January 2017

Ph.D. Nesip Derinöz

 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
Seramikler metal ve metal dışı elementlerden oluşan ve ionik veya
kovalent bağlarla bağlanmış, metaller gibi çok geniş alanlarda kullanılan
malzemelerdir. Seramik kelimesi Yunanca keramos»tan, ya da «kil veya
çamurdan» gelmektedir. Sermaikler yaklaşık 6.000 yıldan beri
kullanılmaktadır. Uzun yıllar bujilerde elektrik izolatörü olarak
kullanılmış, bugün de çeşitli endüstriyel alanlarda kullanılmaktadırlar.

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.1. Seramiklerin Karakteristik Özellikleri

Seramiklerin karakteristik özellikleri şöyledir:

 Yüksek sertlik,
 Yüksek gevreklik,
 Yüksek ergime noktası,
 Düşük ısı ve elektrik iletkenliği ,
 İyi ısı ve kimyasal stabilitesi.

Seramik malzemeler, bünyelerindeki kovalent ve iyonik bağlar,

metallerdeki metal bağlarından daha güçlü olduğu için yüksek sertliğe
ve eğme dayanımına, ancak düşük sünekliğe sahiptirler.

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.2. Seramik Tipleri

Uygulamaları itibarıyla seramik tipleri

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.2. Seramik Tipleri

Bazları itibarıyla seramiklerin şu 3 ana tipi vardır:

a) Kristal Seramikler : (camlar dışındaki seramiklerin çoğu)
* Konvansiyonel seramikler >Kil bazlı ürünler (güveç, porselen, v.b.)
* İleri seramikler > Oxitler, Nitrürler, Karbürler, v.s.
YÜKSEK SICAKLIK MUKAVEMETİ

b) (Seramik) Camlar : Kristal olmayan (amorf) camlar > Silika (SiO2) bazlı
İYİ FORM VERME ÖZELLİĞİ

c) Cam -Seramikler: Kristal camlar* > Silika (SiO2) bazlı.

HER İKİ ÖZELLİĞİN KOMBİNASYONU

January, 2017 (*ince taneli çok kristalli yapı)

Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.3. Seramikler ve Camların Uygulama Alanları

Oksit seramikler * Alumina (Al2O3) Yüksek sıcaklıklarda sertliklerini muhafaza etmeleri ve aşınmaya karşı iyi dirençleri
nedeniyle kesici takımlarda, ayrıca, elektrik ve ısı izolasyonlarında, yüksek
Alumina ve CaO içeren fiber optik telekomunikasyon hatlarında, plastik
kompozitlerde takviye olarak kullanılırlar.

* Zirkonyumdioksit (ZrO2) Yüksek mukavemetleri, toklukları, ayrıca aşınma ve termal şok dirençleri
nedeniyle yüksek sıcaklıkta çalışan motor parçaları için uygundurlar.
Karbürler * Silisyum karbür (SiC) Yüksek sıcaklıklardaki aşınma dirençleri nedeniyle motor parçalarında ve
aşındırıcılarda kullanılırlar.
* Titanyum karbür (TiC) Yüksek aşınma dirençleri nedeniyle kesici takımlardan kullanılırlar.
Nitrürler * Silisyum nitrür (Si3N4) Yüksek termal şok ve sürünme dirençleri, yüksek toklukları ve sıcak sertlikleri
nedeniyle sıcak motorlarda kullanılırlar.
(Seramik) Camlar En az %50 silika içerirler; şişe, lens, ampul üretimi gibi değişik parçalarda
kullanılan çeşitli tipleri vardır.
Cam-Seramikler Camdan daha mukavemetlidirler. İyi termal şok dirençleri vardır. Mutfak
gereçlerinde , ısı eşanjörlerinde ve elektronik eşyalarda, aydınlatma ampullerinde
kullanılırlar.

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.4. Kristal Seramikler

a) Kristal Seramikler :

Kırma, Kristal Seramik Parçaların Genel Üretim Adımları

Öğütme

Hammad- Form ve Fırınlama Finiş

Kurutma
deler şekil verme Sinterleme İşlemler

Çamur (slip) döküm, Ham İşleme

İlaveler:
Ekstrüyon, İşleme,
Bağlayıcılar,
Presleme, Taşlama,
Yağlayıcılar,
Enjeksiyon döküm Lepleme
Nemlendiriciler,
Akışkanlaştırıcılar
Yumuşatıcılar

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.4. Kristal Seramikler
a) Kristal Seramikler :
I. Konvansiyonel (Geleneksel) Seramikler – Kil bazlı
Çeşitli kompozisyonlardaki killi çamur gibi mineral silikatlar, ve kuvarz
gibi silika, tabiatta en çok bulunan malzemelerdir. Kil alüminyum
silikatın ince parçacıklarını içerir ve istendiği zaman su ile karıştırılarak
döküm yapılabilir, ya da form verilebilir. En çok kullanılan çamurlar
mineral kaolinit bazlıdır. ( Al2Si2O3(OH)4 ). İlave olarak da mağnezyum,
sodyum, potasyum da koyulabilir. Çamur yeterli sıcaklığa kadar ısıtılınca
(pişirme) yoğunluluklu ve mukavim bir seramik ürün elde edilir.
Isıtma esnasında bir çatlak oluşma veya kırılma rizki mevcuttur. Zira
parçanın hacmi ufalmaya başlar. Bu %20’ye varan hacim ufalması
bağımsın toz parçacıklarını birbirine değinceye kadar devam eder
(bakınız bir sonraki sayfa).

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.4. Kristal Seramikler
I. Konvansiyonel (Geleneksel) Seramiklerin Üretiminde Hacim Küçülmesi

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.4. Kristal Seramikler

I. Konvansiyonel Seramiklerde Form ve Şekil Verme Prosesleri

- Presleme
- Izostatik presleme
- Ekstüzyon ve şekillendirme (jiggering)
- Çamur (slip) döküm
- Elle şekillendirme

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.4. Kristal Seramikler
I. Konvansiyonel Seramiklerde Form ve Şekil Verme Prosesleri

PRESLEME

İtici (koç)

Çamur
yumağı
Kalıp
(model)

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.4. Kristal Seramikler
I. Konvansiyonel Seramiklerde Form ve Şekil Verme Prosesleri
Su
Vakuma Kaba
şekillendirici
Şekillendir-
Şekillenmiş
me takımı
Hava ürün
Kil
emiş yumağı
borusu
Jigger:Tool to Likör
Jigger: measure liquor.
ölçeği

Ekstruder

Kalıbın geri Lastik kalıp

dönüşü

EKSTRÜZYON VE ŞEKİLLENDİRME (JIGGERING) Gaz veya

sıvı
https://www.youtube.com/watch?v=qN5ZFimktxE basıncı
January, 2017 İZOSTATIK
PRESLEME
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.4. Kristal Seramikler

I. Konvansiyonel Seramiklerde
Form ve Şekil Verme Prosesleri

ÇAMUR (SLIP)
DÖKÜM Green Ceramic*

Slip: Seramik tozunun sulu hali

• Ham seramik: İstenen formda dökülmş, ancak

• heniz fırınlanmamış (sinterlenmemiş): seramik.

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.4. Kristal Seramikler

II. İleri Seramikler

a. Oksit Seramikler
En önemli oksit seramik tipi aluminadır (alüminyum oxit (Al2O3).
Tabii seramiklerin dışında, bugün artık alüminayı sentetik yollarla
üretmek mümkündür. İçine katılan seramik katkı maddelerini
kontrol altında tutmak suretiyle, elde edilen sentetik aluminanın
tabii aluminaya göre, tokluk ve mukavemet açılarından daha
üstün özellikleri vardır. İleri seramiklerin çok geniş bir kullanım
alanı vardır, örneğin aşındırıcılar (taşlama taşı tanecikleri gibi),
biyokimya dalında yapma kemik ve dişler, kesme takım uçları,
elektrik izolatörler, v.b.

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.4. Kristal Seramikler
II. İleri Seramikler
b. Karbürler
Çok çeşitli karbür tipleri vardır: Silisyum karbür (SiC), bor karbür
(B4C), wolfram karbür (WC), Titanyum karbür (TiC), krom karbür
(Cr3C2) gibi. Bunlar genelde aluminadan daha sert olu, aşınma
mukavemetleri de iyidir.
* Silisyum karbür (SiC), fren diskleri, dizel filtreleri, kesici
takımlar ve ısıtma elemanları olarak kullanılır.
* Bor Karbür (B4C), alumina veya SiC’den daha sert olup yüksek
sıcaklıklarda (> 800ºC) koruyucu bir zırh görevi görür. Kendisinin
yüksek sertliği ve aşınma direnci nedeniyle, bor karbür bileme
taşı bileyicisi olarak, veya kumlama ya sa su jeti püskürtme
memesi , ve hatta nükleer reaktörlerde nötron emici olarak
kullanılır.
January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.4. Kristal Seramikler
II. İleri Seramikler
c. Nitritler
Nitrit seramiklerinden bazıları silisyum nitritler (Si3N4), bor
nitritler (BN) and titanyum nitritlerdir (TiN). Genel olarak nitritler
sert ve gevrektir. Yüksek sıcaklıklarda ergirler ve (TiN)
dışında- elektrik izolatörü olarak kullanılırlar.
* Silisyum nitritin ısıl şoklara ve sürünmeye karşı mukavemeti
iyidir ve erimiş demir dışı metallerin yarattığı korozyona karşı
dirençlidir. Gaz türbünleri, roket motorlarında v.b. kullanılırlar.
* Bor nitritinn sertliği bir elmasın sertliği ile karşılaştırılabilir. En
önemli kullanım yerleri kesici takımlar ve aşındırıcı disklerdir.
* Titanyum nitritin sertliği yüksek, aşınma direnci iyi olup
aşınma faktörü küçüktür. Bu kombinasyon nedeniyle kesici
takımların (ömrünü uzatan) kaplama malzemesi yapar.
January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.1. Metal Dışı Malzemeler
2.2.1.1. Seramikler
2.2.1.1.4. Kristal Seramikler

II. İleri Seramiklerde Form ve Şekil Verme Prosesleri

İleri seramiklerde de konvansiyonel seramiklere benzer form ve şekil
verme prosesleri uygulanır.

- Çamur (slip) döküm*

- Tape casting
- Presleme*
- (Sıcak) Izostatik presleme*
- Ekstrüzyon*
- Enjeksiyon*

*: Daha önce anlatılmıştı

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.4. Kristal Seramikler
II. İleri Seramiklerde Form ve Şekil Verme Prosesleri

Şerit Döküm
Şerit döküm, cıvık (sulu) seramik çamuru kullanmak suretiyle, seramik
şeritler üretmek üzere kullanılan bir metottur. Cıvık seramik çamuru hem
şerit dökümde, hem de çamur (slip) dökümde kullanılır, şöyle ki:
* Şayet cıvık çamur bir döküm kalıbına dökülürse adı slip döküm,
* Ama, şayet cıvık çamur taşıyıcı bir plastik folyo üzerine dökülürse,
proses şerit döküm diye anılır (bakınız bir sonraki sayfaya). Cıvık çamur
içinde bağlayıcılar, akışkanlaştırıcılar da vardır.

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.4. Kristal Seramikler
Hava girişi Hava
II. İleri Seramiklerde çıkışı
Form ve Şekil Verme Taşıyıcı folyo
üzeri seramik
Prosesleri kaplama Çamur haznesi
ve doktor
bıçağı Sulu
Kurutma çamur
fırını

Şerit Döküm

ya da Tahrik
rulosu
Kontrol
(Doktor Bıçağı Dökümü) ünitesi Taşıyıcı folyo

Doktor bıçağı
Seramik film (şerit)

Taşıyıcı folyo
January, 2017
https://www.youtube.com/watch?v=COjXjKRMggc
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.4. Kristal Seramikler
II. İleri Seramiklerde Form ve Şekil Verme Prosesleri
Sinterleme/Fırınlama
Sinterleme bir seramik parçanın yüksek sıcaklıklarda (0,7-0,9 Tm)
ısıtılarak parça içerisinde seramik bir bağ oluşturmaya denir.
Seramik partiküllerin seramik bağlanması şu şekillerde olur:
• Partiküller arasında direk difüzyon yoluyla,
• Sıvı faz sinterleme yoluyla; yani, fırınlama esnasında çamur ve diğer
ergitici/birleştirici maddeler, malzeme içindeki kaba partiküllerle
reaksiyona girerek camsı bir bağlama sağlarlar ve poroziteyi
(gözenekleri) azaltırlar,
• Reaksiyon bağlama yoluyla; yani, tanecikler arasında kimyasal bir
reaksiyon ile.
January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.5. Camlar

b) (Seramik) Camlar : c) Cam- Seramikler :

(Seramik) Camlar kristal olmayan, gelişi- Cam Seramikler kristal, düzenli bağlara
güzel dizilmiş yapıya, kısa bağlara sahip sahip (LRO-long range order), cam
(SRO -short range order- da denir), cam geçiş sıcaklığı üzerinde malzemelerdir.
geçiş sıcaklığı altındaki malzemelerdir.
En iyi örnek: Pencere camı.
Önemli bileşeni: Saf silika (SiO2)

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.5. Camlar Cam (veya camsı) geçiş sıcaklığı Tg
2.1.3.3. «Kristal ve Kristal Dışı (Amorf) Yapı Farkları» bölümünde
kristalizasyonu anlatmış ve ardından gelen ani yoğunluk değişikliğinden
bahsetmiştik (bk. yana). Üstteki eğrinin
eğiminde meydana gelen değişiklik (Tg’de) Sıvı

bunun bir cam olduğuna işaret etmektedir.

Camın bir ergime noktası (Tm). yoktur. Tm
ve Tg arasındaki camın «sıvımsı» davranışı Süper soğutulmuş sıvı
«supercooled» olarak adlandırılır (*).

Spesifik hacim
Ancak, kristal malzemeler (örneğin Kristali-
zasyon
cam-seramikler, alttaki eğri) Tg yerine net Cam

bir Tm göstermektedir.
(*) SUPERCOOLING bir sıvı ya da gazın katılaşmaksızın
Kendi donma sıcaklığının altındaki sıcaklıklarda Katı
soğutulmasına denir. kıristal

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz Sıcaklık
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.5. Camlar

b) (Seramik) Camlar :
Bazı cam ürünlerinin tipik kompozisyonları (ağırlık açısından % oranlar)

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.5. Camlar
b) (Seramik) Camlar : İşleme Prosesleri
Camların vizkozitesi yüksek sıcaklıklarda kontrol edilir. Üretimde
kullanılan teknikler kısaca şöyledir:

- Bant ve plaka üretimi

* Sıcak hadde veya çekme,
* Erimiş kalay banyosunda yüzdürme.

- Cam ürünleri üretimi

* Presleme,
* Presleme ve şişirme,
* Şişirme ve şişirme,
* Lif (fiber) çekme.

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.5. Camlar
b) (Seramik) Camlar : İşleme Prosesleri
Bant ve Plaka Üretimi Form ruloları

Erimiş
* Hadde prosesi cam

Destek
ruloları

Düz camlar haddeleme yoluyla üretilebilirler (bk. yukarıya). Uygun plastik

kondisyonda olan cam karşılıklı 2 rulo arasından sıkıştırılarak istenen cam
kalınlığı ayarlanır. Düz haldeki cam direk olarak tavlama fırınına girer.
Son olarak cam düzeltilmeli ve parallelik ve pürüzsüzlüğü sağlamak için
polisaj yapılmalıdır.

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler İşleme Prosesleri
2.2.2.1.5. Camlar Soğuma Atmosfer kontrollu ve
ısıtılmış bölge
b) (Seramik) Camlar : bölgesi

Bant ve Plaka Tavlamaya

Üretimi Eri-
miş
Destek cam
* Yüzdürme ruloları
prosesi
Erimiş kalay

Yüzdürme prosesinde, sıvı cam ergitme fırınından direk olarak ergimiş

kalay havuzunun yüzeyine akar. Sıvı cam eriyik kalayın yüzeyine eşit
kalınlıkta yayılır. Kalay havuzunun soğutma bölümüne ilerleyen cam
orada katılaşır ve bir tavlama fırınına geçer. Son olarak cam istenen
ölçülere kesilir.
January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz https://www.youtube.com/watch?v=osupFgDVbS4&t=83s
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.5. Camlar

b) (Seramik) Camlar : İşleme Prosesleri

Cam Ürünler Üretimi

* Presleme

1. Boş kalıp 2. dolu kalıp 3. Cam presleme 4. Bitmiş ürün

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.5. Camlar

b) Seramik Camlar : İşleme Prosesleri

Cam Ürünler Üretimi

* Presleme (parçalı kalıpta)

1. Boş kalıp 2. dolu kalıp 3. Cam presleme 4. Bitmiş ürün

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.5. Camlar
b) (Seramik) Camlar : İşleme Prosesleri
Cam Ürünler Üretimi
* Pressleme ve şişirme

Hava girişi

Boğaz Üfleme
Piston
ringi kafası
(koç)
Cam
kütle
Pres kalıbı
Üfleme
kalıbı

Ayırım
January, 2017 hattı
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.5. Camlar
b) (Seramik) Camlar : İşleme Prosesleri

Cam Ürünler Üretimi

* Şişirme ve şişirme
Hava girişi
Üfleme
kafası

1. Pres kalıbı

Cam
kütle

Boğaz Hava girişi

ringi

January, 2017
https://www.youtube.com/watch?v=ixAIrgkHnIo
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
https://www.youtube.com/watch?v=h8J
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler YKZbsnrk
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.5. Camlar * Cam Elyafları Sürekli Çekimi
b) (Seramik) Camlar : İşleme Prosesleri Cam eriyik

Cam Ürünler Üretimi

Sıcak delikli
* Sürekli Cam Boru Çekme plaka
Hava
girişi

Cam eriyik

Tüp
Malafa

Toplama makarası
Rulolar
Elyafların makaraya
sarılmasına yarayan
(Florasan lamba tüpleri bu metotla hareketli teker
üretilir)
January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz Elyaf makarası
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.5. Camlar
b) (Seramik) Camlar : İşleme Prosesleri

Cam Ürünler Üretimi

* Sanrifüj Döküm

Cam eriyik

Çelik kalıp

Televizyon tüpleri ve büyük teleskop mercekleri bu prosesle yapılır.

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.5. Camlar
c) Cam -Seramikler :
Cam seramikler ,camın ısıl işlem sonucunda, «çekirdekleşme ve büyüme»
vasıtasıyla, «polikristalin» bir yapıya dönüşmesiyle oluşan seramik
malzemelerdir
(bk. yana). a) Kompozisyon ayarlamak için ergitme,
b) İstenen geometriye getirmek için şekil ve form verme
c) Yeniden ısıtma suretiyle maksimum sayıda kristal çekirdekleri oluşturma
d) Kristallerin maksimum büyümesine imkan veren sıcaklığa ısıtma

Ergitme

Form verme

Büyüme
Sıcaklık

Yumu-
şama
Çekirdekleşme
noktası

Tavlama
January, 2017 sıcaklığı
Zaman
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.1. Seramikler
2.2.2.1.5. Camlar

c) Cam - Seramikler :

Cam seramiklerin yüksek sıcaklıklardaki mukavemeti yüksektir. Uygulama

alanları: Mutfak malzemeleri, çanak çömlek, fırın/soba parçaları, v.b.
Bazı cam seramiklerin kompozisyonları aşağıda verilmiştir.

January, 2017
Ph. D. Nesip Derinöz
 2. Malzeme Özellikleri ve Ürün Nitelikleri (Attributes)
2.2. Mühendislik Malzemeleri
2.2.2. Metal Dışı Malzemeler
2.2.2.2. Polimerler

Bir polimer, sürekli tekrar eden ünitelerden (moleküllerden) oluşarak

uzun bir molekül zinciri teşkil eden bileşiklerdir. Bir polimer molekülünün
içinde muhtemelen milyonlarca tek polimer molekülü vardır. Polimer
kelimesi yunancadan gelmekte olup şu anlama gelir:
Tekrarlayan Tekrarlayan Tekrarlayan
ünite ünite ünite

Birçok tekrarlayan
ünite

Polimerlerin çoğu karbon ve hidrojenden oluşmuştur. Her karbon 4 adet

diğer atomlara bağlanmıştır. Tüm zincir boyunca tekrarlayan birimleri
aynı olursa, bu polimerlere homopolimer, tekrarlayan birimleri iki veya
daha fazla ise bunlara kopolimer diyoruz.

January, 2017 Karbonun atom numarası 6’dır.

Ph. D. Nesip Derinöz