ ಾಚ--

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 14


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

ಯ ಾ ಸಂ ಾಯ ೇ ಬ ಹ ಾರ ಾ ಯತ ಸಮ ಾ ।
ಾದೃ ೕ ಾ ಹ ೇ ಾಶು ಪ ರುಷಸ ಮ ೋಮಲ ॥೨೨॥

ಶು ಾ ಾಯ ರು ಒಂದು ಘಟ ದ ಾ ನದ ಕು ತು ೇ ಮು ಾಗ ಪ ೕ ತ “ನನ ೆ ಾ ನದ ಕು ತು
ಇನೂ ವರ ಾ ೇ ” ಎಂದು ೇ ೊಳ ಾ ೆ. ಇದು ನಮ ಲರ ಪರ ಪ ೕ ತ ಾ ದ ಪ ೆ . ಆತ
ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರ ಮೂರು ಪ ೆ ಗಳನು ೇಳ ಾ ೆ. ಮನಸ ನು ಎ ಾರ ೆ ಾಡ ೇಕು? ೇ ೆ ಾರ ೆ
ಾಡ ೇಕು ಮತು ಮನಸ ನು ಸ ಚ ೊ ಸುವ ದು ೇ ೆ? ಇ ೇ ಆ ಮೂರು ಪ ೆ ಗಳ . ನಮ ಇಂದು
ೆ ನವರು ಾಹ ಮ ಕು ತು ಅ ೇಕ ೕ ೇಳ ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಮನ ನ ೊ ೆಯನು ೊ ೆದು
ಮ ಾಗುವ ದು ೇ ೆ ಎನು ವ ದು ನಮ ೆ ಲ. ಇ ೇ ಪ ೆ ಯನು ಇ ಪ ೕ ತ ಶು ಾ ಾಯ ರ
ೇಳ ಾ ೆ.

ಆಸನ, ಉ ನ ಯಂತ ಣ, ಸಂಗ ಾ ಗ ಮತು ಇಂ ಯ ಗ ಹ

ೕಶುಕ ಉ ಾಚ--
ಾಸ ೋ ತ ಾ ೋ ತಸಂ ೋ ೇಂ ಯಃ ।
ಸೂ ೇ ಭಗವ ೋ ರೂ ೇ ಮನಃ ಸಂ ಾರ ೕ ಾ ॥೨೩॥

ಾನ ೆ ಪ ವ ದ ೆ ಅಗತ . ೇವಲ ಕಣು ಕು ಾಗ ಮನಸು ಏ ಾಗ ಾಗುವ ಲ. ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ


ಾ ನ ನ ೆಯುವ ದು ತದ . ತ ರ ಾಗ ೇ ಾದ ೆ ಮನಸು ರ ಾಗ ೇಕು. ಮನಸು ರ ಾಗ ೇ ಾದ ೆ
ಾ ಣಮಯ ೋಶ ರ ಾಗ ೇಕು. ಅದ ಾ ಉ ಾಟದ ರ ೆ ಾ ಸ ೇಕು. ಾ ಣಮಯ ೋಶ
ರ ಾಗುವ ದಲು ಅನ ಮಯ ೋಶ ರ ಾಗ ೇಕು. ಅಂದ ೆ ಶಲ ಾ ಕು ತು ೊಳ ವ ಅ ಾ ಸ
ಾಡ ೇಕು. ಅದ ೆ ೕ ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ‘ ಾಸನಃ’ ಎಂ ಾ ೆ. ಾವ ಎ ಾನ ೆ
ಕು ತು ೊಳ ೇ ೕ ಆ ಪ ಸರ ಶುದ ಾ ರ ೇಕು, ಕು ತು ೊಳ ವ ಆಸನ ಶುದ ಾ ರ ೇಕು ಮತು ನಮ
ೇಹ ಶುದ ಾ ರ ೇಕು. ಇದಲ ೇ ೕ ಾ ಅವಶ ಕ ಾದ ಾಲ ೇ ಶು -ಮನಃಶು . ಈ ಾಲು ಧದ ೌಚದ
ನಂತರ ಮುಂ ನ ಪ .
ದಲ ೆಯ ಾ ಾನ ೆ ಕು ತು ೊಳ ವ ಪ ಸರದ ಶು . ಕು ತು ೊಳ ವ ಾ ನ ೋ ೆ
ಏ ಾಂತ ಾ ರ ೇಕು. ಅ ಶಬ ಾ ನ ಇರಕೂಡದು. [ಹ ಗಳ , ೇದಮಂತ ಪಠಣ ಾನ ೆ
ಪ ರಕ. ೇದವನು ಶು ಬದ ಾ ಾಡ ೇಕು. ೇ ೆ ಸಂ ೕತ ಾರರು ತಂಬೂರ ಶು ಾ ಾಡು ಾ ೋ
ಾ ೇ ಶು ಂ ೆ ೇದಮಂತ ಪಠಣ ಾಡ ೇಕು. ಅಪಶು ಯ ಪ ದ ೆ ಅದು ಶುದ ಾದ ೇದ
ಾದ ಾಗುವ ಲ ಮತು ಅದು ಾ ನ ೆ ಪ ರಕವಲ. ಇನು ಹ ಗಳ ಎಂದೂ ಅಪಶು ಯ ಾಡುವ ಲ.
ಅದು ಭಗವ ದತ ಾ ಬಂ ರುವ ಸಹಜ ಾದ ಾ ರುವ ದ ಂದ ಅದ ಂದ ಾನ ೆ
ೊಂದ ೆ ಾಗುವ ಲ]

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 15


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

ಎರಡ ೇ ಶು - ೇಹಶು : ಮುಂ ಾ ೆ ಎದ ನಂತರ ದಲ ೌಚ ಎಂದ ೆ ಮಲ-ಮೂತ ಸಜ ೆ, ದಂತ


ಾಜ ನ. ನಂತರ ಮುಖ- ಾಜ ನ ಾ , ಮಂ ಾ ಚಮನ ಂದ ೇದಪ ಾದ ಾದ ಭಗವಂತನನು
ೆ ೆದು, ಸಮಗ ಾ ನ ಂದ ೇಹಶು ಾಡ ೇಕು. ೇಹಶು ೆ ಪ ಕೃ ದತ ಾದ ಾಧನ ಮೃ ೆ.
ಶುದ ಾದ ಸಳದ ರುವ ೆಂಪ ಮಣನು ೆ ಾ ಾ ದ ೆ ನಂತಹ ಾಗ ೆಳ ೆ ೕಳ ತ ೆ. ಅದ ೆ
ೕರನು ೇ ಾಗ ಅದು ೆ ೆ(Cream)ಯಂ ಾಗುತ ೆ. ಅದನು ಾ ೆ ಯ ಸಂಗ ಹ ಾ ಟು ೊಂಡು ೖ ೆ
ಹ ೊಳ ೇಕು. ಾಬೂನನು ಬಳಸ ೇ ಶುದ ಮೃ ಾ ಾನ ಾಡುವ ದ ಂದ ಾವ ೇ ಚಮ ೋಗ
ಬರುವ ಲ, ಚಮ ೋಗ ಇದ ೆ ಾ ಾಗುತ ೆ, ಚಮ ೆ ೊಳಪ ಬರುತ ೆ ಮತು ಮನ ೆ ಸೂ
ಗುತ ೆ.
ಮೂರ ೆಯ ಾ ಮನಃಶು . ಇದ ಾ ಮುಖ ಾ ಯಮ- ಯಮನ ಾಲ ೆ ಾಡ ೇಕು. ೕಗ ಾಸ ದ
ಯಮ ಎನು ವ ಪದವನು ಷ ಅಥ ದ ಬಳ ಾ ೆ. ಅದು ಾವ ಾಡ ಾರದ ಐದು ಯಮಗಳನು ಮತು
ಾ ಾ ಕ ಾ ನಮ ನ ೆ ೇ ರ ೇಕು ಎನು ವ ದನು ವ ಸುತ ೆ. (೧) ಂ ೆ, (೨) ಸುಳ ೇಳ ವ ದು,(೩)
ಕ ಯುವ ದು, (೪) ಅ ಾದ ಾಮ ಮತು (೫) ಇ ೊ ಬ ರ ಮುಂ ೆ ೈ ಾಚುವ ದು. ಇವ ಭಗವಂತನ
ಉ ಾಸ ೆಯ ಾಗ ದ ಡ ೇ ಾದ ಐದು ಯಮಗಳ . ಈ ಐದ ಂದ ಸ ಾಜದ ಾ ಸ ೆಡುವ ದ ೆ ೕ
ಅಲ ೆ, ನಮ ಮನಸೂ ಕೂ ಾ ೆಡುತ ೆ.
ಮುಖ ಾ ಮನಃಶು ಾ ಾವ ಡ ೇ ಾ ರುವ ದು ಾಮ- ೊ ೕಧ- ೋಭಗಳನು . ಇದನು ೕಕೃಷ
ೕ ೆಯ ಸುಂದರ ಾ ವ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಧಂ ನರಕ ೆ ೕದಂ ಾ ರಂ ಾಶನ ಾತ ನಃ ।
ಾಮಃ ೊ ೕಧಸ ಾ ೋಭಸ ಾ ೇತ ತ ಯಂ ತ ೇ ॥೧೬-೨೧॥ ಇ ೕಕೃಷ ೇಳ ಾ ೆ: “ ಾಮ,
ೊ ೕಧ, ಮತು ೋಭ ಇವ ಆತ ಾಶದ ಮೂರು ಾ ಗಳ ” ಎಂದು. ೊ ೕಧ ಎನು ವ ದು ಾಮದ ಮ . ನಮ ೆ
ೊ ೕಧ ಬರು ೆ ಎಂದ ೆ ನಮ ಒಳ ೆ ಬಹಳ ಆ ೆಗಳ ಹುದು ೆ ಎಂದಥ . ಅದು ೆರ ೇರ ೇ ಇ ಾಗ ನಮ ೆ
ೋಪ ಬರುತ ೆ. “ ಾಮ- ೊ ೕಧ- ೋಭ ಎನು ವ ದು ನಮ ನು ಅಧಃ ಾತ ೆ ತಳ ವ ಮೂರು ನರಕದ
ಾ ಲುಗ ಾ ರುವ ದ ಂದ ಅವ ಗ ಂದ ದೂರ ರು” ಎಂದು ೕಕೃಷ ನಮ ನು ಎಚ ಾ ೆ. ಇವ ನಮ
ವ ತ ವನು ಾಳ ಾಡುವ ಮೂಲ ಶತು ಗಳ . ಇತರ ಎ ಾ ದುಗು ಣಗಳ ಇವ ಗಳ ಮ ಗಳ . ಮನುಷ ಈ
ಮೂರು ದುಗು ಣಗ ಂದ ತನ ನರಕವನು ಾ ೇ ಸೃ ೊಳ ಾ ೆ. ಈ ಮೂರನು ಟ ೆ ಮನಸು
ಸ ಚ ಾಗುತ ೆ.
ಾಲ ೆಯ ಾ ಆಸನಶು : ಾ ನ ೆ ಕು ತು ೊಳ ವ ಆಸನ ಶುದ ಾ ಲ ದ ೆ ಾ ನ ಾಧ ಲ. ಆಸನ
ದಪ ಸುವ ದಲು ಏ ಾಂತ ಸಳದ ೆಲ ಶುದ ಾ ೆ ೕ ಇಲ ೕ ಎಂದು ೋ ೊಳ ೇಕು. ನಮ ೆ
ದಂ ೆ ಭೂ ಯ ೆಲವ ಸಳಗಳ ಮನ ೆ ೕಷಕ ಾದ ಕಂಪನ ದ ೆ ಇನು ೆಲವ ಸಳಗಳ
ಇರುವ ಲ. ಎ ಕು ಾಗ ನಮ ೆ ೆಚು ಏ ಾಗ ೆ ಗುತ ೋ ಮತು ಮನಸು ಪ ಸನ ಾ ಷಯಗಳನು
ೕ ಸುವ ದರ ಕ ೆ ೆ ಹ ಯುತ ೋ, ಅ ಮನ ೆ ಪ ರಕ ಾದ ತರಂಗ ರುತ ೆ ಾಗೂ ಅದು ಾ ನ ೆ
ಪ ರಕ ಾದ ಸಳ ಾ ರುತ ೆ. ಪ ಣ ೇತ ಗಳ ಾ ಕ ಕಂಪನ ಇರುವ ಕ ೆ ೕ ಇರುವ ದ ಂದ ಅ ಎ ಾ
ಕ ೆಯೂ ಾ ಕ ಕಂಪನ ರುತ ೆ(ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಬದ ೇತ ). ಾ ಾ ಅಂತಹ ೇತ ಗಳ ಾನ ೆ
ಕು ತು ೊಳ ಾಗ ೆಲ ಶು ಪ ೕ ಸ ೇ ಾ ಲ.

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 16


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

ಸಳ ಗ ಾದ ನಂತರ ೆಲದ ರುವ, ನಮ ಾನ ೆ ಾದಕ ಾಗುವ ತರಂಗಗಳ ನಮ ೇಹ


ಪ ೇ ಸದಂ ೆ ತ ೆಯಲು ಅ ಆಸನವನು ದಪ ಸ ೇ ಾಗುತ ೆ. ಆಸನದ ಎರಡು ಧ. ಒಂದು
ಕು ತು ೊಳ ವ ಭಂ (Posture) ಮತು ಇ ೊ ಂದು ಕು ತು ೊಳ ವ ಾಧನ. ಕು ತು ೊಳ ವ ಾಧನ ಾ
ಪ ೆ, ಾವ , ದ ೆ ಯ ಾ ೆ ಬಳಸ ೇಕು ಮತು ಅದರ ೕ ೆ ಕೃ ಾ ನ(ಸಂ ಾ ಗ ೆ) ಅಥ ಾ
ಾ ನ(ಸ ಾ ಗ ೆ) ಬಳಸ ೇಕು. ಒಂದು ೇ ೆ ಇ ಾ ವ ದೂ ಗ ದ ೆ ಮ ೆಯನು ಬಳಸಬಹುದು.
ಇ ಕೃ ಾ ನ ಮತು ಾ ನ ಾ ಯ ಚಮ ಾ ದರೂ ಕೂ ಾ, ಅದರ ಮನಸ ನು ಶುದ ೊ ಸುವ
ೇಷ ಶ ಇರುವ ದ ಂದ ಅದು ಮ . ಾ ಾ ಅದನು ಬಳಸು ಾಗ ಅದ ೆ ೋಮಯವನು ಂಪ ಸುವ
ಅಗತ ಲ. ಾ ನ ನಮ ಮನಸ ನು ಸಂ ಾರ ಂದ ರ ಯತ ೊಂ ೊಯ ಲು
ಪ ರಕ ಾ ರುವ ದ ಂದ ಗೃಹಸ ಾದವನು ಾ ನವನು ಬಳಸ ಾರದು. ಸಂ ಾರವನು ೊ ೆದ ೈ ಕ
ಬ ಹ ಾ ಗಳ ೆ ೕ ಾ ನವನು ಬಳಸು ಾ ೆ.
ಈ ೕ ಯ ಆಸನವನು ತ ಾ ೊಂಡ ನಂತರ ಸ ಚ ಾದ ಾ ನ ೆ ಅನುಕೂಲ ಾದ ಭಂ (Posture)ಯ
ೆಟ ೆ ಕು ತು ೊಳ ೇಕು. ನಮ ೆ ಾಧ ಾಗದ ಆಸನದ ಬಲವಂತ ಾ ಕೂರುವ ದು ಾ ನ ೆ ಪ ರಕವಲ.
ಾ ಾನ ಾ ಾಲು ಆಸನಗಳನು ೇಷ ಾ ಾ ನ ೆ ಬಳಸು ಾ ೆ. ೧. ಪ ಾ ಸನ, ೨. ೕ ಾಸನ, ೩.
ಸ ಾಸನ ಮತು ೪. ವ ಾ ಸನ. ೕ ೆ ಒ ೆಯ ಪ ಸರದ , ಸ ಚ ಾದ ೖ-ಮನಗಳ ೊ ೆ ೆ , ಸ ಚ ಾದ
ೋ ೆಯ , ಶುದ ಾದ ಆಸನದ ೕ ೆ, ಚಲ ೆ ಇಲ ೆ, ೆಟ ೆ ಶ ಲ ಾ ಾ ನ ೆ ಕು ತು ೊಳ ೇಕು.
ಾಸನದ ನಂತರ ಶು ಾ ಾಯ ರು ‘ ತ ಾ ಸಃ’ ಎಂ ಾ ೆ. ಅಂದ ೆ ಉ ನ( ಾ ಣ ೋಶದ) ಯಂತ ಣ.
ಒಬ ಮನುಷ ಸ ಾ ಉ ಾಡು ಾ ೆ ಎಂದ ೆ ಆತ ಆ ೋಗ ಾ ಾ ೆ ಎಂದಥ . ನಮ ಉ ರು
ೇ ರ ೇಕು, ಅದ ಂದ ೇ ೆ ಆ ೋಗ ಬರುತ ೆ ಎನು ವ ದನು ಾವ ರ ೇಕು. ಾ ಸ ಎಂದ ೆ
ಾ ಾವರಣದ ರುವ ಾ ಣಶ ಯನು (ಆಮಜನಕ) ಒಳ ೆ ೆ ೆದು ೊಂಡು ನಂತರ ಒಳ ರುವ ಅ ಾನ
ಶ ( ಾಬ ೈ ಆ ೆ ೖ )ಯನು ೊರ ಾಕುವ ದು. ಉ ಾಡು ಾಗ ಅವಸರ-ಅವಸರ ಾ
ಉ ಾಡ ಾರದು. ಒಳ ೆ ೆ ೆದು ೊಳ ಾಗ ೕಘ ಾಗೂ ಪ ಣ ಾ ಒಳ ೆ ೆ ೆದು ೊಳ ೇಕು ಾಗೂ
ೊರ ಾಕು ಾಗ ಒಳ ೆ ೊ ೆ ಉ ಯದಂ ೆ ಪ ಾ ೊರ ಾಕ ೇಕು. ಈ ೕ ಒಳ ೆ ಾವ ೇ
ೊ ೆ ಇಲದಂ ೆ ರಂತರ ಶು ೕಕರಣ ನ ೆಯ ೇಕು. ಇ ೇ ಾ ಣಶು .
ಾ ಣಶು ಆದ ೕ ೆ ಾಣ ರ ೆ. ಅಂದ ೆ ಾ ಣಮಯ ೋಶವನು ಶ ಲ ೊ ಸು ೆ. ಇದ ೆ ಎರಡು
ಾನಗ ೆ. ೧. ಾಹ ಕುಂಭಕ ೨. ಅಂತಃಕುಂಭಕ. ಾ ಸವನು ಪ ಾ ೊರ ಟ ೕ ೆ ಒಳ ೆ
ಾ ತ ಯ ಾ ಸವನು ಒಳ ೆ ೆ ೆದು ೊಳ ೆ ರ ಾ ಕು ತು ೊಳ ವ ದು ಾಹ ಕುಂಭಕ;
ಪ ಣ ಾ ಾ ಸವನು ಒಳ ೆ ೆ ೆದು ೊಂಡ ನಂತರ, ೊರ ಡ ೆ ಸಗನ ೊ ಸುವ ದು ಅಂತಃಕುಂಭಕ.
[ ಾ ಾ ಾಮ ಾಡು ಾಗ ಎಚ ೆ ಅಗತ . ೕಗ ಗುರು ನ ಾಗ ದಶ ನ ಅಗತ . ಹೃ ೊ ೕ ಗಳ
ಅಂತಃಕುಂಭಕ ಾಡಕೂಡದು. ತ ೆ ೋವ ಇ ಾಗ ಾ ಾ ಾಮ ಾಡ ಾರದು]. ಈ ಎರಡೂ ಯ
ಒಳ ೆ ಾ ಾ ಾ ಣ ಾಗುತ ೆ. ಈ ಾ ಾ ಒಳ ರುವ ಎ ಾ ೋಷಗಳನು ಸುಡುವ ಅ ಾಗುತ ೆ.
ಇದು ೇವಲ ಾಪ ಬ ಕರಣ ಾಡುವ ಪ ಯ ೆ ೕ ಅಲ, ನ ಳ ೆ ಕೂತು ನಮ ೆಟ ಬು ಹು ಸುವ
ುದ ಆಸು ೕ ಶ ಗಳನೂ ಕೂ ಾ ಇದು ಓ ೋ ಸುತ ೆ. ಇದ ೆ ೕ ಾಪಪ ರುಷ ರಸನ ಎನು ಾ ೆ.

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 17


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

ಾ ಾ ಾಮ ಾಡು ಾಗ ದಲು ೇಚಕ ಮತು ಪ ರಕವನು ಮೂ ನ ಎರಡೂ ೊ ೆಗ ಂದ


ಾಡಬಹುದು. ನಂತರ ಒಂದು ೊ ೆ ಂದ ೆ ೆದು ೊಂಡು ಅ ೇ ೊ ೆ ಂದ ೊರ ೆ ಡುವ ದು,
ಇ ೊ ಂದು ೊ ೆ ಂದ ೆ ೆದು ೊಂಡು ಅ ೇ ೊ ೆ ಂದ ೊರ ಡುವ ದು ಮತು ಒಂದು ೊ ೆ ಂದ
ೆ ೆದು ೊಂಡು ಇ ೊ ಂದು ೊ ೆ ಂದ ಡುವ ದು, ೕ ೆ ಾ ಾ ಾನ ಂದ ಾ ಾಶು - ಾ ಶು
ಾ ,ಆ ೕ ೆ ಾ ಣಶು ಾ ಸ ೇಕು.
ಾ ಾನ ಾ ಾ ಾ ಾಮ ಎಂದ ೆ ಬಲ ಂದ ೇಚಕ, ಎಡ ಂದ ಪ ರಕ, ಆ ೕ ೆ ಕುಂಭಕ. ಂ ೆ
ೇ ದಂ ೆ ಾ ಸವನು ಒಳ ೆ ೆ ೆದು ೊಳ ಾಗ ೖ ೆಲೂ ನಂ ೆ ಉ ೊಳ ೇಕು. ೇಚಕ ಾಡು ಾಗ
ೊ ೆ ಒಳ ೆ ಎ ೆದು ೊಂಡು ಒಳ ರುವ ಎ ಾ ಾ ಯನು ಾ ಾಡ ೇಕು. ಕುಂಭಕ ಯ ಎ ಯೂ
ೋರದಂ ೆ ಹೃದಯದ ಾ ಸವನು ಸಗನ ೊ ಸ ೇಕು. ಹೃದಯದ ಾ ಸವನು ಸಗನ ೊ ಸು ಾಗ ಮಲ-
ಮೂತ ಾ ರವನು ಒಳ ೆ ೆದು ೊಳ ಲು ಮ ೆಯ ಾರದು. ಇದನು ಮೂಲಬಂಧ ಎನು ಾ ೆ. ಈ ೕ ಾಡ ೇ
ಕುಂಭಕ ಾ ದ ೆ ಮೂಲ ಾ ಬರುವ ಾಧ ೆ ೆಚು . ೕ ೆ ಾ ಾ ಾಮ ಂದ ಾ ಣಮಯ ೋಶದ
ರ ೆ ಾ ಸುವ ದನು ಶು ಾ ಾಯ ರು ಇ ತ ಾ ಸಃ ಎಂ ಾ ೆ.
ಾ ಸವನು ೆದ ೕ ೆ ಮನಸ ನು ರ ೊ ಸ ೇಕು. ಅದ ಾ ಾವ ಸಂಗವನು ೆಲ ೇಕು( ತಸಂಗಃ)
ಎಂ ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು. ೕಕೃಷ ೕ ೆಯ ೇಳ ವಂ ೆ: ಸಂ ಾ ಸಂ ಾಯ ೇ ಾಮಃ ಾ ಾ
ೊ ೕ ೋS ಾಯ ೇ ॥೨-೬೨॥. ಮನ ನ ೊ ೆ ಎಂದ ೆ ಅದು ಾಮ- ೊ ೕಧ ಾಗೂ ಅದು ಬರುವ ದು
ಸಂಗ ಂದ. ಒಂದು ವಸುವನು ೋಡ ೇ ಇದ ೆ, ಅದರ ಬ ೆ ೇಳ ೇ ಇದ ೆ ಅದು ನಮ ೆ ೇಕು ಎ ಸುವ ಲ.
ೋ ದ ೕ ೆ ಾಮ ಹುಟು ತ ೆ. ನಂತರ ಅದು ಗ ದ ೆ ೊ ೕಧ. ಆದ ಂದ ಮನಸ ನು ಸ ಚ ಾ ಡಲು
ಾವ ನ ಂದ ಾಧ ಾದಷು ಷಯ ಸಂಪಕ ದ ಕ ೆ ೆ ಮನ ನ ಸಂಪಕ ವನು ಕ ಾಡ ೇಕು. ಆಗ
ಾಮ- ೊ ೕಧಗಳ ಕ ಾ ಮನಸು ಶುದ ಾಗಲು ಸ ಾಯ ಾಗುತ ೆ. ೕ ೆಯ ೕಕೃಷ ಸಂಗವನು
ೇ ೆ ೆಲ ೇಕು ಎನು ವ ದನು ವ ಸು ಾ ೇಳ ಾ ೆ: “ ಕ ೇಶ ೇ ತ ಮರ ಜ ನಸಂಸ ” ಎಂದು.
॥೧೩-೧೦॥. ಅಂದ ೆ- ಎ ೇಡ ಾದ ಾರ ಾ ಜನಜಂಗು ೇರುತ ೋ, ಅಂತಹ ಜನಜಂಗು ಂದ
ದೂರ ರು ಎಂದಥ . ೌನ ಮತು ಏ ಾಂತ ಇದು ಮನ ನ ಏ ಾಗ ೆ ೆ ಬಹಳ ಮುಖ ಾಧನ. ಇ ೆ ೕ ಅಲ ೇ
ಮನಸ ನು ೆ ಸುವ ೋಜನ ೆ ಾ ೊ ೆಯುವ ದನೂ ಾವ ಡ ೇಕು. ಊಟದ ಸಮಯದ ಾಳ
ಹರ ೆ ದ. ೋಜನ ಎನು ವ ದು ೌನದ , ಭಗವಂತನ ಸ ರ ೆಯ ನ ೆಯ ೇಕು. ೕ ೆ ಾವ
ಸಂಪಕ ಂದ ಮನಸು ಕಲು ತ ಾಗುತ ೋ ಅಂತಹ ಾ ಾ ಕ ಸಂಪಕ ಂದ ದೂರ ರಲು
ಪ ಯ ಸ ೇಕು.
ೇವಲ ಾಹ ಸಂಗ ೊ ೆದ ೆ ಾಲದು, ಾವ ನ ಳ ೇ ಇರುವ ಅಂತಃಶತು ಗ ಾದ ಇಂ ಯಗಳನು
ಯಂ ಸ ೇಕು. ಅದ ಾ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಇ ‘ ೇಂ ಯಃ’ ಎಂ ಾ ೆ. ಾವ ೇಡ ಾದುದನು
ಬಯಸುವ ಇಂ ಯ ಾಪಲ ೆ ಾನ ಾ ಕ ಾಣ ಾಕ ೇಕು. ೕ ೆ ಆಸನ ಸ ಚ ೊ ಆಸನ
ರ ೊ ಸ ೇಕು, ಾ ಣ ಸ ಚ ೊ ಾಣ ರ ೊ ಸ ೇಕು ಮತು ಮನಸ ನು ಸ ಚ ೊ ಮನಸ ನು
ರ ೊ ಸ ೇಕು. ನಂತರ ಸ ಚ ಾದ ಮನ ನ ಭಗವಂತನನು ತುಂ ಸ ೇಕು.

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 18


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

ಾ ನದ ಾಣ ೇ ಾದ ಭಗವಂತನ ಸೂಲರೂಪ

ಭಗವಂತನ ಪ ಚಯ ೇ ಇಲ ರು ಾಗ ಭಗವಂತನನು ಮನ ನ ತುಂಬುವ ದು ೇ ೆ? ಈ ಪ ೆ ೆ


ಶು ಾ ಾಯ ರು ಇ ೇ ೆ ೕಕದ ಉತ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ ರುವ
ಭಗವಂತನ ಸೂಲ ರೂಪವನು ದಲು ಾ ನದ ಾಣ ೇಕು” ಎಂದು. ರುವ ರೂಪ ಎಂದ ೆ ಅದು
ಾ ಾನಂದಮಯ ಾದ ರೂಪವಲ. ಅದು ಾವ ಮ ೆಯ ಪ ಸುವ ಭಗವಂತನ ಸೂಲ ಪ ೕಕ. ಅ ೆ ೕ
ಅಲ ೆ ಇ ೕ ಬ ಾ ಂಡ ೇ ಭಗವಂತನ ಪ ೕಕ. ಪ ರುಷಸೂಕದ ೇಳ ವಂ ೆ: ಸ ಭೂ ಂ ಶ ೋ
ವೃ ಾ sತ ಷದ ಾಂಗುಲಂ ॥೧॥ ಭಗವಂತ ಇ ೕ ಶದ ತುಂ ಾ ೆ. ೕ ಾ ಕ ೆ ಾಣುವ ಶದ
ಾಣದ ಭಗವಂತನನು ಾಣುವ ಪ ಯತ ಾಡ ೇಕು. ಕಣು ಾ ನದ ಕು ಾಗ ಅ ಏ ೇ ಾಣ ,
ಅದರ ಭಗವಂತನ ಅನುಸಂ ಾನ ಾಡ ೇಕು. ಅ ನಗರ ಾಣಬಹುದು, ಪ ತ ವ ಾಣಬಹುದು,
ಯುವಕ ೆ ಯುವ ಾಣಬಹುದು ಾಗೂ ಯುವ ೆ ಯುವಕ. ಆದ ೆ ಇ ೆಲವ ದರ ಂ ೆ ಒಂದು
ಾ ಾನಂದಮಯ ಾದ ಶ ಇ ೆ ಎಂದು ದು ಾ ನ ಮುಂದುವ ಸ ೇಕು. ಾ ನ ಪ ಯ ಇ ೊಂದು
ಭವ ಕಲ ೆ. ಾ ಾನಂದ ಾದ ಭಗವಂತ ನ ೊ ಳ ೆ, ಪ ಪಂಚದ ಪ ಂದು ಅಣು-ಕಣ ೊಳ ೆ ತುಂ ಾ ೆ
ಎನು ವ ೇಕಪ ೆ ೆ ೆ ೊಂಡು, ಮನಸ ನು ತರ ೇ ೊ ಾಗ, ಾ ನದ ಭಗವಂತನ
ದಶ ನ ಾಗುತ ೆ. ಇದು ಈ ೆ ೕಕದ ಾವ ಾಣಬಹು ಾದ ಾ ನದ ಸಮಗ ಪ ಯ ಸಂ ಪ ವರ ೆ.

ಾಗವತದ ಮುಂ ನ ೆ ೕಕ ೆ ೋಗುವ ಮುನ ಾ ನದ ಷಯದ ಸ ೇ ಾ ಾನ ಾ ಬರುವ ಎರಡು


ಮುಖ ಾದ ಷಯವನು ಇ ೋ ೋಣ. ದಲ ೆಯ ಾ ೆಂಗಸರು ಾ ನ ಾಡಬಹು ೇ ಎನು ವ
ಪ ೆ. ಈ ಪ ೆ ೆ ೇರ ಾ ಉತ ಸ ೇಕು ಎಂದ ೆ ೆಂಗಸರ ೆ ೕ ಅಲ, ಎಲರೂ ಾನ ಾಡಬಹುದು.
ಾನ ೆ ಂಗ ದ ಲ. ಆದ ೆ ಇ ಾವ ೋಡ ೇ ಾ ರುವ ದು ಾ ಾ ಕ ಾ ೆಂಗಸರು ಾನ
ಾಡುವ ದು ಏ ೆ ಅ ೊ ಂದು ಬಳ ೆ ೆ ಬಂ ಲ ಎನು ವ ಾರವನು . ಾ ಾನ ಾ ೆ ೆ ಾಂ ಾ ಕ
ೕವನದ ೆ ನಜ ಾ ಾ ಇರುತ ೆ. ೕ ರು ಾಗ ಕುಟುಂಬದ ಾಲ ೆ- ಾಲ ೆಯ ೊ ೆ ೆ ಾ ಾಸ
ಒಂದ ೊ ಂದು ೊಂ ಾ ೆ ಆಗ ದ ೆ ಅ ೈರಸ ಬರುವ ಾಧ ೆ ೆಚು . ಅದ ೊ ೕಸ ರ ಂ ೆ ೕಯರು
ಾ ನದ ತಮ ನು ೆಚು ೊಡ ೊಳ ಲ.
ಎರಡ ೆಯ ಾ ಾನ ಾಡಲು ಆಗ ೇ ಇ ಾಗ, ಾ ಮಲಗು ಾಗ ಾ ನ ಾಡಬಹು ೇ ಎನು ವ ಪ ೆ . ಈ
ಪ ೆ ೆ ಾವ ಈ ಂ ೆ ೕ ಉತರ ಕಂಡು ೊಂ ೇ ೆ. ಾ ನ ೆ ಮುಖ ಾ ೇ ಾ ರುವ ದು ಮನಃಶು .
ಮನಸು ಾ ನವನು ಬಯಸು ೆ ಎಂದ ೆ ಅದು ಶುದ ಾ ೆ ಎಂದಥ . ಆದ ಂದ ಾವ ಾಲದ ಮನಸು
ಶು ಗೂಡುತ ೋ ಆಗ ಾ ನ ಾಡಬಹುದು. ಾ ನ ಾಡಲು ಆಗ ಾಗ ಅ ಮಂತ ಾ ನ ಾಡಬಹುದು.
ಮಂತ ಾ ನ ಾ ಾಸ ಾರರು ಈ ೆಳ ನ ಎರಡು ಮಂತ ಗಳನು ೕ ಾ ೆ:

ಅಪ ತ ಃ ಪ ೊ ೕವ ಸ ಾ ವ ಾಂ ಗ ೋ ಾ|
ಯಃ ಸ ೇ ಪ ಂಡ ೕ ಾ ಂ ಸ ಾ ಾ ಭ ಂತರಃ ಶು ಃ ||

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 19


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

ಅ ೕಲಘನ ಾ ಮಂ ನ ಾಯತ ೋಚನಂ |


ಸ ಾ ಪ ಂಡ ೕ ಾ ಂ ೇನ ಾ ೋ ಾ ಾಮ ಹಂ||

ಇ ಪ ಂಡ ೕ ಾ ನನು ಸ ರ ೆ ಾಡ ೇಕು ಎಂದು ೇ ಾ ೆ. ಇ ೊಂದು ಭಗವಂತನ ೇಷ ಾಮ.


ಪ ಂಡ ೕ ಾ ಎಂದ ೆ ೆಂ ಾವ ೆಯಂತಹ ಕಣುಳ ವನು ಎಂದಥ . ಭಗವಂತನ ಕಣು ಾ ಾಗಲೂ ೆಂ ಾವ ೆ
ಎಸ ನಂ ೆ ಅರ ನಳನ ಸು ರುತ ೆ. ಾ ಾನ ಾ ನಮ ೆ ಅತ ಂತ ಸಂ ೋಷ ಾ ಾಗ ನಮ ಕಣು
ಅರಳ ತ ೆ. ಆದ ೆ ಭಗವಂತ ಸ ಾ ಸಂ ೋಷದ ಬು ೆ. ಭಗವಂತ ೕ ಂದ ಕಣರ ನನ ನು
ೋಡು ಾ ೆ, ಅವನ ಕ ಂದ ಹ ದುಬರು ರುವ ಅನುಗ ಹದ ರಸ ಾ ೆಯ ಾನು ೕಯು ೇ ೆ, ಅವನ
ಅನುಗ ಹದ ಕೃ ಾದೃ ನನ ೕ ೆಹ ೆ, ಾನು ಅದರ ಂ ೆ ಎನು ವ ಅನುಸಂ ಾನ ಶು . ೕ ೆ ಾವ
ಭಗವಂತನ ಅನುಗ ಹ ಂದ ಒಳಗೂ ೊರಗೂ ಮ ಾ ಾ ನದ ೊಡಗಬಹುದು.

ಬ ಾ ಂಡದ ಭಗವಂತನ ರೂಪ ಂತ ೆ

ೇಷಸಸ ೇ ೋSಯಂ ಸ ಷಶ ಸ ೕಯ ಾ ।
ಯ ೆ ೕದಂ ದೃಶ ೇ ಶ ಂ ಭೂತಂ ಭವ ಂ ಭವಚ ಯ ॥೨೪॥

ಭಗವಂತನ ಸೂಲ ರೂಪದ ಉ ಾಸ ೆಯನು ವ ಸು ಾ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಈ ಬ ಾ ಂಡ ಆತನ


ಅತ ಂತ ೊಡ ಸೂಲ ಪ ೕಕ” ಎಂದು. ಇ ‘ ೇಷ’ ಎನು ವ ಪದವನು ಬಳಸ ಾ ೆ. ೈ ಕ ಸಂಸ ತದ
‘ ೇಷ’ ಎಂದ ೆ ಭೂ . ಪಂಚಭೂತಗಳ ೇಷ ಾ ಎ ಾ ಗುಣಗಳ (ಶಬ, ಸ ಶ , ರೂಪ, ರಸ ಮತು
ಗಂಧ) ಅ ವ ಕ ಾಗುವ ದು ಪೃ ಯ . ಾ ಾ ಭೂ ಯನು ‘ ೇಷ’ ಎಂದೂ ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ಬ ಾ ಂಡ
ಕೂ ಾ ಾ ವ ಾ ರುವ ದ ಂದ ಅದನೂ ಕೂ ಾ ‘ ೇಷ’ ಎಂದು ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ೇವಲ ಭೂ ಯ ೆ ೕ ಅಲ,
ಇ ೕ ಬ ಾ ಂಡ ೇ ಭಗವಂತನ ಪ ೕಕ. ೕ ನ ೆ ೕಕದ ಬ ಾ ಂಡ ೇ ಭಗವಂತನ ೇಹ ಎಂ ಾ ೆ.
ಾವ ಾ ಾನ ಾ ೇಹ ಮತು ಶ ೕರ ಎನು ವ ಪದವನು ಒಂ ೇ ಅಥ ದ ಬಳಸು ೇ ೆ. ಆದ ೆ ಈ ಎರಡು
ಶಬಗಳ ವ ಚನದ ಸಲ ವ ಾ ಸ ೆ. ೇಹ ಎಂದ ೆ ‘ ೆ ೆಯುವಂತಹದು’, ಶ ೕರ ಎಂದ ೆ ‘ಒಂದು ನ
ದು ೋಗುವಂತಹದು’. ಭಗವಂತ ೆ ನಮ ಂ ೆ ಸುಖ-ದುಃಖವನು ಅನುಭ ಸುವ ಾಗೂ ಒಂದು ನ
ದು ೋಗುವ ಶ ೕರ ಲ. ಸ ರೂಪಭೂತ ಾದ ೇಹ ೇ ಆತನ ಜ ಾದ ೇಹ. ಆದ ಂದ ೕ ನ
ೆ ೕಕದ ೇಹ ಎಂದ ೆ ಪ ೕಕ ಅಥ ಾ ಅ ಾನ ಎಂದಥ . ಮ ೆಯ ಪ ಸುವ ಾಲ ಾ ಮವ
ಭಗವಂತನ ಪ ೕಕ. ಅಣು ನ ಅಣು ಾ ರುವ, ೕವದ ರುವ ಂಬರೂ ಭಗವಂತ ಸೂ ಾ -ಸೂ
ಪ ೕಕ ಾದ ೆ, ಬ ಾ ಂಡದ ರುವ ಭಗವಂತ ಸೂಲದ ಸೂಲ ಪ ೕಕ. ಇ ೕ ೕವ ಾತ ಾವ
ಬ ಾ ಂಡ ೊಳ ೆ ಂ ೆ ಇ ೋ, ಈಗ ಇ ೆ ೕ, ಮುಂ ೆ ಇರುತ ೋ ಅಂತಹ ಇ ೕ ೕವ ಾತ ೆ
ಆಸ ೆ ಾ ರುವ ಈ ಬ ಾ ಂಡ ಭಗವಂತನ ಅ ೊಡ ಪ ೕಕ. ಇಂತಹ ಭಗವಂತನನು ಬ ಾ ಂಡದ
ಅಂತ ಾ ಾ ಕಂಡು ಾ ನದ ಂ ಸ ೇಕು.

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 20


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

ಆಂಡ ೋ ೇ ಶ ೕ ೇS ಸ ಾವರಣಸಂಯು ೇ ।


ೈ ಾಜಃ ಪ ರು ೋ ೕS ೌ ಭಗ ಾ ಾರ ಾಶ ಯಃ ॥೨೫॥

ಾ ಾಲ ೕತಸ ಾದಮೂಲಂ ಪಠಂ ಾ ಪ ಪ ೇ ರ ಾತಲ ।


ಮ ಾತಲಂ ಶ ಸೃಜಃ ಸುಗು ೌ ತ ಾತಲಂ ೈ ಪ ರುಷಸ ಜಂ ೕ ॥೨೬॥

ೆ ೕ ಾನು ೕ ಸುತಲಂ ಶ ಮೂ ೇ ರೂರುದ ಯಂ ತಲಂ ಾತಲಂ ಚ ।


ಮ ೕತಲಂ ತಜಘನಂ ಮ ೕಪ ೇ ನಭಸಲಂ ಾ ಸ ೋ ಗೃಣಂ ॥೨೭॥

ಉರಃಸಲಂ ೊ ೕ ರ ೕಕಮಸ ೕ ಾ ಮಹವ ದನಂ ೈ ಜ ೋಽಸ ।


ತ ೕ ರ ಾ ಂ ದು ಾ ಪ ಂಸಃ ಸತ ಂ ತು ೕ ಾ ಸಹಸ ೕಷ ಃ ॥೨೮॥

ೆಯ ಆ ಾರದಂ ೆ ಾಗೂ ಕಮಲದ ನಂ ರುವ ಬ ಾ ಂಡವನು ಆಂಡ ೋಶ ಎಂದು


ಕ ೆಯು ಾ ೆ.(ಇ ೕ ೆ ನ ೋಶಗಳ ಅಂಡ ೋಶ ಎಂ ೆ, ಆದ ೆ ‘ಆಂಡ’ ಎನು ವ ದು ಾ ೕನ ಶಬ)
ಭಗವಂತನ ಾ ಂದ ದ ಾ ೕಕಮಲ ೇ ಈ ಬ ಾ ಂಡ. ಪಂಚಭೂತಗಳ , ಅಹಂ ಾರತತ ಮತು
ಮಹತತ ಗ ೆಂಬ ಏಳ ಆವರಣಗಳ ಈ ಬ ಾ ಂಡವ ಾ ವ ೆ. ಅದರ ತುಂ ರುವ ಭಗವಂತ ೈ ಾಜ
ಪ ರುಷ. ಇ ೇ ಾರಣ ೆ ಬ ಾ ಂಡವನು ಾ ಎಂದೂ ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ಈ ಬ ಾ ಂಡದ ತುಂ ರುವ
ಭಗವಂತನನು ೇ ೆ ಮನ ನ ೆ ೆ ೊ ಸ ೇಕು ಎನು ವ ದನು ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ವ ಾ ೆ.
[ಪ ರುಷಸೂಕದ ಬಂ ರುವ ಭಗವಂತನ ರೂಪ ಂತ ೆಯ ೆ ೕ ಇ ಾಗವತ ವ ಸುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ.
ಚಂದ ಾ ಮನ ೋ ಾತಶ ೋಃ ಸೂ ೕ ಅ ಾಯತ| ಮು ಾ ಂದ ಾ ಶ
ಾ ಾ ಾ ಯುರ ಾಯತ|೧೩| ಾ ಾ ಆ ೕದಂತ ಂ ೕ ೋ ೌ ಃ ಸಮವತ ತ | ಪ ಾ ಂ ಭೂ ಶಃ
ೆ ೕ ಾತ ಾ ೋ ಾ ಅಕಲ ಯ |೧೪|-ಎನು ವ ಪ ರುಷಸೂಕದ ಾತನು ಾ
ೆನ ೊಳ ಬಹುದು] ಾ ೕನರು ಬ ಾ ಂಡವನು ಹ ಾಲು ಾಗ ಾ ಂಗ ದರು. ಅವ ಗ ೆಂದ ೆ:
ಅತಳ, ತಳ, ಸುತಳ, ತ ಾತಳ, ಮ ಾತಳ, ರ ಾತಳ, ಾ ಾಳ, ಭೂಃ, ಭುವಃ, ಸ ಃ, ಮಹಃ, ಜನಃ ತಪಃ, ಮತು
ಸತ ೋಕ. ಮಧ ದ ಭೂ ಾಗೂ ಅದರ ೆಳ ೆ ಏಳ ಾಗೂ ಭೂ ಸ ತ ಾ ಅದ ಂದ ೕ ೆ ಏಳ
ೋಕಗ ರುವ ಈ ಬ ಾ ಂಡವನು ಚತುದ ಶ ಭುವನ ಎಂದು ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ಈ ಹ ಾಲು ೋಕಗಳ
ಭಗವಂತನ ಅವಯವ ಂತ ೆ ೇ ೆ ಾಡ ೇಕು ಎನು ವ ದನು ೕ ನ ೆ ೕಕದ ವ ಸ ಾ ೆ.
ಾ ಾಳ ೋಕ ಭಗವಂತನ ಾದದ ತಳ ಾಗ, ರ ಾತಳ ೋಕ ಆತನ ಾದದ ಮ ಮತು
ಮುಂ ಾಲು( ೆರ ನ ಾಗ). ಮ ಾತಳ ಆತನ ಾದದ ೕ ನ ಎರಡು ಗಂಟುಗಳ (ಮ ಗಂಟು),
ಜಂ ೕ( ೕನಖಂಡ, shanks)ತ ಾತಳ. ಣ ಾಲು(Knees) ಸುತಳ ಾಗೂ ಎರಡು ೊ ೆಗಳ ತಳ ಮತು
ಅತಳ. ಈ ೕ ಭಗವಂತನ ಾದ ಂದ ೊಂಟದ ತನಕ ಇರತಕ ಂತಹ ಾಗ ೆಳ ನ ಏಳ ೋಕಗಳ
ತುಂ ೆ ಮತು ಈ ೋಕಗಳ ಭಗವಂತನ ಈ ಅವಯವಗಳ ಆ ತ ಾ ೆ ಎಂದು ಂತ ೆ ಾಡ ೇಕು.

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 21


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

ಭಗವಂತನ ೊಂಟದ ಾಗ ಭೂ , ಭಗವಂತನ ಾ ಅಂತ , ಾ ಂದ ೕ ನ ಹೃದಯದ ಾಗ


ೇವ ೆಗಳ ೋಕ(ಸ ಗ ೋಕ), ಎ ೆ ಂದ ೕ ೆ ಕು ೆ ತನಕ ಮಹ ೋ ಕ, ಕು ೆ ಂದ ಕ ನ ತನಕ
ಜನ ೋ ಕ, ರ ಾಟ( ೆ /ಹುಬು ) ಾನದ ತ ೕ ೋಕ ಮತು ಸಹಸ ೕಷ ಾದ ಪ ರುಷನ ರಸು
ಸತ ೋಕದ ತುಂ ೆ. ಈ ೕ ಇ ೕ ಶದ ಭಗವಂತನ ಾದ ಂದ ರ ನ ತನಕ ತುಂ ರುವ
ಶ ರೂಪದ ಂತ ೆ ಾಡ ೇಕು. ಆ ಾ ೋಕಗಳ ಭಗವಂತನ ಸ ರೂಪ ೇಹದ ಆ ಾ ಾಗಗ ಂದ
ಉತ ನ ಾ ೆ ಮತು ಅದರ ಆಶ ೊಂ ೆ ಎಂದು ಂತ ೆ ಾಡ ೇಕು.
ಬ ಾ ಂಡದಲ ೆ ೕ ಅಲ ೆ ಂ ಾಂಡದ ಕೂ ಾ ಭಗವಂತನ ಹ ಾಲು ೋಕಗಳ ಂತ ೆ ಾಡಬಹುದು.
ಮೂಲಭೂತ ಾ ಹ ಾಲು ೋಕಗಳನು ಮೂರು ೋಕ ಾ ಮತು ಏಳ ೋಕ ಾ ಾಸ ಾರರು
ಾಗ ಾ ೇಳ ಾ ೆ. ಭೂ ಮತು ಭೂ ಂದ ೆಳ ನ ೋಕಗಳನು ಒ ೆ ಒಂದು ೋಕ ಾ
ಕಂಡು ಅದನು ಭೂಃ ಎಂದು, ನಂತರ ಅಂತ ವನು ಭುವಃ ಎಂದೂ ಮತು ಅ ಂದ ೕಲ ರುವ ಐದು
ೋಕಗಳನು ಸುವಃ ಎಂದು ಒ ೆ ಮೂರು ಾಗ ಾಡು ಾ ೆ. ಅ ೇ ೕ ಭೂ ಾಗೂ ಭೂ ಂದ
ೆಳ ನ ೋಕಗಳನು ಒಂದು ೋಕ ಾ ಾಗೂ ಅದರ ೊ ೆ ೆ ೕ ನ ಆರು ೋಕಗಳನು ೇ ಒ ೆ
ಏಳ ೋಕಗ ಾ ಾಗ ಾಡು ಾ ೆ. ಬ ಾ ಂಡವನು ಮೂರು ೋಕಗ ಾ ಕಂ ಾಗ ಭಗವಂತನ
ಾ ನ ಭೂ , ಾ ಯ ಅಂತ ಾಗೂ ರ ನ ಸ ಗ ದ ಂತ ೆ ಾಡು ಾ ೆ.

ಭಗವಂತನ ಮು ಾರ ಂದ

ಛಂ ಾಂಸ ನಂತಸ ೋ ಗೃಣಂ ದಂ ಾ ಯ ೕಂದೂಡುಗ ಾ ಾ ।


ಾ ೋ ಜ ೋ ಾ ದಕ ೕ ಚ ಾ ಾ ದುರಂತಸ ೋ ಯದ ಾಂಗ ೕ ಃ ॥೩೧॥

ಭಗವಂತನ ಮುಖದ ೇ ಮೂರು ೋಕಗಳ ಂತ ೆಯ ಒಂದು ಕ ಮ ೆ. ನಮ ೆ ದಂ ೆ ಭೂ ಾನ ಅ ಯ


ಾನ, ಅಂತ ಾಯು ನ ಾನ ಾಗೂ ಸ ಗ ಆ ತ ನ ಾನ. ಆದ ಂದ ೇದದ ‘ಭೂಭು ವ ಸ ಃ’
ಎಂದ ೆ ಅ - ಾಯು-ಆ ತ ಎನು ವ ಮೂರು ಪ ೕಕಗ ಂದ ಭಗವಂತನ ಉ ಾಸ ೆ. ಮುಖದ ಅ ಯ ಾನ-
ಾ , ಾಯು ನ ಾನ-ಉ ರು ಮತು ಆ ತ ನ ಾನ-ಕಣು. ೕ ೆ ಮುಖದ ಮೂರು ೋಕಗಳ ಮತು ಆ
ಮೂರು ೋಕಗಳ ತುಂ ರುವ ಭಗವಂತನ ಸೂಲ ಂತ ೆ ಾಡಬಹುದು.
ಈ ೕ ನ ೆ ೕಕದ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಭಗವಂತನ ಮುಖದ ತ ಣ ೊಡು ಾ ೇಳ ಾ ೆ: ಸಮಸ ೈ ಕ
ಾಙ ಯಗ ೇ ಆತನ ನು ಮುತುಗಳ ; ಸೂಯ -ಚಂದ ೇ ಆತನ ೋ ೆ ಾ ೆಗಳ ; ಅಂತ ದ ರುವ
ನ ತ ಗ ೇ ಆತನ ಹಲುಗಳ ; ಈ ಶ ವನು ಮರಳ ೊ ಸುವ ಾ ೕ ಆತನ ಮುಗುಳ ೆ; ೊ ೆ ಾಣದ
ಈ ಸೃ ೕ ಆತನ ಕಣ ೋಟ” ಎಂದು. ಈ ೕ ಭಗವಂತನ ಶ ರೂಪದ ತ ಣ ಇನೂ ಾರ ಾ ೆ
ಆದ ೆ ನಮ ೆ ಸೂಲ ಾ ಇಷು ದರೂ ಾಕು, ಅದ ೆ ೕ ಾವ ಾ ನದ ಾಣುವ ಪ ಯತ
ಾಡಬಹುದು.
ಾಯ ಾನ ಾಡುವವ ೆ ಾಯ ೕ ಪ ಾದ ಾ ಾಯಣನನು ಂ ಸುವ ರೂಪದ ವರ ೆ ೕ ೆ:
“ಉದ ರು ರುವ ಸೂಯ ಮಂಡಲದ ಮಧ ದ ಕಮಲದ ೕ ೆ ಪ ಾ ಸನ ಾ ಕು ತು ೊಂ ರುವವನು,

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 22


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೧

ೋಳ ಗಳ ೋಳ ಬ ೆ, ಗಳ ಸ ೆ ಾಕರದ ಕುಂಡಲಗಳ (ಮಕರ ಕುಂಡಲ), ತ ೆಯ ೕ ೆ


ೕಟ, ೊರ ನ ಾರ ಾ ಸು ೆ. ಎರಡು ೈಗಳ ಶಂಖ-ಚಕ , ಇ ೆ ರಡು ೈಗಳನು
ೊ ೆಯ ೕ ರುವವನು, ಇಂತಹ ನದ ೖಬಣದ ಾ ಾಯಣನನು ಾ ಸ ೇಕು” ಎನು ಾ ೆ. ಆದ ೆ
ಒ ೇ ಇಂತಹ ರೂಪವನು ಾ ನದ ಾಣಲು ಾಧ ಾಗದು. ಅದ ಾ ಶು ಾ ಾಯ ರು “ಸೂ ೇ
ಭಗವ ೋ ರೂ ೇ” ಎಂ ಾ ೆ. ದಲು ಸೂಯ ಮಂಡಲವನು ಕಣು ೋ , ಅದರ
ಸೂಯ ಾ ಾಯಣ ಾ ೆ ಎಂದು ಸೂಲ ಪ ೕಕದ ಮನಸ ನು ಏ ಾಗ ೊ ಸ ೇಕು. ನಂತರ ಾನ ಾ
ಭಗವಂತನ ರೂಪ ಾ ಸುತ ೆ. ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ಭಗವಂತನ ರೂಪವನು ಾನ ಾಡು ಾಗ ಪ ಣ
ರೂಪವನು ಾ ಸ ೇ ಾವ ೋ ಒಂದು ಅಂಗದ ಮನಸ ನು ಏ ಾಗ ೊ ಸ ೇಕು.

॥ಇ ೕಮ ಾ ಗವ ೇ ಮ ಾಪ ಾ ೇ ೕಯಸ ಂ ೇ ಪ ಥ ೕS ಾ ಯಃ ॥
ಾಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ಒಂದ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮು ತು

*********

ಆ ಾರ: ಬನ ಂ ೆ ೋ ಂ ಾ ಾಯ ರ ಾಗವತ ಪ ವಚನ Page 23


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ೕ ೕS ಾ ಯಃ
ಸವ ಶಬಗಳ , ಸವ ಾದಗಳ ಭಗವಂತನನು ಾಣುವ ದು
ೕಶುಕ ಉ ಾಚ--
ಶಬಸ ಬ ಹ ಣ ಏಷ ಪಂ ಾ ಯ ಾ ಮ ಾ ಯ ೕರ ಾ ೈ ಃ ।
ಪ ಭ ಮಂಸತ ನ ಂದ ೇಽ ಾ ಾ ಾಮ ೕ ಾಸನ ಾ ಶ ಾನಃ ॥೦೨॥

ಾನ ಪ ಯನು ವ ಸು ಾ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಇ ಒಂದು ೇಷ ಾಗೂ ಅತ ಂತ ಮಹತರ ಾದ


ಷಯವನು ಪ ೕ ತ ೆ ವ ಸುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. “ ಾನ ಾಧ ೆ ಾಡು ಾ- ಾಡು ಾ
ಮುಂದುವ ದು ಪ ಪಂಚದ ನ ಎ ಾ ಶಬಗಳ ಭಗವಂತನನು ಾಣ ೇಕು” ಎಂ ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು. ಇ
ಶಬ ಎಂದ ೆ ೇವಲ ಸಂಸ ತ ಶಬವ ೆ ೕ ಅಲ, ಪ ಪಂಚದ ಎ ಾ ಾ ೆಯ ಎ ಾ ಶಬಗಳ , ೊ ೆ ೆ ಾ -
ಪ ಗಳ ಮತು ಪ ಕೃ ಯ ಾದ (ಪ ಗಳ , ಾ ಗಳ ಕೂಗು, ೕ ನ ಝುಳ -ಝುಳ , ಸಮುದ ದ
ೆತ, ಾ ಯ ಸು ಲು, ಎ ೆಗಳ ಮಮ ರ), ಎಲವ ದರಲೂ ಭಗವಂತನನು ಾಣ ೇಕು. ಇದ ೆ ೕ
ಐತ ೇಯ ಅರಣ ಕದ ೕ ೆ ೇ ಾ ೆ: “ಸ ೇ ೂೕ ಾಃ ಸ ೇ ೇ ಾಃ ಸ ಾ ಃ ರಚಃ ಎ ೈವ ಾ ಹೃ ಃ”
ೇವಲ ಶಬಗ ೆ ಾತ ಅಥ ರುವ ದಲ, ಾದಗ ಗೂ ಅಥ ೆ. ಾದ ಂದ ಒಂದು ಾ ೆ ೊಸ ಅಥ
ಬರುತ ೆ. ಪ ೕ ಾ ನಲೂ ಒಂದು ಸಂ ೕತ ೆ. ಾದ ಸಂ ೕಜ ೆ ಇಲ ೇ ಾ ಾ ವ ಆಗುವ ೇ ಇಲ.
ಾಸವ ಾ ಶಬಗ ೆ ಅಥ ಹುಟು ವ ೇ ಾದ ಂದ. ಆದ ಂದ ಾದವ ಕೂ ಾ ಒಂದು ಪ ೆ ೕಕ ಾ ೆ.
ೕ ಾ ಋ ೆ ೕದ-ಯಜು ೇ ದದ ಮಂತ ಗ ೇ ಇರುವ ಾಮ ೇದ, ಅ ರುವ ಾದ ಂ ಾ ಪ ೆ ೕಕ ೇದ
ಾ ೆ ಾ ತು. ಅದು ಸಂ ೕತದ ಾ ೆಯ ಭಗವಂತನನು ೋತ ಾಡುವ ೇದ ಾ ೆ.
ಸಂ ೕತದ ಇಂದು ಅ ೇಕ ಸಂಗ ಗಳ ಮ ೆತು ೋ ೆ. ಂದೂ ಾ ಸಂ ೕತದ ಆ ಾಪ ಾಡು ಾಗ
‘ ೋಂ- ೋಂ’ ಎನು ಾ ೆ. ಇದು ‘ನ ೕ ಾ ಾಯ ಾಯ’ ಎನು ವ ದರ ಸಂ ೇಪಪದ(abbreviation). ಇ ೇ
ೕ ತಬ ಾ/ಮೃದಂಗ ಾ ಸು ಾಗ ಅದ ೆ ಅನುಕರ ೆ ಾಡುವ ಅ ೇಕ ಧ ಗ ೆ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ: ತ
ತ , ಟ ಟ ೊಂ, ೋಂ ೋಂ ತ ಟ, ತ ಟ ಟ ೊಂ..ಇ ಾ . ಆದ ೆ ಈ ಧ ಯ
ಂ ನ ಅಥ ಏನು ಎನು ವ ದು ಇಂದು ಖ ತ ಾ ನಮ ೆ ಲ. ಇ ತ ಟ ಎನು ವ ಕ ಟ ಅಥ ಾ
ಇ ೆ ೕ ೋ ೇಳ ವಂ ಲ. ಏ ೆಂದ ೆ ಈ ಎ ಾ ಧ ಯ ಂ ೆ ಒಂದು ಅಪ ವ ಾದ ಆ ಾ ಕ ಅಥ ಂತ ೆ
ಅಡ ೆ.
ಶದ ಾ ಪ ರುಷ ಾ ತುಂ ರುವ ಭಗವಂತ ೇ ಎ ಾ ಶಬಗ ಗೂ ೊ ೇಯ ಆಸ ೆ. ಾವ ಶಬ ೇ
ಇರ ೕ, ಅದು ಅಂತತಃ ಭಗವಂತನ ಾಮ ೇ ಆ ರುತ ೆ. ಪ ಂದು ಶಬದ ಮೂಲತತ / ಾರ(essence) ಆ
ಭಗವಂತ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಆತ . ಆತ ಎನು ವ ದರ ಸೂಲ ಅಥ ೇಹ. ಆದ ೆ ಇನೂ ಆಳ ೆ ೋದ ೆ ಆತ
ಎಂದ ೆ ಮನಸು , ತ, ೇತನ, ಇ ಾ . ಆದ ೆ ಎಲ ಂತ ಸೂ ಾ ೋ ದ ೆ ಆತ ಎಂದ ೆ ಪರ ಾತ .
ಇ ೇ ೕ ಾವ ‘ಇವರು ಇಂತವರು’ ಎಂದು ಒಬ ವ ಯ ಶ ೕರವನು ೋ ಸು ೇ ೆ. ಆದ ೆ ಾವ
ೋ ಸುವ ದು ೇವಲ ಆ ವ ಯ ಶ ೕರವನ ಲ; ಶ ೕರ ೊಳ ರುವ ೇತನ ಾಗೂ ಅಂತತಃ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 24
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ೇತನ ೊಳ ರುವ ಂಬ ರೂ ಭಗವಂತನನು . ೕ ೆ ಪ ಂದು ಶಬ ಅಂತತಃ ಭಗವಂತನ ೆ ೕ


ೇಳ ತ ೆ. ಆದ ೆ ಅದನು ಸೂ ಾ ಗ ಸುವ ಶ ನಮ ೆ ೇಕು. ೇ ೆ ಪ ಾದ ಕಂಬ ೊಳ ೆ
ಭಗವಂತನನು ಕಂಡ ೋ ಾ ೇ ಾವ ಕೂ ಾ ಪ ೕ ಶಬ- ಾದದ ಭಗವಂತನನು ಾಣ ೇಕು.
ಎ ಾ ಾದಗಳ ಭಗವಂತನನು ೇಳ ತ ೆ ಎನು ವ ದು ಒಂದು ೋಚಕ ಾದ ಸಂಗ . ೇದದ ಉ ಾತ,
ಅನು ಾತ, ಸ ತ ಾಗೂ ಪ ಚಯ ಎನು ವ ಾಲು ಸ ರಗಳನು ಾಣು ೇ ೆ( ಾಮ ೇದದ ಸಪ ಸ ರಗ ೆ).
ಈ ಾಲು ಸ ರಗ ೆ ಅದರ ೇ ಆದ ೇಷ ಅಥ ೆ. ಅನು ಾತ ಎಂದ ೆ ಸ ರವನು ೆಳ ೆ ಒತು ೊಟು
ೇಳ ವ ದು. ಾ ಾ ಇದು ಾಢ (confirmation)ವನು ೇಳ ತ ೆ.[ ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ‘ಖಂ ತ’ ಎನು ವ ಪದ.
ಈ ಪದದ ‘ಖ’ ಅನು ಾತ ಮತು ಇದು ತ ೆಯನು ೇಳ ತ ೆ]. ಉ ಾತದ ೕಲ ೆ
ಒತು ೊಡ ಾಗುತ ೆ. ಾ ಾ ಇದು ‘ಉಚ ೆ’ಯನು ೇಳ ತ ೆ. ೕ ೇ ಸ ತ ೕಚತ ವನೂ ಾಗೂ ಪ ಚಯ
ಯ ಾ ಯನೂ ೇಳ ತ ೆ. ಇಂತಹ ಸ ರ ಪ ಎ ಾ ಾ ೆಗ ಗೂ ಅನ ಯ. ಆದ ೆ ಇದನು ೇದದ
ಾತ ಕ ಾಯ ಾ ಉ ೊಳ ಾ ೆ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಋ ೆ ೕದದ ದಲ ಮಂತ “ಅ ೕ” ೇ
ಪ ೋ ತಂ” ಎನು ವ ಅಗ+ =ಅ . ಅಂದ ೆ ಸ ತಃ ಚ ಸ ಾಗದ ವಸು ೆ ಚಲ ೆ ೊಡುವ ಶ . ಇ ‘ಅಗ’
ಎನು ವ ‘ಅ’ ಅನು ಾತ ಾ ದು ಅದು ‘ಸ ತಃ ಚ ಸ ಾಗದು’ ಎನು ವ ದನು ಧೃ ೕಕ ಸುತ ೆ. ಅಂದ ೆ
‘ ತ ಾ ಎಂ ೆಂದೂ ಸ ತಃ ಚ ಸ ಾಗದು’ ಎಂದಥ . ಇನು ಚಲ ೆ ೊಡುವ ಶ ಯನು ೇಳ ವ ‘ ’ಯ
ಬರುವ ‘ಇ’ ಉ ಾತ. ಇದು ಸ ತಃ ಚಲ ೆ ಇಲದ ವಸು ೆ ಚಲ ೆ ೊಡುವ ಶ ಯ(ಭಗವಂತನ) ಉಚ ೆಯನು
ೇಳ ತ ೆ. ಅಂದ ೆ-“ಅದು(ಭಗವಂತ) ಬಹಳ ದೂಡ(ಉಚ) ಸಂಗ ಾ ಾ ಅದು ಚ ಸ ಾಗದ ವಸು ಗೂ
ಚಲ ೆ ೊ ತು” ಎನು ವ ದನು ೇಳ ತ ೆ. ಇನು ೕ” ೇ ಎನು ವ ಬಂ ರುವ ಸ ತ(‘ಈ’) ಾಗೂ
ಪ ಚಯ(‘ಎ’) ಕ ಮ ಾ ೕಚತ ಮತು ಯ ಾ ಯನು ೇಳ ತ ೆ. “ಚಲನ ೕಲವಲದ ಸಮಸ ಪ ಪಂಚ ೆ
ಉಚ ಾದ ೕನು, ಚಲ ೆ ೊ ೆ . ನ ನು ಾನು ೋತ ಾಡು ೇ ೆ. ಏ ೆಂದ ೆ ನ ಮುಂ ೆ ಾನು
ಅತ ಂತ ಸಣವ( ೕಚ). ೕನು ಉಚ ಾಗೂ ನ ಮುಂ ೆ ಾನು ಸಣ ವಸು. ಇದು ಯ ಾ ಮತು ಇ ೆಂದೂ
ಬದ ಾಗುವ ಲ”. ಇದು ಾಲು ಅ ರಗಳ ನಮ ೆ ೇದ ಸ ರದ ಮೂಲಕ ಸುವ ಅಥ . ಾದ ಂದ ೇ
ಮಂತ ೆ ೇಷ ಅಥ ಬರುವ ದ ಂದ ಸ ಾದ ಸ ರವನು ಬಳಸ ೇ ೇದ ಮಂತ ಪ ಸುವಂ ಲ. ೕ ೆ
ಇ ೕ ೇದ ಒಂದು ೇಷ ಅಥ ವನು ಾದದ ಮು ೇನ ನಮ ೆ ೕಡುತ ೆ.
ಸಂ ೕತಮಯ ಾ ರುವ ಾಮ ೇದವನು ಪ ಸುವವರು ನಡು ೆ ಅ ೇಕ ೋ ಾ ರಗಳನು ಬಳಸುವ ದನು
ಾಣು ೇ ೆ. [(ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಾ..ವ ... ಾ..ವ ) ೈ ೕಯ ಉಪ ಷ ನ ಭೃಗುವ ಹತ ೇ ಅನು ಾಕ] ಈ
ೋ ಾ ರದ ಬರುವ ‘ಹ’ ಾರ ಸ ಯ-ಆನಂದ- ಭ ಮವನು ೇಳ ತ ೆ. ಭಗವಂತ ಅ ೆಷು ಅಚ ,
ಅ ೆಂತಹ ಆನಂದ, ಎಂ ಾ ಸ ಯ.. ಇ ಾ ಉ ಾರ ಾದದ ೇ ಬಂದು ಡುತ ೆ.
ಪ ಕೃ ಯ ನ ಎ ಾ ಾದಗಳ ಭಗವಂತನನು ಾಣುವ ದು ೇ ೆ ಎನು ವ ದನು ವ ಸಲು ಆ ಾಯ
ಮಧರು ೊಟ ಒಂದು ಉ ಾಹರ ೆಯನು ೋ ದ ೆ, ನಮ ೆ ಾದದ ಭಗವಂತನನು ೇ ೆ ಾಣಬಹುದು
ಎನು ವ ದು ಂ ಅಥ ಾಗಬಹುದು. ನಮ ೆ ದಂ ೆ ಆ ಾಗ ನಮ ಮ ೆಗಳ ಹ
ೊಚಗುಟು ರುತ ೆ. ಇದನು ಾವ ಸೂ ಾ ಗಮ ದ ೆ, ಾವ ಕೂ ಾ ನಮ ೆ ಬಹಳ
ಆಶ ಯ ಾ ಾಗ ‘ಅದು ತ’ ಎನು ವ ದನು ವ ಕಪ ಸಲು ನಮ ಾ ಂದ ಹ ಯಂ ೆ ಶಬ ಾಡು ೇ ೆ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 25
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಈ ೕ ಸಂಬಂಧ ಕ ೕ ದ ೆ: “ಭಗವಂತ ಅದು ತ” ಎನು ವ ದು ಹ ಯ ಾದದ ಅಥ ! ೕ ೆ


ಭಗವಂತನನು ೇಳ ೇ ಇರುವ ಒಂದು ಶಬ, ಒಂದು ಾದ ಈ ಪ ಪಂಚದ ಲ.
ಭಗವಂತ ಎ ಾ ಶಬಗ ಂದ ಾಚ ಾದವನು. ಏ ೆಂದ ೆ ಆತ ಸವ ಗುಣಪ ಣ . ಆದ ೆ ಇದನು ಅ ಯ ೇ
ಾ ಂದು ಪ ಂದು ಶಬಗಳನೂ ಅಪ ಣ ಅಥ ದ ಅಥ ಾ ಅ ಾಥ ದ ಬಳ ೊಂಡು ಬದುಕು ೇ ೆ.
ಾವ ಶಬ ಷ ಯೂ(Etymological meaning) ಯ ೇ, ೇವಲ ಾವ ಾ ಕ ಾ ಶಬಗಳನು
ಬಳಸು ೇ ೆ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಒಂದು ಮಗು ೆ ‘ ಾ ರ ಾ ಕರ’ ಎನು ವ ೆಸ ಡು ೇ ೆ. ಆದ ೆ ಆತ
ಶುಂಠ ಾ ೆ ೆಯು ಾ ೆ. ಅ ೆ ಇಲ, ರತ ಇಲ, ಆಕರವ ಇಲ. ಇಂತಹ ಸಂದಭ ದ ಆ ೆಸರು ೇವಲ
ಕ ೆ ಾಗ ಓ ೊಡಲು ಇರುವ ಾ ವ ಾ ಕ ಶಬವ ೆ ೕ ಆಗುತ ೆ. ೕ ೆ ೋಕದ ಷಯದ ವ ಥ ಾ ೇವಲ
ಸಂ ೇತ ಾದ ಪದ ಭಗವಂತನ ಾಮ ಾ ಾಗ ಾತ ಾಥ ಕ ಾಗುತ ೆ. ೇವಲ ಾವ ಾ ಕ
ಪ ಪಂಚದಲ ೆ ೕ ಅಲ, ೈ ಕ ಾಙ ಯದಲೂ ಅ ೆ ೕ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಯ ದ ಆಹು ೊಡು ಾಗ “ಅಗ ೕ
ಾ ಾ – ಅಗ ಯ ಇದಂ ನ ಮಮ; ಇಂ ಾ ಯ ಾ ಾ – ಇಂ ಾ ಯ ಇದಂ ನ ಮಮ” , ಇ ಾ ಮಂತ ೇ
ಆಹು ೊಡು ೇ ೆ. ಇ ೇಳ ವ ‘ಇಂದ ’ ೇವ ೋಕದ ೇ ೇಂದ ಎಂದು ದು ಾವ ಆಹು ೊಟ ೆ
ಅದು ವ ಥ ! ಏ ೆಂದ ೆ ‘ಇಂದ ’ ಶಬದ ಅಥ ‘ಸವ ಸಮಥ ’. ೈತ - ಾನವರು ಾ ಾ ಾಗ
ಓ ೋಗುವ ೇ ೇಂದ ಸವ ಸಮಥ ನಲ. ಾ ಾ ಈ ಮಂತ ದ ‘ಇಂದ ’ ಎಂದ ೆ ಇಂದ ೊಳ ೆ
ಅಂತ ಾ ಾ ಯ ಸು ರುವ ಭಗವಂತ. ಈ ೕ ಪ ಂದು ಶಬದ ಅಥ ದು
ೇದಮಂತ ವನು ೇ ೋಮ-ಹವನ ಾ ಾಗ ಅದು ಾಥ ಕ. ಪ ಂದು ಶಬದ ಪ ಾ ಥ ೇವಲ
ಭಗವಂತನ ಕೂಡುತ ೆ ೊರತು, ಇ ೆ ಲೂ ಅಲ. ಇದ ಾ “ಸವ ೇವ ನಮ ಾ ರಃ ೇಶವಂ ಪ ಗಚ ”
ಎಂ ಾ ೆ. ಾವ ಾವ ೇವ ೆ ೆ ನಮ ಾ ರ ಾ ದರೂ ಅದು ಸಲುವ ದು ಆ ೇವ ೆ ಒಳ ರುವ
ಭಗವಂತ ೆ. ಇದ ೆ ಾಸ ಾರರು ೊ ರುವ ಉ ಾಹರ ೆ ಅದು ತ ಾ ೆ. ಆ ಾ ಾ ಪ ತಂ ೋಯಂ |
ಯ ಾ ಗಚ ಾಗರಂ | ಆ ಾಶ ಂದ ಮ ೆ ಾ ಸು ಯುವ ೕರು ೋಡ ೇ ೕಳ ೕ, ನ ಯ ೇ ೕಳ ೕ,
ೊ ೆ, ೊನಲು, ಝ , ಎ ೇ ೕಳ ೕ, ಆದ ೆ ಅದು ೊ ೆ ೆ ೋ ೇರ ೇ ಾದ ಾಣ-ಸಮುದ . ಇ ೇ
ೕ ಮ ೆ ಅ ಾಂತರ ೇವ ೆಗಳ ಾ ೇ ಇದರೂ, ಎ ಾ ೋತ ಗಳ , ನಮ ಾ ರಗಳ ೊ ೆ ೆ ೋ
ೇರ ೇ ಾ ರುವ ದು ಭಗವಂತನನು . ಸಂ ಾ ವಂದ ೆಯ ಬಳಸುವ ಮಂತ ಗಳ ಇದ ೆ ೕ ಪ ಾ ಸುತ ೆ.
ಾಗವತದ ೇ ೇಳ ವಂ ೆ ಗು ಾಶ ಾ ೖವ ನ ೇಹ ಾ ೇ(೪-೪-೨೨). ಾವ ನಮಸ ಸುವ ದು
ಾವ ೇ ೇ ಾ ಾ ಗಲ( ೕವ ಗಲ), ಬದ ೆ ಆತನ ಹೃದಯ ಗು ೆಯ ರುವ ಭಗವಂತ ೆ. ೕ ೆ
ಾವ ಾಡುವ ೋತ , ಆಹು , ನಮ ಾ ರ ಎಲವ ಪ ಣ ಪ ಾಣದ ಸಲ ೇ ಾ ರುವ ದು ಆ
ಾ ಾಯಣ ೆ. ಇದ ೆ ೕ ಬೃಹ ಾರಣ ಕ ಉಪ ಷ ನ ಅಂತ ಾ ಾಹ ಣ ವ ಸು ಾ, ಪ ಂದು
ಮಂತ ವನೂ “ಏಷ ೇ ಆ ಾ ಅಂತ ಾ ಅಮೃತಃ” ಎಂದು ಉಪಸಂ ಾರ ಾಡುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ.
ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಅ ಾನದ ೇ ಯ ಲು ರುವ ಮನುಷ ಎಲದ ೊಳಗೂ
ಅಂತ ಾ ಾ ಭಗವಂತ ಾ ೆ ಎನು ವ ಅ ಲ ೇ, ಾವ ಾ ವ ೋ ುದ ೇವ ೆಗಳ ೆನು
ಹತು ಾ ೆ” ಎಂದು.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 26
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಪ ಕೃ ಯ ೕಹ ೊ ಳ ಾದ ಮನುಷ ೇವಲ ಾ ಪಂ ಕ ಸಂ ಾ ರದ ೇ


ಮುಳ , ಶಬಗಳನು ಅ ಾಥ ಾ ೕ ಅಥ ಾ ಅಪ ಣ ಅಥ ದ ೋ ಉಪ ೕ ಸು ಾ ೆ” ಎಂದು.
ೕ ಾ ಇಂದು ಜ ಾದ ಶ ಾಥ ವನು ೇ ದ ೆ ಅದನು ನಂಬುವವರೂ ಇಲ! ಇ ೆ ೕ ಅಲ ೆ, ಅ ೇಕ ಶಬಗಳ
ಅಥ ಾ ಪಂ ಕ ಾ ಸಂಕು ತ ಾಗು ೆ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ‘ಪ ರುಷ’ ಎನು ವ ಪದ. ಇದರ ಸೂ ಅಥ
‘ಭಗವಂತ’ ಎಂ ಾದರೂ, ಾ ಪಂ ಕ ಅಥ ಾನವ ಶ ೕರ ೊಳ ರುವ ೕವ(human being) ಎನು ವ ದು.
ಆದ ೆ ಇಂದು ಾ ಪಂ ಕ ಅಥ ವ ಸಂಕು ತ ೊಂಡು ೇವಲ ‘ಗಂಡಸು(man)’ ಎನು ವ ಅಥ ದ ಇದು
ಾ ಾಜದ ಬಳ ೆಯ ೆ. ಇ ೇ ೕ ಅ ೇಕ ಪದಗಳ ಅಥ ಕೂ ಾ ಅ ಾಥ ಾ ೆ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ
ಮತು ಪವ ತ. ಈ ಎರಡೂ ಪದಗಳನು ಏಕ ಅಥ ದ ಬಳಸ ಾಗು ೆ. ಆದ ೆ ೇ ೆ, ಪವ ತ ೇ ೆ.
ಏ ೆಂದ ೆ ಪವ ಉಳ ದು ಾತ ಪವ ತ(folded mountain), ಅದು ಅಲ. ೕ ೆ ಾ ಾ ಕ ಪ ಾವ ಂದ
ಶಬಗಳ ತಮ ಅಥ ಾ ಯನು ಕ ೆದು ೊಳ ೆ ಮತು ಅ ಾಥ ೊಳ ೆ. ಈ ೕ ಶಬದ ಅಪ ಣ -
ಅಥ ಮತು ಸಂಕು ತ-ಅಥ ೊಂ ೆ ೇ ಾಥ ಂತ ೆ ಾ ಾಗ ಎಲವ ಅ ಾಥ ಾಗುತ ೆ.
ಎ ೊ ೕ ಜನ ಗಳ ಾ ಪಂ ಕ ಸಂ ಾ ರ ಂ ಾ ಬಂ ರುವ ಅ ಾನ ೆಂಬ ಮಂಚದ ಮಲ ದವ ೆ ಾನ
ೇಡ ಾಗುತ ೆ. ಇದ ಂ ಾ ‘ಎ ಾ ಶಬಗಳ ಭಗವಂತನನು ೇಳ ತ ೆ’ ಎನು ವ ಸತ ಾಗ ಆಗುವ
ಆನಂದವ ಆತ ೆ ಇಲ ಾಗುತ ೆ. ಆತ ತನ ಅ ಾನದ ೇ ಆನಂದ ಪಡು ರು ಾ ೆ. ಇದ ೆ ೕ ಾ ಾ ತ ರು
‘Ignorance is bliss” ಎಂದು ಕ ೆದರು. ಆದ ೆ ಜ ಾದ ಾ ೆ ಸವ ಶಬಗಳ ಭಗವಂತನನು ೇಳ ತ ೆ
ಎನು ವ ಸತ ದ ಅ ವ ಅಮೃತ ಾನದಂ ೆ. ಆತ ೆ ಈ ಸತ ದ ಅನುಭವ ಂ ಾಗುವ ಆನಂದ ಅಪರಂ ಾರ. ಈ
ಹಂತದ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಪ ೕ ತ ೆ ಎ ಾ ಶಬಗಳ , ಎ ಾ ಾದಗಳ ಮತು ಎಲರಲೂ ಭಗವಂತನನು
ಾಣ ೇಕು ಎನು ವ ದನು ವ ೇಳ ಾ ೆ.

ಅತಃ ಕ ಾ ಮಸು ಾವದಥ ಃ ಾ ದಪ ಮ ೋ ವ ವ ಾಯಬು ಃ ।


ೇSನ ಾ ೇ ನ ಯ ೇತ ತತ ಪ ಶ ಮಂ ತತ ಸ ೕ ಾಣಃ ॥೦೩॥

ಎ ಾ ಶಬಗಳ ೇವಲ ಭಗವಂತನ ಂತ ೆ ಾ ದ ೆ ೋಕ ವ ವ ಾರ ನ ೆಯುವ ದು ೇ ೆ? ಈ ಪ ೆ ೆ


ಉತ ಸು ಾ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ನಮ ೆ ೋಕದ ೌ ಕ ಾ ಎಷು ಅ ಾಯ ಾ
ಶಬಗಳನು ಬಳಸ ೇ ೋ ಅಷ ೆ ೕ ಬಳಸ ೇಕು” ಎಂದು. ಏ ೆಂದ ೆ ಅಮುಖ ಅಥ ದ ೋಕವ ವ ಾರವ
ನ ೆಯ ೇಕು. ಆದ ಂದ ಎಷು ಪ ೕಜನ ಇ ೆ ೕ ಅಷು ಾತ ೇ ೌ ಕ ಾತ ಾ ಡ ೇಕು. ಉ ದ
ಎ ಾ ಾತನು ಭಗವಂತನ ಪರ ಾ ಂತ ೆ ಾಡ ೇಕು. ಪ ಾ ಭಗವ ಂತ ೆ ಾ ದ ೆ
ೋಕ ವ ವ ಾರ ನ ೆಯುವ ಲ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ‘ ಾ ರ ಾ ಕರ’ ಎನು ವ ೆಸ ನ
ಮಗನನು ಕ ೆಯಲು ತಂ ೆ ಆ ಶಬವ ೆ ೕ ಬಳಸ ೇಕು. ಆಗ ಮಗ “ನನ ತಂ ೆ ಭಗವ ಸರ ೆ ಾಡು ಾ ೆ“
ಎಂದು ಸುಮ ೆ ಕು ತು ೊಂಡ ೆ ೋಕ ವ ವ ಾರ ನ ೆಯುವ ಲ. ಆತ ತಂ ೆ ನನ ನು ಕ ೆಯು ಾ ೆ
ಎಂದು ಅದ ೆ ಓ ೊಡ ೇ ೇಕು. ಆದ ೆ ಇ ‘ ಾ ರ ಾ ಕರ’ ಎನು ವ ಪದ ಭಗವಂತನ ಗುಣ ಾನ ಾಡುವ
ಭಗವಂತನ ೆಸರು, ಅದನು ಾವ ವ ವ ಾರ ಾ ಬಳಸು ೇ ೆ ಎನು ವ ಎಚ ರ ಅಗತ .

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 27
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಾ ಾ ಕ ಾ ಾತ ವಲ, ೇದ ಾ ೆಯ ಕೂ ಾ ಈ ೕ ಯ ಬಳ ೆ ಅ ಾಯ . ಉ ಾಹರ ೆ ೆ


ೇದದ “ವಸಂ ೇ ವಸಂ ೇ ೊ ೕ ಾ ಯ ೇ ಾ” ಎನು ವ ಾ ೆ. ಅಂದ ೆ “ಪ ಂದು ವಸಂತ
ಋತು ನ ೊ ೕ ೋಮ ಾಗ ಂದ ಭಗವಂತನನು ಆ ಾ ಸ ೇಕು” ಎಂದಥ . ಇದು ೌ ಕ ಾದ
ೇ ಾಥ . ಆದ ೆ ಈ ಾಕ ಮುಖ ಾ ಭಗವಂತನ ಗುಣ ಾನ ಾಡುತ ೆ. ಅದು ೇ ೆಂದು ಇ ಬರುವ
ಪ ಂದು ಪದವನೂ ಭಗವಂತನ ಪರ ಅಥ ಾ ದು ೊಳ ಬಹುದು. ಾ ೆ ಾ ಾಗ:
ವಸ + ೇ=ವಸಂ ೇ ಅಂದ ೆ: ಎಲವ ದರ ಒಳಗೂ ಾಸ ಾಡುವವನು, ಎ ೆ ೆ ತುಂ ರುವವನು ಎಂದಥ .
ಅ ೇ ೕ ‘ ೊ ೕ ಾ’. ಇ ೊ ೕ ಎಂದ ೆ ೆಳಕು, ಷ- ಾ ೋ ಾ ೋ ಆ ಾ . ಅಂದ ೆ ೆಳ ನ
ಪ ಂಜ ಾ ಎ ೆ ೆ ತುಂ ರುವವ ಮತು ಎಲರ ಅಂತ ಾ ಾ ದು ೆ ೕ ೇ ಸುವವ. ಆದ ಂದ ಸ ಯಂ
ಪ ಾಶಸ ರೂಪನೂ, ಸವ ೇಷಕನೂ ಆದವ ೊ ೕ ಾ. ಇನು ‘ಆಯ ೇ ಾ’. ಇ ‘ಇತ’ ಎಂದ ೆ
ಪ ತ ಾದವನು. ಆದ ಂದ ಆಯ ೇ ಾ ಎಂದ ೆ: ಎ ಾ ಯ ಗ ಂದ ಪ ತ ಾದವನು ಎಂದಥ . ೕ ೆ
ೋ ಾಗ ಇ ೕ ಾಕ ಭಗವ ಪರ ಾಗುತ ೆ. ಆದ ೆ ೇವಲ ಭಗವ ಪರ ಾ ೋ ದ ೆ ವ ವ ಾರ
ನ ೆಯುವ ಲ. ಾ ಾ ೇದ ಮಂತ ದ ವ ವ ಾರ ವ ಹ ೆ ೆ ಎಷು ೌ ಕ ಅಥ ೇ ೋ ಅಷು ೌ ಕ
ಅಥ ವನು ಾಣ ೇಕು. ಆದ ೆ ಮಂತ ದ ಜ ಾದ ಅಥ ಭಗವಂತ ಎನು ವ ದನು ಾತ ಮ ೆಯ ಾರದು.
ಇದು ಾ ೆಯ ೕ ೆ ಅ ಾ ತ ದ ಅನುಸಂ ಾನ.
ಬ ಾ ಂಡ ಪ ಾಣದ ೇಳ ವಂ ೆ: “ ಾ ೆ ೕಷು ಾರತಂ ಾರಸತ ಾಮಸಹಸ ಕ ”. ಅಂದ ೆ “ ಾಸ ಗಳ
ಾರ ಮ ಾ ಾರತ ಾದ ೆ, ಾರತದ ಾರ ಷುಸಹಸ ಾಮ”. ಈ ಷಯವನು ೕ ೊ ೕಟದ
ೋ ಾಗ ನಮ ೆ ೊಂದಲ ಾಗುತ ೆ. ಏ ೆಂದ ೆ ಮ ಾ ಾರತದ ರುವ ದು ೌರವ ಾಂಡವರ ಜಗಳದ
ಕ ೆ. ಆದ ೆ ಷು ಸಹಸ ಾಮದ ಅಂತಹ ಾವ ಕ ೆಯೂ ಇಲ. ಅ ರುವ ದು ಭಗವಂತನ ಸಹಸ
ಗುಣ ಾಚಕ ಾಮಗಳ . ೕ ರು ಾಗ ಅದು ಾರತದ ಸಂಗ ಹ(synopsis) ಆಗುವ ದು ೇ ೆ ಎನು ವ ಪ ೆ
ನಮ ನು ಾಡುತ ೆ. ಈ ಪ ೆ ೆ ಉತರ ರೂಪ ಾ ೕ ಶು ಾ ಾಯ ರು “ಎ ಾ ಶಬಗಳ ಭಗವಂತನನು
ೇಳ ತ ೆ” ಎಂದು ೇ ರುವ ದು. ಈ ೆ ೆಯ ಾರತದ ಪ ಂದು ೆ ೕಕಗಳ , ಪ ಂದು
ಶಬಗಳ ಭಗವಂತನನು ಕಂ ಾಗ ನಮ ಪ ೆ ೆ ಉತರ ಗುತ ೆ. ಾರತದ ಒಂದು ಲ ೆ ೕಕಗ ೆ.
ಅಂದ ೆ ಮೂವ ೆರಡು ಲ ಅ ರಗಳ . ಈ ಮೂವ ೆರಡು ಲ ಅ ರಗಳ ಭಗವಂತನ ಾಮವನು ೇಳ ತ ೆ
ಮತು ಅದರ ಾರವನು ೇದ ಾ ಸರು ನಮ ೆ ಷುಸಹಸ ಾಮ ಾ ೊ ಾ ೆ. ವ ಾಹ ಪ ಾಣದ
ೇದ ಾ ಸರು ೇಳ ಾ ೆ: " ಾವಂ ಪ ಾ ಾವಂ ಹ ಾಮಂ ಪ ಾ ಾಸಂಶಯಃ- ಒ
ೇದವನು ಓ ದ ೆ ಅದರ ಎಷು ಅ ರಗ ೆ ೕ ಅಷು ಹ ಾಮವನು ಾವ ಪ ದಂ ಾಗುತ ೆ” ಎಂದು.
ಆದ ಂದ ಾ ೕನರ ಪ ಾರ ಒ ಋ ೆ ೕದ ಓ ದ ೆ 4 ಲ ದ 32 ಾ ರ ಭಗವಂತನ ಾಮ ಸ ರ ೆ
ಾ ದಂ ಾಗುತ ೆ. ಇದು ಎ ಾ ಅ ರಗಳ , ಎ ಾ ಾದಗಳ ಭಗವಂತನ ಾಮ ಎನು ವ ಎಚ ರ.
ಉನ ತ ಾದ ಾ ನ ೆ ಏ ದವ ೆ ಇದು ಸಹಜ ಾದ ಪ ವೃ . ಏ ೆಂದ ೆ ಾ ನದ ಾವ ಯ - ಾಗ-
ಆಹು ಗಳ ಇಲ. ಅ ೇವಲ ಭಗವಂತ ಾತ . ಆದ ೆ ಾ ನ ಂದ ವ ವ ಾರ ಾಗ ಅ ಾವ ಾ ಕ
ಅಥ ವ ೇ ಾಗುತ ೆ. ಇದು ಾ ೆಯ ಬ ೆ ನಮ ರ ೇ ಾದ ಎಚ ರ. ೕ ಾ ಾತ ಾಡು ಾಗ ಾ ೕಯ
ಸಂಗ ಯನು ಮನ ನ ಟು ೊಂಡು ಾತ ಾಡ ೇಕು. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಾವ ಒಬ ವ ಯನು ಬಯು ೇ ೆ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 28
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಅ ಾವ ಾ ಕ ಾ ಆತನನು ೈದರೂ, ಅಂತತಃ ಾವ ಬಯು ವ ದು ಆ ವ ಯನ ಲ, ಬದ ೆ ಆ


ವ ಳ ನ ಭಗವ ತತ ವನು . ಈ ಎಚ ರ ಂದ ವ ವಹ ಾಗ ೕವನ ಾಥ ಕ.
ಾ ಾನ ಾ ೌ ಕ ಾದ ಾವ ೋ ಒಂದು ೆಲಸ ಾ ಾವ ಾ ೆಯನು ಬಳಸು ೇ ೆ. ಇ
ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಒಂದು ೇ ೆ ೇ ೆ ಧ ಂದ ಾತು ಬಳಸ ೆ ೕ ಆ ೆಲಸ ಆಗುವ ದ ೆ
ಅಂತಹ ಸಂದಭ ದ ೌ ಕ ಅಥ ದ ಾತನು ಬಳಸ ೇ ೇಡ” ಎಂದು. “ಭಗವಂತನನು ಪ ೕ ಶಬ ಂದ
ಅನುಸಂ ಾನ ಾ ಾಗ ಎ ಾ ೆಲಸವ ಆಗುತ ೆ. ಾ ರು ಾಗ ೌ ಕ ಅಥ ದ ಏೆ ಾ ೆಯನು
ಬಳಸ ೇಕು” ಎನು ವ ದು ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರ ಪ ೆ . ಇದು ಶು ಾ ಾಯ ರ ಲುವ . ಾ ಾನ ಾದ ನಮ ೆ
ಈ ೕ ಬದುಕುವ ದು ಾಧ ಲ. ೌ ಕ ಾ ಶಬ ಬಳ ೆ ಂದ ಾವ ೇ ಆನಂದ ಲ ಎನು ವ ದು ಾ ನದ
ಯ ನಮ ೆ ೋಚರ ಾಗುತ ೆ.

ೕ ಾ ಂ ಪ ನ ಸಂ ಶಂ ಾಂ ೋ ಾಂS ಾಃ ಪರಭೃತಃ ಸ ೋSಪ ಶುಷ ।


ರು ಾ ಗು ಾಃ ಮವಧೂತಸುಹೃನ ಕೃಷಃ ಕ ಾ ಭಜಂ ಕವ ೕ ಧನದುಮ ಾಂ ಾ ॥೦೫॥

ಾ ಾನ ಾ ಾವ ಾವ ೋ ಒಬ ೕಮಂತ ವ ಅಥ ಾ ಾಜ ೕಯ ವ ಯ ಂ ೆ ೋ “ ೕ ೇ


ೊಡವರು, ಂದ ನನ ೆ ಸ ಾಯ ಾಗ ೇಕು” ಎಂದು ೇ ಅವರ ಾ ೆ ಅಡ ೕಳ ೇ ೆ. ಇದು ಾ ೆಯ
ಾಗೂ ಆ ಾ ೆಯ ಬರುವ ಎ ಾ ಶಬಗಳ ದುರುಪ ೕಗ. ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು “ಜನರು ಏ ೆ ೕ ೆ
ಾಡು ಾ ೆ” ಎಂದು ಪ ಾ ೆ. “ಭಗವಂತನನು ೊಗಳಲು ಉಪ ೕ ಸುವ ಶಬಗಳನು ಏ ೆ ಒಬ
ಮನುಷ ನನು ೊಗಳಲು ಉಪ ೕ ಸ ೇಕು?” ಇದು ಶು ಾ ಾಯ ರ ಪ ೆ . ಾ ಾನ ಾ ಈ ೕ
ಾಡಲು ಾರಣ- ಾವ ೋ ಒಂದು ೌ ಕ ಾಭದ ಆ ೆ. ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ನಮ ೆ
ೇ ಾ ರುವ ದು ೖಮುಚ ಲು ಒಂ ಷು ಬ ೆ , ಹ ವ ಪ ಾರ ೆ ಒಂ ಷು ಆ ಾರ. ಇದ ಾ ಇ ೊ ಬ ರ
ಮುಂ ೇ ೆ ಅಂಗ ಾಚ ೇಕು.” ಾಲಯದಂತಹ ಜನ ವಸ ಇಲದ ಪ ೇಶದ ಾ ಸುವ ಾಧು-ಸಂತರ
ೕವನ ೇ ೆ ಾಗುತ ೆ ಎನು ವ ದನು ಶು ಾ ಾಯ ರು ಇ ವ ಾ ೆ. ಾ ನ ಮರಗ ಂದ ಾ ದ
ಾ ನ ಉಡುಪ ಾಗೂ ಂದು ಮು ಸಲು ಅ ಾಧ ಾದಷು ಹಣು ಹಂಪಲು ಪ ಕೃ ದತ ಾ ಅವ ೆ
ೊ ೆಯುತ ೆ. ಇಂತಹ ಸಳದ ಾ ಸುವವರು ಎಂದೂ ಾವ ಾರಣಕೂ ಾರ ಮುಂ ೆಯೂ
ೈಒಡುವ ಲ.
ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಾ ನ ಹಣು ೊಡುವ ಮರಗಳನು ‘ಅ ಾಃ’ ಎಂದು ಕ ೆ ಾ ೆ. ಅ ಾಃ ಎಂದ ೆ
‘ಾ ಂದ ೕರನು ಕು ದು ತ ೆ ತುಂ ಾ ಹಣು ೊರುವವ ಗಳ ’ ಎಂದಥ . ಇದು ಾ ೕನರು ಮರಗ ೆ
ೊಟ ಷ ೆಸರು. ಇ ಾ ನ ಮರಗಳನು ಮತು ನ ಗಳನು ಶು ಾ ಾಯ ರು ‘ಪರಭೃತಃ’ ಎನು ವ
ೇಷಣ ಬಳ ಸಂ ೋ ಾ ೆ. ಪರಭೃತಃ ಎಂದ ೆ ಇ ೊ ಬ ೋಸ ರ ೇ ಇರುವವ ಗಳ ಎಂದಥ . ಮರ
ತನ ೋಸ ರ ಹಣು ಡುವ ಲ; ನ ೆ ಾ ಾ ೆ ಇಲ. ಅವ ಾವ ಪ ಫಲವನೂ ಅ ೇ ಸ ೇ ಹಣು-
ೕರನು ೊಡುತ ೆ. “ಭಗವಂತ ನಮ ಾ ಇಂತಹ ಮರಗಳನೂ ನ ಗಳನೂ ಸೃ ಾ ಲ ೇ?” ಎಂದು
ೇಳ ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 29
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಶು ಾ ಾಯ ರ ಈ ೕ ನ ಾತನು ೇಳ ಾಗ ಆನಂದ ೆ ದರೂ, ಇಂದು ಈ ೕ ಬದುಕುವ ದು ಕಷ .


ಆದ ೆ ಈ ಾತನು ಾವ ೇ ೋ ದ ೆ ಇಂ ನ ಾಗ ೕಕ ೆಯ ದುರಂತ ಅಥ ಾಗುತ ೆ. ಈ
ಪ ಪಂಚದ ೮೪ ಲ ಧದ ೕವ ಾತಗ ೆ. ಇವ ಗಳ ಮನುಷ ನನು ಟು ಇತರ ಎ ಾ ೕ ಗಳ
ಆ ಾರ ಾ ಇ ೊ ಬ ರ ಮುಂ ೆ ೈ ಡುವ ಪ ವೃ ೋರುವ ಲ.(ಮನುಷ ಾ ರುವ ಾ ಗಳನು
ೊರತುಪ ). ಅವ ಭಗವಂತ ೈಸ ಕ ಾ ೕ ರುವ ೕರು-ಆ ಾರವನು ೇ ಆ ೋಗ ಾ ರುತ ೆ.
ಇ ನಮ ೆ ಸ ಷ ಾ ಯುವ ೇ ೆಂದ ೆ, ಇ ೊ ಬ ರ ಮುಂ ೆ ೈ ಡುವಂ ೆ ಭಗವಂತ ೕವ ಾತದ
ಸೃ ಾ ಲ. ಇದು ಮನುಷ ನ ಾಗ ೕಕ ೆಯ ಆ ಾ ರ.
ೕರು-ಆ ಾರ ೈಸ ಕ ಾ ಗಬಹುದು ಆದ ೆ ಇರುವ ದ ೊ ಂದು ಮ ೆ ೇಡ ೇ ಎಂದು ೇ ದ ೆ,
ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಪವ ತದ ರುವ ಗು ೆಗ ೆ ಾ ಮು ೋದ ೇನು?” ಎಂದು. ಇದು ಾಗ ೕಕ ೆ
ೆ ೆಯುವ ದಲು ಮನುಷ ಬದುಕು ದ ೕ . ಇಂದು ಾವ ಸಹಜ ೕವನವನು ಮ ೆತು ಅಸಹಜವ ೆ ೕ
ಸಹಜ ೆಂದು ದು ಬದುಕು ೇ ೆ.
ೌ ಕ ಸಶ ೇಡ ಎಂದು ತನ ತ ಬರುವವರನು ೈ ಸಲಹು ಾ ೆ ಆ ಭಗವಂತ. ಆದ ೆ ಇಂದು ಜನ
ಎಲರನೂ ಸಲಹುವ ಭಗವಂತ ೊಬ ಾ ೆ ಎನು ವ ದನು ಮ ೆತು ಬದುಕು ಾ ೆ. ಭಗವಂತ ಎಲವನೂ
ೊ ದರೂ ಕೂ ಾ ಾವ ಇ ೊ ಬ ರ ಮುಂ ೆ ೈ ಡು ೇ ೆ. ಇ ೊ ಬ ರ ಬ ಇರುವ ಸಂಪತು ಅವರ
ಸಂ ಾದ ೆ ಮತು ಅದು ಅವರ ಮ ೆ ಾ ೆ ೆ ೇ ಾಗುತ ೆ. ಾ ಾ ಾವ ಇ ೊ ಬ ರ ಮುಂ ೆ
ೈ ಡುವ ದನು ಟು ನಮ ೆ ಭಗವಂತ ಏನು ೊ ಾ ೋ ಅದರ ಬದುಕಲು ಕ ಯ ೇಕು. ಂ ೆ
ಾಲ ದ ಾ ನ ರುವ ಗುರುಕುಲದ ಾ ಾ ಸ ನಂತರ ಮು ನ ಾನಪ ಸ ಎನು ವ ಕ ಮ ತು.
ಇದ ಂ ಾ ಎಲವನೂ ಕ ೆದು ೊಂಡು ಬದುಕುವ ಸ ಹ ೆಯ ಾಠ ಗು ತು. ಆದ ೆ ಇಂದು ಮಕ ಳ ,
ಯುವಕ-ಯುವ ಯರು, ಮುದುಕರು ಎಲರೂ ೇ ೆ ೆ ಮರು ಾ ಾ ೆ. ಇದ ಂ ಾ ಒಬ ರು ಇ ೊ ಬ ೆ
ಾರ ಾ ಬದುಕು ಾ ೆ. ೇ ೆಯ ಜನಸಂ ಾ ೊ ೕಟ ಾ ೕವನದ ಅಸಮ ೋಲನ ಉಂ ಾಗು ೆ,
ಅ ಾತ ಸ ಹ ೆ ಾ ೆ ಾಗು ೆ. ಾಗ ೕಕ ೆಯ ೆಸ ನ ಎ ಾ ೕವ ೌ ಲ ಗಳ ಾಶ ಾ ೇವಲ
ಾಥ ೆ ೆಯು ೆ. ಇ ೆಲವ ಮನುಷ ಾಗ ೕಕ ೆಯ ೆಸ ನ ಾ ೇ ೊಂಡ ಸಮ ೆ .
ೕ ಾ ಇಂದು ಾವ ಾ ೇ ರುವ ಬ ೆಯ ಓ ಾಡುವ ಪ ಬಂ ೆ. ಇದ ಾ
ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ ನ ಾ ಾ ಕ ಮತು ೌ ಕ ಾದ ವ ವ ಾರಗಳನು , ಅ ಾ ೆಯನು ಎಷು
ಾಧ ೕ ಅಷು ಕ ಾಡು” ಎಂದು. ಇ ಎಲವನೂ ಟು ಡು ಎಂದು ಅವರು ೇಳ ಲ. ಏ ೆಂದ ೆ
ಾವ ಅದನು ಡ ಾರದಷು ಅಂ ೊಂ ಾ ೆ. ಆದ ಂದ ಎಷು ಾಧ ೕ ಅಷು ಕ ಾಡ ೇಕು,
ಅದ ೆ ೕ ಸವ ಸ ಎಂದು ಕು ತ ೆ ನಮ ಬದು ನ ಸಮ ೆ ೆ ಪ ಾರ ೇ ಇಲ ಾಗುತ ೆ. ತ ಾ ಾ ,
ವ ವ ಾರದ ಎಷು ೇ ೋ ಅ ೆ ೕ ೊಡ ೊಂಡು, ಭಗವಂತನನು ಮ ೆಯ ೇ ಬದು ಾಗ ೕವನ
ದುಬ ರ ಾಗ ೆ ಸಹಜ ಯ ಾವ ಬದುಕಲು ಾಧ ಾಗುತ ೆ.

ಏವಂ ಸ ೇ ಸ ತ ಏವ ದ ಆ ಾ ೕS ೋ ಭಗ ಾನನಂತಃ ।


ತಂ ವೃ ೋ ಯ ಾ ೋ ಭ ೇತ ಸಂ ಾರ ೇತೂಪರಮಶ ಯತ ॥೦೬॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 30
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ಇಂದು ಾವ ಮ ೆ-ಸಂ ಾರ ಎಲವನೂ ಸಂಪ ಣ ತ ಾ ೆ ೋ ಬದುಕಲು


ಾಧ ಲ. ಆದ ೆ ಾವ ಎಲವ ದರ ೊ ೆ ೆ ಇದೂ ಅದನು ಅಂ ೊಳ ೇ ಬದುಕುವ ದನು ಕ ಯ ೇಕು.
ೕಕೃಷ ೕ ೆಯ ೇ ದಂ ೆ: “ಪದ ಪತ ಾಂಭ ಾ”- ಾವ ೆ ಎ ೆ ೕ ನ ರುವಂ ೆ- ೊ ೆ ದರೂ
ಅಂ ೊಳ ೇ ಇರುವ ದನು (Detached attachment) ಾವ ಅ ಾ ಸ ಾ ೊಳ ೇಕು. ಇ ೇ ಜ ಾದ
ೈ ಾಗ . ಈ ೕ ಮನ ೆ ತರ ೇ ೊ ಾ ಗ ೕವನದ ಯಶ ಾ ಬದುಕಬಹುದು. ಇ
ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಈ ಯ ಾವ ಂ ಾಗ ನಮ ತದ ಭಗವಂತನ ಇರ ನ ಅ ವ
ಾಗೃ ೊಳ ತ ೆ” ಎಂದು. ಭಗವಂತ ನ ಲರ ಒಳಗೂ- ೊರಗೂ ಇ ಾ ೆ ಜ, ಆದ ೆ ಆ ಅ ವ ನಮ ಲ.
ೇವಲ ಇರವ ಮುಖ ವಲ, ಇರ ನ ಅ ವ ಮುಖ . ಅ ವ ಇಲದ ಇರವ ನಮ ಾ ೆವಥ .
ಇ ಭಗವಂತನನು ಆ ಾ ಎಂದು ಸಂ ೋ ಾ ೆ. ‘ಆ ಾ ’ ಎಂದ ೆ ಅಂತ ಾ ಾಗೂ ಅತ ಂತ
ಆ ಯ ಎಂದಥ . ಭಗವಂತ ನಮ ಅತ ಂತ ಆ ಯ ಮತು ಆತ ಎ ಾ ಾಲದಲೂ ನಮ ನು ೕಕ ಸಲು
ದ ಾ ರು ಾ ೆ. ೕ ರು ಾಗ ಾವ ಾರ ೋ ಅಂಗ ಾಚುವ ದನು ಟು ಭಗವಂತನ ಅ ವನು ಪ ೆದು,
“ನನ ನು ೕಕ ಸು” ಎಂದು ಅವನ ೇ ೊಳ ೇಕು. ಭಗವಂತ ನಮ ೆ ಅತ ಂತ ಯ ಾದ ವಸು. ಆದ ೆ
ಆತನ ಪ ಚಯ ನಮ ಲದ ಾರಣ ನಮ ೆ ಾವ ದು ಯ, ಾವ ದು ಅ ಯ ಎನು ವ ದು ಯ ೇ,
ಯ ಾದುದರ ಅ ೆ ೕಷ ೆ ಾಡು ಾ, ಾ ತ ಾರ ೋ ೆನು ಹತು ೇ ೆ. ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು
ೇಳ ಾ ೆ: “ಎಲವ ದ ಂತ ಯ ಾದ ವಸು ಾಗೂ ೕವನದ ೊ ೇಯ ಪ ರು ಾಥ ಆ ಭಗವಂತ” ಎಂದು.
ಭಗವಂತ ಂ ಾ ಈ ಭೂ ಯ ಹು ದ ನಮ ೆ ಭಗವಂತನನು ೇರುವ ೇ ಪರಮ ಪ ರು ಾಥ . ಭಗವಂತ
ತ -ಸತ ಮತು ಾಶ ತ ಾ ಎ ಾ ಕ ೆ ಇರುವ ಅನಂತ ಸತ . ಈ ಸತ ದ ಂ ೆ ಾವ ೋಗ ೇಕು ಎನು ವ
ಅ ವ ನಮ ೆ ಸಹಜ ಾ ಾ ನದ ಬರುತ ೆ. ಭಗವಂತನನು ೇರುವ ಉ ೇಶ ತ ಾ ಾಗ ಒಳ ೆ
ಆನಂದ ಮತು ೈಯ ತುಂಬುತ ೆ. ಸಂ ಾರ ೆ ಾರಣ ಾ ರುವ ಅ ಾನ-ದುಃಖ- ಾ ದ ಮುಂ ಾದ ಎ ಾ
ಸಮ ೆ ಗ ೆ ೊ ೇ ಉತರ ಆ ಭಗವಂತ. ಅಂತಹ ಭಗವಂತನ ಮನಸ ನು ಗ ಾ ಾಗ
ಾವ ೇ ಉ ೆ ೕಗ ಲ ೇ ಆನಂದ ಾ ರಬಹುದು.

ಸಜನರನು ರ ಸುವ ಭಗವಂತ ೆಂಬ ಆನಂದದ ಕಡ ನ ಆಶ ಯ

ಸ ಸವ ಹೃದ ನುಭೂಶ ಸವ ಆ ಾ ಯ ಾ ಸುಪಜ ೇ ೈಕಃ ।


ತಂ ಸತ ಾನಂದ ಂ ಭ ೇತ ಸ ಾ ತ ಾS ೋSನ ತ ಆತ ತಃ ॥೦೭॥
ಈ ೆ ೕಕದ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಭಗವಂತನ ತ ಣ ೊಡು ಾ ಆತನನು ‘ಸವ ’ ಎಂದು ಕ ೆ ಾ ೆ.
ೕ ೊ ೕಟ ೆ ಸವ ಎಂದ ೆ ಎಲವನೂ ಬಲವನು(ಸವ ) ಎಂದಥ . ಆದ ೆ ಉಪ ಷ ನ ೇಳ ವಂ ೆ:
ಯಃ ಸವ ಃ ಸವ ದಸ ಾನಮಯಂ ತಪಃ । ಮುಂಡಕ ೧.೧.೯ । ಇ ಭಗವಂತನನು ಸವ ಮತು
ಸವ ಎಂದು ೇ ೆ ೇ ೆ ಾ ೇ ಾ ೆ. ಈ ೆ ೆಯ ೋ ಾಗ ಸವ ಎಂದ ೆ ೇವಲ
ಸವ ಅಲ. ಸವ ಂ ದಂ -ಸವ . ಏನನು ಪ ೆಯ ೇ ೋ ಅ ೆಲವನೂ ಪ ೆದವನು(ಆಪ ಾಮ) ಮತು
ಎಲವನೂ ಬಲ ಭಗವಂತ ಸವ . ಇಂತಹ ಭಗವಂತ ಎ ಾ ೆ ಎಂದ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ:
“ಆತ ಮ ಹೃದಯ ಕಮಲದ ೇ ಇ ಾ ೆ” ಎಂದು. ಈ ಕು ತ ಸುಂದರ ವರ ೆ ಮುಂ ೆ ಾಗವತದ ೇ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 31
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಬರುತ ೆ. ತ ಾ ಾತ ಾ ಾSS ೕ ಸ ಾS ಾತ ೇ ತಃ । ಾಗವತ-೪-೨೫-೧೦ । ಈ ೇಹ ೊಳ ೆ


ಒಬ ೕವ ಾ ೆ ಮತು ಸ ಾ ಅವ ೊಂ ರುವ ಒಬ ೆ ೆಯ ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಆ ೆ ೆಯನ ೆಸ ೇನು, ಆತ
ಏನನು ಾಡು ಾ ೆ ಎನು ವ ದು ೕವ ೆ ಲ! ಇದ ೆ ೕ ಉಪ ಷ ನ “ ಾ ಸುಪ ಾ ಸಯು ಾ
ಸ ಾ ಾ । ಮುಂಡಕ ೩-೧-೧ । ಎಂ ಾ ೆ. ಹೃ ೆ ೕಷ ಆ ಾ । ಷ ಪ ಶ ೩.೫ । ನಮ ೕವ ಇರುವ ದೂ
ಹೃದಯದ , ಭಗವಂತ ಇರುವ ದೂ ಹೃದಯದ . ನಮ ಆತ ದ ಅತ ಂತ ಆ ಯ ೆ ೆಯ ಾ ಪಕ ದ ೇ
ಭಗವಂತ ಾ ೆ. ಆದ ೆ ನಮ ೆ ಆತನ ಪ ಚಯ ೇ ಇಲ. ಾ ಾ ನಮ ಾ ೆ ಆತ ಇದೂ ಇಲ ಾ ಾ ೆ.
ಇದ ಾ ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು “ಭಗವಂತ ಮ ಹೃದಯ ಕಮಲದ ೇ ಇ ಾ ೆ, ಅವನನು ಇ ೆ ೋ
ಹುಡುಕ ೇ ”ಎಂ ಾ ೆ.
ಈ ೆ ೕಕದ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಭಗವಂತನನು ‘ಅನುಭೂಃ’ ಎಂ ಾ ೆ. ಅನುಭೂಃ ಎಂದ ೆ ತನ
ಇ ೆಗನುಗುಣ ಾ ಾ ರುವವ. ಇ ಾ ಾತ ಂದ ೇ ಸೃ - -ಸಂ ಾರ ಾಡಬಲ ಭಗವಂತ ಾನು
ಬಯ ದ ಅನಂತ ರೂಪ ೊಡಬಲ. ಇಂತಹ ಭಗವಂತನನು ಶು ಾ ಾಯ ರು ‘ಸವ ಃ’ ಎಂದು
ಸಂ ೋ ಾ ೆ. ಸವ ಃ ಪದದ ವರ ೆ ೕ ೆಯ ಬರುತ ೆ. ಅ ಅಜು ನ ಸವ ಂ ಸ ಾ ೕ
ತ ೋS ಸವ ಃ ಎಂ ಾ ೆ. [ಭಗವ ೕ ಾ-೧೧-೪೦]. ಎ ಾ ಕ ೆ ಾ ರುವ, ಎ ಾ ಗುಣಗ ಂದ
ಪ ಣ ಾದ, ಸವ ಕತ , ಸವ ಗತ, ಸವ ಸಮಥ ಭಗವಂತ ‘ಸವ ಃ’. ಇಂತಹ ಭಗವಂತ ನ ಲರ
ಹೃದಯದ ೇ ಾ ೆ ಎನು ವ ದನು ವ ಸು ಾ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಇ ಬಹಳ ಸುಂದರ ಾದ ಾ ೊಂದನು
ೇಳ ಾ ೆ. ೇ ೆ ಎಲರೂ ಮಲ ರುವ ಮ ೆ ಂದನು ಒಬ ಾವಲು ಾರ ಸ ಾ ಎಚ ರ ಾ ದು
ಾಯು ರು ಾ ೋ ಾ ೇ, ೆ ಯ ರುವ ಅನಂತ ೕವ ಾ ಯನು ಾ ಣ ೇವರ ಅಂತ ಾ ಾ
ಂತು ಭಗವಂತ ಾ ಾಡು ಾ ೆ. ಾವ ಾಗ ನ ಾ ಇಂ ಾ ಾ ೇವ ೆಗಳ
ಸಬಹುದು. ಆದ ೆ ಸ ಾ ಎಚ ರ ಾ ದು ಾವ ಉ ಾಡುವಂ ೆ ಾಡುವವನು ‘ ಾ ಣ’. ಇಂತಹ
ಾ ಣ ೇವರ ಅಂತ ಾ ಾ ರುವ ಭಗವಂತ ಎ ಾ ಸತ ಗ ಗೂ ಾದ ದು ಷ ಾದ ಸತ .
“ ಾವ ೋಷದ ಸ ಶ ವ ಇಲದ, ಎ ಾ ಸದುಣಗ ಂದ ಭ ತ ಾದ, ಸ ಾ ಸಜನರನು ರ ಸುವ
ಭಗವಂತ ೆಂಬ ಆನಂದದ ಕಡ ನ ಆಶ ಯ ಪ ೆ” ಎಂ ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು.
“ಎ ಾ ಬ ೆ ಂದಲೂ ಕಣ ಂದ(ಮನಸು - ಾತು-ಕೃ ಂದ), ಎ ಾ ಅವ ೆಗಳ (ಎಚ ರ-ಕನಸು- ೆ)
ಭಗವಂತ ೆಂಬ ಸತ ದ ೆನು ಹತು. ಇಲ ದ ೆ ಆತ ಾಶವನು ೊಂದು ೕಯ” ಎಂದು ಎಚ ಾ ೆ
ಶು ಾ ಾಯ ರು. ಇ ೇಳ ಾದ ‘ಆತ ತ’ ಎನು ವ ಪದ ೆ ಾಲು ಅಥ ಗ ೆ. ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ಆತ
ಎನು ವ ಪದ ೆ ೇಹ, ಮನಸು , ೕವ ಮತು ಪರ ಾತ ಎನು ವ ಾಲು ಅಥ ಗ ೆ. ಮನುಷ ಜನ
ಬಂ ಾಗಲೂ ಭಗವಂತನ ಸ ರ ೆ ಾಡ ೇ ಇದ ೆ ಆ ೇಹ ವ ಥ ಾಗುತ ೆ. ಇದು ೇಹ ಾಶ . ಭಗವಂತ
ಕರು ರುವ ಂತ ಾ ೕಲ ಮನ ನ ಭಗವಂತನ ಸ ರ ೆ ಾಡ ೇ ೋದ ೆ ಅದ ಂದ ಮನ ನ ಮತು
ಬು ಯ ಾಶ ಾ ಆತ ಉ ಾರದ ಾಗ ದ ಾಗ ೇ ಅಧಃ ಾತವನು ೊಂದುತ ೆ. [ಬು ಾ ಾ
ನಶ ॥ಭಗವ ೕ ಾ-೨-೬೩॥]. ಇದ ಂ ಾ ಾವ ಭಗವಂತನನು ಾಕರ ೆ ಾ ೊಂಡು ಬದುಕು ೇ ೆ
ಮತು ಅದ ಂ ಾ ನಮ ಾ ೆ ಭಗವಂತ ಇಲ ಾಗು ಾ ೆ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 32
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಾ ನದ ಾಣುವ ಭಗವಂತನ ಮುಖದ ನ ಉತ ಷ ಾದ ಮಂದ ಾಸ

ಅ ೕನ ೕ ಾಹ ೇ ೋಲಸ ಭೂ ಭಂಗಸಂಸೂ ತಭೂಯ ನುಗ ಹ ।


ಈ ೇತ ಂ ಾಮಯ ೕನ ೕಶ ರಂ ಾವನ ೋ ಾರಣ ಾSವ ಷ ೇ ॥೧೩॥

ಈ ೆ ೕಕದ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಂ ೆ ವ ದ ಾನ ಪ ಯನು ಮ ೆ ಇ ೊ ಂದು ೕ ಯ


ವ ಸು ಾ ೇಳ ಾ ೆ: “ಭಗವಂತನ ಮುಖದ ಉತ ಷ ಾದ ಮಂದ ಾಸವನು ಾ ನ ಾಡು” ಎಂದು.
ಮುಖ ೆ ಕ ೆ ೕ ಮಂದ ಾಸ. ಇಂತಹ ಮಂದ ಾಸದ ಅತ ಂತ ೆ ೕಷ ಮಂದ ಾಸ ಆ ಭಗವಂತನ
ಮಂದ ಾಸ. “ಅಂತಹ ಮಂದ ಾಸ ೕರುವ ಭಗವಂತನನು ಾ ನದ ಾಣು” ಎಂ ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು.
“ಭಗವಂತ ಮುಗುಳ ಗು ಾ ೆ, ಆತ ತನ ಕರು ಾಪ ಣ ಅರಳ ಗ ಂದ ನನ ನು ೋಡು ಾ ೆ, ಆತನ
ಅನುಗ ಹದ ವೃ ನನ ೕ ಾಗು ೆ” ಎಂದು ಅಂತರಂಗದ ಭಗವಂತನನು ಾ ನ ಾಡ ೇಕು.
ಇ ಭಗವಂತನನು ‘ ಂ ಾಮಯ’ ಎಂದು ಸಂ ೋ ಾ ೆ. ಇದು ಇಂದು ೋಕದ ಬಳ ೆಯ ಲದ ಪದ.
ಾ ೕಯ ಾ ಂ ಾಮಯ ಎಂದ ೆ ೇ ದನು ೊಡುವ ಕರು ಾಳ ಎಂದಥ . “ ಾ ರು ಾಗ ನ ೇ ೆ
ಂ ೆ” ಎಂದು ಮಂದ ಾಸ ೕರು ಾ, ೕ ತುಂ ದ, ನಂ ೆ ಬ ರುವ ಸುಂದರ ಾದ ಹು ರುವ,
ಅರಳ ಗ ಂದ ಭಗವಂತ ನನ ನು ೋಡು ಾ ೆ ಎಂದು ಆ ಕರು ಾಮೂ ಭಗವಂತನನು ಾ ನದ
ಾಣ ೇಕು. “ಈ ೕ ಆನಂದದ ಅ ವ ಾಡುವಂತಹ ಅರಳ ಗ ನ ಆ ಮಂದ ಾಸ ಎಷು ೊತು
ಾಣುತ ೋ ಅಷು ೊತು ೋ ಆನಂದಪಡು” ಎಂ ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು. ಾ ನದ ರಂತರ ಪ ಯತ
ಾ ದ ೆ ಈ ೕ ಯ ಅಪ ವ ಅನುಭವವನು ಪ ೆಯುವ ದು ಾಧ . ಒ ಾ ನದ ಭಗವಂತನ
ಸುಂದರಮೂ ಯನು ಕಂಡ ೆ ಆನಂತರ ಜಗ ನ ಾವ ದೂ ಅದ ಂತ ಸುಂದರ ಅ ಸುವ ೇ ಇಲ.
ಇದ ಂ ಾ ಾ ಪಂ ಕ ೆ ೆತ ಕ ಾಗುತ ೆ. ಕಣು ಕು ತ ತ ಣ ಭಗವಂತನ ರೂಪ ಾಣುತ ೆ ಎಂದು
ೇಳಲು ಾಧ ಲ, ಾ ದರೂ ಅದು ಸಮಗ ಾ ಇ ೕ ನ ಾಣಲು ಾಧ ಲ. ಅಪ ೋ ಾ ಗಳ
ಆತ ಸ ರೂಪ ಂದ ಭಗವಂತನನು ಾಣು ಾಗಲೂ ಸಹ, ಎ ೋ ಒ ಂ ನಂ ೆ ಾ
ಕಣ ೆ ಾಗು ಾ ೆ ಆ ಭಗವಂತ. ಆದ ೆ ಒ ಕಂಡ ೆನಪ ಇ ೕ ಜನ ೆ ಾಕು.

ಾವನ ಾ ೕತ ಪ ಾವ ೇS ೆ ೕಶ ೇ ದ ಷ ಭ ೕಗಃ ।


ಾವತ ೕಯಃ ಪ ರುಷಸ ರೂಪಂ ಾವ ಾ ೇ ಪ ಯತಃ ಸ ೇತ ॥೧೫॥

ಭಗವಂತನನು ಾನ ಾಡ ೇ ಾದ ೆ ೇವಲ ಾಂ ತ ಾಲದು. ಾ ನ ೆ ಬಹಳ ಮುಖ ಾದುದು ಾನದ


ೊ ೆ ೆ ಶರ ಾಗ (Submission). ಭ ಇಲದ ಾಂ ತ ಂದ ಾ ನ ಅ ಾಧ . ಎಲವನೂ ಾಣಬಲ ಭಗವಂತ
ನ ಳ ನ ಅಹಂ ಾರವನೂ ಾಣಬಲ. ಾ ಾ ಎ ಯ ತನಕ ಾವ ಅಹಂ ಾರ ಂದ ಈ ೆ
ಬರುವ ಲ ೕ, ಅ ಯ ತನಕ ಭಗವಂತನ ದಶ ನ ಾಧ ಲ. ೇದದ ೇಳ ವಂ ೆ: “ತ ೕವಂ ಾ
ಅಮೃತ ಇಹಭವ ”. ಅಂದ ೆ- ಭಗವಂತನ ಭ ಾಡ ೇ ಾದ ೆ ಾನ ೇಕು, ಆತ ಾ ಗ ೆ ಾತ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 33
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಾ ೊಳ ಾ ೆ. ಇ ೇ ಾತನು ೕಕೃಷ ೕ ೆಯ ೕ ೆ ೇ ಾ ೆ: ಾ ಾ ಃ ಸವ ಕ ಾ


ಭಸ ಾ ಕುರು ೇ ತ ಾ ॥ಭಗವ ೕ ಾ-೪-೩೭॥ ಅಂದ ೆ: ಅ ನ ೆಂ ಎ ಾ ಕಮ ಗಳನೂ
ಸುಟು ಡುತ ೆ. ಆದ ೆ “ಭ ಾ ತು ಅನನ ಾ ಶಕ ಃ” ॥ಭಗವ ೕ ಾ-೧೧-೫೪॥ ಅಂದ ೆ: ಭ ೆ
ಪ ರಕ ಾದ ಾನ ಾತ ಭಗವಂತನ ಅ ೆ ಾರಣ ಾಗುತ ೆ.
ೕ ನ ೆ ೕಕದ ಶು ಾ ಾಯ ರು “ಪ ಾವರ ಾದ ಭಗವಂತನ ಭ ಬರ ಲ ಎಂದ ೆ ನಮ ಾನದ
ೋಷ ೆ ಎಂದು ಯ ೇಕು” ಎಂ ಾ ೆ. ಇ ‘ಪ ಾವರ’ ಎಂದ ೆ ಎ ಾ ತತ ಗ ಗೂ ಯ ತತ
ಎಂದಥ . ಾವ ಜಗ ನ ಾವ ೋ ಮೂ ೆಯ ರುವ ಒಂದು ಅಣುಕಣ. ಈ ಜಗ ನ ನಮ ಂತ
ೊಡ ತತ ಗಳ ಬಹಳ ೆ. ಆದ ೆ ಭಗವಂತನ ಮುಂ ೆ ಇತರ ಎ ಾ ತತ ಗಳ ಸಣವ . ಾ ಾ ಅಂತಹ
ಭಗವಂತನ ೕ ೆ ನಮ ೆ ಭ ಬರ ಲ ಎಂದ ೆ ನಮ ೆ ಸ ಾ ಭಗವಂತನ ಅ ೇ ಬರ ಲ ಎಂದಥ .
ಭಗವಂತ ಇ ೕ ಶ ೆ ಾ . ಅ ೆ ೕ ಅಲ, ಪ ಂದು ೕವ ೊಳ ೆ ಅಂತ ಾ ಾ
ಇರತಕ ವನು ಆತ. ಇಂತಹ ಬ ಹ - ಾಯು ಗೂ ಾಮಕ ಾ ರುವ ಭಗವಂತನ ಪ ಣ ಪ ಾಣದ
ಭ ಬರ ಲ ಎಂದ ೆ ಕಣು ಆತನನು ಾ ನದ ಾಣಲು ಾಧ ಲ.
ಾನಸ ಪ ೆ ಾಧ ಾಗುವ ತನಕ ಾಹ ಗ ಂದ ಭಗವಂತನನು ಅ ಸ ೇಕು. ೕ ೆ ಾಡು ಾ
ಮುಂದುವ ಾಗ ಅದು ಮನ ನ ೕ ೆ ಪ ಾವ ೕರುತ ೆ. ಇದ ಂದ ಅಹಂ ಾರ ಕ ಾ ಾ ನದ
ಾಗ ಸುಗಮ ಾಗುತ ೆ. ಾಹ ಪ ೆಯನು ರಂತರ ಾ “ನನ ಅಂತರಂಗದ ಾ ೋ”
ಎಂದು ಭಗವಂತನ ಾ ಸ ೇಕು. ಪ ಂದು ಆಚರ ೆಯ ೊ ೆಯ ಎಲವ ದರಲೂ
ಭಗವಂತ ಾ ೆ ಎನು ವ ದನು ೆನ ೊಳ ೇಕು. ಾನು ಪ ಸು ರುವ ದು ೇವಲ ಪ ಯನ ಲ,
ಬದ ೆ ಆ ಪ ಯ ಅಂತ ಾ ಾ ರುವ ಭಗವಂತನನು ಎನು ವ ಅನುಸಂ ಾನ ನಮ
ಯ ರ ೇಕು. ಾವ ಾಡುವ ಪ ೆಯ ಪ ಂದು ಹಂತದ ಭಗವಂತನನು ಅನುಸಂ ಾನ
ಾಡುವ ದು ಕಷ ಾ ಾಗ, ಪ ೆಯ ೊ ೆ ೆ “ಇದು ಎಲವ ದರ ಒಳಗೂ- ೊರಗೂ ತುಂ ರುವ ಆತ ೆ
ಅ ತ ಾ ಆತ ಪ ಸನ ಾಗ ” ಎಂದು ಭಗವಂತ ೆ ಅ ಸ ೇಕು. [ಇದ ಾ ೕ ಪ ಂದು
ಪ ೆಯ ೊ ೆ ೆ ಕೃ ಾಪ ಣಮಸು ೇಳ ಾಗುತ ೆ].

ಾ ೋತ ಮಣ ಾಲದ ನ ಭಗವಂತನ ಾ ನ


ಇ ಮುಖ ಾ ಪ ೕ ತ ಾಜ ೆ ೇ ಾ ರುವ ದು ಾ ೋತ ಮಣ ಾಲದ ೇ ೆ ಾ ನ ಾಡ ೇಕು
ಎನು ವ ಾರ. ಾ ಾನ ಾ ಪ ೆ ಸ ಇರುವ ಮನುಷ ೆ ಾ ನ[ಸಹಜ ಮರಣ] ಸು ಾರು ಒಂದು
ನದ ದಲು ಾ ನ ಸಂ ೇತ ಗುತ ೆ. ೆಲವರು ಇದನು ಇ ೊ ಬ ರ ಬ ೇ ೊಳ ಾ ೆ, ಇನು
ೆಲವರು ಬ ರಂಗ ೊ ಸುವ ಲ. ಮ ೆ ೆಲವ ೆ ಈ ಸೂಚ ೆಯನು ಅಥ ಾ ೊಳ ವ ಶ
ಇರುವ ಲ. ಅ ಾ ತ ದ ರಂತರ ಪ ಯತ ಾಡುವವರು(ಯ ಗಳ ), ಫಲ ಾಮ ೆಯನು ೊ ೆದು
ಾಮ ೆ ಂದ ಭಗವಂತನನು ಆ ಾ ಸುವವರು, ಅದರಲೂ ಮುಖ ಾ ಸ ಇ ೆ ಂದ ೇಹ ಾ ಗ
ಾಡಬಯಸುವ ಾಧಕರು ೊ ೆ ಾಲದ ೇ ೆ ಾ ನ ಾಡ ೇಕು ಎನು ವ ದನು ಶು ಾ ಾಯ ರು ಇ
ವ ಸುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 34
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ರಂ ಸುಖಂ ಾಸನ ಾ ೋ ಯ ಯ ಾ ಾಸು ಮಮಂಗ ೋಕ ।


ಾ ೇ ಚ ೇ ೇ ಚ ಮ ೋ ನ ಸ ೇ ಾ ಾ ಯ ೇನ ನ ಾ ಾಸುಃ ॥೧೬॥
ಮನಶ ಬು ಾ Sಮಲ ಾ ಯಮ ೇತ ಏ ಾಂ ನ ೕ ತ ಾತ ।
ಆ ಾ ನ ಾತ ನ ವರುಧ ೕ ೋ ಲ ೋಪ ಾಂ ರ ೕತ ಕೃ ಾ ॥೧೭॥

“ಬು ಪ ವ ಕ ಾ ೇಹ ಾ ಗ ಾಡುವವರು ಭಧ ಾದ ಆಸನದ ಚಲ ೆ ಇಲ ೆ ಶಲ ಾ


ಕು ತು ೊಂಡು ೇಶ- ಾಲದ ಬ ೆ ೕಚ ೆ ಾಡ ೇ ಾನ ೆ ೊಡಗ ೇಕು” ಎಂ ಾ ೆ
ಶು ಾ ಾಯ ರು. ಇದು ಬಹಳ ಮುಖ ಾದ ಾರ. ನಮ ೆಲವ ೆ ಒಂದು ತಪ ಕಲ ೆ ಇ ೆ.
ಅ ೇ ೆಂದ ೆ ಉತ ಾಯಣದ ಅದರಲೂ ಹಗಲ ಸತ ೆ ಾತ ೕ ಎಂದು. ಇದು ೕ ಾ ಾಯ ರ
ಕ ೆಯನು ೇ ಬಂ ರುವ ತಪ ಳವ ೆ. ಉತ ಾಯಣದ ಸತವ ೆ ಾ ೕ ೆ ೋಗುವ ಲ.
ೕ ೕಗ ರು ಾ ಾಗ ಸತರೂ ೕ ವನು ೇರು ಾ ೆ. ಾಸ ದ ಬರುವ ಉತ ಾಯಣ,
ಶುಕಪ , ಇ ಾ ಉ ೇಖಗಳ ಾವ ೋ ೇರುವ ೇವ ೆಗಳ ಉ ೇಖ ಾ ೆ. ಇನು ಪ ಾಣದ
ಪ ಾಗ- ೇ ಸಂಗಮದ ಸತ ೆ ೕ ಎನು ವ ಾ ೆ. ಇದು ಆ ೇತ ಎಷು ಪ ತ ಎನು ವ ದನು
ಸೂ ಸುತ ೆ. ಅ ಾನ ಾಡುವ ದ ಂದ ಕ ೕಣ ಮನಃಶು ಾ , ಾನವೃ ಾ ೕ ೆ
ೋಗಬಹು ೇ ೊರತು, ಗಂ ೆ ೆ ಾ ದ ೆ ೕ ಗುವ ಲ. ೕ ಾ ಇ ಮುಖ ಾ
ಶು ಾ ಾಯ ರು “ ಾ ೋತ ಮಣ ಾಲದ , ೇಹ ಾ ಗ ಾಡು ಾಗ ೇಶ- ಾಲದ ಬ ೆ ೕ ಸ ೇ
ೇಡ” ಎಂ ಾ ೆ. ‘ತ ೇವ ಲಗ ಂ, ಸು ನಂ ತ ೇವ’ ಾವ ೇಶದ , ಾವ ಾಲದ ಭಗವಂತನ
ಸ ರ ೆ ಬಂ ೋ ಅ ೇ ಪ ಣ ಾಲ, ಅ ೇ ಪ ಣ ೇಶ. ಭಗವಂತನ ಸ ರ ೆ ಇಲ ೆ ಾವ- ೇಶ ಾಲದ
ಸತರೂ ಉಪ ೕಗ ಲ. ೕ ಾ ನಮ ಂತ ೆ ೇವಲ ಭಗವಂತನ ಕು ಾ ರ , ೇಶ- ಾಲದ
ೇಡ.
ತ ದಲು ಾ ಾ ಾಮ ಂದ ಉ ರನು ೆದು, ಾ ಣ ೇವರ ಮನಸ ನು , ಾ ಾಂತಗ ತ
ಭಗವಂತನನು ಾನ ಾಡ ೇಕು. ಾ ಣ ೇವರ ಅನುಗ ಹ ಂದ ಇಂ ಾ ಾ ೇವ ೆಗಳನು
ಮ ೋ ಾ ೇವ ೆಗಳ ಅ ೕನ ಾ (ಲಯ ಂತ ೆ) ಾನ ಾಡ ೇಕು. [ಇಂ ಾ ಾ
ೇವ ೆಗಳ ಾರು ಎನು ವ ವರ ೆ ಮುಂ ೆ ಾಗವತದ ೇ ಬರುತ ೆ. ಹ ೆಂಟ ೇ ಕ ೆ ಂದ
ಎಂಟ ೇ ಕ ೆ ಯ ಇಂದ ನ ತನಕ ಎ ಾ ೇವ ೆಗಳ ನಮ ಇಂ ಾ ಾ ಗಳ . ಲಯ ಂತ ೆಯ
ಕು ತು ಈ ಾಗ ೇ ಒಂದ ೇ ಸ ಂಧದ ವ ಸ ಾ ೆ ೧-೧೫-೧೦]. ಇಂ ಾ ಾ ೇವ ೆಗಳ
ಮ ೋಮಯ ೋಶದ ೇವ ೆಗ ಾದ ಗರುಡ- ೇಷ-ರುದ ರ ಅ ೕನ ಾ ಾ ಣಮಯ ೋಶವನು
ಯಂ ಸು ಾ ೆ ಎಂದು ಂತ ೆ ಾಡ ೇಕು. ನಂತರ ಮ ೋಮಯ ೋಶದ ೇವ ೆಗಳನು ಬು ಯ
ಅ ಾ ಯ ಾದ ಸರಸ - ಾರ ಯರ ಅ ೕನ ಾ ಮತು ಬು ಯ ಅ ಾ ಯರು ಾನ ಮತು
ಆನಂದಮಯ ೋಶದ ಅ ಾ ಯ ಾದ ಬ ಹ - ಾಯು ನ ಅ ೕನ ಎಂದು ಾರತಮ (portfolio)

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 35
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಂತ ೆ ಾಡ ೇಕು. ೊ ೆಯ ಎ ಾ ೇವ ೆಗಳ ೕವಸ ರೂಪದ ರುವ ೇತ ಾದ ಭಗವಂತನ


ಅ ೕನ ಎಂದು ಂತ ೆ ಾಡ ೇಕು. ೕವಸ ರೂಪದ ಅ ೋರ ೕಯ ಾ ರುವ ೇತ ಾದ ಭಗವಂತ
ಂ ಾಂಡದ ರುವ ಭಗವಂತನ ಸ ರೂಪ. ಂ ಾಂಡದ ರುವ ಭಗವಂತ ಬ ಾ ಂಡದ ರುವ ಭಗವಂತನ
ಸ ರೂಪ. ಬ ಾ ಂಡದ ರುವ ಭಗವಂತ ಸವ ಗತ ಾದ ಭಗವಂತನ ಸ ರೂಪ ಎಂದು ಐಕ ಂತ ೆ
ಾಡ ೇಕು. ಈ ೕ ಂತ ೆ ಾಡು ಾ ೕವ ೇಹ ಂದ ೕಲ ೆ ೋಗ ೇಕು.

ನ ಯತ ಾ ೋಽ ಾಂ ಪರಃ ಪ ಭುಃ ಕು ೋ ನು ೇ ಾ ಜಗ ಾಂ ಯ ಈ ೇ ।


ನ ಯತ ಸತ ಂ ನ ರಜಸಮಶ ನ ೈ ಾ ೋ ನ ಮ ಾ ಪ ಾನ ॥೧೮॥

“ ಾವ ತತ ವನು ಾವ ಾ ನದ ಂತ ೆ ಾಡು ೇ ೕ ಆ ತತ ದ ೕ ೆ ಾಲದ ಪ ಾವ


ನ ೆಯದು” ಎಂ ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು. ಇ ಾಲ ಎಂದ ೆ ಜಡ ಾದ ಸಮಯ ಅಲ. ಾಲ ಎನು ವ ದ ೆ
ಸಂಸ ತದ ಅ ೇಕ ಅಥ ಗ ೆ. ಯಸ ಕ ಾ ೋಲಂ ಚಕ ಂ ಾಲಃ. ಜಗತನು ಸಂ ಾರ ಾಡತಕ ಂತಹ
ತ ೕ ಾ ದು ೆ ಾಲ. [ಇದು ೕಲ ಯ ೕ-ಭೂ-ದುಗ ರೂಪದ ನ ದು ಾ ರೂಪ]. ದು ೆ ಯ
ನಂತರ ಬ ಹ - ಾಯು ಾಲ ಶಬ ಾಚ ರು. ನಂತರ ರುದ ೇವರು ಾಲ ಶಬ ಾಚ ರು. ಅ ೇ ೕ ಇಂದ -
ಯಮ ಮತು ೊ ೆಯ ಾ ಶ ಾಲ ಶಬ ಾಚ . ಎಲ ಗೂ ಾಲ ಾದ ಭಗವಂತನ ೕ ೆ ಇತರ
ಾವ ೇ ಾಲ ಪ ಾವ ೕರ ಾರದು. “ ೕ ರು ಾಗ ಉ ದ ೇವ ೆಗಳ ಾ ೇನು” ಎಂದು ಪ ಾ ೆ
ಶು ಾ ಾಯ ರು. ೕ ೆ ೆ ಗುಣ ಾ ಾದ ೕಲ , ಬ ಹ - ಾಯು, ಎ ಾ ೇವ ೆಗಳ ಕೂ ಾ
ಭಗವಂತನ ಯಂತ ಣ ೆ ಒಳಪ ಾ ೆ.
ಪ ಬ ೕವನೂ ಗುಣಗಳ ಯಂತ ಣ ೆ ಒಳಪ ಾ ೆ. ನಮ ಎ ಾ ಪ ವೃ ಯ ಂ ೆ ಗುಣದ
ಪ ಾವ ರುತ ೆ. ೆ ಗುಣ ವನು ೕ ಲುವ ದು ೇವಲ ಮುಕ ೆ ಾತ ಾಧ . ಭಗವಂತ ೆ ಗುಣ
ವ ತ. ಆತ ಕತ ಲದ ೆಳಕು, ೆ ಇಲದ ಎಚ ರ. ಭಗವಂತ ಅ ಾ ಕೃತ ಸ ರೂಪ. ಇಂತಹ ಭಗವಂತನನು
ಾಗ ಈ ಪ ಪಂಚದ ನ ಎ ಾ ಆನಂದಗಳ ುಲಕ ಾ ಡುತ ೆ. ಇದ ೆ ೕ ಆ ಾಯ ಮಧರು
“ ಗು ಾ ೕತ ಾರಕ-ಪ ೋ ೇ ಸುಭ ಂ” ಎಂದು ಾ ಾ ೆ. “ ಗು ಾ ೕತ ಾದ ೕನು
ೆ ಗುಣ ಮಯ ಾ ರುವ ಈ ಜಗ ನ ಾರಕ. ನನ ೆ ನ ಭ ಯನು ೊಡು. ಇ ಾ ವ ದರ ಬ ೆಗೂ ಆಸ
ೇಡ” ಎನು ವ ದು ನಮ ಉ ಾಸ ೆಯ ಲು ಾ ರ ೇಕು. ಗು ಾತ ಕ ಾ ರುವ ಎ ಾ
ಷಯ ೋಗಗಳ ಕೂ ಾ ದುಃಖ ಂದ ತ ಾದುದು. ನಮ ಸ ರೂಪ ಎಷು ಪ ಾಣದ
ಆನಂದವನು ಅನುಭ ಸಬಹು ೋ ಅಷು ಪ ಣ ಪ ಾಣದ ಆನಂದ ಗುವ ದು ೆ ಗುಣ ವ ತ ಾದ
ತತ ವನು ೋ ಾಗ.

ಾ ಾ ಂ ತಂ ಹೃದ ವ ೋಪ ತ ಾ ದು ಾನಗ ೊ ೕರ ತಂ ನ ೕನು ಃ।


ತ ೋಽನುಸಂ ಾಯ ಾ ಮನ ೕ ಸ ಾಲುಮೂಲಂ ಶನ ೈನ ೕತ ॥೨೧॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 36
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ತ ಾ ಭು ೕರಂತರಮುನ ೕತ ರುದಸ ಾಶ ಪ ೋSನ ೇ ಃ ।


ಾ ಮುಹೂ ಾ ಧ ಮಕುಂಠದೃ ದ ಮೂಧ ಸೃ ೇ ಪರಂ ಗತಃ ॥೨೨॥

ಸ -ಇ ೆ ಂದ ಾಣ ಾ ಗ ಾಡು ಾಗ ೕವವನು ೇ ೆ ೇಹ ಂದ ೊರ ಕಳ ಸುವ ದು


ಎನು ವ ದನು ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ವ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. [ಈ ೕ ಾಣ ಾ ಗ ಾಡುವ
ಯ ಗಳ ಇಂ ಗೂ ಾಲದ ಾ ೆ. ಇಂತಹ ಯ ಗಳ ೇಹ ಾ ಗವನು ಕ ಾ ೆ ಕಂಡ ವರ ೆಯನು
“ ಂ ಾಲಯ ಾಸ ” ಎನು ವ ಪ ಸಕದ ಾ ಾ ಅವರು ಸುಂದರ ಾ
ವ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಇ ೊಂದು ಓದ ೇ ೇ ಾದ ಉತಮ ಪ ಸಕ]. ದಲು ಮೂ ಾ ಾರ ಂದ
ಾ ಣಶ ಯನು ಊಧ ಮುಖ ೊ ಾ ಯ ತಂದು ಸ ೇಕು. ನಂತರ ಾ ಂದ ಅದನು
ಅ ಾಹತಚಕ ೆ ತಂದು ಅ ಂದ ಸುಷು ಾ ಾ ಯ ಮು ೇನ ಹೃತ ಮಲದ ತಂದು ಸ ೇಕು. ನಮ ೆ
ದಂ ೆ ಹೃತ ಮಲದ ೕವ ಾ ೆ ಮತು ಭಗವಂತ ಾ ೆ. ಇದು ಎ ಾ ಚಟುವ ೆಗಳ ೇಂದ ಾನ.
ಇ ಂದ ಾ ಣಶ ಯನು ಭಗವಂತ ಮತು ೕವನ ೊ ೆ ೆ ೕಲ ೆ ಕಳ ಸ ೇಕು. ೕ ೆ ಾಡು ಾಗ
ಹೃದಯದ ರುವ ಾ ಣ ೇವರ ಮತು ಭಗವಂತನ ಅನುಸಂ ಾನ ಗ ಾ ರ ೇಕು ಮತು ಅವರ
ರ ೆಯ ರುವ ೕವಸ ರೂಪದ ಂತ ೆ ಾಡ ೇಕು. ಈ ಹಂತದ ೕವಸ ರೂಪವನು ಾಂಚ ೌ ಕ
ೇಹ ಂದ ಸ ಷ ಾ ಗುರು ೊಳ ೇಕು. “ಈ ಯ ಮನಸು ದೃಢ ಾ ರ ” ಎಂದು ಇ
ಶು ಾ ಾಯ ರು ಎಚ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಏ ೆಂದ ೆ ಇ ಂದ ೕ ೆ ೕವ ೊರ ೋಗಲು ಅ ೇಕ
ಾಗ ಗ ೆ. ೋಮಕೂಪ ರಬಹುದು ಅಥ ಾ ಾ , ಕಣು, ಮೂಗು, ಗ ರಬಹುದು. ಈ ಾವ ೇ
ಾ ರದ ಮು ೇನ ಾ ಣಶ ನುಣು ೊಳ ದಂ ೆ ಎಚ ೆವ ಸ ೇಕು. ಹೃತ ಮಲ ಂದ ೕಲ ೆ
ಾ ಣಶ ಯನು ೊಂ ೊಯು ಸ ಪ ದ ೇಂದ ಾನ ಾದ ಶು ಚಕ ದ ಸ ೇಕು. ಇ ಂದ ೕ ನ
ಪಯಣ ಅತ ಂತ ಷ . ಇ ಪ ೕ ೆ ೆ ೆ ೆಗೂ ಎಚ ರ ಅಗತ . ಶು ಚಕ ಂದ ಬ ಹ ಾ ಯ ಮು ೇನ
ಭೂ ಮಧ ೆ ಬರ ೇಕು. “ಈ ಹಂತದ ಎ ಾ ಐ ಕ ಾಮ ೆಗಳನು ತ ಅದರ ಮು ೇನ ಇ ರುವ
ಎ ಾ ಏಳ ಕುದು ೆಗಳ ಾ ಲುಗಳನು (೨ , ೨ ಮೂ ನ ಾ ರ, ೨ ಕಣು ಾಗೂ ಾ ) ಮುಚು ”
ಎಂ ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು. ಇ ಬು ಕು ಯದಂ ೆ ಎಚ ರವ ಸ ಾ ಭಗವಂತನನು ೆ ೆಯು ಾ
ಸ ಲ ಾಲ ೕವವನು ಅ ೇ ಅದನು ಮ ೆ ಊಧ ೆ ೋಗಲು ಅ ೊ ಸ ೇಕು. ನಂತರ
ಸಹ ಾ ರವನು ೇ ಬಹ ಾ ಂದ ೕವ ೊರ ೋಗ ೇಕು. ಇದು ನಮ ೇಹದ ರುವ
ಶ ೇಂದ ಗಳ ಮೂಲಕ ಾ ಣಶ ಯನು ಊಧ ಮುಖ ೊ , ಊಧ ಮುಖ ಾದ ಾ ಣಶ ಯ ೊ ೆ ೆ
ೕವವನು ಬ ಹ ಾ ಯ ೊರ ೆ ಕಳ ಸುವ ಒಂದು ಅದು ತ ಪ . [ಈ ೕ ಯ ಹಠ ೕಗ ಕ ಣ
ಾಧನ ಾ ರುವ ದ ಂದ ಾ ೕನರು ಅದ ೆ ಪ ರಕ ಾದ ಅತ ಂತ ಸರಳ ಾನವನು ತಮ ೈನಂ ನ
ೕವನದ ೊಡ ೊಂ ದರು. ಇದ ೆ ಉತಮ ಉ ಾಹರ ೆ ಊಧ ಪ ಂಡ ಾರ ೆ. ೕವದ
ಊಧ ಮುಖ ಗ ೆ ಸಂಬಂಧಪಟ ಈ ಆಚರ ೆ ಪ ಣ ಪ ಾಣದ ೇಹದ ರುವ ಶ ೇಂದ ಗಳನು

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 37
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಾಗೃ ೊ ಸುವ ಒಂದು ಸರಳ ಾದ ಾಹ ಾನ]. ಶು ಾ ಾಯ ರು ಇ ವ ರುವ ಅಂತ ಾಲದ


ಅನುಸಂ ಾನ ಮತು ೕವದಗ ಇಷು ಸ ಷ ಾ ಇ ೆ ಲೂ ಾಣ ಗುವ ಲ. ಇದು ಾಗವತದ
ಬಂ ರುವ ಅದು ತ ವರ ೆ.

ೕ ಾಗ ದ ನಡು ನ ಲು ಾಣಗಳ
ಯ ಪ ಾಸ ತ ಥ ಾರ ೕಷ ಂ ೈ ಾಯ ಾ ಾಮುತ ಯ ಾರ ।
ಅ ಾ ಪತ ಂ ಗುಣಸ ಾ ೕ ಸ ೈವ ಗ ೇನ ನ ೇಂ ೖಶ ॥೨೩॥

ೇಹ ಾ ಗ ಾ ದ ಅಪ ೋ ಾ ೇರ ಾ ೕ ೆ ೋಗುವ ಲ. ೕ ೆ ೋಗಲು ಒಂದು


ಅವ ಇ ೆ. ೇಹ ಾ ಗ ಾ ದ ೕ ೆ ೕ ೆ ೋಗುವ ತನಕ ೕವ ೇ ೆ- ೇ ೆ
ಾನಗಳ ರು ಾ ೆ. ಆ ಾನಗ ೆಂದ ೆ ಸಗ ೋಕದ ಆನಂತರ ಇರುವ, ೇವ ೆಗಳ
ಾರ ಾಣ ಾ ರುವ- ಮಹ ೋ ಕ, ಜನ ೋ ಕ, ತಪ ೋ ಕ ಮತು ಸತ ೋಕ. ತಮ
ೕಗ ೆಗನುಗುಣ ಾ ೇ ೆ ೇ ೆ ೋಕಗಳ ಬ ಹ ಕಲ ದ ಅವ ಾನದ ತನಕ ಇದು, ೊ ೆ ೆ
ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ ೊಂ ೆ ೕವ ೕ ವನು ೇರು ಾ ೆ. ಈ ೋಕವನು ೇ ದ ೕವ ೆ ಮ ೆ
ಮರುಹು ಲ. ಈ ೋಕಗಳಲ ೆ ಪ ಣ ಫಲ ಂದ ಸಗ ೋಕವನು ೇ ದ ೕವ ೆ
ಪ ನಜ ನ ರುತ ೆ. ಆತ ಮ ೆ ೕ ಾಧ ೆ ಾಡ ೇ ಾಗುತ ೆ.
ೕ ನ ೆ ೕಕದ ‘ಅ ಾ ಪತ ಂ’ ಎಂದ ೆ ಅಷ ಾ ಲಕರ ಆಡ ತ ೊ ಳಪಟ ಸ ಗ ೋಕ ಎನು ವ ದು
ಒಂದು ಅಥ ಾದ ೆ, ಅಷ ಪ ೆದವರ ಾನ ಾದ ೕ ಎನು ವ ದು ಇ ೊ ಂದು ಅಥ . [ಅಷ ಯಬ ೆ
ಮುಂ ೆ ಾಗವತದ ೇ ವರ ೆ ಬರುತ ೆ. ಸಂ ಪ ಾ ಅಷ ಯ ಬ ೆ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ: ಅ ಾ -
ೇಹವನು ಅ ಕ (ಅಣು ಂತ ಅಣು) ಾತ ೆ ಇ ಸುವದು; ಲ ಾ - ಹ ಯಂ ೆ ಹಗು ಾಗುವ ದು;
ಮ ಾ - ೇಹವನು ಅ ೊಡ ಾತ ೆ ೆ ಸುವ ದು; ಗ ಾ - ೆಟ ದಷು ಾರ ಾ ರುವ ದು; ಾ
–ಎ ೆ ೋಗ ೇ ೆಂದು ಇ ೆ ಾ ೋ ಆ ಣ ಅ ೆ ೋಗುವ ದು; ಾ ಾಮ – ಾವ ಇಷ ಪಟ
ವಸು ಾ ದ ೆ ಬರುವ ದು; ಈ ತ – ಏನನೂ ಾಡುವ ಾಕತು; ವ ತ – ಾರನು ೇ ಾದರೂ ತನ
ಅ ೕನ ೆ ೆ ೆದು ೊಳ ವ ದು].
ಾ ನ ಆನಂತರ ಮತು ೕ ಯ ದಲು ೕವ ಾವ ಇಂ ಯವನು ೊಂ ರು ಾ ೆ ?
ಸ ರೂಪಭೂತ ಾದ ಇಂ ಯ ೕ ಅಥ ಾ ಾಂಚ ೌ ಕ ಇಂ ಯ ೕ? ಈ ಪ ೆ ೆ ಉತ ಸು ಾ
ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: ೕವ ತನ ಇಂ ಯ ಮತು ಮನ ೊಂ ೇ ೇಹ ಂದ ೊರ
ೋಗುತ ೆ. ೊರತು ಇಂ ಯವನು ಟು ೋಗುವ ಲ. ೕ ೆ ೋಗುವ ತನಕವ ಈ
ಇಂ ಯಗಳ ಆತನ ೊ ೆ ರುತ ೆ. ೕ ದ ತನಕ ಚರಮಶ ೕರ ಾಶ ಾದರೂ ಕೂ ಾ ಆತನ
ಂಗಶ ೕರ ಮತು ಇಂ ಯ ಆತನ ೊ ೆ ೇ ಇರುತ ೆ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 38
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ೕ ೇಶ ಾ ಾಂ ಗ ಾಮನಂ ಬ ೋ ಾ ಃ ಪವ ಾಂತ ಾ ಾ ।


ನ ಕಮ ಾಂ ಗ ಾಪ ವಂ ಾತ ೕ ೕಗಸ ಾ ಾ ಾ ॥೨೪॥

ಭಗವಂತನ ಅಪ ೋ ಂದ ಬಹಳ ಎತರ ೆ ೕ ದ ಾ ಗಳ ೕ ೆ ದಲು ಭೂ , ಅಂತ ಮತು


ಸಗ ಂ ಾ ೆ ನ ೋಕಗಳ ರು ಾ ೆ. ಈ ೋಕಗ ೆ ೇವಲ ೕ ೕಗ ೆ ಾತ ಪ ೇಶ
ಮತು ಇವ ನಮ ಕ ೆ ಾಣುವ ೋಕಗಳಲ. ೇ ೆ ಾ ಾವರಣದ ರುವ ಲ ೋಪಲ ೕವಗಳ
ನಮ ೆ ಾಣುವ ಲ ೕ ಾ ೇ, ಈ ೋಕಗಳ ನಮ ಸೂಲ ಾದ ಕ ೆ ಾಣುವ ಲ. ಪ ಾಣದ
ೇಳ ವಂ ೆ ಭೂ ಯ ೇ ಎ ೊ ೕ ಾಗ ನಮ ಕ ೆ ಾಣುವ ಲ. ಸಪ ಾಗರದ ೊ ೆಯ ಾಗರ ಈ
ಭೂ ಾಗದ ೇ ಇದರೂ ಕೂ ಾ, ಅದು ನಮ ೆ ಾಣದು ಎನು ಾ ೆ ಾಸ ಾರರು. ಅದನು ಾನ ಂದ
ಒಳಗಣು ೆ ೆದ ಅಪ ೋ ಾ ಗಳ ೆ ೕ ಾಣಬಲರು. ೕ ಾ ಭೂ ಂದ ೕ ೆ ೋದಂ ೆ
ಒಂದ ಂತ ಒಂದು ಸೂ ಾ ರುವ ೋಕಗ ೆ. ದಲು ಅಂತ . ಅಂತ ಂತ ಸೂ -ಸ ಗ ;
ಸಗ ಂತ ಸೂ -ಮಹ ೋ ಕ; ಮಹ ೋ ಕ ಂತಲೂ ಸೂ ೋಕ-ಜನ ೋ ಕ; ಜನ ೋ ಕ ಂತ
ಸೂ -ತಪ ೋ ಕ; ತಪ ೋ ಕ ಂತ ಸೂ -ಸತ ೋಕ. ಉಪ ಷ ನ ೇಳ ವಂ ೆ ಸತ ವನು
ಾಣಲು ಸೂ ಾದ ಕಣು, ಸೂ ಾದ ಬು ೇಕು. ನಮ ಸೂಲ ಕ ೆ, ಸೂಲ ಬು ೆ ಾವ ದೂ
ಾಣದು, ಾವ ದೂ ಯದು. ಈ ಪ ಪಂಚದ ಸೂಲ ಾ ರುವ ಾಗ ನೂರ ೇ ಒಂದು ಾಗ ಂತಲೂ
ಕ . ಇಂತಹ ಸೂ ಪ ಪಂಚವನು ಾವ ಸೂಲ ಇಂ ಯಗ ಂದ ಗ ಸುವ ದು ಾಧ ಲ. ಅದು
ಾವ ಭೂತಗನ ಗೂ ಾಣದು.
ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: ಕಮ , ಯ - ಾಗ, ಇ ಾ ಂದ ೆ ೆ ಂದ ೆ ಸ ಗ ದ ತನಕ
ೋಗಬಹುದು, ಆದ ೆ ಸ ಗ ಂ ಾ ೆ ೆ ೋಗ ೇ ಾದ ೆ ಾನ ೕಗ ೇಕು ಎಂದು. ಅವ ೇವಲ
ಅಪ ೋ ಾ ಗಳ ಾಣಬಹು ಾದ ಮತು ಅನುಭ ಸಬಹು ಾದ ೋಕಗಳ . ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು
“ಅಪ ೋ ಾ ಗಳ ೋ ೇರುವ ಾಣ ಪವ ಾಂತ ಾ ಾ ” ಎಂ ಾ ೆ. ಪವ ಾಂತ ಾ ಾ
ಎಂದ ೆ ಎಲರ ಒಳಗೂ ಅಂತ ಾ ಾ ರುವ ಪವನನ ೋಕ ಾದ ಸತ ೋಕ ಎನು ವ ದು ಒಂದು
ಅಥ ಾದ ೆ, ಪವನನ ಅಂತ ಾತ ಾದ ಭಗವಂತನ ೋಕ( ೕ ) ಎನು ವ ದು ಇ ೊ ಂದು ಅಥ . ಇ ೇ
ೕ ೇಶ ರರ ಎರಡು ೋಕಗಳ . ಾನ ೕಗದ ಬಹಳ ಎತರ ೆ ೕ ದವರು ಾತ ಈ ೋಕಗ ೆ
ಪ ೇಶ ಪ ೆಯಬಲರು.
‘ಪವ ಾಂತ ಾ ಾ ’ ಎನು ವ ದನು ಆ ಾಯ ಮಧರು “ಪವನಃ ಅಂತ ಾ ಾ ” ಎಂದು ವ ಾ ೆ.
ಅಂದ ೆ ಾ ಣ ೇವರು ಮತು ಬ ಹ ೇವರು ಪ ಂದು ೕವಸ ರೂಪ ೊಳಗೂ
ಅಂತ ಾ ಾ ಾ ೆ ಎಂದಥ . [ಈ ಷಯವನು ಸ ಾ ಅ ಯ ೇ, ಾಸ ಾ ತ ವನೂ
ತ ಾ ಅ ೈ , ಾ ಣ ೇವ ೆ ೕವ ಸ ರೂಪ ೊಳ ೆ ಪ ೇಶ ಲ ಎಂದು ಇ ೕ ೆ ನ ೆಲವ
ಪ ಸಕಗಳ ೇಳ ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಅದು ತಪ ಳವ ೆ]. ಾ ಣ ೇವರು ಭಗವಂತ ೊಂ ೆ ನಮ
ಆತ ಸ ರೂಪ ೊಳ ದು ನಮ ನು ಯಂ ಸು ರು ಾ ೆ. ೕ ಾ ಾ ಗಳ ದಲು ೋ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 39
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ೇರುವ ದು ಪವನನ ೋಕವನು . ಅ ಂದ ಚತುಮು ಖ ಆತನನು ಭಗವಂತನ ಬ ೆ ಕ ೆದು ೊಂಡು


ೋಗು ಾ ೆ. ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಸ ಗ ೋಕ ಂದ ಆ ೆ ನ ೋಕಗಳ ೇವಲ ೆ,
ತಪಸು , ೕಗ ಮತು ಸ ಾ ಇದವ ೆ ಾತ ದಕು ವ ೋಕಗಳ ” ಎಂದು. ೆ ಎಂದ ೆ
ಾಸ ಂದ ತತ ವನು ಯ ಾಥ ಾ ಯುವ ದು; ತಪಸು ಎಂದ ೆ ರುವ ಷಯದ ರಂತರ
ಮನನ; ೕಗ ಎಂದ ೆ ಭಗವಂತನ ಭ ೕಗ ಮತು ಸ ಾ ಎಂದ ೆ ಭಗವಂತನನು ಸ ಾ ಾಣುವ
ಅಂತದೃ . ಆದ ೆ ಇ ೇ ದ ೆ , ತಪಸು , ೕಗ ಮತು ಸ ಾ ಎನು ವ ದ ೆ ಇದಲ ೆ ಇ ೊ ಂದು
ಅಪ ವ ಅಥ ೆ. ಈ ಕು ತ ವರ ೆಯನು ಾಗವತದ ಏ ಾದಶ ಸ ಂಧದ ಾಣಬಹುದು. ಅ
ಬಂ ರುವ ವರ ೆಯನು ಸಂ ಪ ಾ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ: ಾಧಕರ ಐದು ಧ. ಮ ಾ ಾ , ಾ ,
ತಪ , ೕ ಮತು ಾದ ೕ . ಾ ಗಳ ಅತ ಂತ ೆಳ ನ ಸರದ ರುವವರು ಾದ ೕ ಗಳ .
ಅವ ಂತ ಎತರದ ಕಮ ಾ ೕ ಗಳ , ತಪ ಗಳ ಮತು ಾ ಗ ಾ ೆ. ಮ ಾ ಾ ಗಳ
ಎಲ ಂತ ಎತರದ ರುವವರು. ಇವ ೆಲ ಗೂ ಸ ಾ ೇ ೇ ೇಕು. ಸ ಾ ಇಲ ೆ ಈ ಮಟ ೆ ಏರಲು
ಾಧ ಲ. ಈ ಂ ೆ ಾನ ಪ ಯ ೇ ದಂ ೆ: ಅಪ ೋ ಾ ಗ ಗೂ ಕೂ ಾ ರಂತರ
ೇರ ಭಗವಂತನ ದಶ ನ ಾಧ ಲ. ಇದನು ವ ಸು ಾ ಆ ಾಯ ಮಧರು ೇಳ ಾ ೆ:
ಾದ ೕ ಗ ೆ ಾಲ ೇ ಒಂದು ಾ ಾ ಾಲ ಭಗವಂತನ ೇರ ದಶ ನ ಾಧ ಎಂದು. [ಇದ ಾ
ಅವರನು ಾದ ೕ ಗಳ ಎನು ಾ ೆ. ಒಂದು ಾ ಾ ಾಲ ಎಂದ ೆ ಒಂದು ಅ ರವನು (ಉ ಾಹರ ೆ ೆ
‘ಅ’) ಉ ಾರ ಾಡುವಷು ಾಲ]. ಇವರು ೕ ೆ ದಲು ಮ ಾ ೋ ಕ ೆ ೋಗು ಾ ೆ. ಇನು
ೕ ಗಳ . ಇವ ೆ ಭಗವಂತನ ೇರ ದಶ ನ ಒಂದು ಾ ಾ ಾಲ ಾಧ ಮತು ಇವರು
ಜನ ೋ ಕವನು ಪ ೆಯು ಾ ೆ. ೕ ಗಳ ನಂತರ ತಪ ಗಳ . ಅವ ೆ ಆರು ಾ ಾ ಾಲ ಭಗವಂತನ
ೇರ ದಶ ನ ಾಧ ಾಗೂ ಅವರು ತಪ ೋ ಕವನು ಪ ೆಯು ಾ ೆ. ತಪ ಗ ಂತ ಎತರದ ರುವ
ಾನ ೕ ಗ ೆ ಒಂದು ಮಹೂ ಾ ಾಲ ಅಂದ ೆ ನಲವ ೆಂಟು ಷಗಳ ಾಲ ಭಗವಂತನ
ದಶ ನ ಾಗುತ ೆ ಮತು ಅವರು ಸತ ೋಕವನು ಪ ೆಯು ಾ ೆ. ಎಲ ಂದಲೂ ಅ ಕ ಸಮಯ,
ಾಸುಗಟ ೆ ಭಗವಂತನನು ೇರ ೋಡಬಲ ಮ ಾ ಾ ಗಳ ೇರ ಾ ೕ ಾನ ೆ ೋಗಬಲರು.
ಇವ ೆಲರೂ ತಮ ೆ ೇ ೆ ಾಗ ಸ ಾ ಯ ರಬಲರು. ಅಪ ೋ ಾ ಗಳ ಈ ಎತರ ೆ
ೋಗುವ ಾ ಯನು ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಪ ೕ ತನ ಮುಂ ೆ ೆ ೆ ಡುವ ದನು ಮುಂ ನ ೆ ೕಕಗಳ
ಾಣಬಹುದು.

ೕ ಾನದ ಮೂರು ಾಗ ಗಳ
ೈ ಾ ನರಂ ಾ ಾಯ ಾ ಗತಃ ಸುಷುಮ ಾ ಬ ಹ ಪ ೇನ ೆ ೕ ಾ।
ಧೂತಕ ೊ ೕಽಥ ಹ ೇರುದ ಾತ ಾ ಚಕ ಂ ನೃಪ ೈಂಶು ಾರ ॥೨೫॥

ಈ ೇಹ ಂದ ೕ ೆ ೆ ೆದ ೕವ ಾವ ಾಗ ದ ಮು ೇನ ಪಯ ಸು ಾ ೆ ಎನು ವ ದನು ಇ


ಶು ಾ ಾಯ ರು ವ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಾಸ ಗಳ ೇವ ಾನ ಮತು ತೃ ಾನ ಎನು ವ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 40
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಎರಡು ಾಗ ಗಳನು ೇ ದ ೆ, ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇವ ಾನದ ನ ಬ ಹ ಾನದ ಕು ತು


ೇಳ ವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಈ ಾವ ೇ ಾಗ ದ ಮು ೇನ ೋದರೂ ಕೂ ಾ, ೋಗ ೇ ೇ ಾದ
ನಡು ನ ಒಂದು ಾಣ ೆ. ಅ ೇ ೈ ಾ ನರ ೋಕ. ೕ ವನು ೇರ ೇ ಾದ ೕವ ೇಹದ ರುವ
ಸುಷು ಾ ಾ ಯ ಮು ೇನ ಪಯ , ಸಹ ಾ ರದ ಾ ಲನು ೆ ೆದು ೊರ ೋಗುತ ೆ. ನಮ
ೇಹದ ಎಡ ಾಗದ ಐವತು ಮತು ಬಲ ಾಗದ ಐವತು ಮುಖ ಾ ಗ ೆ. ನಡು ನ ಹೃದಯ ಂದ
ೕ ೆ ೋಗುವ ಸುಷು ಾ ಅಥ ಾ ಬ ಹ ಾ ಇ ೆ. ಅದರ ತು ನಮ ೆ ಯ ೆ. ಅದ ೆ ೕ ಸಹ ಾ ರ
ಎನು ಾ ೆ. ಈ ಾ ಯ ಮೂಲಕ, ಸಹ ಾ ರ ಂದ ೕವ ೇಹ ಂದ ೊರ ೋದ ೆ, ಆ ೕವ ಮ ೆ
ಮರ ಹುಟು ವ ಲ. ಇದು ೕವ ಹುಟು ಾ ನ ಚಕ ಂದ ಕಳ ೊಂಡು ೕ ವನು ೇರುವ ಾಗ .
ೇಹದ ಎಡ ಮತು ಬಲ ಾಗದ ರುವ ಾ ಗ ೆ ಕವ ಾ ಸೂ ಾ ರುವ ೭೨ ಾ ರ(೩೬+೩೬)
ಾ ಗ ೆ. ಇ ೆ ೕ ಅಲ ೆ ಈ ಕವಲು ಾ ಗ ಗೂ ಅ ಾಂತರ ಾ ಗ ದು, ಉಪ ಷ ನ ೇಳ ವಂ ೆ
ಒಟು ೭೨ ೋ , ೭೨ ಲ ದ ೭೨ ಾ ರ ಾ ಗಳ ನಮ ೇಹದ ೆ. ಇವ ಅತ ಂತ ಸೂ ಾ ಸೂ
ಾ ಗ ಾ ದು, ಎಲವ ಕ ೆ ಾ ಸ ಾರವ . ಈ ಎ ಾ ಾ ಗ ಂತ ಸೂ ಾದುದು ೕವ. ಆದ ಂದ
ೕವ ೇಹ ಂದ ೊರ ೋಗಲು ಈ ಾವ ೇ ಾ ಯನು ಬಳಸಬಹು ಾದರೂ ಕೂ ಾ, ಭಗವಂತನನು
ೇರುವ ೆಳ ನ ಾಗ ಸುಷು ಾ . ಈ ಾಗ ದ ಸುಷು ಾ ರಣದ ೆಳಕು ತುಂ ರುತ ೆ. ಈ
ೆಳ ಂ ಾ ೕವ ಸಹ ಾ ರದ ಾ ಲನು ೆ ೆದು ೊರ ೋಗಲು ಾಧ ಾಗುತ ೆ. [ಈ ಾಗ ವಲ ೆ
ಇತರ ಎ ಾ ಾಗ ಗಳ ಭಯಂಕರ ಾದ ಗು ೆಯ ನ ಕತ ೆಯ ಪಯಣ(balck tunnel)].
ಸಹ ಾ ರ ಂದ ೊರ ಬಂದ ೕವ ರಂತರ ೆಳ ನ ಾ ಯ ಾಗು ಾ ೆ. ೇಹ ಂದ ೊರಬಂದ
ತ ಣ ೈ ಾ ನರ ೋಕವನು ೕವ ೇರುವ ಲ. ಅದಕೂ ದಲು ಅ ೇಕ ಲು ಾಣಗ ೆ. ಈ ಕು ತ
ವರ ೆಯನು ಶು ಾ ಾಯ ರು ಇ ೕ ಲ ಾದರೂ ಕೂ ಾ, ಇದನು ೕಕೃಷ ೕ ೆಯ
ವ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಅ ೋ ರಹಃ ಶುಕಃ ಷ ಾ ಾ ಉತ ಾಯಣ ॥೮-೨೪॥
ೇಹ ಂದ ೊರಬಂದ ೕ ೕಗ ೕವವನು ದಲು ಾ ಗ ಸುವವರು ಪ ಾನ ಅ ಯ ಮಕ ಾದ
ಅ ಮತು ೊ ೕ (ಅ ೋ ಕ). ಈ ೇವ ೆಗಳ ೕವನನು ಸತ ಮುಂದ ೆ ಕಳ ಸು ಾ ೆ.
ನಂತರ ೕವನನು ೆಳ ನ ಮತು ಮ ಾ ಹ ದ ೇವ ೆಗಳ ಾ ಗ ಸು ಾ ೆ. ಈ ಜ ಾದ ೆಳ ನ
ಅನುಭವ ೊಂ ೆ ೕವ ಮುಂ ೆ ಾ ಶುಕಪ ದ ಮತು ಹು ಯ ೇವ ೆಯನು ತಲುಪ ಾ ೆ.
ಆನಂತರ ಸಂಕ ಮಣದ, ಉತ ಾಯಣದ ೇವ ೆ ೊ ೆ ೆ, ಉತ ಾಯಣದ ಆರು ಂಗಳ ೇವ ೆಗಳ
ೕವನನು ಮುಂದ ೆ ಕಳ ಸು ಾ ೆ. ಮುಂ ೆ ಸಂವತ ಾ ಾ ೇವ ೆ, ಂ ನ ೇವ ೆ, ವರುಣ,
ದ ಪ ಾಪ , ೕ ೆ ಈ ಎ ಾ ೇವ ೆಗಳ ೋಕದ ಮು ೇನ ಸೂಯ ೋಕವನು ೕವ ೇರು ಾ ೆ.
ಆನಂತರ ಸೂಯ ೋಕ ಂದ ಚಂದ ೋಕವನು ತಲು , ಅ ಂದ ೈ ಾ ನರ ೋಕ ೆ ೕವ
ಪ ೇ ಸು ಾ ೆ. ೈ ಾ ನರ ೋಕದ ೕವ ತ ೆ ಾ ೊ ೆಗಳನು ೊ ೆದು ೊಂಡು ಪ ಟ ಟ
ನ ದಂ ೆ ಸ ಚ ೊಳ ಾ ೆ. [ ೆಲವ ೕವ ೆ ಈ ಸ ಚ ೆ ಸೂಯ ೋಕದ ಾದ ೆ ಇನು ೆಲವ ೆ
ೈ ಾ ನರ ೋಕದ ಾಗುತ ೆ]. ಈ ೕ ಸ ಚ ೊಂಡ ೕವ ೈ ಾ ನರ ೋಕ ಂದ ಂಶು ಾರ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 41
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ೋಕವನು ೇರು ಾ ೆ. ಂಶು ಾರ ಎನು ವ ದು ಭಗವಂತನ ಒಂದು ರೂಪ. ಇದು ಧು ವ ೋಕದ ರುವ
ಇ ೕ ಪ ಪಂಚದ ೇಂದ ಂದು( ಾ ಾನ). ಈ ೇಂದ ಂದ ಪ ಪಂಚವನು ಯಂ ಸುವ ಭಗವಂತನ
ಇ ೊ ಂದು ೆಸರು ‘ ಮು ಗ ’. ಂಶು ಾರ ಅಥ ಾ ಮು ಗ ಎನು ವ ಭಗವಂತನ ಾಮಗ ೆ ಎಲೂ
ವ ಚನ ಾಣ ಗುವ ಲ. ಇ ೊಂದು ರಹಸ ಾದ ಾಮ. ‘ ಂಶು’ ಎಂದ ೆ ೋಕ ಕಂಟಕರು. ಅಂತಹ
ೋಕಕಂಟಕರನು ಸಂ ಾರ ಾಡುವ ಭಗವಂತ ಂಶು ಾರ ಅಥ ಾ ಮು ಗ . [ಭಗವಂತನ ಈ
ಾಮವನು ಇ ೕ ೆ ನ ಪ ಸಕಗಳ ಶು ಾರ ಎಂ ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಾ ೕನ ಗ ಂಥಗಳ ಂಶು ಾರ
ಎಂ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ].

ೕSoತಃ ಪಚ ಭೂ ಾ ಾಂ ಯಸಪತ ಂಡಮಧ ಗಃ ।


ೋS ೈ ಾ ನ ೋ ಾ ೋ ೇ ಾ ಾಂ ತೃ ಾಂ ಮು ೇಃ ॥೨೬॥

ೕ ೆ ವ ರುವ ೈ ಾ ನರ ೋಕದ ಕು ತು ಈ ೆ ೕಕದ ವ ಸ ಾ ೆ. ಪ ಬ


ೕವ ೊಳ ದು ಆತ ೇ ದ ಆ ಾರವನು ಪಚನ ಾ , ಅವನ ೕವನ ವ ಹ ೆ ೆ ಸ ಾಯ ಾ ರುವ
ೈ ಾ ನರ ೇ ಈ ಬ ಾ ಂಡ ಮಧ ದ ೆಳ ಾ ಂ ಾ ೆ. ೇವ ಾನದ ೋಗುವವರು,
ತೃ ಾನದ ೋಗುವವರು, ಬಹ ಾನದ ೋಗುವವರು, ಎಲರೂ ಈ ೈ ಾ ನರ ೋಕ ೆ
ೋ ೕ ೕ ವನು ೇರ ೇಕು. ಆದ ಂದ ೕ ಾಗ ದ ೈ ಾ ನರ ೋಕ ಬಹಳ ಮುಖ ಾದ
ಾಣ(Station).
ೇವ ಾನಂ ಂಗ ಾ ರ ಾ ೆ ೕ ಶ ಾಯು ಾ ।
ಾ ೕ ಾ ಃ ತೃ ಾಂ ಷುವ ಾಂ ಸುಷುಮ ಾ ॥೨೭॥

ಈ ೆ ೕಕ ಇಂ ನ ೆ ನ ಪ ಸಕಗಳ ಟು ೋ ೆ. ೕ ೊ ೕಟ ೆ ಾವ ಅಥ ವನೂ ಸ ಾ ಈ


ೆ ೕಕ ೇಳ ೇ ಇರುವ ೇ ಇದ ೆ ಾರಣ ಾ ರಬಹುದು. ಸಂಸ ತದ ೕ ೊ ೕಟದ ಸಹಜ ಅಥ ವನು
ೆ ೆದು ೊಂಡು ೋ ದ ೆ, ಈ ೆ ೕಕ ಅಸಂಗತ ಾದ ಅಥ ವನು ೇಳ ತ ೆ. ಅ ೇ ೆಂದ ೆ: “ನೂರು
ವಷ ಬದು ದವನು ೇವ ಾನದ ೋಗು ಾ ೆ; ಂಗ ಾ ಾ ಗ ಂದ ೋದವನು ಹಗಲುಗಳನು
ೇರು ಾ ೆ; ಇ ಾ ಾ ಗ ಂದ ೋದವನು ಾ ಗಳನು ೇರು ಾ ೆ; ಸುಷು ಾ ಂದ ೋದವನು
ಷುವ ೆ(ಸಂಕ ಮಣದ )ಯನು ೇರು ಾ ೆ”. ಈ ೕ ೊ ೕಟದ ಅಥ ಾವ ಸಂ ೇಶವನೂ
ೇಳ ವ ಲ. ಇ ಹಗಲುಗಳ , ಾ ಗಳ , ಂಗ ಾ ಾ ಗಳ , ಇ ಾ ಾ ಗಳ , ಷುವ ೆ, ಇ ಾ
ಶಬಗಳ ಏನನು ೇಳ ತ ೆ ಎನು ವ ದು ಗೂಢ. ಆದ ೆ ಈ ಎ ಾ ಸಮ ೆ ಗಳನು ಆ ಾಯ ಮಧರು
ತಮ ಾತ ಯ ಣ ಯದ , ಾ ೕನ ಗ ಂಥಗಳ ಪ ಾಣದ ಸಂ ಾದವನು ೊಟು , ಅತ ದು ತ ಾ
ಈ ೆಳ ನಂ ೆ ೇ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ:

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 42
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ದ ಾಃ ಂಗ ಾಃ ಸ ಾ ಇ ಾ ಾ ಾಃ ಪ ೕ ಾಃ ।
ಾ ೊ ೕSಥ ಮಧ ಾ ೕ ಾ ಸುಷು ಾ ೇದ ಾರ ೈಃ ॥ ಇ ಾಗವತ ತಂ ೆ ೕ ।

ೇವ ಾನಸ ಾಗ ಾ ಅಹಃಶ ಾ ಸಂ ಾಃ ।


ತೃ ಾನಸ ಾಗ ಾ ಾ ಶ ಾಹ ಾ ಮ ಾಃ । ಇ ಬೃಹತಂ ೆ ೕ ।
ಶ ಾಯುಮ ರಣಂ ೈವ ಾ ಕಂ ಪರ ಾವೃ ಃ ।
ಇತ ಾ ೇ । ಂಗ ಾ ಃ ಶ ಾಯು ಾ ಅಹಃಸಂ ಂ ತೃ ಾನಂ ।
ಷುವ ಾ ಬ ಹ ಾ ೋ ೇ ೇಣ ಸುಖಂ ಯತಃ ।
ಂಗ ಾ ೇವ ಾನಂ ಾ ಂ ಾಖ ಸುಖದಂ ಯತಃ ।
ಇ ಾ Sನ ಾ ಾ ತೃ ಾ ೕವಂ ಾ ಾ ಃಪ ೕ ಾಃ । ಇ ಬ ಹ ತ ೇ ।

ಇ ಂಗ ಾ ಾ ಗಳ ಎಂದ ೆ ೇಹದ ಬಲ ಾಗದ ರುವ ಾ ಗಳ ಎಂದಥ . ಅ ೇ ೕ ಇ ಾ ಾ ಗಳ


ಎಂದ ೆ ಎಡಬ ಯ ಾ ಗಳ . ೇಹದ ಬಲಬ ಯ ಾ ಗ ಂದ ೕವ ಉತ ಮಣ ಾಗುವ ದು ೇವ ಾನ
ಮತು ಎಡಬ ಯ ಾ ಗ ಂದ ಉತ ಮಣ ಾಗುವ ದು ತೃ ಾನ. ಇದಲ ೆ ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ನಡು ನ
ಸುಷು ಾ ದ ಮೂಲಕ ಸಹ ಾ ರ ಂದ ೇಹ ಉತ ಮಣ ಾಗುವ ದು ಬ ಹ ಾನ. ೇವ ಾನದ
ೋದವರು ಹಗಲುಗಳನು ೇರು ಾ ೆ ಎಂದ ೆ- ೆಳ ನ ಾ ಯ ರುವ ಎ ಾ ೇವ ೆಗಳನು ೋ
ೇರು ಾ ೆ ಎಂದಥ . ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ: ಅ , ೊ ೕ , ಆ ಾ ಕ ಾಯು, ಹಗ ನ ೇವ ೆ, ಶುಕಪ ದ
ೇವ ೆ, ಪ ಯ ೇವ ೆ, ಉತ ಾಯಣದ ೇವ ೆ, ಸಂವತ ರದ ೇವ ೆ, ಂ ನ ೇವ ೆ, ವರುಣ,
ದ ಪ ಾಪ , ಸೂಯ , ಚಂದ , ೈ ಾ ನರ, ಇಂದ , ಧು ವ, ಾರ ಮತು ಮುಖ ಾ ಣ-ಇವ ೆಲರೂ ೆಳ ನ
ಾ ಯ ೇವ ೆಗಳ . ಇ ೇ ೕ ಾ ಗಳನು ೋ ೇರು ಾ ೆ ಎಂದ ೆ ಕತ ನ ಾಗ ದ ೇವ ೆಗಳನು
ೋ ೇರು ಾ ೆ ಎಂದಥ .
ಈ ೆ ೕಕದ ಬಳ ರುವ ‘ಶ ಾಯು ಾ’ ಪದದ ಅಥ ‘ನೂರುವಷ ಆಯುಸು ’ ಎಂದಲ. ಒಬ ವ ಎಷು ಾಲ
ಬದುಕ ೇ ೋ ಅಷು ಾಲ ಬದು ಾಯುವ ದನು ಇ ‘ಶ ಾಯು ಾ’ ಎಂ ಾ ೆ. ಮಧ ದ ಾವ ೋ
ದುರಂತ ಂದ ಾಯ ೇ, ಬದುಕ ೇ ಾದಷು ನಗಳನು ಪ ಣ ಅನುಭ ಾಯುವ ದು ಾ ಕ ಮರಣ.
ಇ ‘ ಷುವ ಾ’ ಎಂದ ೆ ‘ಬ ಹ ಾನ’ ಎಂದಥ . ಷ ಾದ ಸುಖವನು ೊಡುವ ೇರ ೕ ದ ಾ
‘ ಷುವ ಾ’ . ಇ ೇ ೕ ಂಗ ಾ ಎಂದ ೆ ‘ ಂ ಾಖ ಸುಖದಂ ಯತಃ’-ನಮ ಆನಂದದ ಬಲವನು
ತುಂ ಸುವ ಾ - ಂಗ ಾ. ಾ ೇ ಇ ಾ ಎಂದ ೆ ೋಗಪ ದ ಾದ ಾ ಎಂದಥ . ಒ ನ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ
ಈ ೆ ೕಕ ಮೂರು ಧದ ಾನವನು ವ ಸುವ ಅದು ತ ೆ ೕಕ. ಇ ನಮ ೆ ಒಂದು ೊಸ ಷಯ
ಯುತ ೆ. ಅ ೇ ೆಂದ ೆ: ಾ ಾನ ಾ ಾ ಗಳ ೇವ ಾನದಲೂ ಾಗೂ ಅ ಾ ಗಳ
ತೃ ಾನದಲೂ ೋಗು ಾ ೆ ಎನು ವ ದು ನಂ ೆ. ಆದ ೆ ಇ ೆಲ ತೃ ಾನದ ಕೂ ಾ
ಾ ಗಳ ೋಗು ಾ ೆ ಎನು ವ ಷಯ ಯುತ ೆ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 43
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ತ ಶ ಾ ಂ ತ ಪದ ೋರ ೕಯ ಾ ರ ೇ ಾತ ೈಕ ।
ನಮಸ ತಂ ಬ ಹ ಾಮು ೈ ಕ ಾ ಯು ೋ ಬು ಾ ಯ ರಮಂ ೇ ॥೨೮॥

ಈ ೆ ೕಕ ೈ ಾ ನರ ೋಕದ ನಂತರದ ಯನು ವ ಸುತ ೆ. ೈ ಾ ನರ ೋಕದ ನಂತರ, ಸಮಸ


ಜಗ ಗೂ ೇಂದ ಂದು ಮತು ಆ ಾರ ಾ ರುವ ಭಗವಂತನ ಂಶು ಾರ ರೂಪವನು ಕಂಡು, ಇಷು ಾಲ
ತನ ನು ಾರ ೆ ಾ ದಆ ಶಶ ೆ ಕೃತ ೆಸ , ಆತನ ಅನುಮ - ಾಗ ದಶ ನದಂ ೆ ಮುಂ ೆ
ಾಗು ಾ ೆ ೕವ. ಈ ಹಂತದ ಸೃಷ ಾದ ಪ ಪಂಚದ ೇ ಅತ ಂತ ಸೂ ೋಕ ಾದ ಸತ ೋಕವನು
ೇರಲು ೇ ಾದ ಅತ ಂತ ಸೂ ಯನು ೕವ ೊಂ ರು ಾ ೆ. ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು “ಕಲ
ೕ ಗ ಾ ರುವ ಾ ಗಳ ಇರತಕ ಂತಹ ೋಕದತ ೕವ ಪಯ ಸು ಾ ೆ” ಎಂ ಾ ೆ. ಇದರಥ
ಸಗ ಂದ ೕ ರುವ ೋಕಗಳ . ಅಂದ ೆ ಮ ಾ ೋ ಕ, ಜನ ೋ ಕ, ತಪ ೋ ಕ, ಸತ ೋಕ. ಈ
ಗುಂ ೆ ಸಗ ೋಕ ೇ ಲ. ಏ ೆಂದ ೆ ಅ ಕಲ ೕ ಗಳ ಇರಲು ಾಧ ಲ. ಾರಣ ೇ ೆಂದ ೆ
ಸ ಗ ದ ಆಯುಸು ೇವಲ ಒಂದು ಮನ ಂತರ ಾಲ. ಒಂದು ಮನ ಂತರದ ಇಂದ ಇ ೊ ಂದು
ಮನ ಂತರದ ರುವ ಲ. ೕ ಾ ಸ ಗ ದ ರುವವರ ಅವ ೆ ೆ ಂದ ೆ ಒಂದು ಮನ ಂತರ ಾಲ ಾತ .
ಅಂದ ೆ ೩೦ ೋ ೮೫ ಲ ದ ೭೦ ಾ ರ ವಷ ಗಳ . ಸ ಗ ವನು ಾ ಧು ವ ೋಕದ
ಂಶು ಾರನನು ಕಂಡು, ಮ ಾ ೋ ಕದತ ಪಯ ಸುವ ೕವ, ಮ ಾ ೋ ಕದ ೆ ೆ ಂದ ೆ ಒಂದು
ನಕಲ ದಷು ಾಲ ಇರಬಹುದು. ಅಂದ ೆ ೧೪ ಮನ ಂತರಗಳ ಾಲ ಅಥ ಾ ೪೩೨ ೋ ವಷ ಗಳಷು
ಾಲ . ಆದ ೆ ಸತ ೋಕದ ಆಯಸು ಬ ಹ ೇವರ ಒಂದು ಕಲ . ಅಂದ ೆ ೩೧ ಾ ರದ ೧೦೪ ಾ ರ
ೋ ವಷ . ಇದನು ‘ಪರ ಾಲ’ ಎನು ಾ ೆ. ಇದು ಬ ಹ ೇವರ ನೂರು ವಷ . ಇಷು ಾಲದ ನಂತರ ಈ
ಸೃ ಾಶ ಾಗುತ ೆ. ಮ ೆ ಮರ ಸೃ ಾ ಣ ಾಗಲು ಇ ೊ ಂದು ಪರ ಾಲ ೇಕು. ನಮ ೆ ಈ
ಾಲದ ಅಳ ೆಯನು ಗ ಸಲು ಾಧ ಾಗ ದರೂ ಕೂ ಾ, ಬ ಹ ೇವ ೆ ಇದು ನೂರು ವಷ ದಂ ೆ
ಮತು ಭಗವಂತ ೆ ಇ ೊಂದು ಣ ದಂ ೆ.

ನ ಯತ ೆ ೕ ೋ ನ ಜ ಾ ನ ಮೃತು ಾ ನ ೋ ೆ ೕಗ ಋ ೇ ಕುತ ।


ಯ ತ ೋದಃ ಯ ಾS ದಂ ಾಂ ದುರಂತದುಃಖಪ ಭ ಾನುದಶ ಾ ॥೩೦॥

ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಸತ ೋಕದ ವಣ ೆ ಾ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಸತ ೋಕವನು


‘ ೆ ೖಪ ಾಧ ಂ’ ಎನು ಾ ೆ. ಅಂದ ೆ ಪರ ಾಲದಷು ಆಯುಸು ಇರುವ ೋಕ ಎಂದಥ . ಈ ೆ ೕಕದ
ಸತ ೋಕವನು ‘ಋತ ೋಕ’ ಎಂದು ಕ ೆ ಾ ೆ. [ಸತ ಮತು ಋತ ಈ ಎರಡು ಪದಗಳನು ಒ ೆಪ ೕಗ
ಾ ಾಗ ಋತ ಅಂದ ೆ ಯ ಾಥ ದ ಅ ವ , ಸತ ಎಂದ ೆ ಅ ತ ಯ ಾಥ ದ ನ ೆ-ನು ಎನು ವ ೇ ೆ ೇ ೆ
ಅಥ ವನು ೊಟ ರೂ ಕೂ ಾ, ಇ ೊ ಂದು ೕ ಯ ಋತ ಎನು ವ ದು ಸತ ದ ಪ ಾ ಯ ಶಬ. ೕ ಾ ಇ
ಋತ ೋಕ ಎಂದ ೆ ಸತ ೋಕ].

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 44
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಸೃ ಾದ ೋಕಗಳ ೕ ೆ ಅತ ಂತ ಸದೃಶ ಾದ ೋಕ ೆಂದ ೆ ಅದು ಸತ ೋಕ. ಇಂತಹ


ಸತ ೋಕದ ಇರತಕ ಂತಹ ೕವಗ ೆ ದುಃಖ ಲ, ಮು ಲ, ೋಗ-ರು ನಗ ಲ. ಅತೃ ಯ ಾವ ೆ ಇಲ,
ಉ ೆ ೕಗ ಲ ಮತು ಾ ಲ. [ಇ ಾ ಲ ಎನು ವ ದು ಾ ೇ . ಏ ೆಂದ ೆ ೩೧ ಾ ರದ ೧೦೪ ಾ ರ
ೋ ವಷ ಗಳ ನಂತರ ಸತ ೋಕ ಕೂ ಾ ಾಶ ಾಗುತ ೆ ಮತು ಸತ ೋಕ ಂದ ೕವಗಳ ತಮ ಂಗ
ಶ ೕರವನು ತ ೕ ವನು ೇರುತ ೆ]. ಸ ಗ ಂ ಾ ೆ ನ ಎ ಾ ೋಕಗಳ ಯೂ ಈ ಇದರೂ
ಕೂ ಾ, ಇ ೆಲವ ದರ ಪ ಾ ಾ ೆ ಸತ ೋಕದ ರುತ ೆ. ಇಂತಹ ಸತ ೋಕದ ೕವನು ಕರು ಪರ ಾಲದ
ೊ ೆಯ ತನಕ ಇದು, ನಂತರ ಮ ಾಪ ಳಯದ ಾಲದ ಚತುಮು ಖ ೊಂ ೆ ೕ ದ ಭಗವಂತನನು
ೋ ೇರು ಾ ೆ.
ಸತ ೋಕದ ಲದ ಾನ ಕ ಉ ೆ ೕಗವನು ಾವ ೌ ಕ ಾ ನ ತ ಅನುಭ ಸು ೇ ೆ. ನಮ
ಮನ ನ ಅತೃ ಮ ೆ ಾ ರುತ ೆ. ಇದ ೆ ಮುಖ ಾರಣ ಭಗವಂತನ ಅ ಲ ೇ ಇರುವ ಅ ಾನ.
ಏನ ೊ ೕ ಗ ಸ ೇಕು ಎಂದು ಏ ೇನ ೊ ೕ ಾ , ಸುಖವನ ರಸು ಾ, ದುಃಖದತ ಪಯ ಸು ರು ೇ ೆ ಾವ !
ಸುಖದ ಮೂಲ ಭಗವಂತ ಎನು ವ ಸತ ವನು ಅ ಯ ೇ ಇರುವ ೇ ನ ಾ ದುಃಖಗ ೆ ಮೂಲ ಾರಣ. ಆದ ೆ
ಸತ ೋಕವನು ೇರುವ ೕವನು ಕ- ‘ಭಗವಂತ ೊಬ ೇ ತ ಸತ ’ ಎನು ವ ದನು ಅ ತು, ಪ ಂದು
ಣವ ಆನಂದದ ಕಡಲ ೇ ಾಡು ರು ಾ ೆ. ಅವ ೆ ಾವ ಾನ ಕ ೊಂದಲ-ಉ ೆ ೕಗಳ
ಇರುವ ಲ.
ಮಹ ೋ ಕ ಂದ ಸತ ೋಕದ ತನಕ ಇರುವ ೕವನು ಕರು ಾವ ಾವ ಯ ೋ ಭಗವಂತನನು
ೋಡು ಾ ೆ ಎನು ವ ದನು ಶು ಾ ಾಯ ರು ಮುಂ ೆ ವ ಸುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ.

ೕ ಾಗ ದ ಭಗವಂತನ ಧ ರೂಪಗಳ ದಶ ನ
ತ ೋ ೇಷಂ ಪ ಪದ ಭ ಯ ೇ ಾತ ಾS ೕSನಲಮೂ ಚ ತರ ।
ೊ ೕ ಮ ೕ ಾಯುಮು ೇತ ಾ ೇ ಾ ಾ ತ ಾ ಖಂ ಬೃಹ ಾತ ಂಗ ॥೩೧॥

“ ೕ ಾಗ ದ ೕವ ದಲು ‘ ೇಷ’ವನು ೋ ೇರು ಾ ೆ” ಎಂ ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು. ಈ


ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ(ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ದಲ ಅ ಾ ಯದ ೨೪ ೇ ೆ ೕಕದ ): ಪಂಚಭೂತಗಳ ಶಬ-ಸ ಶ -
ರೂಪ-ರಸ-ಗಂಧ ಈ ಎ ಾ ಗುಣಗಳ ಎ ಸ ಾ ೇಶ ೊಳ ತ ೕ ಅದು ‘ ೇಷ’. ಅಂದ ೆ: ಪಂಚಭೂತಗಳ
ಅತ ಂತ ಸೂಲ ಾದ ಮ ನ ಸ ತ ಾದ ಭಗವಂತನ ಅ ರುದ ರೂಪ ‘ ೇಷ’. ಅ ರುದ ೆ ಎರಡು
ರೂಪಗಳ . ಒಂದು ಪ ಗತ ಾದ ರೂಪ ಾಗೂ ಇ ೊ ಂದು ೕ ನ ರುವ ರೂಪ. ಈ ಂ ೆ ಒಂದ ೇ
ಸ ಂಧದ ವ ದಂ ೆ(ಲಯ ಂತ ೆ ೧-೧೫-೧೦) ಎ ಾ ೇವ ೆಗಳ ಬ ಹ ೇವರ ೋ ೇರು ಾ ೆ.
ಇಂತಹ ಬ ಹ ೇವರ ೊ ೆ ೆ ೕವರು ೕ ಾಗ ದ ಮುಂ ೆ ಾಗು ರು ಾ ೆ. ೕ ೆ ಾಗು ಾಗ
ದಲು ಗುವಂತಹದು ಅನ ಮಯರೂಪ ಾದ ಭಗವಂತನ ಅ ರುದ ರೂಪ. ಈ ಅನ ಮಯರೂಪ ಾದ
ಭಗವಂತ ೊಂ ೆ ಕೂ ೊಂಡು ೕವ ಮುಂ ೆ ೕ ನ ರುವ ಭಗವಂತನ ರೂಪವನು ೇರು ಾ ೆ.
ಪ ಯ ರುವ ಭಗವಂತನ ರೂಪ ಜಲದ ರುವ ಭಗವಂತನ ರೂಪದ ಐಕ ಾಗುತ ೆ. ಜಲದ ರುವ
ಭಗವಂತನ ರೂಪ ಂದ ಮುಂ ೆ ೋ ಾಗ ಅ ಯ ರುವ ಾ ಣಮಯ ರೂಪ ಾಣುತ ೆ. ಇದು ಭಗವಂತನ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 45
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಪ ದು ಮ ರೂಪ. ಈ ಪ ದು ಮ ೆ ಮೂರು ರೂಪಗಳ . ಅ ಯ ರುವ ಾ ಣಮಯರೂಪ, ಾ ಯ ರುವ


ಾ ಣಮಯರೂಪ ಮತು ಆ ಾಶದ ರುವ ಾ ಣಮಯ ರೂಪ. ಅ ಯ ರುವ ಭಗವಂತನ ಾ ಣಮಯ
ರೂಪ ೊಂ ೆ ಮು ೆ ೆಯುವ ೕವ ೆ ಾ ಯ ರುವ ಾ ಣಮಯ ರೂಪದ ದಶ ನ ಾಗುತ ೆ.
ಾ ಯ ರುವ ಾ ಣಮಯ ರೂಪ ಆ ಾಶದ ರುವ ಾ ಣಮಯ-ಪ ದು ಮ ರೂಪದ ಲಯ ೊಂದುತ ೆ.

ೇನ ಗಂಧಂ ರಸ ೇನ ೈ ರಸಂ ರೂಪಂ ತು ಚ ದೃ ಾ ಸ ಶ ಂ ತ ೈವ ।


ೆ ೕ ೆ ೕಣ ೋ ೇತ ನ ೋಗುಣಂ ತ ಾ ೕಣ ಾವೃ ಮು ೈ ೕ ೕ ॥೩೨॥

ೕ ೆ ಪಂಚಭೂತಗಳ ಾಮಕ ಾದ ಭಗವಂತನ ಒಂದು ರೂಪ ಇ ೊ ಂದು ರೂಪದ ಐಕ ೊಂ ಮುಂ ೆ


ಾಗು ಾಗ, ಸಮ ಾಂತರ ಾ ಏ ಾಗುತ ೆ ಎನು ವ ದನು ಶು ಾ ಾಯ ರು ಈ ೆ ೕಕದ ವ ಾ ೆ.
ೕವ ಪ ಯ ರುವ ಭಗವಂತನನು ೇ ಾಗ ಅ ೇಂ ಯದ ನ ಗಂಧ ಾಮಕ ಭಗವಂತ
‘ ೇಷ’ ೊಂ ೆ ೇರು ಾ ೆ. ನಂತರ ೕ ನ ರುವ ಭಗವಂತನನು ೇ ಾಗ ಅ ರ ೇ ಯದ ನ ‘ರಸ’
ಾಮಕ ಭಗವಂತ ಐಕ ಾಗು ಾ ೆ. ಮುಂ ೆ ಅ ಯ ರುವ ಭಗವಂತನ ಾ ಣಮಯ ರೂಪವನು
ೇ ಾಗ ಅ ಕ ನ ರುವ ‘ರೂಪ’ ಾಮಕ ಾದ ಭಗವಂತ ಐಕ ಾಗು ಾ ೆ. ಆನಂತರ ಾ ಯ ರುವ
ಭಗವಂತನ ಾ ಣಮಯ ರೂಪವನು ೇ ಾಗ ಅ ತ ೆಯ ನ ‘ಸ ಶ ’ ಾಮಕ ಾದ ಭಗವಂತ
ಐಕ ಾಗು ಾ ೆ. ಮುಂ ೆ ಆ ಾಶದ ರುವ ಭಗವಂತನ ಾ ಣಮಯ ರೂಪವನು ೇ ಾಗ ಅ ಯ ನ
‘ಶಬ’ ಾಮಕ ಭಗವಂತನ ರೂಪ ಐಕ ಾಗುತ ೆ. ೕ ೆ ಪಂಚಭೂತಗಳನು ಾ , ಪಂಚಭೂತಗಳ
ಇರತಕ ಂತಹ, ಪಂಚತ ಾ ೆ ಗಳ ರುವ ಭಗವಂತ ಾಗೂ ಪಂಚ ಾ ೇಂ ಯಗಳ ಇರತಕ ಂತಹ
ಭಗವಂತನ ರೂಪಗಳ ಎ ೕಭೂತ ಾ , ಅವ ೊಂ ೆ ಆ ಾಶಗತ ಾದ ಭಗವಂತನ ತನಕ ೋದ ೕವ
ಾ ಯಃ ಮರ ಬರುವ ಲ.
ಇ “ ಾ ಯಃ ಮರ ಬರುವ ಲ” ಎಂ ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು. ಏ ೆ ೕ ೆ ೇ ಾ ೆ ಎಂದ ೆ: ನಮ ೆ
ದಂ ೆ ೕವದ ೊ ೆ ೆ ಾ ಣ- ಾರ ಯರು, ವ- ಾವ ಯರು ಎಲರೂ ಇರು ಾ ೆ. ಇವ ೆಲರೂ ಮರ
ಬರು ಾ ೆ. ಏ ೆಂದ ೆ ಮುಂ ನ ಕಲ ದ ಾ ಣ ೇವರು ಬ ಹ ಪದ ಯನೂ , ವ ೇಷ ಪದ ಯನು
ಅಲಂಕ ಭಗವಂತನ ಸೃ ಾಯ ದ ಾ ಾಗು ಾ ೆ. ಈ ೕ ಮುಂ ನ ಪದ ಯನು ೊಂದುವ
ೊ ೆ ಾ ೆ ಉಳ ವರನು ಟ ೆ, ಉ ದವರು ಾರೂ ಇ ಯ ತನಕ ೋ ಮರ ಬರುವ ಪ ೆ ೕ ಇಲ.
ಈ ೆ ೕಕದ ನ ಇ ೊ ಂದು ಮುಖವನು ೋ ದ ೆ: ಈ ಯ ೕವ ಅನ ಮಯ ೋಶ ಮತು
ಾ ಣಮಯ ೋಶವನು ಕಳ ೊಳ ಾ ೆ. ಾ ಾ ಆತ ತ ೆ ಾ ಇಂ ಯಗ ಂದ ಕಳ ೊಂಡು ೇರ ಾ
ಸ ರೂಪಭೂತ ಾದ ಇಂ ಯಗ ಂದ ಎಲವನೂ ಗ ಸುವಂ ಾಗುತ ೆ. ಾ ಾ ಈ ಹಂತದ ೕವ ೆ
ಸ ರೂಪ ಂದ ೇ ಎ ಾ ಷ ಾನುಭವಗ ಾಗುತ ೆ.

ಸ ಭೂತಸೂ ೆ ೕಂ ಯಸ ಕ ಾ ಸ ಾತ ೋS ೌ ಭಗ ಾನ ಾ ಃ ।
ಮ ೋಮಯಂ ೇವಮಯಂ ಾಯ ಂ ಸಂ ಾದ ಮ ಾ ಸಹ ೇನ ಾ ॥೩೩॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 46
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಈ ಹಂತದ ಪಂಚಭೂತಗಳ , ಪಂಚ ಾ ೇಂ ಯಗಳ , ಪಂಚತ ಾ ೆ ಗಳ ಈ ಎಲವ ದರ ಅ ಾ


ೇವ ೆಗಳ ಅಂತ ಾ ವ ಾ ಭಗವಂತನ ೇ ಾ ೆ. ಇವ ೆಲರ ೊ ೆ ೆ ‘ ೕವರು’ ೕ ಾಗ ದ
ಮು ೆ ೆಯು ಾ, ಆ ಾಶದ ರುವ ಪ ದು ಮ ನ ಾ ಣಮಯ ರೂಪದ ೇ ಾ ೆ. ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು
“ಭಗವಂತನ ಈ ರೂಪ ಸ ಾತನ ಾಗೂ ಅ ಾ ” ಎಂ ಾ ೆ. ೕ ೊ ೕಟ ೆ ಅ ಾ ಮತು ಸ ಾತನ ಎನು ವ
ಎರಡೂ ಪದಗಳ ಒಂ ೇ ಅಥ ವನು ೊಡುತ ೆ ಎ ದರೂ ಕೂ ಾ, ಇ ನ ಪ ೕಗವನು ೋ ಾಗ
ಸ ಾತನ ಎನು ವ ಪದ ೆ ನ ಅಥ ೆ ಎನು ವ ದು ಯುತ ೆ. ಈ ೆ ೆಯ ೋ ದ ೆ ‘ ಾತನ’
ಎಂದ ೆ ‘ ಾದನ’, ಅಂದ ೆ ‘ಶಬ’ ಎಂದಥ . [ತೃ ೕ ಅ ಶ ೕ ಎನು ವ ಾ ಕರಣ ಯಮದಂ ೆ
ಾತನ= ಾದನ] ಆದ ಂದ ಸ ಾತನ ಎಂದ ೆ ಶಬ ಂದ ಕೂ ದ ಆ ಾಶಗತ ಾ ರುವ ಾ ಣಮಯ ಾಮಕ
ಭಗವಂತ. ಭಗವಂತನ ಈ ಪ ದು ಮ ರೂಪ ೊಂ ೆ ಮುಂ ೆ ಾಗುವ ೕವರು ಮುಂ ೆ ಮನ ನ
ಾಮಕ ಾ ರುವ ಸಂಕಷ ಣ ರೂಪವನು ೊಂದು ಾ ೆ.
ಸಂಕಷ ಣ ೆ ಮೂರು ರೂಪಗಳ . ಮನಸು -ಬು -ಅಹಂ ಾರ. ಈ ಮೂರು ತತ ಗಳ ಮೂರು ರೂಪದ ರುವ
ಭಗವಂತನನು ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ‘ ೇವಮಯ’ ಎಂದು ಕ ೆ ಾ ೆ. ಏ ೆಂದ ೆ ಮನಸ ನು
ಯಂ ಸತಕ ಂತಹ ವನ ರುವ ಭಗವಂತನ ರೂಪ ೇ ಇಂ ಾ ಸಮಸ ೇವ ೆಗಳನು ಎತರ ೆ ೕ ಸುವ
ರೂಪ. ಇದು ಮನ ನ ೆ ೕರಕ ಾದ ರುದ ೇವರ ಒಳ ರುವ, ಎ ಾ ೇವ ೆಗ ಗೂ ಾ ಾನ ವನು ೊಡುವ,
ೇವ ೆಗಳನು ಎತರ ೆ ಕಷ ೆ ಾಡುವ ರೂಪ.

ಾನತತ ಂ ಗುಣಸ ೋಧಂ ೇ ಾತ ಾSS ಾ ನಮು ೈ ಾಂ ।


ಆನಂದ ಾನಂದಮ ೕSವ ಾ ೇ ಸ ಾ ತ ೇ ಬ ಹ ಾಸು ೇ ೇ ॥೩೪॥

ಮನಸು -ಬು -ಅಹಂ ಾರ ಂ ಾ ೆ ೆ ತ ಮತು ೇತನ ೆ. ತ ನಮ ಅನುಭವಗಳ- ೆನ ನ ಸಂಗ ಹ ಾನ


( ಾನಮಯ ೋಶ). ಈ ತದ ಭಗವಂತ ಾಸು ೇವ ರೂಪ ಾ ಾ ೆ. ಇದು ಾವ ಗುಣಗಳ ಸ ಶ ವ
ಇಲದ ಗು ಣರೂಪ. ಭಗವಂತನ ಅ ರುದ, ಪ ದು ಮ ಮತು ಸಂಕಷ ಣ ರೂಪಗಳ ಸೃ - -ಸಂ ಾರ ಾ
ಸತ -ರಜಸು -ತ ೕಗುಣಗಳನು ಬಳಸುವ ರೂಪ ಾದ ೆ, ಾಸು ೇವ ರೂಪ ಈ ಗುಣಗ ಂ ಾ ೆ ನ
ೕ ವನು ಕರು ಸುವ ರೂಪ. ಇಂತಹ ಾನಮಯ ರೂಪವನು ಕಂಡ ೕವರು ಮುಂ ೆ ೇತನ ಾಮಕ
ಭಗವಂತನ ಆನಂದಮಯರೂಪವನು ಾಣು ಾ ೆ. ಈ ಆನಂದಮಯ ೋಶದ ಆನಂದದ ಪ ಾ ಾ ೆಯ
ೕಲ ಇ ಾ ೆ. ಈ ತತ ದ ೊ ೆ ೆ ೕವರು ೇತನದ ಾಮಕ ಾದ ಭಗವಂತನ ಾ ಾಯಣ ರೂಪದ
ದಶ ನ ಪ ೆಯು ಾ ೆ. ಈ ದಶ ನದ ನಂತರ ಎ ಾ ೕವರು ಮುಕ ಾಮಕ ಾಸು ೇವ ರೂಪದ ಅ ೕನದ
ಸ ಾ ಾಲ ೕ ದ ರು ಾ ೆ.
ಈ ೕ ೆ ವ ದ ೕ ಾಗ ದ ನ ಭಗವಂತನ ಧ ರೂಪದ ದಶ ನವನು ೈ ೕಯ ಉಪ ಷತು
ಈ ೕ ವ ಸುತ ೆ: ಏತಮನ ಮ ಾ ಾ ನಮುಪಸಂಕ ಮ । ಏತಂ ಾ ಣಮ ಾ ಾ ನಮುಪಸಂಕ ಮ ।

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 47
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಏತಂ ಮ ೋಮ ಾ ಾ ನಮುಪಸಂಕ ಮ । ಏತಂ ಾನಮ ಾ ಾ ನಮುಪಸಂಕ ಮ ।


ಏತ ಾನಂದಮ ಾ ಾ ನಮುಪಸಂಕ ಮ । (ಭೃಗುವ -ಹತ ೇ ಅನು ಾಕ).
ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಏ ಾಂ ಗ ಂ ಾಗವ ೋ ಗ ೋ ಯಃ ಸ ೈ ಪ ನ ೇ ಹ ಷಜ ೇSಙ”
ಎಂದು. ಅಂದ ೆ: ಈ ಯನು ಪ ೆದ ೕವ ೆ ಸಂ ಾರದ ಲವ ೇಶ ರುವ ಲ. ಆತ ಸ ಾ ಾಸು ೇವನ
ೊ ೆ ೆ ಾಸ ಾಡು ಾ ೆ. ಸಂ ಾರದ ಮು ೊಂಡು, ೕ ದ ತನ ನು ಾನು ೆಳ ೋರುವ
ರೂಪ-ಭಗವಂತನ ಾಸು ೇವ ರೂಪ. ಇಂತಹ ಾಸು ೇವ ರೂಪದ ಾ ಾ ಾ ಧ ದ ರುವ ೕವ ಎಂದೂ
ಮರ ಸಂ ಾರ ೆ ಬರ ೇ ೆಂದು ಅ ೇ ಸುವ ಲ.

ಾಗವತದ ರಚ ೆ ಮತು ಅದರ ಮಹತ

ನ ಹ ೋSನ ಃ ವಃ ಪಂ ಾ ಶು ತಃ ಸಂಸೃ ಾ ಹ ।
ಾಸು ೇ ೇ ಭಗವ ಭ ೕ ೋ ಯ ೋ ಭ ೇ ॥೩೬॥

ೕ ಾಗ ವನು ವ ದ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಈ ಅದು ತ ಅ ವನು ೊಡುವ ದ ಾ ೕ


ೇದ ಾ ಸರು ಾಗವತ ರ ದರು” ಎಂದು. ಾಗವತವನು ಟು ಅದ ಂತ ಒ ೆಯ ಅ ಾ ತ ಾಗ ದ
ಇ ೊ ಂ ಲ. ಇದನು ಮೂಲದ ಸ ಯಂ ಭಗವಂತ ೇ ಚತುಮು ಖ ೆ ಉಪ ೇಶ ಾ ದ. ಆನಂತರ ಆತ
ೇದ ಾ ಸರ ರೂಪದ ಾಗವತವನು ಶು ಾ ಾಯ ೆ ಉಪ ೇ ದ. ಭಗವಂತನನು ೇರುವ ೕ
ಾಗ ವನು ಇಷು ಸ ಷ ಾ ಇತರ ಾವ ೇ ಗ ಂಥ ವ ಸುವ ಲ. ಭಗವಂತನನು ಟು ಉ ದ ಎ ಾ
ಷಯಗಳ ತಮ ನು ೊಡ ೊಂಡವ ೆ(ಸಂಸೃ ಾ), ಸಂ ಾರ ೇ ಸವ ಸ ಎಂದು ನಂಬುವವ ಗೂ
ಕೂ ಾ ಅ ವನು ೊಡುವ ಗ ಂಥ ಈ ಾಗವತ. ಇದು ಸಮಸ ೇದದ ಾರ ಾ ರುವ ದ ಂದ ೆ ೕಷ ಗ ಂಥ
ಎ ೆ.
ಭಗ ಾ ಬಹ ಾ ೆ ೕ ನ ರ ೕ ಮ ೕಷ ಾ।
ತ ಹ ಪಶ ಕೂಟ ೇ ರ ಾತ ಯ ೋ ಭ ೇ ॥೩೭॥

“ ೋಕ ೆ ಾಗ ದಶ ನ ೕಡಲು ಮೂರು ಾ ಸಮಸ ೇದ- ಾಙ ಯವನು ಅತ ಂತ ಒಳ ೋಟ ಂದ


ಂತನ-ಮಂಥನ ಾ ಾ ಸರು ನನ ೆ ಉಪ ೇಶ ಾ ದರು” ಎನು ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು. ಇ ಮೂರು
ಾ ಎಂದು ೇಳ ವ ದ ೆ ಒಂದು ೇಷ ಾರಣ ೆ. ಅ ೇ ೆಂದ ೆ ೇದ ೆ ಸಹಜ ಾ ಕ ಎಂದ ೆ
ಮೂರು ಅಥ ಗ ೆ. ೌ ಕ ಾ ಾತ ಾಡು ಾಗ ಒಂದ ಂತ ೆಚು ಅಥ ದ ಾಕ ಪ ೕಗ ಾ ದ ೆ
ಅದು ೋಷ ಾಗುತ ೆ. ಆದ ೆ ೇದದ ಮೂರು ಆ ಾಮದ ಅಥ ವನು ೇಳ ೇಕು ಎನು ವ
ಉ ೇಶ ಂದ ೇ ಆ ೕ ಯ ರಚ ೆ ಾಡ ಾ ೆ. ಇದು ವ ವ ಾರ ಂತ ಅ ೕತ ಾದ ಾರ. ಇ ಅ ೇಕ
ಅಥ ದ ಾತ ಯ ರುವ ದ ಂದ ಇದು ೋಷ ಾಗುವ ಲ. ಅ ೇಕ ಆ ಾಮದ ಅಥ ವನು ೇಳ ೇಕು
ಎನು ವ ೇ ೇದದ ಉ ೇಶ. ಇಂ ನ ಾ ೆಗಳ ತರಗ ೊಂದು ಪಠ ಾದ ೆ ಅ ಾ ತ ದ ಎ ಾ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 48
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ತರಗ ಗೂ ಒಂ ೇ ಪಠ . ಅ ೇ ೆ ೇ ೆ ಮಟ ದ ೇ ೆ ೇ ೆ ಆ ಾಮದ ೇ ಾಧ ಯನ ನ ೆಯುತ ೆ.


ಇದ ೆ ಉತಮ ಉ ಾಹರ ೆ ಈ ಂ ೆ ವ ದ ‘ಆ ಾ ’ ಎನು ವ ಪದ. ೇ ಾಧ ಯನ ಆರಂ ಸು ಾಗ ಆ ಾ
ಎನು ವ ಪದ ೆ ಾ ೇವಲ ಶ ೕರ ಎನು ವ ಅಥ ವನು ಕಂಡು ೊಳ ಾ ೆ. ಆನಂತರ ಆ ಾ ಎಂದ ೆ
ೇವಲ ಶ ೕರವ ೆ ೕ ಅ ಾ, ಹೃದಯ ಕೂ ಾ ಆ ಾ ಎನು ವ ದು ಆತ ೆ ಯುತ ೆ. ೕ ೆ ಾ ಾಸ
ಮುಂದುವ ಾಗ ಹಂತ ಹಂತ ಾ ಆತ ೆ ಆ ಾ ಎಂದ ೆ ಮನಸು , ಆ ಾ ಎಂದ ೆ ೕವ, ಆ ಾ ಎಂದ ೆ
ಪರ ಾ ಾ ಎನು ವ ದು ಯುತ ೆ. ಈ ೕ ಒಂ ೇ ೇದಮಂತ ೆ ಹಂತಹಂತ ಾ ಅ ೇಕ ಆ ಾಮದ
ಅಥ ವನು ಯು ಾ ಾ ಎತರ ೆ ೕರು ಾ ೆ. ಓದುವ ಪ ಸಕ ಒಂ ೇ ಆದರೂ ಕೂ ಾ, ಅ ಧ
ಹಂತದ ಎತರದ ಾನ ಅಡ ರುವ ದನು ಯು ಾ ಮುಂ ೆ ಾಗುವ ದು ೇ ಾಂತ ೆ ಯ ಕ ಮ. [ ೇ ೆ
ೇದ ಮಂತ ಅ ೇಕ ಆ ಾಮದ ೆ ೆದು ೊಳ ತ ೆ ಎನು ವ ದನು ಾವ ಈ ಂ ೆ ೋ ೇ ೆ]
ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ ೕ ಾರ ಾದ ಭಗವಂತನ ಾರ ೊ ಳಪಡುವ ಮನಸು ೆ ೆ ಲಲು
ಾಧ ಾಗುವ ಒಂದು ಾಙ ಯವನು ೊಡ ೇ ಾದ ೆ, ೇದ ಾ ಸರು ಸಮಸ ೇದವನು ಮೂರು ಾ
ಂತ ೆ ಾ ದರು” ಎಂದು. ಇದರಥ ೇದ ಾ ಸರು ಅ ೊ ಂದು ಕಷ ಪಟ ರು ಎಂದಲ. ಎಲರೂ ಎಷು ಾಧ ೆ
ಾಡ ೇಕು ಎನು ವ ದನು ಭಗವಂತ ೇದ ಾ ಸ ರೂಪದ ೋ ದ ಬ ೆ ಇದು. “ ೕ ೆ ಸ ಯಂ ಭಗವಂತ ೇ
ೇ ದ, ೇದಮೂಲ ಾ ರುವ, ಸಮಸ ೇದಗಳ ಾರಭೂತ ಾ ರುವ, ಆ ಾಶದಂ ೆ ಎ ಾಕ ೆ ತುಂ
ೕ ಾರ ಾ ರುವ( ಾ ಾನ ಪ ೆ ೆ ೋಚರ ಾಗದ) ಭಗವಂತನ ಆಸ ಮೂ ಸುವ ಾಗವತವನು
ನನ ತಂ ೆ ನನ ೆ ಕರು ದರು” ಎಂದು ಪ ನರುಚ ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು.

ಭಗ ಾ ಸವ ಭೂ ೇಷು ಲ ತ ಾ ತ ಾ ಹ ಃ ।
ದೃ ೆ ೖಬು ಾ ದ ಾಲ ೈರನು ಾಪ ೈಃ ॥೩೮॥

ಾಗವತ ಗ ಂಥದ ೇಷವನು ಶು ಾ ಾಯ ರು ಇ ಮ ೊ ವ ಾ ೆ. ಭಗವಂತನನು ೇವಲ


ಯು (Logic) ಂದ ಯುವ ದು ಾಧ ಲ ಾದರೂ ಕೂ ಾ, ಅನುಭವ ಂದ ಕೂ ದ ಯು ಂದ
ಭಗವಂತನನು ಯಬಹುದು ಎಂದು ಾಗವತ ೇಳ ತ ೆ. ಪ ಬ ೕವನೂ ಕೂ ಾ ತ ೊ ಳ ರುವ
ಭಗವಂತನನು ಗುರು ಸಬಹುದು ಎನು ವ ಬರವ ೆಯನು ಾಗವತ ೕಡುತ ೆ. “ಭಗವಂತನನು ೕವ
ಳ ೇ ಗುರು ೊಳ ಬಹುದು” ಎಂದು ೇದ ಾ ಸ ರೂಪದ ಸ ಯಂ ಭಗವಂತ ೇ ೇ ಾ ೆ.
ಭಗವಂತನ ಅ ತ ದ ಂತ ಾಕ ಮವನು ೇ ೆ ಾಗವತ ನಮ ೆ ೕಡುತ ೆ ಎನು ವ ದನು ಇ
ಶು ಾ ಾಯ ರು ವ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಾನ/ಅ ಾನ-ಇ ೆ-ಪ ಯತ -ಸುಖ/ದುಃಖ ಇವ ಪ ಂದು
ೇತನವ ಅನುಭ ಸುವ ಸಂಗ ಗಳ . ಇ ೆಲವ ನಮ ೇ ಇದರೂ ಕೂ ಾ, ಇವ ನಮ ಅ ೕನ ಾ ಲ
ಎಂದು ಂ ಸುವಂ ೆ ಾಡುತ ೆ ಾಗವತ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಾವ ಸುಖ ಪಡ ೇ ೆಂದು ಇ ೆ ಪಡು ೇ ೆ, ಆದ ೆ
ದುಃಖ ಸರ ಾ ೆ ಾ ಬರುತ ೆ. ನಮ ಇ ೆಯ ತ/ ಯಂತ ಣ ನಮ ಲ. ಾವ ೆಲಲು
ಪ ಯ ಸು ೇ ೆ, ಆದ ೆ ೋಲು ೇ ೆ. ಇ ೆಲವ ಪ ಬ ಗೂ ೕವನದ ಅನುಭವ ೆ ಬರುವ ಸಂಗ .
ಇದ ಂದ ಸ ಷ ಾ ನಮ ೆ ಯುವ ದು ಏ ೆಂದ ೆ: ನಮ ಾನ/ಅ ಾನ-ಇ ೆ-ಪ ಯತ -ಸುಖ/ದುಃಖ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 49
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಎಲವ ಇ ೆ, ಆದ ೆ ಾವ ಅದರ ಒ ೆಯರಲ ಎನು ವ ದು. ಈ ಅನುಭವದ ಯು ಂದ ಾವ ೋ ಾಗ


ಇ ೆಲವನೂ ಯಂ ಸುವ ಪರಶ ಂ ೆ ಎನು ವ ದು ಯುತ ೆ. “ನನ ಇ ೆ ಇ ೆ, ಪ ಯತ ೆ,
ಾನ ೆ. ಇ ೆ ಾ ಇದರೂ ಕೂ ಾ ಇದರ ಒ ೆತನ ನನ ಏ ಾ” ಎಂದು ಾವ ಂತ ೆ ಾಡ ೇಕು.
ೇ ೋಪ ಷ ನ ೇಳ ವಂ ೆ: ೇ ೇ ತಂ ಪತ ೆ ೕ ತಂ ಮನಃ ೇನ ಾ ಣಃ ಪ ಥಮಃ ೆ ಯುಕಃ ।
ೇ ೇ ಾಂ ಾಚ ಾಂ ವದಂ ಚ ುಃ ೆ ೕತ ಂ ಕ ಉ ೇ ೕ ಯುನ ॥೧-೧॥ ಅ ಾ ತ ಂತ ೆಯ
ಮೂಲಭೂತ ಉಪಕ ಮ ದು. ನಮ ಮನಸು ಾವ ಾ ವ ೋ ಷಯಗಳ ಕ ೆ ೆ ಹ ಯುತ ೆ. ೆಲವನು
ಗ ಸುತ ೆ, ಇನು ೆಲವನು ಗ ಸುವ ಲ; ೆಲವನು ಬಯಸುತ ೆ, ಇನು ೆಲವನು ಬಯಸುವ ಲ; ೆಲವನು
ಮ ೆಯುತ ೆ, ಇನು ೆಲವನು ಮ ೆಯುವ ಲ. ಷಯ ಗ ಹಣ ಾಡ ೇಕು ಎಂದ ೆ ಾಡಲು ಆಗುವ ಲ,
ಾಡ ಾರದು ಎಂದ ೆ ಾಡುತ ೆ; ಮ ೆತು ಡು ಎಂದ ೆ ಮ ೆಯುವ ಾ, ೆನ ನ ಟು ೋ ಎಂದ ೆ
ಮ ೆತು ಡುತ ೆ! ಇಂತಹ ಮನ ೆ ಂಬ ಒಂದು ಷ ಯಂತ ನ ಳ ೆ ಾಯ ವ ಸು ರುತ ೆ. ಅದನು
ಾ ೋ ಯಂ ಸು ರು ಾ ೆ. ಇನು ನಮ ಉ ರು. ಾ ಯ ೊ ೆ ಯ ಾಗ ಾವ ಮೂ ಂದ
ಉ ಾಡು ರ ಲ, ಆದ ೆ ಈ ಭೂ ೆ ದ ತ ಣ ಉ ರು ಆರಂಭ ಾ ತು. ಈ ಉ ರು ಎಂದು ಲುತ ೆ
ಎನು ವ ದು ನಮ ೆ ಲ, ಅದರ ಯಂತ ಣ ನಮ ೈಯ ಲ. ಇ ೇ ೕ ನಮ ಾತು, ನಮ
ದೃ (ಕಣು) ಇ ಾ . ಎಲವ ವ ವ ತ ೕ ಯ ನ ೆಯು ರುತ ೆ. ಈ ವ ವ ೆಯ ಂ ನಶ ಾವ ದು
ಎನು ವ ದ ೆ ಇಂ ನ ಾನದ ಉತರ ಲ. ಆದ ೆ ಇ ೆಲವ ದಕೂ ಉತರ ಾ ರುವ ಭಗವಂತನನು
ಾಗವತ ನಮ ಮುಂ ೆ ೆ ೆ ಡುತ ೆ. ಋ ೆ ೕದದ ೇಳ ವಂ ೆ: ೕ ೇ ಾ ಾಂ ಾಮ ಾ ಏಕ ಏವ ತಂ
ಸಂಪ ಶ ಂ ಭುವ ಾ ಯಂತ ಾ ॥೧೦.೦೮೨.೦೩॥ ಎ ಾ ಪ ೆ ಗ ಗೂ ೊ ೇಯ ಉತರ ಾಗೂ ಎಲ ಗೂ
ೊ ೇಯ ತನಕ ಪ ೆ ೕ ಆ ರುವವ ಾ ೋ ಅವ ೇ ಭಗವಂತ. ಮನುಷ ತನ ನು ಾನು ೇಷ ೆ
ಾ ೊಂ ಾಗ, ಅ ಬರುವ ಎ ಾ ಪ ೆ ಗ ೆ ಉತರರೂಪ ಾ ಗುವಂತಹ ವಸುವನು ೇದ ಾ ಸರು
ಾಗವತ ರೂಪದ ಶು ಾ ಾಯ ೆ ೕ ದರು. ಇದು ನ ಳ ರುವ ಅಂತ ಾ ಭಗವಂತನ ಅ ವ
ೊಡುವ ೆ ೕಷ ಗ ಂಥ ಾ ರುವ ದ ಂದ, ಶು ಾ ಾಯ ರು ಇದನು ಪ ೕ ತ ೆ ಉಪ ೇ ಸಲು ಆ
ಾ ೊಂಡರು.
ತ ಾ ಸ ಾ ತ ಾ ಾಜ ಹ ಃ ಸವ ತ ಸವ ಾ।
ೆ ೕತವ ಃ ೕ ತವ ಶ ಸ ತ ೕ ಭಗ ಾನ ಾ ॥೩೯॥

ಈ ಅ ಾ ಯದ ಾ ರಂಭದ ೇ ರುವ ಾತನು ಶು ಾ ಾಯ ರು ಇ ಉಪಸಂ ಾರ ಾಡು ಾ ೆ. ಾವ


ಎ ಾ ಾಲದ , ಎ ಾ ೇಶದ , ಎ ಾ ಬ ೆ ಂದ ಾಡ ೇ ಾ ರುವ ದು ಏ ೆಂದ ೆ: ಸ ಾ ಭಗವಂತನ ಬ ೆ ೆ
ೇಳ ವ ದು( ದವ ಂದ/ಗುರುಮುಖ ಂದ), ಸ ಾ ಭಗವಂತನ ಸ ರ ೆ ಾಡುವ ದು ಾಗೂ ನಮ ರುವ
ಾನವನು ಷ ೆ ೊಡುವ ದು.
ೕವನದ ೊಡ ತಪಸು ಎಂದ ೆ ರಂತರ ಅಧ ಯನ; ಆ ಅಧ ಯನ ಾ ಾವ ಏನನು
ೕ ೊಂ ೇ ೕ, ಅದನು ಇ ೊ ಬ ೆ ೊಡ ೇಕು. ಾವ ಗ ದ ಾನವನು ಇ ೊ ಬ ೆ ೊಡ ೇ
ಬದುಕುವ ದು ೋಭತನ ಾಗುತ ೆ. ಾನ ೋಭ ಧನ ೋಭ ಂತ ೆಟ ದು. ಾ ಗಳ ತ ಳ ರುವ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 50
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಾನವನು ಸ ಾಜ ೆ ೊಡ ೇ ಇದ ೆ, ಸ ಾಜ ಆ ಾನ ಂದ ವಂ ತ ಾ ಅ ಾನದ ಾ ದ ದ


ಮುಳ ಗುತ ೆ. ೕ ಾ ದಲು ೇಳ ೇಕು, ೇ ದನು ದು ೊಳ ೇಕು ಮತು ದು ೊಂ ದನು
ಸ ಾಜ ೆ ಹಂಚ ೇಕು.
ಾನವನು ಹಂಚ ೇಕು ಎಂದು ೇ ಾಗ ನಮ ೊಂದು ಸಮ ೆ ಬರುತ ೆ. ಬ ಹ ಸೂತ ದ ೇದ ಾ ಸರು
ೇ ರುವಂ ೆ: ಓಂ ಅ ಾ ಷು ವ ನ ನ ಾ ಓಂ ॥೪೯-೪೮೨॥ ಅಂದ ೆ: ಾನ ಎ ದುರುಪ ೕಗ ಾಗುವ
ಾಧ ೆ ಇ ೆ ೕ ಅ ಅದನು ಆ ಾರ ಾಡ ಾರದು. ಇದ ೆ ೕ ೕಕೃಷ ೕ ೆಯ ೕ ೆ ೇ ಾ ೆ:
ಇದಂ ೇ ಾತಪ ಾ ಯ ಾಭ ಾಯ ಕ ಾಚನ । ನ ಾಶುಶ ಷ ೇ ಾಚ ಂ ನಚ ಾಂ ೕSಭ ಸೂಯ
॥೧೮-೬೭॥ ಅಂದ ೆ: “ಇದನು ೇಮದ ೆ ಇರದವ ೆ ೇಳ ೇಡ. ಭ ಇರದವ ೆ ಎಂದೂ ೇಳ ೇಡ.
ೇಳ ಾ ೆ ಇರದವ ಗೂ ೇಳ ೇಡ. ನನ ಬ ೆ ೆ ಚು ಪಡುವವ ಗಂತೂ ೇಳ ೇ ೇಡ” ಎಂದಥ . ಈ ಎ ಾ
ಷಯವನು ೇ ಾಗ ಾನವನು ಾ ೆ ೇಳ ೇಕು ಮತು ಾ ೆ ೇಳ ಾರದು ಎನು ವ ಸಮ ೆ
ಎದು ಾಗುತ ೆ. ಈ ಎ ಾ ಾರಣ ಂದ ಒಂದು ಾಲದ ೇ ಾಂತವನು ಾವ ಜ ಕ ಾ ಡ ಾರದು,
ಅದನು ರಹಸ ಾ ಡ ೇಕು ಎನು ವ ಅ ಾಯ ೆ ಾ ೆ ೆ ತು. ಇದರ ಪ ಾಮ: ಾಲಕ ೕಣ ಮು ಟ
ಾನವನು ೆ ೆಯುವವ ೇ ಇಲ ಾ ತು. ಇಂದು ಆ ಾ ಕ ಗ ಂಥಗ ೆ ಆರ ಾ ಕುಂಕುಮ ಹ
ಮು ಡುವವ ೇ ೆ ಾ ಾ ೆ. ಈ ಾರಣ ಂದ ಾವ ಮು ಟ ಈ ಅಮೂಲ ಾನವನು ೆ ೆದು ಆ ಾ
ೊಡುವ ೆಲಸ ಾಡ ೇ ಾ ೆ.
ಾನವನು ಾ ೆ ೊಡ ೇಕು ಮತು ಾ ೆ ೊಡ ಾರದು ಎನು ವ ದನು ಾ ೇವ ೆ ಾ ಯ ೇ ದ
ಾ ಂದ ಯಬಹುದು. ಆ ೆ ೇಳ ಾ ೆ: ಾ ಹ ೈ ಾ ಹ ಣ ಾಜ ಾಮ ೋ ಾಯ ಾ
ೇವ ೆ ೕ’ಹಮ . “ ಾನು ನ , ನ ರುವ ಈ ೊಪ ೆಯನು ಎ ೆ ೋ ೆ ಾಳ ಾಡ ೇಡ”
ಅ ಾಯ ಾಯ ಅನೃತ ೇ ಶ ಾಯ ಾಸ ಭೂ ಾಃ ರುಜ ೇ ಬೂ ತ ಂ. “ಇ ೊ ಬ ೆ ೋ
ಾಕುವ ದ ಾ ೕ ೇ ಾಂತ ೆ ಯನು ಕ ಯಬಯಸುವ ದುಜ ನ ೆ; ೇರ ನ ೆ-ನು ಇಲದ,
ಇ ೊ ಬ ೆ ೕಸ ಾಡುವ ದ ಾ ೇ ಾಂತ ಕ ಯಬಯಸುವವ ೆ; ಾವ ಸತ ವನೂ ಒಪ ದ, ಅಸಭ -
ಅಪ ಾ ಕ ಂಡ ೆ ೆ ಯನು ೊಡ ೇಡ. ೇವಲ ಾ ಾ ಕ ೆ ಮತು ಯ ೇಕು ಎನು ವ ಕಳಕ
ಉಳ ವ ೆಅ ಾತ ೆ ಯನು ೊಡು” ಎಂದು. ಇದ ಂದ ನಮ ೆ ಯುವ ೇ ೆಂದ ೆ: ಭಗವಂತನ ಬ ೆ ೆ
ಾರೂ ೇಳ ಾರದು ಎನು ವ ಯಮ ಲ. ಾನವ ಜನ ಇರುವ ೇ ಭಗವಂತನ ಅ ಾ . ೕ ಾ
ಗಂಡಸು- ೆಂಗಸು, ಾ ಹ ಣ- ೕಯ ಎನು ವ ೇದ ಎ ಸ ೇ, ಾ ೆ ಭಗವಂತನನು ಯ ೇಕು ಎನು ವ
ಕಳಕ ಇ ೆ ಅವ ೆ ಾನ ಾನ ಾಡ ೇಕು.

॥ಇ ೕಮ ಾ ಗವ ೇ ಮ ಾಪ ಾ ೇ ೕಯಸ ಂ ೇ ೕ ೕS ಾ ಯಃ ॥
ಾಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ಎರಡ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮು ತು

*********
ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 51
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೩

ತೃ ೕS ಾ ಯಃ

ಐ ಕ ಾಮ ೆಗಳ ಾಥ ಾ ೇವ ೆಗಳ ಅಂತ ಾ ಭಗವಂತನ ಂತ ೆ

ಾವನು ಎದುರು ೋಡು ರುವ ಪ ೕ ತ ೊಂ ೆ ಕು ತು ಶು ಾ ಾಯ ಂದ ಾಗವತ ಉಪ ೇಶವನು


ೇಳ ರುವ ಮ ೆ ಈ ಹಂತದ ಒಂದು ಪ ೆ ಬರಬಹುದು. ಅ ೇ ೆಂದ ೆ: “ಪ ೕ ತ ಇನು ಏಳ ನಗಳ
ೇಹ ಾ ಗ ಾ ೊರಟು ೋಗು ಾ ೆ, ಆದ ಂದ ಆತ ೆ ಾವ ೇ ಐ ಕ ಾಮ ೆಗ ಲ. ಆದ ೆ ಐ ಕ
ಾಮ ೆಗ ೆ ಂ ೆ ಬದುಕ ೇಕು ಎಂದು ೊಂ ರುವ ನಮ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರ ಸಂ ೇಶ ೇನು” ಎಂದು. ಬ , ಈ
ನಮ ಪ ೆ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರ ಉತರ ೇ ೆಂದು ಅವರ ಾ ಂದ ೇ ೇ ೆ ೕಣ.

ೕಶುಕ ಉ ಾಚ--
ಬ ಹ ವಚ ಸ ಾಮಸು ಯ ೇತ ಬ ಹ ಣಸ ।
ಇಂದ ಂ ಯ ಾಮಸು ಪ ಾ ಾಮಃ ಪ ಾಪ ೕ ॥೦೨॥

ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಾಮ ೆಗಳ ಒ ೆಯ ಾಮ ೆಗಳ ಕು ತು ೇಳ ವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಾವ


ಾವ ದನೂ ಬಯಸ ೇ ಾರದು ಎಂ ೇನೂ ಇಲ. ಾಮ ೆಗಳ ಒ ೆಯ ಾಮ ೆಗಳ ಇ ೆ. ಾ ಾ
ಅಂತಹ ಒ ೆಯ ಾಮ ೆಗಳ ಬ ಹ ವಚ ಸು , ಇಂ ಯ ಾತವ ಮತು ಪ ಾ ಾಮದ ಕು ತು ಈ ೆ ೕಕದ
ಶು ಾ ಾಯ ರು ವ ಸುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ.
ಇಂ ಯ ಗ ಹ ಾ , ೇದದ ಮೂಲಕ ಭಗವಂತನ ಅ ವನು ಪ ೆ ಾಗ, ಸಹಜ ಾ ಮುಖದ ೇಜಸು
ಮೂಡುತ ೆ. ಇದನು ಬ ಹ ವಚ ಸು ಎನು ಾ ೆ. ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಈ ೕ ೇದದ
ರಹಸ ವನು ದು, ಬ ಹ ವಚ ಾಗ ೇಕು ಎನು ವ ಾಮ ೆ ಉಳ ವರು ಬೃಹಸ ಯ ಅನುಗ ಹ
ಪ ೆಯ ೇಕು” ಎಂದು. ಸೂಲ ಾ ೋ ದ ೆ ಬೃಹಸ ಎಂದ ೆ ೇವ ೆಗಳ ಗುರು, ನಮ ಬು ಯ ೇವ ೆ.
ಆದ ೆ ಸೂ ಾ ೋ ದ ೆ ಬೃಹಸ ಎಂದ ೆ ಬೃಹ ೕ-ಪ . ಅಂದ ೆ ೇದ ಾ ಾರ ೕ-ಪ . ಾ ಾ
ೇದ ನಮ ೆ ಅಥ ಾ ಾವ ಬ ಹ ವಚ ಾಗ ೇಕು ಎಂದ ೆ ಾನಮಯ ೋಶದ ಾಮಕ ಾದ
ಬ ಹ - ಾಯು ನ ಅನುಗ ಹ ಪ ೆಯ ೇಕು. ಬ ಾ ಂಡದ ಾನಮಯ ೋಶದ ಾಮಕ ಚತುಮು ಖ
ಬ ಹ ಾದ ೆ, ಂ ಾಂಡದ ಾ ಣ ೇವರು ಾನಮಯ ೋಶದ ಾಮಕರು. ೕ ಾ ಾ ೇವ ೆ
ನಮ ೆ ಒ ಯ ೇ ಾದ ೆ ಮತು ನಮ ಾನಮಯ ೋಶ ೆ ೆದು ೊಳ ೇ ಾದ ೆ ಾವ ಾರ ೕ-ಪ
ಮುಖ ಾ ಣ ೆ ಾಗೂ ಆತನ ಅಂತಗ ತ ಮತು ಅತ ಂತ ೆ ೕಷ ಾದ, ಸವ ೇವ ೆಗಳ ಒ ೆಯ ಾದ
ಭಗವಂತ ೆ ಶರ ಾಗ ೇಕು.
‘ಇಂ ಯ ಾತವ’ ಇ ೊ ಂದು ಉತಮ ಾದ ಬಯ ೆ. ನಮ ಕಣು- ಇ ಾ ಇಂ ಯಗಳ ೆ ಾ ರ ೇಕು
ಎನು ವ ಬಯ ೆ ೕ ಇಂ ಯ ಾತವ. ಾನು ೇ ೆ ೇ ೆ ಪ ಣ ೇತ ಗ ೆ ೋಗ ೇಕು, ಆ ೇತ ಗಳ ನ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 52
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೩

ಭಗವಂತನ ಮೂ ಯನು ಕ ಾ ೆ ೋಡ ೇಕು; ೇದ ಉಪ ಷತುಗಳನು ಓದ ೇಕು; ಾ ಗಳ ಾತನು


ೇಳ ೇಕು; ಒ ೆಯ ಾತ ಾ ಡ ೇಕು; ಇ ಾ ಬಯ ೆಗಳ ೆ ೕಷ ಬಯ ೆಗಳ . ಈ ೕ ಯ ಬಯ ೆಯನು
ವ ಕಪ ಸುವ ದನು ಾವ ಾಂ ಮಂತ ದ ಾ ಥ ೆಯ ಾಣು ೇ ೆ. ಓಂ ಭದ ಂ ಕ ೇ ಃ ಶೃಣು ಾಮ
ೇ ಾಃ, ಭದ ಂ ಪ ೇ ಾ ಯ ಜ ಾಃ । ೈರಂ ೈಸುಷು ಾಂಸಸನೂ ವ ೇಮ
ೇವ ತಂಯ ಾಯುಃ ॥ ಇದು ಅಧ ಯನ ೆ ದಲು ಗುರು- ಷ ರು ಪ ಾಹ ಾದ ತಮ
ಇಂ ಾ ಾ ೇವ ೆಗಳ ಾಡುವ ಾ ಥ ೆ. ಅವರು ೇಳ ಾ ೆ: “ ೕವ ನಮ ಒ ೆಯದನು
ೇಳ ವಂ ೆ, ನಮ ಕಣು ಒ ೆಯದನು ೋಡುವಂ ೆ ಅನುಗ ; ಾವ ಬದು ಾಗ ನಮ ೆ ಆ ೋಗ ವಂತ
ಮತು ಗ ಮು ಾ ದ ಇಂ ಯ ಮತು ಶ ೕರವನು ೊ ” ಎಂದು. ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಇಂತಹ
ಇಂ ಯ ಾತವ ಪ ೆಯಲು ಇಂದ ನನು ಾ ” ಎಂದು. ನಮ ೆ ದಂ ೆ ನಮ ಾ ೆ ೕ ಯಗಳ
ಅ ಾ ೇವ ೆಗಳ ಯ ೇ ೇಂದ . ೕ ಾ ಇಂ ಯ ಾತವ ೇಕು ಎಂದ ೆ
ಇಂ ಾ ಾ ಗಳ ೇ ೆ ೕಷ ಾದ ಇಂದ ನ ಉ ಾಸ ೆ ಾಡ ೇಕು. ಇ ಇಂದ ಎಂದ ೆ ೇವಲ
ಇಂದ ನಲ. ಆ ಾಯ ಮಧರು ೈ ೕಯ ಾಷ ದ ೇಳ ವಂ ೆ: ‘ಪ ದು ಮ ಂಚ ಇಂದ ಾಮಕಃ’. ಆದ ಂದ
ಇ ‘ಇಂದ ’ ಎಂದ ೆ ೇ ೇಂದ ಾಗೂ ಆತನ ಅಂತಗ ತ ಾದ ಭಗವಂತ.
ಇಂ ಯ ಾಮ ೆ ಎನು ವ ಮ ೊಂದು ಷ ಾದ ಾಮ ೆ ಪ ಾ ಾಮ ೆ. ಾವ ಾ ದ ಅಧ ಯನವನು
ಮುಂದುವ ೊಂಡು ೋಗುವ ಒಂದು ತ ೆ ಾರು ೇಕು ಎಂದು ಬಯಸುವ ದು ಪ ಾ ಾಮ. ಅದು
ಮಗ ಾ ರಬಹುದು, ಮಗ ಾ ರಬಹುದು ಅಥ ಾ ಷ/ ಾ ಾ ರಬಹುದು. ಪ ಾಸಂತ ಯ
ೆಳವ ೆ ೆ ಾರ ೕಭೂತರು ಒಂಬತು ಮಂ ಪ ಾಪ ಗಳ . ಇವರ ಯ ಹತ ೇ ಕ ದ ರುವ ಧ .
ನಂತರ ಹ ೈದ ೇ ಕ ದ ರುವ ಭೃಗು ಮತು ಹ ಾರ ೇ ಕ ರುವ ಸಪ ಗಳ ( ಾಶ ಪ, ಅ ,
ವ ಷ, ಾ ತ , ೌತಮ, ಜಮದ , ಾರ ಾ ಜ). ಈ ನವ ಪ ಾಪ ಗಳ ಇ ೕ ಪ ಪಂಚದ ಸಂತ ಯ
ಮೂಲಪ ರುಷರು ಅಥ ಾ ಆ ಾನವರು. ಇ ೆ ೕ ಅಲ ೆ ದ ಪ ಾಪ ನಮ ಜನ ೇಂ ಯದ ಅ ಾ
ೇವ ೆ ಕೂ ಾ ೌದು. ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಪ ಾ ಾಮ ಾ ಪ ಾಪ ಯರನು
ಪ ೆ ಾಡು” ಎಂದು. ಪ ಾಪ ಗಳ ಒಂಬ ಾದರೂ ಕೂ ಾ, ಮುಖ ಪ ಾಪ ಬ ಹ - ಾಯು ಾಗೂ
ಮ ಾಪ ಾಪ ಆ ಭಗವಂತ. ಾ ಾ ಪ ಾ ಾಮ ಾಥ ಾ ಈ ಎ ಾ ನವ ಪ ಾಪ ಗಳ
ಭಗವಂತನನು ಕಂಡು ಆ ಾಧ ೆ ಾಡ ೇಕು.

ೇ ೕಂ ಾ ಾಂ ತು ೕ ಾಮಃ ೇಜ ಾ ೕ ಾವಸು ।


ವಸು ಾ ೕ ವಸೂ ರು ಾ ೕಯ ಾಮಸು ೕಯ ಾ ॥೦೩॥

ಮುಂದುವ ದು ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ ೕವನದ ಉನ ೆಯನು ಪ ೆಯಲು ಾ ಾ- ೇ


ೕಲ ಯನು ಆ ಾ ಸು” ಎಂದು. ಇ ಉನ ೆ ಎಂದ ೆ ಅದು ಾನದ ಉನ ೆ ಇರಬಹುದು, ಸಂಪ ನ
ಉನ ೆ ಇರಬಹುದು ಅಥ ಾ ಇತ ೆ ಾವ ೇ ಉನ ೆ ಇರಬಹುದು. ಒ ನ ಸಮೃ ಯನು ಪ ೆಯಲು
ಲ ಯ ಉ ಾಸ ೆ ೊ ೆ ೆ ಲ ೕಪ ಾ ಾಯಣನ ಉ ಾಸ ೆ ಾಡ ೇಕು.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 53
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೩

ಮ ಾ ೇಜ ಾಗ ೇಕು ಎಂದ ೆ ಅ ಯನು ಆ ಾ ಸ ೇಕು. ಅ , ಅ ಯ ಾ ಾ ಮತು


ಾ ಾ ಯ ಅ ಾ ಾಯಣನನು ಆ ಾ ಸುವ ದ ಂದ ೇಜ ೕ ಎಂದು ಾ ಗ ಸಬಹುದು. ಇನು ಾನ
ಾಯ ೆ , ಾ ೇ ೆ ಇ ಾ ಪ ಣ ಾಯ ೆ ದುಡು ೇಕು ಎನು ವ ಾಮ ೆ ಇದ ೆ, ಅದ ೆ ವಸುಗಳನು
ಆ ಾಧ ೆ ಾಡ ೇಕು. ವಸುಗಳ ಒ ೆ ಎಂಟು ಮಂ . ಅವ ೆಂದ ೆ: ೊ ೕಣ, ಾ ಣ, ಧು ವ, ಅಕ , ಅ ,
ೋಷ, ವಸು ಮತು ಾವಸು(ದು ವಸು). ಇವರ ಅ ೕ ಪ ಾನ ವಸು. ಈತ ೆ ಅ ೇಕ ಾಮಗಳ :
ಾವಸು, ೈ ಾ ನರ, ವ , ಾತ ೇದ, ಹು ಾಶನ, ಾವಕ, ಅನಲ, ದಹನ, ಇ ಾ .
ೌರುಷ ಅಥ ಾ ಪ ಾಕ ಮ ಾ ರುದ ರನು ಆ ಾಧ ೆ ಾಡ ೇಕು. ರುದ ರು ಒ ೆ ಹ ೊ ಂದು ಮಂ .
ಅವರ ವ ಪ ಾನ ರುದ . ದುಷ ರನು ಬಗುಬ ಯುವ ೌಯ ವನು ೊಡುವ ೇಷ ಶ ರುದ ಶ .
ರುದ ನ ಾ ಣಶ ಯನೂ , ನರ ಂಹನನೂ ಮತು ಪ ಳಯ ಾಲದ ಎಲವನೂ ಸುಡುವ ಸಂಕಷ ಣನನೂ
ಉ ಾಸ ೆ ಾಡುವ ದ ಂದ ಇಂತಹ ೌರುಷ ಗುತ ೆ.

ಆ ಪತ ಾಮಃ ಸ ೇ ಾಂ ಯ ೇತ ಪರ ೕ ನ ॥೦೬॥

ಎಲರನೂ ಆಳ ವ ಾಕತು, ಜ ಾಂಗದ ಾಯಕ ಾಗ ೇಕು ಎನು ವ ಅ ೇ ೆ ಉಳ ವನು ಎ ಾ ೇವ ೆಗಳ


ಅ ಪ ಾದ ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ ನ ಅಂತಗ ತ ಾದ ಭಗವಂತನ ಉ ಾಸ ೆ ಾಡ ೇಕು. [ಎ ಾ
ಸಂದಭ ದಲೂ ಾವ ೆನ ಡ ೇ ಾ ರುವ ದು ಏ ೆಂದ ೆ- ಆ ಾಧ ೆ ಾ ದ ತ ಣ ಅ ೇ ೆ ಈ ೇರುವ ಲ.
ಅದ ೆ ಾಲ ಪಕ ಾಗ ೇಕು. ಆಗ ೕಗ ೆ ೆ ತಕ ಂ ೆ ಫಲ ಗುತ ೆ]

ಾ ಾಮಸು ಶಂ ಾಂಪ ಾ ಥ ಉ ಾಂ ಸ ೕ ॥೦೭॥

ೆ ೇಕು ಎನು ವ ಅ ೇ ೆ ಉಳ ವನು ೕಶನನು ಆ ಾ ಸ ೇಕು. ೕಶ ಎಂದ ೆ ವ. ಉಪ ಷ ನ


ೇಳ ವಂ ೆ ನಮ ೇಹದ ಮುಖ ಾ ಐದು ಗ ೆ. ಅವ ಗ ೆಂದ ೆ: ಚ ು, ೆ ೕತ ಂ, ಮ ೋ, ಾ ,
ಾ ಣ. ಇವ ನಮ ಾನ ಾಧನಗಳ . ಾಸ ಗಳ ೇಳ ವಂ ೆ ದೃಷ ವ ಃ, ೆ ೕತವ ಃ, ಮಂತವ ಃ. ಇವ
ಾನದ ಮೂರು ಾ ಲುಗಳ . ೋ - ೇ -ಮನನ ಾ ಯುವ ದು, ದದನು ಇ ೊ ಬ ೆ
ೇಳ ವ ದು. ಇ ೆಲವನೂ ಾಡಲು ಬದು ರ ೇಕು. ಅದ ೆ ಾ ಣ(ಉ ರು) ೇಕು. ಇಂತಹ ಷ ಾದ ಐದು
ಗಳ ರುವ ವ ೕಶ. ಸ ೊ ೕ ಾತ, ಾಮ ೇವ, ತತು ರುಷ, ಅ ೂೕರ ಮತು ಈ ಾನ ಇವ ವನ ಐದು
ರೂಪಗಳ . ಇಂತಹ ವನನು ಮತು ಆತನ ಅಂತ ಾ ಭಗವಂತನನು ಆ ಾ ಸುವ ದ ಂದ ೆಯ
ಅ ೇ ೆ ೈಗೂಡುತ ೆ.
ಮದು ೆ ಆಗುವ ದ ೊ ೕಸ ರ ಮತು ಮದು ೆ ಾದ ೕ ೆ ಅ ೊ ೕನ ಾಂಪತ ಪ ೆಯಲು ವಪ
ಉ (ಸ ೕ)ಯನು ಆ ಾ ಸ ೇಕು. ನಮ ೆ ದಂ ೆ ಾಂಪತ ದ ರಸ ನಮ ಇ ೕ ೕವನದ
ಾಧ ೆಯನು ಮಣು ಾಲು ಾಡಬಹುದು. ಒಬ ನ ಾಧ ೆ ೆ ಇ ೊ ಬ ರು ಪ ರಕ ಾ ಲ ೇ ಇದ ೆ ೕವನ
ತ ನರಕ ಾಗುತ ೆ. ಈ ೕ ಆಗ ೇ, ಾಂಪತ ದ ಾಮರಸ ಇರ ೇಕು ಎನು ವ ಅ ೇ ೆ ಉಳ ವರು

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 54
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೩

ಉ ಯ ಆ ಾಧ ೆ ಾಡ ೇಕು. ಇ ಾವ ಯ ಉ ಮತು ಸ ೕ ಎನು ವ ಎರಡು ಾಮಗಳ


ಉ ೇಖವನು ಾಣು ೇ ೆ. ಇದು ಾಂಪತ ದ ಅ ೊ ೕನ ೆಯ ೆ ೕಷ ಉ ಾಹರ ೆ. ಾವ (ಸ ೕ) ದ
ಪ ಾಪ ಯ ಮಗಳ . ಒ ದ ಾನು ಾ ದಯ ದ ವನನು ಆಮಂ ಸ ೇ ಅವ ಾನ ಾ ಾಗ,
ಅದನು ಸ ಸದ ಸ ೕ ೕ ಾ ಯ ತನ ೇಹ ಾ ಗ ಾಡು ಾ ೆ. ನಂತರ ಾನು ಾರನು ವ ದ ೆ ೕ
ಆತನ ೆ ೕ ಮದು ೆ ಾಗ ೇಕು ಎಂದು ಬಯ , ಮ ೊಂದು ರೂಪದ ಪವ ತ ಾಜನ ಮಗ ಾ (ಉ )
ಬಂದು, ತಪಸು ಾ ವನನು ವ ಸು ಾ ೆ. ಈ ೕ ಯ ಅ ೊ ೕನ ೆ ಪ -ಪ ಯ ರ ೇ ಾದ ೆ
ಾವ ಯ ಉ ಾಸ ೆ ಾಡ ೇಕು. ಇ ೆ ೕ ಅಲ ೆ ಮದು ೆ ಆಗ ೇ ಇ ಾಗ, ಮದು ೆ ಾಗಲು ಾವ
ಆ ಾಧ ೆ ಾಡ ೇಕು. ಇದ ಾ ೋ ಗಳ ಮದು ೆ ಾಗ ೇ ಇದವ ೆ ಈ ೆಳ ನ ಸ ಯಂವರ
ಾವ ೕ ಮಂತ ವನು ಜ ಸುವಂ ೆ ೇಳ ಾ ೆ. [ಓಂ ೕಂ ೕ ೕ ೕ ೇಶ
ೕಗಭಯಂಕ ಸಕಲ ಾವರ ಜಂಗಮಸ ಮುಖ ಹೃದಯಂ, ಮಮ-ವಶಂ-ಆಕಷ ಯ ಆಕಷ ಯ ಾ ಾ ॥
ಸ ಯಂವರ ಾವ ೆ ೖ ನಮಃ ॥]

ಧ ಾ ಥ ಮುತಮ ೆ ೕಕಂ ತಂತುಂ ತನ ತೃ ಯ ೇ ॥೦೮॥

ೕವನದ ಧಮ ೆ ಚು ಆಗದಂ ೆ ನ ೆದು ೊಳ ೇಕು ಎನು ವ ಾಮ ೆ ಉಳ ವರು ಜಗ ನ ಾರಕ


ಶ ಾದ ಭಗವಂತನ ಆ ಾಧ ೆ ಾಡ ೇಕು. ಎಲರೂ ಬದುಕ ೇಕು ಾಗೂ ಎಲ ೊಂ ೆ ಾನೂ
ಬದುಕ ೇಕು ಎನು ವ ದು ಧಮ . ಇ ೊ ಬ ೆ ೊಂದ ೆ ಾಗದಂ ೆ ಬದುಕುವ ದು, ಎಲರೂ ಒಂ ಾ
ಉನ ೆಯನು ಾ ಸುವ ದು-ಧಮ . ಪ ಾ ಪ ಾಣದ ೇಳ ವಂ ೆ: ಸ ತ ವ ಸತತಂ ಷುಃ ಸ ತ ೕ
ನ ಾನ ಸ ೇ ೇ ಾಸು ಃ ಏತ ೕ ಏವ ಂಕರಃ. ಾವ ಭಗವಂತನ ಸ ರ ೆ ೆ
ಪ ರಕ ಾಗುತ ೋ ಅದು ಧಮ . ಭಗವಂತನನು ಮ ೆತು ನ ೆಯುವ ನ ೆ ಅಧಮ . ಧಮ ದ ಅ ವ ಬರಲು
ಜಗ ನ ಾರಕ ಶ ಾದ ಾ ಾಯಣನನು ಆ ಾ ಸ ೇಕು.
ಧಮ ದ ನ ೆಯ ನ ೆಯುವಂ ಾಗಲು, ಧಮ ದ ಪರಂಪ ೆಯ ವಂಶ ಮುಂದುವ ೆ ಾ ತೃ ೇವ ೆಗಳನು
ಅವರ ಅಂತ ಾ ಭಗವಂತನ ಂತ ೆ ಂ ೆ ಆ ಾಧ ೆ ಾಡ ೇಕು.

ಾಮ ಾ ೕ ಯ ೇ ೋಮಮ ಾಮಃ ಪ ರುಷಂ ಪ ಾ ॥೦೯॥

ಾ ಮ ಸುಖ ಾ (ವಂ ಾ ವೃ ೆ ಪ ರಕ ಾದ ೈಂ ಕ ಾ ಸ /ಸುಖ ಾ ) ೋಮನ ಆ ಾಧ ೆ


ಾಡ ೇಕು. ೋಮ ಎಂದ ೆ ಚಂದ . ೋ ೕ ಪವ ಾ ೋ ೇವ ಾ-ಚಂದ ನ ಅಂತ ಾ ಪವ ಾನ.
ಪವ ಾನನ ಅಂತ ಾ ಭಗವಂತ. ೋಮನ ಅಂತ ಾ ಭಗವಂತನನು ಧನ ಂತ ಯ ೕ ೆ
ವ ಾ ೆ: ಚಂ ೌ ಘ ಾಂ ಂ ಅಮೃ ೋರು ಕ ೈಜ ಗಂ ಸಂ ೕವಯಂತಂ ಅ ಾತ ಸುಖಂ ಪ ೇಶ |
ಾನಂ ಸು ಾಕಲಶ ೕವ ಚ ಸಂದ ಾನಂ ೕ ಾಂಶು ಮಂಡಲಗತಂ ಸ ರ ಾತ ಸಂಸ ||೩|| ಾ ಮ ಾಮ
ಇ ಾಥ ಾ ೋಮ ೊಳ ೆ ೋಮ ಾ ರುವ ಾ ಣ- ಾ ಾಯಣರ ಆ ಾಧ ೆ ಾಡ ೇಕು. ಇ ೇ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 55
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೩

ೕ ೇವರ ಅನುಗ ಹ ಾ ಾ ಭಗವಂತನ ಪ ರುಷ ರೂಪವನು (ಪ ರುಷಸೂಕ ಪ ಾಧ ಾದ


ಭಗವಂತನನು ) ಆ ಾ ಸ ೇಕು.
ಇ ಯ ತನಕ ಾವ ಶು ಾ ಾಯ ಂದ ೇ ೆ ೇ ೆ ೇ ೆ ೇವ ೆಗಳ ಪ ೕಕದ ಮೂಲಕ ಭಗವಂತನನು
ಆ ಾ ನಮ ಬಯ ೆಗಳನು ಈ ೇ ೊಳ ಬಹುದು ಎನು ವ ದನು ೋ ೆವ . ಈ ಹಂತದ ನಮ ೆ
ಒಂದು ಪ ೆ ಬರಬಹುದು. ಅ ೇ ೆಂದ ೆ: “ ೇ ೆ ೇ ೆ ಬಯ ೆಗಳ ಈ ೇ ೆ ೆ ೇ ೆ ೇ ೆ ೇವ ೆಗಳ
ಮೂಲಕ ೇ ೋಗ ೇ ೇ? ಭಗವಂತನ ೆ ೕ ೇ ೊಂಡ ೆ ಾಲ ೇ” ಎಂದು. ಈ ಪ ೆ ೆ ಉತರ
ಯ ೇ ಾದ ೆ ಶ ಾಮಕ ಭಗವಂತನ ವ ವ ೆಯ ಳ ವ ೆ ನಮ ರ ೇಕು. ಪ ಪಂಚದ ೌ ಕ ಾ
ೇ ೆ ಆಡ ತ ವ ವ ೆ ಇರುತ ೋ ಾ ೇ, ಾ ೕಯ ಾ ಶದ ಒಂ ೊಂದು ಾಗದ ವ ಹ ೆ ಾ
ಒಂ ೊಂದು ೇವ ೆಯನು ಭಗವಂತ ಯ ಾ ೆ. ಆದ ಂದ ಾವ ಆ ಾ ಾಗದ ೇವ ೆಗಳ
ಮು ೇನ ೇ ೇವರನು ತಲುಪ ೇಕು. ೇವ ೆಗ ೇ ಭಗವಂತನ ಪ ಾರ. ಆ ಪ ಾರ ಸ ೕತ ಾದ
ಭಗವಂತನ ೈಭವವನು ಾವ ಏಕ ೇವ ೆ ಂದ, ಅಂತ ಾ ಂತ ೆ ಂದ ಅನುಸಂ ಾನ
ಾಡ ೇಕು. ಪ ಾರವನು ಾಕರ ೆ ಾ ಭಗವಂತನನು ೇರ ಅನುಸಂ ಾನ ಾ ದ ೆ ಅದನು
ಭಗವಂತ ೕಕ ಸ ಾರ. [ಇದ ೆ ಅಪ ಾದ ಎಂದ ೆ ಾನದ ಎತರ ೆ ೕ ದ ಾಧಕರು. ಅವ ೆ ಭಗವಂತನ
ಪ ಾರದ ಪ ಣ ಅ ರುತ ೆ. ಈ ಅ ೊಂ ೆ ಅವರು ೇರ ಭಗವಂತ ೊಂ ೆ ಸಂವಹನ
ಾಡಬಲರು]. ಈ ಎ ಾ ಾರಣ ಾ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಭಗವಂತನ ಪ ಾರದ ೊ ೆ ೆ ಅದರ ಒಳ ರುವ
ಭಗವ ಶ ಯನು ಉ ಾಸ ೆ ಾಡು ಎಂ ಾ ೆ.

ಅ ಾಮಃ ಸವ ಾ ೕ ಾ ೕ ಾಮ ಉ ಾರ ೕಃ ।
ೕ ೆ ೕಣ ಭ ೕ ೇನ ಯ ೇತ ಪ ರುಷಂ ಪರ ॥೧೦॥

ಭ ಯ ಅತ ಂತ ೆ ೕಷಭ ಎಂದ ೆ ಾವ ೇ ಾಮ ೆ ಇಲ ೆ ೇವರನು ಆ ಾ ಸುವ ದು(ಅ ಾಮಃ).


ಏ ೆಂದ ೆ ಒಂದು ವಸುವನು ಬಯ ೇವರನು ಆ ಾ ಸು ಾಗ, ಅದ ಂದ ಮುಂ ೆ ಒ ಾಗುತ ೋ ಅಥ ಾ
ೆಡು ಾಗುತ ೋ ಎನು ವ ಾನ ನಮ ರುವ ಲ. ಇದ ಂ ಾ ಾವ ಬಯ ಪ ೆದ ವಸು ಂದ ೇ ನಮ ೆ
ೆಟ ಾಗುವ ಾಧ ೆಗ ೆ. ಇ ೆ ೕ ಅಲ ೆ ಾವ ಾವ ೋ ಒಂದನು ಅ ೇ ೇವರನು ಆ ಾ ದ ೆ
ಆತ ಅದಷ ೆ ೕ ೊಡು ಾ ೆ. ಏನನೂ ಬಯಸ ೇ ಆ ಾ ದ ೆ ಆತ ನಮ ೆ ಏ ೇನು ಅಗತ ೕ ಅ ೆಲವನೂ
ೊಡು ಾ ೆ.
ಸವ ಾಮ ಎಂದ ೆ ೌ ಕ ಉ ೇಶ ಾ ಎಲವನೂ ಬಯಸುವವನು. ೕ ಾಮ ಎಂದ ೆ ೕ ವನು
ಬಯ ಭಗವಂತನನು ಆ ಾ ಸುವವನು. ಅ ಾಮ ಎಂದ ೆ ಎಲವನೂ ಭಗವಂತ ಾ ಾಡು ರುವವನು.
ಈತ ೕ ವನು ಕೂ ಾ ಬಯಸುವ ಲ. ೕವ ಭ ಉಳ ಮತು ಬಹಳ ಎತರ ೆ ೕ ದ ಾ ಗಳ ಈ ೕ ನ
ಾವ ೇ ಗುಂ ೆ ೇ ದರೂ ಕೂ ಾ, ೇವ ೆಗಳ ಮು ೇನ ಭಗವಂತನನು ಆ ಾ ಸ ೇ ೇರ ಾ
ಭಗವಂತನ ೇ ಶರ ಾ ಎಲವನೂ ಪ ೆಯಬಲರು. ಇವರು ಭಗವಂತನ ಸಮಸ ಪ ಾರದ ಎಚ ರ ೊಂ ೆ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 56
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೩

ೇರ ಾ ಪ ರುಷಸೂಕ ಪ ಾದ ಾಗೂ ೇದ ಪ ಾದ ಭಗವಂತನನು ಆ ಾ ಸುವ ದ ಂದ ಎಲವನೂ


ಪ ೆದು ೊಳ ಾ ೆ.
ಈ ಂ ೆ ಧಮ ವನು ಬಯಸುವವನು ಾ ಾಯಣನನು ಉ ಾಸ ೆ ಾಡ ೇಕು ಎಂದು ೇ ದನು
ೋ ೇ ೆ. ಂ ೆ ೇ ದ ಾ ಾಯಣನ ಉ ಾಸ ೆ ಮತು ಈ ೕ ನ ೆ ೕಕದ ನ ಭಗವಂತನ
ಉ ಾಸ ೆಯ ವರ ೆ ೆ ಪ ರಕ ಾ ಆ ಾಯ ಮಧರು ಾ ಂದ ಪ ಾಣದ ನ ಒಂದು ಪ ಾಣ ೆ ೕಕವನು
ೕ ಾ ೆ. ಅ ಾ ೕ ಧಮ ಾ ೕ ಾ ೕ ಾ ೕS ೕ ಭ ೇ । ಅಥ ಾ ಸವ ಾ ೕ ಯಃ ಸ
ಷುಂ ಪ ರುಷಂ ಯ ೇ । ಇ ಾ ಂ ೇ । ಧಮ - ೕ ಗ ೆ ೇರ ಾ ಭಗವಂತನ ೆ ೕ ಉ ಾಸ ೆ
ಾಡ ೇಕು. ಅಥ - ಾಮಗ ೆ ಇತರ ೇವ ೆಗಳನು ಅಂತ ಾ ಭಗವಂತನ ಎಚ ರ ಂದ ಉ ಾಸ ೆ
ಾಡಬಹುದು. ಾನದ ಎತರ ೆ ೕ ದವರು ಅಥ - ಾಮಗ ಗೂ ೇರ ಾ ಭಗವಂತನ ಉ ಾಸ ೆ
ಾಡಬಹುದು.
ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಪ ೕ ತ ೆ ಐ ಕ ಉ ಾಸ ೆ ಂದ ೕ ಾಧ ೆಯವ ೆ ೆ ಎಲವನೂ ಸಂ ಪ ಾ ,
ಾರರೂಪದ ವ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಇದು ಾ ೕನರ ಕ ಮ. “ಸಂ ೇಪ ಸ ಾ ಾ ಂ ಪ ವದಂ
ಮ ೕ ಣಃ” ಎನು ವ ಾ ೊಂ ೆ. ಾ ಾಗಲೂ ಒ ೇ ಾರ ಾ ೇಳ ಾರದು. ದಲು
ಸಂ ಪ ಾ ೇಳ ೇಕು. ಇದು ೆ ೕತೃಗಳ ಗಮನವನು ೇಂ ೕಕ ಸುವ ಒಂದು ಮನಃ ಾಸ .
ಈ ಹಂತದ ೈ ಾರಣ ದ ಾಗವತವನು ೌನ ಾ ಗ ೆ ೇಳ ರುವ ಉಗ ಶ ವಸು ೇಳ ಾ ೆ:
“ಸಂ ಪ ಾ ಎಲವನೂ ೇ ದ ಶು ಾ ಾಯ ರು, ೕನಂತೂ ಾಗವತ ಪ ಾನ, ನ ೆ ಭಗವದನುಗ ಹ ೆ,
ಾ ಾ ನ ಾ ಸುಗಮ” ಎಂದು ಪ ೕ ತ ೆ ೇ , ತಮ ಉಪ ೇಶವನು ಡು ಾ ೆ” ಎಂದು.

ಆಯುಹ ರ ೈ ಪ ಂ ಾಂ ಉದ ನ ಸಂ ಚ ಯನ ೌ ।
ತಸ ೇ ಯಃ ೋ ೕತ ಉತಮ ೆ ೕಕ ಾತ ಾ ॥೧೭॥

ಉಗ ಶ ವ ನ ಾತನು ೇ ದ ೌನಕರು ಾ ನೂ ಅ ೇಕ ಅಪ ವ ಾರವನು ಾಗವತ ಂದ


ಯ ೇ ೆಂದು ಅ ೇ ಸು ಾ ಒಂದು ಾವ ಮಯ ಾದ ಸುಂದರ ಾದ ಾತನು ೇಳ ವ ದನು ಈ
ೆ ೕಕದ ಾಣು ೇ ೆ.
ಾವ ದು ತ ನ ೆಯುತ ೋ ಅ ೆಲವ ನಮ ೆ ಅ ಾ ಸ ಾ ೋಗುತ ೆ ಮತು ಕ ೕಣ ಅದನು ಾವ
ಾಂ ಕ ಾ ೋಡ ಾರಂ ಸು ೇ ೆ. ಕ ವಯ ನ ನಮ ತಂ ೆ- ಾ ೇ ೊಟ ಂ ೆ ಾವ
ಅ ೇಕ ಅನು ಾನಗಳನು ಾ ೊಂಡು ಬಂ ರು ೇ ೆ. ಆದ ೆ ಆ ಆ ಾರದ ಂ ನ ಾನ ೇನು
ಎನು ವ ದನು ಾ ೆಂದೂ ೕ ರುವ ಲ. ಇದ ಂ ಾ ನ ಾ ಅನು ಾನಗಳ ಾಂ ಕ ಾಗು ಾ
ೋಗುತ ೆ. ಪ ಕೃ ಯ ನ ೆಯುವ ಒಂ ೊಂದು ಯ ಂ ೆ ಾವ ಕ ಯ ೇ ಾದ ಾಠ ಅ ೇಕ.
ಸೂ ಾ ೋ ಾಗ ಾತ ಅದು ನಮ ೆ ಯುತ ೆ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಸೂ ೕ ದಯ-ಸೂ ಾ ಸ
ಇದು ತ ನಮ ಕಣಮುಂ ೆ ನ ೆಯುವ . ಇದು ನಮ ೆ ಸ ೇ ಾ ಾನ ಷಯ. ಇದರ ಬ ೆ ಾ ೆಂದೂ
ಆಳ ಾ ಂ ರುವ ಲ. ಆದ ೆ ಈ ಷಯವನು ಸೂ ಾ ೋ ದ ೆ ಇದರ ಅ ೇಕ ಷಯಗಳ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 57
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೩

ಅಡ ರುವ ದು ಯುತ ೆ. ಸೂಯ ೆ ಪ ದ ಾದ ೆಸರು ಆ ತ . ಈ ಆ ತ ಪದದ ಅಥ ಅತ ಂತ


ಅಪ ವ . ಆದ ೇ ಇ ೕ ಆ ತ ಃ. ಅಂದ ೆ ೆ ೆದು ೊಳ ವವನು, ೕಕ ಸುವವನು ಅಥ ಾ ಬದುಕನು
ೊಡುವವನು ಎಂದಥ . ೆಲದ ರುವ ೕರನು ಸೂಯ ಆ ಾ ೕ ಾರ ಾಡು ಾ ೆ ಮತು ಅದ ಂದ
ಇ ೆ ೆ ಮ ೆ ೊಟು ನಮ ೆ ಬದುಕನು ೕಡು ಾ ೆ. ಆ ಾ ಾಯ ೇ ವೃ ಃ ವೃ ೆ ೕರನ ಂ ತ ಾಃ ಪ ಾಃ.
ಮ ೆ ೊಟು , ಅನ (ಆ ಾರ) ೊಟು , ಬದುಕನು ೊಡುವವನು ಆ ತ . ಇ ೆಲವ ದರ ೊ ೆ ೆ ಒಂದು
ಸೂ ೕ ದಯ ಂದ ಇ ೊ ಂದು ಸೂ ೕ ದಯದ ನಡು ೆ ಆತ ನಮ ಆಯು ನ ಇಪ ಾ ಲು ಗಂ ೆಗಳನೂ
ಕೂ ಾ ೕ , ನಮ ನು ಇಪ ಾ ಲು ಗಂ ೆಗಳಷು ಾಲ ಾ ೆಸ ೕಪ ಾಡು ಾ ೆ. ಇದು ಸೂ ೕ ದಯ
ಅಥ ಾ ಸೂ ಾ ಸದ ಾವ ಯ ೇ ಾದ ಾಠ. ಇ ೇ ಾರವನು ಇ ೌನಕರು ಉಗ ಶ ವಸ ರ
ೇಳ ಾ ೆ: “ಪ ಂದು ಸೂ ೕ ದಯ ಾ ಾಗಲೂ ಾವ ನಮ ಅಪ ವ ಾದ ಸಮಯವನು
ವಥ ಾ ಕ ೆದು ೊಳ ೇ ೆ ಎನು ವ ಅ ವ ಮೂಡುತ ೆ. ಕ ೆದು ೋದ ಾಲವನು ಮರ ಪ ೆಯಲು
ಾಧ ಲ ಜ, ಆದ ೆ ಉ ದ ಾಲವನು ಆ ಸ ೕ ತಮ ತತ ಭಗವಂತನ ಬ ೆ ೆ ಯುವ ದರ ಕ ೆದು
ಉ ರುವ ಆಯು ನ ಪ ೕ ಣವನೂ ಾಥ ಕಪ ೊಳ ೇಕು ಎನು ವ ದು ನಮ ಇ ೆ. ೕ ಾ ೕವ
ಮ ಉಪ ೇಶವನು ಸ ೇ ಮುಂದುವ ಸ ೇಕು” ಎಂದು ೌನಕರು ಾ ಸು ಾ ೆ.

ತರವಃ ಂ ನ ೕವಂ ಭ ಾ ಃ ಂ ನ ಶ ಸಂತು ತ ।


ನ ಾದಂ ನ ೕಹಂ ಂ ಾ ಮಪಶ ೕSಪ ೇ ॥೧೮॥

ೇವಲ ಬದುಕುವ ದು ಒಂದು ಾಧ ೆ ಅಲ. ಾ ನ ರುವ ಮರಗಳ ನೂ ಾರು ವಷ ಬದುಕುತ ೆ.


ಮನುಷ ಾ ಹು ದ ನಮ ೆ ಆ ಭಗವಂತ ಪ ಣ ೆಯನು ಪ ೆದ ಶ ೕರವನು ೊ ಾ ೆ. ಇಂತಹ
ಶ ೕರವನು ೇವಲ ಉ ಾಡು ಾ ಬದುಕುವ ದ ೆ ಉಪ ೕ ಸುವ ದು ಬ ಾ ದಂ ೆ ವ ಥ . [ಬ ಾ ಎಂದ ೆ
ಕುಲು ಯ ಇ ಲು ಾ ಾ ಊದುವ ಯಂತ . ಇದನು ಕ ಾ ರರು ಕ ಣ ಾ ಸಲು ಬಳಸು ಾ ೆ].
ಅಮೂಲ ಾದ ನಮ ಆಯುಸ ನು ೇವಲ ನು ವ ದು, ಕು ಯುವ ದು, ೖಥುನ ಇ ಾ ಯ ಕ ೆಯ ಾರದು.
ಏ ೆಂದ ೆ ೕ ಯ ರುವ ಾ ಕೂ ಾ ಈ ಎಲವನೂ ಾಡುತ ೆ. ಮನುಷ ಾ ಮ ೋಮಯ ಮತು
ಾನಮಯ ೋಶವನು ಭಗವಂತ ಂದ ಉಡು ೊ ೆ ಾ ಪ ೆದ ಾವ , ಅದನು ಉಪ ೕ ೊಂಡು
ೕ ೇರುವ ದನು ಕ ಯ ೇಕು. [ಇ ಮರವನು ಉ ೇಖ ಾಡ ಾ ೆ. ಇದರಥ ಮರ ಆ ಾ ಕ ಂತ ೆ
ಾ ಎತರ ೆ ೕರುವ ಾಧ ೆ ಇ ಾ ಎಂ ೇ ೊರತು, ಮರದ ೕವನ ೇ ವ ಥ ಎಂದಲ. ಏ ೆಂದ ೆ ಮರ
ಅ ೇಕ ಮೃಗ ಪ ಗ ೆ ಆಶ ಯ ೕಡುತ ೆ; ನಮ ೆ ೇ ಾದ ಆಮಜನಕವನು ೊಡುತ ೆ; ಹಣು-ಹಂಪಲನು
ೕಡುತ ೆ. ಆದ ೆ ಅದ ೆ ನಮ ಂ ೆ ಭಗವಂತನ ಕು ತು ಅ ತು ೕ ೇರಲು ೇ ಾದ ಶ ೕರ ಲ ಅ ೆ ೕ. ಇ ೇ
ೕ ಬ ಾ . ಬ ಾ ಂದ ನಮ ೆ ಉಪ ೕಗ ೆ ಆದ ೆ ಬ ಾ ಜಡ. ಅದ ೆ ನಮ ಂ ೆ ಾನ ಾಧ ೆ
ಾಧ ಲ. ]
ಶ ಡ ಾ ೋಷ ಖ ೈಃ ಸ ತುಲ ಃ ಪ ರುಷಃ ಪಶುಃ ।
ನ ಯತ ಣ ಪ ೋ ೇ ೋ ಾತು ಾಮ ಗ ಾಗ ಜಃ ॥೧೯॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 58
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೩

ಾರು ಂತ ೆ ೆ ತನ ನು ಒ ೊಳ ವ ಲ, ಂತ ೆ ಂದ ಭಗವಂತ ೆಂಬ ಅಪ ವ ಸತ ವನು ಯುವ


ಪ ಯತ ಾಡುವ ಲ, ಅವರು ೕ ಯ ರುಗುವ ಹಂ - ಾ -ಕ ೆಗ ಂತ ೇ ೆ ಾದ ೕವ
ಎ ಸುವ ಲ. “ಮನುಷ ಾ ಹು ದ ಾವ ಮನುಷ ಎನು ವ ದ ೆ ಾಥ ಕ ಾಗುವ ೕ ಯ ಬದುಕನು
ಬದುಕ ೇಕು. ೕ ಾ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಪ ೕ ತ ೆ ಮುಂ ೆ ಏನು ೇ ದರು ಎನು ವ ದನು ನಮ ೆ
ೇ ” ಎಂದು ೌನಕರು ಉಗ ಶ ವ ನ ೇ ೊಳ ಾ ೆ. “ ಾಲ ದ ೇ ಆಟ ಾಡಲು ಕೃಷನ ಗ ಹವನು
ೇಳ ದವ ಪ ೕ ತ. ಎಲವನೂ ಟು ಭಗವಂತನ ೆನು ಹ ದ ಮ ಾ ಾ ಶು ಾ ಾಯ ರು. ಇಂತಹ
ಇಬ ರು ೇ ಾಗ ನ ೆದ ಸಂ ಾಷ ೆಯನು ರಂತರ ೇ ೕವನ ಾಥ ಕ ಾ ೊಳ ೇಕು ಎನು ವ ದು
ನಮ ಅ ಾ ೆ. ಾ ಾ ಶು ಾ ಾಯ ರ ಉಪ ೇಶದ ಮುಂ ನ ಾಗವನು ನಮ ೆ ವ ೇ ” ಎಂದು
ೇಳ ಾ ೆ ೌನಕರು.

॥ಇ ೕಮ ಾ ಗವ ೇ ಮ ಾಪ ಾ ೇ ೕಯಸ ಂ ೇ ತೃ ೕS ಾ ಯಃ ॥
ಾಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ಮೂರ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮು ತು

*********

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 59
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೪

ಚತು ೋ S ಾ ಯಃ
ಉಪ ೇಶ ಮುಂದುವ ಸುವಂ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರ ಪ ೕ ತನ ಾ ಥ ೆ

ೈ ಾರಣ ದ ೌನ ಾ ಗ ೆ ಾಗವತ ಪ ವಚನ ಾಡು ರುವ ಉಗ ಶ ವಸು , ೌನ ಾ ಗಳ


ೋ ದ ಆಸ ಯನು ೋ ೇಳ ಾ ೆ: “ ೕವ ಏನು ೇ ೋ ಅ ೇ ಾತನು ಪ ೕ ತ
ಶು ಾ ಾಯ ರ ೇ ದ” ಎಂದು. ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ- ಶು ಾ ಾಯ ರು ಎಲವನೂ ಸಂ ಪ ಾ ೇ
ಒಂದು ಾಮ(Pause) ೊಡು ಾ ೆ. ಆಗ ಪ ೕ ತ “ಇನೂ ಈ ಕು ತು ವರ ಾ ೇ ” ಎಂದು
ೇ ೊಳ ಾ ೆ. ಈ ಂ ೆ ಭಗವಂತನನು ‘ ಾನತತ ಂ ಗುಣಸ ೋಧಂ’ ಎಂದು ವ ದರು. ಅಂದ ೆ
ಆತ ಎ ಾ ಗುಣಗ ಂದ ಅ ೕತ. ೕ ರು ಾಗ ಆತ ಗುಣವನು ಬಳ ೊಂಡು ಸೃ - -ಸಂ ಾರವನು ಏ ೆ
ಾಡು ಾ ೆ? ಈ ಶ ದ ರಚ ೆ ಏ ಾ ತು? ಾ ೆಲರೂ ಈ ಶದ ಏ ೆ ಹು ೆವ ? ನಮ ನು ಈ
ಭೂ ಯ ಹು ಸುವ ದ ಂದ ಭಗವಂತ ೇನು ಉಪ ೕಗ? ಈ ಎ ಾ ಪ ೆ ಗ ೆ ಉತರ ಎಂದು
ಪ ೕ ತ ಶು ಾ ಾಯ ರ ೇ ೊಳ ಾ ೆ.

ಪ ೕ ತನ ಮನಃ

ಸೂತ ಉ ಾಚ--
ಆತ ಾ ಾತ ಾ ಾರ ಪಶುದ ಣಬಂಧುಷು ।
ಾ ೆ ೕ ಾ ಕ ೇ ತ ಂ ರೂ ಾಂ ಮಮ ಾಂ ಜ ೌ ॥೦೨॥

ಪ ೕ ತಈ ೕ ಪ ೆ ಾಡು ಾಗ ಆತನ ಮನಃ ೇ ತು ಎನು ವ ದನು ಇ ಸೂತರು ವ ಸುವ ದನು


ಾಣು ೇ ೆ. “ಆತ ತನ ೇಹ, ಪ , ಮಕ ಳ , ಮ ೆ, ಪಶು, ಸಂಪತು, ಬಂಧುಗಳ , ೇಶ, ಎಲವ ದರ ೕಹ
ೊ ೆದು ಮ ಲ ಮನಸ ಾ ದ” ಎನು ಾ ೆ ಸೂತರು(ಉಗ ಶ ವಸು ). ಈ ಾತನು ೇ ಾಗ ನಮ ೊಂದು
ಸಂಶಯ ಬರುತ ೆ. ಅ ೇ ೆಂದ ೆ ಈ ಂ ೆ ಒಂದ ೇ ಸ ಂಧದ , ಶು ಾ ಾಯ ರ ಆಗಮನಕೂ ದಲು ಆತ
ಎ ಾ ೕಹವನು ೊ ೆದು ಗಂ ಾ ನ ೕರ ೆ ಬಂ ದ ಎಂದು ೇಳ ಾ ೆ.[ ಮು ವ ೋ
ಮುಕಸಮಸಸಂಗಃ-೦೧-೧೯-೦೭]. ಾ ಾ ಪ ನಃ ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರ ಉಪ ೇಶ ೇ ದ ೕ ೆ ರೂ ಾಂ
ಮಮ ಾಂ ಜ ೌ ಎಂದು ಏ ೆ ೇ ದರು ಎನು ವ ದು ನಮ ೆ ಯುವ ಲ. ಈ ನಮ ೊಂದಲ ಪ ಹ ಸು ಾ
ಆ ಾಯ ಮಧರು ತಮ ಾತ ಯ ಣ ಯದ ೇಳ ಾ ೆ: “ಅ ೆ ೕ ಾಂ ತಂ ರೂ ಾಂ ತ ಾ
ೇಷ ೋ ಜ ೌ” ಎಂದು. ಅಂದ ೆ ೇ ೆಯವ ಂದ ಎಂದೂ ಡ ಾಗದಂತಹ ಮಮ ೆಯನು ಪ ೕ ತ
ದ ೇ ದ ಂದ ಆತನ ಾವ ೇ ೕಹದ ಲವ ೇಶ ಇರ ಲ ಎನು ವ ದು ೕ ನ ೆ ೕಕದ
ಾತ ಯ .

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 60
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೪

ಸಂ ಾಂ ಾಯ ಸನ ಸ ಕಮ ೆವ ಕಂ ಚ ಯ ।
ಾಸು ೇ ೇ ಭಗವ ಾ ತ ಾವಂ ದೃಢಂ ಗತಃ ॥೦೪॥

“ತನ ಾ ನ ಷಯದ ಸ ಷ ಾದ ಅ ವನು ೊಂ ದ ಪ ೕ ತ, ವಗ (ಐ ಕ ಧಮ -ಅಥ - ಾಮ)ವನು


ಟು , ಸಮಸ ಗುಣಪ ಣ ಾ ರುವ ಾಸು ೇವ ೇ ತನ ‘ಆತ ’ ಎಂದು ಗ ಾ ದು ೊಂಡ”
ಎನು ಾ ೆ ಸೂತರು. ಇ “ಪ ೕ ತ ತನ ಆತ ಾಸು ೇವ ಎಂದು ದೃಢ ಾ ದು ೊಂಡ” ಎಂ ಾ ೆ. ಈ
ಾತು ನಮ ೆ ಪ ಣ ಅಥ ಾಗ ೇ ಾದ ೆ ಾವ ಆತ ಪದದ ಮೂ ಾಥ ೇ ೆಂದು ಯ ೇಕು.
ಾಸು ೇವಃ ಸವ ಸ ಮ ಾ ಾ ಸುದುಲ ಭಃ ॥ಭಗವ ೕ ಾ- ೭-೧೯॥ ಾಸು ೇವ ೇ ಸವ , ಆತ ೇ
ಜ ಾದ ಆತ ಎನು ತ ೆ ೕ ೆ. ಆತ ಎನು ವ ಪದದ ಅಥ ವನು ಾರತ ೕ ೆವ ಸುತ ೆ: ‘ಯ ಾ ೕ
ಯ ಾದ ೇ ಯ ಾ ಷ ಾ ಹ| ಯ ಾ ಸ ಸನ ೋ ಾವಸ ಾ ಾ ೆ ಭಣ ೇ’ ಇ | ಅಂದ ೆ
ಎಲವನೂ ಪ ೆದವನು ಆತ . ಾಮನ ಪ ಾಣದ ೇಳ ವಂ ೆ: ಆ ೇಃ ಸವ ಗು ಾ ಾಂ ಯ
ಆತ ಾಮತ ಾ ಹ ಂ । ಉ ಾ ೇ ತ ೆ ೕ ಾ ಆಪ ಾಮಸ ಾ ಭ ೇ ॥ ಸವ ಗುಣಪ ಣ ಾದ
ಭಗವಂತ ಆತ . ಅವನ ಮುಂ ೆ ಾ ೆಲರೂ ಅ ಾತ ರು. [ಜಡ ೊಂ ೆ ೋ ಾಗ ಾವ ಆತ ರು. ಆದ ೆ
ನಮ ಂತ ೊಡ ಆತ ಆ ಪರ ಾತ ]. ೕ ಾ ಆ ಾ ಎಂದ ೆ ಸವ ಗುಣಪ ಣ , ಸ ಾ ಂತ ಾ . ಏಷ
ೇ ಆ ಾ ಅಂತ ಾ ಅಮೃತಃ. ನ ಳ ದು ನಮ ನು ಯ ಸುವ ಭಗವಂತ ಆತ . ಇದ ೆ ೕ
ಬ ಹ ಸೂತ ದ ೕ ೆ ೇ ಾ ೆ : “ಓಂ ಆ ೆ ೋಪಗಚಂ ಾ ಹಯಂ ಚ ಓಂ ॥ ೩-೪೮೭ ॥” ಒಟ ನ
ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ: ಸ ಾನಂದಸ ರೂಪ ಾದ ಭಗವಂತ ೇ ಸವ ಗುಣಪ ಣ . ಆತ ೇ ನ ಲರ
ಅಂತ ಾ . ಆದ ಂದ ಅವ ೇ ನಮ ಾ ಎನು ವ ಾವ ೆ ೊಂದುವ ೇ ಆತ ಾನವನು
ೊಂದುವ ದು. ಇದ ೆ ೕ ೕ ೆಯ ಾಸು ೇವಂ ಸವ ಂ ಎಂ ಾ ೆ. ಸವ ಂ ಎಂದ ೆ ಪ ಪ ಣ ವಸು.
ಭಗವಂತ ೊಬ ೇ ಪ ಪ ಣ , ಉ ೆಲವ ಅಪ ಣ . ೕ ೆ ಪ ೕ ತ ಸ ಾ ಂತ ಾ ಯೂ,
ಸವ ಗುಣಪ ಣ ನೂ ಆದ ಭಗವಂತ ೊಬ ೇ ತನ ಆತ ಎಂದು ಗ ಾ ನಂ ದ. “ಭಗವಂತ ೇ ಆತ ,
ಅವನ ಅನಂತರ ೆಳ ನ ಮಟ ದ ಉ ದವ ಾ ೆ. ೕ ಾ ಭಗವಂತ ೇ ನನ ೆ ಾ , ಅವ ೇ
ಾಮಕ, ಅವನ ಾನು ಶರಣು ೋ ೇ ೆ. ಅವನನು ಟು ಇ ೆ ೕನನೂ ಾನು ಮನ ೆ
ಹ ೊಳ ವ ಲ” ಎಂದು ೕ ಾ ನ ಾ ದ ಪ ೕ ತ, ಭಗವಂತನ ಕು ತು ಇನೂ ೆ ೆ ೇ ಎಂದು
ಶು ಾ ಾಯ ರ ಾ ಸು ಾ ೆ.
ಪ ೕ ತನ ಾಥ ೆಯನು ೇ ದ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಈ ಉಪ ೇಶದ ಂ ೆ ೊಡ
ಇ ಾಸ ೆ. ಟ ದಲು ಸೃ ಯ ಆ ಯ ಾಗವತದ ಪ ೕಯವನು ಸ ಯಂ ಾ ಾಯಣ
ಚತುಮು ಖ ೆ ಉಪ ೇ ದ. ಆನಂತರ ಾರದರ ೇದ ೆಯಂ ೆ, ಸಮಸ ಮನುಕುಲದ ಉ ಾರ ಾ
ಭಗ ಾ ೇದ ಾ ಸರು ಾಗವತ ರಚ ೆ ಾ ದರು. ೕ ೆ ೇದ ಾ ಸ ಂದ ನನ ೆ ಹ ದು ಬಂದ ಾನವನು
ಾನು ನ ೆ ೕಡು ೇ ೆ” ಎಂದು. ೕ ೆ ಒಂದು ದೃ ಂದ ಸೃ ಯ ಆ ಂದ ೆ ೆದುಬಂದ ಾನ
ಪರಂಪ ೆ ಅತ ಂತ ಮಹತ ದು ಮತು ಪ ಾತನ ಾದದು. ಭಗವಂತ ಂದ ಬಂದ ಾಗೂ ಭಗವಂತನ ಬ ೆ ನ
ಾನ ಾದುದ ಂದ ಇದು ಾಗವತ. “ಅತ ಂತ ರಹಸ ಾದ ಈ ಾನ ಪರಂಪ ೆಯನು ನನ ತಂ ೆ ಾದ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 61
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೪

ೇದ ಾ ಸ ಂದ ೇ ೇ ೆ. ಅದ ೆ ೕ ಾರ ಾ ನ ೆ ೇಳ ೇ ೆ. ೇಳ ವ ದಲು ಾ ೆಲರೂ ಆ


ಭಗವಂತನನು ಾನ ಾ ೋಣ. ನಮ ಮನಸು ಆ ಭಗವಂತನ ಶು ಗೂಡ ” ಎಂದು ೇ ಪ ನಃ
ಾರ ಾ ಮಂಗ ಾಚರ ೆ ಾಡು ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು.

ಉಪ ೇಶ ಮುಂದುವ ಸುವ ಮುನ ಶುಕಮು ಗ ಂದ ಮಂಗ ಾಚರ ೆ

ೕಶುಕ ಉ ಾಚ--
ನಮಃ ಪರ ೆ ಪ ರು ಾಯ ಭೂಯ ೇ ಸದುದ ವ ಾನ ೋಧ ೕಲ ಾ।
ಗೃ ೕತಶ ತ ಾಯ ೇ ಾಮಂಧು ಾ ಾನುಪಲಭ ವತ ೇ ॥೧೨॥
ಮಂಗ ಾಚರ ೆ ಾಡು ಾ ಶುಕಮು ಗಳ ೇಳ ಾ ೆ: “ ಾರನು ಉ ಾಸ ೆ ಾ ದ ೆ ಎಲವನೂ
ಪ ೆಯಬಹು ೋ ಆ ಪರಮ ಪ ರುಷ ಭಗವಂತ ೆ ನಮ ಾ ರ. ಈ ಸತ ಾದ(ಸ ) ಪ ಪಂಚದ ಉದ ವ- ಾನ-
ೋಧ ಅಥ ಾ ಸೃ - -ಸಂ ಾರ ಾ ೆ ಒಂದು ೕ ೆ ೕ ಅವ ೆ ನಮ ಾ ರ” ಎಂದು. ೕ ೆ
ೇಳ ಾಗ ಇ “ಭಗವಂತ ಇದದನು ಸೃ ಾ ದ” ಎಂದು ಒಂದು ಮುಖ ಾದ ಾತನು ೇಳ ವ ದನು
ಾಣು ೇ ೆ. ಈ ಾತು ೆಲವ ೆ ೊಂದಲವನು ಂಟು ಾಡುತ ೆ. ಈ ಾತನು ಾವ ಅಥ
ಾ ೊಳ ೇ ಾದ ೆ ನಮ ೆ ‘ಸೃ ’ ಎನು ವ ಪದದ ಅಥ ಏನು ಎನು ವ ದು ರ ೇಕು. ಸೃ ಎಂದ ೆ
ಇಲದು ಉಂ ಾಗುವ ದಲ, ಬದ ೆ ಇರುವ ವಸು ೆ ಆ ಾರ ಬರುವ ದು. ಕುಂ ಾರ ಂದ ಮ ೆ
ಸೃ ಾ ತು ಎಂದ ೆ ಅ ಮಣು- ೕರು ಎಲವ ಇತು. ಇದ ವಸುಗ ೇ ೇ ಅದ ಂದ ೊಸ ೊಂದು
ಆ ಾರ ಾ ಣ ಾ ತು ಅ ೆ ೕ. ಇ ೇ ೕ ಭಗವಂತ ಇರುವ ವಸು ೆ ಆ ಾರ ೊಟು , ಈ ಾ ಾತ ಕ
ಮತು ರೂ ಾತ ಕ ಪ ಪಂಚವನು ಾ ಣ ಾಡು ಾ ೆ. ೕ ಾ ಈ ಪ ಪಂಚ ಸ . ಅಂದ ೆ ಇತು, ಇದದ ೆ ೕ
ಒಂದು ಆ ಾರ ಬಂತು. ಪ ಪಂಚವನು ಸೂ ಾ ೋ ದ ೆ ಈ ಸತ ನಮ ೆ ಯುತ ೆ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ
ಹುಟು ವ ದು ಎಂದ ೆ ಅ ಾಣುವ ಒಂದು ಶ ೕರ ಬರುವ ದು. ಅ ೇ ೕ ಾಯುವ ದು ಎಂದ ೆ ಾಣುವ ಶ ೕರ
ೋಗುವ ದು. ಮೂಲತಃ ೕವ ೆ ಹುಟೂ ಇ ಾ, ಾವ ಇ ಾ. ಅದು ಅ ಾ ತ . ಇ ೇ ೕ ಪ ಳಯ
ಾಲದ ಭೂ ದು ಾಶ ಾ ತು ಎಂದ ೆ ಕ ೆ ಾಣುವ ಭೂ ದು ಕ ೆ- ಾಣದ ಅಣು-ಕಣ ಾ
ಾ ಾವರಣದ ಪರ ಾಣು ಸಮುದ ಾ ರುವ ೇ ೊರತು ಇಲ ಾಗುವ ದಲ.
ಈ ೆ ೕಕದ ‘ಗೃ ೕತಶ ತ ಾಯ’ ಎನು ವ ಸೃ - -ಸಂ ಾರ ಾಡುವ ದ ಾ ಭಗವಂತ ಮೂರು
ಶ ಗಳನು ಪ ಪಂಚ ಂದ ೆ ೆದು ೊಳ ಾ ೆ ಎಂದು ೇ ದಂ ೆ ಾಣುತ ೆ. ಆದ ೆ ಇ ೇಳ ವ ದು ಅದನ ಲ.
ಏ ೆಂದ ೆ ಪ ಾಶಸಂ ಾದ ೕ ೆ ೇ ಾ ೆ:

ಗೃ ೕತಶ ತ ಾಯ ೕ ।
ಇ ಾ ಾನಂ ಾ ೇ ಾ ಃ ಶಕಯ ಈ ತುಃ ।
ಸ ರೂಪಭೂ ಾ ಅ ತು ೇದವ ಾವ ಾ ಾಃ ॥
-ಇ ಪ ಾಶಸಂ ಾವಚ ಾ ತ ಗೃ ೕತಶ ತ ೕವ ।

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 62
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೪

ಭಗವಂತ ತನ ರುವ ಮೂರು ತ ಶ ಗ ಂದ ಎಲವನೂ ಾಡು ಾ ೆ. ಅವ ಗ ೆಂದ ೆ: ಇ ಾಶ , ಾನಶ


ಮತು ಾಶ . ಾವ ೇ ಒಂದು ಆಗ ೇ ಾದ ೆ ೇ ಾ ರುವ ಮೂಲಭೂತ ಆಂತ ಕ ಶ ಗ ವ . ಇವ
ಭಗವಂತನ ಸ ರೂಪಭೂತ ಶ ಗಳ . [ಸತ -ರಜಸು -ತಮಸು ಾಹ ಶ ಗಳ . ಇವ ಒ ಶ ಗ ಾ ರ ೇ
ಅಶ ಾ ನಮ ೌಬ ಲ ೆ ಾರಣ ಾಗುತ ೆ]. ೕ ೆ ಭಗವಂತನ ಸ ರೂಪಭೂತ ಾ ರುವ ಮೂರು
ಶ ಗ ಂದ ೇ ಸೃ - -ಸಂ ಾರ ನ ೆಯುತ ೆ. ಾ ಪಂ ಕ ಾ ೋ ದರೂ ಕೂ ಾ ನಮ ೆ ಈ ಷಯ
ಸಷ ಾ ಯುತ ೆ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಮಡ ೆಯನು ಒಬ ಕುಂ ಾರ ಾಡ ೇ ಾದ ೆ ಆ ಮಡ ೆಯನು ಾವ
ಮ ಂದ ಾಡ ೇಕು, ಎಷು ೕರು ಾಕ ೇಕು, ಎಷು ಹದ ಾಡ ೇಕು, ೇ ೆ ಆ ಾರ ೊಡ ೇಕು, ಇ ಾ
ಾನ ೇಕು. ೇವಲ ಾನ ಇದ ೆ ಾಲದು, ಾಡ ೇಕು ಎನು ವ ಇ ೆ ಇರ ೇಕು ಮತು ಾಹ ಪ ಕರಗಳನು
ಬಳ ಾಡ ೇಕು. ೕ ೆ ಾವ ೇ ಒಂದು ವಸು ಾ ಣ ಾಗ ೇ ಾದ ೆ ಅ ಇ ಾಶ , ಾನಶ ಮತು
ಾಶ ಗಳ ಮೂಲಭೂತ ಶ ಗ ಾ ರುತ ೆ. ಇವ ಟ ದಲು ಸೃ ಯ ೆ ೆಯ ಭಗವಂತನ ರುವ
ಶ ಗಳ . ಭಗವಂತನ ಾನ ೇ ಆತನ ಇ ೆ, ಆತನ ಇ ೆ ೕ ಆತನ , ಆತನ ೕ ಆತನ ಾನ.
ಇನು ಈ ೆ ೕಕದ ‘ಗ ೕತ’ ಎನು ವ ಪದ ಬಳ ೆ ಏ ೆ ಾ ದರು ಎನು ವ ದು ಪ ೆ . ಗ ೕತ ಎಂದ ೆ ಇಲ ೇ
ಇರುವ ದಲ, ಇದ ಶ ಯನು ೇ ಾ ಾಗ ಬಳಸುವ ದು. ಭಗವಂತನ ಈ ಎ ಾ ಶ ಗಳ ಸ ಾ ಇರುತ ೆ.
ಆದ ೆ ಅ ವ ಾತ ಾ ಾಗ ೇ ೋ ಆ ಾಗ ಎನು ವ ದನು ‘ಗ ೕತ’ ಪದ ಸೂ ಸುತ ೆ.

ಭಗವಂತನ ಕು ತು ೇ ಾಗ ಎಲರಲೂ ಮೂಡುವ ಸ ೇ ಾ ಾನ ಪ ೆ - “ಇಂತಹ ಪರಮ ಪ ರುಷ


ಭಗವಂತ ಎ ಾ ೆ” ಎನು ವ ದು. ಈ ಪ ೆ ೆ ಉತ ಸು ಾ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಆತ ನ ಳ ೇ
ರ ಾ ಾ ೆ” ಎಂದು. ಆತ ನ ಳ ೆ ಇರುವ ದ ಂದ ೇ ನಮ ೆ ಇ ಾಶ , ಾನಶ ಮತು
ಾಶ ಗ ರುವ ದು. ೕಪದ ಅ ಯ ರುವ ದು ೇ ೆ ಾಣುವ ಲ ೕ ಾ ೇ ಭಗವಂತ ಬಹಳ
ಹ ರ ದರೂ ಕೂ ಾ, ಅವನನು ೋ ೇರುವ ಾ ನಮ ೆ ಾಣುವ ಲ. ೕ ಾ ನಮ ಹ ರ ೇ ಇರುವ
ಭಗವಂತನನು ಾವ ಎ ೆ ೋ ಹುಡು ಾಡು ರು ೇ ೆ. ಇದು ೇ ೆಂದ ೆ: ಮ ೆ ಂದರ ಎ ಾ ದು
ೕಪಗ ದು, ಅದರ ಮುಖ ಒತುಗುಂ (Main Switch) ಯ ೇ ಕತಲ ಒ ಾ ದಂ ೆ. ಒ ಆ ಒತುಗುಂ
ಕ ೆ ಎಲವ ಸುಲಭ. ಆದ ೆ ಈ ಒತುಗುಂ (Switch) ಗುವ ತನಕ ಒ ಾಟ. ಅ ಾ ತ ಾಧ ೆ ಎನು ವ ದು
ೆಳ ನ ಒತುಗುಂ ಯನು ಹುಡು ದಂ ೆ-ಭಗವಂತನನು ೇರುವ ಾ ಯನು ಹುಡುಕುವ .ಒ ಾ
ಕ ೆ ಎಲವ ೆಳ ಂ ೆಳಕು.

ಭೂ ೕ ನಮಃ ಸದ ನ ೇSಸ ಾಮಸಂಭ ಾ ಾ ಲಸತ ಮೂತ ೕ।


ಪ ಂ ಾಂ ಪ ನಃ ಾರಮಹಂಸ ಆಶ ೕವವ ಾ ಾಮನುಮೃಗ ಾಶು ೇ ॥೧೩॥

“ಮ ೆ ಮ ೆ ನಮ ಾ ರ” ಎನು ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು. ಾರು ಾ ಕ ೋ ಅವರ ಾಪವನು ೊ ೆದು,


ಅವರ ದುಃಖವನು (ವೃ ನ/ಬೃ ನ/ ಾಪ ಂದ ಬರುವ ದುಃಖವನು )ಪ ಾರ ಾಡುವವನು;
ದುಷ ೆ/ ಾಮಸ ೆ ಎಂದೂ ಉನ ಯ ಾಗ ವನು ೋರದವನು(ಅಸಂಭವಃ); ಸವ ಗುಣಪ ಣ ನು;

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 63
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೪

ಸತ ಸ ರೂಪನು; ಗುಣತ ಯಗಳ ಸ ಶ ೇ ಇಲದ ಾ ಾನಂದಗಳ ಅಖಂಡ ಮೂ ; ತಮ ೕವನವನು


ಭಗವಂತನ ಉ ಾಸ ೆ ೆ ೕಸ ಡುವ, ತ ಳ ೆ ಪ ಣ ಾ ಭಗವಂತನನು
ತುಂ ೊಂಡವರ( ಾರಮಹಂಸ ) ಂತ ೆ ೆ ಲುಕುವ ಮತು ಅವ ೆ ಬಯ ದನು ಕರು ಸುವ
ಾ ಾಯಣ ೆ ನಮ ಾ ರ ಎಂದು ಶು ಾ ಾಯ ರು ಭಗವಂತನನು ಸು ಸು ಾ ೆ.

ಸ ಏಷ ಆ ಾ SSತ ವ ಾಮ ೕಶ ರಸ ೕಮ ೕ ಧಮ ಮಯಸ ೕಮಯಃ ।


ಗತವ ೕ ೈರಜಶಂಕ ಾ ತಕ ಂ ೋ ಭಗ ಾ ಪ ೕದ ಾ ॥೧೯॥

ಎಲರ ಅಂತ ಾ , ಎಲರ ಾ ಭಗವಂತ ಮನನ ೕಲ ಾ ಗ ೆ(ಆತ ವಂತ ೆ) ಅ ೕಶ ರ. [ಭಗವಂತ


ಎಲ ಗೂ ಾ . ಆದ ೆ ಎಲ ಗೂ ಆ ಾನ ಇರುವ ಲ ಅ ೆ ೕ]. ಇಂತಹ ಭಗವಂತನನು ಶು ಾ ಾಯ ರು
ೕ ೕಮಯಃ, ಧಮ ಮಯಃ, ತ ೕಮಯಃ ಎಂದು ಸು ಾ ೆ. ೕ ೕಮಯಃ ಎಂದ ೆ: ೇದ ೇ ಅವನ
ಅ ೆ ಮತು ಅನುಗ ಹ ೆ ಪ ಾನ ಾರಣ ಾ ರುವವನು; ಧಮ ಮಯಃ ಎಂದ ೆ: ಾ ಕ ೕವನ ೇ
ಅವನ ಅನುಗ ಹ ೆ ಪ ಾನ ಾರಣ ಾ ರುವವನು. ತ ೕಮಯಃ ಎಂದ ೆ: ತಪ ೆ ೕ ಅವನ ಅನುಗ ಹ ೆ
ಪ ಾನ ಾರಣ ಾ ರುವವನು.

ೇವಲ ಾ ಜ ಭ ಂದ ಭಗವಂತನನು ಯುವ ದು ಾಧ . ಕಪಟ ಭ , ಕಪಟ ಾಂ ತ ಂದ


ಜನರನು ೕಸ ೊ ಸಬಹು ೇ ೊರತು ಭಗವಂತನನ ಲ. ತಮ ಾ ಜ ಭ ಂದ ಬ ಹ -ರು ಾ ಗಳ
“ಭಗವಂತನ ಇರವ ೕ ರಬಹುದು” ಎಂದು ಊ ಸು ಾ ೆ. ಅಂದ ೆ ಅವ ಗೂ ತರೂಪ ಾ ಭಗವಂತ
ೕ ೆ ೕ ಎಂದು ೇಳ ವ ದು ಾಧ ಲ. “ಇಂತಹ ಭಗವಂತ ನಮ ೆ ಅನುಗ ಹ ಾಡ ; ನನ ೆ ಇದನು
ಉಪ ೇಶ ಾ ದಂತಹ ೇದ ಾ ಸರೂ ಭಗವಂತನ ಅನುಗ ಹ ನಮ ೕ ರ ; ಆತ ನನ ಾ ೆಯ
ಕು ತು ನ ಂದ ನು ಸ ” ಎಂದು ಾ ಸು ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು.

ಏತ ೇ ಾತ ಭೂ ಾಜ ಾರ ಾ ೕ ಪೃಚ ೇ ।
ೇದಗ ೋ Sಭ ಾ ಸವ ಂ ಯ ಾಹ ಹ ಾತ ನಃ ॥೨೫॥

ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಸೃ ಯ ಆ ಯ ಭಗವಂತ ಚತುಮು ಖ ೆ ಏನನು ಉಪ ೇಶ


ಾ ದ ೋ; ಚತುಮು ಖ ತನ ಾನಸಪ ತ ಾರದ ೆ ಏನನು ಉಪ ೇಶ ಾ ದ ೋ; ನನ ತಂ ೆ
ೇದ ಾ ಸರು ನನ ೆ ಏನು ಉಪ ೇಶ ಾ ದ ೋ; ಅದ ೆ ೕ ಯ ಾವ ಾ ಾನು ಇನು ಮುಂ ೆ ನ ೆ
ೇಳ ೇ ೆ” ಎಂದು. ಭಗವಂತ ಸೃ - -ಸಂ ಾರವನು ಾವ ಾರಣ ಾ ಾಡು ಾ ೆ ಎನು ವ
ಪ ೆ ಯನು ಂ ೆ ಾರದರು ತಮ ತಂ ೆ ಚತುಮು ಖನ ೇ ದರು. ಅ ೇ ಪ ೆ ಯನು ಇ ಪ ೕ ತ
ಶು ಾ ಾಯ ರ ೇ ಾ ೆ. ಚತುಮು ಖ ೇದಗಭ . ಅಂದ ೆ ಸಮಸ ೇದಗಳ ಆತನ ಗಭ ದ ಸ ಾ
ೆ ೆ ರುತ ೆ. ತನ ಾಲು ಮುಖಗ ಂದ ಾಲು ೇದಗಳನು ಅ ವ ಕ ೊ ದವನು ಚತುಮು ಖ. ಇಂಥ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 64
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೪

ಚತುಮು ಖ ಸ ಯಂ ಾ ಾಯಣ ಂದ ಪ ೆದ ಾನವನು ತನ ಮಗ ಾರದ ೆ ಉಪ ೇ ದ. ಇ ೇ


ಉಪ ೇಶವನು ಾನು ನನ ತಂ ೆ ೇದ ಾ ಸ ಂದ ಪ ೆ ೆ. ಾನು ಏನನು ಪ ೆ ೇ ೋ ಅದ ೆ ೕ
ಯ ಾವ ಾ ಾನು ನ ೆ ೇಳ ೇ ೆ ಎಂದು ಮಂಗ ಾಚರ ೆ ಾಡು ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು.

॥ಇ ೕಮ ಾ ಗವ ೇ ಮ ಾಪ ಾ ೇ ೕಯಸ ಂ ೇ ಚತು ೋ S ಾ ಯಃ ॥


ಾಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ಾಲ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮು ತು

*********

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 65
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಪಂಚ ೕS ಾ ಯಃ
ಸೃ ಯ ಸಂ ಪ ತ ಣ- ಾರದ ಚತುಮು ಖ ಸಂ ಾದ

ಸೃ - -ಸಂ ಾರದ ಕು ತು ಪ ದ ಪ ೕ ತ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಸೃ ಯ ತ ಣವನು ಸಂ ಪ ಾ


ಾರದ-ಚತುಮು ಖ ಸಂ ಾದ ರೂಪದ ಈ ಅ ಾ ಯದ ೕ ಾ ೆ. ಮುಂ ೆ ಸೃ ಯ ವಣ ೆ ಮೂರ ೇ
ಸ ಂಧದ ಾರ ಾ ಬರುತ ೆ. ಆದ ೆ ಇ ಅದರ ಸಂ ಪ ತ ಣವನು ಾವ ಾಣಬಹುದು. ಬ , ನಮ -
ಲರ ಪರ ಾ ಾರದರು ಚತುಮು ಖನ ಾ ದ ಪ ೆ ಮತು ಅದ ೆ ಚತುಮು ಖನ ಉತರವನು ಅವರ
ಾ ಂದ ೇ ೇ ೆ ೕಣ.

ಾರದ ಉ ಾಚ--
ೇವ ೇವ ನಮ ೇSಸು ಭೂತ ಾವನ ಪ ವ ಜ ।
ತ ಾ ೕ ಯ ಾ ನ ಾತ ತತ ದಶ ನ ॥೦೧॥

ಚತುಮು ಖ ಾರದನ ತಂ ೆ. ಸೃ ಯ ಆ ಯ ನವ ಪ ಾಪ ಗಳ ಮತು ಾವ ಪ ಾಪ ಯೂ ಅಲದ


ತ ಬಹ ಾ ಾರದರೂ ೇ ಹತು ಮಂ ಮ ಾ ಾ ಗಳನು ಚತುಮು ಖ ಸೃ ದ. ಈ ಹತು
ಮಂ ಗಳ ದ ನನು ಟ ೆ ಾರದ ೇ ಅತ ಂತ ಎತರದ ಾ . ಅಂತಹ ಾರದರು ಚತುಮು ಖನ
ೇಳ ಾ ೆ: “ ೕನು ೇವ ೆಗ ಗೂ ೇವ ೆ” ಎಂದು. ೇವ ೆ ಎನು ವ ಪದ ೆ ಅ ೇಕ ಅಥ ಗ ೆ.
ಮು ಾ ಥ ದ ೇ ಾ ಎಂದ ೆ ಾ ಾ ಭಗವಂತ ೇ. [ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಾಯ ಯ ‘ಭ ೋ ೇವಸ
ೕಮ ’ ಎನು ವ ೇ ಾ ಎಂದ ೆ ಾ ಾ ಭಗವಂತ]. ಭಗವಂತನ ನಂತರ ೇವ ೆಗಳ ಅ ೇಕ ಾಗೂ
ಅವರ ಧ ಹಂತ/ಮಟ / ಾರತಮ ೆ. ಈ ಎ ಾ ೇವ ೆಗಳ ಎಲ ಂತ ಎತರದ ರುವ ೇವ ೆ
ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ . ೕ ಾ ಚತುಮು ಖ ೇವ ೇವ. [ ವ -ವ ವ ಾ ೇ ಾತು]. ೇವ ೆಗಳ ಎಂದ ೆ
ಪ ಪಂಚದ ವ ವ ಾರ ನ ೆಸುವವರು ಎನು ವ ಅಥ ವ ಇ ೆ. ಏ ೆಂದ ೆ: ತ ಾ ಾ ಗ ಾ ಪ ಂದು
ಯನು ನ ೆಸುವವರು ೇವ ೆಗ ಾ ರುವ ದ ಂದ ಅವರನು ೇವ/ ೇವ ೆ ಎಂದು ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ಾ ಾ
ಜಗ ನ ಎ ಾ ವ ವ ಾರಗಳನು ನ ೆಸುವ ತ ಾ ಾ ಗಳ ೇ ಸವ ೆ ೕಷ ಾದ ಚತುಮು ಖ ೇವ ೇವ.

ನಮಸ ಸು ಾ ಾರದರು ಚತುಮು ಖನನು ಇ ‘ಭೂತ ಾವನ ಪ ವ ಜ’ ಎಂದು ಸಂ ೋ ಸುವ ದನು
ಾವ ಾಣು ೇ ೆ. ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ ನ ಾ ವ ವ ಾರಗಳ ೇಂದ ಾನ ಾದ ತ
ಅಥ ಾ ಾನಮಯ ೋಶದ ಾಮಕ ೇವ ೆ. ಇಂತಹ ಅತ ಂತ ಮಹ ಾದ ಇಂ ಯದ ಾಮಕ
ಶ ಾದ ಚತುಮು ಖ ‘ಭೂತ ಾವನಃ’. ಇನು ‘ಭೂತ’ ಅಂದ ೆ ೕವ ಾತ; ಾವನ ಅಂದ ೆ
ಾ ಣ(Creation). ೕ ಾ ಭೂತ ಾವನಃ ಅಂದ ೆ ಎ ಾ ೕವಗಳನು ಸೃ ಾ ದ ತಂ ೆ ಎಂದಥ .
ಇತರ ೇವ ೆಗ ಗೂ ಸೃಷ ತ ೆ. ಆದ ೆ ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ ಎಲ ಗೂ ತಂ ೆ. ಎ ಾ ೕವರ ಸೃ ಾ ರ ಎನು ವ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 66
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ೇಷಣ ಾ ಾದರೂ ಅನ ಯ ಾಗುವ ದ ೆ ಅದು ಬ ಹ - ಾಯುಗ ೆ ಾತ . ೕ ಾ ಾರದರು


ಚತುಮು ಖನನು “ಸಮಸ ೕವ ಾತದ ತಂ ೆ ೕ” ಎಂದು ಸಂ ೋ ಾ ೆ. ಇನು ‘ಪ ವ ಜಃ’ ಅಂದ ೆ
ಎ ಾ ೕವರು ಹುಟು ವ ದಲು ಭಗವಂತನ ಾ ಕಮಲ ಂದ ಹು ದ ಆ ೕವ ಎಂದಥ . ಇದಲ ೇ ಈ
ಎರಡು ೇಷಣಗಳನು ಒಂ ೇ ಪದ ಾ ೋ ದ ೆ-‘ಭೂತ ಾವನಪ ವ ಜಃ’ ಎಂ ಾಗುತ ೆ. ನಮ ೆ
ದಂ ೆ ‘ಭೂತ ಾವನಃ’ ಆ ಾ ಾಯಣ( ಷುಸಹಸ ಾಮದ ಈ ಾಮ ಬಂ ೆ). ಆತ ಜಗ ನ ಸಮಸ
ೕವ ಾತದ(ಚತುಮು ಖನನೂ ೇ ) ಸೃ - -ಸಂ ಾರ ೆ ಾರಣಕತ . ಇಂತಹ ಭಗವಂತನ ದಲ
ಮಗ(ಪ ವ ಜ) ಾ ಹು ದ ಚತುಮು ಖ ‘ಭೂತ ಾವನಪ ವ ಜಃ’. ಬ ಹ ಣಃ ತರಂ ಂ ೇ, ಶಂಕರಸ
ಾಮಹಂ, ೕಯಂ ಪ ಂ, ಅಜ ತ ಂ, ಇಂ ಾ ಪ ಾಮಹಂ. ಹುಟು - ಾ ಲದ, ರ ಾರಮಣ
ಭಗವಂತ ಬ ಹ - ಾಯುಗ ೆ ಅಪ , ಗರುಡ- ೇಷ-ರುದ ೆ ಅಜ, ಇಂ ಾ - ೇವ ೆಗ ೆ ಮುತಜ. ಇಂತಹ
ಭಗವಂತ ಂದ ದಲು ಹು ದ ಚತುಮು ಖ ‘ಭೂತ ಾವನಪ ವ ಜಃ’.
ಚತುಮು ಖನನು ಆತನ ಅ ಾ ಾರಣ ಗುಣಗ ಂದ ಸಂ ೋಧ ೆ ಾ ದ ಾರದರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಅ ವನು
ೊಡತಕ ಾ ಂದ ನನ ೆ ಳ ವ ೆಯನು ೇಳ ” ಎಂದು. ಈ ೆ ೕಕದ ‘ ಾ ೕ ’ ಎನು ವ ಪದ
ಬಳ ೆ ಾ ೆ. ಸಂಸ ತದ ‘ ಾ ೕ ’ ಅಂದ ೆ ‘ ಸು’ ಎಂದಥ ವಲ, ಬದ ೆ ‘ ದು ೋ’ ಎಂದಥ .
ಆದ ೆ ಆ ಅಥ ದ ಈ ಪದ ಇ ಬಳ ೆ ಾಗಲು ಾಧ ಲ. ಆದರೂ ಏ ೆ ಬಳ ಾ ೆ? ಈ ಪ ೆ ೆ ಆ ಾಯ
ಮಧರು ತಮ ಾತ ಯ ಣ ಯದ ಉತ ಸು ಾ ೇಳ ಾ ೆ: “ ಾ ೕ ಾಪಯ । ‘ವ ತ ೕ
ೇದ ಾ ತಂತ ಕರ ೇಷು’ ಇ ವಚ ಾ । ಇ ೊ ಬ ರ ಹ ರ ‘ ಸು’ ಅನು ವ ಬದಲು ‘ ’ ಎಂದು
ೇಳ ವ ದು ಾ ತಂತ ವನು ೋ ಸುವ ದ ೆ . ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಾವ ಕಷ ಪಟು ಮ ೆ ಂದನು
ಕ ರು ೇ ೆ. ಆದ ೆ ಾತ ಾಡು ಾಗ “ಕಷ ಪಟು ಕ ದ ಮ ೆ” ಎನು ೇ ೆ. ಇ ‘ಕ ದ’ ಎನು ವ ಪದದ
ಬದಲು ‘ಕ ದ’ ಎನು ವ ಪದ ಬಳ ೆ ಾ ತಂತ ವನು ೋ ಸುತ ೆ. ಕ ದ ವ ಗಳ ೇ ೆಯವ ಾದರೂ
ಕೂ ಾ ಅ ಾ ತಂತ ಅವರ ಲ ೇ ನಮ ರುವ ದ ಂದ ೕ ೆ ಪದ ಪ ೕಗ ಾಡು ೇ ೆ. ಇ ೇ ೕ
ಇ ಾರದರು ‘ ಾ ೕ ’ ಎಂದು ಪದ ಬಳ ರುವ ದು ‘ ದು ೋ’ ಎಂದು ಆ ೆ ಾಡುವ ದಕ ಲ, ಬದ ೆ
ೕವ ಾತದ ೇ ಅ ೊಡ ಶ ಾದ ಚತುಮು ಖನ ಸ ತಂತ ಾ ರ ಾಡುವ ಶ ಯ ಗುರು ಂ ಾ .
ಾರದರು ೇಳ ಾ ೆ: “ ಾವ ೆ ಆತ ಸ ರೂಪದ ಸ ಾದ ವರ ೆಯನು ೊಡುತ ೋ ಆ ೆ ಯನು
ನನ ೆ ೇಳ ” ಎಂದು. ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ‘ಆತ ’ ಎಂದ ೆ ಪರ ಾತ . ಭಗವಂತನನು ಸ ಾ ಾಣುವ,
ಆತನ ೊ ೆ ೆ ಾತ ಾಡುವ, ಭಗವಂತನ ಅಪ ೋ ಾನವ ಳ ಾರದರು ತನ ಂತ ೆಚು ಭಗವಂತನನು
ಅ ತ ಚತುಮು ಖನ “ಭಗವಂತನ ಕು ತು ೇಳ ” ಎಂದು ೇಳ ವ ದು ಅವರ ಭಗವಂತನ ಬ ೆ ರುವ
ಕಳಕ ಯನು ೋ ಸುತ ೆ. ಾನ ೆ ಎನು ವ ಲ. ಅದನು ಎಷು ದರೂ ಯ ೇ ಇರುವ ದು
ಅನಂತ ಾ ೕ ಉ ಯುತ ೆ. ೕ ಾ ಾರದರು “ಭಗವಂತನ ಅ ವನು ೊಡತಕ ಂತಹ ಷಯವನು
ನನ ೆ ೇಳ ” ಎಂದು ಚತುಮು ಖನ ಾ ೊಳ ಾ ೆ.

ಯದೂ ಪಂ ಯದ ಾನಂ ಯತಃ ಸೃಷ ದಂ ಪ ೋ ।


ಯತ ಂಸಂ ಯತ ರಂ ಯಚ ತ ತತ ಂ ವದ ತತ ತಃ ॥೦೨॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 67
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಾನು ಯ ೇ ಾದ ಸಂಗ ಾವ ದು ಎನು ವ ದನು ವ ಸು ಾ ಾರದರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಈ ಜಗ ಗೂ


ಮತು ಭಗವಂತ ಗೂ ಇರುವ ಸಂಬಂಧ ಏನು ಎನು ವ ದನು ಾವ ೇಳ ೇಕು” ಎಂದು. ಈ ಜಗತು
ಾವ ಭಗವಂತನ ರೂಪ ೕ ಅಂತಹ ಭಗವಂತನ ಬ ೆ ೆ ೇ ಎಂದು ಾರದರು ಚತುಮು ಖನ
ೇ ೊಳ ಾ ೆ. ಾರದರ ಈ ಪ ೆ ಯನು ಗಮ ದ ೆ ನಮ ೆ ಸ ಲ ೊಂದಲ ಾಗುತ ೆ. ಈ ಜಗತು
ಭಗವಂತನ ರೂಪ ಾಗುವ ದು ೇ ೆ ಎನು ವ ಪ ೆ ನಮ ಮೂಡುತ ೆ. ಈ ೊಂದಲ ಪ ಾರ ಾಗ ೇ ಾದ ೆ
ಾವ ಇ ಬಳ ೆ ಾ ರುವ ‘ರೂಪ’ ಎನು ವ ಪದದ ಮೂ ಾಥ ವನು ಯ ೇಕು. ‘ರೂಪ-ರೂಪ ಾಂ’
ಎನು ವ ದು ಾತು. ಆದ ಂದ ಇ ಾರದರು “ಈ ಜಗ ೆ ರೂಪ ೊಡುವವನ ಕು ತು ೇಳ ” ಎಂದು
ಚತುಮು ಖನ ೇ ೇ ನಃ, “ಭಗವಂತ ೇ ಜಗ ನ ರೂಪದ ಪ ಾಮ ೊಂಡ ಬ ೆಯನು ೇಳ ” ಎಂದು
ೇ ರುವ ದಲ. ಬಹು ತ ಜಗ ಬಹು ಾಕರ ಾ ಪರಶ ರನನಗುಣಃ ಪರಮಃ । ಈ ಅನಂತ ಾದ ಶದ
ಒಂದು ಇ ೊ ಂದರಂ ಲ. ಇ ಅನಂತ ೈ ದ ಗ ೆ. ಒಂ ೇ ಮರದ ಒಂದು ಎ ೆ ಇ ೊ ಂದು ಎ ೆ ಂತ
ನ ! ಇಂತಹ ಜಗ ೆ ರೂಪ ೊಟ ವನ ಬ ೆ ೆ ೇಳ ಎಂದು ಾರದರು ಾ ಾ ೆ.
ಮುಂದುವ ದು ಾರದರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಈ ಜಗ ನ ಅ ಾನ ಾ ೋ ಅವನ ಕು ತು ೇಳ ” ಎಂದು.
ಅ ಾನ ಅಂದ ೆ ‘ಅ ಕ ಾನ ’. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಾವ ಕು ಯ ಕು ದ ೆ ಕು ನಮ ೆ
ಅ ಾನವಲ. ಏ ೆಂದ ೆ ಕು ಯನು ೊ ರುವ ದು ಭೂ ; ಭೂ ಯನು ೊ ರುವ ದು
ಸಂಕಷ ಣ[ಆಕಷ ಣ ಅಥ ಾ ಗುರು ಾ ಕಷ ಣ ಶ ]; ಸಂಕಷ ಣನನು ೊ ರುವ ದು ಾಯು
[ ಾ ಾವರಣ/ ಾ ಣಶ ]; ಾ ಣನನು ೊ ರುವ ದು ಆ ಾ ಾಯಣ. ಆದ ಂದ ಎಲಕೂ ಅ ಾನ ಆ
ಭಗವಂತ. ಅಂತಹ ಭಗವಂತನ ಕು ತು ೇಳ ಎಂದು ಾರದರು ಚತುಮು ಖನ ೇ ೊಳ ಾ ೆ. ಾರು
ಎಲವನೂ ಸೃ ದ ೋ, ಾರು ಎಲವ ದಕೂ ರೂಪ ೊಟ ೋ, ಾರು ಎಲವ ದಕೂ ಆ ಾರ ಾ
ಂ ಾ ೋ, ಅಂತಹ ಭಗವಂತನ ಕು ತು ೇಳ ೇಕು ಎನು ವ ಅ ಾ ೆಯನು ಇ ಾರದರು
ವ ಕಪ ಾ ೆ. ಈ ೆ ೕಕದ ಾರದರು ಚತುಮು ಖನನು ‘ಪ ೋ’ ಎಂದು ಸಂ ೋ ರುವ ದನು
ಾಣು ೇ ೆ. ಪ ಕೃಷ ಾದ, ಎಲ ಂತ ಾದ ಭಗವಂತ ಂದ ಸೃಷ ಾದ ಾಗೂ ಅಂತಹ ಭಗವಂತನನು
ಬಲ ೕನು ನನ ೆ ಇ ೆಲವನೂ ೇಳ ಎನು ವ ದು ಈ ೇಷಣದ ಂ ನ ಾತ ಯ .
ಈ ೆ ೕಕದ ದಲು ಜಗ ನ ಅ ಾನ ಾ ರುವ ಭಗವಂತನ ಕು ತು ೇಳ ಎಂದು ೇ ದ ಾರದರು,
ಮ ೆ ‘ಸಂ ಾನ’ ಾದ ಭಗವಂತನ ಕು ತು ೇಳ ಎಂ ಾ ೆ. ಸಂ ಾನ ಎಂದ ೆ ೇರ ಆ ಾರ. ಒ ನ
ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ: ಜಗ ನ ೇರ ಆ ಾರನೂ ಮತು ೊ ೇಯ ಆ ಾರನೂ ಆ ರುವ ಭಗವಂತನ ಕು ತು
ೇಳ ೇಕು ಎನು ವ ದು ಾರದರ ಾಥ ೆ. ಇ ಇ ೊ ಂದು ೇಷ ಾದ ಾತನು ಾರದರು
ೇ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಾರದರು ೇಳ ಾ ೆ: “ ಾರು ಎಲವ ಆ ಾ ೋ ಅಂತಹ ಪರಮತತ ದ
ಬ ೆ ಯ ಾವ ಾದ ಅ ವನು ೊಡು” ಎಂದು. ಇ ‘ಎಲವ ಆ ರುವವನು’ ಎಂದ ೆ ಎಲವನೂ ಬಲವನು,
ಎಲವನೂ ಾಡಬಲ ಸವ ಸಮಥ ಎಂದಥ .

ಸವ ಂ ೆ ೕತ ಭ ಾ ೇದ ಭೂತಭವ ಭವತ ಭುಃ ।


ಕ ಾಮಲಕವ ಶಂ ಾ ಾವ ತಂ ತವ ॥೦೩॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 68
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಾನು ಈ ಪ ೆ ಯನು ಚತುಮು ಖನ ೇ ಏ ೆ ೇಳ ೇ ೆ ಎನು ವ ದನು ಈ ೆ ೕಕದ ಾರದರು


ಸ ಷಪ ಾ ೆ. ಾರದರು ಚತುಮು ಖನ ೇಳ ಾ ೆ: “ ಎಲವನೂ ರುವ ೕವ
ಭೂತಭವ ಭವತ ಭುಃ” ಎಂದು. ಾರದರು ಬಳ ರುವ ‘ಭೂತಭವ ಭವತ ಭುಃ’ ಎನು ವ ಾಮ ಭಗವಂತನ
ಾಮ ಾ ಷುಸಹಸ ಾಮದ ಬಂ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಅ ೇ ಾಮವನು ಚತುಮು ಖನ ಪರ ಾ
ಾರದರು ಇ ಬಳ ಾ ೆ. ಇದರ ಅಥ : “ಭಗವಂತನನು ಟ ೆ, ಂ ನ, ಇಂ ನ ಮತು ಮುಂ ನ
ಎಲವ ದರ ಒ ೆಯ ೕನು” ಎಂದು. ಏ ೆಂದ ೆ ಚತುಮು ಖ ೆ ಒಂ ೊಂದು ಕಲ ವ ಒಂ ೊಂದು ನದಂ ೆ.
ಆತ ಂ ನ ಅ ೇಕ ಕಲ ಗಳ ಅ ೇಕ ಸೃ ಾ ರುವ ಾಗೂ ಭ ಷ ನ ಇನೂ ಅ ೇಕ ಸೃ
ಾಡ ರುವ ಮ ಾಶ . ೕ ಾ ಇ ೕ ಪ ಪಂಚ ಚತುಮು ಖ ೆ ಚಳ. ಭಗವಂತನ ಬ ೆ ನ
ಾನ( ಷ ಾನ/ ವರ ಾದ ಾನ) ಬ ಹ - ಾಯು ೆ ದಷು ಇ ಾ ಗೂ ರಲು ಾಧ ಲ.
ೕ ಾ ಾರದರು ತಮ ಪ ೆ ಯನು ೇರ ಾ ಚತುಮು ಖನ ಮುಂ ಾ ೆ.

ಯ ಾ ೋ ಯ ಾ ಾ ೋ ಯತ ರಸ ಂ ಯ ಾತ ಕಃ ।
ಏಕಃ ಸೃಜ ಭೂ ಾ ಭೂ ೈ ೇ ಾತ ಾಯ ಾ ॥೦೪॥

ಮ ನು ಸೃ ಾ ದ, ಳ ದು ಮ ನು ಯಂ ಸುವ, ಮ ಅಂತ ಾ ಬ ೆ ಮ ೆ
ರುವಷು ೇ ೆ ಾ ೆ ರಲು ಾಧ ? ಎಂದು ಪ ದ ಾರದರು, ಆನಂತರ ನಮ ಂತಹ
ಾ ಾನ ಜನರ ಪರ ಾ ಒಂದು ಪ ವ ಪ ಾಡುವ ದನು ಈ ೆ ೕಕದ ಾಣು ೇ ೆ.
ಅಸಂಗತ ಾದುದನು ೇ ಸಂಗತವನು ಪ ೆಯುವ ಸಲು ಾ ಾರದರು ೇಳ ಾ ೆ: “ನನಗ ದಂ ೆ ಈ
ಜಗತನು ಸೃ ಾಡುವ ಇ ೊ ಂದು ಶ ಇಲ; ಎಲವ ೕ ೇ; ಂ ಾ ೆ ೇ ೆ?” ಎಂದು. ಒಬ
ಾ ಾನ ೆ ಈ ೕ ೕಚ ೆ ಬಂದ ೆ ಅದ ೆ ಚತುಮು ಖನ ಉತರ ೇನು ಎಂದು ಚತುಮು ಖನ
ಾ ಂದ ೇ ೇಳ ವ ದ ಾ ಾರದರು ಇ ಈ ೕ ೇ ಾ ೆ. “ಪಂಚಭೂತದ ಸೃ , ಗಂಡು- ೆ ನ
ಸೃ , ೕವ ಂದ ೕವದ ಸೃ , ಇ ೆಲವ ನ ಸ ರೂಪಭೂತ ಾಮಥ ಂದ ೇ ನ ೆಯು ರುವ ದು”
ಎನು ಾ ೆ ಾರದರು.
ಆತ ಾವಯ ೇ ಾ ನ ಪ ಾ ಾವ ೕಃ ಸ ಯ ।
ಆತ ಶ ಮವಷ ಭ ಸೂತ ಾ ಾಕಮಃ ॥೦೫॥

“ಎಲವನೂ ಸೃ ಾಡುವವನೂ ೕ ೇ; ೊ ೆ ೊಂದು ನ ಎಲವನೂ ಸಂ ಾರ ಾಡುವವನೂ ೕ ೇ.


ೕನು ಇ ೊ ಂದು ಾಹ ಶ ಯ ೆರ ಂದ ಇ ೆಲವನೂ ಾಡು ಲ, ಬದ ೆ ಸ ಾಮಥ ಂದ
ಾಡು ರು ೆ. ೇ ೆ ೇಡ ತನ ೊ ೆ ಂದ ನೂಲನು ೆ ೆದು ಬ ೆಯನು ಸುತ ೋ ಾ ೇ, ೕನು
ಪ ಪಂಚ ೆಂಬ ಬ ೆಯನು ಅದ ೊಳ ೆ ನಮ ರು ೆ” ಎನು ಾ ೆ ಾರದರು.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 69
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಾಹಂ ೇದ ಪರಂ ತ ಾ ಾ ವರಂ ನ ಸಮಂ ೋ ।


ಾಮರೂಪಗು ೈ ಾ ವ ಂ ಸದಸ ಂ ದನ ತಃ ॥೦೬॥

“ ೕನು ರುವ ಈ ಪ ಪಂಚವನು ೋ ದ ೆ ಂ ಾ ೆ ೆ ನ ೆ ಸಮ ಾ ರುವ ಅಥ ಾ ನ ಂತ


ಉನ ತ ಾ ರುವ ಶ ಇ ೊ ಂ ಲ ಎಂದು ನನಗ ಸುತ ೆ. ಾಮ-ರೂಪ- ಾತ ಕ ಾ ರುವ ಈ
ಪ ಪಂಚದ ಮೂಲತಃ ಇರುವ ದು ಎರ ೇ ಬ ೆ. ಒಂದು ಕ ೆ ಾಣುವಂತಹದು(ಸ ) ಮತು ಇ ೊ ಂದು ಕ ೆ
ಾಣ ೇ ಇರುವಂತಹದು(ಅಸ ). ಇಂತಹ ಾಯ ಾರ ಾತ ಕ ಪ ಪಂಚ ೇವಲ ಂದ ಾ ಣ ಾ ೆ
ಎಂದು ಾನು ದು ೊಂ ೇ ೆ” ಎಂದು ತಮ ಪ ವ ಪ ೇ ೆಯನು ಮುಂ ಟ ಾರದರು, ಈ
ಳವ ೆ ಂ ನ ಒಂದು ಸಮ ೆ ಯನು ಚತುಮು ಖನ ಮುಂ ಡು ಾ ೆ.

ಸ ಭ ಾನಚರ ೂೕರಂ ಯ ತಪಃ ಸುಸ ಾ ತಃ ।


ೇನ ೇದಯ ೇ ನಸ ಂ ಪ ಾಂ ಶಂ ಾಂ ಚ ಯಚ ॥೦೭॥

“ಎಲವ ೕ ೇ ಎಂದು ನನಗ ದರೂ ಕೂ ಾ, ಅಂತಹ ೕನು ಸೃ ಯ ಆರಂಭದ ಾ ಾರು ವಷ ಗಳ


ತನಕ, ಾರ ಾ , ಏ ಾಗ ೆ ಂದ ತಪಸು ಾ ರುವ ದು ಾರನು ಕು ತು? ಈ ಸಮ ೆ ೆ ಉತರ
ಾಣ ೇ ೊಂದಲ ೊ ಳ ಾ ೇ ೆ” ಎಂದು ತಮ ಸಮ ೆ ಯನು ಚತುಮು ಖನ ಮುಂ ೆ ೋ ೊಳ ಾ ೆ
ಾರದರು.
ಏತ ೆ ಪೃಚತಃ ಸವ ಂ ಸವ ಸಕ ೇಶ ರ ।
ಾ ೕ ಯ ೈ ೇದಮಹಂ ಬು ೆ ೕSನು ಾ ತಃ ॥೦೮॥

ಚತುಮು ಖ ೇ ಪ ಪಂಚದ ೊ ೆ, ಆತ ಂದ ೇ ಎಲವ ಸೃ ಾ ರುವ ದು, ಅವ ೇ ಈ ಪ ಪಂಚದ


ಮೂ ಾ ಾರ ಎಂದು ದು ೊಂಡ ೆ, ಅಂತಹ ಚತುಮು ಖ ಆ ಾಧ ೆ ಾಡು ರುವ ಶ ಾವ ದು? ಆ
ಮ ಾಶ ಯ ಬ ೆ ೆ ಸಮಗ ಾ ವ ಸ ೇ ೆಂದು ಾರದರು ತಮ ತಂ ೆ ಾದ ಚತುಮು ಖನ
ೇ ೊಳ ಾ ೆ. ಾವ ಈ ಪ ೆ ಯನು ಚತುಮು ಖನ ೇ ಏ ೆ ೇಳ ರುವ ದು ಎನು ವ ದನು ವ ಸು ಾ
ಾರದರು ೇಳ ಾ ೆ: “ ೇ ೆ ೇ ದ ೆ ನನ ೆ ೕತು ಎನು ವ ದನು ಎಲವನೂ ರುವ ೕವ ಬ .
ಾ ಾ ನನ ೆ ಮನವ ೆ ಾಗುವಂ ೆ ಾವ ಅನು ಾಸನ ಾಡ ೇಕು” ಎಂದು ನಂ ಸು ಾ ೆ ಾರದರು.

ಬ ೊ ಾಚ--
ಸಮ ಾರು ಕ ೆ ೕದಂ ವತ ೇ ತ ।
ಯದಹಂ ೋ ತಃ ೌಮ ಭಗವ ೕಯ ದಶ ೇ ॥೦೯॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 70
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಾರದರ ಪ ೆ ಯನು ಆ ದ ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ: “ ನ ಕರು ೆ ಬಹಳ ೊಡದು ಮಗ ೇ” ಎಂದು. ಈ


ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ನಮ ೕ ನ ಾರುಣ ಂದ, ನಮ - ಲರ ಪರ ಾ ಾರದರು ಪ ೆ ಾ ರುವ ದು.
ೕ ೆ ೋಕದ ಪರ ಾ , ೋಕದ ಸಂಶಯವನು ೇರ ಚತುಮು ಖನ ಉತರ ಂದ ಪ ಹ ಸುವ
ಉ ೇಶ ಂದ ಾರದರು ಈ ೕ ಪ ೆ ಾ ರುವ ದ ಂದ ಚತುಮು ಖ ಅವರನು ಪ ಶಂ ಸು ಾ ೆ. ಇ
ಚತುಮು ಖ ಾರದರನು “ ೌಮ ” ಎಂದು ಸಂ ೋ ಸುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ತಮ ಒಡ ಾಟ ಾ ದವ ೆ
ಚಂದ ನ ೆಳಕಂ ೆ ಅ ಾದ ೕಡುವ ಸ ಾವ ಉಳ ವರು ೌಮ ರು; ಭಗವಂತನ ಷ ೕಕ ಾದ ಉತ ಷ
ಾನ(ಉಮ) ಉಳ ವರ ( ೋಮರ) ಗುಣ-ಸ ಾವ ೌಮ . “ ೕನು ಭಗವಂತನ ಾ ಾ ಾರ
ಾ ೊಂಡವನು, ನ ೆ ಭಗವಂತ ೇ ಎಲವನೂ ಸೃ ಾ ರುವ ದು ಎಂಬುದು ೆ. ಆದರೂ ೋಕದ
ಜನರ ೕ ನ ಾರುಣ ಂದ, ಅವರ ಸಂಶಯ ಾರ ೆ ಾ ಈ ೕ ಪ ೆ ಾ ೆ” ಎನು ವ ದು ಇ
ಬಳ ರುವ ‘ ೌಮ ’ ಎನು ವ ೇಷಣದ ಂ ನ ಾತ ಯ . ಮುಂದುವ ದು ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ:
“ನನ ೆ ನ ಪ ೆ ಂದ ಬಹಳ ಸಂ ೋಷ ಾ ೆ. ನ ಪ ೆ ಯ ೆಪದ ಾದರೂ, ಾನು ಸ ಾ ಮನದ
ಂ ಸುವ ಭಗವಂತನ ಬ ೆ ೆ ಾತ ಾಡುವ ಅವ ಾಶ ನನ ೆ ೊರ ತ ಾ” ಎಂದು.

ಾನೃತಂ ಬತ ತ ಾ ಯ ಾ ಾಂ ಪ ಬ ೕ ೋಃ ।
ಅ ಾಯ ಪರಂ ಮತ ಏ ಾವತ ಂ ಯ ೋ ೕ ॥೧೦॥

“ ಾ ೇ ಸೃ ಾಡುವವನು, ನ ಂದ ೕ ೆ ಇ ಾ ವ ಶ ಯೂ ಇ ಾ ಎಂ ಯ ಾ, ಸುಳ ಲ ೇ ಇದು? ನನ ನು


ಆ ೕವ ಾ ಸೃ ದ ಆ ಭಗವಂತನನು ಮ ೆತು ಾತ ಾಡುವ ದು ಎ ಾದರೂ ಉಂ ೇ? ಅಂತಹ
ಾತನು ಪ ಾಸ ಾ ಆ ದರೂ ಕೂ ಾ ಆ ಾ ನ ಭಗವಂತನ ಸ ಬಂತಲ ೇ? ನನ ನು
ೕವ ಾತದ ೇ ಯ ೕವವ ಾ ಸೃ ದ ಆ ಭಗವಂತನ ೆ ೕ ಮ ೆತ ೆ ೇ ೆ?” ಎಂದು ೇಳ ಾ ೆ
ಚತುಮು ಖ. ಇ “ಏ ಾವತ ಂ ಯ ೋ ೕ” ಎನು ವ ಾ ನ ಂ ನ ಧ ಯನು ಾವ ಗಮ ಸ ೇಕು.
“ಭಗವಂತ ನನ ೆಷು ಾಮಥ ೊ ಾ ೋ, ಆ ಪ ಯ ಾನು ಾಯ ವ ಸು ೇ ೆ. ಅದ ಂತ
ೆಚು ಇ ೆ ೕನೂ ಇಲ. ೕ ರು ಾಗ ಇಂತಹ ಪ ೆ ೕ ಬರ ಾರ ತು” ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.
“ ನ ಪ ೆ ೆ ಉತ ಸು ೇ ೆ, ಆದ ೆ ಭಗವಂತನ ಸ ಂದ ಕೂ ದ ಪ ೆ ಾ ದ ೋಷ
ಪ ಾರ ಾ ಮತು ಭಗವಂತ ‘ನನ ಂತು ನು ಸ ’ ಎನು ವ ಾ ಥ ೆ ಂ ೆ ದಲು ಆತನ ಾ ನ
ಾ ೋಣ” ಎನು ಾ ಭಗವಂತನನು ಸು ಸು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.

ನಮಸ ೆ ಭಗವ ೇ ಾಸು ೇ ಾಯ ೕಮ ।


ಯ ಾ ಯ ಾ ದುಜ ಯ ಾ ಾಂ ವದಂ ಜಗದುರು ॥೧೨॥

‘ಓಂ ನ ೕ ಭಗವ ೇ ಾಸು ೇ ಾಯ’ ಎನು ವ ಾ ದ ಾ ರ ಮಂತ ಮತು ‘ ಾ ಾಯ ಾಯ ದ ೇ


ಾಸು ೇ ಾಯ ೕಮ । ತ ೊ ೕ ಷುಃ ಪ ೋದ ಾ ।’ ಎನು ವ ಚತು ಂ ಾS ರದ ಷು ಾಯ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 71
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಮಂತ ದ ಸ ಲನವನು ಚತುಮು ಖನ ಈ ಾಥ ೆಯ ಾಣಬಹುದು. ತನ ಉಪ ೇಶಕೂ ದಲು


ಚತುಮು ಖ ಈ ೕ ಾಥ ೆ ಾಡು ಾ ೆ ಎಂದ ೆ ಇದು ಆತನ ತ ಉ ಾಸ ೆಯ ಾಗ ಎನ ಬಹುದು.
“ ಾ ಂದ ಾನು ಜಗ ನ ಆ ೕವ ಾ ಸೃ ಾ ೆ ೋ, ಾರ ಮುಂ ೆ ನನ ಾಮಥ ಅತ ಲ ೕ,
ಅಂತಹ ಾಸು ೇವ ೆ ನಮ ಾ ರ” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ಇ “ ಾಸು ೇವ” ಎನು ವ ೇಷ
ಾಮ ಂದ ಭಗವಂತನನು ಸಂ ೋ ಸ ಾ ೆ. ೋಕದ ಾಸು ೇವ ಎನು ವ ಭಗವಂತನ ಾಮವನು
‘ವಸು ೇವನ ಮಗ ೕಕೃಷ’ ಎನು ವ ಅಥ ದ ಾಣು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಈ ಾಮ ಭಗವಂತನ ೕಕೃಷ
ಅವ ಾರಕೂ ದಲು ಇದ ಅ ಾ ಕೃತ ಾಮ. ಇದು ಪ ಪಂಚದ ಒಂದು ಾಲಘಟ ದ ನ ೆದ ಘಟ ೆ ಂದ
ಬಂದ ೆಸರಲ. ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ಾಸು ೇವ ಎನು ವ ಾಮದ ಅಥ ವನು ಾವ ಮುಂ ೆ ಾಗವತದ ೇ
ಾಣು ೇ ೆ. ಸತ ಂ ಶುದಂ ವಸು ೇವಶ ತಂ(೪-೩೦-೨೩). ಶುದ ಮನ ೆ ೋಚರ ಾಗುವ ಸವ ಾಪ
ಭಗವಂತ ಾಸು ೇವ. ನಮ ಹೃದಯ ಕಮಲದ ಸ ಾ ಾಸ ಾ ರುವ ಆದ ೆ ತನ ನು ಸ ಾ
ಮು ೊಂ ರುವ ಮತು ಪ ಶುದ ಮನ ೆ ಾ ನದ ೆಳ ಾ ೋಚರ ಾಗುವ ಭಗವಂತ ಾಸು ೇವ.
ಸೃ ಯ ಪ ವ ದ , ಚತುಮು ಖ ಹುಟು ವ ದಲು ಆ ಾ ವ ೊಂಡ ಭಗವಂತನ ೕ ಪ ದ ರೂಪ
ಾಸು ೇವ ರೂಪ.
ಷು ಾಯ ಯ ‘ ಾ ಾಯ ಾಯ’ ಎಂದ ೆ ಾ ಾಯಣ ೋಸ ರ ಎಂದಥ ವಲ. ಾ ಾಯಣನನು ಾವ
ಬ ೆವ ; ನ ಂದ ಾ ಸುವ ಪರಶ ಆತ ಎನು ವ ದು ನಮ ೆ ೆ; ನಮ ಎ ಾ ಅ ವ ಇರುವ ದು
ಅಂತಹ ಾ ಾಯಣನನು ಯುವ ದ ೊ ೕಸ ರ ಮತು ಆತನ ಅನುಗ ಹ ೕ ಪ ೆಯುವ ದ ೊ ೕಸ ರ
ಎನು ತ ೆ ಷು ಾಯ . ಇ ದ ೇ ಎನು ವ ಪದದ ಂ ೆ ನಮ ಾ ರದ ಧ ಇ ೆ. ಾ ಾಯ ಾಯ
ದ ೇ ಎಂದ ೆ ಾ ಾಯ ಾಯ ನಮಃ. “ ಾರು ತನ ಅ ವನು ನನ ೆ ೊಟ ೋ ಅಂತಹ ಭಗವಂತ ೆ
ನನ ನಮ ಾ ರ” ಎನು ತ ೆ ಈ ಮಂತ .
ಷು ಾಯ ಯ ಾ ಾಯಣ, ಾಸು ೇವ ಮತು ಷು ಎನು ವ ಭಗವಂತನ ಮೂರು ಾಮಗಳನು
ಾಣು ೇ ೆ. ಾ ಾಯಣ ಎನು ವ ದು ಭಗವಂತನ ಮೂಲರೂಪದ ೆಸರು. ಮೂಲರೂಪ ಂ ಾದ ದಲ
ಆ ಾ ರ ೇ ಾಸು ೇವ ರೂಪ. ೕ ಾ ದಲು ಾ ಾಯಣ ದ, ಇದವನು ತ ಂದ ಾ ೇ ಇ ೊ ಂದು
ರೂಪ ಾ ( ಾಸು ೇವ ಾ ) ಆ ಾ ವ ೊಂಡ. ನಂತರ ಸಂಕಷ ಣ, ಅ ರುದ ಮತು ಪ ದು ಮ
ರೂಪಗ ಾದವ . ಈ ೕ ಚತುಮೂ ಾ ಆ ಾ ವ ೊಂಡ ಭಗವಂತ ಂದ ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ ನ
ಸೃ ಾ ತು. [... ಾ ಾಯ ಾ ಬಹ ಾಯ ೇ,... ಾ ಾಯಣ ಉಪ ಷತು] ಆನಂತರ ಚತುಮು ಖನ
ಮು ೇನ ಸೃ ಾದ ಪ ಪಂಚದ ಾಲ ೆ ಾ ಭಗವಂತ ಷು ರೂಪದ ಆ ಾ ವ ೊಂಡ.[ಈ ಕು ತು
ಾಗವತದ ೇ ಮುಂ ೆ ವರಗಳನು ಾಣಬಹುದು].
ಭಗವಂತನ ‘ ಾ ಾಯಣ’ ಎನು ವ ಾಮ ೆ ೇಷ ಅಥ ೆ. ಾಸ ಾ ೕ ೊ ೕ ಸ ಾ ೕ ತ ಾ ೕ |
ಾರು ಾವ ದೂ ಇಲ ಾಗ ಇದ ೋ-ಆತ ೇ ಾ ಾಯಣ. ಾವ ದೂ ಇಲ ೇ ಇ ಾಗ ಾ ಾಯಣ ಎ ದ
ಎಂದ ೆ ಆತ ಪ ಳಯ ಸಮುದ ದ ಮಲ ದ ಎನು ತ ೆ ಾಸ . ಇ ಒಂದು ಪ ೆ ಬರುತ ೆ. ಾವ ದೂ ಇಲ ೇ
ಇ ಾಗ ಸಮುದ ಎ ಂದ ಬಂತು ಎಂದು. ಇದನು ಾ ಸರು ಮ ಾ ಾರತದ ವ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ.
“ಆ ೕ ಾ ಾಃ ಇ ೕಕಃ ಆ ೕ ೈ ಾರ-ಸೂನವಃ | ಅಯನಂ ತಸ ತಃ ಪ ವ ಂ ೇನ ಾ ಾಯಣ ಇ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 72
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಸ ತಃ”. ಭಗವಂತ ಪ ಳ ೕದಕದ ಮಲ ದ. ನಮ ೆ ದಂ ೆ ಪ ಳಯ ಾಲದ ಾವ ವಸುವ


ಇಲ ಾಗುವ ಲ, ಬದ ೆ ಅದು ತನ ರೂಪವನು ಕ ೆದು ೊಂಡು ಸೂ ರೂಪದ ಪರ ಾಣು ಸಮುದ ಾ
ಾ ಾ ಾಗುತ ೆ. ಇಂತಹ ಪರ ಾಣು ಸಮುದ ದ ಆ ಾ ಾಯಣ ಪವ ದ. ಪ ಳಯ ಾಲದ ಏನೂ
ಇರ ಲ ಎಂದ ೆ ಾವ ೇ ಆ ಾರ ರ ಲ, ಎಲವ ಪರ ಾಣು ರೂಪದ ತು ಎಂದಥ . ಇಂತಹ
ಪರ ಾಣುಗ ಂದ ಾಣುವ ಧ ರೂಪದ ಾ ಣ ೇ ‘ಸೃ ’. ಒ ನ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ ಸೃ ಪ ವ ದ
ಜಗ ನ ಮೂಲದ ವ ಾದ ಸೂ ಪ ಕೃ ಂಬ ಪ ಳಯ ಸಮುದ ದ ಪವ ರುವ ಭಗವಂತ ೇ ಾ ಾಯಣ.
“ಅಂತಹ ೋ ಷ, ಸಕಲಗುಣಪ ಣ , ಆನಂದಮಯ ಾ ಾಯಣನನು ಾನು ಬ ೆ” ಎನು ಾ ೆ
ಚತುಮು ಖ.
ಭಗವಂತ ಈ ಸೃ ಾ ಣ ಾ ರುವ ದು ತನ ಾವ ೋ ಒಂದು ೊರ ೆ ೕ ೊಳ ವ ದ ಾ ಅಲ.
ಏ ೆಂದ ೆ ಸೃ ಯ ದಲು ಆತ ೆ ಾವ ೇ ೊರ ೆ ಇರ ಲ. ಆತ ಸ ಾ ಆನಂದಮಯ. ಸೃ
ಾ ಣ ಾದ ನಂತರ ಭಗವಂತ ಾನು ಸೃ ದ ಪ ಪಂಚ ೆ ಆಶ ಯ/ಆ ಾರ ಾ ಂತ. ೕ ೆ ನರರ
ಸಮು ಾಯ ಂದ ಗಮ ಾ , ೇಯ ಾ , ಅ ೆ ೋಚರ ಾ , ೊ ೆ ೆ ೕ ದ ಆಶ ಯ ಾ
ಲುವವ ಾ ಾಯಣ. “ಅಂತಹ ಾಸು ೇವ ೆ ನಮ ಾ ರ” ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.
ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ಭಗವಂತನ ಾಸು ೇವ ರೂಪ ಂದ ಚತುಮು ಖನ ಸೃ ಾ ತು. ಚತುಮು ಖನ
ಮು ೇನ ಈ ಪ ಪಂಚ ಾ ಣ ಾ ತು. ೕ ೆ ಸೃ ಾದ ಪ ಪಂಚ ಅ ನ ಾ ಯನು ಾಣ ೇ
ಉ ನತ ಾಗಲು ಒಂದು ಶ ೇ ಾ ತು. ಅದ ೊ ೕಸ ರ ಚತುಮು ಖನ ಾಥ ೆಯಂ ೆ ಭಗವಂತ
ಜಗ ಾ ಲ ಾ ಶ ಷು ಾ ಆ ಾ ವ ೊಂ ದ. “ಅಂತಹ ಷು ನಮ ನು ಒ ೆಯ ಾಗ ದ ನ ೆಸ ,
ನ ಂದ ಒ ೆಯ ಾತನು ನು ಸ ” ಎಂದು ಚತುಮು ಖ ಇ ಾ ಾ ೆ.
ಾಲ ೆ ಾಡಲು ಭಗವಂತ ತ ೆದ ರೂಪ ಷುರೂಪ. ಇ ಾಲ ೆ ಎಂದ ೆ ಬದುಕ ೊಡುವ ದು. ಅಂದ ೆ
ಉ ೊಳ ೆ ೇ , ಉ ನ ಉ ಾ ಂತು ಾಲ ೆ ಾಡುವ ಭಗವಂತ ಷುಃ( ಷ ೕ ಷುಃ).
ಉಪ ಷ ನ ೇಳ ವಂ ೆ: “ತ ಸೃ ಾ ತ ೇ ಾನು ಾ ಷ ”. ಪ ಂದು ೕವದ ಒಳ ೆ
ಾಲಕ ಾ ಭಗವಂತ ೆ ೆ ರು ಾ ೆ. ಒಳ ೆ ೆ ೕರಕ ಾ , ೊರ ೆ ಾರಕ ಾ ಭಗವಂತ ಷುರೂಪದ
ೕವ ಾತದ ಾಲ ೆ ಾಡು ಾ ೆ. ಭಗವಂತನ ಷುಃ ಾಮ ೆ ೇದದ ಒಂದು ಸುಂದರ ವರ ೆಯನು
ಾಣಬಹುದು. ಐತ ೇಯದ ೇಳ ವಂ ೆ: ಣ- ಾ ೋ ಬಲಂ ಷ- ಾರಃ ಾ ೋ ಆ ಾ . ಆದ ಂದ ಷುಃ
ಎನು ವ ‘ಣ’- ಾರ ಬಲವನು ೇ ದ ೆ ‘ಉ- ಾರ’ ಸ ರೂಪ ೆನು ವ ಅಥ ವನು ೕಡುತ ೆ. ಆದ ಂದ ‘ಣುಃ’
ಎಂದ ೆ ಅದು ಇ ೕ ಜಗತನು ಾರ ೆ ಾಡುವ ಬಲ. ಅ ೇ ಆತ ಬಲ, ೇಹಬಲ, ಮ ೋಬಲ, ಇ ಾ ಎ ಾ
ಬಲಗಳ ಸಮ . ಎಲವನೂ ಮ ಸುವ ಶ ಸ ರೂಪ(ಣವಯ ೕ -ಣಃ) ಭಗವಂತ ‘ಣುಃ’. ಇನು ಷುಃ ಎನು ವ
ಭಗವಂತನ ಾಮದ ಷ- ಾರ ೆ ೕರ ೆ ಎನು ವ ಅಥ ವನು ೊಡುತ ೆ. ಅಂತ ಾ ಾ ಒಳ ೆ ಂತು
ನಮ ಸಮಸ ಾ ಾರವನು ಯಂ ಸುವ ಭಗವಂತ ‘ಷ’. ಇಂತಹ ಷ ( ) ಾದ ಶ ಾದ ಭಗವಂತ
ಷುಃ. ಒ ನ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ ಸವ ಜಗ ಾರ ೆ ಮತು ೆ ೕರ ೆ ಾ ೆ ಸಹಜ ೕ ಅವನು -ಷ-
ಣು. ೕ ೆ ಷು/ ಷಣು ಎನು ವ ಾಮ ಾಲ ೆ ಾ ಭಗವಂತ ಧ ದ ಅವ ಾರದ ಏ ೋ ಅದ ೆ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 73
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಸಂಬಂ ದ ಎ ಾ ಅಥ ವನೂ ೇಳ ತ ೆ. “ಇಂತಹ ಭಗವಂತ ನ ೊ ಳ ೆ ಂತು ನನ ಾ ೆ ಂದ


ನು ಸ ” ಎಂದು ಚತುಮು ಖ ಾ ಸು ಾ ೆ.
“ಏನು ಾ ಆ ಭಗವಂತನದು ? ಆತನ ಮುಂ ೆ ಾ ೆ ಯ ಗುರು” ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ಇ ಾ ಾ
ಎನು ವ ಪದ ಬಳ ೆ ಾ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ಸಂಸ ತದ ಾ ಾ ಶಬ ೆ ಅ ೇಕ ಅಥ ಗ ೆ. ಭಗವಂತನ
ಇ ೆ, ಾನ ಮತು ಮ ಆತನ ಸ ರೂಪಭೂತ ಾದ ಾ . ಇನು ಭಗವಂತನ ಅ ೕನ ಾ ರುವ ಪ ಕೃ
ಾ . ಜಡ ಪ ಕೃ ಕೂ ಾ ಾ . ಇದಲ ೇ ನಮ ೆ ಬಂಧಕ ಶ ಾ ತುಂ ೊಂ ರುವ ೈವ ೕ
ಾ ಕೂ ಾ ಒಂದು ಧದ ಾ . ಆದ ೆ ೈವ ೕ ಾ ಮಯ ೆಂಬ ಇಂದ ಾಲದ ಮೂಲಪ ರುಷ ಂದ
ಸೃ ಾ ರುವ ದ ಂದ ಇದು ಭಗವಂತ ೆ ಅನ ಯ ಾಗುವ ಲ.
“ಭಗವಂತನ ಇ ೆಯಂ ೆ, ಜಗ ಾ ೆ ೕಲ ಯ ಮತು ಜಡಪ ಕೃ ಯ ೕಹ ೆ ಒಳ ಾ ಈ ಜಗತು ನನ ೆ ೕ
ಜಗದುರು ಎಂದು ಕ ೆಯು ೆ. ಆದ ೆ ಆ ಭಗವಂತನ ಮುಂ ೆ ಾ ೆ ಯ ಜಗದುರು?” ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.
ಆ ಾಯ ಮಧರು ಉಪ ಷ ಾಷ ದ ೇಳ ವಂ ೆ: ಯ ಾ ಬ ೆ ಂದ ಸು ಾ ೇವ ಾ ಾ
ೕ ೕ ಚ । ಾನ ಸೂ ಸ ಾ ತ ೆ ಹರ ೕ ಗುರ ೇ ನಮಃ ॥ ಸಮಸ ೇವ ೆಗ ೆ ಂ ೆ ಲ ಗೂ
ಗುರು ಾ ರುವ ಾ ಾಯಣ ೇ ಜಗದುರು [ಕೃಷಂ ವಂ ೇ ಜಗದುರು ]. ೕ ಾ ಆ ಾ ಾಯಣ ಂದ ೕ ೆ
ಇ ೊ ಬ ಜಗದುರು ಲ.

ದ ವ ಂ ಕಮ ಚ ಾಲಶ ಸ ಾ ೕ ೕವ ಏವ ಚ ।
ಾಸು ೇ ಾ ಪ ೋ ಬ ಹ ನ ಾ ೊ ೕS ೋ S ಾತ ತಃ ॥೧೪॥

ದಲ ಸ ಂಧದ ೇ ದಂ ೆ ಾಗವತದ ಹಲವ ೆ ೕಕಗಳ ಾವ ೇದಮಂತ ದ ಾಗವನು


ಾಣಬಹುದು. ಈ ೕ ನ ೆ ೕಕವ ಕೂ ಾ ೇದ ಮಂತ ದ ಾಗ ಾ ೆ. ೇದದ ೕ ೆ ೇ ಾ ೆ: ದ ವ ಂ
ಕಮ ಚ ಾಲಶ ಸ ಾ ೕ ೕವ ಏವ ಚ । ಯದನುಗ ಹತಃ ಸಂ ನ ಸಂ ಯದು ೇ ಯ ॥ ಈ ೇದ
ಮಂತ ದ ಪ ಾ ಧ ೇ ೕ ನ ೆ ೕಕದ ಪ ಾ ಧ ಾ ರುವ ದನು ಇ ಾವ ಾಣು ೇ ೆ.
ದ ವ , ಕಮ , ಾಲ, ಸ ಾವ ಮತು ೕವ ಈ ಐದರ ಸಮ ಈ ಪ ಪಂಚ. ಸೃ ಗೂ ದಲು ೕವ ದ,
ಅವ ೆ ಅವನ ೇ ಆದ ಸ ಾವ ತು. ಆದ ೆ ಅದರ ಅ ವ ಆತ ರ ಲ. ೇ ೆ ಒಂದು ೕಜದ ಮರ ಾ
ೆ ೆಯುವ ಶ ಹುದು ರುತ ೋ ಾ ೇ ೕವನ ಅವನ ೇ ಆದ ೕವಸ ಾವ ಅ ಾ ತ ಾ
ಹುದು ರುತ ೆ. ೇ ೆ ೕಜವನು ತ ೇ ಇದ ೆ ಆ ೕಜ ೊಳ ನ ಶ ಅ ವ ಾಧ ಲ ೕ ಾ ೇ
ಭಗವಂತ ಸೃ ಾಡ ೇ ಇದ ೆ ೕವಸ ಾವದ ಅ ವ ಾಧ ಲ. ೇ ೆ ಪ ಂದು ಧದ ೕಜ
ತ ೆ ೆ ೇ ೆ ೇ ೆ ಾಲ ೆ ೕ ಾ ೇ ಪ ಂದು ೕವದ ಅ ವ ೆ ಒಂದು ಾಲ ೆ. ಸೃ ಯ
ಾವ- ಾವ ಸ ಾವ ಾವ- ಾವ ಾಲದ ಸೃ ಾಗ ೇಕು ಎನು ವ ದು ಭಗವಂತನ ಯಮ ಮತು
ಅದರಂ ೆ ಎಲವ ಸೃ ಾಗುತ ೆ. ಸ ಾವದ ಅ ವ ಾಗುವ ಾಲ ಬಂ ಾಗ ಭಗವಂತ ೕವ ೆ ಮಣು-
ೕರು- ೆಂ ಯ ಸಮ ಂ ಾದ(ದ ವ ) ೇಹ ೊಡು ಾ ೆ. ೕ ೆ ಜನ ತ ೆದ ೕವ ತನ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 74
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಸ ಾವಕ ನುಗುಣ ಾ ಕಮ ವನು ಾಡು ಾ ೆ. ಈ ಎ ಾ ಗಳ ಭಗವಂತನ ಅ ೕನ ಾ ಅವನ


ಇ ೆಯಂ ೆ ನ ೆಯುತ ೆ.
ಇ ೇ ರುವ ‘ ೕವರ ’ ಚತುಮು ಖನೂ ಒಬ . ೕ ಾ ಚತುಮು ಖನನು ಸೃ ಾ ದ ಭಗವಂತ ಂತ
ಾದ ಅಥ ಾ ಅದ ೆ ಸಮ ಾದ(ತದ / ಾತ ತಃ) ಇ ೊ ಂದು ಶ ಇಲ. ಈ ೆ ೕಕದ ಚತುಮು ಖ
ಾರದರನು ‘ಬ ಹ ’ ಎಂದು ಸಂ ೋ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ‘ಬ ಹ ’ ಎಂದ ೆ ಭಗವಂತನನು ದ
ಾ ಎಂದಥ . “ಭಗವಂತನನು ದ ನ ೆ ಎಲವ ೆ, ಆದರೂ ಪ ಪಂಚದ ಜನರ ಸಂ ೇಹ
ಾರ ೆ ಾ , ಅವರ ೕ ನ ಾರುಣ ಂದ ಈ ೕ ೕನು ಪ ೆ ಾ ೕಯ” ಎನು ವ ಧ ಆ
ಸಂ ೋಧ ೆಯ ಂ ೆ.
ಒ ನ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ- “ಆ ಭಗವಂತ ೇ ಎಲರ ಜಗದುರು, ಆತ ೇ ಎಲವ ದರ ಸೂತ ಾರ, ಆತ
ಕು ದಂ ೆ ಾವ ಕು ಯು ೇ ೆ. ಅಂತಹ ಭಗವಂತ ೆ ನಮ ನಮ ಾ ರ. ಆತನನು ಟು ಜಗ ನ
ಾವ ೇ ಅ ತ ಲ” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ಚತುಮು ಖನ ಈ ಾತನು ೇ ಾಗ ನಮ ೊಂದು
ಸಂಶಯ ಬರುತ ೆ. ೇದ ಪ ಾಣಗಳ ಹಲವ ಕ ೆ ಚತುಮು ಖ ೇ ಸೃ ಾ ದ ಎನು ವಂ ೆ ೇ ಾ ೆ.
ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಋ ೆ ೕದದ ೇಳ ವಂ ೆ: ಪ ಾಪ ೇ ನ ತ ೇ ಾನ ೊ ೕ ಾ ಾ ಾ ಪ ಾ ಬಭೂವ ।
(೧೦.೧೨೧.೧೦). ಪ ಾಪ ಎನು ವ ೆಸರು ಚತುಮು ಖ ಗೂ ಇರುವ ದ ಂದ ಇ ಚತುಮು ಖ ೇ
ಆ ಪ ರುಷ ಎನು ವ ಅಥ ೕ ೊ ೕಟ ೆ ಾಣುತ ೆ. ಈ ೕ ಯ ಸಮ ೆ ೆ ಸ ಯಂ ಚತುಮು ಖ ೇ ಉತರ
ೇ ರುವ ದನು ಮುಂ ನ ೆ ೕಕದ ಾಣಬಹುದು.

ಾ ಾಯಣಪ ಾ ೇ ಾ ೇ ಾ ಾ ಾಯ ಾಂಗ ಾಃ ।
ಾ ಾಯಣಪ ಾ ೋ ಾ ಾ ಾಯಣಪ ಾ ಮ ಾಃ ॥೧೫॥

ಾ ಾಯಣಪ ೋ ೕ ೋ ಾ ಾಯಣಪರಂ ತಪಃ ।


ಾ ಾಯಣಪರಂ ಾನಂ ಾ ಾಯಣಪ ಾ ಗ ಃ ॥೧೬॥

ಈ ಮಂತ ಾ ಾಯಣ ಉಪ ಷ ನ ಅ ಾ ನುರೂಪ ಾ ೆ. [ಈ ಕು ತು ಈ ಾಗ ೇ ಒಂದ ೇ ಸ ಂಧದ


ಸಲ ಮ ೆ ೇ ೇ ೆ. ಉ ೇ ತ: ೦೧.೦೨.೨೯] ಮ ಾ ಾ ಾಯಣ ಉಪ ಷ ನ ೇ ರುವ
ಾತ ೆ ೕ ಇ ಚತುಮು ಖನ ಅನುಸಂ ಾನ ಾ ಾಗವತ ನಮ ಮುಂ ಡುತ ೆ. ಇ ‘ ಾ ಾಯಣ ಪ ಾಃ
ೇ ಾಃ’ ಎಂ ಾ ೆ. ನಮ ೆ ದಂ ೆ ೇದದ ಅ ೇಕ ೇವ ೆಗಳ ಉ ೇಖ ಬರುತ ೆ ಮತು ಆ ೇವ ೆ ೕ
ಪರಶ ಎಂದು ೇದ ೇಳ ವಂ ೆ ಾಣುತ ೆ. ಆದ ೆ ಮು ಾ ಥ ಾ ೇದದ ಾವ ಮಂತ
ೆ ೆದು ೊಂಡರೂ ಕೂ ಾ ಅದು ೇಳ ವ ದು ಾ ಾಯಣನ ೆ ೕ ೊರತು ಇ ಾ ರ ೊ ೕ ಅಲ. [ಈ ಕು ತು ಇನೂ
ೆ ನ ವರ ೆಯನು ಓದುಗರು ದಲ ಸ ಂಧದ ಾಗವತದ ಮಂಗಲ ಪದ ದ ಾಣಬಹುದು. ಉ ೇ ತ:
೦೧.೦೧.೦೧]. ‘ ಾ ಾಯಣ’ ಎನು ವ ಭಗವಂತನ ಾಮದ ಶಬ ಷ ಕೂ ಾ ಇದ ೆ ೕ ೇಳ ತ ೆ. ‘ ಾರ’

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 75
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಎಂದ ೆ ಅರ( ೋಷ) ಇಲದು. ಅಂದ ೆ ೇದ. ಅಯನ ಎಂದ ೆ ಯಲ ಡುವವನು. ಆದ ಂದ ಾ ಾಯಣ
ಎಂದ ೆ ೇದಗ ಂದ ಯಲ ಡುವ, ಸವ ೇದ ಪ ಾದ ಾಸು ೇವ.
‘ ೇ ಾ ಾ ಾಯ ಾಂಗ ಾಃ’. ೇವ ೆಗಳ ಭಗವಂತನ ಅಂಗಭೂತರು. ೇದದ ೇಳ ವಂ ೆ: ಅ ಾನ ಾ
ಾ ಾ ಾನ ಾ ೇವ ಾಃ. ೇ ೆ ಒಬ ಾಜ ೆ ಾ ಾರು ಮಂ ಪ ಾರದವ ರು ಾ ೋ ಾ ೇ
ೇವ ೆಗಳ ಭಗವಂತನ ಪ ಾರ. ೕ ಾ ೇದದ ೇವ ೆಗಳ ವಣ ೆ ಬಂದ ೆ ಅದು ಮು ಾ ಥ ದ
ಭಗವಂತನ ವಣ ೆ, ಆತನ ಪ ಾರದ ವಣ ೆ. ೇವ ೆಗಳ ಭಗವಂತನ ಪ ಾರಭೂತ ೇ ೊರತು ಅವ ೇ
ಸವ ಶಕರಲ. ಾ ಾಯಣನ ಮ ಯನು ೋ ಸುವ ದ ಾ ಇತರ ಷಯಗಳನು ೇದ ೇಳ ತ ೆ ೕ
ೊರತು ಅ ೇ ಮು ಾ ಥ ವಲ. ಾ ೆ ೇಳ ವ ದರ ಮುಖ ಉ ೇಶ ಭಗವಂತನ ಾರಮ ವನು
ೇಳ ವ ದು. ೕ ಾ ಾವ ೇದದ ಾವ ೇ ಸೂಕವನು ೆ ೆದು ೋ ದರೂ ಕೂ ಾ, ಅ ರುವ ಶಬ
ಾವ ೇ ಆ ದರೂ ಕೂ ಾ, ಅದು ಾ ಾಯಣನನು ೇಳ ವ ಪದ ಾ ರುತ ೆ ಎನು ವ ದನು ರ ೇಕು.
ೇದದ ನ ಪ ಂದು ಪದಕೂ ೕ ಾಥ ೆ. ಅದನು ರೂ ಾಥ ದ ಅ ಬಳ ರುವ ಲ. ೕ ಾ
ೇ ಾಧ ಯನ ಾಡು ಾಗ ಪ ೕ ಶಬವನೂ ಅದರ ವ ಚನ ಂದ ದು ಗ ಹಣ ಾ ೊಳ ೇ ಾಗುತ ೆ.
ೕ ೇ ಾ ಾಂ ಾಮ ಾ ಏಕ ಏವ ತಂ ಸಂಪ ಶ ಂ ಭುವ ಾ ಯಂತ ಾ ॥ ಋ ೆ ೕದ- ೧೦.೦೮೨.೦೩ ॥
ಎ ಾ ಶಬಗಳ ಪ ಣ ಅನ ಯ ಾಗುವ ದು ಆ ಭಗವಂತನ . ಅಂತಹ ಭಗವಂತ ತನ ಾಮವ ೆ ೕ
ಇ ೊ ಬ ೆ ೊಟ . ಈ ೕ ೈ ಕ ಾದ ಪ ಂದ ಪ ಂದು ಶಬದ ಅಥ ವ ಚನ ಾಡು ಾ,
ಅದರ ಪ ಾ ಥ ದ ಾವ ಆ ಶಬವನು ಅನುಸಂ ಾನ ಾ ಾಗ ಸಮಸ ೇದಗಳ ಾ ಾಯಣ
ಪರ ಾ ರುವ ದು ಾಣುತ ೆ. ೕ ೆ ಸಮಸ ೇದಗಳ ಅಂತತಃ ೇಳ ವ ದು ಾ ಾಯಣನ ೆ ೕ. [ಈ ಕು ತು
ಇನೂ ೆ ನ ವರ ೆಯನು ಓದುಗರು ದಲ ಸ ಂಧದ ಎರಡ ೇ ಅ ಾ ಯದ ಾಣಬಹುದು. ಉ ೇ ತ:
೦೧.೦೨.೨೯].
ಾ ಾಯಣಪ ಾ ಮ ಾಃ ಎನು ವ ಮ ಾಃ ಎಂದ ೆ ಯ . “ಯ ಗ ಂದ ಆ ಾ ಸ ೇ ಾದ ಸಂಗ ಗ ೆಲವ
ಾ ಾಯಣ ಪರ” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ಯ ದ ಮೂಲ ಉ ೇಶ ಭಗವಂತನ ಅನುಗ ಹ ೊರತು ೌ ಕ
ಫಲಗಳಲ. ಇ ೇ ೕ ಾ ಾಯಣಪ ಾ ೋ ಾಃ ಎನು ವ ೋ ಾಃ ಎಂದ ೆ ಳವ ೆ ಇರುವ ಜನರು
ಎಂದಥ . ದವ ೆ( ಾ ಗ ೆ) ೆ ಾ ಾಯಣ ೊಬ ೇ ಯ ವಸು ಎನು ವ ದು. [ಈ ಎ ಾ
ಷಯಗಳನು ಾಸ ಸ ಷ ಾ ೇ ದರೂ ಕೂ ಾ ಇಂದು ಇ ೆಲವ ೇವಲ ಪ ಾ ಸಂಕಲ ದ ಾತ
ಉ ದು ೊಂಡು ೆ. ಭಗವ ೆ ೕರ ಾ ಾ ಭಗವ ೕತ ಥ ಂ ಎನು ವ ಸಂಕಲ ಸ ಷ ಾ ೕ ನ
ಾತನು ೇಳ ತ ೆ. ಪ ೆಯ ೊ ೆಯ ಕೃ ಾಪ ಣಮಸು ಎಂದು ಅ ಸುವ ಉ ೇಶವ ಇ ೇ. ಆದ ೆ
ಇಂದು ಸಂಕಲ ದ ಮೂಲ ಉ ೇಶ ಯ ೇ ಏ ೇ ೋ ಐ ಕ ಾಮ ೆಗಳನು ಜನ ತಮ ಸಂಕಲ ದ
ೇ ೊಂಡು ಾ ೆ].
“ ೕಗ, ತಪಸು ಎಲವ ಾ ಾಯಣ ಪರ” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ಯಮ- ಯಮ- ಾ ಾ ಾಮ
ಇ ಾ ಎಲವ ಮನಸ ನು ಏ ಾಗ ೊ ಸುವ ಾಧನ. ಏ ಾಗ ಮನ ಂದ ಭಗವಂತನ ಂತ ೆ
ಾಡುವ ದ ಾ ಈ ಎ ಾ ಾಧನಗ ರುವ ದು. ಎ ಾ ೕಗಗಳ ೊ ೆಯ ಗು ಆ ಭಗವಂತ. ತಪಸು

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 76
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಎಂದ ೆ ರಂತರ ಾ ಆಳ ಾದ ಂತ ೆ ಾ ಸತ ವನು (ಸತ ಾಮಕ ಾದ ಾ ಾಯಣನನು )


ಯುವ ೇ ಆ ೆ.
ಜಗ ನ ಮೂಲಸತ ಆ ಾ ಾಯಣ ಎಂದು ಯುವ ೇ ಜ ಾದ ಾನ. ಅ ನ ೊ ೆ ಆ ಭಗವಂತ. ಾವ
ಈ ಪ ಪಂಚವನು ೈ ಾ ಕ ಾ ೇ , ಪ ಂದನೂ ಪರ ಾಣು ನ ತನಕ ಯುವ ಪ ಯತ
ಾಡಬಹುದು. ಆದ ೆ ಾ ೆ ಾಡುವ ದ ಂದ ಅದು ಏ ೆ ಆ ೕ ಇ ೆ ಎನು ವ ದು ಯುವ ಲ. ಆದ ಂದ
ಎ ಾ ಮುಖಗ ಂದ ಸತ ಯ ೇ ಾದ ೆ ಎಲವ ದಕೂ ಾರ ೕಭೂತ ಾ ರುವ ಮೂಲಶ ಯನು
ಅ ಯ ೇಕು. ಆ ಮೂಲಶ ಭಗವಂತ ೇ ನಮ ಾನದ ೊ ೆ. ನಮ ಾಧ ೆಯ ೊ ೇ ಗು ಆ ಭಗವಂತ.
ಾ ಾ ನಮ ಎ ಾ ನ ೆಯೂ ಆ ಭಗವಂತನನು ೇರುವ ದ ೆ ೕಷಕ ಾ ರ ೇಕು.
ೕ ನ ಎರಡು ೆ ೕಕಗಳ ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ ೇದ- ಾಸ ಗಳ ಸಮ ತ ಣವನು ನಮ
ಮುಂ ರುವ ದನು ಾವ ೋ ೆವ . “ ದು ೊಳ ೇ ಾ ರುವ ದರ ೊ ೆ ಆ ಾ ಾಯಣ; ೋ
ೇರ ೇ ಾದ, ಮ ೆ ಮರ ಾರದ ಾಣ ಆ ಾ ಾಯಣ. ಇಂತಹ ಭಗವಂತ ನನ ನು ಸೃ ಾ ಣ ೆ
ಾಧನ ಾ (instrument) ಬಳಸು ಾ ೆ. ೕ ರು ಾಗ ಾ ೆ ಯ ಜಗದುರು” ಎಂದು ಾರದರನು
ಪ ಸು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.
ಸತ ಂ ರಜಸಮ ಇ ಗು ಣಸ ಗು ಾಸ ಯಃ ।
ಸಗ ೋ ೇಷು ಗೃ ೕ ಾ ಾಯ ಾ ೋಃ ॥೧೮॥

ಭಗವಂತನ ಸೃ - ಾಲ ೆ-ಸಂ ಾರದ ಕು ತು ಇ ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ ವ ಸುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಸ ಯಂ


ಗು ಾ ೕತ ಾದುದ ಂದ ಭಗವಂತನ ೕ ೆ ಗುಣಗಳ ಪ ಾವ ಲ. ಆದ ೆ ಗುಣಗಳನು ಬಳ ೊಂಡು
ಭಗವಂತ ಸೃ - -ಸಂ ಾರವನು ಾಡು ಾ ೆ. ಾಲ ೆ( ) ೆ ಸತ ಗುಣ, ಸೃ ೆ ರ ೋಗುಣ ಮತು
ಸಂ ಾರ ೆ ತ ೕಗುಣವನು ಭಗವಂತ ಬಳಸು ಾ ೆ. ಈ ಮೂರು ಒಂದ ೊ ಂದು ಪರಸ ರ
ಸಂಬಂಧ ರುವ . ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಅ ಾನ ತ ೕಗುಣ. ಅದನು ಾಶ ಾ ದ ೆ ಾನ ಬರುತ ೆ. ಾ ಾ
ಅ ಾನದ ಸಂ ಾರ ಎಂದ ೆ ಅದು ಾನದ ಸೃ . ೕ ೆ ಸೃ ಯ ೆ ಯ ೇ ಸಂ ಾರದ ೕಜ ರುತ ೆ.
ಗುಣಗಳ ಎ ಾ ಾಲದಲೂ ಭಗವಂತನ ಅ ೕನ. ಸವ ಸಮಥ ಾದ ಭಗವಂತ ತನ ಇ ೆಯಂ ೆ
ಗುಣತ ಯಗಳನು ಬಳ ಸೃ - -ಸಂ ಾರ ಾಡು ಾ ೆ. ಾಲ ೆಯ ಾರನೂ ಬಳ ೊಳ ೇ ಸ ಯಂ
ಾಡುವ ಭಗವಂತ, ಸೃ ಾಯ ದ ಚತುಮು ಖನನು , ಸಂ ಾರ ಾಯ ದ ವನನು ಉಪಕರಣ ಾ
ಬಳಸು ಾ ೆ.
ಗುಣಗಳ ಸಮ ಂದ ನಮ ೇಹ ರಚ ೆ ಾ ೆ. ಪ ಬ ವ ಯ ವ ತವ
ಗು ಾತ ಕ ಾ ರುತ ೆ. ಇ ೇ ಅಲ ೇ ೊರ ಂದ ಗುಣಗಳ ವ ಯ ೕ ೆ ರಂತರ
ಪ ಾವ ೕರು ರುತ ೆ.

ಾಯ ಾರಣಕತೃ ೆ ೕ ದ ವ ಾನ ಾಶ ಾಃ ।
ಬಧ ಂ ತ ಾ ಮುಕಂ ಾ ನಂ ಪ ರುಷಂ ಗು ಾಃ ॥೧೯॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 77
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಾಸ ಕ ಾದ ಆದ ೆ ಾವ ಮ ೆ ರುವ ಒಂದು ಾರವನು ಚತುಮು ಖ ಇ ೆನ ಸುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ.


ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ: “ಈ ೇಹದ ರುವ ೕವ ವಸುತಃ ಾ ” ಎಂದು. ಾ ಎಂದ ೆ ಅ ಾನದ
ಬಂಧನ ಲದ ಾನಸ ರೂಪ ಎಂದಥ . ೕವ ಈ ೇಹ, ಇಂ ಯ ಇ ೆಲವ ದ ಂತ ನ . ಅದು ಸ ಾ
ಾನರೂಪ ಮತು ಅದ ೆ ಅಂಟು ೆ ಎನು ವ ದು ಇಲ ೇ ಇಲ. ಆದ ೆ ೕವನನು ಗುಣಗಳ ೇಹದ
ಕ ಾ ತಮ ಪ ಾವವನು ೕರು ರುತ ೆ. ಮಣು- ೕರು- ೆಂ ಂ ಾದ ಶ ೕರ, ಾ ೇಂ ಯ ಮತು
ಕ ೕ ಂ ಯ ಈ ಮೂರು ಗುಣಗಳ ಾಯ ೇತ . ಅವ ಇ ಕು ತು ಏಕ ಾಲದ ತಮ ಪ ಾವವನು
ೕರು ರುತ ೆ. ಶ ೕರದ ತ ೕಗುಣ, ಕ ೕ ಂ ಯಗಳ ರ ೋಗುಣ ಮತು ಾ ೇಂ ಯಗಳ
ಸತ ಗುಣ ಕು ತು ೕವನನು ಬಂಧನ ೆ ತಳ ತ ೆ.
ನಮ ೇಹ ಪ ೕ ಣ ಾರ ೆ ಒಳ ಾಗು ರುತ ೆ ಮತು ಅದರ ಮು ೇನ ತ ೕಗುಣ ೆಲಸ ಾಡುತ ೆ.
ೕ ಾ ಾ ಾ ಧ ಾದ ಾಯ ಗಳನು ೇಹದ ಮೂಲಕ ಾ ಾ ಾ ಧದ ದುಃಖವನು ಾವ
ಅನುಭ ಸು ರು ೇ ೆ.
ರ ೋಗುಣದ ಾಯ ೇತ ಕ ೕ ಂ ಯಗಳ . ಈ ಕ ೕ ಂ ಯಗ ಂದ ಾವ ಅ ೇಕ ಚಟುವ ೆಗಳನು
ಾಡು ೇ ೆ. ಕಮ ಗಳನು ಾ ೊ ೆ ೆ ‘ ಾನು ಾ ೆ’ ಎನು ವ ಅಹಂ ಾರ-ಮಮ ಾರ ೆ ಬ ಾ
ರ ೋಗುಣದ ಬಂ ಾಗು ೇ ೆ.
ಸತ ಗುಣ ನಮ ಾ ೇಂ ಯದ ೕ ೆ ೆಲಸ ಾಡುತ ೆ. ನಮ ಾ ೇಂ ಯಗಳ ನಮ ೆ ಅಂತರಂಗದ
ಆನಂದದ ೋಕ ತ ವನು ೊಡುತ ೆ. ಆದ ೆ ಅ ೇ ೋಕ ತ ೊ ೆ ೆ ಾಧಕ ಾ ನಮ ೕ ೆ ಪ ಾವ
ೕರುತ ೆ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಕಣು. ಸಂ ೆಯ ೊತು ಸಮುದ ತ ಯ ಕು ತು ಸೂ ಾ ಸ ೋಡುವ ದರ
ಗುವ ಆನಂದ ಅಪ ತ. ಾವ ಎಲವನೂ ಮ ೆತು ಆ ಆನಂದವನು ಅನುಭ ಸು ೇ ೆ. ಆದ ೆ ಾಸ ಗಳ
ೇಳ ವಂ ೆ: ೇ ೇತ ಉದ ಂತ ಾ ತ ಂ ಾಸಂ ಯನಂ ಕ ಾಚನ । ೋಪರಕಂ ನ ಾ ಸಂ ನ ಮಧ ಂ
ನ ಾ ೋ ಗತ . ಸೂಯ ನ ಸಂ ೆಯ ೆಂ ಾದ ಈ ರಣಗಳ ಮಂ ೇಹ ಎನು ವ ದುಷ ಶ ೆಲಸ
ಾಡು ರುತ ೆ ಮತು ಅದು ಕ ೕಣ ನಮ ಚಟುವ ೆಗಳನು ಕುಂ ತ ೊ ಸುತ ೆ. ಇದ ಾ ಾ ೕನರು
ಸೂ ೕ ದಯ ಮತು ಸೂ ಾ ಸ ಾಲದ ಅಗ ೊಟು ೇವರನು ಾ ಥ ೆ ಾಡುವ ಸಂಪ ಾಯವನು
ಾ ೆ ತಂದರು. ೕ ಂದ ಪ ಫ ಸುವ ಸೂಯ ಮತು ಗ ಹಣ ಾಲದ ಸೂಯ ನನು ಬ ಗ ಂದ
ಾಣುವ ದನು ಾಸ ೇ ಸುತ ೆ. [ ಂ ೆ ಸೂಯ ಗ ಹಣವನು ೕ ೆ ೋಮಯ ೆ ೆ ಅದರ ಮು ೇನ
ೋಡು ದರು ಮತು ಗ ಹಣದ ಸಮಯವ ಾ ಧ ಗ ತಬದ ಾ ಪಂ ಾಂಗ ದಪ ಸು ದರು]. ಒ ನ
ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ ಸತ ಗುಣ ಾನದ ೊ ೆ ೆ ಸಂ ೋಷವನು ೊಟ ರೂ, ೊ ೆ ೆ ಅದ ಂದ ಬರಬಹು ಾದ
ಅಹಂ ಾರ ಮಮ ಾರ ನಮ ನು ಬಂ ಯ ಾ ಸುತ ೆ.

ಸ ಏಷ ಭಗ ಾಂ ಂ ೈಃ ೇ ೈರ ೋ ಜಃ ।


ಸ ಲ ತಗ ಬ ಹ ಸ ೇ ಾಂ ಮಮ ೇಶ ರಃ ॥೨೦॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 78
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಂ ೆ ೇಹ, ಕ ೕ ಂ ಯ ಮತು ಾ ೇಂ ಯಗಳ ನಮ ೆ ಅಹಂ ಾರ-ಮಮ ಾರವನು ೊಟು


ಬಂ ಾ ಸುತ ೆ ಎಂದು ೇ ದ ಚತುಮು ಖ ಇ ಭಗವಂತನನು ಯಲೂ ಕೂ ಾ ಇ ೇ ಮೂರು
ಾಧಕ ಎನು ಾ ೆ. ಈ ದೃ ಯ ೋ ಾಗ ೇಹ, ಕ ೕ ಂ ಯ ಮತು ಾ ೇಂ ಯಗಳ ಾವ
ಯದ, ಾವ ಾಣದ ಭಗವಂತನನು ನಮ ೆ ನಮ ನು ಭಗವಂತ ೆ ೆ ೆ ೊಂ ೊಯು ವ ಅಪ ವ
ಾಧನಗ ಾ ಯೂ ೆಲಸ ಾಡುತ ೆ ಎನು ವ ದು ಯುತ ೆ. ಅಹಂ ಾರ-ಮಮ ಾರದ ಅಂಟನು ೆ ೆ ಾಗ,
ಈ ೇಹ ಭಗವಂತನ ಾಧ ೆ ಾ ಇರುವ ಒಂದು ಅಪ ವ ಸ ತು ಎನು ವ ಾವ ಬಂ ಾಗ, ಈ ಜನ ದ ೇ
ಭಗವಂತನನು ಾಣ ೇಕು ಎನು ವ ತು ತ ಬಂ ಾಗ ಅದು ಉ ಾರದ ಾಗ ಾಗುತ ೆ. ಇಂ ಯಗಳ ಎ ಾ
ೆಲಸವ ಭಗವಂತನ ಪ ಾರೂಪ ಎನು ವ ಅನುಸಂ ಾನ ಬಂ ಾಗ, ಈ ಮೂರರ ೆರ ಂದ ೇ
ಅ ೋ ಜ ಾದ ಭಗವಂತನನು ಾಣಲು ಾಧ ಾಗುತ ೆ. [ಅ ೋ ಜಃ ಎಂದ ೆ ಅ ಗ ೆ(ಇಂ ಯಗ ೆ)
ಲುಕದವ ಆದ ೆ ಅ ಗಳನು ರಸ ಾಗ ಾಣ ಗುವ ಭಗವಂತ ಎಂದಥ ].
ನಮ ೇಹ, ನಮ ಅಂ ಾಂಗದ ಕು ತು ನ ಂದ ಆ ಭಗವಂತ ೆಲಸವನು ಾ ಸು ಾ ೆ ಎನು ವ ಅ ವ
ಮೂ ಾಗ ಈ ೇಹ, ಸ ೇ ಯಗಳ ಭಗವಂತನ ಪ ೆಯ ಉಪಕರಣ ಾಗುತ ೆ. ಆಗ ಅಹಂ ಾರ-
ಮಮ ಾರ ಹ ರ ಸು ಯುವ ಲ. ಈ ೕ ಭ ಂದ ಭ ಸುವ ಭಕ ೆ ಆ ಭಗವಂತ ಸ ಇ ೆ ಂದ ತನ ನು
ಾನು ೋ ೊಳ ಾ ೆ. ನಮ ಇಂ ಯ, ಮನಸು , ೇಹದ ಅಣು-ಕಣವ ಭಗವಂತ ೊಂ ೆ
ಶು ಗೂಡ ೇಕು. ಆಗ ಭಗವಂತನ ದಶ ನ ಾಧ ಾಗುತ ೆ. ೕ ೆಯ ೇಳ ವಂ ೆ: ಅನ ಾ ಂತಯಂ ೋ
ಾಂ ೕ ಜ ಾಃ ಪಯು ಾಸ ೇ । ೇ ಾಂ ಾ ಯು ಾ ಾಂ ೕಗ ೇಮಂ ವ ಾಮ ಹ ॥೯-೨೨॥
ಇ “ನನ ೇ ೆ ೆ ಮು ಾದವರ ೕಗ- ೇಮದ ೊ ೆ ನನ ದು” ಎಂ ಾ ೆ ೕಕೃಷ. “ ಾವ ದು ನಮ ನು
ಅಹಂ ಾರ-ಮಮ ಾರಗ ಂದ ಅ ೋಗ ೆ ತಳ ಬಲ ೋ, ಅದ ೆ ೕ ಾವ ನಮ ನು ಭಗವಂತನ ಬ
ೊಂ ೊಯು ವ ಾಧನ ಾ ಬಳಸಬಹುದು. ಓ ಬ ಹ , ಈ ಾಧನಗಳನು ಅ ಾನ ಾ ಬಳ ೊಂಡು,
ಎಲರ ಅ ಪ ಾ ರುವ, ಆ ನನ ಅ ಪ ಭಗವಂತನನು ಾಣಬಹುದು” ಎನು ಾ ೆ ಾರದನನು ಕು ತು
ಚತುಮು ಖ.

ಮಹತತ ದ ಸೃ

ಾಲಂ ಕಮ ಸ ಾವಂ ಚ ಾ ೕ ೆ ೕ ಾಯ ಾ ಸ ಾ।
ಆತ ಯದೃಚ ಾ ಾ ಪಂ ಬುಭೂಷುರು ಾದ ೇ ॥೨೧॥

ಾ ಾ ಗುಣವ ಕ ಾ ಪ ಾಮಸ ಾವತಃ ।


ಕಮ ೋ ಜನ ಮಹತಃ ಪ ರು ಾ ಾದಭೂ ॥೨೨॥

ಭಗವಂತ ಅ ಾ ಅನಂತ ಾ ರುವ ‘ ೕವದ’ ೇಹರಚ ೆಯನು ಅದರ ಸ ಾವಕ ನುಗುಣ ಾ ಆ ಾ


ಾಲದ ಾಡು ಾ ೆ. ಇದ ಾ ಆತ ಸೃ ಯ ಮೂಲದ ವ ಾದ, ಸೂ ರೂಪದ ರುವ ಜಡಪ ಕೃ ಯನು
ಬಳ ೊಳ ಾ ೆ. ಸುಖ-ದುಃಖದ ೋಗ ಂದ ಪ ಣ ಾಪಗಳ ಸಂಚಯನ ಾ ಭಗವಂತ ೕವ ೆ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 79
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ೇಹವನು ೕಡು ಾ ೆ. ೕವದ ಸ ಾವದಂ ೆ ಆ ಾ ಾಲದ ಆ ಾ ಕಮ ಗಳ ನ ೆಯುತ ೆ. ಾವ


ೕವ ಾವ ಜಡ ೊಂ ೆ ಎಂದು ೆ ೆಯ ೇಕು ಎನು ವ ೇ ‘ ಾಲ’. ಸ ಾವಕ ನುಗುಣ ಾ ನ ೆಯುವ
ೕ ‘ಕಮ ’. ಭಗವಂತ ೕವದ ಸ ಾವಕ ನುಗುಣ ಾ ಅದು ಕಸನ ೊಂದುವ ದ ೆ ಾಡುವ
ವವ ೆ ೕ ‘ಸೃ ’. ೕವ ಕಸನ ೊಂದು ಾ ತನ ಸ ಾವದಂ ೆ ಕಮ ಾ , ಕಮ ೆ ತಕ ಂ ೆ ಆ ಾ
ಾಲದ ಫಲವನು ಪ ೆಯು ಾ ೆ. ಎಲವನೂ ಭಗವಂತ ಸ - ಾಮಥ ಂದ, ತನ ಇ ೆಯಂ ೆ ಾಡು ಾ ೆ.
[ಇ ಬಳ ೆ ಾದ ‘ಯದೃಚ ಾ’ ಎನು ವ ಪದದ ೕ ೊ ೕಟದ ಅಥ ‘ಆಕ ಕ’. ಆದ ೆ ಇ ಾವ ಈ ಪದದ
ಅಂತರಂಗದ ಅಥ ವನು ೆ ೆದು ೊಳ ೇಕು. ಯ +ಋ+ಇ ಾ . ಎ ೆ ೆ ಾ ಪ ಾದ ಭಗವಂತ(ಯ ) ತನ
ಾನಸ ರೂಪ ಂದ(ಋ) ಸಮಗ ವನೂ ದು ಇ ಸು ಾ ೆ. ಆತನ ಇ ೆಯಂ ೆ ಎಲವ ನ ೆಯುತ ೆ].
“ ಟ ದಲು ಭಗವಂತ ಮಹತತ ವನು ಸೃ ಾ ದ” ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ಇದು ಗುಣಗಳ
ೈಷಮ ದ ಕಂಪನ ಂದ ಉಂ ಾದ ಪ ಪಂಚ ಸೃ ಯ ಟ ದಲ ಾರ. ಮಹತತ ವನು ಯಂ ಸುವ
ೕವ ಚತುಮು ಖ. ಂ ಾಂಡದ ಮಹತತ ಎಂದ ೆ ‘ ತ’ ಅಥ ಾ ‘ ಾನಮಯ ೋಶ’. ೕ ಾ ಇ
ಮಹತತ ದ ಸೃ ಾ ತು ಎಂದ ೆ ಶ ದ ಸುಪಪ ೆ ಾಗೃತ ಾ ತು ಎಂದಥ . ಪ ಳಯ ಾಲದ ಇ ೕ
ಶದ ತಮ ಇರ ನ ಅ ವ ಇಲ ೇ ಇದ ೕವದ ಸುಪಪ ೆಯ ಾಸದ ೕಜ ೇಪ ೇ ಈ ಮಹತತ
ಅಥ ಾ ಚತುಮು ಖನ ಸೃ . ಸೃ ಯ ಾ ರಂಭದ ಟ ದಲು ಸವ ಾ ಪ ಭಗವಂತ ತನ ಪ ರುಷ
ಾಮಕ ರೂಪ ಂದ ಚತುಮು ಖನನು ಸೃ ಾ ಆತ ೊಳ ೆ ಬ ಹ ಾಮಕ ಾ ಕು ತು ಶದ
ಸುಪಪ ೆಯನು ಾಗೃತ ೊ ದ. [ಮಹತತ ವನು ಸೃ ಾ ದ ಭಗವಂತನ ರೂಪ ದಲ ೆಯ ಪ ರುಷ
ಾಮಕ ರೂಪ. ನಂತರ ಅಹಂ ಾರ ತತ ಮತು ಪಂಚಭೂತಗಳನು ಸೃ ಾ ಬ ಾ ಂಡ ೊಳ ೆ ೇ ದ
ಭಗವಂತನ ರೂಪ ಎರಡ ೇ ಪ ರುಷ ಾಮಕ ರೂಪ. ಆನಂತರ ಬ ಾ ಂಡದ ಂ ಾಂಡವನು ಸೃ
ಪ ಂದು ಂ ಾಂಡ ೊಳ ೆ ೇ ದ ಭಗವಂತನ ರೂಪ ಮೂರ ೇ ಪ ರುಷ ಾಮಕ ರೂಪ].

ಅಹಂ ಾರತತ ದ ಸೃ

ಮಹತಸು ಕು ಾ ಾ ರಜಸ ೊ ೕಪಬೃಂ ಾ ।


ತಮಃಪ ಾನಸ ಭವ ದ ವ ಾನ ಾತ ಕಃ ॥೨೩॥

ೋSಹಂ ಾರ ಇ ೕ ೋ ಕುವ ಸಮಭೂ ಾ।


ೈ ಾ ಕ ೆ ಜಸಶ ಾಮಸ ೆ ೕ ಯ ಾ।
ದವ ಶ ಃ ಾಶ ಾ ನಶ ಪ ೋ ॥೨೪॥

ಮಹತತ ದ ಕಸನ ಾಗು ಾ ಅಹಂ ಾರ ತತ ದ(Awareness of self) ಸೃ ಾ ತು. ಅಹಂ ಾರ ತತ ೆ


ಮೂರು ಮುಖಗಳ . ದ ವ , ಾ ಮತು ಾನ. ದ ವ ಎಂದ ೆ ಪಂಚಭೂತಗಳ , ಾನ ಎಂದ ೆ
ಾ ೇಂ ಯಗಳ ಮತು ಕಮ ಎಂದ ೆ ಕ ೕ ಂ ಯಗಳ . ಅಹಂ ಾರ ತತ ದ ಸೃ ಂ ಾ ಆ ಕಲ ದ
ಸೃ ಾಗ ೇ ಾ ರುವ ಎ ಾ ೕವಗ ೆ ‘ ಾನು’ ಎನು ವ ಎಚ ರ ಾಗೃತ ಾ ತು. ಈ ಯ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 80
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಮನ ಾ ಗ ೕ, ಇಂ ಯಗ ಾಗ ೕ ಇನೂ ಾಗೃತ ಾ ಲ. [ ೇ ೆ ಗಭ ದ ಬೂ ಣ ೆ ೆಯುತ ೋ ಾ ೇ


ಈ ಸೃ ಪ ]. ಅಹಂ ಾರ ತತ ಮ ೆ ಮೂರು ಮುಖದ ಸೃ ಯನು ಸ ತು. ಅವ ಗ ೆಂದ ೆ ೈ ಾ ಕ
ಅಹಂ ಾರ, ೈಜಸ ಅಹಂ ಾರ ಮತು ಾಮಸ ಅಹಂ ಾರ [ಅಹಂ ಾರ ತತ ದ ಾರವನು ಈ ಅ ಾ ಯದ
೩೦ ಮತು ೩೧ ೇ ೆ ೕಕದ ವ ದು, ಅದನು ಸೃ ಯ ಾರದ ಕ ಾಂಕದ ಇ ೇ ೇ ಮುಂ ೆ
ೋ ೋಣ].

ಅಹಂ ಾರತತ ದ ಮೂರು ಮುಖಗ ಂದ ಸೃ ಯ ಾರ

ೈ ಾ ಾನ ೋ ಜ ೇ ೇ ಾ ೈ ಾ ಾ ದಶ ।
ಾ ಾಕ ಪ ೇ ೋS ವ ೕಂ ೊ ೕ ೇಂದ ತ ಾಃ ॥೩೦॥

ೈಜ ಾತು ಕು ಾ ಾ ಂ ಾ ದ ಾಭವ ।


ಾನಶ ಃ ಾಶ ಬು ಃ ಾ ಣಶ ೈಜ ೌ ॥೩೧॥

ೈ ಾ ಕ ಅಹಂ ಾರ ಎಂದ ೆ ಾ ಕ ಅಹಂ ಾರ. ಇದು ಧ ಾರಕ ಸೃ . ಅಂದ ೆ ಧ


ಾ ಾರಕ ಾ ರುವ ಮನಸು ಮತು ಹತು ಇಂ ಾ ಾ ೇವ ೆಗಳ( ೈ ಾ ಕರ) ಸೃ . ೈ ಾ ಕ
ಅಹಂ ಾರದ ಸೃ ಂ ಾ ಆ ಕಲ ದ ಸೃ ಾಗ ೇ ಾ ರುವ ಎ ಾ ೕವಗಳ ಂಗ ಶ ೕರದ
ಸುಪ ಾ ದ ಮ ೋಮಯ ೋಶ ಾಗೃತ ಾ ೕವಗಳ ಮನಸು ೆಲಸ ಾಡಲು ಾ ರಂ ತು.
ಮಹತತ ದ( ತದ) ೇವ ೆಗಳ ಬ ಹ ಮತು ಾಯು( ಾ ಣ) ಾದ ೆ ಗರುಡ- ೇಷ-ರುದ ರು ಮ ೋ ಾ
ೇವ ೆಗಳ . ಆದ ೆ ವ ೇಷ ಾ ಮ ೋ ಾ . ಮಹತತ ದ ಭಗವಂತ ಾಸು ೇವ ರೂಪದ ಾ ೆ.
ಅಹಂ ಾರ ತತ ದ ಭಗವಂತ ಸಂಕಷ ಣ ರೂಪದ ಾ ೆ. ಬು ಯ ಪ ದು ಮ ರೂ ಭಗವಂತ ದ ೆ,
ಮನ ನ ಅ ರುದರೂಪದ ಭಗವಂತ ಾ ೆ. ಅಹಂ ಾರತತ ದ ಸಂಕಷ ಣ ರೂ
ಭಗವಂತ ರುವ ದ ಂದ ೇಷನನೂ ಕೂ ಾ ಅದರ ಅ ಾ ೇವ ೆ ಎಂದು ಾಸ ಾರರು ೇಳ ಾ ೆ.
ಾ ಕ ಅಹಂ ಾರ ಾಮಕ ಾದ ವ ಂದ ಮನಸು ಮತು ಹತು ಇಂ ಾ ಾ ೇವ ೆಗಳ
ಸೃ ಾ ತು. (೧) ಯಅ ಾ ೇವ ೆಗಳ . [ಪ ವ ೆ ತ, ಪ ಮ ೆ ವರುಣ, ಉತರ
ೆ ಕು ೇರ ಮತು ದ ಣ ೆ ಯಮ ಅ ಾ ೇವ ೆಗಳ . ಇವ ೆಲರ ಮುಖಂಡ ಾಗೂ
ೆ ೕ ಾ ಾ - ೋಮ(ಚಂದ )]. (೨) ಸ ಶ ದ ೇವ ೆ ಾಯು. ಇ ಾಯು ಎಂದ ೆ ಪ ಾನ
ಾಯು( ಾ ಣ) ಅಲ, ಸ ಶ ಶ ಯನು ೊಡುವ ಅಹಂ ಾ ಣ. (೩) ಕ ನ ೇವ ೆ ಅಕ (ಸೂಯ ). (೪) ಾ ೆ
ಅಥ ಾ ರಸದ ಅ ಾ ೇವ ೆ ಪ ೇತ(ವರುಣ). (೫) ಮೂ ನ ಅಥ ಾ ಗಂಧದ ಅ ಾ ೇವ ೆ
ಆ ೕ ೇವ ೆಗಳ . (೬) ಾ ಅಥ ಾ ಾ ೕ ಯದ ೇವ ೆ ವ (ಅ ). (೭) ೈಯ ಅ ಾ ೇವ ೆ
ಇಂದ . (೮) ಾ ನ ಅ ಾ ೇವ ೆ ಾ ಸ ಯಂ ಭಗವಂತ ೇ ಉ ೇಂದ ಾ ವ ಂದ ಹು ದ. ಇಂದ
ಪ ತ ಜಯಂತ ಕೂ ಾ ಾ ನ ಅ ಾ ೇವ ೆ. (೯) ೇಹ ೆ ೇಡ ಾದುದನು ೊರ ಾಕುವ ಾಯು ನ
ಅ ಾ ತ ಾಗೂ (೧೦) ಮೂತ ಮತು ೇತ ನ ಸಜ ೆ ಾಗೂ ೇತ ನ ೕ ಾರದ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 81
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಜನ ೇಂ ಯದ ಅ ಾ ಸಂ ಾನ ೇವ ೆ ಾದ ದ ಪ ಾಪ . ೕ ೆ ಹತು ಮಂ ಅ ಾ


ೇವ ೆಗಳ ೈ ಾ ಕ ಅಹಂ ಾರ ಂದ ಸೃ ಾದರು.
ಾಮ ಾದ ಭೂ ಾ ೇ ಕು ಾ ಾದಭೂನ ಭಃ ।
ತಸ ಾ ಾ ಗುಣಃ ಶ ೋ ಂಗಂ ಯ ದ ಷ ದೃಶ ೕಃ ॥೨೫॥

ೈಜಸ ಅಹಂ ಾರ ಂದ ಹತು ಇಂ ಯಗಳ ಾಗೃತ ೊಂಡವ . ೕ ೆ ಮುಂ ೆ ಾ ಣ ಾಗುವ


ಬ ಾ ಂಡದ ಹು ಬರುವ ೕವಗಳ ತ, ಮನಸು , ಅಹಂ ಾರ, ಪಂಚ ಾ ೇಂ ಯಗಳ ಮತು ಪಂಚ
ಕ ೕ ಂ ಯಗಳ ಾಗೃತ ೊಂಡವ . ಾಮಸ ಅಹಂ ಾರ ಂದ ಪಂಚಭೂತಗಳ ಸೃ ಾ ತು.
ಪಂಚಭೂತಗಳ ದಲು ಆ ಾಶದ ಸೃ ಾ ತು.

ಇ ನಮ ೆ ಒಂದು ಪ ೆ ಾಡಬಹುದು. ಅ ೇ ೆಂದ ೆ ಪಂಚಭೂತಗಳ ಸೃ ಯ ಆ ಾಶದ ಸೃ ಎಂದ ೇನು


ಎಂದು. ಮೂಲತಃ ಆ ಾಶದ ಸೃ ಾಸವವಲ, ಇದು ಾ ೇ ಾ . ಅಂತ (Space) ದ ೇ ಇತು.
ಅದರ ಭಗವಂತ ತನ ರೂಪವನು ಆ ಾ ವ ೊ ಸುವ ೇ ಆ ಾಶದ ಸೃ . ಬಣ ಲದ ಅಂತ ದ ‘ಕ ೆ
ಾಣದ ೕಲ ವಣ ದ(Ultraviolet)’ ಆ ಾಶ ಸೃ ಾ ತು. (ಇ ೕ ೆ ೆ ಾನ ಕಂಡು ೊಂಡ Ultraviolet
ಷಯವನು ಹ ಮೂರ ೇ ಶತ ಾನದ ೇ ಆ ಾಯ ಮಧರು ವ ೇ ರುವ ದನು ಓದುಗರು
ಗಮ ಸ ೇಕು. Space is not created but Ether is created). ಆ ಾಶದ ಸೃ ಂ ೆ ಆ ಾಶದ
ಅ ಾ ಾರಣ ಗುಣ ಾದ(Exclusive quality) ಶಬದ ಸೃ ಾ ತು. ಅಂದ ೆ ಈ ಕಲ ದ
ಸೃ ಾಗ ೇ ಾ ರುವ ೕವ ಾತಗ ೆ ಾದದ ಅನುಭವ ಾ ರಂಭ ಾ ತು.

ನಭ ೋSಥ ಕು ಾ ಾದಭೂ ಸ ಶ ಗು ೋS ಲಃ ।


ಪ ಾನ ಾಚಬ ಾಂಶ ಾ ಣ ಓಜಃ ಸ ೋ ಬಲ ॥೨೬॥

ಆ ಾಶದ ಆರಂಭ ಾದ ಸ ಂದನ ಂದ ಾ ಯ ಸೃ ಾ ತು. ಸ ಶ ಾ ಯ ಅ ಾ ಾರಣ ಗುಣ. ಾ


ಶಬ ಾಹಕ ಕೂ ಾ ೌದು. ಾ ಣ, ಓಜಸು , ಸಹಸು ಮತು ಬಲ ಾ ಯ ಾಲು ಪ ಮುಖ ಗುಣಗಳ .
ಾ ಂ ಾ ೕವ ಾತಗಳ ಾ ಣಶ ತುಂ ತು. ಾ ಣಶ ಎಂದ ೆ ಎಲವನೂ ಾರ ೆ ಾಡುವ ಶ .
ಓಜಸು ಎಂದ ೆ ಇ ೊ ಬ ರನು ಮ ಸುವ ಶ . ರು ಾ ೕ ೆಂದ ೆ ಅದರ ಮುಂ ೆ ಾವ ದೂ
ಲ ಾರದು. ಅ ೇ ೕ ಎಲವನೂ ಮ ಸಬಲ ಾ ಯನು ಮ ಸುವ ಶ ಇ ೊ ಂ ಲ(ಸಹಸು ). ತನ
ಇ ೆಯಂ ೆ ಾನು ಾ ರ ಾಡುವ ಶ ಬಲ. ಇ ೆಲವ ಾ ಣ ೇವರ ಅ ಾ ಾರಣ ಗುಣಗಳ .

ಾ ೕರ ಕು ಾ ಾ ಾಲಕಮ ಸ ಾವತಃ ।
ಉದಪದ ತ ೇ ೋ ೈ ರೂಪವ ಸ ಶ ಶಬವ ॥೨೭॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 82
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ೇಜಸಸು ಕು ಾ ಾ ಾ ೕದಂ ೋ ರ ಾತ ಕ ।


ರೂಪವ ಸ ಶ ವ ಾ ಂ ೋ ೂೕಷವಚ ತದನ ಾ ॥೨೮॥

ಾ ಯ ಒತಡದ ಉಂ ಾದ ಸಂಘಷ ಂದ ೆಂ ಸೃ ಾ ತು. ‘ರೂಪ’ ೆಂ ಯ ಅ ಾ ಾರಣ ಗುಣ.


ಇದ ಂ ಾ ಆ ಕಲ ದ ಸೃ ಾಗ ೇ ಾ ರುವ ೕವ ಾತಗಳ ಕ ೆ ಾಣುವ ರೂಪದ ಸೃ
ಾ ಣ ಾ ತು. ೆಂ ಯ ಶಬ ೆ ಮತು ಸಶ ೆ. ಮೂಲಭೂತ ಾ ಏಳ ಬಣಗ ರುವ ದೂ
ೆಂ ಯ ೇ (ಸಪ ಹ ). ಾಖ ೆ ಾ ಾಗ ೇ ೆ ೆವರು ಹುಟು ತ ೋ ಾ ೇ ೆಂ ಂದ ೕ ನ
ಸೃ ಾ ತು. ಶಬ, ಸ ಶ ಮತು ರೂಪದ ೊ ೆ ೆ ೇಷ ಾ ‘ರಸ’ ೕ ನ ಅ ಾ ಾರಣ ಗುಣ.

ೇಷಸು ಕು ಾ ಾದಂಭ ೋ ಗಂಧ ಾನಭೂ ।


ಪ ಾನ ಾ ರಸಸ ಶ ರೂಪಶಬಗು ಾ ತಃ ॥೨೯॥

ಆ ಾಶ, ಾ , ೆಂ ಮತು ೕ ನ ಸೃ ಯ ನಂತರ ೊ ೆಯ ಾ ಎ ಾ ಗುಣಗಳನು ೊಂ ರುವ ‘ ೇಷದ’


ಅಥ ಾ ಮ ನ ಸೃ ಾ ತು. ೕ ೇ ಗ ಾ ಮ ನ ರೂಪ ಪ ೆ ತು. ೕ ೆ ಏನೂ ಾಣದ ಆ ಾಶದ
ಕ ೆ ಾಣುವ ಘನಪ ಾಥ ಕಸನ ಾ ತು. ೇವಲ ಪಂಚಭೂತಗಳ ೆ ೕ ಅಲ, ಅದರ ಅ ಾ ೇವ ೆಗಳ
ಸೃ ಯೂ ಆ ತು. ವ ಂದ ಮನಸು ಹು ತು. ವನ ದಲ ಮಗ ಸ ಂಧ ಮನ ನ ೇವ ೆ. ವ ಂದ
ಆ ಾಶದ ಸೃ ಾ ತು. ವನ ಎರಡ ೇ ಮಗ ಗಣಪ ಆ ಾಶದ ೇವ ೆ. ಅ ೇ ೕ ಾ ಯಅ ಾ
ೇವ ೆ ಮ ೕ , ೆಂ ಯ ಅ ಾ ೇವ ೆ ಅ ಪ ತ ಾವಕ, ೕ ನ ಷ ಅ ಾ ೇವ ೆ ಬುಧ
ಾಗೂ ಮ ನ ಷಅ ಾ ೇವ ೆ ಶ . ೕ ೆ ೇವ ಾ ಾರತಮ ದ ಅನುಕ ಮದ ೇ ಪಂಚಭೂತಗಳ
ಅ ಾ ೇವ ೆಗಳ ಸೃ ಾ ತು.
ಸೃ ಪ ಯ ಈ ಹಂತದ ಇನೂ ಬ ಾ ಂಡ ಮತು ಂ ಾಂಡ ರಚ ೆ ಆ ಲ. ಪಂಚಭೂತಗಳ ,
ಪಂಚತ ಾ ೆ ಗಳ , ಪಂಚ ಾ ೇಂ ಯಗಳ , ಪಂಚ ಧ ಅಂತಃಕರಣ, ಮನಸು , ಬು , ಅಹಂ ಾರ, ತ,
ೇತನ, ಎಲವ ಸೃ ಾ ೆ. ಅನ ಮಯ ೋಶ, ಾ ಣಮಯ ೋಶ, ಮ ೋಮಯ ೋಶ,
ಾನಮಯ ೋಶ ೕ ೆ ಎ ಾ ೊಶಗಳ ದ ಾ ೆ. ೕ ಗಳ ಸೂ ಶ ೕರದ ಇಂ ಯ
ಾಗೃತ ಾ ೆ. ಆದ ೆ ೇಹರಚ ೆ ಇನೂ ಆ ಲ.
ಇ ಪಂಚಭೂತಗಳ ಎಂದ ೆ ಶುದ ಪಂಚಭೂತಗಳ . ಇಂದು ಪ ಪಂಚದ ರುವ ಪಂಚಭೂತಗಳ ಶುದ
ಪಂಚಭೂತಗಳಲ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಮಣು ಅಥ ಾ ೕರು ಎಂದ ೆ ಅದು ಮಣು- ೕರು- ೆಂ ಯ ಶ ಣ. ಶುದ
ಮಣು ಅಥ ಾ ಶುದ ೕರು ಬ ಾ ಂಡ ಸೃ ಯ ಉತರದ ಇಲ ೇ ಇಲ. ಸೃ ಯ ಈ ಹಂತದ ಶುದ
ಪಂಚಭೂತಗಳ ಮತು ಐದು ಶುದಗುಣಗಳ ಸೃ ಾ ೆ. ಈ ಗುಣಗಳ (ಪಂಚತ ಾ ೆ ಗಳ) ಅ ಾ
ೇವ ೆಗಳ ಕೂ ಾ ಸೃ ಾ ಾ ೆ. ಶಬ ಮತು ಸ ಶ ದ ಅ ಾ ೇವ ೆ ಗರುಡ ಪ ಸುಪ , ರೂಪ
ಮತು ರಸದ ಅ ಾ ೇವ ೆ ೇಷ ಪ ಾರು , ಗಂಧದ ಅ ಾ ೇವ ೆ ರುದ ಪ ಾವ .
ಇವರಲ ೆ ರುದ ಪ ತ ಾದ ಾ ಣ, ಅ ಾನ, ಾ ನ, ಉ ಾನ ಮತು ಸ ಾನ ಕೂ ಾ ಪಂಚತ ಾ ೆ ಗಳ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 83
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಅ ಾ ೇವ ೆಗಳ . ೕ ೆ ಬ ಾ ಂಡ ಸೃ ೆ ೇ ಾದ ದ ವ (raw material) ದ ಾ ತು. ಮುಂ ೆ


ತ ಾ ಾ ೇವ ೆಗಳ ಈ ದ ವ ವನು ಬಳ ಒಂದು ವ ವ ತ ಾದ ಬ ಾ ಂಡ ಮತು ಂ ಾಂಡ
ರಚ ೆ ಾಡ ೇಕು. ಆದ ೆ ಈ ಾಯ ೇವ ೆಗ ೆ ಅಷು ಸುಲಭದ ೆಲಸ ಾ ರ ಲ.

ತ ಾ ಸಂಹತ ಾ ೊ ೕನ ಂ ಭಗವಚ ೋ ಾಃ ।


ಸದಸತ ಮು ಾ ಾಯ ೋ ಭಯಂ ಸಸೃಜುಹ ದಃ ॥೩೩॥

“ ೇವ ೆಗಳ ವ ಯ ಕ ಅಥ ಾ ಾಮೂ ಕ ಪ ಯತ ಂದ ಅವ ೆ ಬ ಾ ಂಡ ಸೃ ಾಧ ಾಗ ೇ ಇ ಾಗ,


ಶ ರೂಪ ಾ ಭಗವಂತ ಅವ ೊಳ ೆ ತುಂ , ಅವ ಂದ ಬ ಾ ಂಡ ಸೃ ಾ ದ” ಎನು ಾ ೆ
ಚತುಮು ಖ. ಾಸ ಗಳ ೇಳ ವಂ ೆ: ಪ ಾಸ ಶ ೕ ೈವ ಶ ಯ ೇ, ಾ ಾ ೈ ಾನ ಬಲ ಾ
ಚ . ಶ ಸ ರೂಪ ಾದ ಭಗವಂತ ಶ ೊ ಾ ಗ ಾತ ಾಯ ನ ೆಯುತ ೆ. ಭಗವಂತನ ಇ ೆ ಇ ಾಗ ಆತ
ನಮ ೆ ಶ ೊ ೆ ೕ ೊಡು ಾ ೆ ಮತು ಆತನ ಇ ೆಯಂ ೆ ಾಯ ೆರ ೇರುತ ೆ. ಭಗವಂತನ ಶ
ಆ ಾನ ಂ ಾ ೇವ ೆಗಳ ೊಸ ಹುರುಪ ಮೂ ತು. ಅವ ಕ ಯ ದ ಮೂಲದ ವ ದ ಶ ಣ ಂದ ವ ಕ
ರೂಪದ ಬ ಾ ಂಡ ಾ ಣ ಾ ರಂಭ ಾ ತು. ೕ ೆ ಕ ೆ ಾಣದ ಶ ಗಳ , ಕ ೆ ಾಣುವ ಶ ಗಳ ೇ ,
ಾಣದು ಾಣುವ ಶ ಾ , ಇನು ೆಲವ ಾಣದ ಶ ಾ ೇ ಉ ದು, ಸತು-ಅಸತು ಒಂದ ೊ ಂದು
ಉ ಾ ಾನ ಾ , ವ ಕ ಅವ ಕ ೊಳ ೆ ೇ , ಅವ ಕವ ವ ಕ ೊಳ ೆ ೇ ಒಂದು ಭಯಂಕರ ಾದ ಪ ಪಂಚ
ಾ ಣ ಾ ತು! [ಈ ೕ ನ ಾತು ಪರ ಾಣು ರಚ ೆಯನು ದವ ೆ ೆ ಾ ಅಥ ಾಗುತ ೆ.
ಅ ರುವ atom ಮತು subatom, ಅ ೊ ೊಳ ನ space, ಅ ರುವ ರಂತರ ಚಲ ೆ, ಇ ೆಲವ ಒಂದು
ಸ ಯವಲ ೇ?].
ಈ ಬ ಾ ಂಡ ೆಂದ ೆ ಅದು ಭಯಂಕರ! ಏ ೆಂದ ೆ ಅದು ಹುಟು - ಾವ ಗಳ ಚಕ ಭ ಮಣ. ಅದು ನಮ ೆಲ ಗೂ
ಸಂ ಾರದ, ಾ ನ ಭಯವನು ಹು ಸುವಂತಹದು. ನಮ ೆ ಸಂ ಾರದ ಭಯವನು ೕಡುವವನೂ ಭಗವಂತ,
ೕ ದ ಅಭಯವನು ೕಡುವವನೂ ಭಗವಂತ. ೕ ೆ ಾವ ಭಯವನು ೕ ದರೂ ೕರ ಾರದ ಾ ನ
ಭಯವನು ೕಡುವ ಬ ಾ ಂಡ ರಚ ೆಯನು ಭಗವಂತ ತನ ಪ ರುಷ ಾಮಕ ರೂಪ ಂದ ಾ ದ. ಈ
ಹಂತದ ಇನೂ ಂ ಾಂಡ ಸೃ ಆ ಲ. ಬ ಾ ಂಡ ಸೃ ಾ ಅ ೕವ ಾತಗಳ ಸೃ ಾಗಲು
ಾ ಾರು ವಷ ಗಳ ೆ. ಭಗವಂತ ತನ ಯಮದಂ ೆ ಹಂತಹಂತ ಾ ಸೃ ಾಯ ವನು
ೇವ ೆಗಳ ಒಳ ೆ ಕು ತು ಾ ದ. ೕ ಾ ಸೃ ಾ ರಂಭ ಾ ಪ ಣ ಸೃ ಾಗಲು ಮೂರು ಾ ರದ
ಎಂಟುನೂರ ಎಂಬ ೆಂಟು ಾ ರ ೋ ವಷ ಗಳ ೆ. ಇದು ಈ ಶ ದ ಆಯ ನ ಎಂಟ ೇ ಒಂದು
ಾಗ (ಸೃ ಾದ ಪ ಪಂಚದ ಆಯಸು ೩೧,೧೦೪ ಾ ರ ೋ ವಷ ಗಳ ).

ವಷ ಪ ಗಸಹ ಾ ಂ ೇ ತದಂಡಮುದ ೇಶಯ ।


ಾಲಕಮ ಸ ಾವ ೋ(S) ೕ ೕ(S) ೕವಮ ೕಜನ ॥೩೪॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 84
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಸ ಏಷ ಪ ರುಷಸ ಾ ದಂಡಂ ದ ಗ ತಃ ।
ಸಹ ೊ ೕವ ಂ ಾಹ ಃ ಸಹ ಾ ನನ ೕಷ ಾ ॥೩೫॥

ಭಗವಂತ ೆ ಣ ಾತ ದ ಎಲವನೂ ಸೃ ಾಡಬಲ ಶ ಇದರೂ ಕೂ ಾ ಆತ ತನ ೇ ಆದ


ಯಮಕ ನುಗುಣ ಾ ಎಲವನೂ ಾಡು ಾ ೆ. ಬ ಾ ಂಡ ಸೃ ಯ ನಂತರ ೕವ ಾತದ ಸೃ ಾಗಲು
ಮ ೆ ಾ ಾರು ವಷ ಗಳ ೆ. ಬ ಾ ಂಡ ಎಂದ ೆ ಅದು ೆ. ಆ ೆ ಾ ಾರು ವಷ ಗಳ ಾಲ
ಸೂ ಪ ಕೃ ಎನು ವ ಸೂ ಾ ಣುಗಳ ಕಡಲ ಮಲ ತು. ಎ ಾ ೕವಗಳ ತಮ ಅ ತ ದ ಅ ೇ ಇಲ ೇ
ಇರು ಾಗ, ಸಕಲ ೕವ ಾಮಕ ಾದ ಭಗವಂತ(ಆ ೕವ) ತನ ೆ ೕ ಾನು ಸೃ ಾ ೊಂಡ! ಅಂದ ೆ
ತನ ಒಂದು ರೂಪ ಂದ ಅ ವ ಕ ಾದ. ಇದು ಬ ಾ ಂಡ ೊಳ ೆ ತುಂ ರುವ ಭಗವಂತನ ಪ ರುಷ ರೂಪ. ೕ ೆ
ಬ ಾ ಂಡ ೆನು ವ ೆ ಂದ ಭಗವಂತನ ರೂಪ ಆ ಾ ವ ಾ ತು. ಇ ೆ ೕ ಅಲ ೆ ೆ ಳ ೆ
ಚತುಮು ಖ ೆನು ವ ೕವವನು ಭಗವಂತ ಸೃ ಾ ದ.[ ಾ ಕಮಲ ಂದ ಚತುಮು ಖನ ಸೃ ]. ಈ ೕ
ೆ ಳ ೆ ಾ ತುಂ ದ ಭಗವಂತ ೆ ಒ ೆದು ೊರ ಬಂದ.
ೆ ೆದು ೊರಬಂದ ಭಗವಂತನ ರೂಪವನು ಕಂಡವನು ೇವಲ ಚತುಮು ಖ ಾತ . ೕ ೆ
ೊರಬಂದ ಭಗವಂತನ ರೂಪವನು ವ ಸು ಾ ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ “ ಸಹ ಾ ರು ಾದ, ಸಹ ಾ ರು
ೊ ೆ, ಸಹ ಾ ರು ೈ-ಕಣುಗಳ ಳ , ಾ ಾರು ಮುಖದ ಭಗವಂತ ಬ ಾ ಂಡದ ೆ ಾ ಾ ಂತ” ಎಂದು.
ಭಗವಂತ ೊಂ ೆ ೆ ಒ ೆದು ೊರಬಂದ ಇ ೊ ಂದು ೕವ ಚತುಮು ಖ. ೕ ೆ ಬ ಾ ಂಡ
ಕಸನ ಾ ತು. ದಳದಳ ಾ ಅರ , ಒಂ ೊಂದು ದಳವ ಒಂ ೊಂದು ೋಕ ಾ , ಚತುದ ಶ ಭುವನ
ಸೃ ಾ ತು.

ಯ ೆ ೕ ಾವಯ ೈ ೋ ಾ ಕಲ ಯಂ ಮ ೕ ಣಃ ।
ಊ ಾ ರಧಃ ಸಪ ಸ ೕಧ ಂ ಜಘ ಾ ಃ ॥೩೬॥

ೆ ೆದು ಬಂದ ಭಗವಂತನ ಪ ರುಷರೂಪ ಇ ೕ ಬ ಾ ಂಡ ೊಳ ೆ ಾ ತುಂ ತು. ೕ ೆ ತುಂ ದ


ಭಗವಂತನ ಒಂ ೊಂದು ಅವಯವಗ ಂದ ಒಂ ೊಂದು ೋಕ ಸೃ ಾ ತು. ಇ “ಕಲ ಯಂ ಮ ೕ ಣಃ”
ಎಂ ಾ ೆ. ಅಂದ ೆ ಮನನ ಾ ಸತ ವನು ಅ ತ ಾ ಗಳ ಇದನು ಕ ಸು ಾ ೆ ಎಂದಥ . ಇ
ಬಂ ರುವ ‘ಕಲ ೆ’ ಎನು ವ ಪದ ೆ ಕನ ಡದ ೇವಲ ಬು ಬಲ ಂದ ಕಂಡು ೊಂ ೇ ೊರತು ಜವಲ
ಎನು ವ ಅಥ ೆ. ಆದ ೆ ಸಂಸ ತದ ‘ಕಲ ೆ’ ಎನು ವ ದ ೆ ಎರಡು ಅಥ ಗ ೆ. ೧. ಇದದನು ಾ ಸುವ ದು,
೨. ಇಲದನು ಾ ಸುವ ದು. ೕ ಾ ೕ ನ ೆ ೕಕದ ‘ ಾ ಗಳ ಕ ಸು ಾ ೆ’ ಎಂದ ೆ: ಅಂತರಂಗದ
ಾಧ ೆ ಂದ ಸತ ವನು ಕಂಡು ೊಂಡ ಾ ಗಳ ಅದನು ಸಮಥ ೆ ಾಡು ಾ ೆ ಎಂದಥ . ೕ ೆ
ಭಗವಂತನ ಅವಯವಗ ಂದ ಹ ಾಲು ೋಕಗ ಾ ಈ ಬ ಾ ಂಡ ಾ ಣ ಾ ತು.
ಈ ೕ ಸೃ ಾದ ಪ ಪಂಚದ ಇನೂ ೕವ ಾತಗಳ ಸೃ ಾಗ ೇಕು. ಆದ ೆ ಾಗವತದ ಈ ಅ ಾ ಯ
ೕವ ಾತದ ಸೃ ಯ ವರವನು ಇ ೕಡುವ ಲ. ೕವ ಾತದ ಸೃ ಯ ವರವನು ಮೂರ ೇ ಸ ಂಧದ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 85
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಬಹಳ ಾರ ಾ ೇ ರುವ ದನು ಾವ ಮುಂ ೆ ೋಡಬಹುದು. ಜಲಚರಗಳ , ವನಸ ಗಳ , ಪ ಗಳ ,


ಾ ಗಳ ಎಲವ ಸೃ ಾದ ೕ ೆ ಈ ಪ ಪಂಚದ ಮನುಷ ನ ಸೃ ಾ ತು. ೕ ೆ ಸೃ ಾದ
ಪ ಪಂಚದ ಾಲು ವಣ ಗಳ( ಾ ಹ ಣ, ಯ, ೈಶ ಮತು ಶ ದ ) ಸೃ ಯ ವರ ೆಯನು ಮುಂ ನ
ೆ ೕಕ ವ ಸುತ ೆ.

ಭಗವಂತನ ಮುಖ- ೋಳ - ೊ ೆ ಮತು ಾದ ಂದ ಾತುವ ಣ ದ ಸೃ

ಪ ರುಷಸ ಮುಖಂ ಬ ಹ ತ ೕತಸ ಾಹವಃ ।


ಊ ೕ ೈ ೆ ೕ ಭಗವತಃ ಪ ಾ ಂ ಶ ೊ ೕ ವ ಾಯತ ॥೩೭॥

ಪ ರುಷಸೂಕದ ೇ ರುವಂ ೆ: ಾ ಹ ೋsಸ ಮುಖ ಾ ೕ ಾ ಹೂ ಾಜನ ಃ ಕೃತಃ| ಊರೂ ತದಸ


ಯ ೆ ೖಶ ಃ ಪ ಾ ಂ ಶ ೊ ೕ ಅ ಾಯತ ॥ ಇ ೇ ಾತನು ೕ ನ ೆ ೕಕ ವ ಸುತ ೆ. ಾಲು ವಣ ಗಳ
ಎ ಾ ಮನುಷ ೆ ಅಥ ಾ ಎ ಾ ೕವ ಾತಗ ೆ ಸಂಬಂ ದ ಾರವಲ. ಇದು ಾ ಾ ಕ ಾ ರುವ
ಾ ಪದ ೆ ಸಂಬಂ ದ ಾರವ ಅಲ. ಅದು ೇವಲ ೕ ೕಗ ೇತನ ೆ ಸಂಬಂ ರುವ
ಾರ.
ಭಗವಂತ ತನ ಮುಖ ಂದ ಾ ಹ ಣ ಸ ಾವದ ೕವರನು ಸೃ ಾ ದ. ತನ ೋಳ ಗ ಂದ ತ
ಸ ಾವದ ೕವರನು , ೊ ೆಗ ಂದ ೈಶ ಸ ಾವ ಾಗೂ ಾದಗ ಂದ ಶ ದ ಸ ಾವದ ೕವರನು
ಸೃ ದ. ಇ ಭಗವಂತ ಆ ಾ ಸ ಾವವನು ಅದ ೆ ಸಂಬಂ ದ ಆ ಾ ಾಗ ಂದ ಸೃ
ಾ ರುವ ದನು ಾವ ಗಮ ಸ ೇಕು. ಾ ಹ ಣ ಎಂದ ೆ ಾನ. ಾನ ೆ ಸಂಬಂ ದ ಕಣು- -ಮನಸು
ಮತು ಾತು ಇರುವ ಾಗ ರಸು . ಾ ಾ ಭಗವಂತನ ರ ಂದ ಾ ಹ ಣ ಸ ಾವದ ಸೃ ಾ ತು.
ಅ ೇ ೕ ಯರ ಮೂಲಭೂತ ಗುಣ ರ ೆ. ಅದ ೆ ಪ ಾನ ಾ ೇ ಾ ರುವ ದು ೋಳ ಲ. ಾ ಾ ತ
ಸ ಾವದವರ ಸೃ ಭಗವಂತನ ೋ ಂ ಾ ತು. ಇನು ೈಶ ರ ಪ ಾನ ಸ ಾವ ಉ ಾ ದ ೆ ಮತು
ಾ ಾರ. ಇದ ೆ ಪ ಾನ ಾ ೇ ಾ ರುವ ದು ೊಂಟ ಅಥ ಾ ೊ ೆ. ೕ ಾ ೈಶ ಸ ಾವದ ಸೃ
ಭಗವಂತನ ೊ ೆ ಂ ಾ ತು. ೊ ೆಯ ಾ ಎಲವ ದರ ಪಂ ಾಂಗ ೇ ಾ ಮ ೋವೃ . ೇಹದ
ಎಲವನೂ ೊತು ೊಂ ರುವ ಾಗ ಾಲು. ೕ ಾ ಇ ೊ ಬ ರ ಕಷ ೆ ಕರಗುವ ಮತು ೇ ಾ ಮ ೋವೃ
ಇರುವ ಶ ದ ವಣ ದ ಸೃ ಭಗವಂತನ ಾದ ಂ ಾ ತು.
[ ೕ ನ ೆ ೕಕದ ಮುಖ ಾಹುಗ ಂದ ಹು ದನು ಮುಖ ೇ ಾ ಹ ಣ ಮತು ಾಹು ೇ ಯ ಎಂದು
ೇಳ ಾ ೆ. ಸಪಸು ಪ ಥ ಾ ಎನು ವ ಸೂತ ದಂ ೆ ಇದನು ಮುಖ ಂದ ಾಹ ಣ ಾಗೂ ಾಹು ಂದ
ಯ ಎಂದು ಅ ೈ ಸ ೇಕು. ಇ ೇ ೕ ೕವನು ಬ ಹ ಎಂದು ೇ ದ ೆ ಾ ೕವ ಬ ಹ ಂದ ಹು ಾ ೆ
ಎಂದು ಅ ೈ ಸ ೇಕು. ಇದನು ಬಹ ಪ ಾಣದ ೕ ೆ ೇ ಾ ೆ: ಾ ಹ ೋ ಮುಖ ೆ ೕವ
ಮು ಾ ಾತತ ೇತುತಃ| ಯ ಾsವದಚು ೌ ತದ ೕ ೕಬ ೆ ಾ ಭ ೇ | ಇ ಾ ೆ ॥].

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 86
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಇ ಾಲು ವಣ ದ ಸೃ ಎಂದ ೆ ಾಲು ವಣ ದ ಅ ಾ ೇವ ೆಗಳ ಸೃ ಕೂ ಾ ೌದು. ಮುಖ ಂದ


ಾ ಹ ಣ ವಣ ದ ಸೃ ಾ ತು ಎಂದ ೆ ಾ ಹ ಣ ವಣ ವನು ಯಂ ಸತಕ ಂತಹ ೇವ ಾ
ಅ ವ ಾ ತು ಎಂದಥ . ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ ಾ ಹ ಣವಣ ದ ಮುಖ ೇವ ೆ ಾದ ೆ ಬ ಹಸ ಮತು
ಅ ಕೂ ಾ ಾ ಹ ಣ ವಣ ದ ಅ ಾ ೇವ ೆಯರು. ಇನು ಯ ವಣ ದ ಮುಖ ಅ ಾ ೇವ ೆ
ಮುಖ ಾ ಣ ಅಥ ಾ ಾಯು ೇವರು. ಅವರ ಅನಂತರ ಅ ೇಕ ೇವ ೆಗಳ ಯ ವಣ ದ ಅ ಾ
ೇವ ೆಗ ಾ ಾ ೆ. ಗರುಡ- ೇಷ-ರುದ ರು, ಇಂದ - ಾಮರು, ಅ ರುದ, ಾ ಯಂಭುವ ಮನು, ದ ಪ ಾಪ ,
ೈವಸ ತ ಮನು, ಯಮ, ಚಂದ , ಸೂಯ , ವರುಣ, ಇವ ೆಲರೂ ಯ ವಣ ದ ಅ ಾ ೇವ ೆಗಳ . ಇ ೇ
ೕ ೈಶ ವಣ ದ ಮುಖ ಅ ಾ ೇವ ೆ ಅಹಂ ಾ ಣ. ನಂತರ ೪೯ ಮಂ ಮರುತುಗಳ , ೭ ಮಂ
ವಸುಗಳ (ಅಷ ವಸುಗಳ ಅ ಯನು ಟು ಇತರ ಏಳ ಮಂ ), ಹತು ಮಂ ರುದ ರು(ಏ ಾದಶ ರುದ ರ
ಪ ಾನ ರುದ ನನು ಟು ಇತರ ಹತು ಮಂ ), ಎಂಟು ಮಂ ಆ ತ ರು( ಾ ದ ಾ ತ ರ ಇಂದ , ಸೂಯ ,
ವರುಣ ಮತು ಷುವನು ಟು ಇತರ ಎಂಟು ಮಂ ), ಇವ ೆಲರೂ ೈಶ ವಣ ದ ಅ ಾ ೇವ ೆಗಳ .
ಇ ೇ ೕ ಶ ದ ವಣ ದ ಅ ಾ ೇವ ೆಗಳ : ಋ , ಅ ಗಳ , ಪ ೕ, ಶ , ಾ ಾ ಾ
ೇವ ೆಗಳ ಮತು ಮೃತು ೇವ ೆಗಳ . ೕ ೆ ವಣ ಸೃ ಎನು ವ ದರ ಮೂಲಭೂತ ಅಥ ಅ ಾ
ೇವ ೆಗಳ ಸೃ ಎನು ವ ದು ಇ ೊ ಂದು ಮುಖ. ಈ ಅಥ ವರ ೆಯನು ಾವ ಉಪ ಷತುಗಳ
ಾಣಬಹುದು.

॥ಇ ೕಮ ಾ ಗವ ೇ ಮ ಾಪ ಾ ೇ ೕಯಸ ಂ ೇ ಪಂಚ ೕS ಾ ಯಃ ॥
ಾಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ಐದ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮು ತು

*********

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 87
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ಷ ೋS ಾ ಯಃ
ಾರದ ಚತುಮು ಖ ಸಂ ಾದ ಮುಂದುವ ದುದು

ಂ ನ ಅ ಾ ಯದ ಬಂ ರುವ ಮಹತತ ದ ಸೃ , ಅಹಂ ಾರ ತತ ದ ಸೃ , ಪಂಚಭೂತಗಳ ಸೃ , ಇ ಾ


ಸೃ ಪ ಗಳ ೈ ಾ ಕ ಂತ ೆಯ ಾವ ಅಥ ಾ ೊಳ ಬಹು ಾದ ಸೃ ಯ ಒಂದು ಪ ಾರ.
ಆದ ೆ ಈ ಅ ಾ ಯದ ಬರ ರುವ ಾರಗಳ ೈ ಾ ಕ ಂತ ೆ ೆ ಗುವಂಥವ ಗಳಲ. ಭಗವಂತನ ಸೃ
ಾನದ ಎ ಾ ೕ ಯನು ೕ ಂ ರುವ ಸತ .
ಂ ನ ಅ ಾ ಯದ ಬಂ ರುವ ಭಗವಂತನ ಅವಯವಗಳ ಕಲ ೆ ೕ ಾನ ೆ ಲುಕದ ಾರ.
ಭಗವಂತನ ಶ ೕರ ಾ ಾನಂದಮಯ. ೕ ರು ಾಗ ಅಂತಹ ಾ ಾನಂದಮಯನ ಅಂ ಾಂಗಗಳನು
ಕ ಸುವ ದು ೇ ೆ? ಾ ಾನಂದಮಯ ಾದ ಮುಖ, ಾ ಾನಂದಮಯ ಾದ ೋಳ ,
ಾ ಾನಂದಮಯ ಾದ ಾಲು, ಆ ಅವಯವಗ ಂದ ಸೃ , ಇ ಾ ಯನು ನ ಂದ ಕ ಸುವ ದು ಾಧ ಲ.
ಇದು ನಮ ೆ ರುವ ಾವ ೇ ಾ ಪಂ ಕ ಂತ ೆಗೂ ಒಳಪಡದಂತಹ ಸಂಗ ಾ ರುವ ದ ಂದ,
ಅಂತರಂಗ ಪ ಪಂಚದ ಅನುಭವ ಆಗುವ ತನಕ ಇದನು ನ ಂದ ಯುವ ದು ಕಷ .
ಮಣು- ೕರು- ೆಂ ಂ ಾದ ಪ ಾಥ ಗ ೆ ಬಣ ರುತ ೆ ಆದ ೆ ಾ ಮತು ಆ ಾಶ ೆ ಬಣ ಲ. ಇದಕೂ
ನ ಾದ ಇ ೊ ಂದು ಷಯ ಏ ೆಂದ ೆ “ಶ ಗೂ ಬಣ ೆ(Energy has color)”. ಆದ ೆ ಶ ಎನು ವ ದು ಮಣು-
ೕರು- ೆಂ ಂ ಾದ ಪ ಾಥ ವಲ. ಆದರೂ ಅದ ೆ ಆ ಾರ ೆ, ಬಣ ೆ! ಈ ಾತನು ಾವ ಅಥ
ಾ ೊಳ ವ ದು ಕಷ . ಈ ಷಯ ಅನುಭವ ೆ ಬರುವ ಒಂದು ಉ ಾಹರ ೆ ಎಂದ ೆ ನಮ ೇಹದ ಸುತಲೂ
ಇರುವ ಪ ೆ(Physical aura). ಇದು ನಮ ಬ ಗ ೆ ಾಣ ದರೂ ಕೂ ಾ ಇದನು ಾನ ಪ ಾ ಸುತ ೆ.
ನಮ ಸುತ ನ ಪ ೆ ನಮ ೕಚ ಾ ಲಹ ಗನುಗುಣ ಾ ಬದ ಾಗು ರುತ ೆ. ಅಂತರಂಗ ಪ ಪಂಚದ
ಸಶ ೇ ಇಲ ರುವ ವ ಯ ಸುತ ನ ಪ ೆಯ ಬಣ ಬೂ ಬಣ ಾ ರುತ ೆ. ೋಪ ಬಂ ಾಗ ಈ ಪ ೆ
ೆಂ ಾಗುತ ೆ. ಪ ಸನ ೆ ಅಥ ಾ ಸಂ ೋಷ ಾ ಾಗ ಇದು ಹಳ ಬಣ ಾ ರುತ ೆ. ಸಮೃ ಇ ಾಗ
ಹ ಾ ರುವ ಈ ಪ ೆ, ಾನದ ಬಹಳ ಆಳ ೆ ೋ ಾಗ ೕಲ ಾ ರುತ ೆ.[ಇದ ಾ ಭಗವಂತ ೕಲ
ೕಘ ಾ ಮ]. ಇದ ಂದ ನಮ ೆ ಯುವ ೇ ೆಂದ ೆ: ಪ ಂದು ಾವ ೆಗ ಗೂ ಒಂ ೊಂದು ಶ ಇ ೆ
ಮತು ಆ ಶ ೆ ಒಂ ೊಂದು ಬಣ ೆ ಎನು ವ ಾರ. ನಮ ೇ ೆ ೇ ೆ ೕಚ ಾ ಲಹ ,
ಾವ ೆಗಳ (Thoughts) ೇ ೆ ೇ ೆ ಬಣ ಾ ನಮ ೇಹ ಂದ ೊರ ೊಮು ರುತ ೆ.
ಾ ಾನಂದ ಸ ರೂಪ ಾದ ಭಗವಂತ ಶ ಸ ರೂಪ. ಆದ ಂದ ಅವ ೆ ಬಣ ೆ ಎನು ವ ಾತನು ಾವ
ೕ ನ ವರ ೆಯಂ ೆ ಒ ೊಳ ಬಹುದು. ಆದ ೆ ಸವ ಾ ಪ ಭಗವಂತ ೆ ಎ ಯ ಆ ಾರ? ಸವ ಗತ ಾದ
ಭಗವಂತ ೆ ಆ ಾರ ೇ ಇ ಾ ಎಂದು ೆಲವರು ತಮ ತಕ ವನು ಮಂ ಸು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಅ ೇ ಯು ೆ (logic)
ಅನುಗುಣ ಾ ೋ ದ ೆ ಭಗವಂತ ಸವ ಸಮಥ ಕೂ ಾ ೌದು. ಾ ಾ ಆತ ಾನು ಬಯ ದ
ಆ ಾರವನು ತ ೆಯಬಲನಲ ೇ? ೕ ಾ ನಮ ಬು ಯ ಪ ೆ ಗದ ಭಗವಂತನನು ಾವ ನಮ
ತಕ ದ ಪ ಯ ಕ ಾಕಲು ಪ ಯ ಸ ಾರದು. ಭಗವಂತ ಾ ಾರನೂ ೌದು, ಆತ ಾ ಾರನೂ ೌದು.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 88
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ಅವನು ಾ ಾನಂದಮಯ ಆದರೂ ಆತ ೆ ಬಣ ೆ. ಇದು ಾ ಪಂ ಕ ಾ ನಮ ಅನುಭವ ೆ ಗದ ಸತ .


ಈ ಎ ಾ ೆ ೆಯ ಈ ಅ ಾ ಯವನು ೋ ಾಗ ನಮ ೆ ಇ ೇ ರುವ ಷಯ ಅಥ ಾ ೕತು!
ಚತುಮು ಖ ಾರದ ೆ ವ ದ ಸೃ ಯ ಾರದ ವರ ೆಯನು ಾವ ಈ ಅ ಾ ಯದ ಾಣಬಹುದು.

ಭಗವಂತನ ಅಂ ಾಂಗಗ ಂದ ಸೃ ಯ ಾರ

ರೂ ಾ ಾಂ ೇಜ ಾಂ ಚ ು ವಃ ಸೂಯ ಸ ಾ ೕ।
ಕ ೌ ಾಂ ಚ ೕ ಾ ಾಂ ೆ ೕತ ಾ ಾಶಶಬ ೕಃ ॥೦೩॥

ಭಗವಂತ ತನ ಕ ಂದ(ಚ ು ಂ ಯ ಂದ) ರೂಪ ಮತು ೇಜಸ ನೂ ( ೆಳಕನೂ ), ಚ ು ಂ ಯ


ೋಲಕ ಂದ ದು ೋ ಾ ಾ ೇವ ೆ ಸೂಯ ನನೂ ಸೃ ಾ ದ. ಇದ ೆ ೕ ಪ ರುಷಸೂಕ “ಚ ೋಃ
ಸೂ ೕ ಅ ಾಯತ ” ಎಂದು ವ ಸುತ ೆ. ಸೂಯ ೆ ಅ ಾನ ಾ ರುವ ೋಕವ ಕೂ ಾ
ಭಗವಂತನ ಕ ಂದ ಸೃ ಾ ತು. ಇ ೇ ೕ ಭಗವಂತನ ಕಣ ೋಲಕ ಂದ ಕು ಗಳ ಮತು
ೕಥ ಗಳ ಸೃ ಾ ತು. ಇ ೕಥ ಎಂದ ೆ ಗಂ ಾ ೕಥ ಎಂದು ೆಲವರು ೇಳ ಾ ೆ ಮತು ಈ
ಾತ ೆ ೕ ನಂ ೊಂಡು ಶುದ ೆ ಾ ಮು ೊಳ ವ ತಪ ಸಂಪ ಾಯವ ೆಲವರ ೆ. ಆದ ೆ ಇ
ೇ ರುವ ದು ಒಂದ ೊ ಂದು ಸಂಬಂಧ ರುವ ಷಯ ಾ ರುವ ದ ಂದ ಾಂಧ ಕ ಅ ಾ ನುಸಂ ಾನದಂ ೆ
ೕಥ ಗಳ ಎಂದ ೆ ಾಸ ಗ ೇ ೊರತು ನ ಗಳಲ. ಕು ಕು ಗಳ ತುಂ ರುವ ಾಸ ಾ ಟ ದಲು
ಭಗವಂತನ ಕಣ ೋಲಕ ಂದ ಸೃ ಾ ತು. ಭಗವಂತನ ಕ ೇ ಂ ಯ ಂದ ಶಬ ಮತು ಆ ಾಶದ
ಸೃ ಾ ತು.
ೋ ಾಣು ಜ ಾ ೕ ಾಂ ೖ ಾ ಯ ಸು ಸಂಭೃತಃ ।
ೇಶಶ ಶು ನ ಾನ ಸ ಾ ೋ ಾಭ ದು ಾ ॥೦೫॥

ಭಗವಂತನ ೋಮಮೂಲ ಂದ ಯ ೆ ಬಳ ೆ ಾಗುವ ವನಸ ಗಳ ಸೃ ಾ ತು. ಅಂದ ೆ ಅಶ ತ,


ಹಲಸು, ದ ೆ ಇ ಾ ಯ ೋಪ ೕ ಪ ತ ವನಸ ಗಳನು ಭಗವಂತ ತನ ೋಮ ಮೂಲ ಂದ
ಸೃ ದ. ಇದಲ ೆ ಇತರ ವನಸ ಗಳ ಭಗವಂತನ ೋಮದ ತು ಂದ ಸೃ ಸಲ ಟ ವ . ಇ ೇ ಾತನು
ಾದ ಪ ಾಣ ೇಳ ವ ದನು ಾಣಬಹುದು. ಾ ಾ ೋಮಮೂಲ ಾ ೋ ಾಂತ ಾಸು ತತ ೇ ।
ಉ ೕ ೋ ಾಸು ೇವಸ ಂಗ ಾಸು ಜ ಾಯು ಾಃ ॥ ಇ ಾ ೆ ।
ಭೂ- ೕಮಗಳ ತುಂ ಂತ ಭಗವಂತನ ೆದ ದ ಕೂದಲುಗ ಂದ ೕಡದ ಸೃ ಾದ ೆ, ಭಗವಂತನ
ೕ ೆ ಂದ ಂಚು ಮತು ಭಗವಂತನ ಉಗು ಂದ ಬಂ ೆಗಳ , ೋಹಗಳ ಸೃ ಾದವ . ಇದನು
ಅ ಪ ಾಣ ಈ ೕ ೇಳ ತ ೆ: ಹ ೇಃ ಶ ಾ ಶ ಾ ದು ಾ ೋ ಾ ನ ಾಶ ಾಃ । ಇ ಾ ೆ ೕಯ ।

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 89
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ಾಹ ೕ ೋಕ ಾ ಾ ಾಂ ಾ ಯಶಃ ೇಮಕಮ ಾ ।


ಕ ೕ ಭೂಭು ವಃಸ ಶ ೇಮಸ ಶರಣಸ ಚ ।
ಸವ ಾಮವರ ಾ ೋ(ಹ ೇ)ಶ ರಣ ಆಸ ದ ॥೦೬॥

ಭಗವಂತನ ೋಳ ಗ ಂದ ೋಕ ಾಲಕರ ಸೃ ಾ ತು. ಇ ೋಕ ಾಲಕರು ಎಂದ ೆ ೋಕವನು


ರ ೆ ಾಡುವ ಾಲಕ ಶ ಗಳ . ಜಗ ನ ೇಮ ೊ ೕಸ ರ ತಮ ಬದುಕನು ಮು ಾ ಡುವ ೋಕ ಾಲಕರು
ಎಂದ ೆ ಯರೂ ೌದು, ೇವ ೆಗಳ ೌದು. ಇ ಬಂ ರುವ ‘ ಾ ಯಶಃ’ ಎನು ವ ಪದ ‘ಬದು ನ ಪ ಣ
ಪ ಾಣವನು ೋಕ ೇಮ ಾ ಮು ಾ ಟ ವರು’ ಎನು ವ ಅಥ ವನು ಂ ಸುತ ೆ.
ಭಗವಂತನ ಮೂರು ೆ ೆಗ ಂದ ಮೂರು ೋಕಗಳ (ಭೂ ೋ ಕ, ಭು ೕ ೋಕ ಮತು ಸ ೋ ಕ)
ಸೃ ಾದವ . ಭಗವಂತನ ಾದಗ ಂದ ೇಮ(ಪ ೆದುದನು ಉ ೊಳ ವ ಾಗ ಮತು
ಾ ಾನಂ ಾ ಗಳ ), ಶರಣ( ೕ ) ಮತು ಸಕಲ ಇಷ ಾ ಗಳ ಸೃ ಾದವ .

ಧಮ ಸ ಮಮ ತುಭ ಂ ಚ ಕು ಾ ಾ ಾಂ ಭವಸ ಚ ।
ಾನಸ ಚ ತತ ಸ ಪರ ಾ ಾ ಪ ಾಯಣ ॥೧೧॥

ಪರ ಾತ ನ ಹೃದಯ ಾಗ ಂದ(ಆ ಾ ) ಧಮ ೇವ ೆ ಾದ ಯಮನ ಸೃ ಾ ತು. “ಅ ೆ ೕ ಅ ಾ, ನನ


ಾಗೂ ಲರ( ಾರದ ಾಗೂ ಸನಕ, ಸನಂದನ, ಸನತು ಾರ ಇ ಾ ಊಧ ೇತಸ ರ) ಸೃ ಕೂ ಾ
ಭಗವಂತನ ಮಧ ೇಹ ಂ ಾ ತು” ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ಇ ಾವ ೇವ ೆಗ ೆ ಸೃ ಯ ಅ ೇಕ
ಹುಟು ಗ ೆ ಎನು ವ ದನು ರ ೇಕು. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ ಭಗವಂತನ ಾ ಂದ,
ಲ ಯ ಹ ೆ ಂದ, ಭಗವಂತನ ಹೃದಯ ಾಗ ಂದ, ೕ ೆ ೇ ೆ ೇ ೆ ರೂಪ ಂದ ಹುಟು ವ ಾಗ
ಪ ೆ ರು ಾ ೆ. ೕ ಾ ಆತ ೇಳ ಾ ೆ: “ ಾನೂ ಕೂ ಾ ಭಗವಂತನ ಆತ ಂದ ಹು ೆ” ಎಂದು. ಇ ೇ
ೕ ವನ ಸೃ , ಾನ ತತ ೇವ ೆ ಾದ ಸರಸ ಯ ಸೃ ಕೂ ಾ ಭಗವಂತನ ಹೃದಯ
ಾಗ ಂ ಾ ತು.

ಸೃ ಾರದ ವರ ೆ ಪ ರುಷಸೂಕದ ವರ ೆ ಂ ೆ

ಸವ ಂ ಪ ರುಷ ಏ ೇದಂ ಭೂತಂ ಭವ ಂ ಭವಚ ಯ ।


ೇ ೇದ ಾವೃತಂ ಶ ಂ ತ ಮ ಷ ಾ ॥೧೫॥

ಈ ೆ ೕಕ ಪ ರುಷಸೂಕದ ನ ಒಂದು ಅಪ ವ ಾದ ಉ ಾಸ ೆಯ ಮುಖವನು ೋ ಸುತ ೆ.


ಪ ರುಷಸೂಕದ ೇಳ ವಂ ೆ: “ಸ ಭೂ ಂ ಶ ೋ ವೃ ಾ sಅತ ಷ ದ ಾ೦ಗುಲಂ ।। ಪ ರುಷ ಏ ೇದಂ
ಸವ ಂ ಯದೂ ತಂ ಯಚ ಭವ ಂ ।।”. ಇ ೇ ಾತನು ಇ ಚತುಮು ಖ ವ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 90
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ: “ ಂ ನ ಕಲ ಗಳ ಆದ ಸೃ , ಈ ನ ಕಲ ದ ಸೃ ಾಗೂ ಮುಂ ನ ಕಲ ಗಳ


ಆಗುವ ಎ ಾ ಸೃ ಕೂ ಾ ಆ ಭಗವಂತನ (ಪ ರುಷನ )ಆ ತ ಾ ೆ” ಎಂದು. ಇ ಬಳ ೆ ಾ ರುವ
“ಪ ರುಷ ಏವ” ಎನು ವ ಪದವನು ಎರಡು ೕ ಪದ ೇದ ಾಡಬಹುದು. ೧. ಪ ರು ೇ ಏವ ೨. ಪ ರುಷಃ ಏವ.
‘ಪ ರು ೇ ಏವ’ ಎಂದ ೆ ಎಲವ ಪ ರುಷನ ಆ ತ ಾ ೆ ಎಂದಥ . ಇನು ‘ಪ ರುಷಃ ಏವ’ ಎಂದ ೆ ಎಲವ
ಪ ರುಷ ೇ ಆ ಾ ೆ ಎಂ ಾಗುತ ೆ. ಇದರಥ ಭಗವಂತನ ಇ ೆಯಂ ೆ ಎಲವ ನ ೆಯುತ ೆ ಮತು ಎಲವ
ಆತನ ಅ ೕನ ಎಂದಥ . ಇದ ೆ ೕ ೕ ೆಯ ಅಜು ನ ೕ ೆ ೇ ಾ ೆ: ಸವ ಂ ಸ ಾ ೕ ತ ೋS
ಸವ ಃ ॥೧೧-೪೦॥ “ ೕನು ಎಲವನೂ ಾ ಯಂ ಸು ರುವ ದ ಂದ ಎಲವ ೕ ೇ” ಎಂದು.
ಇದ ೆ ೕ ೕಕೃಷ ೕ ೆ ೇಳ ಾ ೆ: ನ ತದ ಾಯ ಾನ ಾ ಭೂತಂ ಚ ಾಚರ ॥೧೦-೩೯॥
ಅಂದ ೆ: “ಚ ಾಚ ಾತ ಕ ಪ ಪಂಚದ ನನ ನು ಟು ಸ ತಂತ ಾದುದು ಾವ ದೂ ಇ ಾ” ಎಂದಥ .
ಇ ೇ ಅಥ ದ ಇ ಚತುಮು ಖ “ಎಲವ ಆ ಪ ರುಷ ೇ” ಎಂ ಾ ೆ.
ಭಗವಂತ ಾನು ಸೃ ದ ಬ ಾ ಂಡವ ೆ ಾ ಆವ ೊಂಡ. ಅ ೇ ೕ ಂ ಾಂಡದ ತುಂ ದ
ಭಗವಂತ, ಅ ಒಂ ೊಂದು ೇಣು ಅಂಗುಲದ ಅ ಕ ೊಂಡು, ರ ಂದ ಒಂದು ೇಣು ೕ ೆ
ಸಹ ಾ ರದ ತನ ಒಂದು ರೂಪದ ೆ ೆ ಂತ. [ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ನಮ ೇಹದ ಸುತಲೂ ೇಹ ೆ
ಸಂಬಂ ದ ಒಂದು ಪ ೆ ಇರುತ ೆ (Physical Aura). ಅಂತಹ ಪ ೆಯ ರ ಂದ ಒಂದು ೇಣು
ೕ ೆ ಸಹ ಾ ರ ಎನು ವ ಶ ೇಂದ ರುತ ೆ. ನಮ ೇಹದ ಸುತ ನ ಪ ೆ ೇ ರುತ ೆ ಎನು ವ ದನು
ಾವ ಾ ಾಗ ಹಣದ ಾಣಬಹುದು] “ ೕ ೆ ಂ ಾಂಡ ಬ ಾ ಂಡ ೊಳ ೆ ಾ ಭಗವಂತ
ತುಂ ಂತ” ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.

ಸ ಷ ಂ ಪ ತಪ ಾ ೋ ಬ ಶ ಪ ತಪತ ೌ ।
ಏವಂ ಾಜಂ ಪ ತಪಂಸಪತ ಂತಬ ಃಪ ಾ ॥೧೬॥

ನಮ ೇಹ ಭಗವಂತನ ಾಸ ಾನ. ಈ ಶ ೕರ ೇ ಆತನ ಮ ೆ! “ಆತ ತನ ಮ ೆಯನು ಾ ೇ ತುಂ


ೆಳ ದ” ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ೆಳಕು ಾ ಆತ ಎಲವನೂ ಕಂಡನಂ ೆ. ಇದ ಾ ಆತನನು ೇತ
ಎನು ಾ ೆ. ಾವ ೇವಲ ೇತ ಸರು. ನಮ ೇಹ ೊಳ ೇ ೆ, ಅದು ೇ ೆ ೆಲಸ ಾಡುತ ೆ ಎನು ವ
ಷಯ ೇ ನಮ ೆ ಲ. ಭಗವಂತ ಾ ಣಶ ಾ ನಮ ೇಹ ೊಳ ೆ ತುಂ ನಮ ೆ ೈತನ ೊಟ ,
ಚಲನವಲನವನು ೊಟ . ೕ ೆ ಂ ಾಂಡ ಬ ಾ ಂಡದ ೆ ಾ ತುಂ , ಒಳಗೂ ೊರಗೂ ೆಳಕು ತುಂ ,
ಎಲವನೂ ಾಣು ಾ, ಾ ಾ ಂ ಾ ೆ ಭಗವಂತ.

ೋSಮೃತ ಾ ಭಯ ೆ ೕ ೆ ೕ ಮತ ಮನ ಂ ಯದತ ಾ ।
ಮ ೖಷ ತ ೋ ಬ ಹ ಪ ರುಷಸ ದುರತ ಯಃ ॥೧೭॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 91
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ಪ ರುಷಸೂಕದ ೇ ರುವ: “ಉ ಾಮೃತತ ೆ ೕ ಾ ೋ ಯದ ೆ ೕ ಾ ೋಹ ।।೨।। ಏ ಾ ಾನಸ


ಮ ಾS ೋ ಾ ಾಂಶ ಪ ರುಷಃ ।” ಎನು ವ ಾತನು ಇ ಚತುಮು ಖ ವ ಸುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ.
ಾ ಲದ ಅಭಯ ಎಂದ ೆ ೕ . ಇಂತಹ ೕ ಯಲೂ ನಮ ನು ಯಂ ಸುವವನು ಆ
ಭಗವಂತ. ಇದ ೆ ೕ ಷುಸಹಸ ಾಮದ “ಮು ಾ ಾಂ ಪರ ಾಗ ಃ” ಎಂದು ೇಳ ಾ ೆ. ಬ ಹ ಸೂತ
ಕೂ ಾ “ಮು ೋಪಸೃಪ ವ ಪ ೇ ಾ ” (ಮುಕರು ೋ ೇರ ೇ ಾದ ‘ಆಶ ಯ’) ಎಂದು ಇ ೇ ಾತನು
ೇಳ ತ ೆ. ಒ ನ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ ಮು ಾಮುಕ ಾಮಕ ಆ ಭಗವಂತ.
ೕ ನ ೆ ೕಕದ “ಭಗವಂತ ಅನ ವನು ಮತು ಮತ ವನು ೕ ಂ ಾ ೆ” ಎಂದು ವ ಾ ೆ. ಇ
ಮತ ಎಂದ ೆ ಮರಣ ೕಲ ಮತು ಅನ (ಅದ ೇ) ಎಂದ ೆ ಾಶ ೊ ಳ ಾಗುವಂಥಹದು ಎಂದಥ . ಆದ ೆ ಈ
ೕ ಅಥ ಾ ದ ೆ ಈ ಎರಡೂ ಪದಗಳ ಸು ಾ ಾ ಒಂ ೇ ಅಥ ವನು ೕಡುತ ೆ. ಾ ಾ ಇ ಅನ ಂ
ಎನು ವ ಪದವನು ಒಂದು ೇಷ ಅಥ ದ ಬಳಸ ಾ ೆ ಎನು ವ ದು ಯುತ ೆ. ಐತ ೇಯ ಾ ಹ ಣದ
ೇಳ ವಂ ೆ “ ೕ ಅನ ಂ ದ ಾ” “ ಾನು ೆಚು ಆ ಾ ಸುವ ತತ ದ ಾ” ಎನು ಾ ೆ ಭಗವಂತ. ಇ
ದ ಾ ಎಂದ ೆ ೕಲ . ೕ ಾ ಭಗವಂತ ಅನ ವನು ಮತು ಮತ ವನು ೕ ಂ ಾ ೆ ಅಂದ ೆ
ಹುಟು ಾ ೆ ಒಳ ಾಗುವ ಬ ಾ ಸಮಸ ೕವರು(ಮತ ರು) ಮತು ಜಗ ನ ಾ ಾದ
ಪ ಕೃ (ಅನ ಂ) ರ ಾ ೇ ಯನೂ ಕೂ ಾ ೕ ಂ ಾ ೆ ಎಂದಥ . ಚತುಮು ಖನನು ದು ಸಮಸ
ೕವರೂ ರರು. ನ ಾದ ೕಲ ತ ಮುಕಳ . ಎಲರನೂ ೕ ಂ ರುವ ಆ ಭಗವಂತ(ಅ ರ)
ಮುಕ ಾಮಕ. “ಇಷು ಾದ ತತ ವನು ಶಬಗ ಂದ ವ ಸುವ ಾಗ ೕ, ಆತನ ಮ ಯನು ೇ
ಮು ಸುವ ಾಗ ೕ ಾ ಂದಲೂ ಾಧ ಲ” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.

ಾ ೋSಸ ಸವ ಭೂ ಾ ಪ ಂಸಃ ೋ ದುಃ ।


ಅಮೃತಂ ೇಮಮಭಯಂ ಮೂ ೊ ೕ S ಾ ಮೂಧ ಸು ॥೧೮॥

ಪ ರುಷಸೂಕದ ಮುಂ ನ ಾ ನ ವರ ೆ ೕ ೕ ನ ೆ ೕಕ. ಪ ರುಷ ಸೂಕ ೕ ೆ ೇಳ ತ ೆ: ಾ ೋsಸ


ಾ ಭೂ ಾ ಾದ ಾ ಮೃತಂ ।।೩।। ಾದೂಧ ಉ ೈತು ರುಷಃ ಾ ೋs ೆ ೕ ಾಭ ಾತು ನಃ ।
ಇ ೇ ಾತನು ಇ ಚತುಮು ಖ ಾರದ ೆ ವ ೇಳ ಾ ೆ. “ಪ ಪಂಚದ ಸಮಸ ೕವ ಾತಗಳ
ಒಳ ೆ ತುಂ ರುವ ದು ಭಗವಂತನ ಒಂದು ಾದ” ಎಂದು. ಾ ಾನ ಾ ಾದ ಎಂದ ೆ ಾಲ ೇ ಒಂದು
ಅಂಶ. ಆದ ೆ ೕ ನ ೆ ೕಕದ ಆ ಅಥ ದ ಈ ಶಬ ಬಳ ೆ ಾ ಲ. ಇ ಾದ ಎಂದ ೆ ಒಂದು ಕ ಅಂಶ.
ಈ ಅಂಶವನು ಾವ ಶಬ ಂದ ವ ಸುವ ದು ಾಧ ಲ. ಅದು ಸಮುದ ದ ನ ಒಂದು ಂದು ನಂ ೆ, ಮ ಾ
ಾ ೆಯ ಒಂದು ಯಂ ೆ.
ನಮ ೆ ಪ ಪಂಚದ ಸಂಪ ಣ ವಸು ಲ. ಪ ಪಂಚದ ಸಮಸ ವಸು ಯನು ದವನು ಆ
ಭಗವಂತ ೊಬ ೇ. ಾವ ರುವ ದು ೇವಲ ಮ ೊ ೕಟವನ ೆ ೕ. ಇಂದು ನ ಾ ಸಮ ೆ ಗ ೆ ಾರಣ
ಾವ ಸಮಸ ವಸು ಯನು ಾ ಎನು ವ ಷಯವನೂ ಾವ ಯ ೇ ಇರುವ ದು! ಏನೂ ಯ ೇ
ಇರುವ ಮೂಢ ಾ ದರೂ ೊಂದ ೆ ಾ, ತನ ೆ ಎಲವ ಾ ಎನು ವ ಸತ ವನ ತ ಾ ಾ ದರೂ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 92
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ಅ ಾ. ಆದ ೆ ಇ ೆರಡರ ಮಧ ದ ದು ಅಹಂ ಾ ಾ ದ ೆ ಕಷ . ಾಗವತದ ಮೂರ ೇ ಸ ಂಧದ


ಬರುವ ಒಂದು ೆ ೕಕ ಈ ೕ ೇಳ ತ ೆ: ಯಶ ಮೂಢತ ೕ ೋ ೇ ಯಶ ಬು ೇಃ ಪರಂ ಗತಃ । ಾವ ೌ
ಸುಖ ೕ ೇ ೇ ಶ ತ ಂತ ೋ ಜನಃ ||೩-೭-೧೭|| “ಮೂಢ ಮತು ಾ ಇವ ಬ ರು ೋಕದ
ಸುಖ ಂದ ಬದುಕಬಲರು. ಆದ ೆ ಇವ ಬ ರ ಮಧ ದ ರುವವರು- ೕವನದ ಅಥ ಯ ೆ ೕಹ ೆ
ಬ ಾ ದುಃಖ ಅನುಭ ಸು ಾ ೆ” ಎಂದು! ೕ ನ ೆ ೕಕದ : “ಈ ಪ ಪಂಚ ೊಳ ೆ ಭಗವಂತ ತುಂ ಾ ೆ
ಎಂದು ‘ಬಲವರು’ ೇಳ ಾ ೆ” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ಭಗವಂತ ಂದ ೇರ ಉಪ ೇಶ ಪ ೆದ, ಸಮಸ
ಾ ಗ ಗೂ ಯ ಾದ ಚತುಮು ಖ ಇ ‘ಬಲವರು’ ಎಂದು ಭಗವಂತನನು ಕು ೇ ೇ ಾ ೆ.
“ಅಮೃತ, ೇಮ ಮತು ಅಭಯ ಎನು ವ ಮೂರು ೋಕಗಳನು ಭಗವಂತ ತನ ತ ೆಯ ೕ ೆ ೊ ಾ ೆ”
ಎಂದು ಚತುಮು ಖ ಇ ವ ಸು ಾ ೆ. ಅಮೃತ, ೇಮ ಮತು ಅಭಯ ಎನು ವ ದು ಮುಕರು ಾತ
ೋಗಬಹು ಾದ ಎತರದ ಾನ. ಈ ಮೂರು ಾನಗಳನು ಾಸ ಾರರು ೆ ೕತ ೕಪ, ಅನಂ ಾಸನ,
ೈಕುಂಠ ಎಂದೂ ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ೆ ೕತ ೕಪ ಎನು ವ ದು ಭೂ ಯ ೇ ಇರುವ ಮುಕ ಾನ ಾದರೂ ಕೂ ಾ
ಅದು ನಮ ಕ ೆ ಾಣದು. ಭೂ ಯ ೇ ಇರುವ ಸೂ ಾನಗಳ ಕು ತು ಷುಪ ಾಣ ವ ಸುತ ೆ. ಅ
ೇಳ ವಂ ೆ: ಭೂ ಯ ಎರಡು ಧ ಾದ ಅ ತ ೆ. ಸೂಲ ಾ ನಮ ಕ ೆ ಾಣುವ ಭೂ ಯ ಾಗ
ಒಂ ಾದ ೆ, ನಮ ಕ ೆ ಾಣದ ಸೂ ೋಕ ಕೂ ಾ ಭೂ ಯ ೆ. ಇಂತಹ ಒಂದು ಸೂ ೋಕ
ೆ ೕತ ೕಪ. ೆ ೕತ ೕಪ ೆ ಇ ೊ ಂದು ೆಸರು ಾ ಾಯಣಪ ರ. ಾಸ ಾರರು ೇಳ ವಂ ೆ ಮು ೆ
ೋಗು ಾಗ ಟ ದಲು ೆ ೕತ ೕಪದ ೇ ಭಗವಂತನ ದಲ ದಶ ನ. ೆ ೕತ ೕಪ ೆ ೋಗ ೇ ಮು
ಇಲ. ಇದು ಭೂ ೆ ಸಂಬಂ ದ ಮುಕ ಾನ ಾದ ೆ, ಇ ೇ ೕ ಅಂತ ೆ ಸಂಬಂ ದ ೕ ಾನ
ಅನಂ ಾಸನ. ೆ ೕತ ೕಪದ ನ ಭಗವಂತನ ರೂಪವನು ಾ ಾಯಣ ಾಗೂ ಪದ ಾಭ ಎಂದೂ
ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ಅನಂ ಾಸನದ ಭಗವಂತ ಾಸು ೇವ ರೂಪ ಂ ಾ ೆ. ೈಕುಂಠದ ರುವ ಭಗವಂತನ
ರೂಪ ೆ ೈಕುಂಠ ಎಂ ೇ ೆಸರು. ಈ ಮೂರು ವ ರೂಪಗಳ ೇ ಾ ಾಂತರ: ಅಮೃತ, ೇಮ ಮತು
ಅಭಯ. ಈ ಅಪ ವ ಾದ ೆಸರನು ೇವಲ ಾಗವತವ ೆ ೕ ವ ೇಳ ತ ೆ.

ೋ ಾಸ ೕಬ ಾ ಸನ ಪ ಾ ಾಂ ಯ ಆಶ ಾಃ ।
ಅಂತ ೋ ಾ ಸ ಪ ೋ ಗೃಹ ೕ ೈಬೃ ಹ ಹುತಃ ॥೧೯॥

ೕ ೆ ವ ದ ಮೂರು ೋಕಗಳ ೇಷ ಾ ಪ ೆಗ ಲದವರು ೋ ೇರುವ ಾನ. ಇ


ಪ ೆಗ ಲದವರು ಎಂದ ೆ ೇವ ೆಗಳ . ೇವ ೆಗ ೆ ಮಕ ದರೂ ಕೂ ಾ ಮಕ ೆ ತಂ ೆ- ಾ ಯ
ಾ ( ಾಲುಪ ) ಇಲದ ಾರಣ ಅವರನು ಪ ೆಗ ಲದವರು ಎನು ಾ ೆ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ವನ ಮಗ
ಗಣಪ . ಆದ ೆ ಗಣಪ ೆ ಎಂದೂ ವ ಪದ ಗುವ ಲ. ವ ಪದ ವ ೇ ೊರತು ಗಣಪ ಗಲ.
ಗ ಹಸ ಾದವರು ೋ ೇರುವ ಮುಕ ಾನಗಳ ಇ ೆ. ಅ ಮುಖ ಂದ ಭಗವಂತನ ಆ ಾಧ ೆ
ಾಡುವವರು ಇಂದ ೋಕದ ಸ ೕಪ ರುವ ಭಗವಂತನ ೋಕವನು ೇರು ಾ ೆ. ಅ ೇ ೕ
ಯ ಗ ಾದವರು ಧು ವ ೋಕದ , ಬ ಹ ಾ ಗಳ ಸೂಯ ಮಂಡಲದ , ಾನಪ ಸರು ೕರು ಖರದ ನ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 93
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ಭಗವಂತನ ಾನವನು ೋ ೇರು ಾ ೆ. ಈ ೕ ೇ ೆ ೇ ೆ ಾಧ ೆ ಾ ದವ ೆ ೇ ೆ ೇ ೆ


ಾನಗ ದರೂ ಸಹ, ಎಲರೂ ೆ ೕತ ೕಪದ ಮು ೇನ ೇ ೋಗ ೇಕು. ಇ ೆಲವ ಮು ೆ ಸಂಬಂ ದ ಮತು
ಾನುಷ ಕಲ ೆ ೆ ೕ ದ ಾರ.

ಸೃ ೕ ಚಕ ೕ ಷ ಾಶ ಾನಶ ೇ ಅ ।
ಯದ ಾ ಚ ಾ ಚ ಪ ರುಷಸೂಭ ಾಶ ಯಃ ॥೨೦॥

“ತ ೋ ಷ ವ ಾ ಮ ಾ ಶ ಾನಶ ೇ ಅ ” ಎಂದು ಪ ರುಷ ಸೂಕ ೇ ದ ಾತ ೆ ೕ ಇ ಚತುಮು ಖ


ವ ಾ ೆ. ಇ ಾಶನ ಎಂದ ೆ ಕಮ ಫಲವನು ಣುವ ಅ ಾ ಗಳ ಾಗೂ ಅನಶನ ಎಂದ ೆ
ಕಮ ಬಂಧವನು ಾ ದ ಅಪ ೋ ಾ ಗಳ . ಾಶನರು ಎಂದ ೆ ಸಂ ಾ ಗಳ , ಅನಶನರು ಎಂದ ೆ ಮುಕರು
ಎನು ವ ದೂ ಈ ವರ ೆಯ ಇ ೊ ಂದು ಅಥ . ಇ ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ: “ಅ ೆ ೆ ಒಳ ಾದವರು ಮತು
ೆ ಂದ ಾ ಾದವರು ಎಲ ಗೂ ಪ ರುಷ ಶಬ ಾಚ ಾದ ಭಗವಂತ ೇ ಆಶ ಯ. ಭಗವಂತ
ಾಶ ಾನಶನರ ೊ ಳ ೊಂಡ ಸಮಸ ಪ ಪಂಚವನು ಾ ಂ ಾ ೆ” ಎಂದು.

ತ ಾ ದಂ ಾ ಾ ಜ ೇ ಭೂ ೇಂ ಯಗು ಾಶ ಯಃ ।
ತ ದ ವ ಮತ ಾ ಶ ಂ ೋ ಃ ಸೂಯ ಇ ಾಶ ಯ ॥೨೧॥

ಪ ರುಷಸೂಕದ ಬಂ ರುವ ಅಪ ವ ಸಂಗ ಗಳನು ೇ ೆ ಶಬಗ ಂದ ಚತುಮು ಖ ಇ ವ ಸುವ ದನು


ಾಣು ೇ ೆ. ಪ ರುಷಸೂಕ ೕ ೆ ೇಳ ತ ೆ: ತ ಾ ಾಳ ಾಯತ ಾ ೋ ಅ ಪ ರುಷಃ । ಸ ಾ ೋ
ಅತ ಚ ತ ಪ ಾ ದೂ ಮ ೋ ಪ ರಃ ।।೫।। ಟ ದಲು ಅಂಡದ ತುಂ ರುವ ಭಗವಂತ ಂದ
ಚತುಮು ಖ ಹು ದ. ೕ ೆ ಹು ದ ಚತುಮು ಖ ಪ ಪಂಚದ ನ ಪಂಚಭೂತಗಳ , ಪಂಚತ ಾ ೆ ಗಳ , ಸವ
ಕ ೕ ಂ ಯಗಳ , ಾ ೇಂ ಯಗಳ , ಇ ೆಲವಕೂ ಅ ಾನ ಾ ರುವ ಸಮಸ ೕವ ಾತಗ ೆ
ಆಶ ಯ ಾ , ಬ ಾ ಂಡ, ಂ ಾಂಡ, ಸಮಸ ದ ವ ಗ ೆಲವನೂ ೕ ಂತ. ಇ ದ ವ ಎಂದ ೆ ಾ
ಪ ೆಯುವ/ ೇರುವ ವಸು. ಅಂದ ೆ ನಮ ಚಲ ೆ ಂದ ಾವ ೋ ಪ ೆಯಬಹು ಾದ ಅಥ ಾ
ಮುಟ ಬಹು ಾದ ವಸುಗಳ ದ ವ . ಅಂದ ೆ ಪಂಚಭೂತಗಳ ಮತು ಅದ ಂ ಾದ ಸಮಸ ಪ ಾಥ ಗಳ
ಎಂದಥ . ೇ ೆ ಸೂಯ ತನ ರಣಗ ಂದ ಅಂತ ವನು ೆಳ ೕ ಲು ಾ ೋ ಾ ೇ ಈ ಜಗ ನ
ಆ ೕವ ಾದ ಚತುಮು ಖ ಸಮಸ ಬ ಾ ಂಡ ಂ ಾಂಡವನು ೕ ಂತ. ಇಂತಹ ಚತುಮು ಖನನೂ
ೕ ಂತವನು ಪ ರುಷ ಶಬ ಾಚ ಾದ ಆ ಭಗವಂತ. ಇ ‘ ಾ ’ ಎನು ವ ೇಷಣ ಬಳ ೆ ಾ ೆ.
ೇಷ ಾ ಾ ಎಂದ ೆ ೆಳಗುವವನು ಎಂದಥ .
ಪ ರುಷಸೂಕದ ಮುಂ ೆ ಯ ದ ಬ ೆ ವರ ೆ ಬರುತ ೆ: ಯತು ರು ೇಣ ಹ ಾ ೇ ಾ ಯ ಮತನ ತ ।
ವಸಂ ೋ ಅ ಾ ೕ ಾಜ ಂ ೕಷ ಇಧ ಃ ಶರದ : ।।೬।। ತಂ ಯ ೦ ಬ ೌ ಪ ರುಷಂ
ಾತಮಗ ತಃ । ೇನ ೇ ಾ ಆಯಜಂತ ಾ ಾ ಋಷಯಶ ೕ ।।೭।। ಇ ವಸಂತ ೇ ತುಪ , ೕಷ ೇ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 94
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ಕ ೆ, ಶರ ೇ ಹ ಸು ಇ ಾ ಾ ವ ಸ ಾ ೆ. ಇ ಬರುವ ಪ ೕ ಶಬದ ಅಥ ವನು ೊಡತಕ


ವರ ೆಯನು ಾಗವತ ೕ ಲ ಾದರೂ ಕೂ ಾ ಯ ದ ಪ ಕಲ ೆಯನು ಮುಂ ೆ ವ ಸುವ ದನು ಾವ
ಾಣಬಹುದು.

ಸೃ ಯ ಆ ಯ ಚತುಮು ಖ ೆರ ೇ ದಆ ಯ

ಯ ಾSಸ ಾ ಾನ ಾದಹ ಾಸಂ ಮ ಾತ ನಃ ।


ಾ ಂದಂ ಯ ಸಂ ಾ ಾ ಪ ರು ಾವಯ ಾನೃ ೇ ॥೨೨॥

ೇಷು ಯ ಾಶ ಪಶವಃ ಸವನಸ ತಯಃ ಕು ಾಃ ।


ಇದಂ ಚ ೇವಯಜನಂ ಾಲ ೆ ೕರುಗು ಾ ತಃ ॥೨೩॥

ವಸೂ ೊ ೕಷಧಯಃ ೆ ೕ ಾ ರಸ ೋಹಮೃ ೋ ಜಲ ।


ಋ ೋ ಯಜೂಂ ಾ ಾ ಾತು ೋ ತ ಂ ಚ ಸತಮ ॥೨೪॥

ಚತುಮು ಖ ಹು ದ ತ ಣ, ಏನೂ ಇಲದ ಆ ಸಮಯದ ಆತ ೆ ತನ ನು ಹು ದ ತಂ ೆಯನು


ಾ ಕ ಾ ಪ ಸ ೇಕು ಎನು ವ ಅನುಸಂ ಾನ ಾ ತು. ಇಂತಹ ಸಮಯದ ಸೃ ಪ ಯ ೇ
ಾ ಕಪ ಾ ಚತುಮು ಖ ೋ ರುವ ದನು ಇ ಾಣು ೇ ೆ.
ದಲು ಚತುಮು ಖ ೆ ಳ ಂದ ಹು ದ ಎನು ವ ದನು ಈ ಂ ೆ ೋ ೇ ೆ. ೕ ೆ
ೆ ಳ ದ ಚತುಮು ಖ ೆ ೆದು ಮ ೊ ಹು ದ. ೆ ಒ ೆಯುವ ದು ಅಂದ ೆ ಕಮಲ
ಅರಳ ವ ದು. “ಅರ ದ ಕಮಲದ ಾನು ಮ ೆ ಹು ೆ” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ೆ ೆದು ಬಂದ
ಚತುಮು ಖ ೆ ಸೃ ಯ ಆ ಯ ಭಗವಂತನ ಾದಪ ೆ ೆ ೇ ಾದ ಾಮ ಗ ರ ಲ. ೕ ರು ಾಗ
ಆತ ೆ ತ ೆ ದುರು ಸಹ ಾ ರು ಕರಚರಣಗ ಂದ ತುಂ ಂ ರುವ ಭಗವಂತನ ಅವಯವಗಳ ಪ ಪಂಚದ
ಅನಂತ ವಸುಗಳ ಮೂಲರೂಪದ ಸೃ ಾಗು ರುವ ದು ಾಣುತ ೆ. ಇಂತಹ ಭಗವಂತ ೆ ೊರ ಂದ
ೊಡುವ ದ ೆ ೕ ೆ? ಮುಂ ೆ ಹು ಬರುವ ಸಮಸ ವಸುವ ಕೂ ಾ ಸೂ ರೂಪದ ಭಗವಂತನ ೇ
ತುಂ ರುವ ದನು ಚತುಮು ಖ ಕಂಡ.
ಯ ಅಂದ ೕ ೆ ಅ ಬ ಎನು ವ ೊಂ ೆ. ನಮ ರುವ ಪಶುತ ವನು ಬ ೊಡುವ ದು ಈ ಬ ಯ
ಂ ನ ಾತ ಯ . ಇ ಅದ ೆ ೕ ಪ ರುಷ ೕಧ ಎಂ ಾ ೆ. ಪ ರುಷ ೕಧ ಎಂದ ೆ ನರ ೕಧ ಅಥ ಾ
ನರಬ ಯಲ. ನಮ ರುವ ೋಷವನು ಪ ಾರ ಾಡು ಎಂದು ನಮ ನು ಾವ ಸಂಪ ಣ ಾ
ಭಗವಂತ ೆಅ ೊಳ ವ ೇ ಪ ರುಷ ೕಧ.

ಾಮ ೇ ಾ ಮಂ ಾ ಶ ದ ಾಶ ವ ಾ ಚ ।
ೇವ ಾನುಕ ಮಃ ಕಲ ಃ ಸಂಕಲ ಸೂತ ೕವ ಚ ॥೨೫॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 95
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ಯ ಾಡಲು ಅ ಾಮ ೇಯಗಳ ೇಕು, ದ ೆ ೇಕು, ಮಂತ ಗಳ ೇಕು. ಸೃ ಯ ಆ ಯ ನ ೆದ ಈ


ಯ ದ ಭಗವಂತನ ಮುಖ ಂದ ೊ ದ ೇದ ಾ ೕ ಾಮ ೇಯ ಾ ತು. ಆ ಒಂ ೊಂದು
ಸೂಕ ೇ ಮಂತ ಾ ತು. ಪ ಪಂಚದ ಭಗವಂತ ಸೃ ಾ ದ ಅನಂತ ಸಂಪ ೇ ಆ ಯ ದ
ದ ೆ ಾ ತು. ಈ ೕ “ ೕನು ೊಟ ಸಂಪತು ನ ೆ ಅ ತ; ನ ಾ ಂದ ಬಂದ
ಾಮ ೇಯಗ ೇ ನ ಾಮ ೇಯಗಳ ; ಆ ಮಂತ ಗ ೇ ನ ೋತ ಗಳ ಎನು ವ ಅನುಸಂ ಾನ ೊಂ ೆ
ಭಗವಂತನ ಅವಯವಗ ಂದ ಬಂದದ ೆ ೕ ಅವ ೆಅ ಾನು ಯ ಾ ೆ” ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.
ವ ತಗಳ ಸೃ ಾದವ , ಯ ದ ೆಸರುಗಳ ಸೃ ಾದವ , ಯ ಂದ ಆ ಾ ಸಲ ಡುವ ೇವ- ೇವ ೆಯರ
ೆಸರು ಎಲವ ಭಗವಂತ ಂದ ಆ ಾ ರ ಾದ ೇದ ಾ ಯ ತು. ಾರನು ಕು ತು
ಯ ಾಡ ೇ ೋ ಆತ ೇ ಸಹಸ ೕ ಾ ಪ ರುಷ ಾ ಎದು ೇ ಂ ಾ ೆ. ಇನು ಪ ಾರ ೇವ ೆಗಳ ,
ಆ ಾಂತರ ೇವ ೆಗಳ ಎಲರೂ ಭಗವಂತನ ಅವಯವಗ ಂದ ೇವ ಾ ಾರತಮ ಕ ನುಗುಣ ಾ
ಸೃ ಾಗು ಾ ೆ. ೇವ- ೇವ ೆಯರನು ೇ ೆ ಉ ಾಸ ೆ ಾಡ ೇಕು, ೇ ೆ ಆಹು ೊಡ ೇಕು
ಎನು ವ ದನು ೋ ಸುವ ದ ಾ ಆ ಯ ೇ ಸೃ ಯನು ಭಗವಂತ ಒಂದು ಕ ಮದ ಸೃ ದ. [ಇದ ೆ ೕ
ಮುಂ ೆ ೇವ ೕ ಾಂ ೆ ಎನು ವ ಗ ಂಥರೂಪದ ಋ ಗಳ ನಮ ೆ ೕ ದರು]. ಾವ ಕ ಮದ ೋಮ
ಾಡ ೇಕು, ಾವ ಮಂತ ವನು ಎ ಬಳಸ ೇಕು, ಇ ಾ ಭಗವ ಸಂಕಲ ಂದ ೇ ೋ ಾರ ಾಲದ ೇ
ವವ ೆ ಾ ತು. ಾವ ದನೂ ೊರ ಂದ ತರ ೇ ಾ ರ ಲ. ಎಲವ ಭಗವಂತನ ೇ ತುಂ ತು.
ಕಲ ಸೂತ ಗಳ ಸಂಕಲ ಭಗವಂತ ಂ ಾ ತು [ಇದ ೆ ೕ ಮುಂ ೆ ಗ ಹ ಸೂತ , ಶು ತಸೂತ ಇ ಾ
ಸೂತ (Rituals) ರೂಪದ ರ ಋ ಗಳ ನಮ ಮುಂ ಟ ರು]. ೕ ೆ ಮುಂ ೆ ರಚ ೆ ಾಗುವ ಗ ಂಥಗಳ,
ಾ ಾ ನಗಳ, ಾಷ ಗಳ ಸಂಕಲ ಭಗವಂತ ಂ ಾ ತು. ಬ ಹ ಸೂತ ಕೂ ಾ ಇ ೇ ಾಲದ
ಾ ಣ ಾ ತು.[ಇದ ೆ ೕ ೇದ ಾ ಸರು ಾ ಪರದ ಅಂತ ದ ಮ ೆ ರ ನಮ ೆ ೊ ರುವ ದು].
ಇ ೆಲವನೂ ಬಳ ಚತುಮು ಖ ಆ ಯ ೆರ ೇ ದ.
ನಮ ೆ ದಂ ೆ ಯ ಎಂದ ೕ ೆ ಅ ‘ಸಂಕಲ ’ ಾಡ ೇಕು. “ಸಂಕಲ ಃ ಕಮ ಾನಸಂ” ಎನು ವ
ಾ ೆ. ‘ ಾಡ ೇಕು’ ಎಂದು ಮನ ನ ಧ ಸುವ ೇ ಸಂಕಲ . ದಲು ಾನ ಕ ಾ
ಧ ಸುವ ದು, ಆ ೕ ೆ ೈ ಕ ಾ ಮಂತ ರೂಪದ ೕ ಾಬದ ಾಗುವ ೇ ಜ ಾದ ಸಂಕಲ . ಇ
ಯ ೆ ೇ ಾದ ಸಂಕಲ ಚತುಮು ಖ ೆ ಭಗವಂತ ಂದ ೊ ೆ ತು. ೕ ೆ ಏನೂ ಇಲ ೇ ಇರುವ ಎಲವ
ಇದು ಆ ಯ ೆರ ೇ ತು. ಚತುಮು ಖ ತನ ೆ ೕ ಾನು ಪಶು ಾ ಭಗವಂತ ೆ ಅ ಯ
ೆರ ೇ ದ.
ಈ ೕ ಯ ವ ವ ೆ ೇವಲ ಆ ಯ ೆ ಾತ ೕಸಲಲ. ಇಂದೂ ಕೂ ಾ ಇದು ಾಧ . ಒಂದು ಒ ೆಯ
ಾಯ ಾಡ ೇಕು ಎನು ವ ಅಚಲ ಸಂಕಲ ೕವ ೆ ಬಂದ ೆ ಆ ಾಯ ೆ ೇ ಾದ ಎಲವನೂ ಭಗವಂತ
ಒದ ೊಡು ಾ ೆ. ಇ ೇ ಈ ಆ ಯ ನಮ ೆ ೊಡುವ ಸಂ ೇಶ.

ಾ ಾಯ ೇ ಭಗವ ತ ದಂ ಶ ಾ ತ ।
ಗೃ ೕತ ಾ ೕರುಗು ೇ ಸ ಾ ಾವಗು ೇ ಸ ತಃ ॥೩೦॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 96
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ಸೃ ಕತ ಾರು ಮತು ಈ ಸೃ ೇ ೆ ಾ ಣ ಾ ತು ಎಂದು ಾರದ ೆ ವ ಸು ರುವ ಚತುಮು ಖ


ಮುಂದುವ ದು ೇಳ ಾ ೆ: “ಇ ೕ ಶ , ಸಮಸ ೕವ ಾತ, ಜಡಪ ಪಂಚ ಎಲವ ಭಗವಂತನ ೇ ಇ ೆ”
ಎಂದು. ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ , ಸಮಸ ೇವ ೆಗಳ , ಋ ಗಳ , ಎಲರೂ ಭಗವಂತನ ಶ ವನು ಕಂಡು ಆ ಾಧ ೆ
ಾ ದರು. ಈ ೕ ಭಗವಂತನ ಎಲವನೂ ಾಣುವ ದು ೇವಲ ಸೃ ಯ ಆ ಗ ೆ ೕ ೕಸಲ ಾ. ಇದು
ಇಂ ಗೂ ಎಂ ೆಂ ಗೂ ಸತ .
ಭಗವಂತ ಸ ಂತ ಇ ೆ ಂದ ಪ ಕೃ ಯ ಸತ -ರಜಸು -ತಮಸ ನು ಬಳ ಮೂರು ಧ ಾದ
ಾ ಸು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಆತ ೆಈ ಗುಣದ ಸ ಶ ೇ ಇಲ. “ಸೃ ಯ ಆ ಯ ೇ ಭಗವಂತ ಇಂಥ ೕ ೆ
ಾ ೋ ದ” ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.

ಸೃ ಾ ತ ಯು ೋSಹಂ ಹ ೋ ಹರ ತದ ಶಃ ।
ಶ ಂ ಪ ರುಷರೂ ೇಣ ಪ ಾ ಶ ಧೃ ॥೩೧॥

ಚತುಮು ಖ ಂದ ೇ ಸೃ ನ ೆಯುತ ೆ ಎನು ವಂ ೆ ಪ ದ ಾರದ ೆ ಚತುಮು ಖ ಉತ ಸು ಾ


ೇಳ ಾ ೆ: “ ಾನು ಭಗವಂತನ ೈಯ ನ ಒಂದು ಾಧನ(Instrument). ನ ೊ ಳ ೆ ಕು ತು ಭಗವಂತ
ನನ ನು ೆ ೕ ೇ ಸೃ ಾಡು ಾ ೆ. ೕ ಾ ನನ ಮು ೇನ ಸೃ ಾದಂ ೆ ಾಣುತ ೆ. ಇ ಾನು
ಭಗವಂತನ ಆ ಾ ಾಲಕ. ಾನು ಸ ತಂತ ಸೃ ಾ ರ ಅಲ. ಇ ೇ ೕ ಭಗವಂತ ವ ೊಳ ೆ ಕು ತು ಸಂ ಾರ
ಾಡು ಾ ೆ” ಎಂದು. ಸೃ -ಸಂ ಾರವನು ಬ ಹ - ವ ೊಳ ೆ ಂತು ಾ ಸುವ ಭಗವಂತ ಹುಟು - ಾ ನ
ನಡು ನ ಾಲ ೆಯನು ಾತ ಾ ೇ ೇರ ಾ ಾಡು ಾ ೆ. ರಜಸ ನು ಚತುಮು ಖನ ತುಂ ಆತನ
ಸೃ ಾಯ ಾಗೂ ತಮಸ ನು ವನ ತುಂ ಆತ ಂದ ಸಂ ಾರ ಾಯ ಾ ಸುವ ಭಗವಂತ,
ಸತ ವನು ಬಳ , ಅದ ಂದ ಪ ಾ ತ ಾಗ ೇ ಾ ೇ ಸ ಯಂ ಾಲ ೆ ಾಡು ಾ ೆ.

ಇ ೇS ತಂ ಾತ ಯ ೇದಮನುಪೃಚ ।
ಾನ ಭಗವತಃ ಂ ಾವ ಂ ಸದಸ ಾತ ಕ ॥೩೨॥

“ ೕನು ೇ ದ ೆ ಲವನೂ ೇ ೆ. ‘ಚತುಮು ಖ ೇ ಸೃ ಾಡು ಾ ೆ ಎಂದು ಾನು ೇ ೆ’ ಎಂದು


ೕನು ೇ ೆಯ ಾ, ಆದ ೆ ಾನು ಏನನೂ ಸ ತಂತ ಾ ಾಡುವ ಲ. ಆ ಭಗವಂತ ನನ ನು ಾಧನ ಾ
ಬಳ ಏನನು ಾ ಸು ಾ ೋ ಅದನ ೆ ೕ ಾನು ಾಡು ೇ ೆ. ಅ ೇ ೕ ವ ಕೂ ಾ. ಇದು ಸೃ ರಹಸ .
ೕ ಾ ಸದಸ ಾತ ಕ ಾದ ಈ ಪ ಪಂಚದ ಾವ ಂ ಸ ೇ ಾದುದು ಎಲವನೂ ಯಂ ಸುವ ಆ
ಭಗವಂತನ ೆ ೕ ೊರತು ೇ ೇನನೂ ಅಲ. ಭಗವಂತನನು ಟು ಸ ತಂತ ಾ ಾವ ೇವ ೆಗ ಾಗ ೕ,
ೕವ ಾತಗ ಾಗ ೕ ಇಲ. ಈ ಪ ಪಂಚದ ನ ಎಲವ ಭಗವಂತ ಂದ ೇ ಬಂದವ ಗಳ . ಅದನು ಅವ ೇ
ಅ ಅವನನು ಾವ ಪ ಸ ೇಕು” ಎಂದು ಚತುಮು ಖ ಾರದ ೆ ವ ಸು ಾ ೆ.
ಸೃ - -ಸಂ ಾರಗ ೆ ಇ ಾ ೋ ೊ ೆ ಾರರಲ. ಎಲವ ದರ ಂ ೆ ಆ ಭಗವಂತ ಾ ೆ.
ಪ ಪಂಚದ ರುವ ಎಲವ ಅವನ ೇ ಇರುವಂತಹದು. ಆದ ಂದ ಾವ ೊರ ಂದ ಆತ ೆ ೊಡುವಂತಹದು

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 97
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ಏನೂ ಇಲ. “ ೕನು ೕ ರುವ ದನು ನ ೆ ಅ ೇ ೆ. ೕನು ನನ ನು ಉದ ಸು” ಎಂದು ಭಗವಂತ ೆ


ನಮ ಇ ೕ ಬದುಕನು ಅ ೊಳ ವ ೇ ಒಂದು ಮ ಾಯ . ಇ ೇ ಸೃ ಯ ಆ ಂದ ಅಂತ ದ ತನಕ
ರಂತರ ನ ೆಯ ೇ ಾದ ಮ ಾಪ ೆ. ಇದು ದ ವ ಗ ಂದ ೇ ಾಡ ೇ ಾ ರುವ ಯ ವಲ. ಇ ೊಂದು
ಾನಸಪ ೆ. ಹಸು ೆ ನ ಲು ಗುರನು ೕಡುವ ವಸಂತ ಾಲ ೇ ನ ೆ ತುಪ ; ೇ ೆಯ ಒಣಗುವ
ಮರಗ ೇ ನ ಯ ದಕ ೆ; ಶರ ಾ ಲದ ಸಂಗ ಸುವ ೊಸ ಾನ ಗ ೇ ನ ೆ ಹ ಸು ; ಎ ಾ ಾಲದ
ಸಂಪತೂ ನ ೇ ಮತು ಅದು ನ ೆ ಅ ತ ಎಂದು ಸಮಸ ೇದ ಾರ ಾದ ಪ ರುಷಸೂಕದ
ಅನುಸಂ ಾನ ೊಂ ೆ ಾವ ಅಂ ಗೂ ಇಂ ಗೂ ಎಂ ೆಂ ಗೂ ಾಡ ೇ ಾದ ತ ಯ ದು.

ಸೃ ಕತ ಕಂಡ ಸೃ ಕತ

ನ ಾರ ೕ ೕSಙ ಮೃ ೋಪಲ ೇ ನ ಕ ೆ ಮನ ೋ ಮೃ ಾ ಗ ಃ ।


ನ ೕ ಹೃ ೕ ಾ ಪತಂತ ಸತ ೇ ಯ ೆ ಹೃ ೌತ ಂಠ ವ ಾ ಧೃ ೋ ಹ ಃ ॥೩೩॥

ಾರದ ೆ ಸೃ ರಹಸ ವನು ವ ಸು ರುವ ಚತುಮು ಖ ಇ ಒಂದು ೋಚಕ ಾದ ಾತ ಾ ಡು ಾ ೆ:


“ ಾ ೆಂದೂ ಹು ನು ಯುವ ಲ ಮತು ನನ ನು ಎಂದೂ ಹು ಆಗುವ ಲ” ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.
ಾ ಾನ ಾ ಾವ ಂ ೆ ನ ೆದದನು ಕಷ ಪಟು ನಮ ಳವ ೆಯ ಮಟ ದ ಸತ ನು ಯಬಹುದು.
ಆದ ೆ ಮುಂ ನದನು ಸತ ಾ ಸುವ ದು ನಮ ೈಯ ರುವ ಲ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಾವ ಒಬ ೆ “ಮುಂ ೆ
ಎಲವ ಒ ೆಯ ಾಗುತ ೆ” ಎನು ೇ ೆ. ಆದ ೆ ಅ ಒ ೆಯ ಾಗ ೇ ೆಟ ದೂ ಆಗುವ ಾಧ ೆಗ ೆ. ಆದ ೆ
ಚತುಮು ಖನ ಾತು ಾಗಲ. ಂ ೆ ನ ೆ ರುವ ರ ೕ ಅಥ ಾ ಮುಂ ನ ಭ ಷ ರ ೕ. ಆತನ
ಾ ೆಂದೂ ಹು ಾಗದು. ಾ ಾನ ಮನುಷ ರು ಷಯಗ ೆ ೇ ಾದ ಶಬಗಳನು ಹುಡು
ಾತ ಾಡು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಾ ಗಳ ಾತ ಾ ದ ೆ ಸ ಾ ಅಥ ಬಂದು ಕೂಡುತ ೆ. ಅವರು ಏನು
ನು ಯು ಾ ೋ ಅ ೇ ನ ೆಯುತ ೆ. ಉತರ ಾಮಚ ತದ ಭವಭೂ ಇ ೇ ಾತನು ೇಳ ವ ದನು
ಾವ ಾಣು ೇ ೆ: ೌ ಾ ಾಂ ಾಧೂ ಾಂ ಅಥ ಂ ಾ ಅನುವತ ೇ । ಋ ೕ ಾಂ ಪ ನ ಾ ಾ ಾಂ
ಾಚಂ ಅ ೋ ನು ಾವ ॥
“ ೇವಲ ಾತ ೆ ೕ ಅಲ, ನನ ಮನಸೂ ಕೂ ಾ ಎಂದೂ ಅಲದನು , ಇಲದನು ಮತು ಸಲದನು
ೕ ಸುವ ಲ; ಇಂ ಯಗಳ ಎಂ ೆಂ ಗೂ ತಪ ಾ ಯ ಾಗುವ ಲ” ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.
ಎಲಕೂ ಮುಖ ಾದುದು ಮನ ನ ಯಂತ ಣ ಮತು ಶುದ ೆ. ನಮ ಇಂ ಯಗಳ ಕುದು ೆಗ ದಂ ೆ ಾಗೂ
ನಮ ಮನಸು ಅದರ ಕ ಾಣ ದಂ ೆ. ಮನಸು ನಮ ಯಂತ ಣದ ಾಗ ಇಂ ಯಗಳ ಾ ತಪ ವ
ಪ ೆ ೕ ಇಲ. ಒ ನ “ನನ ಮನಸು ಮತು ಇಂ ಯಗಳ ತಪ ಾ ಯ ಾಗುವ ಲ, ಾ ತಪ ನು
ನು ಯುವ ಲ, ಾನು ನು ದದು ಸು ಾ ಗುವ ಲ. ಾನು ಾ ೕನ- ಾ ಾ-ಮನ ಾ ಶುದ ಮತು ಸತ ”
ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.
ಚತುಮು ಖನ ಈ ೕ ನ ಾತುಗಳ ಆತ ೆಗ ೆ ಂದ ಆ ದ ಾತುಗಳಲ. ಾನು ಏ ೆ ೕ ೇ ೆ
ಎನು ವ ದನೂ ಆತ ಇ ವ ಾ ೆ. ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ: “ಇ ೆಲವ ದಕೂ ಾರಣ ನ ೊ ಳ ೆ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 98
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ತುಂ ರುವ ಭಗವಂತ. ಾನು ನನ ಹೃದಯದ ತುಂ ರುವ ಹ ಯನು ಸ ಾ ಉತ ಂಠ ಂದ ಂತ ೆ


ಾಡು ರು ೇ ೆ” ಎಂದು. ಸ ಾ ಭ ಂದ ಭಗವ ಂತ ೆ ಾಡುವವ ೆ ೆಟ ದನು ೕ ಸಲು
ಾಧ ಲ, ೆಟ ದನು ಆಡಲು ಾಧ ಲ. ಭಗವಂತನ ೆ ೕ ಸವ ಸ ಾ ೊಂ ರುವ ವ ಆಡುವ ಾತು
ಸು ಾ ಗದು. “ ಾನು ರಂತರ ಭಗವಂತನನು ೋಡು ಾ ಆ ಾ ಸು ರು ೇ ೆ. ಆತ ನನ ಲೂ ತುಂ ಾ ೆ,
ಸವ ಾ ಾ ಎ ೆ ೆ ತುಂ ಎಲವನೂ ೋಡು ಾ ೆ ಎನು ವ ಅ ವ ನನ ೆ” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.
ಇದು ಬಹಳ ಮುಖ ಾದ ಾತು. ಅನನ ೕ ೇನ ಭ ಃ ಅವ ಾ ೕ ಎಂದು ೕಕೃಷ ೕ ೆಯ
ೇಳ ವಂ ೆ, ಅನನ ಾದ ಭಗವದ ಇಲ ೆ ಪ ಣ ಾ ಾ ಕ ೆ ಾಧ ಲ. ಭಗವಂತ ನನ ಲೂ ತುಂ ಾ ೆ
ಮತು ಎ ೆಲೂ ತುಂ ಾ ೆ ಎನು ವ ಅ ವ ಗ ೊಂ ಾಗ ಜ ಾದ ಾ ಾ ಕ ೆಯ ಅಥ ನಮ ಾಗುತ ೆ.
ಭಗವ ಪ ೆ ಂದ ಬರುವ ೈ ಕ ೆ ಂ ೇ ಸಹಜ ಾದ ೈ ಕ ೆ.

ನ ೋSಸ ಹಂ ತಚ ರಣಂ ಸ ೕಯು ಾಂ ಭವ ದಂ ಸ ಸ ಯನಂ ಸುಮಂಗಲ ।


ಯಃ ಾ ತ ಾ ಾ ಭವಂ ಸ ಯಂ ಗ ೋ ಾಹಂ ನಭ ಾ ಂಸಮ ಾಪ ೇ ಕುತಃ ॥೩೫॥

“ಭಗವಂತ ೆ ನಮ ಾ ರ” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ‘ನಮ ಾ ರ’ ಎನು ವ ಪದ ೆ ಸಂಸ ತದ ೇಷ


ಅಥ ೆ. ನಮಃ ಎನು ವ ಪದವ ಕೂ ಾ ಈ ಅಥ ವ ೆ ೕ ೊಡುತ ೆ. ನಮ ಾನ ಾಡು ಾಗ
ತುಭ ಮಹ ಸಂಪ ತ ೆ ನ ಮಮ ನ ಮಮ ಎಂದು ೇಳ ಾ ೆ. ಇ ‘ನ ಮಮ’ ಎನು ವ ಪದ “ ಾನು
ೊಡು ರುವ ಈ ವಸು ೊಡುವ ದಲೂ ನನ ದಲ, ೊಟ ೕಲೂ ನನ ದಲ, ಈ ವಸು ನ ೕ ೆ ಾನು
ಾವ ಹಕ ನೂ ಾ ಸುವ ಲ” ಎನು ವ ಅಥ ವನು ೊಡುತ ೆ. ಇ ೇ ಅಥ ದ ನಮ ಾ ರ ಪದ ೆ.
‘ನಮ ಾ ರ’ ಎಂದ ೆ “ನನ ಸವ ಸ ವ ನ ದು” ಎಂದಥ . ಇ ಜಗ ನ ಸೃ ಕತ ಾದ ಚತುಮು ಖ
“ನನ ದು ಎನು ವ ದು ಾವ ದೂ ಇ ಾ, ಎಲವ ಆ ಭಗವಂತನ ಾ ಾರ, ಾನು ೇವಲ ಆತನ ೈಯ
ಸಲಕರ ೆ” ಎಂದು ತನ ನು ಾನು ಭಗವಂತ ೆ ಅ ೊಳ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಇದು
ೕ ತಮ ಾದ ಚತುಮು ಖನ ಾತು. ಅ ೊ ಂದು ೊಡ ಪದ , ಇ ೕ ಪ ಪಂಚವನು ಸೃ ಸುವ ಶ ,
ಆದರೂ “ ಾನು ಭಗವಂತನ ೈಯ ಉಪಕರಣ” ಎನು ವ ದನು ಆತ ಮ ೆ ಲ. ಾನು ೊಡವನ ಾ ಎಂದು
ದು ೊಂ ರುವ ದ ಂದ ೇ ಆತ ಅಷು ೊಡವ ಾ ರುವ ದು. ಆದ ೆ ಾವ ‘ ಾನು-ನನ ದು’ ಎಂದು ೊಂಡು
ಸಣವ ಾಗು ಾ ೋಗು ೇ ೆ.
“ಸಂ ಾರದ ಸಮಸ ದುಃಖವನು ಪ ಹ ಸುವ ಶ ಇರುವ ದು ಆ ಭಗವಂತನ ಾದಗ ೆ ಾತ . ಅಂತಹ
ಾದಮೂಲ ೆ ನನ ನು ಾನು ಅ ೊಂ ೇ ೆ” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ೕ ೆ ೇಳ ಾಗ ಇ
ಚತುಮು ಖ ‘ಸ ’ ಎನು ವ ಪದ ಬಳ ಾ ೆ. ಸ ಎಂದ ೆ ಸ ೕ ೕನ ಾದ ಬದುಕು ಅಥ ಾ
ಆನಂದ ಾ ರುವ ದು ಎಂದಥ . ನಮ ೆ ಇಂತಹ ಆನಂದ ಗುವ ದು ೇವಲ ೆಯ ಾತ . ಎಚ ರ-
ಕನ ನ ದುಃಖದ ಸ ಶ ಲದ ಆನಂದದ ಅನುಭವ ನಮ ಾಗುವ ಲ. ೆಯ ಭಗವಂತನ ಮ ಲ
ಾ ೇ ೆ ಎನು ವ ಅ ಲ ದರೂ, ಆ ಆನಂದವನು ಾವ ಅನುಭ ಸು ೇ ೆ. ಆದ ೆ ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ
ಭಗವಂತನ ೊ ೆ ೆ ಸ ಾ ಎಚ ರ ಾ ರುವ ಶ . ೕ ರು ಾಗ ಆತ ಇ ೇಳ ರುವ ಆನಂದದ ಮಟ ಅ ೆಷು

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 99
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ಾ ರ ೇಕು ೕ . ಅಂತಹ ಆನಂದವನು ಪ ಪ ಣ ಅನುಭ ಸುವ ೕವ ಆ ಚತುಮು ಖ. ೕವನದ


ಮಂಗಲ, ಾಂಗ ಕ, ಶುಭ ಎನು ವ ದು ಏ ಾದರೂ ಇದ ೆ ಅದು ಭಗವಂತನ ಾದಮೂಲ ಂದ ಬಂದದು.
ಭಗವಂತನ ಾದ ಸುಮಂಗಲ. ಅದು ಸುಖದ ೆ ೆ. ಅದು ಭಯ-ದುಃಖಗಳನು ತುಂಡ ಅದ ಂದ ನಮ ನು
ೇಪ ಸುವ ಶ . “ಇಂತಹ ಭಗವಂತ ೆ ನನ ನು ಾನು ಅ ೊಂ ೇ ೆ” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.
ಭಗವಂತನ ಮ ಯ ತರ ರುವ ದು ಅವ ೊಬ ೇ. ಆತ ಏನು ಎನು ವ ದು ಪ ಣ ಾ
ನನ ಾಗ ೕ, ನನ ಸ ಾನಸ ಂಧ ಾದ ಾಣ ಾಗ ೕ ಲ. ೕ ರು ಾಗ ಉ ದವರ ಾ ೇನು?
ಒ ನ ಆತನ ಮ ಯ ಹರವ ಾ ಗೂ ಪ ಣ ಾ ಲ” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.

ಸ ಏಷ ಆದ ಃ ಪ ರುಷಃ ಕ ೆ ೕಕ ೆ ೕ ಸೃಜತ ಜಃ ।
ಆ ಾ SSತ ಾ ತ ಾSS ಾ ನಂ ಸ ಸಂಯಚ ಾ ಚ ॥೩೮॥

ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ: “ಭಗವಂತನ ಬ ೆ ೆ ಸಂಪ ಣ ಲ, ಆದ ೆ ಇಷು ಾತ ೆ: ಭಗವಂತ


ಪ ೕಕಲ ದಲೂ ಒಬ ಚತುಮು ಖನನು ಸೃ ಾಡು ಾ ೆ. ಆತ ೇವ ೆಗಳನು ಸೃ ಾಡು ಾ ೆ, ಮನುಷ -
ಾ -ಪ -ಜಂತುಗಳನು - ೋಕಗಳನು ಸೃ ಾಡು ಾ ೆ. ೕ ೆಪ ಕಲ ದಲೂ ಒಬ ಚತುಮು ಖ ಪದ ೆ
ಬರು ಾ ೆ” ಎಂದು. ಚತುಮು ಖನ ಈ ಾ ನ ನಮ ೆ ಸ ಷ ಾ ಯುವ ೇ ೆಂದ ೆ “ತನ ಪದ
ಾಶ ತವಲ, ಇದು ೇವಲ ಒಂದು ಬ ಹ ಕಲ ೆ ೕ ತ” ಎನು ವ ಸಂಪ ಣ ಅ ವ ಚತುಮು ಖ ೆ. ಆದ ೆ
ಾನವ ಾದ ಾವ ಾವ ೋ ಒಂದು ಪದ ಾ ಗ ಆ ಪದ ೆ ಅಂ ೊಂಡು ಅಹಂ ಾ ಗ ಾ ಾಯ
ವ ಸು ೇ ೆ. ಅ ನಮ ೆ ವೃ ಭಯಂಕರ ಾ ಾಣ ಾರಂ ಸುತ ೆ. ಆದ ೆ ಜ ಾದ ಪ ವೃ
ಾ ರಂಭ ಾಗುವ ದು ವೃ ಯ ನಂತರ. ವೃ ಾಲದ ನಮ ಾ ೆ ಬಂದ ಕತ ವ ಕಮ ವನು
ಾ ಾ ಕ ಾ ಾ , ವೃ ಯ ನಂತರ ಭಗವ ಂತ ೆಯ ಾವ ಪ ವೃ ೆ ೆ ೊಳ ೇಕು.
“ ವೃ ಯ ಾದರೂ ನತ ೊರಳ ವ ಅವ ಾಶ ೊ ೆ ಯ ಾ ಭಗವಂ ಾ” ಎಂದು ೕ ದ ೆ ವೃ
ಎನು ವ ದು ಒಂದು ಆನಂದದ ಅನುಭವ ಾಗುತ ೆ. ೕವನದ ಾವ ದು ಅ ಾಯ ೕ ಅದರ
ಒ ೆಯತನವನು ಗ ಆನಂದ ಪಡ ೇ ೇ ನಃ ದುಃಖಪಡುವ ದಲ.
ಎಲರನೂ ಸೃ ಸುವ ಭಗವಂತ ‘ಅಜಃ’. ಅಂದ ೆ ಹು ಲದವನು. ಆತ ಜಗ ನ ಟ ದಲ ‘ಪ ರುಷ’. ಆತ
ಾರೂ ಇಲ ೇ ಇರು ಾಗ ಇದ ಪ ರುಷ. ಎಲ ಗೂ ಆ ಮೂಲ ಾ ರುವ ಪ ರುಷ. ಬ ಾ ಂಡ- ಂ ಾಂಡದ
ತುಂ , ಈ ಪ ರವನು (ಬ ಾ ಂಡ- ಂ ಾಂಡವನು ) ಸಂಪ ಣ ದ ಪ ರುಷ.
ಪ ೕ ಕಲ ದ ಭಗವಂತ ತನ ನು ಾನು ಸೃ ಾ ೊಂಡು ಅ ೇಕ ಅವ ಾರಗ ಂದ, ಅ ೇಕ
ಭೂ ರೂಪಗ ಂದ ಾ ೊಳ ಾ ೆ. ಭಗವಂತ ಾ ೇ, ತನ ಅ ಾನದ ೇ, ತ ಂದ ೇ(ಸ ಂತ
ಇ ೆ ಂದ), ತನ ೆ ೕ ಾನು ಸೃ ಾ ೊಳ ಾ ೆ. ಏನೂ ಇಲ ೇ ಇ ಾಗ ಾ ಾಯಣ ದ. ಆತ ಸಮಸ
ೕ ಾಣುಗಳನು ತನ ಉದರದ ಧ , ಪ ಕೃ ಯ ಸೂ ಾ ಣು ಸಮುದ (ಪ ಳಯ-ಸಮುದ )ದ ಪವ ದ.
ಆತ ತ ದಲು ಪ ರುಷರೂಪ ಂದ ತನ ನು ಾನು ಸೃ ಾ ೊಂಡ. ಭಗವಂತನ ಾಂಪತ
ಪ ಕೃ ಾ ೆ ೕಲ ಂ ೆ. ಇಂತಹ ಪ ರುಷ=ಪ ಕೃ ಾಂಪತ ದ ಹು ದವ ೇ ಚತುಮು ಖ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 100


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ಚತುಮು ಖನ ನಂತರ ಸರಸ (ಶ ಾ), ಸಮಸ ೇವ ೆಗಳ , ೕವ ಾತಗಳ ಸೃ ಾದವ . ಪ ೕ ಕಲ ದ ,


ಪ ೕ ಮನ ಂತರದ , ಪ ೕ ಯುಗದ ಭಗವಂತ ಅವತ ಬರು ಾ ೆ. ಅಥ ಾ ತನ ಅ ತ ವನು ಜನ ೆ
ಸುವ ಾನದ ಸೃ ಾಡು ಾ ೆ. ಆ ಾಯ ಪ ರುಷರನು ಕಳ ಸತ ದ ಆ ಾರ ಾಡು ಾ ೆ
ಭಗವಂತ.
ಶುದಂ ೇವಲಂ ಾನಂ ಪ ತ ಸಮ ಗವ ತ ।
ಸತ ಂ ಪ ಣ ಮ ಾದ ಂತಂ ಗು ಣಂ ತ ಮದ ಯ ॥೩೯॥

ಋತಂ ಂದಂ ಮುನಯಃ ಪ ಾಂ ಾ ೆ ಂ ಾಶ ಾಃ ।


ಯ ಾ ತ ೈ ಾಸತ ೈ ೋ ೕ ೕತ ಪ ತ ॥೪೦॥

ಇ ಚತುಮು ಖ ಾನು ರಂತರ ಹೃದಯದ ಾಣುವ ಭಗವಂತನ ವಣ ೆ ಾಡುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ.


ಭಗವಂತ ‘ ಶುದಃ’ ಅಂದ ೆ ಅವ ೆ ೋಷದ ಸ ಶ ಲ. ಆತ ಅತ ಂತ ಪ ತ . “ ಾ ೕ ೇ ಾ ೇವ ೋ
ಗು ಣಶ ” ಭಗವಂತ ೊಬ ೇ ಪ ಣ ಶುದ, ಪ ತ . ಆತನನು ಟು ಅಂತಹ ೇ ಇ ೊ ಂ ಲ. ಏ ೆಂದ ೆ:
ಆತ ಾನಸ ರೂಪ. ಎ ಾ ಅಶುದ ೆಯನೂ ಸುಡುವ ಾನಶ ಆ ಭಗವಂತ. ಅಂತಹ ಭಗವಂತನನು ಾವ
ಎ ೋ ಹುಡುಕುವ ಅಗತ ಲ. ಏ ೆಂದ ೆ ಆತ ನಮ ಅಂತ ಾ ಾ ನ ಳ ೇ ತುಂ ಾ ೆ.
ಭಗವಂತ ಎ ೇ ಇದರೂ ಕೂ ಾ ೋಷದ ಸ ಶ ಅವ ಲ. ಎ ಾ ಮಂಗಲದ ೆ ೆ, ಾ ಾನಂದ ಸ ರೂಪ ಆ
ಭಗವಂತ. ಮುಕರು-ಅಮುಕರು, ಆನಂದದ ರುವವರು, ದುಃ ಗಳ , ೕ ೆ ಎಲ ಗೂ ೆ ೆ ಆ ಭಗವಂತ. ಜಗ ನ
ಸೃ - -ಸಂ ಾರ ೆ ಾರಣ ಆ ಭಗವಂತ. ಆತ ೊಬ ೇ ಈ ಪ ಪಂಚದ ಪ ಣ , ಉ ದ ೆಲವ ಅಪ ಣ .
ಭಗವಂತ ೆ ಆ -ಅಂತ ಎನು ವ ಲ. ಆ -ತು ಎನು ವ ದು, ಹುಟು - ಾವ ಎನು ವ ದು ಗುಣತ ಯಗಳ
ಸಶ ಂದ ಬರುವಂತಹದು. ೕವ ಅ ಾದ ಂತ ಾದರೂ ಕೂ ಾ, ಆತ ೆ ೆ ಗುಣ ದ ಸ ಶ ರುವ ೇಹ
ಬಂದು ೋಗು ರುತ ೆ. ಆದ ೆ ಭಗವಂತ ೆ ಎಂದೂ ೆ ಗುಣ ಗಳ ಸ ಶ ಲ. ಇಂತಹ ಭಗವಂತ ೆ
ಾ ಾದ ಇ ೊ ಂದು ಶ ಇಂದೂ ಇ ಾ, ಇ ೆ ಂ ಗೂ ಇಲ. ಭಗವಂತ ತನ ೆ ಾತ ಾನು ಪ ಣ
ದವನು. ಆತನನು ಇತರರು ಎಂ ೆಂ ಗೂ ಪ ಣ ಾ ಯಲು ಾಧ ಲ. ಭಗವಂತನ ಕು ತು ಈ ಎ ಾ
ಷಯವನು ಅ ತವನು ಆತನನು ಾ ಾತ ೊಳ ಬಲ.
ನಮ ೇಹ- ಾತು-ಮನಸು ಎಲವ ಪ ಾಂತ ಾ ಭಗವಂತನ ೆ ೆ ೊಳ ೇಕು. ೇಹ ಭಗವಂತನ
ಆ ಾಧ ೆ ೋಸ ರ, ಇಂ ಯಗಳ ಭಗವಂತನ ಅ ೋಸ ರ, ಮನಸು ಭಗವಂತನ ಂತ ೆ ೋಸ ರ. ೕ ೆ
ಸವ ಸ ವ ಭಗವನ ಯ ಾ ಾಗ ಸತ ದ ಾ ಾ ಾ ರ ಾಗುತ ೆ. ಆಗ ಮನ ನ ನ ೊಂದಲ
ಪ ಾರ ಾಗುತ ೆ. ಅಥ ಶ ನ ಾದ ಾ ಪಂ ಕ ತಕ ಗ ಂದ ೊಂದಲ ೊ ಳ ಾದ ಮನಸು ಸ ಚ ಾಗುತ ೆ.
ಭಗವಂತನ ಅ ವ ಬರಲು, ಎ ಾ ೊಂದಲಗ ಂದ ಾ ಾಗಲು ಾವ ಭಗವಂತನ ಶರ ಾಗ ೇಕು. ಸತ ದ
ಅ ವ ೊಡು ಎಂದು ಆತನನು ಾ ಸ ೇಕು. ಸತ ವನು ಾ ೇ ಆ ಾರ ಾಡು ೇ ೆ ಎಂದ ೆ ಅದು
ಾಧ ಲ. ಅದನು ಭಗವಂತ ನಮ ತ ೆಯ ೊ ೆಸ ೇಕು(Intuitive flash, ನೂ ಟ ೆ ೇಬುಹಣು

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 101


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ಾಗ ಷಯ ೊ ೆದಂ ೆ, ಆ ೕ ೆ ೕ ನ ೊ ಯ ಷಯ ೊ ೆದಂ ೆ). ೕ ೆ


ಭಗವಂತ ಂದ ಬರುವ ಅ ವ ನಮ ನು ಎ ಾ ೊಂದಲಗ ಂದ ಾರು ಾಡಬಲದು.

ಆ ೊ ೕSವ ಾರಃ ಪ ರುಷಃ ಪರಸ ಾಲಃ ಸ ಾವಃ ಸದಸನ ನಶ ।


ದವ ಂ ಾ ೋ ಗುಣ ಇಂ ಾ ಾ ಸ ಾ ಾಸು ಚ ಷು ಭೂಮ ಃ ॥೪೧॥

ಅಹಂ ಭ ೕಯ ಇ ೕ ಪ ೇ ಾ ದ ಾದ ೕ ೕ ಭವ ಾದಯಶ ।
ಸ ೋ ಕ ಾ ಾಃ ಖಗ ೋಕ ಾ ಾ ನೃ ೋಕ ಾ ಾಸಳ ೋಕ ಾ ಾಃ ॥೪೨॥

ಗಂಧವ ಾ ಧರ ಾರ ೇ ಾ ೕ ಯ ರ ೋರಗ ಾಗ ಾ ಾಃ ।
ೕ ಾ ಋ ೕ ಾಂ ಋಷ ಾಃ ತೃ ಾಂ ೈ ೆ ೕಂದ ೇಶ ರ ಾನ ೇಂ ಾ ಃ ॥೪೩॥

ಅ ೇಚ ೕ ೆ ೕತ ಾಚಭೂತ ಕೂ ಾ ಂಡ ಾ ೋಮೃಗಪಶ ೕ ಾಃ ।


ಯ ಂ ಚ ೋ ೇ ಭಗವನ ಹಸ ೋಜಃಸಹಸ ಬಲವ ಾವ ।
ೕ ೕ ಭೂ ಾ ತ ವದದು ಾಣ ಂ ತ ತತ ರಂ ರೂಪವದಸ ರೂಪ ॥೪೪॥

ಾ ಾನ ೋ ಾನೃಷಯ ಆಮನಂ ೕ ಾವ ಾ ಾ ಪ ರುಷಸ ಭೂಮ ಃ ।


ಆ ೕಯ ಾಂ ಕಮ ಕ ಾಯ ೆ ೕ ಾನನುಕ ೇತಇ ಾ ಸು ೇಶ ಾ ॥೪೫॥

ಭಗವಂತ ೆ ಮುಖ ಾ ಮೂರು ರೂಪಗಳ . ೧. ಸ ರೂಪ ( ಾಮ, ಕೃಷ, ನರ ಂಹ..ಇ ಾ ), ೨. ಭೂ


(ಉ ಾ: ಅಜು ನನನ ಭಗವಂತ ೇಷ ಭೂ ಾ ಂ ದ) ಮತು ೩. ಅಂತ ಾ ರೂಪ.
ಭಗವಂತನ ಪ ರುಷರೂಪ ಆತನ ಟ ದಲ ಸ ರೂಪ ಅವ ಾರ.
ಭಗವಂತ ‘ ಾಲ’ದ ತುಂ ಾ ೆ. ಾಲ ಎನು ವ ದು ತುಂ ಾ ತ ಾದುದು. ಾವ ಾ ವ ೋ ಾಲದ
ಏ ೇ ೋ ನ ೆಯುತ ೆ. ಾವ ಾಲದ ಏ ೇನು ನ ೆಯ ೇ ೋ ಅದು ಆ ಾಲದ ನ ೆ ೇ ನ ೆಯುತ ೆ.
ೕ ೆ ಾಲ ಎನು ವ ದು ಜಗ ನ ಮೂಲಶ ಾ ಂತು ೆ. ಭಗವಂತ ಾಲ ಾಮಕ ಾ ಾಲ ೊಳ ೆ
ಂ ಾ ೆ. ಇನು ಸ ಾವ. ಪ ಂದು ವಸು ಗೂ ಅದರ ೇ ಆದ ಸ ಾವ ೆ. ಆ ಸ ಾವವನು ಬದ ಸಲು
ಾ ಂದಲೂ ಾಧ ಲ. “ಅಂತಹ ಸ ಾವ ೊಳ ೆ ಸ ಾವ ಾಮಕ ಾ ಭಗವಂತನ ಭೂ ತುಂ ೆ”
ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.
“ಸ , ಅಸ ಮತು ಮನ ನ ಭಗವಂತನ ಭೂ ತುಂ ೆ” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ಉಪ ಷ ನ
ೇಳ ವಂ ೆ ‘ಸ ’ ಎಂದ ೆ ಾ ಣಶ ( “ಸ ಾ ಣಃ”). ಭಗವಂತ ಾ ಣತತ ದ ತುಂ ಇ ೕ ಜಗತನು
ಉ ಾ ಸುವ ಮ ಾಶ ಾ ಂ ಾ ೆ. ಅಸ ಎಂದ ೆ ಮೂಲಪ ಕೃ . ಪ ಳಯ ಾಲದ ಜಡಪ ಕೃ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 102


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ಕ ೆ ಾಣದ ಪರ ಾಣು ಸಮುದ ರೂಪದ ತು. ಮೂಲಪ ಕೃ ಯ ಭೂ ಾ ಂತ ಭಗವಂತ ಂ ಾ


ಅದು ಸತ -ರಜಸು -ತ ೕಗುಣಗಳ ೊ ೆ ೆ ಕಂಪನ ೊಂಡು ಬ ಾ ಂಡ ರೂಪದ ೆ ೆದು ಂ ತು.
ಮನ ೆ ನು ವ ದು ಒಂದು ಅತ ಂತ ಸ ಯ ಾದ ವಸು. ಅ ೇ ಾ ೇಕ ಷಯಗಳನು ಗ ಅದನು
ಟು ೊಳ ವ ಶ ಮನ ೆ. ಾನವನ ದು ನ ಸು ಾರು ಹ ೆ ರಡು ಯ ೕವ ೊಶಗ ೆ.
ಇವ ಅ ೆ ೕ ಸಂ ೆ ಯ ಷಯಗಳನು ಟು ೊಳ ಬಲವ . ಎ ಯತನಕ ಎಂದ ೆ: ಮುಂ ೆ ಏ ಾಗುತ ೆ
ಎನು ವ ಷಯವನೂ ಕೂ ಾ ಮನಸು ಗ ಸಬಲುದು. “ಈ ಶ ಮನ ನ ಭಗವಂತನ ಭೂ ಂ ಾ
ಅ ವಕ ಾ ೆ” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.
“ಪಂಚಭೂತಗಳ , ಗುಣತ ಯಗಳ , ಇಂ ಯಗಳ ಭಗವಂತನ ಭೂ ತುಂ ೆ”. ಈ ಪ ಪಂಚದ ಎ
ೋ ದರೂ ಾಣುವ ದು ಪಂಚಭೂತಗಳ ಅನಂತ ೈಭವ. ಪಂಚಭೂತಗಳ ೕ ೆ ಅನಂತ ೈ ದ ಗ ಂದ
ರೂಪ ೊಳ ವಂ ೆ ಅದರ ಶ ಾ ಭಗವಂತನ ಭೂ ಅಡ ೆ. ಈ ಪಂಚಭೂತಗಳ ಾರ ೊಂಡು
ಬ ಾ ಂಡ ರಚ ೆ ಾಗುವಂ ೆ ಾ ರುವ ದು ಆ ಷ ಾದ ಭೂ . ಇ ೇ ೕ ಪ ೕ ಇಂ ಯಗಳ ಒಳ ೆ
ಇಂ ಯ ಶ ಾ ಭಗವಂತನ ಭೂ ಅಡ ೆ.
ಸಮಸ ೇದಗಳ ಾಮಕಶ ಾ ಭೂ ರೂಪದ ಭಗವಂತ ಗರುಡನ ತುಂ ಾ ೆ. ಇಂದ ನ
ಷಶ ಾ ತುಂ ರುವ ಭಗವಂತ ಆತ ೆ ೇವ ೋಕದ ಒ ೆತನವನು ೕ ಾ ೆ. ರ ಜಗತು(ಉ ಾ:
ಅಶ ತ, ೆ , ದ ೆ ಇ ಾ ಮರಗಳ ) ಚ ಸುವ ಜಗತು(ಉ ಾ: ನ ಗಳ , ಾ -ಪ ಗಳ ) ಎಲದರಲೂ
ಭಗವಂತ ಭೂ ಾ ತುಂ ಾ ೆ. “ಇ ೆ ೕ ಅಲ, ನನ , ವನ , ಯ ಾ ಾ ಜಯಂತನ ,
ೋಕ ಾಲಕರ , ಪ ಾಪ ಗಳ , ಅಪ ೋ ಾ ಗಳ , ಮೂರು ೋಕಗಳ , ೕ ೆ ಎ ೆ ೆ ಭಗವಂತ
ೇಷ ಭೂ ಾ ತುಂ ಾ ೆ” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.
ಒಬ ನ ಇ ೊ ಬ ರ ಲದ ಅ ಾ ಾರಣ ಶ ತುಂ ದ ೆ ಅದು ಭಗವಂತನ ೇಷ ಭೂ ಯ ಅ ವ .
ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಾಗ ಾ /ಒ ೆಯವ ಎ ಸುವ ದು, ಇ ೊ ಬ ರನು ಮ ಸುವ ಶ , ಇ ೊ ಬ ೆ ಮ ಯದ
ಶ , ಾಂತ ಸ ಾವ (ಧಮ ಾಯನಂ ೆ), ತನ ತ ನ ಅ ಾ ಾಗ ಅದ ಾ ಾಚುವ ಸ ಾವ, ೌಂದಯ ,
ಗ ಮನಸು , ಛಲ, ಾನ, ಬಲ, ಸಂಪತು, ಎಲವ ಭಗವಂತನ ಭೂ ಯ ಅ ವ . ಭಗವಂತ ಎ ಾ
ಗುಣಗಳ ಾಗೂ ಸ ಯಗಳ ೆ ೆ. ಆತನ ಒಂ ೊಂದು ಗುಣಗಳ ಒಂ ೊಂದು ವಸು ನ
ಅ ವ ಕ ಾಗುತ ೆ. ಒ ನ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ: ಎ ಮೂ ನ ೕ ೆ ೆರಳ ಟು ಕಣರ ೋಡುವ
ಸಯ ೆ ೕಅ ಆ ಶ ಾ ಭಗವಂತ ತುಂ ಾ ೆ ಎಂದು ಯ ೇಕು. ಆದ ೆ ಇದು ಭಗವಂತನ
ೇಷ ಶ ಯ ಪ ೕಕ( ಭೂ ) ಅ ೆ ೕ ೊರತು ಅ ೇ ಭಗವಂತನ ಸ ರೂಪರೂಪವಲ.
ಭಗವಂತನ ಭೂ ಯನು ೇ ಮು ಸಲು ಾಧ ಲ. ಅದು ಅನಂತ. ಆದ ೆ ಾ ಗಳ ಭಗವಂತನ
ಸ ರೂ ಾವ ಾರಗಳ ಎಂದು ಪ ಗಣ ೆ ಾ ರುವ ವಂತಹ, ಈ ಕಲ ದ ಮುಖ ಾದ ಸು ಾರು ಮೂವತು
ಸ ರೂ ಾವ ಾರಗಳನು ಾಗವತ ಉ ೇಖ ಾಡುತ ೆ. ಆದ ೆ ಅವ ೆ ೕ ಭಗವಂತನ ಸ ರೂಪಭೂತ
ರೂಪಗಳಲ. ಇವ ಆತನ ಸ ರೂಪರೂಪಗಳ ಸ ಾ ಉ ಾಸ ೆ ಾಡ ೇ ಾದ ಪ ಾನ ರೂಪಗಳ . ಯುಗ-
ಯುಗಗಳ ಒಂದು ೇಷ ರೂಪದ ಭೂ ಯ ಮನುಷ ರ ಕ ೆ ೋಚರ ಾ , ಮನುಷ ರಂ ೆ
ನ ಾ ಾ ೆ ಭಗವಂತ. “ ೊಗ ೆಯ ಭಗವಂತನ ಚ ೆಯನು ಾನ ಾಡುವವರ ರುವ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 103


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ಸಮಸ ೊ ೆಯನು ೊ ೆದು ಡುವ ಆ ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರದ ಾನ ಾ ೆಯನು ಾ ೕಗ ನ ೆ


ೇಳ ೇ ೆ” ಎಂದು ಚತುಮು ಖ ಾರದ ೆ ೇ ದ ಎನು ವ ೆ ಈ ಅ ಾ ಯ ೊ ೆ ೊಳ ತ ೆ.

॥ಇ ೕಮ ಾ ಗವ ೇ ಮ ಾಪ ಾ ೇ ೕಯಸ ಂ ೇ ಷ ೋS ಾ ಯಃ ॥
ಾಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ಆರ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮು ತು

*********

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 104


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಸಪ ೕS ಾ ಯಃ

ಜಗತನು ಸೃ ದ ಭಗವಂತ ಈ ಪ ಪಂಚದ ತನ ೆ ೕ ಾನು ಸೃ ೊಂಡು ಾ ಾ ರೂಪಗ ಂದ ಅವತ


ಬಂ ಾ ೆ. ಅಂತಹ ಭಗವಂತನ ಧ ಅವ ಾರ ೇಷಗಳ ಸ ೕ ೆಯನು ಾ ಸರು ಚತುಮು ಖ- ಾರದ
ಸಂ ಾದ ರೂಪದ ಈ ಅ ಾ ಯದ ಸಂ ಪ ಾ ೕ ಾ ೆ. ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರದ ಕು ಾದ ಚುಟು ಾದ
ವರ ೆ ಈ ಾಗ ೇ ಒಂದ ೇ ಸ ಂಧದ ಮೂರ ೇ ಅ ಾ ಯದ ಬಂ ದು, ಇ ಅದರ ಾರವನು ಾವ
ಾಣು ೇ ೆ. ಆದ ೆ ಭಗವಂತನ ಪ ಂದು ಅವ ಾರದ ಸ ತ ವರ ೆಯನು ಾವ ಮುಂ ನ ಸ ಂಧಗಳ
ಾಣ ೇ ೆ. ಇ ಭಗವಂತನ ಇಪ ಾ ಲು ಅವ ಾರಗಳ ವರ ೆ ಬಂ ದು, ಈ ಇಪ ಾ ಲು ಅವ ಾರಗಳನು
ಾಯ ಯ ಇಪ ಾ ಲು ಅ ರಗ ಂದ ಅನುಸಂ ಾನ ಾಡಬಹುದು.

೦೧. ಭೂ-ವ ಾಹ ಷು

ಅ ಾ ಯ ಪ ೇ ಸುವ ಮುನ ಇ ಾವ ವ ಾಹ ಅವ ಾರದ ಬ ೆ ಸ ಲ ೇಷ ೆ ಾ ೋಣ. ಈ


ಅ ಾ ಯದ ದಲ ೆ ೕಕದ ವ ಾಹ ಅವ ಾರದ ಕು ಾದ ವರ ೆಯನು ಾವ ಮುಂ ೆ ಾಣ ೇ ೆ.
ಆದ ೆ ಆ ವರ ೆ ಾವ ದ ಾವ ಾರದ ಾಣುವ ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರದ ವ ಾಹ ಅವ ಾರದ ವರ ೆ ಅಲ.
ಭಗವಂತ ಎರಡು ಾ ವ ಾಹ ಅವ ಾರದ ಾ ದು, ಇ ೇಳ ರುವ ವ ಾಹ ಅವ ಾರ ಾ ಯಂಭುವ
ಮನ ಂತರದ ನ ೆದ ತ ದಲ ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರ. ಆನಂತರ ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರದ ಮ ೆ
ಎರಡ ೇ ಾ ವ ಾಹ ಾ ಭಗವಂತ ಾ ೊಂ ರುವ ಕ ೆಯನು ಾಗವತದ ೇ ಮುಂ ೆ ಾಣಬಹುದು.
ಾ ಯಂಭುವ ಮನ ಂತರದ ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ ಂದ ಸೃ ಾದ ರ ಾ - ರಣ ಕ ಪ ಎನು ವ
ಆ ೈತ ೇ ಮರ ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರದ ಅ ೇ ೆಸ ಂದ - ಾಶ ಪರ ಹು ಬರು ಾ ೆ.[ ೆಲವರು
‘ ಾಶ ಪ’ ಎನು ವ ಾಮವನು ‘ಕಶ ಪ’ ಎಂದು ತ ಾ ಉಚ ಸು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಾ ೆ ಉಚ ಸ ಾರದು.
ಏ ೆಂದ ೆ ಕಶ ಪ ಎನು ವ ಪದ ೆ ೆಟ ಅಥ ೆ. ಸಂಸ ತದ ‘ಕಶ ’ ಎಂದ ೆ ಮದ (liquor). ಆದ ಂದ ಕಶ ಪ
ಎಂದ ೆ ‘ಮದ ೇವಕ’ ಎಂ ಾಗುತ ೆ! ಆದ ೆ ಾಶ ಪ ಎನು ವ ದ ೆ ಸಂಸ ತದ ಅಪ ವ ಅಥ ೆ. ಾಶ
ಬ ೕ ಾಶ ಪಃ. ಸಮಸ ೇ ೊಪ ಷತುಗ ಂದ ಪ ಾಶ ಾನ ಾದ ಭಗವ ತತ ದ ಗುಣ ಾನ
ಾ ದವನು ಾಶ ಪ]. ಭಗವಂತ ಆ ೈತ ರ ಾ ನನು ೊಲುವ ದ ಾ ವ ಾಹ ಅವ ಾರ ಾ ದ ೆ,
- ಾಶ ಪರ ಪ ತ ರ ಾ ನವ ೆ ಾ ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರದ ಮರ ಅ ೇ ರೂಪ ಂದ ಾ ೊಂಡ.
ದಲ ವ ಾಹ ಅವ ಾರದ ಭಗವಂತ ರ ಾ ನನು ತನ ೋ ೆ ಾ ೆಗ ಂದ ೕ ೊಂದ ೆ, ಎರಡ ೇ
ಾ ಆತನ ಯ ಮಮ ಾನ ೆ ಮು ಂದ ಗು ೊಂದ ಎನು ವ ವರವನು ಾವ ಾಗವತದ ೇ
ಾಣು ೇ ೆ. ಈ ಎರಡರ ನಡು ನ ವ ಾ ಸ ಯ ೇ ಇ ಾಗ ವ ಾಹ ಅವ ಾರ ೊಂದಲ ಾಗುತ ೆ. ಇದನು
ಸ ಷ ಪ ಸು ಾ ಆ ಾಯ ಮಧರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಪ ಥಮಂ ದಂ ೕಯ ಹತಃ, ಾ ಕಣ ಾಡ ಾ ”
ಎಂದು. ಇ ೊ ಂದು ಮುಖ ಷಯ ಏ ೆಂದ ೆ: ಾ ಯಂಭುವ ಮನ ಂತರದ ತ ೆದ ವ ಾಹ ೇ ೈವಸ ತ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 105


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಮನ ಂತರದ ಬಂ ೇ ೊರತು, ದಲ ಅವ ಾರ ಸ ಾ ಾ ಭಗವಂತ ಇ ೊ ವ ಾಹ ಾ


ಅವತ ಬಂ ರುವ ದಲ. ೕ ಾ ವ ಾಹ ಅವ ಾರವನು ಎರಡು ಾ ೆಕ ೆ ೆ ೆದು ೊಳ ವ ಲ.
‘ ೈತ ’ ಎನು ವ ಪದವನು ಾವ ೇವಲ ಯ ಮಕ ಳ ಎಂದ ೆ ೕ ಾಗ ನಮ ೆ ಮ ೆ
ೊಂದಲ ಾಗುತ ೆ. ೈತ ಎನು ವ ದ ೆ ಯ ಮಕ ಳ ಎನು ವ ದು ಒಂದು ಅಥ . ಆದ ೆ ಅ ೇ ಅಥ ದ
ಅದನು ಾಸ ಾರರು ಬಳಸುವ ಲ. ಆ ಶಬ ೆ ೇ ೊಂದು ವ ತ ಕೂ ಾ ಇ ೆ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ: ೕಕೃಷನನು
ಾಸು ೇವ ಎಂದು ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ಇ ಾಸು ೇವ ಎಂದ ೆ ವಸು ೇವನ ಮಗ ಎನು ವ ದು ಒಂದು ಅಥ . ಆದ ೆ
ವಸು ೇವನ ಮಗ ಾ ಹುಟು ವ ದಲು, ಸೃ ಯ ಆ ಯ ೇ ಭಗವಂತ ಾಸು ೇವ ರೂಪ ಧ ರುವ ದು
ನಮ ೆ ಾ ೇ ಇ ೆ. ೕ ೆ ಒಂದು ಶಬ ಒಂದು ಷ ಅಥ ದ ಈಗ ಬಳ ೆಯ ದರೂ ಸಹ, ಅದನು
ಾ ೕನ ಾಲದ ೇ ೊಂದು ಅಥ ದ ಬಳ ರುವ ಾಧ ೆಯನೂ ಾವ ಸಂದಭ ಕ ನುಗುಣ ಾ
ದು ೊಳ ೇಕು. , ಅ ಎನು ವ ಪದಗ ೆ ಅ ೇಕ ಅಥ ಗ ೆ. ಬೃಹ ಾರಣ ಕ ಉಪ ಷ ನ
ೇಳ ವಂ ೆ: “ಸವ ಂ ಾ ಅ ೕ ತದ ೇರ ತ ”. ಇ ‘ ’ ಅಂದ ೆ ತುಂಡ ಸುವ ಅಥ ಾ
ಾಶ ಾಡುವ ಸ ಾವ. ಅಂತಹ ಸ ಾವ ಉಳ ವರು ೈತ ರು. ಅಂದ ೆ ೋಕಕಂಟಕರು ಎಂದಥ . ಸೃ ಯ
ಆ ಯ ೇ ಇಂತಹ ೋಕಕಂಟಕರ ಸೃ ಾ ತು . ಾ ಯಂಭುವ ಮನ ಂತರದ ಆ ೈತ ಗೂ ಮತು
ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರದ ಯ ಮಕ ಗೂ ಇದ ಇ ೊ ಂದು ವ ಾ ಸ ಏ ೆಂದ ೆ: ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರದ ನ
ರಣ ಕ ಪ ಮತು ರ ಾ ರ ಪ ಣ ೕ ಗ ಾದ ಜಯ- ಜಯ ದಂ ೆ( ಾಲು ೕವಗಳ ಎರಡು
ಶ ೕರದ ) ಆ ೈತ ರ ಇರ ಲ.
ಎರಡು ಾ ಭಗವಂತ ವ ಾಹ ಅವ ಾರ ಾಳಲು ಾರಣ ಾತ ಒಂ ೇ ಆ ರುವ ದು ಈ ಅವ ಾರದ ೇಷ.
ಭೂ ತನ ಕ ೆ ಂದ ಾ ಾಗ ಅದನು ರ , ಮರ ಕ ೆಯ ಡಲು ಭಗವಂತನ ವ ಾಹ ಅವ ಾರ ಾ ೆ.
ಾ ಯಂಭುವ ಮನ ಂತರದ ಾರೂ ಭೂ ಯನು ಕ ೆ ಂದ ಾ ರ ಲ. ಅದು ತನ ಷ ೆ ೕ ಾನು
ಾ ಾಗ ಭಗವಂತ ಅದನು ರ ದ. ೕ ೆ ರ ಸು ಾಗ ತ ೆದ ಆ ೈತ ರ ಾ ನನು ಭಗವಂತ ವ ಾಹ
ರೂಪದ , ೊ ೆ ಾ ೆಗ ಂದ ದು ಸಂ ಾರ ಾ ದ. ಎರಡ ೇ ಾ ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರದ
ರ ಾ ೇ ಭೂ ಯನು ಕ ೆ ಂದ ಾ ಾಶ ಾಡಲು ಪ ಯ ಾಗ, ಭಗವಂತ ಮರ ವ ಾಹ
ಅವ ಾ ಾ ಬಂದು ರ ಾ ನ ಯ ಮೂಲ ೆ ಗು ಆತನನು ೊಂದು ಭೂ ಯನು ರ ಮರ
ಕ ೆಯ ಟ . ೇಷ ಏ ೆಂದ ೆ ಈ ೕ ಎರಡು ಾ ಭೂ ಕೆ ಂದ ಾ ದ ಷಯವನು ಇಂದು ಾನ
ಕೂ ಾ ಒಪ ತ ೆ. ರಷ ಾ ೋವ (Velikovsky) ತನ “Worlds in collision” ಎನು ವ ಪ ಸಕದ
ೇಳ ಾ ೆ : “ ೈ ಾ ಕ ಾ ಎರಡು ಾ ಭೂ ತನ ಕ ೆ ಂದ ಾ ದು ಜ, ಆದ ೆ ನಮ ೆ ಅದು ಏ ೆ
ಎನು ವ ದು ಲ” ಎಂದು. ಆತ ಅ ಾಗವತವನು ಉ ೇ ೇಳ ಾ ೆ: “ ಾರತದ ಋ ಗಳ ಈ
ಾರವನು ದರು” ಎಂದು. [ಇಂದು ಾವ ಇಂತಹ ಅಪ ವ ಅ ಾ ತ ಾನವನು ಟು ಾ ಾ ತ
ಾನ ೆ ಮರು ಾ ಬದುಕು ರುವ ದು ದು ಾದೃಷ ಕರ].
ಇ ಭಗವಂತ ಏ ೆ ವ ಾಹರೂಪವ ೆ ೕ ೊಟ ? ೇ ೆ ರೂಪ ಏ ೆ ೊಡ ಲ ಎನು ವ ದು ೆಲವರ ಪ ೆ . ಈ ೕ
ಪ ಸುವ ದಲು ಾವ ಯ ೇ ಾದ ಷಯ ಏ ೆಂದ ೆ: ಭಗವಂತ ಾನು ಾವ ರೂಪದ ಬರ ೇಕು
ಎನು ವ ದನು ಆತ ೇ ಧ ಸು ಾ ೆ. ಅದು ಅವನ ಇ ೆ. ಭಗವಂತನ ವ ಾಹ ರೂಪ ಎಲ ಗೂ ೊರಗ ೆ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 106


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಾ ೊಂಡ ರೂಪವಲ. ಈ ರೂಪವನು ಚತುಮು ಖ, ಾ ಯಂಭುವ ಮನು, ರ ಾ ಕಂ ಾ ೆ. ಅ ೇ


ರೂಪವನು ಾ ಗಳ ಾ ನದ ಕಂಡು ನಮ ೆ ‘ವ ಾಹ’ ಎಂದು ವ ಾ ೆ.
ವ ಾಹ ಅವ ಾರ ೆ ಸಂಬಂ ಒಂದು ತಪ ಕಲ ೆ ಾ ಾನ ಜನರ ೆ. ಅ ೇ ೆಂದ ೆ: ಾರ ೕಯರು
ಭೂ ಚಪ ೆ ಾ ೆ ಎಂದು ದರು ಮತು ವ ಾಹ ಅವ ಾರ ೆ ಾವ ೇ ೈ ಾ ಕ ಪ ೕಕರಣ ಇಲ
ಎಂದು. ಇದ ೆ ಒಂದು ಾರಣವ ಇ ೆ. ಅ ೇ ೆಂದ ೆ: ಭಗವಂತನ ಈ ಅವ ಾರವನು ಕ ೆ, ಗುರು ಾ ಕಷ ಣ
ಶ , ಇ ಾ ಷಯದ ಅ ಲದ ಕ ಮಕ ೆ ವ ಸು ಾಗ, ಅವ ೆ ಗ ಹಣ ಾಗುವಂ ೆ ಸರ ೕಕರಣ
ಾ “ ರ ಾ ಭೂ ಯನು ಾ ೆಯಂ ೆ ಮಡ ಬಗ ನ ಟು ೊಂಡು ೋದ” ಎಂದು ವ ಾ ೆ.
ಆದ ೆ ಇ ೇ ಜವಲ. ನಮ ಾ ೕನ ಋ ಗ ೆ ಭೂ ಯ ಆ ಾರದ ಬ ೆ, ಭೂ ಯ ಗುರು ಾ ಕಷ ಣ ಶ ಯ
ಬ ೆಪ ಣ ಳವ ೆ ಇತು. ಅದು ಇಂ ನ ಾ ಾ ತ ರು ಕಂಡು ೊಂಡ ೊಸ ಾರ ೇನೂ ಅಲ. ಸು ಾರು
ಎರಡು ಾ ರ ವಷ ಗಳ ಂ ೆ ಆಯ ಭಟ “ಆಕೃ ಶ ಶ ಮ ೕ” ಎಂದು ಭೂ ಯ ಗುರು ಾ ಕಷ ಣ ಶ ಯ
ಬ ೆ ೇ ರುವ ದನು ಇ ಾವ ೆನ ೊಳ ೇಕು. ಭೂ ಯನು ‘ಭೂ ೋಲ’ ಎಂದು ಕ ೆ ದ ನಮ
ಾ ೕನ ಋ ಗಳ , ಭೂ ದುಂಡ ೆ ಎಂದು ದರು ಎನು ವ ದು ಅವರು ಬಳ ರುವ ‘ ೋಲ’ ಎನು ವ
ಪದ ಂದ ೇ ಯುತ ೆ. ದು ಾದೃಷ ವ ಾ ಇಂದು ನಮ ೆ ನಮ ಪ ಕರು ೊಟ ಅಪ ವ ಾನದ
ಬ ೆ ಾವ ೇ ಳವ ೆ/ ೌರವ ಇಲ. ಭೂ ಯ ಅ ಾನಶ (ಗುರು ಾ ಕಷ ಣ ಶ ) ಇರುವ ದ ಂದ ಅದು
ತನ ಕ ೆಯ , ೌ ಕ ಾ , ಾಲಂಬ ಾ ಂ ೆ. ಇಂತಹ ಪ ಕೃ ಸತ ಂ ೆ ಋ ಗ ೆ
ಸು ರಣ ಾಗು ತು. ಾರತದ ಗ ತಪದ ( ೊ ೕ ಷ ಾಸ ) ಸಂಪ ಣ ಭೂ ಯ ಾಗೂ ಗ ಹ ೋಲಗಳ
ಚಲ ೆ ೆ ಅನುಗುಣ ಾ ೆ. ಇದು ಇಂ ನ ಾ ಾ ತ ಗ ತ ಂದ ಬಂ ದಲ. ಸು ಾರು ೫೦೦೦ ವಷ ಗಳ
ಂ ೆ ಮ ಾ ಾರತ ಯುದದ ಸಮಯದ ಹ ಮೂರು ನಗಳ ಅಂತರದ ಎರಡು ಗ ಹಣ ಸಂಭ ಸುತ ೆ
ಾಗೂ ಅದು ಯುದ ಮತು ಯುದದ ಪ ಾಮ(ಸವ ಾಶ)ವನು ಸೂ ಸುತ ೆ ಎಂದು ೇದ ಾ ಸರು
ಯುದಕೂ ದ ೇ ಧೃತ ಾಷ ೆ ೇ ರುವ ದನು ಾ ೆನ ೊಳ ೇಕು. ಾ ೕನ ಾಲ ಂದಲೂ
ಾರತದ ೊ ೕ ಷ ಾಸ ಕ ಾರುವ ಾ ಗ ಹಣ ಸಂಭ ಸುವ ಾಲವನು ಗುರು ಸುವ ಗ ತ ಾ ತು.
ೕ ಾ ಾರ ೕಯರು ಎಂದೂ ಭೂ ಚಪ ೆ ಾ ೆ ಎಂದು ರ ಲ ಎನು ವ ದು ಸ ಷ ಾಗುತ ೆ.
ವ ಾಹ ಅವ ಾರದ ಬರುವ ಇ ೊ ಂದು ಸಂಶಯ ಎಂದ ೆ: ಅ ಭೂ ಕೆ ಂದ ಕಳ ೊಂಡು ೕ ನ
ಮುಳ ಗುವ ಪ ಸಂಗ ಬಂ ಾಗ ವ ಾಹ ಅವ ಾರ ಾ ತು ಎನು ಾ ೆ. ಇ ಎಲ ಗೂ ಬರುವ ಸ ೇ
ಾ ಾನ ಪ ೆ ಎಂದ ೆ: “ಸಮುದ ಗ ರುವ ದು ಭೂ ಯ ೕ ೆ. ೕ ರು ಾಗ ಅ ೇಕ ಸಮುದ ಗ ರುವ
ಇಂತಹ ಭೂ ಮುಳ ಗುವ ಇ ೊ ಂದು ಸಮುದ ಎ ೆ” ಎನು ವ ದು. ಈ ೕ ಪ ೆ ಾಡುವವ ೆ ಪ ಳಯ
ಸಮುದ ದ ಕಲ ೆ ಇರುವ ಲ. ಾಸ ಾರರು ಎಂದೂ ಭೂ ೕ ನ ಸಮುದ ದ ಮುಳ ಗುವ ಪ ಬಂತು
ಎಂದು ೇಳ ಲ. ಬದ ಾ ಅವರು “ ಾರ ೋದಕ” ಎಂ ಾ ೆ. ಅಂದ ೆ ೕರು ಾವ ದ ಂದ ಮುಂ ೆ
ಷ ನ ಾಗುತ ೋ ಅದ ೆ ಾರ ೕಭೂತ ಾದ ಮೂಲದ ವ ಾ ಾವರಣದ ತುಂ ರುವ . ಸೃ
ಪ ವ ದ ಸೃ ೆ ೇ ಾದ ಸಮಸ ಮೂಲದ ವ ಗಳ ಪರ ಾಣು ಸಮುದ ರೂಪದ ದು, ಸೃ ಕತ
ಾ ಾಯಣ ಆ ಪ ಳಯಸಮುದ ದ ಪವ ದ ಎನು ವ ಾತನು ಾ ೆನ ೊಳ ೇಕು. ವ ಾಹ
ಅವ ಾರ ಆಗು ಾಗ ಪ ಣ ಪ ಾಣದ ಸೂಲ ಪ ಪಂಚ ಾ ಣ ಆ ರ ಲ. ಅಂತಹ ಸಂದಭ ದ ಈ ಘಟ ೆ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 107


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ನ ೆ ರುವ ದು. ನಮ ೆ ದಂ ೆ ಭೂ ಕೆ ಂದ ಸ ಲ ಾ ದರೂ ಾಕು. ಅದು ಇತರ ಗ ಹ- ೋಲಗ ೆ


ೊ ೆದು ಾಶ ಾ ೋಗುತ ೆ. ಶ ದ ರಚ ೆ ಯಶ ಾಗ ಾರದು ಎಂದು ಬಯ ದವನು ರ ಾ .
ಆದ ೆ ಭೂ ಯನು ಮರ ಕ ೆಯ ಟು ಶ ರಚ ೆ ಾ ದ ಶ ಕಮ ಆ ಭಗವಂತ.
ಾಯ ಮಂತ ದ ‘ತತ ತುವ ೇಣ ’ ಎನು ವ ನ ‘ವ ೇಣ ’ ಎನು ವ ಪದದ ಅಥ ಾಗೂ ವ ಾಹ
ಎನು ವ ಪದದ ಅಥ ಒಂ ೇ ಆ ೆ. ವ ೇಣ ಂ/ವ ಾಹ ಎಂದ ೆ ಎಲರೂ ಆಶ ಸ ೇ ಾದ, ಎಲ ಂತ
ಾದ ಶ ಎಂದಥ . ೈ ಕ ಸಂಸ ತದ ೕಡವನೂ ಕೂ ಾ ವ ಾಹ ಎಂದು ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ೕಡವ
ಕೂ ಾ ಎತರದ ರುತ ೆ ಮತು ಾ ೆಲರೂ ಅದನು ಆಶ ೊಂ ೇ ಬದುಕು ೇ ೆ. ಾ ಾ ೕಡ ೆ ಆ
ೆಸರು. ಭೂ ಯನು ಮರ ಕ ೆಯ ಟು ನಮ ೆಲ ಗೂ ರ ೆ ೕ ರುವ ಭಗವಂತ ಾ ಗ ೆ
ಾ ೊಂಡ ರೂಪದ ೇ ಹಂ ಇರುವ ದ ಂದ ಅದಕೂ ವ ಾಹ ಎನು ವ ೆಸರು ಬಂ ೇ ನಃ ಈ ಪದದ
ವ ತ ಗೂ ಮತು ಆ ಾ ಗೂ ಾವ ೇ ಸಂಬಂಧ ಲ. ೇವಲ ರೂಪ ಾಮ ಂದ ಆ ಾ ಗೂ ಆ ೆಸರು
ಬಂತು ಅ ೆ ೕ. ಬ , ಈ ೆ ೆ ಂ ೆ ಚತುಮು ಖ- ಾರದ ಸಂ ಾದವ ಾ ೋಣ.

ಬ ೊ ಾಚ--
ಯ ೊ ೕದ ತಃ ತ ೋದರ ಾಯ ಭ ೌ ೕಂ ತನುಂ ಸಕಲಯ ಮ ೕಮನಂತಃ ।
ಅಂತಮ ಾಣ ವ ಉ ಾಗತ ಾ ೈತ ಂತಂ ದಂಷ ಾS ವ ವಜ ಧ ೋ ದ ಾರ ॥೦೧॥

ಾ ಯಂಭುವ ಮನ ಂತರದ ವ ಾಹ ಅವ ಾರವನು ವ ಸು ಾ ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ: “ಭೂ ಕೆ ಂದ


ಕಳ ಾಶ ಾಗುವ ಸಂದಭ ದ ಭಗವಂತ ವ ಾಹ ಅವ ಾ ಾ ಬಂದು ಭೂ ಯನು ರ ದ ಮತು
ತ ೆಯಲು ಬಂದ ಆ ೈತ ರ ಾ ನನು ೇ ೆ ಇಂದ ವ ಾ ಯುಧ ಂದ ಪವ ತವನು ೇ ದ ೋ ಾ ೇ
ವ ಾಹ ತನ ೋ ೆ ಾ ೆ ಂದ ೕ ೊಂದ” ಎಂದು.
ಭಗವಂತನ ಈ ಅವ ಾರದ ಇ ೊ ಂದು ೇಷ ರುವ ದನು ಈ ೆ ೕಕ ವ ಸುತ ೆ. ಈ ವ ಾಹನನು
ಯ ವ ಾಹ ಎಂದೂ ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ಭಗವಂತ ೇವಲ ಭೂ ಯನು ಮರ ಕ ೆಯ ಟು ರ ದ ೆ ೕ ಅಲ, ಆತ
ಈ ಅವ ಾರದ ತನ ೋಮಕೂಪಗಳನು ಾ ಯ ೆ ೇ ಾದ ಸಕಲ ಸಲಕರ ೆಗಳನು ಸೃ ಾ ದ.
ೕ ಾ ಈತ ಯ ವ ಾಹ ಎಂದು ೆಸ ಾದ.
ೕ ನ ೆ ೕಕದ ಚತುಮು ಖನು ವ ಾಹನನು ಅನಂತಃ ಎಂದು ಸಂ ೋ ಾ ೆ. ಏ ೆಂದ ೆ: ಈ ಅವ ಾರ
ಾಮ-ಕೃ ಾವ ಾರಗ ಂತ ನ. ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ಾ ಯಂಭುವ ಮನ ಂತರದ ಆದ ವ ಾಹ
ಅವ ಾರವನು ಭಗವಂತ ಇನೂ ಸ ಾ ೊ ಲ. ಪರಶು ಾಮ, ೇದ ಾ ಸ ಅವ ಾರಗಳಂ ೆ ವ ಾಹ
ಅವ ಾರ ಕೂ ಾ ಕಣ ೆ ಾ ಇಂ ಗೂ ಬ ಾ ಂಡದ ೆ.

೦೨. ಯ ಾವ ಾರದ ೇ ೇಂದ ಾ ೋಕ ರ ೆ ಾ ದ ಭಗವಂತ

ಾ ೋ ರು ೇರಜನಯ ಸುಯ ಾಃಸುಯ ಆಕೂ ಸೂನುರಮ ಾನಥ ದ ಾ ಾ ।


ೋಕತ ಯಸ ಮಹ ೕಮಹರ ಯಆ ಂ ಾ ಯಂಭು ೇನ ಮನು ಾ ಹ ತ ನೂಕಃ ॥೦೨॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 108


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಾ ಯಂಭುವ ಮನ ಂತರದ ೇ ನ ೆದ ಭಗವಂತನ ಇ ೊ ಂದು ಅವ ಾರ ಯ ಾವ ಾರ. ಾ ಯಂಭುವ


ಮನು ೆ ಮೂರು ಮಂ ೆಣು ಮಕ ಳ (ಆಕೂ , ೇವಹೂ ಮತು ಪ ಸೂ ) ಮತು ಇಬ ರು ಗಂಡು ಮಕ ಳ .
(ಉ ಾನ ಾದ ಮತು ಯವ ತ). ಾ ಯಂಭುವ ಮನು ನ ಮಗಳ ಆಕೂ ಯನು ರು ಪ ಾಪ
ಾಹ ಾಗು ಾ ೆ ಮತು ಅವರ ಾಂಪತ ಫಲ ಾ ಅವ ೆಯ ಾಮಕ ಗಂಡು ಮಗು ಾಗುತ ೆ. ಆತ ೇ
ಯ ಾ ಾಯಣ. ಈ ಯ ಾಮಕ ಮಗುವನು ಾ ಯಂಭುವ ಮನು ದತ ೆ ಪ ೆಯು ಾ ೆ. ಇ ೇ
ಸಮಯದ ೕಲ ಯೂ ಕೂ ಾ ದ ಾ ಎನು ವ ೆಸ ನ ೋಕದ ಅವತ ಬರು ಾ ೆ. ಮುಂ ೆ ಯ
ಮತು ದ ೆಯ ಮದು ೆ ಾಗುತ ೆ ಾಗೂ ಅವರ ಆ ಮನ ಂತರದ ೇವ ಾಗಣ ಾದ ತು ತರ
ಸೃ ಾಗುತ ೆ. ಯ ಆ ಮನ ಂತರದ ೇ ೇಂದ ಾ ದುಷ ಾ ಸರನು ಗಹ ಾ ೋಕಕ ಾ ಣ
ಾಡು ಾ ೆ.
ಇ “ ೕಲ ದ ಾ ಎನು ವ ೆಸ ನ ಅವತ ದಳ ” ಎನು ವ ಾತನು ೋ ೆವ . ೕಲ ಯ ದ ಾ
ಎನು ವ ಾಮ ೆ ೇಷ ಾದ ಅಥ ೆ. ದ -ಇ ಾ=ದ ಾ; ‘ದ ಾಗ ೇನ ಾ ದ ಾ’. ಅಂದ ೆ
ಬಲಬ (ದ )ಯ ಗಂಡ(ಇ ಾ) ಇರುವವಳ ಎಂದಥ . ಾ ಾ ಾ ಾ ೋ ಾ ೕ ಪ ದಃ. ಗಂ ನ
ಎಡಬ ಯ ಕು ತವಳನು ೆಂಡ ಎಂದು ಗುರು ಸುವ ದು ಈ ೇಶದ ಾಂಸ ಕ ಪರಂಪ ೆ. ೕ ಾ
ಾ ಾಯಣನ ಅ ಾ ಂ ಾ ಆತನ ಎಡ ೊ ೆಯ ೕ ೆ ಕು ರುವ ೕಲ ೆದ ಾ ಎಂದು ೆಸರು.
ಾ ಯಂಭುವ ಮನ ಂತರದ ಒಂದು ವ ವ ತ ಾ ರುವಂತಹ ಾ ಕರ ೕವನದ ನ ೆ ರೂಪ ೊಳ ವ
ದ ೇ ಆಸು ೕ ಶ ಗಳ ೋಕ ಾಶ ಾಡ ೇ ೆಂದು ಸಂಕಲ ಾ , ಅದ ೆ ಮುನು ಾ ಆ
ಸಂವತ ರದ ಅ ಪ ಾದ ಾ ಯಂಭುವ ಮನುವ ೆ ೕ ಮು ಡ ೇಕು ಎನು ವ ಹು ಾ ರ ನ ೆಸು ರುತ ೆ.
ಆಗ ಅಸ ಾಯಕ ಾದ ಮನು ೋಕ ರ ೆ ಾ ತಪಸ ನು ಾಡು ಾ ೆ. ತನ ಮಗ ಾ , ಯ
ಾಮಕ ಾ ಅವತ ದ ಹ ಯನು ಾ ಸು ಾ ಾ ಯಂಭುವ ಮನು ಾ ನದ ಕಂಡ ಹ ೆಂಟು
ಮಂತ ಗ ೇ ಇಂದು ಈ ಾ ಾಸ ಉಪ ಷತು ಎಂದು ಕ ೆಯಲ ೆ. “ಈ ಾ ಾಸ ಂ ಇದಂ ಸವ ಂ ಯ ಞ
ಜಗ ಾ ಂ ಜಗ , ೇನ ತ ೇನ ಭು ಿ ಾಃ ಾ ಗೃಧಃ ಕಸ ಧನ .....” ಎಂದು ಾ ರಂಭ ಾಗುವ ಈ
ಉಪ ಷ ನ ಜ ಾದ ೆಸರು ಾ ಕಮಂ ೊ ೕಪ ಷತು. “ ೕನು ಏನು ಕಮ ವನು ಾ ದರೂ
ಅದ ೆ ಲವನೂ ಭಗವಂತನ ಅ ಾಡು, ಭಗವದಪ ಣ ಬು ಂದ ಾಡು” ಎನು ವ ಸಂ ೇಶ ೊಂ ೆ
ಾ ಕಮಂ ೊ ೕಪ ಷತು ಆರಂಭ ಾಗುತ ೆ. ಾ ಯಂಭುವ ಮನು ಏ ೆ ಈ ೕ ಾ ಾ ೆ ಎಂದ ೆ:
ಆತ ೆ ಅಸುರರು ಎಲವನು ಾಶ ಾಡ ೇಕು ಎನು ವ ಸಂಕಲ ೊಟ ಷಯ ತು. ಆ ಮನ ಂತರದ
ಅ ಪ ಾ ಭಗವಂತ ಂದ ಯ ಸಲ ದ ಆತ ಎಲವನೂ ಆ ಭಗವಂತ ೆ ಅ , “ಎಲವ
ೆಯಂ ೆ ೕ ಆಗ ” ಎಂದು ಾ ಾ ೆ. ಮುಂ ೆ ಾಗವತದ ೇ ೇಳ ವಂ ೆ: ಅಸುರರು
ತ ದಲು ಾ ಯಂಭುವ ಮನುವ ೆ ೕ ೊಲ ೇ ೆಂದು ೊಂಚು ಾ ಬಂದ ೆ ಆತ “ಪ ಷ ೆ ೕಕಋ ೇ
ಯಮ ಸೂಯ ಾ ಾಪತ ವ ಹ ರ ಸಮೂಹ, ೇ ೋ ಯ ೇ ರೂಪಂ ಕ ಾ ಣತಮಂ ತ ೇ
ಪ ಾ , ೕs ಾವ ೌ ಪ ರುಷಃ ೋsಹಮ ......” ಎಂದು ತ ೊ ಳ ನ ಂಬರೂ ಭಗವಂತನನು
ಾಣು ಾ ಆನಂದ ಂ ಾ ೆ! ಈ ೕ ಾಹ ಪ ಪಂಚದ ಎಚ ರ ಮ ೆತು ಕು ರುವ ಮನುವನು ಾರು

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 109


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ೇ ಾದರೂ ಸುಲಭ ಾ ೊಲಬಹು ತು. ಆದ ೆ ಾ ಾಗುವ ಲ. ಅ ಯ ಾಮಕ ಭಗವಂತ ಪ ತ ಾ ,


ಅಸುರರನು ಗ , ಮೂರು ೋಕಗಳನು ಉದ ಸು ಾ ೆ.
ಇ ಾ ಯಂಭುವ ಮನು ೇದ ಮಂತ ಗ ಂದ ಭಗವಂತನ ಾನ ಾಡು ಾಗ “ಯ ೇವಲ ತನ
ಮ ಗನಲ, ಅವನು ಹ ” ಎನು ವ ಅ ಂದ ಾನ ಾ ಾ ೆ. ಾಗವತದ ಈ ೕ ನ ೆ ೕಕದ
ೆ ೆ ಂ ೆ ಾವ ಈ ಾ ಾಸ ಉಪ ಷ ನ ಮಂತ ಗಳನು ಅಥ ಾ ೊಂಡ ೆ ಈ ಷಯ ಸ ಷ ಾ
ಯುತ ೆ. ಈ ಷಯವನು ಸ ಷ ಪ ಸುವ ದ ೊ ೕಸ ರ ಆ ಾಯ ಮಧರು ತಮ ಉಪ ಷ ಾಷ ದ
ಮಂಗ ಾಚರ ೆಯ “ಹರ ೕ ಸವ ಯ ಭು ೇ ನಮಃ” ಎನು ಾ ೆ. ಅ ೇಷ ಾ ಹ ಎನು ವ ಶಬದ
ಬಳ ೆ ಏ ೆಂದ ೆ: ‘ ಾ ಯಂಭು ೇನ ಮನು ಾ ಹ ತ ನೂಕಃ’ “ ಾ ಯಂಭುವ ಮನು ಾರನು ಹ ಎಂದು
ಾ ಾತ ದ ೋ ಅಂತಹ ಹ ೆ ನಮ ಾ ರ” ಎಂದು ೇಳ ವ ದ ಾ ಾ ೆ ೇ , ಆನಂತರ
ಯ ಾ ದ ೆ ನ ರು ಾ ೇವ ಾ ಾಂ ೕ ೕS ಚ, ಾನಃಸೂ ಃ ಸ ಾ ತ ೆ ಹರ ೕ ಗುರು ೇ ನಮಃ.
ಎಂದು “ನನ ೆ ಗುರು ಾದ ಆ ಹ ೆ ನಮ ಾ ರ” ಎಂ ಾ ೆ ಆ ಾಯ ರು. ಾಗವತವನು ಓ , ಉಪ ಷತನು
ೋ ಸಮನ ಯ ಾ ದವ ೆ ಈ ಷಯ ಸ ಷ ಾ ಯುತ ೆ.
ಯ ಾಮಕ ಭಗವಂತನನು ೋತ ಾಡುವ ದ ೊ ೕಸ ರ ಾ ಯಂಭುವ ಮನು ಕಂಡ ಉಪ ಷ ೇ
ಾ ೇಯಮಂ ೊ ೕಪ ಷತು ಎನು ವ ಷಯವನು ೋ ೆವ . ಆದ ೆ ಅ ಮ ೊಂದು ಪ ೆ ಬರಬಹುದು.
ಅ ೇ ೆಂದ ೆ: ಇತರ ಉಪ ಷತುಗಳ ಕೂ ಾ ಮಂತ ರೂಪದ ದರೂ, ೇಷ ಾ ಈ ಉಪ ಷತನು
ಾತ ಏ ೆ ಮಂ ೊ ೕಪ ಷತು ಎಂದು ಕ ೆ ಾ ೆ ಎಂದು. ಇದ ೆ ಒಂದು ೇಷ ಾರಣ ೆ. ೇದದ
ಸಂ ತ, ಾ ಹ ಣ ಮತು ಆರಣ ಕ ಎನು ವ ಮೂರು ಾಗಗ ೆ. ೇದದ ಸಂ ಾ ಾಗ ಮಂತ
ಾಗ ಾದ ೆ, ಾ ಹ ಣ, ಆರಣ ಕ ಪ ಷ. ಈಗ ಲಭ ರುವ ಪ ಮುಖ ಾದ ಒಂಬತು ಉಪ ಷತುಗಳ
ೇದದ ಪ ಷ ಾಗದ ದ ೆ, ಾ ಯಂಭುವ ಮನು ಕಂಡ, ಯ ಾಮಕ ಭಗವಂತನನು ಸು ಸುವ ಈ
ಉಪ ಷತು ಾತ ಕಣ ಾ ೆ ೆ ೇ ದ ಶುಕ ಯಜು ೇ ದದ ಸಂ ಾ ಾಗದ ೆ. ೕ ಾ ೇಷ ಾ ಈ
ಉಪ ಷ ೆ ಮಂ ೊ ೕಪ ಷತು ಎನು ವ ೆಸರು ಬಂ ೆ. ೕ ೆ ಾ ಯಂಭುವ ಮನು ನ ಮಗಳ ಮಗ ಾ ,
ೋಕದ ವ ವ ೆಯನು ರ ಸಲು ಬಂದ ರೂಪ ಭಗವಂತನ ಯ ಾಮಕ ರೂಪ. ಇದು ಾ ಯಂಭುವ
ಮನ ಂತರದ ನ ೆದ ಭಗವಂತನ ಎರಡ ೇ ಅವ ಾರ.
ಯ ಎನು ವ ದು ಭಗವಂತನ ಎ ಾ ರೂಪಗ ಗೂ ಅನ ಯ ಾದ ಾಮ. “ಅಹಂ ಸವ ಯ ಾ ಾಂ ೋ ಾ
ಚ ಪ ಭು ೇವ ಚ” ಎಂದು ೕಕೃಷ ೇ ದಂ ೆ, ಯ ಶಬ ಾಚ ತ ಭಗವಂತನ ಎ ಾ ರೂಪಗ ಗೂ ಇ ೆ.
ಇದನು ಸರ ೕಕ ೇದಗಳ ೇಳ ತ ೆ: “ಯ ೋ ೈ ಷುಃ” ಎಂದು. [ಈ ಶು ಯನು
ೆನ ಸುವ ದ ೊ ೕಸ ರ ಆ ಾಯ ಮಧರು ತಮ ಈ ಾ ಾಸ ಉಪ ಷ ಾಷ ದ ಆಕೂ ಸೂನುಂ
ಯ ಾ ಾನಂ ಷುಂ ತುಷ ವ ಎಂ ರುವ ದನು ಾ ೆನ ೊಳ ಬಹುದು] .ಯ ಶಬ ಾಚ ಾದವನು
ಷು. ಏ ೆಂದ ೆ ಷು ನ ಎ ಾ ರೂಪಗಳ ಯ ೋ ಾರಗ ೇ. ಆದ ೆ ೇಷ ಾ ಯ ವನು ೕ ಾರ
ಾಡುವ ದ ೊ ೕಸ ರ ೇ ಆದ ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರ ಾ ಯಂಭುವ ಮನ ಂತರದ ನ ೆದ ಯ ಾಮಕ
ಅವ ಾರ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 110


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಶ ೆ- ಾನ ಲದ ಕಮ ೇವಲ ಾ ಾಬಕಮ

ವ ಾಹ ರೂ ಾ ಬಂದು ಕಮ ೆ ೇ ಾದ ಸಮಗ ಾಮ ಯನು ಸೃ ಾ ದ ಭಗವಂತ, ಯ


ರೂ ಾ ಬಂದು ಕ ಾ ಚರ ೆ ೕ ಾರ ಾ ದ. ಇದ ಂದ ಕಮ ಾಂಗ ಾ ನ ೆ ತು. ಆದ ೆ ೇವಲ
ಕಮ ಾದ ೆ ಅದ ಂದ ಉಪ ೕಗ ಬಹಳ ಕ . ಕಮ ಶ ಾ ಾಗ ೇ ಾದ ೆ ಅದು
ಾನಪ ವ ಕ ಾ ರ ೇಕು. ನಮ ಎ ೊ ೕ ಜನ ವ ತ, ಯಮ, ಪ ೆ, ಪ ನ ಾ ರ, ಇ ಾ ಕಮ
ಾಡು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಅವರು ಅದನು ಏ ೆ ಾಡು ಾ ೆ ಎನು ವ ದು ಅವ ೇ ರುವ ಲ. ಾ೦ ೋಕ
ಉಪ ಷ ನ ೇಳ ವಂ ೆ: "ಯ ೇವ ದ ಾ ಕ ೋ ಶ ೆಯ ಉಪ ಷ ಾ, ತ ೇವ ೕಯ ವತರ೦
ಭವ , ಾನ೦ ಯ ಾ೦ ತನು ೇ". ಅಂದ ೆ: “ ೕನು ಏನನು ಾ ದರೂ ದು ಾಡು. ಾನ
ಪ ವ ಕ ಾ ಾ ದ ಕಮ ಸಫಲ. ಇಲ ದ ೆ ಅದು ವ ಥ ”. ಾಡುವ ಕಮ ವನು ಏತ ಾ
ಾಡು ೇ ೆ, ಾಡುವ ದರ ಫಲ ೇನು, ಾಡುವ ದು ೇ ೆ ಎನು ವ ದು ನಮ ೆ ೊ ರ ೇಕು. ಅ ಾನ ಂದ
ಾಡುವ ಕಮ ವ ಥ . ಾ ಾ ಏ ೇ ಾಡುವ ದರೂ ದು-ನಂ ಾಡ ೇಕು. ಯ ೇ ಾ ದ ೆ
ಅದು ಮೂಢನಂ ೆ ಾಗುತ ೆ, ನಂಬ ೇ ಾ ದ ೆ ಡಂ ಾ ಾರ ಾಗುತ ೆ. ಯ ಂ ೆ ಳವ ೆ
ಮತು ನಂ ೆ ಅತ ಗತ .
ಇಂದು ನ ಾ ಸಮ ೆ ಗ ಗೂ ಾರಣ ಳ ವ ೆ ಇಲ ರುವ ದು. ೆಲವ ೆ ತುಂ ಾ ಶ ೆ ಇರುತ ೆ. ಆದ ೆ
ಳವ ೆ ಇರುವ ಲ. ಇದ ಂದ ಆಗುವ ಅ ಾಹುತ ಏ ೆಂದ ೆ: ಾವ ನಂ ರುವ ಸತ ವನು ನಮ ಮಕ ೆ
ನಂ ಸಲು ನಮ ೆ ಾಧ ಾಗುವ ಲ. ಮಕ ಳ “ಏ ೆ ೕ ೆ ಾಡ ೇಕು” ಎಂದು ೇ ದ ೆ ನಮ ಉತರ
ಇರುವ ಲ. ಇನು ೆಲವ ೆಶ ೆ ೕ ಇರುವ ಲ. ೇವಲ ಡಂ ಾ ಾರ ಾ ಎಲವನೂ ಾಡು ಾ ೆ. ಈ
ಎ ಾ ಾರಣ ಂದ ನಮ ೇಶದ ಅಪ ವ ೕಯ ವತರ ಾದ ಪರಂಪ ೆ ಮ ನ ಾ ಾಶ ಾಗು ೆ. ಇದ ೆ
ೇ ೆ ಾರೂ ಾರಣರಲ. ಾವ ನಮ ಪರಂಪ ೆಯನು ಅಥ ಾ ೊಂಡು, ನಮ ಮುಂ ನ ಜ ಾಂಗ ೆ
ೇ ೊಡ ೇ ಇದುದ ಂದ ಅದು ಲ ೊಳ ೆ. ಯಜು ೇ ದದ ಾಂ ಮಂತ ೕ ೆ ೇ ೆ: ಓಂ ಸಹ
ಾವವತು । ಸಹ ೌ ಭುನಕು । ಸಹ ೕಯ ಂ ಕರ ಾವ ೈ । ೇಜ ಾವ ೕತಮಸು । ಾ ಾವ ೈ ।
ಾವ ಾಡುವ ಕಮ ಶ ಾ ಾಗಲು ಾವದನು ದು ಾ ೋಣ. ದಲು ೕಣ, ದು
ಾ ೋಣ, ಾ ಇ ೊ ಬ ೆ ೋಣ.
ಾನ ಲ ೇ ಾಡುವ ಕಮ ಷ ಲ ೆಂ ೇನೂ ಅಲ. ಆದ ೆ ಅದ ಂದ ಫಲ ಬಹಳ ಕ .ಲ ಗುವ ಹತು
ಕ ಂ ೆ. ೕ ೆಯ ೕಕೃಷ ೇಳ ವಂ ೆ: ಾ ಾ ಃ ಸವ ಕ ಾ ಭಸ ಾ ಕುರು ೇ ತ ಾ. ಾನ
ಎನು ವ ದು ಸ ಾ ಪ ಜ ಸುವ ೆಂ . ಅದ ಂತ ೆಚು ಶ ಾ ಾದ ೆಂ ಇ ೊ ಂ ಲ. ೇ ೆ ಉ ಯುವ
ೆಂ ಕ ೆಯನು ಸುಟು ಡುತ ೋ, ಾ ೇ ಾನದ ೆಂ ಎ ಾ ಾಪ ಕಮ ಗಳನೂ ಸುಟು ಡುತ ೆ.
ಕಮ ಾ ಾನ ಾತ ೋ , ಾ ೇ ಾಮೃ ಭವ . ಕಮ ೇವಲ ಕಮ ೊ ೕಸ ರ ಅಲ. ಅದು
ಾನ ೊ ೕಸ ರ. ಾವ ಕಮ ಂದ ನಮ ಾನ ೆ ೆಯುವ ಲ ೕ, ಅದು ನಮ ಪ ಾಬಕಮ ಎ ಸುತ ೆ.
ೕ ಾ ಯ ಮೂ ಾ ಭಗವಂತನ ಯ ಾವ ಾರ ಾದ ೕ ೆ, ಾನವನು ೊಡುವ ದ ಾ ಭಗವಂತ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 111


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಾನಮೂ ಕ ಲ ಾಸು ೇವ ಾ ಅವತ ಬರು ಾ ೆ. ಬ , ಭಗವಂತನ ಕ ಾವ ಾರದ


ೇಷ ೆಯನು ಚತುಮು ಖ ಂದ ೇ ೕಣ.

೦೩. ಕ ಲ ಾಸು ೇವ ಾ ಾಂಖ ವನು ಜಗ ೆ ೕ ದ ಭಗವಂತ

ಜ ೇ ಚ ಕದ ಮಗೃ ೇ ಜ ೇವಹೂ ಾ ಂ ೕ ಃ ಸಮಂ ನವ ಾತ ಗ ಂ ಸ ಾ ೇ।


ಊ ೇ ಯ ಆತ ಶಮಲಂ ಗುಣಸಂಗಪಂಕಮ ಧೂಯ ಕ ಲಃ ಸ ಗ ಂ ಪ ೇ ೇ ॥೦೩॥

ಾ ಯಂಭುವ ಮನು ನ ಮಗ ಾದ ೇವಹೂ ಯ ಮದು ೆ ಕದ ಮ ಪ ಾಪ ಂ ೆ ನ ೆಯುತ ೆ. ಈ


ದಂಪ ಗಳ ಾಂಪತ ಫಲ ಾ , ಒಂಬತು ಮಂ ೆಣು ಮಕ ಳ ನಂತರ ಹು ದ ಗಂಡು ಮಗು ೇ ಭಗವಂತನ
ಕ ಲ ಅವ ಾರ. ಈತ ೇ ‘ ೇಶ ರ ಾಂಖ ’ ವನು ತನ ಾ ೆ ಉಪ ೇ ೋಕ ೆ ಾಂಖ ವನು ೊಟ
ಕ ಲ ಾಸು ೇವ.
ಕದ ಮರ ಮ ೆಯ ಕ ಲ ಅವತ ಬಂದ ಎನು ವ ಾತನು ೋ ೆವ . ಇ ಕದ ಮ ಎನು ವ ೆಸ ನ
ಅಥ ನಮ ೆ ಪ ತ ಾದುದಲ. ಈ ಪದದ ಅಥ ವನು ೋಶದ ಹುಡು ದ ೆ ಅ ‘ ೆಸರು’ ಎನು ವ
ಅಥ ವನು ಾಣು ೇ ೆ. ಆದ ೆ ಈ ಾಮ ೆ ೇಷ ಾದ ವ ಚನ ೆ. ಕ +ದಮ=ಕದ ಮ. ಅಂದ ೆ
ಇಂ ಯ ಗ ಹದ ೊ ೆ ೆ(ದಮ) ಕತ ವ ಕಮ ದ (ಕ , ಕ ೋ ) ರತ ಾದವನು ಕದ ಮ. ಈ
ಾಮವನು ಭಗವಂತ ೆ ಅನ ೋ ದ ೆ: ದುಷ ಶ ಯನು ದಮನ ಾ ಶ ವನು ರ ೆ ಾಡುವ
ಭಗವಂತ ಕದ ಮ.
ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ಕದ ಮ- ೇವಹೂ ಯ ೆ ದಲು ಹು ದು ಒಂಬತು ಮಂ ೆಣು ಮಕ ಳ . ೕ ೆ
ಒಂಬತು ಮಂ ೆಣು ಮಕ ೇ ಹು ಾಗ ೇವಹೂ ೆ ಪ ಾ ಾಪ ಾ ತಂ ೆ. ತಪ ಾದ ತನ
ಗಂಡ ೆ ಾ ಾದ ಒಬ ಮಗ ಹುಟ ಲವ ಾ ಎಂದು ಆ ೆ ಂ ಾಗ, ಕದ ಮರು ೇಳ ಾ ೆ: “ ೕನು
ಪ ಾ ಾಪ ಪಡುವ ಅಗತ ಲ. ಸೃ ಯ ಾವ ದೂ ಆಗ ಾರದು ಆಗುವ ಲ. ೆಣು ಹುಟು ವ ದು ೕಳಲ,
ಗಂಡು ಹುಟು ವ ೇ ೕಲಲ. ಪ ಂದಕೂ ಒಂದು ಉ ೇಶ ಇರುತ ೆ. ಈ ಒಂಬತು ಮಂ ೆಣು ಮಕ ಳ
ಭಗವಂತನ ಸೃ ಾರದ ಮಹತ ದ ಾತ ವ ಸು ಾ ೆ. ಇದಲ ೇ ೕನು ಜಗ ೆ ಗಂಡು ಮಗು ಂದನು
ಕೂ ಾ ೊಡ ೕಯ” ಎಂದು. ಕದ ಮರ ಾತು ಸು ಾ ಗ ಲ. ಒಂಬತು ಮಂ ೆಣು ಮಕ ಳ ನಂತರ ಸ ಯಂ
ಭಗವಂತ ೇ ೇವಹೂ ಯ ಕ ಲ ಾಮಕ ಾ ಅವತ ಬಂದ.
ಕದ ಮ ತನ ಒಂಬತು ಮಂ ೆಣು ಮಕ ಳನು ಒಂಬತು ಮಂ ಪ ಾಪ ಗ ೆ ಮದು ೆ ಾ ೊಟ .
ಅವ ೆಂದ ೆ: ಸಪ ಗಳ (ಮ ೕ , ಅ , ಆಂ ೕರಸ, ಪ ಲಸ , ಪ ಲಹ, ಕ ತು, ವ ಷ), ಭೃಗು ಮತು ಅಥವ . ಈ
ನವಪ ಾಪ ಗ ಂದ ಪ ಾ ಾರ ಾ ತು. ಈ ಘಟ ೆ ಂದ ನಮ ೆ ಯುವ ೇ ೆಂದ ೆ: ಸೃ ಯ
ಾರ ೆ ಗಂಡು ಾತ ಾಲದು. ಎಂದೂ ಾವ ದೂ ಅನುಪಯುಕವಲ. ಾ ಾಗ ಎ ಏನು ೇ ೋ
ಅದಕ ನುಗುಣ ಾ ಭಗವಂತ ಸೃ ಾಡು ಾ ೆ. ೕ ಾ ಎಂದೂ ೆಣು ಮಗು ಎಂದು ಾರೂ ಪ ಾ ಾಪ
ಪಡುವ ಅಗತ ಲ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 112


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಕ ಲ ಎನು ವ ದು ಭಗವಂತನ ೇಷ ಾಮ. ಕ +ಲ=ಕ ಲ. ಾ ಾ ನಂದದ ಸ ಶ ೇ ಇಲ ೆ, ಅಂತರಂಗದ


ಆನಂದವನು ಸ ಾ ಾನ ಾಡು ರುವವನು ‘ಕ ’ (ಕಂ- ಬ =>ಕ ). ಈ ೕ ಅಂತರಂಗದ ಆನಂದವನು
ಹಂಬ ಸುವವ ೆ ಅದನು ೕ , ಅವರನು ೕ ಾರ( ಾ ) ಾಡುವ, ಸ ರೂ ಾನಂದದ ೇ ಮುಳ ರುವ
ೕ ಪ ದ ಭಗವಂತ ಕ ಲ. ಇಂತಹ ಕ ಲ ಶುದ ಆತ ತತ ಾನ( ಾಂಖ )ವನು ಟ ದಲು ತನ
ಾ ೇವಹೂ ೆ ಉಪ ೇ ದ. ಇ ೇ ಮುಂ ೆ ‘ ಾಂಖ ’ ಎಂದು ೆಸ ಾ ತು.
ಇ ಾವ ಇ ೊ ಂದು ಷಯವನು ಸ ಷ ಾ ದು ೊಳ ೇಕು. ಭಗವಂತ ಕ ಲ ಾ ಬಂದು ಾಂಖ ವನು
ಪ ಪಂಚ ೆ ೕ ರುವ ದು ಾ ಯಂಭುವ ಮನ ಂತರದ . ಆದ ೆ ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರದ ಕ ಲ ಎನು ವ
ೆಸ ನ ಒಬ ಋ ಕೂ ಾ ಒಂದು ಾಂಖ ವನು ೕ ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಆ ಾಂಖ ೕಶ ರ ಾಂಖ . ಅ ಆತ
ಭಗವಂತನ ೆ ೕ ನಂಬುವ ಲ! ಾಗವತ ೇಳ ವ ದು ಆ ಕ ಲನನ ಲ, ಬದ ೆ ಾ ಯಂಭುವ ಮನ ಂತರದ
ಅವತ ೇಶ ರ ಾಂಖ ವನು ೕ ದ ಕ ಲ ಾಸು ೇವನನು .
ಕ ಲ ತ ದಲು ಾಂಖ ವನು ಉಪ ೇಶ ಾ ದು ತನ ಾ ೆ. ಇದ ೆ ಾರಣ ಾ ೇವಹೂ ಯ
ೋ ೆ. “ನನ ೆ ಮ ೆ ಈ ಸಂ ಾರ ೇಡ, ಇದ ಂದ ಾ ಾಗುವ ಾ ೋ ಸು” ಎಂದು ಕ ಲನನು ೇ ದ
ಾ ೆ ಕ ಲ ಅ ಾ ತ ತತ ವನು ಉಪ ೇ ದ. ೕ ನ ೆ ೕಕದ ‘ಸ ಾ ೆ ೕ’ ಎನು ವ ಪದ
ಬಳ ೆ ಾ ೆ. ಸಂಸ ತದ ‘ ಾತೃ’ ಶಬ ೕ ಂಗ ಾ ಾಗ ‘ ಾ ’ ಎನು ವ ಅಥ ವನು ೊಡುತ ೆ. ಅದ ೆ ೕ
ಪ ಂಗದ ೋ ದ ೆ ‘ಭಗವಂತನನು ದವನು ಅಥ ಾ ಾನದ ಾಗ ದ ಾಗುವವನು’ ಎನು ವ
ಅಥ ವನು ಾತೃ ಪದ ೊಡುತ ೆ. ಇದು ಸಂಸ ತ ಾ ೆಯ ೊಬಗು. ಒ ನ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ:
ಅತ ದು ತ ಾದ ಅ ಾ ತ ತತ ವನು ತನ ಾ ಯ ಮು ೇನ ಾನವನು ಬಯಸುವ ಪ ಬ ಗೂ
ಭಗವಂತ ಕ ಲ ರೂಪದ ಅವತ ೕ ದ. .
‘ ಾಂಖ ’ ಎಂದ ೆ ಸ ಾದ ಳವ ೆ. ಾ ೕನರು ಸಂ ಾ ಾಸ (Numerology) ಮತು ಅ ಾ ತ
ೆ (Spiritual wisdom) ಎರಡನೂ ೊ ೆ ಾ ಬಳಸು ದರು. ೕ ಾ ಎರಡಕೂ ಾಂ ಾ ಎನು ವ
ೆಸರು ಬಂತು. ಾ ೆ ಸ ಷ ೆಯನು ೊಡುತ ಾದರೂ ಸಹ ಅ ಖ ತ ೆ ಇರುವ ಲ. ಒಬ ವ ಾವ
ಅಥ ವನು ಅನುಸಂ ಾನ ಾ ಾವ ಾಸ ದ ೆ ೆಯ ಾತ ಾ ದ ಎನು ವ ದು ತ ಣ ಇ ೊ ಬ ೆ
ಯ ೇ ೋಗಬಹುದು. ಇದ ಂದ ಒಬ ವ ಆ ದ ಾತನು ಒ ೊ ಬ ರು ಅವರವರ ಅನುಭವದ
ೆ ೆಯ ಒಂ ೊಂದು ೕ ಅಥ ಾ ೊಳ ಬಹುದು. ೕ ಾ ಾ ೆ ೆ ಒಂದು ಖ ತ ೆಯನು
ೊಡ ೇ ಾದ ೆ ಅ ಸಂ ೆ ಯನು ಬಳಸ ೇ ಾಗುತ ೆ. ಇಂತಹ ಒಂದು ೊಸ ಾನವನು ಾ ೕನರು
ಆರಂ ೆ ೆ ದರು. ಇಂತಹ ಾನವನು ೋಕ ೆ ೊಟ ವನು ಕ ಲ ಾಸು ೇವ. ಆತ ತನ ಾ ೆ
ವ ದ ಾಂಖ ದ ಒಂದು ಉ ಾಹರ ೆ ೕ ೆ: ಪಂಚ ಃ ಪಂಚ ಬ ಹ ಚತು ದ ಶ ಸ ಾ
ಏತಚ ತು ಂಶ ಕಂ ಗಣಂ ಾ ಾ ಕಂ ದುಃ ( ಾಗವತ: ೩-೨೭-೧೨). ಇದರ ಸಂ ಪ ಅಥ ೕ ೆ:
ದಲು ಐದು ತತ ಗ ದವ (ಪಂಚಭೂತಗಳ ), ಆ ಐದರ ಐದು ಗುಣಗ ೆ(ಪಂಚತ ಾ ೆ ಗಳ ). ಈ ಐದು
ಗುಣಗಳನು ಗ ಹಣ ಾ ಾಯ ಗತ ೊ ಸಲು ಹತು ಇಂ ಯಗ ೆ(ಪಂಚ ಾ ೇಂ ಯಗಳ ಮತು
ಪಂಚಕ ೕ ಂ ಯಗಳ ). ಈ ಇಂ ಯಗಳ ವ ಹ ೆ ಾಗುವ ದು ಾಲು ಅಂತಃಕರಣ ಂದ(ಮನಸು ,
ಬು , ಅಹಂ ಾರ ಮತು ತ). ಪ ಪಂಚ ಎಂದ ೆ ಈ ಇಪ ತ ಾಲು . ಈ ೨೪ ಜಡಗಳನು ಅನುಭ ಸುವ ೇತನ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 113


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಇಪ ೈದು ಮತು ೇತ ಾ ೇತನ ಪ ಪಂಚವನು ಯಂ ಸುವವನು ಇಪ ಾರ ೇ ಭಗವಂತ. ಇದು ಸಂ ೆ ಯ


ಮು ೇನ ಭಗವಂತ ೕ ದ ಬ ಾ ಂಡದ ವರ ೆ. (ಈ ಕು ತು ೆ ನ ವರ ೆ ಮುಂ ನ ಸ ಂಧದ
ಬರುತ ೆ). ಗುಣಗ ಂದ ೊ ೆ ಾ ರುವ ನಮ ಆತ ತತ ವನು ೊ ೆದು ಸ ಚ ೊ ಸುವ ದ ಾ
ಭಗವಂತ ಕ ಲ ರೂಪದ ಬಂದು ಾಂಖ ವನು ಜಗ ೆ ೕ ದ.

೦೪. ೕಗ ಪ ವತ ಕ ರೂಪ-ಭಗವಂತನ ದತ ಾಮಕ ರೂಪ

ಅ ೆ ೕರಪತ ಮ ಾಂ ತ ಆಹ ತು ೊ ೕ ದ ೋ ಮ ಾSಹ ಯ ಭಗ ಾ ಸ ದತಃ


ಯ ಾ ದಪಂಕಜಪ ಾಗಪ ತ ೇ ಾ ೕಗ ಾಪ ರಮ ೕಂ ಯದು ೈಹ ಾ ಾ ಃ ॥೦೪॥

ಾ ಯಂಭುವ ಮನು ನ ಮಗ ಾದ ೇವಹೂ ಯ ಒಂಬತು ಮಂ ೆಣುಮಕ ಳ ಒಬ ಾದ ಅನಸೂ ಯ


ಮದು ೆ ಅ ಂ ೆ ನ ೆಯುತ ೆ. ಅ -ಅನಸೂ ಯರು ಸೃ - -ಸಂ ಾರ ಾ ಜಗತನು ಯಂತ ಣ
ಾಡುವ ಭಗವ ಶ ೕ ತಮ ಮಗು ಾ ಹು ಬರ ೇ ೆಂದು ಬಯ ತಪಸು ಾ ಾಗ, ಅದ ೆ
ದ ಭಗವಂತ ಪ ಸನ ಾ ೇಳ ಾ ೆ: “ ಮ ತಪ ೆ ಾನು ೊಂ ೇ ೆ ಮತು ಾನು ಮ ೆ
ನನ ನು ೊಟು ೊಂ ೇ ೆ(ದತ ಾ ೇ ೆ)” ಎಂದು. ಇದ ಂ ಾ ಅ -ಅನಸೂ ಯರ ಾಂಪತ ದ
ಫಲದ ಹು ದ ಶು ೆ ದತ ಎನು ವ ೆಸರು ಬರುತ ೆ. ದತ ಅ ಯ ಮಗ ಾ ಹು ಬಂದುದ ಂದ ಆತ
ದ ಾ ೆ ೕಯ ೆಂದು ೆಸ ಾಗು ಾ ೆ.
ಅ -ಅನಸೂ ಯರು ಸೃ - -ಸಂ ಾರ ಾಡುವ ಸಮಸ ಶ ಗಳ ೖ ಾ ತಮ ಸಂ ಾನ ಾ
ಬರ ೇ ೆಂದು ೇ ೊಂ ರುವ ದ ಂದ, ಭಗವಂತ ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ ಮತು ವನನೂ ಕೂ ಾ ಅವರ
ಮಕ ಾ ಹು ಬರುವಂ ೆ ಸು ಾ ೆ[ಭಗವಂತ ಬ ಹ ೊಳ ೆ ಂತು ಸೃ ಯನೂ ಾಗೂ ವ ೊಳ ೆ
ಂತು ಸಂ ಾರವನೂ ಾಡುವ ಷಯವನು ಾವ ಈ ಂ ೆ ೋ ೇ ೆ]. ಇ ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ
ಅವ ಾರ ರೂ ಾ ಹು ಬರುವಂ ಲ ಾದ ಂದ, ಜಗ ನ ಸೃ ಾರ ೆ ಮೂಲ ಾರಣಶ ಾದ
ಚಂದ ಅ ಯ ಮಗ ಾ ಹುಟು ಾ ೆ ಮತು ಚತುಮು ಖ ಆತನ ಆ ಷ ಾ ರು ಾ ೆ. ವ ದು ಾ ಸ ಾ
ಅವತ ಬರು ಾ ೆ.
ಇ ಚಂದ ೊಂ ೆ ಚತುಮು ಖ ಆ ಷ ಾ ಅವತ ದ ಷಯವನು ೋ ೆವ . ೋಮಶ
ಸೃ ಾರದ ನ ಒಂದು ಮಹ ಾದ ಾರಣಶ . ಅ - ೋ ಾತ ಕಂ ಜಗ . ಈ ಜಗ ನ ರುವ ಸಮಸ
ವನಸ ಗಳ , ಸಮಸ ಆ ಾರಗಳ ೋಮ ೆ ಸಂಬಂ ರುವಂತಹದು. ಅದನು ೇ ನು ವ ದ ೆ
ೇ ಾದ ಶ ಅ ಶ . [ ೕ ಾ ೋಮ ಾಡು ಾಗ ದಲು ಚ ು ೋಮ ಾಡು ಾ ೆ. ಅ
ಪ ೋ ತರು ಅ - ೋ ಾಭ ಂ ಾ ಾ ಎಂದು ೇ ಅ ಯ ಕ ೆ ಆಹು ೊಡು ಾ ೆ. ೋಮ
ಕುಂಡದ ಅ ಯ ಮುಖವನು ಮನ ನ ರೂ ೊಂಡು ಕ ನ ಾಗ ೆ ತುಪ ವನು ಾಕು ಾ ೆ. ಇ ಾದ
ನಂತರ ೇ ಾ ಹೃ ಮಂತ ಗ ಂದ ಅ ಯ ಾ ೆ ಆಹು ೊಡು ಾ ೆ. ಇದು ಯ ದ ಆಹು ೊಡುವ
ಕ ಮ. ಊಟ ಾಡುವ ದೂ ಕೂ ಾ ಒಂದು ಬ ೆಯ ೋಮ. ಇದು ನ ಳ ರುವ ಾ ಣನ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 114


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಸ ತ ಾ ರುವ, ಪಂಚರೂ ಾದ ಾ ಾಯಣ ೆ ಾಡುವ ೋಮ. ಇ ಯೂ ಕೂ ಾ ಆಹು ೊಡುವ


ದಲು ಚ ು ೋಮ ನ ೆಯ ೇಕಲ ೇ ? ಇದ ಾ ೕ ತುಪ ಬ ಸುವ ದು. ೕ ೆ ಬ ಸು ಾಗ ಒಂದು
ಾ ಬ ಸ ೇ ಅ - ೋಮರ ೕ ಾ ಎರಡು ಾ ಬ ಸ ೇಕು. ಇದನು ‘ಅ ರ’ ಎನು ಾ ೆ].
ಅ -ಅನಸೂ ಯರ ತಪ ನ ಫಲ ಾ ಷು ‘ದತ’ ಾ , ಬ ಹ ‘ ೋಮ’ ಾ ಮತು ವ ‘ದು ಾ ಸ’ ಾ
ಭೂ ಯ ಅವತ ಬರು ಾ ೆ [ಈ ಂ ೆ, ದಲ ಸ ಂಧದ ೇ ರುವಂ ೆ: ಾ ಾನ ಾ ದ ಾ ೆ ೕಯ
ಎಂ ಾಗ ಮೂರು ತ ೆ ಏಕ ಶ ೕರ ಮತು ತ ೆಯ ಚಂದ ರುವ ತ ವನು ತ ಾರರು ಸು ಾ ೆ. ಆದ ೆ
ಾಸ ದ ಎಲೂ ಈ ೕ ರೂಪದ ವರ ೆ ಇಲ. ದತ, ದು ಾ ಸ ಮತು ಚಂದ ಈ ಮೂವರು ಮೂರು
ಶ ೕರದ ಅವತ ಬಂದ ರೂಪಗಳ . ಇ ಚಂದ ಎಂದ ೆ ಚಂದ ಗ ಹವಲ, ೇವ ೆ] .
‘ದತ’ ೕಗ ಾಗ ದ ಮ ಾ ಪ ವತ ಕ. ಆತ ಕಮ ವನು ಕಮ ೕಗವ ಾ ಯೂ, ಾನವನು
ಾನ ೕಗ ಾ ಯೂ ಾ ದ. ಬದು ನ ೕಗ ಾಧ ೆ ಂದ ಎತರ ೆ ೕರುವ ಾನವನು ಉಪ ೇಶ
ಾ ದ ಭಗವಂತನ ರೂಪ ಈ ದತರೂಪ. ದ ಾ ೆ ೕಯ ೕಗ ಾಧ ೆಯ ಅತು ನ ತ ಯನು ಾನು
ಾ ೋ ದ ಮತು ಪ ಪಂಚ ೆ ಉಪ ೇ ದ. ದ ಾ ೆ ೕಯ ನ ೆ ಾ ದ ಸಳದ ೊರ ಾ ದರೂ ಾಕು,
ೕಗ ಾಗುತ ೆ ಎನು ವ ಾ ೆ. ಅಂತಹ ಮ ಾ ೕಗಪ ವತ ಕ ದ ಾ ೆ ೕಯ.
ಇ ಾರದ ೆ ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರದ ಕ ೆಯನು ವ ಸು ರುವ ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ: “ಅಮ ೕ
ೕಗ ” ಎಂದು. ದ ಾ ೆ ೕಯ ಅ- ಾರ ಾಚ ಾದ ಾ ಾಯಣನನು ಪ ಾ ಸುವ ೕಗವನು ೋಕ ೆ
ತ ದ. ಇದು ಾ ಯಂಭುವ ಮನ ಂತರದ ಆದ ಅವ ಾರ. ಆದ ೆ ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರಲೂ ಕೂ ಾ
ದ ಾ ೆ ೕಯನ ಷ ರನು ಾವ ಾಣು ೇ ೆ. ಾದವ ಕುಲದ ಮೂಲ ಪ ರುಷ ಾದ ಯದು,
ಾತ ೕ ಾ ಜು ನ, ೕ ೆ ಅ ೇಕ ಮಂ ೆ ಾನ ಾಗ ವನು ಉಪ ೇಶ ಾ ದ ೕಗಮೂ ಾ
ದ ಾ ೆ ೕಯ ಲು ಾ ೆ.

೦೫. ಾಲ ೆ ಾಗೂ ಾನ ಪ ವತ ಕ ರೂಪ-ಭಗವಂತನ ಷು ಾಮಕ ರೂಪ

ತಪಂ ತ ೕ ಧ ೋಕ ಸೃ ಾಮಆ ೌಸ ಾ ಸುತಪಸಸಪತಃ ಸ ೋSಭೂ ।


ಾ ಕ ಲ ಸಂಪವ ನಷ ಾತ ತತ ಂ ಸಮ ಜ ಾದ ಮುನ ೕ ಯದಚ ಾತ ॥೦೫॥

ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ ಸೃ ಾರ ೆ ೇ ಾದ ಶ ಯನು ಪ ೆಯುವ ದ ೊ ೕಸ ರ ಭಗವಂತನನು ಕು ತು ತಪಸು


ಾ ಾಗ, ಭಗವಂತ ಷು ಾಮಕ ಾ ಚತುಮು ಖ ಂದ ಆ ಾ ವ ಾ ಬಂದ. ಈ ಅವ ಾರ
ಸನ ಾ ಗಳ ಸೃ ಾಗುವ ದ ೇ ನ ೆದ ಅವ ಾರ. “ಇದು ೇವಲ ಾಲ ೆ ಾಡುವ ಅವ ಾರವ ೆ ೕ ಅಲ,
ಈ ಅವ ಾರದ ಭಗವಂತ ನಷ ಾ ದ ಂ ನ ಕಲ ದ ದ ಾನ ಪರಂಪ ೆಯನು ನನ ೆ ಉಪ ೇಶ ಾ ದ.
ಅದನು ಎ ಾ ಋ ಗಳ ತಮ ಅಂತ ಾತ ದ ಕಂಡು ಉ ಾಸ ೆ ಾ ದರು” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 115


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

೦೬. ತಪಸು ಅಂದ ೇನು ಎಂದು ೋ ದ ಭಗವಂತನ ನರ- ಾ ಾಯಣ ರೂಪ

ಧಮ ಸ ದ ದು ತಯ ಜ ಸ ಮೂ ಾ ಾ ಾಯ ೋ ನರ ಇ ಸ ತಪಃಪ ಾವಃ ।


ದೃ ಾ ತ ೋ ಭಗವ ೋ ಯ ಾವ ೋಪಂ ೇವ ಸ ನಂಗಪೃತ ಾ ಘ ತುಂ ನ ೇಕುಃ ॥೦೬॥

ಾಮಂ ದಹಂ ಕೃ ೋ ನನು ೋಷದೃ ಾ ೋಷಂ ದಹಂತಮುತ ೇ ನ ದಹಂತ ಸಹ ।


ೋSಯಂ ಯದಂತರಮಲಂ ಶ ೇ ಾಮಃ ಕಥಂ ನು ಪ ನರಸ ಮನಃ ಶ ೕತ ॥೦೭॥

ಾ ಯಂಭುವ ಮನು ನ ೊ ೇಯ ಮಗಳ ‘ಪ ಸೂ ’ ದ ಪ ಾಪ ಯ ೆಂಡ . ಇವರ ಾಂಪತ ದ ಹು ದ


ಹ ಮೂರು ಮಂ ೆಣು ಮಕ ಳನು ‘ಧಮ ’ ಮದು ೆ ಾದ. ಈ ಹ ಮೂರು ಮಂ ಯ ೊ ೆಯವ ಾದ
‘ಮೂ ’ ಎನು ವವಳ ಭಗವಂತ ನರ- ಾ ಾಯಣ ಾ ಅವತ ದ. ಒಂದು ಆ ೇಶ ರೂಪ(ನರ) ಾಗೂ
ಇ ೊ ಂದು ಸ ರೂಪರೂಪ( ಾ ಾಯಣ). ನರ ೇಷನ ಸ ರೂಪರೂಪ. ಆತನ ಭಗವಂತನ ಆ ೇಶ ತು.
ಾ ಾಯಣ ಎನು ವ ದು ಭಗವಂತನ ಸ ರೂಪರೂಪ. [ಇ ೇ ದಂಪ ಗಳ ಹ ಮತು ಕೃಷ ಎನು ವ ಎರಡು
ಭಗವಂತನ ರೂಪಗಳ ಅವ ಾರ ಾ ದು, ಅದನು ಇ ವ ಲ]. ನರ- ಾ ಾಯಣ ರೂಪ ತಪಸು ಅಂದ ೆ
ಏನು ಎಂದು ಜಗ ೆ ೋ ದ ೋ ೋ ಾರಕ ರೂಪ. ೋಕ ಸಂಗ ಹಃ ೕ ಾ ಸಂಪಷ ಕತು
ಮಹ . ೋಕ ಣ ಾ ತಪಸು ಾ ಆತ ಾ ಾ ಾ ರ ಪ ೆಯುವ ದು ೇ ೆ ಎಂದು ೋ ದ
ಭಗವಂತನ ರೂಪ ದು. ಆತ ತಪಸು ಾ ಆತ ಾ ಾ ಾ ರ ಪ ೆದವನಂ ೆ ಕು ರು ಾಗ ಆತನ ತಪಸ ನು
ಭಂಗ ೊ ಸಲು ಾಮ ೇವನ ೈನ ಆತನ ೕ ೆ ಲ ೆ ಇ ತಂ ೆ. ಆದ ೆ ನರ- ಾ ಾಯಣರ ಯಮ ೋಪ
ಾಡಲು ಾ ಂದಲೂ ಾಧ ಾಗ ಲ. ಅವರು ಾಮಕೂ ಬ ಾಗ ಲ, ೋಪಕೂ ಬ ಾಗ ಲ. ೕ ೆ
ಜ ಾದ ತಪಸು ಎಂದ ೆ ಏನು ಎನು ವ ದನು ಭಗವಂತ ತನ ನರ- ಾ ಾಯಣ ರೂಪದ ಜಗ ೆ
ೋ ೊಟ .

೦೭. ಾಲಕ ೊ ದ ‘ಧು ವ ವರದ ಾಸು ೇವ’ ರೂಪ

ದಃ ಸಪತು ತಪ ರಂ ಾ ೋ ಾ ೋS ಸನ ಪಗತಸಪ ೇ ವ ಾಯ ।


ತ ಾ ಅ ಾ ಧು ವಗ ಂ ಗೃಣ ೇ ಪ ಸ ೊ ೕ ಾ ಃ ಸುವಂ ಮುನ ೕ ಯದುಪಯ ಧ ಾ ॥೮॥

ಾ ಯಂಭುವ ಮನು ನ ಮಗ ಾದ ಉ ಾನ ಾದ ೆ ಇಬ ರು ೆಂಡ ರು. ಯ ಾ ಸು ೕ ಾಗೂ


ಯವಳ ಸುರು . ಸು ೕ ಯ ಮಗ ಧು ವ. ಈ ಧು ವನ ತಪ ೆ ಒ ದು ಬಂದ ಭಗವಂತನ ರೂಪ ೇ
ಧು ವವರದ ಾಸು ೇವ ರೂಪ. ಾ ಾನ ಾ ತಪಸು ಾ ದವ ೆ ಭಗವಂತ ೊಡುವ ದಶ ನರೂಪವನು
ಒಂದು ಅವ ಾರ ರೂಪ ಎಂದು ಪ ಗ ಸುವ ಲ. ಆದ ೆ ಧು ವ ೊ ದ ಾಸು ೇವ ರೂಪವನು ಒಂದು
ಅವ ಾರ ಾ ಪ ಗ ರುವ ದು ೇಷ. ಈ ಾಸು ೇವ ರೂಪ ಭಗವಂತನ ಮೂಲ ಾಸು ೇವ ರೂಪವಲ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 116


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ೇಶ ಾ ಚತು ಂಶ ರೂಪದ ೇ ದ ಾಸು ೇವ ರೂಪ ಮತು ಷು ಸಹಸ ಾಮದ ಬರುವ
ಾಸು ೇವ ರೂಪ ಇದಲ. ಇದು ಧು ವ ಾ ಭಗವಂತ ತ ೆದ ಅವ ಾರ ರೂಪ. ಇದು ಧು ವನ ೕ ೆ ಭಗವಂತ
ೋ ದ ಷ ಕರು ೆಯನು ೋ ಸುತ ೆ. ಪ ಾಶಸಂ ತದ ೇಳ ವಂ ೆ: ಅವ ಾ ೋ
ಮ ಾ ೋ ಾ ಸು ೇವ ಇ ೕ ತಃ, ೕ ಧು ಾಯ ಜಂ ಾ ಾ ಾನಮ ಾ ನ ತ . ತನ
ಒಂದು ೋಕವನು ಧು ವ ೆ ೊಟ ಷು ನ ಅವ ಾರ ಈ ಾಸು ೇವ ಅವ ಾರ.
ಧು ವನ ಕು ಾದ ಕ ೆ ಮುಂ ೆ ಾರ ಾ ಬರುತ ೆ. ಸಂ ಪ ಾ ಧು ವನ ಕ ೆಯನು ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ:
ಧು ವ ಉ ಾನ ಾದನ ಯ ೆಂಡ ಸು ೕ ಯ ಮಗ. ಉ ಾನ ಾದ ೆ ಇಬ ರು ೆಂಡ ಯರು.
ಯವಳ ಸು ೕ ಾಗೂ ಯವಳ ಸುರು . ಈ ೆಸರುಗ ೇ ಸೂ ಸುವಂ ೆ ಇವರು ಈ ಕ ೆಯ ೆ ನ
ಗುಣದ ಎರಡು ಮುಖಗಳನು ಪ ಸು ಾ ೆ. ಸು ೕ ತುಂ ಾ ೕ ವಂ ೆ. ಇದು ೆ ನ ರಬಹು ಾದ
ೇಷ ಗುಣ. ಗಂಡು ೕ ತಪ ಬಹುದು ಆದ ೆ ೕ ವಂತ ೆಣು ಎಂದೂ, ಾವ ಸಂದಭ ದಲೂ ೕ
ತಪ ಾರಳ . ಇನು ಸುರು ೆ ನ ೇಷಭೂಷಣ, ಅ ರು , ಆ ೆ-ಆ ಾಂ ೆ, ಾ ಮ ೆ(Possessiveness),
ಇ ಾ ಗುಣಗಳನು ಪ ಸುವ ಗುಣ ಾ ೆ. ಎಲವ ಾನು ಅಂದು ೊಂಡಂ ೆ ಆಗ ೇಕು ಎನು ವ
ಮ ೋ ಾವ ಸುರು ಯದು. ಾ ೆ ಆಗ ಾಗ ಆ ೆ ಚಂ ಾಗು ದಳ ! ಇನು ಗಂ ನ ೌಬ ಲ ವನು
ಪ ಸುವ ಾತ ಉ ಾನ ಾದನದು. ಆತ ತ ೆ ೆಳ ೆ ಾಲು ೕ ೆ ಎಂಬಂ ೆ ೕ ಂತ ಮುಖ ಾ
ಅ ರು ಯನು ಬಯ , ರೂಪ ೆ ಮರು ಾ , ಸು ೕ ಂತ ೆ ಾ ಸುರು ಯನು ಬಯ ದ. ಇದರ
ಪ ಾಮ ಸುರು ೆ ಅಹಂ ಾರ ೆ ೆ ತು.
ಒ ಧು ವ ತನ ತಂ ೆಯ ೊ ೆಯ ೕ ೆ ಕು ತು ೊಳ ೇಕು ಎಂದು ಆ ೆಪಟ . ಇದನು ಕಂಡ ಸುರು
ಆತ ೆ ಗದ , ಆತನನು ಉ ಾನ ಾದನ ೊ ೆ ಂದ ೆಳ , “ ೕನು ಆ ೊ ೆ ೕರ ೇ ಾದ ೆ ನನ
ೊ ೆ ಯ ಹುಟ ೇ ತು” ಎಂದು ೕ ಾ ೇ , “ ೋಗು, ೇವರ ಆ ೕ ಾ ಸು” ಎಂದು
ಕಳ ಟ ಳ . ಈ ಸಂದಭ ದ ೆಂಡ ಯ ಾಸ ಾ ದ ಉ ಾನ ಾದ ಏನನೂ ೇಳ ಲ! ಇದ ಂದ
ದುಃ ತ ಾದ ಧು ವ ಾ ಸು ೕ ಯ ಬ ಬಂದು ನ ೆದ ಘಟ ೆಯನು ವ ದ. ಆತನನು
ಾಂ ಾ ನ ೊ ದ ಸು ೕ , “ ೇವರನು ಅನನ ಾ ಾ ದ ೆ ಆತ ನಮ ಕಷ ವನು ಪ ಹ
ಇ ಾ ಥ ವನು ಪ ೈಸು ಾ ೆ” ಎಂದು ಸಹಜ ಾ ೇ ದಳ . ಇದನು ಾಢ ಾ ಮನ ನ ಟು ೊಂಡ ಐದು
ವಷ ದ ಾಲಕ ಧು ವ, ಭಗವಂತನನು ಾಣ ೇಕು ಎಂದು ಮ ೆ ಟು ಾ ೆ ನ ೆ ೇ ಟ . ಈ ೕ ೇವರನು
ಾ ಾತ ೊಳ ೇಕು ಎನು ವ ಧೃಡಮನ ಂದ ಾ ನ ನ ೆಯು ದ ಧು ವನನು ಋ ಗಳ ಹರ ದರು.
ಾರದರು ಬಂದು ಆತ ೆ “ಓಂ ನ ೕ ಭಗವ ೇ ಾಸು ೇ ಾಯ” ಎನು ವ ಾಸು ೇವ ಾ ದ ಾ ರ ಮಂತ
ಉಪ ೇಶ ಾ ಹರ ದರು. [ಐದು ವಷ ದ ಧು ವ ೆ ಉಪನಯನ ಾಗ ೇ ಇದರೂ ಸಹ, ದಪ ರುಷ ಾದ
ಾರದರು ಆ ೊರ ೆಯನು ೕ ಉಪ ೇಶ ಾ ದರು ಎನು ವ ದನು ಾ ದು ೊಳ ೇಕು.
ದಪ ರುಷರು ಾವ ೊರ ೆಯನು ಕೂ ಾ ೕ ಸಬಲರು] ೕ ೆ ಮುನ ೆದ ಧು ವ ಅನ - ೕರನು ೊ ೆದು,
ಭಗವಂತನ ಕು ತು ಐದು ಂಗಳ ತಪಸು ಾ , ಆತನನು ಒ ೊಂಡ. ಧು ವನ ಭ ೆ ದ ಭಗವಂತ
ಪತ ಾ ಮಗುವನು ಸಂ ೈಸು ಾ ೇಳ ಾ ೆ: ೕನು ತಂ ೆಯ ೊ ೆಯ ಾತ ವಲ, ಂ ಾಸನದ ೇ
ಕೂಡು ; ಮುಂ ೆ ಇ ಯ ೊ ೕ ಶ ಕ ದ ಒ ೆತನ ನ ಾಗುತ ೆ. ಎಲ ಂತ ಎತರದ ೕ ರು ೆ” ಎಂದು.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 117


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ೕ ೆ ೇವಲ ತಂ ೆಯ ೊ ೆ ಮತು ಂ ಾಸನವನ ೆ ೕ ಅಲ ೇ, ೇವ ೆಗಳ , ಮು ಗಳ ಸು ಸುವ


ಂಶು ಾರರೂ ಾದ ಭಗವಂತನ ಾನ ಾದ ಧು ವ ೋಕವನು ಆತ ಪ ೆಯು ಾ ೆ.

೦೮. ಪೃಥು ನ ಪೃಥು ಾದ ಭಗವಂತ

ಯ ೇನಮುತ ಥಗತಂ ಜ ಾಕ ವಜ ಷ ೌರುಷಭಗಂ ರ ೕ ಪತಂತ ।


ಾ ಾS ೋ ಜಗ ಪ ತ ಪದಂ ಚ ೇ ೇ ದು ಾ ವಸೂ ವಸು ಾ ಸಕ ಾ ೕನ ॥೦೯॥

ಧು ವನ ವಂಶದ ೇ ಸು ಾರು ೮-೧೦ ತ ೆ ಾ ನ ನಂತರ ಭಗವಂತ ಆ ೇ ಾವ ಾರ ರೂ ಾ


ಬಂ ರುವ ದನು ಾವ ಾಣು ೇ ೆ. ಧು ವನ ವಂಶಸ ಾದ ಅಂಗ ಾಜ ಒಬ ಒ ೆಯ ಅರಸ ಾ ದ. ಆದ ೆ
ಆತ ೆ ‘ ೇನ’ ಎನು ವ ಅತ ಂತ ೆಟ ಸ ಾವದ ಮಗ ಹು ದ. “ ೇನ ೕ ಾ ಾ ” ೆಸ ೇ ೇಳ ವಂ ೆ
ೇನ ಅ ೆಷು ಕೂ ಾ ದ ಎಂದ ೆ, ಆಟ ಾಡು ಾಗ ಕ - ಕ ಮಕ ಳನು ೕ ೆತ ಅ ಅವರು ಒ ಾ
ಾಯುವ ದನು ಕಂಡು ಆತ ಖು ಪಡು ದ.[ ೇನ ಎನು ವ ಪದ ೆ ಾನ-ಬಲಗಳ ಒ ೆಯ ಎನು ವ ಅಥ ವ
ಇ ೆ. ಾ ಯಃ ಅಂಗ ಾಜ ಈ ಅಥ ದ ಮಗ ೆ ೇನ ಎನು ವ ಾಮಕರಣ ಾ ರ ೇಕು. ಆದ ೆ ಆತ
ಸ ಾಜ ಕಂಟಕ ೇನ ಾದ]. ಇಂತಹ ಮಗನನು ಸ ಪ ಸಲು ಅಂಗ ಾಜ ಂದ ಾಧ ಾಗ ಲ.
ಮಕ ಾಗ ಲ ಎಂದು ೊರಗುವವ ಾ ೆ, ಆದ ೆ ಅಂಗ ಾಜ ಮಕ ಾ ತ ಾ ಎಂದು ೊರಗುವಂ ಾ ತು!
“ಇಂತಹ ೕಚ ಮಗ ಹುಟು ವ ದ ಂತ ಾನು ಅಪ ಾಗ ೇ ಇ ದ ೆ ೆ ಾ ರು ತು” ಎಂದು ಆತ
ಮರುಗುವಂ ಾ ತು.
ಮಗನ ದೂತ ತನವನು ೋಡ ಾಗ ೇ ಒಂದು ನ ಅಂಗ ಾಜ ಾ ಗೂ ೇಳ ೇ ಅರಮ ೆ ಟು ೊರಟು
ೋದ. ಆತ ಎ ೆ ೋದ ಮತು ಏ ಾದ ಎನು ವ ದನು ಪ ಾಣ ಾಖ ಸುವ ಲ. ಅಂಗ ಾಜ
ೊರಟು ೋದ ೕ ೆ ೇನ ಾ ೇ ಾಜ ಾರವನು ೈ ೆ ೊಂಡ. ಂ ಾಸನ ೇ ದ ಆತ ದಲು
ಾ ದ ಆ ೆ ಏ ೆಂದ ೆ: “ ಾರೂ ೇವರನು ಪ ಸಕೂಡದು. ಎಲ ಗೂ ೇವರು ಾ ೇ” ಎಂದು. ೇಶದ
ಬರ ಾಲ ಂ ಾ , ಹ ಂದ ಜನ ಾಯುವ ಪ ಬಂದು ಜನ ತತ ಸ ಾರಂ ದರು. ಆದ ೆ
ಕೂ ಾ ದ ೇನ ಾತ ಬದ ಾಗ ಲ. ಈ ಸಂದಭ ದ ಋ ಗಳ ೇನ ೆ ಬು ಕ ಸುವ ಸಂಕಲ
ಾ ದರು. ಂ ೆ ಾಜಸ ೆ ಇದರೂ ಅದ ೊ ಂದು ಗಣತಂತ ದ ಮುಖ ತು. ಾಜ ಾ ತ ಾಗ ಆತನನು
ಅ ಾರ ಂದ ಇ ಸುವ ಹಕು ಪ ೆಗ ತು. ೕ ೆ ಋ ಗ ೆಲರೂ ೇ , ಭಗವಂತನನು ಾ ೊಂಡರು.
ಅವರು ತಮ ತಪಃಶ ಯನು ಬಳ , ಹೂಂ ಾರ ಂದ ೇನನನು ಗ , ಅವನ ೊ ೆಯ ಮಥನ ಾ ,
ಅ ಂದ ಒಂದು ೇಜಸ ನು ೆ ೆದು ಆತನನು ತಮ ಾಜನ ಾ ಾ ದರು. ಆತ ೇ ಪೃಥು. ಇದು
ಭಗವಂತನ ಆ ೇ ಾವ ಾರ. ಋ ಗಳ ಾ ಥ ೆಯನು ಮ , ಪೃಥು ಚಕ ವ ಳ ೆ ಪೃಥು ಾ ಂತು,
ಾಗ ೕಕ ೆಯನು ೆ ೆ , ೇಶವನು ಸಮೃದ ಾ ದ ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರ ದು. ಈ ಾರಣ ಂ ಾ ೕ
ಭೂ ೆ ಪೃ (ಪೃಥು ಾಜನ ಮಗಳ ) ಎನು ವ ೆಸರು ಬಂತು.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 118


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

೦೯. ೈ ಾಗ ಮೂ ವೃಷಭ ೇವ

ಾ ೇರ ಾವೃಷಭ ಆಸ ಸು ೇ ಸೂನು ೕ ೈ ಚ ಾರ ಸಮದೃ ಹೃ ೕಗಚ ಾ ।


ಯ ಾರಮಹಂಸ ಮೃಷಯಃ ಪದ ಾಮನಂ ಸ ಸಃ ಪ ಾಂತಕರಣಃ ಪ ಮುಕಸಂಗಃ ॥೧೦॥

ಉ ಾನ ಾದನ ಸ ೋದರ ಯವ ತ. ಈತ ಏನೂ ೇಡ ಎಂದು ೈ ಾಗ ಂದ ತಪಸ ಾ ಚ ಸು ದ. ಆಗ


ಬ ಹ ೇವರು ಬಂದು ಆತನ ತಪ ನ ಉ ೇಶ ಏನು ಎಂದು ೇಳ ಾ ೆ. ಆಗ ಆತ “ಎಲವನೂ ೊ ೆದು ವೃತ
ೕವನ ಂದ ಭಗವಂತನ ಅನುಗ ಹ ಪ ೆಯ ೇಕು ಎನು ವ ಉ ೇಶ ಂದ ಾನು ತಪಸ ಾ ಚ ಸು ೇ ೆ”
ಎಂದನಂ ೆ. ಆಗ ಬ ಹ ೇವರು ೇಳ ಾ ೆ: “ ೇವಲ ಸಂ ಾ ಸ ೕವನ ಂದ ಾತ ಭಗವಂತನ ಒಲು
ಾಧ ಎನು ವ ನ ಕಲ ೆ ತಪ . ೆಲವ ೆ ಸಂ ಾ ಸ ಂದ ಭಗವಂತನ ಅನುಗ ಹ, ಇನು ೆಲವ ೆ ಗ ಹಸ
ೕವನ ಂದ ಅನುಗ ಹ. ಾರು ಭಗವಂತನ ಉ ಾಸ ೆ ಾಡು ಾ ೋ ಅವರನು ಭಗವಂತ ಉ ಾರ
ಾಡು ಾ ೆ. ೕವ ೕಗ ೆ ೆ ಅನುಕೂಲ ಾದಂತಹ ಾಧ ೆ ೆ ೕಷ. ೕನು ಸಂ ಾ ಾ ಾಧ ೆ
ಾಡಲು ಹು ದವನಲ. ೕನು ಗ ಹಸ ಾಗು, ಾಜ ಾರ ಾ ಅದರ ಮೂಲಕ ಭಗವಂತನ ೇ ೆ ಾಡು”
ಎಂದು. ಬ ಹ ೇವರ ಆ ೇಶದಂ ೆ ಯವ ತ ಗ ಹಸ ಾದ. ಚಕ ವ ಾ ೆದ. ಯವ ತನ
ೆಂಡ ರರ ಒಬ ಾದ ‘ಬ ಷ ’ ಎನು ವವಳ ‘ಆ ೕಂಧ ’ ಎನು ವ ಮಗ ಹು ದ. ಈ ಆ ೕಂಧ ನ ಮಗನ
ೆಸರು ಾ . ಈ ಾ ಾಜನ ೆಂಡ ಸು ೇ /ಸು ೕರು. ಈ ದಂಪ ಗಳ ತಮ ೆ ಭಗವಂತನಂತಹ ಮಗ
ಹುಟ ೇಕು ಎಂದು ಅ ೇ ೆಪಟು ಯ ಾಡು ಾ ೆ. ಭಗವಂತನಂತಹ ಇ ೊ ಬ ಮಗ ಇರಲು ಾಧ ೇ?
ೕ ಾ ದಂಪ ಗಳ ಅ ೇ ೆಯಂ ೆ ಸ ಯಂ ಭಗವಂತ ೇ ಅವರ ಮಗ ಾ ಹುಟ ೇ ಾ ತು. ಅವ ೇ
ವೃಷಭ ೇವ. ಈತ ಮುಂ ೆ ಚಕ ವ ಾ ೆದ. ಈತನ ಮಗನ ೆಸರು ಭರತ. ಈ ಭರತ
ಚಕ ವ ಂ ಾ ಈ ೇಶ ೆ ಾರತ ಎನು ವ ೆಸರು ಬಂತು[ದುಃಷಂತನ ಮಗ ಭರತ ಮತು ವೃಷಭ ೇವನ
ಮಗ ಭರತ ೇ ೆ ೇ ೆ.(ಸೂಚ ೆ: ದುಷ ಂತ ಎನು ವ ದು ಅಪಶಬ. ಸ ಾದ ಬಳ ೆ ದುಃಷಂತ) ದುಃಷಂತನ ಮಗ
ಭರತ ಂ ಾ ಈ ೇಶವ ಾ ದ ಾಜವಂಶ ೆ ಾರತವಂಶ ಎನು ವ ೆಸರು ಬಂತು] ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ಈ
ೇಶದ ೆಸರು ಅಂಜ ಾಭ ಎಂ ದು, ಭರತ ಚಕ ವ ಯ ಆಡ ತ ಾಲದ ನಂತರ ಅದು ಾರತ ಎನು ವ
ೆಸ ಂದ ಕ ೆಯಲ ತು.
ವೃಷಭ ೇವ ಾ ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರ ಾ ಯಂಭುವ ಮನ ಂತರದ ಒಂದು ೇಷ. ೈನಧಮ ದ
ಇಪ ತ ಾಲು ೕಥ ಂಕರರ ವೃಷಭ ೇವನೂ ಒಬ ಮತು ಆತನನು ಆ ೕಥ ಂಕರ ಎಂದು ಕ ೆಯು ಾ ೆ.
ವೃಷಭ ೇವನ ಾಲದ ನಂತರ ೈ ಕ ಮತ ಂತ ನ ಾದ ಒಂದು ಕವಲು ಾ ರಂಭ ಾ ತು. ೆಲವರು
ವೃಷಭನನು ೋ ತಮ ೇ ಆದ ಒಂದು ಪಂಥ ಕ ದರು. ೕ ೆ ಾ ದವರ ದ ಗ ‘ ನ’. ೕ ಾ ಆ
ಪಂಥ ೆ ‘ ೈನ’ ಎನು ವ ೆಸರು ಬಂತು. ವೃಷಭ ೇವ ಂ ಾ ಈ ೇಶದ ಆ ಾ ಕ ಾರ ಾ ೆ ಎರಡು
ಕವ ಾ ತು.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 119


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ವೃಷಭ ೇವ ಚಕ ವ ಾ ೆದ, ಆದರೂ ಕೂ ಾ ಸಂ ಾ ಯಂ ೆ ಬದು ೋ ದ. ಜನ ೆ


ಸ ಾದ ಆಡ ತ ೊಟು ಅವರನು ಸ ಾದ ೕ ಯ ಇರ ೊ ದ ವೃಷಭ ೇವ, ಅರಮ ೆಯ
ೋಗದ ಆಸ ೋರ ೇ ಸಂ ಾ ಯಂ ೆ ಬದು ೋ ದ. ವೃಷಭ ೇವನ ಬದುಕು ಸಂ ಾ ಗಳ
ಅತ ಂತ ಎತರದ ಾನದ ರುವ ಪರಮಹಂಸ ೆ ಉ ಾಸ ಾ ತು. [ಸಂ ಾ ಸದ ಾಲು ಬ ೆ. ಕು ೕಚಕ,
ಬಹೂದಕ, ಹಂಸ, ಪರಮಹಂಸ. ಮ ೆಯ ಇದು ಸಂ ಾ ಸ ಾಡುವವ ಕು ೕಚಕ. ಮ ೆಯನು ೊ ೆಯ ೆ
ಹತೂರು ರುಗುವವನು ಬಹೂದಕ. ಯ ೋಪ ೕತ ೊ ೆಯದ ದಂ ಹಂಸ. ಅ ಮುಖದ ಇರದ,
ಯ ೋಪ ೕತ ೊ ೆದ ಏಕದಂ ಪರಮಹಂಸ]
ಸಂ ಾ ಸ ಪದ ೆ ಮೂಲ ವೃಷಭ ೇವ. ಸಂ ಾ ಾಗುವವನು ಎ ಾ ಸಂಪಕ ಗಳನು ಕ ೆದು ೊಂಡು,
ಸವ ಭೂ ೇ ೊ ೕ ಭಯಂ ದತಂ ಮ ಾ, ಭೂಃ ಅ ರು ಾಯ ಾ ಾ-ಸಂನ ಸ ಮ ಾ; ಭುವಃ
ಪ ದು ಾ ಯ ಾ ಾ- ಸಂನ ಸ ಮ ಾ; ಸುವಃ ಸಂಕಷ ಾಯ ಾ ಾ-ಸಂನ ಸ ಮ ಾ; ಭೂಭು ವಃ
ಸುವಃ ಾಸು ೇ ಾಯ ಸಂನ ಸ ಮ ಾ. ಈ ೕ ೋ ೆ ೂೕಷ ೆ ಾಡ ೇಕು. “ಅ ರುದ ಾಮಕ
ಭಗವಂತನನು ೆ ೆದು ೌ ಕ ಪ ಪಂಚದ ಎ ಾ ಸಂಪಕ ಗಳನು ೊ ೆವ ಪ ೆ; ಪ ದು ಮ ಾಮಕ
ಭಗವಂತನನು ೆ ೆದು ಅಂತ ದ ಸಂಪತನು ೊ ೆವ ಪ ೆ; ಸಂಕಷ ಣ ಾಮಕ ಭಗವಂತನನು ೆ ೆದು
ಮನಸು -ಬು - ತವನು ಭಗವಂತ ೆಅ ; ೊ ೆ ೆ ಎಲವನೂ ಾ ಾಯಣ ೆಅ , “ಇನು ೕ ೆ
‘ನನ ೆ ೇಕು’ ಎಂದು ಾನು ಬಯಸುವ ಲ” ಎಂದು ಪ ೆ ಾ , ಾವ ಾ ಗೂ ಭಯ ಬರುವಂ ೆ ಾನು
ವ ಸುವ ಲ ಎಂದು ಎಲ ಗೂ ಅಭಯವನು ೊಟು , ೇಶ ಮಂಡನ ಾ , ಉಟ ಬ ೆ , ಯ ೋಪ ೕತ,
ಎಲವನೂ ೕ ನ ಟು , ಬತ ಾ ಬಂದು ಗುರುಗ ೆ ದಂಡ ಪ ಾಮ ಾಡ ೇಕು. ಗುರುಗಳ ಆತ ೆ
ಬ ೆ ೊ ಪ ಣವ ೕ ೆ ೊಡ ೇಕು. ಇದು ಾ ೕನ ಸಂ ಾ ಸ ಪದ . ಇದ ೆ ಮೂಲ ವೃಷಭ ೇವ.
ಎಲವನೂ , ಉಟ ಬ ೆ ಯನೂ ೊ ೆದು ಾಗುವವ ಪರಮಹಂಸ. ಈ ೕ ಎಲವನೂ ೊ ೆದು ೋಗುವ
ಸಂಪ ಾಯವನು ಾ ರಂಭ ಾ ದವನು ವೃಷಭ ೇವ. ಈ ಾರಣ ಂದ ೇ ಭಗವಂತನ ಈ ರೂಪ
ಪರಮಹಂಸ ೆ ಉ ಾಸ ಾದ ಮತು ಗಮ ಾದ ರೂಪ ೆ ತು.
ವೃಷಭ ೇವ ಏ ೆ ಸಂ ಾ ಗ ೆ ಸೂ ಎನು ವ ದ ೆ ಒಂದು ಕ ೆ ಇ ೆ. ತನ ಮಗ ಭರತ ಾ ಯ ೆ ಬಂದ
ತ ಣ ವೃಷಭ ೇವ ಆತನನು ಂ ಾಸನದ ಕು , ಸಮಸವನೂ ೊ ೆದು, “ತನ ದು ಎನು ವ ದು
ಾವ ದೂ ಇ ಾ” ಎಂದು ೇ , ಉಟ ಬ ೆ ಯನೂ ೊ ೆದು ಬತ ಾ ಾ ೆ ೊರಟು ೋದ. ಇ ೇ
ಸಂ ಾ ಸ ಾ ಆನಂತರ ಧಮ ಾಸ ದ ಾಖ ೆ ಾ ತು. ಸಂಪ ಣ ಬ ೆ ೊ ೆದು ರುಗುವ
ೈನ ಧಮ ದ ಗಂಬರ ಸಂ ಾ ಗ ಗೂ ಕೂ ಾ ಈ ವೃಷಭ ೇವ ೇ ಸೂ . ಇದು ಪ ೆಯ ಆಳವನು
ಜಗ ೆ ೋ ದ ಭಗವಂತನ ರೂಪ. ಆದ ೆ ಈ ಸತ ವನು ಅ ಯದ ಅಂ ನ ಜನ “ಈತ ೆ ಬು ೆ ೆ”
ಎಂದು ಾತ ಾ ೊಂಡರು. ಆದ ೆ ಪ ೆಯ ಪ ಾ ಾ ೆ ಾದ ವೃಷಭ ೇವ ಅಂತರಂಗದ ಆನಂದದ
ೇ ೆ ಪ ೆ ಾಧ ಎನು ವ ದನು ೋಕ ೆ ೋ ದ. ಈ ೕ ಎಲವನೂ ೊ ೆದ ವೃಷಭ ೇವ
ಕುಟ ಾಚಲ ೆ (ಇಂ ನ ೊಲೂ ನ ೊಡ ಾ ) ಬಂದು ಅ ಅಜಗರ ವೃ ಯ ಬದು ದ. ಜನ ಏ ಾದರೂ
ೊಟ ೆ ಅದನು ನು ವ ದು, ಇಲ ದ ೆ ಇಲ. ನು ಾಗ ಸ ಾ ಕರ ಾ ೆ ಯ ೇ ನು ದ. ( ೕ ಾ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 120


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಸಂ ಾ ಗಳ ನು ಾಗ ಾವ ೇ ಾ ೆ ಉಪ ೕ ಸ ೇ ಕರ ಾ ೆ ಯ ನು ಾ ೆ). ಕೂದಲನು
ೈ ಂದ ತು ೊಂಡ( ೈನ ಸಂ ಾ ಗಳ ಇಂ ಗೂ ತಮ ಕೂದಲನು ೈ ಂದ ತು ೊಳ ಾ ೆ).
ಒಂದು ನ ಕುಟ ಾಚಲದ ಾ ೆ ಭಯಂಕರ ಾದ ಾ ಚು ಹರ ತು. ೇದ ಾ ಸರು ೇಳ ವಂ ೆ: ಭಗವಂತ
ೕ ಾ ಯನು ಸೃ ಾ , ಅದರ ಅದೃಷ ಾ , ತ ಾ ತನ ಅವ ಾರ ಸ ಾ ಾ ದ.

೧೦. ಹಯ ೕವರೂ ಾ ಚತುಮು ಖ ೆ ೇ ೋಪ ೇಶ ಾ ದ ಭಗವಂತ

ಸ ೆ ೕ ಮ ಾಸ ಭಗ ಾ ಹಯ ೕಷ ಏಷಃ ಾ ಾ ಸ ಯ ಪ ರುಷಸಪ ೕಯವಣ ಃ ।


ಛಂ ೋಮ ೕ ಮಖಮ ೕ ಲ ೇವ ಾ ಾ ಾ ೋ ಬಭೂವ ರುಶ ೕಃ ಶ ಸ ೋSಸ ನಸಃ ॥೧೧॥

ಚತುಮು ಖ ೆ ೇ ೋಪ ೇಶ ಾ ದ ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರ ಹಯ ೕವ ಅವ ಾರ. ಇ ಚತುಮು ಖ


ೇಳ ಾ ೆ: “ ಾನು ಭಗವಂತನನು ಯ ದ ಆ ಾಧ ೆ ಾಡ ೇಕು ಎಂದು ಸಂಕಲ ಾ ಾಗ, ನನ
ಯ ವನು ೕಕ ಸಲು ಭಗವಂತ ಯ ಪ ರುಷ ಹಯ ೕವ ಾ ಾ ೊಂಡ” ಎಂದು. ಮುಂದುವ ದು
ಬ ಹ ೇವರು ೇಳ ಾ ೆ: ಪ ಟ ಟ ನ ದಂ ೆ ೊ ೆಯು ದ ಆ ಹಯ ೕವ ಮೂ ೆ ಾನು ಯ ದ
ಹ ಸ ನು ೆ” ಎಂದು.
ಎ ಾ ೇ ೋಪ ೇಶಗಳ ಭಗವಂತನ ಹಯ ೕವ ರೂಪ ಂದ ೇ ಆ ರುವ ದನು ಾವ ಾಣು ೇ ೆ. ಶುಕ
ಯಜು ೇ ದವನು ಸೂಯ ನ ಅಂತ ಾ ಾ ಾ ವಲ ೆ ಉಪ ೇ ಾಗಲೂ ಸಹ ಭಗವಂತ
ಾ ವಲ ೆ ದಶ ನ ೊ ದು ಹಯ ೕವ ರೂಪ ಂದ ೇ. ಕುದು ೆ(ಹಯ) ೇಗದ ಸಂ ೇತ. ಇದು
ಮನುಷ ರು ‘ಪ ಾಣ ೆ ಬಳಸುವ ಾ ’ ಗಳ ೇ ೇಗ ಾ ಾಗಬಲ ಾ . ಆ ಾ ಕ ಾ ೋ ದ ೆ
ೇದ ಅಥ ಾಗಲು ೇ ಾ ರುವ ದು ಬು ಶ ಯ ೇಗ. ೇದ ನಮ ೆ ಅಥ ಾಗ ೇ ಾದ ೆ ಹ ಾರು ಜನ ಗಳ
ಾಧ ೆ ೇಕು. ಭಗವಂತನ ಹಯ ೕವ ರೂಪ ಬು ಶ ಯ ೇಗವನು ಪ ಸುವ ರೂಪ ಎನ ಬಹುದು.
ೊಂಬಣದ ಪ ತ ಯಂ ೆ ಾ ೊಂಡ ಭಗವಂತ ಚತುಮು ಖ ೆ ಹಯ ೕವ ರೂಪ ಂದ ದಶ ನ ೊಟ .
“ಸಮಸ ೇದಗ ಂದ ಪ ಾಧ ಾದ, ಸಮಸ ಯ ಗ ಂದ ಆ ಾಧ ಾದ, ಸಮಸ ೇವ ೆಗಳ ಒಳ ೆ
ಅಂತ ಾ ಾ ೆ ೆ ರುವ, ಸವ ಶಬ ಾಚ ಭಗವಂತ ಹಯ ೕವ ರೂಪದ ಾ ೊಂಡು ನನ ೆ
ೇ ೋಪ ೇಶ ಾ ದ” ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ಾವ ೕ ಕುದು ೆ ೇದವನು ಉಪ ೇಶ ಾಡಬಲದು
ಎಂದು ೕ ಪ ಸಬಹುದು. ಇದ ೆ ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ: “ ಭಗವಂತನ ಉ ಂದ ೇದ ನನ ೆ
ಹ ದು ಬಂತು” ಎಂದು. ೕ ೆ ಾ ಯಂಭುವ ಮನ ಂತರದ ೇಷ ಾ ಚತುಮು ಖ ೆ ಅನುಗ ಹ ಾ ದ
ಭಗವಂತನ ರೂಪ ಈ ಹಯ ೕವ ರೂಪ. [ಇ ೆ ಾ ಯಂಭುವ ಮನ ಂತರದ ನ ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರಗಳ
ವರ ೆ ಮು ತು. ಾ ಯಂಭುವ ಮನ ಂತರದ ನ ಐತ ೇಯ ಾಮಕ ಅವ ಾರ ಮತು ಾಪಸ
ಮನ ಂತರದ ಭಗವಂತ ಾಪಸ ಮನು ಾ ಅವತ ರುವ ವರ ೆಯನು ಇ ವ ಲ. ಇದರ
ವರ ೆಯನು ಾಗವತದ ಮುಂ ನ ಸ ಂಧಗಳ ಾವ ಾಣಬಹುದು. ಆದ ೆ ಇ ಇನು ಮುಂ ೆ ಾವ
ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರದ ನ ೆ ರುವ ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರಗಳ ವರ ೆಯನು ಾಣು ೇ ೆ].

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 121


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಈವ ೆ ೆ ಾ ಯಂಭುವ ಮನ ಂತರದ ನ ೆದ ಹಲವ ಅವ ಾರಗಳ ವರ ೆಯನು ೋ ೆವ . ಇವ ಗಳ


ೆಲವ ಅವ ಾರಗಳನು ಪ ನಃ ಾರ ಾ ಾಗವತ ಮುಂ ೆ ವ ಸುತ ೆ. ಆದ ೆ ಇನು ೆಲವ ಅವ ಾರಗಳ
ವರ ೆ/ಉ ೇಖ ಮುಂ ೆ ಬರುವ ಲ. ೇಷ ಾ ಾಗವತ ಈ ಮನ ಂತರದ ದ ಾವ ಾರದ ವರ ೆಯನು
ಾರ ಾ ೕಡುತ ೆ. ದ ಾವ ಾರ ೆ ೇರದ ಮೂರು ಅವ ಾರಗ ೆ. ಅವ ಗ ೆಂದ ೆ: ಸಮುದ ಮಥನ
ಾಲದ ನ ೆದ ಧನ ಂತ ಮತು ೕ ಅವ ಾರ ಾಗೂ ಈ ಮನ ಂತರದ ಬಹಳ ಮುಖ ಾದ
ಅವ ಾರ ಾದ ಾ ಾವ ಾರ. ೕ ಭಗವಂತನ ೕಹಕ ರೂಪಗಳ ಒಂ ಾ ರುವ ದ ಂದ ಆ ಕು ತ
ವರ ೆ ಈ ಅ ಾ ಯದ ಬರುವ ಲ. ಉ ದಂ ೆ ಧನ ಂತ ಮತು ಾ ಾವ ಾರ ಕು ಾದ
ವರ ೆ ಂ ೆ ದ ಾವ ಾರದ ಸಂ ಪ ವರ ೆಯನು ಈ ಅ ಾ ಯದ ಇನು ಮುಂ ೆ ಾಣಬಹುದು.
ಾ ಯಂಭುವ ಮನ ಂತರದ ನ ೆದ ವ ಾಹ ಅವ ಾರವನು ಭಗವಂತ ಸ ಾ ೊ ಸ ೇ ಇರುವ ದ ಂದ
ಇದು ದ ಾವ ಾರಗಳ ದಲ ೇ ಅವ ಾರ ೆಂದು ಪ ಗ ಾ ೆ ಎನು ವ ದನು ಈ ಂ ೆ ೋ ೆವ .
ಆದ ೆ ಈ ೕ ೋ ದ ೆ ಅನುಕ ಮ ಾ ಮ ಾ ವ ಾರಕೂ ದಲು ಕೂ ಾ ವ ಾರವನು
ೇಳ ೇ ಾಗುತ ೆ. ಏ ೆಂದ ೆ ಕೂ ಾ ವ ಾರ ಾ ರುವ ದು ದಲು ೈವತ ಮನ ಂತರದ ಾದ ೆ, ೈವಸ ತ
ಮನ ಂತರದ ಎರಡ ೇ ಾ ಭಗವಂತ ಕೂಮ ರೂ ಾ ಬಂ ರುವ ದನು ಾವ ಾಣು ೇ ೆ. ೕ ೆ
ೋ ಾಗ ಇ ೊ ಂದು ಸಮ ೆ ಬರುತ ೆ. ಅ ೇ ೆಂದ ೆ ಾಗವತದ ಎಂಟ ೇ ಸ ಂಧದ ೇಳ ವಂ ೆ:
ಮ ಾ ವ ಾರ ಕೂ ಾ ವ ಾರ ಂತ ದಲು ಕ ಾ ಯ ೇ ಒ ನ ೆ ೆ. ೕ ಾ ಾವ ಅನುಕ ಮದ
ೋಡು ಾಗ ಂ ೆ ನ ೆದ ಅವ ಾರವನು ೆ ೆದು ೊಂಡು ೇ ದ ೆ ಸ ೊಂದುವ ಲ. ಈ ಾ ೆ ವ ಾಹ
ಅವ ಾರ ಾತ ಅಪ ಾದ. ಏ ೆಂದ ೆ: ೆಲ ಭಗವಂತ ತನ ಅವ ಾರ ರೂಪವನು ಮೂಲ ರೂಪದ
ಅಂತ ಾ ವ ೊ ಡು ಾ ೆ. ಆಗ ಾವ ಅವ ಾರ ಸ ಾ ಾ ತು ಎನು ೇ ೆ. ಆದ ೆ ಈ ಂ ೆ
ೇ ದಂ ೆ: ಾ ಯಂಭುವ ಮನ ಂತರದ ನ ೆದ ವ ಾಹ ಅವ ಾರವನು ಭಗವಂತ ಸ ಾ ೊ ಲ. ಆದ ೆ
ಕ ಾ ಯ ನ ೆದ ಮ ಾ ವ ಾರ, ೈವತ ಮನ ಂತರದ ನ ೆದ ಕೂ ಾ ವ ಾರವನು ಭಗವಂತ
ಸ ಾ ೊ , ಮರ ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರದ ಅ ೇ ರೂಪ ಂದ ಅವತ ಾ ೆ. ಈ ೆ ೆಯ
ೋ ಾಗ: ಾ ುಷ ಮನ ಂತರ ಮತು ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರದ ಸಂ ಾಲದ ನ ೆದ ಮ ಾ ವ ಾರದ
ನಂತರ ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರದ ಕೂ ಾ ವ ಾರ ಾ ೆ. ಈ ಅನುಕ ಮ ೆಯ ೋ ಾಗ, ಈ
ಮನ ಂತರದ ದಲು ಮ ಾ ವ ಾರ ಾ ದು, ಆನಂತರ ಕೂ ಾ ವ ಾರ ಾ ರುವ ದನು ಾವ
ಾಣಬಹುದು. ಬ , ಈ ೆ ೆ ಂ ೆ ಾವ ಚತುಮು ಖ- ಾರದ ಸಂ ಾದವ ಾ ೋಣ.

೧೧. ಮ ಾ ವ ಾರ

ಮ ೊ ೕ ಯು ಾಂತಸಮ ೕ ಮನು ೋಪಲಬಃ ೋ ೕಮ ೕ ಲ ೕವ ಾಯ ೇತಃ ।


ಸಂ ಾನುರುಭ ೕಸ ೇ ಮು ಾನ ಆ ಾಯ ತತ ಜ ಾರ ಹ ೇದ ಾ ಾ ॥೧೨॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 122


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಈಗ ನ ೆಯು ರುವ ದು ಏಳ ೇ ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರ. ಈ ಮನ ಂತರದ ಆ ಯ ನ ೆದ ಭಗವಂತನ


ಅವ ಾರ ೇ ಮ ಾ ವ ಾರ. ಸೂಯ ಪ ತ ಾದ ೈವಸ ತ ಮನು ಪ ವ ಜನ ದ ಸತ ವ ತ ೆಂಬ ೆಸ ನ
ಾಜ ಾ ದ. ಒ ಆತ ಅಘ ೕಡು ಾಗ ೊಗ ೆಯ ನ ಅಘ ಜಲದ ಒಂದು ಪ ಟ ೕನು
ಾ ತು. ಆ ೕನನು ಆತ ಒಂದು ಾ ೆ ಯ ಟ . ೕನು ಾ ೆ ಯ ಾತ ೆ ೆ ೆ ತು. ೊಳ ೆ ಟ . ಅದು
ೊಳದ ಆ ಾರದಷು ೆ ೆದು ಂ ತು. ನಂತರ ಕಡ ೆ ಟ. ಅ ಮ ಾ ಮತ ಾ ಭಗವಂತ ಮನು ೆ
ಶ ರೂಪದಶ ನ ೕ ದ. ಈ ೕ ಾ ೊಂಡ ಭಗವಂತ ಮನು ೆ ೇಳ ಾ ೆ: “ಇನು ಪ ಳಯ ಾ
ಎಲವ ಮುಳ ೋಗುತ ೆ. ಆದ ೆ ೕನು ಆ ಪ ಳಯ ೆ ಾಯುವ ಅಗತ ಲ. ನ ನು ಾನು ರ ೆ
ಾಡು ೇ ೆ. ೕನು ಮುಂ ನ ಮನ ಂತರದ ಪ ವೃ ೆ ೇ ಾದ ಎ ಾ ಾರ ಸಂಗ ಹವನು ದು ೊಂಡು,
ಮುಂ ನ ಮನ ಂತರದ ಾನ ಾನ ಾಡ ೇ ಾದ ಋ ಗಳ ೊ ೆ ೆ ಸಮುದ ೕರದ ಂತು
ಾಯು ರು. ಪ ಳಯ ಾಲದ ಸಮುದ ಉ ೆ ೕ ಊರೂರು ಮುಳ ಗುತ ೆ. ಆಗ ೕನು ಂತ ೆ ಒಂದು
ೋ ಬರುತ ೆ. ಆ ಭೂ ರೂಪದ ೋ ಯನು ನನ ಮೂ ನ ೕ ನ ೊಂ ೆಕ ಡು. ಾನು ನ ನು
ರ ಸು ೇ ೆ” ಎಂದು. ೕ ೆ ಪ ಳಯ ಾಲದ ಮತ ರೂಪದ ಾ ೊಂಡ ಭಗವಂತ ಮನುವನು
ರ ದ ೆ ೕ ಅಲ, ಮನು ೆ ಮತು ಋ ಗ ೆ ಾ ೋಪ ೇಶವನೂ ಾ ದ. ೕ ೆ ಭಗವಂತ ಮನು ೆ
ಾ ದ ಉಪ ೇಶ ೇ ಮತ ಪ ಾಣ. ಪ ಳಯ ಾಲದ ಮನುವನು ರ ೆ ಾ , ಪ ಳಯ ಂದ ಾರು
ಾ , ಮುಂ ನ ಮನ ಂತರ ೆ ಅನುವ ಾ ೊಟು ಅದೃಶ ಾದ ಭಗವಂತ. ೕ ೆ ಸಮಸ ೕವ
ಾಯಗ ಾ ಪ ಳಯ ಾಲದಲೂ ಾ ೋಪ ೇಶ ಾ ದ ಅವ ಾರ ಈ ಮ ಾ ವ ಾರ.
ಇದಲ ೆ ಕಲ ಪ ಳಯ ಾಲದ ಚತುಮು ಖನ ಾ ಂದ ೆಳ ೆ ಾ ದ ೇದಗಳನು ಹಯ ೕವ ಎನು ವ
ಅಸುರ ಅಪ ಾರ ಾಡು ಾ ೆ. ಇದ ಂ ಾ ಮುಂ ನ ಕಲ ದ ೇದ ಪರಂಪ ೆ ೕ ಾಶ ಾಗುವ ಪ
ಎದು ಾಗುತ ೆ. ಆಗ ಭಗವಂತ ಮತ ರೂಪ ಾ ಬಂದು ಹಯ ೕ ಾಸುರನನು ೊಂದು, ೇ ಾ ಾ
ೇವ ೆಗಳನು ರ ದ ಮತು ಸೃ ಯ ಆ ಯ ೇದವನು ಚತುಮು ಖ ೆ ೕ ದ. ಈ ಕು ಾದ ೆ ನ
ವರ ೆಯನು ಎಂಟ ೇ ಸ ಂಧದ ಾಣಬಹುದು.
ಇ “ಚತುಮು ಖನ ಾ ಂದ ೇದ ೆಳ ೆ ಾ ತು ಮತು ಅದನು ಅಸುರ ಅಪಹ ದ” ಎನು ವ ಾತನು
ೆಲವರು ೊಂದಲ ಾ ೊಳ ಾ ೆ. ೇದ ಈ ೕ ಾ ೕಳ ವ ವಸು ಅಥ ಾ ಪ ಸಕ ೇ ? ಇ ಾ ಪ ೆ
ೆಲವರದು. ಈ ಾತು ಅಥ ಾಗ ೇ ಾದ ೆ ಈ ಂ ೆ ಒಂದ ೇ ಸ ಂಧದ ವ ದ ಪ ಾಣದ ಮೂರು
ಾ ೆ ಮತು ರೂಪ ೆಯ ಏಳ ಧ ನಮ ೆ ರ ೇ ಾಗುತ ೆ. ಸಂ ಪ ಾ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ: ಇ
ೇದಗಳ ಅಪ ಾರ ಎಂದ ೆ ೇ ಾ ಾ ೇವ ೆಗಳ ಅಪ ಾರ.

೧೨. ಕೂ ಾ ವ ಾರ

ೕ ೋದ ಾವಮರ ಾನವಯೂಥ ಾ ಾ ಮನ ಥ ಾಮಮೃತಲಬಯ ಆ ೇವಃ ।


ಪೃ ೇನ ಕಚಪವಪ ದ ಾರ ೋತ ಂ ೇ ೋS ಪ ವತ ಕ ಾಣಕಂಡೂಃ ॥೧೩॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 123


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಇ ಚತುಮು ಖ ಾರದ ೆ ಭಗವಂತನ ಕೂ ಾ ವ ಾರವನು ವ ಸುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಇದು


ಸಮುದ ಮಥನದ ಕ ೆ. ಕ ೆಯಲು ಮಂದರ ೇ ಕ ೆ ೋಲು. ಮಂದರ ಪವ ತ ಕಡಲ ಮುಳ ೋಗದಂ ೆ
ಎ ದವ ಕೂಮ ರೂ ಭಗವಂತ. ಈ ಮಥನ ನ ೆ ರುವ ದು ಭೂ ಯ ಅಲ. ಇ ಸಮುದ ಎಂದ ೆ ಅದು
ೕರ ಸಮುದ . ಸೂ ಪ ಪಂಚದ ಸೂ ೕ ಗ ಂದ ನ ೆದ ಮಥನ ದು. ಈ ೕ ಮಂದರ ಪವ ತವನು
ೆನ ೕ ೆ ೊತ ಭಗವಂತ, ತು ೆಯ ೆನ ನು ತು ಾಗ ಗುವ ಆನಂದವನು , ೆಯ ಣದ
ಆನಂದವನು ಅನುಭ ದ ಎಂದು ಆಲಂ ಾ ಕ ಾ ಇ ೇ ಾ ೆ.
ಈ ಸಮುದ ಮಥನವನು ನಮ ಂ ಾಂಡದ ಅನ ಯ ಾ ೋ ದ ೆ: ಇದು ನಮ ಹೃದಯ
ಸಮುದ ದ ನ ೆಯ ೇ ಾದ ಾಸ ಗಳ ಮಥನ. ಾವ ನಮ ಕುಂಡ ಯ ನ ಾಸು ಯನು ಮನ ೆ ಂಬ
ಮಂದರ ಪವ ತ ೆ ಸು ಮಥನ ಾಡ ೇಕು. ೕ ೆ ಮಥನ ಾಡು ಾಗ ಮನಸು ಕು ಯದಂ ೆ ಭಗವಂತನ
ಆಶ ಯ ಪ ೆಯ ೇಕು. ಈ ೕ ಾಸ ಗಳ ಮಥನ ಾ ಾಗ ದಲು ಬರುವ ದು ಸಂಶಯ/ಅಪನಂ ೆ
ಎನು ವ ಷ. ಹೃದಯದ ನ ಈ ಷವನು ದಲು ೊರ ೆ ೆ ೆಯ ೇಕು. ಆನಂತರ ಅ ಾ ತ ದ
ಅಮೃತ ಾ ಮಥನ ನ ಳ ರುವ ೇ ಾಸುರ ಂದ ರಂತರ ನ ೆಯ ೇಕು.
ೕ ೆ ೇ ದಂ ೆ ಇದು ಎಂ ೋ ನ ೆದು ೋದ ಸಮುದ ಮಥನವ ೆ ೕ ಅಲ. ಅನು ನ ನ ಳ ೆ
ನ ೆಯ ೇ ಾದ ಮಥನ. ಇದ ೆ ೕ ಪ ರಂದರ ಾಸರು “ ೇಷ ಶಯನ ೇ, ಏಳ ಸಮುದ ಮಥನವ ಾಡು”
ಎಂ ಾ ೆ. ನಮ ೇಹ ೊಳ ೆ ಏಳ ಸಮುದ ಗ ೆ. ಇ ೇ ಏಳ ಶ ಚಕ ಗಳ (spiritual centers/ ಾ ಳ
ಗ ಂ ಗಳ ). ಇದರ ದಲ ೆಯದು ನಮ ಮಲ-ಮೂತ ಾ ರದ ಮಧ ದ ರುವ 'ಮೂ ಾ ಾರ ಚಕ '. ಇ ೇ
'ಉ ನ ಸಮುದ '. ಎರಡ ೆಯದು ೊಕು ಂದ ಸ ಲ ೆಳ ರುವ ' ಾ ಾನಚಕ '; ಇದು 'ಕ ನ ಾ ನ
ಸಮುದ '. ಇದು ಬದು ನ ಐ ಕ ಸುಖದ ಖು ೊಡುವ ಚಕ . ಇದಕೂ ೕ ೆ ೊಕು ನ ಾಗದ
'ಮ ಪ ರ ಚಕ ೆ. ಇದು ಾಮದ ಅಮ ನ ಸುಖ ೊಡುವ 'ಸುರ ಸಮುದ '. ಇದಕೂ ೕ ೆ 'ಅ ಾಹತ ಚಕ '.
ಇದ ೆ ೕ ತುಪ / ೆ ೆಯ ಸಮುದ ಅಥ ಾ ಹೃದಯ ಸಮುದ ಎನು ಾ ೆ. ಇ ಂದ ೕ ೆ ಅ ಾತ ದ ಶ
(Spiritual world) ೆ ೆದು ೊಳ ತ ೆ. ತ ದಲು ಭ ಯ ನವ ೕತವನು ಹೃದಯದ ತುಂ
ಭಗವಂತ ೋಸ ರ ಾಯುವ ಾಧ ೆ ಾ ರಂಭ ಾಗುವ ೇ ಇ ಂದ. ಇನೂ ೕಲ ೆ ೋದ ೆ ' ಶು ಚಕ '.
ಅಥ ಾ ಸ ನ ಸಮುದ . ಇ ಾ ಯು ಾಲದ ಾಗು ಾ ೆ. ಅದ ಂ ಾ ೆ ೆ ೕರ ಾಗರ ಅಥ ಾ
ಆ ಾಚಕ . ಇದು ಭೂ - ಮಧ ದ ಭಗವಂತನನು ಾಣುವಂತಹದು. ಇ ೇ ೕರ ಾ ಾದ ಭಗವಂತನ
ದಶ ನ. ಇದ ಂ ಾ ೆ ೆ ಸಹ ಾ ರ ಅಥ ಾ ಅಮೃತ ಾಗರ. ಇವ ಮನುಷ ನ ಬದುಕನು ಧ ಸುವ ಏಳ
ಮ ಾಸಮುದ ಗಳ . ಇಂತಹ ಅಂತರಂಗದ ಸಮುದ ದ ೆ ೆ ನಮ ನು ಎತರ ೆ ೕ ಸುವ ಭಗವಂತ
ಮ ೋದ ಶಯಃ. ನ ಳ ನ ೇ ಾಸುರ ಂದ ಮಥನ ನ ೆದು, ಷ ಕ ೆದು ಅಮೃತ ಬರಲು ನಮ ೆ ಈ
ಭಗವಂತನ ೆರವ ೇಕು. ಕೂಮ ಾ , ಮೂ ಾ ಾರ ಾ ಂತು ಆತ ನ ೆಸ ೇಕು. ಸಪ ಾಗರಗಳ ಮಥನ
ನ ೆ ಾಗ ಅ ಅಮೃತಕಲಶ ದು ಧನ ಂತ ೕ ೆದು ಬರು ಾ ೆ.
[ಕೂ ಾ ವ ಾರ ಕು ಾದ ಸಂ ಪ ವರ ೆಯನು ಇ ೕಡ ಾ ದು, ಇದರ ಪ ಣ ವರ ೆಯನು ಮುಂ ೆ
ಎಂಟ ೇ ಸ ಂಧದ ಾಣಬಹುದು. ಕೂ ಾ ವ ಾರದ ೊ ೆ ೆ ನ ೆದ ೕ ಅವ ಾರವನು ಇ
ವ ಲ. ಧನ ಂತ ಅವ ಾರ ಎರಡು ಾ ನ ೆ ದು ಅದನು ಸ ೕಕ ಮುಂ ೆ ೇಳ ಾ ೆ. ಎರಡು

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 124


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಧನ ಂತ ಯ ದಲ ೆಯದು ಸಮುದ ಮಥನದ ಬಂದ ಾ ಾ ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರ ಾಗೂ


ಎರಡ ೆಯದು ೈದ ಾಸ ವನು ಪ ಚ ದ, ಆಯು ೇ ದ ಪ ವತ ಕ ಾದ ಾ ೕ ಾಜನ ಧನ ಂತ ಾ
ನ ೆದ ಭಗವಂತನ ಆ ೇ ಾವ ಾರ].
ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರಗಳನು ಾ ಾನುಕ ಮ ಾ ೋಡು ಾಗ ಕೂ ಾ ವ ಾರ ಮತು ಾಮನ ಅವ ಾರ ೆ
ಸಂಬಂ ದಂ ೆ ಒಂದು ಸಮ ೆ ಎದು ಾಗುತ ೆ. ನಮ ೆ ದಂ ೆ ಕೂ ಾ ವ ಾರದ ನಂತರ ನರ ಂಹ
ಅವ ಾರ ಾ ೆ. ಆ ನಂತರ ಾಮನ ಅವ ಾರ. ೕ ಾ ಾಲಕ ಮಕ ನುಗುಣ ಾ ಇ ಸಮುದ ಮಥನವನು
ನರ ಂಹ ಮತು ಾಮನ ಅವ ಾರಕೂ ದಲು ೇ ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಒಂದು ಕ ೆ “ಬ ಚಕ ವ
ಸಮುದ ಮಥನ ಾಲದ ೇವ ೆಗಳ ರುದ ೋ ಾ ದ” ಎನು ವ ಕ ೆ ಂ ೆ. ಈ ಕ ೆ ನಮ ನು
ೊಂದಲ ೊ ಸುತ ೆ. ಾಮ ಾವ ಾರ ಾಲದ ಬ ಚಕ ವ ಕೂ ಾ ವ ಾರ ಾಲದ ೇ ೆ ಬಂದ
ಎನು ವ ದು ನಮ ೊಂದಲ. ಈ ಷಯ ಸ ಷ ಾಗ ೇ ಾದ ೆ ನಮ ೆ ಇ ಾಸದ ನ ೆದ ಎರಡು
ಸಮುದ ಮಥನ ರ ೇಕು. ಎರಡು ಸಮುದ ಮಥನಗಳ ಒಂದು ೈವತ ಮನ ಂತರದ ಾಗೂ ಇ ೊ ಂದು
ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರದ ನ ೆ ೆ. ಬ ೇವ ೆಗ ೆ ಂ ೆ ೋ ಾ ದ ಕ ೆ ೈವತ ಮನ ಂತರ ೆ
ಸಂಬಂ ದು. ಆದ ೆ ೕ ೆ ೇ ರುವ ಭಗವಂತನ ಕೂ ಾ ವ ಾರ ಮತು ಸಮುದ ಮಥನ ೈವಸ ತ
ಮನ ಂತರದ ನ ೆ ರುವ ದು. ಆದ ಂದ ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರದ ನ ೆದ ಸಮುದ ಮಥನ ಪ ಾದನ
ಜನನ ಂತ ದಲು ಾಗೂ ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರದ ಮ ಾ ವ ಾರದ ನಂತರ ನ ೆದ ಘಟ ೆ. ಈ ಾಲದ
ಬ ೇವ ೆಗಳ ರುದ ೋ ಾ ರ ಲ. ಏ ೆಂದ ೆ ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರದ ಸಮುದ ಮಥನ ಾಲದ ಇನೂ
ಬ ಯ ಜನನ ೇ ಆ ರ ಲ. ಇನು ೈವತ ಮನ ಂತರದ ೇ ೆ ಬ ಚಕ ವ ಸಮುದ ಮಥನದ
ಾ ೊಂ ದ ಎನು ವ ದನು ವ ಸು ಾ ಆ ಾಯ ಮಧರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಪ ಮನ ಂತರಂ ಾ ಯಃ
ಪ ಾ ಾ ಾಃಪ ಾ ೆ” ಎಂದು. ಅಂದ ೆ ಪ ಾದನ ಸಂತ ಪ ೕ ಮನ ಂತರದ ಹುಟು ಾ ೆ ಎಂದು. ಪ ೕ
ಮನ ಂತರದ , ಪ ೕ ಯುಗದ , ಪ ಕಲ ದ ೆಲವ ಘಟ ೆಗಳ ಪ ನ ಾವತ ೆ ೊಳ ತ ೆ. ಒ ನ
ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ ೈವತ ಮನ ಂತರದ ಯೂ ಕೂ ಾ ಒಬ ಬ ಚಕ ವ ಇದ ಾಗೂ ಆತ ಸಮುದ ಮಥನದ
ಾ ೊಂ ದ. ಈ ಎ ಾ ಷಯಗಳನು ಸಮ ಾ ೋ ಾಗ ನಮ ೊಂದಲ ಪ ಾರ ಾಗುತ ೆ.
ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ವ ಾಹ ಅವ ಾರ ಾ ಯಂಭುವ ಮನ ಂತರದ ೇ ನ ೆ ದು, ಅ ೇ ರೂಪ ಮರ
ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರದ ಾ ೊಂ ರುವ ದ ಂದ, ಮ ಾ ವ ಾರ ಮತು ಕೂ ಾ ವ ಾರದ ನಂತರ
ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರದ ನ ವ ಾಹನ ಕು ತು ಇ ಮ ೆ ವ ಸುವ ಲ. ಇ ಕೂ ಾ ವ ಾರದ ನಂತರ
ೇರ ಾ ನರ ಂಹ ಅವ ಾರವನು ೇಳ ಾ ೆ. ಆದ ೆ ನಮ ೆ ದಂ ೆ ವ ಾಹನನು ಟು ನರ ಂಹ ಲ.
ಕೃಷ- ಾಮರು ಒಂದು ೋ ಾದ ೆ ವ ಾಹ-ನರ ಂಹ ಇ ೊ ಂದು ೋ . ಓಂ ಾರದ ಅ- ಾರ ಮತು ಉ-
ಾರ ಾಚ ಾ ಕೃಷ- ಾಮ ದ ೆ, ಮ- ಾರ ಮತು ಾದ- ಾಚ ಾ ನರ ಂಹ-ವ ಾಹ ಾ ೆ. ಭಗವಂತನ
ಈ ಾಲು ರೂಪಗಳ ಪ ಣವ(ಓಂ ಾರ) ಪ ಾದ ರೂಪಗ ಾ ೆ. ಮುಖ ಾ ರಣ ಕ ಪ ಮತು
ರ ಾ ರ ಸಂ ಾರ ಾ ಾಗೂ ಜಯ- ಜಯರ ಉ ಾರ ಾ ೕ ಆದ ಭಗವಂತನ ರೂಪಗ ವ .
ಭಗವಂತ ವ ಾಹ ಾ ರ ಾ ನನು ೊಂದ ಮತು ನರ ಂಹ ಾ ರಣ ಕ ಪ ವನು ೊಂದ. ಈ ೈತ ೇ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 125


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಪ ನಃ ಾವಣ-ಕುಂಭಕಣ ಾ ಬಂ ಾಗ ಭಗವಂತ ಾಮ ಾ ಬಂದು ಅವರನು ಗ ದ. ನಂತರ ಅ ೇ


ೈತ ರು ಶು ಾಲ-ದಂತವಕ ಾ ಬಂ ಾಗ ಭಗವಂತ ೕಕೃಷ ರೂಪದ ಬಂದು ಅವರ ಹರಣ ಾ ದ.
ರ ಾ - ರಣ ಕ ಪ , ೆಸ ೇ ಸೂ ಸುವಂ ೆ ಒಬ ನದ ೕ ೆ ಕ ಟ ವನು ಾಗೂ ಇ ೊ ಬ ನ ವನು
ತನ ತ ೆ ಂ ಾ ೊಂಡವನು. ನ ಳಗೂ ಈ ೈತ ಾ ೆ. ಉಪ ಷ ನ ೇಳ ವಂ ೆ: ರಣ ೕನ
ಾ ೆ ೕಣ ಸತ ಾ ತಂ ಮುಖ , ತತ ಂ ಪ ಷನ ಾವೃಣು ಸತ ಧ ಾ ಯ ದ ಷ ೕ. ಸತ ದ
ೕ ೆಯನು ನದ ತ ೆ ಂದ ಮು ೊಂಡು ಾ ಂದು ಬದುಕು ೇ ೆ. ಆದ ಂದ ಇಂದು ನಮ ೆ ಸತ
ೇಡ ಾ ೆ. ಈ ೕ ನದ ೕ ೆ ಕ ಡ ೇ ನ ಯನ ೕ ೆ ಕ ಡುವಂ ಾಗಲು ಾವ ವ ಾಹ-
ನರ ಂಹನನು ನ ಳ ೆಆ ಾ ವ ೊ ೊಳ ೇಕು. ಆದ ೆ ನರ ಂಹ-ವ ಾಹ ಉ ಾಸ ೆ ಕೃಷ- ಾಮರ
ಉ ಾಸ ೆ ಂತ ಷ ಾದುದು. ಈ ಉ ಾಸ ೆ ಾಡು ಾಗ ತುಂ ಾ ಎಚ ರ ಅಗತ . ನಮ ೋಷ ಾಗ
ಅದು ನಮ ೆ ೕ ಸುಟು ಡುವ ಾಧ ೆ ಇ ೆ. ಆದರೂ ಕೂ ಾ ಪ ಾದವರದ ನರ ಂಹ “ಅಭಕ-ಜನ-ಸಂ ಾ ೕ
ಭ ಾ ಾಮಭಯಪ ದಃ ” ಎನು ವ ಾತನು ೆ ೆದು ಾವ ನಮ ಪ ಯತ ವನು ಮುಂದುವ ಸ ೇಕು. ಬ , ಈ
ೆ ೆ ಂ ೆ ಚತುಮು ಖನ ಮುಂ ನ ಾತ ಾ ೋಣ.

೧೩. ಪ ಾದವರದ ನರ ಂಹ

ೆ ಷ ೕರುಭಯ ಾ ನೃ ಂಹರೂಪಂ ಕೃ ಾ ಭ ಮ ಭು ಕು ದಂಷ ಕ ಾಳವಕ ।


ೈ ೆ ೕಂದ ಾಶು ಗದ ಾS ಪತಂತ ಾ ಾ ದೂ ೌ ಾತ ದ ಾರ ನ ೈಃ ಸು ರಂತ ॥೧೪॥

ಇ ಚತುಮು ಖನು ಭಗವಂತನ ನರ ಂಹ ಅವ ಾರವನು ಾರದ ೆ ವ ಸು ಾ ೇಳ ಾ ೆ: “ ಇದು


ಮೂರು ೋಕದ ಭಯವನು ಪ ಹ ದ ರೂಪ” ಎಂದು. ರಣ ಕ ಪ ಬ ಹ ಂದ ವರ ಪ ೆದು ಮೂರು
ೋಕಗ ಗೂ ಕಂಟಕ ಾ ೆ ೆ ಾಗ ಭಗವಂತ: ಾರುವ ಕಣು, ೋ ೆ ಾ ೆಗಳ , ಗಂ ದ ಹುಬು ,
ಂದ ೆಂ ಯನು ಗುಳ ವ ಭಯಂಕರ ೕ ೆಯ ನರ ಂಹ ರೂಪ ಂದ ಾ ೊಂಡ. “ಭಯಂಕರ ರೂ
ಆದ ೆ ಭಯ ಾ ” ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ಮೂರು ೋಕದ ಭಯ ಪ ಾರ ಾ ೕ ಭಗವಂತ ೊಟ
ಭಯಂಕರ ರೂಪ ಈ ನರ ಂಹ ರೂಪ.
ಭಗವಂತ ಏ ೆ ಈ ೕ ಭಯಂಕರ ರೂ ಾ ಬಂದ ಎಂದ ೆ: ಅದು ಅವ ೆ ಅ ಾಯ ಾ ತು. ಇದು
ಆತನ ಭಕ ೇ ತಂ ಟ ಪ . ರಣ ಕ ಪ ೂೕರ ತಪಸು ಾ ಚತುಮು ಖನ ವರವನು ೇ ದ:
“ನನ ನು ಾರೂ ಾವ ಆಯುಧ ಂದಲೂ ೊಲ ಾರದು, ಹಗಲೂ ೊಲ ಾರದು, ಾ ಯೂ ೊಲ ಾರದು.
ೇವ ೆಗಳ -ಮನುಷ ರು ಅಥ ಾ ಾ ಗ ಂದ ನನ ೆ ಾವ ಬರ ಾರದು. ೆಳ ೆ, ಒಳ ೆ, ಭೂ ಯ ೕ ೆ,
ಆ ಾಶದ ಾನು ಾಯ ಾರದು” ಎನು ವ ವರವದು. ಈ ಾರಣ ಾ ೕ ಭಗವಂತ ಾ ಯ ಮುಖ ರುವ,
ಆದ ೆ ಮನುಷ ೇಹ ರುವ ನರ ಂಹ ಾ ಬರ ೇ ಾ ತು. ಒಳಗೂ ಅಲ, ೊರಗೂ ಅಲ- ೊ ಲ ;
ಹಗಲೂ ಅಲ, ಾ ಯೂ ಅಲ- ಮುಸ ಂ ೆಯ , ಭೂ ಯ ೕಲೂ ಅಲ, ಆ ಾಶದಲೂ ಅಲ- ೊ ೆಯ ೕ ೆ;
ಾವ ೇ ಆಯುಧ ಬಳಸ ೇ ತನ ೈ ಉಗು ಂದ ರ ಾ ನ ಉದರವನು ೕ ೊಂದ ಭಗವಂತ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 126


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಚತುಮು ಖ ೊಟ ವರ ೆ ಾವ ೇ ಭಂಗ ಾರದಂ ೆ ಅದನು ಉ ದುಷ ಸಂ ಾರ ಾ ದ ಭಗವಂತನ


ಷ ರೂಪ ಈ ನರ ಂಹ ರೂಪ.
ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ೇವರು ಮತು ಧಮ ವನು ಅಧ ಯನ ಾಡ ಾರದು ಎಂದು ೇಧ ೇ ದವರ
ದ ಗ ‘ ೇನ’. ಆತನ ನಂತರ ಈ ೕ ಯ ಾನೂನನು ತಂದವ ರಣ ಕ ಪ . ಈತ ತನ ಮಗ ೆ ಾಠ
ೇಳ ವ ಅ ಾ ಪಕ ಾದ ಶಂ ಾಮಕ ೆ ೇವರು ಮತು ಧಮ ವನು ಮಕ ಳ ತ ೆ ೆ ಾಕಕೂಡದು ಎಂದು
ಕಟ ಪ ೆ ಾ ದ. ಈ ೕ ಪ ಾದನ ಾ ಾ ಸ ಗುರುಕುಲದ ನ ೆಯು ರು ಾಗ ಒ ರಣ ಕ ಪ
ತನ ಮಗ ಏನನು ಕ ಾ ೆ ಎಂದು ಯ ೊ ೕಸ ರ ಆತನನು ಕ ೆದು ತನ ೊ ೆಯ ೕ ೆ
ಕು ೊಂಡು: “ಗುರುಕುಲದ ಏನನು ಕ ೆ” ಎಂದು ೇಳ ಾ ೆ. ಆಗ ಪ ಾದ ೇಳ ಾ ೆ: “ಶ ವಣಂ
ೕತ ನಂ ೋಃ ಸ ರಣಂ ಾದ ೇವನಂ, ಅಚ ನಂ ವಂದನಂ ಾಸ ಂ ಸಖ ಾತ ೇದನಂ”( ಾಗವತ:
೭-೫-೨೩). “ ಾನು ನವ ಧ ಭ ಯನು ಕ ೆ” ಎಂದು ಪ ಾದ ೇ ಾಗ, ರಣ ಕ ಪ ೋಪ ೊಂಡು ಆತನ
ಗುರುಗ ಾದ ಶಂ ಾಮಕ ರನು ಗದ ಸು ಾ ೆ. ಅವರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಇ ಾ ವ ದನೂ ಾವ ೇ ೊ ಲ,
ಆದ ೆ ೇ ೋ ಆತ ೇ ಕ ಾ ೆ” ಎಂದು. ಆಗ ೊ ೆಯ ಕು ದ ಪ ಾದನನು ತ , ಅಂತಹ ೆ ಯನು
ಕ ಯಕೂಡದು ಎಂದು ಎಚ ೆಯನು ೊಟು ಕ ಸು ಾ ೆ ರಣ ಕ ಪ . ನಂತರ ಮರ ಆರು ಂಗಳ ನಂತರ
ಪ ನಃ ಮಗನ ೆ ಯನು ಪ ೕ ಾಗ ಪ ಾದ ಮರ ಭಗವಂತನ ಕು ತು ಾತ ಾಡು ಾ ೆ. ಆಗ
ೋಪ ೊಂಡ ರಣ ಕ ಪ “ ಾರು ನ ೆ ನನ ಮುಂ ೆ ಈ ಾತ ಾ ಡುವ ೈಯ ೊಟ ವನು” ಎಂದು
ೇಳ ಾ ೆ. ಇದ ೆ ಉತ ಸು ಾ ಪ ಾದ ೇಳ ಾ ೆ: “ ೊ ಳ ದು ನ ೆ ಾರು ಬಲ ೊ ಾ ೋ
ಅವ ೇ ನ ೊ ಳ ದು ನನ ೆ ಈ ೈಯ ವನು ೊ ಾ ೆ” ಎಂದು. ನ ೇವಲಂ ೕ ಭವತಶ ಾಜ , ಸ ೈ
ಬಲಂ ಬ ಾಂ ಾಪ ೇ ಾಂ ( ಾಗವತ: ೭-೮-೮). ಈ ಾತನು ೇ ೋಪ ೊಂಡ ರ ಾ ಅ ೇಕ
ಧದ ಪ ಾದನನು ೊ ಸುವ ಪ ಯತ ಾಡು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಎ ಾ ಪ ಯತ ದಲೂ ಆತ ೋಲು ಾ ೆ.
ೊ ೆ ೆ ಭಯ ೕತ ಾ ದರೂ ೈಯ ದ ಅ ನಯ ಾಡು ಾ ಪ ಾದನ “ ನ ನು ಾಯುವ ಆ ನ
ಭಗವಂತ ಎ ೆ ೆ ಇ ಾ ೆ ಎಂ ಯ ಾ, ಆತ ಈ ಕಂಬದ ಯೂ ಇ ಾ ೆ ೕ” ಎಂದು ೇಳ ಾ ೆ. ಆಗ
ಪ ಾದ: “ಭಗವಂತ ನನ , ನ , ಎ ಾಕ ೆ, ಈ ಕಂಬದ ಯೂ ಕೂ ಾ ಇ ಾ ೆ” ಎಂ ಾಗ, ರಣ ಕ ಪ
ಅಹಂ ಾರ ಮತು ಭಯ ಂದ ಕಂಬವನು ತನ ಗ ೆ ಂದ ಚಚ ಲು, ಕಂಬ ಒ ೆದು ನರ ಂಹ ಪ ತ ಾಗು ಾ ೆ.
ಈ ೕ ಉಗ ರೂಪದ ಬಂದು ರಣ ಕ ಪ ವನು ಎ ತನ ೊ ೆಯ ೕ ಟು ೊಂಡು ಉಗು ಂದ ಆತನ
ೇಹವನು ಬ ೆದು, ಆತನ ಕರುಳನು ತನ ೊರಳ ಧ ಸು ಾ ೆ ನರ ಂಹ.
ಆ ಾಯ ಮಧರು ಭಗವಂತನ ಈ ನರ ಂಹ ಅವ ಾರವನು ೧. ಾದೂ ಲ ೕ ತ ಮತು ೨. ಸ ಗ ಾ
ಎನು ವ ಎರಡು ಛಂದ ನ ಅದು ತ ಾ ೆ ೆ ದು ಈ ೕ ವ ಾ ೆ: ೧. ಾಂತ ಾ ಪ ರುಹೂತ
ೈ ಬಲವ ಾತಂಗ ಾದ ದ ಾ ಕುಂ ೋ ಾ ಾಟ ಾ ಕಪಟು ಪ ೆ ೕಕ ವ ಾ ಾಃ.
೨. ೕಮ ಂ ೕರ ಾಸ ಪ ತತಸುನಖ ಾ ಾ ಾ ಾ ದೂರ ಪ ಧಸ ಾ ನ ಾಂತ ಪ ತತಮನ ಾ
ಾ ಾಭೂ ಾ ೈಃ. ಇದು ನರ ಂಹ ಅವ ಾರವನು ಎರಡು ಛಂದ ನ ೆ ೆ ದ ಅತ ದು ತ ರಚ ೆ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 127


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ರಣ ಕ ಪ ನ ಅಂತ ಂದ ತ ೆ ಂ ನ ೆಳ ನ ತ ೕಹ ಕ ೆಯುವಂ ಾಗುತ ೆ. ಾಧಕ ೆ


ೕಹವನು ೕರುವ ಹಂತದ ಾ ೆಯ ೆಳ ೆ, ತ ೆ ಂ ನ ೆಳ ೆ ಏ ಾದರೂ ಧನವನು ಇಟ ೆ ೆ
ಬರುವ ಲವಂ ೆ. ರಣ ಕ ಪ ೊರ ೋಗು ಾಗ ಆತ ನಮ ನು ನಡು ಡು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಾವ
ಚ ತ ಾಗ ೇ ಇದ ೆ ಆಗ ರಣ ಕ ಪ ೊರಟು ೋ ನ ಳ ೆ ನರ ಂಹ ಬಂದು ಕೂರು ಾ ೆ. ದಲು
ಮತ ಾ ಬಂದು ೇದ ಾಙ ಯವನು ೊಟ ಭಗವಂತ, ಕೂಮ ಾ ಸಮಸ ಾಸ ದ ಮಥನ ಾಡಲು
ಂತ. ಆದರೂ ೇ ಾಥ ಂತ ದುಡು ಮುಖ ಾ ಾಗ ವ ಾಹ-ನರ ಂಹ ಾ ಬಂದು ತ( ರಣ )
ೕಹ ಂದ ಡುಗ ೆ ಾ ದ. [ನರ ಂಹ ಅವ ಾರದ ಕು ಾದ ಸಂ ಪ ವರ ೆಯನ ೆ ೕ ಇ
ೕಡ ಾ ದು, ಇದರ ಪ ಣ ವರ ೆಯನು ಮುಂ ೆ ಏಳ ೇ ಸ ಂಧದ ಾಣಬಹುದು]

೧೪. ಗ ೇಂದ ೆ ೕ ೕ ದ ಾಪಸ ಾಮಕ ಹ ಃ

ಮುಂ ನ ೆ ೕಕದ ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ ಾರದ ೆ ವ ಸುವ ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರ ಗ ೇಂದ ನನು ಉ ಾರ


ಾ ದ ‘ಹ ’ ಾಮಕ ರೂಪ. ಈ ರೂಪ ಾವ ದು ಎನು ವ ಬ ೆ ಾ ಾ ನ ಾರದ ೊಂದಲ ತು. ಆದ ೆ
ಖ ತ ಾ ಈ ರೂಪ ಾವ ದು ಎಂಬುದನು ಆ ಾಯ ಮಧರು ತಮ ಾಗವತ ಾತ ಯ ಣ ಯದ
ೋ ೊ ಾ ೆ. ಅ ಆ ಾಯ ರು ಮತ ಪ ಾಣದ ಉಕ ಾದ ಈ ಅವ ಾರದ ವರ ೆಯನು
ೕ ಾ ೆ. ಮತ ಪ ಾಣದ ೇಳ ವಂ ೆ: ಹ ಾಪಸ ಾ ಾ ೌ ಾತಸಪ ೈ ಮನುಃ । ಗ ೇಂದ ಂ
ೕಚ ಾ ಾಸ ಸಸಜ ಚ ಜಗ ಭುಃ ॥ ಇ ಾ ೆ ೕ॥ ಇ ಸ ಷ ಾ ೇಳ ವಂ ೆ: ಗ ೇಂದ ನನು
ಉದ ದಹ ಾಪಸ ಾಮಕ. ಈತ ೇ ಾಪಸ ಮನ ಂತರದ ಮನು. ಯವ ತನ ಎರಡ ೇ ೆಂಡ ಯ
ಜ ದ ಮೂರು ಜನ ಮಕ ಳ (ಉತಮ, ಾಪಸ ಮತು ೈವತ) ಾಪಸ ಸ ಯಂ ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರ.
ಾಪಸ ಾಮಕ ಹ ಗ ೇಂದ ನನು ಉದ ದ ಕ ೆಯನು ಇ ಸಂ ಪ ಾ ಎರಡು ೆ ೕಕಗಳ ೇ ಾ ೆ.
ಮುಂ ೆ ಇದರ ಾರ ಾದ ವರ ೆಯನು ಾಲು ಅ ಾ ಯಗಳ ೇಳ ಾಗುತ ೆ. ಂ ೆ ಾ ತಃ ಾಲದ
ಸಂಪ ಣ ಗ ೇಂದ ೕ ವನು ಾ ಾ ಾಣ ಾಡು ದರು. ಒಂದು ೇ ೆ ಅದು ಾಧ ಾಗ ೇ ಇ ಾಗ
ಇ ೇಳ ಾದ ಸಂಗ ಹ ಗ ೇಂದ ೕ ದ ೆ ೕಕವನು ಾ ತಃ ಾಲದ ೋತ ದ ೇ ೇಳ ವ ದು
ರೂ .

ಅಂತಃಸರಸು ರುಬ ೇನ ಪ ೇ ಗೃ ೕ ೋ ಾ ೇಣ ಯೂಥಪ ರಂಬುಜಹಸ ಆತ ಃ ।


ಆ ೇದ ಾ ಪ ರು ಾ ಲ ೋಕ ಾಥ ೕಥ ಶ ವಃ ಶ ವಣಮಂಗಳ ಾಮ ೇಯ ॥೧೫॥

ಸ ಾ ಹ ಸಮರ ಾ ನಮಪ ೕಯಶ ಾ ಯುಧಃ ಪತಗ ಾಜಭು ಾ ರೂಢಃ ।


ಚ ೆ ೕಣ ನಕ ವದನಂ ಾಟ ತ ಾ ಹ ೇ ಪ ಗೃಹ ಭಗ ಾ ಕೃಪ ೕಜ ಾರ ॥೧೬॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 128


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಅರಣ ದ ಮಧ ದ ಒಂದು ೆ ೆ. ಆ ೆ ೆ ೆ ೕರು ಕು ಯ ೆಂದು ಆ ೆಗಳ ಗುಂ ಂದು ಬಂ ೆ. ಈ ಆ ೆಗಳ


ಗುಂ ನ ಾಯಕ ಗ ೇಂದ . ಾ ಾನ ಾ ಆ ೆಗಳ ಒಂ ಾ ಚ ಸುವ ಲ. ಅವ ಗುಂ ಾ
ಾ ಸುತ ೆ ಮತು ಆ ಗುಂ ನ ಬ ಷ ಾ ರುವ ಆ ೆ ಗುಂ ನ ಾಯಕ ಾ ರುತ ೆ. ಇ ೇ ೕ ಇ
ಬ ಷ ಾ ರುವ ಗ ೇಂದ ಈ ಆ ೆಗಳ ಗುಂ ನ ಾಯಕ ಾ ದು, ೕರು ಕು ಯ ೆಂದು ಸ ೋವರ ೆ
ಇ ಾ ೆ. ಆ ಸ ೋವರದ ಒಂದು ಬ ಷ ಸ ೆ ಾಸ ಾ ತು. ಅದು ಇತರ ಆ ೆಗಳನು ಟು
ೇರ ಾ ಬಂದು ಗ ೇಂದ ನ ಾಲನು ಕ ತು. ನಮ ೆ ದಂ ೆ ಆ ೆ ಬ ಷ ಾ . ಆದ ೆ ೕ ನ ಒಳ ೆ
ಸ ೆ ಅತ ಂತ ಬ ಷ. ಾಲನು ಸ ೆಕ ಾಗ ಗ ೇಂದ ಅದ ಂದ ತ ೊಳ ಲು ಅ ೇಕ ೕ ಂದ
ಪಯ ೋತು, “ಇನು ನನ ನು ಾರೂ ರ ಸ ಾರರು, ನನ ೆ ಾ ೇ ಗ ” ಎಂದು
ೕ ಸ ಾರಂ ದ. ಆಗ ಆತ ೆ ಜ ಾ ಂತರದ ೆನ ಾಗುತ ೆ. ಪ ವ ಜನ ದ ಬಹಳ ೊಡ ಭಕ ಾ ದ
ಾಜ ೇ ಈ ಆ ೆ. ಂ ನ ಜನ ದ ಭಗವಂತನನು ಆ ಾಧ ೆ ಾ ದ ಂದ ಪ ವ ಜನ ದ ಸಂ ಾ ರ ಆ
ಆ ೆಯ ಉ ತು. “ ಾ ನು ಬದು ಉ ಯುವ ಾಧ ೆ ಇಲ. ಾರೂ ನನ ನು ಬದು ಸ ಾರರು” ಎಂದು
ೕ ಾ ನ ಾ ದ ಆ ೆ ಭಗವಂತನನು ಾ ಾಯಲು ಧ ತು. ಭಗವಂತ ಬಂದು ರ ದ ೆ
ಬದುಕುವ ದು, ಇಲ ದ ೆ ಭಗವಂತನ ಸ ರ ೆ ಾ ಾಯುವ ದು ಎಂದು ಧ , ಸ ೋವರದ ನ ಒಂದು
ಕಮಲದ ಹೂವನು ತನ ೊಂ ಂದ ತು ೕಲ ೆ , ಮರಣ ಸಂಕಟದಲೂ ಭಗವಂತನ ಗುಣಗಳನು
ಸರ ೆ ಾ ತು ಆ ೆ.
“ಆ ಗುರು, ಅ ಲ ೋಕ ಾಥ, ೕಥ ಶ ವಃ, ಶ ವಣಮಂಗಳ ಾಮ ೇಯ, ಾ ಾಯಣ ನನ ನು ಾ ಾಡು”
ಎನು ವಂ ೆ ಗ ಾ ಕೂ ತು ಆ ೆ. ಭಗವಂತ ಸಮಸ ಾಧ ಾ ಶ ೕರದ ರುವ ೕವಗ ಗೂ ಆ . ಆತ
ೕವಗ ೆ ಶ ೕರವನು ೊಟು ಾಧಕರನು ಸೃ ಾಡು ಾ ೆ ಮತು ೊ ೆ ೊ ಆತನ ಶ ೕರವನು
ಾಶ ಾ ೕ ೕಡು ಾ ೆ. ೕವ ಾ ದ ಾಧ ೆಯನು ೕ ಾರ ಾ ರ ೆ ಾಡುವವನು ಆ
ಭಗವಂತ. ಸಮಸ ತ ಾ ಾ ೇವ ೆಗ ೆ ಂ ೆ ಈ ೇಹ ೊಳ ದು, ನಮ ನು ೆ ೕರ ೆ ಾಡುವ
ಭಗವಂತ ಅ ಲ ೋಕ ಾಥ. ಆತ ಬ ಾ ಂಡ- ಂ ಾಂಡ ಾಮಕ. ಆತನ ಪ ೕ ಾಮವ ಗುಣ ಾಚಕ.
ಅಂತಹ ಭಗವಂತನ ಾಮಸ ರ ೆ ಾ ಾಥ ೆ ಾ ದ ಗ ೇಂದ .
ಇ “ಸ ಾ ಹ ಃ” ಎಂ ಾ ೆ. ಇ ೕ ೆ ೆ ಮುದ ಣ ೊಂ ರುವ ಾಗವತ ಪ ಸಕಗಳ ಇದನು “ಶು ಾ ಹ ಃ”
ಎಂದು ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಆದ ೆ ಸ ಾದ ಾ ೕನ ಾಠ “ಸ ಾ ಹ ಃ”. ಭಗವಂತ ಸ ದ
ಎಂದ ೆ ಉ ಾರ ಾಡ ೇಕು ಎಂದು ಧ ದ ಎಂದಥ . ಗ ೇಂದ ನನು ಸ ೆಯ ಾ ಂದ ತ
ಆತನ ಾಪ ೕಚ ೆ ಾ , ಉದ ಸ ೇಕು ಎಂದು ಭಗವಂತ ಸಂಕ ದ. ತನ ನು ರ ಸು ಎಂದು
ಾ ದ ಗ ೇಂದ ನ ಮುಂ ೆ ಭಗವಂತ ಗರು ಾರೂಢ ಾ (ಗರುಡನ ೆಗ ೇ ಂತ ರೂಪ ಂದ)
ಾ ೊಂಡು, ತನ ಚಕ ಂದ ಸ ೆಯನು ೕ , ಆ ೆಯನು ರ ಅದರ ೊಂ ಲನು ದು ೕ ೆ
ತಂದ ಭಗವಂತ. ಭಗವಂತನ ಚಕ ಸ ಶ ಂದ ಸ ೆ ಾಪ ಂದ ಮುಕ ಾ ಗಂಧವ ರೂಪ ತ ೆದ ೆ,
ಗ ೇಂದ ಭಗವಂತನ ಹಸ ಸಶ ಂ ಾ ಾಪ ೕಚ ೆ ೊಂಡು ಭಗವಂತನ ೋಕವನು
ೇರುವಂ ಾ ತು. ಈ ೕ ಇಬ ರನು ಾಪ ಂದ ೕಚ ೆ ಾ ಕರು ದ ಈ ಘಟ ೆ ಾಪಸ ಾಮಕ
ಭಗವಂತನ ಾಪಸ ಮನ ಂತರದ ನ ೆದ ೕ ೆಗಳ ಒಂದು.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 129


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

[ಈ ೆ ೕಕದ ಭಗವಂತ ಗರುಡನ ೆಗ ೇ ಬಂದ ಎಂ ಾ ೆ. ಗರುಡ ೆ ಮುಖ ಾ ಎರಡು ರೂಪಗ ೆ.


ಮನುಷ ರೂಪ ಾಗೂ ಪ ಯ ರೂಪ. ಆತ ಪ ಯ ರೂಪ ಂದಲೂ ಾ ೊಳ ಬಲ ಾಗೂ ಮನುಷ
ರೂಪ ಂದಲೂ ಾ ೊಳ ಬಲ. ೕಠಗಳ ಪ ಸುವ ಗರುಡ ೆ ಮನುಷ ೇಹ ದು ೆ ೆ ಮತು
ಉದ ೆಯ ಮೂ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಗರುಡನ ೕ ೆ ಕು ತು ಎರಡು ೈ ಂದ ನದ ಾಣ ವನು
ಸು ಸುವ ಭಗವಂತನ ೕಕರಮೂ ಯ ರುವ ಗರುಡ ೆ ಮನುಷ ೇಹ ದು ೊ ೆ ೆ ೊಕು ಮತು
ೆ ೆ ಗ ರುವ ದನು ಾವ ಾಣಬಹುದು]

೧೫. ಕ ಮ ಾ ಬ ಚಕ ವ ಯನು ಉದ ದ ಾಮನ ಅವ ಾರ

ಾ ಾ ಗು ೈರವರ ೋSಪ ೇಃ ಸು ಾ ಾಂ ೋ ಾ ಚಕ ಮ ಇ ಾ ಯದ ೋS ಯ ಃ ।


ಾ ಂ ಾಮ ೇನ ಜಗೃ ೇ ಪದಚ ೇನ ಾಂ ಾಮೃ ೇ ಪ ಚರ ಪ ಭು ನ ಾಲ ಃ ॥೧೭॥

ಾ ೋ ಬ ೇರಯಮುರುಕ ಮ ಾದ ೌಚ ಮಂಭಃ ವಂ ಧೃತವ ೋ ಬು ಾ ಪತ ।


ೕ ೈ ಪ ಶು ತಮೃ ೇS ಚ ೕಷ ಾಣ ಮತ ನ ಮಂಗ ಮನ ಾ ಹರ ೕS ೕ ೇ ॥೧೮॥

ಅ - ಾಶ ಪರ ಾಂಪತ ಫಲದ ಹು ದ ಹ ೆ ರಡು ಮಂ ಪತರ ೊ ೇಯ ಪ ತ ಾಮನ. [ಈ


ಹ ೆ ರಡು ಮಂ ಯನು ಾ ದ ಾ ತ ೆನು ಾ ೆ. ೆಲವರು ಾ ದ ಾ ತ ರನು ಹ ೆ ರಡು ಮಂ ಸೂಯ ರು
ಎಂದು ೇಳ ವ ದುಂಟು. ಆದ ೆ ಅದು ಸ ಯಲ. ಹ ೆ ರಡು ಮಂ ಸೂಯ ಲ, ಸೂಯ ಒಬ ೇ ಮತು ಆತ
ಈ ಹ ೆ ರಡು ಮಂ ಯ ಒಬ ಅ ೆ ೕ]. ಇಂದ ಗೂ ತಮ ಾ ಹು ದ ಾಮನ ೆ ಉ ೇಂದ ಎನು ವ
ೆಸ ೆ. ಅಜಗ ೊ ೕ ಜಗನ ಜಃ ಎನು ವಂ ೆ ಆತ ೊ ೇಯ ಹು ದ ಇಂದ ನ ತಮ ನೂ ೌದು(ಉಪ/Sub),
ಎಲ ಂತ ಎತರದ ರುವವನೂ(ಉಪ ) ೌದು. ಆತ ಹು ನ ೊ ೇಯವ ಆದ ೆ ಗುಣದ ದ ಗ.
ಬ ಾ ಂಡದ ಮೂರು ೋಕಗಳನೂ ತುಂ ಂತ ಾಮನ ನಮ ಂ ಾಂಡದಲೂ ತುಂ ಾ ೆ. ೇಹದ
ಾರಕ ಶ ಾ ಾದದ , ೇಹದ ಮುಖ ಶ ಾ ಹೃದಯ ಮ ೆ ಮತು ೌಂದಯ ಸಂ ೇತ ಾ
ಕ ನ ಾಮನ ತುಂ ಾ ೆ.
ೕ ಯ ನ ೆದುಬಂದ ಾಮನ ೇ ೆ ಾರಲೂ ೆ ೇಳ ೆ, ೇರ ಾ ಬ ಯ ಬ ಬಂದು, ಅ ಾಯ ೆ
ಮೂರು ೆ ೆ ಸಳ ೇಕು ಎನು ವ ೆಪ ಂದ ಮೂರು ೋಕದ ಒ ೆತನವನು ಬ ಂದ ತು ೊಂಡ! ಈ ೕ
ಾಡಲು ಒಂದು ಾರಣ ಪ ಾದ. ಪ ಾದ ಭಗವಂತನ “ನನ ವಂಶದ ೕ ೆ ನ ಅನುಗ ಹ ಇರ ” ಎಂದು
ೇ ೊಂ ದ ಂದ, ಬ ತಪ ಾ ದರೂ ಕೂ ಾ ಆತನನು ಗ ತು ಯ ಲ. ಬದ ೆ ಆತನ ೆ
ೇಡುವ ನಪ ಂದ ಆತನ ತ ೆಯ ೕ ೆ ತನ ಾದವ ತು ಅನುಗ ದ. ಇದು ಭಗವಂತನ ಭ ೋ ಾರಕ
ಪ .ಈ ೕ ಇಂದ ಪದ ಯನು ಆಕ ಕು ದ ಬ ಯನು ೆಳ , ಇಂದ ೆ ಪದ ಯನು ಮರ
ೕ ದ ಭಗವಂತ, ಬ ೆ ಮುಂ ನ ಮನ ಂತರದ ಇಂದ ಪದ ಯನು ಅನುಗ ದ. ಇ ನಮ ೆ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 130


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಯುವ ೇ ೆಂದ ೆ ಬ ೆ ಇಂದ ಪದ ೕರುವ ಅಹ ೆ ಇ ದರೂ ಕೂ ಾ, ಸರ ಗೂ ಮುನ ಪದ ಯನು


ಅಪಹ ದು ಆತ ಾ ದ ತ ಾ ತು.
“ಭಗವಂತ ಬ ೆ ಇಂದ ಪದ ೕ ರುವ ದು ೊಡ ಸಂಗ ಅಲ” ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ಬ ಹ ಾ
ರೂಪದ ೆ ೆ ಬಂದ ಭಗವಂತನ ಾದ ೊ ೆದು ಆ ಾ ೋದಕವನು ರ ನ ೊತವ ೆ ಇಂದ ಪದ
ಾವ ಡದ ತಪ ಲು? ಆತ ಮೂರು ೆ ೆ ಭೂ ಯನು ಾನ ೊಡು ೇ ೆ ಎಂ ದ ೇ ೊರತು, ತನ
ತ ೆಯನು ೊಡು ೇ ೆ ಎಂದು ಪ ೆ ಾ ರ ಲ. ಆದ ೆ ಭಗವಂತನ ಾದವ ಡಲು ತನ ತ ೆಯ ೆ ೕ
ೊಟ . ಮನಃಪ ವ ಕ ಾ ಸಂ ೋಷ ಂದ ಭಗವಂತ ೆ ತನ ನು ಾನು ಅ ೊಂಡ. ಇದು ಭ ಯ
ೊ ೇಯ ಮಜ ಾದ ಆತ ೇದನ. ಈ ೕ ತನ ಭಗವಂತನನು ಕಂಡು ತನ ನು ಭಗವಂತ ೆ
ಅ ೊಂಡ ಬ ೆ ಇಂದ ಪದ ೊಡ ಉಡು ೊ ೆ ಅಲ. ಭಗವಂತ ಬ ಯ ಭ ೆ ಒ ದ ಮತು ಬ ೆ
ಇದ ಂ ಾ ಭಗವಂತನ ೋಕ ಾ ಾಗುವಂ ಾ ತು. ೕ ೊ ೕಟ ೆ ಭಗವಂತ ಇಂದ ಪದ ಯನು
ತು ೊಂಡಂ ೆ ಕಂಡರೂ ಕೂ ಾ, ಭಗವಂತ ಬ ೆ ಎಲವನೂ ೊಟು ಉ ಾರ ಾಡುವ ದನು ಾವ
ಾಣು ೇ ೆ. ಭಗವಂತ ಕಷ ೊಡುವ ದರಲೂ ಉ ಾರದ ೆ ೆ ಇ ೆ. ೕ ಾ ಭಗವಂತನ ಪ ಂದು
ೆ ೆಯಲೂ ಾವ ಉ ಾರದ ಮಜಲನು ೋಡ ೇ ೇ ೊರತು, ಭಗವಂತ ನನ ೇ ೆ ಕಷ ೊಟ ಎಂದು
ೕ ಸ ಾರದು. ಕಷ ದಲೂ ಉ ಾರದ ೆ ಎನು ವ ಸತ ವನು ದು ಾವ ಮು ೆ ೆಯ ೇಕು.
ಬ ಚಕ ವ ಯ ಕ ೆಯನು ಾವ ಸ ಲ ಆಳ ಾ ೇ ದ ೆ ಇದರ ಂ ರುವ ಆ ಾ ಕ ಗುಹ
ಯುತ ೆ. ಸಂ ಾರ ಾಗರದ ಮುಳ ರುವ ಾ ೆಲರೂ ಒಂದು ೕ ಯ ಬ ಗಳ . ಭಗವಂತನ
ಾ ಾ ಾ ರ ಾಗಲು ಾ ೆಲರೂ ಾನ ಕ ಾ , ಆ ಾ ಕ ಾ ಬ ಷ ಾಗ ೇಕು. ಉ ಾಸ ೆಯ
ಪ ಮುಖ ಾ ಮೂರು ೆ ೆಗ ೆ. ದಲ ೆಯದು: ಭಗವಂತನ ಪ ಟ ( ಾಮನ) ಮೂ ಯನು ೇವರು
ಎಂದು ೕಠದ ಆ ಾ ಸುವ ದು; ಎರಡ ೆಯದು: ಉ ಾಸ ೆ ಾಡು ಾ- ಾಡು ಾ ಭಗವಂತ ೇವಲ
ಮೂ ಯ ಅಲ ೇ, ಇ ೕ ೋಕದ ಾ ರುವ ಶ ಎಂದು ಯುವ ದು. ಪ ಮುಖ ಾದ ಮೂರ ೇ
ೆ ೆ: ಭಗವಂತ ಸ ಾ ಂತ ಾ , ಆತ ನ ೊ ಳಗೂ ತುಂ ಾ ೆ ಎಂದು ದು, ಆ ಪರಶ ೆ ತ ೆ
ಾಗುವ ದು. ಆಗ ನಮ ೆ ಜ ಾದ ಭಗವಂತನ ಾ ಾ ಾ ರ ಾಗುತ ೆ ಮತು ಆಗ ಭಗವಂತನ
ಪ ಾ ನುಗ ಹ ನಮ ೕ ಾಗುತ ೆ. ಈ ೕ ನ ಮೂರು ಕ ಮಗ ಂದ ಸ ಾ ನಮ ನು ಉದ ಸುವವನು
ಕ ಮ ಾದ ಾಮನ ರೂ ಭಗವಂತ.

೧೬. ಾರದ ೆ ೈಷವ ೕಗವನು ಉಪ ೇ ದ ಐತ ೇಯ ರೂಪ

ತುಭ ಂ ಚ ಾರದ ಭೃಶಂ ಭಗ ಾ ವೃದ ಾ ೇನ ಾಧು ಪ ತುಷ ಉ ಾಚ ೕಗ ।


ಾನಂ ಚ ಾಗವತ ಾತ ಸುತತ ೕಪಂ ಯ ಾಸು ೇವಶರ ಾ ದುರಂಜ ೈವ ॥೧೯॥

ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರಗಳನು ಾರದ ೆ ವ ಸು ರುವ ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ: “ಇದು ೇಷ ಾ


ಾರದ ೆ ಉಪ ೇಶ ೕಡಲು ಭಗವಂತ ತ ೆದ ಅವ ಾರ” ಎಂದು. ಇ ಚತುಮು ಖ ಅವ ಾರದ ೆಸರನು

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 131


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ೇ ಲ ಾದುದ ಂದ ಇದು ಾವ ಅವ ಾರ ಎನು ವ ಬ ೆ ಾ ಾ ನ ಾರರ ಅ ೇಕ ೊಂದಲ ೆ. ೆಲವರು


ಈ ಅವ ಾರವನು ‘ಹಂಸ’ ಾಮಕ ಅವ ಾರ ಎಂದೂ ಕ ೆದರು. ಆದ ೆ ಭಗವಂತನ ‘ಹಂಸ’ ರೂಪ ೇವಲ
ಾರದ ೆ ಉಪ ೇಶ ೊಟ ರೂಪವಲ ಾದ ಂದ ಅದು ಇ ಸ ೊಂದ ಲ. ಈ ೊಂದಲವನು ತ ಾ
ಪ ಾಣ ಸ ತ ಾ ದವರು ಆ ಾಯ ಮಧರು. ಐತ ೇ ೕ ಹ ಃ ಾ ಹ ಾರ ಾಯ ಸ ಾಂ ತನುಂ ।
ಯ ಾ ಪ ೈ ಷ ಾ ಾ ೆ ೕ ಯದೃ ೇ ನ ಸುಖಂ ಪರಂ॥ ಇ ಾ ೆ ॥ : ಇದು ಭಗವಂತನ ಐತ ೇಯ--
ಮ ಾಸ ರೂಪ. ಈ ರೂಪದ ಹ ಾರದ ೆ ತನ ಸ ರೂಪವನು ( ೈಷವ ೕಗವನು ) ಉಪ ೇ ದ
ಎಂದು ಸ ಷ ಾ ಬ ಹ ಪ ಾಣದ ೇ ಾ ೆ. [ಐತ ೇಯ-ಮ ಾಸನ ಕು ಾ ಪ ಾಣದ ಒಂದು
ೋಚಕ ಾದ ಕ ೆ ಇ ೆ. ಆ ಕ ೆಯನು ಾವ ಈ ಾಗ ೇ ದಲ ೇ ಸ ಂಧದ (೧.೩.೮) ೋ ೇ ೆ].
ಋ ಸಂ ೆಯ ಾ ೕನ ೆಸರು ಐತ ೇಯ ಸಂ ತ. ಭಗವಂತ ತನ ಐತ ೇಯ ರೂಪದ ಸಮಗ ೇದದ
ಆ ಾರ ಾ ದ ಮತು ಬ ಾ ಸಕಲ ೇವ ೆಗಳ ಕು ತು ಅದನು ಆ ದರು. ಾರದ ೆ ಭಗವಂತ
ತನ ಸ ರೂಪದ ಉಪ ೇಶ ಾ ರುವ ದು ಐತ ೇಯ ರೂಪದ ನ ೆದ ಒಂದು ೇಷ ಾಯ . ಇದ ೆ ೕ
ೕ ನ ೆ ೕಕದ ಚತುಮು ಖ ವ ಾ ೆ.
ಭಗವಂತ ಮರು ಾಗುವ ದು ಭ ೆ. ಇದನು “ಅಹಂ ಭಕ ಪ ಾ ೕನಃ” ಎಂದು ಭಗವಂತ ೇ ೇ ಾ ೆ.
ಾರದರ ೆ ೆದು ಂ ದ ಅ ಾ ಾರಣ ಭ ೆ ಭಗವಂತ ಸಂತುಷ ಾ , ಅವ ೆ ೈಷವ
ೕ ೋಪ ೇಶವನು ೕ ದ. ಇದು ಭಗವಂತ ೆ ಸಂಬಂ ದ, ಭಗವ ಷ ಕ ಾದ ಾನ ಾ ತು.
ಭಗವಂತನನು ೇ ೆ ದು ೊಳ ೇಕು, ೇ ೆ ಉ ಾಸ ೆ ಾಡ ೇಕು ಎನು ವ ದರ ಪ ಣ ಅ ವ ; ಎಲವನೂ
ಯಂ ಸುವ ಸವ ತಂತ ಸ ತಂತ ಶ ಭಗವಂತ ಮತು ಸಮಸ ೕವ ಾತಗಳ ಆತನ ಅ ೕನ ಎನು ವ
ಅಪ ವ ಪರ ಾತ ತತ ವನು ಭಗವಂತ ಐತ ೇಯ ರೂಪದ ಾರದ ೆ ಉಪ ೇ ದ. ಈ ಾನ ಮ ೆ
ಾರದ ಂದ ಭೂ ೆ ಹ ದು ಬಂತು. ಇ ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ: “ ಾಸು ೇವನ ಶರ ಾದವ ೆ ಾತ
ಈ ಷಯ ಅಥ ಾಗುತ ೆ” ಎಂದು. ಾವ ೇ ಷಯ ನಮ ೆ ಅಥ ಾಗ ೇ ಾದ ೆ ಅ ಭಗವಂತನ
ಅನುಗ ಹ ಅತ ಗತ . ಅದನು ಟು ತನ ಾಂ ತ ಂದ ೇ ಎಲವನೂ ದು ೊಳ ೇ ೆಂದು ಅಹಂ ಾರ
ೋ ದ ೆ ಏನೂ ಅಥ ಾಗುವ ಲ. ಅ ೆ ೕ ಅಲ, ಭಗವಂತನ ಅನುಗ ಹ ಇಲದ ೆ ನಮ ನು ಹಣ ಾ ೆ ೆ
ತ ಭಗವಂತ ಂದ ದೂರ ಾಡುವ ಾಧ ೆಯೂ ಇ ೆ. ೕ ಾ ನಮ ೆ ಅ ಾ ತ ೆ ಅಥ ಾಗ ೇ ಾದ ೆ
ಭಗವಂತನ ಕೃ ಾ ದೃ ಅತ ಗತ . ಭಗವಂತನ ಶರ ಾದವ ೆ ಭಗವಂತ ಒ ಯು ಾ ೆ ಮತು ಭಗವಂತನ
ಒಲು ಂದ ಾಸ ಅಥ ಾಗುತ ೆ.
ಇ ಬಳ ೆ ಾದ ಾಸು ೇವ ಎನು ವ ಪದ ೆ ಇನೂ ಒಂದು ೇಷ ಾದ ಅಥ ೆ. ವಸು+ ೇವ= ವಸು ೇವ.
ವಸು ಎಂದ ೆ ಸಂಪತು, ೇವ ಎಂದ ೆ ೆಳ ಸುವವನು. ಭಗವಂತ ಎನು ವ ಸಂಪತನು ೆಳ ೋ ಸುವ
ಮ ಲ ಾದ ಮನ ೆ ವಸು ೇವ ಎಂದು ೆಸರು. ಇಂತಹ ಶುದ ಮನ ನ ಾ ೊಳ ವ ಭಗವಂತ
ಾಸು ೇವ. ಒ ನ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ: ಶುದ ಮತು ಾ ಕ ಮನ ಂದ ಭಗವಂತನ ಶರ ಾ ಾಗ
ಭಗವಂತನ ಅನುಗ ಹ ನಮ ೕ ಾಗುತ ೆ. ಇಂತಹ ಪರಮ ಭಕ ಾ ದ ಾರದ ೆ ಅನುಗ ದ ಭಗವಂತ
ಐತ ೇಯ ರೂಪದ ಅವತ ಅವ ೆ ೈಷವ ೕಗವನು ಉಪ ೇ ದ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 132


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

೧೭. ಚಕ ವ ಗ ೆ ಳ ೆ ಚಕ ವ ಾ ಂತ ಾಜ ಾ ೇಶ ರ ರೂಪ

ಚಕ ಂ ಚ ಹತಂ ದಶಸು ಸ ೇ ೋ ಮನ ಂತ ೇಷು ಮನುವಂಶಧ ೋ ಭ ।


ದು ೆ ೕಷು ಾಜಸು ದಮಂ ದಧ ಸ ೕ ಂಸ ೇ ಷ ಉಶ ೕಂ ಪ ಥಯಂಶ ೆ ಃ ॥೨೦॥

ಭಗವಂತನ ಇ ೊ ಂದು ಷ ಅವ ಾರದ ವರ ೆಯನು ಾವ ಈ ೆ ೕಕದ ಾಣು ೇ ೆ. ಇ ಯೂ ಕೂ ಾ


ಚತುಮು ಖ ಈ ರೂಪದ ೆಸರನು ೇ ಲ ಾದುದ ಂದ ೕ ೊ ೕಟ ೆ ಇದು ಾವ ರೂಪ ಎನು ವ ದು
ಯುವ ಲ. ಈ ಸಮ ೆ ಯನು ಪ ಹ ಸು ಾ ಆ ಾಯ ಮಧರು ತಮ ಾತ ಯ ಣ ಯದ ಪ ಾಣ
ಸ ತ ಇದು ಭಗವಂತನ ಾಜ ಾ ೇಶ ರ ರೂಪ ಎಂದು ವ ಸುವ ದನು ಾವ ಾಣು ೇ ೆ. ಮನ ನ ೇಷು
ಭಗ ಾ ಚಕ ವ ಷು ಸಂ ತಃ । ಚತುಭು ೋ ಜು ೋ ೈತದುಷ ಾಜನ ಾಶಕಃ ।
ಾಜ ಾ ೇಶ ೇ ಾ ಹುಮು ನಯಶ ಕ ವ ಾ । ೕಯ ದಂ ಪರ ಾ ಾ ನಂ ಶಂಖಚಕ ಗ ಾಧರ ॥
‘ಇ ಸತ ಸಂ ಾ ಾ ’॥
ಾವ ಮನ ಂತರ ಪರಂಪ ೆಯ ಇ ಾ ಕು, ಯವ ತ, ಉ ಾನ ಾದ ಇ ಾ ಅ ೇಕ ಚಕ ವ ಗಳನು
ಾಣು ೇ ೆ. ಇವರು ಇ ೕ ಭೂಮಂಡಲದ ಯಂತ ಣ ಾ ,ತ ೆ ಲದ ಆ ೇಶ ಾಗೂ ಸತ -ಧಮ ಂದ
ೇಶವ ಾ ದರು. ಇ ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ: “ಶಂಖ-ಚಕ -ಗ ಾ ಾ ಾದ ಅಭಯಪ ದ ೕಹ ಈ
ಎ ಾ ಾಜರುಗಳ ೇಜ ೆ ಾರಣ ಾ ಅವ ೊಳ ೆ ಾಜ ಾ ೇಶ ರ ರೂಪದ ಂತ” ಎಂದು. ಈ ೕ
ೆ ೆ ಂತ ಭಗವಂತ ದುಷ ಸ ಾಜಕಂಟಕರನು ಧಮನ ಾ , ಾ ಯ- ೕ -ಧಮ ಾಪ ೆ ಾ ದ. ೕ ೆ
ಚಕ ವ ಗಳ ಒಳ ದು ಎಲರೂ ಬಯಸುವ ತನ ಅನಂತ ಮ ಯನು ತನ ಾಜ ಾ ೇಶ ರ ರೂಪ ಂದ
ೋ ದ ಭಗವಂತ.

೧೮. ಅಮೃತಕಲಶ ದುಬಂದ ಆಯು ೇ ದ ಪ ಷ ಧನ ಂತ ರೂಪ

ಧನ ಂತ ಶ ಭಗ ಾ ಸ ಯ ಾಸ ೇ ೕ ಾ ಾ ನೃ ಾಂ ಪ ರುರು ಾಂ ರುಜ ಆಶು ಹಂ ।


ಯ ೇ ಚ ಾಗಮಮೃ ಾಯುರ ಾಪ ಾ ಾ ಆಯುಶ ೇದಮನು ಾಸ ವ ೕಯ ೋ ೇ ॥೨೧॥

ಸಮುದ ಮಥನ ಂದರ ೇ ಾವ ಭಗವಂತನ ಅ ೇಕ ರೂಪಗಳನು ಾಣು ೇ ೆ. ಕ ೆಯಲು


ಕಡ ೋ ಾದ ಮಂದರ ಪವ ತ ೆ ಮಥನ ಶ ೊಟು ಭಗವಂತ ಪವ ತದ ಸ ತ ಾ ಂತ. ಪವ ತ
ಕಡಲ ಮುಳ ೋಗದಂ ೆ ಕೂಮ ರೂ ಾ ಅದನು ಎ ದ. ಸಮುದ ಮಥನ ಾ ದ ೇವ ೆಗಳ
ಒಳ ೆ ಸ ತ ಾ ೇವ ೆಗ ೆ ಬಲವನು ೕ ದ ೆ ೕ ಅಲ, ಸ ಯಂ ‘ಅ ತ’ ಾಮಕ ಾ ೇವ ೆಗಳ ಪರ
ಮಥನ ಾ ದ ಭಗವಂತ. ೊ ೆ ೆ ಅಮೃತವನು ಾ ಸರು ಅಪಹ ಾಗ ಸ ಯಂ ೕ ರೂಪ ಧ
ಅದನು ೇವ ೆಗ ೆ ೕ ದ. ಈ ೕ ನ ೆದ ಸಮುದ ಮಥನದ ಅಮೃತ ಕಲಶವನು ೈಯ ದು ಬಂದ
ಭಗವಂತನ ೇಷ ರೂಪ ೇ ಧನ ಂತ ರೂಪ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 133


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಇ ಚತುಮು ಖ “‘ಸ ಯಂ ಭಗವಂತ’ ಧನ ಂತ ರೂಪದ ಅಮೃತಕಲಶ ದು ಬಂದ” ಎಂದು ಒ


ೇ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಈ ೕ ೇಳಲು ಒಂದು ೇಷ ಾರಣ ೆ. ಧನ ಂತ ಎನು ವ ಭಗವಂತನ
ಎರಡು ರೂಪಗ ೆ. ೋಗ ಪ ಾರ ಾ ಯ ದ ಧನ ಂತ ೆ ಪ ೆ ೕಕ ಆಹು ೊಡುವ ಸಂಪ ಾಯ
ನಮ ೆ ಾ ೆ. ಇದ ೆ ಾರಣ ಏ ೆಂದ ೆ ಜಗ ನ ೋಗ-ರು ನಗ ೆ ಮೂಲ ಪ ಾರವನು ೊಟ ವನು
ಆ ಭಗವಂತ. ಆತ ಾ ಪಟ ಣದ ಆಯು ೇ ದ ಪ ವತ ಕ ಾ ದ ಧನ ಂತ ಎನು ವ ಾಜನ ೇಷ ಾ
ಸ ತ ಾ ದು. ಜಗ ೆ ಆಯು ೇ ದ ೆ ಯನು ೕ ದ. ಇದು ಭಗವಂತನ ಆ ೇ ಾವ ಾರ. ಆದ ೆ
ಅಮೃತ ಕಲಶವನು ದು ಬಂ ರುವ ಧನ ಂತ ಭಗವಂತನ ಪ ಾ ವ ಾರ.

೧೯. ದುಷ ಯರನು ಸಂ ಾರ ಾ ದ ಪರಶು ಾಮ ರೂಪ

ತಂ ಾಯ ೋಪಹೃತಂ ಮ ಾ ಾ ಬ ಹ ಧು ಗು ತಪಥಂ ನರ ಾ ಪ ।
ಉದಂತ ಾವವ ಕಂಟಕಮುಗ ೕಯ ಃಸಪಕೃತ ಉರು ಾರಪರಶ ೇನ ॥೨೨॥

ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ಭಗವಂತ ಾಜ ಾ ೇಶ ರ ರೂಪದ ಯ ಾಜ ೊಳ ೆ ಕು ತು ಧಮ ಾಪ ೆ


ಾ ದ. ಆದ ೆ ೇಶವನು ಆಳ ವ ೆಪದ ‘ ೇಶವ ೆ ೕ ೋ ಅದ ಂದ ಾಶ ಾಗ ’ ಎಂ ೇ
(ಭಗವಂತ) ಅ ೇಕ ೋಕ ಕಂಟಕ ಯರನೂ ಸೃ ತು. ಇಂತಹ ದುಷ ೕವರನು ಸಂ ಾರ
ಾಡ ೆಂ ೇ ಭಗವಂತ ಪರಶು ಾಮ ಾ ಅವತ ದ. ನರಕವ ೆ ೕ ಬಯ , ಭಗವಂತನನು , ಆತನನು
ಸುವ ೈ ಕ ೆ ಯನು ಮತು ೈ ಕ ಸಂಪ ಾಯವನು ಇಂತಹ ದುಷ ಯರು ೇ ಾಗ
ಭಗವಂತ ಉಗ ರೂಪ ಾ ದ.
ಯರು ಾ ಾ ಧದ ಆಯುಧಗಳನು ಉಪ ೕ ಯುದ ಾಡುವ ದನು ಾವ ೇ ೆ. ಆದ ೆ
ಾರೂ ೊಡ ಯನು ತಮ ಆಯುಧ ಾ ಬಳ ರುವ ದು ಕಂಡು ಬರುವ ಲ. ಾ ಾನ ಾ ೊಡ
ಬಳ ೆ ಮರ ಕ ಯ ಾ . ಋ -ಮು ಗಳ ಯ ದ ಸ ೆ ಾ ೊಡ ಯನು ಬಳಸು ದರು. ಾಹ ಣ
ವಂಶದ ಅವತ ಬಂದ ಪರಶು ಾಮ ಇ ೇ ೊಡ ಯನು ತನ ಆಯುಧವ ಾ ೊಂಡು ಇಪ ೊಂದು
ಾ ದುಷ ಯರ ಸಂ ಾರ ಾ ದ. [ ಪರುಶು ಾಮ ಅವ ಾರದ ಾರ ಾದ ವರ ೆಯನು ಾ ಸರು
ಬ ಾ ಂಡ ಪ ಾಣದ ಅ ೇಕ ಅ ಾ ಯಗಳ ೕ ಾ ೆ]

೨೦. ಾ ಾವ ಾರ

ಭಗವಂತನ ಒಂದು ಅವ ಾರದ ೇ ಇ ೊ ಂದು ಅವ ಾರದ ೕಜ ೇಪ ರುತ ೆ. ಅ ೇ ೕ ಪರಶು ಾಮ


ಅವ ಾರ ಾ ಾವ ಾರ ೆ ೕಜ ೇಪ. ಎ ಾ ಯರನು ೊಂದ ಪರಶು ಾಮ ಾವಣನನು ೊಲ ಲ.
ಅ ೆ ೕ ಅಲ, ಯರನು ೇ ೆ ಾಡು ಾ ಅ ೕ ೆ ೆ ೋದ ಪರಶು ಾಮ ಅ ರಘ ವಂಶದ ಒಬ ಾ ೕನ
ಾಜ ೆಣುಮಕ ಳ ೋ ೆಯ ಅ ತು ಕು ರುವ ದು ದರೂ ಅವನನು ೊಲ ಲ. ( ೆಣು ಮಕ ಳ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 134


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ನಡು ೆ ಕು ತು ಾ ಾದ ಆ ಾಜ ಾ ೕಕವಚ ಎಂದು ೆಸ ಾದ). ಇಪ ೊಂದು ಾ ಯ ಸಂ ಾರ


ಾ ದ ಪರಶು ಾಮ ಇಪ ೆರಡ ೇ ಾ ಸಂ ಾರ ೆ ೈ ಾಕ ಲ. ೕ ಾ ಾ ೕಕವಚನ ವಂಶ ೆ ೆದು,
ಅದ ಂದ ರಘ ವಂಶ ೆ ೆದು, ಆ ವಂಶದ ೇ ಭಗವಂತ ೕ ಾಮಚಂದ ಾ ಅವತ ದ.
ಇ ಮೂ ೇ ೆ ೕಕಗಳ ಚತುಮು ಖ ಇ ೕ ಾ ಾಯಣದ ಮುಖ ಅಂಶಗಳನು ಾರದರ ಮುಂ ಡುವ ದನು
ಾವ ಾಣು ೇ ೆ. ಇ ೕ ಾ ಾಯಣದ ಒಟು ಉ ೇಶ ಾಗೂ ಾ ರಂಭದ ಹಂತದ ಮುಖ ೆಳವ ೆಯ
ಪ ಣ ತ ಣವನು ದಲ ೇ ೆ ೕಕ ನಮ ೆ ೕಡುತ ೆ.

ಕೃತ ಪ ಾದಸುಮುಖಃ ಕಲ ಾ ಕ ೇಶ ಇ ಾ ಕುವಂಶ ಅವ ೕಯ ಗು ೋ ೇ ೇ ।


ಷ ವನಂ ಸದ ಾನುಜ ಆ ೇಶ ಯ ರುಧ ದಶಕಂಧರ ಆ ಾಚ ॥೨೩॥

ಭಗವಂತ ತನ ಒಂ ೊಂದು ಅವ ಾರದ ಒಂ ೊಂದು ೈ ಷ ವನು ಅ ವ ಕ ೊ ಸು ಾ ೆ. ಭಗವಂತನ


ಾ ಾವ ಾರದ ಒಂದು ೈ ಷ ಏ ೆಂದ ೆ: ಎಂಥಹ ಕ ಣ ಪ ಸಂಗದಲೂ ಪ ಸನ ತ ಾ ರುವ ದು . ನಗು-
ನಗು ಾ ೕವನದ ಬರುವ ಎ ಾ ದುಃಖವನೂ ೕಕ ಸುವ ಲುವ . ಅದ ೆ ೕ ಇ “ಕೃತ ಪ ಾದಸುಮುಖಃ”
ಎಂ ಾ ೆ. ಅಂದ ೆ ಪ ಣ ಪ ಸನ ೆ. ಾ ಾಗಲೂ ಮನಸು ಾ ರುವ ದು. ಇಂತಹ ಸ ಾ
ಪ ಸನ ತ ೆ ೕ ಾಮಚಂದ ನ ಾ ತು.
ಎಂಥಹ ಸಂದಭ ದಲೂ ಕೂ ಾ ಾಮ ಪ ಸನ ತ ಾ ರು ದ ಎನು ವ ದ ೆ ಆತನ ಪ ಾ ೇಕ ಂತು ೋದ
ಘಟ ೆ ಒಂದು ಉತಮ ಉ ಾಹರ ೆ. ೕ ಾಮ ೆ ಮದು ೆ ಾ ರುವ ದು ಹ ಾಲ ೇ ವಯ ನ . ಆಗ
ೕ ೆ ೆ ಸು ಾರು ಎಂಟು ವಷ . ಮದು ೆ ಾ ಸು ಾರು ೧೨ ವಷ ಗಳ ಾಲ ಾಮ ತಂ ೆಯ ೊ ೆ ದ.
ಾಮ ೆ ಇಪ ಾರು ವಷ ಕ ೆದು ಇಪ ೇಳ ೇ ಹುಟು ಹಬ ದ ನ (ಪ ನವ ಸು ನ ತ ) ದಶರಥ ಅ ೆ ೆದ
ಸಮಸ ಜನರನು ೇ ೇಳ ಾ ೆ: “ ಾನುರಸ ಆತಪತ ಸ ಾ ಾ ಾಂ ಜ ತಂ ಮ ಾ (ಅ ೕಧ
೨.೭)” “ ೆ ೆ ೆಯ ಅ ಯ ನನ ತ ೆ ೆಳ ಾ ತು. ಇನು ನನ ೆ ಾಂ ೇಕು” ಎಂದು. ಆಗ ಅ
ೆ ೆದ ಎಲರೂ “ಅ ಾರವನು ೕ ಾಮಚಂದ ೆ ಒ ಸಬಹುದು” ಎನು ವ ಪ ಾಪ ಮುಂ ಡು ಾ ೆ. ೋ
ಬಯ ದೂ ಾಲು ೈದ ೊ ದೂ ಾಲು ಎನು ವಂ ೆ ಜನರ ಪ ಾಪ ಂದ ದಶರಥ ೆ ಸಂ ೋಷ ಾಗುತ ೆ.
ಏ ೆಂದ ೆ ಆತನ ಅಂತರಂಗದ ಬಯ ೆಯೂ ಅ ೇ ಆ ತು. ಆದರೂ ಕೂ ಾ ಮ ೆ ೇಳ ಾ ೆ: “ಏ ೆ? ನನ
ಆಡ ತ ಮ ೆ ಸ ಲ ೇ” ಎಂದು. ಆಗ ಜನ ೇಳ ಾ ೆ: “ ೕ ಾಮಚಂದ ನಂಥಹ ವ ನಮ
ಸಮ ಾ ೕನವ ಾ ರುವ ದು ನಮ ಾಗ . ೕ ಾ ಾವ ಅದರ ಸದುಪ ೕಗ ಾ ೊಳ ೇಕು”
ಎಂದು. ಆಗ ದಶರಥ ಜನರ ಅ ಾ ೆಯಂ ೆ, ಮರು ನ ೇ (ಪ ಷ ನ ತ , ಅಂದ ೆ ಜನ ಸಂಪತು)
ಪ ಾ ೇಕ ಗ ಾ ಡು ಾ ೆ. ಈ ಷಯವನು ಾ (ಮಂತ ೆ) ತ ಣ ಭರತನ ಾ ೈ ೇ ೆ
ಸು ಾ ೆ. ಭರತ ೇ ೇಶದ ಮುಂ ನ ಅ ಪ ಎಂದು ಕನಸು ಕ ೊಂಡು ಕು ದ ೈ ೇ ೆ ಈ ಷಯ
ೇ ಾ ೆ ಾಗುತ ೆ. ಇದ ಂದ ೋಪ ೊಂಡ ಆ ೆ ‘ ೋಪದ ಮ ೆ’ ಯ ೋ ೆಲದ ೕ ೆ ಮಲ
ಪ ಭ ಸು ಾ ೆ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 135


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ದಶರಥ ಸಂ ೆ ಅಂತಃಪ ರ ೆ ಬಂ ಾಗ ಆತ ೆ ೈ ೇ ೋಪ ೊಂಡ ಷಯ ಯುತ ೆ ಮತು ಆತ


ೈ ೇ ಇದ ೆ ೋಗು ಾ ೆ. ಅ ಆತ ೈ ೇ ಯ ಮನ ನ ನ ೈಷಮ ದ ಆಳವನು ಅ ಯ ೇ
ಆ ೆಯನು ಸಂ ೈಸ ಾ “ ಾಮಚಂದ ನ ಆ ೆಗೂ ೕನು ೇ ದಂ ೆ ಾಡು ೇ ೆ” ಎಂದು ಾತು
ೊಡು ಾ ೆ. ಆಗ ೈ ೇ ೇಳ ಾ ೆ: “ ಾಮನನು ಈ ಂ ೕಗ ಾ ೆ ಕಳ ಾಜ ವನು ನನ ಮಗ
ಭರತ ೆ ಒ ಸ ೇಕು” ಎಂದು. ಈ ಾತನು ೇ ದಶರಥ ೆ ಗ ಾಗುತ ೆ. ಆತ ಆ ೆಯ ಾ ರ
ಬದ ಸುವಂ ೆ ಪ ಪ ಂದ ೇ ೊಳ ಾ ೆ. ಆದ ೆ ೈ ೇ ಅ ಾ ವ ದಕೂ ಒಪ ೆ ಹಠ ಯು ಾ ೆ.
“ಒಂದು ೇ ೆ ಾಮನನು ಾ ೆ ಕಳ ದ ೆ ದಶರಥ ೕವಂತ ಉ ಯುವ ಲ, ೕನು
ಧ ೆ ಾಗು ೕಯ” ಎಂದೂ ದಶರಥ ಎಚ ಸು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಆಶ ಯ ಎನು ವಂ ೆ ೈ ೇ ೇಳ ಾ ೆ:
“ನನ ಹ ೆಯ ಏನು ಬ ೆ ೆ ೕ ಅ ೇ ಆಗುತ ೆ. ಅದನು ಬದ ಸುವ ದು ಾಧ ಲ” ಎಂದು. ಇಂತಹ
ಕ ಣಪ ಂ ೆ ದಶರಥ ೆ ಇಲ ೇ ಾ ಕ ೆಯು ಾ ೆ.
ಅತ ಅರಮ ೆಯ ಾಮನ ಪ ಾ ೇಕದ ಸಂಭ ಮ. ಎಲರೂ ದಶರಥ ಾ ಾ ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಾಜನ ಪ ೆ
ಇಲ. ಆಗ ಮಂ ಸುಮಂತ ಮ ಾ ಾಜರನು ಹುಡು ೊಂಡು ಅಂತಃಪ ರ ೆ ಬರು ಾ ೆ. ಅ ಆ ತ ಂದ
ರುವ ದಶರಥನನು ಕಂಡು “ಏ ಾ ತು” ಎಂದು ೇಳ ಾ ೆ ಸುಮಂತ . ಆಗ ೈ ೇ ೇಳ ಾ ೆ: “ಈ
ತನಕ ತುಂ ಾ ಖು ಂದ ಾತ ಾ ೊಂ ದರು, ಈಗ ೆ ೕ ಅವ ೆ ಮಂಪರು ಬಂ ೆ. ಾಮಚಂದ ನನು
ಕ ೆದು ೊಂಡು ಾ, ಾನು ಅವನ ಾತ ಾಡ ೇಕು” ಎಂದು. ಆದ ೆ ೈ ೇ ಯ ಸ ಾವವನು ಅ ದ
ಸುಮಂತ ಆ ೆಯ ಾತನು ನಂಬುವ ಲ. ಆತ “ಕ ೇ ನ ಮರದ ಎಂದೂ ೕರು ಬರ ಾರದು. ೕನು
ಸುಳ ೇಳ ರು ೆ” ಎಂದು ಕಟು ಾ ನು ಯು ಾ ೆ. ಆಗ ದಶರಥ ಸುಮಂತ ನ ೕ ಾಮನನು
ಕ ೆತರುವಂ ೆ ೇಳ ಾ ೆ. ಪ ಾ ೇಕ ೆ ದ ಾ ಂ ದ ೕ ಾಮಚಂದ ದಶರಥನ ೆ ಬರು ಾ ೆ.
ಆದ ೆ ದಶರಥ ಾಮನ ಾತ ಾಡ ೇ ಕು ದು ೕಳ ಾ ೆ. ಆಗ ೈ ೇ ೇಳ ಾ ೆ: “ಮ ಾ ಾಜ ೆ
ಭರತ ೇ ಾಜ ಾಗ ೇಕು ಎನು ವ ಬಯ ೆ. ಆದ ೆ ಆ ಾತನು ನ ೆ ೇ ದ ೆ ೕನು ೇಸ ಸಬಹುದು
ಎಂದು ೇಳ ಲ ಅ ೆ ೕ. ಅವರ ಬಯ ೆಯನು ೕನು ಈ ೇ ಸ ೇಕು” ಎನು ಾ ೆ. ಅದ ೆ ೕ ಾಮಚಂದ
ಒಪ ಾ ೆ. ಅಷ ೆ ೕ ಲದ ಆ ೆ: “ ೕನು ತ ಣ ಾ ೆ ೋಗ ೇಕು” ಎನು ಾ ೆ. ಆಗ ಾಮಚಂದ
ಪ ಾ ೇಕದ ಉಡು ೆಯನು ೊ ೆದು ಾ ೆ ೋಗುವ ತ ಾ ಂದ ೊರ ಬರು ಾ ೆ. ಈ ಘಟ ೆಯ
ನಂತರ ಅ ೆ ೆದ ಜನ ೋಮ ೆ ಆ ತ ಾಗುತ ೆ. ಆದ ೆ ೕ ಾಮನ ಮುಖದ ಾವ ವ ಾ ಸವ
ಾಣುವ ಲ. ಅ ೇ ನಗು ಗ ಂದ ೊರಬಂದ ಾಮಚಂದ ಾ ೆ ೋಗಲು ದ ಾಗು ಾ ೆ. ಈ ೕ ಯ
ಪ ಸನ ತ ೆಯನು ಇ ಕೃತ ಪ ಾದಸುಮುಖಃ ಎಂದು ವ ಸ ಾ ೆ.
ಅ ೇಕ ಮಂ ಋ ಗಳ ಾವಣನ ಾಟ ಂದ ಂ ೆ ೊಳ ಾ ಭಗವಂತ ಅವತ ಬರ ೇಕು, ಆತನ
ದಶ ನ ಾಗ ೇಕು ಎಂದು ಾ ನ ತಪಸು ಾಡು ದರು. ಅಂತಹ ಋ ಗಳ ೕ ನ ಕರು ೆ ಂದ
ೕ ಾಮ ಪ ಸನ ತ ಾ ಾ ೆ ೆರ ದ ಎನು ವ ಅಥ ವನೂ ಕೃತ ಪ ಾದಸುಮುಖಃ. ಎನು ವ ಪದ
ಸುತ ೆ. ಭಗವಂತ ಸ ಯಂ ಕೃತ ಪ ಾದಸುಮುಖಃ. ಅಂದ ೆ ಪ ಾ ನಂದ. ಾಮ ಎನು ವ ಾಮ ಕೂ ಾ
ಇದ ೆ ೕ ೇಳ ತ ೆ. ರಂ ಎಂದ ೆ ಆನಂದ. (ರಂ- ೕ ಾ ಾಂ/ ರಮಣ) ಅಮ= ಅ ತ. ೕ ಾ ಾಮ ಎಂದ ೆ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 136


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಅನಂತ ಾದ ಆನಂದಸ ರೂಪ ಎಂದಥ . ಈ ೕ ಕೃತ ಪ ಾದಸುಮುಖಃ ಎನು ವ ದು ಒಂದು ಶಬದ ಮೂಲಕ
ಎಲವನೂ ೇಳ ವ ಅದು ತ ಶಬ. ಇದನು ಬ ೆದಷೂ ೊಸ ೊಸ ಅಥ ಗಳ ಾ ೊಳ ತ ೆ.
ಇ ‘ಒಂದು ಅಂಶದ ಭಗವಂತ ಾಮ ಾ ಅವತ ಬಂದ’ ಎಂ ಾ ೆ. ಅಂದ ೆ ಆತ ೈಕುಂಠವನು
ೊ ೆದು ಬಂ ಲ, ಆತ ಅ ಯೂ ಇ ಾ ೆ, ಇ ಯೂ ಇ ಾ ೆ ಎಂದಥ . ಭಗವಂತನ ಅಂಶ ಮತು ಭಗವಂತ
ೇ ೆ ೇ ೆ ಅಲ. ಆತನ ಅಂಶವ ಮೂಲರೂಪದ ೆ ೕ ಪ ಣ .
ೕ ಾಮಚಂದ ನನು ಚತುಮು ಖ ಕ ೇಶ ಎಂದು ಸಂ ೋ ಾ ೆ. ನಮ ೆ ದಂ ೆ ಕ ೆಗಳ ಹ ಾರು.
ಷ ಪ ಶ ಉಪ ಷ ನ ಈಹ ಾರು ಕ ೆಗಳ ವರ ಬರುತ ೆ. ಸ ಾ ಣಮಸೃಜತ । ಾ ಾಚ ಾಂ ಖಂ
ಾಯು ೊ ೕ ಾಪಃ ಪೃ ೕಂ ಯಂ ಮ ೋSನ ಮ ಾ ೕಯ ಂ ತ ೕ ಮಂ ಾ ಃ ಕಮ ೋ ಾ
ೋ ೇಷು ಾಮ ಚ ॥೬-೪॥ ಸೃ ಾ ರಂಭದ ಭಗವಂತ ತ ೊ ಂ ೆ ಸ ಾ ಇರುವ ಒಬ ಒಡ ಾ ೇಕು
ಎಂದು ಇ ೆಪಟು ಾ ಣ ೇವರನು ಸೃ ಾ ದ. ಪ ಪಂಚ ಸೃ ಯ ಾ ಣದಸೃ ಎಂದ ೆ ೕವಕ ೆಯ
ಸೃ . ಅಂದ ೆ ೕವರುಗಳ ಸೃ . ಈ ಸಮಸ ೕವರುಗ ೆ ಅ ಾ ೇವ ೆ ಾ ಣ ೇವರು.
ೋಡಶಕ ೆಗಳ ‘ ೕವ’ ಹ ಾರ ೇ ಕ ೆ ಾಗೂ ಇ ೊಂ ೇ ೇತನ. ಉ ದ ಹ ೈದು ಕ ೆಗ ೆಂದ ೆ:
ಶ ೆ, ಖಂ, ಾಯು, ೊ ೕ , ಆಪಃ, ಪ ೕ, ಇಂ ಯ, ಮನಃ, ಅನ , ೕಯ , ತಪಃ, ಮಂ ಾ ಃ, ಕಮ ,
ೋ ಾಃ ಮತು ಾಮ. ‘ ೕವ’ ಈ ಹ ೈದು ಕ ೆಗಳ ನಡು ೆ ಂ ರುವ ಸಂ ಾ . ಈ ೇ ಂದ
ಡುಗ ೆ ಾ ಾಗ ೕವ ೆ ೕ ಾ ಾಗುತ ೆ. ಇಂತಹ ೕವ ೆ ಅ ಾ ಾದ ಾ ಣ ೇವ ೆ
ಅಂದ ೆ ಹನುಮಂತನ ಈಶ ಾ (ಕ ೇಶ) ಭಗವಂತ ಅವತ ಬಂದ.
ಇ ಾ ಕರಣವನು ಮು ದು ಇ ಾ ಕುವಂಶ ಅವ ೕಯ ಎಂ ಾ ೆ. ಇಂತಹ ಪ ೕಗವನು
ೇದ ಾ ಸರ ೆ ೕ ಾಡಬಲರು. ಭಗವಂತ ಅವತ ರುವ ದು ಇ ಾ ಕುವಂಶದ . ಆದ ೆ ಆತ ಇ ಾ ಕು ವಂಶದ
ಒಬ ಾಜಕು ಾರನಲ. ಆತ ಇ ೕ ಜಗ ನ ಾಮಕ ಶ . ಇದನು ೋ ಸುವ ದ ಾ ೕಇ ಇಂತಹ
ಪ ೕಗ ಾಡ ಾ ೆ. ಇಂತಹ ೕ ಾಮಚಂದ ತನ ಬದು ನ ತಂ ೆಯ ಆ ೇಶ ೆ ಬದ ಾ ವನ ಾಸ
ಾ ದ.
ತನ ಪ ಮತು ತಮ ಲ ಣ ೊಂ ೆ ವನ ಾಸ ಾಡು ರು ಾಗ ಾವಣ ಾಮಚಂದ ನನು ಎದುರು
ಾ ೊಂಡ. ಇದ ೆ ೇಷ ಾರಣ ಾವಣನ ತಂ ಾಗೂ ದು ಹ ನ ಪ ಶ ಪ ನ . ದು ಹ
ಾ ಾಗಲೂ ಾವಣನ ೊ ೆ ೆ ಯುದ ೆ ೋಗು ದ. ಆದ ೆ ಒ ಾವಣ ದು ಹ ನನು ಶತು ೆಂದು
ತ ಾ ದು ಹ ೆ ಾಡು ಾ ೆ. ಈ ೕ ಗಂಡನನು ಕ ೆದು ೊಂಡ ಶ ಪ ನ ಧ ೆ ಾಗು ಾ ೆ.
ಾವಣ ಆ ೆಯ ಅವ ೆ ಇಷ ಾದ ಾವ ೇ ಗಂಡ ಾ ದರೂ ಮದು ೆ ಾಗುವಂ ೆ ೇಳ ಾ ೆ. ಇಂತಹ
ಶ ಪ ನ ಒ ಾರ ಾಡು ಾಗ ೕ ಾಮನನು ಕಂಡು ೕ ತ ಾಗು ಾ ೆ. ಆ ೆ ೇರ ಾ
ೕ ಾಮನ ಬ ಬಂದು “ತನ ನು ಮದು ೆ ಾಗು” ಎಂದು ೇ ೊಳ ಾ ೆ. ಆಗ ೕ ೆಯ ೊ ೆ ದ ಾಮ
ೋದ ಾ ೇಳ ಾ ೆ: “ನನ ಪ ನ ೊ ಂ ಾ ೆ. ೕ ಾ ನನ ೆ ನ ನು ಮದು ೆ ಾಗಲು
ಾಧ ಲ. ೇ ದ ೆ ಲ ಣನನು ೇಳ ” ಎಂದು. ಆಗ ಶ ಪ ನ ಲ ಣನ ಬ ೋ ತನ ಇ ೆಯನು
ಮುಂ ಡು ಾ ೆ. ಾ ಾ ಶ ಪ ನ ಯ ದುಷ ತನವನು ಅ ದ ೕ ಾಮಚಂದ ಲ ಣ ೆ ಸ ೆ
ಾಡು ಾ ೆ ಮತು ಅದರಂ ೆ ಲ ಣ ಆ ೆಯ ಮೂಗನು ಕತ ಸು ಾ ೆ. ಇದ ಂದ ೋಪ ೊಂಡ ಶ ಪ ನ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 137


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ೇರ ಾ ತನ ಸ ೋದರ ಾದ ಖರ-ದುಷಣರ ಾಮ-ಲ ಣರನು ಮು ಡುವಂ ೆ ೇ ೊಳ ಾ ೆ.


ಆದ ೆ ೕ ಾಮ ಖರ-ದುಷಣರು ಮತು ಅವರ ಹ ಾಲು ಾ ರ ೈ ಕರನು ಾಶ ಾಡು ಾ ೆ. ಇದ ಂದ
ಮ ೆ ಅವ ಾನ ೊಂಡ ಶ ಪ ನ ೇರ ಾ ಲಂ ೆ ೆ ಬಂದು ಾವಣನ ಸುಳ ೇಳ ಾ ೆ! ಆ ೆ
ೇಳ ಾ ೆ: “ಅ ಾ, ಾನು ಾ ನ ಹ ಸು ರು ಾಗ ಅತ ಂತ ಸುಂದ ಾದ ೕ ೆಯನು ಕಂ ೆ. ಆ ೆಯ
ೌಂದಯ ವನು ಕಂ ಾಗ ನನ ೆ ಆ ೆ ನ ಪಟ ದ ಾ ಆಗ ೇಕು ಎ ತು. ಾನು ಈ ಾತನು ೇ ಾಗ
ಆ ೆಯ ೊ ೆ ದ ಾಮ-ಲ ಣರು ನನ ಮೂಗನು ಕತ ದರು. ೕ ೆ ನ ಪ ಆಗ ೇಕು ಎಂದು
ೇ ೊಂ ದ ಾ ನನ ಮೂಗನು ಕತ ಸ ಾ ತು. ಇದು ಅವರು ನ ೆ ಾ ದ ಅವ ಾನ” ಎಂದು. ಇ
ಆ ೆ ಎ ಯೂ ಾನು ೕ ಾಮನನು ಬಯ ೆ ಎಂದು ೇಳ ವ ಲ. ಈ ಘಟ ೆಯನು ೕ ನ ೆ ೕಕದ
ಚುಟು ಾ ವ ಸ ಾ ೆ. “ ೆ ನ ಸುಳ ಾತನು ೇ ದ ಾವಣ ೕ ಾಮನ ೋಧ ಕ ೊಂಡು
ೕ ೆಯನು ಾರು ೇಷದ ಬಂದು ಅಪಹ ೕವನದ ದುರಂತವನು ತಂದು ೊಂಡ”. ೕ ೆಯನು
ಅಪ ಾರ ಾ ರುವ ದು ಾವಣ ತನ ೕವ ಾನದ ಾ ದ ೊಡ ತಪ . ಈ ಾತನು ಮುಂ ೆ
ಮಂ ೋದ ೇಳ ವ ದನು ಾವ ಾ ಾಯಣದ ಾಣು ೇ ೆ. ಮಂ ೋದ ಒಬ ಸಂಯಮದ ಆದಶ
ಮ ೆ. ಆ ೆ ಎಂದೂ ಾ ತ ಾತ ಾ ದವಳಲ. ಆದ ೆ ಹನುಮಂತ ಲಂ ೆಯನು ಸುಟ ಷಯವನು
ಆ ೆ ೆ ಾಗ ಆ ೆ ೇಳ ಾ ೆ: “ಲಂ ೆ ಇಂದು ಸುಟು ೋ ರುವ ದಲ. ೕ ೆಯನು ಾವಣ ಅಪಹ ದ
ನ ೇ ಸುಟು ೋ ೆ” ಎಂದು. ಈ ೕ ಲಂ ೆ ೆ ಕುತನು ೕ ೆಯ ರೂಪದ ಾವಣ ೇ ೊತುತಂ ದ.

ಯ ಾ ಅ ಾದುದ ರೂಢಭ ಾಂಗ ೇ ೕ ಾಗ ಂ ಸಪದ ಪ ರಂ ಹರವ ಧ ೋಃ ।


ದೂ ೇಸುಹೃನ ತ ೋಷಸು ೆ ೕಷದೃ ಾ ಾತಪ ಾನಮಕ ೋರಗನಕ ಚಕ ಃ ॥೨೪॥

ಾವಣ ೕ ೆಯನು ಅಪ ಾರ ಾ ದ ಷಯ ಾಗ ೕ ಾಮಚಂದ ಲಂ ೆಯನು ಸುಟು ಾ ಮ


ಾ ಡ ೇ ೆಂದು ೕ ಾ ನ ಾಡು ಾ ೆ. ಆತನ ಸಂಕಲ ವನು ದಲು ಆಂಜ ೇಯ ಲಂ ಾದಹನದ
ಮೂಲಕ ೆರ ೇ ಸು ಾ ೆ. (ಇ ಧ ೋಃ ಎನು ವ ಪ ೕಗ ಾ ಾಯಣದ ಇ ೕ ಸುಂದರ ಾಂಡವನು
ಸೂ ಸುತ ೆ). ಆನಂತರ ೕ ಾಮಚಂದ ೇ ೆ ಪ ಾಂತಕ ಾದ ವ ಪ ಾಸುರರ ಮೂರು ಪ ರಗಳನು
ಸುಟ ೋ ಾ ೆ ಲಂ ೆಯನು ಸುಟು ಡ ೇ ೆಂದು ೕ ಾ ನ ಾ ಲಂ ಾ ಾಗ ಾ ಸಮುದ ತ ೆ
ಬರು ಾ ೆ. (ಇಂ ನ ಮದು ೆಯ ನ ದಭ ಶಯನ ಎನು ವ ಸಳ ೆ ಬಂದು ಮಲ ಾಮ ಾಂ ಪ ೆದ
ಎನು ಾ ೆ). ಈ ೕ ಪ ಯನು ಕ ೆದು ೊಂಡು ಲಂ ೆ ೆ ೊರ ರುವ ಾಮಚಂದ ಸಮುದ ೕರ ೆ ಬಂದು
ಾದು ಂತರೂ ಸಮುದ ಾಜ ವರುಣ ಂದ ಾವ ಪ ಯೂ ಬರುವ ಲ. ಇದ ಂ ಾ ಾಮನ
ಮನಸು ಕದಡುತ ೆ ಮತು ಅದು ೋಪದ ೆಂ ಯ ಾ ಆತನ ಕ ಂದ ೊರಬರುತ ೆ. ಆ
ೋ ಾ ಯ ಸಮುದ ದ ನ ಸಮಸ ೕ ಗಳ ೆಂದು ಲ ಲ ಒ ಾಡುತ ೆ. ಆಗ ಸಮುದ ಾಜ
ಭಯ ೕತ ಾ ನಡುಗು ಾ ೕ ಾಮನ ಮುಂ ೆ ಬಂದು ಂತು ೆ ೇ ೇತು ೆ ಕಟ ೇಕು ಎಂದು
ೇ ೊಳ ಾ ೆ. ಈ ೕ ೇತು ೆ ಾ ಣ ಾಗುತ ೆ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 138


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ವ ಃಸಲಸ ಶ ರುಗ ಮ ೇಂದ ಾಹ ದಂ ೈ ಳಂ ತಕಕುಬಯರೂಢ ಾಸಃ ।


ಸ ೊ ೕSಸು ಃ ಸಹ ೇಷ ಾರಹತು ಸೂ ೈಧ ನುಷ ಉಚ ೆ ಃ ಸ ೈನ ಃ ॥೨೫॥

ಇ ಾವಣ ಎಂಥಹ ಪ ಾಕ ಎನು ವ ದನು ಚತುಮು ಖ ವ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಾವಣ


ೇವ ೋಕದ ೕ ೆ ಾ ಇಟ ಸಮಯದ ಇಂದ ಐ ಾವತದ ೕ ೆ ಬಂದು ಾವಣ ೊಂ ೆ ಯುದ
ಾಡು ಾ ೆ. ಇಂದ ನ ಆ ೆ ಾವಣನ ವ ಸಳ ೆ ಯುತ ೆ. ಆದ ೆ ಈ ತ ಂದ ಆ ೆಯ ಾ ೆ ೆ
ೋ ಾ ೇ ನಃ ಾವಣ ೆ ಏನೂ ಆಗುವ ಲ. ಆ ೆಯ ತ ಂದ ಸ ಲ ಳಂಭ ಾದರೂ ಕೂ ಾ
ನಗು ನ ಅಟ ಾಸ ೊಂ ೆ ಾವಣ ಅಷ ಕು ಗಳನೂ ೆಲು ಾ ೆ. ಇಂತಹ ಪ ಾಕ ಮ ಾ ಾವಣ ತನ
ೆಂಡ ಯನು ಮರ ಪ ೆಯುವ ದ ೆ ಬಂದ ೕ ಾಮಚಂದ ನ ನ ೇಂ ಾರ ೆ ನಡು ೋಗು ಾ ೆ.
ೇವಲ ನ ೇಂ ಾರ ೆ ಆತನ ಇಂ ಯಗಳ ಉಡು ೋಗುತ ೆ. ಆತನ ೋ - ೋ ೇ ೆ ತತ
ೋಗುತ ೆ. ಯುದಕೂ ದಲು “ನನ ಕ ೆ ಮು ತು” ಎಂದು ಾವಣ ಕಂ ಾ ಾಗು ಾ ೆ. ಆನಂತರ
ಾಮನ ಾಣಗ ಂದ ಾವಣ ತನ ೈನ ಸ ತ ಮರಣ ೊಂದು ಾ ೆ. “ಇಂತಹ ಪ ಾಕ
ೕ ಾಮಚಂದ ಾ ಭಗವಂತ ಭೂ ಯ ಅವತ ದ” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.

೨೧. ಕೃ ಾವ ಾರ

ಾಗವತ ಬಲ ಾಮ ಮತು ಕೃಷರನು ಎರಡು ಪ ೆ ೕಕ ಅವ ಾರ ೆಂದು ೇಳ ವ ಲ. ಇದ ೆ ಾರಣ ೇ ೆಂದು


ಬ ಹ ಪ ಾಣ ವ ಸುತ ೆ. ಅ ೇಳ ವಂ ೆ: ಾಮ ಏ ೋ ಹ ನಂ ಾಂಶಸತ ಾ ಾ ೋ ಹ ಃ ।
ಶುಕ ೇ ಾತ ಕ ಷ ಾಮ ಾ ಾಸ ೈ ಜಗ ॥ಇ ಾ ೆ ॥ ೇಷ ೊಳ ೆ ಹ ಶುಕ ೇಶರೂಪ ಾದ
ಾಮ ಾ ಆ ಷ ಾ ದ. ೕ ಾ ೕಕೃಷ ಭಗವಂತನ ಸ ರೂ ಾವ ಾರ ಾದ ೆ ಬಲ ಾಮ ೇಷನ
ಭಗವಂತನ ಆ ೇ ಾವ ಾರ.

ಭೂ ೕಃ ಸು ೇತರವರೂಥ ಮ ಾ ಾಃ ೇಶವ ಾಯ ಕಲ ಾ ತಕೃಷ ೇಶಃ ।


ಾತಃ ಕ ಷ ಜ ಾನುಪಲ ಾಗ ಃ ಕ ಾ ಾತ ಮ ೕಪ ಬಂಧ ಾ ॥೨೬॥

ಈ ಅವ ಾರದ ಉ ೇಶ ೇನು ಎನು ವ ದನು ಇ ಚತುಮು ಖ ಾರದ ೆ ವ ಸುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ.
ಾಮ ೕ ಸ ಾವದ ದುಷ ರು ಭೂ ೆ ಾರ ಾದ ೕಡಕ ಾ ಈ ೇಶದ ಆಡ ತ ಚು ಾ ಯನು ದರು.
ಭೂ ಅಂತಹ ದುಷ ರ ಆಡ ತ ೆ ತತ ೋ ತು. ಜ ಾಸಂದ, ಕಂಸ, ೕಚಕ, ೕ ೆ ಅ ೇ ಾ ೇಕ
ದುಷ ಶ ಗಳ ಗ ಹ ಾ , ಭೂ ಯ ದುಃಖ ಪ ಾರ ಾ ೕಕೃಷನ ಅವ ಾರ ಾ ತು.
ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ: “ದುಷ ಶ ಗಳನು ಗ ಭೂ ೇ ಯ ೇಶವನು ಕ ೆಯಲು -ಕಪ ೇಶದ
ಭಗವಂತ ಕೂದ ನ ಆ ೇಶ ಂದ ಬಲ ಾಮ ಾ , ಕಪ ಕೂದ ನ ಸ ರೂಪ ಂದ ಕೃಷ ಾ ಅವತ ,
ಾನು ಭಗವಂತ ೆಂದು ೋರ ೊಡ ೆ, ಭಗವಂತ ೊಬ ಂದ ೇ ಾಧ ಾಗುವ ೕ ೆಗಳನು ಭೂ ಯ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 139


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ೕ ೆ ೋ ದ” ಎಂದು. ಇ ೕ ೊ ೕಟ ೆ ಭಗವಂತನ ೇಶ ವ ಾ ಸ ೇ ದಂ ೆ ಾ ದರೂ ಕೂ ಾ,


ೇಶವ ಮತು ೇಶ ೇ ೆ ೇ ೆ ಅಲ. ಇದು ೇವಲ ಶ ಯ ಸಂ ೇತ ಾ ೇ ದ ಾತು. ರ ೆಯ
ಸಂ ೇತ ಾದ ೆ ಕಪ ಾಶದ ಸಂ ೇತ. ರ ೆ ಾಗ ೇ ಾದ ೆ ಅಧಮ ದ ಾಶ ಾಗ ೇ ೇಕು. ಇದ ೆ ೕ
ೕಕೃಷ ೕ ೆಯ “ಪ ಾ ಾಯ ಾಧೂ ಾಂ ಾ ಾಯ ಚ ದುಷ ಾ ” ಎಂದು ೇ ರುವ ದು. ಇದ ೆ ೕ
ಾವ ೕಕೃಷ ಜ ಾ ಷ ಯಂದು ೕ ೆ ೇಳ ೇ ೆ: “ ೌರ ಾ ಾಂ ಾ ಾಯ ೈ ಾ ಾಂ ಧ ಾಯ ಚ,
ಾಂಡ ಾ ಾಂ ಾ ಾ ಯ ಧಮ ಸಂ ಾಪ ಾ ಾ ಯ ಚ. ೕ ೆ ಉ ಾರದ ೊ ೆ ೆ ಾಶ ಇ ೇ ಇರುತ ೆ.
ಅಧಮ ದ ಾಶ ಾ ದ ೆ ಾತ ಧಮ ದ ಉ ಾರ ಾಧ . ಇದನು ೋ ಸುವ ದ ೊ ೕಸ ರ ಎರಡು ಬಣದ
ಕೂದಲನು ಇ ೇಳ ಾ ೆ. ಭೂ ೆ ಬಂದ ಈ ಎರಡು ಕೂದಲು ‘ ೕಲ ೕಘ ಾ ಮ’ ಮತು ‘ಬಲ ಾಮ’.

ೋ ೇನ ೕವಹರಣಂ ಯದುಲೂ ಾ ಾ ೆ ೖ ಾ ಕಸ ಚ ಪ ಾ ಶಕ ೋSಪವೃತಃ ।


ಯ ಂಗ ಾSನರಗ ೇನ ಸ ೆ ೕ ಾ ಉನೂ ಲನಂ ತರ ಾSಜು ನ ೕನ ಾವ ॥೨೭॥

ಪ ಟ ಮಗು ಾ ಾಗ ೇ ದುಷ ಾ ಸರನು ೕಕೃಷ ಸಂ ಾರ ಾ ರುವ ಕ ೆ ನಮ ೆ ೇ ಇ ೆ. ಅಂತಹ


ಘಟ ೆಗಳ ಪ ತ ಯ ಸಂ ಾರ ಕೃಷ ಮಗು ಾ ಾಗ ನ ೆದ ದಲ ಘಟ ೆ. ಈ ಘಟ ೆಯನು ಇ
ಚತುಮು ಖ ಾರದ ೆ ವ ಸುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ನಮ ೆ ದಂ ೆ ನಂದ ೋಪ-ಯ ೆ ೕ ೆಯರು
ಾ ನ ಅಥ ಾ ಹುಲು ಾವ ನ ಪ ೇಶದ ಾಸ ಾಡು ದರು. ಅಂತಹ ಸಮಯದ ಕಂಸನ
ೆ ೆಮ ೆಯ ದ ವಸು ೇವ- ೇವ ಯರ ಪ ತ ಾ ೕಕೃಷ ಅವ ಾರ ತ ೆದ. ಅ ೇ ಸಮಯದ
ನಂದ ೋಪ-ಯ ೆ ೕ ೆಯ ೆ ೆಣು ಮಗು ಂದು ಜ ತು. ೈ ೇ ೆಯಂ ೆ ಕೃಷನನು ಕಂಸ ಂದ ರ ಸಲು
ಈ ಎರಡು ಮಕ ಳನು ಅದಲು ಬದಲು ಾಡ ಾ ತು. ೕ ಾ ೆ ೆಮ ೆಯ ಜ ದ ೕಕೃಷ
ನಂದ ೋಪನ ರವನು ೇ ದ. ಅ ತನ ೆ ಷದ ಾಲು ಉ ಾ ಸ ೇಕು ಎನು ವ ಉ ೇಶ ಂದ
ಬಂ ದ ದುಷ ಪ ತ ಯನು ಭಗವಂತ ಾಲರೂಪದ ಗ ದ.
ಈ ೆ ೕಕದ ಪ ತ ಯ ಸಂ ಾರವನು ವ ಸು ಾಗ “ಉಲೂ ಾ” ಎನು ವ ಪದ ಪ ೕಗ ಾಡ ಾ ೆ.
ಇ ೕ ೆ ೆ ಮುದ ಣ ೊಂಡ ಹಲವ ಪ ಸಕಗಳ ಈ ಪದವನು ಪ /ಗೂ ೆ ಎನು ವ ಅಥ ದ “ಉಲೂ ಾ”
ಎಂದು ತ ಾ ಮು ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಆದ ೆ ಾ ೕನ ಾಠದ ಆ ೕ ಪದ ಪ ೕಗ ರುವ ಲ.
ಉಲೂ ಾ ಎನು ವ ದು ಅ ೇಕ ಆ ಾಮಗಳ ಅಥ ವನು ೊಡುವ ಾಗವತದ ಪ ೆ ಪ ರಕ ಾದ
ಪದಪ ೕಗ. ರ-ಲ ೕಃ ಅ ೇಧಃ ಎನು ವಂ ೆ ಇ ಲೂಪ ಎಂದ ೆ ರೂಪ. ಾ ಾ ಉಲೂಪ ಎಂದ ೆ
ಉತ ಷ ಾದ ರೂಪ ಎಂದಥ . ಪ ತ ಕೃಷ ೆ ಷದ ಾಲನು ಉ ಾ ಸ ೇಕು ಎನು ವ ಇ ೆ ಂದ
ಸುಂದರ ೕ ರೂಪ ೊಟು ಬಂ ದಳ . ಅವಳ ಉಲೂಪ ಆದರೂ ಉಲೂ ಕ. ಏ ೆಂದ ೆ ಸಂಸ ತದ ‘ಕ ’
ಪ ತ ಯವನು ಂದ ೕಯ ಎನು ವ ಅಥ ದ ಬಳ ೆ ಾಡು ಾ ೆ. ವಸುತಃ ಪ ತ ಸುಂದರ ೕ ಅಲ; ಅವಳ
ಾ ಎನು ವ ದನು ಉಲೂ ಾ ಪದ ವ ಸುತ ೆ. ಇ ೆ ೕ ಅಲ ೆ ಈ ಪದದ ಇ ೊ ಂದು ೇವ ಗುಹ
ಅಡ ೆ. ಪ ತ ಯ ಒಳ ೆ ಾ ೕ ೕವದ ೊ ೆ ೆ ಇ ೊ ಂದು ಾಪಗ ಸ ಾದ ಪ ಣ ೕವ ಕೂ ಾ
ೕಕೃಷ ೆ ಾಲು ಉ ತನ ಜನ ಾಥ ಕ ಾ ೊಳ ೇಕು ಎಂದು ಾದು ಕು ತು. ಆ ೕವ ಇ ಾ ರೂ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 140


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಅಲ. ಆ ೆ ಉತ ಷ ಾದ ರೂಪವ ಳ ಊವ . ೕ ೆ ಎರಡು ೕವಗಳ ಒಂ ೇ ೇಹದ ೇ ೊಂಡು


ಕೃಷನನು ಬಯಸು ದವ . ಾ ೕ ೕವ ಕೃಷ ೆ ಷಉ ಾ ಸ ೇಕು ಎಂದು ಬಯ ದ ೆ, ಪ ಣ ೕ
ಊವ ಕೃಷ ೆ ತನ ಎ ೆ ಾಲನು ಉ ತನ ಜನ ಉ ಾರ ಾ ೊಳ ೇಕು ಎನು ವ ತು ತ ಂದ
ಾದು ಕು ದಳ . ಒಂ ೇ ೇಹ, ಒಂ ೇ ಆದ ೆ ಎರಡು ಬಯ ೆ. ಇ ೆಲವನೂ ಇ ಉಲೂ ಕ ಎನು ವ
ಏಕಪದ ಎರಡು ಆ ಾಮದ ವ ಸುತ ೆ. ಇದು ಸಂಸ ತ ಾ ೆಯ ೊಬಗು. ಷದ ಾಲು ಕು
ಾ ಸ ೇಕು ಎಂದು ಬಂದ ಪ ತ ಯ ಾ ಣ ಹರಣ ಾ ದ ೕಕೃಷ, ಉತ ಷ ಾದ ರೂಪ ರುವ
ಪಣ ೕ ಊವ ಯನು ಾಪಮುಕ ೊ ಉ ಾರ ಾ ದ. ಈ ೕ ೕಕೃಷ ಧಮ ಸಂ ಾಪ ೆಯ
ಾಯ ಾ ರಂಭ ಾ ರುವ ೇ ದುಷ ಪ ತ ಯ ೕವ ಹರಣ ೊಂ ೆ.
ೕಕೃಷ ಸು ಾರು ಮೂರು ಂಗ ನವ ಾಗ ಶಕ ಾಸುರನನು ಸಂ ಾರ ಾ ದ ಘಟ ೆಯನು ಇ
ಚತುಮು ಖ ಾರದ ೆ ವ ಸುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಅಂದು ೕಕೃಷನ ಜನ ನ ತ ನ. ಆ ನ ಾ
ಯ ೆ ೕ ೆ ಮಗುವನು ಮ ೆಯ ಮುಂ ೆ ಂ ದ ಾ ಯ ೆಳ ೆ ಮಲ ಅಡು ೆ ೆಲಸದ ಮಗ ಾ ದಳ .
ಉ ದವ ೆಲರೂ ಅವರವರ ೆಲಸ ಾಯ ದ ಮಗ ಾ ದರು. ೕ ಾ ಮಗು ನ ಬ ೇವಲ
ೋಪ ಾಲಕರ ೆ ೕ ಇದರು. ಈ ಸಮಯದ ಶಕ ಾಸುರ ಎನು ವ ಾ ಾ ಾ ಸ ಮಗು ನ ಬ ಇದ
ಾ ಯ ಬಂದು ೇ ೊಂಡ. ಆಗ ಕೃಷ ಅಳ ಾರಂ ಸು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಅಳ ರುವ ಮಗುವನು
ಸ ಾ ಾನಪ ಸಲು ಯರು ಾರೂ ಅ ರುವ ಲ. ಆಗ ಕೃಷ ಾಲನು ಾ ೋ ಾ ಅಳ ಾ ೆ.
ಇದ ಂ ಾ ಅವನ ಾಲು ಬ ಯ ದ ಾ ೆ ಾಗುತ ೆ ಮತು ಆ ರಭಸ ೆ ಾ ಉರು ೕಳ ತ ೆ.
ಇದ ಂದ ಅದರ ತುಂ ದ ಾಲು, ಸರು ಎಲವ ನಷ ಾಗುತ ೆ. ೊ ೆ ೆ ಅದರ ಅ ತು ಕು ದ
ಶಕ ಾಸುರನ ಸಂ ಾರ ಾಗುತ ೆ. ಇ ೆ ಾ ಆದರೂ ಮಗು ೆ ಾತ ಏನೂ ಆಗುವ ಲ. ಾಬ ಂದ
ೇ ದ ಯ ೆಲರನೂ ೋ ಕೃಷ ನಗು ದ. ಈ ಘಟ ೆಯ ನಂತರ ೋಪ ಾಲಕರು ಮಗು ನ ಾಲು
ಾ ಾ ಉರು ತು ಎನು ವ ಸತ ವನು ಯ ೆ ೇ ದ ೆ ಅದನು ಾರೂ ನಂಬುವ ಲ. ಈ ೕ
ಭಗವಂತ ೆಂದು ೋರ ೊಡ ೇ, ಭಗವಂತ ೊಬ ಂದ ೇ ಾಧ ಾಗುವ ೕ ೆಗಳನು ೕಕೃಷ ಾಲ ದ ೇ
ೋ ದ.
ಕೃಷ ಸು ಾರು ಎರಡು ವಷ ದವ ಾಗ ಆತನ ತುಂಟತನ ಾಳ ಾರ ೇ ಯ ೆ ೕ ೆ ಆತನನು ಅವಲ
ಕುಟು ವ ೆ ೆಕ ಾಕು ಾ ೆ. ಕೃಷ ಆ ೆಯನು ಎ ೆದು ೊಂಡು ಾ ನತ ೋಗು ಾ ೆ. ಇದನು ಾರೂ
ಗಮ ಸುವ ಲ. ಅ ಸ ೕಪದ ಎರಡು ಬೃಹ ಾತ ದ ಮ ೕ ಮರಗ ದವ . ಅವ ಆ ಪ ಸರದ ರುವ
ಎ ಾ ಮರಗ ಂತ ಅತ ಂತ ಎತರದ ಗಗನಚುಂ ಮರಗ ಾ ದವ . [ ಸ ೆ ೕಃ ಅಥ ಾ ಗಗನಚುಂ
ಎನು ವ ಪದದ ಅಥ ವನು ಆ ಾಯ ಮಧರು ತಂತ ಾಲ ಗ ಂಥದ ಆ ಾರ ಸ ತ ವ ಸು ಾ ೇಳ ಾ ೆ:
“ಸಹಸ ಧನುಷಸೂಧ ಂ ದು ಶ ೇ ಾ ಭಣ ೇ । ಇ ತಂತ ಾ ಾ ಾಂ” ಾವ ಮರ ಒಂದು ಾ ರ
ಧನುಃಪ ಾಣ ಂತ (ಒಂದು ಾ ರ ಗಜ ಂತ) ಎತರ ಇರುತ ೋ ಅದನು ಸ ೆ ೕಃ ಅಥ ಾ
ಗಗನಚುಂ ಎಂದು ಕ ೆಯು ಾ ೆ] ಕೃಷ ಆ ಎರಡು ಮರಗಳ ನಡು ೆ ಆ ೆ ೋ ಾಗ ೆ ಮರಗಳ ನಡು ೆ
ಮರಗಳ ತುಂ ಾ ೕಳ ತ ೆ. ಇದು ಭಗವಂತನ ಸ ರೂಪ ಾಮಥ ಂದ ನ ೆದ ಘಟ ೆ. ಏ ೆಂದ ೆ ಈ
ಾಯ ವನು ಮಗು ೇ ೆ, ಪ ಬುದ ಾದವರೂ ಾಡಲು ಾಧ ಲ. ಇ ಯಮ ಾಜು ನ ಮರದ ರೂಪದ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 141


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಂ ದವರು ಾಪಗ ಸ ೇವ ೆಗ ಾ ದರು. ಇವರು ಅಪ ರ ೕಯರ ೊ ೆ ೋಗದ ರತ ಾ ,


ಎಚ ರತ ಾರ ಾ ಋ ಗಳನು ಲ , ಾಪಗ ಸ ಾದ ‘ನಳಕೂಬರ ಮತು ಮ ೕವ’ ಎನು ವ
ಕು ೇರನ ಇಬ ರು ಮಕ ಳ . ಈ ಘಟ ೆ ಂದ ಅವ ಬ ಗೂ ಾಪ ೕಚ ೆ ಾಗುತ ೆ. ಅವರು
ಭಗವಂತನ ಶರ ಾ “ಇ ೆ ಂದೂ ಾವ ಎಚ ರ ತ ನ ೆಯುವ ಲ” ಎಂದು ಾತು ೊಟು ೇವ ೋಕ ೆ
ಂ ರುಗು ಾ ೆ. ಈ ಘಟ ೆ ಂದ ಾಬ ೊಂಡ ನಂದ ೋಪ ಮಗು ನ ದೃ ೆ ೆದು ೇವರು ರ ೆ
ಾಡ ಎಂದು ಾಂ ಮಂತ ಪಠಣ ಾ ದನಂ ೆ! ಇ ೆಲವ ಾಲರೂಪದ ಭಗವಂತ ೋ ದ
ಅ ಾ ಾನ ೕ ಾ ೋದ ಮತು ದುಷ ಸಂ ಾರ.

ಯ ೆ ೖ ವ ೇ ವ ಜಪಶ ಷ ೋಯ ೕ ಾ ೋ ಾಂಸು ೕವಯದನುಗ ಹದೃ ವೃ ಾ ।


ತಚುದ ೕS ಷ ೕಯ ೋಲ ಹ ಮು ಾ ಟ ಷ ದುರಗಂ ಹರ ಹ ಾ ॥೨೮॥

ತ ಕಮ ವ ವಯ ಃಶ ಾನಂ ಾ ಾ ಾSSಶು ೇ ಪ ದಹ ಾ ೇ ।
ಉ ೆ ೕಷ ವಜ ೋSವ ಾಂತ ಾಲಂ ೇ ೆ ೕ ಾಯ ಸಬ ೋSನ ಗಮ ೕಯ ಃ ॥೨೯॥

ಯಮು ಾ ನ ೕರದ ನ ೆದ ಾ ಯ ಮದ ನ ಮತು ಇತರ ಘಟ ೆಗಳನು ವ ಸು ಾ ಚತುಮು ಖ


ೇಳ ಾ ೆ: “ಇದು ಅತ ಂತ ಪ ಶಂ ಾಹ ಾದ( ವ ) ಕಮ . ಆದ ೆ ಇ ೕ ಬ ಾ ಂಡವನು ಸೃ ಾ ದ
ಭಗವಂತ ೆ ಇದು ಅತ ಂತ ಸಣ ಸಂಗ ( ವ ವ)” ಎಂದು.
ಒ ಯಮು ಾ ನ ೕರದ ೋ ಾಲಕರು ೕಕೃಷ ೊಂ ೆ ೋವ ಗಳನು ಾಯು ರು ಾಗ
ಾ ಾ ದ ಹಸುಗಳ ಮತು ೆಲ ೋ ಾಲಕರು ನ ಯ ೕರನು ಕು ಯು ಾ ೆ. ೕ ೆ ೕರು ಕು ದ ತ ಣ
ಅವರು ಪ ೆ ತ ದು ಡು ಾ ೆ. ಇದನು ೋ ದ ಕೃಷ ನ ೕರದ ನ ಒಂದು ಮರವನು ಏ ಅ ಂದ
ನ ೆ ದುಮುಕು ಾ ೆ. ೕ ೆ ೕ ೆ ಾ ದ ಕೃಷ ೆಲವ ೊತು ೕ ೆ ಬರುವ ೇ ಇಲ. ಆನಂತರ
ೋ ದ ೆ ಎ ಾ ಕ ೆ ಂದಲೂ ರುವಂ ೆ ಾಣುವ ಾ ೊಂ ೆ ಕೃಷ ೕ ೆ ಬರು ಾ ೆ.ಈ
ಭ ಾನಕ ದೃಶ ವನು ಕಂಡ ೋ ಾಲಕರು ಓ ಬಂದು ನಂದ ೋಪ-ಯ ೆ ೕ ೆಯ ೆ ಷಯ ಸು ಾ ೆ.
ಇದ ಂದ ಎಲ ಗೂ ಾಬ ಾಗುತ ೆ. ಆದ ೆ ಬಲ ಾಮ ಾತ ಂತ ಾ “ ೆದರ ೇ , ಕೃಷ ೆ ಏನೂ
ಆಗುವ ಲ” ಎಂದು ೈಯ ೇಳ ಾ ೆ. ಎಲರೂ ಓ ೊಂಡು ನ ೕರ ೆ ಬರು ಾ ೆ. ಬಂದು ೋ ದ ೆ
‘ ಾ ಯ ಮನ ಾ ಕ ರಂ ತ ಪ ಾಂಭುಜ ಾ ’ ೕಕೃಷ ಂ ಾ ೆ! ಈ ೕ ಾ ಯನನು ಮ
ಅವನನು ಅ ಂದ ಕಳ ೕಕೃಷ ನ ಂದ ೕ ೆ ಬರು ಾ ೆ.
ಕೃಷ ಾ ನ ೆ ೆ ೕ ಂ ದನು ಕಂಡು ಎಲರೂ ತ ಾಗು ಾ ೆ. ಕೃಷ ನ ಂದ ೕ ೆ ಬರುವ ತನಕ
ಅವ ೆಲ ಗೂ ಭಯ. ಆದ ೆ ೕ ೆ ಬಂದ ಕೃಷ ಪ ೆ ತ ದ ಎಲರನೂ ಎಚ ಸು ಾ ೆ. ಆ ಸಮಯದ ಆಗ ೇ
ಕತ ಾ ರುತ ೆ. ೕ ಾ ಾ ನ ಾ ಂದ ಂ ರು ಮ ೆ ೇರುವ ದು ಾಧ ಾಗದ ಾರಣ ಎಲರೂ
ಅಂದು ಅ ೇ ತಂಗುವ ಾ ರ ಾ ಅ ೇ ಮಲಗು ಾ ೆ. ಎಲ ಗೂ ೆ ಬಂ ರುವ ಸಮಯದ ಅವ ದ
ಸಳದ ಸುತಲೂ ಾ ಚು ಆವ ಸುತ ೆ. ಆಗ ಾಬ ಂದ ಎಚ ರ ೊಂಡ ಎಲರೂ ತಮ ೊ ೆ ಾಲ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 142


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಸ ೕ ತು, ಾ ನು ಬದುಕುವ ಲ ಎನು ವ ಾವ ೆ ಂದ ಭಯ ೕತ ಾಗು ಾ ೆ. “ಆಗ ಕೃಷ ೋ ದ


ಚಮ ಾ ರ ಎಲರೂ ೋತ ಾ ೆ ೆದು ೊಳ ೇ ಾ ರುವಂಥಹದು” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ಕೃಷ
ಸುತಲೂ ಆವ ರುವ ೆಂ ಯನು ತನ ಾಯ ೇ ಎಲರನೂ ರ ವೃಂ ಾವನ ೆ ಕ ೆದು ೊಂಡು
ೋಗು ಾ ೆ.
ಇ ೊ ಮುಂ ಾಟ ಎನು ವ ಹುಲು ಾವಲು ಪ ೇಶದ ಮನುಷ ನ ಾತ ಂತಲೂ ಎತರ ೆ ೆ ೆದು ಂತ
ೌಂ ಅಥ ಾ ಮು ಎನು ವ ಹು ನ ನಡು ೆ ೋವ ಗಳ ೇ ೊಂ ರುವ ಸಮಯದ ಅವ ಗಳನು
ಹುಡುಕು ಾ/ಕ ೆಯು ಾ ೋಗು ದ ೋ ಾಲಕರು ಸುತಲೂ ಆವ ರುವ ಾ ಚ ನು ಕಂಡು
ಭಯ ೕತ ಾಗು ಾ ೆ. ಆಗ ೕಕೃಷ ಎಲರ ಬ ಕಣುಮುಚು ವಂ ೆ ೇಳ ಾ ೆ. ಈ ೕ ಕಣು ೆ ೆ ಾಗ
ಅ ಾವ ೆಂ ಯೂ ಇರುವ ಲ. ಈ ೕ ಎರಡು ಾ ಭಗವಂತ ಅ ಾನ ಾ ಸೃ ಆ ಯ ತನ
ಮುಖ ಂದ ಅ ಸೃ ಾ ತು ಎನು ವ ದನು ಎಲ ಗೂ ೋ ದ.

ಗೃ ೕತ ಯದ ದುಪಬದುಮಮುಷ ಾ ಾ ಶುಲ ಂ ಸುತಸ ನತು ತತದಮುಷ ಾ ।


ಯಜ ಂಭ ೋSಸ ವದ ೇ ಭುವ ಾ ೋ ೕ ಸಂ ೕ ಶಂ ತಮ ಾಃ ಪ ೋ ತಸ ॥೩೦॥

ಒ ಯ ೆ ೕ ೆ ಕೃಷನನು ಕ ಾಕ ೇಕು ಎಂದು ಹಗ ತರು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಾವ ಹಗ ಂದಲೂ ಆ ೆ ೆ


ಕೃಷನನು ಕಟ ಲು ಾಧ ಾಗುವ ಲ. ಎ ಾ ಹಗವ ಕೂ ಾ ಕೃಷನ ಮುಂ ೆ ಕ ಾಗುತ ೆ. ಆ ಾಯ
ಮಧರು ಈ ಘಟ ೆಯನು ತಮ ಯಮಕ ಾರತದ “ತ ಾ ಾ ೋಪ ಾ ತಮನುಸ ಾ ಾತ -
ಾದ ಾ ೋಪ ತ…” ಎಂದು ಬಹಳ ಸುಂದರ ಾ ವ ಾ ೆ. ಭಗವಂತನ ಗುಣ ಾನ ಾಡಲು
ಶು ಾ ೇ ೆ ಅವನ ಂ ೆ ಓಡುತ ೕ ಾ ೇ, ಾ ಯ ೆ ೕ ೆ ಕೃಷನ ತುಂಟತನ ೆ ೋಪ ೊಂಡು
ಆತನ ೆನ ಂ ೆ ಓ ದಳಂ ೆ. ಆದ ೆ ಅವ ೆ ಕೃಷನನು ಕ ಾಕಲು ಾಧ ಾಗ ಲ. ಇದ ಂದ ಕೃಷ ಾನು
ಅನಂತ ಎನು ವ ದನು ಾ ೆ ೋ ದ. (ಆನಂತರ ಾ ಯ ೕ ನ ೕ ಂದ ಕೃಷ ಾ ೇ ಾ ಯ
ೈ ಂದ ತನ ನು ಕ ೊಂಡ).
ಒ ಾ ಯ ೊ ೆಯ ೕ ೆ ಮಲ ದ ಕೃಷ ಆಕ ಸು ಾ ೆ. ಆಗ ಆತನ ಾ ಯ ಯ ೆ ೕ ೆಇ ೕ
ಶ ವ ೆ ೕ ಾಣು ಾ ೆ. ಮಗು ನ ಪ ಟ ಾ ಯ ತನ ನೂ ೇ ಇ ೕ ಶ ವನು ಕಂಡ ಯ ೆ ೕ ೆ
ಾಬ ಾಗು ಾ ೆ. “ಇದು ೇವಲ ನನ ಮಗನಲ. ಇ ೊಂದು ವ ಶ ” ಎನು ವ ಅ ವ ಅವ ಾಗುತ ೆ.
ಆದ ೆ ಮರು ಣದ ೇ ಕೃಷ “ನನ ಮಗು” ಎಂದು ಕೃಷನನು ಮು ಸು ಾ ೆ ಾ !
ಇ ೊ ಕೃಷ ಮಣು ನು ಾ ೆ ಎಂದು ೋಪ ಾಲಕರು ಾ ಯ ೆ ೕ ೆ ೆ ಸು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಮಣು
ಂ ದ ಕೃಷ ಾ ಯ “ ಾನು ಮಣು ಂ ಲ” ಎಂದು ಸುಳ ೇಳ ಾ ೆ. ಇದ ಂದ ೋಪ ೊಂಡ
ಯ ೆ ೕ ೆ ಆತನ ಾ ೆ ೆದು ೋ ಸುವಂ ೆ ೇಳ ಾ ೆ. ಆಗ ಕೃಷ ಎರಡ ೇ ಾ ಯ ೆ ೕ ೆ ೆ ತನ
ಾ ಯ ಶ ರೂಪ ದಶ ನ ೕಡು ಾ ೆ. ಕೃ ಾವ ಾರದ ಭಗವಂತ ಾ ಯ ೆ ೕ ೆಗಲ ೆ ದೃತ ಾಷ ,
ಉದಂಕ ಮತು ಅಜು ನ ಗೂ ಶ ರೂಪ ದಶ ನ ೕ ರುವ ದನು ಮ ಾ ಾರತ ಸುತ ೆ. ಆದ ೆ
ಪ ಂದು ಶ ರೂಪ ದಶ ನವ ಅವರವರ ಅಹ ೆಗನುಗುಣ ಾ ೆ ೆದು ೊಂ ೆ. ಅಜು ನ ಕಂಡ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 143


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಶ ರೂಪ ಬಹಳ ಘನ ಾದುದು. ಾ ಯ ೆ ೕ ೆ ೆ ತ ೊ ಳ ೆ ತುಂ ರುವ ಶ ವನು ೋ ದ ಕೃಷ,


ಅಜು ನ ೆ ಒಳಗೂ ೊರಗೂ ಾನು ತುಂ ರುವ ದನು ೋ ದ. ಒ ನ ಎಲ ೊಳಗೂ ಭಗವಂತ ಾ ೆ,
ಭಗವಂತ ೊಳ ೆ ಎಲವ ಇ ೆ ಎನು ವ ದನು ಕೃಷ ತನ ಶ ರೂಪ ದಶ ನದ ೋ ದ.

ನಂದಂ ಚ ೕ ಭ ಾ ವರುಣಸ ಾ ಾ ೋ ಾ ೇಷು ಾ ಮಯಸೂನು ಾ ಚ ।


ಜ ಾ ವೃತಂ ಶ ಾನಮ ಶ ೕಣ ೋ ೇ ಕುಂಠ ಉಪ ಾಸ ೋಕುಲಂ ಸ ಃ ॥೩೧॥

ಒ ನಂದ ೋಪ ಏ ಾದ ಯ ಉಪ ಾಸ ಮು ಾದ ಯ ನದಂದು ೆ ೆ ಾ ನ ೆ ಂದು ೋದವನು


ಂ ರು ಬರುವ ಲ. ಅ ವರುಣನ ೇವಕ ಾ ರುವ ಒಬ ಾ ಸ ಆತ ೆ ಾಶವನು ಾ ಆತನನು
ವರುಣ ೋಕ ೆ ಕ ೆದು ೊಂಡು ೋಗು ಾ ೆ. ಇತ ನಂದ ೋಪ ಾ ೆ ಾ ರುವ ದ ಂದ ಎಲ ಗೂ ಾಬ .
ಆದ ೆ ಕೃಷ ಎಲರನೂ ಸ ಾ ಾನ ೊ ಾನೂ ನಂದ ೋಪ ಾ ೆ ಾದ ಸಳದ ೇ ೕ ೆ ದುಮು
ೇರ ಾ ವರುಣ ೋಕ ೆ ಬರು ಾ ೆ. ಅ ವರುಣ ಕೃಷನ ಾ ೆ ದು ೇ ನಂದ ೋಪನನು
ಅ ಸು ಾ ೆ. ಕೃಷ ನಂದ ೋಪ ೊಂ ೆ ೕ ಂದ ೕ ೆದು ಬಂ ದನು ಕಂಡು ಎಲರೂ ಸಂಭ ಸು ಾ ೆ.
ಇ ೊ ನಂದ ೋಪ ಾ ನ ೋಗು ರು ಾಗ ಒಂದು ೆ ಾ ವ ಆತನನು ದು ನುಂಗ ಾರಂ ಸುತ ೆ.
ಇದನು ಕಂಡ ಜನ ಾಬ ಾ ಕೃಷ ೆ ಷಯ ಸು ಾ ೆ. ಕೃಷ ಆ ಾವನು ೕ ನಂದ ೋಪನನು
ಸು ಾ ೆ. ಕೃಷ ೆ ಾ ನ ೇಹವನು ೕ ಾಗ ಅ ೆ ಾ ವ ಕಣ ೆ ಾ ಒಬ ಸುಂದರ ಾದ ಯುವಕ
ಪತ ಾಗು ಾ ೆ. ಆತ ೇ ಾಪಗ ಸ ಾ ೆ ಾ ನ ರೂಪದ ದ ಾ ಧರ ಸುದಶ ನ. ಕೃಷ ಆತನ ಾಪ
ೕಚ ೆ ಾ ಡುಗ ೆ ೕಡು ಾ ೆ.
ಒ ಅಸುರ ಾ ಾನ ಮಗ ೕಮ ಆಟ ಾಡು ರುವ ೋಪ ಾಲಕ ೊ ೊ ಬ ರ ೆ ೕ ಅಪಹ
ಪವ ತದ ಲ ೊಳ ೆ ಅ ಇಡು ದ. ಆಟ ಾಡು ದ ಾಲಕರ ಸಂ ೆ ಕ ೕಣ ಕ ಾಗು ರುವ ದನು
ಗಮ ದ ಕೃಷ ಆ ಅಸುರನನು ೆ ೆ ಆತನ ಸಂ ಾರ ಾ ೋಪ ಾಲಕರನು ಡುಗ ೆ ೊ ಸು ಾ ೆ.
ಒ ಒಂದು ಅತ ದು ತ ಾದ ಘಟ ೆ ನ ೆಯುತ ೆ. ೋಕುಲದ ನ ಜನರು ಾಸ ಾನ ಉಳ ವ ಾ ರ ಲ.
ಇಂತಹ ಜನ ೆ ಒಂದು ೕಚ ೆ ಬರುತ ೆ. ಅ ೇ ೆಂದ ೆ: “ಕೃಷ ಮನಸು ಾ ದ ೆ ನಮ ೆ ೈಕುಂಠ
ದಶ ನ ಾ ಸಬಲ” ಎನು ವ ೕಚ ೆ. ೕವನದ ಜಂಜಡದ ದು ಾಸ ದ ಅ ಲ ೇ ೆ ೆದ ಾ ಾನ
ಜನರ ಅ ೇ ೆಯನು ೈಕುಂಠ ದಶ ನ ೕ ಕೃಷ ಈ ೇ ಸು ಾ ೆ. ಇ ನಮ ೆ ಯುವ ೇ ೆಂದ ೆ
ಭಗವಂತನ ೕ ೆ ಾತ ಾಗಲು ದಲು ನಮ ರ ೇ ಾದ ಗುಣ ಮುಗ ೆ. ಇದನು ಟು ಾಸ ೆ
ಎಂದು ಅಹಂ ಾರ ಪಟ ೆ ಭಗವಂತನ ದಶ ನ ಾಧ ಲ.
ೕ ೆ ಇ ಾ ವ ೇ ಅವ ಾರದ ೋರದ ಅ ಾ ಾನ ಮ ಯನು ಾ ಾನ ಜನ ೆ ೋ ದ
ಭಗವಂತನ ೇಷ ಅವ ಾರ ಕೃ ಾವ ಾರ. ಕೃ ಾವ ಾರದ ಭಗವಂತ ಮನುಷ ರೂಪದ ದು, ಅ ಾನುಷ
ೕ ೆಗಳನು ೋ ದ. [ಇ ಾರದ ೆ ಕೃ ಾವ ಾರವನು ವ ಸು ರುವ ಚತುಮು ಖ “ಭಗವಂತ ಕೃಷ
ರೂ ಾ ಬಂದು ಈ ಎ ಾ ೕ ೆಗಳನು ೋರ ಾ ೆ” ಎಂದು ಭೂತ ಾಲದ ಭ ಷ ಾಲವನು
ವ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಏ ೆಂದ ೆ ಾರದ ಚತುಮು ಖ ಸಂ ಾದ ನ ೆದದು ಕೃ ಾವ ಾರಕೂ ದಲು.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 144


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ೕ ಾ ಮುಂ ೆ ನ ೆಯ ರುವ ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರ ವರ ೆಯನು ದ ೇ ಚತುಮು ಖ ಾರದ ೆ


ವ ಾ ೆ ಎನು ವ ದನು ಓದುಗರು ಯ ೇಕು]

ೋ ೈಮ ೇ ಪ ಹ ೇ ವ ಜ ಪ ಾಯ ೇ ೇS ವಷ ಪಶ ಕೃಪ ಾ ರ ುಃ ।


ಧ ೋ ೕಂಧ ವ ಸಪ ಾ ಸಪ ವ ೋ ಮ ೕಧ ಮನ ೖಕಕ ೇ ಸ ೕಲ ॥೩೨॥

ೕಕೃಷನ ೋವಧ ನ ಾರ ೆ ಪ ಸಂಗ ಅತ ಂತ ೋಚಕ. ಪ ೕ ವಷ ದಂ ೆ ೋ ಾಲಕರು


ಇಂದ ಪ ೆಯ ದ ೆ ನ ೆಸು ದರು. ಸು ಾರು ಆರು ವಷ ಗಳ ಾಲ ಇಂದ ಪ ೆಯನು ೋ ಯೂ ಅದರ
ಬ ೆ ಏನೂ ೇಳದ ೕಕೃಷ ಈ ಾ “ಏ ೆ ಇಂದ ಪ ೆ ಾಡು ೕ ” ಎಂದು ೇಳ ಾ ೆ. ಅದ ೆ
ೋ ಾಲಕರು : “ ಾವ ೕವನ ಾ ಸುವ ದು ಾಲನು ಾ ; ಾಲು ೊಡುವ ಹಸುಗಳನು ಾಕಲು ಹುಲು
ೇಕು; ಈ ಹುಲು ೆ ೆಯಲು ಮ ೆ ಅ ಾ ವಶ ಕ. ೕ ಾ ಮ ೆ ೕಡುವ ಇಂದ ನನು ಪ ೕ ವಷ ವ ೕ ೇ
ಪ ಸು ೇ ೆ” ಎಂದು ಉತ ಸು ಾ ೆ. ಇದನು ೇ ದ ಕೃಷ : “ ಮ ೆ ಾಲನು ೊಡುವ ದು ಹಸು. ದಲು
ಾವ ಅದನು ಪ ಸ ೇಕು. ಆ ಹಸು ೆ ಹುಲು ೕಡುವ ದು ಪವ ತ. ಆ ಪವ ತವನು ಾವ ಪ ಸ ೇಕು.
ಇದನು ಟು ಇಂದ ನನು ಏ ೆ ಪ ಸು ರು ? ನಮ ೕಗ ೆ ಂತ ೆ ೆ ೊಡುವ ೕಗ ೆ
ಇಂದ ಲ. ಾವ ಏನನು ಪ ೆದು ಬಂ ೇ ೕ ಅದನು ಖಂ ತ ಪ ೆ ೇ ಪ ೆಯು ೇ ೆ. ೕ ರು ಾಗ
ಇಂದ ನ ಪ ೆ ಏ ೆ? ೋಪ ೆ ಮತು ೋವದ ನ ಪ ೆ ನನಗೂ ಇಷ ” ಎನು ಾ ೆ. ಕೃಷನ ಈ ಾತು
ೋ ಾಲಕ ಗೂ ಸ ಎಂದು ಾ ಸುತ ೆ. ಅವರು ಕೃಷನ ಾ ನಂ ೆ ಇಂದ ನ ಪ ೆಯ ಬದ ಾ ೋ-
ಪ ೆ ಮತು ೋವದ ನ ಪ ೆಯನು ಅದರ ಅಂತ ಾ ಭಗವಂತನ ಪ ೆಯ ಾ ಾ
ಸಂಭ ಸು ಾ ೆ.
ಾಸ ಕ ಾ ಇ ಾವ ಮಹತ ದ ಸಂಗ ಂದನು ಗಮ ಸ ೇಕು. ಮನುಷ ದಲು ಕು ಯುವ ದು
ಾ ಯ ಾಲ ಾ ದ ೆ ನಂತರ ಕು ಯುವ ದು ೋ ನ ಾಲನು . ೕ ಾ ೋವ ನಮ ಾ ಸ ಾನ.
ಇದಲ ೇ ಂ ೆ ೋವನು ೇಶದ ಸಂಪ ಾ ೕಗಕೂ ಬಳಸು ದರು. ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ಮಲ-
ಮೂತ ಕೂ ಾ ಾ ಹ ಾ ರುವ ಏ ೈಕ ಾ ೋವ . ಇಂತಹ ಾತೃ ಾ ೕಯ ಾ ರುವ ೋವನು
ಪ ಸುವ ದ ಂದ ಅದ ೊಳ ೆ ಭೂ ರೂ ಾ ಂ ರುವ ಅಂತ ಾ ಭಗವಂತ ಪ ಸನ ಾಗು ಾ ೆ.
ಕ ೆ ಾಣದ ಅ ಾಂತರ ೇವ ೆಗಳ ಪ ೆ ಂತ ಕ ೆ ಾಣುವ ಅಪ ವ ಪ ೕಕಗಳ ಭಗವಂತನನು ಕಂಡು
ಪ ಸುವ ದು ೆ ೕಷ ಎನು ವ ಅಪ ವ ಸಂ ೇಶವನು ಕೃಷ ಇ ೕ ಾ ೆ. ಈ ೕ ೕಕೃಷ ಈ ೇಶದ
ತ ದಲು ೋಪ ೆಯನು ಾ ರಂ ದ.
ೕಕೃಷ ಂ ಾ ಇಂದ ಪ ೆ ಂತು ೋ ಾಗ ಇಂದ ೆ ೋಪ ಬರುತ ೆ[ ೕಕೃಷನ ಮ ಯನು
ೋರುವ ದ ಾ ೕ ಇಂದ ಈ ೕ ನ ದ ಎನ ಬಹುದು]. ಪ ೕ ಾರ ಾ ಆತ ರಂತರ ಏಳ ನಮ ೆ
ಸು ಸು ಾ ೆ. ಆಗ ೕಕೃಷ ೆಟ ವನು ೊ ೆಯಂ ೆ ಎ ದು ಸಮಸ ೋಕುಲ ಾ ಗಳ ರ ೆ
ಾಡು ಾ ೆ. ಈ ಘಟ ೆಯ ನಂತರ ಎಲ ಗೂ ಕೃಷನ ೕ ನ ಭಯ-ಭ ೆಚು ತ ೆ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 145


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ೕಡ ವ ೇ ಾಕರರ ೌ ಾ ಂ ಾ ೋನು ಖಃ ಕಳಪ ಾಯತಮೂ ೇನ ।


ಉ ೕ ತಸ ರರು ಾಂ ವ ಜಸದ ಧೂ ಾಂ ಹತು ಹ ಷ ೋ ಧನ ಾನುಗಸ ॥೩೩॥

ಭ ೆ ಅ ೇಕ ಮುಖಗ ೆ. ೆಣು ‘ಭಗವಂತ ನನ ಗಂಡ ಾಗ ೇಕು’ ಎಂದು ಬಯಸುವ ದೂ ಭ ಯ ಒಂದು


ಮುಖ. ಕೃಷ ಸು ಾರು ಏಳ ವಷ ದವ ಾಗ ಆತನ ೌಂದಯ ೆ ಸಮಸ ೋ ಾಲಕರ ಪ ಯರು
ಮನ ೋಲು ಾ ೆ. ಅವ ೆ ಕೃಷ ತಮ ಪ ಾಗ ೇಕು ಎನು ವಷು ಕೃಷನ ೕ ೆ ೕ . ಕೃಷನೂ ಕೂ ಾ
ಅವರ ಆ ಾವ ೆ ಬರುವಂ ೆ ಾಡು ಾ ೆ. ಆತ ಹು ಯ ಾ ಾಲು ೆ ದಂ ೆ ತುಂ ರುವ
ೆಳ ಂಗಳ ಾ ನ ಕು ತು ಸಪಸ ರಗಳ ಸ ಲನ ಂದ ಕೂ ದ (ಆಯತಮೂಚ ನ ) ೇಣು ಾದ
ಾಡು ದ. ಇದ ಂದ ಎ ಾ ೋ ಾ ೕಯರು ೆ ೕ ಾಂಕುರ ೊಂಡು ಮ ೆ ಂದ ೊರ ಬಂದು
ಕೃಷ ೊಂ ೆ ಾಸ ನೃತ ದ ಾ ೊಳ ದರು. “ಕೃಷ ಾನೂ ಅವ ೊಂ ೆ ಕು ದು ಅವರನು ನ ಾ
ಆನಂದದ ೊ ೆ ಹ ಸು ದ” ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.
ಕೃಷನ ಈ ನ ೆಯ ಬ ೆ ೆಲವರು ಆ ೇಪ ವ ಕಪ ಸು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಇ ಾವ ದು ೊಳ ೇ ಾದ ಅಂಶ
ಏ ೆಂದ ೆ: ಕೃಷ ೋ ೆಯರ ೊ ೆ ೆ ಾಸ ೕ ೆ ಾಡು ಾಗ ಆತನ ವಯಸು ೇವಲ ಏಳ ವಷ . ಇನು
ಕೃಷನ ೊ ೆ ೆ ನೃತ ಾಡು ದವರು ನಡ ೆ ೆಟ ೆಣುಮಕ ಳಲ. ಅವರು ೋ ಾಲಕರ ಪ ಯರು ಮತು
ಅವರನು ಚತುಮು ಖ ಇ ‘ಸದ ಧು’ಗ ೆಂದು ಕ ೆ ಾ ೆ. ಅವರ ಅಂಕು ದ ಾಮ ‘ಭಗವಂತನ ಾಮ’.
ೕ ಾ ಅವರ ಗಂಡಂ ರೂ ಕೂ ಾ ಅವರ ಪ ಯರ ಕೃಷ ೆ ೕಮವನು ೋ ಸ ಲ. ೕ ರು ಾಗ ಈ
ಘಟ ೆಯನು ಾವ ೋ ಸುವ ದು ಅಥ ಶ ನ ! ೕವನದ ಭಗವ ಪ ೆ ಂದ ಕು ದು ನ ದು
ಬದುಕನು ಾವನ ೊ ೊ ಎನು ವ ಸಂ ೇಶವನು ಇ ಕೃಷ ನಮ ೆ ೕ ಾ ೆ.
ಈ ೕ ೕಕೃಷ ೋ ೆಯರ ೊ ೆ ನೃತ ಾಡು ರುವ ಸಮಯದ ಕು ೇರನ ಅನುಚರ ಾದ
ಶಂಖಚೂಢ ಎನು ವ ಒಬ ಅಸುರ ನೃತ ಾಡು ರುವ ೕಯರನು ಅಪಹ ಸು ಾ ೆ. “ಇದನು ಅ ತ ೕಕೃಷ
ಶಂಖಚೂಢನನು ೆನ ಆತನ ರಸ ೆ ೕ ಅಪಹ ದ” ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.

ೕ ಚ ಪ ಲಂಬಖರದದು ರ ೇಶ ಷ ಮ ೇಭಕಂಸಯವ ಾಃ ಕುಜ ೌಂಡ ಾ ಾ ಃ ।


ಅ ೆ ೕS ಾಲ ಕ ವಲ ಲದಂತವಕ ಸ ೕ ಶಂಬರ ಡೂರಥರು ಮು ಾ ಃ ॥೩೪॥

ಕೃಷನ ಾಲ ೕ ೆಗಳ ಅ ೇಕ ಮುಖಗಳನು ವ ದ ಚತುಮು ಖ ಇ ಅವ ಾರದ ಕೃಷ ಾ ರುವ


ಪ ಮುಖ ದುಷ ಸಂ ಾರದ ಪ ೕ ಾ ೆ.
೧.ಪ ಲಂಭ: ಈತ ಒಬ ಅಸುರ. ಅವನು ಕೃಷ-ಬಲ ಾಮರು ೋಪ ಾಲಕರ ೊ ೆ ೆ ಆಟ ಾಡು ರು ಾಗ
ಾನೂ ೋಪ ಾಲಕನ ೇಷ ಧ ಆಟ ಾಡು ಾ ೆ. ಆಟದ ಯಮದಂ ೆ ಾರು ೋಲು ಾ ೋ ಅವರು
ೆದವರನು ೊತು ೊಂಡು ೋಗ ೇಕು. ಪ ಲಂಭ ಬಲ ಾಮನ ೊ ೆ ಆಟ ಾಡು ಾ ಆತ ೆ ೋಲು ಾ ೆ.
ನಂತರ ಬಲ ಾಮನನು ೊತು ೊಂಡು ಓಡಲು ಾ ರಂ ಸು ಾ ೆ. ಇದ ಂದ ಬಲ ಾಮ ಾಭ ೊಳ ಾ ೆ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 146


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಆಗ ಕೃಷ “ಭಯಪಡ ೇಡ, ೕನು ಾರು ಎನು ವ ದನು ೆನ ೋ” ಎಂದು ಸ ೆ ಾಡು ಾ ೆ. ಆಗ
ಬಲ ಾಮ ೆ ತನ ಮೂಲರೂಪದ ೆನ ಾಗುತ ೆ ಮತು ಆತ ಪ ಲಂಭನನು ಸಂ ಾರ ಾಡು ಾ ೆ. ಈ ೕ
ಬಲ ಾಮ ೊಳ ದು ಪ ಲಂಭನನು ಕೃಷ ಸಂ ಾರ ಾ ಸು ಾ ೆ.
೨.ಖರ: ಾ ನ ಒ ಾ ೆಕಣು ಇರುವ ಪ ೇಶದ ಕೃಷ-ಬಲ ಾಮರ ೊ ೆ ದ ೋ ಾಲಕರು ಆ ಹಣನು
ಕಂಡು ಅದನು ಮರ ಂದ ತು ನ ಬಯಸು ಾ ೆ. ಅಷ ರ ಆ ಪ ೇಶದ ಾಸ ಾ ದ ಖರ ಎನು ವ ಅಸುರ
ತನ ಪ ೆ ಂ ೆ ಕ ೆಯ ರೂಪದ ಬಂದು ಎಲರನೂ ತು ದು ಓ ಸಲು ಪ ಯ ಸು ಾ ೆ. ಆಗ ೕಕೃಷನ
ಸ ೆ ಯಂ ೆ ಬಲ ಾಮ ಖರ ಮತು ಆತನ ಅನು ಾ ಗಳನು ೕಲ ೆ ೆದು ಸಂ ಾರ ಾಡು ಾ ೆ.
೩. ದದು ರ: ದದು ರ ಎಂದ ೆ ಅಧ ಕ ೆ ಎಂದಥ . ಆದ ೆ ದದು ರ ಎಂದ ೆ ಾರು ಎನು ವ ಕ ೆ ಾವ
ಪ ಾಣದ ಯೂ ಬರುವ ಲ. ಕೃಷನ ಕ ೆ ೆ ಸಂಬಂ ಕ ೆ ಯ ಕ ೆ ಎಲೂ ಬರುವ ಲ. ೕ ಾ
ಾಗವತವನು ಅಧ ಯನ ಾ ದವರ ಅ ಾ ಯದ ಪ ಾರ ದದು ರ ಎಂದ ೆ ಭಕ. ಈತ ಪ ಯ ರೂಪದ
ಬಂದು ಕೃಷನನು ತನ ೊ ಂದ ಕು ೊಲ ೇಕು ಎಂದು ಬಯ ದ ಅಸುರ. ಆದ ೆ ೕಕೃಷ ಆತನ ೊಕ ನು
ದು ಅವನ ೇಹವನು ಎರಡು ೕ ಾ ಾ ಸಂ ಾರ ಾಡು ಾ ೆ.
೪. ೇ ಮತು ೫.ಅ ಷ : ಇವರು ಕುದು ೆ ಮತು ಗೂ ರೂಪದ ಕೃಷನನು ೊಲ ೇ ೆಂದು ಬಂದ ಕಂಸನ
ಅನು ಾ ಅಸುರ ಾ ದರು. ಇವರನು ಕೃಷ ಸಂ ಾರ ಾ ದ.
೬. ಕಂಸ: ಕೃಷ-ಬಲ ಾಮರನು ೕಸ ಂದ ೊ ಸ ೇಕು ಎಂದು ಕಂಸ ಅವರನು ಲಹಬ ೆ
ಆಮಂ ಸು ಾ ೆ. ಾ ೆ ಬಂದ ಕೃಷ-ಬಲ ಾಮರ ೕ ೆ ಮ ಾ ೆಯನು ಛೂ ಟು ೊ ಸುವ ಪ ಯತ
ನ ೆಯುತ ೆ. ಆದ ೆ ಕೃಷ ಆ ೆಯ ೊ ೆ ಯ ಾಗದ ಕು ತು ಅದನು ಮ , ಅದರ ೆನ ೕ ೆ ಹ ಅದರ
ದಂತವನು ೕಳ ಾ ೆ. ಈ ೕ ಆ ೆಯ ೆತರು ೊಯ ೖಯ , ಆ ೆಯ ದಂತವನು ದು ಕೃಷ-
ಬಲ ಾಮರು ಕಂಸನ ಸ ೆ ೆ ೋಗು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಅ ಕಂಸ ಮಲ ಯುದದ ಾ ಗತ ೕಡು ಾ ೆ. ಾಣೂರ,
ಮು ಕ, ಕೂಟ, ೋಸಲ, ಛಲ ೕ ೆ ಅ ೇಕ ಮಂ ಮಲರನು ಕಂಸ ಕೃಷ ಬಲ ಾಮರ ೕ ೆ ಛೂ- ಡು ಾ ೆ.
ಕೃಷ ಬಲ ಾಮರು ಈ ದುಷ ಮಲರನು ಸಂ ಾರ ಾ ದ ೆ ೕ ಅಲ ೇ, ದುಷ ಕಂಸನನು ಂ ಾಸನ ಂದ
ಎ ೆದು ಸಂ ಾರ ಾಡು ಾ ೆ.
೭. ಾಲಯವನ: ಕಂಸನ ಾ ನ ಷಯ ಜ ಾಸಂಧ ೆ ಯುತ ೆ. ಜ ಾಸಂಧ ತನ ಇಬ ರು
ೆಣುಮಕ ಳನು ಕಂಸ ೆ ೊಟು ಮದು ೆ ಾ ದ. ೕ ಾ ಜ ಾಸಂಧ ಕೃಷನನು ೆ ೕ ಸ ಾರಂ ಸು ಾ ೆ.
ಜ ಾಸಂಧ ೇಶದ ಸು ಾರು ಇಪ ೆರಡು ಾ ರ ಾಜಕು ಾರರನು ತನ ೆ ೆಯ ದ. ಇವರ ತ ೆ ಕ ದು
ರುದ ಾಗ ಾ ಇ ೕ ೇಶದ ಆ ಪತ ವನು ತನ ೈ ೆ ೆ ೆದು ೊಳ ೇಕು ಎನು ವ ದುರು ೇಶ
ಆತನ ಾ ತು. ಆತನ ತ ನರ ಾಸುರ. ಆತ ಜ ಾಸಂಧ ೆ ಸ ಾಯ ಾಡಲು ಹ ಾರು ಾ ರದ ನೂರು
ಾಜಕು ಾ ಯರನು ತನ ೆ ೆಮ ೆಯ ದ. ಕಂಸನ ಾವ ಜ ಾಸಂಧ ೆ ಬಹಳ ೊಡ
ೊ ೆತ ಾ ತು. ಆತ ಸು ಾರು ಇಪ ತಮೂರು ಅ ೋ ೇ ೆ ಂ ೆ ಅ ೇಕ ಾ ಕೃಷನ ೕ ೆ ಾ
ಾಡು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಪ ಾ ಯೂ ಕೃಷ ತ ೊಳ ದ. ಇದ ಾ ಜ ಾಸಂಧ ಾಲಯವನ ಎನು ವ
ಾ ಸನನು ಕೃಷನ ಸಂ ಾರ ಾ ಕಳ ಸು ಾ ೆ. ಕೃಷ ಾಲಯವನ ಬಂ ಾಗ ಓ ದಂ ೆ ನ , ಒಂದು
ಗ ಯನು ಪ ೇ ಸು ಾ ೆ. ಅ ೇವ ೆಗಳ ಪರ ಯುದ ಾ ಾಂ ಯ ೆಯನು ವರ ಾ ಪ ೆದು

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 147


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಮಲ ದ ಮುಚುಗುಂಧನನು ಾಲಯವನ ತು ಯು ಾ ೆ. ಇದ ಂದ ಎಚ ರ ೊಂಡ ಮುಚುಗುಂಧನ ದೃ ೆ


ದಲು ದ ಾಲಯವನ ಬಸ ಾಗು ಾ ೆ. ೕ ೆ ಾವ ೇ ಯುದ ಲ ೇ ಉ ಾಯ ಾ ಾಲಯವನನನು
ೕಕೃಷ ಸಂ ಾರ ಾಡು ಾ ೆ.
೮. ಕುಜ/ನರ ಾಸುರ: ನರ ಾಸುರ ಂದ ತಮ ಾಜಕು ಾ ಯರನು ೊಡ ೇ ೆಂದು ಎ ಾ ಾಜರೂ
ಕೃಷನ ೆ ೋಗು ಾ ೆ. ಕೃಷ ೇರ ನರ ಾಸುರ ದ ೆ ೋ ಾಜಕು ಾ ಯರನು ಡುಗ ೆ
ಾಡುವಂ ೆ ೇ ೊಳ ಾ ೆ. ಇದ ೆ ಒಪ ದ ನರ ಾಸುರ ಗೂ ಕೃಷ ಗೂ ಯುದ ಾಗುತ ೆ. ಯುದದ
ನರ ಾಸುರ ಾವನ ಪ ಾ ೆ. ೕ ೆ ನರ ಾಸುರನನು ೊಂದು ೆ ೆಮ ೆಯ ದ ಹ ಾರು ಾ ರದ ನೂರು
ಮಂ ಾಜಕು ಾ ಯರನು ಡುಗ ೆ ೊ ಸು ಾ ೆ ಕೃಷ. ಆದ ೆ ಆ ಾಜಕು ಾ ಯರು ಸ ಾಜದ
ತಮ ೆ ಾವ ಾನ ಾನವ ಗ ಾರದು ಮತು ನರ ಾಸುರನ ೆ ೆಮ ೆಯ ದ ತಮ ನು ಾರೂ
ಮದು ೆ ಾಗ ಾರರು ಎನು ವ ಆತಂಕ ವ ಕಪ ತಮ ೇಶ ೆ ಂ ರುಗಲು ಒಪ ೇ ಇ ಾಗ ೕಕೃಷ
ಅವ ೆ ತನ ಪಟ ದರ ಯರ ಾನ ಕ ಾ ಾಡು ಾ ೆ.
೯. ೌಂಡ ಕ: ಈತ ಕೃಷನ ಅಣ. ಾ ೕ ಾಜನ ಮಗಳ ಮಗ. ಾ ೕ ಾಜ ೆ ಗಂಡು ಮಕ ರ ಲ. ಾ ಾ ಆ
ಾಲದ ಸಂಪ ಾಯದಂ ೆ ಾ ೕ ಾಜ ವಸು ೇವ ಂದ ತನ ಮಗಳ ಗಂಡು ಮಗು ಂದನು ಪ ೆಯು ಾ ೆ.
ಆತ ೇ ೌಂಡ ಕ ಾಸು ೇವ. ಈತ ತನ ೆ ೕ ಭಗವಂತ ಎಂದು ಂ ೊಂಡು ಅ ಾ ಾರ ಾ ಕೃಷನ
ರುದ ೋ ಾಟ ದು ಕೃಷ ಂದ ಹತ ಾಗು ಾ ೆ.
೧೦. ಾಲ : ಈತ ಬ ಹ ದತನ ಮಗ. [ಕೃ ಾವ ಾರಕೂ ದಲು ನ ೆದ ಘಟ ೆಯ ಪ ಾರ ಬ ಹ ದತ
ಅಂ ೆಯನು ೕ ಸು ದ. ಅವರ ಮದು ೆಯೂ ಶ ಯ ಾ ತು. ಆದ ೆ ೕ ಾ ಾಯ ರು ಅಂ ೆ-ಅಂ ೆ-
ಅಂ ಾ ೆಯರನು ಅಪಹ ೊಂಡು ಬಂದು ಬಹಳ ೊಡ ಅ ಾತುಯ ಾಡು ಾ ೆ. ಇದ ಂ ಾ ಬ ಹ ದತ
ಅಂ ೆಯನು ಮದು ೆ ಾಗಲು ಾಕ ಸು ಾ ೆ. ೕ ಾ ಾಯ ರೂ ಅಂ ೆಯನು ಾಕ ಾಗ ಆ ೆ
ಆತ ಹ ೆ ಾ ೊಳ ಾ ೆ. ಆ ೆ ೕ ಮುಂ ೆ ಖಂ ಾ ಬಂದು ೕ ಾ ಾಯ ರ ಾ ೆ
ಾರಣ ಾಗು ಾ ೆ]. ಕೃಷ ೇ ಾ ದ ಾಲ ಎ ಾ ೌಕಯ ಗ ರುವ, ೇ ೆಯನೂ ೊ ೊಯ ಬಲ
ಾನ ಂದನು ವರ ಾ ಪ ೆ ದ.[ ಾ ೕನ ಾರತದ ಾನ ಬಳ ೆಯ ಕು ತು ಮತು ಾನ
ಾಸ ದ ಕು ತು ಾರ ಾ ಜ ಬ ೆ ರುವ ಾನ ಾಸ ಅದು ತ ಾದ ವರ ೆಯನು ೊಡುತ ೆ. ಾಲಕ ೕಣ
ಇಂತಹ ೈ ಾ ಕ ೆಳವ ೆ ಮನುಕುಲ ೆ ಾರಕ ಾಗುತ ೆ ಎಂದು ದ ಾರ ೕಯರು ಇಂತಹ ಯಂತ ದ
ಉಪ ೕಗವನು ೈ ಟ ರು ಎಂದು ಈ ಗ ಂಥ ಸುತ ೆ]. ಇಂತಹ ಾಲ ಇಂದ ಪ ಸದ ಾಂಡವರ
ಾಜಸೂ ಾ ಯ ದ ಕೃಷ ಾ ೊಂಡ ಸಮಯದ ಾದವರ ೕ ೆ ಾ ಾಡು ಾ ೆ. ಕೃಷ ೆ ಷಯ
ದು ಇಂದ ಪ ಸ ಂದ ಮರ ಬರು ಾ ೆ. ಕೃಷ ಗೂ ಾಲ ಗೂ ಯುದ ಾಗುತ ೆ ಮತು ಆ ಯುದದ ಾಲ
ಾವನ ಪ ಾ ೆ. ಈ ಯುದದ ಸಮಯದ ೇ ೕಕೃಷ ೊ ೆ ಲದ ಾರಣ ಾಂಡವರು ದು ೕ ಧನನ
ೊ ೆ ೆ ಜೂ ಾ ಾಡನು ೇರುವಂ ಾಗುತ ೆ.
೧೧. ಕ : ಾ ಾಯಣ ಾಲದ ಎರಡು ಕ ಗಳ ಮೃಂದ ಮತು ಧ/ ಧ. ಇವರು ಅ ೕ ೇವ ೆಗಳ
ಅವ ಾರ. ಇವರ ಧ ಬಹಳ ಬ ಷ ಾಗೂ ಅಹಂ ಾ ಾ ದ. ಾ ಾಯಣ ಾಲದ ಾಮನ ೇ ೆ
ಾ ದ ಈತ ಇ ಾದವ ೆ ಉಪಟಳ ೊಡ ಾರಂ ಸು ಾ ೆ. ಆಗ ಾದವರು ಬಲ ಾಮನ ೆ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 148


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ೋಗು ಾ ೆ. ಾಮ ರೂಪದ ಬಲ ಾಮನ ಸ ತ ಾ ರುವ ಭಗವಂತ ಈ ಕ ಯನು ಸಂ ಾರ


ಾಡು ಾ ೆ.
೧೨. ವಲ ಲ: [ಈಗ ಮುದ ಣ ಾ ರುವ ಪ ಸಕಗಳ ಈತನನು ಬಲ ಲ ಎಂದು ಕ ೆ ಾ ೆ]. ಈತ ಾ ಾ ಯ
ಾ ಾ ಯ ತಮ ಇಲ ಲನ ಮಗ. ಈತ ರಂತರ ಋ ಮು ಗ ೆ ಮತು ಾದವ ೆ ೊಂದ ೆ ೊಡು ದ.
ಮುಖ ಾ ಪ ಾಣಪ ವಚನ ನ ೆಯುವ ೈ ಾರಣ ದ ಈತನ ಉಪಟಳ ೆ ಾ ತು. ಮ ಾ ಾರತ ಯುದ
ಾಲದ ಾನು ಾರ ಪರವ ಯುದ ಾಡುವ ಲ ಎಂದು ೕಥ ಾ ೆ ೆ ೋದ ಬಲ ಾಮ
ೈ ಾರಣ ೆ ಬರು ಾ ೆ. ನಮ ೆ ದಂ ೆ ಅವ ಾರ ರೂ ಗ ಾ ರುವ ಮ ಾಪ ರುಷರು ಮನುಷ
ರೂಪದ ಾಗ ಮನುಷ ರಂ ೆ ೕ ಅ ನ ಸು ಾ ೆ. ಅಂತಹ ೇ ಒಂದು ಘಟ ೆ ಇ ನ ೆಯುತ ೆ.
ಬಲ ಾಮನ ಒಂದು ೌಬ ಲ ತು. ಅ ೇ ೆಂದ ೆ ಆತ ಮುಂ ೋ ಾ ದ. ಇಂತಹ ಮುಂ ೊ ಾದ
ಬಲ ಾಮ ೈ ಾರಣ ೆ ಬಂ ಾಗ ಅ ಪ ಾಣ ಪ ವಚನ ನ ೆಯು ತು. ೇದ ಾ ಸರ ಮಗ ೋಮಹಷ ಣ
ಪ ವಚನ ಾಡು ದ. ಇಂತಹ ಸಮಯದ ಬಲ ಾಮನ ಪ ೇಶ ಾ ಾಗ ಎ ಾ ಋ ಮು ಗಳ ಎದು ಂತು
ಆತನನು ಾ ಗ ಸು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಪ ವಚನ ೕ ಾಬಂಧ ಾದ ೋಮಹಷ ಣ ಎದು ಲುವ ಲ. ಇದ ಂದ
ೋಪ ೊಂಡ ಬಲ ಾಮ ನ ಆತನನು ೊಂದು ಡು ಾ ೆ! ಇಂತಹ ಅ ಾತುಯ ನ ೆ ಾಗ ಎ ಾ
ಋ ಗಳ ದುಃಖ ವ ಕ ಪ ಸು ಾ ೆ. ಆಗ ಬಲ ಾಮ ೋಮಹಷ ಣನ ಉತ ಾ ಾ ಾ ಆತನ ಮಗ
ಉಗ ಶ ವಸ ನು ೇ ಸು ಾ ೆ ಮತು ಆತ ೋಮಹಷ ಣನಂ ೆ ೕ ೆ ೕಷ ಪ ವಚನ ಾರ ಾಗು ಾ ೆಂದು
ೇಳ ಾ ೆ. ಇ ಾದ ನಂತರ ೋಮಹಷ ಣನನು ೊಂದ ಾಪ ಪ ಾರ ಾ ಋ ಗಳ ಬಲ ಾಮನ
ಒಂದು ಉಪ ಾರವನು ಬಯಸು ಾ ೆ. ಅ ೇ ೆಂದ ೆ ಸ ಾ ಉಪಟಳ ೊಡು ರುವ ವಲ ಲ ಂದ ಮು . ಇದ ೆ
ಒ ದ ಬಲ ಾಮ ವಲ ಲನನು ಸಂ ಾರ ಾಡು ಾ ೆ ಮತು ತನ ಾ ೆ ಯನು ಮುಂದುವ ಸು ಾ ೆ.
೧೩. ದಂತವಕ , ೧೪. ಡೂರಥ: ವಸು ೇವ ೆ ಕುಂ ಅಲ ೇ ಇನೂ ಾಲು ಮಂ ತಂ ಯ ದರು. ಅವರ
ಒಬ ಳ ಪ ಥುಶ ಾ. ಆ ೆ ೇ ೕ ೇಶ ೆ ಮದು ೆ ಾ ದಳ . ಅವಳ ಮಗ ೇ ಶು ಾಲ. ಇ ೊ ಬ ಳ
ಪ ಥು ೇವ. ಅವ ೆ ದಂತವಕ ಮತು ಡೂರಥ ಎನು ವ ಇಬ ರು ಮಕ ದರು. ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ
ರಣ ಕ ಪ - ರ ಾ ೇ ಶು ಾಲ ಮತು ದಂತವಕ ಾ ಮರು ಹುಟು ಪ ೆ ರುವ ದು. ಇವರ ಾಪಗ ಸ
ಜಯ- ಜಯರು ಆ ಷ ಾ ತಮ ಾಪ ೕಚ ೆ ಾ ಾ ದರು. ಾಜಸೂಯ ಯ ದ ನ ಕೃಷ
ಶು ಾಲನ ಸಂ ಾರ ಾ ರು ಾ ೆ. ಆ ಷಯವನು ಇ ೇಷ ಾ ಉ ೇ ಸುವ ಲ. ಆದ ೆ ಡೂರಥ
ಮತು ದಂತವಕ ರ ಸಂ ಾರವನು ಇ ಉ ೇ ಸ ಾ ೆ.
ಕೃಷ ಸು ಾರು ಐವತು ವಷ ವಯ ನವ ಾಗ ಕುರು ೇತ ದ ಒಂದು ಾಗ ಾ ಸು ಾ ೆ. ಈ ಾಗ ೆ
ವೃಂ ಾವನ ಂದ ೇಷ ಾ ತನ ನು ಭ ಂದ ೕ ದ ೋ ಾ ೕಯರನು ಕೃಷ ಆ ಾ ರು ಾ ೆ.
ನಮ ೆ ದಂ ೆ ಲ ಹಬ ೆ ಂದು ಮಥು ೆ ೆ ಬರು ಾಗ ಕೃಷ ೆ ಸು ಾರು ಏಳ ವಷ ವಯಸು . ಆಗ ಆತ
ತನ ನು ಂ ಾ ದ ೋ ೆಯರ “ ೆರ ೆ ೆಯಷು ನಗಳ ಬರು ೇ ೆ” ಎಂದು ೇ ಬಂ ದ. ಆದ ೆ
ನಂತರ ಸು ಾರು ನಲವತು ವಷ ಗಳ ಾಲ ಅವರನು ಆತ ೇ ಾ ರುವ ಲ. ೕ ಾ ಈ ಯ ೆ
ಎಲರನೂ ಕ ೆ ೊಂಡ ಕೃಷ ಅವರ ೕಗ ೇಮ ಾ ಸು ಾ “ನನ ಾ ತುಂ ಾ ಾ ೇನು? ಾನು ಎಲೂ
ೋ ರ ಲ. ಮ ಹೃದಯದ ೇ ಇ ೆ” ಎನು ಾ ೆ. ೕವನ ಎಂದ ೆ ಅಗಲು ೆ. ಒಂ ಾಗುವ ದು ಎಂದ ೆ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 149


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಒಂದು ನ ಅಗಲುವ ದು ಎಂದಥ . “ ೕವನ ಎಂದ ೇನು ಎಂದು ಮ ೆ ಯ ಎಂದು ಾನು ಂದ


ದೂರ ಂ ೆ” ಎಂದು ೕವನದ ಕಟು ಸತ ವನು ವ ಸು ಾ ೆ ಕೃಷ. ಈ ೕ ಎಲರ ಉಪ ಯ ಾಗ
ೆರ ೇರುತ ೆ. ನಂತರ ಕೃಷ ಮರ ಾ ರ ೆ ೆ ೊರಡು ಾ ೆ. ಈ ೕ ಬರು ರು ಾಗ ಾ ಯ ದಂತವಕ
ಮತು ಡೂರಥ ಕೃಷನನು ತ ೆದು ಯುದ ಾಡು ಾ ೆ. ಈ ಯುದದ ಇಬ ರನೂ ಕೃಷ ಸಂ ಾರ
ಾಡು ಾ ೆ.
೧೫. ಸ ೕ : ೋಸಲ ೇಶದ ಾಜ ನಗ ತನ ಮಗಳ ಸ ಯಂವರ ಏಪ ದ. ಾರು ತನ ರುವ
ಏಳ ಗೂ ಗಳನು ದು ಕಟ ಬಲ ೋ ಅವರ ೊರ ೆ ತನ ಮಗಳ ಾ ಾಪ ೆ ಾಡು ಾ ೆ ಎನು ವ
ಯಮವನೂ ಆತ ಇ ದ. ಈ ಸಪ ಗೂ ಗ ೇ ಅಸುರ ಶ ಗ ಾ ರುವ ಸ ೕ ಗಳ .
ನಗ ಾಜನ ಮಗಳ ೕ ಾ ಷಣ ಯರ ಒಬ ಾ ದಳ . ಅವ ೆ ೌಸ ಾ ಎನು ವ ೆಸರೂ ಇತು.
ಾಲ ದ ಕೃಷನ ೆ ೕ ೆ ಾ ರುವ ಇ ೊ ಬ ಳ ೕ ಾಳನು ಾವ ಾಣು ೇ ೆ. ಅವಳ ಯ ೆ ೕ ೆಯ
ಅಣನ ಮಗಳ . ಈ ಇಬ ರೂ ಮೂಲತಃ ಒಂ ೇ ಸ ರೂಪ. ಾಲ ದ ಕೃಷನನು ೕ ಸುವ ದ ಾ ಆ ೆಇ
ೕ ಾ ಾ ಹು ದ ೆ, ಅ ಸ ಯಂವರದ ವಧು ಾಗುವ ಾಗ ಾ ಇ ೊ ಂದು ರೂಪದ ಹು ದಳ . ೊ ೆ ೆ
ಾಲ ದ ೕ ಾ ಸ ಯಂವರದ ವಧು ೕ ಾಳ ಐಕ ೊಂ ದಳ ಎನು ಾ ೆ ಾಸ ಾರರು. ಈ ೕ ಾ ೇ
ಕೃಷನ ಅಷ ಮ ಯರ ಒಬ ಾದ ಾ ೆ.
ಸ ಯಂವರ ೆ ಬಂದ ೕಕೃಷನ ನಗ ೇಳ ಾ ೆ: “ನನ ೆ ನ ಂಥಹ ಅ ಯ ಗ ೇಕು ಎನು ವ ಆ ೆ.
ಆದ ೆ ಾನು ಸ ಯಂವರದ ಯಮ ಾ ರುವ ದ ಂದ ೕನು ಆ ಏಳ ಗೂ ಗಳನು ಮ ನನ ಮಗಳನು
ವ ಸ ೇಕು ಎನು ವ ದು ನನ ಾಥ ೆ” ಎಂದು. ಮುಂ ೆ ಾಗವತದ ೇ ೇಳ ವಂ ೆ: ಕೃಷ ಏಳ ರೂಪ ಂದ
ಈ ಏಳ ಗೂ ಗಳನು ಮ ೕ ಾಳನು ವ ಸು ಾ ೆ.
೧೬. ಶಂಭರ: ಕೃಷ-ರು ಯ ಜ ದ ಪ ದು ಮ ನನು ಮಗು ಹು ದ ತ ಣ ಶಂಭ ಾಸುರ ಅಪಹ
ಸಮುದ ೆ ಎ ೆಯು ಾ ೆ. ಆ ಮಗುವನು ತ ಣ ಒಂದು ಬೃಹ ೕನು ನುಂಗುತ ೆ. ಆ ೕನನು ೆಸರು
ದು ಶಂಬ ಾಸುರ ೇ ೊಡು ಾ ೆ. ಅ ಆತನ ಅ ೆ ಮ ೆಯ ದ ಾಪಗ ಸ ರ ೇ ಯ ೈ ೆ ಈ ಮಗು
ೇರುತ ೆ. ಮೂಲತಃ ಈ ಮಗು ೇ ಮನ ಥ. ಾರದ ಂದ ಈ ಷಯವನು ದರ ೇ ಮನ ಥ ೆ
ಆತನ ಮೂಲ ಸ ರೂಪದ ೆನಪನು ತಂದು ೊಡು ಾ ೆ. ೆ ೆದು ೊಡವ ಾದ ಪ ದು ಮ ಶಂಭರನನು ೊಂದು
ತನ ಪ ರ ೇ ಯನು ಕ ೆದು ೊಂಡು ಬರು ಾ ೆ. ಎ ೊ ೕ ವಷ ಗಳ ನಂತರ ಕೃಷ-ರು ಯ ೆ ಮಗನ
ದಶ ನ ಾಗುತ ೆ. ೕ ೆ ಪ ದು ಮ ೊಳ ೆ ಪ ದು ಮ ರೂಪ ಂ ದು ಕೃಷ ಶಂಭರನ ಸಂ ಾರ ಾಡು ಾ ೆ.
೧೭. ರು ಮುಖ : ಕೃಷ ೆ ರು ಯನು ಮದು ೆ ಾ ೊಡಲು ೋ ದ ರು ರು ಯ ಅಣ.
ಮುಂ ೆ ಈತನ ಮ ಗಳ ಮತು ಕೃಷನ ಮ ಗ ಗೂ ಮದು ೆ ಶ ಯ ಾಗುತ ೆ. ಈ ಮದು ೆಯ ಕೃಷ-
ಬಲ ಾಮರು ಉಪ ತ ರು ಾ ೆ. ಮದು ೆಮ ೆಯ ಯ ೆಲರೂ ದೂ ತ ಾಡಲು ಕು ತು ೊಳ ಾ ೆ.
ಬಲ ಾಮನೂ ದೂ ತ ಾಡು ಾ ೆ. ೕ ರು ಾಗ ರು ಾರಣ ಲ ೇ ಬಲ ಾಮ ೋತ ಎಂದು ೇ ಸು ಾ ೆ.
ಆತ ೊಂ ೆ ಇತರ ಯರೂ ೇ ೊಂಡು ಬಲ ಾಮನನು ಅವ ಾ ಸು ಾ ೆ. ಆಗ
ಮುಂ ೋ ಾ ರುವ ಬಲ ಾಮ ರು ಯನು ಚ ೊಂದು ಡು ಾ ೆ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 150


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ೕ ಾ ಮೃ ೇ ಸ ಾ ನ ಆತ ಾ ಾಃ ಾಂ ೋಜಮತ ಕುರುಸೃಂಜಯ ೈಕ ಾ ಾ ಃ ।


ಾಸ ಂತ ದಶ ನ ಾ ಬಲ ಾಥ ೕಮ ಾ ಾಹ ೕನ ಹ ಾ ಲಯಂ ತ ೕಯ ॥೩೫॥
ಮ ಾ ಾರತ ಯುದ ಾಲದ ಾಂ ೋಜ, ಮತ ( ಾಟ), ಕುರುಗಳ , ಸೃಂಜಯ( ಾಂ ಾಲ ೇಶ),
ೇ ೆ(ಇಂ ನ ಾ ಾನ), ೕ ೆ ಅ ೇಕ ೆ ೆ ೊ ೆ ಾಷ ದ ೕರರು, ೈ ಕರು ಎಲರೂ ಕಣ ೆ ಾದರು.
ಇವ ೆಲರನೂ ೕಮ, ಅಜು ನ, ಬಲ ಾಮರ ಅಂತ ಾ ಾ ಂತು ಸಂ ಾರ ಾ ದವನು ೕಕೃಷ.
ಮೂಲತಃ ೕಮ, ಅಜು ನ, ಾಮ ಈ ಎ ಾ ೆಸರು ಪ ಣ ಪ ಾಣದ ಅನ ಯ ಾಗುವ ದು ಆ ಭಗವಂತನ .
ಈ ಾತನು ಸ ಂಧಪ ಾಣದ ೕ ೆ ೇ ಾ ೆ: “ ಾಮ ೕ ಾಜು ಾ ೕ ೋ ಾ ಾ ಸವ ಶಃ ।
ರಮ ಾಭಯವ ಾ ಾ ಃ ಶಬವೃ ೇ ೇತವಃ। ಹ ೕ ತತ ತತ ೋ ರಮ ಾ ೕ ಕ ೋತ ಜಃ ।
ಆತಸ ೆ ವ ಾ ಾ ಾ ಾದನ ಗ ಾ ತು । ವ ವ ಾರಪ ವೃತ ಥ ಂ ದು ಾ ಾಂ ೕಹ ಾಯ ಚ ॥ ೕ ೆ
ಸಂ ಾರ ಾಯ ದ ಎಲರನೂ ಉಪಕರಣ ಾ ಬಳ ಾ ೆ ಕೃಷ. ಇ ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ: “ಯುದದ
ಾ ೊಂಡ ೕರರು, ೈ ಕರು, ಎಲರನೂ ಕೃಷ ತನ ಮ ೆ ೆ ಕ ೆ ೊಂಡ” ಎಂದು. ಇದರಥ ಎಲರೂ
ೕ ವನು ೇ ದರು ಎಂದಥ ವಲ. ತಮ ಂದ ದು ೕ ೋಕದವ ೆ ನ ಎ ಾ ೋಕಗಳ
ಒ ೆಯನೂ ಭಗವಂತ ೇ. ಇದನು ಬೃಹತ ಂ ತ ಈ ೕ ವ ಸುತ ೆ: ೇ ೋSಪ ಾ ೕ ಾ ಭ ಾ ಅ
ನ ಸಂಶಯಃ । ಹ ೇ ಸದನಂ ಾಂ ವ ಕಂ ಭ ೆ ಸು ಗಮ ೇ । ಆರಭ ತಮ ಆ ಮು ೇಃ ಕೃಷಸ ಸದನಂ
ಯತಃ । ಅವ ಕ ಹ ೋಕ ಾ ದ ೆ ೕ ಾಮನ ೋಕ ಾ ॥ ಎಲವ ಭಗವಂತನ ಮ ೆ. ಆದ ೆ ಭಗವ
ೆ ೕ ಗಳ ೊಂದುವ ತಮ ನ ೋಕದ ಭಗವಂತನ ರೂಪ ಅವ ಕ. ಎಲರೂ ಅವರವರ ೕಗ ೆ ೆ
ತಕ ಂ ೆ ಎ ೆ ೆ ೇರ ೇ ೋ ಅಲ ೇ ೇ ದರು. ಇ ೆಲವ ಭಗವಂತ ಕೃ ಾವ ಾರದ ೋ ದ ಅದು ತ
ೕ ೆ.

೨೨. ಾ ಾವ ಾರ

ಾ ೇನ ೕ ತದೃ ಾಮವಮೃಶ ನೃ ಾಂ ೋ ಾಯು ಾಂ ಸ ಗ ೕ ಬತ ದೂರ ಾರಃ ।


ಆ ತಸ ನುಯುಗಂ ಸ ಸತ ವ ಾ ಂ ೇದದು ಮಂ ಟಪ ೆ ೕ ಭ ಷ ಸ ॥೩೬॥

ಾಲದ ಪ ಾವ ಂ ಾ ಜನರ ಅ ನ ದೃ , ಆಯಸು ಕ ಾ , ಾಸ ಮಥನ ಾಡುವ ಶ ೕ ,


ತಮ ೇದ ಾ ೆಯ ತು ಯ ೆ ೕ ಾವ ತಲುಪಲು ಅ ಾಧ ಾಗುವ ಬಂ ಾಗ, ಇಂತಹ ಜನರ
ಉ ಾರ ಾ ಭಗವಂತ ಅ ೇಕ ಾ ಪರ ಯುಗಗಳ ಾ ಸ ಾ ಅವತ ಬಂದ. ಇ ೇ ರುವ ‘ಅ ೇಕ
ಯುಗಗಳ ಭಗವಂತ ಾ ಾವ ಾರ ಾ ರುವ’ ಅಪ ವ ಷಯ ೆ ನ ಾ ಾ ನ ಾರರ ಗಮನ ೆ
ಬಂ ಲ ಾದರೂ, ಆ ಾಯ ಮಧರು ಈ ಕು ತು ತಮ ಾತ ಯ ಣ ಯದ ಪ ಾಣ ಸ ತ ವರ ೆ
ೕ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ತೃ ೕ ಸಪ ೕ ೈವ ೋಡ ೇ ಪಂಚ ಂಶ ೇ । ಅಷ ಂ ೇ ಯು ೇ ಕೃಷಃ
ಸತ ವ ಾ ಮ ಾಯತ । ಾ ಾ ಾಯ ಸು ಪ ೇ ಷು ಚರ ೕ ಸ ಯ ೕವ ತು । ಾ ಸ ೇ ಾಂಶ ೆ ೕ ಚ
ಾರತಂ ೇದಸಂ ತಂ ॥ಇ ಚ॥ ಮೂರು, ಏಳ , ಹ ಾರು, ಇಪ ೆ ದು ಮತು ಇಪ ೆಂಟ ೆಯ ಾ ಪರದ
ೊ ೆಯ ಭಗವಂತನ ಾ ಾವ ಾರ ಾ ೆ ಎನು ವ ದು ಸ ಂದಪ ಾಣದ ಉಕ ಾ ೆ. ಪ ೕ ಾ ಯೂ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 151


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಭಗವಂತ ಸತ ವ ಯ ಮಗ ಾ ಹು ರುವ ದು ಒಂದು ೇಷ. ಇಪ ೆಂಟ ೆಯ ಾ ಪರದ ೊ ೆಯ ಸ ಯಂ


ೇದ ಾ ಸ ಾ ೇದ ಾಗ ಾ ದ ಭಗವಂತ, ಅದರ ಂ ನ ಾಲು ಅವ ಾರಗಳ ಾ ಾ ಾಯ ಾ
ೇದ ಾಗ ಾಡುವ ೇದ ಾ ಸ ಋ ಗ ೆ ಗುರು ಾ ಂತ.
ಇಪ ೆಂಟ ೆಯ ಾ ಪರದ ೊ ೆಯ ಸ ಯಂ ಭಗವಂತ ೇದವನು ೧೧೩೭ ಸಂ ೆ ಾ ಾಗ ಾ ,
ಾ ಗಳ ಮು ೇನ ನಮ ೆ ೊ ಾ ೆ. ಪ ಾನ ಾ ೇದಗಳ ಾಲು . ಪದ ಸಂಕಲನ ಋ ೆ ೕದ;
ಗದ ಸಂಕಲನ ಯಜು ೇ ದ; ಾನಸಂಕಲನ ಾಮ ೇದ ಮತು ಅಥವ ಮು ಬಹ ಂದ ಉಪ ೇಶ ಪ ೆದು
ಬ ೆದ ಅಥವ ಣ ೇದ. ಮೂಲಭೂತ ಾ ೇದಗಳ ಮೂ ೇ. ಆದ ೆ ಋ ಸಂಪ ಾಯ ಂದ ಾಲು
ೇದಗಳ ಸೃ ಾ ತು. ಇದ ೆ ೕ ೇದ ಾ ಸರು ಾಲು ಜನ ಮು ಗ ೆ ( ೈಲ, ೈಶಂ ಾಯನ, ಸುಮಂತು
ಮತು ೈ ) ೇ ದರು. ಈ ಾಲು ಮು ಗಳ ಮ ೆ ೇದವನು ಅ ೇಕ ಾ ೆಗ ಾ (ಸಂ ೆ)
ಂಗ ದರು. ಋ ೆ ೕದದ ೨೪ ಸಂ ೆಗ ೆ. ಯಜು ೇ ದದ ಪ ಮುಖ ಾ ಎರಡು ಾ ೆ. ಒಂದು ಶುಕ
ಯಜು ೇ ದ ಾಗೂ ಇ ೊ ಂದು ಕೃಷ ಯಜು ೇ ದ. ಶುಕ ಯಜು ೇ ದದ ೧೫ ಸಂ ೆ ಾಗೂ ಕೃಷ
ಯಜು ೇ ದದ ೮೬ ಸಂ ೆ. ಒಟು ೧೦೧ ಸಂ ೆ. ಾಮ ೇದದ ೧೦೦೦ ಾ ೆಗಳ , ಒಂದು ಾ ರ
ಬ ೆಯ ಾನ ಪದ ! ಆದ ೆ ಇಂದು ೇವಲ ಮೂರು ( ೈ ಯ, ರ ಾಯ ಯ ಾಗೂ ೌತುಮನ)
ಾನಪದ ಾತ ಪ ಚ ತದ ೆ. ಅಥವ ೇದದ ಒಟು ೧೨ ಾ ೆಗಳ . ೕ ೆ ೇದವನು ೧೧೩೭
(೨೪+೧೦೧+೧೦೦೦+೧೨) ಸಂ ೆಗ ಾ ಂಗ , ಾರ ಾ ದ ಭಗವಂತ, ಮನುಷ ಸ ಾವದ ಬು
ೈ ತ ದ ಾನ ಾಗರವನು ನಮ ಮುಂ ೆ ೆ ೆ ಾ ೆ.
೧೧೩೭ ಎನು ವ ದು ಮೂರರ ೇ ಪ ಾ ವ ಾನ ಾಗುವ ಸಂ ೆ . ೧+೧+೩+೭=೧೨. ೧+೨=೩. ೧೧೩೭
ಮೂರ ಂದಲ ೇ ೇ ಾವ ಸಂ ೆ ಂದಲೂ ಅ ಾಜ ಾ ರುವ ಅಪ ವ ಸಂ ೆ . ಇ ೆಲವ ೇದ ತ ೕ
ಎನು ವ ದ ೆ ೕ ಂ ಸುತ ೆ.

೨೩.ಬು ಾವ ಾರ

ಈ ಂ ೆ ಪ ಥಮ ಸ ಂಧದ ಬುದನ ಕು ಾದ ಸಂ ಪ ವರ ೆಯನು ೋ ೇ ೆ. ಅ ಬುದ ೕಕಟ


ೇಶದವನು(ಈ ನ ಾರ) ಮತು ಆತ ‘ ನ’ನ ಮಗ ಎಂದು ವ ಸ ಾ ೆ. [ ತತಃ ಕ ೌ ಸಂಪ ವೃ ೇ
ಸ ಾಯ ಸುರ ಾ । ಬು ೋ ಾ ಾ ನಸುತಃ ೕಕ ೇಷು ಭ ಷ ॥೧-೩-೨೪॥] ಮುಂ ೆ ಹತ ೇ
ಸ ಂಧದ ಕೃ ಾವ ಾರದ ನಂತರ ನ ೆಯ ರುವ ಬು ಾವ ಾರವನು ಅಧ ೆ ೕಕದ ರೂ ರುವ ದನು
ಾವ ಾಣ ೇ ೆ. [“ನ ೕ ಬು ಾಯ ಶು ಾಯ ೈತ ಾನವ ೕ ೇ, ೕಚ ಾ ಯ ತ ಹಂ ೆ ೕ ನಮ ೇ
ಕ ರೂ ೇ ॥೧೦-೩೮-೨೨॥ “]. ಇ ಈ ಅ ಾ ಯದ ಬುದನ ಕು ಾ ಚತುಮು ಖ ಒಂದು ೆ ೕಕದ
ವರ ೆ ೕ ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಇ ಷ ನು ಟು ಮುಂ ೆ ೇ ೆಲೂ ಬುದನ ಕು ತು ವರ ೆ ಬರುವ ಲ. ೕ ಾ
ಹ ೆಂಟು ಾ ರ ೆ ೕಕಗಳ ಾಗವತದ ಬುದನ ಕು ಾದ ವರ ೆ ಇರುವ ದು ೇವಲ ಎರಡುವ ೆ
ೆ ೕಕಗಳ ಾತ !

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 152


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ೇಷ ಾ ಹ ೊ ಂದ ೇ ಸ ಂಧದ ಾ ಸರು ಕೃ ಾವ ಾರದ ನಂತರ ಬುದನ ಕು ತು ಾವ


ವರ ೆಯನೂ ೕಡ ೇ, ೇರ ಾ ಕ ಅವ ಾರವನು ವ ಸು ಾ ೆ. ಈ ಾರಣ ಂ ಾ ಒಂದು ತಪ
ಕಲ ೆ ೆ ೆದು, ಒಂದು ಪಂಥದವರು ಬುದನನು “ ಷು ನ ಅವ ಾರ ಅಲ” ಎಂದು ಪ ಗ , ಆತನನು
ದ ಾವ ಾರ ಂದ ೈ ಟ ರು[ಬದ ೆ ಬಲ ಾಮನನು ದ ಾವ ಾರದ ಒಂದು ಅವ ಾರ ಾ ಅವರು
ಪ ಗ ಾ ೆ].
ಶಂಕ ಾ ಾಯ ರು ಬುದನನು ದ ಾವ ಾರದ ಒಂದು ಅವ ಾರ ಎಂದು ೇ ದ ೆ, ಆ ಾಯ ಮಧರು ತಮ
ದ ಾವ ಾರ ೋತ ದ “ ೈತ ೕಹಕ ತ ಸು ಾ ೇ, ೇವ ಸು ೋಧಕ ಬುದಸ ರೂಪ” ಎಂದು
ಬುದನನು ಉ ೇ ಾ ೆ.
ಬುದನನು ಷು ನ ಅವ ಾರ ಎಂದು ನಂಬುವವರ ೇ ೆಲವರು ಪ ಾಣದ ಬುದ ಮತು ಇ ಾಸದ ಬುದ
ೇ ೆ ೇ ೆ ಎಂದು ಾ ೆ. ಇದ ೆ ಅ ೇಕ ಾರಣಗಳ ಇ ೆ: (೧). ಈ ಅ ಾ ಯದ ಬರುವ ಬುದ ಮತು
ಪ ಾಸುರರ ಕ ೆ. (೨). “ಬತ ೆ ಂ ಹ ಬುದ ೆ” ಎನು ವ ಾಸ ಾ ; (೩). ಕ ಯುಗದ ಭಗವಂತ
ಅವತ ಸುವ ಲ ಎನು ವ ಾಸ ಾ ; (೪). ಬುದ ‘ ನ’ ನ ಮಗ, ಆತ ಹು ರುವ ದು ೕಕಟ ೇಶದ ಎನು ವ
ಒಂದ ೇ ಸ ಂಧದ ಬಂ ರುವ ವರ ೆ; ಇ ಾ ಷಯಗಳ ಈ ೊಂದಲ ೆ ಾರಣ ಾ ೆ. ೇಷ ಾ
ಬತ ೆ ಾ ಂತು ಪ ಾಸುರರ ಪ ಯರನು ೕಹ ೊ ರುವ ಬುದನ ಕ ೆ ಇ ಾಸದ ಬುದನ
ಕ ೆಯ ಎಲೂ ಾಣ ಗುವ ಲ. ಇ ಾಸದ ಬುದ ಶು ೋದನನ ಮಗ, ಹು ದು ೇ ಾಳ ೇಶದ . ೕ ಾ
ಇ ಾಸದ ಬುದ ೇ ೆ, ಪ ಾಣದ ಬುದ ೇ ೆ ಎನು ವ ದು ಹಲವರ ಾದ.
ಾಸವ ಾ ಇ ಾಸದ ಬುದ ೇ ಅವ ಾರ ಪ ರುಷ. ಾಸ ಗಳ ಪ ಾರ ಬು ಾವ ಾರ ಆ ರುವ ದು
ಕೃ ಾವ ಾರ ಾ ಸು ಾರು ೨೫೦೦ ವಷ ಗಳ ನಂತರ. ಅ ೇ ಬುದ ಪ ಪಂಚ ಶ ನ , ಎಲವ ಕ ಎಂದು
ೇ ದ. ಈ ಎ ಾ ಷಯಗಳ ಇ ಾಸದ ಬುದ ೆ ಪ ರಕ ಾದ ಅಂಶಗಳ . ಇನು ಬುದನ ತಂ ೆಯ ೆಸರು
ಮತು ಹು ದ ಸಳ. ಈ ಕು ತು ಮ ಾ ಾರತ ಾತ ಯ ಣ ಯದ ಆ ಾಯ ಮಧರು ವರ ೆ
ೕ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಾಸವ ಾ ೌತಮ ಬುದ ಶು ೋದನನ ಮಗ . ಆದ ೆ ಶು ೋದನನ
ಇ ೊ ಂದು ೆಸರು ‘ ನ’. ನನ ಮಗ ‘ ಾಥ ’ ಹು ದು ೇ ಾಳದ ಾದರೂ ಕೂ ಾ, ಆತ ‘ಬುದ’ ೆಂದು
ೆಸರು ಪ ೆದದು ೕಕಟ ೇಶದ . ಕ ಯುಗದ ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರ ಲ ಜ, ಆದ ೆ ಈ
ಅವ ಾರ ಾ ರುವ ದು ಾ ಪರ ಮತು ಕ ಯುಗದ ಸಂ ಾಲದ . [ಈಗ ನ ೆಯು ರುವ ದು ಈ ಸಂ ಾಲ
ಎನು ವ ದನು ಾ ಾ ೊಳ ೇಕು]. ಇನು ೇ ೆ ಬುದ ಪ ಾಸುರರ ಪ ಯರ ಮುಂ ೆ ಬತ ೆ ಾ
ಂತು ೕಹ ೊ ದ ಎನು ವ ದರ ವರ ೆಯನು ಇ ಾವ ಚತುಮು ಖ- ಾರದ ಸಂ ಾದ ಂದ ಅಥ
ಾ ೊ ೆ ೕಣ.

ೇವ ಾಂ ಗಮವತ ಾ ಾಂ ಪ ಮ ೕನ ಾ ರದೃಶ ಮೂ ಃ।


ೋ ಾ ಾಂ ಮ ೕಹಮ ಪ ೋಭಂ ೇಷಂ ಾಯ ಯದ ಾಷತ ಔಪಧಮ ॥೩೭॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 153


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಈ ೆ ೕಕ ಬುದನ ಕು ಾದ ಅಪ ವ ಷಯವನು ೇಳ ವ ೆ ೕಕ. ೇ ೆ ಾವ ಪ ಾಣದಲೂ ಬುದನ


ಕು ಾ ಇ ೊ ಂದು ಖ ತ ಾದ ವರಗಳ ಗುವ ಲ. ಬುದ ಅವತ ಸುವ ಾಲದ ಪ ೇ ತು
ಎನು ವ ದನು ಇ ಚತುಮು ಖ ಾರದ ೆ ವ ಾ ೆ. ಭಗವಂತನ ೕಕೃಷ ಮತು ೇದ ಾ ಸ
ಅವ ಾರಗ ಂ ಾ ಭೂ ೋಕದ ಎಲರಲೂ ೈ ಕ ಧಮ ದ ಅನು ಾನ ಾ ರಂಭ ಾ ತು. ಎ ಯ ತನಕ
ಎಂದ ೆ ೕಗ ೆ ಇಲದವರೂ ಕೂ ಾ ಇದರ ಸ ಶ ೊ ಳ ಾದರು. ಆದ ೆ ಪ ಕೃ ಯಮದಂ ೆ ಈ ಭೂ ಯ
ೕ ೆ ೇದವನು ಒಪ ವ ಜನರ ೊ ೆ ೆ ೇದವನು ಒಪ ದ ಜನರೂ ಇರು ಾ ೆ. ಇದು ೕವ ಸ ಾವ ೆ
ಸಂಬಂ ದ ಾರ. ಈ ಂ ೆ ವ ದಂ ೆ: ಪ ಂದು ೕವಕೂ ಅದರ ೇ ಆದ ೕವ ಸ ಾವ ರುತ ೆ
ಮತು ಅದಕ ನುಗುಣ ಾ ಆತನ ೆಳವ ೆ ಾಗುತ ೆ. ಈ ೆ ೆಯ ೕ ೇವ ೆಗಳ ಮತು ಾನವರು
ಎನು ವ ಎರಡು ವಗ ಗಳನು ಸ ಾತನ ಧಮ ಉ ೇ ಸುತ ೆ. ಇದು ರೂಪವನ ವಲಂ ಾ ದ ವಗ ವಲ.
ಬದ ೆ ಇದು ವ ಯ ಮ ೋವೃ ಗನುಗುಣ ಾ ಾ ದ ವಗ . ೋಡಲು ಒಂ ೇ ೕ ಾ ದರೂ
ಕೂ ಾ ಸ ಾವದ ವ ಾ ಸ ಂ ಾ ಾ ಕ, ಾಮಸ ಮತು ಾಜಸ ಎನು ವ ಜನರು ಈ ಭೂ ಯ ಸ ಾ
ಬಂದು ೋಗು ರು ಾ ೆ.
ಸ ಾವತಃ ೇವ ೆಗಳನು ೆ ೕ ಸುವ ಜನ ಭೂ ಯ ಇ ೇ ಇರು ಾ ೆ. “ಇವ ೆ ‘ಮಯ’ ಮೂರು
ಮ ೆಗಳನು ಕ ೊ ದ” ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ‘ಮಯ’ ಎಂದ ೆ ಕಣ ಟು ೆ [ಜನರನು
ೕಸ ೊ ಸುವ ದ ೊ ೕಸ ರ, ಅವರ ನಂ ೆಯನು ದುಬ ಳ ೆ ಾಡುವ ದ ೊ ೕಸ ರ, ಭೂ ಾ ೆಯ
ೇಷ ೊಟು ನ ೆದು ೊಳ ವ ದು]. ಮಯ ತ ಾದ ಮೂರು ಮ ೆಗಳ ಎಂದ ೆ ೧. ಕ ಣದ ಮ ೆ, ೨.
ೆ ಯ ಮ ೆ ಮತು ೩. ಬಂ ಾರದ ಮ ೆ. ಇದು ಪ ಾಣದ ಾಂ ೇ ಕ ಾ ೆ. ಇ ಅದು ತ ಷಯಗಳ
ಅಡ ೆ. ಇಂದು ಾ ೆಲರೂ ಪ ರರ ಆ ೇಶ ೊ ಳ ಾದವ ೇ. ಕ ಣ ಅಂದ ೆ ತಮಸು ; ೆ ಅಂದ ೆ
ರಜಸು ; ಬಂ ಾರ ಎಂದ ೆ ಸತ . ಈ ಮೂರು ಗುಣದ ಪ ಾವ ೊ ಳ ಾದವರು ಪ ರರು. ಈ ಪ ಪಂಚದ
ೆ ಗುಣ ದ ಪ ಾವ ೆ ಒಳ ಾಗದವರು ಾರೂ ಇಲ. ೇವಲ ಭಗವಂತ ೊಬ ೇ ೆ ಗುಣ ವ ತ. ಾರ
ೕ ೆ ೆಚು ಸತ ದ ಪ ಾವ ರುತ ೋ ಅವನ ೕ ೆ ರಜಸು ಮತು ತಮ ನ ಪ ಾವ ಕ . ಸತ ದ
ಪ ಾವ ಕ ಾ ಾಗ ರಜಸು ಇಲ ೇ ತಮಸು ೆ ನ ಪ ಾವ ೕರುತ ೆ.
ಬು ಾವ ಾರ ಾಲದ ೕಕೃಷ ಮತು ಾ ಸರ ಅವ ಾರ ಂ ಾ ೇವ ೆಗಳನು ೆ ೕ ಸುವ ಪ ಾಸುರರು
ಕೂ ಾ ಆ ಕ ಾ ಭಗವಂತನ ಉ ಾಸ ೆಯ ೊಡ ದರಂ ೆ. ಅಂದ ೆ ‘ ೕವಸ ಾವ’ ೆ ವ ಕ ಾ
‘ ೈ ಕ ಪ ಾವ’ ಇವರ ೕ ೆ ೆಚು ಪ ಾಮ ೕರ ಾರಂ ತು. ಇದ ಂ ಾ ಎಲರೂ ಆ ಕ ಾಗ ದ
ಭ ಮತು ಧಮ ಂದ ೇ ಾಧ ಯನ ಾಡ ೊಡ ದರು. ಇದ ಂ ಾ ಸ ಾಜದ ಪ ಕೃ ೆ ರುದ ಾದ
ಏಕರೂಪ ೆ ಸೃ ಾ ತು. ಮೂಲತಃ ಾನ ಮತು ಾ ಗಳ ೆ ೕ ಗ ಾದ ಅ ೕಗ ರು ಾನ ಾಗ ದ
ಂತು ೇ ಾಧ ಯನ ಾಡುವ ದು ಕೃ . ೕ ಾ ಇಂತಹ ಜನರನು ಮರ ಅವರ ೕವ ೕಗ ೆಯ ೇ
ಸಲು ಭಗವಂತ ಬುದ ಾ ಅವತ ಬಂದ.
ಾ ಾ ಕ ಾ ಗಂ ನ ಾ ಕ ಆಚರ ೆ ಗ ೊಳ ವ ದು ೆ ಂದ. ದಲು ಾ , ನಂತರ ೆಂಡ
ರೂಪದ ೆಣು ಗಂ ನ ಂ ರು ಾ ೆ. ೕ ಾ ಅ ೕಗ ರ ಗ ೊಳ ರುವ ೈ ಕ ೆಯನು
ಮು ಯ ೇ ಾದ ೆ ದಲು ಅವರ ಂ ೆ ಂ ರುವ ೕ ಶ ಕುಂದ ೇ ಾಗುತ ೆ. “ ೕ ಾ ೋಕ ಾಶಕ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 154


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಶ ಯ ದಮನ ಾ ಭಗವಂತ ತ ದಲು ಪ ಾಸುರರ ಅಂತಃಪ ರ ೆ ಾ ಇಟ ” ಎಂ ಾ ೆ


ಚತುಮು ಖ. ಆತ ಪ ಾಸುರರ ೕಯರ ಮುಂ ೆ ಬತ ೆ ಂತು ಅವರ ಮನಸ ನು ಚ ತ ೊ ದನಂ ೆ.
ಇದ ಂ ಾ ಪ ಾಸುರರ ಸಂ ಾರ ಸುಲಭ ಾ ತು. ಇದ ೆ ೕ ಾಸರು “ಬತ ೆ ಂ ಹ ಬುದ ೆ” ಎಂದು
ಾ ರುವ ದು.
ಈ ೕ ನ ವರ ೆಯನು ೋ ಾಗ ನಮ ೆ ಬರುವ ದಲ ಪ ೆ : “ಬುದ ೕಯರ ಮುಂ ೆ ಬತ ೆ
ಂ ರುವ ಘಟ ೆ ಇ ಾಸದ ಬುದನ ಕ ೆಯ ಎಲೂ ಾಖ ಾ ಲವ ಾ” ಎನು ವ ದು. ಅದ ೆ ಉತರ ಾ
ಇ ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ: “ಅದೃಶ ಮೂ ಃ” ಎಂದು. ಅಂದ ೆ ಮನುಷ ೆ ಾಣುವ ರೂಪದ ಈ ಘಟ ೆ
ನ ೆ ಲ. ಾ ಾ ಇದು ಇ ಾಸದ ಾಖ ಾ ಲ. ಇದು ೇವ ೋಕದ ರಹಸ . ೕ ಾ ಬು ಾವ ಾರದ
ಒಂದು ಮನುಷ ೋಕ ೆ ಸಂಬಂ ದ ಷಯ ಾದ ೆ, ಇ ೊ ಂದು ೇವ ೋಕ ೆ ಸಂಬಂ ದ ೇವ ಗುಹ
ಅಡ ೆ. ಈ ೕ ಅದೃಶ ಮೂ ಾ ೕಯರ ಮನಸ ನು ಚ ತ ೊ ದ ಬುದ, ನಂತರ ಪ ತ
ರೂಪ ಾ ಪ ೕತ ಅಥ ೕಡಬಲ “ಸವ ಂ ಕಂ, ಸವ ಂ ಶ ನ ಂ” ಎನು ವ ಉಪ ೇಶ ೕ ದ.
ಬುದನ ಉಪ ೇಶದ ೇಷ ಏ ೆಂದ ೆ: ಅದು ಮೂಲತಃ ಮ ೆ ಸುವ ೆ ಅಲ ದರೂ ಕೂ ಾ,
ಅ ೕಗ ೆ ಅದು ಪ ೕತ ೆ . ಬುದನ ಾಲದ ೈ ಕರು ೆ ಾ ಾ ಬ ೊಟು ಯ
ಾಡು ದರು. ಾ ಾ ಬುದ ೇದದ ೆಸರ ಾ ಂ ೆ ಾಡ ೇ ಎಂದು ೇ ದ. ಬುದ ಎಲೂ ೇದ
ಅಪ ಾಣ ಎಂದು ೇಳ ಲ. ಆದ ೆ ೇದ ಪ ಾಣ ಎಂದೂ ಆತ ೇಳ ಲ. ಇದ ಂ ಾ ಆತನ ಷ ರು ೇದ
ಅಪ ಾಣ ಎನು ವ ಭ ೆ ಒಳ ಾದರು. ಬುದ ಎಲೂ ೇವ ಾ ೆ ಎಂ ಾಗ ೕ, ೇವ ಾ ಎಂ ಾಗ ೕ
ೇಳ ಲ. ೕ ಾ ಆತನ ಷ ರು ೇವ ಲ, ಎಲವ ಶ ನ , ಎಲವ ಕ ಎನು ವ ಪ ೕತ ಅಥ ದ
ಆತನನು ಂ ಾ ದರು. ಬುದ ಎ ಯೂ ಸುಳ ನು ೇಳ ಲ. ಆದ ೆ ಸತ ವನು ೇಳ ೇ ಇದ ಾರಣ
ಎಲವ ೊಂದಲ ಾ ತು.
ಬುದನ ನ ೆ ಬಹಳ ೋಚಕ. ಇದ ಾ ಆತ ೊಟ ೇಷವ ಕೂ ಾ ಷ ಾದುದು. ಸ ಾ ಯಂ ೆ
ೇಷ ೊಟು ರಕ ೕವನ ನ ೆ ದ ಬುದ. ಬುದ ಂದ ಜನ ೆ ತಲು ದ ೆ ಯನು ಇ “ಔಪಧಮ ”
ಎಂ ಾ ೆ. ಅಂದ ೆ ಧಮ ದಂ ೆ ಾಣುವ ೆ ಯದು. ಆತನ ಾತು ದಂ ೆಯ ೕ ೆ ಇಟ ಾ ಾ ತು. ಈ
ೕ ಭಗವಂತ ಅ ೕಗ ೆ ತಪ ಳವ ೆ ಬರುವಂ ೆ ಾ ದ.
ೇ ೆ ಾತು ವ ಯ ೕಗ ೆಗನುಗುಣ ಾ ವ ಕ ಅಥ ದ ೆ ೆದು ೊಳ ತ ೆ ಎನು ವ ದ ೆ ಒಂದು
ಉತಮ ಉ ಾಹರ ೆಯನು ಾವ ಉಪ ಷ ನ ಬರುವ ಕ ೆ ಂದರ ಾಣಬಹುದು. ಒ
ಇಂದ ( ೇವ ೆ) ಮತು ೋಚನ( ೈತ ) ಚತುಮು ಖನ ಬ ಾಠ ೆ ಂದು ಬಂದರಂ ೆ. ಆಗ ಚತುಮು ಖ:
“ ಮ ಕ ನ ೋ . ಅ ಾಣುವ ೇ ಭಗವಂತ” ಎನು ವ ಉಪ ೇಶ ೕ ದನಂ ೆ. ಇದನು ಇಂದ ಈ
ೕ ೇ ಸು ಾ ೆ: “ಕ ನ ಎಂದ ೆ ನಮ ಕ ನ ಸ ತ ಾ ರುವ ಭಗವಂತನ ರೂಪವನು ಾವ
ಉ ಾಸ ೆ ಾಡ ೇಕು. ಕ ನ ಭಗವಂತನ ೇಷ ಸ ಾನ ರುವ ದ ಂದ ೇ ಕಣು `ಸ ಾ
ಸ ಚ ಾ ರುತ ೆ. ಕಣು ಕಮಲದ ಎಸ ನಂ ೆ. ೇಹದ ಾವ ೇ ಾಗ ೆ ೊ ೆ ಅಂಟಬಹುದು, ಆದ ೆ ಕ ೆ
ೊ ೆ ಅಂಟದು. ಕಮಲದ ಲ ಯ ಸ ಾನ ದಂ ೆ, ಕ ನ ಾ ಾಯಣನ ಸ ಾನ ೆ. ೕ ಾ
ಭಗವಂತನನು ‘ಕಮಲನಯನ’ ಎಂದು ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ಕ ನ ಭಗವಂತನನು ಾಣುವ ದು ಎಂದ ೆ ಲ ೕ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 155


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಾ ಾಯಣರನು ಕಂಡು ಉ ಾಸ ೆ ಾಡುವ ದು” ಎಂದು. ಆದ ೆ ೋಚನ ತನ ಕ ಂದ ತನ ೇ


ಪ ಂಬವನು ಕನ ಯ ಾಣು ಾ ೆ. ಕಂಡು ತನ ೆ ೕ ಾನು ಭಗವಂತ ಎಂದು ಕ ೊಳ ಾ ೆ.
ಉಪ ೇಶ ಒಂ ೇ ಆದರೂ ಅವರವರ ೕವ ೕಗ ೆ ೆ ಅನುಗುಣ ಾ ಳವ ೆ ಾಗುತ ೆ. ಬುದನ
ಉಪ ೇಶವನು ಆತನ ಷ ರು ಗ ರುವ ದೂ ಕೂ ಾ ಇ ೇ ೕ ವ ಕ ಾ .
ಒಂ ೇ ಾತು ೇ ೆ ೇ ೆ ಸ ಾವದ ವ ಗ ೆ ೇ ೆ ೇ ೆ ೇ ೆ ಅಥ ವನು ೊಡಬಲದು ಎನು ವ ದ ೆ
ಾಸ ದ ಇ ೊ ಂದು ಾ ರಸ ಕರ ಾದ ಕ ೆಯನು ೇ ಾ ೆ. ಒ ಾನವರು, ಾನವರು ಮತು
ೇವ ೆಗಳ ಚತುಮು ಖನ ೆ ಬಂದು ತಮ ೆ ಉಪ ೇಶ ೕಡ ೇ ೆಂದು ೇ ೊಂಡರಂ ೆ. ಆಗ ಚತುಮು ಖ
“ದ-ದ-ದ” ಎಂದು ೇ , ಇದು ಮ ೆ ೕ ಾ ರ ಎಂದನಂ ೆ. ಈ ಉಪ ೇಶ ಪ ೆದು ಬಂದ ಾನವರು: “ ಾವ
ಪಣ ಾ ಾಳ ೇ ೆ. ‘ದ’ ಅಂದ ೆ ದತ. ಾವ ೆಚು ೆಚು ಾನ ಾಡ ೇಕು” ಎನು ವ ದು ಬ ಹ ನ
ಉಪ ೇಶ ಎಂದು ದರಂ ೆ. ಇನು ಾನವರು: “ ಾವ ದ ಯ ಾ ಾ ಂ ೆ ಾಡು ೇ ೆ. ಅದ ಾ
ಬ ಹ ‘ದ’ ಅಂದ ೆ ದ ೋ ” ಎಂದು ಉಪ ೇ ದ ಎಂದು ದರಂ ೆ. ಅತ ೇವ ೆಗಳ : “ ಾವ ಸ ಾ
ೋಗದ ರತ ಾ ರು ೇ ೆ. ‘ದ’ ಅಂದ ೆ ದಮ. ಚತುಮು ಖ ಇಂ ಯ ಗಹ ಾಡು ಎಂದು
ಉಪ ೇ ದ” ಎಂದು ದರಂ ೆ. ಚತುಮು ಖ ನು ರುವ ಾತು ಒಂ ೇ ಆದರೂ, ಅದು
ಅಥ ಾ ರುವ ದು ಒ ೊ ಬ ೆ ಒಂ ೊಂದು ತರ.
ಬುದನ ಉಪ ೇಶ ಒ ೊ ಬ ೆ ಒಂ ೊಂದು ೕ ಅಥ ಾ ತು ಎಂದು ೇವಲ ಾಗವತ ಾತ
ೇಳ ವ ದಲ. ೌದರೂ ಕೂ ಾ ಇ ೇ ಾತನು ೇಳ ಾ ೆ. ಬುದನ ಷರ ಾಲು ಕವಲುಗ ೆ.
ಅವ ಗ ೆಂದ ೆ: ೧. ೈ ಾ ಕ, ೨. ೌ ಾ ಂ ಕ, ೩. ೕ ಾ ಾರ ಮತು ೪. ಾಧ ಕ. ಇವ
ೇರ ಾದ( ೕನ ಾನ) ಮತು ಮ ಾ ಾನ ಎನು ವ ಎರಡು ೇದದ ಅ ಯ ೆ ೆದ ಕವಲುಗಳ . ೌದ
ಧಮ ದವ ೇ ೇಳ ವಂ ೆ: ಬುದನ ಾ ನ ಜ ಾದ ಅಥ ಯದ ಷ ಂ ಾ ಈ ೕ ಯ ಹಲವ
ಕವಲುಗಳ ೆ ೆ ತು.
ಾ ೆ ೆ ಖ ತ ಾದ ಅಥ ಲ ರುವ ೇ ಈ ಎ ಾ ೊಂದಲಗ ೆ ಾರಣ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ “ಸೂಯ
ಮುಳ ದ” ಎಂದು ೇ ದ ೆ: ಆಗ ೆ ೕ ಉಪನಯನ ಾದ ಾ ಹ ಣ ಾಲಕ ೆ “ಸೂ ಾ ಸ ಾ ತು, ಜಪ
ಾಡ ೇಕು” ಎಂದಥ ಾಗುತ ೆ. ೊಸ ಾ ಮದು ೆ ಾದ ಯುವಕ ೆ “ ೆಂಡ ಾಯು ರು ಾ ೆ”
ಎನು ವ ಅಥ ಾಗುತ ೆ. ಅ ೇ ಾತು ಒಬ ಾ ಾ ೆ: “ಕತ ಾ ತು ಅಂಗ ಮು ಮ ೆ ೆ ೋಗ ೇಕು”
ಎನು ವಂ ೆ ಅಥ ಾಗುತ ೆ. ೕ ೆ ಸಂದಭ ಸ ೇಶಕ ನುಗುಣ ಾ ಾ ೆ ಅಥ ಾಗುತ ೆ. ಬುದನ
ಉಪ ೇಶ ಷ ೆ ಅಥ ಾ ದುದು ೕ ೇ. ಆತ ೇ ದು ಸುಳ ನ ಲ. ಆದ ೆ ಷ ೆ ಅಥ ಾ ರುವ ದು
ಸತ ವಲ.
ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರ ಾಗುವ ದು ಾನ ಾಯ ಮತು ಬಲ ಾಯ ಾ ಎನು ತ ೆ ಾಸ . ಭಗವಂತನ
ಬು ಾವ ಾರ ಅ ೕಗ ರ ಾ ೆ ೕಹಕ ರೂಪ ಾದ ಬ ಾವ ಾರ. ಈ ಅವ ಾರದ ಭಗವಂತ ಅಸುರರ
ಾ ೆ ೕಹಕ ಾ ಕಂಡು ಅವರನು ೆ ೆದ. ಬ ಾ ಂಡಪ ಾಣ ಬುದನ ಈ ನ ೆಯನು ಸುಂದರ ಾ ೕ ೆ
ವ ೆ: ೕಹ ಾ ಾ ಂ ಾನ ಾ ಾಂ ಾಲರೂ ೕ ಪರಃ ತಃ । ಪ ತ ಂ ತ ಕಲ ಾ ಾಸ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 156


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಮೂಢಬು ನಃ ಸ ಯಂ । ತತಃ ಸಂ ೕಹ ಾ ಾಸ ಾ ಾ ನ ಸು ಾಂಶ ಾ । ಭಗ ಾ


ಾ ರು ಾ ರ ಂ ಾ ಾ ಹ ಃ।
ೈ ಕ ಸಂಪ ಾಯದ ಇಂದು ಾವ ೆ ಾ ಾಮ, ಕೃಷ, ನರ ಂಹನ ಗು ಗಳ ೆ ೕ ಎ ೆ ೆ ಾಣು ೇ ೆ.
ಆದ ೆ ಬುದನ ಉ ಾಸ ೆ ೈ ಕ ಸಂಪ ಾಯದ ಲ. ಾಮ-ಕೃಷರ ಉ ಾಸ ೆ ೆ ಾರಣ ಅದು ನಮ ೆ
ಅತ ಂತ ಸ ೕಪದ ಅವ ಾರ ಎನು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಕೃ ಾವ ಾರಕೂ ನಂತರದ ಅವ ಾರ ಾದ ಬುದನ
ಗು ಯನು ೈ ಕರು ಕಟ ಲ. ಇದ ೆ ಾರಣ ಏ ೆಂದ ೆ ಬುದನ ಉ ಾಸ ೆ ಂದ ನಮ
ೕಗ ೆಗನುಗುಣ ಾ ನಮ ೆ ೕಹ ಬರುವ ಾಧ ೆ ೆಚು . ಆದ ೆ ಾಮ ಮತು ಕೃಷ ಅವ ಾರಗಳ
ೕಹ ಪ ಾರಕ ರೂಪಗಳ . ಾಮ-ಕೃಷರನು ಟ ೆ ಇನು ನರ ಂಹನ ಗು ಎ ೆ ೆ ಾಣ ಗುತ ೆ.
ಏ ೆಂದ ೆ ನರ ಂಹ ನಮ ಉ ಾಸ ೆ ೆ ಸಂಬಂ ದ ಎ ಾ ೋಷಗಳನು ಪ ಾರ ಾಡುವ ರೂಪ. ನಮ
ಸ ರೂಪ ೆ ಸಂಬಂ ದ ಂಬರೂಪ ಉ ಾಸ ೆಯಲೂ ನರ ಂಹ ಬರು ಾ ೆ. ಏ ೆಂದ ೆ ನರ ಂಹ ಲ ೇ
ಾವ ನಮ ರುವ ೊ ೆಯನು ೊ ೆದು ಸ ಚ ಾಗುವ ದು ಾಧ ಲ. ೕ ಾ ಜಯ- ಜಯರನು
ಉದ ದ, ಪ ಾದವರದ, ಸವ ೋಷ ಪ ಾರಕ ನರ ಂಹನ ಆ ಾಧ ೆ ೆ ಾ ಾಡ ಾಗುತ ೆ.
ೕ ಾ ಬಹಳ ಅಲ ದರೂ, ಾಕಷು ನರ ಂಹ ಗು ಗಳನು ಾವ ಈ ೇಶದ ಾಣು ೇ ೆ. ಆದ ೆ ಾಮ-
ಕೃಷರ ಗು ಗಳ ೇಶದ ಾ ಪಕ ಾ ೆ. ಏ ೆಂದ ೆ ಧ ಾ ಚರ ೆಯನು ೇ ೆ ಾಡ ೇಕು ಎನು ವ ದನು
ಭಗವಂತ ಾಮ ರೂಪದ ೋ ದ ೆ, ಸತ ದ ಾ ಾ ನವನು ೕಕೃಷರೂ ಾ ರೂ ದ ಭಗವಂತ.
ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ಾಮ-ಕೃಷ-ನರ ಂಹ ರೂಪಗಳ ಓಂ ಾರ ಪ ಾಧ ರೂಪಗಳ . ಇದರ
ಉ ಾಸ ೆಯನು ೋಕಕಂಟಕರು ಾ , ಆ ಶ ಂದ ೋಕ ೆ ೊಂದ ೆ ಾಗ ಾರದು ಎನು ವ ದು
ಭಗವಂತನ ಇ ೆ ಾ ತು. ೕ ಾ ದುಷ ರನು ಅವರ ಾ ಯ ೇ ಕಳ ಸಲು, ಧಮ ದಂ ೆ ಾಣುವ,
ಅಧಮ ದ ೋದ ಬರುವ ಾ ಂದ, ೈತ ರನು ಅವರ ಸಹಜ ಸ ಾವ ೆ ರು ಸಲು ಭಗವಂತ ಬುದ ಾ
ಅವತ ದ. ೕ ೆ ಸತ ವನು ೊಂದಲ ೊ , ಅಸುರರನು ೕಹ ೊ ದ ೕಹಕ ರೂಪ ಾದ ಬುದನನು
ಉ ಾಸ ೆ ಾಡುವ ಸಂಪ ಾಯ ೈ ಕರ ಲ.

೨೪. ಕ ಅವ ಾರ

ಯ ಾ ಲ ೕಷ ಸ ಾಂ ನ ಕ ಾ ಹ ೇಃ ಸು ಃ ಾಷಂ ೋ ಜಜ ಾ ವೃಷ ಾ ನೃ ೇ ಾಃ ।


ಾ ಾ ಸ ಾ ವಷ ಸ ೋ ನ ಯತ ಾ ಾ ಭ ಷ ಕ ೇಭ ಗ ಾ ಯು ಾಂ ೇ ॥೩೮॥

ನಮ ೆ ದಂ ೆ ಒಂದು ಮನ ಂತರದ ಒಟು ಎಪ ೊಂದು ಯುಗಚಕ ಗ ರುತ ೆ ಮತು ಾ ೕಗ ೈವಸ ತ


ಮನ ಂತರದ ಇಪ ೆಂಟ ೇ ಕ ಯುಗದ ೇ ೆ. ( ಾ ಪರ ಮತು ಕ ಯುಗದ ಸಂ ಾಲದ ೇ ೆ). “ಈ
ಕ ಯುಗದ ಅಂತ ದ ಭಗವಂತ ಕ ಯ ಅವ ಾರದ ಭೂ ಯ ಅವತ ಸ ಾ ೆ” ಎಂ ಾ ೆ
ಚತುಮು ಖ. ಾಸ ದ ಪ ಾರ ಕ ಯುಗದ ಅವ ಸು ಾರು ಾಲು ಲ ದ ಮೂವ ೆರದು ಾ ರ ವಷ ಗಳ .
ಸು ಾರು ಐದು ಾ ರ ವಷ ಗಳ ಂ ೆ ನ ೆದ ಮ ಾ ಾರತ ಯುದದ ಹ ೆಂಟ ೇ ನ, ದು ೕ ಧನ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 157


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ೊ ೆಮು ದು ಾಗ, ಈ ಇಪ ೆಂಟ ೇ ಕ ಯುಗ ಆರಂಭ ಾ ತು. ಈ ಕ ಯುಗ ಮು ದು


ಇಪ ೊಂಬತ ೇ ಕೃತಯುಗ ಾ ರಂಭ ಾಗಲು ಇನೂ ಸು ಾರು ಾಲು ಲ ದ ಇಪ ಾರು ಾ ರ ವಷ ಗಳ
ಾ ಇ ೆ. [ ೕ ಾ ಕ ಅವ ಾರ ಾಗಲೂ ಇನೂ ಅ ೇಕ ವಷ ಗಳ ಕ ೆಯ ೇಕು. ಇಂದು ಅ ೇಕ ಮಂ
ಾ ೇ ಕ ಎಂದು ಜನರನು ೕಸ ೊ ಸು ರುವ ಷಯ ನಮ ೆ ೆ. ಇಂತಹ ಜನರ ಬ ೆ ಓದುಗರು
ಾಗೃತ ಾ ರ ೇಕು]
ನಮ ೆ ದಂ ೆ ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರ ಾಗಲು ಬಲ ಾದ ಾರಣ ೇ ೇ ೇಕು. ಈ ಾರಣವನು ಇ
ಚತುಮು ಖ ಾರದ ೆ ವ ರುವ ದನು ಾಣಬಹುದು. “ಅಂತಹ ಒಂದು ನ ಬರುತ ೆ. ಆಗ ಾರ
ಮ ೆಯಲೂ ಕೂ ಾ ಭಗವಂತನ ಂತ ೆ ನ ೆಯುವ ಲ. ಇ ೕ ೇಶ ಭಗವಂತನನು ಮ ೆತು ಾ ಕ ೆ ಂದ
ಬದುಕ ಾರಂ ಸುತ ೆ. ಈ ೕ ಾನವ ಜ ಾಂಗ ಭಗವಂತನನು ಪ ಮ ೆ ಾಗ ಭಗವಂತನ
ಅವ ಾರ ಾಗುತ ೆ” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. “ಆ ಾಲದ ಜರು ಅಂದ ೆ ಜಗ ೆ ಭಗವಂತನ ಕು ತು
ೇಳ ೇ ಾದ ಾ ಗಳ ಕೂ ಾ ೇವರನು ಾಕರ ೆ ಾಡುವ ಾಷಂ ಗ ಾಗು ಾ ೆ. ಪ ೆಗಳನು
ಧಮ ದ ಾಗ ದ ಮು ೆ ೆಸ ೇ ಾದ ಾಜರುಗ ೆ(ವೃಶ ಾ) ಧಮ ಮುಖ ಾಗ ೇ ತಮ ಾಥ ೇ
ಮುಖ ಾಗುತ ೆ. ಎ ಾ ಮ ೆಗಳಲೂ ಾ ಾ, ಸ ಾ, ವಷ ಇ ಾ ಶಬಪ ೕಗ ಂತು ೋಗುತ ೆ.
ಇಂತಹ ಸಮಯದ ಭಗವಂತನ ಕ ಅವ ಾರ ಾಗ ೆ” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.
ಈ ೆ ೕಕದ ಬಳ ರುವ ‘ ಜಜ ಾ ಮತು ವೃಷ ಾ’ ಎನು ವ ಪದವನು ೆಲವ ಾ ಾ ನ ಾರರು ಾ ಹ ಣ
ಮತು ಶ ದ ಎನು ವ ಅಥ ದ ಬಳ ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಇ ಜ ಎಂದ ೆ ಾ ಎಂದಥ ಾಗೂ ವೃಷ ಾ ಎಂದ ೆ
ವೃಷದ(ಧಮ ದ) ಲಯ ಾರ, ಅಂದ ೆ ಧಮ ವನು ಾಶ ಾ ತಮ ಾಥ ಾ ೊಳ ವವ ಎಂದಥ .
ಇನು ಇ ಬಳ ರುವ ಾ ಾ, ಸ ಾ ಮತು ವಷ ಪದಗಳ ಯ ದ ಆಹು ೊಡು ಾಗ ಬಳಸುವ
ಶಬಗಳ . ಇವ ಕ ಮ ಾ ೇವ ೆಗಳ , ತೃಗಳ ಮತು ಭಗವಂತನನು ಸಂ ೋ ಸುತ ೆ. “ನನ ೇನೂ ಇಲ
ಎಲವ ನ ೇ” ಎನು ವ ಅಥ ದ ‘ ಾ ಾ’ ಪದವನು ಯ ದ ಬಳಸು ಾ ೆ. ನಮ ೆ ೇಹದ ಮೂಲಕ
ಆ ಾರವನು ೊಟು , ‘ನನ ತನ’ವನು (ಸ ಂ) ಕರು ದ ತೃಗ ೆ ಆಹು ೊಡು ಾಗ ‘ಸ ಾ’ ಎಂದು
ಸಂ ೋ ಸು ಾ ೆ. ಾ ೆ ಏನನು ೊಟ ರೂ ಕೂ ಾ ಅದು ಅಂತತಃ ತಲುಪ ವ ದು ಭಗವಂತನನು . ಆತನ
ಅಪ ೆ ೆ ಯ ದ ‘ ೌಷ ’ ಪದ ಬಳಸು ಾ ೆ. ಮೂಲತಃ ಯ ದ ಭಗವಂತ ೆ ಅಪ ೆ ಾಡಲು ಐದು
ಮಂತ ಗ ೆ. ಅವ ಗ ೆಂದ ೆ: ಓ ಾ ವ ಾ, ಅಸು ೌ ಷ , ಯ ಾ, ೕ ಯ ಾಮ ೇ, ೌ...ಷ . ಇ
ೌ..ಷ ಎಂದ ೆ ಗುಣಪ ಣ ಾದ ಭಗವಂತ ೆ ಅಪ ೆ ಎಂದಥ . ಇದ ೆ ೕ ಇ ಚತುಮು ಖ ‘ವಷ
ಎಂದು ವ ಾ ೆ. ಒ ನ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ: ಾ ಗ ಾ , ಭಗವಂತನನು ಸಂಪ ಣ ಮ ೆತು ಜನ
ಬದುಕಲು ಆರಂ ಾಗ, ಭಗವಂತ ದುಷ ಜ ಾಂಗದ ತ ೆ ಕತ ಸಲು ಕ ಾ ಅವತ ಸು ಾ ೆ.
ಇ ಭಗವಂತ ದುಷ ರ ತ ೆ ಕತ ಸು ಾ ೆ ಎಂ ಾಗ ಾವ ಒಬ ವ ಇ ೕ ೇಶದ ನ ದುಷ ರ ತ ೆ
ಕ ಯು ಾ ೆ ಎಂದು ಯ ೇ ಾ ಲ. ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರ ಾ ಾಗ ದುಷ ಜನ ೇ ಒಬ ರು ಇ ೊ ಬ ರ ತ ೆ
ಕ ದು ೊಂಡು ಾಶ ಾಗಬಹುದು. ಒ ನ ಈ ಅವ ಾರ ಂದ ಅಧಮ ದ ಾಶ ಾ ಮ ೆ ಧಮ
ಸಂ ಾಪ ೆ ಂ ೆ ೊಸಯುಗ (ಕೃತಯುಗ) ಆರಂಭ ಾಗುತ ೆ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 158


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಭಗವಂತನ ಮ ಯ ತು ಕಂಡವ ಾ ರು?

ಸ ೇ ತ ೕSಹಮೃಷ ೕ ನವ ೕ ಪ ೇ ಾಃ ಾ ೇSಥ ಧಮ ಮಖಮನ ಮ ಾವ ೕ ಾಃ ।


ಅಂ ೇ ತ ಧಮ ಹರಮನು ವ ಾಸು ಾ ಾ ಾ ಾ ಭೂತಯ ಇ ಾಃ ಪ ರುಶ ಾಜಃ ॥೩೯॥

ೋನು ೕಯ ಗಣ ಾಂ ಕತ ೕSಹ ೕಹ ಯಃ ಾ ಾನ ಕ ಮ ೕ ರ ಾಂ ।
ಚಸ ಂಭ ಯಃ ಸ ರಭ ಾ ಸ ತಂ ಪೃಷಂ ಯ ಾ ಂ ಾಮ ಸದ ಾದುರುಕಂಪ ಾನ ॥೪೦॥

ಾಂತಂ ಾಮ ಹಮ ೕ ಮುನಯಃಪ ೇ ಾ ಾ ಾಬಲಸ ಪ ರುಷಸ ಕು ೋSಪ ೇ ೕ।


ಾಯ ಗು ಾ ದಶಶ ಾನನ ಆ ೇವಃ ೇ ೋSಧು ಾS ಸಮವಸ ಾಸ ಾರ ॥೪೧॥

ಭಗವಂತನ ಅಸುರ ಸಂ ಾರವನು ವ ಸು ಾ ಚತುಮು ಖ ೇಷ ಾ “ಮನು ವಶ ಾದ ಅಸುರರು” ಎಂದು


ೇ ರುವ ದನು ಾ ಾಣು ೇ ೆ. ‘ಮನು ವಶರು’ ಎಂದ ೆ ‘ ೊ ೕಧವಶ ಾದವರು’ ಎಂದಥ . ೕಮನ
ಅಂತ ಾ ಾ ಂತು ಮ ಾ ಾರತ ಯುದ ಾಲದ ಮನು ವಷರನು ಸಂ ಾರ ಾ ದ ಭಗವಂತ,
ಅ ೇ ಮನು ವಶರು ನಂತರ ಮನುಷ ರ ಮನ ನ ಕು ತು ಅವರ ಮನಸ ನು ೆ ಸ ಾರಂ ಾಗ,
ಆ ಾಯ ಪ ರುಷ ಾ ಬಂ ರುವ ಾ ಣ ೇವರ ಅಂತ ಾ ಾ ಂತು ಸಜನರ ಉ ಾರ ಾ ದ.
ಭಗವಂತನ ಅಪ ವ ಾದ ಗುಣವಣ ೆ ಾಡು ಾ ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ: “ ೆಲದ ನ ಮ ನ
ಕಣಗಳ ಾ ದರೂ ಎ ಸಬಹುದು ಆದ ೆ ಭಗವಂತನ ಗುಣಗಳ ಇ ೆ ೕ ಎಂದು ೇಳ ವ ದು ಅ ಾಧ ” ಎಂದು.
ಏ ೆಂದ ೆ ಭಗವಂತ ಅನಂತಗುಣಪ ಣ . ಮುಂದುವ ದು ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ: “ ಾ ಾಗ ೕ, ಸೃ ಯ
ಆ ಯ ರುವ ಪ ಾಪ ಗ ಾಗ ೕ, ಋ -ಮು ಗ ಾಗ ೕ, ಭಗವಂತನ ತು -ಬುಡವನು ಕಂ ಲ” ಎಂದು.
ಚತುಮು ಖ ಈ ೕ ೇಳಲು ಆತನ ಅ ಾನ ಾರಣವಲ. ಾರೂ ಭಗವಂತನ ತು ಯನು ಕಂ ಲ. ಏ ೆಂದ ೆ
ಆತನ ಗುಣಗ ೆ ತು ೕ ಇಲ! ಚತುಮು ಖ ಜಗ ನ ಸೃ ಾದ ದಲ ೕವ. ಆತ ೇ ಭಗವಂತ
ಪ ಣ ಾ ಲ ಎನು ಾಗ ಇನು ಇತರ ೆ ಯುವ ದು ೇ ೆ ಾಧ ? ಚತುಮು ಖನ ಈ ಾತ ೆ ೕ
ಋ ೆ ೕದದ ೕ ೆ ೇ ಾ ೆ: ನ ೇ ೋ ಾಯ ಾ ೋ ನ ಾ ೋ ೇವ ಮ ಮ ಃ ಪರಮಂತ ಾಪ ।
ಉದಸ ಾ ಾಕಮೃಷ ಂ ಬೃಹಂತಂ ಾಧಥ ಾ ೕಂ ಕಕುಭಂ ಪೃ ಾ ಃ ॥೭.೦೯೯.೦೨॥ “ಓ ಷು ೇ, ಂ ೆ
ಹು ದವರು, ಈಗ ಇರುವವರು, ಮುಂ ೆ ಹುಟು ವವರು, ಾ ೊಬ ರೂ ಕೂ ಾ ಸವ ಗತ ಾದ ನ ಮ ಯ
ತುತ ತು ಯನು ಾಣ ಾರರು, ಪ ೆಯ ಾರರು.”
ಅನಂತ ಾದ ಭಗವಂತನನು ಇ ‘ಪ ರುಷ’ ಎಂದು ಕ ೆ ಾ ೆ. ಈ ಅಪ ವ ೈ ಕ ಶಬದ ಅಥ ಾ ಯನು
ಾವ ಈ ಂ ೆ ೇ ೇ ೆ. ಸೂಲ ಾ ೋ ದ ೆ: ಪ ಣ ೆಯನು ಪ ೆದ ಮನುಷ ಶ ೕರದ ರುವ
ೕವ ‘ಪ ರುಷ’ . ಆದ ೆ ಎ ಾ ಪ ರಗಳಲೂ ೆ ೆ , ಎಲವನೂ ರುವ ಭಗವಂತ ಜ ಾದ ಪ ರುಷ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 159


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಶಬ ಾಚ . ಜಗ ನ ಾ ಾದ ತ ಕೃ ಲ ೆ ಎಲವ ೆ. ಆದ ೆ ಅವ ಗೂ ಎಲವನೂ
ಯಂ ಸುವ ಶ ೊಟ ಭಗವಂತನ ಾರಮ ದ ತು ಯನು ಅ ಯುವ ದು ಅಸಂಭವ.
ನಮ ೆ ಭಗವಂತನ ಪ ಚಯ ಾ ಸುವವರು ಗುರುಗಳ . ಅವರು ಶಬಗಳ ಮು ೇನ ಭಗವಂತನ ವಣ ೆ
ಾಡು ಾ ೆ. ಸ ಾ ಭಗವಂತನ ೊ ೆ ರುವ ಾ ರ ೆ ೆಗಳ ೇಷ ಛಂದಃಪ ರುಷ. ಆತ ವಣ ಾ ೆಗಳ
ೇವ ೆ. ನ ಳ ೆ ೇಷಶ ಾಗೃತ ಾ ಾಗ ಾವ ಅ ರಗಳನು ಉಚ ಸುವ ಾಮಥ ಪ ೆಯು ೇ ೆ.
ಇಂತಹ ಶಬ ಾಮಕ ಆ ೇಷ ತನ ಾ ರ ಮುಖಗ ಂದ, ಅ ಾ ಅನಂತ ಾಲಗ ಂದ ಭಗವಂತನ
ಗುಣವಣ ೆ ಾಡು ದರೂ ಕೂ ಾ, ಆತ ಂದ ಅದನು ೇ ಮು ಸಲು ಾಧ ಾ ಲ. ಇದರ ಅಥ :
ಶಬಗ ಂದ ಭಗವಂತನನು ಅ ೆಯಲು ಾಧ ಲ. ಶಬ ಾಮಥ ೆ , ಅದನು ಉಚ ಸುವ ವ ೆ ಒಂದು
ಇ ೆ. ಆದ ೆ ಭಗವಂತನ ಗುಣ ೆ ಇಲ.
[ ೆಲ ಪ ಾಣಗಳ ಾಂ ೇ ಕ ಾ ಅ ೇಕ ಷಯವನು ೇಳ ಾಗುತ ೆ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ೇಷನ
ಾ ರ ಮುಖ. ಇದರಥ ೇಷ ಾನು ಇ ದ ೆ ಾ ರ ಮುಖಗ ಂದ ಭಗವಂತನ ಗುಣ ಾನ ಾಡಬಲ
ಎಂದಥ . ಅಂತಹ ಶ ಯನು ಭಗವಂತ ಆತ ೆ ಕರು ಾ ೆ. ಇನು ೧೦೧ ೆ ೆಗಳ ೕ ೆ ನ ಸುವ
ೕಕೃಷ. ಇದು ೕ ಾ ಾ ಸ ೆ ಸಂಬಂ ದ ಾತು. ಈ ೇಹದ ಪ ಾನ ಾ ೧೦೧ ಾ ಗ ೆ.
ಉಪ ಷ ನ ೇಳ ವಂ ೆ: ಶತ ಚ ಏ ಾ ಚ ಹೃದಯಸ ಾಡ ಃ ಾ ಾ ಮೂ ಾ ನ ಅ ಸೃ ಾ
ಏ ಾ | ತ ಾ ಊಧ ಆಯ ಅಮೃತತ ಏ ಶ ಙು ಾ ಉತ ಮ ೇ ಭವಂ || ಈ ಾ ಗಳ ನ
ಪ ಾನ ಾ ಸಹ ಾ ರದ ೆ. ನಮ ರುವ ೇಷನ (ಕುಂಡ ಶ ) ೆ ೆಯ ೕ ೆ (ಸಹ ಾ ರದ )
ಭಗವಂತ ಾಟ ಾ ಾಗ ನಮ ೆ ಭಗವಂತನ ಾ ಾ ಾ ರ ಾಗುತ ೆ].

ಯ ಾಗದ ಭಗವಂತನನು ಯುವ ೆಂತು? ದು ೇರುವ ೆಂತು?

ೕ ಾಂ ಸ ಏವ ಭಗ ಾ ದಯ ೕದನಂತಃ ಸ ಾ ತ ಾS ತಪ ೋ ಯ ವ ೕಕ ।
ೇ ೈ ದಂತ ತರಂ ಚ ೇವ ಾ ಾಂ ೈ ಾಂ ಮ ಾಹ ೕಃ ಶ ಸೃ ಾಲಭ ೆ ೕ ॥೪೨॥

“ಭಗವಂತನನು ಪ ಣ ಾ ದವ ಲ” ಎನು ವ ಚತುಮು ಖನ ಾತನು ೇ ಾಗ ಇ ೊಂದು ಪ ೆ


ಬರುತ ೆ. “ ೇ ದರೂ ಆತನನು ಯಲು ಾಧ ಲ. ಾ ರು ಾಗ ಆ ಾಗ ದ ಾ ೇ ೆ
ಪ ಯ ಸ ೇಕು?” ಎನು ವ ಪ ೆ . ಇದ ೆ ಉತರರೂಪ ಾ ೕ ನ ೆ ೕಕ ೆ.
ಭಗವಂತನ ಬ ೆ ಾ ಯಕ ಾ “ ೕ ೇ” ಎಂದು ೕ ಾ ನ ೊಡುವ ದು ಾಧ ಲ ಜ. ಅದು ನಮ
ಾಮಥ ೆ ೕ ದ ಷಯ. ಾವ ಭಗವಂತನನು ಬಲಪ ೕಗ ಂದ ಒ ೊಳ ಲೂ ಾಧ ಲ. ೕ ಾ
ಇರುವ ಒಂ ೇ ಒಂದು ಾಗ : ಾವ ನಮ ಅಹಂ ಾರ-ಮಮ ಾರವನು ಕಳ ೊಂಡು ಭಗವಂತನ ದ ಾ
ಾಯುವ ದು. ಒ ಆತನ ಅನುಗ ಹದ ದೃ ನಮ ೕ ೆ ದು ನಮ ೕ ೆ ಆತ ೆ ಅನುಕಂಪ ಬಂ ೆಂದ ೆ,
ಆಗ ಆತ ನಮ ೆ ಾ ೊಳ ಾ ೆ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 160


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

“ಭಗವಂತನ ಅನುಗ ಹ ನಮ ೕ ಾಗ ೇ ಾದ ೆ ತ ದಲು ಾವ ಾನು-ನನ ದು ಎನು ವ ಅಹಂ ಾರ-


ಮಮ ಾರವನು ೊ ೆದು, ವ ೕಕ ಾ ( ಾವ ೇ ೆ ೆ, ೆಪ, ಾ ಥ ಇಲ ೆ) ಭಗವಂತನ ಾದ ೆ
ನಮ ನು ಾವ ಅ ೊಳ ೇಕು” ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ಈ ೕ ಸಮಪ ಾ ಾವ ಂದ ಾರು ತಮ
ಇ ೕ ಬದುಕನು ಭಗವಂತನ ಾದ ೆ ಅ ೊಳ ಾ ೋ, ಅವರು ಭಗವಂತನ ಅನುಗ ಹ ೆ ಾತ ಾ
ಭಗವಂತನನು ತಮ ೕಗ ೆಗನುಗುಣ ಾ ಅ ತು ಭಗವಂತನನು ೇರು ಾ ೆ.
ಸಂ ಾರ ಾಗರದ ನ ಾ ಯ ಮುಸು ೊಳ ೆ ೊಂ ರುವ ಾವ , ಭಗವಂತನ ಾದ ೆಂಬ
ೋ ಯ , ಭ ಂಬ ಹುಟು ಾ , ಭಗವಂತನ ಾದವನು ೇರ ೇಕು. ನಮ ನು ಕ ೆ ೊಯು ವ ದೂ
ಭಗವಂತನ ಾದ, ಾವ ೋ ೇರುವ ದೂ ಭಗವಂತನ ಾದವನು . ೋ ಯೂ, ಗಮ ವ , ಎಲವ ಆ
ಭಗವಂತ. ಭ ರ ತ ಾದ ಾಂ ತ ೆನು ವ ೋ ಯ ಅಹಂ ಾರ ೆನು ವ ತೂತು ಾಗ, ಆ ೋ ಂದ
ಭಗವಂತನನು ೇರುವ ದು ಅ ಾಧ .
ಾಧ ೆಯ ಾಗ ದ ನಮ ೊಡ ಸಮ ೆ ಏ ೆಂದ ೆ: “ನನ ೇಹ, ನನ ವರು” ಎನು ವ ೈ ಕ
ಸಂಬಂಧಗಳ ೇ ನಮ ೕವನ ಸುತುವ ರುವ ದು. ನಮ ೆ ಆತ ದ ಸಂಬಂಧದ ಪ ಚಯ ೇ ಇಲ. “ಇದು ನನ
ೇಹ, ಈ ೇಹ ಂದ ಾನು ಸುಖ ಪಡ ೇಕು” ಎನು ವ ದು ನಮ ಳವ ೆ. ಆದ ೆ ಕಠುಸತ ಏ ೆಂದ ೆ: ಈ
ೇಹ ಂದ ೕವ ೊರಟು ೋದ ೕ ೆ ಈ ೇಹ ೇವಲ ನ - ಾ ಗಳ ಆ ಾರವ ೆ ೕ! ೕ ಾ
ಭಗವಂತನನು ಯುವ ಾಧನ ಾ ರುವ ನಮ ೇಹವನು ಾವ ಭಗವಂತನ ಭ ೆ ಬಳ ೊಂ ಾಗ
ಾತ ನಮ ಜನ ಾಥ ಕ. ಈ ಸತ ವನ ತು ಪ ಣ ಪ ಾಣದ ವ ೕಕ ಾ ಭಗವಂತನ ಚರಣಗ ೆ
ನಮ ನು ಾವ ಅ ೊಂ ಾಗ ಾತ ಆತನ ಅನುಗ ಹ ನಮ ೕ ಾಗುತ ೆ.
‘ಅಪ ಾ ಾವ’ ೆ ೆ ಸರಳ ಮತು ಅದು ಆ ೆ ೆ ೈವದತ. ೆ ರುವಷು ಅಪ ಾ ಾವ ಸಹಜ ಾ
ಗಂ ನ ರುವ ಲ. ೆಣು ೕವನದ ಸುಖ ಾಣುವ ೇ ಅಪ ಾ ಾವ ಂದ ೊರತು ಅ ಾರ ಂದಲ.
[ಗಂ ಂತ ೆ ನ ಅಪ ಾ ಾವ ಅ ೆಷು ಸಹಜ ಎನು ವ ದನು ೕಕೃಷ ತನ ೕ ಾ ಾಟಕದ
ೋ ರುವ ದನು ಾವ ಾಗವತದ ಹತ ೇ ಸ ಂಧದ ಾಣಬಹುದು]. ೕ ಾ ಭಗವಂತನ ಬ
ೋಗ ೇ ಾದ ೆ ಗಂಡು ಸಲಪ ಾಣದ ೆ ಾಗ ೇ ಾಗುತ ೆ. ೆಣೂ ಕೂ ಾ ೕ ಾ
ಾ ಾತ ಕ ಾ ರುವ ದು ಆ ೆ ೆ ಒ ತಲ. ಅದನು ಇತರರು ದುರುಪ ೕಗ ಾ ೊಳ ವ ಅ ಾಯ ೆಚು .
ೕ ಾ ಆ ೆಯೂ ಕೂ ಾ ಸಲಪ ಾಣದ ಗಂ ಾಗ ೇ ಾಗುತ ೆ. ೕ ೆ ಾವ ೆಣು-ಗಂ ನ
ಸಮನ ಯ ಂದ ಅಧ ಾ ೕ ನರ ಾ ಾಗ ಾಧ ೆ ಸುಲಭ ಾಗುತ ೆ.
ೕ ನ ೆ ೕಕದ ‘ ೇವ ಾ ಾ’ ಎನು ವ ಪದ ಬಳ ೆ ಾ ೆ. ‘ ಾ ಾ’ ಎನು ವ ಪದ ೆ ಎರಡು
ಅಥ ಗ ೆ. ೧. ಮ ೨. ಪ ಕೃ ಬಂಧ. ಭಗವಂತ ನಮ ನು ಹು ಸು ಾಗ ಎರಡು ಾ ಾ
ಪರ ೆಗ ೆ ಂ ೆ ಹು ಾ ೆ. ೧, ಭಗವಂತ ಗೂ ನಮಗೂ ನಡು ನ ಪರ ೆ, ೨. ನಮ ೆ ನಮ ಸ ರೂಪದ
ಅ ವ ಾರದಂ ೆ ಾಡುವ ಾ ಾ ಪರ ೆ. ಈ ಎರಡು ಪರ ೆ ಂ ೆ ಹುಟು ವ ನಮ ಬದುಕು
ಅತಂತ ಾ ರುತ ೆ. [ ಾ ಯ ಕು ಾದ ೕಕೃಷನ ಅಪ ವ ವರ ೆಯನು ಾವ ೕ ೆಯ ಏಳ ೇ
ಅ ಾ ಯದ ಾಣಬಹುದು]. ಒ ನಮ ೆ ಾವ ಾವ ೋ ತತ ದ ಪ ಂಬ ಎನು ವ ಅ ವ ಬಂ ಾಗ
ಾವ ಆ ಂಬದ ಹುಡು ಾಟ ಆರಂ ಸು ೇ ೆ. ೇ ೆ ಮದು ೆ ಾಗುವ ಹುಡುಗ ಹುಡು ಯ ಾವ ತ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 161


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ೋ ದ ನಂತರ ಆ ೆಯನು ೇರ ಾ ೋಡಲು ತವಕಪಡು ಾ ೋ, ಾ ೇ ಾವ ಭಗವಂತನನು


ೋಡಲು ತವಕಪಡು ೇ ೆ. ಇ ೇ ದಲ ಆತ ಾ ಾ ಾ ರ.
ನಮ ಸ ರೂಪದ ಅ ವ ನಮ ರದಂ ೆ ಾಡುವ ಪರ ೆ ೈಯ ಕ ಪರ ೆ. ಈ ಪರ ೆ
ಆತ ಾ ಾ ಾ ರ ಾ ಾಗ ಸಂಪ ಣ ಕಳಚುತ ೆ. ಆದ ೆ ನಮಗೂ ಮತು ಭಗವಂತ ಗೂ ನಡು ನ ಪರ ೆ
ೈಯ ಕ ಪರ ೆ ಅಲ. ಅ ಭಗವಂತನನು ಾಣದ ಅನಂತ ೕವ ೊಂ ೆ ಾ ರು ೇ ೆ. ಾವ
ಭಗವಂತನನು ಾಣ ೇ ಾದ ೆ ಈ ಎರಡು ಾ ಾ ಪರ ೆಯನು ಸ ಾಣ ೇಕು. ಆದ ೆ ನ ಂದ
ಅದು ಅಸಂಭವ. ಈ ಾರಣ ಂದ ಭಗವಂತನನು ೇರುವ ಏ ೈಕ ಾಗ ಭಗವಂತನ ಪ ಣ
ಶರ ಾಗ . ಆತ ಈ ಾ ಾ ಪರ ೆಯನು ಸ ದಶ ನ ೕಡಬಲ. ಈ ೕ ಒಂದು ಪರ ೆಯನು ತು,
ಇ ೊ ಂದು ಪರ ೆಯನು ಸ , ಭಗವಂತನನು ೇರುವ ದನು ಇ ‘ ೇವ ಾ ಯನು ಾಟುವ ದು”
ಎಂದು ವ ಸ ಾ ೆ.

ಭಗವಂತನನು ೇರುವ ೕಗ ೆಯುಳ ವರು ಾರು?

ೇ ೈ ದಂತ ತರಂ ಚ ೇವ ಾ ಾಂ ೕಶ ದ ಹೂಣಶಬ ಾ ಅ ಾಪ ೕ ಾಃ ।


ಯದ ದು ತಕ ಮಪ ಾಯಣ ೕಲ ಾ ಯ ಗ ಾಅ ಮು ಶು ತ ಾರ ಾ ೕ ॥೪೬॥

ೇವಲ ೇ ಾಧ ಯನ ಾಡುವವ ಗ ೆ ೕ ಭಗವಂತನ ಅನುಗ ಹ ಾ ಾಗುವ ದಲ. “ ೕಯರು, ಶ ದ ರು,


ಹೂಣರು, ಶಬರರು ಮತು ಾಪ ೕ ಯ ಹು ದವರು, ೕ ೆ ಾ ೇ ಆಗ ೕ, ಅವರು ಭಗವಂತ ೆ
ತಮ ನು ಾವ ಅ ೊಂ ಾಗ, ಅವ ೆ ಭಗವಂತನ ಅನುಗ ಹ ಾ ಾಗುತ ೆ” ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.
ಇ ೇಷ ಾ ೕಯರು, ಶ ದ ರು, ಹೂಣರು, ಶಬರರು ಮತು ಾಪ ೕ ಯ ಹು ದವರನು
ಚತುಮು ಖ ಉ ೇ ರುವ ದರ ಔ ತ ವನು ಾ ಯ ೇಕು.
೧. ೕಯರು: ತ ೆಂದ ೆ ಇಂ ಗೂ ಕೂ ಾ ೆಲವರು ೕಯ ೆ ೕ ಲ, ಗ ಹಸ ೆ ೕ ಲ,
ಇ ಾ ಅಸಂಬದ ಾದ ೇ ೆ ೕಡು ಾ ಮೂಢನಂ ೆಯ ಕಡಲ ಬದುಕು ಾ ೆ. ೕಜನ ಾಪದ ಫಲ;
ೕ ಾ ೆ ಗಂಡಸ ಾ ಹುಟ ೇಕು ಎನು ವ ಅ ಾ ಗ ವರು. ಈ ೕ ಾತ ಾಡುವ ಮಂ ೆ ಾಸ ದ
ಪ ಾನ ರುವ ಲ. ೕಜನ ಎಂ ೆಂ ಗೂ ಾಪದ ಫಲವಲ. ಭಗವಂತನ ನಂತರ ಈ ಜಗತನು
ಯಂ ಸುವ ತತ ೕಲ ‘ ೕ’ ಎನು ವ ದು ಈ ಅ ಾ ಗ ೆ ಲ. ೇದದ ೇಳ ವಂ ೆ:
ೕ ದಲೂ ಕೂ ಾ ೕ ಪ ರುಷ ರು ಾ ೆ. ೕ ಾ ಂಗ ಮೂಲತಃ ೕವ ೆ ಸಂಬಂ ದ ಷಯ. ಗಂಡು-
ೆಣು ಎನು ವ ದು ೕವಧಮ ೇ ೊರತು ಶ ೕರಧಮ ವಲ. ಈ ಎ ಾ ೆ ೆ ಂ ೆ ೋ ಾಗ ೕಜನ
ೇವಲ ಾಪ ಾ ದವ ೆ ಬರುವಂತಹದು ಎನು ವ ದು ಅಥ ಶ ನ . ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ೧೬೧೦೦ ಮಂ
ಅ ಪ ತ ರು ಭಗವಂತನ ಪ ಯ ಾಗ ೇಕು ಎಂದು ತಪಸು ಾ , ೕಜನ ಪ ೆದು ಭೂ ಯ ಜ ,
ೕಕೃಷನ ಪ ಯ ಾಗುವ ಮ ಾಪ ಣ ವನು ಪ ೆದರು. ಆದ ೆ ತನ ಅಣ ಾದ ಾ ಯನು ೊ ದ
ಾಪ ಂದ ಸು ೕವ ಕಣ ಾ ಹು ಅಸುರ ದು ೕ ಧನನ ಪರ ಲುವಂ ಾ ತು.[ ಾ ೕ ತಪ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 162


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಾ ದರೂ ಕೂ ಾ, ಆತ ಸು ೕವನ ಒಡಹು ದ ಅಣ ಾ ದ. ೕ ರು ಾಗ ಆತನನು ಸ ಾ ೆ ತರುವ ದು


ಸು ೕವನ ಕತ ವ ಾ ತು. ಆದ ೆ ಆತ ಅಣನನು ೊಲ ೇಕು ಎನು ವ ಸಂಕಲ ಾ ಾಪ ಕ ೊಂಡ.
ಇ ೊಂದು ೈ ೕಸಂಕಲ ವ ೌದು] ೕ ಾ ಪ ರುಷ ಜನ ೆಲವ ಪ ಣ ದ ಫಲವಲ; ೕಜನ ಾಪದ
ಫಲವಲ. ೕವ ೆ ಾ ದ ೆ ಅದ ೆ ೕ ಜನ , ಗಂ ಾ ದ ೆ ಪ ರುಷ ಜನ . ಉ ದ ೆಲವ ೕವ ೕಗ ೆ
ಮತು ಕಮ ಫಲದ ಪ ಫಲ ಅ ೆ ೕ. ೕ ಾ ದಲು ಇಂತಹ ತಪ ಳವ ೆ ೊಲಗ ೇಕು.
ಈ ೕ ನ ೆ ೕಕದ ೕಯರನು ೇಷ ಾ ಉ ೇ ಸಲು ಒಂದು ಾರಣ ೆ. ಸ ಾಜ ೆ ಒಂದು ಒ ೆಯ
ಮಗುವನು ೕಡುವ ಜ ಾ ಾ ಮುಖ ಾ ೕ ೊ ರುವ ೊ ೆ. ಈ ಾಯ ಅತ ಂತ ಕ ಣ ಮತು ಇದು
ೇ ಾಧ ಯನ ೆ ಸ ಾನ ಎನು ಾ ೆ ಾಸ ಾರರು. ೕ ರು ಾಗ ಆ ೆ ಸಂ ಾರದ ವ ಹ ೆ ಂ ೆ
ೇ ಾಧ ಯನ ಾಡುವ ದು ಾಧ ಲ. ಾ ೇ ಾದರೂ ಾ ದ ೆ ಅದು ಎರಡು ೋ ಯ ೕ ೆ ಾ ಟ
ಪಯಣ ಾಗುತ ೆ ಮತು ಅದ ಂದ ಓಜ ಯ( ಾ ಣ ಕ ಾಗುವ ದು) ಉಂ ಾ ಅದು ಮುಂ ನ ಸಂ ಾನದ
ೕ ೆ ೆಟ ಪ ಾಮ ೕರುವಂ ಾಗಬಹುದು. ಈ ಾರಣ ಂದ ೇ ಗೃ ಾದವಳ ಅಧ ಯನ ಾಗ
ಾಡ ೇ ಾ ಬರುತ ೆ. ಈ ೕ ಅ ಾಯ ಾ ಅಧ ಯನ ಾಗ ಾ ದ ೕ ಭಗವಂತನ
ಅನುಗ ಹ ಂದ ವಂ ತ ಾಗುವ ಲ ಎನು ವ ದನು ೕ ನ ೆ ೕಕ ಸ ಷ ಪ ಸುತ ೆ. ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ
ೆ ೆ ೇಷ ಾದ ಅಪ ಾ ಾವವನು ಭಗವಂತ ಕರು ಾ ೆ. ಆ ೆ ೇಷ ಅಧ ಯನ ಾಡ ದರೂ
ಕೂ ಾ, ಉತಮ ಸಂ ಾನವನು ಪ ಪಂಚ ೆ ೊಟು , ಭಗವಂತ ೆ ತನ ನು ಾನು ಅ ೊಂಡು ೕ ವನು
ಪ ೆಯಬಲಳ ಎನು ವ ಸಂ ೇಶ ಈ ೆ ೕಕದ ೆ.
೨. ಶ ದ : ವಣ ಪದ ಯ ಪ ಾರ ಾರ ೇ ಾ ಮ ೋವೃ ೆ ಾ ದು, ೇ ಾಧ ಯನ ಾಡುವಷು
ಬು ಶ ಇರುವ ಲ ೕ ಆತ ಶ ದ ಎ ಸು ಾ ೆ. ಈ ೕ ೇ ಾಧ ಯನ ಾಡಲು ಅಶಕ ಾದವರು
ಭಗವಂತನ ಅಪರಂ ಾರ ಾದ ಭ ಯನು ೆ ೆ ೊಂಡ ೆ ಅವ ಗೂ ಕೂ ಾ ಭಗವಂತನ ಅನುಗ ಹ ಾಗುತ ೆ
ಎನು ವ ದು ೕ ನ ೆ ೕಕದ ಸಂ ೇಶ.
ಇದಲ ೆ ೕ ೇದ ಂದ ಶ ದ ಎ ಸುವ ದು ಾ ಾ ಕ ಾ ೆ ೆದುಬಂದ ಪದ . ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ದುರ.
ಮ ಾ ಾರತದ ೇಳ ವಂ ೆ ೕಕೃಷ ಹ ನಪ ರ ೆ ಬಂ ಾಗ ೆ ಾ ಉ ದು ೊಳ ದುದು ದುರನ
ಮ ೆಯ . ಾಂಡವರ ವನ ಾಸ ಾಲದ ಕುಂ ಉ ದು ೊಂ ದುದು ದುರನ ಮ ೆಯ . ದುರನ ಪ
ಆರು ಕುಂ ಯ ತಂ (ಆ ೆಯ ತಂ ೆ ಶ ರ ೇನ, ಆ ೆ ಶ ದ ೕಯ ಜ ದವಳ ). ೕ ೆ ಾ ಾ ಕ
ವವ ೆ ಂದ ಶ ದ ೆ ದವ ೆ ೇ ಾಧ ಯನ ಅ ಾಧ ಾದ ೆ ಅವರು ಭಗವಂತನ ಗುಣ ಂತ ೆ ಂದ
ಆತನ ಅನುಗ ಹ ೆ ಾತ ಾಗಬಲರು. ಇದ ಾ ೕ ೕ ಾ ಾಯ ರು “ಧಮ ಗಳ ೆ ೕಷ ಧಮ
ಷುಸಹಸ ಾಮ ಾ ಾಯಣ” ಎನು ವ ಸಂ ೇಶವನು ಧಮ ಾಯ ೆ ೕ ದರು. ೕ ೆ ಭಗವಂತನ
ಗುಣ ಾಚಕ ಾಮಗ ಂದ ಆತನ ಗುಣ ಂತ ೆ ಾ ಆತನ ಅನುಗ ಹ ೆ ಾತ ಾಗಬಹುದು.
೩. ಹೂಣರು: ೈ ಕ ಾ ೆಯ ಪ ಚಯ ಮತು ೈ ಕ ಸಂಸ ಯ ಳವ ೆ ೕ ಇಲದ ೕಚರನು
ಹೂಣರು ಎನು ಾ ೆ. ಇವರು ಅ ಾಗ ಕ ಾ ರಬಹುದು. ಆದ ೆ ಒ ಅವರು ಭಗವಂತನ ಶರ ಾದ ೆಂದ ೆ
ಅವರೂ ಕೂ ಾ ಉ ಾರ ಾಗಬಲರು.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 163


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

೪.ಶಬರರು: ೇ ೆ ಾ ೊಂಡು ಾ ನ ಾ ಸುವ ಜನರನು ಶಬರರು ಎನು ಾ ೆ. ಇಂಥವರೂ ಕೂ ಾ


ಅಂತರಗದ ಭಗವದ ೆ ೆ ೊಂಡ ೆ ಅವ ೆ ಭಗವಂತ ಅನುಗ ಸು ಾ ೆ.
೫. ಮ ಾ ಾ : ಒಬ ೕಚ ಕೃತ ೆಸ ದ ಾ ತನ ತ ೆ ಪ ಾ ಾಪಪಟು ಭಗವಂತ ೆ ತನ ನು ಾನು
ಅ ೊಂಡ ೆ, ಆತನನೂ ಕೂ ಾ ಭಗವಂತ ಅನುಗ ಸು ಾ ೆ. ಇದ ೆ ಉತಮ ಉ ಾಹರ ೆ ಅ ಾ ಳ.
ಾನು ಮದು ೆ ಾದ ೆಂಡ ಯನೂ ಟು , ಾವ ೋ ದುಷ ೆ ನ ೕಹ ೊ ಳ ಾ , ೕವನದ
ಾಡ ಾರದ ಾಪಗಳನು ಾ ದ ಅ ಾ ಳ, ೊ ೆ ೆ ಪ ಾ ಾಪಪಟು ಭಗವಂತ ೆ ತನ ನು ಾನು
ಅ ೊಂಡು ಉ ಾರ ಾದ ಕ ೆಯನು ಾಗವತ ೇ ಮುಂ ೆ ವ ಸುತ ೆ. ಾ ಯ ತ ತು ತ ೊ ೕಕಂ
ಹ ಸಂಸ ರಣಂ ಪರ . ಾ ೕಳ ವ ದು ತಪ ಲ. ಆದ ೆ ಾ ದ ೕ ೆ ಅದನು ಸ ಪ ೊಳ ೆ
ಾರುತ ೇ ಇರುವ ದು ತಪ .
ಒ ನ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ: ಮೂರು ೆ ೆಗ ಂದ ಶ ವನು ಅ ೆದ ‘ಅದು ತಕ ಮಃ’ ಭಗವಂತನ ಾದದ
ಶರ ಾದವ ೆ ಭಗವಂತ ಾ , ಂಗ, ೇಶ, ಾಪ, ಪ ಣ ದ ೇದ ಲ ೆ ಅನುಗ ಹ ಾಡು ಾ ೆ. ಇ ೆ ೕ
ಅಲ ೇ ಾ ಗಳ ಗುಣ ನಡ ೆಯನು ಂ ಾ ಅದರಂ ೆ ೕವನ ನ ೆಸಲು ಕ ತವರನೂ ಕೂ ಾ ಭಗವಂತ
ಅನುಗ ಸು ಾ ೆ. ೇವಲ ಮನುಷ ರ ೆ ೕ ಅಲ, ಾ ಗಳ ಭಗವಂತನನು ೕ ಆತನ ಅನುಗ ಹ ೆ
ಾತ ಾಗುತ ೆ. ಾ ಾಯಣ ಾಲದ ೋ ಾಗ ಕ ಗಳ , ಪ ಗಳ ಕೂ ಾ ಭಗವಂತನ ಅನುಗ ಹ ೆ
ಾತ ಾ ರುವ ದು ಾಣ ಗುತ ೆ. ಕೃಷ ೊಳಲನೂ ಾಗ ಹುಲು ನು ವ ದನು ಮ ೆತು ಾಯ ಅಧ
ಜ ದ ಹುಲನು ಾ ೇ ದು, ೆಟ ೆ ಾ ಂತ ೋವ ಗಳ ಕ ೆಯನು ಾವ ಕೃ ಾವ ಾರದ
ಾಣು ೇ ೆ. ಭಗವಂತ ತನ ನು ೕ ಸುವ ಎಲರನೂ ೆ ೆಯು ಾ ೆ. “ ೕ ರು ಾಗ ಅ ಾಧ ಾದ ಾಸ
ಾಂ ತ ರುವ ಾನ ಗಳ ಭಗವಂತನನು ೇರು ಾ ೆ ಎನು ವ ದನು ೇಳ ೇ ೇ?” ಎಂದು
ಪ ಸು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ಒ ನ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ: “ ಾರ ಮನ ನ ಭಗವಂತನ ಬ ೆ ಂತ ೆ,
ಶರ ಾಗ ಇ ೆ ೕ, ಅ ಭಗವಂತ ಾ ೆ” ಎನು ವ ಭರವ ೆಯನು ಭಗವಂತನ ಅತ ಂತ ಸ ೕಪ ರುವ,
ಭಗವಂತನ ದಲ ಪ ತ ಚತುಮು ಖ ಇ ೕ ಾ ೆ.

ಭಗವಂತನ ಗುಣ-ಲ ಣಗಳ

ಶಶ ಪ ಾಂತಮಭಯಂ ಪ ೋಧ ಾತ ಂ ಶುದಂ ಸಮಂ ಸದಸತಃ ಪರ ಾತ ತತ ।


ಶ ೋ ನ ಯತ ಪ ರು ಾರಕ ಾ ಾ ೋ ಾ ಾ ಪ ೈತ ಮು ೇ ಚ ಲಜ ಾ ಾ ॥೪೭॥

ಭಗವಂತನ ಂತ ೆ ೇ ೆ ಾಡ ೇಕು ಎನು ವ ಸುಂದರ ಾದ ಾತನು ಇ ಚತುಮು ಖ ಾರದ ೆ


ವ ಾ ೆ. ಈ ೆ ೕಕದ ಾ ರಂಭದ ‘ಶಶ ’ ಎನು ವ ಪದ ಪ ೕಗ ಾ ರುವ ದನು ಾವ ಾಣು ೇ ೆ.
ಶಶ ಎಂದ ೆ ಸ ಾ ಾಲ/ ಸವ ಾ/ಎಂ ೆಂ ಗೂ ಎಂದಥ . ಈ ಪ ೕಗವನು ೋಕದ ಗುಣವಣ ೆ
ಾಡು ಾಗ ಪ ೕ ಸಲು ಬರುವ ಲ. ಏ ೆಂದ ೆ ಈ ಪ ಪಂಚ ಅಶ ತ. ಅಂದ ೆ ಾಶ ತವಲದು. ಆದ ೆ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 164


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಭಗವಂತನ ಗುಣಗಳ ಶಶ . ಅದು ಾವ ಾರಕೂ ಒಳಪಡದ, ಅ ಾ ಅನಂತ ಾಲದ


ಏಕರೂಪ ಾ ರುವಂಥಹದು.
೧. ಅನಂತ ಾಲದ ರುವ ಭಗವಂತನ ಗುಣಗಳನು ವ ಸು ಾ ಚತುಮು ಖ ತ ದಲು ‘ಪ ಾಂತ ’
ಎನು ಾ ೆ. ಬ ಹ ಸೂತ ದ ಯೂ ಕೂ ಾ ಇದ ೆ ೕ ಆನಂದಮ ೕS ಾ ಾ ” ಎಂದು ಒತು ೊಟು
ೇಳ ಾ ೆ. ಪ ಬ ಮನುಷ ನೂ ಕೂ ಾ ಆನಂದವನು ಬಯಸು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಆನಂದವನು
ಅರಸು ೆ ಂದ ೇ ಆತ ದುಃಖವನು ಪ ೆಯು ಾ ೆ. ೕ ಾ ಆನಂದದ ೆ ೆ ಎ ೆ ಎನು ವ ದರ
ಅ ಲ ರುವ ೇ ಮನುಷ ನ ದುಃಖದ ಂ ನ ಮೂಲಭೂತ ಸಮ ೆ .
ಆನಂದದ ಮೂಲವನು ಹುಡುಕ ೊರಟವ ೆ ದಲು ದದು ಅದು ೆಯ ಗುತ ೆ ಎನು ವ ಸತ .
ಜ, ನಮ ೆ ೆಯ ಾವ ದುಃಖವ ಇರುವ ಲ. ಅ ಎಲವ ಆನಂದ. ಆದ ೆ ಅ ೇ ಆನಂದ ಎಚ ರ ಮತು
ಕನ ನ ಯ ಇರುವ ಲ. ೆಯ ಆನಂದ ಗಲು ಾರಣ ಅ ಅಹಂ ಾರ-ಮಮ ಾರ ಇಲ ರುವ ದು.
ಾವ ಎಚ ರ/ಕನ ನ ಾನು-ನನ ದು ಎನು ವ ಅಹಂ ಾರ-ಮಮ ಾರ ೆ ಒಳ ಾಗ ೇ ಇರು ದ ೆ ಅ ಯೂ
ಕೂ ಾ ಆನಂದ ಗು ತು. ಏ ೆಂದ ೆ ಆನಂದ(Bliss) ೊರ ೆ ಗುವ ಷಯವಲ. ಅದು ನ ಳ ೇ ಇ ೆ.
ಆದ ೆ ಆ ಆನಂದವನು ಅಹಂ ಾರ-ಮಮ ಾರ ೆನು ವ ೆ ಸುತುವ ರುತ ೆ. ಾವ ಅಹಂ ಾರ-
ಮಮ ಾರ ಂದ ಕಳ ೊಂಡ ೆ ಾತ ಒಳ ರುವ ಆನಂದ ವ ಕ ಾಗುತ ೆ. ಆದ ೆ ಈ ಅಂತರಂಗದ ರುವ
ಆನಂದದ ೆ ೆಯನು ಗುರು ಸದ ಾವ ಸ ಾ ಾಹ ಸುಖ(Plesure/ ೕದ/ಪ ೕದ)ವನು ಅರಸು ಾ
ದುಃಖ ೊ ಳ ಾಗು ೇ ೆ.
ಈ ೕ ನ ೇಷ ೆ ಂದ ನಮ ೆ ಯುವ ೇ ೆಂದ ೆ: ಾವ ದುಃಖವನು ೊ ೆದು ಆನಂದವನು
ಪ ೆಯ ೇ ಾದ ೆ ದಲು ಅಹಂ ಾರ-ಮಮ ಾರವನು ೊ ೆಯ ೇಕು ಎನು ವ ಸತ . ಆದ ೆ ಅದನು
ೊ ೆಯುವ ದು ೇ ೆ? ಇದು ಎಲರನೂ ಾಡುವ ಕ ಣ ಪ ೆ . “ ಾನು-ನನ ದು ಎನು ವ ದು ಈ ಜಗ ನ
ಾವ ದೂ ಇ ಾ” ಎನು ವ ಕಠು ಸತ ವನ ತವನು ಅಹಂ ಾರ-ಮಮ ಾರ ಂದ ಮು ಪ ೆಯಬಲ. ಇದ ೆ ೕ
ಮೂಲತಃ ಅಪ ೆ ಎನು ವ ದು. ಪ ೆಯ ಬಳಸುವ ಾ ಾಃ, ನಮಃ, ನಮಮ ಇ ಾ ಪದಗಳ ಕೂ ಾ
ಇದ ೆ ೕ ಸೂ ಸುತ ೆ. ನನ ತನವನು ೊ ೆದು ‘ ನ ೆ’ ಅ ಸುವ ೇ ಾ ಾಃ/ನಮಃ/ನಮಮ. ಒ ನ
ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ: ಎಲವ ಭಗವಂತನ ಅ ೕನ, ನನ ಅ ೕನ ಾವ ದೂ ಇ ಾ ಎನು ವ ಮೂಲಸತ ವನು
ಅ ತವನು ೕವನದ ಆನಂದವನು ಾಣಬಲ.
ಪವ ಾನ ಮಂಡಲದ ೊ ೆಯ ಸೂಕ ಾದ ಕಣ ಸೂಕದ ಅ ೇಕ ಅಪ ವ ಾದ ಾತುಗಳ ಬರುತ ೆ. “ಓ
ಾ ಣ ೇ, ನ ೊ ಳ ನ ಆನಂದ ಅ ವ ಕ ೊಳ ; ಅಂತಹ ಆನಂದವನು ೊಡತಕ ಂತಹ ಭಗವಂತ ೆ ೆ ೆ
ನನ ನು ಕ ೆ ೊ ” ಎನು ವ ಅಪ ವ ಾದ ಾ ಥ ೆ ಕಣ ಸೂಕದ ೆ. “ಯ ಾ ನಂದಶ ೕ ಾಶ ಮುದ
ಪ ೕದ ಆಸ ೇ : ಆನಂದ, ೕದ, ಪ ೕದ, ಎಲವ ಪ ಣ ಪ ಾಣದ ಎ ೆ ೕ, ಅ ೆ ನನ ನು
ಕ ೆ ೊ ” ಎನು ವ ಾಥ ೆ ಇ ಾ ೆ. ಇದು ಾ ೋತ ಮಣ ಾಲದ ಾಡ ೇ ಾದ ಾಥ ೆ.
ಾ ೋತ ಮಣ ಾಲದ ಇಂತಹ ಾಥ ೆ ಾಡಲು ಾಧ ಾಗದವರ ಯ ಈ ಮಂತ ವನು
ೇಳ ವ ದು ಸಂಪ ಾಯ. ೕ ಾ ಈ ಸೂಕ ೆ ಕಣ ಸೂಕ ಎನು ವ ೆಸರು ಬಂತು. ಕಣ ಸೂಕವನು
ಬದು ಾಗ ಓದ ಾರದು, ಸತ ೕ ೆ ೇಳ ೇಕು ಎನು ವ ಸಂಪ ಾಯ ಇಂದು ತ ಾ ಪ ಚ ತ ೆ ಬಂ ೆ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 165


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಾವ ೇ ಾ ಥ ೆ ಾಡುವ ಮುನ ಆ ಾ ಥ ೆಯ ಂ ನ ಅನುಸಂ ಾನ ದು ೊಂ ರ ೇ ಾಗುತ ೆ.


ಬದು ಾಗ ಕಣ ಸೂಕವನು ಓ ಅಥ ಾ ೊಳ ದವ ೆ ಆ ಾಥ ೆಯನು ಾ ೋತ ಮಣ ಾಲದ
ೆ ೆಯಲು ಾಧ ಲ. ೕ ಾ ಕಣ ಸೂಕ, ಗರುಡಪ ಾಣ ಇ ಾ ಗ ಂಥಗಳ ಅಧ ಯನ ೇಹದ ಾಣ
ಇರು ಾಗ ೇ ನ ೆಯ ೇಕು.
ಹೃತ ಮಲ ಮಧ ಾ ಾದ ಭಗವಂತ ಆನಂದದ ಪ ಾ ಾ ೆ. ೕ ಾ ಆತನನು ಇ ‘ಪ ಾಂತ ’ ಎಂದು
ಸಂ ೋ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ‘ಪ ಾಂತ’ ಎನು ವ ‘ಪ ’ ಎಂದ ೆ ೆ ೕಷ; ‘ಶಂ’ ಎಂದ ೆ ಆನಂದ; ‘ಅಂತ’
ಎಂದ ೆ ತುತತು . ಆದ ಂದ ಾವ ಾ ಕ ಾದ, ಉತ ಷ ಾದ, ದುಃಖದ ಸ ಶ ೇ ಇಲದ, ತು -
ದ ಲದ, ಅನಂತ ಾದ, ಆನಂದದ ಪ ಾ ಾ ೆ ಾದ ಭಗವಂತನ ಸ ರೂಪ ‘ಪ ಾಂತ’. ಇ ೇ ಅಥ ದ
‘ ಾಂ ಃ’ ಪದ ಬಳ ೆ ಾಗುತ ೆ. ಶಂ+ಅಂತ+ಇ= ಾಂ . ಇ ಇ= ಾನ (ಇ->ಇ , ಇಣ ಗ ೌ). ಾ ಾ
‘ ಾಂ ಃ’ ಎಂದ ೆ ಾ ಾನಂದಗಳ ಪ ಾ ಾ ೆ ಎಂದಥ .
೨. ‘ಅಭಯಂ’: ಈ ಪ ಪಂಚದ ಾರ ೆ ೕ ೆ ೆದು ೊಂಡರೂ ಕೂ ಾ ಅವರು ಒಂದ ಾ ಒಂದು ೕ ಯ
ಭಯ ೊ ಳಪಟ ವ ಾ ರು ಾ ೆ. ಾಗವತದ ೇ ೇಳ ವಂ ೆ: ೋ ಭಯಂ ಸಸೃಜುಹ ದಃ (೨-೫-೩೩). ಈ
ಸಂ ಾರ ೆ ‘ಭಯ’ ಎಂದು ೆಸರು. ಅ ಾಯ ಅಥ ಾ ದುಃಖದ ೕೆ ೕ ಭಯ. ಾ ಾನ ಾ ಭಯದ
ಮೂಲ ಾವ ಅಥ ಾ ನ ಂದ ಬ ಷರು ಅಥ ಾ ನಮ ಸ ಾನಸ ಂಧರು. ಆದ ೆ ಾಸ ದ ೇಳ ವಂ ೆ:
“ಏಕ ೕವ, ಅ ೕಯಂ ಬ ಾ ”. ಅನಂತ ಾಲದ ರುವ ಭಗವಂತನ ಸ ಾನ ಾಗ ೕ, ಆತ ಂತ
ಉತಮ ಾಗ ೕ ಈ ಪ ಪಂಚದ ಲ. ೕ ಾ ಭಗವಂತ ಭ ಾ ೕತ.
ಭಗವಂತ ೆ ಅಭಯ ಎನು ವ ೇಷಣವನು ಏ ೆ ಬಳ ಾ ೆ ಎಂದ ೆ: ಪ ಬ ಮನುಷ ನೂ ಕೂ ಾ
ಭ ಾ ೕತ ಾಗ ೇ ೆಂದು ಬಯಸು ಾ ೆ. ಯ ಾ ಉ ಾಸ ೇ ತ ಾ ಭವ . ಆತ ಏನನು ಬಯಸು ಾ ೋ
ಅದ ೆ ೕ ಭಗವಂತನ ಂತ ೆ ಾಡು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಸಂ ಾರ ಭಯ ಂದ ಾ ಾಗಲು ನಮ ೊಬ ಭ ಾ ೕತ
ೇಕು ಮತು ಾವ ಅವನ ಶರ ಾ ಭಯ ಂದ ಾ ಾಗ ೇಕು. ಆಗ ಅವನು ಅಭಯಹಸ ಾ ನಮ ನು
ಾ ಾಡು ಾ ೆ. ಅಂತಹ ಭ ಾ ೕತ ೇವಲ ಭಗವಂತ ೊಬ ೆ.
ೌದು, ಈ ಪ ಪಂಚದ ಭಗವಂತನನು ಟು ಪ ಣ ಪ ಾಣದ ಭ ಾ ೕತ ಾ ರುವವರು ಾರೂ ಇಲ.
ಚತುಮು ಖ ಕೂ ಾ ಾ ೕ ಕಮಲದ ಕ ೆ ೆ ಾಗ ಒಂದು ಣ ಪ ಳಯ ಸಮುದ ದ ನಡು ೆ “ ಾ ೆ ಂದ
ಬಂ ೇ?” ಎಂದು ಭಯ ೊಂಡನಂ ೆ. ಆನಂತರ ೕಚ ೆ ಾ ಮುಂದುವ ದನಂ ೆ.
ಾ ಾನ ಾ ಮೃತು ನ ಭಯ ಎಲ ಗೂ ಇ ೇ ಇರುತ ೆ. ಆದ ೆ ಮೃತು ಗೂ(ಯಮ/ಧಮ ೇವ ೆಗೂ)
ಕೂ ಾ ಮೃತು ನ(ಭಗವಂತನ) ಭಯ ೆ. ಇದ ೆ ೕ ಕಠ ಉಪ ಷ ನ ಯಮ ೕ ೆ ೇ ಾ ೆ: ಯಸ ಬ ಹ
ಚ ತ ಂ ಚ ಉ ೇ ಭವತ ಓದನಃ । ಮೃತು ಯ ೊ ೕಪ ೇಚನಂ ಕಃ ಇ ಾ ೇದ ಯತ ಸಃ ॥೧-೨-೨೫॥ ಾನು
ಲರನು ಸಂಹ ಸುವ ಶ ಾದ ೆ, ಶ ಸಂ ಾರಕ ಾದ ಭಗವಂತ ೆ ಪ ಳಯ ಾಲದ ಇ ೕ ಶ ೇ
ಅನ ಮತು ಅದರ ಾನು ಊಟ ೆ ಕಲ ೊಳ ವ ವ ಂಜನ ದಂ ೆ” ಎಂದು. ೕ ಾ ಾ ಗೂ ಕೂ ಾ
ಾ ನ ಭಯ ೆ! ಮುಂದುವ ದು ಯಮ ೇಳ ಾ ೆ: “ಅಭಯಂ ೕಷ ಾಂ ಾರಂ ಾ ೇತಂ
ಶ ೇಮ (೧.೩.೨) ನಮ ಭಯವನು ಪ ಹ ಸುವವನು ಆ ಭಗವಂತ ೊಬ ೇ ಮತು ಅವನನು ೕ ದ
ೇ ಾಗ ೕವ 'ಅಭಯ'ವನು ಪ ೆಯು ಾ ೆ” ಎಂದು. ೕ ಾ ಎಂದೂ ಅ ಲದ ತತ ಭಗವಂತ ಅಭಯ;

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 166


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಹುಟು ಾ ಂದ ಾ ಾದವನು ಅಭಯ. ಾ ಾ ಹುಟು- ಾ ಂದ ಾ ಾಗಬಯಸುವವನು ಆ ‘ಅಭಯ’ನ


ಶರ ಾಗ ೇಕು.
೩. ಪ ೋಧಃ : ಾ ಾನ ಾ ಪ ೋಧ ಎನು ವ ಪದವನು ‘ಎಚ ರ ತ ದವ ೆ ಎಚ ರ ಾಗುವ ದು’
ಎನು ವ ಅಥ ದ ಬಳಸ ಾಗುತ ೆ. ಆದ ೆ ಭಗವಂತ ೆ ಎಂದೂ ಎಚ ರ ತಪ ವ ಲ. ೕ ಾ ಈ ಅಥ ಇ
ಕೂಡುವ ಲ. ಭಗವಂತನ ಪರ ಾ ಈ ಶಬವನು ೋ ದ ೆ ಈ ೇಷಣ ೆ ೇಷ ಅಥ ರುವ ದು
ಯುತ ೆ. ಪ ವಸು ಷಯಕಃ ೋಧಃ ಪ ೋಧಃ. ಅಂದ ೆ :ಪ ಪಂಚದ ಎಷು ವಸುಗ ೆ ೕ ಅದನು
ದವನು ಪ ೋಧ ಎಂದಥ . ಭಗವಂತ ೆ ೋಚರ ಾಗದ ಒಂದು ವಸುವ ಈ ಪ ಪಂಚದ ಲ. ಾ ಾ
ಸವ ಾದ ಭಗವಂತ ‘ಪ ೋಧ’. ಇದ ೆ ೕ ಶು ಯಃ ಸವ ಃ ಸವ ಯಸ ಾನಮಯಂ ತಪಃ
ಎಂದು ವ ಸುತ ೆ.
೪. ಶುದಂ: ೇದದ ಬಂದ ಪದಗಳ ೆ ೕ ಇ ಬಳ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಈ ಾ ಾಸ ಉಪ ಷ ನ
ಭಗವಂತನ ಗುಣವಣ ೆ ಾಡು ಾ ೕ ೆ ೇ ಾ ೆ: ಸ ಪಯ ಾಚುಕ ಮ ಾಯಮವ ಣಮ ಾ ರಂ ಶುದಂ
ಅ ಾಪ ದ , ಕ ಮ ೕ ೕ ಪ ೕಭೂಸ ಯಂಭೂ ಾ ಾತಥ ೋS ಾ ವ ದ ಾ ಾಶ ೕಭ ಃ
ಸ ಾಭ ಃ (೧-೮). ಾವ ೋಷದ ಸ ಶ ವ ಇಲದ ಸವ ಗುಣಗಳ ೆ ೆ ಾದ ಗು ಾ ೕತ ಭಗವಂತ
ಶುದಃ. ೆ ಗುಣ ವ ತಂ ಅಜ ಭುಂ ಆಧ ಂಈಶಂ. ಆತ ೆ ಸತ -ರಜ-ತ ೕಗುಣಗಳ ಸ ಶ ೇ ಇಲ.
“ ಾ ೕ ೇ ಾ ೇವ ೋ ಗು ಣಶ ” ಭಗವಂತ ೊಬ ೇ ಪ ಣ ಶುದ ಮತು ಪ ತ . ಆತನನು ಟು
ಆತ ೆ ಸಮ ಾದ ಅಥ ಾ ೆ ೕಷ ಾದ ಇ ೊ ಂದು ತತ ಲ.
೫. ಸಮಂ: ಈ ೇಷಣವನು ಅ ೇಕ ಅಥ ದ ಬಳಸು ಾ ೆ. ೕ ೆಯ ೕಕೃಷ ೇಳ ವಂ ೆ: ೋ ಷಂ
ಸಮಂ ಬ ಹ (೫-೧೯).ಎಲರನೂ ಸಮ ಾ ಾಣುವ ಭಗವಂತ ೆ ಾವ ೇ ಾರತಮ ಅಥ ಾ
ೇದ ಲ. ಾಂಡವರ ಕ ೆ ಂದ ಾಂ ಧೂತ ಾ ಬಂದ ೕಕೃಷ ಹ ನಪ ರದ ಉ ದು ೊಂ ದುದು
ದುರನ ಮ ೆಯ . ಅ ಆತ ೆ ಸಂಬಂ ಾದ ದು ೕ ಧನ; ೇದ ಾದ ೊ ೕ ಾ ಾಯ ರು;
ಅಗ ಪ ೆ ಾ ದ ೕ ಾ ಾಯ ರು; ಇವ ೆಲ ಂತ ದುರನ ಭ ಮಹ ಾ ತು. ಭಗವಂತ
ಪ ರಸ ಸುವ ದು ಧಮ ವನು ೊರತು ಆ -ಅಂತಸನ ಲ. ಸಂಬಂಧದ ದೃ ಯ ೋ ದ ೆ:
ದು ೕ ಧನನ ಮಗಳ ಲ ಣಳನು ಕೃಷನ ಮಗ ಾಂಬ ಮದು ೆ ಾ ದ. ೕ ಾ ದತ ೆ ೊಟ
ೋದರ ೆಯ ಮಕ ಾದ ಾಂಡವ ಂತ ಕೃಷ ೆ ದು ೕ ಧನ ೇ ಹ ರದ ಸಂಬಂ . ಆದ ೆ
ಭಗವಂತನ ಸಂಬಂಧ ೇವಲ ಧಮ ದ ಸಂಬಂಧ. ಆತ ೕವ ೕಗ ೆಗನುಗುಣ ಾ ಎಲರನೂ ಕಂಡು
ಅವರವರ ಕಮ ೆ ತಕ ಂ ೆ ಫಲವನು ೕಡು ಾ ೆ.
ಅಂತ ಾ ಾ ರುವ ಭಗವಂತ ಎಲದರಲೂ ಸಮ. ಅಂದ ೆ ಇರು ೆ ಳ ರುವ ಭಗವಂತ ಮತು
ಆ ೆಯ ರುವ ಭಗವಂತ ೇ ೆ ೇ ೆ ಅಲ. ಾ ೆ ೕ ಭಗವಂತನ ಮೂಲರೂಪಕೂ ಮತು ಆತನ ಅವ ಾರ
ರೂಪಕೂ ೇದ ಂತ ೆ ಇಲ. ಆತನ ಮೂಲರೂಪ, ಅವ ಾರ ರೂಪ ಎಲವ ಪ ಣ .
೬. ಸದಸ : ಭಗವಂತ ಸ ಮತು ಅಸ ಂ ಾ ೆ ರುವವ ೆ ೕಷ ತತ . ಈ ಪ ಪಂಚ ಸ -ಅಸ ನ
ಶ ಣ. ಸ ಅಂದ ೆ ಕ ೆ ಾಣುವ ವಸು. ಅಸ ಎಂದ ೆ ಕ ೆ ಾಣದ ವಸು. ೕ ಾ
ಪಂಚಭೂತಗಳ ಮಣು- ೕರು- ೆಂ ಸ . ಾ ಮತು ಆ ಾಶ ಅಸ . ಪಂಚಭೂತಗಳ , ಪಂಚ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 167


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಾ ೇಂ ಯಗಳ , ಪಂಚ ಕ ೕ ಂ ಯಗಳ , ಪಂಚತ ಾ ೆ ಗಳ ಮತು ಪಂಚ ಧದ ಅಂತಃಕರಣ, ಈ


ಪಂಚಕ ಂದ ೇ ಈ ಪ ಪಂಚ ಾ ಣ ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಭಗವಂತ ಇ ೆಲವ ಗ ಂದ ಆ ೆ ರುವವನು.
ೕ ಾ ಇಂತಹ ಭಗವಂತನನು ಶಬಗ ಂದ ವ ಸುವ ದು ಾಧ ಲ. ಬೃಹ ಾರಣ ಕ ಉಪ ಷ ನ
ೇಳ ವಂ ೆ: “ ೇ ೇ ಆ ಾ ಅಗ ಹ ಃ ನ ಗ ಹ ೆ” ಅಂದ ೆ ಭಗವಂತನನು ದಲು ಏ ೆಂದು
ಯ ೇ ೆಂದ ೆ: “ಭಗವಂತ ಪ ಣ ಾ ಯ ಾ ಗುವ ವಸುವಲ” ಎಂದು! ಅವನನು ಪ ಣ ಾ
ಯುವ ದು ಅ ಾಧ ಎಂದು ಯುವ ೇ ದಲು ಾವ ಭಗವಂತನ ಬ ೆ ಯ ೇ ಾದ ಷಯ.
೭. ಪರ ಾತ ತತ : ಆತ ಶಬ ೆ ಅ ೇಕ ಅಥ ಗ ೆ. ಆತ ಎನು ವ ಪದದ ಅಥ ವನು ಾರತ ೕ ೆ
ವ ಸುತ ೆ: ‘ಯ ಾ ೕ ಯ ಾದ ೇ ಯ ಾ ಷ ಾ ಹ| ಯ ಾ ಸ ಸನ ೋ ಾವಸ ಾ ಾ ೆ
ಭಣ ೇ’ ಇ | . ಇ ಾಲು ಾತುಗಳ ಮೂಲಕ ಆತ ಶಬದ ವರ ೆ ೕ ಾ ೆ. (೧). ಆ ೕ ಇ ಆ ಾ.
ಅಂದ ೆ ಾರು ಒಳಗೂ ೊರಗೂ ತುಂ ಎ ಾಕ ೆ ಾ ಾ ೋ ಅವನು ಆ ಾ . (೨). ಆದ ೇ ಇ ಆ ಾ .
ಎಲವನೂ ಪ ೆಯಬಲವನು, ಭ ಂದ ಏನನು ೊಟ ರೂ ೕ ಾರ ಾಡುವವನು, ೕವ ೆ ೕ ೕಡುವ
ಭಗವಂತ ಆ ಾ . (೩). ಅ ೕ ಆ ಾ . ಎಲರ ಇಂ ಯ ೊಳ ದು ಎಲವನೂ ಗ ಹಣ ಾಡುವ
ಆನಂದಮಯ ಾದ ಭಗವಂತ ಆ ಾ (೪). ಆತ ೋ ಇ ಆ ಾ :. ಅ ಾ ಅನಂತ ಾಲದ ರುವ ತ ಸತ
ಭಗವಂತ ಆ ಾ .
ಒಂದ ೇ ಸ ಂಧದ ಈ ಾಗ ೇ ವ ದಂ ೆ ಬ ೆ ಪರ ಾ ೆ ಭಗ ಾ ಶಬ ೇ ॥೧.೨.೧೧॥
ಎಲ ಂತಲೂ ಾದ, ಸ ಾ ಇಲದ(ಅದ ಯ ), ಸ ತಂತ ಾದ ಭಗವಂತನ ೆ ೕ ತತ ಾ ಗಳ ‘ತತ ’
ಎಂದು ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ಇಂತಹ ಭಗವಂತನನು ಬ ಹ , ಪರಂಬ ಹ , ಆತ , ಪರ ಾತ , ಭಗಃ, ಭಗ ಾ ಇ ಾ
ಗುಣ ಾಚಕ ಾಮಗ ಂದ ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ತತ ಎಂದ ೆ: ಂ ೆ ೇ ೋ ಾ ೇ ಎಂ ೆಂದೂ ಇರುವಂತಹದು.
ನಮ ಅ ರು , ಂತ ೆ, ೕ ಾ ನ ನ ೊ ಂದು ೕ . ಅದು ಬದ ಾಗುತ ೇ ಇರುತ ೆ. ಆದ ೆ ಭಗವಂತ
ಾಗಲ. ಾರ ಾ ಎ ಾ ಾಲದಲೂ ಸ ಾ ಏಕರೂಪ ಾ ರುವ ತತ ಭಗವಂತ ೊಬ ೇ.
ಒ ನ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ ಾವ ದು ಆನಂದಮಯ ೕ, ಾವ ದು ಎ ಾ ಶಬಗಳ ೊ ೆ ೕ, ಾ ೆ
ದುಃಖ ಮತು ೋಷದ ಸ ಶ ಲ ೕ, ಾವ ದು ಾ ಾನಂದಮಯ ೕ, ಾವ ದು ಪ ಪಂಚ ಂತ
ಅ ೕತ ೕ, ಅಂತಹ ಾರ ಮೂ ಭಗವಂತನನು ಾವ ನಮ ೕವ ಾನದ ನಮ
ಾಮಥ ದಷು ಅ ಯಲು ಪ ಯ ಸ ೇಕು.
ಈ ೆ ೕಕದ ಉತ ಾಧ ಸ ಾ ಗುಹ ಾ ೆಯ ದು, ಅದು ಅತ ಂತ ಷ ಾದ ಷಯವನು ನಮ ಮುಂ ೆ
ಡುತ ೆ. ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ: “ಶ ೋ ನ ಯತ ಪ ರು ಾರಕ ಾ ಾ ೋ ಾ ಾ
ಪ ೈತ ಮು ೇ ಚ ಲಜ ಾ ಾ” ಎಂದು. ಈ ಂ ೆ ದಲ ೇ ಸ ಂಧದ ವ ದಂ ೆ: ಸ ಾ
ಾ ೆಯ ಾವ ದನೂ ಮು ಡುವ ಲ. ಆದ ೆ ಸ ಾ ಗುಹ ಾ ೆ ಸಂಪ ಟ ೊಳ ನ ಾಳ ಾ ಮದಂ ೆ.
ಸಂಪ ಟವನು ೆ ೆದ ೆ ಾತ ಾಳ ಾ ಮ ದಶ ನ. ಇಂತಹ ಸ ಾ ಗುಹ ಾ ೆಯನು ಾಗವತದ
ಾಕಷು ಬಳ ಾ ೆ. ಅ ಅ ೇಕ ಗೂ ಾಥ ಗಳನು ತುಂ ೕ ೊ ೕಟ ೆ ಅದು ಅಥ ಾಗದಂ ೆ
ಮು ಡ ಾ ೆ. ಾವ ಆ ಮುಚ ಳವನು ೆ ೆದು ಕಂ ಾಗ ಾತ ಸತ ದ ಾ ಾ ಾ ರ ಾಗುತ ೆ. ಇ ೕ ೈ ಕ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 168


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಾ ತ ೇ ೕ ೆ. ಇದ ಾ ೕ ೇದವನು ಛಂದಸು ಗ ೆಂದು ಕ ೆದರು. ಾದಯಂ ಇ ಛಂದಃ. ಅಂದ ೆ


ೇಳ ೇ ಾದುದನು ಮು ಟು ೇಳ ವಂಥಹದು ಎಂದಥ .
ಶಬ ಅಥ ಾ ಾ ೆ ಎಂದ ೆ ಅದು ಮತು ಾರಕಗಳ ಸಮ . ಾ ೕನ ಾ ಾ ಾಸ ರ ಒಂದು ಪಂತ
ಶಬದ ಮುಖ ಾದುದು ಎನು ವ ಾದದ ೊಡ ತು. ಇದನು ‘ ಾಯ ಾ ಾದ’ ಎನು ಾ ೆ. ಯ
ಮೂಲಕ ೇ ಾ ಾ ಾನ ಬರುವ ದು ಮತು ೆ ಅ ತ ಾ ಉ ದ ಶಬಗಳ ಅಥ ಾಗುತ ೆ ಎನು ವ ದು
ಈ ಪಂತದ ಳವ ೆ ಾ ತು. ಆದ ೆ ಾ ಾ ಾನ ೆ ಾ ಡುವ ಪ ಟ ಮಗು ಾ ೆಯನು ಕ ಯು ಾಗ
ತ ದಲು ಕ ಯುವ ದು: “ಇದು ನನ ಅಮ /ಅಪ ” ಎನು ವ ಾತನು . ಇ ಾಪದ ೇ ಇಲ. ಈ
ೆ ೆಯ ೋ ಾಗ ವ ಅಥ ಾ ವಸು ಾ ೆಯ ಮುಖ ಾಗುತ ೆ ಮತು ಅದರ ಸುತ
ೆ ೆದು ೊಳ ತ ೆ ಎನು ವ ಾರ. ೕ ಾ ಾಯ ಾ ಾದ ಕ ೕಣ ದು ೋ ತು.
ಾ ೆಯ ಾವ ಏಳ ಭ ಗಳ ಮೂಲಕ ಯನು ಅನ ಯ ಾಡು ೇ ೆ:

ಭ ಾರಕ ಅಥ ಉ ಾಹರ ೆ
ಪಥ ಾ ಕತೃ ಉ ಅವನು
ೕ ಾ ಕಮ ಅನು ಅವನನು
ತೃ ೕ ಾ ಾರಣ ಕತೃ ಇಂದ ಅವ ಂದ
ಚತು ೕ ಸಂಪ ಾನ ೆ, ಇ ೆ, ೆ ಅವ ೆ
ಪಂಚ ೕ ಅ ಾ ಾನ ೆ ೆ ಂದ ಅವನ ೆ ೆ ಂದ
ಷ ೕ ಸಂಬಂಧ ಅ ಅವನ
ಸಪ ೕ ಅ ಕರಣ ಅ ಅವನ

ಾರಕಗಳ ವಸು ನ ಇರತಕ ಂತಹ ೆ ಸಂಬಂಧಪಟ ಗುಣಗಳನು ೇಳ ತ ೆ ಮತು ಯನು


ೇಳ ತ ೆ. ಾ ೆ ಎಂದ ೆ ಮತು ಾರಕಗಳ ಸಂಗಮ. ಾವ ಾ ೆಯ ಾದರೂ ಕೂ ಾ ಅ ಒಂದು
ಾಪದ ರುತ ೆ ಮತು ಅದ ೆ ಅ ತ ಾಗುವ ಾರಕ ಪದಗ ರುತ ೆ. ಾರಕ ಪದಗಳ ಒಂದು ಕತೃ ಇದು
ಅದ ೊ ಂದು ೇಷಣ ರಬಹುದು. ಅಂದ ೆ ಒಂದು ೇಷ ಅದ ೊ ಂದು ೇಷಣ. ಆನಂತರ ಭ ಗಳ .
ೇಷ ೆ ಾವ ಭ ೕ ೇಷಣಕೂ ಅ ೇ ಭ . ೇಷ ೆ ಾವ ಂಗ ೕ ೇಷಣಕೂ ಅ ೇ
ಂಗ. ಸಂಸ ತದ ಾರಕಗ ೆ ಂಗ ೆ ಆದ ೆ ಾಪದಗ ೆ ಂಗ ಲ. [ಕನ ಡದ ಾಪದ ೆ
ಂಗವನು ೇಳ ಾ ೆ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಅವನು ೋಗು ಾ ೆ; ಅವಳ ೋಗು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಜ ಾ
ಾಪದ ೆ ಂಗ ಲ. ೕ ಾ ಸಂಸ ತದ ಾಪದ ೆ ಂಗವನು ೇಳ ವ ಲ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ:
ಗಚ ]. ಾರಕಗ ೆ ಂಗ ರುವ ದ ಂದ ಅದಕ ನುಗುಣ ಾ ೇಷ - ೇಷಣಗಳ ೕ/ಪ ರುಷ/ನಪ ಂಸಕ
ಂಗ ಾ ಬದ ಾಗು ರುತ ೆ. ಆದ ೆ ೆಲ ಂಗಕೂ ಾರಕಕೂ ಸಂಬಂಧ ರುವ ಲ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ
ಮಗು. ಅ ಅದು ಗಂ ೇ ಇರಬಹುದು ಅಥ ಾ ೆ ೇ ಇರಬಹುದು. ಆದ ೆ ಅ ೕ/ಪ ರುಷ ಂಗವನು
ಬಳಸುವ ಲ. ಾರಣ ೇ ೆಂದ ೆ ಮಗು ನ ಇನೂ ೕತ ಅಥ ಾ ಪ ಂಸತ ೆ ೆ ರುವ ಲ. ಾ ಾ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 169


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಅದನು ನಪ ಂಸಕ ಂಗದ ೇಳ ಾಗುತ ೆ. ಇನು ೆಲ ಂಗ ಂತ ೆ ಾ ಅಥ ೆ ಮಹತ


ೊಡು ಾ ೆ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ೆಲವ ಸಂದಭ ದ ೆಂಡ ಯನು ಾ ಾಃ ಎಂದು ಬಹುವಚನ ಮತು ಪ ಂಗದ
ೇಳ ಾಗುತ ೆ. ಾರಣ ೇ ೆಂದ ೆ ಇದು ಂಗ ಂತ ಾ ಾನ ಾ ಅಥ ೆ ಮಹತ ೊಟು ೇಳ ವ
ಾತು. ೆಂಡ ಎಂದು ೇಳ ಾಗ ೆ ಾ ಾ ಾಃ ಎಂದು ೇಳ ವ ಲ. ಇದು ಮ ೆ ಒ ೆಯುವ( ಾರಯ )
ಗಂಡು ೕ ೆಂಡ ೆ ಉಪ ೕ ಸುವ ಪದ. ಇ ೆಲವ ಮೂಲ ಸಂಸ ತದ ೊಬಗು. ಆದ ೆ ಕ ೕಣ
ಾ ಕರಣ ಮತು ೋಶಗ ಂ ಾ ಾ ೆಯ ಅ ೇಕ ೋಷಗಳ ೇ ೊಂಡವ . ಉ ಾಹರ ೆ ೆ: ಸಂಖ
ಎನು ವ ಪದ ತ ಾ ಸಂಖ ಎಂದು ಬಳ ೆ ೆ ಬಂತು; ದುಃಷಂತ ಎನು ವ ಪದ ದುಷ ಂತ ಎಂದು ಬಳ ೆ ೆ ಬಂತು;
ರುಗ ನನು ರುಕ ಾಡ ಾ ತು; ಾಹು ಾ ಾಹು ಾ ಾದ; ಅ ೋ ಯನು ತ ಾ ಅೌ
ಾಡ ಾ ತು. ೕ ೆ ಅ ೇಕ ತಪ ಗಳ ೇ ೊಂಡವ . ಮೂಲ ಸಂಸ ತ ೆ ತಪ ಸೂತ ಗಳನು ಬ ೆದು ತಪ
ಶಬಗಳನು ಸೃ ಾಡ ಾ ತು; ‘ಳ ಮತು ’ ಅ ರವ ೆ ೕ ಂದು ಾಕ ಾ ತು. ಅಮರ ೋಶದಲೂ ಕೂಡ
ಅ ೇಕ ತಪ ಗಳ ೇ ೊಂಡವ . ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಸಣಸಣ ಎ ೆಗ ರುವ ‘ ಾಯ ೕ ಾಲಪ ೆ ’ ಎನು ವ ಔಷಧ
ಡವನು ಅಮರ ೋಶ ತ ಾ ‘ ಾಯ ೕ ಾಲತನಯ’ ಎಂದು ೇ ೆ. ಇದಲ ೆ ಅತ ಂತ ೊಡ ಅ ಾಹುತ
ಉ ಾರ ೋಷ. ಇಂದು ಾ ಾಧ ಾಸ (phonetics) ೆ ಕಣ ೆ ಾಗು ೆ. ಇದ ಂ ಾ ಾವ
ಾ ೆಯನು ತಪ ತ ಾ ಉಚ ಸು ೇ ೆ. ೕ ೆ ಅ ೇಕ ತಪ ಗಳ ನ ೆದು ಅದ ಂ ಾ ಾ ೆ ೆ
ಅ ಾ ಯ ಾಗು ೆ.
ಾ ೆಯ ಾ ಏ ೇ ಇದರೂ ಕೂ ಾ, ಒ ನ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ ಾರಕ ರ ೕ, ೇಷ ರ ೕ,
ೇಷಣ ರ ೕ ಇ ಾವ ದ ಂದಲೂ ಭಗವಂತನನು ಪ ಣ ಾ ವ ಸಲು ಾಧ ಲ ಎನು ವ ದನು ಇ
ಚತುಮು ಖ ಾರದ ೆ ವ ಾ ೆ.
ಾವ ಾ ೆಯೂ ಕೂ ಾ ಭಗವಂತನನು ಪ ಣ ಾ ವ ಸ ಾರದು ಎನು ವ ದು ೕ ನ ೆ ೕಕದ ಒಂದು
ಅಥ ಾದ ೆ, ಈ ೆ ೕಕ ೆ ೋಚಕ ಾದ ಇ ೊ ಂದು ಮುಖ ೆ. “ಶಬಃ ನ ಪ ರು ಾರಕ ಾ ನ ಾಥ ಃ”
ಭಗವಂತನ ಷಯದ ಶಬಗಳ ಅನ ಯ ಾ ಾಗ ಅ ಾರಕವ ಇಲ, ಭ ಯೂ ಇಲ. ಎಲವ ಭಗವಂತನ
ಾಮ ಾ ಡುತ ೆ. ಇದನು ೋ ಸುವ ದ ಾ ೕ ಾ ೕನರು ಒಂದು ಸುಂದರ ಾದ ಪ ಕಲ ೆ
ೕ ದರು. ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ: ‘ಅ- ಾರ ಂದ - ಾರದವ ೆ ನ ಐವ ೆ ದು ವಣ ಾ ೆಯನು ಅ ರ ಎಂದು
ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ಈ ಐವ ೆ ದು ಅ ರಗಳ ಕೂ ಾ ಭಗವಂತನ ಾಮ ೇಯ ಎನು ವ ಅಪ ವ ಷಯವನು
ಾ ೕನರು ೕ ಾ ೆ. [ ವರ ಾ ಒಂದ ೇ ಸ ಂಧದ ದಲ ಅ ಾ ಯ ೋ ೧.೧.೧]. ನಮ ೆ ದಂ ೆ
ಸಂಸ ತ ಾ ೆ ಸಂ ಪ ಪದಗಳ ಭಂ ಾರ. (language of abbreviation). ಇ ೕ ಸಂಸ ತ ಾ ೆ
ೆ ೆ ರುವ ೇ ಸಂ ೇಪ ಾ ತತ ದ ೕ ೆ. ಇದನು ಸಂಸ ತದ ‘ಸ ಾ ಾರ’ ಎನು ಾ ೆ. ಎಲವ
ಹು ರುವ ದು ಮೂಲತಃ ಓಂ- ಾರ ಂದ. ಪ ೕ ಅ ರ ಭಗವಂತನ ಾಮ ಾ ಾಗ ಪ ೕ ಪದವ ಕೂ ಾ
ಭಗವಂತನ ಾಮ ಾಗುತ ೆ. ಉ ಾಹರ ೆ ೆ: ಶ ಂ ಎನು ವ ಪದ ವಣ ಾ ೆಯ ನ ವ+ಇ+ಶ+ವ+ಅಂ
ಎನು ವ ಐದು ಅ ರಗಳ ಸಂಗಮ. ಪ ಂದು ಅ ರಗಳ ಭಗವಂತನ ಾಮ ೆಂದ ೕ ೆ ಅದರ ಸಮ ಯೂ
ಭಗವಂತನ ಾಮ ಾಗ ೇ ೇಕು. ಇದ ೆ ೕ ವ ಾಹಪ ಾಣ ೕ ೆ ವ ಸುತ ೆ: " ಾವಂ ಪ ಾ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 170


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಾವಂ ಹ ಾಮಂ ಪ ಾ ಾಸಂಶಯಃ" . ಒ ೇದವನು ಓ ದ ೆ ಅದರ ಎಷು ಅ ರಗ ೆ ೕ


ಅಷು ಹ ಾಮವನು ಾವ ಪ ದಂ ಾಗುತ ೆ.
ೕ ೊ ೕಟದ ೇದವನು ೋ ದ ೆ ಅ ಅ ೇಕ ಕಮ ಾಚಕ ಪದಗಳನು ಾಣು ೇ ೆ. ಆದ ೆ ನಮ ೆ
ದಂ ೆ ೇದ ಅಂತತಃ ೇಳ ವ ದು ಭಗವಂತನನು . ಉ ಾಹರ ೆ ೆ: “ವಸಂ ೇ ವಸಂ ೇ ೊ ೕ ಷ
ಯ ೇ ಾ”: ೕ ೊ ೕಟದ ೋ ದ ೆ: “ಪ ಂದು ವಸಂತದಲೂ ೊ ೕ ೊ ೕಮ ಾಗ ಾಡು”
ಎನು ವ ದು ಈ ಾ ನ ಅಥ . ಆದ ೆ ಇ ಬರುವ ಪ ಂದು ಪದವನು ಭಗವಂತನ ಪರ ಅಥ ಾ ಾಗ
ಇದು ಭಗವಂತನನು ೇಳ ವ ಅಪ ವ ಾದ ೆ ೕಕ ಎನು ವ ದು ಯುತ ೆ. ‘ವಸಂ ೇ’ ಎನು ವ ದು
ಸಂ ೋಧ ೆ. ಅ ವಸಂ ಃ ಎಂದ ೆ ‘ಸವ ತ ವಸ ೕ ವಸ ’; ತತತ ಃ. ೕ ಾ ವಸಂ ೇ ಎಂದ ೆ:
ಎಲವ ದರ ಒಳಗೂ ಾಸ ಾಡುವವನು, ಎ ೆ ೆ ತುಂ ರುವವನು ಎಂದಥ . ಅ ೇ ೕ ‘ ೊ ೕ ಷ’.
ೊ ೕ ಃ+ಷ= ೊ ೕ ಷ, ಷ- ಾ ೋ ಾ ೋ ಆ ಾ ಎನು ತ ೆ ಉಪ ಷ . ೕ ಾ ‘ಷ’ ಎಂದ ೆ
ಸವ ೇಷಕತ . ಆದ ಂದ ೊ ೕ ಷ ಎಂದ ೆ ಸ ಯಂ ಪ ಾಶಸ ರೂಪನೂ( ೊ ೕ ಃ), ಸವ ೇಷಕನೂ(ಷ) ಆದ
ಭಗವಂತ ಎಂದಥ . ಇನು ‘ಆಯು ೇ ಾ’. ಆಯ ೇ ತಸ ಆಯು ೇತಃ. ಅಂದ ೆ: ಎ ಾ ಯ ಗ ಂದ
ಪ ತ ಾದವನು ಎಂದಥ . ೕ ೆ ಇ ರುವ ಎ ಾ ಪದಗಳ ಭಗವಂತನ ಗುಣವಣ ೆ ಾಡುವ ಪದಗಳ . ಈ
ೕ ಪ ಂದು ಪದವನು ಭಗವಂತನ ಪರ ೋ ಾಗ ಅ ಾರಕವ ಇಲ, ಾಥ ವ ಇಲ. ಎಲವ
ಭಗವಂತನ ಗುಣ ಾಚಕ ಪದಗಳ . ಇದು ಶಬಪ ಪಂಚವನು ೆದ ಾಗ ಅ ಗುವ ಅಪ ವ ಒ ಾಥ ಗಳ .
ಆದ ೆ ಇ ೆ ಾ ಇದರೂ ಕೂ ಾ, “ ಾವ ೇ ಾ ೆ ಂ ಾಗ ೕ, ಶಬ ಭಂ ಾರ ಂ ಾಗ ೕ ಭಗವಂತನನು
ಪ ಣ ಾ ವ ಸಲು ಾಧ ಲ” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ.
ಈ ದಲು ೇ ದಂ ೆ ನಮಗೂ ಭಗವಂತ ಗೂ ನಡು ೆ ಎರಡು ಾ ಾ ಪರ ೆಗ ೆ. ಆದ ೆ ಇದು ೇವಲ
ನಮ ೆ ಾತ ಅನ ಯ ಾಗುವ ಪರ ೆ ೊರತು ಭಗವಂತ ಗಲ. “ ಾ ಾ ೕತ ಾದ ಭಗವಂತನ ಮುಂ ೆ
ಾವ ಾ ಯೂ ತ ೆ ಎತ ಾರದು” ಎಂ ಾ ೆ ಚತುಮುಖ. ಒ ನ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ: ಈ ೆ ೕಕ
ಾ ಾ ಾಸ ದ ಅದು ತ ಒಳ ೋಟ ೊಂ ೆ “ ಾ ಾ ೕತ ಾದ ಭಗವಂತನನು ಶಬಗ ಂದ ಪ ಣ ಾ
ವ ಸುವ ದು ಅ ಾಧ ” ಎನು ವ ಸಂ ೇಶವನು ೕಡುವ ಅಪ ವ ೆ ೕಕ.

ಸ ೆ ೕಯ ಾಮ ಭುಭ ಗ ಾ ಯ ೋSಸ ಾವಸ ಾವ ತಸ ಸತಃ ಪ ದಃ ।


ೇ ೇ ಸ ಾತು ಗ ೕ ತು ೕಯ ಾ ೇ ೕ ೕವ ತತ ಪ ರು ೋ ನ ೕಯ ೇSಜಃ ॥೪೯॥

ಭಗವಂತನ ಗುಣಲ ಣಗಳ ವಣ ೆ ಾ ದ ಚತುಮು ಖ ಮುಂದುವ ದು ೇಳ ಾ ೆ: “ನಮ ಬದು ನ


ಅತ ಂತ ೊಡ ೆ ೕಯಸು ಎಂದ ೆ ಮು . ಅದ ಾ ೆ ೆ ಾವ ಪ ರು ಾಥ ವ ಇಲ. ೕ ಾ ೕ ಧಮ -
ಅಥ - ಾಮಗ ರುವ ದು. ಇಂತಹ ೕ ವನು ಕರು ಸುವ ಾಮಥ ರುವ ದು ೇವಲ ಭಗವಂತ ೊಬ ೆ
ಾತ . ಾ ೆ ಭ ಎನು ವ ದು ಸಹಜ ಸ ಾವ ೕ ಅವ ೆ ಭಗವಂತ ೕ ಕರು ಸು ಾ ೆ. ೕ ಾ
ನಮ ಭ ಸಂಕಟ ಬಂ ಾಗ ಾತ ಹುಟು ವ ಭ ಾಗ ೇ ಅದು ನಮ ಸ ಾವ ಾಗ ೇಕು. ಆಗ ಅದು
ನಮ ನು ೕ ೆ ೊಂ ೊಯ ಬಲುದು” ಎಂದು.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 171


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಭಗವಂತ ನ ಂ ೆ ನಮ ೇಹದ ೇ ಇ ಾ ೆ. ಆದ ೆ ೕವ ಾಗ ೕ, ಭಗವಂತ ಾಗ ೕ ಾವ


ಎನು ವ ಲ. ೕವ ೇಹವನು ಪ ೆದು ವ ಕ ಾಗುವ ದನು ಜನನ ಎನು ಾ ೆ(ಜ ಾ ದು ಾ ೇ). ೕವ
ೇಹವನು ಟು ಅವ ಕ ಾಗುವ ದನು ಾವ ಎನು ಾ ೆ. ೕ ಾ ೕವ ಮತು ಭಗವಂತ ಆ ಾಶದಂ ೆ
ಾಶ ಲದ ತತ . ೇಹವನು ಕಳ ೊಂ ಾಗ ೕವ ಸಪ ಾತುಗ ಂದ ಅಥ ಾ ಪಂಚಭೂತಗ ಂದ
ಕಳ ೊಳ ಾ ೆ ೊರತು ಾಶ ಾಗುವ ಲ. ಭಗವಂತ ಅ ಾ ಅನಂತ. ಇಂತಹ ಸವ ಗತ ಾದ
ಭಗವಂತನನು ಾಶ ಾಡುವ ಾಗ ೕ, ೆ ೕದ ಾಡುವ ಾಗ ೕ ಾಧ ಲ. ಾವ ೕವ ಮರ
ೇಹವನು ೇರುವ ಾ ಾಬ ಕಮ ವನು ಕಳ ೊಳ ತ ೋ ಅದು ಭಗವಂತನನು ೇರುತ ೆ.

ೋSಯಂ ೇS ತ ಾತ ಭಗ ಾ ಭೂತ ಾವನಃ ।


ಸ ಾ ೇನ ಹ ೇ ಾ ನ ದನ ಾ ಸದಸಚ ಯ ॥೫೦॥

ತನ ಮಗ ಾದ ಾರದ ೆ ಭಗವಂತನ ಕು ತು ವ ಸು ರುವ ಚತುಮು ಖ, ಈ ಅ ಾ ಯದ ಭಗವಂತನ


ಕು ಾದ ಸೂ ಾ ಸೂ ಷಯಗಳನೂ ಾ ೆ. “ ಸೃ - -ಸಂ ಾರ ೆ ಾರಣ ಾದ, ನಮ
ಮನ ನ ಾವ ೆಗಳನು ೆ ೕರ ೆ ಾಡುವ, ನಮ ೆ ೇಹದ ಸಂ ೕಗ ೕಗವ ೕಯುವ,
ಸ ಾ ಂತ ಾ ಭಗವಂತನ ಕು ತು ಎಷು ೇಳಬಹು ೋ ಅಷ ನು ಅಡಕ ಾ (in nutshell) ವ ೇ ೆ”
ಎನು ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ. ಮುಂದುವ ದು ಚತುಮು ಖ ೇಳ ಾ ೆ: “ ಎಲ ಂತ ನ ಾದ ಭಗವಂತ ಂತ
ನ ಾದ ಾವ ೇ ಸ ಅಥ ಾ ಅಸ ಇಲ” ಎಂದು. “ಭಗವಂತ ಎಲ ಂತ ನ , ಆದ ೆ ಾವ ದೂ
ಭಗವಂತ ಂತ ನ ಅಲ”. ಅಂದ ೆ ಭಗವಂತ ಎಲ ಂತ ನ ಾದ, ಅ ಾ -ಅನಂತ ಾದ ಸ ತಂತ ತತ .
ಈ ಪ ಪಂಚದ ಉ ದ ಎಲವ ಭಗವಂತನ ಅ ೕನ. ಆದ ಂದ ಭಗವಂತನನು ಟು ಾವ ದೂ ಇಲ.

ನೃಜನ ನ ತು ೇತ ಂ ಫಲಂ ಯಮನಶ ೇ ।


ಕೃ ೇ ಯದ ಪವ ೇ ೇ ಭ ಃ ಾ ಾ ನ ಾ ೕ ॥೫೩॥

ಎಲವನೂ ವ ದ ಚತುಮು ಖ ೊ ೆ ೊಂದು ಎಚ ರವನು ೕಡು ಾ ೆ. “ ೇವಲ ಮನುಷ ಾ ಹುಟು ವ ದು


ಾಥ ಕ ವಲ. ಅದ ಾ ೆ ಪಟು ಉಪ ೕಗ ಲ. ೕ ಪ ದ ಾದ ಭಗವಂತನ ರ ಾದ ಮತು
ಾಶ ತ ಾದ ಭ ಇದ ೆ ಾತ ಭಗವಂತ ಪ ಸನ ಾಗು ಾ ೆ ಾಗೂ ಅದ ಂದ ಮನುಷ ಜನ
ಾಥ ಕ ಾಗುತ ೆ” ಎಂದು.

ಂ ಾ ವ ಾ ಶ ಾ ಾ ೈಃ ಂ ಾ ೈಃ ಂ ತಪಃ ಶು ೈಃ ।


ಸ ಾ ಘ ೂ ೕತ ಮ ೆ ೕ ೇ ನ ೇ ಭ ರ ೋ ೇ ॥೫೪॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 172


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

“ಭಗವಂತನ ಎಚ ರ ಲದ ವ ಾ ಶ ಮ ಧಮ ಾಲ ೆ, ಾನ, ವ ಾನು ಾನ, ಾಸ ಂತ ೆ, ಇ ಾ ಎಲವ


ವ ಥ . ನಮ ಸಮಸ ಾಪಗಳನು ಪ ಾರ ಾಡುವವನು ಆ ಅ ೋ ಜ( ಾರ ಕ ಗೂ ೋಚ ಸ ೇ
ಎಲ ೊಳಗೂ ೆ ೆ ರುವ ಭಗವಂತ ಅ ೋ ಜ). ಆದ ಂದ ಮನುಷ ಜನ ಾಥ ಕ ಾಗ ೇ ಾದ ೆ ಾವ
ಭಗವಂತನ ಬ ೆ ೆ ಯಲು ಪ ಯತ ಾಡ ೇಕು ಮತು ದು ಆತನ ಭ ಂದ ಶರ ಾಗ ೇಕು” ಎಂದು
ಚತುಮು ಖ ಾರದ ೆ ವ ದ ಎನು ವ ೆ ಇ ೕ ಾಗವತದ ಾರ ಸಂಗ ಹ ರೂಪ ಾದ, ಚತುಮು ಖ
ಾರದ ಸಂ ಾದ ರೂಪದ ಏಳ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮು ಾಯ ಾ ತು.

॥ಇ ೕಮ ಾ ಗವ ೇ ಮ ಾಪ ಾ ೇ ೕಯಸ ಂ ೇ ಸಪ ೕS ಾ ಯಃ ॥
ಾಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ಏಳ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮು ತು

*********

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 173


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೮

ಅಷ ೕS ಾ ಯಃ

ಾಲ ೇ ಅ ಾ ಯದ ಈ ಾಗ ೇ ೋ ದಂ ೆ ಪ ೕ ತ ಾಜ ಶು ಾ ಾಯ ರ “ಸೃ ಾ ಸದ ಬ ೆ
ಮತು ಸೃ ಯ ಉ ೇಶ ಏನು” ಎನು ವ ಪ ೆ ಾ ದ. ಪ ೕ ತನ ಪ ೆ ೆ ಚತುಮು ಖ- ಾರದ ಸಂ ಾದ
ರೂಪದ ಉತ ದ ಶು ಾ ಾಯ ರು, ಸೃ ಯ ಸಂ ಪ ವರ ೆಯ ೊ ೆ ೆ ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರಗಳ
ಸಂ ಪ ತ ಣವನೂ ೕ ದರು. ಇ ಈ ಅ ಾ ಯ ಮ ೆ ಪ ೕ ತನ ಪ ೆ ಂ ೆ ಾ ರಂಭ ಾಗುತ ೆ.
ಪ ೕ ತ ೇ ಯ ೇ ಾ ದ ಷಯಗಳ ಅ ೇಕ ಾ ದರೂ ಕೂ ಾ, ಆತನ ದ ಸಮಯ ೇವಲ ಏಳ
ನಗಳ ಾತ . ೕ ಾ ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರಗಳ ಸಂ ಪ ವರ ೆಯ ನಂತರ ಆತ ಮ ೆ ಪ ೆ
ಾಡು ಾ ೆ. ಆತನ ಈ ಪ ೆ ೆ ಉತರ ರೂಪ ಾ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಾಗವತ ಪ ಾಣವನು ತರ
ಾಡು ಾ ೆ. ೕ ಾ ಈವ ೆ ೆ ಾವ ೋ ರುವ ಷಯ ೇವಲ ೆ ೆ ಾ ದು, ಜ ಾದ ಾಗವತ
ಪ ೕ ತ ಾಜನ ಪ ೆ ಗ ೆ ಉತರ ರೂಪ ಾ ಮುಂ ನ ಅ ಾ ಯ ಂದ ಆರಂಭ ಾಗ ೆ. ಬ , ಇಂತಹ
ಅಪ ವ ಾದ ಭಗವಂತನ ಕ ೆಯ ತರ ೆ ಾರಣ ಾದ ಪ ೕ ತನ ಪ ೆ ಗ ೇನು ಎನು ವ ದನು ಈ
ಅ ಾ ಯದ ೋ ೋಣ.

ಾಗವತ ತರ ೆ ಾರಣ ಾದ ಪ ೕ ತನ ಪ ೆ ಗಳ

ಾ ೋ ಾಚ--
ಬ ಹ ಾ ೋ ೋ ಬ ಹ ಗು ಾ ಾ ೇಽಗುಣಸ ಚ ।
ಯ ೆ ಯ ೆ ಯ ಾ ಾ ಹ ಾರ ೋ ೇವದಶ ನಃ ॥೦೧॥

ಪ ೕ ತ ೇಳ ಾ ೆ: “ಚತುಮು ಖ ಂದ ಾರದ ೆ ಉಪ ೇ ಸಲ ಟ ಾನ ಮುಂ ೆ ೇ ೆ ಇತರ ೆ


ಉಪ ೇ ಸಲ ತು?” ಎಂದು. “ ೋಕದ ಈ ಾನ ಪರಂಪ ೆ ೇ ೆ ಮುಂದುವ ತು ಎನು ವ ದನು ”
ಎಂಬು ಾ ಪ ೕ ತ ಶು ಾ ಾಯ ರನು ೇಳ ವ ದ ೊಂ ೆ ಎಂಟ ೇ ಅ ಾ ಯ ಆರಂಭ ಾಗುತ ೆ.

ಏತ ೇ ತು ಾ ತತ ಂ ೇದ ಾಂ ವರ ।
ಹ ೇರದು ತ ೕಯ ಸ ಕ ಾ ೋಕಸುಮಂಗ ಾಃ ॥೦೨॥

ಕಥಯಸ ಮ ಾ ಾಗ ಯ ಾSಹಮ ಾತ ।
ಕೃ ೇ ೇಶ ಃಸಂಗಂ ಮನಸ ೆ ೕ ಕ ೇಬರ ॥೦೩॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 174


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೮

ಪ ೕ ತ ೇಳ ಾ ೆ: “ಇ ೕ ಜಗ ೆ ಾಂಗ ಕ ಾ ರುವ ಭಗವಂತನ ಕ ೆಯನು ಾರ ಾ ಾನು


ೇಳ ೇಕು” ಎಂದು. ನಮ ೆ ದಂ ೆ ಪ ೕ ತ ಾ ಯ ಉದರದ ಾಗ ೇ ಭಗವಂತನ ದಶ ನ ಪ ೆದು,
ಭಗವಂತನ ಂದ ರ ಸಲ ಟು ಹು ದವ. ನಂತರ ಸು ಾರು ೩೫ ವಷ ಗಳ ಾಲ ೕಕೃಷನ ಒಡ ಾ ಾ
ಪ ೕ ತ ೆ ೆ ದ. ೕಕೃಷ ಅವ ಾರ ಸ ಾ ಾ ದ ೕ ೆ ಸು ಾರು ೩೦ ವಷ ಗಳ ಾಲ ಪ ೕ ತ
ಧಮ ಂದ ಾಜ ಾಲ ೆ ಾ ದ. ಪ ೕ ತನ ತಂ ೆ ಅ ಮನು ನ ಾ ಸುಭ ೆ ೕಕೃಷನ ತಂ .
ೕ ಾ ಆತ ಸಂಬಂಧ ಂದ ಮತು ಾಲತಃ ೕಕೃಷ ೆ ಹ ರದವ ಾ ದ. ಆದ ಂದ ಆತ ೆ ೕಕೃಷ
ಎಂದ ೆ ಎಲರ ಅಂತ ಾ ಾದ ಭಗವಂತ ಎನು ವ ಸತ ತು. ಆತ ೇಳ ಾ ೆ: “ಈ ಏಳ ನಗಳ
ನನ ಮನಸು ೊರಪ ಪಂಚದ ೆ ೆತ ೊ ಳ ಾಗ ೇ ಸಂಪ ಣ ಾ ೕಕೃಷನ ೆ ೆ ೊಳ ೇಕು. ಅಂತಹ
ಂತ ೆಯನು ೊಡಬಲ ೕಕೃಷನ ಕ ೆಯನು ತ ೇ . ಾನು ಆ ಭಗವಂತನ ಂತ ಾ ಯ ೇ
ೇಹ ಾ ಗ ಾಡ ೇಕು” ಎಂದು. ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ಾ ೋತ ಮಣ ಾಲದ ನಮ ಮನಸು ಏನನು
ಂ ಸುತ ೋ ಅದ ೆ ೕ ೕವ ಮುಂ ೆ ಪ ೆಯುತ ೆ. ೕ ೆಯಲೂ ಕೂ ಾ ೕಕೃಷ ಇ ೇ ಾತನು ೇ ಾ ೆ:
ಯಂ ಯಂ ಾS ಸರ ಾವಂ ತ ಜತ ಂ ೇ ಕ ೇಬರ । ತನ ೕ ೈ ೌಂ ೇಯ ಸ ಾ ತ
ಾವ ಾ ತಃ ॥೮-೬॥ “ ೊ ೆಯ ಾವ ಾವ ಷಯವನು ೆ ೆಯು ಾ ೇಹವನು ೊ ೆಯು ಾ ೋ
ಅದರ ೇ ಅನು ಾಲ ೇರೂ ದ ಸಂ ಾ ರ ಂದ ಅದ ೆ ೕ ಪ ೆಯು ಾ ೆ”. ಈ ಷಯವನು ಅ ದಪ ೕ ತ
ಾನು ೊ ೇ ಾಲದ ೇವಲ ಭಗವಂತನ ಂತ ೆಯ ೇ ಲಬಲ ಭಗವಂತನ ಕ ೆಯನು ಾರ ಾ
ೇಳ ೇಕು ಎನು ವ ಅ ಾ ೆಯನು ಶು ಾ ಾಯ ರ ಮುಂ ಡು ಾ ೆ. ಈ ಾರಣ ಂದ ೇ ಾಗವತದ
ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರಗಳ, ೇಷ ಾ ದ ಾವ ಾರಗಳ ಾರ ಾದ ವರ ೆಯನು ಶು ಾ ಾಯ ರು
ೕಡುವ ದನು ಾವ ಾಣು ೇ ೆ.

ಪ ರು ಾವಯ ೈ ೋ ಾಃ ಸ ಾ ಾಃ ಪ ವ ಕ ಾಃ ।
ೋ ೈರಮು ಾ ವಯ ಾಃ ಸ ಾ ೈ ಶುಶು ಮಃ ॥೧೧॥

ಭಗವಂತನ ಕ ೆಯನು ೇಳ ಾಗ ೇವಲ ಭಗವಂತನ ಕು ತು ೇಳಲು ಾಧ ಲ. ಭಗವಂತನ ಕ ೆಯನು


ಯ ೇ ಾದ ೆ ಅ ಆತನ ಪ ಾರವನೂ ದು ೊಳ ೇ ಾಗುತ ೆ ಮತು ೊ ೆ ೆ ಪ ಪಂಚವನು
ಸೃ ದ ಭಗವಂತನ ಗು ಾನುಸಂ ಾನ ಂದ ಪ ಪಂಚವನೂ ದು ೊಳ ೇ ಾಗುತ ೆ. ಇದನು ಟು
ಪ ಪಂಚ ಥ ಎಂದು ೊಂಡ ೆ ಭಗವಂತನ ಗು ಾನುಸಂ ಾನ ಾಡಲು ಾಧ ಲ.
ಾಸ ಗಳ ೇಳ ವಂ ೆ ಭಗವಂತ ಸೃ ಪ ವ ದ ತ ದಲು ಪ ರುಷರೂಪವನು ಧ ದ. ಪ ರುಷರೂಪ
ಎಂದ ೆ ಅದು ಮನುಷ ನ ಅವಯವಗಳನು ೋಲುವ ರೂಪ. ಇದು ಭಗವಂತನ ಅನಂತ ರೂಪಗಳ ಒಂದು.
ಆದ ೆ ಆ ರೂಪದ ೇಷ ೆ ಏ ೆಂದ ೆ: ಸಹಸ ೕ ಾ ಪ ರುಷಃ ಸಹ ಾ : ಸಹಸ ಾ . ಇ ಭಗವಂತ ೆ
ಸಹ ಾ ರು ತ ೆಗಳ , ಸಹ ಾ ರು ೈ- ಾಲುಗಳ . ೕ ೆ ಸಹ ಾ ರು ಅಂ ಾಂಗಗಳ ಳ ಈ ರೂಪ ಇ ೕ
ಬ ಾ ಂಡವನು ತುಂ ಲುವ ಅದು ತ ರೂಪ. ಭಗವಂತನ ರ ಂದ ಸ ಗ ದ ಸೃ ಾ ತು, ಾ ಂದ
ಅಂತ ದ ಸೃ ಮತು ಾದ ಂದ ಭೂ ಯ ಸೃ ಾ ತು ಎನು ತ ೆ ಪ ರುಷಸೂಕ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 175


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೮

ಾ ಾ ಆ ೕದಂತ ಂ ೕ ೋ ೌ ಃಸಮವತ ತ. ಪ ಾ ಂಭೂ ಶಃ ೆ ೕ ಾ ತ ಾ ೋ ಾಃ


ಅಕಲ ಯ ।।೧೪।। . ಆದ ೆ ಾಸ ಗಳ ಇನು ೆಲ ೆ ೆ ಭೂ ೕ ಭಗವಂತನ ಾದ, ಭಗವಂತನ ತ ೆ ೕ
ಸ ಗ , ಆ ಾಶ ಭಗವಂತನ ಹೃದಯ ಾಗ ಎನು ವ ವರ ೆ ಬರುತ ೆ. ಇ ಪ ೕ ತನ ಪ ೆ ಏ ೆಂದ ೆ:
ೋಕಗ ೇ ಭಗವಂತನ ಅವಯವಗ ೆ ೕ ಅಥ ಾ ಭಗವಂತನ ಅವಯವಗ ಂದ ೋಕಗಳ ಸೃ ಾ ೋ
ಎನು ವ ದು. “ಸೃ ಎಂದ ೇನು? ‘ಭಗವಂತ ಸೃ ಾಡು ಾ ೆ” ಎನು ವ ದರ ಅಥ ೇನು? ಪ ಪಂಚಕೂ
ಭಗವಂತ ಗೂ ನಡು ೆ ಇರುವ ಸಂಬಂಧ ೇನು? ಈ ಪ ಪಂಚ ೇ ಭಗವಂತನ ರೂಪ ೕ ಅಥ ಾ ಭಗವಂತ
ಪ ಪಂಚ ಂತ ನ ಾ ಂತು ಪ ಪಂಚ ೆ ರೂಪ ೕಡು ಾ ೋ? ಾವ ಭಗವಂತನ ಪ ಕಲ ೆ ೇ ೆ
ಾಡ ೇಕು ಎನು ವ ದನು ನನ ೆ ವ ೇ ” ಎಂದು ಶು ಾ ಾಯ ರನು ೇಳ ಾ ೆ ಪ ೕ ತ.
ಈ ೆ ೕಕದ ಶುಶು ಮಃ ಎನು ವ ಪದಪ ೕಗ ೆ. ‘ ೇ ೆ’ ಎಂದು ಭೂತ ಾಲದ ೇಳ ಾಗ ಶುಶು ಮ
ಎಂದು ೇಳ ೇಕು. ಆದ ೆ ಇ ಸಗ ವನು ೇ ೇಳ ಾ ೆ. ಇದು ಎರಡು ಾಲಗಳನು ಒಟು ಾ
ಪ ೕ ಸುವ ಚಮ ಾ ರ. ಅಂದ ೆ ಂ ೆ ೇ ರುವ ದ ೆ ೕ ಅಲ, ಈಗಲೂ ಕೂ ಾ ಅ ೇ ಾತನು ೇಳ ಾ ೆ
ಎನು ವ ಅಥ ದ ಶುಶು ಮಃ ಎನು ವ ಪದಪ ೕಗ ಾ ಾ ೆ ಾ ಸರು. [“ಭೂ ಭಗವಂತನ ಾದ ೆಂದು
ೇಳ ಾ ೆ ಮತು ಭಗವಂತನ ಾದ ಂದ ಭೂ ಸೃ ಾ ೆಂದೂ ೇಳ ಾ ೆ. ಈ ಾತನು ಂ ೆಯೂ
ಾಸ ಾರರು ೇ ರುವ ದನು ಾನು ೇ ೆ ಮತು ಈಗಲೂ ಕೂ ಾ ೇಳ ೇ ೆ” ಎಂದು ಪ ೕ ತ ೇ ದ
ಎನು ವ ದನು ಶುಶು ಮಃ ಪದ ಸೂ ಸುತ ೆ ]

ಯ ಕಮ ಸ ಾ ಾ ೕಯ ಾ ೕ ೋಪಗೃಹ ೇ ।
ಗು ಾ ಾಂ ಗು ಾಂ ೈವ ಪ ಾಣಂ ಸು ಸರ ॥೧೪॥

ಎಲರನೂ ಾಡುವ ಅತ ಂತ ಮುಖ ಾದ ಪ ೆ ಂದನು ಪ ೕ ತ ಶು ಾ ಾಯ ರ ಮುಂ ಡುವ ದನು


ಾ ಾಣು ೇ ೆ. ನಮ ೆ ದಂ ೆ ಕಮ ೆ ತಕ ಂ ೆ ನಮ ೆ ಸುಖ-ದುಃಖದ ಫಲ ೊ ೆಯುತ ೆ. ಾಪ
ಾ ದ ೆ ನರಕ, ಪ ಣ ಾ ದ ೆ ಸ ಗ ಎನು ವ ದು ಸಮಸ ಾಸ ಗಳ ಾರ. ಆದ ೆ ಇ ೊ ಂ ೆ ೆ ಾಹಂ
ಕ ಾ ಹ ಃ ಕ ಾ ಎನು ಾ ೆ. ಅಂದ ೆ “ ಾನು ಾ ೆ ಎಂದ ೆ ಅದು ಅಹಂ ಾರ ಾಗುತ ೆ, ಎಲವನೂ
ಾ ಸುವವನು ಆ ಭಗವಂತ” ಎನು ತ ೆ ಾಸಗಳ . ಇ ಪ ೕ ತನ ಪ ೆ ಏ ೆಂದ ೆ: “ ಾವ ಏನನೂ
ಾ ಲ, ಎಲವನೂ ಭಗವಂತ ೇ ಾ ದ ಎಂದ ೕ ೆ, ಭಗವಂತ ನಮ ಮೂಲಕ ಾ ಸುವ ಕಮ ದ
ನಂಟು ನಮ ೇ ೆ?” ಎನು ವ ದು.
ಕಮ ಎನು ವ ದು ಜಡ. ೕ ಾ ಕಮ ಂದ ೇರ ಾ ಸುಖ-ದುಃಖ ಬರ ಾರದು. ಆದ ೆ ಕಮ ದ ಮೂಲಕ ೇ
ಎಲವ ನ ೆಯುತ ೆ. ಕಮ ಾ ಸುವವನೂ ಭಗವಂತ, ಕಮ ದ ಫಲ ೊಡುವವನೂ ಭಗವಂತ.
ೕ ರು ಾಗ ಕಮ ಾ ದ ಭಗವಂತ ೆ ಫಲ ೇರ ೇ ನಮ ೇ ೆ ೇರುತ ೆ? ಭಗವಂತ ೇ ೆ ನ ಂದ
ೇವಲ ಒ ೆಯ ಕಮ ಗಳನು ಾ ಸುವ ಲ? ೆಟ ಕಮ ಗಳನು ನ ಂದ ಾ ಸುವ ಭಗವಂತ ನಮ ೇ ೆ
ಅದರ ದುಃಖದ ಫಲವನು ೊಡು ಾ ೆ ಎನು ವ ದು ಪ ೕ ತನ ಪ ೆ .

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 176


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೮

ಈ ಂ ೆ ಅ ೇಕ ಾ ೇ ದಂ ೆ ಗುಣಗಳ ಮನುಷ ನ ೕ ೆ ತಮ ಪ ಾವವನು ಸ ಾ


ೕರು ರುತ ೆ. ಭಗವಂತ ನಮ ಮು ೇನ ಕಮ ಾ ಸುವ ದು ನಮ ಅ ೆ ಾರ ದರೂ ಕೂ ಾ,
ಗುಣತ ಯಗಳ ಪ ಾವದ ಅ ವ ಪ ಬ ಗೂ ರುತ ೆ. ಈ ಪ ಪಂಚದ ರುವ ಪ ಂದು ಜಡ
ವಸುವ ಕೂ ಾ ಗುಣಗಳ (ಮಣು- ೕರು- ೆಂ ಯ) ಶ ಣ ಂದ ೇ ಾ ಣ ಾ ೆ. “ಸೃ ಯ ಗುಣದ
ಪ ಾಣ ಮತು ಪ ಾವ ೇ ೆ ೆಲಸ ಾಡುತ ೆ? ಗುಣಗಳ ಾವ ಪ ಾಣದ ಸೃ ಯ
ಾರ ಾ ೆ? ಮನುಷ ರ ಾವ- ಾವ ಗುಣಗಳ ಾವ ಾವ ಪ ಾಣದ ೆ? ಗುಣಗಳ
ಪ ಾವ ಂದ ೕವಗಳ ೕ ೆ ಆಗುವ ಪ ಾಮ ೇನು ಮತು ಅದು ಾವ ಪ ಾಣ ಂ ಾಗುತ ೆ
ಎನು ವ ದನು ನನ ೆ ಾರ ಾ ವ ” ಎಂದು ೇಳ ಾ ೆ ಪ ೕ ತ.

ನೃ ಾಂ ಾ ಾರ ೋ ಧಮ ಃ ಸ ೇಷಶ ಾದೃಶಃ ।


ೆ ೕ ೕ ಾಂ ಾಜ ೕ ಾಂ ಚ ಧಮ ಃ ಕೃ ೆ ೕಷು ೕವ ಾ ॥೧೮॥

ಮುಂದುವ ದು ಪ ೕ ತ ೇಳ ಾ ೆ: “ಮನುಷ ನ ಸ ಾಜ ಧಮ ಾವ ದು? ಸ ಾವತಃ ವ ಯ ೇಷ


ಧಮ ಾವ ದು?” ಎಂದು. ಪ ಾ ಾಲ ೆ, ಜನರನು ಧಮ ದ ಾಗ ದ ನ ೆಸುವ ಜ ಾ ಾ ಾಜನದು.
ೕ ಾ ಪ ೆಗ ಂದ ತ ಾ ದ ೆ ಅದರ ಾಲೂ ಾಜ ೆ ಸಲುತ ೆ. ಇನು ೈ ಕ ಾದವರು ಯುದದ ಾ ಣದ
ಹಂಗು ೊ ೆದು ೋ ಾಡ ೇ ಾಗುತ ೆ; ಎದು ಾ ಯನು ಆತನ ೕಗ ೆ ಏ ೇ ಇದರೂ
ೊಲ ೇ ಾಗುತ ೆ. ಆದ ಂದ ೈ ಕರ ಮತು ಾಜ ಗಳ ೕವನ ತುಂ ಾ ಕಷ . ಅಂತಹ ೈ ಕರ ಮತು
ಾಜ ಗಳ ಧಮ ದ ನ ೆ ಾವ ದು ಎನು ವ ದನು ನನ ೆ ವ ೇಳ ೇ ೆಂದು ಪ ೕ ತ ೇ ೊಳ ಾ ೆ.
[ಈ ಪ ೆ ೆ ಉತರ ಏಳ ೇ ಸ ಂಧದ ಬರುತ ೆ].

ತ ಾ ಾಂ ಪ ಸಂ ಾ ನಂ ಲ ಣಂ ೇತುಲ ಣಂ ।
ಪ ರು ಾ ಾಧನ ೕ ಗ ಾ ಾ ಕಸ ಚ ॥೧೯॥

ಪ ಪಂಚದ ಒಟು ಎಷು ಪ ಾಥ ಗ ೆ ಮತು ಅದರ ಗುಣಲ ಣಗ ೇನು? ಈ ಪ ಪಂಚ ೆ ೇತು ಾ ರುವ
ಭಗವಂತನ ಗುಣಲ ಣಗ ೇನು? ಭಗವಂತನ ಪ ೆ ಎಂದ ೇನು? ಅವನನು ೇ ೆ ಾವ ಪ ೕಕದ ಪ ೆ
ಾಡ ೇಕು? ಭಗವಂತನ ಮನಸ ನು ೆ ೆ ೊ ಸುವ ದು ೇ ೆ ಎನು ವ ದು ಪ ೕ ತನ ಪ ೆ .

ೕ ೇಶ ೈಶ ಯ ಗ ಂ ಂಗಭಂಗಂ ಚ ೕ ಾ ।


ೇ ೋಪ ೇದಧ ಾ ಾ ಾಸಪ ಾಣ ೕಃ ॥೨೦॥

“ ೕಗ ದ ೆ(ಸನ ಾ ಗಳಂತಹ) [ಉ ಾ: ಅ ಾ, ಮ ಾದಂತಹ ಅಷ ಗಳ ] ೇ ೆ


ೊರಕುತ ೆ? ಅದು ೇ ೆ ಾಧ ಎನು ವ ದನು ನನ ೆ ೊ ” ಎಂದು ೇಳ ಾ ೆ ಪ ೕ ತ ಾಜ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 177


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೮

ನಮ ೆ ದಂ ೆ ಮನುಷ ೆ ಮೂರು ಶ ೕರಗ ೆ ೧. ಾಣುವ ಸೂಲ ಶ ೕರ, ೨. ಸತ ೕ ೆ


ಪ ಣ ಾಪಗಳನು ಅನುಭ ಸಲು ೇ ಾ ರುವ ಸೂ ಶ ೕರ ಮತು ೩. ಅ ಾ -ಅನಂತ ಾ ಬಂ ರುವ
ಂಗ ಶ ೕರ. ೕವ ೕ ೆ ೋಗು ಾಗ ಾತ ಂಗಶ ೕರ ಂದ ಡುಗ ೆ ೊಂದು ಾ ೆ. ಾ ಾ ಇ
ಪ ೕ ತ ೇಳ ಾ ೆ: “ನನ ೆ ಮ ೆ ಹುಟು ಬರ ಾರದು. ಾನು ಂಗಶ ೕರ ಂದ ಕಳ ೊಳ ೇಕು. ಅದು
ೇ ೆ ಾಧ ಎನು ವ ದನು ೊ ” ಎಂದು.
ೇದಗಳ , ಉಪ ೇದಗಳ ( ಲ ಕ ೆ, ಲ ತಕ ೆ ಇ ಾ ), ಇ ಾಸ-ಪ ಾಣಗಳ , ಇ ೆಲವ ದರ ರಚ ೆ
ೇ ಾ ತು ಎನು ವ ದನು ನನ ೆ ಯ ೇ ೆಂಬ ಅ ೇ ೆಯನು ಪ ೕ ತ ಶು ಾ ಾಯ ರ ಮುಂ ಡು ಾ ೆ.

ಯ ಾತ ತಂ ೊ ೕ ಭಗ ಾ ೕಡ ಾ ತ ಾಯ ಾ ।
ಸೃಜ ಚ ಯ ಾ ಾ ಾಮು ಾ ೇ ಾ ವ ಭುಃ ॥೨೩॥

ಭಗವಂತ ಇ ಾ ರ ೋ ಯಮ ೆ ಬದ ಾ ರುವವನಲ. ಆದ ೆ ಆತ ತನ ಯಮ ೆ ಾನು ಬದ. ಅದನು ಆತ


ಎಂದೂ ೕರುವ ಲ. ಇಂತಹ ಭಗವಂತ ಏ ೆ ಸೃ -ಸಂ ಾರಗಳನು ಾಡು ಾ ೆ? ಆತನ ಸೃ ಯ ಂ ನ
ಉ ೇಶ ೇನು? ಆತನ ಸೃ ಯ ಏ ೆ ಎಲರೂ ಾ ಾನಂದಪ ಣ ಾ ಲ? ಸೃ ಯ ನ ಅಂತರದ ಂ ನ
ರಹಸ ೇನು? ಭಗವಂತನ ಇ ೆ/ ಾನ/ಮ ಂದ( ಾ ಂದ) ಮತು ಭಗವಂತನ ಅ ೕನ ಾ ರುವ
ಾ ಾಶ ಂದ ನ ೆಯುವ ಈ ಸೃ -ಸಂ ಾರ ಾಯ ದ ಂ ನ ಉ ೇಶ ೇ ೆಂಬುದನು ಯ ೇ ೆಂದು
ಪ ೕ ತ ಅ ೇ ಸು ಾ ೆ.
ಎಲವನೂ ಾಡುವ ಭಗವಂತ ಪ ಳಯ ಾಲದ ಾಯಶ ಯನು ಸ ಪ ಳಯಜಲದ
ೕಗ ೆ ಯ ರು ಾ ೆ. ೕ ೆ ಆತ ಎ ಾ ಆಗು ೋಗುಗ ೆ ಪ ೆ ೕ ಕ ಾ ರು ಾ ೆ. ಆತ
ಸವ ಸಮಥ ಮತು ಸವ ಗತ( ಭುಃ). ೕ ಾ ಆತ ಎಲವನೂ ಾಡಲು ಶಕ . ಆದರೂ ಕೂ ಾ ಏನೂ
ಾಡದವನಂ ೆ ಪ ಾ ಎಲವ ದಕೂ ಾ ೕ ಪ ರುಷ ಾ ರುವ ಭಗವಂತನ ನ ೆಯ ಂ ನ ಅ ಾತ
ಸಂ ೇಶ ಏನು ಎನು ವ ದು ಇ ಪ ೕ ತ ಯ ಬಯ ಾ ೆ.

ಅತ ಪ ಾಣಂ ಭ ಾ ಪರ ೕ ೕ ಯ ಾSSತ ಭೂಃ ।


ಅಪ ೇ ಹ ನು ಷಂ ಪ ೇ ಾಂ ಪ ವ ೈಃ ಕೃತ ॥೨೫॥

ತ ೆ ಾ ಪ ೆ ಗಳನೂ ಶು ಾ ಾಯ ರ ಮುಂ ಟ ಪ ೕ ತ ೇಳ ಾ ೆ: “ಈ ನನ ಪ ೆ ೆ ಉತ ಸುವ ಪ ಣ


ಅ ಾರ ಮ ೆ. ಏ ೆಂದ ೆ ೇ ೆ ಚತುಮು ಖ ಈ ಾನವನು ೇರ ಾ ಭಗವಂತ ಂದ ಪ ೆದ ೋ ಾ ೇ
ೕವ ಾ ಸರೂ ಾದ ಭಗವಂತ ಂದ ಈ ಾನವನು ಪ ೆ ೕ . ನಮ ಾಗ ೕ ನಮ ಪ ಕ ಾಗ ೕ
ಈ ಾಮಥ ಲ. ಾವ ೇವಲ ೇ ದು ಅನು ಾನ ಾಡುವವರು. ೕ ಾ ಎಲವನು ದ ೕವ ನನ
ಪ ೆಗ ೆ ಉತ ನನ ನು ಉ ಾರ ಾಡ ೇಕು” ಎಂದು ಾ ಸು ಾ ೆ ಪ ೕ ತ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 178


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೮

ಸೂತ ಉ ಾಚ--
ಸ ಉ ಾಮಂ ೋ ಾ ಾ ಕ ಾ ಾ ಸತ ೇಃ ।
ಬ ಹ ಾ ೋ ಭೃಶಂ ೕ ೋ ಷು ಾ ೇನ ಸಂಸ ॥೨೭॥

ಆಹ ಾಗವತಂ ಾಮ ಪ ಾಣಂ ೇದಸ ತ ।


ಬ ಹ ೇ ಭಗವ ೊ ೕಕಂ ಬ ಹ ಕಲ ಉ ಾಗ ೇ ॥೨೮॥

ಯದ ಪ ೕ ಋಷಭಃ ಾಂಡೂ ಾಮನುಪೃಚ ।


ಆನುಪ ೇ ಣತ ಸವ ಾ ಾ ತುಮುಪಚಕ ೕ ॥೨೯॥

ೈ ಾರಣ ದ ಾಗವತವನು ೌನ ಾ ಗ ೆ ೇಳ ರುವ ಉಗ ಶ ವಸು ೇಳ ಾ ೆ: “ಪ ೕ ತನ


ಾತನು ೇ ದ ಶು ಾ ಾಯ ೆ ಅತ ಂತ ಸಂ ೋಷ ಾ ತು” ಎಂದು. ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ಾ ಗ ೆ
ೇಳ ೇಕು ಎ ದರೂ ಕೂ ಾ ೇಳ ವ ೕಗ ೆಯುಳ ಷ ರು ಗುವ ದು ದುಲ ಭ. ೕ ರು ಾಗ ಇ
ಸಮಸ ಾ ಂಸರ ಸಮು ಖದ ಂತು, ಾ ಗಳ/ಸಜನರ ಾಲಕ ಾದ ಭಗವಂತನ ೕ ೆಗಳನು , ಅದರ
ಬರುವ ಸಂಶಯ ಪ ಹ ೇಳ ೇಕು ಎಂದು ೇಳ ರುವ ಪ ೕ ತನನು ಕಂಡು ಶು ಾ ಾಯ ೆ ಬಹಳ
ಸಂ ೋಷ ಾ ತು.
ಾ ಗಳ ಾ , ಮ ಾ ಾ ಾದ ಶು ಾ ಾಯ ರನು ಇ ಉಗ ಶ ವಸು ಬ ಹ ಾತಃ ಎಂದು ಕ ೆ ಾ ೆ.
ಾ ಸ ಂದ ೇರ ಉಪ ೇಶ ಪ ೆದ, ಪ ಬ ರ ಮನಸ ನು ಯಂ ಸುವ ವಶ ಾದ ಶು ಾ ಾಯ ರು,
ಚತುಮು ಖ ಂದ ದತ ಾದ ಗುರುಗ ಾ ದರು. ಸಮಸ ಾ ಗಳ ಸಂಶಯವನು ಪ ಹ ಸಬಲ
ಮ ಾ ಾ ಾದ ಅವ ೆ ಇದು ಅನ ಥ ಾಮ. ಅ ೇ ೕ ಾ ಯ ಗಭ ದ ೇ ಭಗವಂತನ ದಶ ನ
ಪ ೆದು, ಭಗವಂತ ಂದ ರ ಸಲ ಟು ಹು ದ ಪ ೕ ತನನು ಉಗ ಶ ವಸು ಷು ಾತಃ ಎಂದು
ಸಂ ೋ ಾ ೆ.
ಷು ಾತನ ಪ ೆ ಂದ ಸಂ ೋಷ ೊಂಡ ಬ ಹ ಾತರು ೇಳ ಾ ೆ: “ ೆ ಾ ಪ ೆಗ ೆ ಉತರ
ಾಗವತದ ೆ. ಅಂತಹ ಪ ದ ಾದ, ೇದತುಲ ಾದ ಾಗವತ ಪ ಾಣವನು ಾನು ನ ೆ ೇಳ ೇ ೆ”
ಎಂದು.
ಈ ಾಗ ೇ ೇ ದಂ ೆ ಈ ಸಂ ಾಷ ೆ ನ ೆ ಾಗ ಪ ೕ ತ ೆ ಸು ಾರು ಅರವ ೆ ದು ವಷ . ಈ ಸಂ ಾಷ ೆ
ನ ೆದದು ಾ ರುವ ಈ ಕ ಯುಗದ ೇ. ಇದಕೂ ದಲು ಶು ಾ ಾಯ ೆ ೇದ ಾ ಸ ರೂಪದ ಭಗವಂತ
ಾಗವತ ಪ ಾಣವನು ಉಪ ೇ ದ. ಆದ ೆ ಅದು ೇವಲ ಭಗವಂತ ಮತು ವನ ನಡು ನ
ಸಂ ಾದ ಾ ತು. ೕ ಾ ಮನುಷ ೋಕದ ಾಗವತ ಅವತ ದು ಕ ಯುಗ ಾ ರಂಭ ಾ ಅರವ ೆ ದು
ವಷ ಗಳ ನಂತರ.
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ೇದಗ ೆ ಾ ಾದ ಪ ಾಣ. ೇದದ ಅಥ ಾಗ ೇ ಇರುವ ಷಯಗಳನು ಾಗವತ
ಡುತ ೆ. ಇಂತಹ ಾಗವತವನು ತ ದಲು, ಮ ಾಪ ಳಯದ ನಂತರ, ಈ ಜಗ ನ ದಲ ೕವ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 179


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೮

ಚತುಮು ಖ ೆ [ಚತುಮು ಖ ಸೃ ಾದ ಬ ಹ ಕಲ ದ ] ಭಗವಂತ ಉಪ ೇ ದ. “ಅಂತಹ ಾಗವತವನು


ಾನು ನ ೆ ಉಪ ೇ ಸು ೇ ೆ” ಎಂದು ಶು ಾ ಾಯ ರು ಪ ೕ ತ ೆ ೇ ದರು ಎನು ವ ೆ ಎಂಟ ೇ
ಅ ಾ ಯ ೊ ೆ ೊಳ ತ ೆ.

॥ಇ ೕಮ ಾ ಗವ ೇ ಮ ಾಪ ಾ ೇ ೕಯಸ ಂ ೇ ಅಷ ೕS ಾ ಯಃ ॥
ಾಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ಎಂಟ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮು ತು

*********

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 180


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೯

ನವ ೕS ಾ ಯಃ

ಪ ೕ ತನ ಪ ೆ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರ ಉತರ

ೕಶುಕ ಉ ಾಚ--
ಆತ ಾ ಾಮೃ ೇ ಾಜ ಪರ ಾ ನುಭ ಾತ ನಃ ।
ನ ಘ ೇ ಾಥ ಸಂಬಂಧಃ ಸ ೆ ೕ ದ ಷು ಾಂಜ ಾ ॥೦೧॥

ವರ ಾ ಾಗವತವನು ಉಪ ೇಶ ಾಡುವ ಮುನ ಅದು ತ ಾದ ಾ ೊಂದನು ಶು ಾ ಾಯ ರು


ೇಳ ವ ದನು ಾ ಾಣು ೇ ೆ. ಪ ಾಣ ಅಧ ಯನ ಾಡು ಾಗ ನಮ ಲುವ ೇ ರ ೇಕು
ಎನು ವ ದನು ಈ ೆ ೕಕ ವ ಸುತ ೆ. ಈ ಾತು ಬಹಳ ತ ಾ ೆ. ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ:
“ ೕವ ಗೂ ಮತು ಆತನ ಶ ೕರಕೂ ಏನೂ ಸಂಬಂಧ ಲ” ಎಂದು. ಅಂದ ೆ: “ಇದು ನನ ೇಹ” ಎಂದು
ೇಳ ವ ದು ತಪ , ಏ ೆಂದ ೆ ೕವ ಂದ ೇಹ ೕರ ಲ ಣ. ಅದು ಮಣು- ೕರು- ೆಂ ಂ ಾ ೆ. ಆದ ೆ
ೕವ ‘ ಾನಸ ರೂಪ’ ಾದುದು. ೕ ಾ ಸ ರೂಪಭೂತ ಾದ ೕವಕೂ ಗು ಾತ ಕ ಾದ ಶ ೕರಕೂ
ಸಂಬಂಧ ಲ ಎನು ವ ಾತನು ಶು ಾ ಾಯ ರು ಪ ೕ ತ ೆ ವ ಾ ೆ.
ಈ ೕ ನ ಾತನು ಅಥ ಾ ೊಳ ಲು ಶು ಾ ಾಯ ರು ಸ ಪ ದ ದೃ ಾ ಂತವನು ಇ ೕ ಾ ೆ.
ಕನ ನ ಾವ ಏ ೇನ ೊ ೕ ೋಡು ೇ ೆ. ಆದ ೆ ಎಚ ರ ಾದ ೕ ೆ ಅ ಾವ ದೂ ಅ ರುವ ಲ.
ಬೃಹ ಾರಣ ಕ ಉಪ ಷ ನ ೇಳ ವಂ ೆ: “ನ ತತ ರ ಾಃ ನ ರಥ ೕ ಾ ನ ಪಂ ಾ ೋ ಭವಂ ಅಥ
ರ ಾ ರಥ ೕ ಾ ಪಥಃ ಸೃಜ ೇ; ನ ತ ಾ ನಂ ಾ ಮುದಃ ಪ ಮು ೋ ಭವಂ , ಅ ಾನಂ ಾ ಮುದಃ
ಪ ಮುದಃ ಸೃಜ ೇ; ನ ತತ ೇ ಾಂ ಾಃ ಪ ಷ ಣ ಃ ಸ ವಂ ೊ ೕ ಭವಂ , ಅಥ ೇ ಾಂ ಾ ಪಷ ೕಃ
ಸ ವಂ ೕಃ ಸೃಜ ೇ; ಸ ಕ ಾ ” (೪-೩-೧೦). ಅಂದ ೆ- ಅ ರಥ ಲ-ಕುದು ೆಗ ಲ-ರ ೆಗ ಲ, ಆನಂದ-ಹಷ -
ಪ ೕದಗ ಲ, ೆ ೆ-ಸ ೋವರ-ನ ಗ ಲ. ಆದ ೆ ಎಲವನೂ ಸೃ ಾ ನಮ ಅನುಭವ ೆ ಬರುವಂ ೆ
ಾಡು ಾ ೆ ಕನ ನ ಾಮಕ ಾದ ೈಜಸ ಾಮಕ ಭಗವಂತ. ಇ ೇ ೕ ೕವ ೆ ೇಹದ ನಂಟು. ೇಹ
ಬಂ ರುವ ದು ನಮ ಇ ೆಯಂ ೆ ಅಲ. ಅದು ಭಗವಂತನ ಇ ೆಯಂ ೆ ಬಂ ರುವ ದು. ಅ ನಮ
ೕವಸ ಾವಕ ನುಗುಣ ಾ ಗುಣಗಳ ೆಲಸ ಾಡು ರುತ ೆ ಮತು ಗುಣದ ಪ ಾಣ ಮತು
ಪ ಾವಕ ನುಗುಣ ಾ ೕವನದ ಘಟ ೆಗಳ ನ ೆಯು ರುತ ೆ.
ನಮ ೆ ಾವ ಾ ಯ ೊ ೆ ಯ , ಾವಪ ಸರದ ಹು ಬರು ೇ ೆ ಎನು ವ ದು ರುವ ಲ. ತಂ ೆ-
ಾ ಯರನು ಾವ ಆ ಾ ೊಳ ವ ದು ಾಧ ಲ. ಹು ದ ೕಲೂ ನಮ ೆ ೇಹದ ಮತು ಪ ಪಂಚದ
ಅ ವ ಮೂಡಲು ಸಮಯ ೇ ಾಗುತ ೆ. ನ ಾ ಕಮ ಗಳ ೕವಸ ಾವಕ ನುಗುಣ ಾ , ಪ ಸರದ
ಪ ಾವದ , ಸತ -ರಜಸು -ತ ೕಗುಣಗ ೆಂಬ ಾ ಯ ಮ ಲ , ಭಗವಂತನ ಇ ೆಯಂ ೆ
ನ ೆಯು ರುತ ೆ. ಾ ಯ ಮುಸುಕು ನಮ ನು ಆವ ೊಂ ದು, ಾವ ಆ ಮುಸು ನ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 181


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೯

ಬದುಕು ರು ೇ ೆ. ಇದನು “ಆತ ಾ ” ಎಂದು ಕ ೆ ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು. ಶು ಾ ಾಯ ರ ಈ ಾತು


ಪ ಣ ಪ ಾಣದ ಅಥ ಾಗ ೇ ಾದ ೆ ಾವ ಾಗವತವನು ಸಂಪ ಣ ಅಧ ಯನ ಾಡ ೇ ಾಗುತ ೆ.

ಬಹುರೂಪ ಇ ಾ ಾ ಾಯ ಾ ಬಹುರೂಪ ಾ ।
ರಮ ಾ ೋ ಗು ೇಷ ಾ ಮ ಾಹ ಮನ ೇ ॥೦೨॥

ಒಂದು ಜನ ದ ಮನುಷ ಾ ಹು ದ ಾತ ೆ ಪ ೕಜನ ದ ಮನುಷ ಾ ಹುಟು ಾ ೆ ಎನು ವ


ಯಮ ಲ. ಪ ವ ಜನ ದ ಸಂ ಾ ರಕ ನುಗುಣ ಾ ೕ ಯ ಮುಂ ನ ಜನ ಾ ರ ಾಗುತ ೆ.
ಕೂ ಾ ಬದು ದ ೆ ಮುಂ ನ ಜನ ದ ಾ ಘ ಾಗಬಹುದು; ೊಳಕ ಾ ಬದು ದ ೆ ಮುಂ ನ ಜನ ದ
ಹಂ ಾಗಬಹುದು; ಅಧ ಯ ೕಲ ೆಯನು ಮ ೆತು ಬದು ದವ ಮುಂ ೆ ಮರ ಾ ಹುಟ ಬಹುದು. ೕ ಾ
ಗುಣಗಳ ಪ ಾವ ಂದ ಪ ವ ಜನ ದ ನಮ ಸ ಾವಕ ನುಗುಣ ಾ ನ ಂದ ಏನು ಕಮ ನ ೆ ೋ,
ಅದಕ ನುಗುಣ ಾ ಮುಂ ನ ಜನ . ಈ ಎ ಾ ಾರಣ ಂದ ಜನ ದ ೆಗ ೆ, ಾ ಯ ೆಗ ೆ, ಾನು-ನನ ದು
ಎನು ವ ಅಹಂ ಾರ-ಮಮ ಾರ ಎಲವ ವ ಥ . ಾವ ದೂ ಾಶ ತವಲ ಮತು ಾವ ದರ ಯಂತ ಣವ
ನಮ ೈಯ ಲ. ಒಂ ೊಂದು ಜನ ದ ಒಂ ೊಂದು ೇಷ. ಈ ೇಷವನು ೊ ಸುವ ಾ ನಮ ನು
ಧ ಧ ಾ ಆ ಸು ರುತ ೆ. ಆದ ೆ ಗುಣಗಳ ಾ ಾ ಪರ ೆಯ ಲು ದ ನಮ ೆ ಾವ ದರ ಅ ವ
ಇರುವ ಲ. ಸತ ದ ಾ ಾ ಾ ರ ಾಗಲು ಾವ ಈ ಗುಣಗಳ ಾ ಾ ೆ ಂ ಾ ೆ ಬರ ೇಕು.
ಯ ಾಯಂ ಮ ೆ ೕ ೆ ೕ ಪರ ಾಲ ಾಯ ೕಃ ।
ರಮ ೇ ಗತಸ ಹಸ ೊ ೕ ಾ ೇ ತ ೋಭಯ ॥೦೩॥

ಭಗವಂತನನು ಯುವ ದಲು ಾವ ನಮ ಸ ರೂಪವನು ದು ೊಳ ೇಕು. ಆ ಅ ಲ ೆ


ಭಗವಂತನನು ಯುವ ದು ಾಧ ಲ. ಸ ರೂಪಭೂತ ಾದ ೕವ ಸತ -ರಜಸು -ತ ೕಗುಣ ಂ ಾದ
ೇಹದ ಒಳ ೆ ಬಂ . ಅ ಾ -ಅನಂತ ಾ ರುವ ಆ ೕವ ಾಲಬದವಲ. ಗು ಾತ ಕ ಾದ ಾ ಯ ಬಂಧಕ
ಶ ಂ ಾ ೆ ೆ ಂತು ೋ ಾಗ ಾತ ಈ ಸತ ಯುತ ೆ. ಒ ಈ ಸತ ದ ೆ ಆಗ ಎ ಾ ಭ
ೊರಟು ೋಗುತ ೆ ಮತು ಆಗ ಗುವ ಆನಂದ ೆ ಾ ಇಲ. ೕ ಾ ಾ ೊ ರುವ
ಗು ಾತ ಕ ಾದ ಕೃತಕ ೇಷದ ಭ ಯ ೕಳ ೇ ಅದನು ೕ ಸತ ವನು ಯುವ ಪ ಯತ
ಾಡ ೇಕು.

ಆತ ತತ ಶುದ ಥ ಂ ಯ ಾಹ ಭಗ ಾನೃತ ।
ಬ ಹ ೇSದಶ ಯ ರೂಪಮವ ೕಕವ ಾದೃತಃ ॥೦೪॥

ಆತ - ಪರ ಾತ ಎಂದ ೇನು ಎನು ವ ಆತ ತತ ದ ಅ ವನು ನಮ ೆ ಯಪ ಸುವ ದ ೊ ೕಸ ರ ೇ


ಟ ದಲು, ಸೃ ಯ ಆ ಯ ಭಗವಂತ ಈ ಾನವನು ಚತುಮು ಖ ೆ ಉಪ ೇ ದ. ಈ ಜಗ ನ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 182


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೯

ದಲ ೕವ ಚತುಮು ಖನ ಾ ನ ೆ ದ ಭಗವಂತ ಆತ ೆ ದಶ ನ ೕ ದ ಮತು ಶ ದ ರಹಸ ವನು


ಆತ ೆ ಉಪ ೇ ದ. ಇ ಪ ೕ ತ ೆ ಾಗವತವನು ಉಪ ೇ ಸ ರುವ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “
ಈ ೕ ಸ ಯಂ ಭಗವಂತ ಂದ ಚತುಮು ಖ ೆ ಉಪ ೇ ಸಲ ಟ ಅಪ ವ ಾದ ಯ ಾಥ ಾನವನು
ಾನು ನ ೆ ಉಪ ೇ ಸು ೇ ೆ” ಎಂದು.

ಚತುಮು ಖ ೆ ಸೃ ಯ ಆ ಯ ಭಗವಂತ ೕ ದ ಉಪ ೇಶ

ಸಂ ಂತಯ ದ ರ ೕಕ ಾಂಭಸು ಾಶೃ ೋ ಗ ತಂ ವ ೋ ಭುಃ ।


ಸ ೇ ಷು ಯ ೋಡಶಂ ಏಕ ಂಶಂ ಂಚ ಾ ಾಂ ನೃಪ ಯ ಧನಂ ದುಃ ॥೦೬॥

ಸೃ ಯ ಆ ಯ ಭಗವಂತ ತನ ಾ ೕಕಮಲ ಂದ ಚತುಮು ಖನನು ಸೃ ಾ ದ. ಈ ೕ ಹು ದ


ಚತುಮು ಖ ೆ ಅ ಏನೂ ಾ ಸ ಲ. ಏ ೆಂದ ೆ ಆ ನೂ ಪ ಪಂಚ ಸೃ ಾ ರ ಲ. ಆಗ “ ಾನು ಏ ೆ
ಹು ೆ? ನನ ನು ಾರು ಸೃ ಾ ದರು? ನನ ಜನನದ ಉ ೇಶ ೇನು?” ಇಂತಹ ಅ ೇಕ ಪ ೆ ಗಳ
ಚತುಮು ಖನನು ಾಡ ಾರಂ ದವ . ಈ ೕ ಚತುಮು ಖ ೊಂದಲ ೊಂ ಾಗ ಆತ ೊಂದು ಶಬ
ೇ ತಂ ೆ. ಆ ಶಬ “ಸ ಾ ರಗಳ ಹ ಾರು ಮತು ಇಪ ೊಂದ ೇ ಅ ರ” ಎಂ ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು!
ಅಂದ ೆ ಅವ ೆ ೇ ದ ಶಬ ‘ತಪ’. [ ಕ ಖ ಗ ಘ ಙ ಚ ಛ ಜ ಝ ಞ ಟ ಠ ಡ ಢ ಣ ತ ಥ ದ ಧ ನ ಪ ಫ ಬ ಭ ಮ].
ತಪ ಎಂದ ೆ ಆ ೋಚ ೆ. “ಪ ೆ ಬಂ ಾಗ ಉತರ ಾ ಾ ಾ ಾರ ೊ ೕ ೇಳ ವ ಬದಲು ೕ ೇ
ೕ ಸು. ನ ಪ ೆ ೆ ಉತರ ನ ೇ ೊ ೆಯುತ ೆ” ಎನು ವ, ಇಂ ಗೂ ಅನ ಯ ಾಗುವ ಅದು ತ
ಸಂ ೇಶ ದು.
[ಇ ೕ ೆ ೆ ಮುದ ಣ ೊಂಡ ಅ ೇಕ ಪ ಸಕಗಳ ಈ ೕ ನ ೆ ೕಕದ ನ ಯ ೋಡಶ ಎನು ವ ಪದವನು
ಯ ೋಡಶ ಎಂದು ತ ಾ ಮು ರುವ ದು ಾಣ ಗುತ ೆ. ಯ + ೋಡಶ=ಯ ೋಡಶ ಎಂದು
ಸಂಸ ತದ ಸಂ ಾಡಲು ಬರುವ ಲ. ೕ ಾ ಇದನು ಯ ೋಡಶ ಎಂದು ಾ ಬ ೆಯ ೇಕು.
ಇನು ಾ ಕರಣ ಪ ಸಕಗಳ ‘ತಪ – ಸಂ ಾ ೇ’ ಎನು ವ ತಪ ಅಥ ಮುದ ಣ ೊಂ ದು, ಇ ‘ತಪ’ ಎಂದ ೆ
ಸಂ ಾಪವಲ, ಬದ ೆ ಆ ೋಚ ೆ]

ವ ಂ ಸಹ ಾ ಬಮ ೕಘದಶ ೋ ಾ ಾ ಾ ೋಭ ೕಂ ಯಃ ।


ಅತಪ ತ ಾ ಲ ೋಕ ಾಪನಂ ತಪಸ ೕ ಾಂಸಪ ಾಂ ಸ ಾ ತಃ ॥೦೮॥

ಭಗವಂತ “ ೕ ೇ ೕ ಸು” ಎಂದು ೇ ಾಗ ಚತುಮು ಖ ೕ ಸ ಾರಂ ದನಂ ೆ. “ಆತ ೇವ ೆಗಳ


ಒಂದು ಾ ರ ವಷ ಗಳಷು ಾಲ ೕ ದ” ಎಂ ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು. ನಮ ೆ ದಂ ೆ ನಮ ಒಂದು
ವಷ ೇವ ೆಗ ೆ ಒಂದು ನ ದಂ ೆ. ೕ ಾ ೇವ ೆಗಳ ಒಂದು ಾ ರ ವಷ ನಮ ಾಲ ಾನದ
ಪ ಾರ ೩,೬೦,೦೦೦ ವಷ ಗಳ . ಆದ ೆ ನಮ ೧ ಲ ವಷ ಚತುಮು ಖನ ಒಂದು ೆ ೆಂ . ೕ ಾ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 183


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೯

ೇವ ೆಗಳ ೧ ಾ ರ ವಷ ಗಳ ಚತುಮು ಖನ ೩.೬ ೆ ೆಂ ಅ ೆ ೕ. ೕ ೆ ೕ ದ ಚತುಮು ಖ ೆ


ತ ಣ ಉತರ ೊ ೆ ತಂ ೆ.
ಚತುಮು ಖನನು ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ‘ಅ ೕಘ ದಶ ನಃ, ಾ ಾ ಾ ಮತು ೋಭ ೕಂ ಯಃ
ಎನು ವ ೇಷಣ ಬಳ ಸಂ ೋ ಾ ೆ. ಚತುಮು ಖ ಎಂದೂ ತ ಾ ೕ ಸ ಾರ. ಾನದ ಕ ೆ ೆ
ಆತನ ಪಯಣ ಎಂದೂ ತ ಾ ಗಲು ಾಧ ಲ. ಾ ಣಶ / ಾ ಾ ಾಮ ಆತನ ಸಹಜ ಧಮ ಮತು ಆತ
ಇಂ ಯಗಳನು ಸಂಪ ಣ ೆದವನು. ಅಂತಹ ಜನ ತಃ ಸವ ಾದ, ೆ ೕಷ ಂತಕ ಾದ ಚತುಮು ಖ ಇ ೕ
ಬ ಾ ಂಡವನು ೆಳ ಸುವ ಶ ಾದ, ಾನರೂ ಭಗವಂತನನು ಕು ತು ಆಳ ಾದ ಂತ ೆ(ತಪಸು )
ಾ ದನಂ ೆ. [ ೆಲವರು ಇ ೇ ದ ‘ಅ ಲ ೋಕ ಾಪನಂ’ ಎನು ವ ಸಂ ೋಧ ೆಯನು ‘ಇ ೕ
ೋಕವನು ಸುಟು ಡುವಂತಹ ಉಗ ತಪಸು ’ ಎಂದು ಾ ಾನ ಾ ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಚತುಮು ಖನು
ಭಗವಂತನ ಬ ೆ ೆ ೕ ದ ಈ ಾಲದ ಇನೂ ೋಕದ ಸೃ ೕ ಆ ರುವ ಲ. ೕ ಾ ೕ ನ ಅಥ
ಅ ಕೂಡುವ ಲ. ಆದ ಂದ ಅ ಲ ೋಕ ಾಪನಂ ಎನು ವ ದು ‘ಇ ೕ ಬ ಾ ಂಡವನು ೆಳ ಸುವ ಶ ’
ಎಂದು ಭಗವಂತನನು ಸಂ ೋ ಸುವ ೇಷಣ].

ಚತುಮು ಖ ಕಂಡ ೆ ೕತ ೕಪ

ತ ೆ ಸ ೋಕಂ ಭಗ ಾ ಸ ಾ ತಃ ಸಂದಶ ಾ ಾಸ ಪರಂ ನ ಯ ಪದ ।


ವ ೇತಸಂ ೇಶ ೕಹ ಾಧಸಂ ಸಂದೃಷ ವ ಬು ೈರ ಷು ತ ॥೦೯॥

ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ ಭಗವಂತನ ಂತ ೆ ಾ ಾ ಣ, ಆತನ ಂತ ೆ ಂದ ಪ ತ ಾದ ಭಗವಂತ ತನ


ತ ೋಕ ಾದ ೆ ೕತ ೕಪದ ದಶ ನವನು ೕಡು ಾ ೆ. ಎಂತಹ ೋಕವನು ಚತುಮು ಖ ಕಂಡ
ಎನು ವ ದರ ಸಂ ಪ ತ ಣವನು ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೕ ಾ ೆ: “ಅದ ಂತ ಾದ ಇ ೊ ಂದು ಾನ
ಇಲ” ಎಂ ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು. ಭ , ಭಯ ಮತು ದುಃಖದ ಸ ಶ ೇ ಇಲದ ಅದು ತ ೋಕವನು ಮತು
ಅ ಭಗವಂತನನು ೋತ ಾಡು ರುವ ಮುಕರನು ಚತುಮು ಖ ಕಂಡನಂ ೆ. ಈ ೕ ತನ ರೂಪವನು
ೋ ದ ಭಗವಂತ ಚತುಮು ಖ ೆ ಉಪ ೇಶ ಾಡು ಾ ೆ. ತನ ತಂ ೆ ಾದ ೇದ ಾ ಸ ಂದ ೇ ದ
ಆ ಉಪ ೇಶವ ೆ ೕ ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಪ ೕ ತ ೆ ಉಪ ೇ ಸ ಾ ೆ.

ನ ವತ ೇ ಯತ ರಜಸಮಸ ೕಃ ಸತ ಂ ಚ ಶ ಂ ನ ಚ ಾಲ ಕ ಮಃ ।
ನ ಯತ ಾ ಾ ಮು ಾಪ ೇ ಹ ೇರನುವ ಾ ಯತ ಸು ಾಸು ಾ ಾಃ ॥೧೦॥

“ಭಗವಂತ ಚತುಮು ಖ ೆ ತ ೋಕದ ದಶ ನ ೕ ದ” ಎನು ವ ಾತನು ೇ ಾಗ ನಮ ೆ ಆ ೋಕದ


ಕು ತು ದು ೊಳ ೇಕು ಎನು ವ ಕುತೂಹಲ ಮೂಡುತ ೆ. ಇದ ಾ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಇ ನಮ ೆ ಾ ರುವ
ಪ ಪಂಚಕೂ ಭಗವಂತನ ೋಕಕೂ ಇರುವ ವ ಾ ಸ ೇನು ಎನು ವ ದನು ವ ಾ ೆ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 184


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೯

ಾವ ಾಣುವ ಈ ನಮ ಪ ಪಂಚ ಮಣು- ೕರು- ೆಂ ಯ ಶ ಣ. ಇ ರುವ ಪ ಂದು ವಸುಗಳ ಕೂ ಾ


ಸತ -ರಜಸು -ತ ೕಗುಣಗ ಂ ಾ ೆ. ಇ ಶುದ ಸತ , ಶುದ ರಜಸು ಅಥ ಾ ಶುದ ತಮಸು ಎನು ವ ಲ.
ಎಲವ ಮೂರರ ಶ ಣ. ಆದ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ ೈಕುಂಠ ೋಕ ೆ ಗುಣ ಮುಕ” ಎಂದು. ಸತ -
ರಜಸು -ತ ೕಗುಣಗಳ ಪ ಾವ ಅ ಲ. ೕ ಾ ಅದು ಸಂಪ ಣ ಅ ಾ ಕೃತ. ಅದು ಾಲದ
ಪ ಾವ ೊ ಳಪಟು ಬದ ಾವ ೆ ೊಂದುವ ೋಕವಲ. ಾ ಯ ಪರ ೆ ಅ ಲ. “ಅ ರುವವರು ಸುರ ಂದ
ಮತು ಅಸುರ ಂದ ಅ ತ ಾಗು ಾ ೆ” ಎನು ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು. ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ‘ಅಸುರ’ ಎನು ವ
ಪದವನು ಬಳ ರುವ ದು ನಮ ೆ ೊಂದಲವನು ಂಟು ಾಡುತ ೆ. ಇದ ಂ ಾ “ಅಸುರ ಗೂ ೕ
ಗುವ ೇ?” ಎನು ವ ಪ ೆ ಮೂಡುತ ೆ. ಆದ ೆ ಇ ಬಳ ರುವ ಅಸುರ ಎನು ವ ಪದ ೆ ೇ ೆ ಅಥ ೆ.
“ಮಹ ೇ ಾ ಾಂ ಅಸುರತ ೕತುಂ” ಎನು ವ ಾ ೆ. ೇದದಲೂ ಕೂ ಾ ಅಸುರ ಎನು ವ ಪದ ೇ ೆ
ಅಥ ದ ಬಳ ೆ ಾ ರುವ ದನು ಾವ ಾಣು ೇ ೆ. ಅಸು= ೆ ೕರ ೆ. ೕ ಾ ಎಲವನೂ ೆ ೕರ ೆ ಾಡುವ
ಭಗವಂತ ‘ಅಸು’. ಾ ಣ ೇವ ಗೂ ‘ಅಸು’ ಎನು ಾ ೆ. ೕ ಾ ಾ ಣತತ ದ , ಭಗವಂತನ ಸುಖವನು
ಾಣುವವರು ‘ಅಸುರರು’. ‘ ಾಹಂಕ ಾ ಹ ಃ ಕ ಾ ’ ಎಂದು ಭಗವಂತನ ಕತೃ ತ ಶ ಯ ಅ ಂದ
ಅ ಸುವ ೇವ ೆಗಳನು , ಅಂತಹ ೇವ ೆಗ ಂದ ಅ ತ ಾಗುವ ಬ ಾ ಗಳನು ೆ ೕತ ೕಪದ
ಚತುಮು ಖ ಾಣು ಾ ೆ. [ಈ ಾಗ ೇ ಕ ೆದು ೋ ರುವ ಅನಂತ ಬ ಹ ಕಲ ದ ಮು ಯನು ಪ ೆದ
ಬ ಾ ಗಳ ಆತ ೆ ೈಕುಂಠ ೋಕದ ಾ ಸು ಾ ೆ].
ೕ ದಲೂ ಕೂ ಾ ಾರತಮ ೆ ಎನು ವ ಅಪ ವ ಾದ ಷಯ ಇ ನಮ ೆ ಯುತ ೆ. ಅಂದ ೆ
ಅವರವರ ಾಧ ೆ ೆ ತಕ ಂ ೆ ೊರತು ಎಲ ಗೂ ಸ ಾನ ಾದ ಎನು ವ ಲ. ಒಂದು ಕಲ ಾಧ ೆ
ಾಡುವ ಮನುಷ ಗೂ, ನೂರು ಕಲ ಾಧ ೆ ಾಡುವ ಚತುಮು ಖ ಗೂ ಒಂ ೇ ಅಲ.
ೕಗ ೆಗನುಗುಣ ಾದ . ಅ ೆ ೕ ಅ ಾ, ಶು ಾ ಾಯ ರ ಾ ಂದ ಯುವ ಇ ೊ ಂದು ಷಯ
ಏ ೆಂದ ೆ: ೕ ೆ ೋದ ೕವ ಭಗವಂತನ ೊ ೆ ೇ ಭಗವಂತ ೇ ಆ ಡುವ ಲ, ಬದ ೆ ಆತ ಸ ಾ
ಭಗವಂತ ೊಂ ರು ಾ ೆ. ೕ ದ ಯ- ಯ ಎನು ವ ಾರತಮ ಇದರೂ ಕೂ ಾ ಅ ೈ ೕ
ಜಗಳ ಲ. ಯರು ಯರನು ಸ ಾ ೌರವ ಂದ ಾಣು ಾ ೆ. ಏ ೆಂದ ೆ ೆ ಗುಣ ದ ಾ ಾಪರ ೆ
ಅ ಲ. ೕ ದ ಾ ಾನಂದಪ ಣ ಾದ ೕವ ೆ ತನ ಯ ಎತರ ಏನು ಎನು ವ ಅ ರುತ ೆ ಮತು
ಅದಕ ನುಗುಣ ಾ , ಭಗವಂತನ ೇವಕ ಾ (ಹ ೇರನುವ ಾ) ಆತ ರು ಾ ೆ. ಭಗವಂತನ ಅ ೕನತ
ೕ ದಲೂ ಇರುತ ೆ ಎನು ವ ಸತ ಈ ಾ ಂದ ಸ ಷ ಾ ಯುತ ೆ.

ೕಯ ತ ರೂ ಣು ರು ಾಯ ಾದ ೕಃ ಕ ೋ ಾನಂ ಬಹು ಾ ಭೂ ಃ।


ೆ ೕಂಖ ಾ ಾಃ ಕುಸು ಾಕ ಾನು ೈ ೕಯ ಾ ಾ ಯಕಮ ಾಯ ೕ ॥೧೩॥

ಮುಕ ೋಕ ದಶ ನ ಾಡು ರುವ ಚತುಮು ಖ ಅ ಭಗವಂತನ ಾದ ೇ ೆ ಾಡು ರುವ ೕಲ ಯನು


ಾಣು ಾ ೆ. ಆ ೆ ತನ ಅ ೇಕ ಭೂ ರೂಪಗ ಂದ ಭಗವಂತನನು ಪ ಸು ರುವ ದು ಆತ ೆ ಾ ಸುತ ೆ.
ಆ ೆ ಒಂದು ರೂಪದ ಭಗವಂತನ ೊ ೆ ೆ ಾ ಾನಂದಮಯ ಾದ ಉ ಾ ೆಯ ಾ ೊಂಡ ೆ,

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 185


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೯

ಇ ೊ ಂದು ರೂಪದ ಭಗವಂತನ ಾದ ೇ ೆ ಾಡು ಾ ೆ. ೊ ೆ ೆ ಮುಕ ಾದ ಬ ಾ - ೇವ ೆಗಳ


ದುಂ ಗಳಂ ೆ ಭಗವಂತನ ಸುತ ಆತನ ಗು ಾನುಸಂ ಾನ ಾಡು ಾ ೆ. ಾಲದ ಕ ಮ ಲದ ೕ ದ
ತ ವಸಂತ. ಅ ಮುಕ ಾದ ೇವ ೆಗ ೇ ಹೂ-ದುಂ ಗಳ . ೕ ೆ ದುಂ ಗಳಂ ೆ ಸ ಾ ಭಗವಂತನ ೋತ
ಾಡು ರುವ ೇವ ೆಗಳನು ಚತುಮು ಖ ಾಣು ಾ ೆ.

ದದಶ ತ ಾ ಲ ಾತ ಾಂ ಪ ಂ ಯಃಪ ಂ ಯ ಪ ಂ ಜಗತ ।


ಸುನಂದನಂದಪ ಬ ಾಹ ಾ ಃ ಸ ಾಷ ದಮು ೆ ೖಃ ಪ ೇ ತಂ ಭು ॥೧೪॥

ಇ “ಲ ೕ- ಾ ಾಯಣರ ಸುತಲೂ ಾ ಕರು ಭಗವಂತನ ೋತ ಾಡು ರುವ ದನು ಚತುಮು ಖ ಕಂಡ”
ಎಂ ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು. ಈ ಂ ೆ ಾವ ಕಂಡು ೊಂಡಂ ೆ ೕ ಎಂದ ೆ ಅದು ಗುಣಗ ಂದ
ಅ ೕತ ಾದುದು. ೕ ಾ ಇ ೇ ರುವ ಾ ಕರು ಎಂದ ೆ ಸ ರೂಪ ಾ ಕ ಾದ ಮುಕರು.
ೇ ಾಥ ಂತ ೆ ೋಕದ ಾತ ವಲ, ೕ ದ ಕೂ ಾ ಸ ಾ ನ ೆಯು ರುತ ೆ. ೇದದ ೇಳ ವಂ ೆ:
ಬ ಾ ೊ ೕ ವದ ಾತ ಾಂ ಯ ಸ ಾ ಾಂ ೕತ ಉತ ಃ ॥ಋ ೆ ೕದ-೧೦.೦೭೧.೧೧॥
ಾನಯ ರಂತರ. ಅದ ೆ ೊ ೆ ಎನು ವ ಲ ಎನು ವ ಸತ ವನು ಚತುಮು ಖ ಕಂಡ.
ಇ ೕ ಜಗತು, ಜಗ ನ ಮೂಲ ಎಲವ ೕ ದ ರುವ ದನು , ಸುನಂದ, ನಂದ, ಪ ಬಲ, ಅಹ ಾ ಮುಂ ಾದ
ಾ ರ ಾಲಕರು, ಂ ನ ಕಲ ದ ೇವ ೆಗಳ ಎಲರನೂ , ಲ ೕ ಸ ೕತ ಾದ ಭಗವಂತನ ೊ ೆ ೆ
ಚತುಮು ಖ ಾಣು ಾ ೆ.

ಅಧ ಹ ೕ ಾಸನ ಾ ತಂ ಪರಂ ವೃತಂ ಚತುಃ ೋಡಶಪಂಚಶ ಃ।


ಯುಕಂ ಭ ೈಃ ೆ ೖ ತರತ ಾಧು ೈಃ ಸ ಏವ ಾಮ ರಮ ಾಣ ೕಶ ರ ॥೧೬॥

ೕ ೋಕದ ಾ ಾನಂದಮಯ ಾದ ಅನಗ ಾದ ಆಸನದ ೕ ೆ(ಅಥ ಾ ೇಷ ಾ ಾ )


ಭಗವಂತ ಕು ರುವ ದನು ಚತುಮು ಖ ಾಣು ಾ ೆ. ಅ ಭಗವಂತನ ಒಂ ೇ ರೂಪವಲ, ಆತನ
ಅ ೇ ಾ ೇಕ ರೂಪಗಳನು ಆತ ಾಣು ಾ ೆ. ಇ ಪ ೕ ತ ೆ ಚತುಮು ಖ ಾದ ೕ ೋಕ
ದಶ ನವನು ವ ಸು ರುವ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ ಭಗವಂತನ ಾಲು -
ಹ ಾರು-ಐದು ರೂಪಗಳನು ಕಂಡ” ಎಂದು. ಭಗವಂತನ ಾಲು ರೂಪಗಳ ಎಂದ ೆ ಆತನ ಚತುಮೂ
ರೂಪಗಳ (ಆ ಾ -ಅಂತ ಾ ಾ - ಾ ಾ ಾ -ಪರ ಾ ಾ ). ಹ ಾರು ರೂಪಗಳ ಎಂದ ೆ: ಾಸು ೇವ,
ಸಂಕಷ ಣ, ಪ ದು ಮ , ಅ ರುದ, ೇಶವ, ಾ ಾಯಣ, ಾಧವ, ೋ ಂದ, ಷು, ಮಧುಸೂದನ, ಕ ಮ,
ಾಮನ, ೕಧರ, ಹೃ ೇಶ, ಪದ ಾಭ, ಾ ೕದರ ರೂಪಗಳ . ಇನು ಐದು ರೂಪಗ ೆಂದ ೆ ಅವ
ನಮ ರುವ ಅ ಾನವನು ಾಶ ಾಡುವ ಭಗವಂತನ ಐದು ಷ ರೂಪಗಳ . ಅವ ಗ ೆಂದ ೆ: ಕೃ ೋಲ ,
ಮ ೋಲ , ೕ ೋಲ , ದು ಲ ಮತು ಸಹ ೊ ೕಲ .

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 186


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೯

ಈ ೆ ೕಕದ ೇ ರುವ ಚತುಃ ೋಡಶಪಂಚರೂಪಗಳನು ಇ ೊ ಂದು ಧದ ೋ ದ ೆ: ಮ ಾ,


ಉತ , ಾ ಾ, ಾ, ೕ ಾ, ಪ ೕ, ಸ ಾ , ಈ ಾ ಾ, ಅನುಗ ಾ ಎನು ವ ಒಂಬತು(೫+೪) ಶ
ರೂಪಗಳ ಮತು ಅಷ ಾಗೂ ಅಷ ಶ ರೂಪಗ ೆಂಬ ಹ ಾರು ರೂಪಗಳ ಆಗುತ ೆ.( ಅಷ
ರೂಪಗಳ : ಅ ಾ, ಮ ಾ, ಗ ಾ, ಲ ಾ, ಾ ಃ, ಾ ಾಮ , ಈ ತ , ವ ತ ; ಅಷ ಶ ರೂಪಗಳ :
ೕ ಾ, ಸೂ , ಸೂ ಾ ಮೃತ, ಾ ಾಮೃತ, ಆ ಾ , ಾ , ೕಮರೂಪ, ಅನಂತ). ೕ ೆ
ಭಗವಂತನ ಅ ೇಕ ರೂಪಗಳ ಾ ಾ ದಶ ನ ಚತುಮು ಖ ಾಗುತ ೆ.
ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು “ಸ ರೂ ಾನಂದಭೂತ ಾದ ‘ಭಗಃ’ನನು ಚತುಮು ಖ ಕಂಡ ಎಂ ಾ ೆ. ಭಗಃ ಎನು ವ
ಪದ ೆ ೇಷ ಅಥ ೆ. ಮ ಾ ಾರತದ ೇ ದಂ ೆ: "ಐಶ ಯ ಸ ಸಮಗ ಸ ೕಯ ಸ ಯಶಸ ೕಹ
ಾನ ೈ ಾಗ ೕಗ ೆ ವ ಶನು ಂ ಭಗಃ". ಆರು ಗುಣಗಳನು 'ಭಗ' ಶಬ ೇಳ ತ ೆ. ಅವ ಗ ೆಂದ ೆ: ಐಶ ಯ ,
ೕಯ , ಯಶಸು , ೕ, ಾನ ಮತು ೈ ಾಗ .

೧) ಐಶ ಯ : ಪ ಣ ಐಶ ಯ ಅಂದ ೆ ಸವ ಸಮಥ (Omnipotent)


೨) ೕಯ : ಶತು ಗಳನು , ೋಷವನು ಾ ಮ ಾಡುವ ಶ .
೩) ಯಶಸು : ಯಶಸು ಎಂದ ೆ ೕ . ಭಗವಂತನ ಸವ ಾಮಕತ ವನು ಎಲರೂ ೕತ ೆ ಾಡು ಾ ೆ,
ಅದ ಂದ ಯಶಸು .
೪) ೕ: ೕ ಎಂದ ೆ ಸಂಪತು. ಇ ೕ ಜಗ ನ ಸಮಸ ವಸುವ ಾ ೆ ೇ ೋ ಅವನು ಜ ಾದ ೕ. ಈ
ಬ ಾ ಂಡ ೇ ಅ ೊಡ ಸಂಪತು.
೫) ಾನ: ಾನಪ ಣ , ಸವ
೬) ೈ ಾಗ : ಾವ ದರ ಬ ೆಯೂ 'ನನ ದು' ಅನು ವ ಾವ ೆ ಇಲ ರುವ ದು.
ಈ ಆರು ಗುಣಗಳ ಪ ಣ ಪ ಾಣದ ರುವ, ಸತ -ರಜ-ತ ೕಗುಣಗಳ ಸ ಶ ೇ ಇಲದ ಭಗವಂತನನು
ಚತುಮು ಖ ಕಂಡ. ಭಗವಂತನ ದಶ ನ ಂದ ತ ಾದ ಚತುಮು ಖ ೋ ಾಂಚಕ ೊಂಡು ಭಗವಂತನ
ಾದಗ ೆ ನಮಸ ಸು ಾ ೆ. ಆಗ ಭಗವಂತ ಚತುಮು ಖನ ೈ ೆ ೇಳ ಾ ೆ: “ ನನ ೆ ತಪ ೆ ಂದ ೆ
ಬಹಳ ಇಷ . ನ ತಪಸ ನು ಾನು ಬಂ ೆ” ಎಂದು.

ಸೃ ಪ ವ ದ ಚತುಮು ಖ ಾದ ಭಗವಂತನ ದಶ ನ

ೕಭಗ ಾನು ಾಚ--


ಮ ೕ ಾನು ಾ ೕSಯಂ ಮಮ ೋ ಾವ ೋಕನ ।
ಯದುಪಶು ತ ರಹ ಚಕಥ ಪರಮಂ ತಪಃ ॥೨೧॥

ಪ ಾ ಷ ಂ ಮ ಾ ತತ ತ ಕಮ ೕ ೇ ।
ತ ೕ ೕ ಹೃದಯಂ ಾ ಾ ಾ ಾ Sಹಂ ತಪ ೋSನಘ ॥೨೨॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 187


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೯

ಸೃ ಾ ತಪ ೈ ೇದಂ ಗ ಾ ತಪ ಾ ಪ ನಃ ।
ಭ ತಪ ಾ ಶ ಂ ೕಯ ಂ ೕ ದುಸರಂ ತಪಃ ॥೨೩॥

ೋ ಾಂಚನ ಂದ ಆನಂದ ಾಷ ಸು ಸು ರುವ ಚತುಮು ಖನನು ಕು ತು ಭಗವಂತ ೇಳ ಾ ೆ:


“ಇ ೆಲವ ನ ತಪ ನ(ಆಳ ಾದ ಂತ ೆಯ) ಫಲ. ನನ ೆ ಅತ ಂತ ಯ ಾದುದು ‘ತಪಸು ’. ‘ತಪ’ ಎನು ವ
ಎರಡ ರ ಯ ೕ ೆ ದತ ಣ ೕನು ಆಳ ಾದ ಂತ ೆಯ ೊಡ ೆ. ಅದರ ಫಲ ಾ ನ ೆ ನನ
ಮತು ನನ ೋಕದ ದಶ ನ ಾ ತು” ಎಂದು. ಭಗವಂತನ ಈ ಾ ಂದ ನಮ ೆ ಯುವ ೇ ೆಂದ ೆ:
ಎ ಾ ಾಧ ೆ ಂತ ೆ ೕಷ ಾಧ ೆ ‘ಆಳ ಾದ ಂತ ೆ’ ಎನು ವ ಸತ . ಂತ ೆ ಇಲದ ಕಮ ವ ಥ . ಸತ ದ
ಾ ಾ ಾ ರ ಾಗಲು ಅಂತರಂಗದ ಂತ ೆ(ತಪಸು ) ಅತ ಗತ . ೇವಲ ೕಥ ಾ ೆ ಅಥ ಾ ಾ ಾಯಣ
ಾಡುವ ದ ಂದ ಭಗವಂತನನು ಾಣುವ ದು ಾಧ ಲ. ಾವ ನಮ ಾ ಾಯಣದ ೊ ೆ ೆ ಆಳ ಾದ
ಂತ ೆಯನು ನಮ ೕವನದ ಗು ಾ ೊಂಡು ಾಧ ೆ ಾಡ ೇಕು. ಇದ ಂದ ೕಘ ಭಗವಂತನ
ಆನುಗ ಹ ೆ ಾತ ಾಗಬಹುದು. ಅಂತರಂಗದ ಾನದ ಆಳ ೆ ಇ ದಷೂ ಾವ ಭಗವಂತ ೆ
ಹ ರ ಾಗು ೇ ೆ. ೕ ಾ ಾಪ ಾಶ ೆ ಅತ ಂತ ಪ ಾಮ ಾ ಾನ ಾನ ಾಧ ೆ. [ಇ ಭಗವಂತ
ಚತುಮು ಖನನು ‘ಅನಘ’ ಎಂದು ಸಂ ೋ ರುವ ದನು ಾವ ಾಣು ೇ ೆ. ಅನಘ ಎಂದ ೆ ಾಪದ ೇಪ ೇ
ಇಲದವನು ಎಂದಥ ].
“ ನ ೆ ‘ತಪ’ ಎನು ವ ಎರಡ ರವನು ೇ ದವನು ಾನು. ಅದನು ೕನು ತ ಣ ಾ ೆ. ನ ಾಧ ೆ
ಪ ಶಂಸ ೕಯ” ಎಂದು ಚತುಮು ಖನನು ಾ ಸು ಾ ೆ ಭಗವಂತ. ಾ ಾಗಲೂ ಭಗವದನುಗ ಹ ಾಗುವ ದು
ೕ ೆ ೕ. ಭಗವಂತ ದಲು ಾ ೊಳ ವ ಲ. ಬದ ೆ ಆತ ಂದ ಸಂ ೇಶ ಬರುತ ೆ. ತನ ಕತ ವ ಏನು
ಎಂದ ಯ ೇ ೊಂದಲ ೊ ಳ ಾ ದ ಚತುಮು ಖ ೆ ಭಗವಂತ ಂದ ಸೂ ಸಂ ೇಶ ಬಂತು. ಆತ ಅದನು
ಗಂ ೕರ ಾ ಪ ಗ ಾ ದ. ೕ ಾ ಆತ ೆ ೕ ೋಕ ಮತು ಭಗವಂತನ ದಶ ನ ಾಗ
ೊ ೆ ತು. [ ಾರದ ೆ ಭಗವದನುಗ ಹ ಾ ರುವ ದು ಕೂ ಾ ಇ ೇ ೕ . ಈ ಕು ತ ವರ ೆಯನು ಾವ
ಈ ಾಗ ೇ ದಲ ಸ ಂಧದ ಐದ ೇ ಅ ಾ ಯದ ೋ ೇ ೆ).
ಭಗವಂತ ೇಳ ಾ ೆ: “ ಾನಸ ರೂಪ ಾದ ಾನು ಸೃ - -ಸಂ ಾರ ಎಲವನೂ ತಪ ಂದ ೇ
ಾಡು ೇ ೆ” ಎಂದು. ಭಗವಂತನ ಸಮಸ ಯ ಂ ರುವ ದು ಾನಶ . ಅಂತಹ ಅ ಾಧ ಾದ ಾನ-
ಾಮಥ ದ ಎತರ ೆ ಏರಲು ಾ ಂದಲೂ ಾಧ ಲ. ೕ ಾ ಾನಮೂ ಾದ ಭಗವಂತನನು
ೇರಲು ಮುಖ ಾಧನವ ಾನ ೇ. ಆದ ಂದ ಾವ ಾವ ೇ ಾಯ ವನು ಾಡುವ ದರೂ ಕೂ ಾ
ಅದನು ದು ಾಡ ೇಕು. ಾನವನು ಾಕ ಾಡುವ ಮೂಢ ಆಚರ ೆ ಂದ ಾನದ ಾ ಾದ
ಭಗವಂತನನು ೇರಲು ಾಧ ಲ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 188


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೯

ಭಗವಂತ ಚತುಮು ಖ ೆ ಉಪ ೇ ದ ಚತುಃ ೆ ೕ ೕ ಮೂಲ ಾಗವತ

ೕಭಗ ಾನು ಾಚ--


ಾನಂ ಪರಮಗುಹ ಂ ೕಯ ಾನಸಮ ತ ।
ಸರಹಸ ಂ ತದಂಗಂ ಚ ಗೃ ಾಣ ಗ ತಂ ಮ ಾ ॥೩೦॥

ಾ ಾನಹಂ ಯ ಾ ಾ ೕ ಯದೂ ಪಗುಣಕಮ ಕಃ ।


ತ ೈವ ತತ ಾನಮಸು ೇ ಮದನುಗ ಾ ॥೩೧॥

ಾ ೋಡು ರುವ ದು ಸೃ ಯ ದಲ ೕವ ಾದ ಚತುಮು ಖನ ಸೃ ಯ ನಂತರ ನ ೆದ ಭಗವಂತ


ಮತು ಚತುಮು ಖನ ನಡು ನ ಸಂ ಾಷ ೆಯನು . ಈ ಂ ೆ ೇ ದಂ ೆ ಚತುಮು ಖ ಭಗವಂತನ ದಲ
ಮಗ. ಆತನನು ಆ ೕವ, ರಣ ಗಭ , ಾಟಪ ರುಷ, ಇ ಾ ಾ ಾಸ ಗಳ ಕ ೆ ಾ ೆ.
ಚತುಮು ಖನನು ಸೃ ಾ ದ ಭಗವಂತ ಆತ ೆ ದಶ ನ ೊಟು ಉಪ ೇಶ ೕ ದ. ಈ ಾಗ ೇ
ೇ ರುವಂ ೆ: ಇಂದು ಾವ ಾವ ದನು ಾ ಸ ರ ತ ಾಗವತ ಎಂದು ಅಧ ಯನ ಾಡು ೇ ೆ, ಅದು
ಮೂಲತಃ ಸೃ ಯ ಆರಂಭದ ಭಗವಂತ ಚತುಮು ಖ ೆ ೕ ದ ಉಪ ೇಶ.
“ಅತ ಂತ ರಹಸ ಾದ ಾನ ಮತು ಾನವನು ಾನು ನ ೆ ೇಳ ೇ ೆ ” ಎಂ ಾ ೆ ಭಗವಂತ. ಇ
ಬಳ ರುವ ‘ ಾನ’ ಪದದ ಅಥ ವನು ಾವ ೕ ೆಯ ಾಣಬಹುದು. ಾನಂ ೇSಹಂ ಸ ಾನ ದಂ
ವ ಾ ಮ ೇಷತಃ (೭-೨). ಾನ ಾನ ಾ ಾಗ ೇ ಅದು ಸಮಗ ಾಗುವ ದು. ಾನ ಅಂದ ೆ + ಾನ.
ಇ ‘ ’ ಉಪಸಗ . ಅದು ಲ ಣ ಾದ, ಷ ಾದ, ೇಷ ಾದ, ಇ ಾ ಅಥ ವನು ೊಡುತ ೆ.
ಒಂದು ಷಯವನು ತಳಸ ಾ ಯುವ ದು ಾನ. ಒಬ ನ ಾನ ಇ ೊ ಬ ನ
ಾನ ಾಗ ೇ ೆಂ ೇನೂ ಇಲ. ಾಮನಪ ಾಣದ ೇಳ ವಂ ೆ: ೕನ ೕನ ಯ ಾ ಾ ಾ
ಯತಂ ಮು ಾಪ ೇ । ತ ಾನ ೕಕಂ, ಾನಂ ಾ ಾರಣಂ ಸ ತಂ ॥ ಾವ ತ ಾದ
ಾನ ಂದ ಒಬ ವ ೆ ೕ ಾ ಾಗುವ ೋ ಅದು ಆತನ ‘ ಾನ’ ೆ ಸುತ ೆ. ಭಗವಂತನ
ಮ ಯನು ಮತು ಆ ಾ ೕ ಾಧಕರ ೕಗ ೆಗನುಗುಣ ಾದ ಉ ಾಸ ೆಯ ಭಗವಂತನ
ೇಷ ಗುಣಗಳನು ಉಪ ಷ ನ ೇಳ ಾ ೆ. “ಅಂತಹ ಪರಮಗುಹ ಾದ ಾನವನು ಾನು ನ ೆ
ೇಳ ೇ ೆ” ಎಂ ಾ ೆ ಭಗವಂತ.
ಭಗವಂತ ಚತುಮು ಖ ೆ ೕ ದ ಸಮಸ ಾಸ ದ ಪ ೕಯವನು ಮುಂ ನ ಾಲು ೆ ೕಕಗಳ
(ಚತುಃ ೆ ೕ ೕ ಮೂಲ ಾಗವತ) ವ ಸುತ ೆ. ಈ ೆ ೕಕಗಳ ಾಗವತದ ಾರ ಾ ದು, ಇವ ಾವ ಎಷು
ಬ ೆ ಂದ ಂತ ೆ ಾ ದರೂ ಅಷು ಬ ೆ ಂದ ೆ ೆದು ೊಳ ವಂತಹ ಅಪ ವ ೆ ೕಕಗ ಾ ೆ.

ಅಹ ೕ ಾಸಮ ೆ ೕ ಚ ಾನ ಯ ಸದಸ ಪರ ।
ಪ ಾ ದಹಂ ತ ೕತಚ ೕSವ ೆ ೕತ ೋSಸ ಹ ॥೩೨॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 189


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೯

“ಸೃ ಗೂ ಮುನ ಾರೂ ಇಲ ೇ ಇ ಾಗ ಾ ೆ(ಸ ತಂತ ಾ ೆ). ಮುಂ ೆ ಪ ಳಯ ಾ ಈ ಸೃ


ಾಶ ಾ ಾಗಲೂ ಾ ರು ೇ ೆ(ಸ ತಂತ ಾ ರುವವನು ಾನು) . ಈ ನಡು ನ ಾಲದ , ಇ ೕಗ
ನ ೊ ಂ ೆ ೕನು, ಮುಂ ೆ ಸೃ ಾರ ಾ ಾಗ ಇತರ ೕವಗಳ ಇರು ಾ ೆ( ಾಲದಲೂ
ಾ ೊಬ ೇ ಸ ತಂತ . ಇ ಾ ವ ದೂ ಸ ತಂತ ವಲ.)” ಎಂ ಾ ೆ ಭಗವಂತ. ಭಗವಂತನ ಈ ಾ ನ
ಅಥ : ಸೃ ಗೂ ಮುನ ಮತು ಪ ಳಯದ ನಂತರ ಾವ ೕವರೂ ಇರುವ ಲ ಎಂದಲ. ಈ ಾಗ ೇ
ಅ ೇಕ ಾ ೇ ರುವಂ ೆ: ೕವರೂ ಕೂ ಾ ಅ ಾ ತ ರು. ಆದ ೆ ಅವರು ಸೃ ಗೂ ಮುನ ಮತು
ಪ ಳಯದ ನಂತರ ಸು ಾವ ೆಯ ರು ಾ ೆ. ಾಲದ ೕವ ೆ ಇರ ನ ಅ ವ ಹುಟು ತ ೆ. ಆದ ೆ
ೊ ೆ ೆ ‘ ಾನು ಸ ತಂತ ’ ಎನು ವ ಭ ಯೂ(ಅ ಾನವ ) ಹುಟು ತ ೆ. ಆದ ೆ ಸಮಸ ಾಲದಲೂ
ಭಗವಂತ ೊಬ ೇ ಸ ತಂತ ಮತು ಇತರ ಎಲವ ಆತನ ಅ ೕನ ಾ ರುತ ೆ.

ಆ ಾಯ ಮಧರು ತಮ ಾತ ಯ ಣ ಯದ ಈ ೕ ನ ಾತನು ಬ ಹ ತಕ ದ ಪ ಾಣ
ೆ ೕಕಗ ೆ ಂ ೆಈ ೕ ವ ಾ ೆ:

ಪರಂ ಸ ತಂತ ಂ ನ ।
ೋರ ೕನಂ ಾ ಸೃ ೆ ೕ ಸ ೈವ ಚ ಲ ಾದನು ।
ಅಸ ಸತ ಪ ವೃ ಾ ೇ ೇ ಾ ಗಮ ೇ ।
ಾ ತಂತ ಂ ಾ ೇ ತು ಕಥಂ ಬು ೕಹತಃ ।
ಪ ೕಯ ಾನಮ ತು ತ ಾ ೆ ೇ ಗಮ ಾ ।
ಜ ೆ ೕSಹಂ ಲ ೆ ೕSಹ ನ ಹ ಸಂ ತಃ ।
ಅ ೋ ೕವನಮ ೆ ೕತ ಭ ೇ ೕ ಾ ಸಂ ತ ।
ಅತಃ ಸ ರೂಪ ೇ ೇS ಾ ೆ ೇದ ಶು ಃ ।
ವದತ ೆ ೕಶತಂತ ಾ ಯ ಾSಶಕಸ ಸ ।
ದ ಂ ೇ ತ ಾ ೕ ಾಃ ಾಲಕ ಾ ಕಂ ತ ಾ ।
ಾನ ಾ ಪ ನಃ ಸೃ ಃ ಪ ವ ಕ ಾ ನು ಾ ೕ॥
ಇ ಬ ಹ ತ ೇ । ತ ೕತಚ ಪರಂ ನ ಭವ । ಸ ತಂತ ಂ ನ ॥

ಸೃ ಪ ವ ಮತು ಲಯ ಾಲದ ಭಗವಂತ ೊಬ ೇ ಸ ತಂತ . ಾಲದ ೕವ ೆ ಸ ತಂ ಾ ನುಭವ


ೇವಲ ಅ ಾನ ಂದ ಬರುವ ಭ . ೕ ಾ ಎ ಾ ಾಲದಲೂ ೕವ, ಪ ಕೃ , ಈ ಪ ಪಂಚ, ಎಲವ ಆ
ಭಗವಂತನ ಅ ೕನ.

ಋ ೇSಥ ಂ ಯತ ೕ ೕತ ನ ಪ ೕ ೕತ ಾತ ।
ತ ಾ ಾತ ೋ ಾ ಾಂ ಯ ಾ ಾ ೋ ಯ ಾತಮಃ ॥೩೩॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 190


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೯

ಪ ಕೃ ತ ಪ ಪಂಚದ ರುವ ಾವ ಆ ಭಗವಂತನ ‘ಪ ಂಬ’. ಆದ ೆ ಅದರ ಎಚ ರ


ನಮ ರುವ ಲ. ನಮ ಾ ವ ರುವ ಅ ಾನ ಂ ಾ ‘ಯ ಾಥ ’ ಮು ೋ ರುತ ೆ. ಈ ಜಗತು, ಈ
ಾ , ಎಲವ ಭಗವಂತನ ೆ. ಆದ ೆ ಅದ ಂ ಾ ಅವ ೇನೂ ಪ ೕಜನ ಾಗ ೇ ಲ, ಆಗುವ ದೂ
ಇಲ. ಸೃ ಪ ವ ದ ಅ ಾ ತ ಾದ ೕವರು ಇದರೂ ಕೂ ಾ ಅವ ೆ ಾವ ೇ ೆ ೕರಕತ ಾಗ ೕ,
ಇರ ನ ಅ ಾಗ ೕ ಇರುವ ಲ. ಈ ಾಲದ ಪ ಕೃ ೆ ಬಂಧಕತ ರುವ ಲ, ಗುಣಗಳ
ಕಂಪನ ರುವ ಲ. ಇಂತಹ ಯ ಎಲವ ೕಯ ಾ ಭಗವಂತನ ರುತ ೆ. ಸೃ ಾಲದ
ಭಗವಂತನ ಇ ೆಯಂ ೆ ಷ ಂಪನದ ಕಂಪನ ಆರಂಭ ಾ ಾದ ಹುಟು ತ ೆ. ಾದ ಂದ ರೂಪ
ಹುಟು ತ ೆ. ಈ ಸ ಂದನ ಂದ ಜಗ ನ ಸೃ ಾಗುತ ೆ. ಸು ಾವ ೆಯ ಭಗವಂತನ ಇದೂ ಇಲದಂ ೆ
ಇದ ಎಲವ ದಕೂ ಸೃ ಾ ಾಗ ಒಂದು ಅಥ ಬರುತ ೆ. ಸೃ ರಚ ೆ ಾ ಾಗ ಾ ಯ ಚಟುವ ೆ
ಾ ರಂಭ ಾಗುತ ೆ. ಇ ೆಲವ ಭಗವಂತನ ಇ ೆಯಂ ೆ ಗ ತಬದ ಾ ನ ೆಯುತ ೆ. ಭಗವಂತನ ಈ
ಶ ಗ ತವನು ಅ ಯುವ ಶ ಾ ಾನ ೕವ ರುವ ಲ. ಇ ೆಲವನೂ ಭಗವಂತ ನಮ ೕ ನ
ಾರುಣ ಂದ ಾಡು ಾ ೆ ೕ ೊರತು ಆತ ೆ ಇದ ಂದ ಾವ ಉಪ ೕಗವ ಇಲ.
ಆ ಾಯ ಮಧರು ತಮ ಾತ ಯ ಣ ಯದ ಈ ೕ ನ ಾತನು ಪ ಾಣ ಸ ತ ಈ ೕ
ವ ಾ ೆ:
ಅಥ ವ ವ ಪ ೕಯ ೇ | ನ ಚ ಪರ ಾತ ನ ಥ ವ ಪ ೕಯ ೇ |
ಅಥ ಂ ಪ ೕಜನಮೃ ೇ | ನ ೕವ ಪ ಕೃ ಾ ೕಶ ರ ಾ ಥ ಃ |
ಮುಖ ೋ ಷುಶ ಾ ಾಶ ೇನ ಭಣ ೇ |
ಉಪ ಾರತಸು ಪ ಕೃ ೕ ವ ೆವ ಭಣ ೇ | ಇ ಚ |
ಯ ಾSS ಾ ೋ ೕವಃ |
ಸವ ಂ ಪ ೇ ತಮ ೈವ ತ ೆ ೕ ಭಣ ೇ |
ಯ ೋ ಹ ೇನ ೕ ೇನ ೕವನಂ ನ ಹ ೌ ತತಃ |
ೕವಃ ಪ ಕೃ ರಪ ತ ಯ ೋ ೈವ ಬಂಧಕೃ |
ಕಮ ಾಫಲ ಾತೃ ಾ ಾಲ ಾ ಪ ಾಮ ಾ |
ಯ ಾ ಛತ ಾ ಾ ಾ ಸು ರಥ ಾ ಅ ಸವ ಶಃ |
ರ ೋ ೈವ ಭಣ ಂ ೇ ಏವಂ ಹ ಗ ಾ ಅ |

ಭಗವಂತ ೆ ೕವ ಮತು ಪ ಕೃ ಂದ ಾವ ೇ ಪ ೕಜನ ಇಲ. [ ಾ ೇ ಾದರೂ ಇರುವ ಾದ ೆ


ಆತ ಪರ ಾತ ಎ ಸು ಾ ೆ ೕ?]. ಭಗವಂತನ ಇ ೆಯಂ ೆ ಆತ ೆ ಅ ೕನ ಾ ರುವ ೕವ, ಪ ಕೃ ,
ಮುಂ ಾದವ ಗಳ ಭಗವಂತನ ಾ ಎ ಸುತ ೆ. [ಸಂಸ ತದ ‘ ಾ ಾ’ ಶಬ ೆ ಅ ೇಕ ಅಥ ಗ ೆ.
ಮುಖ ಾ ಭಗವಂತನ ಇ ೆ, ಾನ ಮತು ಮ ಆತನ ಸ ರೂಪಭೂತ ಾದ ಾ ಎ ಸುತ ೆ. ಇನು
ಭಗವಂತನ ಅ ೕನ ಾ ರುವ ಪ ಕೃ ಾ . ಜಡಪ ಕೃ ಯನು ಕೂ ಾ ಾ ಎನು ಾ ೆ]. ಬ ಹ ತಕ ದ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 191


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೯

ೇ ರುವಂ ೆ: ಪ ಪಂಚ ಭಗವಂತನ ದರೂ ಕೂ ಾ ಅದ ಂದ ಆತ ೆ ಾವ ೇ ಪ ೕಜನ ಇಲ ಾದ ಂದ


ಅದು ‘ಅವನ ಇ ಾ’ ಎ ಸುತ ೆ. ೇ ೆ ಛತ ಾ ಗಳ ಇರು ೆಗೂ ರಥದ ಚಲ ೆಗೂ ಸಂಬಂಧ ರುವ ಲ ೕ
ಾ ೇ, ಭಗವಂತ ೆ ೕವ ಂದ ೕವನ ಾಗ ೕ, ಪ ಕೃ ಂದ ಬಂಧನ ಾಗ ೕ, ಕಮ ಂದ ಫಲ ಾಗ ೕ,
ಾಲ ಂ ಾ ಾರ ಾಗ ೕ ಉಂ ಾಗುವ ಲ. ಈ ಾರಣ ಂದ ೕವ-ಪ ಕೃ -ಕಮ - ಾಲಗಳ
ಭಗವಂತನ ದರೂ ಕೂ ಾ ‘ಇ ಾ’ ಎ ಸುತ ೆ.

ಯ ಾ ಮ ಾಂ ಭೂ ಾ ಭೂ ೇಷೂ ಾ ವ ೇಷು ಚ ।
ಪ ಾನ ಪ ಾ ತ ಾ ೇಷು ನ ೇಷ ಹ ॥೩೪॥

“ ೇ ೆ ಪಂಚಮ ಾಭೂತಗಳ ಪ ಂದು ವಸು ನ ಒಳಗೂ ಇದು ೊರಗೂ ಾ ೆ ೕ, ಾ ೇ


ಾನೂ ಕೂ ಾ ಎಲರ ಒಳ ೆ ಅಂತ ಾ ಾ ದೂ ಕೂ ಾ ಎಲವ ದರ ೊರಗೂ ಇ ೇ ೆ” ಎಂ ಾ ೆ
ಭಗವಂತ. ಅಂದ ೆ ಭಗವಂತ ಎಲವ ದರಲೂ ಇ ಾ ೆ ಆದ ೆ ಾವ ದರಲೂ ಇಲ. ಇದನು ಬ ಹ ತಕ ಈ ೕ
ವ ಸುತ ೆ:ಯ ಾ ಮ ಾ ಭೂ ಾ ಶ ೕ ೇಷು ಬ ಸ ಾ । ಏವಂ ಹ ಶ ಭೂ ೇಷು ಬ ಶ ಾ ೇತುತಃ
। ತ ಾ ತ ೊ ೕ ನ ತತ ಶ ೕಚ ೇ ಹ ೕಶ ರಃ’ ಇ ಚ ॥ : ೇ ೆ ಮ ಾಭೂತಗಳ ಶ ೕರದ ಒಳಗೂ
ೊರಗೂ ಇ ೆ ೕ, ಾ ೇ ಭಗವಂತ ಎ ಾ ೕವ-ಜಡಗಳ ಒಳಗೂ ೊರಗೂ ಾ ರುವ ದ ಂದ
ಅವ ಗಳ ಇರುವ ೆಂಬುದೂ ಸತ , ಇಲ ೆಂಬುದೂ ಸತ .

ಏ ಾವ ೇವ ಾಸ ಂ ತತ ಾಸು ಾSSತ ನಃ ।


ಅನ ಯವ ೇ ಾ ಾ ಂ ಯ ಾ ಸವ ತ ಸವ ಾ ॥೩೫॥

ಈ ಂ ೆ ೇ ದ ಾ ನ ಂ ೆ ಾಢ ಾದ ತತ ಾನ ೆ. ಆದ ೆ ಭಗವಂತನ ಯ ಾವ ಾದ ಅ ವ ೇಕು
ಎನು ವವರು ಇಷು ಷಯಗಳನು ಅ ರ ೇಕು: ಭಗವಂತ ‘ಅನ ಯ’ ಮತು ‘ಅ ೇಕ’. ಅಂದ ೆ ಆತ ಪ ಪಂಚ
ಇರು ಾಗಲೂ, ಇಲ ೇ ಇರು ಾಗಲೂ ಇರುವವನು. ಎ ಾ ಾಲ- ೇಶಗಳ , ಈ ಪ ಪಂಚ ಇರ ೕ, ಇಲ ೇ
ಇರ ೕ, ಾರು ಸ ಾ ಸ ತಂತ ಾ ರು ಾ ೋ ಆತ ೇ ‘ ೇವರು’. ಪ ಪಂಚದ ಾವ ದೂ ಾಶ ತವಲ.
ೕವ-ಜಡಗಳ ರೂಪವನು ಪ ೆದು ವ ಕ ಾಗುತ ೆ, ರೂಪ ಾಶ ಾ ಪರ ಾಣು ಾ ಅವ ಕ ಾಗುತ ೆ.
ಆದ ೆ ಎ ಾ ೇಶ- ಾಲದ ಾಶ ಾಗ ೇ ಉ ಯುವ ಏಕ ಾತ ತತ ಆ ಭಗವಂತ.
ಈ ೕ ಚತುಮು ಖ ೆ ಉಪ ೇಶ ೕ ದ ಭಗವಂತ: “ ನ ೆ ಸತ ವನು ೇ ೇ ೆ. ಸೃ ಯ ರಹಸ
ನ ೕಗ ತು. ಇನು ೕನು ಸೃ ಾಯ ವನು ಮುಂದುವ ಸು” ಎಂದು ೇ ಅದೃಶ ಾಗು ಾ ೆ.

ಅಂತ ೇಂ ಾ ಾ ಯ ಹರ ೕSವ ಾಂಜ ಃ ।


ಸವ ಭೂತಮ ೕ ಶ ಂ ಸಸ ೇ ದಂ ಸ ಪ ವ ವ ॥೩೮॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 192


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೯

ೊರಗ ೆ ಾಣುವ ರೂಪವನು ಭಗವಂತ ಅಂತ ಾ ನ ೊ ಾಗ, ಸವ ಭೂತಮಯ ಾದ ಚತುಮು ಖ


ಬಹ ಭಗವಂತ ೆ ನಮಸ , ಭಗವಂತನ ಇ ೆಗನುಗುಣ ಾ , ಪ ವ ಕಲ ದಂ ೆ ೕ ಸಮಸ ಜಗತನು
ಸೃ ಸು ಾ ೆ. [ಸವ ಭೂತಮಯ ಎನು ವ ‘ಮ ಾ’ ಎಂದ ೆ ‘ಪ ಾನ’ ಎಂದಥ . ಆದ ಂದ ಸವ ಭೂತಮಯ
ಎಂದ ೆ ಸಮಸ ೕವ ಾತಗ ೆ ಉತಮ ಾದವನು( ೕ ತಮ ಾದ ಚತುಮು ಖ) ಎಂದಥ ]. ಈ ೕ
ಸೃ ಾಯ ದ ೊಡ ದ ಚತುಮು ಖ ದಲು ನವಪ ಾಪ ಗಳನು ಮತು ೊ ೆ ೆ ಾರದರನು ಸೃ
ಾಡು ಾ ೆ.
ಾ ಾಂ ಷು ೋ ಾ ೕಶಸ ಮ ಾಮು ಃ ।
ಮ ಾ ಾಗವ ೋ ಾಜ ತರಂ ಪಯ ೋಷಯ ॥೪೧॥

ಸ ಾ ಭಗವಂತನ ಾ ನದ ರತ ಾ ರುವ ಚತುಮು ಖನ ಪ ತ ಬ ಹ ಾ ಾರದ ೆ ಒ ಸಮಸ


ಮ ಗಳ ಈಶ ಾದ( ಾ ೕಶ), ಭಗವಂತನ ( ಷು ನ) ಮ ಯನು ಯ ೇಕು ಎನು ವ
ಆ ೆ ಾ ತಂ ೆ. ೕ ಾ ಅವರು ಸಮಸ ಭಗವದ ಕರ ೇ ಯ ಾದ ತನ ತಂ ೆ ಚತುಮು ಖನ ತಮ
ಬಯ ೆಯನು ೋ ೊಳ ಾ ೆ. ಆಗ ಚತುಮು ಖ ಾಗವತವನು ಾರದ ೆ ಉಪ ೇ ಸು ಾ ೆ.

ಾರದಃ ಾ ಹ ಮುನ ೕ ಸರಸ ಾ ಸ ೇ ನೃಪ ।


ಾ ಯ ೇ ಬ ಹ ಪರಮಂ ಾ ಾ ಾ ತ ೇಜ ೇ ॥೪೪॥

ಚತುಮು ಖ ಂದ ಉಪ ೇ ಸಲ ಟ ಮೂಲ ಾಗವತವನು ಾರದರು ಸರಸ ೕ ನ ೕರದ ಅ ತ


ೇಜ ಾದ ೇದ ಾ ಸ ೆ ಉಪ ೇ ಸು ಾ ೆ. ೇದ ಾ ಸರು ಈ ಾಗವತವನು ಾರ ಾ ರಚ ೆ
ಾ ಮುಂ ೆ ತಮ ಪ ತ ರು ಾ ವ ಾ ಶು ಾ ಾಯ ೆ ಉಪ ೇ ಸು ಾ ೆ.
ೇದ ಾ ಸರು ಭಗವಂತನ ಅವ ಾರ. ಆದ ೆ ೋಕದ ಯಮಕ ನುಗುಣ ಾ , ಗುರು ಪರಂಪ ೆಯಂ ೆ ಅವರು
ಾರದ ಂದ ಉಪ ೇಶ ಪ ೆದು ಾಗವತ ರಚ ೆ ಾ ದರು. ತನ ಯ ಭಕ ಾದ ಾರದರ ೕ ಯನು
ಪ ಪಂಚದ ಮುಂ ೆ ೆಳ ಸಲು ಇದು ಭಗವಂತ ಾ ದ ೕ ಾ ಾಟಕ. [ಹ ಾ ಾ ರೂ ೇಣ
ಸವ ೋಽ ಸ ಯಂ ಪ ಭುಃ । ಶೃ ೋ ಾರ ಾ ೊ ೕ ೕ ಾ ೖ ಾಂ ಪ ದ ೕ ॥ ಭಗವಂತ
ಾ ಾ ಅವ ಾರಗಳ ಯೂ ಸ ಯಂ ಸವ ಶಕ-ಸವ ಾ ದರೂ ಸಹ, ಅಸುರ ೕಹ ಾ ,
ಾರ ಾ ಗ ೆ ೕ ಯನು ತರುವ ದ ಾ ಅವ ಂದ ಉಪ ೇಶ ೇಳ ಾ ೆ ಎಂ ೆ ಾ ಾ ಪ ಾಣ].

ಯದು ಾಹಂ ತ ಾ ಪೃ ೊ ೕ ೈ ಾ ಾ ಪ ರು ಾ ದ ।
ಯ ಾSS ೕ ತದು ಾ ಾ ೆ ೕ ಪ ಾ ನ ಾ ಂಶ ಕೃತ ಶಃ ॥೪೫॥

ಇ ಪ ೕ ತನ ಪ ೆಗ ೆ ಉತ ಸು ರುವ ಶು ಾ ಾಯ ರು ೇಳ ಾ ೆ: “ಚತುಮು ಖನ


ಅಂತ ಾ ಾದ ಭಗವಂತ ಂದ ಈ ಜಗತು ೇ ೆ ಸೃ ಾ ತು ಎನು ವ ದನು ೕನು ಯಬಯ ೆ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 193


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೯

ಅದ ೆ ಉತರ ರೂಪ ಾ ಾಗೂ ೕನು ೇ ದ ಇತರ ಎ ಾ ಪ ೆ ಗ ೆ ಉತರ ರೂಪ ಾ , ಾನು ನನ


ತಂ ೆ ೇದ ಾ ಸ ಂದ ಉಪ ೇ ಸಲ ಟ ಾಗವತವನು ನ ೆ ಉಪ ೇ ಸು ೇ ೆ” ಎಂದು. [ಚತುಮು ಖ
ಬ ಹ ನನು ಾ ಎಂದು ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ಾ ಾ ಆತನ ಅಂತ ಾ ಹ ಯನು ಇ ‘ ೈ ಾಜ’ ಎಂದು
ಸಂ ೋ ಾ ೆ. ಾ ಬ ಾ ಸುಮು ಷ ಸದತಃ ಪರ ೕ ಯತಃ| ಅ ೋ
ೈ ಾಜ ೆ ೕನ ಾಹು ೕಶತ ೋ ಾ ॥ ಇ ಬೃಹತ ಂ ಾ ಾ ॥]

॥ಇ ೕಮ ಾ ಗವ ೇ ಮ ಾಪ ಾ ೇ ೕಯಸ ಂ ೇ ನವ ೕS ಾ ಯಃ ॥
ಾಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ಒಂಬತ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮು ತು

*********

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 194


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೧೦

ದಶ ೕS ಾ ಯಃ

ಪ ಾಣದ ದಶ ಲ ಣಗಳ

ೕಶುಕ ಉ ಾಚ--
ಅತ ಸ ೋ ಸಗ ಶ ಾನಂ ೕಷಣಮೂತಯಃ ।
ಮನ ಂತ ೇ ಾನುಕ ಾ ೋ ೋ ಮು ಾಶ ಯಃ ॥೦೧॥

ದಶಮಸ ಶುದ ಥ ಂ ನ ಾ ಾ ಹಲ ಣ ।
ವಣ ಯಂ ಮ ಾ ಾ ನಃ ಶು ೇ ಾ ೇ ನ ಾಂಜ ಾ ॥೦೨॥

‘ಪ ಾಣಂ ದಶಲ ಣಂ’ ಎನು ವ ಾತನು ಾವ ೇ ೇ ೆ. ಇ ಾಗವತವನು ಪ ೕ ತ ೆ ಉಪ ೇ ಸುವ


ಮುನ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಪ ಾಣದ ಹತು ಪ ಮುಖ ಲ ಣಗಳನು ಆತ ೆ ವ ರುವ ದನು ಾಣು ೇ ೆ. ಸಗ ,
ಸಗ , ಾನ, ೕಷಣ, ಊ , ಮನ ಂತರ, ಈಶಕ ಾ, ೋಧ, ಮು ಮತು ಆಶ ಯ. ಇವ ಪ ಾಣದ
ದಶಲ ಣಗಳ . ‘ಆಶ ಯ’ ಎಂದ ೆ ಸಮಸ ೕವ ಾತಗ ಗೂ ಆಶ ಯಭೂತ ಾದ ಭಗವಂತ ಎಂದಥ . ಇಂತಹ
ಭಗವಂತನ ಅ ವ ಮೂ ಸುವ ದ ೆ ಪ ರಕ ಾ ೕ ಇತರ ಒಂಬತು ಲ ಣಗ ರುವ ದು. ಅಂದ ೆ ಒಂಬತು
ಷಯಗ ರುವ ದು ಹತ ೆಯದನು ಯುವ ದ ಾ . ಈ ೕ ಹತು ಲ ಣಗಳ ಳ ಪ ಾಣ
ಮ ಾಪ ಾಣ ೆ ಸುತ ೆ.

ಭೂತ ಾ ೆ ೕಂ ಯ ಾಂ ಜನ ಸಗ ಉ ಾಹೃತಃ ।
ಬ ಹ ೋ ಗುಣ ೈಷ ಾ ಸಗ ಃ ೌರುಷಃ ಸ ತಃ ॥೦೩॥

(೧-೨). ಸಗ - ಸಗ : ಈ ಬ ಾ ಂಡ ಸೃ ಾಗುವ ದಲು ಬ ಾ ಂಡದ ಮೂಲದ ವ ಗಳ ಸೃ ಾ ತು.


ಇದನು ಸೂ ಸೃ ಎನು ಾ ೆ. ಪಂಚಭೂತಗಳ , ಪಂಚತ ಾ ೆ ಗಳ , ಪಂಚ ಾ ೇಂ ಯಗಳ , ಪಂಚ
ಕ ೕ ಂ ಯಗಳ ಮತು ಪಂಚ ಧದ ಅಂತಃಕರಣ ಎನು ವ ಪಂಚಕಗಳ ಸೃ ಬ ಾ ಂಡ ಸೃ ೆ
ಪ ವ ಾ ಾ ನ ೆದ ಸೃ . ಇದ ೆ ೕ ‘ಸಗ ’ ಎನು ಾ ೆ. ಈ ಎ ಾ ಮೂಲದ ವ ಗ ಂದ ಮುಂ ೆ ಸೃ ಯ
ಾರ ಾ ತು. ಅದನು ‘ ಸಗ ’ ಎನು ಾ ೆ. ೋಕಗಳ ಸೃ , ೋಕದ ೕ ಗಳ ಸೃ ಇ ೆಲವ
‘ ಸಗ ’. ಇದನು ಇ ‘ ೌರುಷಃ ಸ ತಃ’ ಎಂದು ಕ ೆ ಾ ೆ. ಮೂಲತಃ ಪ ರುಷ ಎಂದ ೆ ಭಗವಂತ. ೕವ
ಕ ಾ ಾ ಾದ ಚತುಮು ಖನನೂ ಕೂ ಾ ‘ಪ ರುಷ’ ಎನು ಾ ೆ. ೕವ ಾತವ ಕೂ ಾ ಪ ರುಷ
ಶಬ ಾಚ . ೕ ಾ ಪ ರುಷ ಂ ಾದ ಪ ರುಷ ಸೃ - ೌರುಷಃ ಸ ತಃ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 195


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೧೦

ಒ ನ ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ: ಬ ಾ ಂಡ ಾ ಣದ ಪ ವ ಾ ಾ ಸೂ ಸೃ ಾ ತು. ನಂತರ


ಬ ಾ ಂಡ ಸೃ ಾ ತು. ಸೃ ಾದ ಬ ಾ ಂಡದ ಒಳ ೆ ಗುಣಗಳ ೈಷಮ ಂದ ಸೃ
ಾರ ಾ ತು. ಇ ೆಲವ ದರ ವರ ೆಯನು ನಮ ೆ ಾಗವತ ೕಡುತ ೆ. ಾವ ಭಗವಂತನನು
ಯ ೇ ಾದ ೆ ಆತನ ಸೃ ಯ ಬ ೆ ೆ ಯ ೇ ೇಕು. ಪ ಾಣದ ನ ಸಗ ಮತು ಸಗ ನಮ ೆ ಆ
ವರ ೆಯನು ೕಡುತ ೆ.

ೈ ಕುಂಠ ಜಯಃ ೕಷಣಂ ತದನುಗ ಹಃ ।


ಮನ ಂತ ಾ ಸದ ಾ ಊತಯಃ ಕಮ ಾಸ ಾಃ ॥೦೪॥

(೩-೪). - ೕಷಣ: ಾನ ಅಥ ಾ ‘ ’ ಎಂದ ೆ ಸೃ ಾದ ಪ ಪಂಚವನು ಅದರ ಇರು ೆಯ


ಯಮದ ಟು ಸಂರ ಸುವ ದು ಎಂದಥ . ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ರ ಾ ರಂತಹ ೈತ ರು ಸೃ ವ ವ ೆಯನು
ೆ ಸಲು ಪ ಯ ಾಗ, ಭಗವಂತ ಅವ ಾರರೂ ಾ ಬಂದು ಅವರನು ಸಂ ಾರ ಾ , ಸೃ ಯನು ತನ
ಯಮದಂ ೆ ಯ ಾ ಯ , ಧಮ ರ ೆ ಾ ‘ ೕ ಸು’ ಾ ೆ. ಒಂದು
ಬಲ ಾಯ ಾದ ೆ(ದುಷ ಗ ಹ ಾದ ೆ), ಇ ೊ ಂದು ಾನ ಾಯ ( ಷ ರ ಣ/’ ೕಷಣ’). ಮತ , ಕೂಮ ,
ವ ಾಹ, ನರ ಂಹ, ಪರಶು ಾಮ, ಾಮ ಇ ಾ ಅವ ಾರಗಳ ಬಲ ಾಯ ಾ ನ ೆದ ಭಗವಂತನ
ಅವ ಾರಗ ಾದ ೆ, ದ ಾ ೆ ೕಯ, ಕ ಲ, ೇದ ಾ ಸ, ಇ ಾ ಅವ ಾರಗಳ ಾನ ಾಯ ಾ ನ ೆದ
ಅವ ಾರಗ ಾ ೆ. ೕಕೃ ಾ ಾ ಾರ ಾನ ಮತು ಬಲ ಾಯ ೆರಡನೂ ಾ ದ ಅಪ ವ ಅವ ಾರ.
ಪ ಾಣ ನಮ ೆ ಭಗವಂತನ ಈ ಎ ಾ ಅವ ಾರಗಳ ವರ ೆಯನು ೕ ಭಗವಂತನ ಬ ೆ ನ ಅ ವನು
ೕಡುತ ೆ.
(೫-೬). ಮನ ಂತರ ಮತು ಊ : ಪ ಾಣಗಳ ‘ಮನ ಂತರ’ದ ಕ ೆಯನು ಾವ ಾಣು ೇ ೆ. ನಮ ೆ
ದಂ ೆ ಒಂದು ನಕಲ ದ ಒಟು ಹ ಾಲು ಮನ ಂತರಗ ೆ. ಮನ ಂತರದ ಮೂಲಪ ರುಷನನು ‘ಮನು’
ಎಂದು ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ಪ ಸುತ ಾಲ ೆಯ ರುವ ಮನ ಂತರ ‘ ೈವಸ ತ ಮನ ಂತರ’. ಸೂಯ ಪ ತ ಾ ದ ೇವ
ಮನು ೇ ಈ ಮನ ಂತರದ ಒ ೆಯ. ಾವ ಾವ ಮನ ಂತರದ ಾವ ಾವ ಮನುಗಳ ಮತು ಅವರ
ವಂಶದ ಬಂ ರುವ ಋ ಗಳ ೋಕ ೆ ಾವ ಾವ ೕ ಧಮ ೋಧ ೆ ಾ ದರು/ ಾಡು ಾ ೆ
ಎನು ವ ದನು ಪ ಾಣದ ಬರುವ ಮನ ಂತರದ ಕ ೆ ವ ಸುತ ೆ.
‘ಊತಯಃ’ ಎಂದ ೆ ‘ ೕವ’ರುಗಳ ಅ ಾ ಕಮ ಗಳ ಮತು ಸಂ ಾ ರಗಳ . ನಮ ಇಂ ನ ೕವನಕ ಮದ
ಂ ೆ ಪ ವ ಜನ ಗಳ ಸಂ ಾ ರ ೆ ೆದು ೊಂ ರುತ ೆ. ೆಲ ಂ ನ ಜನ ದ ಸಂ ಾ ರ
ಾಗೃತ ೊಳ ತ ೆ. ನಮ ಮನಸು ಂ ೆ ಅನುಭ ದನು ೆನ ೊಂಡು ಈ ಜನ ದ ಅದ ೆ ೇ ಾದ
ಚಟುವ ೆಗಳನು , ಆಕಷ ೆಗಳನು ಸೃ ಾ ೊಳ ತ ೆ. ಇಂತಹ ಸಂ ಾ ರಗಳ ತ ಣವನು ಾಗವತ
ನಮ ೆ ೕಡುತ ೆ.[ಉ ಾಹರ ೆ : ಗ ೇಂದ ೆ ತನ ಪ ವ ಜನ ದ ಸಂ ಾ ರ ಾಗೃತ ೊಂಡು ಆತ
ಭಗವಂತನನು ಸ ೕ ಪ ೆದ ಕ ೆಯನು ಾವ ಗ ೇಂದ ೕ ಪ ಸಂಗದ ಾಣು ೇ ೆ].

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 196


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೧೦

ಅವ ಾ ಾನುಚ ತಂ ಹ ೇ ಾ ಾ ನುವ ಾ ।
ಪಂ ಾ ೕಶಕ ಾಃ ೕ ಾ ಾ ಾ ಾ ೋಪಬೃಂ ಾ ॥೦೫॥

(೭). ಈಶಕ ಾ: ಭಗವಂತ ಾವ ಾವ ಮನ ಂತರದ ಏ ೇನು ರೂಪ ಾ ಏ ೇನು ೕ ೆಗಳನು


ೋರು ಾ ೆ ಮತು ಆತನ ಅನುವ ಗ ಾ ೇವ ೆಗಳ , ಋ ಗಳ , ಚಕ ವ ಗಳ ಭೂ ಯ ಏ ೇನು
ಾ ದರು ಎನು ವ ಕ ೆ ೕ ಈಶಕ ಾ. ಇ ೆಲವನೂ ಾವ ಾಗವತದ ಾಣು ೇ ೆ. ಬ ೆಬ ೆಯ
ಉ ಾ ಾ ನಗಳ , ಬ ೆಬ ೆಯ ಇ ಾಸವನೂ ಳ ೊಂಡ, ಆ ಾ ಮನ ಂತರದ ಆ ರತಕ ಭಗವಂತನ ಮತು
ಭಗವ ಭಕರ ಕ ೆ ಇ ಾ ೆ.

ೋ ೋS ಾ ನುಶಯನ ಾತ ನಃ ಸಹ ಶ ಃ।


ಮು ಾ Sನ ಾರೂಪಂ ಸ ರೂ ೇಣ ವ ವ ಃ ॥೦೬॥

(೮-೯). ೋಧ ಮತು ಮು : ಬದು ಂದ ಕಳ ೊಳ ವ ಪ ಳಯದ ಕ ೆಯನು ೋಧ ಎನು ಾ ೆ. ಪ ಳಯ


ಾಲದ ಾನ-ಸ ರ ೆಯನು ಕ ೆದು ೊಂಡು, ೕವರು ಭಗವಂತನ ಉದರದ ಸು ಾವ ೆಯ ರು ಾ ೆ. ಈ
ೕ ಇರುವ ೕವರ ೆಲವರು ಮ ೆ ಸಂ ಾರದ ಹು ಬರು ಾ ೆ. ಇನು ೆಲವರು ೕ ವನು
ಪ ೆಯು ಾ ೆ. ಈ ನಮ ರೂಪ ನಮ ಜರೂಪವಲ. ನಮ ಮೂಲರೂಪ ಾ ಾನಂದ ಾಯ ಾದುದು.
ಜಡರೂಪವನು ಾಶ ತ ಾ ಕಳ ೊಂಡು ಾ ಾನಂದರೂಪದ ೆ ೆ ೊಳ ವ ದು ಮು .

ಆ ಾಸಶ ೋಧಶ ಯತಸ ತ ಯ ೕಯ ೇ ।


ಸ ಆಶ ಯಃ ಪರಂ ಬ ಹ ಪರ ಾ ೆ ಶಬ ೇ ॥೦೭॥

(೧೦) ಆಶ ಯ: ಈ ಜಗ ೆ ಾ ಆಶ ಯ ಾದ, ಜಗ ನ ಸೃ - -ಸಂ ಾರಗಳನು ೊಡತಕ ಂತಹ ಶ


ಾವ ದು ಎಂದು ಂತ ೆ ಾಡುವ ದನು ಆಶ ಯ ಎನು ಾ ೆ. ಾವ ದನು ಪರಂಬ ಹ , ಪರ ಾ ಾ ,
ಇ ಾ ಾ ಾಸ ಗಳ ಉ ೇ ಾ ೊಡುತ ೕ ಅದನು ‘ಆಶ ಯ’ ಎನು ಾ ೆ.

ಬ ಾ ಂಡ ಸೃ

ಆ ಾ ೋ ಯಃ ಪ ರುಷಃ ೋS ಾ ೇ ಾ ೈ ಕಃ ।


ಯಸ ೊ ೕಭಯ ೇದಃ ಸ ಸ ೋ ಾ ೌ ಕಃ ॥೦೮॥

ಈ ೆ ೕಕ ೕ ೊ ೕಟ ೆ ಅಥ ಾಗದ ಒಗ ನರೂಪದ ೆ. ಇ ೇಳ ಾ ೆ:“ಅ ಾ ತ ಪ ರುಷ ೊಬ ಾ ೆ.


ಅವ ೇ ಅ ೈ ಕ ಪ ರುಷ. ಈ ಇಬ ರು ಪ ರುಷರು ಪ ಚಯ ಾಗುವ ದು ಅ ೌ ಕ ಪ ರುಷ ಂದ” ಎಂದು.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 197


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೧೦

ಇದು ನಮ ತ ಅನುಭವ ೆ ಬರುವ ಭಗವಂತನ ಮೂರು ಅಂಶಗಳ (aspects). ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಾವ


ಕ ಂದ ೋಡು ೇ ೆ. ಇ ನಮ ಕ ೊಳ ೆ ಂ ರುವ ಭಗವಂತ ಆ ಾ ತ ಪ ರುಷ ಾದ ೆ, ಸೂಯ ನ
ಂತು ೆಳಕು ಾ ರುವ ಭಗವಂತ ಆ ೈ ಕಪ ರುಷ ಮತು ನಮ ಮುಂ ರುವ ವಸು ೆ ರೂಪ ೕಡುವ
ಭಗವಂತ ಆ ೌ ಕ ಪ ರುಷ. ಭಗವಂತ ನಮ ೆ ಕಣನು ೊಟ , ಕ ನ ಮುಂ ೆ ಾಣುವ ರೂಪವ ಟ , ಅದನು
ೋಡಲು ೆಳಕನು ೊಟ . ೕ ೆ ಈ ಮೂರು ಬ ೆ ಂದ (ಆ ಾ ಕ, ಆ ೈ ಕ ಮತು ಆ ೌ ಕ) ಸಮಸ
ವ ವ ಾರಗಳನೂ ನ ೆಸುವ ಭಗವಂತ ‘ಆಶ ಯಃ’.

ಏತ ೇಕತ ಾ ಾ ೇ ಯ ಾ ೋಪಲ ಾಮ ೇ ।
ತಯಂ ತತ ೕ ೇದ ಸ ಆ ಾ ಾಶ ಾಶ ಯಃ ॥೦೯॥

ಆ ಾ ಕ, ಆ ೈ ಕ ಮತು ಆ ೌ ಕ ಈ ಮೂರರ ಾವ ೇ ಒಂದು ಇಲ ದರೂ ನಮ ೆ ಅ ವ


ಬರುವ ಲ. ಆದ ೆ ಈ ಮೂರೂ ಇದೂ ಾವ ಅ ವ ಾರ ೇ ಇರುವ ಯ ( ಾ /ಸು ಾವ ೆ)
ಎಲವನೂ ಯಬಲವ ೇ ಪರ ಾತ . ಅಂದ ೆ: ೕವ ಸುಪ ಾ ರು ಾಗ ಾನು ಸುಪ ಾಗ ೇ ಎಲವನೂ
ಾಣು ರು ಾ ೆ ಆ ಭಗವಂತ. ಇದ ೆ ೕ ಶು ೕ ೆ ೇ ೆ: ಸು ಾವ ಯಃ ಸವ ಂ ೇ ೕ ಾ ಾಂ ಸ
ಪರಃ। ‘ಸ ೆ ೕನ ಾ ೕರಮ ಪ ಹ ಾ ಸುಪಃ ಸು ಾನ ಾಕ ೕ ’ ಇ ಶು ೇಃ ।
ಸು ಾ ಶ ಾ ಾಮ ಾ ಶ ಯಃ ।

ಪ ರು ೋSಣಂ ದ ಯ ಾ ೌಸ ಗ ತಃ ।
ಆತ ೋSಯನಮ ಚನ ೕS ಾ ೕಚು ಃ ಶು ೕಃ ॥೧೦॥

ಾಸ ಾ ೕ ಸ ಸೃ ಾ ಸು ಸಹಸ ಪ ವತ ಾ ।
ೇನ ಾ ಾಯ ೋ ಾಮ ಯ ಾಪಃ ಪ ರು ೋದ ಾಃ ॥೧೧॥

ಚತುಮು ಖ ಗೂ ದಲು ಭಗವಂತ ಸೂ ರೂಪದ ಬ ಾ ಂಡ ಸೃ ಾ ರುವ ಷಯವನು ಈ ಂ ೆ


ೋ ೇ ೆ. ಸೃ ಯ ಪ ವ ದ ಭಗವಂತ ಮೂರು ರೂಪಗಳನು ಧ ದ. ಪ ಥಮಂ ಮಹತ ಷು ಃ, ೕಯಂ
ಅಂಡ ಸಂ ತಂ, ತೃ ೕಯಂ ಾ ಾಂ ೇ ೇ. ಬ ಾ ಂಡ ಸೃ ೆ ಾರಣ ಾದುದು ದಲ ೇ ಪ ರುಷರೂಪ,
ಬ ಾ ಂಡ ಸೃ ಾ ಅದರ ತುಂ ರುವ ದು ಎರಡ ೇ ಪ ರುಷರೂಪ ಮತು ಬ ಾ ಂಡದ ಂ ಾಂಡ
ಸೃ ಾ ಂ ಾಂಡ ೊಳ ೆ ತುಂ ರುವ ದು ಭಗವಂತನ ಮೂರ ೇ ಪ ರುಷರೂಪ. ಈ ೕ ನ ೆ ೕಕದ
ಬ ಾ ಂಡ ೊಳ ೆ ತುಂ ರುವ ಎರಡ ೇ ಪ ರುಷ ರೂಪದ ವರ ೆಯನು ಾಣು ೇ ೆ. ಬ ಾ ಂಡ ೊಳ ೆ
ತುಂ ದ ಭಗವಂತ ಬ ಾ ಂಡವನು ಚತುದ ಶ ಭುವನಗ ಾ ಂಗಡ ೆ ಾ ಪ ಕಟ ೊಂಡನಂ ೆ. ಈ ೕ
ಪ ಕಟ ೊಂಡ ಭಗವಂತ ತನ ೆ ಾ ಂ ಸಲು ಸಳವನು ಬಯ ೕರನು ಸೃ ಾ ಅದರ ಾಸ ಾ ದ.
ಅಂದ ೆ ೕ ನ ಭಗವ ಶ ತುಂ ತು. ಅಂಥಹ ಶುದ ಾದ ೕ ನ ಭಗವಂತ ಸಹ ಾ ರು ವಷ ಗಳ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 198


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೧೦

ಾಲ(ನಮ ಗಣ ೆಯಂ ೆ) ಮಲ ದ. ಈ ೕ ಾಶ ಲದ ಭಗವಂತ ಂದ(ನರ ಂದ) ಹು ದ ೕರನು ಾ ಾ


ಎಂದೂ, ಅಂಥಹ ಾರದ ಾ ಸುವ ಭಗವಂತನನು ಾ ಾಯಣ ಎಂದೂ ಾ ಗಳ ಕ ೆಯು ಾ ೆ.
ದ ವ ಂ ಕಮ ಚ ಾಲಶ ಸ ಾ ೕ ೕವ ಏವ ಚ ।
ಯದನುಗ ಹತಃ ಸಂ ನ ಸಂ ಯದು ೇ ಾ ॥೧೨॥

ಪ ೕ ತ ೆ ಾಗವತ ಉಪ ೇಶ ಾಡು ರುವ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಇ ಒಂದು ಮಹತ ದ ಷಯವನು ನಮ


ಮುಂ ೆ ೆ ೆ ಾ ೆ. ಜಗ ನ ಸೃ ಾಡಲು ಭಗವಂತ ಾವ ಾವ ವಸುಗಳನು ಬಳಸು ಾ ೆ ಎನು ವ
ಷಯ ಈ ೆ ೕಕದ ೆ. “ಭಗವಂತ ತನ ಅ ೕನ ಾ ರುವ ದ ವ , ಕಮ , ಾಲ , ಸ ಾವ ಮತು ೕವರನು
ಬಳ ಸೃ ಾಡು ಾ ೆ” ಎಂ ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು. ೕವಗ ೆ ಅವ ಗಳ ೇ ಆದ ಸ ಾವ ೆ. ಆ
ಸ ಾವ ೆ ತಕ ಂ ೆ ೕವದ ಕಮ ನ ೆಯುತ ೆ. ೕವಗಳ ಾಪ-ಪ ಣ ಗಳ ಪಕ ಾಗುವ ಾಲ ಬಂ ಾಗ
ಅದಕ ನುಗುಣ ಾ ಮಣು- ೕರು- ೆಂ ಂ ಾದ(ದ ವ ಂ ಾದ) ಸೂಲ ಶ ೕರವನು ೕವ ಭಗವಂತ ಂದ
ಪ ೆಯು ಾ ೆ.
ೕ ನ ಾ ಂದ ನಮ ೆ ಸ ಷ ಾ ಯುವ ೇ ೆಂದ ೆ: ಅನಂತ ೕವದ ಹರವ ಅನಂತ ಾಲದ
ರಂತರ ಾ ರುತ ೆ. ಆತ ಎಂ ೆಂ ಗೂ ಅಜ ಾಮರ. ಪ ಂದು ೕವ ೆ ಅದರ ೇ ಆದ
ಸ ಾವ ರುತ ೆ. ೕವ ಒಂದು ೕಜದಂ ೆ. ಭಗವಂತ ಒಬ ೋಟ ಾರನಂ ೆ. ಆತ ಈ ಪ ಪಂಚ ೆಂಬ
ೋಟವನು ಸೃ ಾ , ೕವವನು ಆ ೋಟದ ಅದ ೊ ಂದು ಅ ತ ವನು ೊಡು ಾ ೆ. ಆಗ ೕವದ
ಇರ ೆ ಒಂದು ಅಥ ಬರುತ ೆ. ಪ ಂದು ೕವ ತನ ಸ ಾವಕ ನುಗುಣ ಾ ಈ ಪ ಪಂಚದ
ೆ ೆಯುತ ೆ. ಒಂದು ೕವದ ಸ ಾವ ಇ ೊ ಂದು ೕವದ ಸ ಾವ ಂತ ನ . ಈ ಾರಣ ಂ ಾ ಈ ಪ ಪಂಚ
ಇ ೊ ಂದು ೈ ದ ಪ ಣ .

ಚತುಮು ಖನ ಸೃ

ಏ ೋ ಾ ಾತ ಮ ಚ ೕಗತ ಾ ಸಮು ತಃ ।


ೕಯ ಂ ರಣ ಯಂ ೇ ೕ ಾಯ ಾ ವ ಸೃಜ ಾ ॥೧೩॥

ಅ ೈವಮ ಾ ಾ ತ ಮ ಭೂತ ಪ ಭುಃ ।


ಪ ನಸ ೌರುಷಂ ೕಯ ಂ ಾS ದ ತ ತಚ ಣು ॥೧೪॥

ಭಗವಂತನ ಸೃ ಪ ಯನು ನಮ ೆ ಅಥ ಾಗುವಂ ೆ ಾ ಾ ಕ ಾ ಶು ಾ ಾಯ ರು


ವ ರುವ ದನು ಾ ಾಣು ೇ ೆ. ಅ ಾಧ ಾದ ೕ ನ ೕ ೆ ಮಲ ದ ಭಗವಂತ ಸೃ ಾಡ ೇ ೆಂದು
ಇ ಾ ಾನಂದಮಯ ಾದ ತನ ೕಯ ಂದ ಚತುಮು ಖನನು ಸೃ ದ. ೕ ೆ ಸೃ ಾದ
ಚತುಮು ಖ ೆ ಮೂರು ರೂಪಗಳನು ಭಗವಂತ ೕ ದ. ಚತುಮು ಖ ೆ ದಲು ಅ ಭೂತ ಾ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 199


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೧೦

ಬ ಾ ಂಡದ ಶ ೕರ ಬಂತು. ಅ ಾ ತ ಾ ಆತ ೕವ ಕ ಾ ಾ ಎ ದ. ಅ ೈವ ಾ ಸತ ೋಕದದ


ಒ ೆಯ ಚತುಮು ಖ ಾದ.
ಅಂತಃ ಶ ೕರ ಆ ಾ ೇ ಪ ರುಷಸ ೇಷ ತಃ ।
ಓಜಃ ಸ ೋ ಬಲಂ ಜ ೇ ತತಃ ಾ ೋ ಮ ಾನಭೂ ॥೧೫॥

ಅನು ಾ ಣಂ ಯಂ ಾ ಾಃ ಾ ಣಂತಂ ಸವ ಜಂತುಷು ।


ಅ ಾನಂತಮ ಾನಂ ನರ ೇವ ಾನು ಾಃ ॥೧೬॥

ಾ ೇನ ಪ ಾ ುತ ಡಂತ ಾ ಾಯ ೇ ೋಃ ।


ಾಸ ೋ ಜ ತಶ ಾ ಙು ಖಂ ರ ದ ತ ॥೧೭॥

ಮುಖತ ಾಲು ಣಂ ಾ ತ ೊ ೕಪ ಾಯ ೇ ।
ತ ೋ ಾ ಾರ ೋ ಜ ೇ ಹ ಾ ೕಽ ಗಮ ೇ ॥೧೮॥

ವ ೋಮು ಖ ೋ ಭೂ ೕವ ಾ ಾ ಹೃತಂ ತ ೕಃ ।


ಜ ೇ ೈ ತಸ ಸು ರಂ ೋಧಃ ಸಮ ಾಯತ ॥೧೯॥

ಾ ೇ ರ ೆ ೕ ಾಂ ೋಧೂಯ ನಭಸ ।
ತತ ಾಯುಗ ಂಧವ ೋ ೋ ನ ಘ ತಃ ॥೨೦॥

ಯ ಾತ ಾ ೋಕ ಆ ಾ ನಂ ಚ ದೃ ತಃ ।
ೇ ಅ ೕ ತಸ ೊ ೕ ಶ ುಗು ಣಗ ಹಃ ॥೨೧॥

ೋಧ ಾನಸ ಋ ಾತ ನಸ ಘ ತಃ ।
ಕ ೌ ಚ ರ ೆ ೕ ಾಂ ಶಃ ೆ ೕತ ಂ ಗುಣಗ ಹಃ ॥೨೨॥

ವಸು ೋ ಮೃದು ಾ ನ ಲಘ ಗು ೕ ಷ ೕತ ಾ ।


ಘ ತಸ ಾ ತ ಾ ಂ ೋಮಮ ೕರು ಾಃ ।
ತತ ಾಂತಬ ಾ ತಸ ಾ ಲಬಗು ಾವೃತಃ ॥೨೩॥

ಹ ೌ ರುರುಹತುಸಸ ಾ ಾಕಮ ೕಷ ಾ।
ತ ೕಸು ಬಲ ಾ ಂದ ಆ ಾನಮುಭ ಾಶ ಯ ॥೨೪॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 200


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೧೦

ಗ ಂ ೕಷ ತಃ ಾ ೌ ರುರು ಾ ೇS ಾಮತಃ ।


ಪ ಾ ಂ ಯ ಃ ಸ ಯಂ ಹವ ಂ ಕಮ ಯ ಯ ೇ ನೃ ಃ ॥೨೫॥

ರ ದತ ೆ ೕ ೈ ಪ ಾನಂ ಾಮೃ ಾ ನಃ ।
ಉಪಸ ಆ ೕ ಾ ಾ ಾಂ ಯಂ ತದುಭ ಾಶ ಯ ॥೨೬॥

ಉ ಸೃ ೋ ಾ ತುಮಲಂ ರ ದ ತ ೈ ಗುದ ।


ತತಃ ಾಯುಸ ೋ ತ ಉತ ಗ ಉಭ ಾಶ ಯಃ ॥೨೭॥

ಆ ಸೃ ೋ ಪ ರಃ ಪ ಾ ಂ ಾ ಾ ರಮ ಾವೃತ ।
ತ ೋ ಾನಸ ೋ ಮೃತು ಃ ಪೃಥಕ ಮುಭ ಾಶ ಯ ॥೨೮॥

ಆ ೊ ೕರನ ಾ ಾ ಾಂ ಅಸೃ ಕು ಂತ ಾ ೇ ।
ನದ ಃ ಸಮು ಾ ಶ ತ ೕಸ ಃ ಪ ಸ ಾಶ ೕ ॥೨೯॥

ಾ ೋ ಾತ ಾ ಾಂ ಹೃದಯಂ ರ ದ ತ ।
ತ ೋ ಮನಶ ಂದ ಇ ಸಂಕಲ ಃ ಾಮ ಏವ ಚ ॥೩೦॥

ತ ಕಮ ಾಂಸರು ರ ೕ ೋಮ ಾ ಾತವಃ ।


ಭೂಮ ೇ ೋಮ ಾಃ ಸಪ ಾ ೋ ೕ ಾಂಬು ಾಯು ಃ ॥೩೧॥

ಗು ಾತ ಾ ೕಂ ಾ ಭೂ ಾ ಪ ಭ ಾ ಗು ಾಃ ।
ಮನಃ ಸವ ಾ ಾ ಾ ಬು ಾನರೂ ೕ ॥೩೨॥

ಾವ ೕ ಚತುಮು ಖನ ಸೃ ಾ ತು ಎನು ವ ದನು ಬಹಳ ತ ಾ ಇ ವ ರುವ ದನು


ಾಣು ೇ ೆ. ಭಗವಂತನ ೇತ ಂದ, ಬ ಾ ಂಡ ೆಂಬ ಅಂಡದ ಚತುಮು ಖ ೆ ೆಯು ಾ ೆ. ಾವ ೕ
ಾ ಯ ಗಭ ದ ಮಗು ೆ ೆಯುತ ೋ ಾ ೆ ಚತುಮು ಖ ಬ ಾ ಂಡದ ೆ ೆಯು ಾ ೆ. ಾ
ಹು ತು ನಂತರ ಹ ೆ ಹು ತು. ಾ ೆ ಬಂತು. ಾತು ಹು ತು( ಾ ೇವ ೆ ಸರಸ ಮತು ಅ ಾನ ಾ
ಅ ಯ ಸೃ ). ಇ ೇ ೕ ಮೂಗು, ೇಂ ಯ, ಕಣು, , ಚಮ , ಹಸಗಳ , ಂಗ, ಾಯು, ೊ ೆ ,
ಕರುಳ , ಹೃದಯ, ಮನಸು , ಾಮ, ಸಂಕಲ , ತ , ರಕ, ಾಂಸ, ೕದಸು , ಅ , ಮ ೆ, ಶ ಾ ಗುಣಗಳ ,
ಮನಸು , ಬು ಯ ೆಳವ ೆ ಾ ತು. ಮುಂ ೆ ೋಕದ ಾವ ೕ ೕ ಗಳ ಸೃ ಆಗ ೇ ೋ ಅದ ೆ
ಾದ ಾ ಎ ಾ ಅಂ ಾಂಗ ಮತು ಇಂ ಯಗಳ ಸೃ ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ ನ ಶ ೕರದ ಾ ತು.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 201


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೧೦

ಇ ಚತುಮು ಖ ಮಲ ಸಜ ೆ ಾಡ ಬಯ ಾಗ ಗುದ, ಾಯು ಮತು ಅದರ ಅ ಾ ೇವ ೆ


ತ ಂ ಾ ಸಜ ೆ ನ ೆ ತು ಎನು ವ ವರ ೆ ಬಂ ೆ( ೆ ೕಕ ೨೭). ವ ಶ ೕ ಾದ
ಚತುಮು ಖನ ಾ ರ ಾದುದು ಾವ ದೂ ಇಲ. ೕ ರು ಾಗ ಆತನ ಶ ೕರದ ಾಯು ಇಂ ಯದ ಸೃ
ಏ ೆ ಎನು ವ ಪ ೆ ಇ ನಮ ೆ ಬರುತ ೆ. ಈ ಪ ೆ ೆ ಪ ಾಣ ಸ ತ ಆ ಾಯ ಮಧರು ತಮ ಾತ ಯ
ಣ ಯದ ವರ ೆ ೕ ರುವ ದನು ಾವ ಾಣಬಹುದು. ಮ ಾ ಕಂ ಕ ಾ ತು
ಬ ಾ ೋ ಾ ಪತ ೕ| ಆತ ೋ ಮ ೕ ಾ ಾ ಸ ೇ ಾಮಭವ ತತಃ| ವ ಾ ತಸ
ಾ ಾ ಚ ಾ ಭವ ಪ ೋಃ ॥ಇ ಚ ॥ ಸಜ ೇಂ ಯದ ಅಗತ ಚತುಮು ಖ ಲ. ಆದ ೆ
ೋಕದ ೕ ಗ ೆ. ಒ ನ , ೕ ೆ ೇ ದಂ ೆ: ಮುಂ ೆ ೋಕದ ಾವ ೕ ೕ ಗಳ ಸೃ
ಆಗ ೇ ೋ ಅದ ೆ ಾದ ಾ ಚತುಮು ಖ ಬ ಹ ನ ಶ ೕರ ಾ ಣ ಾ ತು.

ಮಹ ೋಮಯ-ಅ ೋರ ೕಯ

ಏತ ಭಗವ ೋ ರೂಪಂ ಸೂಲಂ ೇ ಾ ಹೃತಂ ಮ ಾ ।


ಮ ಾ ಾ ವರ ೈರಷ ಬ ಾವೃತ ॥೩೩॥

ಅತಃ ಪರಂ ಸೂ ತಮಮವ ಕಂ ೇಷಣ ।


ಅ ಾ ಮಧ ಧನಂ ತ ಂ ಾಙ ನ ೋಃ ಪರ ॥೩೪॥

ಪಂಚಭೂತಗಳ , ಪ ಕೃ , ಅಹಂ ಾರತತ ಮತು ಮಹತತ ಎನು ವ ಎಂಟು ಆವರಣಗ ಂದ ಕೂ ದ ಬ ಾ ಂಡ


ಅಥ ಾ ಬ ಹ ನ ಶ ೕರ ಮಹ ೋಮಯ ಾದ ಭಗವಂತನ ಸೂಲರೂಪ. ಸೂಲಂ ಭಗವ ೋ ರೂಪಂ ಬ ಹ ೇಹ
ಉ ಾಹೃತಃ । ಭಗವಂತ ಚತುಮು ಖ ೊಳ ೆ ತುಂ ರುವ ದ ಂದ ಚತುಮು ಖನ ರೂಪವ ಕೂ ಾ ಭಗವಂತನ
ಪ ೕಕ. ೕ ಾ ಾವ ಪ ಪಂಚದ ನ ಪ ಂದು ವಸು ನ ಯೂ ಕೂ ಾ ಭಗವಂತನನು ಾಣ ೇಕು.
ಾಗವತದ ೇ ಮುಂ ೆ ೇಳ ವಂ ೆ: ಸೂ ೕ ಽ ಾ ಹ ಾ ಾ ೕ ೈಷವಃ ಖಂ ಮರುಜಲಂ ।
ಭೂ ಾ ಾ ಸವ ಭೂ ಾ ಭದ ಪ ಾಪ ಾ ೕ ॥ ( ಾಗವತ ೧೧ ೇ ಸ ಂಧ ೕಕೃಷ-ಉದವ ಸಂ ಾದ).
ಆದ ಂದ ಬ ಾ ಂಡ ೇ ಮಹ ೋಮ ೕಯ ಾದ ಭಗವಂತನ ಸೂಲರೂಪ. ಆದ ೆ ಇಂಥಹ ಸೂಲರೂಪ
ಂತ ೆ ಎಲ ಗೂ ಾಧ ಲ. ಅದ ಾ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಇ ಭಗವಂತನ ಅ ೋರ ೕಯ ಾದ
ಸೂ ರೂಪದ ವರ ೆಯನೂ ೕ ಾ ೆ.
ಪ ಪಂಚದ ಮನುಷ ನ ಬು ೆ ೋಚರ ಾಗುವ ಅತ ಂತ ಸೂ ವಸು ಎಂದ ೆ ಅದು ೕವಸ ರೂಪ. ಇಂಥಹ
ಅಣು ಗೂ ಅಣು ಾ ರುವ ೕವಸ ರೂಪದ ಒಳ ೆ ಂಬರೂ ಾ ರುವ ಭಗವಂತನ ರೂಪ ೇ ಆತನ
ಸ ರೂಪರೂಪ. ಇಂಥಹ ಭಗವಂತನನು ಯ ೇ ಾದ ೆ ದಲು ನಮ ೆ ಆತ ಾ ಾ ಾ ರ ಾಗ ೇಕು.
ಆತ ಾ ಾ ಾ ರ ಾದರೂ ಕೂ ಾ ತ ಭಗವಂತನ ದಶ ನ ಾಧ ಲ. ಅವ ಕ ಾದ ಭಗವಂತ ಅಪ ೋ
ಾ ಗ ೆ ಎ ೋ ಒ ಂ ನಂ ೆ ಾ ಕಣ ೆ ಾಗು ಾ ೆ. ಭಗವಂತನ ಎ ಾ ಗುಣಗಳ ಇ ೆ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 202


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೧೦

ಆದ ೆ ಅದನು ೕ ಸುವ ಗುಣ ಾರಲೂ ಇಲ. ಭಗವಂತ ಸೃ ಾಡು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಆತನನು ಇ ಾ ೋ


ಸೃ ಾಡುವ ಲ. ಭಗವಂತ ಸಂ ಾರ ಾಡು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಆತನನು ಾರೂ ಸಂ ಾರ ಾಡಲು
ಾಧ ಲ. ಭಗವಂತ ಾಲ ೆ ಾಡು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಆತನನು ಾ ಸುವ ಇ ೊ ಂದು ಶ ಇಲ. ಒ ನ
ೇಳ ೇ ೆಂದ ೆ ನಮ ಾತು-ಮನ ೆ ಲುಕದ ತತ ಆ ಭಗವಂತ. ಅಂತಹ ಭಗವಂತನನು ಶಬಗಳ
ೆ ೆ ದು ಖ ತ ಾ ೇಳ ವ ದು ಅ ಾಧ .

ಅಮು ೕ ಭಗವದೂ ೇ ಮ ಾ ೇ ಹ ನುವ ೇ ।


ಉ ೇ ಅ ನ ಗೃಹಂ ಾ ಾಸೃS ೆ ೕ ಪ ತಃ ॥೩೫॥

ಭಗವಂತನ ಅ ೋರ ೕಯರೂಪ ಮತು ಮಹ ೋಮಯರೂಪದ ವಣ ೆ ಾ ದ ಶು ಾ ಾಯ ರು


ೇಳ ಾ ೆ: “ ಅ ಾನದ ಆವರಣದ ೊ ೆ ೆ ಸೃ ಾದ ಈ ಪ ಪಂಚದ ಳವ ೆ ಇಲದ ಮಂ ೆ
ಭಗವಂತನ ಈ ಾವ ರೂಪದ ಗ ಹಣವ ಆಗುವ ಲ” ಎಂದು.

ಸ ಾಚ ಾಚಕತ ಾ ಭಗ ಾ ಬ ಹ ರೂಪಧೃ ।
ಾಮರೂಪ ಾ ಧ ೇ ಸಕ ಾ ಕಮ ಕಃ ಪರಃ ॥೩೬॥

ಶಬಗ ಂದ ವ ಸ ಾಗದ ಭಗವಂತನನು ಶು ಾ ಾಯ ರು ವ ಸುವ ದನು ಾ ಾಣು ೇ ೆ. “ಭಗವಂತ


ಸಕಮ ಕ ಆದರೂ ಆಕಮ ಕಃ” ಎಂ ಾ ೆ ಶು ಾ ಾಯ ರು. ಅಂದ ೆ ಭಗವಂತ ಎಲ ೊಳ ದು ಎಲವನೂ
ಾಡು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಾವ ೇ ಕಮ ದ ೇಪ ಆತ ಲ. ದಲು ಚತುಮು ಖನ ಒಳ ೆ ಪ ೇ ದ
ಭಗವಂತ ಅ ೇಕ ರೂ ಾ ಸಮಸ ಂ ಾಂಡದ ಒಳ ೆ ೆ ೆ ಅದ ೊ ಂದು ರೂಪ ೊಟ . ಈ ೕ ಸಮಸ
ಬ ಾ ಂಡ- ಂ ಾಂಡದ ೆ ೆ ರುವ ಭಗವಂತ ಸವ ಶಬ ಾಚ . ಪ ಪಂಚದ ನ ಸಮಸ ಾಮಗಳ
ಭಗವಂತನ ಅನ ಥ ಾಮ. ಪ ಪಂಚದ ಸಮಸ ರೂಪಗಳ ಅವನ ಪ ೕಕ. ೕ ಾ ಭಗವಂತ ೆ
ಅನ ಯ ಾಗದ ಾವ ೇ ಷಯ ಈ ಪ ಪಂಚದ ಲ.

ಚತುಮು ಖನ ಸೃ ಯ ನಂತರ

ಪ ಾಪ ೕ ಮನೂ ೇ ಾನೃ ೕ ತೃಗ ಾ ಪಥ ।


ದ ಾರಣಗಂಧ ಾ ಾ ಾ ಸುರಗುಹ ಾ ॥೩೭॥

ನ ಾಪ ರ ೋ ಾ ಾ ಸ ಾ ಂಪ ರು ಾನ ।
ಾತೃರ ಃ ಾ ಾಂಶ ೆ ೕತಭೂತ ಾಯ ಾ ॥೩೮॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 203


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೧೦

ಕೂ ಾ ಂ ೋ ಾ ದ ೇ ಾ ಾ ಯತು ಾ ಾ ಗ ಾನ ।
ಖ ಾ ಮೃ ಾ ಪಶ ವೃ ಾ ೕ ನೃಪ ಸ ೕಸೃ ಾ ॥೩೯॥

ಾಶ ತು ಾ ೕಽ ೆ ೕ ಜಲಸಲನ ೌಕಸಃ ।
ಕುಶ ಾಕುಶಲ ಾ ಾಂ ಕಮ ಾಂ ಗತಯ ಾಃ ॥೪೦॥

ಚತುಮು ಖನನು ಸೃ ಾ ದ ಭಗವಂತ ನಂತರ ಪ ಾಪ ಗಳನು , ೇ ಾಸುರರನು , ಾನವರನು ,


ಸಹ ಾ ರು ಋ ಗಳನು , ತೃ ೇವ ೆಗಳ ಗುಂಪನು , ೇವ ೆಗಳ ಪ ಾರಕ ಾದ ದರು( ೇವ ೆಗಳ
ಗುಣ ಾನ ಾಡುವವರು), ಾರಣರು( ೇವ ೆಗಳ ರಥ ಾರ ಗಳ ), ಗಂಧವ ರು(ಸಂ ೕತ ಾರರು),
ಾ ಧರರು( ನೃತ ಾರರು ಮತು ಇತರರು), ಅಸುರರು(ರುದ ಗಣ ಇ ಾ ), ಗುಹ ಕರು(ಗೂ ಾ ಾ ಗಳ
ಇ ಾ ), ನ ರ, ಂಪ ರುಷ, ಯ ಾ ಸರು, ಭೂತ- ೆ ೕತ ಾ ಾ ಗಳ , ಗ ಹಗಳ , ಮೃಗ-ಪ ಗಳ ,
ವೃ ಗಳ , ನ -ಪವ ತಗಳ , ಇ ಾ ಗಳನು ೕವರುಗಳ ಕಮ ಕ ನುಗುಣ ಾ ಸೃ ಾ ಾರ ೆ ಾ ದ.

ಸತ ಂ ರಜಸಮ ಇ ಸ ಃ ಸುರನೃ ಾರ ಾಃ ।
ತ ಾ ೆ ೕ ೈಕ ೆ ೕ ಾಜ ದ ಂ ೇ ಗತಯ ಾ ॥೪೧॥

ಮುಖ ಾ ಭಗವಂತ ಮೂರು ೆರ ಾದ ೕವರುಗಳ ಸೃ ಾ ರುವ ದನು ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು


ಪ ೕ ತ ೆ ವ ಸುವ ದನು ಾವ ಾಣು ೇ ೆ. ೧. ಸತ ಪ ಾನ ಾದ ೇವ ೆಗಳ . ೨. ರಜ ಪ ಾನ ಾದ
ಾನವರು ಮತು ೩. ತಮ ಪ ಾನ ಾದ ಅಸುರರು. ಈ ಮೂರು ಧದ ಪ ಂದು ಧದಲೂ ಮ ೆ
ಾ ಕ- ಾಜಸ- ಾಮಸ ೆಂಬ ಮೂರು ವಗ ಗ ೆ. ಅವರ ವಣ ೆ ಈ ೆಳ ನಂ ೆ:

ಾಮ ಾ ಾಮ ಾ ೈ ಾ ಃ ಪ ಾ ಾ ೇವಶತ ವಃ|
ಾಮ ಾ ಾಜ ಾ ೇ ಾಮನು ಾ ೇಷು ಾ ಾಃ|
ಅ ಾ ಾ ಾಸು ಾಃ ೕಾ ಾನು ಾ ದುಷ ಾ ಣಃ|
ಾಜ ಾ ಾಮ ಾ ೆ ವ ಮ ಾ ಾಜಸ ಾಜ ಾಃ|
ಾಜ ಾಃ ಾ ಾಸತ ಾನು ೇಷೂತ ಾ ಗ ಾಃ|
ೇ ಾಃ ಪೃಥಗ ಾ ಾ ಾಃ ಸ ಾಃ ಾ ಕ ಾಮ ಾಃ|
ಅ ಾ ಾಸ ಾಽಽ ಾ ಾಃ ಸ ಾಃ ಾ ಕ ಾಜ ಾಃ|
ಾ ಾಃ ಾ ಾಸತ ಾ ಾಃ ಪ ೕ ಾಃ|
ೇ ಾಂ ಚ ಾ ಾಃ ೇಷಗರುತ ದು ದ ತ ಯಃ|
ತ ೋಽ ೇ ೕ ಬ ಾ ೕ ಬ ಾ ೈವ ತತಃ ಸ ಯ

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 204


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೧೦

ೈತ ಪ ಾನರು(ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಾಲ ೇ ) ಾಮಸರ - ಾಮಸರು. ಇಂತಹ ೈತ ಪ ಾನರ


ಪ ಾರದವರು ಾಮಸರ - ಾಜಸರು. ಇನು ಅಪ ದ ಾದ ಅಸುರರು ಾಮಸರ - ಾ ಕರು.
ಅತ ಂತ ೕಚ ಾದ ಾನವರು ಾಜಸರ - ಾಮಸರು. ಸಂ ಾರ ಚಕ ಭ ಮಣದ ರುವ ಮನುಷ ಮಧ ರು
ಾಜಸರ - ಾಜಸರು. ಭಗವಂತನನು ಅನುಸ ೕ ಾಗ ದ ನ ೆಯುವ ಾನವರು ಾಜಸರ -
ಾ ಕರು.
ಅಪ ದ ಾದ ೇವ ೆಗಳ (ಒಂಬತು ೋ ೇವ ೆಗಳ ಅ ಾ ಾ ತ ೇವ ೆಗಳ ) ಾ ಕರ - ಾಮಸರು.
ಪ ದ ಾದ ಆದ ೆ ತ ಾ ಾ ಅಲದ ೇವ ೆಗಳ ಾ ಕರ - ಾಜಸರು(ಉ ಾಹರ ೆ ೆ ಕಮ
ೇವ ೆಗಳ ). ತ ಾ ಾ ೇವ ೆಗಳ ಾ ಕರ ಾ ಕರು.
ಾ ಕ- ಾ ಕರ ಯೂ- ಾ ಕರು ಗರುಡ- ೇಷ-ರುದ ರು ಮತು ಅವರ ಪ ಯರು. ಾ ಕ- ಾ ಕ-
ಾ ಕರ ಯೂ- ಾ ಕರು ಸರಸ - ಾರ ೕ ೇ ಯರು. ಇವ ೆಲ ಂತ ೕ ನ ಾ ಕ- ಾ ಕ- ಾ ಕ-
ಾ ಕರ - ಾ ಕರು ಬ ಹ - ಾಯುಗಳ .

ಯ ೈ ೆ ಕತ ೕS ಾ ಾ ಂ ಸ ಾವ ಉಪಹನ ೇ ।
ತ ೈ ೇದಂ ಜಗ ಾ ಾ ಭಗ ಾ ಧಮ ರೂಪಧೃ ।
ಪ ಾ ಾಪಯ ಶ ಂ ಯ ಙ ರಸು ಾ ಃ ॥೪೨॥

ಭಗವಂತನ ಸೃ ಪ ಯನು ವ ದ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಇ ಆತ ಾನು ಸೃ ದ ಪ ಪಂಚದ


ರ ೆಯನು ೇ ೆ ಾಡು ಾ ೆ ಎನು ವ ದನು ವ ಾ ೆ. ಧ ಾ ಕರ ಾರ ಾ ದರೂ ಾಜಸರು
ಅಥ ಾ ಾಮಸರು ಾ ಾಗ, ಅಸುರ ಶ ಗಳ ಪ ಪಂಚ ಾಶ ಾಡುವ ಸಂಕಲ ೊ ಾ ಗ, ಧಮ
ಸಂ ಾಪಕ ಾ ಭಗವಂತ ಾ -ನರ-ಸುರ ಇ ಾ ರೂ ಾ ಬಂದು ೋಕವನು ರ ೕ ಸು ಾ ೆ.

ತತಃ ಾ ಾ ರು ಾ ಾ ಯ ಸೃಷ ದ ಾತ ನಃ ।
ಸ ಯಚ ತ ಾ ೇ ಘ ಾ ೕಕ ಾ ಲಃ ॥೪೩॥

ಸೃ ಕತ ೇ ಸಂ ಾರ ಕತ . ಸೃ ಾದ ಭೂ ಯ ಆಯಸು ೪೩೨ ೋ ವಷ ಗಳ . ಆ ನಂತರ


ಲಯ ಾಲದ ಾಲ-ಅ -ರುದ ರ ಅಂತಗ ತ ನರ ಂಹ ರೂ ಾ ಲುವ ಭಗವಂತ ಾ ೇ ದ
ಜಗತನು ಾ ೕಡವನು ಚದು ಸುವಂ ೆ ಚದು ಲಯ ೊ ಸು ಾ ೆ.
ಭಗವಂತನ ಸೃ - -ಸಂ ಾರ ಯನು ಾಮನ ಪ ಾಣ ೕ ೆ ವ ೆ: ಮ ಾ ರೂ ೕ
ೕಷಯ ನೃ ಂ ೋ ರುದ ಸಂ ತಃ । ಾಪ ೕ ಞ ಸಃ ಸೃಜ ೇ ಷುರವ ಯಃ ॥ ಇ ಾಮ ೇ ॥
ಮ ಾ ರೂಪ ಂದ ಭಗವಂತ ೋಕವನು ರ ಸು ಾ ೆ, ರುದ ನ ನರ ಂಹ ಾ ಂತು
ಲಯ ೊ ಸು ಾ ೆ ಮತು ಮರ ಬ ಹ ನ ಂತು ಆತ ೇ ಸೃ ಾಡು ಾ ೆ.

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 205


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೧೦

ಇತಂ ಾ ೇನ ಕ ೋ ಭಗ ಾ ಭಗವತಮಃ ।


ೇತಂ ಾ ೇನ ಪರಂ ದ ಷು ಮಹ ಂ ಸೂರಯಃ ॥೪೪॥

ಇ ಶು ಾ ಾಯ ರು ಪ ೕ ತನ ೇಳ ಾ ೆ: ಇ ಯ ತನಕ ಭಗವಂತನ ಸೃ - -ಸಂ ಾರ ಇ ಾ ಯ


ಬ ೆ ಕ ಾರುವ ಾ ೇ ೆ. ಾ ಗಳ ಎ ಾ ೇ ಾ ೇವ ೆಗ ಗೂ ಯ ಾದ (ಭಗವತಮಃ)
ಾ ಾಯಣನನು ೕ ೆ ೕ ದು ೊಳ ಾ ೆ” ಎಂದು. [ಭಗವತಮಃ । ಾ – ಪ ರುಷಃ, ಇ ‘ ಾ’ ಎಂದ ೆ
ಪ ರುಷಸೂಕ ಪ ಾದ ಾದ ಾ ಾಯಣ ಎಂದಥ ]

ನ ಾಸ ಜನ ಕ ಾ ಪರಸ ನ ೕಯ ೇ ।
ಕತೃ ತ ಪ ೇ ಾಥ ಂ ಾಯ ಾS ೋ ತಂ ತ ॥೪೫॥

ಭಗವಂತನ ಜನ - ಕಮ ಗಳ ಬ ೆ, ಆತ ಅವ ಾರ ರೂಪ ಂದ ಬಂದು ಭೂ ಯ ೋ ದ ೕ ೆಗಳ ಬ ೆ


ಾಸ ಗಳ ವರ ೆ ೕಡುತ ೆ. ಆದ ೆ ಆತ ಏ ೆ ೕ ೆ ಅವ ಾರ ರೂ ಾ ಬರು ಾ ೆ? ಇ ಾ ಾತ ಂದ
ಎಲವನೂ ಾಡಬಲ ಭಗವಂತ ಅವ ಾರ ಾಡುವ ಉ ೇಶ ೇನು ಎನು ವ ದನು ಈ ೆ ೕಕ ವ ಸುತ ೆ.
ಭಗವಂತ ನಮ ೕ ನ ಾರುಣ ಂದ, ನಮ ನು ಈ ಸಂ ಾರ ಬಂಧನ ಂದ ಮು ೊ ಸುವ ದ ಾ , ತನ
ಇ ೆಇ ೆಯಂ ೆ, ಅವ ಾರರೂ ಾ ಬಂದು, ನಮ ೆ ತನ ಾನವನು ೕ ಅನುಗ ಸು ಾ ೆ. ಒಂದು ೇ ೆ
ಭಗವಂತ ಾವ ಅವ ಾರವನು ಾಳ ೇ ೈಕುಂಠದ ೇ ಂತು ಎಲವನೂ ಾ ದ ೆ, ಇಂದು ನಮ ೆ
ಭಗವಂತನ ಕು ತು ಾವ ಾನವ ಬರು ರ ಲ.

ಅಯಂ ೇ ಬ ಹ ಣಃ ಕಲ ಃ ಸ ಕಲ ಉ ಾಹೃತಃ ।
ಃ ಾ ಾರ ೋ ಯತ ಸ ಾ ಃ ಾ ಕೃತ ೈಕೃ ಾಃ ॥೪೬॥

“ಇ ಯ ತನಕ ಬ ಹ ನ ಸೃ ಂದ ದು, ಪಂಚಭೂತಗಳ ಸೃ , ಬ ಾ ಂಡದ ಸೃ ಎ ಾ ವರಗಳನು


ಸಂ ಪ ಾ ಾನು ನ ೆ ವ ೆ” ಎಂದು ಶು ಾ ಾಯ ರು ಪ ೕ ತ ೆ ೇ ದರು ಎನು ವ ೆ
ಾಗವತದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧ ಮು ಾಯ ಾ ತು.
॥ಇ ೕಮ ಾ ಗವ ೇ ಮ ಾ ಪ ಾ ೇ ೕಯಸ ಂ ೇ ದಶ ೕS ಾ ಯಃ॥
ಾಗವತ ಮ ಾ ಪ ಾಣದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ಹತ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮತು ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧ ಮು ತು.
॥ಸ ಾಪಶ ೕಯಸ ಂಧಃ॥

*********

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 206


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಮೂಲ ೆ ೕಕ-ಅ ಾ ಯ-೦೧

ೕಯ ಸ ಂಧ ಮೂಲ ೆ ೕಕ
ಅಥ ಪ ಥ ೕS ಾ ಯಃ
॥ ಓಂ ನ ೕ ಭಗವ ೇ ಾಸು ೇ ಾಯ ಓಂ ॥
॥ ಹ ಃ ಓಂ ॥

ೕಶುಕ ಉ ಾಚ--
ವ ೕ ಾ ೇಷ ೇ ಪ ಶ ಃ ಕೃ ೋ ೋಕ ತಂ ನೃಪ ।
ಆತ ತ ಮ ತಃ ಪ ಂ ಾಂ ೆ ೕತ ಾ ಷು ಯಃ ಪರಃ ॥೦೧॥

ೆ ೕತ ಾ ೕಹ ಾ ೇಂದ ನೃ ಾಂ ಸಂ ಸಹಸ ಶಃ ।
ಅಪಶ ಾ ಾತ ತತ ಂ ಗೃ ೇಷು ಗೃಹ ೕ ಾಂ ॥೦೨॥

ದ ಾ ಯ ೇ ನಕಂ ವ ಾ ೕನ ನವಂ ವಯಃ ।


ಾ ಾ ೇ ಹ ಾ ಾಜ ಕುಟುಂಬಭರ ೇನ ಾ ॥೦೩॥

ೇ ಾಪತ ಕಳ ಾ ಾ ತ ೈ ೆ ೕಷ ಸತ ।
ೇಷು ಪ ಸ ೋ ಧನಂ ಪಶ ನ ನ ಪಶ ॥೦೪॥

ತ ಾ ಾರತ ಸ ಾ ಾ ಭಗ ಾ ಹ ೕಶ ರಃ ।
ೆ ೕತವ ಃ ೕ ತವ ಶ ಸ ತ ವ ೆ ೕಚ ಾSಭಯ ॥೦೫॥

ಏ ಾ ಾ ಾಂಖ ೕ ಾ ಾ ಂ ಸ ಧಮ ಪ ಷ ಾ।
ಜನ ಾಭಃ ಪರಃ ಪ ಂ ಾಮಂ ೇ ಾ ಾಯಣಸ ಃ ॥೦೬॥

ಾ ೕಣ ಮುನ ೕ ಾಜ ವೃ ಾ ೇಧತಃ ।
ೈಗು ಣ ಾ ರಮಂ ೇ ಸ ಗು ಾನುಕಥ ೇ ಹ ೇಃ ॥೦೭॥

ಇದಂ ಾಗವತಂ ಾಮ ಪ ಾಣಂ ಬ ಹ ಸ ತಂ ।


ಅ ೕತ ಾ ಾ ಪ ಾ ೌ ತು ೆ ೖ ಾಯ ಾದಹ ॥೦೮॥

ಪ ೋS ೈಗು ಣ ಉತಮ ೆ ೕಕ ೕಲ ಾ।


ಗೃ ೕತ ೇ ಾ ಾಜಷ ಆ ಾ ನಂ ಯದ ೕತ ಾ ॥೦೯॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 207


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಮೂಲ ೆ ೕಕ-ಅ ಾ ಯ-೦೧

ತದಹಂ ೇS ಾ ಾ ಮ ಾಪ ರು ೋ ಭ ಾ ।


ಯತ ಶ ದಧ ಾ ಾಶು ಾ ನು ಕುಂ ೇ ಮ ಃ ಸ ೕ ॥೧೦॥

ಏತ ದ ಾ ಾ ಾ ಚ ಾಮಕು ೋಭಯ ।
ೕ ಾಂ ನೃಪ ೕ ತಂ ಹ ೇ ಾ ಾನು ೕತ ನ ॥೧೧॥

ಂ ಪ ಮತಸ ಬಹು ಃ ಪ ೋ ೈ ಾ ಯ ೈ ಹ ।


ಪರಂ ಮುಹೂತ ಂ ತಂ ಘಟ ೇ ೆ ೕಯ ೇ ಯತಃ ॥೧೨॥

ಖ ಾ ಂ ೋ ಾಮ ಾಜ ಃ ಾ ೆ ೕಯ ಾ ಾಯುಷಃ ।
ಮುಹೂ ಾ ಸಂಗಮುತ ಜ ಗತ ಾನಭಯಂ ಹ ॥೧೩॥

ತ ಾ ೆ ೕತ ೌರವ ಸ ಾಹಂ ೕ ಾವ ಃ ।
ಉಪಕಲ ಯ ತತ ವ ಂ ಯ ಾವ ಾಂಪ ಾ ಕ ॥೧೪॥

ಅಂತ ಾ ೇ ತು ಪ ರುಷ ಆಗ ೇ ಗತ ಾಧಸಃ ।


ಂ ಾ ದಸಂಗಶ ೆ ೕಣ ಸ ಾಂ ೇ ೇSನು ೕಚತ ॥೧೫॥

ಗೃ ಾ ಪವ ೋ ೕರಃ ಪ ಣ ೕಥ ಜ ಾಪ ತಃ ।
ಶು ೌ ಕ ಆ ೕ ೋ ವ ಕ ಾಸ ೇ ॥೧೬॥

ಅಭ ೇನ ನ ಾ ಶುದಂ ವೃ ಬ ಾ ರಂ ಪರ ।
ಮ ೋ ಯ ೇ ತ ಾ ೋ ಬ ಹ ೕಜಮ ಸ ರ ॥೧೭॥

ಯ ೇ ಷ ೕ ೊ ೕS ಾ ಮನ ಾ ಬು ಾರ ಃ ।
ಮನಃ ಕಮ ಾ ಪಂ ಶು ಾ ೇ ಾರ ೕ ಾ ॥೧೮॥

ತ ೆ ಾವಯವಂ ಾ ೕದವ ೆ ೕನ ೇತ ಾ ।


ಮ ೋ ಷಯಂ ಯು ಾ ತತಃ ಂ ನ ಸಂಸ ೇ ।
ಪದಂ ತತ ರಮಂ ೋಮ ೋ ಯತ ಪ ೕದ ॥೧೯॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 208


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಮೂಲ ೆ ೕಕ-ಅ ಾ ಯ-೦೧

ರಜಸ ೕ ಾ ಾ ಪಂ ಮೂಢಂ ಮನ ಆತ ನಃ ।
ಯ ೇ ಾರಣ ಾ ೕ ೋ ಹಂ ಾ ತತ ತಂ ಮಲ ॥೨೦॥

ಯ ಾ ಂ ಸಂ ಾಯ ಾ ಾ ಾಂ ೕ ೋ ಭ ಲ ಣಃ ।
ಆಶು ಸಂಪದ ೇ ೕಗ ಆಶ ಯಂ ಭದ ೕ ತಃ ॥೨೧॥

ಾ ೋ ಾಚ--
ಯ ಾ ಸಂ ಾಯ ೇ ಬ ಹ ಾರ ಾ ಯತ ಸಮ ಾ ।
ಾದೃ ೕ ಾ ಹ ೇ ಾಶು ಪ ರುಷಸ ಮ ೋಮಲ ॥೨೨॥

ೕಶುಕ ಉ ಾಚ--
ಾಸ ೋ ತ ಾ ೋ ತಸಂ ೋ ೇಂ ಯಃ ।
ಸೂ ೇ ಭಗವ ೋ ರೂ ೇ ಮನಃ ಸಂ ಾರ ೕ ಾ ॥೨೩॥

ೇಷಸಸ ೇ ೋSಯಂ ಸ ಷಶ ಸ ೕಯ ಾ ।
ಯ ೆ ೕದಂ ದೃಶ ೇ ಶ ಂ ಭೂತಂ ಭವ ಂ ಭವಚ ಯ ॥೨೪॥

ಆಂಡ ೋ ೇ ಶ ೕ ೇS ಸ ಾವರಣಸಂಯು ೇ ।


ೈ ಾಜಃ ಪ ರು ೋ ೕS ೌ ಭಗ ಾ ಾರ ಾಶ ಯಃ ॥೨೫॥

ಾ ಾಲ ೕತಸ ಾದಮೂಲಂ ಪಠಂ ಾ ಪ ಪ ೇ ರ ಾತಲ ।


ಮ ಾತಲಂ ಶ ಸೃಜಃ ಸುಗು ೌ ತ ಾತಲಂ ೈ ಪ ರುಷಸ ಜಂ ೕ ॥೨೬॥

ೆ ೕ ಾನು ೕ ಸುತಲಂ ಶ ಮೂ ೇ ರೂರುದ ಯಂ ತಲಂ ಾತಲಂ ಚ ।


ಮ ೕತಲಂ ತಜಘನಂ ಮ ೕಪ ೇ ನಭಸಲಂ ಾ ಸ ೋ ಗೃಣಂ ॥೨೭॥

ಉರಃಸಲಂ ೊ ೕ ರ ೕಕಮಸ ೕ ಾ ಮಹವ ದನಂ ೈ ಜ ೋಽಸ ।


ತ ೕ ರ ಾ ಂ ದು ಾ ಪ ಂಸಃ ಸತ ಂ ತು ೕ ಾ ಸಹಸ ೕಷ ಃ ॥೨೮॥

ಇಂ ಾ ದ ೕ ಾಹವ ಆಹುರಸ ಕ ೌ ಶಃ ೆ ೕತ ಮಮುಷ ಶಬಃ ।

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 209


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಮೂಲ ೆ ೕಕ-ಅ ಾ ಯ-೦೧

ಾಸತ ದ ೌ ಪರಮಸ ಾ ೇ ಣಂ ಚ ಗಂ ೋ ಮುಖಮ ದಃ ॥೨೯॥

ೌರ ೕ ಚ ುರಭೂ ಪತಂಗಃ ಪ ಾ ೋರಹ ೕ ಉ ೇ ಚ ।


ತದೂ ಜೃಂಭಃ ಪರ ೕ ಷ ಾ ೕSಸ ಾಲೂ ರಸ ಏವ ಾ ॥೩೦॥

ಛಂ ಾಂಸ ನಂತಸ ೋ ಗೃಣಂ ದಂ ಾ ಯ ೕಂದೂಡುಗ ಾ ಾ ।


ಾ ೋ ಜ ೋ ಾ ದಕ ೕ ಚ ಾ ಾ ದುರಂತಸ ೋ ಯದ ಾಂಗ ೕ ಃ ॥೩೧॥

ೕ ೆ ೕತ ೋ ೋSಧರ ಏವ ೋ ೋ ಧಮ ಃ ಸ ೋSಧಮ ಪಥಶ ಪೃಷಃ ।


ಕಸಸ ೕಢ ಂ ವೃಷ ೌ ಚ ತ ಃ ಕು ಃ ಸಮು ಾ ರ ೕS ಸಂ ಃ ॥೩೨॥

ಾ ೊ ೕSಸ ಾ ೊ ೕSಥ ತನೂರು ಾ ಮ ೕರು ಾ ಶ ತ ೋನೃ ೇಂದ ।


ಅನ ಂ ಚ ೕಯ ಂ ಶ ತಂ ಾತ ಾ ಗ ವ ಯಃ ಕಮ ಗುಣಪ ಾಹಃ ॥೩೩॥

ಈಶಸ ೇ ಾ ದುರಂಬು ಾ ಾ ಾಸಸು ಸಂ ೆ ೕ ಕುರುವಯ ಭೂಮ ಃ ।


ಅವ ಕ ಾಹುಹೃ ದಯಂ ಮನಶ ಸ ಚಂದ ಾಃ ಸವ ಾರ ೋಶಃ ॥೩೪॥

ಾನಶ ಂ ಮ ಾಮನಂ ಸ ಾ ತ ೋSನಃಕರಣಂ ತಃ ।


ಅ ಾ ಶ ತಯು ಷ ಗ ಾ ನ ಾ ಸ ೇ ಮೃ ಾಃ ಪಶವಃ ೆ ೕ ೇ ೇ ॥೩೫॥

ವ ಾಂ ತ ಾ ಹರಣಂ ತ ಂ ಮನುಮ ೕ ಾ ಮನು ೋ ಾಸಃ ।


ಗಂಧವ ಾ ಧರ ಾರ ಾಪ ರಃ ಸ ರಸ ಹ ಸು ಾ ೕಕ ೕಯ ಃ ॥೩೬॥

ಬ ಾ ನನಃ ತ ಭು ೋ ಮ ಾ ಾ ಡೂರುರಂ ತಕೃಷವಣ ಃ ।


ಾ ಾಸ ಾ ೕಯ ಗು ೋಪಪ ೊ ೕ ಹ ಾ ತ ಕಃ ಕಮ ಾನ ೕಗಃ ॥೩೭॥

ಇ ಾನ ಾ ೕಶ ರ ಗ ಹಸ ಯಃ ಸ ೇಶಃ ಕ ೋ ಮ ಾ ೇ ।
ಸಂ ಾಯ ೇS ವಪ ಸ ೇ ಮನಃ ಸ ಬು ಾ ನ ಯ ೋಽ ಂ ॥೩೮॥

॥ಇ ೕಮ ಾ ಗವ ೇ ಮ ಾಪ ಾ ೇ ೕಯಸ ಂ ೇ ಪ ಥ ೕS ಾ ಯಃ ॥
ಾಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ಒಂದ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮು ತು

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 210


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಮೂಲ ೆ ೕಕ-ಅ ಾ ಯ-೦೧

*********

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 211


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಮೂಲ ೆ ೕಕ-ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಅಥ ೕ ೕS ಾ ಯಃ

ೕಶುಕ ಉ ಾಚ--
ಏವಂ ಪ ಾ ಾರಣ ಾSSತ ೕ ನ ಾಂ ಸ ಂ ಪ ತ ವರುಹ ತುಷ ।
ತ ಾ ಸಸ ೇ ದಮ ೕಘದೃ ಯ ಾSಪ ಾ ಾ ವ ವ ಾಯಬು ಃ ॥೦೧॥

ಶಬಸ ಬ ಹ ಣ ಏಷ ಪಂ ಾ ಯ ಾ ಮ ಾ ಯ ೕರ ಾ ೈ ಃ ।
ಪ ಭ ಮಂಸತ ನ ಂದ ೇಽ ಾ ಾ ಾಮ ೕ ಾಸನ ಾ ಶ ಾನಃ ॥೦೨॥

ಅತಃ ಕ ಾ ಮಸು ಾವದಥ ಃ ಾ ದಪ ಮ ೋ ವ ವ ಾಯಬು ಃ ।


ೇSನ ಾ ೇ ನ ಯ ೇತ ತತ ಪ ಶ ಮಂ ತತ ಸ ೕ ಾಣಃ ॥೦೩॥

ಸ ಾಂ ೌ ಂಕ ೕಃ ಪ ಾ ೈ ಾ ೌಸ ೇ ಹು ಪಬಹ ೈಃ ।
ಸತ ಂಜ ೌ ಂ ಪ ರುಷಣ ಾ ೆ ಗ ಸ ಾ ೇ ಸ ಂ ದುಕೂ ೈಃ ॥೦೪॥

ೕ ಾ ಂ ಪ ನ ಸಂ ಶಂ ಾಂ ೋ ಾಂS ಾಃ ಪರಭೃತಃ ಸ ೋSಪ ಶುಷ ।


ರು ಾ ಗು ಾಃ ಮವಧೂತಸುಹೃನ ಕೃಷಃ ಕ ಾ ಭಜಂ ಕವ ೕ ಧನದುಮ ಾಂ ಾ ॥೦೫॥

ಏವಂ ಸ ೇ ಸ ತ ಏವ ದ ಆ ಾ ೕS ೋ ಭಗ ಾನನಂತಃ ।


ತಂ ವೃ ೋ ಯ ಾ ೋ ಭ ೇತ ಸಂ ಾರ ೇತೂಪರಮಶ ಯತ ॥೦೬॥

ಸ ಸವ ಹೃದ ನುಭೂಶ ಸವ ಆ ಾ ಯ ಾ ಸುಪಜ ೇ ೈಕಃ ।


ತಂ ಸತ ಾನಂದ ಂ ಭ ೇತ ಸ ಾ ತ ಾS ೋSನ ತ ಆತ ತಃ ॥೦೭॥

ಕಸಂ ತ ಾದೃತ ಪ ಾನು ಂ ಾಮೃ ೇ ಪಶುತ ಮಸ ೕಂ ಾಮ ಯುಂ ಾ ।


ಪಶ ಜನಂ ಪ ತಂ ೈತರ ಾ ಂ ಸ ಕಮ ಾ ಪ ಾ ಾ ಜು ಾಣ ॥೦೮॥

ೇ ಸ ೇ ಾಂತಹೃ ದ ಾವ ಾ ೇ ಾ ೇಶ ಾತ ಂ ಪ ರುಷಂ ವಸಂತ ।


ಚತುಭು ಜಂ ಕಂಜರ ಾಂಗಶಂಖ ಗ ಾಧರಂ ಾರಣ ಾ ಸ ರಂ ॥೦೯॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 212


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಮೂಲ ೆ ೕಕ-ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಪ ಸನ ವಕ ಂ ನ ಾಯ ೇ ಣಂ ಕದಂಬ ಂಜಲ ಶಂಗ ಾಸಸ ।


ಲಸನ ಾ ಾರ ರಣ ಾಂಗದಂ ಸು ರನ ಾರತ ೕಟಕುಂಡಲ ॥೧೦॥

ಉ ದ ಹೃತ ಂಕಜಕ ಾಲ ೕ ೕ ೇಶ ಾ ಾ ತ ಾದಪಲವ ।


ೕಲ ಣಂ ೌಸುಭರತ ಕಂಧರಮ ಾನಲ ಾ ವನ ಾಲ ಾSo ತ ॥೧೧॥

ಭೂ ತಂ ೕಖಲ ಾSoಗು ೕಯ ೈಮ ಾಧ ೈನೂ ಪ ರಕಂಕ ಾ ಃ।


ಾಮ ೈಃ ಕುಂ ತ ೕಲಕುಂತ ೈ ೋಚ ಾ ಾನನ ಾಸ ೇಶಲ ॥೧೨॥

ಅ ೕನ ೕ ಾಹ ೇ ೋಲಸ ಭೂ ಭಂಗಸಂಸೂ ತಭೂಯ ನುಗ ಹ ।


ಈ ೇತ ಂ ಾಮಯ ೕನ ೕಶ ರಂ ಾವನ ೋ ಾರಣ ಾSವ ಷ ೇ ॥೧೩॥

ಏ ೈಕ ೆ ೕS ಾSನು ಾವ ೕ ಾ ಾ ಾವ ಹ ತಂ ಗ ಾಭೃತಃ ।


ತಂ ತಂ ಾನಮ ೕಹ ಾರ ೕ ಪರಂಪರಂ ಶುಧ ೕಯ ಾಯ ಾ ॥೧೪॥

ಾವನ ಾ ೕತ ಪ ಾವ ೇS ೆ ೕಶ ೇ ದ ಷ ಭ ೕಗಃ ।


ಾವತ ೕಯಃ ಪ ರುಷಸ ರೂಪಂ ಾವ ಾ ೇ ಪ ಯತಃ ಸ ೇತ ॥೧೫॥

ರಂ ಸುಖಂ ಾಸನ ಾ ೋ ಯ ಯ ಾ ಾಸು ಮಮಂಗ ೋಕ ।


ಾ ೇ ಚ ೇ ೇ ಚ ಮ ೋ ನ ಸ ೇ ಾ ಾ ಯ ೇನ ನ ಾ ಾಸುಃ ॥೧೬॥

ಮನಶ ಬು ಾ Sಮಲ ಾ ಯಮ ೇತ ಏ ಾಂ ನ ೕ ತ ಾತ ।


ಆ ಾ ನ ಾತ ನ ವರುಧ ೕ ೋ ಲ ೋಪ ಾಂ ರ ೕತ ಕೃ ಾ ॥೧೭॥

ನ ಯತ ಾ ೋಽ ಾಂ ಪರಃ ಪ ಭುಃ ಕು ೋ ನು ೇ ಾ ಜಗ ಾಂ ಯ ಈ ೇ ।


ನ ಯತ ಸತ ಂ ನ ರಜಸಮಶ ನ ೈ ಾ ೋ ನ ಮ ಾ ಪ ಾನ ॥೧೮॥

ಪರಂ ಪದಂ ೈಷವ ಾಮನಂ ತ ಯ ೇ ೇ ೕತ ತದು ಸೃ ವಃ ।


ಸೃಜ ೌ ಾತ ಮನನ ೌಹೃ ಾ ಹೃ ೋಪಗು ಾ ಪ ರಮುಂ ಪ ೇಪ ೇ ॥೧೯॥

ಇತಂ ಮು ಸೂಪರ ೕ ವವ ೋ ಾನದೃ ೕಯ ಸುರಂ ಾಶಯಃ ।


ಸ ಾ ಾSS ೕಡ ಗುದಂ ತ ೋಽ ಲಂ ಾ ೇಷು ಷಟೂ ನ ಮ ೕ ತಕಮಃ ॥೨೦॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 213


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಮೂಲ ೆ ೕಕ-ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಾ ಾ ಂ ತಂ ಹೃದ ವ ೋಪ ತ ಾ ದು ಾನಗ ೊ ೕರ ತಂ ನ ೕನು ಃ।


ತ ೋಽನುಸಂ ಾಯ ಾ ಮನ ೕ ಸ ಾಲುಮೂಲಂ ಶನ ೈನ ೕತ ॥೨೧॥

ತ ಾ ಭು ೕರಂತರಮುನ ೕತ ರುದಸ ಾಶ ಪ ೋSನ ೇ ಃ ।


ಾ ಮುಹೂ ಾ ಧ ಮಕುಂಠದೃ ದ ಮೂಧ ಸೃ ೇ ಪರಂ ಗತಃ ॥೨೨॥

ಯ ಪ ಾಸ ತ ಥ ಾರ ೕಷ ಂ ೈ ಾಯ ಾ ಾಮುತ ಯ ಾರ ।
ಅ ಾ ಪತ ಂ ಗುಣಸ ಾ ೕ ಸ ೈವ ಗ ೇನ ನ ೇಂ ೖಶ ॥೨೩॥

ೕ ೇಶ ಾ ಾಂ ಗ ಾಮನಂ ಬ ೋ ಾ ಃ ಪವ ಾಂತ ಾ ಾ ।


ನ ಕಮ ಾಂ ಗ ಾಪ ವಂ ಾತ ೕ ೕಗಸ ಾ ಾ ಾ ॥೨೪॥

ೈ ಾ ನರಂ ಾ ಾಯ ಾ ಗತಃ ಸುಷುಮ ಾ ಬ ಹ ಪ ೇನ ೆ ೕ ಾ।


ಧೂತಕ ೊ ೕಽಥ ಹ ೇರುದ ಾತ ಾ ಚಕ ಂ ನೃಪ ೈಂಶು ಾರ ॥೨೫॥

ೕSoತಃ ಪಚ ಭೂ ಾ ಾಂ ಯಸಪತ ಂಡಮಧ ಗಃ ।


ೋS ೈ ಾ ನ ೋ ಾ ೋ ೇ ಾ ಾಂ ತೃ ಾಂ ಮು ೇಃ ॥೨೬॥

ೇವ ಾನಂ ಂಗ ಾ ರ ಾ ೆ ೕ ಶ ಾಯು ಾ ।


ಾ ೕ ಾ ಃ ತೃ ಾಂ ಷುವ ಾಂ ಸುಷುಮ ಾ ॥೨೭॥

ತ ಶ ಾ ಂ ತ ಪದ ೋರ ೕಯ ಾ ರ ೇ ಾತ ೈಕ ।
ನಮಸ ತಂ ಬ ಹ ಾಮು ೈ ಕ ಾ ಯು ೋ ಬು ಾ ಯ ರಮಂ ೇ ॥೨೮॥

ಅ ೋ ಅನಂತಸ ಮು ಾನ ೇನ ದಂದಹ ಾನಂ ಸ ೕ ಶ ।


ಾ ೇಶ ರಜುಷ ಷ ಂ ಯ ೆ ೖಪ ಾಧ ಂ ತದು ಾರ ೕಷ ॥೨೯॥

ನ ಯತ ೆ ೕ ೋ ನ ಜ ಾ ನ ಮೃತು ಾ ನ ೋ ೆ ೕಗ ಋ ೇ ಕುತ ।


ಯ ತ ೋದಃ ಯ ಾS ದಂ ಾಂ ದುರಂತದುಃಖಪ ಭ ಾನುದಶ ಾ ॥೩೦॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 214


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಮೂಲ ೆ ೕಕ-ಅ ಾ ಯ-೦೨

ತ ೋ ೇಷಂ ಪ ಪದ ಭ ಯ ೇ ಾತ ಾS ೕSನಲಮೂ ಚ ತರ ।


ೊ ೕ ಮ ೕ ಾಯುಮು ೇತ ಾ ೇ ಾ ಾ ತ ಾ ಖಂ ಬೃಹ ಾತ ಂಗ ॥೩೧॥

ೇನ ಗಂಧಂ ರಸ ೇನ ೈ ರಸಂ ರೂಪಂ ತು ಚ ದೃ ಾ ಸ ಶ ಂ ತ ೈವ ।


ೆ ೕ ೆ ೕಣ ೋ ೇತ ನ ೋಗುಣಂ ತ ಾ ೕಣ ಾವೃ ಮು ೈ ೕ ೕ ॥೩೨॥

ಸ ಭೂತಸೂ ೆ ೕಂ ಯಸ ಕ ಾ ಸ ಾತ ೋS ೌ ಭಗ ಾನ ಾ ಃ ।
ಮ ೋಮಯಂ ೇವಮಯಂ ಾಯ ಂ ಸಂ ಾದ ಮ ಾ ಸಹ ೇನ ಾ ॥೩೩॥

ಾನತತ ಂ ಗುಣಸ ೋಧಂ ೇ ಾತ ಾSS ಾ ನಮು ೈ ಾಂ ।


ಆನಂದ ಾನಂದಮ ೕSವ ಾ ೇ ಸ ಾ ತ ೇ ಬ ಹ ಾಸು ೇ ೇ ॥೩೪॥

ಏ ಾಂ ಗ ಂ ಾಗವ ೋ ಗ ೋ ಯಃ ಸ ೈ ಪ ನ ೇ ಹ ಷಜ ೇSಙ ।


ಏ ೇ ಸೃ ೕ ೇ ನೃಪ ೇದ ೕ ೇ ತ ಾS ಪೃ ೆ ೕSಥ ಸ ಾತ ೇ ಚ ।
ೕ ೆ ೕ ಪ ಾ ಬ ಹ ಣ ಆಹ ಪೃಷ ಆ ಾ ೋ ಭಗ ಾ ಾಸು ೇವಃ ॥೩೫॥

ನ ಹ ೋSನ ಃ ವಃ ಪಂ ಾ ಶು ತಃ ಸಂಸೃ ಾ ಹ ।
ಾಸು ೇ ೇ ಭಗವ ಭ ೕ ೋ ಯ ೋ ಭ ೇ ॥೩೬॥

ಭಗ ಾ ಬಹ ಾ ೆ ೕ ನ ರ ೕ ಮ ೕಷ ಾ।
ತ ಹ ಪಶ ಕೂಟ ೇ ರ ಾತ ಯ ೋ ಭ ೇ ॥೩೭॥

ಭಗ ಾ ಸವ ಭೂ ೇಷು ಲ ತ ಾ ತ ಾ ಹ ಃ ।
ದೃ ೆ ೖಬು ಾ ದ ಾಲ ೈರನು ಾಪ ೈಃ ॥೩೮॥

ತ ಾ ಸ ಾ ತ ಾ ಾಜ ಹ ಃ ಸವ ತ ಸವ ಾ।
ೆ ೕತವ ಃ ೕ ತವ ಶ ಸ ತ ೕ ಭಗ ಾನ ಾ ॥೩೯॥

ಬಂ ೕ ಭಗವತ ಆತ ನಃ ಸ ಾಂ ಕ ಾಮೃತಂ ಶ ವಣಪ ೇಷು ಸಂಭೃತ ।


ಪ ನಂ ೇ ಷಯ ದೂ ಾಶಯಂ ವ ಜಂ ತಚ ರಣಸ ೋರು ಾಂ ಕ ॥೪೦॥

॥ಇ ೕಮ ಾ ಗವ ೇ ಮ ಾಪ ಾ ೇ ೕಯಸ ಂ ೇ ೕ ೕS ಾ ಯಃ ॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 215


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಮೂಲ ೆ ೕಕ-ಅ ಾ ಯ-೦೨

ಾಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ಎರಡ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮು ತು

*********

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 216


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೩

ಅಥ ತೃ ೕS ಾ ಯಃ

ೕಶುಕ ಉ ಾಚ--
ಏವ ೕತ ಗ ತಂ ಪೃಷ ಾ ಯ ಭ ಾ ಮಮ ।
ನೃ ಾಂ ಯ ಯ ಾ ಾ ಾಂ ಮನು ೆ ೕಷು ಮ ೕ ಾ ॥೦೧॥

ಬ ಹ ವಚ ಸ ಾಮಸು ಯ ೇತ ಬ ಹ ಣಸ ।
ಇಂದ ಂ ಯ ಾಮಸು ಪ ಾ ಾಮಃ ಪ ಾಪ ೕ ॥೦೨॥

ೇ ೕಂ ಾ ಾಂ ತು ೕ ಾಮಃ ೇಜ ಾ ೕ ಾವಸು ।


ವಸು ಾ ೕ ವಸೂ ರು ಾ ೕಯ ಾಮಸು ೕಯ ಾ ॥೦೩॥

ಅ ಾ ದ ಾಮಸ ಂ ಸಗ ಾ ೕS ೇಃ ಸು ಾ ।
ಾ ೇ ಾ ಾಷ ಾಮಃ ಾ ಾ ಾಂ ಾಧ ೋ ಾ ॥೦೪॥

ಆಯು ಾ ೕS ೌ ೇ ೌ ಪ ಾಮ ಇ ಾಂ ಯ ೇ ।
ಪ ಾ ಾಮಃ ಪ ರು ೋ ೋದ ೕ ೋಕ ಾತ ೌ ॥೦೫॥

ರೂ ಾ ಾ ೕ ಗಂಧ ಾ ೕಾ ೕSಪ ರ ಉವ ೕ ।
ಆ ಪತ ಾಮಃ ಸ ೇ ಾಂ ಯ ೇತ ಪರ ೕ ನ ॥೦೬॥

ಯ ಂ ಯ ೇ ಯಶ ಾ ಮಃ ೋಶ ಾಮಃ ಪ ೇತಸ ।


ಾ ಾಮಸು ಶಂ ಾಂಪ ಾ ಥ ಉ ಾಂ ಸ ೕ ॥೦೭॥

ಧ ಾ ಥ ಮುತಮ ೆ ೕಕಂ ತಂತುಂ ತನ ತೃ ಯ ೇ ।


ರ ಾ ಾಮಃ ಪ ಣ ಜ ಾ ೋಜ ಾ ೕ ಮರುದ ಾ ॥೦೮॥

ಾಜ ಾ ೕ ಮನೂ ೇವ ಋ ಂ ತ ಚರ ನರಃ ।


ಾಮ ಾ ೕ ಯ ೇ ೋಮಮ ಾಮಃ ಪ ರುಷಂ ಪ ಾ ॥೦೯॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 217


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೩

ಅ ಾಮಃ ಸವ ಾ ೕ ಾ ೕ ಾಮ ಉ ಾರ ೕಃ ।
ೕ ೆ ೕಣ ಭ ೕ ೇನ ಯ ೇತ ಪ ರುಷಂ ಪರ ॥೧೦॥

ಏ ಾ ಾ ೇವ ಯಜ ಾ ಹ ಃ ೆ ೕಯ ೋದಯಃ ।
ಭಗವತ ಚ ೋ ಾ ೕಯ ಾಗವತ ಸಂಗತಃ ॥೧೧॥

ಾನಂ ಯ ಾ ಪ ವೃತಗು ೋ ಚಕ ಾತ ಪ ಾದ ಉಭಯತ ಗು ೇಷ ಸಂಗಃ ।


ೈವಲ ಸಂಭೃತಪಥಸ ಥ ಭ ೕಗಃ ೋ ವೃ ೋ ಹ ಕ ಾಸು ರ ಂ ನ ಕು ಾ ॥೧೨॥

ೌನಕ ಉ ಾಚ--
ಇತ ಾ ಹೃತಂ ಾ ಾ ಶಮ ಭರತಷ ಭಃ ।
ಮನ ಪೃಷ ಾ ಭೂ ೕ ೈ ಾಸ ಮೃ ಂ ಕ ॥೧೩॥

ಏತಚುಶ ಷ ಾಂ ದ ಸೂತ ೋSಹ ಾ ತು ।


ಕ ಾ ಹ ಗು ೋ ಾ ಾಃ ಸ ಾಂ ಸು ಃ ಸದ ಧು ವ ॥೧೪॥

ಸ ೈ ಾಗವ ೋ ಾ ಾ ಾಂಡ ೇ ೕ ಮ ಾರಥಃ ।


ಾಲಃ ೕಡನ ೈಃ ೕಡ ಕೃಷ ೕ ಾಂ ಯ ಆದ ೇ ॥೧೫॥

ೈ ಾಸ ಶ ಭಗ ಾ ಾಸು ೇವಪ ಾಯಣಃ ।


ಉರು ಾಯಗು ೋ ಾ ಾಃ ಸ ಾಂ ಸು ಸ ಾಗ ೕ ॥೧೬॥

ಆಯುಹ ರ ೈ ಪ ಂ ಾಂ ಉದ ನ ಸಂ ಚ ಯನ ೌ ।
ತಸ ೇ ಯಃ ೋ ೕತ ಉತಮ ೆ ೕಕ ಾತ ಾ ॥೧೭॥

ತರವಃ ಂ ನ ೕವಂ ಭ ಾ ಃ ಂ ನ ಶ ಸಂತು ತ ।


ನ ಾದಂ ನ ೕಹಂ ಂ ಾ ಮಪಶ ೕSಪ ೇ ॥೧೮॥

ಶ ಡ ಾ ೋಷ ಖ ೈಃ ಸ ತುಲ ಃ ಪ ರುಷಃ ಪಶುಃ ।


ನ ಯತ ಣ ಪ ೋ ೇ ೋ ಾತು ಾಮ ಗ ಾಗ ಜಃ ॥೧೯॥
ೇ ಬ ೋರುಕ ಮ ಕ ಾ ೕ ನ ಶೃಣ ತಃ ಕಣ ಪ ೇ ನರಸ ।
ಾ Sಸ ೕ ಾದು ೇವ ಾS ೌ ನ ೇ ಪ ಾಯತು ರು ಾಯ ಾ ಾ ॥೨೦॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 218


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೩

ಾರಃ ಪರಂ ಪಟ ೕಟಜುಷ ಮಪ ತ ಾಂಗಂ ನ ನ ೕನು ಕುಂದ ।


ಾ ೌ ಕ ೌ ೋ ಕುರುತಃ ಸಪ ಾ ಂ ಹ ೇಲ ಸ ಾ ಂಚನಕಂಕ ೌ ಾ ॥೨೧॥

ಬ ಾ ೇ ೇ ನಯ ೇ ನ ಾ ಾಂ ಂ ಾ ೋನ ೕ ೋ ೕ।
ಾ ೌ ನೃ ಾಂ ೌ ದು ಮಜನ ಾ ೌ ೇ ಾ ಾನುವ ಜ ೋ ಹ ೇ ೌ ॥೨೨॥

ೕವಂಚ ೕ ಾಗವ ಾಂ ೇಣುಂ ನ ಾತು ಮ ೊ ೕ S ಲ ೇತ ಯಸು ।


ೕ ಷುಪ ಾ ಮನುಜಸುಳ ಾ ಃ ಶ ಸಚ ೕ ಯಸು ನ ೇದ ಗಂಧ ॥೨೩॥

ತದಶ ಾರಂ ಹೃದಯಂ ಬ ೇದಂ ಯದ ಹ ಾ ೈಹ ಾಮ ೇ ೖಃ ।


ನ ೕ ಾಥ ಮು ೇ ಾ ೋ ೇ ೆ ೕ ಜಲಂ ಾತ ರು ೇಷು ಹಷ ಃ ॥೨೪॥

ಅ ಾ ೇಹ ಂಗ ಮ ೋSನುಕೂಲಂ ಪ ಾಷ ೇ ಾಗವತಪ ಾನಃ ।


ಯ ಾಹ ೈ ಾಸ ಾತ ಾ ಾರ ೋ ನೃಪ ಂ ಾಧು ಪೃಷ ಃ ॥೨೫॥

॥ಇ ೕಮ ಾ ಗವ ೇ ಮ ಾಪ ಾ ೇ ೕಯಸ ಂ ೇ ತೃ ೕS ಾ ಯಃ ॥
ಾಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ಮೂರ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮು ತು

*********

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 219


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೪

ಅಥ ಚತು ೋ S ಾ ಯಃ

ಸೂತ ಉ ಾಚ--
ೈ ಾಸ ೇ ವಚಸತ ಶ ಯ ಾತ ನಃ ।
ಉಪ ಾಯ ಮ ಂ ಕೃ ೇ ಔತ ೇಯಃ ಸ ೕಂ ವ ಾ ॥೦೧॥

ಆತ ಾ ಾತ ಾ ಾರ ಪಶುದ ಣಬಂಧುಷು ।
ಾ ೆ ೕ ಾ ಕ ೇ ತ ಂ ರೂ ಾಂ ಮಮ ಾಂ ಜ ೌ ॥೦೨॥

ಪಪ ಚ ೇಮ ೕ ಾಥ ಂ ಯ ಾ ಂ ಪೃಚಥ ಸತ ಾಃ ।
ಕೃ ಾನು ಾವಶ ವ ೇ ಶ ದ ಾ ೋ ಮ ಾಯ ಾಃ ॥೦೩॥

ಸಂ ಾಂ ಾಯ ಸನ ಸ ಕಮ ೆವ ಕಂ ಚ ಯ ।
ಾಸು ೇ ೇ ಭಗವ ಾ ತ ಾವಂ ದೃಢಂ ಗತಃ ॥೦೪॥

ಾ ೋ ಾಚ--
ಸ ೕ ೕನಂ ವ ೋ ಬ ಹ ಸವ ಸ ತ ಾನಘ ।
ತ ೕ ೕಯ ೇ ಮಹ ಂ ಹ ೇಃ ಕಥಯತಃ ಕ ಾಃ ॥೦೫॥

ಭೂಯ ಏವ ಾ ಭಗ ಾ ಾತ ಾಯ ಾ ।
ಯ ೇದಂ ಸೃಜ ೇ ಶ ಂ ದು ಾವ ಮ ೕಶ ೈಃ ।
ಯ ಾ ೋ ಾಯ ಭುಯ ಾ ಸಂಯಚ ೇ ಪ ನಃ ॥೦೬॥

ಾಂ ಾಂ ಶ ಮು ಾ ತ ಪ ರುಶ ಃ ಪರಃ ಪ ಾ ।
ಆ ಾ ನಂ ೕಡ ಕ ೋ ಕ ೋ ಚ ॥೦೭॥

ನೂನಂ ಭಗವ ೋ ಬ ಹ ಹ ೇರದು ತಕಮ ಣಃ ।


ದು ಾವ ಾ ಾ ಕ ಶ ೇ ತ ॥೦೮॥

ಯ ಾ ಗು ಾಂಸು ಪ ಕೃ ೇಯು ಗಪ ಕ ಮ ೆ ೕS ಾ।
ಭ ಭೂ ಶ ೆ ೕಕಃ ಕುವ ಕ ಾ ಜನ ಃ ॥೦೯॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 220


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೪

ತ ೕತ ೆ ಬ ೕತು ಭಗ ಾ ಯ ಾ।
ಶಬಬ ಹ ಾತಃ ಪರ ಂಶ ಭ ಾ ಖಲು ॥೧೦॥

ಸೂತ ಉ ಾಚ--
ಇತು ಾಮಂ ೋ ಾ ಾ ಗು ಾನುಕಥ ೇ ೋಃ ।
ಹೃ ೕ ೇಶಮನುಸ ತ ಪ ವಕುಂ ಪ ಚಕ ೕ ॥೧೧॥

ೕಶುಕ ಉ ಾಚ--
ನಮಃ ಪರ ೆ ಪ ರು ಾಯ ಭೂಯ ೇ ಸದುದ ವ ಾನ ೋಧ ೕಲ ಾ।
ಗೃ ೕತಶ ತ ಾಯ ೇ ಾಮಂಧು ಾ ಾನುಪಲಭ ವತ ೇ ॥೧೨॥

ಭೂ ೕ ನಮಃ ಸದ ನ ೇSಸ ಾಮಸಂಭ ಾ ಾ ಲಸತ ಮೂತ ೕ।


ಪ ಂ ಾಂ ಪ ನಃ ಾರಮಹಂಸ ಆಶ ೕವವ ಾ ಾಮನುಮೃಗ ಾಶು ೇ ॥೧೩॥

ನ ೕನಮ ೇSಸ ಷ ಾಯ ಾತ ಾಂ ದೂರ ಾ ಾಯ ಮುಹುಃ ಕು ೕ ಾ ।


ರಸ ಾ ಾ ಶ ೕನ ಾಧ ಾ ಸ ಾಮ ಬ ಹ ರಂಸ ೇ ನಮಃ ॥೧೪॥

ಯ ೕತ ನಂ ಯಚ ವಣಂ ಯ ೕ ಣಂ ಯದ ಂದನಂ ಯತ ರಣಂ ಯದಹ ಣ ।


ೋಕಸ ಸ ೊ ೕ ಧು ೋ ಕಲ ಷಂ ತ ೆ ಸುಭದ ಶ ವ ೇ ನ ೕನಮಃ ॥೧೫॥

ತಪ ೋ ಾನಪ ಾ ಯಶ ೋ ಮನ ೋ ಮಂತ ದಃ ಸುಮಂಗ ಾಃ ।


ೇಮಂ ನ ನಂ ಾ ಯದಪ ಣಂ ತ ೆ ಸುಭದ ಶ ವ ೇ ನ ೕನಮಃ ॥೧೬॥

ಚ ಾ ಯಚ ರ ೋಪ ಾದ ಾ ಸಂಗಂ ವ ದ ೊ ೕಭಯ ೋSನ ಾತ ನಃ ।


ಂದಂ ಬ ಹ ಗ ಂ ಗತಕ ಾಸ ೆ ಸುಭದ ಶ ವ ೇ ನ ೕನಮಃ ॥೧೭॥

ಾತಹೂ ಾಂಧ ಪ ಂದಪ ಲ ಾ ಆ ೕರಕಂ ಾ ಯವ ಾಃ ಶ ಾದಯಃ ।


ೕಽ ೆ ೕ ಚ ಾ ಾ ಯದ ಾಶ ಾಶ ಾ ಚುಧ ಂ ತ ೆ ಪ ಭ ಷ ೇ ನಮಃ ॥೧೮॥

ಸ ಏಷ ಆ ಾ SSತ ವ ಾಮ ೕಶ ರಸ ೕಮ ೕ ಧಮ ಮಯಸ ೕಮಯಃ ।


ಗತವ ೕ ೈರಜಶಂಕ ಾ ತಕ ಂ ೋ ಭಗ ಾ ಪ ೕದ ಾ ॥೧೯॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 221


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೪

ಯಃ ಪ ಯ ಪ ಃ ಪ ಾಪ ಾಂ ಪ ೋ ಕಪ ಧ ಾಪ ಃ ।
ಪ ಗ ಾ ಂಧಕವೃ ಾತ ಾಂ ಪ ೕದ ಾಂ ೕ ಭಗ ಾ ಸ ಾಂ ಪ ಃ ॥೨೦॥

ಯದಂಘ ಾ ನಸ ಾ ೌತ ಾ ಾSನುಪಶ ಂ ತತ ಾತ ನಃ ।
ವದಂ ೈತ ಕವ ೕ ಯ ಾರುಚಂ ಸ ೕ ಮುಕುಂ ೋ ಭಗ ಾ ಪ ೕದ ಾ ॥೨೧॥

ಪ ೋ ಾ ೕನ ಪ ಾ ಸರಸ ೕ ತನ ಾSಜಸ ಸ ೕಂ ಂ ಹೃ ।


ಸಲ ಾ ಾ ದುರಭೂ ಾಸ ತಃ ಸ ೕ ಋ ೕ ಾಮೃಷಭಃ ಪ ೕದ ಾ ॥೨೨॥

ಭೂ ೈಮ ಹ ಯ ಇ ಾಃ ಪ ೋ ಭು ಾ ಯ ೇ ೇ ಯದಮೂಷು ಪ ರುಷಃ ।


ಭುಂ ೇ ಗು ಾ ೋಡಶ ೋಡ ಾತ ಕಃ ೋSಲಂಕೃ ೕಷ ಭಗ ಾ ವ ಾಂ ೕ ॥೨೩॥

ನಮಸ ೆ ಭಗವ ೇ ಾಸು ೇ ಾಯ ೇಧ ೇ ।


ಪಪ ಾ ನಮಯಂ ೌ ಾ ಯನು ಾಂಬುರು ಾಸವ ॥೨೪॥

ಏತ ೇ ಾತ ಭೂ ಾಜ ಾರ ಾ ೕ ಪೃಚ ೇ ।
ೇದಗ ೋ Sಭ ಾ ಸವ ಂ ಯ ಾಹ ಹ ಾತ ನಃ ॥೨೫॥

॥ಇ ೕಮ ಾ ಗವ ೇ ಮ ಾಪ ಾ ೇ ೕಯಸ ಂ ೇ ಚತು ೋ S ಾ ಯಃ ॥


ಾಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ಾಲ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮು ತು

*********

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 222


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಅಥ ಪಂಚ ೕS ಾ ಯಃ

ಾರದ ಉ ಾಚ--
ೇವ ೇವ ನಮ ೇSಸು ಭೂತ ಾವನ ಪ ವ ಜ ।
ತ ಾ ೕ ಯ ಾ ನ ಾತ ತತ ದಶ ನ ॥೦೧॥

ಯದೂ ಪಂ ಯದ ಾನಂ ಯತಃ ಸೃಷ ದಂ ಪ ೋ ।


ಯತ ಂಸಂ ಯತ ರಂ ಯಚ ತ ತತ ಂ ವದ ತತ ತಃ ॥೦೨॥

ಸವ ಂ ೆ ೕತ ಭ ಾ ೇದ ಭೂತಭವ ಭವತ ಭುಃ ।


ಕ ಾಮಲಕವ ಶಂ ಾ ಾವ ತಂ ತವ ॥೦೩॥

ಯ ಾ ೋ ಯ ಾ ಾ ೋ ಯತ ರಸ ಂ ಯ ಾತ ಕಃ ।
ಏಕಃ ಸೃಜ ಭೂ ಾ ಭೂ ೈ ೇ ಾತ ಾಯ ಾ ॥೦೪॥

ಆತ ಾವಯ ೇ ಾ ನ ಪ ಾ ಾವ ೕಃ ಸ ಯ ।
ಆತ ಶ ಮವಷ ಭ ಸೂತ ಾ ಾಕಮಃ ॥೦೫॥

ಾಹಂ ೇದ ಪರಂ ತ ಾ ಾ ವರಂ ನ ಸಮಂ ೋ ।


ಾಮರೂಪಗು ೈ ಾ ವ ಂ ಸದಸ ಂ ದನ ತಃ ॥೦೬॥

ಸ ಭ ಾನಚರ ೂೕರಂ ಯ ತಪಃ ಸುಸ ಾ ತಃ ।


ೇನ ೇದಯ ೇ ನಸ ಂ ಪ ಾಂ ಶಂ ಾಂ ಚ ಯಚ ॥೦೭॥

ಏತ ೆ ಪೃಚತಃ ಸವ ಂ ಸವ ಸಕ ೇಶ ರ ।
ಾ ೕ ಯ ೈ ೇದಮಹಂ ಬು ೆ ೕSನು ಾ ತಃ ॥೦೮॥

ಬ ೊ ಾಚ--
ಸಮ ಾರು ಕ ೆ ೕದಂ ವತ ೇ ತ ।
ಯದಹಂ ೋ ತಃ ೌಮ ಭಗವ ೕಯ ದಶ ೇ ॥೦೯॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 223


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಾನೃತಂ ಬತ ತ ಾ ಯ ಾ ಾಂ ಪ ಬ ೕ ೋಃ ।
ಅ ಾಯ ಪರಂ ಮತ ಏ ಾವತ ಂ ಯ ೋ ೕ ॥೧೦॥

ೕನ ಸ ೋ ಾ ಶ ಂ ೋ ತಂ ೋಚ ಾಮ ಹ ।


ಯ ಾ ೋ S ಯ ಾ ೋ ೕ ಯಥ ಗ ಹ ಾರ ಾಃ ॥೧೧॥

ನಮಸ ೆ ಭಗವ ೇ ಾಸು ೇ ಾಯ ೕಮ ।


ಯ ಾ ಯ ಾ ದುಜ ಯ ಾ ಾಂ ವದಂ ಜಗದುರು ॥೧೨॥

ಲಜ ಾನ ಾ ಯಸ ಾತು ೕ ಾಪ ೇSಮು ಾ ।
ೕ ಾ ಕತಂ ೇ ಮ ಾಹ ದು ಯ ॥೧೩॥

ದ ವ ಂ ಕಮ ಚ ಾಲಶ ಸ ಾ ೕ ೕವ ಏವ ಚ ।
ಾಸು ೇ ಾ ಪ ೋ ಬ ಹ ನ ಾ ೊ ೕS ೋ S ಾತ ತಃ ॥೧೪॥

ಾ ಾಯಣಪ ಾ ೇ ಾ ೇ ಾ ಾ ಾಯ ಾಂಗ ಾಃ ।
ಾ ಾಯಣಪ ಾ ೋ ಾ ಾ ಾಯಣಪ ಾ ಮ ಾಃ ॥೧೫॥

ಾ ಾಯಣಪ ೋ ೕ ೋ ಾ ಾಯಣಪರಂ ತಪಃ ।


ಾ ಾಯಣಪರಂ ಾನಂ ಾ ಾಯಣಪ ಾ ಗ ಃ ॥೧೬॥

ತ ಾ ದ ಷು ೕಶಸ ಕೂಟಸ ಾ ಾತ ನಃ ।
ಸೃಜ ಂ ಸೃ ಾ ಸೃ ೊ ೕSಹ ೕ ೖ ಾ ೋ ತಃ ॥೧೭॥

ಸತ ಂ ರಜಸಮ ಇ ಗು ಣಸ ಗು ಾಸ ಯಃ ।
ಸಗ ೋ ೇಷು ಗೃ ೕ ಾ ಾಯ ಾ ೋಃ ॥೧೮॥

ಾಯ ಾರಣಕತೃ ೆ ೕ ದ ವ ಾನ ಾಶ ಾಃ ।
ಬಧ ಂ ತ ಾ ಮುಕಂ ಾ ನಂ ಪ ರುಷಂ ಗು ಾಃ ॥೧೯॥

ಸ ಏಷ ಭಗ ಾಂ ಂ ೈ ೇ ೈರ ೋ ಜಃ ।
ಸ ಲ ತಗ ಬ ಹ ಸ ೇ ಾಂ ಮಮ ೇಶ ರಃ ॥೨೦॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 224


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಾಲಂ ಕಮ ಸ ಾವಂ ಚ ಾ ೕ ೆ ೕ ಾಯ ಾ ಸ ಾ।
ಆತ ಯದೃಚ ಾ ಾ ಪಂ ಬುಭೂಷುರು ಾದ ೇ ॥೨೧॥

ಾ ಾ ಗುಣವ ಕ ಾ ಪ ಾಮಸ ಾವತಃ ।


ಕಮ ೋ ಜನ ಮಹತಃ ಪ ರು ಾ ಾದಭೂ ॥೨೨॥

ಮಹತಸು ಕು ಾ ಾ ರಜಸ ೊ ೕಪಬೃಂ ಾ ।


ತಮಃಪ ಾನಸ ಭವ ದ ವ ಾನ ಾತ ಕಃ ॥೨೩॥

ೋSಹಂ ಾರ ಇ ೕ ೋ ಕುವ ಸಮಭೂ ಾ।


ೈ ಾ ಕ ೆ ಜಸಶ ಾಮಸ ೆ ೕ ಯ ಾ।
ದವ ಶ ಃ ಾಶ ಾ ನಶ ಪ ೋ ॥೨೪॥

ಾಮ ಾದ ಭೂ ಾ ೇ ಕು ಾ ಾದಭೂನ ಭಃ ।
ತಸ ಾ ಾ ಗುಣಃ ಶ ೋ ಂಗಂ ಯ ದ ಷ ದೃಶ ೕಃ ॥೨೫॥

ನಭ ೋSಥ ಕು ಾ ಾದಭೂ ಸ ಶ ಗು ೋS ಲಃ ।


ಪ ಾನ ಾಚಬ ಾಂಶ ಾ ಣ ಓಜಃ ಸ ೋ ಬಲ ॥೨೬॥

ಾ ೕರ ಕು ಾ ಾ ಾಲಕಮ ಸ ಾವತಃ ।
ಉದಪದ ತ ೇ ೋ ೈ ರೂಪವ ಸ ಶ ಶಬವ ॥೨೭॥

ೇಜಸಸು ಕು ಾ ಾ ಾ ೕದಂ ೋ ರ ಾತ ಕ ।


ರೂಪವ ಸ ಶ ವ ಾ ಂ ೋ ೂೕಷವಚ ತದನ ಾ ॥೨೮॥

ೇಷಸು ಕು ಾ ಾದಂಭ ೋ ಗಂಧ ಾನಭೂ ।


ಪ ಾನ ಾ ರಸಸ ಶ ರೂಪಶಬಗು ಾ ತಃ ॥೨೯॥

ೈ ಾ ಾನ ೋ ಜ ೇ ೇ ಾ ೈ ಾ ಾ ದಶ ।
ಾ ಾಕ ಪ ೇ ೋS ವ ೕಂ ೊ ೕ ೇಂದ ತ ಾಃ ॥೩೦॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 225


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ೈಜ ಾತು ಕು ಾ ಾ ಂ ಾ ದ ಾಭವ ।


ಾನಶ ಃ ಾಶ ಬು ಃ ಾ ಣಶ ೈಜ ೌ ॥೩೧॥

ೆ ೕತ ತ ಣದೃ ಾ ಾ ೋ ೕ ಾಂ ಾಯವಃ ।


ಯ ಏ ೇSಸಂಗ ಾ ಾ ಾ ಭೂ ೇಂ ಯಮ ೋಗು ಾಃ ।
ಯ ಾಯತನ ಾ ೇ ನ ೇಕುಬ ಹ ತಮ ॥೩೨॥

ತ ಾ ಸಂಹತ ಾ ೊ ೕನ ಂ ಭಗವಚ ೋ ಾಃ ।


ಸದಸತ ಮು ಾ ಾಯ ೋ ಭಯಂ ಸಸೃಜುಹ ದಃ ॥೩೩॥

ವಷ ಪ ಗಸಹ ಾ ಂ ೇ ತದಂಡಮುದ ೇಶಯ ।


ಾಲಕಮ ಸ ಾವ ೋ(S) ೕ ೕ(S) ೕವಮ ೕಜನ ॥೩೪॥

ಸ ಏಷ ಪ ರುಷಸ ಾ ದಂಡಂ ದ ಗ ತಃ ।
ಸಹ ೊ ೕವ ಂ ಾಹ ಃ ಸಹ ಾ ನನ ೕಷ ಾ ॥೩೫॥

ಯ ೆ ೕ ಾವಯ ೈ ೋ ಾ ಕಲ ಯಂ ಮ ೕ ಣಃ ।
ಊ ಾ ರಧಃ ಸಪ ಸ ೕಧ ಂ ಜಘ ಾ ಃ ॥೩೬॥

ಪ ರುಷಸ ಮುಖಂ ಬ ಹ ತ ೕತಸ ಾಹವಃ ।


ಊ ೕ ೈ ೆ ೕ ಭಗವತಃ ಪ ಾ ಂ ಶ ೊ ೕ ವ ಾಯತ ॥೩೭॥

ಭೂ ೋ ಕಃ ಕ ತಃ ಪ ಾ ಂ ಭುವ ೋ ೋSಸ ಾ ತಃ ।


ಹೃ ಾ ಸ ೋ ಕ ಉರ ಾ ಮಹ ೋ ೋ ಮ ಾತ ನಃ ॥೩೮॥

ೕ ಾ ಾಂ ಜನ ೋಕಶ ತ ೕ ೋ ೋSಸ ೇತ ೕಃ ।


ಮೂಧ ಃ ಸತ ೋಕಸು ಬ ಹ ೋಕಃ ಸ ಾತನಃ ॥೩೯॥

ಕ ಾ ಮತಳಂ ಕೢಪಮೂರು ಾ ಂ ತಳಂ ೋಃ ।


ಾನು ಾ ಂ ಸುತಳಂ ೈಪಂ ಜಂ ಾ ಂ ತು ತ ಾತಳ ॥೪೦॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 226


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೫

ಮ ಾತಳಂ ತು ಗು ಾ ಾ ಂ ಪ ಪ ಾ ಾ ಂ ರ ಾತಳ ।
ಾ ಾಳಂ ಾದತಳತ ಇ ೋಕಮಯಃ ಪ ಾ ॥೪೧॥

ಭೂ ೋ ಕಃ ಕ ತಃ ಪ ಾ ಂ ಭುವ ೋ ಕಸು ಾ ತಃ ।


ಸ ೋ ಕಃ ಕ ೋ ಮೂ ಇ ಾ ೋಕಕಲ ಾ ॥೪೨॥

॥ಇ ೕಮ ಾ ಗವ ೇ ಮ ಾಪ ಾ ೇ ೕಯಸ ಂ ೇ ಪಂಚ ೕS ಾ ಯಃ ॥
ಾಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ಐದ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮು ತು

*********

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 227


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ಅಥ ಷ ೋS ಾ ಯಃ

ಬ ೊ ಾಚ--
ಾ ೋ ವ ೆ ೕಮು ಖಂ ೇತ ಂ ಛಂದ ಾಂ ಸಪ ಾತವಃ ।
ಹವ ಕ ಾ ಮೃ ಾ ಾ ಾಂ ಾ ಸವ ರಸಸ ಚ ॥೦೧॥

ಸ ಾ ಸೂ ಾಂ ಚ ಾ ೕಶ ತ ಾ ೇ ಪರ ಾಯ ೇ ।
ಅ ೋ ೋಷ ೕ ಾಂ ಚ ೋ ಗಂಧಸ ೈವ ॥೦೨॥

ರೂ ಾ ಾಂ ೇಜ ಾಂ ಚ ು ವಃ ಸೂಯ ಸ ಾ ೕ।
ಕ ೌ ಾಂ ಚ ೕ ಾ ಾಂ ೆ ೕತ ಾ ಾಶಶಬ ೕಃ ॥೦೩॥

ತ ಾತ ಂ ವಸು ಾ ಾ ಾಂ ೌಭಗ ಸ ಚ ಾಜನ ।


ತ ಗಸ ಸ ಶ ಾ ೕಶ ಸವ ೕಧಸ ೈವ ॥೦೪॥

ೋ ಾಣು ಜ ಾ ೕ ಾಂ ೖ ಾ ಯ ಸು ಸಂಭೃತಃ ।


ೇಶಶ ಶು ನ ಾನ ಸ ಾ ೋ ಾಭ ದು ಾ ॥೦೫॥

ಾಹ ೕ ೋಕ ಾ ಾ ಾಂ ಾ ಯಶಃ ೇಮಕಮ ಾ ।


ಕ ೕ ಭೂಭು ವಃಸ ಶ ೇಮಸ ಶರಣಸ ಚ ।
ಸವ ಾಮವರ ಾ ಹ ೇಶ ರಣ ಆಸ ದ ॥೦೬॥

ಅ ಾಂ ೕಯ ಸ ಸಗ ಸ ಪಜ ನ ಸ ಪ ಾಪ ೇಃ ।
ಪ ಂಸಃ ಶ ಉಪಸಸು ಪ ಾ ಾ ನಂದ ವೃ ೇಃ ॥೦೭॥

ಾಯುಯ ಮಸ ತಸ ಪ ೕ ಸ ಾರದ ।
ಂ ಾ ಾ ಋ ೇಮೃ ೊ ೕ ರಯಸ ಗುದಂ ಸ ತಃ ॥೦೮॥

ಪ ಾಭೂ ೇರಧಮ ಸ ತಮಸ ಾ ಪ ಮಃ ।


ಾ ೊ ೕ ನದನ ೕ ಾಂ ತು ೋ ಾ ಾಮ ಸಂಹ ಃ ॥೦೯॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 228


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ಅವ ಕರಸ ಂಧೂ ಾಂ ಭೂ ಾ ಾಂ ಧನಸ ಚ ।


ಉದರಂ ತಂ ಪ ಂ ೋ ಹೃದಯಂ ಮನಸಃ ಪದಂ ॥೧೦॥

ಧಮ ಸ ಮಮ ತುಭ ಂ ಚ ಕು ಾ ಾ ಾಂ ಭವಸ ಚ ।
ಾನಸ ಚ ತತ ಸ ಪರ ಾ ಾ ಪ ಾಯಣ ॥೧೧॥

ಅಹಂ ಭ ಾ ಭವ ೆ ವ ಯ ಇ ೕ ಮುನ ೕSಗ ಾಃ ।


ಸು ಾಸುರನ ಾ ಾ ಾಃಖ ಾ ಮೃಗಸ ೕಸೃ ಾಃ ॥೧೨॥

ಗಂಧ ಾ ಪ ರ ೋ ಯ ಾ ರ ೋಭೂತಗ ೋರ ಾಃ ।


ಪಶವಃ ತರಃ ಾ ಾ ಾ ಾ ರ ಾ ದು ಾಃ ॥೧೩॥

ಅ ೇಚ ಾ ೕ ಾ ಜಲಸಲನ ೌಕಸಃ ।


ಗಹ ೇತವ ಾ ಾಸ ತಃ ಸನ ತ ವಃ ॥೧೪॥

ಸವ ಂ ಪ ರುಷ ಏ ೇದಂ ಭೂತಂ ಭವ ಂ ಭವಚ ಯ ।


ೇ ೇದ ಾವೃತಂ ಶ ಂ ತ ಮ ಷ ಾ ॥೧೫॥

ಸ ಷ ಂ ಪ ತಪ ಾ ೋ ಬ ಶ ಪ ತಪತ ೌ ।
ಏವಂ ಾಜಂ ಪ ತಪಂಸಪತ ಂತಬ ಃಪ ಾ ॥೧೬॥

ೋSಮೃತ ಾ ಭಯ ೆ ೕ ೆ ೕ ಮತ ಮನ ಂ ಯದತ ಾ ।
ಮ ೖಷ ತ ೋ ಬ ಹ ಪ ರುಷಸ ದುರತ ಯಃ ॥೧೭॥

ಾ ೋSಸ ಸವ ಭೂ ಾ ಪ ಂಸಃ ೋ ದುಃ ।


ಅಮೃತಂ ೇಮಮಭಯಂ ಮೂ ೊ ೕ S ಾ ಮೂಧ ಸು ॥೧೮॥

ೋ ಾಸ ೕಬ ಾ ಸನ ಪ ಾ ಾಂ ಯ ಆಶ ಾಃ ।
ಅಂತ ೋ ಾ ಸ ಪ ೋ ಗೃಹ ೕ ೈಬೃ ಹ ಹುತಃ ॥೧೯॥

ಸೃ ೕ ಚಕ ೕ ಷ ಾಶ ಾನಶ ೇ ಅ ।
ಯದ ಾ ಚ ಾ ಚ ಪ ರುಷಸೂಭ ಾಶ ಯಃ ॥೨೦॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 229


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ತ ಾ ದಂ ಾ ಾ ಜ ೇ ಭೂ ೇಂ ಯಗು ಾಶ ಯಃ ।
ತ ದ ವ ಮತ ಾ ಶ ಂ ೋ ಃ ಸೂಯ ಇ ಾಶ ಯ ॥೨೧॥

ಯ ಾSಸ ಾ ಾನ ಾದಹ ಾಸಂ ಮ ಾತ ನಃ ।


ಾ ಂದಂ ಯ ಸಂ ಾ ಾ ಪ ರು ಾವಯ ಾನೃ ೇ ॥೨೨॥

ೇಷು ಯ ಾಶ ಪಶವಃ ಸವನಸ ತಯಃ ಕು ಾಃ ।


ಇದಂ ಚ ೇವಯಜನಂ ಾಲ ೆ ೕರುಗು ಾ ತಃ ॥೨೩॥

ವಸೂ ೊ ೕಷಧಯಃ ೆ ೕ ಾ ರಸ ೋಹಮೃ ೋ ಜಲ ।


ಋ ೋ ಯಜೂಂ ಾ ಾ ಾತು ೋ ತ ಂ ಚ ಸತಮ ॥೨೪॥

ಾಮ ೇ ಾ ಮಂ ಾ ಶ ದ ಾಶ ವ ಾ ಚ ।
ೇವ ಾನುಕ ಮಃ ಕಲ ಃ ಸಂಕಲ ಸೂತ ೕವ ಚ ॥೨೫॥

ಗತ ೕ ಮತಯಃ ಶ ಾ ಾ ಯ ತಂ ಸಮಪ ಣ ।
ಪ ರು ಾವಯ ೈ ೇ ೆ ಃ ಸಂ ಾ ಾಃ ಸಂಭೃ ಾ ಮ ಾ ॥೨೬॥

ಇ ಸಂಭೃತಸಂ ಾರಃ ಪ ರು ಾವಯ ೈರಹ ।


ತ ೕವ ಪ ರುಷಂ ಯ ಂ ೇ ೈ ಾಯಜ ೕಶ ರ ॥೨೭॥

ತತ ೇ ಾ ತರ ಇ ೕ ಪ ಾ ಾಂ ಪತ ೕ ನವ ।
ಅಯಜ ವ ಕಮವ ಕಂ ಪ ರುಷಂ ಸುಸ ಾ ಾಃ ॥೨೮॥

ತತಶ ಮನವಃ ಾಲ ಈ ೇ ಋಷ ೕSಪ ೇ ।


ತ ೋ ಬು ಾ ೈ ಾ ಮನು ಾ ಃ ಕ ತು ಭು ॥೨೯॥

ಾ ಾಯ ೇ ಭಗವ ತ ದಂ ಶ ಾ ತ ।
ಗೃ ೕತ ಾ ೕರುಗು ೇ ಸ ಾ ಾವಗು ೇ ಸ ತಃ ॥೩೦॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 230


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ಸೃ ಾ ತ ಯು ೋSಹಂ ಹ ೋ ಹರ ತದ ಶಃ ।
ಶ ಂ ಪ ರುಷರೂ ೇಣ ಪ ಾ ಶ ಧೃ ॥೩೧॥

ಇ ೇS ತಂ ಾತ ಯ ೇದಮನುಪೃಚ ।
ಾನ ಭಗವತಃ ಂ ಾವ ಂ ಸದಸ ಾತ ಕ ॥೩೨॥

ನ ಾರ ೕ ೕSಙ ಮೃ ೋಪಲ ೇ ನ ಕ ೆ ಮನ ೋ ಮೃ ಾ ಗ ಃ ।


ನ ೕ ಹೃ ೕ ಾ ಪತಂತ ಸತ ೇ ಯ ೆ ಹೃ ೌತ ಂಠ ವ ಾ ಧೃ ೋ ಹ ಃ ॥೩೩॥

ೋSಹಂ ಸ ಾ ಾ ಯಮಯಸ ೕಮಯಃ ಪ ಾಪ ೕ ಾಮ ವಂ ತಃ ಪ ಃ ।


ಆ ಾಯ ೕಗಂ ಪ ಣಂ ಸ ಾ ತಸಂ ಾಧ ಗಚಂ ಯತ ಆತ ಸಂಭವಃ ॥೩೪॥

ನ ೋSಸ ಹಂ ತಚ ರಣಂ ಸ ೕಯು ಾಂ ಭವ ದಂ ಸ ಸ ಯನಂ ಸುಮಂಗಳ ।


ಯಃ ಾ ತ ಾ ಾ ಭವಂ ಸ ಯಂ ಗ ೋ ಾಹಂ ನಭ ಾ ಂಸಮ ಾಪ ೇ ಕುತಃ ॥೩೫॥

ಾಹಂ ನ ಯೂಯಂ ಬತ ತದ ಂ ದುನ ಾಮ ೇವಃ ಮು ಾಪ ೇ ಸು ಾಃ ।


ಯ ಾಯ ಾ ೕ ತಬುದಯ ದಂ ತಂ ಾ ತ ಸಮಂ ಚ ೇ ॥೩೬॥

ಯ ಾ ವ ಾರಕ ಾ ಾಯಂ ಹ ಸ ಾದಯಃ ।


ನ ಯಂ ದಂ ತ ೆ ೕನ ತ ೆ ಭಗವ ೇ ನಮಃ ॥೩೭॥

ಸ ಏಷ ಆದ ಃ ಪ ರುಷಃ ಕ ೆ ೕಕ ೆ ೕ ಸೃಜತ ಜಃ ।
ಆ ಾ SSತ ಾ ತ ಾSS ಾ ನಂ ಸ ಸಂಯಚ ಾ ಚ ॥೩೮॥

ಶುದಂ ೇವಲಂ ಾನಂ ಪ ತ ಸಮ ಗವ ತ ।


ಸತ ಂ ಪ ಣ ಮ ಾದ ಂತಂ ಗು ಣಂ ತ ಮದ ಯ ॥೩೯॥

ಋತಂ ಂದಂ ಮುನಯಃ ಪ ಾಂ ಾ ೆ ಂ ಾಶ ಾಃ ।


ಯ ಾ ತ ೈ ಾಸತ ೈ ೋ ೕ ೕತ ಪ ತ ॥೪೦॥

ಆ ೊ ೕSವ ಾರಃ ಪ ರುಷಃ ಪರಸ ಾಲಃ ಸ ಾವಃ ಸದಸನ ನಶ ।

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 231


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೬

ದವ ಂ ಾ ೋ ಗುಣ ಇಂ ಾ ಾ ಸ ಾ ಾಸು ಚ ಷು ಭೂಮ ಃ ॥೪೧॥

ಅಹಂ ಭ ೕಯ ಇ ೕ ಪ ೇ ಾ ದ ಾದ ೕ ೕ ಭವ ಾದಯಶ ।
ಸ ೋ ಕ ಾ ಾಃ ಖಗ ೋಕ ಾ ಾ ನೃ ೋಕ ಾ ಾಸಳ ೋಕ ಾ ಾಃ ॥೪೨॥

ಗಂಧವ ಾ ಧರ ಾರ ೇ ಾ ೕ ಯ ರ ೋರಗ ಾಗ ಾ ಾಃ ।
ೕ ಾ ಋ ೕ ಾಂ ಋಷ ಾಃ ತೃ ಾಂ ೈ ೆ ೕಂದ ೇಶ ರ ಾನ ೇಂ ಾ ಃ ॥೪೩॥

ಅ ೇಚ ೕ ೆ ೕತ ಾಚಭೂತ ಕೂ ಾ ಂಡ ಾ ೋಮೃಗಪಶ ೕ ಾಃ ।


ಯ ಂ ಚ ೋ ೇ ಭಗವನ ಹಸ ೋಜಃಸಹಸ ಬಲವ ಾವ ।
ೕ ೕ ಭೂ ಾ ತ ವದದು ಾಣ ಂ ತ ತತ ರಂ ರೂಪವದಸ ರೂಪ ॥೪೪॥

ಾ ಾನ ೋ ಾನೃಷಯ ಆಮನಂ ೕ ಾವ ಾ ಾ ಪ ರುಷಸ ಭೂಮ ಃ ।


ಆ ೕಯ ಾಂ ಕಮ ಕ ಾಯ ೆ ೕ ಾನನುಕ ೇತಇ ಾ ಸು ೇಶ ಾ ॥೪೫॥

॥ಇ ೕಮ ಾ ಗವ ೇ ಮ ಾಪ ಾ ೇ ೕಯಸ ಂ ೇ ಷ ೋS ಾ ಯಃ ॥
ಾಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ಆರ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮು ತು

*********

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 232


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಅಥ ಸಪ ೕS ಾ ಯಃ

ಬ ೊ ಾಚ--
ಯ ೊ ೕದ ತಃ ತ ೋದರ ಾಯ ಭ ೌ ೕಂ ತನುಂ ಸಕಲಯ ಮ ೕಮನಂತಃ ।
ಅಂತಮ ಾಣ ವ ಉ ಾಗತ ಾ ೈತ ಂತಂ ದಂಷ ಾS ವ ವಜ ಧ ೋ ದ ಾರ ॥೦೧॥

ಾ ೋ ರು ೇರಜನಯ ಸುಯ ಾಃಸುಯ ಆಕೂ ಸೂನುರಮ ಾನಥ ದ ಾ ಾ ।


ೋಕತ ಯಸ ಮಹ ೕಮಹರ ಯಆ ಂ ಾ ಯಂಭು ೇನ ಮನು ಾ ಹ ತ ನೂಕಃ ॥೦೨॥

ಜ ೇ ಚ ಕದ ಮಗೃ ೇ ಜ ೇವಹೂ ಾ ಂ ೕ ಃ ಸಮಂ ನವ ಾತ ಗ ಂ ಸ ಾ ೇ।


ಊ ೇ ಯ ಆತ ಶಮಲಂ ಗುಣಸಂಗಪಂಕಮ ಧೂಯ ಕ ಲಃ ಸ ಗ ಂ ಪ ೇ ೇ ॥೦೩॥

ಅ ೆ ೕರಪತ ಮ ಾಂ ತ ಆಹ ತು ೊ ೕ ದ ೋ ಮ ಾSಹ ಯ ಭಗ ಾ ಸ ದತಃ


ಯ ಾ ದಪಂಕಜಪ ಾಗಪ ತ ೇ ಾ ೕಗ ಾಪ ರಮ ೕಂ ಯದು ೈಹ ಾ ಾ ಃ ॥೦೪॥

ತಪಂ ತ ೕ ಧ ೋಕ ಸೃ ಾಮಆ ೌಸ ಾ ಸುತಪಸಸಪತಃ ಸ ೋSಭೂ ।


ಾ ಕ ಲ ಸಂಪವ ನಷ ಾತ ತತ ಂ ಸಮ ಜ ಾದ ಮುನ ೕ ಯದಚ ಾತ ॥೦೫॥

ಧಮ ಸ ದ ದು ತಯ ಜ ಸ ಮೂ ಾ ಾ ಾಯ ೋ ನರ ಇ ಸ ತಪಃಪ ಾವಃ ।


ದೃ ಾ ತ ೋ ಭಗವ ೋ ಯ ಾವ ೋಪಂ ೇವ ಸ ನಂಗಪೃತ ಾ ಘ ತುಂ ನ ೇಕುಃ ॥೦೬॥

ಾಮಂ ದಹಂ ಕೃ ೋ ನನು ೋಷದೃ ಾ ೋಷಂ ದಹಂತಮುತ ೇ ನ ದಹಂತ ಸಹ ।


ೋSಯಂ ಯದಂತರಮಲಂ ಶ ೇ ಾಮಃ ಕಥಂ ನು ಪ ನರಸ ಮನಃ ಶ ೕತ ॥೦೭॥

ದಃ ಸಪತು ತಪ ರಂ ಾ ೋ ಾ ೋS ಸನ ಪಗತಸಪ ೇ ವ ಾಯ ।


ತ ಾ ಅ ಾ ಧು ವಗ ಂ ಗೃಣ ೇ ಪ ಸ ೊ ೕ ಾ ಃ ಸುವಂ ಮುನ ೕ ಯದುಪಯ ಧ ಾ ॥೦೮॥

ಯ ೇನಮುತ ಥಗತಂ ಜ ಾಕ ವಜ ಷ ೌರುಷಭಗಂ ರ ೕ ಪತಂತ ।


ಾ ಾS ೋ ಜಗ ಪ ತ ಪದಂ ಚ ೇ ೇ ದು ಾ ವಸೂ ವಸು ಾ ಸಕ ಾ ೕನ ॥೦೯॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 233


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಾ ೇರ ಾವೃಷಭ ಆಸ ಸು ೇ ಸೂನು ೕ ೈ ಚ ಾರ ಸಮದೃ ಹೃ ೕಗಚ ಾ ।


ಯ ಾರಮಹಂಸ ಮೃಷಯಃ ಪದ ಾಮನಂ ಸ ಸಃ ಪ ಾಂತಕರಣಃ ಪ ಮುಕಸಂಗಃ ॥೧೦॥

ಸ ೆ ೕ ಮ ಾಸ ಭಗ ಾ ಹಯ ೕಷ ಏಷಃ ಾ ಾ ಸ ಯ ಪ ರುಷಸಪ ೕಯವಣ ಃ ।


ಛಂ ೋಮ ೕ ಮಖಮ ೕ ಲ ೇವ ಾ ಾ ಾ ೋ ಬಭೂವ ರುಶ ೕಃ ಶ ಸ ೋSಸ ನಸಃ ॥೧೧॥

ಮ ೊ ೕ ಯು ಾಂತಸಮ ೕ ಮನು ೋಪಲಬಃ ೋ ೕಮ ೕ ಲ ೕವ ಾಯ ೇತಃ ।


ಸಂ ಾನುರುಭ ೕಸ ೇ ಮು ಾನ ಆ ಾಯ ತತ ಜ ಾರ ಹ ೇದ ಾ ಾ ॥೧೨॥

ೕ ೋದ ಾವಮರ ಾನವಯೂಥ ಾ ಾ ಮನ ಥ ಾಮಮೃತಲಬಯ ಆ ೇವಃ ।


ಪೃ ೇನ ಕಚಪವಪ ದ ಾರ ೋತ ಂ ೇ ೋS ಪ ವತ ಕ ಾಣಕಂಡೂಃ ॥೧೩॥

ೆ ಷ ೕರುಭಯ ಾ ನೃ ಂಹರೂಪಂ ಕೃ ಾ ಭ ಮ ಭು ಕು ದಂಷ ಕ ಾಳವಕ ।


ೈ ೆ ೕಂದ ಾಶು ಗದ ಾS ಪತಂತ ಾ ಾ ದೂ ೌ ಾತ ದ ಾರ ನ ೈಃ ಸು ರಂತ ॥೧೪॥

ಅಂತಃಸರಸು ರುಬ ೇನ ಪ ೇ ಗೃ ೕ ೋ ಾ ೇಣ ಯೂಥಪ ರಂಬುಜಹಸ ಆತ ಃ ।


ಆ ೇದ ಾ ಪ ರು ಾ ಲ ೋಕ ಾಥ ೕಥ ಶ ವಃ ಶ ವಣಮಂಗಳ ಾಮ ೇಯ ॥೧೫॥

ಸ ಾ ಹ ಸಮರ ಾ ನಮಪ ೕಯಶ ಾ ಯುಧಃ ಪತಗ ಾಜಭು ಾ ರೂಢಃ ।


ಚ ೆ ೕಣ ನಕ ವದನಂ ಾಟ ತ ಾ ಹ ೇ ಪ ಗೃಹ ಭಗ ಾ ಕೃಪ ೕಜ ಾರ ॥೧೬॥

ಾ ಾ ಗು ೈರವರ ೋSಪ ೇಃ ಸು ಾ ಾಂ ೋ ಾ ಚಕ ಮ ಇ ಾ ಯದ ೋS ಯ ಃ ।


ಾ ಂ ಾಮ ೇನ ಜಗೃ ೇ ಪದಚ ೇನ ಾಂ ಾಮೃ ೇ ಪ ಚರ ಪ ಭು ನ ಾಲ ಃ ॥೧೭॥

ಾ ೋ ಬ ೇರಯಮುರುಕ ಮ ಾದ ೌಚ ಮಂಭಃ ವಂ ಧೃತವ ೋ ಬು ಾ ಪತ ।


ೕ ೈ ಪ ಶು ತಮೃ ೇS ಚ ೕಷ ಾಣ ಮತ ನ ಮಂಗ ಮನ ಾ ಹರ ೕS ೕ ೇ ॥೧೮॥

ತುಭ ಂ ಚ ಾರದ ಭೃಶಂ ಭಗ ಾ ವೃದ ಾ ೇನ ಾಧು ಪ ತುಷ ಉ ಾಚ ೕಗ ।


ಾನಂ ಚ ಾಗವತ ಾತ ಸುತತ ೕಪಂ ಯ ಾಸು ೇವಶರ ಾ ದುರಂಜ ೈವ ॥೧೯॥

ಚಕ ಂ ಚ ಹತಂ ದಶಸು ಸ ೇ ೋ ಮನ ಂತ ೇಷು ಮನುವಂಶಧ ೋ ಭ ।


ದು ೆ ೕಷು ಾಜಸು ದಮಂ ದಧ ಸ ೕ ಂಸ ೇ ಷ ಉಶ ೕಂ ಪ ಥಯಂಶ ೆ ಃ ॥೨೦॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 234


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಧನ ಂತ ಶ ಭಗ ಾ ಸ ಯ ಾಸ ೇ ೕ ಾ ಾ ನೃ ಾಂ ಪ ರುರು ಾಂ ರುಜ ಆಶು ಹಂ ।


ಯ ೇ ಚ ಾಗಮಮೃ ಾಯುರ ಾಪ ಾ ಾ ಆಯುಶ ೇದಮನು ಾಸ ವ ೕಯ ೋ ೇ ॥೨೧॥

ತಂ ಾಯ ೋಪಹೃತಂ ಮ ಾ ಾ ಬ ಹ ಧು ಗು ತಪಥಂ ನರ ೕ ಪ ।
ಉದಂತ ಾವವ ಕಂಟಕಮುಗ ೕಯ ಃಸಪಕೃತ ಉರು ಾರಪರಶ ೇನ ॥೨೨॥

ಕೃತ ಪ ಾದಸುಮುಖಃ ಕಲ ಾ ಕ ೇಶ ಇ ಾ ಕುವಂಶ ಅವ ೕಯ ಗು ೋ ೇ ೇ ।


ಷ ವನಂ ಸದ ಾನುಜ ಆ ೇಶ ಯ ರುಧ ದಶಕಂಧರ ಆ ಾಚ ॥೨೩॥

ಯ ಾ ಅ ಾದುದ ರೂಢಭ ಾಂಗ ೇ ೕ ಾಗ ಂ ಸಪದ ಪ ರಂ ಹರವ ಧ ೋಃ ।


ದೂ ೇಸುಹೃನ ತ ೋಷಸು ೆ ೕಷದೃ ಾ ಾತಪ ಾನಮಕ ೋರಗನಕ ಚಕ ಃ ॥೨೪॥

ವ ಃಸಲಸ ಶ ರುಗ ಮ ೇಂದ ಾಹ ದಂ ೈ ಳಂ ತಕಕುಬಯರೂಢ ಾಸಃ ।


ಸ ೊ ೕSಸು ಃ ಸಹ ೇಷ ಾರಹತು ಸೂ ೈಧ ನುಷ ಉಚ ೆ ಃ ಸ ೈನ ಃ ॥೨೫॥

ಭೂ ೕಃ ಸು ೇತರವರೂಥ ಮ ಾ ಾಃ ೇಶವ ಾಯ ಕಲ ಾ ತಕೃಷ ೇಶಃ ।


ಾತಃ ಕ ಷ ಜ ಾನುಪಲ ಾಗ ಃ ಕ ಾ ಾತ ಮ ೕಪ ಬಂಧ ಾ ॥೨೬॥

ೋ ೇನ ೕವಹರಣಂ ಯದುಲೂ ಾ ಾ ೆ ೖ ಾ ಕಸ ಚ ಪ ಾ ಶಕ ೋSಪವೃತಃ ।


ಯ ಂಗ ಾSನರಗ ೇನ ಸ ೆ ೕ ಾ ಉನೂ ಲನಂ ತರ ಾSಜು ನ ೕನ ಾವ ॥೨೭॥

ಯ ೆ ೖ ವ ೇ ವ ಜಪಶ ಷ ೋಯ ೕ ಾ ೋ ಾಂಸು ೕವಯದನುಗ ಹದೃ ವೃ ಾ ।


ತಚುದ ೕS ಷ ೕಯ ೋಲ ಹ ಮು ಾ ಟ ಷ ದುರಗಂ ಹರ ಹ ಾ ॥೨೮॥

ತ ಕಮ ವ ವಯ ಃಶ ಾನಂ ಾ ಾ ಾSSಶು ೇ ಪ ದಹ ಾ ೇ ।
ಉ ೆ ೕಷ ವಜ ೋSವ ಾಂತ ಾಲಂ ೇ ೆ ೕ ಾಯ ಸಬ ೋSನ ಗಮ ೕಯ ಃ ॥೨೯॥

ಗೃ ೕತ ಯದ ದುಪಬದುಮಮುಷ ಾ ಾ ಶುಲ ಂ ಸುತಸ ನತು ತತದಮುಷ ಾ ।


ಯಜ ಂಭ ೋSಸ ವದ ೇ ಭುವ ಾ ೋ ೕ ಸಂ ೕ ಶಂ ತಮ ಾಃ ಪ ೋ ತಸ ॥೩೦॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 235


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ನಂದಂ ಚ ೕ ಭ ಾ ವರುಣಸ ಾ ಾ ೋ ಾ ೇಷು ಾ ಮಯಸೂನು ಾ ಚ ।


ಜ ಾ ವೃತಂ ಶ ಾನಮ ಶ ೕಣ ೋ ೇ ಕುಂಠ ಉಪ ಾಸ ೋಕುಲಂ ಸ ಃ ॥೩೧॥

ೋ ೈಮ ೇ ಪ ಹ ೇ ವ ಜ ಪ ಾಯ ೇ ೇS ವಷ ಪಶ ಕೃಪ ಾ ರ ುಃ ।


ಧ ೋ ೕಂಧ ವ ಸಪ ಾ ಸಪ ವ ೋ ಮ ೕಧ ಮನ ೖಕಕ ೇ ಸ ೕಲ ॥೩೨॥

ೕಡ ವ ೇ ಾಕರರ ೌ ಾ ಂ ಾ ೋನು ಖಃ ಕಳಪ ಾಯತಮೂ ೇನ ।


ಉ ೕ ತಸ ರರು ಾಂ ವ ಜಸದ ಧೂ ಾಂ ಹತು ಹ ಷ ೋ ಧನ ಾನುಗಸ ॥೩೩॥

ೕ ಚ ಪ ಲಂಬಖರದದು ರ ೇಶ ಷ ಮ ೇಭಕಂಸಯವ ಾಃ ಕುಜ ೌಂಡ ಾ ಾ ಃ ।


ಅ ೆ ೕS ಾಲ ಕ ಬಲ ಲದಂತವಕ ಸ ೕ ಶಂಬರ ಡೂರಥರು ಮು ಾ ಃ ॥೩೪॥

ೕ ಾ ಮೃ ೇ ಸ ಾ ನ ಆತ ಾ ಾಃ ಾಂ ೋಜಮತ ಕುರುಸೃಂಜಯ ೈಕ ಾ ಾ ಃ ।


ಾಸ ಂತ ದಶ ನ ಾ ಬಲ ಾಥ ೕಮ ಾ ಾಹ ೕನ ಹ ಾ ಲಯಂ ತ ೕಯ ॥೩೫॥

ಾ ೇನ ೕ ತದೃ ಾಮವಮೃಶ ನೃ ಾಂ ೋ ಾಯು ಾಂ ಸ ಗ ೕ ಬತ ದೂರ ಾರಃ ।


ಆ ತಸ ನುಯುಗಂ ಸ ಸತ ವ ಾ ಂ ೇದದು ಮಂ ಟಪ ೆ ೕ ಭ ಷ ಸ ॥೩೬॥

ೇವ ಾಂ ಗಮವತ ಾ ಾಂ ಪ ಮ ೕನ ಾ ರದೃಶ ಮೂ ಃ।


ೋ ಾ ಾಂ ಮ ೕಹಮ ಪ ೋಭಂ ೇಷಂ ಾಯ ಯದ ಾಷತ ಔಪಧಮ ॥೩೭॥

ಯ ಾ ಲ ೕಷ ಸ ಾಂ ನ ಕ ಾ ಹ ೇಃ ಸು ಃ ಾಷಂ ೋ ಜಜ ಾ ವೃಷ ಾ ನೃ ೇ ಾಃ ।


ಾ ಾ ಸ ಾ ವಷ ಸ ೋ ನ ಯತ ಾ ಾ ಭ ಷ ಕ ೇಭ ಗ ಾ ಯು ಾಂ ೇ ॥೩೮॥

ಸ ೇ ತ ೕSಹಮೃಷ ೕ ನವ ೕ ಪ ೇ ಾಃ ಾ ೇSಥ ಧಮ ಮಖಮನ ಮ ಾವ ೕ ಾಃ ।


ಅಂ ೇ ತ ಧಮ ಹರಮನು ವ ಾಸು ಾ ಾ ಾ ಾ ಭೂತಯ ಇ ಾಃ ಪ ರುಶ ಾಜಃ ॥೩೯॥

ೋನು ೕಯ ಗಣ ಾಂ ಕತ ೕSಹ ೕಹ ಯಃ ಾ ಾನ ಕ ಮ ೕ ರ ಾಂ ।
ಚಸ ಂಭ ಯಃ ಸ ರಭ ಾ ಸ ತಂ ಪೃಷಂ ಯ ಾ ಂ ಾಮ ಸದ ಾದುರುಕಂಪ ಾನ ॥೪೦॥

ಾಂತಂ ಾಮ ಹಮ ೕ ಮುನಯಃಪ ೇ ಾ ಾ ಾಬಲಸ ಪ ರುಷಸ ಕು ೋSಪ ೇ ೕ।

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 236


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಾಯ ಗು ಾ ದಶಶ ಾನನ ಆ ೇವಃ ೇ ೋSಧು ಾS ಸಮವಸ ಾಸ ಾರ ॥೪೧॥

ೕ ಾಂ ಸ ಏವ ಭಗ ಾ ದಯ ೕದನಂತಃ ಸ ಾ ತ ಾS ತಪ ೋ ಯ ವ ೕಕ ।
ೇ ೈ ದಂತ ತರಂ ಚ ೇವ ಾ ಾಂ ೈ ಾಂ ಮ ಾಹ ೕಃ ಶ ಸೃ ಾಲಭ ೆ ೕ ॥೪೨॥

ೇ ಾಹಮಂಗ ಪರಮಸ ೕಗ ಾ ಾಂ ಯೂಯಂ ಭವಶ ಭಗ ಾನಥ ೈತ ವಯ ಃ ।


ಪ ೕ ಮ ೋಃ ಸ ಚ ಮನುಸದಪತ ಭೂ ಾಃ ಾ ೕನಬ ಋಭುರಂಗ ಉತ ಧು ವಶ ॥೪೩॥

ಇ ಾ ಕು ೈಳಮುಚುಕುಂದ ೇಹ ಾ ರಘಂಬ ೕಷಸಗ ಾ ಗಯ ಾಹು ಾ ಾ ಃ ।


ಾಂ ಾತ ಳಕ ಶತಧನ ನುರಂ ೇ ಾ ೇವವ ಾ ಬ ರಮೂತ ರ ೕ ೕಪಃ ॥೪೪॥

ೌಭಯು ದಂಕ ೇವಲ ಪ ಾ ಾಃ ಾರಸ ೋದವಪ ಾಶರಭೂ ೇ ಾಃ ।


ೕS ೆ ೕ ೕಷಣಹನೂಮದು ೇಂದ ದತ ಾ ಾ ೇಣ ದುರಶು ತ ೇವಮು ಾ ಃ ॥೪೫॥

ೇ ೈ ದಂತ ತರಂ ಚ ೇವ ಾ ಾಂ ೕಶ ದ ಹೂಣಶಬ ಾ ಅ ಾಪ ೕ ಾಃ ।


ಯದ ದು ತಕ ಮಪ ಾಯಣ ೕಲ ಾ ಯ ಗ ಾಅ ಮು ಶು ತ ಾರ ಾ ೕ ॥೪೬॥

ಶಶ ಪ ಾಂತಮಭಯಂ ಪ ೋಧ ಾತ ಂ ಶುದಂ ಸಮಂ ಸದಸತಃ ಪರ ಾತ ತತ ।


ಶ ೋ ನ ಯತ ಪ ರು ಾರಕ ಾ ಾ ೋ ಾ ಾ ಪ ೈತ ಮು ೇ ಚ ಲಜ ಾ ಾ ॥೪೭॥

ತ ೆ ೖ ಪದಂ ಭಗವತಃ ಪರಮಸ ಪ ಂ ೋ ಬ ೆ ಯ ದುರಜಸ ಸುಖಂ ೆ ೕಕ ।


ಸಮ ಿ ಾಮ ಯತ ೕ ಯಮ ೋಕ ೇತುಂ ಜಹು ಃ ಸು ಾ ವ ಾನಖ ತ ಂದ ಃ ॥೪೮॥

ಸ ೆ ೕಯ ಾಮ ಭುಭ ಗ ಾ ಯ ೋSಸ ಾವಸ ಾವ ತಸ ಸತಃ ಪ ದಃ ।


ೇ ೇ ಸ ಾತು ಗ ೕ ತು ೕಯ ಾ ೇ ೕ ೕವ ತತ ಪ ರು ೋ ನ ೕಯ ೇSಜಃ ॥೪೯॥

ೋSಯಂ ೇS ತ ಾತ ಭಗ ಾ ಶ ಾವನಃ ।


ಸ ಾ ೇನ ಹ ೇ ಾ ನ ದನ ಾ ಸದಸಚ ಯ ॥೫೦॥

ಇದಂ ಾಗವತಂ ಾಮ ಯ ೆ ಭಗವ ೋ ತ ।


ಸಂಗ ೋSಯಂ ಭೂ ೕ ಾಂ ತ ೇತ ಪ ೕಕುರು ॥೫೧॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 237


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೭

ಯ ಾ ಹ ೌ ಭಗವ ನೃ ಾಂ ಭ ಭ ಷ ।
ಸ ಾ ತನ ಾ ಾ ೇ ಇ ಸಂಕಲ ವಣ ಯ ॥೫೨॥

ನೃಜನ ನ ತು ೇತ ಂ ಫಲಂ ಯಮನಶ ೇ ।


ಕೃ ೇ ಯದ ಪವ ೇ ೇ ಭ ಃ ಾ ಾ ನ ಾ ೕ ॥೫೩॥

ಂ ಾ ವ ಾ ಶ ಾ ಾ ೈಃ ಂ ಾ ೈಃ ಂ ತಪಃ ಶು ೈಃ ।


ಸ ಾ ಘ ೂ ೕತ ಮ ೆ ೕ ೇ ನ ೇ ಭ ರ ೋ ೇ ॥೫೪॥

ಾ ಾಂ ವಣ ಯ ೋSಮುಷ ಈಶ ರ ಾ ನು ೕದತಃ ।
ಶೃಣ ತಃ ಶ ದ ಾ ತಂ ಾಯ ಾS ಾ ನ ಮುಹ ॥೫೫॥

॥ಇ ೕಮ ಾ ಗವ ೇ ಮ ಾಪ ಾ ೇ ೕಯಸ ಂ ೇ ಸಪ ೕS ಾ ಯಃ ॥
ಾಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ಏಳ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮು ತು

*********

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 238


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೮

ಅಥ ಅಷ ೕS ಾ ಯಃ

ಾ ೋ ಾಚ--
ಬ ಹ ಾ ೋ ೋ ಬ ಹ ಗು ಾ ಾ ೇಽಗುಣಸ ಚ ।
ಯ ೆ ಯ ೆ ಯ ಾ ಾ ಹ ಾರ ೋ ೇವದಶ ನಃ ॥೦೧॥

ಏತ ೇ ತು ಾ ತತ ಂ ೇದ ಾಂ ವರ ।
ಹ ೇರದು ತ ೕಯ ಸ ಕ ಾ ೋಕಸುಮಂಗ ಾಃ ॥೦೨॥

ಕಥಯಸ ಮ ಾ ಾಗ ಯ ಾSಹಮ ಾತ ।
ಕೃ ೇ ೇಶ ಃಸಂಗಂ ಮನಸ ೆ ೕ ಕ ೇಬರ ॥೦೩॥

ಶೃಣ ತಃ ಶ ದ ಾ ತ ಂ ಗೃಣತಶ ಸ ೇ ತ ।
ಾ ೇ ಾನ ೕ ೕ ಣ ಭಗ ಾ ಶ ೇ ಹೃ ॥೦೪॥

ಪ ಷ ಃ ಕಣ ರಂ ೆ ೕಣ ಾ ಾಂ ಾವಸ ೋರುಹ ।
ಧು ೋ ಶಮಲಂ ಕೃಷಃ ಸ ಲಸ ಯ ಾ ಶರ ॥೦೫॥

ೌ ಾ ಾ ಪ ರುಷಃ ಕೃಷ ಾದಮೂಲಂ ನ ಮುಂಚ ।


ಮುಕಸವ ಪ ೇಶಃ ಾಂಥಃ ಸ ಶರಣಂ ಯ ಾ ॥೦೬॥

ಯದ ಾತುಮ ೋ ಬ ಹ ೇ ಾರಂ ೋSಸ ಾತು ಃ ।


ಯದೃಚ ಾ ೇತು ಾ ಾ ಭವಂ ೋ ಾನ ೇ ಯ ಾ ॥೦೭॥

ಆ ೕ ಯದುದ ಾ ಪದ ಂ ೋಕಸಂ ಾನಲ ಣ ।


ಾ ಾನಯಂ ೈ ಪ ರುಷ ಇಯ ಾವಯ ೈಃ ಪೃಥ ।
ಾ ಾನ ಾ ೕಕಸ ಾSವಯವ ಾ ವ ॥೦೮॥

ಅಜಃ ಸೃಜ ಭೂ ಾ ಭೂ ಾ ಾ ಯದನುಗ ಾ ।


ದದೃ ೇ ೕನ ತದೂ ಪಂ ಾ ಪದ ಸಮುದ ವಃ ॥೦೯॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 239


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೮

ಸ ಾ ಯತ ಪ ರು ೋ ಶ ತು ದ ಾಪ ಯಃ ।
ಮು ಾ SSತ ಾ ಾಂ ಾ ೕಶಃ ೇ ೇ ಸವ ಗು ಾಶ ಯಃ ॥೧೦॥

ಪ ರು ಾವಯ ೈ ೋ ಾಃ ಸ ಾ ಾಃ ಪ ವ ಕ ಾಃ ।
ೋ ೈರಮು ಾ ವಯ ಾಃ ಸ ಾ ೈ ಶುಶು ಮಃ ॥೧೧॥

ಾ ಾ ಕ ೊ ೕ ಕ ೊ ೕ ಾ ಯ ಾ ಾ ೋSನು ೕಯ ೇ ।
ಭೂತಭವ ಭವಚಬ ಆಯು ಾ ನಂ ಚ ಯತು ತ ॥೧೨॥

ಾಲ ಾ ನುಗ ಾ ತು ಲ ೇS ೕ ಬೃಹತ ।


ಾವ ೕ ಕಮ ಗತ ೕ ಾದೃ ೕ ಜಸತಮ ॥೧೩॥

ಯ ಕಮ ಸ ಾ ಾ ೕಯ ಾ ೕ ೋಪಗೃಹ ೇ ।
ಗು ಾ ಾಂ ಗು ಾಂ ೈವ ಪ ಾಣಂ ಸು ಸರ ॥೧೪॥

ಭೂ ಾ ಾಳಕಕು ೕಮಗ ಹನ ತ ಭೂಭೃ ಾ ।


ಸ ತ ಮುದ ೕ ಾ ಾಂ ಸಂಭವಂ ೈತ ೋಕ ಾ ॥೧೫॥

ಪ ಾಣಮಂಡ ೋಶಸ ಾ ಾ ಭ ಂತರವಸುನಃ ।


ಮಹ ಾಂ ಾನುಚ ತಂ ವ ಾ ಶ ಮ ಣ ಯ ॥೧೬॥

ಅವ ಾ ಾನುಚ ತಂ ಯ ಾಶ ಯ ತಮಂ ಹ ೇಃ ।


ಯು ಾ ಯುಗ ಾನಂ ಚ ಧ ೕ ಯಶ ಯು ೇಯು ೇ ॥೧೭॥

ನೃ ಾಂ ಾ ಾರ ೋ ಧಮ ಃ ಸ ೇಷಶ ಾದೃಶಃ ।


ೆ ೕ ೕ ಾಂ ಾಜ ೕ ಾಂ ಚ ಧಮ ಃ ಕೃ ೆ ೕಷು ೕವ ಾ ॥೧೮॥

ತ ಾ ಾಂ ಪ ಸಂ ಾ ನಂ ಲ ಣಂ ೇತುಲ ಣಂ ।
ಪ ರು ಾ ಾಧನ ೕ ಗ ಾ ಾ ಕಸ ಚ ॥೧೯॥

ೕ ೇಶ ೈಶ ಯ ಗ ಂ ಂಗಭಂಗಂ ಚ ೕ ಾ ।


ೇ ೋಪ ೇದಧ ಾ ಾ ಾಸಪ ಾಣ ೕಃ ॥೨೦॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 240


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೮

ಸಂಭವಃ ಸವ ಭೂ ಾ ಾಂ ಕ ಮಃ ಪ ಸಂಕ ಮಃ ।
ಇ ಾ ಪ ತ ಸ ಾ ಾ ಾಂ ವಗ ಸ ಚ ೕ ಃ ॥೨೧॥

ೕ ಾSನುಶ ಾಂ ಸಗ ಃ ಾಷಂಡಸ ಚ ಸಂಭವಃ ।


ಆತ ೋ ಬಂಧ ೕ ೌ ಚ ವ ವ ಾನಂ ಸ ರೂಪತಃ ॥೨೨॥

ಯ ಾತ ತಂ ೊ ೕ ಭಗ ಾ ೕಡ ಾ ತ ಾಯ ಾ ।
ಸೃಜ ಚ ಯ ಾ ಾ ಾಮು ಾ ೇ ಾ ವ ಭುಃ ॥೨೩॥

ಸವ ೕತಚ ಭಗ ಾ ಪೃಚ ೋ ೕಽನುಪ ವ ಶಃ ।


ತತ ೋSಹ ಸು ಾಹತು ಂ ಪ ಪ ಾ ಯ ಮ ಾಮು ೇ ॥೨೪॥

ಅತ ಪ ಾಣಂ ಭ ಾ ಪರ ೕ ೕ ಯ ಾSSತ ಭೂಃ ।


ಅಪ ೇ ಹ ನು ಷಂ ಪ ೇ ಾಂ ಪ ವ ೈಃ ಕೃತ ॥೨೫॥

ನ ೕSಸವಃ ಪ ಾಯಂ ಬ ಹ ನ ನಶ ಾದ ೕ।
ಬ ೋSಚು ತ ೕಯೂಷಂ ತ ಾ ಾ ಃಸೃತ ॥೨೬॥
ಸೂತ ಉ ಾಚ--
ಸ ಉ ಾಮಂ ೋ ಾ ಾ ಕ ಾ ಾ ಸತ ೇಃ ।
ಬ ಹ ಾ ೋ ಭೃಶಂ ೕ ೋ ಷು ಾ ೇನ ಸಂಸ ॥೨೭॥

ಆಹ ಾಗವತಂ ಾಮ ಪ ಾಣಂ ಬ ಹ ಸ ತ ।
ಬ ಹ ೇ ಭಗವ ೊ ೕಕಂ ಬ ಹ ಕಲ ಉ ಾಗ ೇ ॥೨೮॥

ಯದ ಪ ೕ ಋಷಭಃ ಾಂಡೂ ಾಮನುಪೃಚ ।


ಆನುಪ ೇ ಣತ ಸವ ಾ ಾ ತುಮುಪಚಕ ೕ ॥೨೯॥

॥ಇ ೕಮ ಾ ಗವ ೇ ಮ ಾಪ ಾ ೇ ೕಯಸ ಂ ೇ ಅಷ ೕS ಾ ಯಃ ॥
ಾಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ಎಂಟ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮು ತು

*********
ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 241
ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೯

ಅಥ ನವ ೕS ಾ ಯಃ

ೕಶುಕ ಉ ಾಚ--
ಆತ ಾ ಾಮೃ ೇ ಾಜ ಪರ ಾ ನುಭ ಾತ ನಃ ।
ನ ಘ ೇ ಾಥ ಸಂಬಂಧಃ ಸ ೆ ೕ ದ ಷು ಾಂಜ ಾ ॥೦೧॥

ಬಹುರೂಪ ಇ ಾ ಾ ಾಯ ಾ ಬಹುರೂಪ ಾ ।
ರಮ ಾ ೋ ಗು ೇಷ ಾ ಮ ಾಹ ಮನ ೇ ॥೦೨॥

ಯ ಾಯಂ ಮ ೆ ೕ ೆ ೕ ಪರ ಾಲ ಾಯ ೕಃ ।
ರಮ ೇ ಗತಸ ಹಸ ೊ ೕ ಾ ೇ ತ ೋಭಯ ॥೦೩॥

ಆತ ತತ ಶುದ ಥ ಂ ಯ ಾಹ ಭಗ ಾನೃತ ।
ಬ ಹ ೇSದಶ ಯ ರೂಪಮವ ೕಕವ ಾದೃತಃ ॥೦೪॥

ಸಆ ೇ ೕ ಭಜ ಾಂ ಪ ೋ ಗುರುಃ ಸ ಷ ಾ ಾಯ ಸೃ ೖ ತ।
ಾಂ ಾಧ ಗಚ ದೃಶಮತ ಸಮ ಾಂ ಪ ಪಂಚ ಾ ಣ ಯ ಾ ಭ ೇ ॥೦೫॥

ಸಂ ಂತಯ ದ ರ ೕಕ ಾಂಭಸು ಾಶೃ ೋ ಗ ತಂ ವ ೋ ಭುಃ ।


ಸ ೇ ಷು ಯ ೋಡಶ ೕಕ ಂಶಂ ಂಚ ಾ ಾಂ ನೃಪ ಯ ಧನಂ ದುಃ ॥೦೬॥

ಶಮ ತದ ಕ ದೃ ಾ ೆ ೕ ೋಕ ತ ಾ ನ ದಪಶ ಾನಃ ।


ಸ ಷ ಾ ಾಯ ಮೃಶ ತ ತಂ ತಪಸು ಾ ಷ ಇ ಾದ ೇ ಮನಃ ॥೦೭॥

ವ ಂ ಸಹ ಾ ಬಮ ೕಘದಶ ೋ ಾ ಾ ಾ ೋಭ ೕಂ ಯಃ ।


ಅತಪ ತ ಾ ಲ ೋಕ ಾಪನಂ ತಪಸ ೕ ಾಂಸಪ ಾಂ ಸ ಾ ತಃ ॥೦೮॥

ತ ೆ ಸ ೋಕಂ ಭಗ ಾ ಸ ಾ ತಃ ಸಂದಶ ಾ ಾಸ ಪರಂ ನ ಯ ಪದ ।


ವ ೇತಸಂ ೇಶ ೕಹ ಾಧಸಂ ಸಂದೃಷ ವ ಬು ೈರ ಷು ತ ॥೦೯॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 242


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೯

ನ ವತ ೇ ಯತ ರಜಸಮಸ ೕಃ ಸತ ಂ ಚ ಶ ಂ ನ ಚ ಾಲ ಕ ಮಃ ।
ನ ಯತ ಾ ಾ ಮು ಾಪ ೇ ಹ ೇರನುವ ಾ ಯತ ಸು ಾಸು ಾ ಾಃ ॥೧೦॥

ಾ ಾವ ಾ ಾಃ ಶತಪತ ೋಚ ಾಃ ಶಂಗವ ಾ ಃ ಸುರುಚಃ ಸು ೇಶಸಃ ।


ಸ ೇ ಚತು ಾ ಹವ ಉ ಷನ ಪ ೇಕ ಾ ಭರ ಾಃ ಸುವಚ ಸಃ ॥೧೧॥

ಪ ಾಳ ೈಡೂಯ ಮೃ ಾಲವಚ ಾಂ ಪ ಸು ರತು ಂಡಲ ೌ ಾ ಾ ।


ಾ ಷು ಯ ಃ ಪ ೋ ಾಜ ೇ ಲಸ ಾ ಾವ ಮ ಾತ ಾ ।
ೊ ೕತ ಾನ ಪ ಮ ೋತ ಾ ಃ ಸ ದು ದ ಾ ವ ಯ ಾ ನಭಃ ॥೧೨॥

ೕಯ ತ ರೂ ಣು ರು ಾಯ ಾದ ೕಃ ಕ ೋ ಾನಂ ಬಹು ಾ ಭೂ ಃ।


ೆ ೕಂಖ ಾ ಾಃ ಕುಸು ಾಕ ಾನು ೈ ೕಯ ಾ ಾ ಯಕಮ ಾಯ ೕ ॥೧೩॥

ದದಶ ತ ಾ ಲ ಾತ ಾಂ ಪ ಂ ಯಃಪ ಂ ಯ ಪ ಂ ಜಗತ ।


ಸುನಂದನಂದಪ ಬ ಾಹ ಾ ಃ ಸ ಾಷ ದಮು ೆ ೖಃ ಪ ೇ ತಂ ಭು ॥೧೪॥

ಭೃತ ಪ ಾ ಾ ಮುಖಂ ದೃ ಾಸ ೈಃ ಪ ಸನ ಾ ಾರುಣ ೋಚ ಾನನ ।


ೕ ನಂ ಕುಂಡ ನಂ ಚತುಭು ಜಂ ೕ ಾಂಶುಕಂ ವ ಲ ತಂ ಾ ॥೧೫॥

ಅಧ ಹ ೕ ಾಸನ ಾ ತಂ ಪರಂ ವೃತಂ ಚತುಃ ೋಡಶಪಂಚಶ ಃ।


ಯುಕಂ ಭ ೈಃ ೆ ೖ ತರತ ಾಧು ೈಃ ಸ ಏವ ಾಮ ರಮ ಾಣ ೕಶ ರ ॥೧೬॥

ತದಶ ಾ ಾದಪ ಪ ಾಂತ ೋ ಹೃಷ ತನುಃ ೆ ೕಮಭ ಾಶು ೋಚನಃ ।


ನ ಾಮ ಾ ಾಂಬುಜಮಸ ಶ ಸೃ ಯ ಾರಮಹಂ ೆ ೕನ ಪ ಾS ಗಮ ೇ ॥೧೭॥

ತಂ ೕಯ ಾಣಂ ಸಮುಪ ತಂ ಕ ಂ ಪ ಾ ಸ ೇ ಜ ಾಸ ಾಹ ಣ ।
ಬ ಾಷ ಈಷ ತ ೆ ೕ ಾ ಾ ಯಃ ಯಂ ೕತಮ ಾಃ ಕ ೇ ಸ ಶ ॥೧೮॥

ೕಭಗ ಾನು ಾಚ--


ತ ಾSಹಂ ೋ ತಃ ಸಮ ೇದಗಭ ಸೃ ಾ।

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 243


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೯

ರಂ ಭೃ ೇನ ತಪ ಾ ದು ೋಷಃ ಕೂಟ ೕ ಾ ॥೧೯॥

ವರಂ ವರಯ ಭದ ಂ ೇ ವ ೇಶಂ ಾS ಾಂ ತಂ ।


ಸವ ೆ ೕಯಃಪ ಾ ಮಃ ಪ ಂ ಾಂ ಮದಶ ಾವ ಃ ॥೨೦॥

ಮ ೕ ಾನು ಾ ೕSಯಂ ಮಮ ೋ ಾವ ೋಕನ ।


ಯದುಪಶು ತ ರಹ ಚಕಥ ಪರಮಂ ತಪಃ ॥೨೧॥

ಪ ಾ ಷ ಂ ಮ ಾ ತತ ತ ಕಮ ೕ ೇ ।
ತ ೕ ೕ ಹೃದಯಂ ಾ ಾ ಾ ಾ Sಹಂ ತಪ ೋSನಘ ॥೨೨॥

ಸೃ ಾ ತಪ ೈ ೇದಂ ಗ ಾ ತಪ ಾ ಪ ನಃ ।
ಭ ತಪ ಾ ಶ ಂ ೕಯ ಂ ೕ ದುಸರಂ ತಪಃ ॥೨೩॥

ಬ ೊ ಾಚ--
ಭಗವ ಸವ ಭೂ ಾ ಾಮಧ ೋSವ ೋ ಗು ಾ ।
ೇದ ಹ ಪ ರು ೇನ ಪ ಾ ೇನ ೕ ತ ॥೨೪॥

ಅ ಾ ಾಥ ಾ ಾಯ ಾಥ ಾಥಯ ಾ ತ ।
ಪ ಾವ ೇ ಯ ಾ ರೂ ೇ ಾ ೕ ಾಂ ೇ ತ ರೂ ಣಃ ॥೨೫॥

ಯ ಾSSತ ಾ ಾ ೕ ೇನ ಾ ಾಶಕು ಪಬೃಂ ತಃ ।


ಲುಂಪ ಸೃಜ ಗೃಹ ಭ ಾ ಾ ನ ಾತ ಾ ॥೨೬॥

ೕಡಸ ೕಘಸಂಕಲ ಊಣ ಾ ಯ ೋಣು ೇ ।


ತ ಾ ತ ಷ ಾಂ ೇ ಮ ೕ ಾಂ ಮ ಾಧವ ॥೨೭॥

ಭಗವ ತಮಹಂ ಕರ ಾ ಹ ತಂ ತಃ ।
ೇಹ ಾನಃ ಪ ಾಸಗ ಂ ಬ ೆ ೕಯಂ ಯದನುಗ ಾ ॥೨೮॥

ಾವತ ಾ ಸಖು ೇಶ ೇ ಕೃತಃ ಪ ಾ ಸ ೇ ಭ ಾ ೋಜನ ।


ಅ ಕಮ ೇ ಪ ಕಮ ೋ ಾ ೕ ಸಮುನ ದಮ ೋSಜ ಾ ನಃ ॥೨೯॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 244


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೯

ೕಭಗ ಾನು ಾಚ--


ಾನಂ ಪರಮಗುಹ ಂ ೕಯ ಾನಸಮ ತ ।
ಸರಹಸ ಂ ತದಂಗಂ ಚ ಗೃ ಾಣ ಗ ತಂ ಮ ಾ ॥೩೦॥

ಾ ಾನಹಂ ಯ ಾ ಾ ೕ ಯದೂ ಪಗುಣಕಮ ಕಃ ।


ತ ೈವ ತತ ಾನಮಸು ೇ ಮದನುಗ ಾ ॥೩೧॥

ಅಹ ೕ ಾಸಮ ೆ ೕ ಚ ಾನ ಯ ಸದಸ ಪರ ।
ಪ ಾ ದಹಂ ತ ೕತಚ ೕSವ ೆ ೕತ ೋSಸ ಹ ॥೩೨॥

ಋ ೇSಥ ಂ ಯತ ೕ ೕತ ನ ಪ ೕ ೕತ ಾತ ।
ತ ಾ ಾತ ೋ ಾ ಾಂ ಯ ಾ ಾ ೋ ಯ ಾತಮಃ ॥೩೩॥

ಯ ಾ ಮ ಾಂ ಭೂ ಾ ಭೂ ೇಷೂ ಾ ವ ೇಷು ಚ ।
ಪ ಾನ ಪ ಾ ತ ಾ ೇಷು ನ ೇಷ ಹ ॥೩೪॥

ಏ ಾವ ೇವ ಾಸ ಂ ತತ ಾಸು ಾSSತ ನಃ ।


ಅನ ಯವ ೇ ಾ ಾ ಂ ಯ ಾ ಸವ ತ ಸವ ಾ ॥೩೫॥

ಏತನ ತಂ ಮ ಆ ಷ ಪರ ೕಣ ಸ ಾ ಾ।
ಭ ಾ ಕಲ ಕ ೆ ೕಷು ನ ಮುಹ ಕ ॥೩೬॥

ೕಶುಕ ಉ ಾಚ--
ಸಂಪ ೆ ೖವಮಜ ೋ ಜ ಾ ಾಂ ಪರ ೕ ನಃ ।
ಪಶ ತಸಸ ತದೂ ಪ ಾತ ೋ ನ ರುಣ ಹ ಃ ॥೩೭॥

ಅಂತ ೇಂ ಾ ಾ ಯ ಹರ ೕSವ ಾಂಜ ಃ ।


ಸವ ಭೂತಮ ೕ ಶ ಂ ಸಸ ೇ ದಂ ಸ ಪ ವ ವ ॥೩೮॥

ಪ ಾಪ ಧ ಮ ಪ ೇಕ ಾ ಯ ಾ ಯ ಾ ।

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 245


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೦೯

ಭದ ಂ ಪ ಾ ಾಮ ಚ ಾ ಚರ ಾ ಥ ಾಮ ಾ ॥೩೯॥

ತಂ ಾರದಃ ಯತ ೕ ಾ ಾ ಾಮನುವ ತಃ ।
ಶುಶ ಷ ಾಣಃ ೕ ೇನ ಪ ಶ ೕಣ ದ ೕನ ಚ ॥೪೦॥

ಾ ಾಂ ಷು ೋ ಾ ೕಶಸ ಮ ಾಮು ಃ ।


ಮ ಾ ಾಗವ ೋ ಾಜ ತರಂ ಪಯ ೋಷಯ ॥೪೧॥

ತುಷ ಂ ಾಮ ತರಂ ೋ ಾ ಾಂ ಪ ಾಮಹ ।


ೇವ ಃ ಪ ಪಪ ಚ ಭ ಾ ಯ ಾ Sನುಪೃಚ ॥೪೨॥

ತ ಾ ಇದಂ ಾಗವತಂ ಪ ಾಣಂ ದಶಲ ಣ ।


ೕಕಂ ಭಗವ ಾ ಾ ಹ ೕತಃ ಪ ಾ ಯ ಭೂತಕೃ ॥೪೩॥

ಾರದಃ ಾ ಹ ಮುನ ೕ ಸರಸ ಾ ಸ ೇ ನೃಪ ।


ಾ ಯ ೇ ಬ ಹ ಪರಮಂ ಾ ಾ ಾ ತ ೇಜ ೇ ॥೪೪॥

ಯದು ಾಹಂ ತ ಾ ಪೃ ೊ ೕ ೈ ಾ ಾ ಪ ರು ಾ ದ ।
ಯ ಾSS ೕ ತದು ಾ ಾ ೆ ೕ ಪ ಾ ನ ಾ ಂಶ ಕೃತ ಶಃ ॥೪೫॥

॥ಇ ೕಮ ಾ ಗವ ೇ ಮ ಾಪ ಾ ೇ ೕಯಸ ಂ ೇ ನವ ೕS ಾ ಯಃ ॥
ಾಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ಒಂಬತ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮು ತು

*********

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 246


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೧೦

ಅಥ ದಶ ೕS ಾ ಯಃ
ೕಶುಕ ಉ ಾಚ--
ಅತ ಸ ೋ ಸಗ ಶ ಾನಂ ೕಷಣಮೂತಯಃ ।
ಮನ ಂತ ೇ ಾನುಕ ಾ ೋ ೋ ಮು ಾಶ ಯಃ ॥೦೧॥

ದಶಮಸ ಶುದ ಥ ಂ ನ ಾ ಾ ಹಲ ಣ ।
ವಣ ಯಂ ಮ ಾ ಾ ನಃ ಶು ೇ ಾ ೇ ನ ಾಂಜ ಾ ॥೦೨॥

ಭೂತ ಾ ೆ ೕಂ ಯ ಾಂ ಜನ ಸಗ ಉ ಾಹೃತಃ ।
ಬ ಹ ೋ ಗುಣ ೈಷ ಾ ಸಗ ಃ ೌರುಷಃ ಸ ತಃ ॥೦೩॥

ೈ ಕುಂಠ ಜಯಃ ೕಷಣಂ ತದನುಗ ಹಃ ।


ಮನ ಂತ ಾ ಸದ ಾ ಊತಯಃ ಕಮ ಾಸ ಾಃ ॥೦೪॥

ಅವ ಾ ಾನುಚ ತಂ ಹ ೇ ಾ ಾ ನುವ ಾ ।
ಪಂ ಾ ೕಶಕ ಾಃ ೕ ಾ ಾ ಾ ಾ ೋಪಬೃಂ ಾ ॥೦೫॥

ೋ ೋS ಾ ನುಶಯನ ಾತ ನಃ ಸಹ ಶ ಃ।


ಮು ಾ Sನ ಾರೂಪಂ ಸ ರೂ ೇಣ ವ ವ ಃ ॥೦೬॥

ಆ ಾಸಶ ೋಧಶ ಯತಸ ತ ಯ ೕಯ ೇ ।


ಸ ಆಶ ಯಃ ಪರಂ ಬ ಹ ಪರ ಾ ೆ ಶಬ ೇ ॥೦೭॥

ಆ ಾ ೋ ಯಃ ಪ ರುಷಃ ೋS ಾ ೇ ಾ ೈ ಕಃ ।


ಯಸ ೊ ೕಭಯ ೇದಃ ಸ ಸ ೋ ಾ ೌ ಕಃ ॥೦೮॥

ಏತ ೇಕತ ಾ ಾ ೇ ಯ ಾ ೋಪಲ ಾಮ ೇ ।
ತಯಂ ತತ ೕ ೇದ ಸ ಆ ಾ ಾಶ ಾಶ ಯಃ ॥೦೯॥

ಪ ರು ೋSಣಂ ದ ಯ ಾ ೌಸ ಗ ತಃ ।
ಆತ ೋSಯನಮ ಚನ ೕS ಾ ೕಚು ಃ ಶು ೕಃ ॥೧೦॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 247


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೧೦

ಾಸ ಾ ೕ ಸ ಸೃ ಾ ಸು ಸಹಸ ಪ ವತ ಾ ।
ೇನ ಾ ಾಯ ೋ ಾಮ ಯ ಾಪಃ ಪ ರು ೋದ ಾಃ ॥೧೧॥

ದ ವ ಂ ಕಮ ಚ ಾಲಶ ಸ ಾ ೕ ೕವ ಏವ ಚ ।
ಯದನುಗ ಹತಃ ಸಂ ನ ಸಂ ಯದು ೇ ಾ ॥೧೨॥

ಏ ೋ ಾ ಾತ ಮ ಚ ೕಗತ ಾ ಸಮು ತಃ ।


ೕಯ ಂ ರಣ ಯಂ ೇ ೕ ಾಯ ಾ ವ ಸೃಜ ಾ ॥೧೩॥

ಅ ೈವಮ ಾ ಾ ತ ಮ ಭೂತ ಪ ಭುಃ ।


ಪ ನಸ ೌರುಷಂ ೕಯ ಂ ಾS ದ ತ ತಚ ಣು ॥೧೪॥

ಅಂತಃ ಶ ೕರ ಆ ಾ ೇ ಪ ರುಷಸ ೇಷ ತಃ ।


ಓಜಃ ಸ ೋ ಬಲಂ ಜ ೇ ತತಃ ಾ ೋ ಮ ಾನಭೂ ॥೧೫॥

ಅನು ಾ ಣಂ ಯಂ ಾ ಾಃ ಾ ಣಂತಂ ಸವ ಜಂತುಷು ।


ಅ ಾನಂತಮ ಾನಂ ನರ ೇವ ಾನು ಾಃ ॥೧೬॥

ಾ ೇನ ಪ ಾ ುತ ಡಂತ ಾ ಾಯ ೇ ೋಃ ।


ಾಸ ೋ ಜ ತಶ ಾ ಙು ಖಂ ರ ದ ತ ॥೧೭॥

ಮುಖತ ಾಲು ಣಂ ಾ ತ ೊ ೕಪ ಾಯ ೇ ।
ತ ೋ ಾ ಾರ ೋ ಜ ೇ ಹ ಾ ೕಽ ಗಮ ೇ ॥೧೮॥

ವ ೋಮು ಖ ೋ ಭೂ ೕವ ಾ ಾ ಹೃತಂ ತ ೕಃ ।


ಜ ೇ ೈ ತಸ ಸು ರಂ ೋಧಃ ಸಮ ಾಯತ ॥೧೯॥

ಾ ೇ ರ ೆ ೕ ಾಂ ೋಧೂಯ ನಭಸ ।
ತತ ಾಯುಗ ಂಧವ ೋ ೋ ನ ಘ ತಃ ॥೨೦॥

ಯ ಾತ ಾ ೋಕ ಆ ಾ ನಂ ಚ ದೃ ತಃ ।
ೇ ಅ ೕ ತಸ ೊ ೕ ಶ ುಗು ಣಗ ಹಃ ॥೨೧॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 248


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೧೦

ೋಧ ಾನಸ ಋ ಾತ ನಸ ಘ ತಃ ।
ಕ ೌ ಚ ರ ೆ ೕ ಾಂ ಶಃ ೆ ೕತ ಂ ಗುಣಗ ಹಃ ॥೨೨॥

ವಸು ೋ ಮೃದು ಾ ನ ಲಘ ಗು ೕ ಷ ೕತ ಾ ।


ಘ ತಸ ಾ ತ ಾ ಂ ೋಮಮ ೕರು ಾಃ ।
ತತ ಾಂತಬ ಾ ತಸ ಾ ಲಬಗು ಾವೃತಃ ॥೨೩॥

ಹ ೌ ರುರುಹತುಸಸ ಾ ಾಕಮ ೕಷ ಾ।
ತ ೕಸು ಬಲ ಾ ಂದ ಆ ಾನಮುಭ ಾಶ ಯ ॥೨೪॥

ಗ ಂ ೕಷ ತಃ ಾ ೌ ರುರು ಾ ೇS ಾಮತಃ ।


ಪ ಾ ಂ ಯ ಃ ಸ ಯಂ ಹವ ಂ ಕಮ ಯ ಯ ೇ ನೃ ಃ ॥೨೫॥

ರ ದತ ೆ ೕ ೈ ಪ ಾನಂ ಾಮೃ ಾ ನಃ ।
ಉಪಸ ಆ ೕ ಾ ಾ ಾಂ ಯಂ ತದುಭ ಾಶ ಯ ॥೨೬॥

ಉ ಸೃ ೋ ಾ ತುಮಲಂ ರ ದ ತ ೈ ಗುದ ।


ತತಃ ಾಯುಸ ೋ ತ ಉತ ಗ ಉಭ ಾಶ ಯಃ ॥೨೭॥

ಆ ಸೃ ೋ ಪ ರಃ ಪ ಾ ಂ ಾ ಾ ರಮ ಾವೃತ ।
ತ ೋ ಾನಸ ೋ ಮೃತು ಃ ಪೃಥಕ ಮುಭ ಾಶ ಯ ॥೨೮॥

ಆ ೊ ೕರನ ಾ ಾ ಾಂ ಅಸೃ ಕು ಂತ ಾ ೇ ।
ನದ ಃ ಸಮು ಾ ಶ ತ ೕಸ ಃ ಪ ಸ ಾಶ ೕ ॥೨೯॥

ಾ ೋ ಾತ ಾ ಾಂ ಹೃದಯಂ ರ ದ ತ ।
ತ ೋ ಮನಶ ಂದ ಇ ಸಂಕಲ ಃ ಾಮ ಏವ ಚ ॥೩೦॥

ತ ಕಮ ಾಂಸರು ರ ೕ ೋಮ ಾ ಾತವಃ ।


ಭೂಮ ೇ ೋಮ ಾಃ ಸಪ ಾ ೋ ೕ ಾಂಬು ಾಯು ಃ ॥೩೧॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 249


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೧೦

ಗು ಾತ ಾ ೕಂ ಾ ಭೂ ಾ ಪ ಭ ಾ ಗು ಾಃ ।
ಮನಃ ಸವ ಾ ಾ ಾ ಬು ಾನರೂ ೕ ॥೩೨॥

ಏತ ಭಗವ ೋ ರೂಪಂ ಸೂಲಂ ೇ ಾ ಹೃತಂ ಮ ಾ ।


ಮ ಾ ಾ ವರ ೈರಷ ಬ ಾವೃತ ॥೩೩॥

ಅತಃ ಪರಂ ಸೂ ತಮಮವ ಕಂ ೇಷಣ ।


ಅ ಾ ಮಧ ಧನಂ ತ ಂ ಾಙ ನ ೋಃ ಪರ ॥೩೪॥

ಅಮು ೕ ಭಗವದೂ ೇ ಮ ಾ ೇ ಹ ನುವ ೇ ।


ಉ ೇ ಅ ನ ಗೃಹಂ ಾ ಾಸೃS ೆ ೕ ಪ ತಃ ॥೩೫॥

ಸ ಾಚ ಾಚಕತ ಾ ಭಗ ಾ ಬ ಹ ರೂಪಧೃ ।
ಾಮರೂಪ ಾ ಧ ೇ ಸಕ ಾ ಕಮ ಕಃ ಪರಃ ॥೩೬॥

ಪ ಾಪ ೕ ಮನೂ ೇ ಾನೃ ೕ ತೃಗ ಾ ಪಥ ।


ದ ಾರಣಗಂಧ ಾ ಾ ಾ ಸುರಗುಹ ಾ ॥೩೭॥

ನ ಾಪ ರ ೋ ಾ ಾ ಸ ಾ ಂಪ ರು ಾನ ।
ಾತೃರ ಃ ಾ ಾಂಶ ೆ ೕತಭೂತ ಾಯ ಾ ॥೩೮॥

ಕೂ ಾ ಂ ೋ ಾ ದ ೇ ಾ ಾ ಯತು ಾ ಾ ಗ ಾನ ।
ಖ ಾ ಮೃ ಾ ಪಶ ವೃ ಾ ೕ ನೃಪ ಸ ೕಸೃ ಾ ॥೩೯॥

ಾಶ ತು ಾ ೕಽ ೆ ೕ ಜಲಸಲನ ೌಕಸಃ ।
ಕುಶ ಾಕುಶಲ ಾ ಾಂ ಕಮ ಾಂ ಗತಯ ಾಃ ॥೪೦॥

ಸತ ಂ ರಜಸಮ ಇ ಸ ಃ ಸುರನೃ ಾರ ಾಃ ।
ತ ಾ ೆ ೕ ೈಕ ೆ ೕ ಾಜ ದ ಂ ೇ ಗತಯ ಾ ॥೪೧॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 250


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೧೦

ಯ ೈ ೆ ಕತ ೕS ಾ ಾ ಂ ಸ ಾವ ಉಪಹನ ೇ ।
ತ ೈ ೇದಂ ಜಗ ಾ ಾ ಭಗ ಾ ಧಮ ರೂಪಧೃ ।
ಪ ಾ ಾಪಯ ಶ ಂ ಯ ಙ ರಸು ಾ ಃ ॥೪೨॥

ತತಃ ಾ ಾ ರು ಾ ಾ ಯ ಸೃಷ ದ ಾತ ನಃ ।
ಸ ಯಚ ತ ಾ ೇ ಘ ಾ ೕಕ ಾ ಲಃ ॥೪೩॥

ಇತಂ ಾ ೇನ ಕ ೋ ಭಗ ಾ ಭಗವತಮಃ ।


ೇತಂ ಾ ೇನ ಪರಂ ದ ಷು ಮಹ ಂ ಸೂರಯಃ ॥೪೪॥

ನ ಾಸ ಜನ ಕ ಾ ಪರಸ ನ ೕಯ ೇ ।
ಕತೃ ತ ಪ ೇ ಾಥ ಂ ಾಯ ಾS ೋ ತಂ ತ ॥೪೫॥

ಅಯಂ ೇ ಬ ಹ ಣಃ ಕಲ ಃ ಸ ಕಲ ಉ ಾಹೃತಃ ।
ಃ ಾ ಾರ ೋ ಯತ ಸ ಾ ಃ ಾ ಕೃತ ೈಕೃ ಾಃ ॥೪೬॥

ಪ ಾಣಂ ಚ ಾಲಸ ಕಲ ಲ ಣ ಗ ಹ ।
ಯ ಾಪರ ಾ ಾ ಾ ೆ ೕ ಾದ ಂ ಕಲ ಮಂ ಶೃಣು ॥೪೭॥

ೌನಕ ಉ ಾಚ--
ಯ ಾಹ ೋ ಭ ಾ ಸೂತ ಾ ಾಗವ ೋತಮಃ ।
ಚ ಾರ ೕ ಾ ಭುವಸ ಾ ಬಂಧೂ ಸುದುಸ ಾ ॥೪೮॥

ಕುತ ೌ ಾರ ೇಸಸ ಸಂ ಾ ೋS ಾ ತ ಸಂಭವಃ ।


ಯ ಾ ಸ ಭಗ ಾಂಸ ೆ ಪೃಷ ಸತ ಮು ಾಚ ಹ ॥೪೯॥

ಬೂ ನಸ ದಂ ೌಮ ದುರಸ ೇ ತ ।
ಬಂಧು ಾ ಗ ತಂ ಚ ಯ ೈ ಾಗತ ಾ ಪ ನಃ ॥೫೦॥

ಸೂತ ಉ ಾಚ--
ಾ ಾಪ ೕ ಾ ಪೃ ೊ ೕ ಯದ ಾ ೕನ ಾಮು ಃ ।
ತ ೊ ೕS ಾ ೆ ೕ ಶೃಣುತ ಾ ಃ ಪ ಾ ನು ಾರತಃ ॥೫೧॥

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 251


ಾಗವತ ಪ ಾಣ ಸ ಂಧ-೦೨ ಅ ಾ ಯ-೧೦

॥ಇ ೕಮ ಾ ಗವ ೇ ಮ ಾ ಪ ಾ ೇ ೕಯಸ ಂ ೇ ದಶ ೕS ಾ ಯಃ॥
ಾಗವತ ಮ ಾ ಪ ಾಣದ ಎರಡ ೇ ಸ ಂಧದ ಹತ ೇ ಅ ಾ ಯ ಮು ತು.
॥ಸ ಾಪಶ ೕಯಸ ಂಧಃ॥

*********

ೕಮ ಾ ಗವತ ಮ ಾಪ ಾಣ Page 252

You might also like