Professional Documents
Culture Documents
V1
V2 P2/γ
1
z1 2
z2
Referans düzlemi
h s1 + h y + h s 2 = h k hk = ∑ hs + h y
Geçiş
•Laminer akım: hs-V ilişkisi 45° lik
bölgesi
doğru, τ0 ά V olmaktadır.
•Türbülanslı akım: eğim ~ 1.83 hs
Loghs Türbülanslı akım sürtünme kayıplarının hızın karesi
(hs ∝ V2) V2 orantılı olmaktadır.
Laminer akım •Türbülanslı akımda sürtünme
45° (hs ∝ V) kayıpları laminer akıma göre çok
LogV
daha büyük olmaktadır.
Laminer Akım
Hagen (1839) ve Poiseuille (1841) ayrı ayrı yaptıkları çalışmalarda
laminer boru akımlarını incelemişlerdir.
Hız dağılımı
Borular içinde laminer akışta, eksene doğru sıvı partikülleri
arasındaki viskoz tesirler gittikçe azaldığından, maksimum hız,
eksende meydana gelmektedir ve hız dağılımı parabolik bir
görünüme sahiptir.
τ0 V
τ2πr∆L
(p+∆p)πr2 r pπr2
umak
D
τ u
Kayma gerilmesi
∆L Hız dağılımı
dağılımı
Akımda r yarı çaplı ve ∆L uzunluklu silindirik bir akım parçasına
gelen kuvvetler için denge denklemini yazalım:
du
Newton’un kayma gerilmesi ifadesi : τ = − µ
dy
du ∆P r ∆P r
−µ = du = dr
dy ∆L 2 ∆L 2µ
∆P r 2
İntegre edilirse; u=− +C
∆L 4µ
r=D/2 de u=0 sınır şartı kullanılarak C = (∆P / ∆L) (D 2 / 16µ) integrasyon
sabiti elde edilir. C Yukarda yerine konularak;
∆P 1 D 2
2
u= −r
∆L 4µ 4
∆P r 16µVr
τ= =
∆L 2 D2
şeklinde elde edilir ki bu ifade r=0 için boru ekseninden geçen doğru
denklemini göstermektedir.
Sürtünme Kaybı
∆P 32µV
= hs = ∆L
γ 2
γD
32υVL
hs =
gD 2
u mak - u D
= 5.75 Log
u* 2y
umak Boru ekseni
umak-u D/2
y u
Bu hız ifadesi iki bakımdan gerçekle bağdaşmamaktadır.
I)Boru ekseninde du/dy sıfır etmesi gerektiği halde bu ifade sonlu bir
değer vermektedir.
du 2 D 2.5 u * 5 u *
= 2.5 u * = =
dy D 2y y D
II) Bu hız dağılımına göre hız y=0 da yani katı sınırda -∞ olmaktadır.
u=0 değeri sınırdan belli bir uzaklıkta oluşmaktadır. Ancak yu=0 =y1
değeri laminer alt tabakanın içinde kaldığından bu da önemli bir
dezavantaj değildir. Çünkü laminer alt tabakada zaten bu ifade
geçersizdir.
Cilalı Borularda Hız Dağılımı :
y
Viskoz Alt Tabakada ;
Newton’un viskozite ifadesi, bu Türbülanslı
bölge
bölgedeki hız dağılımını
belirlemede kullanılabilir uv-t Geçiş bölgesi
Viskoz alt tabaka
du δv
τ=µ , y=δv için
dy
u
τ 0 = ρυ
y
τ0 u u
= υ ⇒ u *2 = υ
ρ y y
u 1 u * y u vt 1 u vt
= Ln + − Ln
u* χ υ u* χ u*
u vt 1 u vt
B= − Ln
u* χ u*
olarak gösterilirse;
u 1 u* y
= Ln +B
u* χ υ
Law of the wall (duvar kanunu) olarak bilinen dağılım elde edilir.
Pürüzsüz borularda Nikuradse’nin deneysel çalışmalarından χ=0.4 ve
B= 5.5 olarak elde edilmiştir. Böylece dağılım aşağıdaki gibi
yazılabilir.
u u* y
= 2.5 Ln + 5. 5
u* υ
Prandtl katı sınıra çok yakın bölgeler hariç olmak üzere cilalı
borulardaki türbülanslı akım için aşağıdaki üstel hız dağılımını
vermiştir:
1/ n
u y
=
u mak D / 2
u 1 y 1 k u ma k u y
= Ln + Ln + veya = A Ln + B
u* χ k χ D/ 2 u* u* k
πD 2 D πD 2
(p+ ∆ p) p
4 4
∆L
π D2 π D2
(p + ∆ p) -p - τ0 π D ∆ L = 0
4 4
π D2 ∆p 4 τ0 ∆ L
∆p = τ0 π D ∆ L = ∆ hs =
4 γ ρg D
Deney bulgularına göre τ0=cV2 değeri yerine konursa:
8c ∆ L V2
∆ hs =
ρ D 2g
64 ν 64
λ= =
V D Re
0,10
0,09
0,08
k
0,07 D
0,06 1/30
0,05
1/61
0,04
λ 1/120
0,03
1/252
1/504
0,02 1/1014
Laminer
Akım Türbülanslı Akım
0,01
10 3 10 4 10 5 10 6
Re=VD/υ
Şekil 7.9
0.316
λ=
Re0.25
1 k/D 2.51
= - 2 log +
λ 3.7 Re λ
λ İçin Moody Diyagramı
R * =70
Cilalı boru
R * =5
Türbülanslı akım
Re=VD/ ν
4VR k k
Re = , =
υ D 4R
Buna göre, herhangi bir geometriye sahip kesit şekli için D yerine R
kullanılacaktır.
Borularda Su Akımı İçin Ampirik Formüller
λ = 0.316 / Re 0.25
0.25
V2 0.316 V 2 υ V2
S=λ = = 0.316
2 g D Re 0.25 2gD VD 2gD
Boru cinsi m