คณิ ตศาสตร์ช่วงชันที 3 .......................................................................................................................................................................................

ความเท่ ากันทุกประการ

 ความเท่ากันทุกประการของรูปสองมิติใดๆ
บทนิยาม ความเท่ ากันทุกประการ
รู ปสองรู ปเท่ากันทุกประการ ก็ต่อเมือ สามารถนํารู ปหนึงทับกับอีกรูปหนึงได้สนิ ทพอดี
สัญลักษณ์  แทนความเท่ากันทุกประการ
นันคือ ถ้ ารูป A และรูป B เท่ากันทุกประการจะเขียนแทนด้ วย A  B

 สมบัติของความเท่ ากันทุกประการ
1. ส่วนของเส้ นตรงสองเส้ นเท่ากันทุกประการ ก็ตอ ่ เมือส่วนของเส้ นตรงทังสองนันมีความยาวเท่ากัน
2. มุมสองมุมเท่ากันทุกประการ ก็ตอ ่ เมือมุมทังสองนันมีขนาดเท่ากัน
3. เส้ นตรงสองเส้ นใดๆเท่ากันทุกประการเสมอ

4. รังสีสองเส้ นใดๆเท่ากันทุกประการเสมอ

5. รูปวงกลมเท่ากันทุกประการ ก็ตอ ่ เมือ

– วงกลมทังสองนันมีรัศมีเท่ากัน หรือ
– วงกลมทังสองนันมีพืนทีเท่ากัน หรือ
– วงกลมทังสองนันมีเส้นรอบวงเท่ากัน
6. รูปสีเหลียมจัตรุ ัสเท่ากันทุกประการ ก็ตอ ่ เมือ
– สีเหลียมจัตรุ ัสทังสองนันมีด้านยาวเท่ากัน หรือ
– สีเหลียมจัตรุ ัสทังสองนันมีพืนทีเท่ากัน หรือ
– สีเหลียมจัตรุ ัสทังสองนันมีความยาวรอบรูปเท่ากัน หรือ
– สีเหลียมจัตรุ ัสทังสองนันมีเส้ นทแยงมุมเท่ากัน
7. ถ้ า รูป A  รูป B และ รูป B  รูป C แล้ วจะทําให้ ได้ วา ่ รูป A  รูป C (สมบัติการถ่ายทอด)

ข้ อควรระวัง
ลักษณะต่อไปนีไม่จําเป็ นต้ องเท่ากันทุกประการ
1. รูปสีเหลียมสองรูปทีมีพืนทีเท่ากัน (ยกเว้ นรูปสีเหลียมจัตรุ ัส)

2. รูปสีเหลียมสองรูปทีมีความยาวรอบรูปเท่ากัน (ยกเว้ นรูปสีเหลียมจัตรุ ัส)

3. รูปสามเหลียมสองรูปทีมีมม ุ ทังสามคูเ่ ท่ากัน

4. รูปสามเหลียมสองรูปทีมีความยาวรอบรูปเท่ากัน

5. รูปสามเหลียมสองรูปทีมีพืนทีเท่ากัน

...........................................................................................................................................................................................................
คณิ ตศาสตร์ช่วงชันที 3 ....................................................................................................................................................................................... 2

 ความเท่ ากันทุกประการของรูปสามเหลียม

รูปสามเหลียมสองรูปใดๆเท่ากันทุกประการ ก็ตอ่ เมือ

1. สามเหลียมสองรูปนัน มีด้านยาวเท่ากันสองคู่ และมุมระหว่างด้ านคูท
่ ียาวเท่ากันมีขนาดเท่ากัน
(ด้ าน – มุม – ด้ าน) A D

B C F E

สามเหลียมสองรูปนัน มีมมุ ขนาดเท่ากันสองคู่ และด้านซึงเป็ นแขนร่วมของมุมทังสองมีขนาด

2.

เท่ากัน มีความยาวเท่ากัน (มุม – ด้ าน – มุม)

A D

B C F E

3. สามเหลียมสองรูปนัน มีด้านทีความยาวเท่ากัน 3 คู่ (ด้ าน – ด้ าน – ด้ าน)

A D

B C F E

4. สามเหลียมสองรูปนัน มีมมุ ขนาดเท่ากันสองคู่ และมีด้านยาวเท่ากันหนึงคู่ (มุม – มุม – ด้ าน)

A D

B C F E

สามเหลียมมุมฉาก 2 รูป มีด้านตรงข้ ามมุมฉากยาวเท่ากัน และมีด้านหนึงยาวเท่ากัน

5.

(ฉาก – ด้ าน – ด้ าน) A D

B C F E

...........................................................................................................................................................................................................
คณิ ตศาสตร์ช่วงชันที 3 ....................................................................................................................................................................................... 3

 รูปสามเหลียมหน้ าจัว
รูปสามเหลียมหน้ าจัว คือ
– รูปสามเหลียมทีมีด้านยาวเท่ากันสองด้ าน หรือ
– รูปสามเหลียมทีมีมมุ เท่ากันสองมุม
A

B C

ข้ อสรุปเกียวกับรูปสามเหลียมหน้ าจัว
1. เส้ นแบ่งครึงมุมยอดของรูปสามเหลียมหน้ าจัว จะแบ่งรูปสามเหลียมหน้ าจัวออกเป็ นรูป

สามเหลียมสองรูปทีเท่ากันทุกประการ
2. มุมทีฐานของรูปสามเหลียมหน้ าจัวมีขนาดท่ากัน

3. เส้ นแบ่งครึงมุมยอดของรูปสามเหลียมหน้ าจัว จะแบ่งครึงฐานของรูปสามเหลียมหน้ าจัว

4. เส้ นแบ่งครึงมุมยอดของรูปสามเหลียมหน้ าจัว จะตังฉากกับฐานของรูปสามเหลียม

หน้ าจัว

 ความรู้ทางเรขาคณิตเพิมเติม

1. เส้ นตรงสองเส้นตัดกันจะทําให้ เกิดมุมตรงข้ าม 2 คู่ ทีมีขนาดเท่ากัน

2. รูปสามเหลียมทีมีมมุ สองมุมซึงจุดยอดร่วมกันและมีแขนของมุมร่วมกันทังสองแขน เรียกว่า

“มุมร่วม”

3. รูปสามเหลียมสองรูปทีใช้ ด้านร่วมกัน จะเรียกด้ านนันว่า “ด้ านร่วม”

4. ความรู้เกียวกับเส้นขนาน
(1) มุมแย้ งเท่ากัน
(2) ผลบวกมุมภายในบนข้ างเดียวกันเท่ากับ 180 O

(3) มุมสมนัยเท่ากัน

...........................................................................................................................................................................................................
คณิ ตศาสตร์ช่วงชันที 3 ....................................................................................................................................................................................... 4

แบบทดสอบเรื องความเท่ ากันทุกประการ

1. จงพิจารณาว่ารูปสามเหลียมซึงกําหนดให้ สองรูปต่อไปนี เท่ากันทุกประการหรือไม่
ถ้ าเท่ากันทุกประการให้ พิจารณาว่าเท่ากันทุกประการเพราะว่ามีความสัมพันธ์แบบใด

(1) (2)

……………………………………… ………………………………………

(3) (4)

……………………………………… ………………………………………

(5) (6)

……………………………………… ………………………………………

(7) (8)

……………………………………… ………………………………………

(9) (10)

……………………………………… ………………………………………

...........................................................................................................................................................................................................
คณิ ตศาสตร์ช่วงชันที 3 ....................................................................................................................................................................................... 5

(11) (12)

……………………………………… ………………………………………

(13) (14)

……………………………………… ………………………………………

(15) (16)

……………………………………… ………………………………………

(17) (18)

……………………………………… ………………………………………

(19) (20)

……………………………………… ………………………………………

...........................................................................................................................................................................................................
คณิ ตศาสตร์ช่วงชันที 3 ....................................................................................................................................................................................... 6

2. จากรูป กําหนดให้ AB = CD และ   CDB

ABD  จงพิสจู น์วา่   BCD
BAD 

รูป สิงทีกําหนดให้
....................................................................................
1.
D
2. ....................................................................................

สิงทีต้ องพิสูจน์ ....................................................................................

B C

ขันตอนการพิสูจน์ เหตุผล
A

3. จากรูป กําหนดให้   AEB

AD = AE , ADC  จงพิสจู น์วา่ BE = CD

รูป สิงทีกําหนดให้
A ....................................................................................
1.

2. ....................................................................................

D E สิงทีต้ องพิสูจน์ ....................................................................................

ขันตอนการพิสูจน์ เหตุผล
B C

...........................................................................................................................................................................................................
คณิ ตศาสตร์ช่วงชันที 3 ....................................................................................................................................................................................... 7

4. จากรูปกําหนดให้  PQS และ  QSR เป็ นรูปสามเหลียมหน้ าจัวตังอยู่บนฐาน QS ร่วมกัน

จงพิสจู น์วา่ QPR
  SPR


รูป สิงทีกําหนดให้
R ....................................................................................
1.

2. ....................................................................................
Q S
3. ...................................................................................

สิงทีต้ องพิสูจน์ ....................................................................................

ขันตอนการพิสูจน์ เหตุผล

5. จากรูป กําหนดให้   DFE,

ACB    FDE
CAB  และ AE = BD จงพิสจู น์วา่  ABC   DEF

รูป สิงทีกําหนดให้
C F
....................................................................................
1.

2. ....................................................................................

3. ...................................................................................

สิงทีต้ องพิสูจน์ ....................................................................................

ขันตอนการพิสูจน์ เหตุผล
A E B D

...........................................................................................................................................................................................................
คณิ ตศาสตร์ช่วงชันที 3 ....................................................................................................................................................................................... 8

6. จากรูป กําหนดให้  ABCD เป็ นรูปสีเหลียมจัตรุ ัส และ DX = DY จงพิสจู น์วา่  ADX   CDY

รูป สิงทีกําหนดให้
A X B
....................................................................................
1.

2. ....................................................................................

Y สิงทีต้ องพิสูจน์ ....................................................................................

ขันตอนการพิสูจน์ เหตุผล
D C

กําหนดให้ OB = OC และ OBE 

7.  OCF จงพิสจู น์วา่  AOB  DOC
รูป สิงทีกําหนดให้
1. ....................................................................................
A B
E 2. ....................................................................................

O สิงทีต้ องพิสูจน์ ....................................................................................

F ขันตอนการพิสูจน์ เหตุผล
C D

...........................................................................................................................................................................................................
คณิ ตศาสตร์ช่วงชันที 3 ....................................................................................................................................................................................... 9

8. กําหนดรูปสีเหลียมมุมฉาก ABCD ถ้ า CE = DF
จงพิสจู น์วา่ (1)  BCE   ADF และ
(2)  ABE   BAF

รูป สิงทีกําหนดให้
1. ....................................................................................
D F E C
2. ....................................................................................

สิงทีต้ องพิสูจน์ 1. ..............................................................................

2. ...............................................................................
A B

ขันตอนการพิสูจน์ เหตุผล

...........................................................................................................................................................................................................
คณิ ตศาสตร์ช่วงชันที 3 ....................................................................................................................................................................................... 10

9. กําหนดให้  ABC เป็ นสามเหลียมหน้ าจัว โดยมี A เป็ นมุมยอด

จุด D และ E เป็ นจุดกึงกลางของด้ านประกอบมุมยอดทังสองตามลําดับ
จงพิสจู น์วา่ (1) BDE  CDE , (2) DEF เป็ นสามเหลียมหน้ าจัว และ (3) BDF  CEF

รูป สิงทีกําหนดให้
A ....................................................................................
1.

2. ....................................................................................

3. ...................................................................................
D E สิงทีต้ องพิสูจน์ 1. ................................................................................
F 2. ................................................................................

3. ................................................................................
B C
ขันตอนการพิสูจน์ เหตุผล

...........................................................................................................................................................................................................
คณิ ตศาสตร์ช่วงชันที 3 ....................................................................................................................................................................................... 11

10. จากรูป กําหนดให้ ABC เป็ นสามเหลียมหน้ าจัว โดยทีมี C เป็ นมุมยอด \

ถ้ า  CDEF เป็ นรูปสีเหลียมรูปว่าว จงพิสจู น์วา่  ADE   BFE

รูป สิงทีกําหนดให้
C
....................................................................................
1.

2. ....................................................................................
D F
สิงทีต้ องพิสูจน์ ....................................................................................
ขันตอนการพิสูจน์ เหตุผล
A B
E

11. จากรูป กําหนดให้  ABC เป็ นรูปสามเหลียมมุมฉาก จุด D เป็ นจุดกึงกลางของด้ าน BC

ถ้ า DE ตังฉากกับ AC , DF ตังฉากกับ AB และ CD = AD จงพิสจู น์วา่  CDE   DBF

รูป สิงทีกําหนดให้
C ....................................................................................
1.

2. .................................... 3. .......................................
E D
4. .................................... 5. .......................................

สิงทีต้ องพิสูจน์ ....................................................................................

A F B
ขันตอนการพิสูจน์ เหตุผล

...........................................................................................................................................................................................................
คณิ ตศาสตร์ช่วงชันที 3 ....................................................................................................................................................................................... 12

12. จากรูป กําหนดให้ ABC เป็ นสามเหลียม โดยทีมี BE = CD และ   ACB

ABC 

จงพิสจู น์วา่  ADE เป็ นสามเหลียมหน้ าจัว

รูป สิงทีกําหนดให้
A
....................................................................................
1.

2. ....................................................................................

3. ....................................................................................

สิงทีต้ องพิสูจน์ ....................................................................................

ขันตอนการพิสูจน์ เหตุผล
B D E C

13. จากรูป  ABCD เป็ นรูปสีเหลียมจัตรุ ัส E เป็ นจุดๆหนึงบนด้ าน BD ถ้ า EC ถูกต่อออกไปจนถึงจุด F

ทําให้ CF = CB และ CFB  20 แล้ ว EBF   BCE
 เท่ากับกีองศา o

C
D

A B

...........................................................................................................................................................................................................
คณิ ตศาสตร์ช่วงชันที 3 ....................................................................................................................................................................................... 13

14. กําหนดรูป  ABC และ  ADE เป็ นสามเหลียมหน้ าจัว โดยที AB = AC และ AD = AE

ถ้ า AC ตังฉากและแบ่งครึง DE ทีจุด C และ ABC

  55 , ADE   70 o o

จงหาขนาดของ BAE 

15. กําหนดรูปสามเหลียม ABC โดยที AB = AC , BC = CD และ   40 o

BAC

จงหาขนาดของมุมต่อไปนี
A (1) 
BDC (2) 
ACD

B C

...........................................................................................................................................................................................................