Ινδουιστική Κοσμολογία 

Ο Ινδουιστικός Κοσμολογικός μύθος μπορεί να ανασυντεθεί μέσα από την μελέτη των ιερών

βιβλίων των Ινδουιστών τις Βέδες. Αρχικά πίστευαν ότι επικρατούσε ότι
το Σύμπαν βρισκόταν σε ακατανόητη κατάσταση ύπνου. Το υπέρτατο πνεύμα το ξύπνησε
γονιμοποιώντας το θεϊκό σπέρμα με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός εκτυφλωτικού αυγού
μέσα στο οποίο το πνεύμα μεταμορφώθηκε σε Βραχμάνο και έζησε εκεί ένα βραχμανικό έτος
περίπου 518.400.000.000 γήινων ετών. Το αυγό τελικά εξερράγη (αυτή η έκρηξη λένε ότι
ενέπνευσε την (θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης) και χωρίστηκε σε δύο μεγάλα
κομμάτια, Γη και Ουρανό, και σε πολλά μικρά που δημιούργησαν κάθε τι στο Σύμπαν. Το
σύμπαν συγκρατείται στο κενό από ένα Φίδι πάνω στο οποίο ακουμπά μια τεράστια
θαλάσσια Χελώνα που στηρίζει με την σειρά της 4 Ελέφαντες που στηρίζουν την Γη. (Σε μία
τέτοια "Γη" λαμβάνουν χώρα τα χιουμοριστικά βιβλία επιστημονικής φαντασίας του Τέρρυ
Πράτσετ της σειράς Discworld).

Παρόλ’αυτά η ινδουϊστική κοσμογονία στην Μπριχαρντ-αρανυάκα Ουπανισάντ (Brihard-

aranyaka Upanishad) (περ.700 π.Κ.Ε.) αναφέρεται πως στην αρχή ο κόσμος δεν ήταν παρά
μόνον ο Εαυτός, ο Μπράχμαν, ο δημιουργός, στη μορφή αρσενικού. Μέσω της εκφοράς του
λόγου συνειδητοποίησε το Είμαι – Εγώ. Ωστόσο, νιώθοντας μόνος, χώρισε τον εαυτό του στη
μέση. Το άλλο μισό του έγινε γυναίκα, την οποία αγκάλιασε. Για να του ξεφύγει, εκείνη
μεταμορφώθηκε σε αγελάδα, κατόπιν σε κατσίκα, σε πρόβατο, εντέλει σε όλα τα θηλυκά ζώα
που υπάρχουν. Εκείνος την ακολούθησε μεταμορφωμένος σε όλα τα αντίστοιχα αρσενικά
πλάσματα, προκειμένου να την αγκαλιάσει, δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο όλα τα ζεύγη
ζώων που υπάρχουν στον κόσμο. Βλέποντας τον πολλαπλασιασμό των ζωντανών πλασμάτων
από τη δική του μεταμόρφωση και τη μεταμόρφωση της συντρόφου του, απευθύνθηκε στον
εαυτό του λέγοντας «είμαι πράγματι η δημιουργία γιατί εγώ τα γέννησα όλα αυτά». Στην
αφήγηση παραβλέπεται πως η κινητήρια δύναμη όλων αυτών των μεταμορφώσεων ήταν η
απροθυμία της συντρόφου του να ενωθεί μαζί του.
Η γενετήσια ορμή μπορεί να δημιουργήσει τη γη καθώς επίσης και τα ζώα που κατοικούν σε
αυτήν. Η εμφάνιση από τη θάλασσα των ηφαιστειακών νησιών της Ιαπωνίας εξηγείται ως
τοκετός, των νησιών, που είναι απόγονοι δύο θεϊκών πνευμάτων, της Ιζανάμι και του
Ιζανάγκι. Τα πρώτα παιδιά του θεϊκού ζεύγους, τα πρώτα κάμι ήταν ατελή. Το λάθος,
σύμφωνα με τον μύθο, ήταν ότι την πρωτοβουλία την πήρε η γυναίκα και για αυτό τα παιδιά
δεν βγήκαν τέλεια. Τη δεύτερη φορά, η σειρά της προτεραιότητας επανορθώθηκε, ο άνδρας
μίλησε πρώτα και τα κάμι γεννήθηκαν απαλλαγμένα από ατέλειες. Από αυτόν τον δεύτερο
κύκλο διαμορφώθηκαν τα οκτώ νησιά της Ιαπωνίας και όλα τα δάση, τα βουνά, οι ποταμοί
και οι κοιλάδες τους.
http://anakalipto.blogspot.gr/2012/10/blog-post_8.html
Ινδική Φιλοσοφία

Η πηγή και η αφετηρία της ινδικής φιλοσοφίας είναι οι ονομαζόμενες Βέδες, τα αρχαιότερα
και τα μεγαλύτερα θρησκευτικά κείμενα της Ινδίας αλλά και του κόσμου όλου. Επί αιώνες
διατηρήθηκαν προφορικά και κάποια στιγμή καταγράφτηκαν και διατηρήθηκαν έτσι μέχρι
σήμερα. Χωρίζονται σε τέσσερα τμήματα: τη Rig-Veda, τη Yajur-Veda, τη Sama-Veda
και την Atharva-Veda. Αυτά τα κείμενα αποτελούν τις Βέδες με την ανώτερη έννοια.
Επίσης οι Βέδες περιλαμβάνουν και ένα άλλο πολύ μεγάλο σύνολο κειμένων τα οποία
ασχολούνται με το σχολιασμό, την εμβάθυνση και την ανάπτυξη του τεράστιου, σύνθετου,
συμβολικού περιεχομένου των Βεδών. Πρόκειται για τις Βραχμάνας, τα Αρανύακας και
τις Ουπανισάδ. Όλα αυτά τα κείμενα με τον τεράστιο όγκο τους αποτελούν την πηγή και την
αφετηρία της ινδικής φιλοσοφικής σκέψης,  όλου του Ινδικού πολιτισμού και του
Ανατολικού γενικότερα.  Βρίσκουμε σε αυτά ερωτήσεις και απαντήσεις για πάμπολλα
μεταφυσικά, θεολογικά, ανθρωπολογικά, κοσμολογικά, γνωσιολογικά, οντολογικά, όλα
σημαντικά για την ύπαρξη μας.
Όμως εκτός από τις Βέδες υπάρχουν και άλλα έργα που τροφοδοτούν με εμπνεύσεις και
επηρεάζουν την Ινδική φιλοσοφία. Περιέχουν φιλοσοφικές αντιλήψεις πολύ ενδιαφέρουσες
και πολύ υψηλές -όπως στην περίπτωση της Μπαγκαβάτ Γκίτα, είναι σημαντικότατες και 
είναι αδύνατον να αγνοηθούν. Πρόκειται για τις Σούτρες, τις Σάστρας, τις Πουράνας και τα
μεγάλα έπη Μαχαμπάρατα και Ραμαγιάνα καθώς και το μεγαλύτερο φιλοσοφικό-
θρησκευτικό κείμενο όλων των εποχών, την Μπαγκαβάτ Γκίτα.  Θα επανέλθω σε προσεχές
άρθρο εδώ θα επικεντρωθώ πολύ επιγραμματικά.

Η Sanskrita = τέλεια, ευγενής, ήταν η αρχαία γλώσσα της Ινδίας ηλικίας πάνω των 5000
ετών. Από γλωσσολογική άποψη η Σανσκριτική προήλθε από την αρχική Ιαπετική από την
οποία προήλθαν και η Ελληνική και η Λατινική. Με τις δύο αυτές γλώσσες η Σανσκριτική
συγγενεύει τόσο πολύ και ως προς τις ρίζες και ως προς τους γραμματικούς τύπους, ώστε
είναι αναμφισβήτητο πώς και οι τρείς έχουν την ίδια καταγωγή.
Οι Ουπανισάδ οι Upanishads, το κορύφωμα του αρχαίου Ινδικού
στοχασμού, αντιπροσωπεύουν τις αρχαιότερες προσπάθειες του ανθρώπου να δώσει μια
φιλοσοφική εξήγηση του κόσμου και, σαν τέτοιες, έχουν ανεκτίμητη αξία για την ιστορία της
ανθρώπινης σκέψης. Η σπουδαιότητά τους, όμως, είναι πολύ περισσότερο από ιστορική, γιατί
με την μοναδική πνευματική τους δύναμη ασκούν σημαντική επίδραση πάνω στην ανθρώπινη
σκέψη, πάνω στην ανθρώπινη ζωή.
Οι Upanishads αποτελούν τα τελικά τμήματα των Βέδας και για αυτό καλούνται με το
συλλογικό όνομα Βεδάντα (Vedanta), δηλαδή το τέλος (anta) των Βέδας, ονομασία που
ερμηνεύεται ακόμα με την έννοια πως περιέχουν την ουσία της βεδικής διδασκαλίας. Βασικά,
όμως, οι Upanishads αντιπροσωπεύουν αντίθετο, εχθρικό θα μπορούσαμε να πούμε, προς το
τελετουργικό μέρος των Βέδας και ενσωματώνουν μια θεωρία του σύμπαντος τελείως
διαφορετική από εκείνη που πάνω της στηρίζεται η θυσιαστική διδασκαλία των Βέδας.
Γιατί, ενώ οι θυσιαστικές ιεροτελεστίες κι οι τελετουργικές πράξεις που διδάσκονται στο
Karma-Kanda των Βέδας αποσκοπούν στην απόκτηση υλικής ευημερίας σε τούτο τον κόσμο
και παραδείσιας ζωής μετά τον θάνατο, οι Upanishads καταγγέλλουν πως αυτό δεν κάνει
τίποτε άλλο παρά να δένει τον άνθρωπο πιο σφικτά πάνω στον τροχό των γεννήσεων και τον
θανάτων και δεν τον αφήνει να προσπαθήσει να λευτερωθεί απο τον κόσμο της ύλης.
Από τις Ουπανισάδ, προήλθαν τρείς σχολές της Βεδάντας, τρεις τρόποι προσπέλασης προς
την Αλήθεια, που γέννησαν τρείς τρόπους εμπειρίας που αποτελούν την βάση των τριών
σχολών του Βεδάντα:
1) του Δυισμού(Dvaita), που πιστεύει τον Θεό σαν μορφή και, κατά συνέπεια, με
κατηγορήματα, αφού μορφή δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς κατηγορήματα.
2) Του σχετικού Μη-Δυισμού(Vishishtadvaita), σαν Θεό χωρίς μορφή αλλά με
κατηγορήματα.
3) Του απόλυτου Μη-Δυισμού(Advaita), και, τέλος, πράγμα που θεωρείτε σαν το έπακρο της
φιλοσοφικής σκέψης και της πνευματικής εμπειρίας, σαν Θεός πέρα και πάνω από κάθε
κατηγόρημα και μορφή. Οι τρείς αυτές ιδέες δεν είναι αντιφατικές μεταξύ τους, αλλά
αποτελούν διαδοχικές βαθμίδες στον δρόμο που οδηγεί στην γνώση της Αλήθειας. Με αυτές
μας παρουσιάζονται τρείς κατηγορίες της πραγματικότητας:
Το Σύμπαν, μέσα στο οποίο ζούμε, είναι μια κατηγορία. Οι Jivas, οι ατομικές ψυχές που
ζουν στον κόσμο, αποτελούν την δεύτερη κατηγορία και το Υπόστρωμα που βρίσκεται
πίσω από το Σύμπαν και τις αναρίθμητες ψυχές, είναι η τρίτη κατηγορία. Το τελευταίο
αυτό, είναι η πηγή κάθε γνώσης και κάθε δύναμης. Οι Jivas, μπλεγμένοι στα δίχτυα του
κόσμου, υποβάλλονται σε άπειρες γεννήσεις και θανάτους και μετενσαρκώσεις. Για να
φτάσουν στην τελική λύτρωση, τη Mukti, που είναι ο τελικός προορισμός όλων των
Jivas, πρέπει να αυτό-εγκαταλειφτούν ολοκληρωτικά στην απόλυτη Ύπαρξη-Συνείδηση
Ευδαιμονία.

Στην Advaita αυτά που αποκαλούνται Κόσμος και Άνθρωπος και Θεός, στην
πραγματικότητα δεν είναι χωριστές οντότητες. Η Πραγματικότητα είναι μία χωρίς
δεύτερη. Είναι το Brahman των Upanishads, το Sat-Cit-Ananda, η απόλυτη Ύπαρξη-
Συνείδηση Ευδαιμονία.
Ο Atman, ο πραγματικός εαυτός μας, είναι ίδιος με το Brahman. Η ουσία του υποκειμένου το
εσώτατο μέρος του όντος, είναι ένα με την ουσία του κόσμου. Ο ατομικοποιημένος εαυτός, ο
Jiva, είναι ο Atman, που, από πλάνη ταυτίζεται με το σώμα, το νου και τις αισθήσεις,
ατομικοποιείται και φαντάζεται πως είναι διαφορετικός από το Σύμπαν και από τον Θεό.
Όταν η πλάνη μας διαλυθεί, αυτό το συναίσθημα της διαφοράς εξαφανίζεται κι απομένει
μόνο η Πραγματικότητα, που Αυτή και μόνο υπάρχει, μία και αδιαίρετη μία και χωρίς
δεύτερη. Ας σημειωθεί, όμως, πως μολονότι ο Advaita-Vedanta θεωρεί ολόκληρο τον
εμπειρικό κόσμο σαν μη-πραγματικό, δεν τον θεωρεί, όμως, σαν μη-υπαρκτό.
Η ύπαρξη του κόσμου παρομοιάζεται με το φίδι που βλέπουμε χάμω, στο μισοσκόταδο, και
που, στην πραγματικότητα δεν είναι παρά ένα κομμάτι σκοινί. Για εμάς, το φίδι ειναι
απόλυτα πραγματικό, ωσότου φωτιστεί το μέρος και, τότε, διαπιστώνουμε πώς αυτό που
νομίζαμε πως ήταν φίδι, δεν ήταν πάρα ένα κομμάτι σκοινί. Έτσι κι ο κόσμος που βλέπουμε
είναι απόλυτα πραγματικός για μάς, ωσότου φωτιστούμε με το φώς της Γνώσης και τότε θα
διαπιστώσουμε πώς το πάν είναι Brahman και τίποτε άλλο.

Η Κοσμολογία-Οντολογία του Samkhya, είναι το δεύτερο σε σπουδαιότητα, μετά τον

Vedanta, ινδικό φιλοσοφικό σύστημα. Η λέξη Samkhya σημαίνει το απαριθμεί και έχει την
έννοια ότι απαριθμεί τα πραγματικά στοιχεία που αποτελούν τον εμπειρικό μας κόσμο.
Το Samkhya δέχεται ότι τα πάντα εκπορεύονται από δύο αρχές: τον Purusha και την Prakriti,
απο την ένωση η τον χωρισμό των οποίων εξαρτάται η γέννηση ή η διάλυση του κόσμου.
Ο Purusha είναι καθαρό πνεύμα, καθαρή συνείδηση, χωρίς ιδιότητες και
κατηγορήματα, χωρίς αρχή και χωρίς τέλος, αμετάβλητος, ανεπηρέαστος, πέρα από τις
αισθήσεις, πέρα από τον νου, πέρα από το χώρο, τον χρόνο και την αιτιότητα.
Η Prakriti, που είναι κι αυτή χωρίς αρχή και χωρίς τέλος, αποτελεί το υλικό του Σύμπαντος,
τη βάση κάθε αντικειμενικής ύπαρξης, φυσικής και ψυχικής. Είναι η πηγή του κόσμου του
γίγνεσθαι, που περιέχει μέσα της όλων όσων υπάρχουν στο Σύμπαν.
Από μόνη της, είναι αδρανής και χωρίς συνείδηση, μα η απλή παρουσία ενός Purusha την
ενεργοποιεί. Ας σημειωθεί πως, κατα το Samkhya, δεν υπάρχει ένας μόνο Purusha αλλά
απειράριθμοι, ενώ η Prakriti είναι μία, ενιαία για όλο το Σύμπαν. Έτσι ο καθένας από τους
απειράριθμους αυτούς Purushas, με την ένωση του με την Prakriti, προκαλεί μια χωριστή
δημιουργία από το μέρος της Prakriti και ο σκοπός της φιλοσοφίας είναι να πετύχει την
τελική απελευθέρωση του Purusha από τα δεσμά που του δημιουργεί αυτή ή δημιουργία.
Στην ουσία της, η Prakriti είναι η απόλυτα εξισορροπημένη ένωση τριών δυνάμεων, των
τριών Gunas: του Sattva, του Rajas και του Tamas. To Sattva ενσωματώνει το στοιχείο
της αγνότητας, της ηρεμίας, το στοιχείο της ισορροπίας. Το Rajas ενσωματώνει το
στοιχείο της δράσης, του πάθους, της ανησυχίας, το στοιχείο της διατάραξης της
ισορροπίας, το στοιχείο της δυναμικότητας. Το Tamas είναι η πηγή της αδράνειας, της
παγιότητας, ενσωματώνει το στοιχείο της αντίστασης στη δράση.
Όσο οι τρείς Γκούνας βρίσκονται σε απόλυτη ισορροπία, δεν υπάρχει έκφραση ή
εκδήλωση, δεν υπάρχει δημιουργία. Η παρουσία, όμως, ενός Purusha προκαλεί τη
διαταραχή αυτής της ισορροπίας. Τότε, οι Γκούνας αρχίζουν την δράση τους,
συνδυαζόμενοι μεταξύ τους σε απειράριθμους συνδυασμούς, όπου πότε ο ένας πότε ο
άλλος υπερέχει και η δημιουργία του κόσμου των ονομάτων και των μορφών αρχίζει.

Η Κοσμολογία – Οντολογία του Βεδάντα. Την Κοσμολογία Οντολογία του Samkhya την

δέχεται κατά ένα μεγάλο μέρος και ο Vedanta, με τη διαφορά ότι, ενώ το Samkhya δέχεται
δύο τελικές Πραγματικότητες, ο Βεδάντα δεν παραδέχεται παρά μία και μόνη
Πραγματικότητα το Brahman την απόλυτη Ύπαρξη-Συνείδηση-Ευδαιμονία. Το Brahman
είναι η πανταχού παρούσα και τα πάντα πληρούσα Θεότης. Βρίσκεται μέσα σε όλες τις
υπάρξεις και μέσα σε όλα τα αντικείμενα. Μέσα στον άνθρωπο όπως και μέσα στο σκουλήκι,
μέσα στο φυτό, όπως και μέσα στην πέτρα. Μ’ αυτήν την έννοια, το Brahman αποκαλείτε ο
Atman, ο Εαυτός, χωρίς όμως ο όρος αυτός να συνεπάγεται την παραμικρή διαφορά. Ο
Atman και το Brahman είναι ένα και το αυτό.
Η Βεδάντα θεωρεί την Πράκριτι, που την αποκαλεί επίσης Μάγια, σαν την δύναμη του
Brahman, που η σχέση της με το Brahman είναι σαν την σχέση της θερμότητας με την φωτιά.
Η Πράκριτι-Μάγια κρύβει την Πραγματικότητα απο τον άνθρωπο και, στη θέση της, τον
κάνει να βλέπει το Σύμπαν των ονομάτων και των μορφών. Τον κάνει να μην θυμάται πως
αυτός είναι ο Atman και να ταυτίζεται με τον φαινομενικό εαυτό που οι Γκούνας έφτιαξαν γι’
αυτόν. Όταν ο άνθρωπός μπορέσει να σκίσει το πέπλο της Μάγια, τότε αποκτάει την εμπειρία
της Αλήθειας, την εμπειρία του Μπράμαν, την εμπειρία πως αυτός και το Μπράμαν είναι ένα.
http://miastala.com/s/archives/24377