ใบความรู้หน่วยการเรียนรู้ที่ 1

การรู้สารสนเทศกับการศึกษาระดับมัธยมศึกษา

ความหมายของสารสนเทศ
สารสนเทศ (Information) หมายถึง ข้อมูล ข่าวสาร ในรูปแบบต่างๆ มีทั้งที่เป็นตัวอักษร รูปภาพ
สัญลักษณ์ หรื อเสียง ที่ผ่า นการประมวลผลด้วยวิธี การต่า งๆ เช่น การคานวณ การเปรียบเทียบ การ
วิเคราะห์ การเรียงลาดับ และการสรุปผล เป็นต้น มีการบันทึกไว้อย่างเป็นระบบ เพื่อนาไปใช้งานต่อไป
ดังนั้นสารสนเทศคือ ข้อมูล ที่ผ่านกระบวนการประมวลผล ด้วยวิธีการต่างๆ เรียบร้อยแล้ว เพื่อ
นาไปใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อไป โดยสารสนเทศเป็นข้อมูล ที่มีความส าคัญต่อการดาเนินชีวิต เป็นอย่างมาก
เพราะต่างก็เกี่ยวข้องกับทุกเรื่องในชีวิตประจาวันหลากหลายด้าน ซึ่งถ้าขาดสารสนเทศไปอาจก่อให้เกิดปัญหา

ความหมายของการรู้สารสนเทศ
การรู้ ส ารสนเทศ (Information literacy) หมายถึง การรู้ถึงความจาเป็น ของสารสนเทศ (ข้อมู ล
ข่าวสาร) การเข้าถึงแหล่งสารสนเทศ การพัฒนาทักษะการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ การวิเคราะห์ประเมิน
สารสนเทศ การจัดระบบประมวลสารสนเทศ การประยุกต์ใช้สารสนเทศเพื่อการตัดสินใจที่มีประสิทธิผลและ
สร้างสรรค์ การสรุปอ้างอิง และสื่อสารข่าวสารอย่างมีประสิทธิภาพ ความเข้าใจ และยอมรับในจริยธรรมของ
ข้อมูลข่าวสาร การพัฒนาเจตคติ นาไปสู่การเรียนรู้ตลอดชีวิต
ดังนั้นการรู้สารสนเทศของบุคคล จะช่วยส่งเสริมให้บุคคลสามารถเข้าถึงสารสนเทศจากทั่วทุกมุมโลก
และนาสารสนเทศออกมาเป็นความรู้ เพื่อนาไปใช้อย่างมีประสิทธิภาพ นับว่าเป็นการส่งเสริมเสรีภาพในการ
เรียนของทุกคนอย่างแท้จริง (อาชัญญา รัตนอุบล : 1)
ความสาคัญของสารสนเทศ

มี ค ากล่ า วถึ ง ความส าคั ญของสารสนเทศว่ า “สารสนเทศคื อ อ านาจ” (information is power)

หมายถึง ผู้ที่มีสารสนเทศหรือได้รับสารสนเทศที่มีคุณค่าและทันสมัย มีความต่อเนื่องทันเหตุการณ์ และ
สามารถใช้สารสนเทศให้เกิดประโยชน์สูงสุด ผู้นั้นย่อมมีพลังหรือมีอานาจ ได้เปรียบผู้อื่นในทุกๆ ด้าน
ในสังคมข่าวสาร หรือสังคมสารสนเทศ (information society) จาเป็นต้องใช้สารสนเทศ เพื่อให้เกิด
ความรู้และความเข้าใจในเรื่องที่ตนเกี่ยวข้อง และนาความรู้ความเข้าใจมาตัดสินใจแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น ได้
อย่างถูกต้อง แม่นยา และรวดเร็ว ทันเวลากับสถานการณ์ต่า งๆ ที่เกิดขึ้นได้อย่างเหมาะสม ความสาคัญของ
สารสนเทศจึงไม่จากัดเฉพาะนักศึกษา นักวิชาการ แต่มีค วามสาคัญกับผู้คนในสังคมทุกอาชีพ สารสนเทศ
นอกจากมีความสาคัญต่อตัวบุคคลแล้ว ยังมีความสาคัญต่อสังคมในด้านต่างๆ ดังนี้
1. ความสาคัญด้านการศึกษา การจัดการเรียนการสอนในปัจจุบันมุ่งเน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง โดย
ครูผู้สอนทาหน้าที่เป็นผู้แนะนาช่วยเหลือ และกระตุ้นให้ผู้เรียนได้ศึกษาค้นคว้าหาความรู้ด้วยตนเอง ส่งผลให้
สารสนเทศมีความสาคัญต่อการเรียนการสอนในทุกระดับการศึกษา
สารสนเทศที่ดีมีคุณค่าและทัน สมัย จะช่ว ยให้ การเรียนการสอนมีประสิ ทธิภ าพและประสิ ทธิผ ล
การศึกษาค้นคว้าวิจัยเพื่อพัฒนาองค์ความรู้ใหม่ ๆ จาเป็นต้องใช้สารสนเทศที่มีอยู่อย่างสมบูรณ์ถูกต้องจาก
หลายแขนงวิชามาพัฒนาให้เกิดความรู้ใหม่ขึ้นมาได้
2. ความสาคัญด้านสังคม สารสนเทศช่วยพัฒนาสติปัญญาของมนุษย์ ช่วยพัฒนาบุคลิกภาพส่วน
บุ คคลให้ อยู่ ร่ ว มกับ ผู้ อื่น ได้อย่ างมีความสุ ข อีกทั้ งช่ว ยให้ เกิดความคิดสร้างสรรค์ เกิด การประดิษฐ์ คิดค้น
เทคโนโลยีใหม่ๆ ที่นามาซึ่งความสะดวกสบายในการดาเนินชี วิต เราใช้สารสนเทศเพื่อการตัดสินใจในเรื่ อง
ต่างๆ ทั้งการประกอบอาชีพ การป้องกันและแก้ไขปัญหาชีวิต สารสนเทศช่วยขยายโลกทัศน์ของผู้ได้รับ ให้
กว้างขวาง สร้างความเข้าใจอันดีระหว่างมนุษยชาติ ช่วยลดความขัดแย้ง ทาให้อยู่ร่วมกันได้อย่างมีความสุข
3. ความสาคัญด้านเศรษฐกิจ สารสนเทศมีความสาคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจยุคใหม่ที่เรียกว่า
เศรษฐกิจบนฐานความรู้ (knowledge-based economy) หน่วยงานหรือผู้ประกอบการธุรกิจให้ความสาคัญ
กับ “การจัดการความรู้ ” (knowledge management) เพื่อรักษาองค์ความรู้ขององค์กรไว้ สารสนเทศด้าน
ธุรกิจการค้าจึงถือเป็นต้ นทุนการผลิตที่สาคัญในการแข่งขัน ทั้งนี้เพราะสารสนเทศช่วยประหยัดเวลาในการ
ผลิต ลดขั้นตอนการลองผิดลองถูก อีกทั้งช่วยให้องค์กรได้พัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ ๆ ได้ตามความต้องการของ
ตลาด
นโยบายในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศไทย ได้ตระหนักถึงความสาคัญของสารสนเทศ จึงมุ่งปรับ
ฐานเศรษฐกิจไปสู่การเป็นเศรษฐกิจที่มีประสิทธิภาพบนพื้นฐานความรู้ มีการสร้างความพร้อมและความรอบรู้
ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เพื่อนามาประยุกต์ใช้และพัฒนานวัตกรรมของตนเองอย่างเหมาะสม ควบคู่ไป
กับการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ (คณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.), 2546)
4. ความสาคัญด้านวัฒนธรรม สารสนเทศเป็นรากฐานที่จาเป็นสาหรับความก้าวหน้าของอารยธรรม
สารสนเทศช่วยสืบทอด ค่านิยม ทัศนคติ ศิลปะ และวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์อันดีงามของชาติ ก่อ ให้เกิด
ความภาคภูมิใจ ความสามัคคี ความมั่นคงในชาติ
ตั้งใจเรียน และ
ดูแลสุขภาพกัน
ด้วยนะคะทุกคน