You are on page 1of 3

Rosliny Sawany

W szacie roślinnej dominują kępy sucholubnych traw (np. afrykańska trawa słoniowa
dochodząca do 5 m wysokości). Na niektórych sawannach rosną nieliczne drzewa, np. akacje,
baobaby, palmy, które zwykle zrzucają liście w porze suchej. Większe skupiska drzew występują
tylko nad ciekami wodnymi tworząc tzw. lasy galeriowe. W krajobrazie nie ma wyraźnej granicy
między wilgotnym lasem równikowym a trawiastą sawanną. W strefie przejściowej w miarę
posuwania się w stronę sawanny las staje się coraz rzadszy, a drzewa coraz niższe. Sawanny
żywią stada zwierząt roślinożernych. Strefa sawann jest stosunkowo gęsto zaludniona;
zamieszkują ją zarówno rolnicy jak i pasterze.
Roślinność sawann jest uboga. Jest to obszar obfitujący głównie w bujnymi
sucholubnymi trawami. Przykładowo trawa słoniowa, która dochodzi do 5m wysokości. Na
niektórych sawannach występują nieliczne drzewa takie jak: akacje, baobaby czy palmy, które
zrzucają liście na porę suchą. Większe skupiska zwane, lasami galeriowymi występują tylko nad
ciekami wodnymi. Rzadkie i równomierne rozmieszczenie drzew jest skutkiem konkurencji o
wodę, eliminującej drzewa słabiej ukorzenione. Rośliny przystosowały się do skróconego okresu
wegetacyjnego na okres pory deszczowej. Gromadzą wodę (sukulenty) i mają wydłużony system
korzeniowy, który ma zdolność do pobierania wody ze znacznych głębokości.

Warunki klimatyczne, gdzie przez pół roku jest gorąco i sucho, utrudniają rozwój drzew,
a znosi je dobrze roślinność trawiasta. Nie wszędzie jednak sawanna ma jednakowy wygląd.
Tam, gdzie okres suszy trwa krócej, czyli od 2 do 5 miesięcy, występują rzadko rosnące drzewa (
sawanna parkowa). Tam, gdzie okres suszy trwa dłużej, tj. 5-7 miesięcy, na sawannie występują
niemal wyłącznie tylko trawy. Natomiast na obszarze, gdzie opady są jeszcze bardziej skąpe, a
susza przedłuża się do 7-9 miesięcy, występują sucholubne, kolczaste zarośla akacji, zwane
sawanną ciernistą albo buszem.
Trawa słoniowa (Pennisetum purpureum), gatunek z rodziny traw, pospolita trawa
afrykańska, jeden z najważniejszych składników roślinności sawannowej, zwłaszcza tzw.
sawanny wysokiej.
Rośliny, które potrafią przetrwać susze, pożary i spasanie, to nieliczne drzewa (np.
magazynujący wodę w pniu baobab Adansonia digitata czy sukulentowe, tj. przypominające
kaktusy wilczomlecze Euphorbia candelabrum albo mająca bardzo grubą, żaroodporną korę
masłosz Parka Butyrospermum parkii) i trawy. W zależności od lokalnych warunków sawanny
mogą mieć postać od całkowicie bezdrzewnej do zaroślowej. Bez ostrych granic przechodzą z
jednej strony w półpustynie, a z drugiej — w lasy. Sawanny zalewowe nad brzegami rzek w
zasadzie nie sposób odróżnić od właściwych lasów. Występują w nich, obok traw (np. Setaria),
palmy: dum (Hyphaene thebaicum) lub winodań (Borassus aethiopicum), wierzby (Salix
woodii), rzadziej bambusy (Oxytenanthera abyssinica). Często tworzy się mozaika zbiorowisk,
a gatunki z jednej formacji są pospolite w innych.

W wilgotniejszych miejscach (sawanna drzewiasta, termitowa) jest więcej drzew (np.


Cussonia barteri, Erythrina senegaliensis w Sudanie, Cussonia angolensis, Erythrina tomentosa
w Afryce Południowej). Deszcze rzadkie, ale powtarzalne, pozwalają przetrwać sukulentom —
wilczomleczom (Euphorbia), aloesom (Aloë), sansewieriom (Sansevieria). Najliczniejsze są
oczywiście trawy z olbrzymią trawą słoniową (Pennisetum purpureum) na czele, takie jak
chwastnica (Echinochloa), Hyparrhenia, Andropogon, proso Panicum i inne. Dla tych obszarów
charakterystyczne są termity i ich budowle, kształtujące siedlisko i mikroklimat.

W suchszych miejscach (sawanna balsamowcowa, kolczasta i trawiasta) z drzew


utrzymują się prawie wyłącznie baobaby i akacje (np. Acacia spirocarpa czy
południowoafrykańska A. giraffae). Z lasami baobabowymi graniczą krzewiaste zarośla
Combretum. W jeszcze suchszych miejscach występują krzewiaste zarośla różnych gatunków
balsamowców (np. Commiphora abyssinica) albo busz akacjowy. Na sawannie, co odróżnia ją
od lasu, głównym komponentem są trawy — tutaj: Aristida (np. A. funiculata), Pennisetum,
Eragrostis, Tetrapogon i inne.
Widlica (Hyphaene), rodzaj z rodziny palm, jedyny mający widlasto rozgałęziony pień
(stąd polska nazwa). Około 40 gatunków występujących głównie w Afryce, niektóre, jak widlica
tebańska (Hyphaene thebaica) zwana palmą dum, uprawiane od dawna i szeroko
rozprzestrzenione.

You might also like