Professional Documents
Culture Documents
Tytuł oryginalny:
Διδαχὴ Κυρίου διὰ τῶν Δώδεκα Ἀποστόλων τοῖς ἔθνεσιν
(Didache Kyriou dia tōn Dōdeka Apostolōn tois ethnesin)
I
Jeśliby ktoś uderzył cię w prawy policzek,
nadstaw mu i drugi,*
a będziesz bez żadnego braku.*
Dwie Drogi: Droga Życia Jeśliby ktoś zażądał od ciebie, byś szedł z nim
1
Istnieją dwie drogi - jedna Życia i jedna Śmier- jedną milę, idź z nim i dwie.*
ci,* a między tymi dwiema drogami jest wielki Jeśliby ktoś zabrał ci twój płaszcz,
rozdźwięk! daj mu nawet i tunikę.*
2
A zatem droga Życia jest następująca: Jeśliby wziął ktoś od ciebie jakąś twoją własność, nie
po pierwsze - będziesz kochał Boga,* który cię uczy- domagaj się [od niego] zwrotu,*
nił, ponieważ nawet nie możesz [tego uczynić].
5
po drugie - [będziesz kochał] swojego bliźniego tak, Każdemu, kto prosi cię [o coś], daj i nie domagaj się
jak samego siebie,* zwrotu,*
natomiast wszystkiego, czego nie chciałbyś, aby ponieważ Ojciec pragnie dać każdemu z wła-
się stało tobie i ty drugiej osobie nie czyń.* snych życzliwych darów.*
3
Słowa te mają następujące rozwinięcie:* Szczęśliwy ten, kto daje zgodnie z nakazem,*
mówcie dobrze o tych, którzy mówią o was źle ponieważ [w ten sposób] jest niewinny!
i módlcie się za ludzi wam wrogich, Marny los tego, kto bierze!
a pośćcie za waszych prześladowców.* Wprawdzie jeśli ktoś bierze, ponieważ ma po-
Bo co to ma być za łaskawość,* jeśli kochacie [tylko] trzebę - jest niewinny.
tych, którzy i was kochają? Natomiast ten, kto nie ma potrzeby, zda sprawę
Czyż nie i poganie postępują tak samo?* z tego, dlaczego wziął i w jakim celu; będąc w
Ale wy kochajcie tych, którzy was nienawidzą,* a nie więzieniu, zostanie przesłuchany dokładnie w
będziecie mieli wrogów! sprawie tego, co uczynił i nie wyjdzie stamtąd, do-
4
Trzymaj się z dala od cielesnych pożądliwości póki nie zwróci ostatniego grosza.*
wynikających z upadłej fizyczności.*
ślenia tłumaczone jako „cielesny”: jedno pochodzące od
*1:1 Por. Pwt. 30:19; Ps. 1; Prz. 1-9; Mat. 7:13n. gr. σάρξ – „mięso, tkanka, ciało; symbolizuje też upadłą ludzką
*1:2 „Boga” — por. Pwt. 6:5, 11:1; Mat. 22:37n; Mk. 12:29n; naturę”; drugie zaś od gr. σῶμα – „ciało, całe ciało, kształt ciała,
Łk. 10:25-28; „siebie” — por. Kpł. 19:18; Mat. 22:39; Mk. 12:31-33; coś, co rzuca cień”. Dla przykładu: ludzie i zwierzęta posiadają
Łk. 10:25-28; Rz. 13:9n; Gal. 5:14; Jak. 2:8; „czyń” — por. to samo σάρξ, lecz różne σῶμα. Por. 1Ptr. 2:11; „drugi” —
Mat. 7:12; por. również Tob. 4:15; Szabbat 31a. por. Mat. 5:39; Łk. 6:29; „bez żadnego braku” — gr. τέλειος –
*1:3 „rozwinięcie” — gr. ἡ διδαχή – nauczanie, wykład, wyłoże- „doskonały, ukończony, dojrzały, bez braku”; por. Mat. 5:48;
nie, wyjaśnienie, por. Mat. 7:28; „prześladowców” — por. „dwie” — por. Mat 5:41; „tunikę” — por. Mat. 5:40; Łk. 6:29;
Mat. 5:44; „łaskawość” — por. Mat. 5:45; Łk. 6:32-34; „samo” — „zwrotu” — por. Łk. 6:30.
por. Mat. 5:46n; „nienawidzą” — por. Mat. 5:44; Łk. 6:27. *1:5 „zwrotu” — por. Pwt. 15:7; Mat. 5:42; Łk. 6:30; „z własnych
*1:4 „cielesnych pożądliwości, wynikających z upadłej fizyczno- życzliwych darów” — gr. ἐκ τῶν ἰδίων χαρισμάτων - „z wła-
ści” — gr. τῶν σαρκικῶν καὶ σωματικῶν ἐπιθυμιῶν – dosł. snych łask, łaskawych darów (charismata)”; „nakazem” —
„cielesnych i cielesnych pragnień”. Występują tu dwa gr. okre- por. Pwt. 15:7; Dz. 20:35; „grosza” — por. Mat. 5:26; Łk. 12:59.
6
Ale i o tym z drugiej strony powiedziano:
Niech [nawet] spoci się w twoich rękach twoja jał- III
mużna, dopóki nie dowiesz się, komu [ją] dajesz.*
Zagrożenia grzechu
II 1
Moje dziecko,* uciekaj od wszelkiego zła i od
wszystkiego, co je przypomina:
Drugie przykazanie 2
Nie gniewaj się, ponieważ gniew prowadzi do
1
*Natomiast oto druga zasada Nauki: morderstwa;
2
Nie będziesz mordował, nie bądź zazdrosny,
nie będziesz cudzołożył, ani kłótliwy,
nie będziesz uwodził chłopców, ani łatwo wpadający w gniew,
nie będziesz oddawał się rozpuście, ponieważ to wszystko rodzi morderstwa.
3
nie będziesz kradł, Moje dziecko, nie bądź pożądliwy, ponieważ
nie będziesz zajmował się magią, żądza prowadzi do rozpusty;
nie będziesz zajmował się przyrządzaniem mik- nie bądź obraźliwy,
stur, ani wyniosły,
nie zamordujesz dziecka dokonując aborcji, ponieważ to wszystko rodzi cudzołóstwa.
4
ani nie zabijesz już narodzonego, Moje dziecko, nie zajmuj się wróżbiarstwem,
nie będziesz pożądał tego, co należy do bliź- bo to prowadzi do bałwochwalstwa;
niego. nie bądź zaklinaczem,
3
Nie będziesz fałszywie przysięgał ani astrologiem,
nie będziesz fałszywie zeznawał, ani dokonującym rytualnych oczyszczeń,*
nie będziesz nikogo obmawiał, ani nawet nie pragnij oglądać żadnej z tych rze-
nie będziesz chował urazy. czy,
4
Nie będziesz chwiejny w myśleniu, ponieważ to wszystko rodzi bałwochwalstwo.
5
ani zwodniczy w mówieniu, Moje dziecko, nie bądź kłamcą, ponieważ
ponieważ zwodniczość jest pułapką śmierci. kłamstwo prowadzi do kradzieży;
5
[Krótko mówiąc] - niech twoje słowa nie będą nie kochaj pieniędzy,
ani kłamliwe, ani puste, ale poparte czynem. ani nie szukaj próżnej chwały,
6
Nie będziesz chciwy, ponieważ to wszystko rodzi kradzieże.
6
ani zachłanny, Moje dziecko, nie bądź plotkarzem, ponieważ
ani obłudny, to prowadzi do pomówienia;
ani złośliwy, nie bądź samowolny,
ani zarozumiały. ani źle usposobiony,
Nie poweźmiesz żadnego złego zamiaru wobec ponieważ to wszystko rodzi pomówienia.
twojego bliźniego.
7
Łagodność i pokora
Nie będziesz nienawidził żadnej osoby,
7
natomiast jednych będziesz ganił, Ale bądź łagodny, jako że to łagodni odziedziczą
o innych będziesz się modlił, ziemię.*
8
a jeszcze innych będziesz kochał bardziej, niż Bądź nieskłonny do gniewu
własne życie.* i miłosierny,
VII ki.»
3
Módlcie się w ten sposób trzy razy na dzień.
1
Zanurzenie
IX
Natomiast co do zanurzenia, to zanurzajcie w
ten sposób: Dziękczynienie przy winie i chlebie
Uprzednio powiedziawszy to wszystko [co po- 1
Co się z kolei tyczy dziękczynienia - dziękujcie
wyżej], zanurzajcie w imię Ojca i Syna i Świętego w następujący sposób.
Ducha* w bieżącej wodzie. 2
Najpierw przy kielichu:
2
Jeśli zaś nie masz bieżącej wody, zanurz w in- «Dziękujemy Ci, nasz Ojcze, za świętą wino-
nej wodzie. rośl* Dawida, Twojego sługi.
A jeśli nie możesz w zimnej, [zanurz] w ciepłej.
3
Jeśli też nie masz żadnej z nich, polej głowę *8:1 „obłudników” — por. Mat. 6:16; „tygodnia” — por..
Łk. 18:12; „dzień przygotowania” — por. Mk. 15:42;
*6:2 Por. Mat. 11:29-30. Jan. 19:14,31.
*6:3 Por. Dz. 15:29, 21:25; 1Kor.. 8, 10; Obj. 2:12-29 *8:2 „obłudnicy” — por. Mat. 6:5; „Złego” — por. Mat. 6:9-13.
*7:1,3 Por. Mat. 28:19 *9:2 „winorośl” — por. Jer. 2:21, 6:9; Ez. 19:10-14; Mat. 26:29;
Tobie chwała na wieki.» jako że do Ciebie należą moc i chwała na wieki.
3 6
Natomiast przy połamanym* [chlebie]: Niechaj nadejdzie łaska,
«Dziękujemy Ci, nasz Ojcze, za życie i pozna- a przeminie ten świat!
nie, które dałeś poznać nam przez Jezusa, Twe- Hosanna* Bogu Dawida!
go Sługę. Jeśli kto jest święty, niech przyjdzie!
Tobie chwała na wieki. Jeśli ktoś nie jest, niech pokutuje!
4
Tak jak ten połamany* [chleb] był rozproszony Maran atha!* Amen.»
7
na górach i zgromadzony, stał się jednym, tak A prorokom pozwólcie dziękować, ile zechcą.
niech zostanie zgromadzona Twoja Społecz-
ność* z krańców ziemi do Twego Królestwa, XI
jako że do Ciebie należą chwała i moc
przez Jezusa Pomazańca na wieki.» Wysłannicy i prorocy
5
Niech nikt nie je, ani nie pije z dziękczynienia 1
*Jeśli zatem ktoś przychodzi [do was],
waszego poza tymi, którzy zostali zanurzeni w by uczyć was tego wszystkiego, co zostało
imię Pana, ponieważ i o tym powiedział Pan: wcześniej powiedziane, przyjmijcie go.
Nie dawajcie świętości psom.* 2
Jeśli zaś ów nauczający, zmieniwszy [swoje
XIII
*14:1 „Zgodnie zaś z Pańskim [przykazaniem] Pana” —
gr. Κατὰ κυριακὴν δὲ κυρίου – tekst grecki nie zawiera rze-
czownika, który jest określony przymiotnikiem pański i
rzeczownikiem Pana, pozostaje on w domyśle. Pewnym jest, że
Utrzymanie proroków powinien on być rodzaju żeńskiego - tradycyjnie wstawia się tu-
1 taj słowo dzień (gr. ἡμέρα), jednak wydaje się, że może bardziej
A każdy prawdziwy prorok pragnący osiąść u prawdopodobnie jest słowo przykazanie (gr. ἐντολή) ze względu
na końcówkę 13:7, a także w nawiązaniu do Łk. 22:14-20;
*12:4 „zwolennik Pomazańca” — gr. Χριστιανός – „pomazańco- 1Kor. 11:17-34.
wy, zwolennik, naśladowca Pomazańca”. *14:3 Por. Mal. 1:11-14.
*12:5 „kupczącym Pomazańcem” — gr. χριστέμπορός – „Poma- *15:1 „Wybierzcie przez głosowanie” — gr. χειροτονήσατε –
zańcokupiec, handlujący Pomazańcem”. „zagłosujcie, wybierzcie przez wyciągnięcie ręki”, por.
nów i sługi godnych Pana, mężczyzn łagod- i ziemia zostanie wydana w jego ręce,
nych, nie kochających pieniędzy, wiarygodnych i będzie czynił nieprawe [rzeczy],
i wypróbowanych, ponieważ dla was oni służą jakich nigdy nie było od zawsze.
także sami służbą proroków i nauczycieli. 2 Nie 5
Wtedy ludzkość wejdzie w pożar próby,
pogardzajcie zatem nimi, gdyż są oni uczynieni i potknie się wielu i zginą,
dla was [równie] cennymi wraz z prorokami ale trwający w swojej wierze będą ocaleni przez
i nauczycielami. Niego od klątwy.*
6
I wtedy objawią się znaki prawdy:
Napominanie i inne
najpierw - znak otwarcia w niebie,
3
Gańcie jedni drugich nie w gniewie, ale potem - znak dźwięku trąby,
w pokoju, jak macie [wyłożone] w Dobrej No- i trzecie: powstanie umarłych.
winie i z kimś, kto jest zawiniony u towarzysza, 7
Nie wszystkich jednak, ale jak zostało po-
niech nikt nie rozmawia, ani od was niech [nikt wiedziane:
o nim] nie słyszy, dopóki nie okaże skruchy. Przyjdzie Pan i wszyscy święci z Nim.*
4
A wasze modlitwy i jałmużny oraz wszelkie 8
Wtedy świat zobaczy Pana przychodzącego
zajęcia, tak wykonujcie, jak macie [to wyłożone] na obłokach nieba.*
w Dobrej Nowinie naszego Pana.
XVI
Gotowość na przyjście Pana
1
Czuwajcie nad życiem waszym: niech wasze
lampy nie zgasną i biodra wasze niech nie będą
nieprzepasane,* ale bądźcie gotowi, ponieważ
nie znacie godziny, w której nasz Pan przyj-
dzie.* 2 Jak najczęściej zbierajcie się zabiegając
o [rzeczy] niezbędne dla waszych dusz,
ponieważ nie przyda się wam cały czas waszej
wiary, jeśli w ostatniej chwili nie okażecie się
doskonali.*
3
*Ponieważ w tych ostatnich dniach
rozmnożą się fałszywi prorocy i zwodziciele,
i owce zmienią się w wilki,
a miłość zamieni się w nienawiść.
4
Ponieważ wzrośnie bezprawie,
nienawidzić się będą wzajemnie
oraz prześladować i wydawać,
i wtedy zostanie objawiony Zwodziciel Świata
jako Syn Boga,*
i będzie czynił znaki i cuda,
Dz. 14:23. *16:5 „będą ocaleni przez Niego od klątwy” — gr. σωθήσονται
*16:1 „nieprzepasane” — por. Wj.12:11; Łk. 12:35; „przyjdzie” — ὑπ’ αὐτου τοῦ καταθέματος – lub równie uprawniony prze-
por. Mat. 24:42, 25:13. kład: „będą ocaleni pod samą klątwą”. Drugi przekład można
*16:2 „doskonali” — od gr. τέλειος – „doskonały, ukończony, rozumieć w taki sposób, że wierzący zostaną ocaleni w ostatnim
dojrzały, bez braku”. momencie.
*16:3 Por. z mową Jezusa w Mat 24. *16:7 Por. Iz. 66:15; Za. 14:5.
*16:4 Por. 2Tes. 2:3-12. *16:8 Por. Dan. 7:13-14; Mat. 26:64; Mk. 14:62.
DODATKI
TEKST ORYGINALNY
Za Apostolic Fathers, (red.) Kirsopp Lake
1. Ὁδοὶ δύο εἰσί, μία τῆς ζωῆς καὶ μία τοῦ θανάτου, διαφορὰ δὲ
πολλὴ μεταξὺ τῶν δύο ὁδῶν. 2. Ἡ μὲν οὖν τῆς ζωῆς ἐστιν αὕτη·
πρῶτον ἀγαπησεις τὸν θεὸν τὸν ποιήσαντά σε, δεύτερον τὸν
πλησίον σου ὡς σεαυτόν· πάντα δὲ ὅσα ἐὰν θελήσῃς μὴ γίνεσθαί
σοι, καὶ σὺ ἄλλῳ μὴ ποίει. 3. Τούτων δὲ τῶν λόγων ἡ διδαχή ἐστιν
αὕτη· εὐλογεῖτε τοὺς καταρωμένους ὑμῖν καὶ προσεύχεσθε ὑπὲρ τῶν
ἐχθρῶν ὑμῶν, νηστεύετε δὲ ὑπὲρ τῶν διωκότων ὑμᾶς· ποία γὰρ
χάρις, ἐὰν ἀγαπᾶτε τοὺς ἀγαπῶντας ὑμᾶς; οὐχὶ καὶ τὰ ἔθνη τὸ αὐτὸ
ποιοῦσιν; ὑμεῖς δὲ ἀγαπᾶτε τοὺς μισοῦντας ὑμᾶς, καὶ οὐχ ἕξετε
ἐχτρόν. 4. ἀπέχου τῶν σαρκικῶν καὶ σωματικῶν ἐπιθυμιῶν· ἐὰν τίς
σοι δῷ ῥάπισμα εἰς τὴν δεξιὰν σιαγόνα, στέψον αὐτῷ καὶ τὴν ἄλλην,
καὶ ἔσῃ τέλειος· ἐὰν ἀγγαρεύσῃ σέ τις μίλιον ἕν, ὕπαγε μετ’ αυτοῦ
δύο· ἐὰν ἄρῃ τις τὸ ἱμάτιόν σου, δὸς αὐτῳ καὶ τὸν χιτῶνα· ἐὰν λάβῃ
τις ἀπὸ σοῦ τὸ σόν, μὴ ἀπαίτει· οὐδὲ γὰρ δύνασαι. 5. παντὶ τῷ
αἰτοῦντί σε δίδου καὶ μὴ ἀπαίτει· πᾶσι γὰρ θέλει δίδοσθαι ὁ πατὴρ
ἐκ τῶν ἰδίων χαρισμάτων. μακάριος ὁ διδοὺς κατὰ τὴν ἐντολήν·
ἀθῷος γάρ ἐστιν. οὐαὶ τῷ λαμβάνοντι· εἰ μεν γὰρ γὰρ χρείαν ἔχων
λαμβάνει τις, ἀθῷος ἔσται· ὁ δὲ μὴ χρείαν ἔχων δώσει δίκην, ἱνατί
ἔλαβε καὶ εἰς τί· ἐν συνοχῇ δὲ γενόμενος ἐξετασθήσεται περὶ ὧν
ἔπραξε, καὶ οὐκ ἐξελεύσεται ἐκεῖθεν, μέχρις οὗ ἀποδῷ τὸν ἔσχατον
κοδράντην. 6. ἀλλὰ καὶ περὶ τούτου δὲ εἴρηται· Ἱδρωσάτω ἡ
ἐλεημοσύνη σου εἰς τὰς χεῖράς σου, μέχρις ἂν γνῷς τίνι δῷς.
II
III
1. Τέκνον μου, φεῦγε ἀπὸ παντὸς πονηροῦ καὶ ἀπὸ παντὸς ὁμοίου
αὐτου. 2. μὴ γίνου ὀργίλος, ὁδηγεῖ γὰρ ἡ ὀργὴ πρὸς τὸν φόνον, μηδὲ
ζηλωτὴς μηδὲ ἐπιστικὸς μηδὲ θυμικός· ἐκ γὰρ τούτων ἁπάντων
φόνοι γεννῶνται. 3. τέκνον μου, μὴ γίνου ἐπιθυμητής, ὁδηγεῖ γὰρ ἡ
ἐπιθυμία πρὸς τὴν πορνείαν, μηδὲ αἰσχχρολόγος μηδὲ
υψηλόφθαλμος· ἐκ γὰρ τούτων ἁπαντων μοιχεῖαι γεννῶνται. 4.
τέκνον μου, μὴ γίνου οἰωνοσκόπος, ἐπειδὴ ὁδηγεῖ εἰς τὴν
εἰδωλολοατρίαν, μηδὲ ἐπαοιδὸς μηδὲ μαθηματικὸς μηδὲ
περικαθαθαίρων, μηδὲ θέλε αὐτὰ βλέπειν· ἐκ γὰρ τούτων ἁπάντων
εἰδωλολατρία γεννᾶται. 5. τέκνον μου, μὴ γίνου ψεύστης, ἐπειδὴ
ὁδηγεῖ τὸ ψεῦσμα εἰς τὴν κλοπήν, μηδὲ φιλάργυρος μηδὲ κενόδοξος·
ἐκ γὰρ τούτων ἁπάντων κλοπαὶ γεννῶνται. 6. τέκνον μου, μὴ γίνου
γόγγυσος, ἐπειδὴ ὁδηγεῖ εἰς τὴν βλασφημίαν, μηδὲ αὐθάδης μηδὲ
πονηρόφρων· ἐκ γὰρ τούτων ἁπάντων βλασφημίαι γεννῶνται. 7.
ἴσθι δὲ πραΰς, ἐπεὶ οἱ πραεῖς κληρονομήσουσι τὴν γῆν. 8. γίνου
μακρόθυμος καὶ ἐλεήμων καὶ ἄκακος καὶ ἡσύχιος καὶ ἀγαθὸς καὶ
τρέμων τοὺς λόγους διὰ παντός, οὓς ἤκουσας. 9. οὐχ ὑψώσεις
σεαυτὸν οὐδὲ δώσεις τῇ ψυχῇ σου θράσος. οὐ κολληθήσεται ἡ ψυχή
σου μετὰ ὑψηλῶν, ἀλλὰ μετὰ δικαίων καὶ ταπεινῶν ἀναστραφήσῃ.
10. τὰ συμβαίνοντά σοι ἐνεργήματα ὡς ἀγαθὰ προσδέξῃ, εἰδὼς ὅτι
ἄτερ θεοῦ οὐδὲν γίνεται.
IV
1. Τέκνον μου, τοῦ λαλοῦντός σοι τὸν λόγον τοῦ θεοῦ μνησθήσῃ
νυκτὸς καὶ ἡμέρας, τιμήσεις δὲ αὐτὸν ὡς κύριον· ὅθεν γὰρ ἡ
κυριότης λαλεῖται, ἐκεῖ κύριός ἐστιν. 2. ἐκζητήσεις δὲ καθ’ ἡμέραν τὰ
πρόσωπα τῶν ἁγίων, ἵνα ἐπαναπαῇς τοῖς λόγοις αὐτῶν. 3. οὐ
ποθήσεις σχίσμα, εἰρηνεύσεις δὲ μαχομένους· κρινεῖς δικαίως, οὐ
λήψῃ πρόσωπον ἐλέγξαι ἐπὶ παραπτώμασιν. 4. οὐ διψυχήσεις,
πότερον ἔσται ἢ οὔ. 5. Μὴ γίνου πρὸς μὲν τὸ λαβεῖν ἐκτείνων τὰς
χεῖρας, πρὸς δὲ τὸ δοῦναι συσπῶν. 6. ἐὰν ἔχῃς διὰ τῶν χειρῶν σου,
δώσεις λύτρωσιν ἁμαρτιῶν σου. 7. οὐ διστάσεις δοῦναι οὐδὲ διδοὺς
γογγύσεις· γνώσῃ γάρ, τίς ἐστιν ὁ τοῦ μισθοῦ καλὸς ἀνταποδότης. 8.
οὐκ ἀποστραφήσῃ τὸν ἐνδεόμενον, συγκοινωνήσεις δὲ πάντα τῷ
ἀδελφῷ σοῦ καὶ οὐκ ἐρεῖς ἴδια εἶναι· εἰ γὰρ ἐν τῷ ἀθανάτῳ κοινωνοί
ἐστε, πόσῳ μᾶλλον ἐν τοῖς θνητοῖς; 9. Οὐκ ἀρεῖς τὴν χεῖρα σου ἀπὸ
τοῦ υἱοῦ σου ἢ ἀπὸ τῆς θυγατρός σου, ἀλλὰ ἀπὸ νεότητος διδάξεις
τὸν φόβον τοῦ θεοῦ. 10. οὐκ ἐπιτάξεις δούλῳ σου ἢ παιδίσκῃ, τοῖς ἐπὶ
τὸν αὐτὸν θεὸν ἐλπίζουσιν, ἐν πικρίᾳ σου, μήποτε οὐ μὴ
φοβηθήσονται τὸν ἐπ’ ἀμφοτέροις θεόν· οὐ γὰρ ἔρχεται κατὰ
πρόσωπον καλέσαι, ἀλλ’ ἐφ’ οὓς τὸ πνεῦμα ἡτοίμασεν. 11. ὑμεῖς δὲ
οἱ δοῦλοι ὑποταγήσεσθε τοῖς κυρίοις ὑμῶν ὡς τύπτῳ θεοῦ ἐν
αἰσχύνῃ καὶ φόβῳ. 12. Μισήσεις πᾶσαν ὑπόκρισιν καὶ πᾶν ὃ μὴ
ἀρεστὸν τῷ κυρίῳ. 13. οὐ μὴ ἐγκαταλίπῃς ἐντολὰς κυρίου, φυλάξεις
δὲ ἃ παρέλαβες, μήτε προστιθεὶς μήτε ἀφαιρῶν. 14. ἐν ἐκκλησίᾳ
ἐξομολογήσῃ τὰ παραπτώματά σου, καὶ οὐ προσελεύσῃ ἐπὶ
προσευχήν σου ἐν συνειδήσει πονηρᾷ· αὕτη ἐστὶν ἡ ὁδὸς τῆς ζωῆς.
VI
1. Ὅρα, μὴ τίς σε πλανήσῃ ἀπὸ ταύτης τῆς ὁδοῦ τῆς διδαχῆς, ἐπεὶ
παρεκτὸς θεοῦ σε διδάσκει. 2. εἰ μὲν γὰρ δύνασαι βαστάσαι ὅλον τὸν
ζυγὸν τοῦ κυρίου, τέλειος ἔσῃ· εἰ δ’ οὐ δύνασαι, ὃ δύνῃ, τοῦτο ποίει. 3.
περὶ δὲ τῆς βρώσεως, ὃ δύνασαι βάστασον· ἀπὸ δὲ τοῦ εἰδωλοθύτου
λίαν πρόσεχε· λατρεία γάρ ἐστι θεῶν νεκρῶν.
VII
1. Περὶ δὲ τοῦ βαπτίσματος, οὕτω βαπτίσατε· ταῦτα πάντα
προειπόντες, βαπτίσατε εἰς τὸ ὄνομα τοῦ πατρὸς καὶ τοῦ υἱοῦ καὶ
τοῦ ἁγίου πνεύματος ἐν ὕδατι ζῶντι. 2. ἐὰν δὲ μὴ ἔχῃς ὕδωρ ζῶν, εἰς
ἄλλο ὕδωρ βάπτισον· εἰ δ’ οὐ δύνασαι ἐν ψυχρῷ, ἐν θερμῷ. 3. ἐὰν δὲ
ἀμφότερα μὴ ἔχῃς, ἔκχεον εἰς τὴν κεφαλὴν τρὶς ὕδωρ εἰς ὄνομα
πατρὸς καὶ υἱοῦ καὶ ἁγίου πνεύματος. 4. πρὸ δὲ τοῦ βαπτίσματος
προνηστευσάτω ὁ βαπτίζων καὶ ὁ βαπτιζόμενος καὶ εἴ τινες ἄλλοι
δύναται· κελεύεις δὲ νηστεῦσαι τὸν βαπτιζόμενον πρὸ μιᾶς ἢ δύο.
VIII
IX
XI
XII
XIII
XIV
XV