<<ΤΑ ΤΣΕΡΚΕΝΙΑ>> ΚΟΣΜΑ ΠΟΛΙΤΗ

1)Ποιο είναι το θέμα του αποσπάσματος;

το πέταγμα του χαρταετού
2) Να χωρίσετε το απόσπασμα σε 3 ενότητες και να τις τιτλοφορήσετε.
α. «θα σου μιλησω…αμολαρεις το τσερκενι σου» Αναμνησεις απο το πεταγμα του χαρταετου
στη Σμυρνη και η συνδεση στην θρυσκευτικη ζωη
β. «ο σταυρακης…σπανια όμως» τα παιχνιδια με τους χαρταετους
γ. «τα τσερκενια δεν ητανε σαν τα εδώ… στο καλο» η κατασκευη των χαρταετων
3) Ποιες πληροφορίες μας δίνει ο συγγραφέας-αφηγητής στην α΄ παράγραφο σχετικά με το
πέταγμα των χαρταετών στη Σμύρνη;
1η Ο χρονος 2η Ο τοπος 3η Πανδημη συμμετοχη
πετουσαν από καθαρα δευτερα ως κυριακη των βαϊων, τις κυριακες και γιορτες
4) Με ποια ρήματα δίνει ο αφηγητής κίνηση στην εικόνα της ιπτάμενης πολιτείας; σηκωνεται,
ανεβαινει, ταξιδευε, αρμενιζει
5) Με ποια εκφραστικά μέσα ο συγγραφέας κάνει πιο ζωντανή και παραστατική την εικόνα της
πολιτείας στην α΄ παράγραφο;
προσωποποιηση, μεταφορα, ασυνδ σχημα, εικονες, υπερβολη
6) Ποια συναισθήματα κυριαρχούν στην ψυχή του αφηγητή όσο θυμάται το έθιμο με το
πέταγμα των χαρταετών;
νοσταλγια. χαρα, ενθουσιασμος, συγκινηση (τελευτ παραγρ)
7) Να περιγράψετε τα παιχνίδια με τους χαρταετούς. Με ποια εκφραστικά γίνεται η περιγραφή;
Τι σας έκανε εντύπωση;
παιχνιδια
το κοψιμο της ουρας αφηνεις σπαγγο, πηγαινεις τον αετο πιο περα και κατω από τον αντιπαλο
και με γρηγορες κινησεις τραβας τον σπαγγο κ κοβεις την ουρα του
το παρσιμο του χαρταετου μπλεκεις με τον σπαγγο του αλλου, τον προκαλεις, του κοβεις τον
σπαγγο και του παιρνεις τον χαρταετο
εκφραστικα μεσα
τα τσιγαροχαρτάκια της οριάς γινόντουσαν άσπρα πουλάκια παρομοιωση
το τσερκένι σωριαζότανε ίδιο κορμί με τσακισμένη ραχοκοκαλιά παρομοιωση
περιγραφη, εικονες
8) Να περιγράψετε την διαδικασία κατασκευής των χαρταετών.(προφορ)
λυγιζουμε ένα καλαμι και το κανουμε σαν τοξο, μισος κυκλος
όπως το τοξο εχει χορδη κ βελος
το βελος (σαϊτα) είναι μια ξυλινη βεργα διπλασια από τη χορδη και δενονταν στη μεση του
καλαμιου και της χορδης για καλυτερη ισορροπια
το καλαμι τελειωνε σε μυτη κατω και περνουσε ενας σπαγγος από τη μια μερια του τσερκιου,
δενοταν στ μυτη, ανεβαινε από την άλλη μερια κ δενοταν πανω
αυτος ηταν ο σκελετος και μετα τον εντυναν με χαρτι
9) Να αναφέρετε τα είδη των χαρταετών.
τουρκος φτηνος
φραντσεζος
ελληνας ακριβος
αμερικανος ακριβος
μπακλαβουδωτος πανακριβος
10) Σε ποια σημεία της αφήγησης διακρίνουμε το θρησκευτικό στοιχείο; Τι προβάλλει αυτό;
«ιδιοι αγγελοι κ αρχαγγελοι κορωνιζανε», «για να καταλαβεις…κοκκινη παντιερα» στο τελος
εντονο θρησκευτικο συναισθημα της εποχης και συνδεση με τη σαρακοστη. νηστεια κλπ
11) Το έθιμο του πετάγματος των χαρταετών διατηρείται και στην εποχή μας. Ποιες διαφορές
εντοπίζετε σε σύγκριση με όσα περιγράφει οαφηγητής;
12) Να συγκεντρώσετε τις πιο εντυπωσιακές ιδιωματικές λέξεις (10) που χρησιμοποιεί ο
αφηγητής;
13) Ποια η σημασία της διατήρησης των πατροπαράδοτων εθίμων στην σύγχρονη εποχή;
Μέσα από την τήρηση των εθίμων, τα μέλη της οικογένειας, αλλά και της ευρύτερης
κοινότητας, έρχονται πιο κοντά, ενισχύονται οι κοινωνικοί δεσμοί και μειώνεται το αίσθημα της
μοναξιάς που βιώνουν πάρα πολλοί άνθρωποι στις μέρες μας.
Ακόμα, τα παιδιά που μεγαλώνουν σε οικογένειες που υιοθετούν κάποια από τα έθιμα του
τόπου τους, αισθάνονται μεγαλύτερη ασφάλεια, σταθερότητα και σύνδεση με το παρελθόν τους.
Αναπτύσσουν σημαντικές κοινωνικές δεξιότητες και αξίες, όπως η αγάπη και ο σεβασμός προς
τους προγόνους τους, η αλληλεγγύη, η ενσυναίσθηση και η υπευθυνότητα. Τέλος, τέτοιες
συνήθειες προσφέρουν στα παιδιά όμορφες εμπειρίες και αναμνήσεις που θα τα βοηθήσουν να
δομήσουν την δική τους προσωπική ταυτότητα στο μέλλον.
τα λαογραφικά έθιμα και οι παραδόσεις αντικατοπτρίζουν και υποδηλώνουν τον πολιτισμό ενός
έθνους και φανερώνουν τ ο συνεκτικό δεσμό και την ιστορική συνέχεια με τα ήθη του
παρελθόντος

15) Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 100-120 λέξεις.

Στην Σμύρνη, όταν ο αφηγητης ηταν παιδι, υπηρχε το εθιμο του πεταγματος του χαρταετου.
Σ’αυτό συμμετειχαν ολοι οι κατοικοι της πολης, απ’όλες τις γειτονιες.Διαρκουσε από την
Καθαρα Δευτερα μεχρι την Κυριακη των Βαϊων. Ο ουρανος γεμιζε χαρταετους και εμοιαζε με
ιπταμενη πολιτεια.
Τα παιδια ειχαν βρει και παιχνιδια για να παιζουν με τους χαρταετους, τις «μυρωδιες» οπου ο
ενας προσπαθουσε να κοψει την ουρα του χαρταετου του αντιπαλου και τα «παρσιματα», οπου
οι δυο αντιπαλοι εμπλεκαν και τραβουσαν τους σπαγγους μεχρι να κοπουν και ο νικητης
επαιρνε τον αετο του ηττημενου
τα τσερκενια εμοιαζαν με τοξα με τη χορδη και την κεντρικη βεργα (σαϊτα) σαν βελος.και
τελειωνε στην άλλη μερια σε μυτη, ειχαν δηλαδη γενικα ένα τριγωνικο σχημα
υπηρχαν πολλων ειδων, από τα φτηνα προς τα ακριβα, ο τουρκος, ο φραντσεζος, ο αμερικανος
ο ελληνας και ο μπακλαβουδωτος καθως και πολύ μεγαλοι σε διαστασεις που τους πετουσαν οι
μεγαλυτεροι αντρες