Professional Documents
Culture Documents
Almancada emir kipi olarak ifade edilen der Imperativ, Türkçede mastar halinde, yani “gitmek,
kapamak, koymak” şeklinde bulunan fiillerdeki mastar eki “mek, mak” kaldırılınca geriye kalan kısım
bir emir anlatır. Almancada der Imperativ olarak anlatılan emir kipi Türkçeye benzer bir şekilde
yapılır.
Adından anlaşılacağı üzere emir vermek için kullanılan bu yapıyı aynı zamanda tavsiye vermek veya
bir şey talep etmek ve yasaklama durumlarında da kullanırız.
Almancada üç farklı emir kipi biçimi vardır. Bu biçimler yalnızca 3 şahıs zamiriyle, yani “du” (sen),
“Ihr” (çoğul ikinci şahıs) ve “Sie” (siz) ile kullanılır. İlgili emir cümlesini oluşturduktan sonra sonuna
ünlem işareti koymayı unutmayınız! Hangi şahıs zamirini kullandığımız emri kime verdiğimize bağlıdır.
Nasıl ki Türkçede emir kipi mastar halindeki fiillerin (yazmak, gelmek) mastar eki olan “mek, mak”
kaldırılmasıyla (yaz!, git!) emir cümleleri anlatılıyorsa Almancada bu durum benzer bir şekilde yapılır.
Eğer emir kipi (Imperativ) nasıl oluşturulur dersek gehen (gitmek) fiilini kullandığımız aşağıdaki pratik
açıklama kafi gelecektir;
✔️du şahıs zamiri için: fiilin düzenli “du” çekimini al ve sonundaki “-st” ekini kaldır; şahıs zamiri “du”
yu da kaldır Du gehst. – Imperativ: Geh!
✔️ihr: fiilin düzenli “ihr” çekimini alıp ardından “ihr” şahıs zamirini kaldırın; Ihr geht. ➡️Imperativ:
Geht!
✔️Sie şahıs zamiri için fiilin düzenli “Sie” çekimini al; fiilden sonra “Sie” koy Sie gehen. ➡️Imperativ:
Gehen Sie!
Emir cümlelerinde kibar bir istek ifade etmek için emir kipinden sonra “bitte” (lütfen) kelimesini
ekleriz.
du arbeite! çalış!
Öffnen Açmak
ich öffne
du öffnest öffne!
er/sie/es öffnet
wir öffnen
sie öffnen
(Hem Türkçede hem Almancada bütün emir şekillerinden sonra bir ünlem işareti koyulur.)
Fragen Sormak
du frage! sor!
Düzenli fiillerle emir kipi yapılırken fiil mastar eki olan -en, -n kaldırılır ve sırasıyla du için –e, ihr için –t
ve Sie için –en eki eklenir. Ancak önemli bir notu belirtmekte fayda var.
Du ile yapılan emir cümlelerinde yazı dilinde fiil sonuna –e eki gelebilir ama bu durum konuşma
dilinde pek yaygın değildir ve fiilin mastar eki olan -n veya -en atılması yeterli olur.
Ayrıca yazma dilinde atıldığı da sıkça görülür ve böylesi cümlelerde özne bulunmaz. Ancak resmi
ortamlarda böylesi durumların şahıs zamiri olan Sie eklenir. Kibar bir istek ifade etmek için emir
kipinden sonra “bitte” (lütfen) kelimesini ekleriz.
(Kapıyı aç!)
Şimdiki zamana göre ve du şahıs zamirine göre çekimlenmiş düzensiz fiillerde bulunan son harf
kaldırılır. Ancak “Du” biçiminde, fiil kökündeki sesli harfini genellikle değiştiren bazı düzensiz fiiller
emir kipinde değiştirmez! Bunun yerine temel (mastar) biçimlerindeki sesli harfi muhafaza ederler ve
sanki düzenli bir fiil formatındaymış gibi du şahıs zamiri çekimi yapılır.
Kapıyı kapayınız!
Kapıyı kapamayınız!
Sandalyeyi getirin!
Sandalyeyi getirmeyin!
İçinde ein, eine ve einen geçen emirler ise bunları kein, keine ve keinen şekline sokmakla olumsuz
yapılırlar.