Professional Documents
Culture Documents
Fintechtime (Mart-Nisan 2021)
Fintechtime (Mart-Nisan 2021)
FİYATI: 10 (KKTC:12,5)
Bundan hareketle yeni sayımızda 2021 yılının yıldızlarından birini kapağımıza taşıdık ve Limak
gibi geleneksel bir şirketin OlduBil ile gelen muazzam dönüşüm yolculuğuna dair sorularımızı
Limak Yatırım Yönetim Kurulu Üyesi, Limak Enerji CEO’su Birol Ergüven’e ilettik. Ödeme
sistemleri alanında Türkiye’den çıkan global bir şirket olan PayCore’un CEO’su Turgut Güney’den
ise büyümelerinde etkisi olan stratejik hamleleri öğrendik.
İlkbahar sayımız sektör haberleri ve alanında birbirinden değerli isimlerin görüşleri ile
yine dopdolu... Artiwise Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Tanel Temel, Techsign CEO’su
Abdullah Kip, Aruba Türkiye Ülke Müdürü Ersin Uyar, Infina Yazılım Satış, Pazarlama ve İş
Geliştirmeden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İskender Ada ile gerçekleştirdiğimiz çok özel
röportajları, dergimizin ilerleyen sayfalarında bulacaksınız.
Sektörün kalbinde yer alan ve dergimize değerli katan tüm yazarlarımıza, destekleri ile gücümüze
katlayan siz okurlarımıza bir kere daha teşekkür ediyoruz.
6 Fintek Sektöründen Haberler
80 Röportaj - Artiwise Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Tanel Temel AVRUPA DİREKTÖRÜ
Mert M. Ersin
89 Online Gerçekleşecek Fintech Konferanslar mert.ersin@fintechtime.com
ASYA-PASİFİK DİREKTÖRÜ
93 Fintech’lerin Self Servis İle Anlamsız Savaşı – Yakup Bayrak
Oguz Genç
oguz.genc@fintechtime.com
95 Kurumsalların Gözü Fintech’lerde – Dilek Taşhanlı Keskintaş
ORTA DOĞU VE AFRİKA DİREKTÖRÜ
97 Röportaj - ininal Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı Gülben Yağcı Zahid Sağıroğlu
zahid.sagiroglu@fintechtime.com
103 Finteklerde Blokzinciri Devrimi - Onur Gözüpek
REKLAM MÜDÜRÜ
Senem Tanınmış
105 184 Milyar Bitcoin Olması Mümkün mü ?
senem.taninmis@fintechtime.com
150 SPFS Sistemi Swift’e Alternatif Olabilir mi? – Dr. Yasin Taha Celiloğlu
FINTECHTIME DANIŞMA KURULU
Özgür Güneri Fevzi Güngör Yunus Emre Güzer Ogeday Karahan Ayberk Kuday
BTCTURK ÖDEAL CEO VE MOBILEXPRESS EXECUTIVE DIRECTOR COINY
KURUCU ORTAK VE CEO
CEO KURUCUSU CEO SOUTHERN EUROPE,
GROWTH MARKETS AT EY
Arda Kutsal Berrak Kutsoy Serkan Ömerbeyoğlu İlker Sözdinler Ömer Suner
WEBRAZZİ PEGASUS HAVA YOLLARI DGPAYS BİRLEŞİK ÖDEME OZAN
KURUCUSU VE CEO’SU YÖN. KRL. BAŞ. DNŞ, TİM KURUCU ORTAK CEO CEO
YÖNETİCİ GİRİŞİMCİLİK KRL. DNŞ.
Turkcell’den Techfin
Alanında ir İlk
Techfin alanında 11 binden fazla üye iş yerine
geniş yelpazede servis sunan Türkiye’nin dijital
ödeme platformu Paycell’in Android POS
cihazı, Vergi Usul Kanunu 507 numaralı
tebliğine uygun ilk Android POS oldu.
Deloitte Technology Fast 50 Türkiye 2020 sonuçlarına göre “Big Stars” ödülünü 3. kez alan Logo
Yazılım adına kısa bir açıklama yapan Logo Yazılım Türkiye Genel Müdürü Akın Sertcan “Deloitte’nin
doğrudan yönettiği bir süreçte
böyle önemli bir ödüle 3 yıl üst
üste layık görülmek bizleri çok
mutlu etti. Bu ödül tüm
şirketimiz çalışanları için hem
bir motivasyon kaynağı hem de
büyüme stratejimizde doğru
yolda olduğumuzu kanıtlıyor.
Logo Yazılım olarak ülkemiz
yazılım sektörüne yüksek katma
değerli ürünler sunmaya ve
büyümemizi sürdürerek ülke
ekonomisine pozitif değer
yaratmaya hız kesmeden devam
edeceğiz” dedi.
Si ay Temassız Taksit
zgür ayraktar Uygulamasını
Ozan’ın İ O erasyonlarından Kullanıma Sundu
Sipay, artık e-ticaret için sağladığı sanal POS
Sorumlu Genel Müdür altyapısını mobil üzerinden fiziki mağazalara
da taşıyor ve akıllı telefonları mobil POS’a
Yardımcısı Oldu çevirerek temassız ve taksitli alışveriş imkanı
sunuyor. İlk olarak Altınbaş mağazalarında
başlatılan bu yenilikçi uygulamanın
Ozan Elektronik Para’da, İş Operasyonlarından yakında farklı sektörlerde de
Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığına (COO) yaygınlaşmaya başlayacak.
Özgür Bayraktar atandı.
Türk Telekom abonelerinin 2019 yılı için Türkiye genelinde abone başı aylık ortalama data kullanımı
129,63 GB iken, 2020 yılında bu değer yüzde 44 artışla 186,57 GB’a ulaştı. Türkiye genelinde Türk Telekom
kullanıcılarının aylık ortalama upload hacmi ise abone başına 9,29 GB’dan yüzde 55 artışla 14,38 GB’a
yükseldi.
Türkiye’de Startu
Milyon Dolarlık Yatırım Aldı
Türkiye merkezli StartupMarket’den yapılan açıklamaya göre 2020 yılında Türkiye’de 172 startup
177 milyon dolarlık yatırım aldı.
2019 yılında yüzde 69 oranında büyüyen startup sektörüne yatırım oranı, 2020 yılında da yüzde 74’lük
büyüme kaydetti. Dijital uygulama projelerinin ağırlıkta olduğu startup girişimleri için yapılan yatırımlar,
Türkiye ekonomisi ve sürdürülebilir kalkınma açısından önemli bir adım olarak nitelendiriliyor.
Aynı açıklamada, tüm dünyada ise startup projelerine yapılan yatırımın da bir önceki yıla oranla
yüzde 4’lük bir büyüme göstererek 300 milyar dolarlık bir hacme ulaştığı bildirildi.
istegelsin e Mastercard’dan
Sesli Alı eri zelliği
Mastercard ile yapılan ve e-ticarete yeni bir boyut katan işbirliği
sayesinde istegelsin, market alışverişi deneyimini değiştiren
yenilikçi bir uygulamayı hayata geçirdi.
Ozan Elektronik Para; İngiltere, Avrupa Birliği ülkeleri ve ABD’de hizmet vermek üzere gerekli lisans
ve altyapı çalışmalarına son hız devam ediyor. Ozan Elektronik Para, Visa üyelik sürecini başarıyla
tamamladı. Ozan Visa Kart kullanıcıları, dünyanın her yerinde güvenle harcama yapabilecek.
Paymes Cirosunu ’e Katladı
Ödeme platformu Paymes; 2020 karnesini ve sosyal ticarete yönelik beklentilerini paylaştı.
Türkiye’de yalnızca Paribu’da işlem gören taraftar token’larına gösterilen büyük ilgi devam ediyor.
Socios iş birliğiyle Paribu’da listelenen Galatasaray ($GAL), Trabzonspor ($TRA), Juventus ($JUV) ve
Paris Saint-Germain ($PSG) taraftar token’ları bugüne kadar 3,1 milyar TL işlem hacmine ulaştı.
PeP Kadrosunu Gü lendiriyor
PeP (Paladyum Elektronik Para), sektörde
deneyimli isimleri kadrosuna dahil ederek
ekibini güçlendiriyor.
Küçük, orta veya büyük ölçekli kuruluşlar için ayrı ayrı geliştirilen
yeni çözüm paketi, amaca yönelik HPC sistemlerini yazılım,
depolama ve ağ çözümleriyle birlikte tamamen yönetilen, paket
hizmetler halinde sunarak geleneksel HPC yaygınlaştırmalarının
karmaşasını ve maliyetini ortadan kaldırıyor.
WORKUP GİRİŞİMCİLİK PROGRAMI
7. DÖNEM MEZUNLARINI VERDİ
Türkiye İş Bankası’nın ana destekçisi olduğu Workup Girişimcilik Programı’nın 7. dönem girişimleri
mezun oldu.
Finansal teknoloji ve
siber güvenlik
alanlarında teknoloji
üreticisi ve ihracatçısı
olarak faaliyet gösteren
inventiv’in CEO’su
Zafer Şafak Tokcanlı,
şirketin kapalı devre
ödeme sistemleri
alanında ürettiği
inovatif çözümleri
ve yeni dönem
planlarını açıkladı.
inventiv, akıllı telefonları
POS cihazına dönüştüren
POSVENT ve dijital
cüzdan uygulaması
WALVENT ile kapalı
devre ödeme sistemine
ihtiyaç duyan tüm
kurumların dijitalleşmesini
hedefliyor.
Finansal teknoloji
çözümleri geliştiren
inventiv, geliştirdiği kapalı
devre ödeme sistemleri
alt yapısı ile şirketlerin
ödeme süreçlerini
dijitalleştiriyor. inventiv’in
50’den fazla mühendisi
ile geliştirdiği yenilikçi yerleri ödemelerini mobil Walvent ise akıllı telefonları
ödeme çözümleri, uygulama üzerinden alıyor; cüzdana dönüştüren
kurumların ihtiyaçlarına fatura kesimi, gün sonu alımı, bir ödeme sistemi.
göre farklılaşan modüler slip gönderimi, ödeme iptali Kurumların yalnızca iki gün
bir ödeme sistemi gibi tüm işlemleri saniyeler içinde sistemlerine entegre
kuruyor. içinde yapabiliyor. Geriye edebildiği Walvent ile
dönük inceleme yapma kullanıcılar ilgili kurumun üye
Üye iş yeri olan kurumlar olanağı da sunan Posvent ile iş yeri ağında dijital cüzdanları
için geliştirilen mobil fiziki POS cihazı kullanımına ile harcama, para ve puan
uygulama Posvent, akıllı gerek kalmadığı için bu biriktirme, kredi ve debit
telefonları POS cihazına cihazların maliyetlerinden kartlarından yükleme gibi
dönüştürüyor. Posvent de tasarruf ediliyor. işlemlerin tamamını
ile kurumlar, finansal yapabiliyor.
süreçlerini tek bir inventiv’in modüler ödeme
platform üzerinden çözümleri arasında yer alan
yönetirken üye iş dijital cüzdan uygulaması
QNBEYOND YENİ DÖNEM GİRİŞİMLERİ BELLİ OLDU
QNB Finansbank bünyesindeki QNBEYOND Hızlandırma Programı’nın üçüncü dönemine kabul edilen
sekiz girişim açıklandı.
QNBEYOND üçüncü dönem girişimlerinde; global odaklı SaaS iş modelleri, yapay zeka teknolojisini
kullanan veya kullanımını kolaylaştıran ürünler, şirket içi eğitim platformları, perakende çözümleri,
fintech’ler ve online reklamcılığa verimlilik getiren araçlar göze çarpıyor.
SEKTÖRÜN
BİRLEŞTİRİCİ
GÜCÜYÜZ!
Limak Mü teri
Ç zümleri A. . imak, OlduBil ile fertlerinin nelere ihtiyaç
emsiyesi altında
bir dizi yenilik ile
hayata geçen
ldubil sekt rde
L yılı a kın enerji ve
perakende deneyimni
kullanıcı adına
dijitalle tiriyor. asıl yola
duyduğunu yakından
inceledik. İhtiyaçları anladık
ve buna cevap verebilmek
için kendi sektörünün en
çıktınız Limak ın vizyonunda deneyimli ve yenilikçi
fark yaratıyor. nasıl bir deği ikliğe gittiniz şirketlerini OlduBil’de
ekt rünün en buluşturduk. Bu yaşayan
deneyimli ve Limak’ın benimsediği bir platform. Kullanıcının
yenilikçi irketlerini temel değerlere baktığınızda, ihtiyacına göre sürekli
bulu turan platform bu değerlerin kalbinde, değişip gelişecek. İş
hakkındaki Yenilikçilik, Yaratıcılık ve ortaklarımızın tüm
sorularımızı Limak Değişime Açıklık olduğunu yetkinliklerini de kullanarak
Yatırım Y netim görürsünüz. Turizmden, her gün bir adım ileriye
Kurulu yesi enerjiye girdiği her sektörde gidecek.
Limak Enerji CE su daha yeni ve daha farklı ne
yapabiliriz diye bakar. Bu İlk markanız lduBil ile
Birol Ergüven e
değerler bütünü OlduBil’in Fintech ekosistemine giri
ilettik. ortaya çıkışında da büyük rol yaptınız. Dijital hizmetler
oynadı diyebilirim. OlduBil’i bir platformu lduBil i sizden
fintek şirketinin çok ötesinde dinleyebilir miyiz eden
görüyoruz ve kendimize dijital lduBil ismini tercih ettiniz
hizmet platformu diyoruz.
Bu kavramı gerçekten çok OlduBil, para transferinden,
önemsiyoruz. 10 yılı aşkın internette ve tüm dünyada
perakende tecrübemizi geçerli güvenli alışverişe kadar
kullanıcının lehine nasıl pek çok finansal işlemi
dijitalleştirebiliriz diye çok yapmanıza olanak sağlayan
kafa yorduk. Bir ailenin tüm Mastercard lisanslı bir ön
OlduBil’i bir fintek
şirketinin çok
ötesinde görüyoruz ve
kendimize dijital hizmet
platformu diyoruz.
OlduBil yaşayan bir
platform. Kullanıcının
ihtiyacına göre sürekli
değişip gelişecek.
İş ortaklarımızın
tüm yetkinliklerini
de kullanarak her gün
bir adım ileriye gidecek.
ödemeli kart ve mobil anımız bile ismimiz olduğunun altını çizmek
uygulama. Ancak biz sayesinde gerçekten isterim. Holding bünyesindeki
OlduBil’i anlatmak için bu samimi ve içten oluyor. tüm çalışanları 7/24 dinliyoruz.
tanımı yeterli bulmuyoruz. Mesajlaşma gruplarında
Ve kendimize, “dijital Pandemi süreci genel yazışmalar hiç durmuyor
hizmet platformu” diyoruz. değerlendirmelerinizi de diyebilirim. Her türlü geri
OlduBil’deki vizyonumuzu almak isterim. Ekiplerinizi bildirimi dikkate alıyoruz.
bu üç kelime oldukça iyi nasıl y nettiniz mü terilerinizin Süreçlerimizi ve yeni fikirleri
özetliyor. OlduBil’i sektörde ihtiyaçlarında nasıl bir nasıl geliştirebiliriz diye kafa
bir birleştirici güç gibi farklılık g zlemlediniz yoruyoruz.
konumlandırdık. Kullanıcı
fatura taksitlendirmeden, Pandemi elbette hepimizi Kullanıcının ihtiyaçlarına
mikro krediye ve avantajlı etkiledi ve çalışma şeklimizi baktığımızda ise, haklı
alışverişe kadar' kadar pek çok değiştirdi. Bunun hem olarak sağlıkla alakalı
arayışına OlduBil ile karşılık fiziksel hem de psikolojik endişelerin ön plana
bulabilecek. OlduBil bu boyutu var. Özellikle çıktığını gördük. Mastercard
alanlarda hizmet veren yeni bir iş fikrinin hayata lisanslı OlduBil kart
şirketleri kendi bünyesinde geçmesinde aynı ortamı temassız özelliği taşıyor.
bir araya getiriyor ve Limak ve heyecanı paylaşmak Kullanıcı tüm ödemelerini
güvencesi ile kullanıcı ile çok önemli. Ekip para taşımadan, POS
buluşturuyor. Örneğin arkadaşlarımızla doğrudan makinesine dokunmadan
mikro kredi ihtiyacı olan bir görüşememek, onlarla bir hijyenik bir şekilde yapabiliyor.
kullanıcı, kendisine en kahve molasında sohbet Temassız özelliğini
uygun krediyi arayıp edememe eksikliğini kullananların sayısı arttı.
bulmak için uğraşmak olabildiğince görüntülü Buna ek olarak akıllı
zorunda kalmayacak. görüşmelerle gidermeye alışveriş dediğimiz
OlduBil onun için en uygun çalıştık. Ancak bu çok uzun trendin hızla yükseldiğini
olanı kendisine sunacak. sürmedi. Kısa sürede kendi gözlemledik. Pandeminin
Ya da tamamlayıcı sağlık yöntemimizi geliştirdik. sebep olduğu ekonomik
sigortası arayışında olan Şimdi hibrit bir modeldeyiz. sıkıntılar, herkesi parasını
bir kullanıcı, bu sigorta Ofisimiz açık. O gün evden daha akıllı şekilde harcamaya
poliçesini yine OlduBil çalışmak istemeyen biri, yöneltti. İnsanlar fiyat ve
üstünden alabilecek. Tüm gelip ofiste pandemi fayda konusunda haklı
bunlar platform şirket olma koşullarına uygun olarak olarak daha hassas hale
vizyonunun bir parçası çalışabiliyor. Haftada bir iki geldi. Burada OlduBil’in
diyebilirim. gün de ekip olarak azami özellikle temel ihtiyaçlar için
tedbirler ile bir araya önerdiği sınırsız, koşulsuz
İsmimize gelince, gerçekten geliyoruz. Herkes kendi para iadesi avantajı ön
içimize çok sinen oldukça gündemini paylaşıyor. plana çıktı. Marketten,
sevdiğimiz bir marka oldu Önceliklendirmeleri mobilyaya pek çok
OlduBil. Marka kimliği yapıyoruz. Biraz sohbet anlaşmalı işyerinde
çalışmaları sırasında ediyoruz. Sektörel anlamda, önerdiğimiz para iadeleri
önümüze sayısız isim hem dünyada hem de daha çok talep görmeye
seçeneği geldi. Biz özellikle Türkiye’de neler olup başladı. Harcamalara
Türkçe, samimi ve çözüm bittiğini konuşuyoruz. Bize baktığımızda bunu
sunmadaki farklılığımızı de çok iyi geliyor. OlduBil çok belirgin olarak
yansıtan bir isim olmasını için sürekli çalışan ayrı bir görebiliyoruz.
istedik. Bizden, içimizden ekibimizin yanında Limak
olması çok önemliydi. Öyle sinerjisini en iyi şekilde lduBil mobil uygulaması
de oldu. Bugün kime OlduBil yansıtan diğer grup kullanıcılara hangi
desek, yüzünde bir tebessüm şirketlerimizden de destek zellikleri sunuyor
oluşuyor. Kullanıcı ile tanışma veren ekiplerimizin
Yola çıkarken, yanımıza
kendi alanlarında işini en
iyi yapan, en itibarlı şirketleri
almayı istedik. Hem Param
hem de Colendi, sahip
oldukları deneyim ve
yaptıkları işlerle rüştünü
ispatlamış iki şirket. Her iki iş
ortağımız da çok çevik ve
hızlı. İş geliştirme süreçlerinde
kol kola yürüyoruz.
Müşterilerimiz bu
hizmetimizden çok memnun.
Çok sayıda taksitlendirme
işlemini kusursuz
gerçekleştirdik.
TOTAL İstasyonları, Birleşik paranın gerçekliğini de anında değerli iş birliği için TOTAL
Ödeme’nin Finansal IoT doğruluyor. Böylece para sayma ve İstasyonlarına teşekkür ederiz.”
teknolojileri ile geliştirdiği akıllı doğrulama işlemi istasyonlarda şeklinde görüşlerini paylaştı.
online kasa ürünü PaySafe ile anında gerçekleşmiş oluyor.
nakit yönetimini dijitalleştiriyor. Kasa paneli sayesinde Kurumların nakit akışlarını daha
PaySafe akıllı online kasa ürünü, personelin kimliği dijital etkin bir şekilde yönetebilmeler-
içine koyulan tutarı algılayarak olarak doğrulanırken, yapılan ine katkı sağlayan PaySafe’i
istasyonlardaki nakit paraları işlem de sisteme saatiyle istasyonlarında kullanıma sunan
anında TOTAL İstasyonlarının beraber işlenmiş oluyor. Güzel Enerji Akaryakıt A.Ş.
banka hesabına havale yapıyor. Bilgi Teknolojileri Müdürü
Bu sayede TOTAL İstasyonlarındaki Birleşik Ödeme’nin en inovatif Mustafa Oral ‘’Birleşik Ödeme
nakit paraya gün ve saat ürünlerinden biri olan PaySafe Sistemleri’ne ait, tamamı
fark etmeksizin 7/24 anında akıllı online kasa ile kurumlara Türk mühendisler tarafından
erişebiliyor. Firmaya nakit nakit optimizasyonu geliştirilmiş akıllı online
varlıklarını anında kullanma sağladıklarına dikkat çeken kasa ürünü olan PaySafe ile
ve değerlendirebilme imkanı Birleşik Ödeme Kurumsal Satış istasyonlarımızdaki nakit para
veren bu sistem, nakit toplama ve Pazarlama Genel Müdür yönetimini güvenilir, şeffaf,
sürecini dijitalleştirirken, firmayı Yardımcısı Burak Elgin, ‘’Bu yıl yönetilebilir ve raporlanabilir
vadesiz hesapta para tutma geliştirdiğimiz PaySafe hale getirdik. PaySafe, finansal
zorunluluğundan da kurtarıyor. ürünümüz; perakende, kargo maliyetler ile birlikte CIT
gibi nakdin fazlaca döndüğü operasyon maliyetlerini de
PaySafe, nakit paranın sektörlerde Türkiye’nin lider minimuma indirgeyen, yazılım
güvenliğinin sağlanmasında şirketleri tarafından kullanılmaya ve donanım çözümlerini birlikte
da firmaya büyük bir kolaylık başlandı. Ürünümüzü, barındıran inovatif bir ürün
ve güvence sağlıyor. Nakit para, Türkiye’nin lider akaryakıt olarak hayatımıza girdi. Nakit
sadece taşınma sürecinde değil, markalarından TOTAL para operasyonunun izlemesi
kasaya koyulduğundan itibaren İstasyonları ile buluşturmak ile denetim ve servis
PaySafe akıllı kasası dahil olmak da bizim için gerçekten işlemlerinin merkezi bir
üzere 7/24 Birleşik Ödeme gurur verici bir gelişme oldu. sistemden veya yerinden
tarafından garanti altına PaySafe çözümümüzle beraber yapılabilmesine olanak
alınıyor. Bu nedenle PaySafe, TOTAL İstasyonlarındaki nakit sağlayan PaySafe, aynı
konvansiyonel para toplama yönetimini dijitalleştireceğimiz zamanda istasyonlarımızdaki
ve güvenlik şirketleriyle ve nakit optimizasyonu işleyişe zaman yönetimi
karşılaştırıldığı zaman, firmayı sağlayacağımız bir iş birliğine açısından büyük fayda
kayıp/çalıntı ve fraud riskinden imza attık. İstasyonlarda kasada
daha çok koruyor. Ayrıca, yine sağlıyor. Güzel Enerji
biriken nakit para, PaySafe
diğer para toplama ve güvenlik Akaryakıt olarak bizler de
kasanın içine koyulduğu anda,
şirketleri ile karşılaştırdığımızda gün ve saat fark etmeksizin, dijital dönüşüm sürecimizde
normalde günlük manuel olarak Birleşik Ödeme tarafından PaySafe projesinde Birleşik
e-posta ile yapılan raporlamalara anında TOTAL İstasyonları’nın Ödeme Sistemleri ile birlikte
karşılık PaySafe API paylaşımıyla banka hesabına yatırılacak. güzel bir iş birliğine imza
dinamik raporlama sağlıyor. Böylece firmanın, nakit paraya atmanın mutluluğunu
Böylece, istasyondaki nakit 7/24 erişimine imkan sağlarken, yaşıyoruz. PaySafe
bilgisi 7/24 ERP veya ön aynı zamanda da firmaya yüksek sayesinde, tatil günleri
muhasebe sistemlerinden de seviyede finansal ve operasyonel veya hafta sonu
anlık olarak takip edilebiliyor. verimlilik artışı sağlamış
Bunların yanında PaySafe, içine fark etmeden, nakit
olacağız. Nakit yönetimini
konan kağıt veya madeni operasyonlarımızı verimli
dijitalleştirme alanındaki
bir şekilde sürdürüyoruz.’’
diyerek proje ile ilgili görüşlerini sundu.
eLOGO BANKACILIK VE FINTECH İŞ GELİŞTIRME UZMANI
FİNTEKLERDE
KARTLAR YENİDEN
DAĞITILIYOR!
&QÛC-CTC§CNNëM
“F
inTek” terimi, Bill Gates tarafından
bankacılık, sigorta 1994 yılında dile getirilen
veya sermaye "Bankacılık gereklidir, ancak
piyasaları gibi bankalar değil" vizyoner
alanlarda finansal hizmetleri açıklaması, dünya çapında
daha güvenli, daha verimli 15.000’den fazla FinTek
ve daha ucuz hale getirmek şirketinin şu anda bankacılık
için teknoloji kullanımı veya endüstrisinin karlı işinden bir
teknoloji kullanımı yoluyla pay almaya çalıştığı gerçeğini
finansal hizmetlerdeki güçlendiren bir kehanet
inovasyonu ifade ediyor. haline geldi.
Bu tanım aslında finansal
kurumlar için dijital dönüşüm Öyle ki, son 5 senede
ve yeniden yapılanmayı FinTekler sadece son
“yıkıcı” yeniliklerle sunmayı kullanıcıya değil artık son
açıklıyor. kullanıcıya erişimin sağlandığı
tüm kanallarda nüksetmeye
Günümüzün en büyük başladı. Evrensel teknoloji
yatırım alan sektörü haline kasının aralıksız gelişmesiyle
gelen Bankacılık ve Finansal artık FinTek kavramını da
servisler; 2010-2015 yılları daha farklı boyutlarda
arasında sektöre 50 milyar analiz ederek yeni bir boyut
dolardan fazla sermaye kazandığını görebilmeliyiz.
ayıran özel ve kurumsal
yatırımcılardan oluşurken, Ekosistemi analiz ederken
2015 ve 2020 yıllarında ise ve sektördeki değişim
200 milyardan fazla katkıyla dalgalanmasını açıklarken
her sektörden şirketin finansal hizmetlerde
gözdesi durumundadır. inovasyona ilişkin sekiz
baskın içgörü ve bilgilerin
sentezlendiğine şahit oluyoruz.
• Teknolojik yeniliklerin
barındırdığı güç ile
inovatif ürünlerin
sunulması
• Sahnedeki yeni oyuncular
ve teknolojik altyapı
sağlayıcıları ışığında
“TekFin” olgusu
• Yenilikçi ve radikal iş
modelleri oluşturan
girişimler
• Oyunun kurallarını
tanımlayan yasal
düzenleyici ve
denetleyiciler
• FinTek girişimleriyle iş
birliği yapan banka ve öğrenimi, büyük veri, otonom desteklemeleridir. Öyle ki bu
finansal kuruluşların araçlar, Blockchain ve daha birçok dörtlü şirket; sahip oldukları fırsat
tutumu teknolojik trend, finansal teknoloji ortamı ve teknolojiler ilkesinde,
• Teknolojik yeniliklerin alanında sunulan ürün ve hizmet isimlerinin baş harflerinden
faydalarından yararlanan çeşitliliğini zenginleştiriyor. esinlenerek “GAFA Bank” olarak
kullanıcılar anılıyor.
• Yatırımcıların ekosisteme Teknolojik gelişmelerle
karşı yöneylem harmanlanarak sunulan Ülkemizde de bu alanda faaliyet
perspektifi yenilikçi ödeme çözümlerinde; gösteren şirketler ve girişimler,
• Tamamlayıcı destekler kullanıcıların istek ve ihtiyaçları bankalarlayaptıkları işbirlikleri
ne kadar gözetilirse, o kadar sayesinde ödeme çözümlerini
1. Teknolojik yeniliklerin katma değeri yüksek ürün ve kolaylaştırıp ve sunulan ürün ve
barındırdığı güç ile inovatif hizmetler sektörle buluşuyor. hizmetlerde güven ortamını
ürünlerin sunulması Her gün gelişmekte olan pekiştiriyor.
FinTek ekosisteminin ortaya ekosistem daha çok insanın
çıkmasında yeni teknolojiler, ödeme çözümleriyle Ülkemizde teknoloji, telekom ve
yeni ekonomik yaklaşımlar ve buluşmasını ve sektördeki e-ticaret şirketleri, Bankaların ve
farklı ihtiyaçlar ön plana rekabet ile müşteri kazanımın Finansal kurumların sunamadığı
çıkıyor. doğru orantısında verimlilik ödeme çözümlerindeki boşluğu
artışı kaçınılmaz oluyor. görerek çok sayıda müşteriye
Özellikle mobil teknolojinin FinTeklere erişim imkanı tanıyor.
barındırdığı güç ile değişen 2. Sahnedeki yeni oyuncular Dolayısıyla bu tür yapılar, farklı
sosyo-ekonomik yaklaşımlar, ve teknolojik altyapı kombinasyonlarla bir araya
finansal alana adaptasyonunu sağlayıcıları ışığında gelerek “platform şirketleri”
kolaylaştıran iş modellerinin “TekFin” olgusu olmaya ve kendi ekosistemlerini
ortaya çıkmasına neden Yeni finansal teknolojileri yaratmayı başarıyor. Bu sayede
oluyor. Bunun en büyük benimseyip, kullanmamızı sektöre yeni ve güçlü olarak giren
sebebinin altında, sağlayan en önemli unsurlar, bu yapıdaki oyuncular “TekFin”,
mobilin sahip olduğu bu teknolojileri mobil cihazlar yani teknoloji şirketlerinin
kullanım penetrasyonunun üzerinden sunan telekom finans dünyasına girişi olarak
efektifliğiyle mevcut ve ve teknoloji şirketleridir. Bir tanımlanıyor.
potansiyel müşteri kitlesine diğer etkense sosyal medya
erişim kolaylığı yatıyor. platformları, e-ticaret şirketleri 3. Yenilikçi ve radikal
ve Google, Amazon, Facebook, iş modelleri oluşturan girişimler
Mobilin gücüyle birlikte Apple gibi dev şirketlerin FinTekler bünyesindeki teknolojik
dijitalleşme akımının çıktıları müşterilerin dijital ortamdaki gelişmelerin yetkinliği ile; API
olan nesnelerin interneti, veri gücünü kullanarak finansal olarak nitelendirdiğimiz entegre
yapay zeka, sanal gerçeklik, ihtiyaçlara odaklanmaları platform yazılımlar, veri
bulut çözümleri, makine sayesinde ekosistemi yoğunluklu, yüksek sermaye
gerektirmeyen, çevik yapıda, Gelir İdaresi Başkanlığı (GIB) başlamasıyla Bankaların
yenilikçi ve hızlı çözümlerle ve Mali Suçları Araştırma gelir kayıpları sonuçları
sıra dışı iş modelleri Kurulu (MASAK) kilit rol “öfke” ye dönüşen ve daha
üretiliyor. oynayan yasal düzenleyici agresif önlemler almaya
ve denetleyicilerdir. çalıştıkları süreçte; Bankalar
FinTekler Yenilikçi ve radikal Teknoloji şirketlerin bu FinTek girişimleriyle
iş modellerini; dijital platform alanda faaliyet gösterirken “pazarlık” girişiminde
ve teknolojilerin sunduğu yasal düzenleyici ve bulunmayı düşünerek
fırsatları finans alanına denetleyici kurumların geçici çözüm yoluna gitmeyi
uyarlayarak kullanıcıların çalışma prensiplerini ve düşünürken, “depresyon”
köhne alışkanlıklarını terk reflekslerini çok iyi irdelemesi aşamasında sundukları
etmesine ve geleceğin gerekiyor. Çünkü bir oyunun ödeme çözümlerin FinTekler
finansal değişimine katkı kurallarını bilmeden ve için yetersiz olduğu
sağlıyor. anlamadan bu alanda düşüncesi hakim oluyor
faaliyet göstermek, kalıcılık ve sonunda bankalar
FinTek teknoloji şirketleri adına mümkün olmuyor. durumu “kabul etme”
bu sayede, Bankacılık ve aksiyonuyla kabullenerek
Finansal kurumların 5. FinTek girişimleriyle hem kendilerine hem de
yapılarına nazaran daha iş birliği yapan banka ve ekosisteme fayda sağlayacak
esnek, daha hızlı, daha finans kuruluşların tutumu işbirliği ve ortaklıklara yelken
düşük maliyetli ve müşteri Bankalar ve Finans açıyorlar.
beklentilerine daha uygun kuruluşları, FinTek
ürün ve hizmetler ekosisteminin en eski Ülkemizde de FinTek
sunabiliyor. oyuncuları olarak biliniyor. yaklaşımları bu döngüye
Özellikle FinTek girişimleri benzer şekilde ilerledi.
4. Oyunun kurallarını ve teknoloji şirketleri ile Bu kuruluşlar, yeni
tanımlayan yasal yaptıkları işbirliğinin yarattığı başlayanlarla işbirliği
düzenleyici ve “kazan-kazan” ortamı yaparak veya ortaklık kurarak
denetleyiciler sektörün büyümesinde FinTek ekosisteminde kilit
Finans ve teknoloji alanını önemli rol oynuyor. oyuncular olarak hareket
değerlendirirken sadece Ancak başlangıçta FinTek ederler. Online ödeme
bankalar ve işletmeler girişimleri ve teknoloji sistemleri ve sanal POS
arasındaki ilişkileri dikkate şirketleri tüm dünyada alanlarından başlayarak
almak yeterli değildir. Ayrıca olduğu gibi ülkemizde de FinTek girişimleri, hızlı,
finansal sistemin altyapı bankalar tarafından yenilikçi yöntemler ve
oyuncularının ve sektörle görmezden gelinerek, müşteri deneyimi ile
ilişkilerinin göz önünde sektörde varlık bankaların gerçekleştire-
bulundurulması gerekir. gösteremeyecekleri mediği, giremediği veya
FinTek sahnesinde yer alan zannediliyordu. girmeye istekli olmadığı
tüm aktörleri ve finansal Ünlü FinTek Davranış alanlara girmiştir.
altyapıyı sağlayan organları bilimcisi J.P. Nicols
denetleyen ve oyunun 2016 yılında yayınladığı 6. Teknolojik yeniliklerin
kurallarını belirleyen, “Banker’s FinTech Grief faydalarından yararlanan
yönetmelikler çıkararak Cycle” (Bankacılığın FinTek kullanıcılar
rekabet koşullarını Keder Döngüsü) başlıklı Kullanıcıların istek, ihtiyaç ve
düzenleyen yapıyı makalesinde bu durumu davranış modellerinin doğru
oluşturan hükümetlere 5 farklı zaman dilimi içinde benimsenmesi, oluşturulacak
bağlı yasal kurumlardır. ele alıyor. yenilikçi ve radikal iş
Ülkemizde finans sektörü için modellerinin özünü
Bankacılık Düzenleme ve İlk aşamada Bankaların oluşturuyor. Sosyolojik
Denetleme Kurumu (BDDK), FinTek girişimlerinin varlığını bir bakış açısı ve anlayış
Türkiye Cumhuriyet Merkez ve sektöre olan katkılarını gerektiren kullanıcı
Bankası (TCMB), Sermaye görmezden gelerek “inkar” davranışlarının izlenimi
Piyasası Kurulu (SPK), içinde olduklarını, FinTeklerin sektörün en önemli gelişim
Hazine ve Maliye Bakanlığı, pastadan pay almaya kaynağıdır.
Buraya; Ülkedeki piyasa Araştırmalar ışığında kalifiye insan kaynaklarının
yapısı, rekabet, tüketici girişimlerin yatırım almasını yetiştirilmesine, üniversite
davranışı, müşteri deneyimi, zorlaştıran ilk faktör FinTek ve sanayi işbirliğine,
fırsatlar, tehditler ve finansal sektörü ile ilgili yeterli veri yeni projelerin hayata
hizmetler sektöründe olmaması, ikinci faktör geçirilmesine ve
oluşabilecek yeni pazarlar ise Ülkemizin mevcut desteklenmesine büyük
değerlendirilmelidir. konjonktürü konusunda katkı sağlanıyor.
Ülkemizde akıllı telefon yabancı yatırımcıların
penetrasyonunun temkinli durması, üçüncü Sonuç
yoğunluğu, online alışverişin faktör ise Ülkemizde Tüm yaşanan bu gelişmeler
artması ve e-ticaretin yatırımcı sayısının doğrultusunda küresel
gelişmesi, sanal POS sektörde istenilen FinTek sahnesinde oyunun
kullanımının yaygınlaşması düzeyde bulunamamasıdır. kurallarını değiştiği ve
ve FinTek girişimlerine uygun kartların yeniden dağıtılmaya
çözümler üreten ödeme Bu yüzden bankalar ve başlandığını söyleyebiliriz.
sistemlerinin gelişmesine finans kuruluşları, özellikle Sektördeki bu ilerleyiş;
neden olmuştur. FinTek girişimleri ile iş finansal erişimi
birliğinde ve yatırım yapma zenginleştirmekte,
Bugün FinTek girişimlerin konusunda önemli rol işbirlikleri kurularak
büyük çoğunluğunda yazılım oynuyor. Bankalar, FinTek verimliliği arttırmakta,
odaklı teknoloji şirketleri girişimlerinin ihtiyaç finansal inovasyonu
olmaları yatıyor. Büyük duyduğu sermayeyi geliştirmekte, kullanıcılara
verinin en önemli olduğu sağlayabiliyorken, FinTek daha iyi hizmet deneyimi
günümüzde daha spesifik girişimleri, bankaları sunmakta, kayıt dışı
davranış modelleri yenilikçi fikir ve yöntemlerle ekonomiyi önlemekte, iç
oluşturularak, kullanıcıya özel destekleyebilmekte, yeni ve dış yatırımları çekmekte
kişi bazlı çözümler yaratılıyor. pazarlar açıp bankalara farklı ve bilgi aktarımını çok daha
fırsatlar sunabilmektedir. güvenilir hale getirmekte.
7. Yatırımcıların ekosisteme Buradaki en önemli
karşı yöneylem perspektifi 8. Tamamlayıcı destekler olgunun FinTek ekosistem
Bir işletmenin ortaya çıkması FinTek alanının ülkemizde oyuncularına ve aralarındaki
ve büyümesi için finansal gelişimi için kuluçka sinerjiye bağlı olduğunu
kaynakların önemi merkezleri, teşvik düşünmeliyiz. Öyle ki; FinTek
yadsınamaz durumdadır. programları ve tekno-parklar çözümlerini değerlendirirken;
Sermaye boyutunda son dönemde baya revaçta içgörü ve bilgi sentezlerimiz
değerlendirilen yatırımcılar, olan destekleyici unsurlar sonucunda oyuncuların
devlet desteği ve kamu olarak yer alıyor. gücünün toplamından ziyade
fonları, potansiyel büyüme aralarındaki sinerji etkisinin
ve gelişmeye sahip FinTeKler Ekosistemde içinde fikirlerin çıktısı olarak görmek daha
için en önemli kaynaklardır. olgunlaşmasına, inovatif mantıklı yaklaşım olacaktır.
ürünlerin gelişmesine ve Finansta yaşanan bu yıkıcı
FinTek alanında, hükümet sistematik iş modelleri gelişmeler; tek seferlik bir
ve kamu tarafından finanse içerisinde yeni altyapı olay yerine, müşteri
edilen destek olarak kazanımlarıyla mevcut ve davranışlarını, iş modellerini
TÜBİTAK ve AB fonları öne sektöre yeni giriş yapanlar ve finansal hizmetler
çıkıyor; ancak ülkemizde arasında işbirliği sektörünün uzun vadeli
FinTek şirketleri bu kuvvetleniyor. yapısını şekillendirecek
konularda daha çekingen “sürekli ve değişken
davranıyor ve melek Sektördeki tamamlayıcı yenilikçilik“ mottosunu
yatırımcılara, risk desteklerin yaygınlaşmasıyla koruyacaktır.
sermayesine ve banka üniversiteler ve özel
teşviklerine yöneliyor. sektörlerle işbirliği ile Not: Yapılan araştırma içeriğinde
kurulması, sektör bilgisinin Prof. Dr. Selim Yazıcı’nın yazmış olduğu
“THE ANALYSIS OF FINTECH ECOSYSTEM
gelişmesi ve sektörel IN TURKEY” makalesi referans olarak alınmıştır.
PAYCORE CEO’SU TURGUT GÜNEY
PAYCORE’U
DÜNYAYA
AÇAN FORMÜL
Ödeme sistemleri
alanında Türkiye den
çıkan global bir irket
olan PayCore
son yılda çok nemli
P ayCore’un dünyaya
teknoloji ihraç
eden bir global
ödeme sistemleri şirketine
dönüşme yolculuğu çok
Bu satın alma Türkiye ve
yakın bölgenin en büyük
processing şirketi olma
stratejimizi destekledi.
bir ba arı hikayesi İkincisi, dijital ödemeler
ilham verici. Bu yolculuğun
yazdı. Dünyada ilk alanında Soft POS
en önemli adımlarını teknolojisiyle Mastercard
olan yenilikçi anlatabilir misiniz? ve Visa onaylarını alan ilk
ç zümleri çevik şirketlerden biri olarak
kültürü ve global i Üç girişimci ile başlayan bu dünyadaki büyük
birliklerini de içeren yolculuk bugün yüzde 60’ı markalara teknoloji
PayCore u dünyaya mühendislerden oluşan 350 ihraç etmeye başladık.
açan formülün çalışanıyla, 35 ülkede, 185’in Üçüncüsü ise Türkiye’de
detaylarını irketin üzerinde müşteriye hizmet uzun yıllardır büyük
gelecek hedeflerini ve veren bir teknoloji şirketi bankalarımız tarafından
de etkili olarak devam ediyor. kullanılan Kart Yönetim
olacak trendleri 2018’den 2020’ye ciromuzu Paketimiz Ocean’ı
PayCore CE su
2 katına çıkarmayı başardık. geliştirip, yenileyerek
Bu süreçte PayCore 2 kez “state of the art” hale
Turgut Güney den yatırım aldı ve son derece getirdik. “Ocean2.0”
dinledik. stratejik bir şirket satın markasıyla lanse
alması gerçekleştirdi. ettiğimiz bu paketi
sadece Türkiye’de
Bu büyümede 3 stratejik değil, lisanslama veya
hareket oldukça önemliydi; processing modelleriyle
ilki processing alanında dünyaya satmak için
MPTS Turkey şirketini hazırız.
bünyemize katmamız oldu.
Yurt dışında büyüme
konusunda bizi öne çıkaran
önemli stratejik büyüme
hamlemiz, odaklandığımız
bölgenin en büyük
oyuncularıyla iş birliğine
gitmemiz oldu.
Global açılımlarımız
yeni “state of the art”
kart paketimiz “Ocean2.0”
ile devam edecek.
PayCore’da CEO’luğa Ocean”a yeni özellikler Platformu” ve bu
geldiğinizden itibaren neyi katmak ve dünyaya platformun en inovatif
hedeflediniz Bu süreçte açılmak için deneyimli teknolojisi “Soft POS
karşılaştığınız zorluklar bir yazılımcı ordusuyla Çözümü” sayesinde
nelerdi, nasıl başardınız kolları sıvadık ve bugün, birbiri ardına iş birlikleri
“state of the art” gerçekleştirdik. First Data
PayCore’da CEO’luk paketimizle yeni Fiserv, Global Payments ve
görevine 2017 yılında müşterilerimiz için hazırız. Hitachi Payments gibi
geldim. Görevdeki ilk alanındaki devlerle çalıştık.
yılımda kritik bir 2019 yılında MPTS Turkey’i Bu süreçte B2B alanında
dönüşüme liderlik yaptım. satın alarak processing belki de ilk defa denenen
Farklı yapıları bir araya işkolumuzu büyüttük. dijital satış kanalını etkin
getirecek bir yeniden Önümüzdeki üç yıl içinde bir şekilde kullandık.
yapılanmaya ihtiyaç Türkiye ve yakın bölgenin Türkiye’den bir teknoloji
vardı. Bir şirkette en kritik en başarılı processing şirketinin bu devlerin üst
dönemler farklı kültürleri firması olma hedefimizi yönetimlerine ulaşması,
tek bir kültür altında destekleyecek çok kapsamlı dikkatini çekmesi ve kendini
kaynaştırma, ortak bir yol haritası hazırladık. anlatıp teknoloji ihraç
bir kültür ve amaç Bu bölgede özellikle etmesinde dijital satışın
yaratma dönemleridir. dijital destekli ödeme bütün nimetlerinden
Çalışanlarımızın desteğiyle sistemi çözümlerimizle faydalandık. Global
bunu çok başarılı bir rakiplerimizden açılımlarımız yeni, “state of
şekilde gerçekleştirdik. farklılaşıyoruz. the art” kart paketimiz
PayCore DNA’sında “Ocean2.0” ile devam
‘yenilikçilik’ olan bir şirket, 2020 Yılında ise Türkiye’de edecek.
geçmişinde de Türkiye yatırımlar yapan özel
sınırları dışına taşmış sermaye fonu Mediterra 2021 ve sonrasına dair
birçok “ilk” var. Bunu Capital ile yatırım almak ödeme sistemlerinde
şirket kültürüne de taşıdık. üzere anlaşma yaptık. Bu yaşanacak önemli gelişmeler
Hızlı büyürken ve yatırımın finalize olması ile neler olacak
profesyonelleşirken, birlikte geride bıraktığımız
kültür olarak da yeniliklere birkaç yılda olduğu gibi PSD2’nin önümüzdeki
son derece açık, hızlı önümüzdeki dönemde de dönemde Türkiye’de de
öğrenen ve en son çevik şirket kültürümüz ve ödeme sistemleri üzerinde
teknolojileri hızla ürün ve inovatif çözümlerimizle yurt önemli etkileri olacak. PSD2,
çözümlerine uygulayabilen içinde ve yurt dışında Bankaların API’leri
çevik bir şirket olmaya istikrarlı ve hızlı bir büyüme kullanılarak ödeme alıcı ile
odaklandık. Çevikliğimiz ortaya koyacağız. ödeme yapan arasında
yaptığımız her işte daha direkt bir link kurmaya
rekabetçi, yenilikçi ve hızlı Yurt dışına açılma yardımcı olacak. Bu
olmamızı sağladı. 2018 stratejinizin detaylarından alanda inovatif çözümler
yılında MT Grup şirketimize bahsedebilir misiniz? göreceğiz.
yatırım yaptı ve PayCore’da
hakim ortak haline geldi. Yurt dışında büyüme 2022 ortalarında Avrupa’da
Bu gelişme hem konusunda bizi öne çıkaran Açık Finans çalışmaları
profesyonelleşme önemli stratejik büyüme başlayacak. Açık finans ile
adına atılan önemli hamlemiz odaklandığımız genel sigorta, yatırım
bir adım hem de bölgenin en büyük hesapları ve konut kredisi
teknolojik dönüşümün oyuncularıyla iş birliğine gibi ürünlerde veri
başlangıcı oldu. PayCore’un gitmemiz oldu. Dünyaya kullanımıyla müşteriler
amiral gemisi olan ihraç ettiğimiz “PayCore için avantajlı fiyatlamalar
“Kart Yönetim Paketimiz Dijital Ödeme Kabul hedeflenecek.
2019 yılında MPTS Turkey’i satın alarak processing işkolumuzu büyüttük. Önümüzdeki üç yıl içinde
Türkiye ve yakın bölgenin en başarılı processing firması olma hedefimizi destekleyecek çok kapsamlı bir
yol haritası hazırladık. Bu bölgede özellikle dijital destekli ödeme sistemi çözümlerimizle rakiplerimizden
farklılaşıyoruz.
KAPSAYICILIK
ŞİRKETİMİZİN
DNA’SINDA VAR!
Türkiye’nin en önemli
kadın liderlerinden
olan Micro Focus
Türkiye & Yunanistan
M icro Focus bir
yazılım devi, sizin
gibi değerli bir kadın
yöneticinin üst düzeyde temsili
ile kalplerimizde ayrı bir yer
Yunanistan ve Kıbrıs
bölgelerindeki faaliyetlerin
sorumluluğunu üstlendim.
CO ID AŞISI
lik ve kolaylık da sağlıyor. ijital cüzdanlar
ları açık platformlara dönüşüyor.
iz gelişmelere gebe.
FINTECH’LERDEN GELDİ
Mobil Cüzdan konusunu odağımıza
sya konumuzda; dijital cüzdan liderlerini,
eğini ve ülkemizin dijital cüzdan öncülerini
Fintechtime Yazı İşleri Müdürü
FINTECH’LERİN NEMİ ARTTI ROLLER DERİNLEŞTİ
Her sektörden ve her boyuttan Bundan hareketle 2021 yılının OlduBil, birçok sektörde
işletme ve şirketin dönüşmeye yıldızlarından birini lider olan Limak Grubu’nun
çalıştığı 2020 yılı, geleneksel kapağımıza taşıdık ve birleştirici gücünü ve liderliği
yapıları birer birer yıktı. Limak gibi geleneksel bir temsil ediyor. Önümüzdeki
Direnci ortadan kaldıran bu şirketin OlduBil ile gelen günlerde devreye alınacak yeni
yeni dönem, çalışanından muazzam dönüşüm özellikleri ile birlikte daha da
yöneticisine, tedarikçisinden yolculuğunu sizlerle çok konuşacağımız OlduBil
müşterisine tüm iş yapış paylaştık. Ekosistemin platformu son dönemin örnek
biçimlerini ve birbiri ile olan değerleri Colendi ve Param alınması gereken işlerinden biri.
ilişkileri baştan tasarlattı. iş ortaklığında geliştirilen
Hizmetleri zenginleştirerek
çeşitlendiren, nakit akışının
kesintisiz ve sorunsuz bir FinTech pazarı tüm dünyada
şekilde devamlılığını sağlayan
FinTech’lerin önemi arttı,
hızlı büyümesini sürdürdü!
rolleri ise derinleşti.
Büyüme bir yandan mevcut şirketlere FinTech unsuru
Maliyetleri düşüren, iş sürecinin eklerken bir yandan da yeni FinTech dikeylerinin
devamlılığını sağlayan, oluşmasına imkan tanıyor. Siz bu satırları okurken,
operasyonel süreçleri muhtemelen yeni FinTech startup fikirleri birer birer
hızlandıran FinTech’ler hayata geçiyor…
hemen tüm şirketlerin dijital
ve finansal dönüşümünde Küresel Fintech pazarı, 2015'ten bu yana yıllık
kilit nokta haline geldi. %7,9’luk büyüme oranıyla 2019'da 111,240 milyar dolar
büyüklüğe ulaşmıştı. Pandeminin ana gündem maddesi
2021 yılı, geleneksel olanın olduğu 2020 yılında da dijital ödemelerin artan
geçmişte bırakılacağı, popülaritesi, veri yönetimindeki yüksek verimliliği
yeniden yapılanan şirketlerin nedeniyle blockchain teknolojisine yapılan yatırımların
adaptasyon sürecine gireceği artması ve e-ticaretin katlanarak büyümesiyle önemli
ve daha da fazlasını yapmak bir ivme kazandı. Sektörün, 2023’e kadar %9,2'lik
konusunda hevesli olacağı bir büyüme oranıyla 158,014 milyar dolar büyüklüğe
dönemin başlangıcını ifade ulaşması beklentiler arasında. Çeşitli yenilikçi finansal
ediyor. FinTech’ler açısından hizmetler sunan en büyük Fintech şirketlerinin, yeni
ise yatırımların ve iş birliklerin finansal ürünler ve hizmetler sunan yatırımcıların ilgisini
artacağı, birleşme ve satın çekmeyi sürdürdüğünü ve büyümenin sürükleyici
almaların yoğun yaşanacağı, gücü olarak öne çıktığını da eklemek lazım.
hizmetlerin çeşitleneceği, yeni
çıkacak lisanslarla birlikte
yoğun bir rekabetin yaşanacağı
dönemi müjdeliyor.
FinTech’ler hayatımızı sadece finansal açıdan değil,
sosyal ve yaşam kalitesi yönünden de değiştirdi!
Finansal teknoloji alanına öne çıkan yönlerini enine Fintech girişimlerini
giderek daha fazla şirket boyuna inceledik. derledik. Bu alanları;
dahil oluyor ve bunları Bankacılık, Ödemeler,
incelemek ve büyük Sektörün gelişmesiyle Yatırım ve Varlık Yönetimi,
oyuncuları belirlemek birlikte son dönemde Insurtech, Para Birimleri,
gittikçe zorlaşıyor. Bizler tüm dünyada insanların Kredi ve Finansman olarak
de koca bir yılı geride alışkanlıklarını ve yaşam belirledik. A’dan Z’ye bir
bırakmışken geriye dönüp biçimlerini değiştiren sıralama yerine bolca
FinTech sektörüne şöyle bir en önemli şirketleri çeşitlilik bulacağımız dosya
bakalım istedik. FinTech harmanlayıp bir liste konumuzun sektöre
dünyasının birbirinden çıkardık. Listemizi altı bilgi katkısı sunması
önemli firmalarını ve alana böldük ve öne çıkan dileklerimizle, keyifli
okumalar diliyoruz.
ANT GROUP SOLO FUNDS
https://www.antgroup.com/ https://www.solofunds.com
Şirket Sıralaması: 5 Şirket Sıralaması: 7
Kuruluş Tarihi: 2014 Kuruluş Tarihi: 2016
Kurucusu: Lucy Peng Kurucuları: Jarrel Carter,
Çalışan Sayısı: 5001 - 10.000 Rodney Williams, Taylor Bruno,
Toplam finansman: Travis Holoway
225 milyar dolar Çalışan Sayısı: 11 - 50
Hizmet verdiği sektörler: Toplam Finansman:
Bankacılık, e-Ticaret, Finansal 12.8 milyon dolar
Servisler, Fintech, Internet, Hizmet verdiği sektörler:
Ödemeler, Varlık Yönetimi Finansal Servisler, Fintech,
Kredi, p2p
Tüm tüketicilerin ve küçük
işletmelerin, kapsayıcı ve SoLo, üyelerinin kısa vadeli
sürdürülebilir olan finansal ve ihtiyaçlarını finanse eden ve
diğer hizmetlere eşit erişime mikro kredi sağlayan çevirimiçi
sağlamasını hedefleyen Ant bir topluluk.
Gruop, Çin’in dijital ödemelerine
öncülük ediyor. Kısa vadeli kredilere bir alternatif
sağlamak amacıyla 2016 yılında
Şirket, tüketiciler, işletmeler ve kurulan şirket, 100.000’den fazla
ortaklar dahil olmak üzere ticari krediyi işleme koydu ve
faaliyetlerdeki katılımcıların 300.000’den fazla kullanıcı
birbirleri arasında güven inşa için yeni kredi tanımladı.
etmelerini sağlıyor.
PLAID MONZO
https://plaid.com/eu https://monzo.com/
Şirket Sıralaması: 15 Şirket Sıralaması: 120
Kuruluş Tarihi: 2012 Kuruluş Tarihi: 2015
Kurucusu: William Hockey, Kurucuları: Gary Dolman,
Zachary Perret Jason Bates, Jonas Huckestein,
Çalışan Sayısı: 251 - 500 Paul Rippon, Tom Blomfield
Toplam Finansman: Çalışan Sayısı: 1001 - 5000
309.3 milyon dolar Toplam Finansman:
Hizmet verdiği sektörler: 384.7 milyon pound
Yazılım, Finansal Servisler, Hizmet verdiği sektörler:
Fintech Bankacılık, Finans, Finansal
Servisler, Fintech, Pazaryeri
Plaid, modern ve dijital olarak
etkinleştirilmiş bir finansal İngiltere'nin yalnızca dijital mobil
sistemin geliştirilmesi için gerekli bankası Monzo, 2015 yılında
tüm araçları ve erişimi sağlayan Mondo adıyla kuruldu ve şu
bir teknoloji platformu. anda 4.245.063 kişinin Monzo
banka hesabı bulunuyor.
Şirket, en küçük girişimlerden en
büyük finans kurumlarına kadar Monzo, hayatlarını akıllı
geliştiriciler için yenilikçi finansal telefonlarında yaşayan ve bir
hizmetleri ve uygulamaları tıklamayla işlerini halletmek
oluşturmayı daha kolay ve daha isteyen, şubelere ve çek
güvenli hale getiriyor. defterlerine ihtiyaç duymayan
insanlara yönelik bir banka.
STARLING BANK TANDEM
https://www.starlingbank.com/ https://www.tandem.co.uk/
Şirket Sıralaması: 273 Şirket Sıralaması: 4,178
Kuruluş Tarihi: 2014 Kuruluş Tarihi: 2015
Kurucusu: Anne Boden Kurucuları: Matt Cooper,
Çalışan Sayısı: 510 - 1000 Michael Kent, Ricky Knox
Toplam Finansman: Çalışan Sayısı: 51 - 100
363 milyon pound Toplam Finansman:
Hizmet verdiği sektörler: 134,3 milyon pound
Bankacılık, Finans, Hizmet verdiği sektörler:
Finansal Servisler, Fintech, Mobil Bankacılık, Finans, Finansal
Servisler, Fintech
Starling Bank, kullanıcıların
mali durumlarını yönetmelerine Dijital banka Tandem, geleneksel
olanak tanıyan bir mobil bankacılığa meydan okumayı ve
bankacılık uygulaması. daha iyi bir bankacılık sistemi
Uygulama; yakınlara para yaratmayı hedefliyor.
gönderme, seyahatler için
tasarruf etme gibi, mobil Para tasarrufunu mümkün kılan
uygulama üzerinden tam uygulaması ile kullanıcılarının
kontrol gibi ek özellikler sunuyor. tasarruf etmesine yardımcı olan
şirket, finansal stres ile de
Starling'in kişisel banka hesabı, mücadele edilmesini sağlıyor.
2020'nin En İyi İngiliz Bankası
ve En İyi Cari Hesabı ödüllerini
kazanmıştı.
TIDE N26
https://www.tide.co/ https://n26.com/en-eu
Şirket Sıralaması: 9,352 Şirket Sıralaması: 111
Kuruluş Tarihi: 2015 Kuruluş Tarihi: 2013
Kurucusu: George Bevis Kurucuları: Maximilian Tayenthal,
Çalışan Sayısı: 251 - 500 Valentin Stalf
Toplam Finansman: Çalışan Sayısı: 1.001 - 5.000
114,8 milyon dolar Toplam Finansman:
Hizmet verdiği sektörler: 782,8 milyon dolar
Bankacılık, Kredi, Finansal Hizmet verdiği sektörler:
Servisler, Fintech, Mobil Bankacılık, Finans, Finansal
Uygulamalar Servisler, Fintech
https://www.crunchbase.com/
https://www.antgroup.com/
https://www.solofunds.com
https://plaid.com/eu
https://monzo.com/
https://www.starlingbank.com/
https://www.tandem.co.uk/
https://www.tide.co/
https://n26.com/en-eu
https://www.atombank.co.uk/
https://www.dwolla.com/
https://venmo.com/
CHARLES SCHWAB https://www.paypal.com/tr/home
https://www.paydiant.com/
https://www.schwab.com/ https://www.worldremit.com/en
https://stripe.com/
Şirket Sıralaması: 50,037 https://www.braintreepayments.com/tr
Kuruluş Tarihi: Şubat 1973 https://www.klarna.com/us/
Kurucusu: Charles Schwab https://azimo.com/en
Çalışan Sayısı: 10.000'den Fazla https://www.xoom.com/
Toplam Finansman: Açıklanmamış https://www.izettle.com/
Hizmet verdiği sektörler: https://squareup.com/us/en
Bankacılık, Finans, Finansal https://www.adyen.com/
Servisler https://www.shopkeep.com/
https://www.remitly.com
Yatırım, servet yönetimi, https://transferwise.com
bankacılık ve ticaret alanlarında https://www.betterment.com/
faaliyet gösteren Charles https://investor.vanguard.com/
Schwab, bankacılık hizmetlerinin https://www.moneyfarm.com/uk/
yanında bireysel yatırımcılara https://robinhood.com/us/en/
da hizmet veren bir aracılık https://orionadvisortech.com/
platformu sunuyor. https://www.nutmeg.com/
https://www.wealthfront.com/
https://www.habito.com/
https://www.hydrogenplatform.com/
https://www.sigfig.com/
https://de.scalable.capital/
https://mint.intuit.com/
https://www.wealthsimple.com/en-us/
https://www.schwab.com/
TECHSIGN CEO’SU ABDULLAH KİP
P
andemi ile birlikte sayısı geçen yıla oranla
kısıtlı yaşamların 2.225 kişi daha azalarak
hızla dijitalleşmesi 186.612 kişi oldu.
tüm dünyada olduğu
gibi ülkemizde de dijital Yıllara Göre Bankalarda
bankacılık çözümlerine Çalışan Sayısı
ve uygulamalarına olan Dijitalleşmenin ve
ilginin artarak devam bununla birlikte finansal
etmesini sağladı. hizmetlere erişimin
Bununla birlikte hem kolaylaşması ile birlikte
pandeminin hem de 2020 yılında rekor
dijitalleşmenin etkisiyle üstüne rekor tazeleyen
şube sayısı ve dolayısı ile bankacılık sisteminde
çalışan sayısı azaldı. yaklaşık 60 milyar TL ile
2020 yılında her iş tüm zamanların en
gününde en az 1 şube yüksek net dönem
kapandı. Türkiye’de karına ulaşıldı. 2019 yılına
faaliyet gösteren 54 oranla %22 oranındaki
bankada toplam 260 bu artışın 2021 yılında
adet şube kapanışı ekonominin iyileşmesi
gerçekleşti. Bununla ve reel ekonomiye daha
paralel olarak çalışan fazla katkı ile birlikte
196,699 müşterisi olabileceğiz.
İnsan etkileşiminin
193,504 neredeyse olmadığı,
192,313
tüm etkileşimin dijital
uygulamalar aracılığı ile
188,837
gerçekleşeceği bu
186,612 müşteri-banka ilişkisinde
ise bankaya notumuzu
dijital uygulamalarının
bizde bıraktığı duyguya
bağlı olarak vereceğiz.
2016 2017 2018 2019 2020 Özetle bankacılık
hizmeti alan müşterilerin
bankaları beğenip
daha da yükseleceğini Mastercard’ın 2020 beğenmemesi onların
ümit ediyor ve bekliyorum. Avrupa’da Bankacılık Evrimi baş başa oldukları dijital
Pandemi sırasında %1,5 araştırmasında paylaşıldığı deneyimlerin başarısı ile
büyüyen ülke ekonomisi üzere 2017 yılında %49, orantılı olacak. Bir
ve finansal alanda yapılan 2019 yılında %54 olan memnuniyetsizlik
yenilikler ile çok güzel fiziksel bankacılıktan durumunda ise banka
fırsatların beklediğini dijital bankacılığa geçişi tercihini değiştirmek
söyleyebilirim. değerlendirenlerin oranı sadece 5 dakikalık bir
2020 yılında %62 oldu. efor gerektirecek. Peki
Örneğin, planlanan tarihte Bu açıdan, hem Avrupa’da bu pazar ne kadar büyük
bir değişiklik olmazsa, bu hali hazırda uygulamada olan ve bu konu Türkiye
yazının yayına alındığı tarihte ülkemizde ise zamanlama bankacılık sistemi için
hayata geçmiş olacak olan olarak müşteri ihtiyaç ve neden önemli? Öncelikle
bankacılıkta uzaktan müşteri beklentilerini karşılayacak Türkiye’de dijital aktif
edinimi yönetmeliği ile, olan uzaktan müşteri edinimi müşteri sayılarından
banka müşterileri için izni ile hiçbir bankanın başlayalım…
kolaylık; bankalar için ise şubesine gitmeden,
dijitalde hem fırsatlar hem fiziksel temas kurmadan
de rekabet artıyor olacak. istediğimiz bankanın
Milyon kişi
70 66
60 53
50 44
40 35
53
30 32 41
22
20
10 8 8 8 9
5 5 4 3
0
Aralık 2017 Aralık 2018 Aralık 2019 Aralık 2020
30
25,237
25
20 18,204
15
12,431
10
4,884
5
1,841
230
0
0-17 18-25 26-35 36-55 56-65 66+
Yaş Grubu Yaş Grubu Yaş Grubu Yaş Grubu Yaş Grubu Yaş Grubu
“F
inansal İyilik 2. Finansal Kabullenme
Hali’ nedir? Ben Duygular: Mahcubiyet, şaşkınlık,
söyleyeyim, bizim güvensizlik, hayal kırıklığı.
para konularıyla ilgili Davranışlar: Başını kuma
iç huzurumuzun durumu… gömme, 'Görmedim,
Bazen kendimizi çok iyi, bazen duymadım, bilmiyorum'
endişeli, bazense korku içinde Finansal Durum: Düzensiz
hissedebiliyoruz. Sizde durum birikimler, çeşitli banka
ne? Bir düşünün. Bir süredir hesapları, kişinin kendi bilgi
uygulamam Moneye için ve becerisiyle biraz finansal
'Finansal İyilik Hali' konusunda, kontrol çabası.
davranış değişikliği İlişkiler: Aile içinde parayı
yöntemleriyle; para ile konuşmama, finansal konularda
ilgili duygu, düşünce ve işin uzmanına danışmama.
davranışlarınızı keşfedip
değiştirmenin formülü üzerine 3. Finansal Farkındalık
çalışıyorum. İşte ‘Finansal İyilik Duygular: Merak,
Hali’ basamakları. keşfetme arzusu.
Davranışlar: Finansal
1. Finansal Karmaşa gerçeklerini tanımak için
Duygular: Yetersizlik, korku, (harcamalar, bütçe, birikim,
endişe, utanç, çaresizlik. borç, yatırım...) harekete
Davranışlar: Aşırı harcama, geçme. Davranış değiştirmeye
kredi kartı borcunu öteleme. hazır olmak.
Kredili Mevduat Hesabı (KMH) Finansal Durum: Bir finansal
kullanma, borcu borçla plan yapma gereğini anlamak,
kapatma. Ödemelerde geride muhtemel bir finansal acı
kalma, faturalarda sorun sonrası (borç, boşanma, iş kaybı,
yaşama, vergiyi kaçırma. vs) harekete geçme çabası.
Finansal Durum: Finansal Kendi finansal hayatının
hedef, bütçe, birikim, yatırım ve kontrolünü eline almaya
gelecek için bir güvence yok. kararlı olmak.
İlişkiler: Aile içi çatışma, İlişkiler: Çevresindekilerin ‘para
eşler arası tartışma, durumu ile olan ilişkilerini’ görmeye
çocuklardan gizleme, başlamak ve kendinin de
kendinden kaçma. onlarla olan finansal ilişkilerinin
temellerinin farkına varmak.
4. Finansal İstikrar paraya ‘borç’ demez. Çevresiyle İster girişimcilik ister kurumsal
Duygular: Rahatlık, başarı hissi, kişisel, finansal hedeflerini hayat, biz kadınlar olaylara
genellikle iyimser. paylaşır. Parasını da hayatını daha bütünsel ve empati ile
Davranışlar: Güvence, doğru da yönetir. yaklaşıyoruz. Çalışmalar, yönetim
bilgi aramak ve bulmak. kurulunda daha fazla kadın olan
Bu bilgileri değerlendirip 7. Finansal Huzur şirketlerin daha karlı olduğunu
aksiyona geçmek. Duygular: Yeterli finansal gösteriyor. Farklılık inovasyonu
Finansal Durum: Belli bir hedef büyüklüğe ve cömertliğe da tetikliyor. Patronlar bunu
için planlı ve düzenli birikim sahibim. kendine misyon edinmeye
yapmak. Bütçeye uygun, doğru Davranışlar: Hayırseverlik, başladılar. Ancak kadın-erkek
borçlanma, finansal okuryazarlık ihtiyacı olanlarla paylaşma, çalışma oranında hala kotaların
bilgi ve becerisine sahip olma. sadece para değil, ilgi, sevgi, olması bile aslında tuhaf bir
Harcamalarını ve bütçesini zaman verme. durum. Bu anlayışın temelinden
yönetme. Finansal Durum: Para konuları değişmesi, kadınların daha
İlişkiler: Ailede aylık bütçe (kazanmak, bütçe, birikim, nitelikli hale getirilmesi ve iş
yapılır. Eş dost tavsiyesiyle yatırım) hayatının akışında dünyası tarafından yönetimde
yatırım yapmaz. hallolmuş durumda. Artık verme kadın sayısının artırılmasının
zamanı, vakıflara derneklere kendiliğinden benimsenmesi
5. Finansal Güvence çevreye paylaşarak bolluk ve gerekir. Merdiven yukarıdan
Duygular: Güven hissi, bereket içinde olmak. sarkıtılmalı.
kontrol becerisi. İlişkiler: Para ile olan ilişkilerde,
Davranışlar: Gelecek için birikim aslında temelinin para Kadınlar;
planı yapma ve uygulama. olmadığını duygular olduğunu • İsteyin, talep edin.
Hayatın getirdiklerini (olumlu anlamış ve rahat etmiş bir zihin Kaybedecek bir şeyiniz yok.
ve olumsuz) değerlendirip haritası. • Size teklif edileni, kendi
adım atmak. değeriniz ile karıştırmayın.
Finansal Durum: ‘Başımızı Şu soruları cevaplayın: • ‘Hayır’ demeyi bilin. Günde
sokacak bir evimiz olsun’, 'Sağlık, en az bir kez ‘Hayır’ diyerek
eğitim sigortalarımız bulunsun’, 1. Einize geçen parayı doğru irade kasınızı güçlendirin.
'Çocukların eğitimi için birikim şekilde yönetiyor musunuz? • Söz alın. Kadınlar
yapalım’, 'Öngörülmez durumlar 2. Ay sonunu nasıl
toplantılarda erkeklerden
için Acil Durum Fonumuz olsun’ getireceğiniz konusunda
yüzde 75 daha az
gibi konuları halletmiş veya kaygılarınız var mı?
konuşuyor.
hallediyordur. Borç çok azdır 3. Birikim yapma alışkanlığınız
veya yoktur. ne durumda?
• Takdir bekliyorsanız,
İlişkiler: Finansal güvende 4. Kredi kartı ekstreniz gelmeyince içinize
hisseden bir kişi finansal hayatını geldiğinde içinizi endişe kapanmayın.
kontrol ediyordur, çevresiyle kaplıyor mu? Güç verilmez alınır.
olan ilişkileri de daha sağlıklıdır. 5. Para............ Boşluğu nasıl • Öğle yemeklerini
Yere emin adımlarla basar. doldurursunuz? değerlendirin. Kadınlar
birbirlerine başarılarını
6. Finansal Özgürlük 8 Mart Dünya Kadınlar anlatmıyor. Kendini övmek
Duygular: Başarma hissi, 'Sırada Günümüz kutlu olsun! ‘ayıp’ geliyor. Erkekler içinse
ne var?' düşüncesi, kaybetme 8 Mart Dünya Kadınlar bu çok doğal.
korkusu, yeterlilik düşüncesi. Günü’nü sosyal medyada • İçinizdeki bütünsel bakış
Davranışlar: Emeklilik için resimler koymak kadınlara açısını ve empati cevherini
birikim, gönüllülüğe dayalı güller vererek kutlamak yetmez… keşfedin, kullanın.
işlerde çalışma, farklı yerlerde Hakiki aksiyona geçelim.
yaşamak / çalışmak, bol seyahat. Kadının güçlenmesi için herkese
Finansal Durum: Finansal ayrı bir rol düşüyor. Aileler, eşler,
bağımsızlık kazanıldı, kişisel kız babaları, kayınvalideler...
hobilere, merak edilen alanlara Kadınlara destek olun, ona
odaklanma zamanı. cesaret, yol ve güç verin.
İlişkiler: Kendisinden istenen Önünü açın.
HALKBANK KURUMSAL PORTAL YÖNETİM EKİP LİDERİ KADİR UÇAR
VE ARTIWISE KURUCU ORTAĞI VE GENEL MÜDÜRÜ TANEL TEMEL
HALKBANK VE ARTIWISE
FİNANSAL İSTİHBARAT
ANALİZİNDE YAPAY ZEKA
İLE FARK YARATTI
Halkbank Kurumsal
Portal Yönetim
Ekip Lideri
Kadir Uçar
G ittikçe daha fazla önem
kazanan bir alanda
hizmet veriyorsunuz.
irketiniz ile bizi yakınlaştırabilir
misiniz? Ürün ve çözümleriniz,
sınıflayıp, aksiyon alabilecekleri
içgörülere döndürmekteyiz.
Çözümümüzle kurumlara %70
oranında operasyonel verimlilik
sağlıyoruz. İkinci ürünümüz olan
ve Yapay zeka
Çalışanın Sesi ile, kurumlarla
ve doğal dil i leme
hedef kitleniz, ekibiniz ve cironuz
konusunda neler söylemek çalışanları arasında bağlılığı
firması Artiwise ın istersiniz? arttırmayı hedefliyoruz. Bu ürünle
Kurucu rtağı ve kurumların periyodik olarak
Genel Müdürü Artiwise yapay zekayı ve doğal uyguladığı çalıan bağlılığı
Tanel Temel ile dil işlemeyi odağına almış ve bu anketlerinde verilen açık uçlu
Finansal İstihbarat alanda Türkiye’nin en hızlı cevapları, yapay zeka ve doğal dil
Analizi süreçlerini ve büyüyen teknoloji firmasıdır. işleme özellikleri desteği
Artiwise Yapay Zeka Teknolojik yetkinliklerimiz bize sayesinde, analiz ederek, kök
Kullanım Alanlarını şu anda pazarda karşılık bulmuş sebepleri bulabiliyor, çalışan
değerlendirmek üzere 4 tane ürün geliştirmemize gözünde memnuniyetsizlik
yardımcı oldu. İlk ürünümüz yaratan noktaları tek seferde
bir araya geldik.
özellikle sizin de belirttiğiniz gösterebiliyor, memnuniyet
gibi son zamanlarda çok fazla duyulan tarafları ise gün ışığına
öne çıkan ve kurumlarda çıkarabiliyoruz.
müşteri deneyimini arttırmaya
yönelik olarak geliştirdiğimiz Bir diğer ürünümüz Finansal
Müşterinin Sesi ürünü. Bu ürünle İstihbarat Analizi ile de özellikle
kurumların müşterilerinden bankaların karar verme
yazılı veya sesli olarak tüm süreçlerinde çok etkili rol
kaynaklardan aldıkları geri oynuyoruz. Bildiğiniz gibi
bildirimleri yapay zeka ile bankaların çok fazla sayıda
2021 yılında öncelikli
hedefimiz yine mevcut
müşterilerimize verdiğimiz
iyi hizmet kalitesini
sürdürerek, ürünümüzü
daha da geliştirmek ve
yeni müşterileri aramıza
katmak olacak. Bunun için
yeni Ar-Ge yatırımlarımızı
devreye alıyoruz.
kurumsal müşterisi teknolojilere ve uzman oluşturduk ve sosyal
bulunmakta ve bu mühendis kadrosuna uyum sorumluluk çalışması
müşterilerine ilişkin çıkan sağlandığını görmek ve olarak platforma ücretsiz
haberleri, bildirimleri manuel teknik mülakatlar en önemli erişim sağladık.
olarak takip etmeleri ciddi süreçlerimizden birini
bir operasyonel yük oluşturuyor. Bu sayede Artiwise 2021 yılının ilk
getirmekte ve hatta birçok ürünümüzü ve çözümlerimizi yarısında müşteri deneyimi
önemli detayı kaçırmalarına rakip ürünlerden daha konusunda çok daha iddialı
yol açmakta. Artiwise olarak başarılı bir konumda tutmayı bir arayüz seti ile
biz bu noktada devreye başarabiliyoruz. müşterilerinin karşısına
girip, banka müşterileri ile çıkacak. Bu yönde
ilgili çıkan tüm haberleri Artiwise’ın ürünlerinden elde yaptığımız çalışmalarda
yapay zeka ve büyük veri ettiği lisans geliri 2020 modern kullanıcı deneyimi
işleme teknolojisi ile olumlu/ yılında bir önceki yıla göre trendlerini hakim kıldığımız
olumsuz – ilgili/ilgisiz vb. %103 oranında arttı. Artiwise ürünümüz ile çok daha
olarak filtreleyip iş ürünleşmeye önem veren açıklayıcı bir yolculuğa
birimlerinin binlerce kurumu bir firma olarak ürün çıkarmayı planlıyoruz
dakikalar içerisinde takip yaygınlaştırmamız ve müşterilerimizi. Pandemi
ederek kolayca aksiyon AR&GE faaliyetlerimiz bu yıl sürecinde ekibimiz
alabilecekleri bir hale da aynı hızla devam edecek. gerçekten büyük bir emek
getiriyoruz. Son ürünümüz ve enerji ile bu dönüşüm
olan Pazar Analizi ile, Pandeminin gölgesinde için yol kat etti. Umuyoruz
özellikle perakende 2020 yılı sizin için nasıl ki müşterilierimizde de
sektöründe hizmet veren geçti? Hangi sektörlerin ilgisi bu dönüşümün yarattığı
kurumların pazardaki daha fazla oldu İhtiyaç heyecanı ve memnuniyeti
özellikle e-ticaret alanındaki duymasına rağmen hangi deneyimleyerek bitireceğiz
ürünlerine ait trendleri sektörler daha ilgisiz kaldı 2021 yılını.
keşfetmelerini, rekabeti Ekiplerinizi nasıl yönettiniz
anlamalarına ve büyüme angi çözümlerini öne çıktı Biliyorsunuz pandemi ile
alanlarına odaklanmalarına naliz ettiğiniz verinin birlikte ekonomik anlamda
yardımcı oluyoruz. büyüklüğünde nasıl bir birçok sektör de zor
değişim yaşandı durumda kaldı. Artiwise
Ekibimize gelirsek, şu anda olarak bu dönemde bizler
25 kişilik bir ekibiz ve her Pandemi sürecini tehdit öncelikle mevcut
geçen gün ekip sayımızın değil fırsat olarak gördük. müşterilerimizi koruyarak,
büyümemize paralel olarak 2020 yılında firmalar dijital dengeli bir büyüme
arttığını söyleyebiliriz. dönüşüm süreçlerini stratejisi izledik. Mevcut
Türkiye’nin en güçlü hızlandırdılar. Dijital müşterilerimizle sık sık
mühendis kadrolarından bir dönüşümde 5 yılda bir araya gelerek
tanesine sahibiz. Özellikle alacakları yolu 1 yılda değerlendirmelerde
doğal dil işleme ve yapay alan firmalar oldu. Bu öne bulunduk. Gerekli iyileştirme
zeka gibi çok teknolojik bir çıkan fırsatlardan biri oldu. ve geliştirmeleri yapmaya
alanda ürün geliştirdiğimiz Artiwise olarak Pandeminin devam ettik. Bu sayede de
için bu alanda en iyi ilk zamanlarında Dünya yine bir önceki yıla kıyasla
mühendisleri kadromuza Sağlık Örgütü ve John büyümemizi sürdürdük.
katmaktayız. Türkiye’nin ve Hopkins servislerine entegre Özellikle müşteri deneyimi
Dünya’nın önde gelen olarak Covid ile ilgili öne özelinde geliştirdiğimiz
üniversitelerinden oluşan çıkan haberlerini, tüm ülkerin Müşterinin Sesi ürünü ile
uzman kadromuzu işe giriş vaka, vefat sayıları ve yapay Finansal İstihbarat Analizi
süreçlerimizde özenle zeka önerilerini sunan tarafında büyümemiz
belirliyoruz. Ekibe yeni https://covid.artiwise.com devam etti.
katılacak mühendisin bu yeni platformunu 15 günde
Pandeminin başlangıcıyla Artiwise Analytics yapay Bankalar ve finans kuruluşları
birlikte tüm ekiplerimizle zeka destekli bir veri analitiği için platformumuz çok önemli
birlikte uzaktan çalışma platformu. Birçok kanaldan bir yer tutuyor. Artiwise Analyt-
sistemine geçtik. Süreci kurumların yapısal olmayan ics yurt içi ve yurt dışında
yakından takip ettiğimiz verilerini alıp, anlamlı binlerce haber sitesini, web
için tüm hazırlıklarımızı bu ve stratejik kararlar sitesini,
sürece göre daha önceden verebilecekleri bir hale forumları, blogları ve birçok
düzenlemiştik. Bu sayede bu dönüştürüp kurumlara dijital kanaldan milyonlarca
geçişi rahat bir şekilde sunuyoruz. Platformumuz veriyi tarama gücüne sahip.
yönetebildik. Düzenli kurumların müşteri Bankalar kendi müşterileri
toplantılarımızı aksatmadan deneyimini, müşteri ile ilgili önemli bir haber
online ortamda devam bağlılığını ve verimliği olduğunda, bu haberi
ettirdik. Verimlilik anlamında arttırırken, müşteri kaybı ve bilmek istiyorlar. Manuel opera-
herhangi bir olumsuzluğa yol müşteri şikayetlerinin önüne syonla bu takibi
açmadan bu süreci devam geçmesini sağlamaktadır. yapabilmeleri yüzlerce, binlerce
ettirebildik. Herkes çok saat almakta. Bunu yapsalar bile
özverili bir şekilde Entegrasyon günümüzde bu kadar çok kaynağı taraya-
çalışmalarına devam etti. verimli yapılabilen ve mayacakları için mutlaka
çözülmüş bir problemdir. gözden kaçırdıkları, atladıkları
Bankaların da yoğun kullandığı Artiwise iş birimlerine ve önemli noktalar olabiliyor. Bizim
yapay zeka ve doğal işleme teknik birimlere yük platformumuz bu milyonlarca
platformu Artiwise Analytics’i getirmeyecek şekilde bulut veriden
sizden dinleyebilir miyiz? veri sistemi ile bankacılık otomatik olarak yaklaşık %85
Artiwise Analytics Finanasal sistemini hızlı bir şekilde oranındaki veriyi yapay zeka
İstihbarat nalizi ve Müşterinin entegre edebilmektedir. sayesinde eliyor. Kalan veriyi de,
Sesi nalizlerinde nasıl Artiwise entegrasyon bankalar için önemli-önemsiz,
çalışıyor, entegrasyon süreçlerinde bulut veri ilgili-ilgisiz olarak sınıflandırıyor.
süreçleri nasıl ilerliyor kullanımı ile iç süreçlerde Benzerlik algoritmamız
irketler için nasıl bir fark BDDK ve KVKK süreçlerine sayesinde, benzer haberler
yaratıyorsunuz uyum sağlayarak güvenli bir gruplanıyor ve ana haberin
entegrasyon süreci altında tutuluyor. Çok önemli bir
oluşturmaktadır. haber olduğunda da, tüm banka
şubelerine ve ilgili iş ekiplerine
tüm kanallardan otomatik
olarak alarm veriyor. Bankalara
kazandırdığımız bu yüzlerce
saat ve yüksek doğruluk
oranındaki bu uyarı
sistemlerimiz bankalar i
çin çok değerli.
Mekan ve konum bağımsız olarak online ortamda gerçekleşen sanal etkinlikler (Virtual Event)
milyonları aynı konu ekseninde buluşturuyor. Geçtiğimiz yıl başlayan bu akım,
2021 yılında da etkisini katlayarak sürdürüyor.
Sınırları ortadan kaldıran, sizin için bir araya getirdiğimiz bu 9 online etkinliğe ajandanızda yer açın.
03
FINTECH UNCTION
3 Mart’ta gerçekleşecek “FinTech Junction”
bankalardan finans kurumlarına, fintech’lerden
girişimci ve yatırımcılara yönelik bir etkinlik. En
yenilikçi fintech çözümlerinin sunulacağı FinTech
MART
Junction’da İsrail’in teknoloji ve iş dünyasının önde
gelen isimleri de yer alacak.
https://www.fintechjunction.com/
25
PARIS FINTECH FORUM
25 Mart - 2 Aralık tarihleri arasına yayılan bir dizi
oturum üzerinden gerçekleşecek olan etkinlik serisi,
video podcast, podcast, özel içerikler, tartışma
grupları ve yan etkinlikler üzerinden tasarlanmış.
Aşamalı olarak çevrimiçi hale getirilecek etkinliğin
MART
ana başlıkları ise açık bankacılık, finansın geleceği,
ödemeler, dijital varlıklar ve global endeks.
https://www.parisfintechforum.com/
23
CANADIAN FINTECH SUMMIT
23-25 Mart tarihleri arasında gerçekleşecek olan
“Canadian FinTech Summit” içerisinden geçtiğimiz
benzersiz zamanların hem fintech ekosistemine
hem de tüketici ve iş yapma biçimlerine etkisini
masaya yatırıyor. Yatırımcılarla birebir görüşme
MART
imkanı sunulan Kanada merkezli bu etkinlik
ajandanızda bulunsun.
https://fintechsummit.ca/
25
FINTECH ORLD FORUM
25-26 Mart tarihleri arasında gerçekleşecek olan
“Fintech World Forum 2021” Revolut, IBM, Tandem,
Allicia Bank, Avrupa Birliği Komisyonu, Railsbank ve
Huawei’nin katılımıyla gerçekleşecek. İngiltere
merkezli etkinliğin konu başlıkları mobil bankacılık,
MART
açık bankacılık fırsatları ve finansal servisler
üzerinde birleşmiş.
https://fintechconferences.com/
MAYIS https://informaconnect.com/finovatespring/
24
CONSENSUS
24 - 27 Mayıs tarihleri arasında gerçekleşecek olan
“Consensus 2021” kripto para ve birimleri blockchain
teknolojisinin evrimi ve yarattığı iş alanlarına odaklı
bir etkinlik. CoinDesk’in organizasyonu olan etkinlik,
alanında uzman isimlerin konuşmalarının yanında;
eğitim panelleri, atölyeler ve grup sohbetleri şeklinde
HA İRAN https://informaconnect.com/finovateasia/
22
FINTECH SOUTH
22-24 Haziran tarihleri arasında gerçekleşecek
olan “FinTech South” 170’in üzerinde Fintech’e
ev sahipliği yapan, Atlanta merkezli bir etkinlik.
Ödemeler sektörününün yeni normalleri,
regülasyonlar, açık bankacılık, perakende ve
kripto para dünyasının geleceğinin de ele alınacağı
HA İRAN
etkinliğe sanal deneyim alanları da yerleştirilmiş.
https://www.fintechsouth.com/
02
HONG KONG FINTECH EEK
2 - 6 Kasım tarihleri arasında gerçekleşecek olan
“Hong Kong FinTech Week”Asya kıtasının ve
dünyanın önde gelen dijital bankaların kurucularını
ve üst düzey yöneticilerini bir araya getiriyor.
Ekonomi ve sektör profesyonelleri ile bire bir
KASIM
görüntülü toplantı yapma imkanı sunan etkinlikte
atölyeler ve girişim sunumları da yer alacak.
https://www.fintechweek.hk/
“Sanal etkinlikler
bana yetmez”
diyorsanız
2021 yılında fiziksel olarak gerçekleşecek
fintech etkinliklerini de ajandanıza alabilirsiniz.
04
19 - 23 Nisan 2021 Inno ate Finance Glo al Summit Londra
09 FINNOSUMMIT
21 - 23 Eylül 2021 Mexico City
E
ğer Fintechler kullanıcıyı gibi) bir finansal servisin
merkeze alarak tasarlanıyor, sistemi internet üzerindeki bir
teknoloji sayesinde işleri kanalı (web ya da mobil
ve deneyimi kolaylaştırıyor, uygulama) aracılığıyla,
öte yandan da operasyonel kimseyle konuşmadan, fiziksel
verimliliği hedefliyorsa, biz bir kanala uğrayıp evrak teslim
kullanıcılar Fintechler’e ait dijital etmeden ya da ıslak imzadan
kanallar üzerinden neden halen tamamlamayı hayal ederken,
self-service deneyim almakta yolun ortasında ya da
bu kadar zorlanıyoruz? Neden sonunda başarısız olup,
çağrı merkezlerinin bekleme işlemi tamamlayamamış ve
süreleri azalmıyor? Neden çıldırmıştınız? Benim anılarım
chatbotlar’la cebelleşiyoruz? taze. Daha geçen hafta benzer
Neden halen insan operatörlerle bir senaryodan ötürü delirip
sesli ya da fiziksel iletişime 1 saatimi önce yardım belgeleri
geçmeden işlemlerimizi karıştırarak, sonra Twitter’da,
tamamlayamıyoruz? Özetle, en sonunda da arkadaşlarımdan
toplam işlemler içerisindeki destek ararken harcadım.
(self-service task completion) Self-service ile, diğer bir
kullanıcının işini kendi görme deyişle kendi başıma işi
oranı Fintechler için neden çözemedim. En değerli
halen en önemli başarı kriteri varlığımı, zamanımı, boşa
olamıyor? harcarken mevzu bahis dijital
servisten ölesiye soğudum.
Gelin birlikte hatırlayalım: En İşte bu durum başlığın gerçek
son ne zaman, (banka ya da bir hayata yansıması:
diğer finansal teknoloji çözümü Fintechler’in, kullanıcının kendi
başına bir hizmeti tercihindeki karar mekanizmasının o servis dijital olarak kodlanabilir.
tamamlamasına bir türlü %20’nin çok az üstünde önem Regülasyon engel teşkil
veremediği önemden kaynaklı taşıdığı görülmüştü. Finansal etmiyorsa da bir dijital kanal
savaş. Anlamsız bir savaş… servisler teknolojinin (web sitesi, mobil uygulama
nimetlerini müşterilerine ya da ATM) üzerinden servis
Bilinçli olarak en çirkinini örnek ulaştıramadığı dönemlerde verebilir.
olarak kullandığım bu hata fiziksel temas, insani etkileşim
mesajlarından tam da önemliydi. Bunu tartışmanın Aramızda, “Peki, tamam
kurtulduk diye düşünmemiz bir anlamı yok. Ancak o Yakup. Çılgınlar gibi kutu
gereken dönemlere zamanlar, bankaya gidebilmek çizelim, sonra da onları oklarla
ulaştığımızı düşünürken, için zaman da vardı. Trafik birbirlerine bağlayalım. O
üstüne üstlük daha önceki bu kadar yoğun değildi. zaman bizim servisler de
yıllarda regülasyonların imkan Bankadaki sıralar da insanlar self-service olacaklar mı?”
vermediği tüm işlemler birer maske-mesafe-temizlik diye düşünenler varsa ilk adımı
birer e-imza ile dijital kanallar kavgasına girişmiyordu. doğru attığımızı ancak yolun
üzerinden tamamlanabilir hale Sabırlı insanlardık o zamanlar… henüz başında olduğumuzu
gelmişken, gün geçmiyor ki söyleyebilirim. Bir servisi
“Aboneliğinizi internetteki Kullanıcı deneyimine önem modellemek ile onu kendi
ilgili kanal üzerinden veren her Fintech, yürüttüğü başına kullanılabilir yapamayız.
sonlandırabilirsiniz.” gazıyla kullanıcı deneyimi araştırmalarında Bunu yıllarca para gönderme
çıktığımız dijital yolculuklar Fintech servislerin müşterilerinin adımında “Havale ve EFT”
hüsranla sonuçlanmasın. Sanki servis sağlayıcılarda güveni, yazdıktan sonra yürüttükleri
görünmez bir güç “Yok artık, kolay keşfedilebilir ve kullanıcı deneyimi
her şeyi de kendi başlarına kullanılabilir servis mimarileri araştırmalarındaki bulgulara
tamamlayabileceklerini mi aradığını, servisi kullandıkça saygı göstererek nihayet
sanıyorlardı! Elbette biz bir servisin onu “anlayabilmesini” “Para Gönder” olarak
noktada devreye girecek ve gerçekten kendisine özel bir güncelleyen meslektaşlarınıza
ve friksiyonu hücrelerinin deneyim sunmasını beklediğini sorabilirsiniz.
en ücra köşelerine kadar görebiliyor. Gördüklerini
enjekte ettirecek ve o işlemi kantitatif değerlerle Self-service, doğru şekilde
tamamlattırmayacağız. Elbet destekleyebiliyor. Gelişmiş modellenen bir servis mimarisi
her canlı bir gün bizimle bizzat pazarlardaki rakiplerinin ister. Mimariniz onu kullanacak
tanışacak.” diyor ve demekten başarılı olanları arasında bir kullanıcıyla, onun görüşleri de
bıkmıyor. patern kurmak istediğinde, dikkate alınarak, birlikte
“pürüzsüz bir omni-channel geliştirilir. Böylesine kullanıcı
Oysa ki dünyanın farklı bir kullanıcı deneyiminin” ortak odaklı bir deneyim size para
köşesinde, PWC tarafından paydayı oluşturduğunu fark kazandırır. Çünkü servisin
yürütülen 2018 Dijital Bankacılık ediyor. Tüm bunlara rağmen uygulaması anında daha az
Müşteri Anketi’nde, araştırmaya self-service bir müşteri kaynak harcarsınız. Yetmez,
katılan banka müşterilerinin deneyimi için gerekli yatırımı mutlu müşteriler kazanırsınız
%60’nın erişilebilir uzaklıktaki yapmaktan imtina ediyor. Peki ki gün bize göstermiştir ki
bir banka şubesinin varlığının ama neden? İnsanların yerini mutlu bir müşteri çoğu zaman
banka tercihlerinde önemli bir yazılımların almasına hazır kısa vadede kazanılan paradan
yer tuttuğunu, %25’i ise eğer olmadığımızdan mı, tembel çok daha değerlidir.
ki erişilebilir bir uzaklıkta olduğumuzdan mı,
bankanın şubesi yoksa o regülasyonlardan mı, Deneyin.
bankada hesap açmadığını karar vericiler böyle bir Bana hak vereceksiniz.
belirtmişti. 2019 yılında tekrarı yatırımın çok pahalı olduğunu
gerçekleştirilen araştırmada, düşündüklerinden mi? https://www.pwc.com/us/en/
jenerasyonlara göre Cevap, hiçbiri. industries/financial-services/
segmentlenmiş gruplar Finansal teknolojiye konu olan library/digital-banking-
içerisindeki Z jenerasyonu servis, eğer ki operatörünün consumer-survey.html
için erişilebilir mesafedeki kimliğinden bağımsız olarak
banka şubesinin varlığı, banka bir iş süreç modeline sahipse,
&KNGM6CđJCPNë-GUMKPVCđ KURUMSALLARIN GÖZÜ
FINTECH’LERDE
TÜRKİYE FİNANS PROJE YÖNETİCİSİ VE ÇEVİK KOÇ
P
andeminin getirdiği standardını (HBCI/FinTS) diğer
mücadele ile beraber ülkeler de örnek alsa sektörün
Fintech’ler 2020’nin ilerlemesi tüm ülkelerde
yükselen değeri oldu. Bu hızlanacak. Göstergeler gelecek
sektör “toparlanmaya” değil, 10 milyar Euro ve hatta 50 milyar
“büyümeye” odaklandı. Euro startup’ın Avrupa
Fintech’ler artık bağımsız Fintech’lerinden çıkabileceğini
hareket etmek yerine Kurumsal gösteriyor. Finch Capital
firmalar ve regülatörler ile iş kurucularından Radboud Vlaar’a
birliği içinde hareket ediyor. göre bugüne kadar endüstriye
Bütünsel müşteri deneyimi için 150 milyar Euro çapında iş, ürün
API’ler ve AI kuşkusuz önemli ve değer katan Fintech'lerin bir
araçlar olacak. sonraki dalgası önceki gibi etkili
olmasa da finansal endüstrinin
Avrupa Fintech Sektörü’nde verimsizliği nedeniyle değerine
Başı Çekmeye Başladı bir başka 150 milyar Euro daha
Avrupa Fintech exit’leri 2013’den katabilir.
beri 83 milyar Euro üretmişti.
Pandemide 48 milyar Euro’luk Kurumsal’ların Oyundan
yatırım alarak ve tüm Avrupa Geri Kalmaya Niyeti Yok
startup’ları arasından tüm Bu sırada kurumsal firmalar
yatırımların %20’sine sahip olarak da olan biteni endişe ve fırsat
sektörün değerini ortaya gelgit’inde takip ediyor. Çoğalan
çıkardılar. Tüm Fintech’lerin teknoloji seçenekleri, olgunlaşmış
arasında İngiltere Fintech’leri de Fintech’lerin rekabeti kızdırması
başı çekiyor. Kuşkusuz bunda kurumsallara bu alana
İngiltere Hükümeti’nin 2015’de eğilmekten başka seçenek
Fintech ve dijital para sektöründe bırakmıyor. Doğru stratejiyle
Londra’yı lider yapmak için piyasadaki trendi yakalamak artık
Budget’da açıkladığı stratejinin bir gereklilik. Ancak statükoya
de büyük rolü var. Sadece sarılıp mevcut problemlerden
İngiltere değil, tüm hükümetler kafamızı kaldıramazsak bu işin
bu firmaların önündeki regülatif olması zor.
bariyerleri kaldırmak için destek
olma pozisyonunda bulunuyor. Net örgütsel hedeflere uyan
Almanya’da yıllardır bankaların Fintech stratejisi ile mevcut
kullandığı açık kaynak iletişim varlıkları dikkate alarak
dönüşümü yönetip, boşluklara en önemlisi de sadece
adreslemek gerekiyor ancak kurumsal bankalarda olduğu
bu stratejinin aslında bir nihai düşünülen müşteri “güven”leri.
noktası bulunmuyor. Strateji Mevcut durumu Gelişmeleri
piyasa şartlarına göre sürekli fark et takip et Fintech’ler ve Techfin’ler daha
yenilenmeli. Bu nedenle fazla müşteriyi dijital tekliflere
sektörde net bir galip alıştırırken bir yandan da
bulunmuyor. müşteriler bankaların
kısıtlayıcı mirasından bunalıp
KPMG Singapore Fintech
Devamlı daha çok dijitale kayacaklar.
lideri Tek Yew Chia öngörün olsun Şimdiden Fintech ve
“Şirketler maksimum Techfin’ler bankacılık değer
kazanabilmek için zincirinden önemli pay
Fintech inovasyonuna almışken kurumsallar aksiyon
ana aktiviteleri gibi almadığında elektrik, su
bakmalı.” diyor. yönetim, gözlem, ölçüm gibi bir servis olmaktan öteye
ve raporlama açısından gidemeyecek.
Doğru Fintech stratejisi için unutulmaması gereken bir başka
kurumsalların alması gereken konu. Bu takım Üst seviye Kurumsallar bir yandan
2 kritik aksiyon var: yönetim tarafından seçilmeli ve Fintech’leri izlerken bir yandan
takip edilmeli. da TechFin’leri yakından takip
• Mevcut durumun etmesi bu piyasa şartlarında
farkında olunması Kurumsallar da Fintech’ler de kaçınılmaz duruyor. Müşteri
• Gelişmelerin takip şüphesiz birbiri için vazgeçilmez beklentilerini karşılayabilen,
edilerek devamlı bir iki organizasyon. Fintech’lerin ürünleri bireyselleştiren,
öngörü içerisinde inovatif fikirleri ve çevik teknoloji ileri analitik kullanan ve
kalınması geliştirme ortamları ile teknolojiye aşırı hakim
kurumsalların mevcut müşteri müşterilerin günlük
Fintech stratejisinde dikkat portföyü, regülatörler ve Merkez hayatlarını ve finanslarını
edilmesi gereken bir konu da Bankaları ile yakın ilişkileri, uzun daha kolay yönetebilmesini
bir yandan operasyonu sürekli süreli siber güvenlik ve müşteri sağlayacak olan firmalar
iyileştirirken, bir yandan da ilişkileri deneyimi iki kurumu da geleceğin kazananları olacak.
eskiyi yıkıp yeniyi inşa edecek kendi alanında güçlü kılıyor.
dönüşümsel aksiyonlar almak. Kaynaklar:
Tabi her Fintech fırsatı aynı Finansal işlemler piyasasında The State of European Fintech
bir başka oyuncu da: Teknoloji 2019:
zamanda ele alınamaz.
Finansçıları a look at Europe's most vibrant
Aktivitelere ve yatırımlara en investment sector | EU-Startups
çok uyanlar ele alınmalı. Bu (eu-startups.com)
nedenle önceliklendirme de Jack Ma: “Geleceğin Barclaycorporate Alive to Opportu-
bu noktada vazgeçilmez. Finansal Endüstrisi’nde nity Report 2020
Önceliklendirme; en kolay 2 fırsat bulunuyor. Biri KPMG Forging the Global Fintech
online bankacılık; bu tüm Future Report
yürütülebilecek ve etkili
finansal kuruluşların dijitale *HBCI: Home Banking Computer
fırsatları bulmak ve Interface (Ev Bankacılığı Bilgisayar
organizasyonu sürekli dönmesi, ikincisi internet Arayüzü)
devam eden inovasyona finansı; işte bu dışarıdakiler *FinTS: Financial Transaction
yönlendirecek yapıyı bulmak tarafından önderlik Services (Finansal İşlemler
ve odaklanmak için önemli. ediliyor.” diyor. Servisleri)
*Budget: İngiltere Hükümeti Bütçe
TechFin’lerin avantajları djital Raporu
Tüm bunları bu konuya
odaklanmış takımların konusundaki yetenekleri, geniş
yapması rekabette öne müşteri portföyleri, müşteri
taşıyacak. Şu anki teknoloji deneyimini iyileştirecek
gelişim hızını düşünürsek çeviklikleri, finans sektörüne
Fintech takımlarının doğru geçiş sürecinde sahip oldukları
kaynaklardan oluşması gereğinden fazla özgürlükleri ve
ininal PAZARLAMA GENEL MÜDÜR YARDIMCISI GÜLBEN YAĞCI
Bu yıl mobil
uygulamamızı baştan
aşağıya yeniliyoruz.
Çağrı merkezi
yönetiminde sorun
çözme süremizi çok
kısa sürelere indirdik.
Şikayetvar.com’daki
müşteri deneyim
endeksini bizim için
önemli bir veri olarak
takip ediyoruz ve sürekli
geliştiriyoruz. Bu konuda Kadınların iş hayatında güçlenmesi için kritik noktanın fırsat eşitliğini
kendi alanımızda en hızlı sağlayarak adil bir çalışma ortamı oluşturmak olduğuna inanıyorum.
dönüş yapan üçüncü Fırsat eşitliği, kurum kültürünün bir parçası haline getirildiğinde kadınların
iş hayatında daha fazla yer alması ve yükselmesini engelleyen faktörler
şirketiz ve bu alana ortadan kalkmış oluyor.
yatırım yapmaya devam yaşayabilir. Kullanıcı kritik noktanın fırsat
edeceğiz. 2021 bizim için ihtiyaçlarına en hızlı ve eşitliğini sağlayarak adil bir
büyüme ve dönüşüm yılı pozitif şekilde cevap veren çalışma ortamı oluşturmak
olacak. şirketler kendilerini ileriye olduğuna inanıyorum.
taşıyacak. Fırsat eşitliği, kurum
Pandemi sürecinde tüketici kültürünün bir parçası
alışkanlıklarında ne ininal’ın kadın çalışan ve haline getirildiğinde
gibi değişimler oldu yönetici sayıları hakkında kadınların iş hayatında
Bu değişimler sizin bilgi verebilir misiniz daha fazla yer alması ve
sektörünüze nasıl yansıdı yükselmesini engelleyen
Ürün ve yazılım faktörler ortadan kalkmış
Pandemi ile başlayan yeni geliştirmeden operasyona, oluyor.
dönem alışkanlıklarımızda pazarlamadan iş geliştirme
ve dünyaya bakış ve finansa kadar, ininal ile Kariyeriniz boyunca kadın
açılarımızda önemli ilgili tüm operasyonlar olmaktan kaynaklı bir sorun
değişikliklere neden oldu. 48 kişilik bir ekip tarafından yaşadınız mı Geri planda
Hepimiz bütün işlemlerimizi yürütülüyor. Bu ekibin bırakıldığınız oldu mu İş
güvenli alanlar olan içinde 20 kadın çalışanımız hayatında “genel olarak”
evlerimizden yapmaya çok bulunuyor. kadınların karşılaştığı zorluk
alıştık. Mobil uygulamalar veya engeller konusundaki
hayatımızda eskiden Sektörde daha fazla kadının izlenimlerinizi öğrenebilir
olduğundan daha fazla yer yer alması için nelere ihtiyaç miyiz
kaplamaya başladı ve bu var asıl bir yol izlenmeli
böyle devam edecek. Hangi Şu ana kadar çalıştığım
sektör olursa olsun Toplumsal cinsiyet kalıpları şirketler kadın-erkek fark
kullanıcısına en pürüzsüz çok küçük yaşlardan etmeksizin, fikirleri ve
deneyimi sunan markalar itibaren öğrenilerek, aile yeteneği ön plana koyan
öne çıkacak. Kullanıcıların yaşantısına, okul dönemine yapılardı. Bununla birlikte,
ihtiyaçları ürün ve hizmet ve nihai olarak iş hayatına motivasyonunuzu korumak
tasarımında hiç bu kadar nüfuz ediyor. Oysa iş için özel hayat-iş dengesini
etkili olmamıştı. Kullanıcılar hayatında asıl önemli olanın kurmanın en kritik
kurumları inovasyona iter bireylerin şirkete kattıkları konulardan biri olduğunu
hale geldi. İnovasyonun somut ya da somut düşünüyorum. Hep çok
tanımı da değişti. Artık olmayan değerler olduğunu yoğun bir iş hayatım oldu
inovasyonu, teknolojiyi söyleyebiliriz. Çalışanlar eşit ve sosyal hayatımdan
kullanıcıların ihtiyaçlarını en fırsatlara sahip olduklarını feragat etmem gerekti.
iyi deneyimle karşılayacak bilirse hem kurum Bu çok uzun süre devam
şekilde kullanmak olarak aidiyetleri güçlenir hem de edince kendinizden çok
tanımlayabiliriz. Kullanıcı önlerinde bir önyargı duvarı fazla ödün verdiğinizi
istekleri çok hızlı bir şekilde olmadığını bildiklerinden hissedip demotive
değişmeye başladı. Yeni yaptıkları işe katma değer olabiliyorsunuz. Ne yazık ki
dönemde şirketler kullanıcı sağlamak için ellerinden başarıyla motive olanlar için
isteklerini belirleme ve gelenin daha fazlasını da kadın erkek fark etmez, iş
hızlı şekilde cevap verme yaparlar. Kadınların iş hayatında verdikçe daha
noktasında sıkıntılar hayatında güçlenmesi için fazlasının talep edildiği bir
sistem var. Böyle olunca da pozitif iletişim kritik önem pazarlamanın yeni tanımı.
iş-özel hayat dengesini taşıyor. Ekibiyle ve diğer Pazarlama her ne kadar
korumak zorlaşıyor. Bu çalışma arkadaşlarıyla açık, sosyal bir alan olsa da
dengeyi koruyabildiğiniz net ve güçlü bir iletişim rakamlara dayalı ve rakam
ölçüde hem iş motivasyonu kurmayı başaran çalışan iyi üreten bir alan da olmak
daha yüksek hem de daha bir yönetici olacağının da durumunda. Bu şekilde yönetil-
mutlu bir birey oluyorsunuz. sinyalini verir. Pozitif iletişim diğinde de şirketlerin
yeteneklerine sahip bir kalbinde konumlanan bir
Finansal teknolojiler çalışan sadece kendi işini bölüm.
alanında kariyer yapmayı yapmaz, ekip arkadaşlarının
düşünen kadınlara neler da motivasyonuna katkı Kariyerim boyunca beni en
önerirsiniz sağlar. Yoğun geçen fazla motive eden şey,
çalışma temposunda çalıştığım şirketlerle birlikte
Fintek’lerin işleyişinin veya bir kriz anında pozitif büyümek oldu. Hem beni
temelinde yenilikçi fikirleri tutumunu koruyabilen geliştiren, hem de benim
hızla uygulanabilir bir kişiler yöneticilik konusunda büyümesine katkı
stratejiye dönüştürmek daha başarılı olacaktır. sağladığım şirketlerde
yatıyor. Bu doğrultuda ve rollerde çalıştım.
çalışanların da değişikliklere 2021 yılı kişisel ajandanızda Bir yandan kullanıcıları
çabuk adapte olabilen, hızlı neler var zun dönem dinlemek, onların
ve doğru kararlar alabilen hedefleriniz konusunda neler motivasyon noktalarını
kişiler olması gerekiyor. söylemek istersiniz anlamak, onların kullanmak
Kadınların bu konuda çok isteyeceği deneyimler
başarılı olacağına inanıyo- Öncelikli hedefim ininal’ın tasarlamak, dinlemek
rum. O nedenle kadınların büyüme hedeflerine ve isteyecekleri şeyler
toplumun bizlere kodladığı dönüşümüne katkı söylemek, bir yandan
cinsiyet bariyerlerini kırarak sağlayacak stratejiler bunu veriye dayalı bir
sahip oldukları yeteneklerini geliştirerek bu doğrultuda şekilde ve sonuçlarını
özgür bırakmaları gerekiyor. çalışmalara imza atmak. ölçümleyerek yapmak,
Ardından yapılması Pazarlama sadece finans efor koyduğum işlerin
gerekenlerse sadece kadın sektöründe değil, tüm rakam üretmesi ve şirketin
değil, erkek adaylar için sektörlerde büyük bir büyümesine katkı sağlamak
de geçerli. Kendini sürekli değişim geçirdi. Veriye beni müthiş tatmin ediyor.
geliştirmek ve gerçekçi dayalı pazarlama artık
hedefler koyabilmek
önemli. İyi bir yönetici adayı
öncelikle zamanı doğru
yönetmeyi öğrenmelidir.
Görev tanımlarının
ötesinde kuruma nasıl
katkı sağlayacağını
düşünen bir çalışan kariyer
basamaklarında çok daha
hızlı ilerleyecektir. Aslında
hepsinin temelinde olan
FİNTEKLERDE
BLOKZİNCİRİ
KRİPTO PARA YATIRIMCISI VE DANIŞMANI
DEVRİMİ
Onur Gözüpek
S
atoshi Nakamoto bugün fintek şirketlerinin,
tarafından bir teknolojiyi finansal
makale ile sunulan dünyayı geliştirmek için
Bitcoin: Eşler Arası kullanmalarına benzer
Elektronik Nakit Sistemi, şekilde, Satoshi Nakamoto
blokzinciri üzerine kurulu blokzinciri teknolojisini
bir elektronik ödeme kullanarak yeni bir
yöntemi olarak tanıtılmıştı. ekonomi düzeni hayal
Bu ödeme yönteminin etmişti. Bu finans
değer transfer aracı olan sisteminde her kullanıcı
Bitcoin, sistemin önemli bir kendi kendinin bankası
parçası olmakla birlikte olabiliyordu aynı zamanda
Bitcoin Teknik ödemeler aracısız
Dokümanı’nda gerçekleşiyor ve kimse
(whitepaper) yer güvenmek gerekmiyordu.
almıyordu. Aslında Satoshi
Nakamoto, bir para birimini Her teknoloji ürünü gibi
değil merkezi bir otoriteye blokzinciri de en önemli
ya da bir başkasına ürünü Bitcoin’in kabul
güvenmeye gerek görmesiyle birlikte daha
kalmadan değer transferi hızlı geliştirilmeye başladı.
yapılabilecek bir finansal Blokzinciri, temelde
sistem öneriyordu. Tıpkı verilerin merkezi olmayan
bir dağıtık deftere Türkiye’den Akbank’ın da sürüldü. Diğer ülkelerin de
kaydedilmesine dayanan dahil olduğu Ripple ağını benzer şekilde dijital para
veri saklama yöntemidir. kullanan bankalar, ülkelerarası birimlerini çıkarması
Bu veri saklama yöntemi, para transferlerini saniyeler bekleniyor.
değiştirilmemesi, güvenle içerisinde gerçekleştirebiliyor.
saklanması ve dağıtılması Bir fintek ortaklığı olan R3, Türkiye’de ise 2019-2023
gereken veriler için geliştirdiği Corda platformu dönemini kapsayan 11.
blokzincirinin kullanılmasının ile ekosisteme katılan finans Kalkınma Planı’nda blokzinciri
önünü açtı. Özellikle kuruluşları arasında anlık para tabanlı dijital merkez bankası
Ethereum platformunda transferini mümkün kılıyor. parası çıkarılması kararı,
akıllı kontratların kullanıma Dünyanın en büyük fintek ülkemizin dijital merkez
sunulmasının ardından kuruluşlarından Çin merkezli bankası parasına sahip
blokzincirinin kullanım alanları Ant Financial da kendi ülkeler arasında yer
girişimcilerin ve geliştiricilerin blokzincirini geliştirerek alacağını göstermiş oldu.
hayal gücü kadar genişledi. düşük maliyetli, güvenilir bir
ağ üzerinden ödemeler Gelişen blokzinciri
Akıllı kontratlar sayesinde yapılabilmesini hedefliyor. teknolojileri sayesinde,
blokzinciri, kriptoparalar artık blokzinciri tabanlı
haricinde bankacılık ve finans, Finteklerin blokzinciri ödemeler saniyeler
sağlık, sigortacılık, enerji gibi üzerinde geliştirdiği ürün ve içerisinde tamamlanabiliyor.
pek çok sektörde kullanılabilir hizmetler aynı zamanda Ölçeklenebilirlik konusunda
hale geldi. Bitcoin’in sunduğu ülkelerin merkez bankanlarını kredi kartı ile ödemelerden
ödeme yöntemine benzer da blokzinciri kullanımı hem çok daha esnek hem de
şekilde, günümüzde bankalar konusunda cesaretlendirdi. çok daha güvenilir ödemeleri
arasında ve uluslararası Merkez Bankası Dijital blokzinciri kullanarak
ödemelerde blokzinciri Parası (Central Bank Digital gerçekleştirebiliyoruz.
tabanlı ödeme sistemleri Currency - CDBC) olarak
kullanılabiliyor. Ayrıca, adlandırılan ve merkez Fintek kuruluşlarının
pek çok irili ufaklı girişim, bankalarının kontrolünde blokzinciri odaklı çalışmaları,
bankacılık ve finans üretilip dağıtılan itibari para nakit parayı birkaç yıl
sektöründe kullanımak üzere, birimlerinin dijital versiyon- içerisinde hayatımızdan
blokzinciri tabanlı kimlik larının ilk örneği olan Dijital çıkartabilir. Tamamen dijital
doğrulama, ödeme, kredi Yuan (Digital Currency ödemelere adapte olmaya
derecelendirme ya da Electronic Payment - DC/EP) hazır mısınız?
kredilendirme hizmetleri geçtiğimiz yıl Çin Merkez
geliştirdi. Bankası tarafından piyasa
184 MİLYAR BITCOIN
OLMASI MÜMKÜN MÜ?
BLOCKCHAIN & KRİPTO PARA EĞİTMENİ
HANİ 21 MİLYONDA
ANLAŞMAMIŞ MIYDIK :)
Devrim Danyal
D
aha önceki Bugün ise sizi, belki de
denemelere “hadi canım” dedirtecek
rağmen, kripto bir güne götürmek
para kavramını istiyorum.
Dünya ile tanıştıran ve
iyisiyle kötüsüyle birçok Öncelikle ilk Kripto para
fikre yönelik bir çok olarak hayatımıza giren
altcoin’in (alternatif coin) Bitcoin için bazı temel
hayatımıza girmesine bilgilerimizi tekrar
öncülük eden Bitcoin’den edelim mi?
bahsediyorum. Belki
duydunuz, belki ilk kez, Ortaya atan;
şu an, bu kelimeyi Satoshi Nakamoto
okuyorsunuz, belki de irili Temel Taşı;
ufaklı sahiplik deneyiminiz Blockchain
olmuş olabilir. Hepimiz bir Bitcoin.org Tescil Tarihi;
kenarından tutuyor, 18 Ağustos 2008
kimimiz alıp satıyor, İlk Makale Tarihi;
kimimiz hodl ediyor 31 Ekim 2008
kimimiz de teknolojisine Genesis Blok Başlangıç;
hayran kalıp her şey esas 03 Ocak 2009
önemli olan blockhain İlk Blok Ödülü;
diyoruz :) 50 BTC
İlk Blok Mesajı; 10 Dakikada bir 50 BTC arz ve hikayemize devam
The Times 03/Ocak/2009 60 Dakikada 300 BTC edelim…
Şansölye Bankalar 24 Saatte 7200 BTC
için İkinci Kurtarma 30 Günde 216.000 BTC Buraya kadar sıkılmadan
Paketinin Eşiğinde İlk Senede 2.625.000 BTC gelebilenlerdenseniz
İlk Transfer Tarihi; Her 4 senede bir 25, tebrikler… Peki başta
12 Ocak 2012 12.5, 6.25, 3.125 şeklinde yapılan bu hesap
İlk Transfer Yapılan; yarılanma sonucu arzın gün gelip çarşıya
Hal Finney tamamlanma süresi bize uymayabilir mi ?
İlk Transfer Miktarı; 2140 senesini gösteriyor.
10 BTC Esasında 3 Ocakta
İlk Fiziksel Alış Satış; Denklem gibi denklem Genesis Blok
Pizza isteyenlere de şu şekilde oluşturulmasının
İlk Fiziksel Satış Bedeli; istediklerini verelim; ardından 12 Ocakta ilk
10.000 BTC transfer ardından 18 ay
Arz Döngüsü; Saatte 6 Blok x geçiyor ve her şey
10 Dakika Günde 24 Saat x planlandığı gibi yolunda
Yarılanma Süresi; Senede 365 gün x gidiyordu… Ta ki
4 sene 4 yılda bir yarılanma = takvimler 6 Ağustos
Son Üretim Tarihi; ortalama 210.000 2010 tarihini gösterene
2140 dersek kadar. O gün Bitcoin
Toplam Arz Miktarı; protokolünde büyük bir
21 Milyon Arz miktarı 50 + 25 + güvenlik açığı tespit
12.5 + 6.25 + 3.125 + … = edildi. Kullanıcılar
İşte tam da bu bağlamda Toplamda 100 kabul arasında gerçekleştirilen
tüm dengeleri bozan, eder ve ikiliyi çarparsak İşlemler, işlem
yok canım olmaz günlüğüne veya blok
herhalde diyebileceğimiz 210.000 x 100 = zincirine dahil
bir gelişme yaşanıyor 21.000.000 = edilmeden önce
Bitcoin tarihçesinde... 21 Milyon sonucuna düzgün bir şekilde
Hem de fikrin ortaya ulaşırız. doğrulanamadı, bu
atılmasının üstünden açık da kullanıcıların
henüz 18 ay geçmişken ) Sadece 21 milyon bitcoin'in ekonomik
Bitcoin olacak demişti kısıtlamalarını
Bildiğiniz gibi (ya da şu Satoshi. Çok uzakta atlamasına ve sınırsız
an öğrendiğiniz gibi :)) değiliz bu rakama, sayıda bitcoin
Bitcoin'in toplam arzı yaklaşık 18,5 milyon oluşturmasına izin verdi.
21 milyonla sınırlıdır. Bitcoin dolaşımda. Bir bilgisayar korsanı
Başka bir deyişle ve Yakın dediysek de 15 Ağustos'ta ilgili
basit bir hesapla tamamlanması için güvenlik açığından
ortalama her 10 dakikada 120 yıl daha var. yararlanarak 184 milyar
bir Bitcoin arzı, yarılanma Kısacası hiç birimiz Bitcoin'i üretmeyi
(halving) sayesinde sonunu görecek kadar başardı. Temeline
2140 senesinde sona yaşayamayacağız. baktığımızda; o anki
erecekse o zaman (şimdilik diyelim :)) kurgu, izin verilen
21 Milyon adet boyutu aşacak kadar
üretilmelidir. Hesap Ayrıca toplamda da büyük işlemleri hesaba
çok mu basit oldu ;) zaten yarılanmalardan katmıyordu. Açıkçası,
O zaman kısa denklemi dolayı hiçbir zaman 21 Bitcoin bugün olduğu
şuraya bırakalım; Milyona ulaşamayacak gibi kripto para birimi
İlk Seneye bakacak ama o konuyu şimdilik çok güçlü geçmişe sahip
olursak ortalama; başka yazıya bırakalım değildi; Birçok yeni
teknoloji gibi, büyüme O günlere gitmek isteyen sildi. Ayrıca 184 milyar
ağrıları yaşadı, meraklılar için forum adresi; dinlenmiş Bitcoin'i de elden
bunlardan biri de https://bitcointalk.org/ çıkardı. Güncelleme, Bitcoin
birkaç işlemde index.php?topic=822.0 yama 0.3.10, Bitcoin'in sahte
milyarlarca Bitcoin yaratıcısı Satoshi Nakamoto'nun
üreten işte bu hataydı. Soruna "taşma hatası" adı kendisi (veya kendisi) tarafından
Bu olağandışı işlem verildi; Çıktılar toplandığında uygulandı;
1,5 saat içinde fark edildi taşacak kadar büyükse https://bitcointalk.org/
ve düzeltme yaması Bitcoin işlemlerini kontrol index.php?topic=827.0
yaklaşık dört saat içinde etme kodu çalışmıyordu;
kullanıma sunuldu ve https://nvd.nist.gov/vuln/ Yamanın hızlı bir şekilde
ağın "doğru" sürümü, detail/CVE-2010-5139 uygulanması, Bitcoin'in
kötü amaçlı işlemin ilk uygulanabilir bir kripto para
kaydedilmesinden "Değer aşımı olayına" neden birimi olarak kalmasında
yaklaşık beş saat sonra olan hata çok hızlı bir şekilde hayati öneme sahipti. Bu süreç
tüm süreci yoluna düzeltildi; o kritik bir dönüm noktasıydı.
koymuş oldu. https://en.bitcoin.it/wiki/ Bu bir nevi teknik anlamdaki
Value_overflow_incident manipülasyon süreci ve
Peki neydi bu hata ve Bitcoin blokzincirinin hatalı ardından çözüm olarak
nasıl gerçekleşmişti? bloğun öncesine sıfırlayan ve getirilen sonraki soft fork,
çıktı değeri taşma işlemlerini Bitcoin'in fiyatını düşürmedi.
Değer Aşımı Olayı / reddetmek için kod içeren bir Hatta Bitcoin aslında 2010'da
Taşma Hatası "soft fork "un kullanıma bir artış yaşadı; yama günü ile
sunulması sadece beş saat yıl sonu arasında fiyatı 0,07
184,467,440,737,09551616 sürdü. dolardan 0,30 dolara çıktı.
Bitcoin'i üreten blok Bu güne kadar, bu sürecin
olan 74.638’nci bloğu Soft Fork (Yumuşak arkasındaki kişi bilinmemektedir
incelersek ve her biri Çatallanma), bir blokzincir ve blokzincirin anonim doğası
92 milyar (spesifik güncellemesidir. Bitcoin nedeniyle onları takip etmenin
olmak gerekirse topluluğu , 184 milyar bir yolu yoktur. Anonim
92,233,720,368.54277039) Bitcoin çıkarılmadan önce olmasına rağmen, hala
Bitcoin alan iki adresi blokzincirinin durumunu blockchain tarihinde önemli
görebiliriz; çatalladığından, bu, daha bir bilinmeyen ve muhtemelen
önce geçerli olan bazı ilk blockchain hacker'ıdır.
Bitcoin’deki hatalı blokların geçersiz bloklara Demem şu ki; acaba O
işlemin yer aldığı 74.638 dönüştürüldüğü, blok hacker’a ne oldu :)
bloktaki bu anormal zincirinden kaldırıldığı ve
durum, Bitcoin daha önceki bir duruma geri Teknoloji ile Kalın
geliştiricilerinden Jeff yüklendiği anlamına geliyor.
Garzik tarafından Çatal, hatalı bloktan sonra Sevgilerimle…
Bitcoin Talk forumunda üretilen bloklara kaydedilen
hızla fark edildi… tüm işlemleri ve madenciliği
ARUBA, A HEWLETT PACKARD ENTERPRISE COMPANY,
ÜLKE MÜDÜRÜ ERSİN UYAR
KENAR TEKNOLOJİLER
YEPYENİ BİR DÖNEMİN
HABERCİSİ
Aruba ESP ile
geli tirilmi hibrit
çalı ma alanları
ç zümlerinin
A ruba ESP’ye geçmeden
önce pandemi dönemine
dair sektörel bir genel
değerlendirmenizi almak isterim.
İş modellerinin değiştiği,
ortaya koydu. Şirket yönetimleri
bilişim teknolojilerinin bu denli
stresli koşullar altında ne kadar
hızlı harekete geçebildiklerini
lansmanı sonrası fark ettiler. CEO’lar ve yönetim
merkezden uzak çalışma
Ersin Uyar ile
kurulları, şimdilerde, ağ
sistemini hayatımıza dahil oluşturma, güvenlik ve BT
bir araya geldik. ettiğimiz, dijital dönüşüm programlarının genelini daha
süreçlerine direncin neredeyse esnek ve dinamik hale
ortadan kalktığı bu dönem getirmek için pandemiden
dokunduğunuz sektörleri nasıl çıkardıkları derslere odaklanmış
etkiledi? durumdalar. Sonuç olarak
bilişim teknolojileri, işgücünün
Pandeminin başlangıcında “yeni normal” olarak
uzaktan çalışma sistemlerini bilinen kavrama nasıl ayak
geçici olarak düşünen pek çok uydurduğundan feyz alarak
şirket, şimdilerde ise geleceğin dijital dönüşümü bir adım
çalışma biçimini hibrit işgücü öteye taşıma ve hatta hali
olarak tasarlamaya başladı: hazırdaki planlı geçişleri
çalışanların evden, ofisten hızlandırmakta yetkin bir
veya güvenli ve sağlam konumda olduklarını
internet bağlantısı buldukları göstermiş oldu.
istedikleri herhangi bir yerden
çalışabilmeleri yeni normalimiz COVID-19’un etkisi devam
oldu. Yani buna kısaca mekan ediyor, süreç içerisinde siz
bağımsız olarak çalışmak da ekiplerinizi nasıl yönettiniz
diyebiliriz. Bu global kriz bilişim BT ekiplerinin ihtiyaçlarında
teknolojileri için birçok zorluğu ve müşterilerinizin taleplerinde
beraberinde getirdi ama aynı nasıl bir talep değişimi
zamanda alternatif çözümleri de gözlemlediniz
Aruba ESP, kenar teknolojiler
ağında meydana gelebilecek
sorunları önceden tahmin eden
ve çözen, sektörün ilk yapay zeka
destekli bulut platformu.
3
D Secure ve dijital internet/mobil bankacılığı
cüzdan dışında güvenli aracılığıyla kredi kartının
ödeme olarak bir diğer limitinden aktarılır. Özellikle
yöntemde sanal kart de kredi kartı limiti yüksek
tanımlamaktır. Sanal kart, olanlar için sanal kart önemli
internet/mobil bankacılığı bir gerekliliktir.
üzerinden tanımlanır ve
tanımlanmış olan sanal kart Sanal kart tanımlanabilmesi
bilgileri kullanılarak online için öncelikle müşterisi
alışveriş işlemleri olunan banka ile internet
gerçekleştirilir. bankacılığı sözleşmesi
imzalanması gerekir.
Kredi kartına bağlı olarak İnternet/mobil bankacılığı
açılabilen, fiziki varlığı bulunan çoğu bankanın
olmayan ancak tüm online sanal kart uygulaması
alışverişlerde kullanılabilinen bulunmaktadır. Sanal kart,
sanal kartlar ücretsiz asıl fiziki kartın limitiyle bağlı
olarak verilmekte, limiti olduğundan, kart sahibi bu
kullanıcının isteğine göre limit dahilinde online
belirlenmektedir. Sanal kartta bankacılık sistemi üzerinden
limit kalması durumunda dilediği kadar sanal kart
hesaba geri aktarma şansı da çıkarabilir.
bulunmaktadır. Sanal kart
kullanıma açıldığında limiti Bu şekilde üretilen sanal
0 TL olarak belirlenir. kartların en önemli özelliği,
Ardından belirlenen miktar, fiziki kart bilgilerinden farklı
müşterisi olunan bankanın bilgiler içermesi, yani fiziki
kartta yer alan kart numarası (phishing, pharming, man in sağlamakla sorumlu
ile CVV2/ CVC2 numarası the middle….) şeklinde bir tutulamaz. Bu nedenle, inter-
dışında başka numaralardan iddia ortaya atabilir. nete bağlanan herkes bilgisa-
oluşmasıdır. Ayrıca bu tür yarının güvenliğinden kendisi
kartlar sistem tarafından sıfır Eğer 3. kişiler tarafından, sorumludur.
limitle çıkarıldığından kart davacının kişisel bilgileri
sahibi tarafından önceden bir çalınarak bilgisi dışında Benim kanaatim şu yönde;
limit belirlenmesi gerekir. internet /mobil bankacılığı güvenlik altyapısı en yüksek
Yapılan her işlem sonrasında, başvurusu yapılıp, internet kurumlar bile siber saldırılara
işlem tutarı kadar limit bankacılığı şifresi oluşturulma karşı çaresiz kalabiliyor.
düşüşü gerçekleşir. Bu ve sanal kart tanımlama Bu nedenle, gerek sanal kart ile
nedenle kart sahibi, güvenliği durumu varsa, bankaya gerekse internet/ mobil
tam anlamıyla sağlamak yapılan sahte başvurunun bankacılığı üzerinden yapılan
adına yapacağı her işlem tespit edilememesi olarak dolandırıcılık vakalarında,
öncesinde sipariş tutarı kadar değerlendirilir. Ve tüm banka müşterilerinin
miktarı sanal karta limit olarak sorumluluk bankaya aittir. kusurlu/özensiz hareket
tanımlayabilir ve bu limitin etmesinden doğan kusur mu
geçerliliğini belirli bir süreyle Bunun dışında eğer banka var ya da bankanın güvenlik
sınırlandırabilir. Böylece, sanal müşterisinin internet sistemi zaaflardan mı kaynaklı
kart kullanan kart sahibi hem bankacılığı şifresinin veya kusur var yoksa hem bankanın
gerçek kart bilgilerini üye parolasının 3. kişiler ile hem banka müşterisinin ortak
işyeriyle paylaşmamış olur paylaşması veya internet kusuru mu var, vakaya göre
hem de sanal kart limitini bankacılığını kullandığı değişiklik gösterir. Her vakanın
işlem tutarıyla ve belirli bir bilgisayarın güvenlik zaafı kendi içinde ayrı olarak
süreyle sınırlandırarak kötüye nedeniyle bilgisayar değerlendirilmesi gerekir.
kullanım rizikosuna karşı çifte korsanları tarafından şifresinin Ancak yapılacak teknik
koruma sağlamış olur. ele geçirilme ve sanal kart inceleme sonucunda kart
tanımlanması durumu varsa, sahibine kusur isnat
Bu çifte korumaya karşılık banka sorumlu tutulamaz. edilemeyeceği anlaşılırsa
sanal kart bilgilerinin üçünçü Banka kendi sisteminin sistem kurucusu olan
kişiler tarafından kötüye güvenliğini sağlamanın bankanın finansal
kullanılması da mümkündür. yanında, banka müşterisinin sorumluluğu taşıması gerekir.
Bu bakımdan sanal kart bilgisayarının da güvenliği
sahibi, müşteri numarası /
TC kimlik numarası ile internet
bankacılığı şifresini güvenli
bir şekilde korumakla
yükümlüdür. Kötüye
kullanım yalnızca bu
bilgilerin kullanılması
gerçekleşebileceğinden,
3D Secure da olduğu gibi
kart sahibinin kötüye
kullanımından dolayı ağır
ihmalinin veya kastının
bulunduğundan
bahsedilebilinir. Ancak kart
sahibi, kötüye kullanıma
hiçbir şekilde kendi
kusurunun neden olmadığı
ve haberi olmadan
bilgisayarına sızıldığı
KRİPTO PARA
GÜVENLİĞİ
NASIL SAĞLANIR?
BİLGİ GÜVENLİĞİ DİREKTÖRÜ
S
atın alınmasından bırakmakdır. Bu sebeple,
harcanmasına, platformlar resmi olarak
nasıl çalıştığından olmasa da pratikte birer
değerine kadar hepimizi kripto para bankasıdır.
yeni kavramlarla tanıştıran Bundan dolayı alım satım
kripto paraların güvenli anında hız ve kolaylık gibi
saklama koşulları ile ilgili özellikleri ile ön plana çıkan
farklı alışkanlıklar var. Bu, platformların saklama
gerçekten de tek bir konusundaki disiplinlerini
doğrunun olmadığı, ve kullandığı teknolojileri
ihtiyaca göre şekillenen de incelemek ve
güvenlik yaklaşımları sorgulamak gerekir.
gerektiren bir konu. Bu konuda tecrübeli,
işini ciddiye alan A/SP’ler
Kripto para güvenliği… ile çalışmak güvenlik
açısından şarttır.
Kripto para satın almak
isterseniz, bugün en güvenilir Düzenli alım satım (trading)
ve en hızlı yol alım satım yaptığınız varlıkları
platformlarını (A/SP) platformlardan taşımak
kullanmaktır. Satın alınan hem maliyet dezavantajına,
kripto varlıklar genellikle hem de zaman kaybından
aynı A/SP’de tutulur. Bu, dolayı anlık fiyatları
teknik olarak aldığınız kripto kaçırmanıza sebep olabilir.
varlığı AS/P’nin cüzdanına Kısa süreli yatırımlar için
kullandığınız varlığınızı anahtarınız saklanır. Bu özel • Her zaman 2FA (iki
A/SP’lerde saklamak anahtarı oluşturan 12/24 aşamalı doğrulama)
genellikle doğru seçimdir. kelimeyi bildiğiniz sürece kullanın. 2FA
A/SP’lerin depolama donanım cüzdanınızın desteklemeyen herhangi
sorumluluğu, varlığın kaybetmeniz sorun teşkil bir platform ya da
korunması zorunluluğunu etmez. Kırılabilir, çalınabilir, hizmeti asla
da beraberinde getirir. suya düşebilir yada bir kullanmayın,
Regülasyonlara tabi olan yada yerde unutabilirsiniz. • Mobil cihazınızın,
işini ciddiye aldığından emin Genellikle BIP39 masaüstü işletim
olduğunuz A/SP’lerde standardında, cüzdanınız sisteminizin
sakladığınız varlıklarınız tarafından üretilerek size güncellemelerini
için oluşabilecek tek güvenlik verilen bu sihirli kelimeler aksatmadan yapın.
riski neredeyse oltalama cüzdanınızdaki varlıkların Özellikle mobil
saldırılarıdır. size ait olduğunu kanıtlayan cihazlarda üreticinin
özel anahtarı oluşturur. işletim sisteminden
Ancak, orta-uzun vadeli Cüzdanınızın başına ne başka bir işletim sistemi
varlıklarınız için en doğru gelirse gelsin, tohum (seed) asla kullanmayın,
seçim A/SP’ler değildir. Bu kelimeleriniz güvende • Sizi panikletip şifrenizi,
durumda varlıklarınızı kendi olduğu sürece varlığınız gönderilen linki yada
cüzdanınızda saklamanızı sizindir. 2FA kodunu söylemenizi
tavsiye ederim. Farklı cüzdan isteyen sosyal
türlerinden size uygun olanı Cüzdanların bir avantajı mühendislik saldırılarına
seçebilirsiniz. (Mobil da kendi bankanız olma karşı uyanık olun,
uygulama cüzdanları, konforunu/güvenini size
masaüstü cüzdanlar, yaşatmasıdır. Herhangi bir Tüm siber güvenlik
donanım cüzdanlar) Bir otoriteye, bankaya, konularında olduğu gibi
güvenlik uzmanı olarak aracıya, A/SP’ye ihtiyacınız kripto para güvenliğinde
önerim çevrimdışı (offline, olmadan %100 güvenli bir de en zayıf halka yine insan
soğuk, donanım cüzdanlar şekilde değer transfer faktörü. Varlıklarımızı
da denir) cüzdanları tercih edebildiğiniz başka bir saklayan A/SP’lerin
etmenizdir. Çevrimdışı yapı günümüzde yok. Hiç güvenilirliğini sorgularken
cüzdanların sürekli internet durmadan yıllardır çalışan bir taraftanda kötü niyetli
erişimi olmadığı için oltalama ve merkezi olmayan bir aktörlerin sebep olabileceği
ya da benzeri bir siber saldırı ödeme sistemi düşünün. sosyal mühendislik
riski altında olması söz Bunu mümkün kılan saldırılarına karşı farkında
konusu değildir. Diğer cüzdan merkeziyetsiz, dağıtık ve tetikte olmak bireysel
türlerine göre kesinlikle daha blockchain yapısıdır. olarak alınabilecek en
güvenlidir. Üstelik sanılanın önemli önlemlerin
aksine, donanım cüzdanlar Kripto para alım satım başında geliyor.
kırıldığında, kaybolduğunda ve saklama ile ilgili tüm
ya da çalındığında konuları değerlendirdikten
varlıklarınız riske girmez. sonra bütün bireysel
güvenliğimizi sağlayabilecek
Bu noktaya değinmişken bazı temel prensipleri
doğru bilinen bir yanlışı hatırlatmak istiyorum;
düzeltmekte fayda var:
İster donanım, ister mobil, • Girmek istediğiniz siteyi
ister kağıt cüzdan olsun, asla Google’da
varlıklarınız cüzdanlarda aratmayın; adres satırına
saklanmaz. Cüzdanlarda elle yazın, (Ya da
sadece o varlığın size ait favorilere ekleyin, erişimi
olduğunu kanıtlayan özel favorilerden yapın)
TAZI.AI KURUCU ORTAĞI PROF. DR. ZEHRA ÇATALTEPE
2021 TAZİ’NİN
HIZLANMA VE
ÖLÇEKLENME YILI
OLACAK
izi tanımayan yoktur ama
İstanbul Teknik niversitesi
Bilgisayar ve Bili im
Fakültesi nde Profes r
olan Tazi.ai Kurucu rtağı
S okuyucularımıza kısaca
kendinizi tanıtabilir
misiniz Tazi.ai’yi kurmaya
nasıl karar verdiniz
MIT, UCLA, AT&T ve
ardından da farklı yönetici
pozisyonlarında bulunmuş
olan eşim Tanju Çataltepe’nin
ve benim tecrübelerimiz,
ayın Zehra Çataltepe yapay zeka çözümlerinin
ile bir araya geldik. Lisansüstü eğitim ve çalışma ancak dünyaya kolayca ayak
hayatım boyunca yapay uydurabilir ve insanlarla
öğrenme alanında çalıştım. beraber çalışırlarsa başarılı
Doktoramı Amerika’da olabileceklerini gösterdi.
California Institute of Bunun üzerine, Tanju ile
Technology’de tamamladıktan beraber TAZI.AI’yi kurup
sonra, Bell-Labs’da ve bir böyle çözümleri üretip,
start-up’da çalıştım. Siemens sadece veri bilimcileri
Corporate Research’te sensör değil, herkes tarafından
verilerinin izlenmesi, arızaların kullanılabilir hale getirmeye
tahmini ve önlenmesi karar verdik. TAZI.AI’de
konularında bizzat sahadaki sürekli olarak değişen
mühendisler tarafından dünyaya, sürekli öğrenerek
kullanılabilen bir yazılımın ayak uydurabilen, alan
hem yapay öğrenme hem uzmanlarına kararlarının
de kullanıcı ile iletişim sebeplerini açıklayıp onlardan
modüllerinin tasarlanması da öğrenebilen, kullanımı kolay
ve geliştirilmesinde çalıştım. bir platform üretmeyi başardık.
Bu konuda yayınlanan 13
patente katkıda bulundum. Sürekli öğrenen davranış ve
Ardından Türkiye’ye geldim risk tahminleme çözümleri
ve İTÜ, Bilgisayar üretiyorsunuz. Tazi.ai’yi
Mühendisliği’nde öğretim sizden dinleyebilir miyiz
üyesi oldum.
2021 yılında özellikle
sigorta ve finans
sektöründe çok daha
fazla sayıda müşteriye
ulaşmayı ve fayda
sağlamayı hedefliyoruz.
Bir diğer hedefimiz ise
müşterilerimizdeki
yapay zeka kullanıcı
sayısını artırmak.
angi sektörlere odaklısınız, Tazi.ai ülke sınırları dışında kullanımını bütün dünyada
çözümlerinize kimler ihtiyaç da çok konuşuluyor ve yüksek değiştirmeyi hedefliyoruz.
duyuyor potansiyeli hakkında güzel
duyumlar alıyoruz. Yapay Çalışmalarımızda öncelikle
Davranış ve Risk Modelleme zeka ve makine öğrenimi sigorta sektörünü hedefledik.
hem finans hem sigorta sistemleri bizi nasıl bir Sigorta şirketlerine sadece
dünyasında iki önemli geleceğe hazırlıyor Tazi.ai veri bilimcilerinin değil,
problem. Şimdiye kadar her bu gelecekte nasıl konumlanıyor tüm paydaşların
iki sektör için, özellikle (underwriter, aktüerler,
Müşteri Sadakati, TAZI olarak Amerika’da, satış /pazarlamacılar ve
Sahtekarlık Tespiti, Risk Avrupa Birliği’nde ve hasar uzmanları) yapay zeka
Tespiti, Karlılık ve Mikro- Türkiye’de partnerlerimiz çözümlerinin davranışlarını
segmentasyon gibi konularda vasıtasıyla ürünümüzü anlayabildiği ve onlara
çok fazla çözüm ürettik. müşterilerimize müdahale edebildiği
Dünya sürekli değişiyor ulaştırıyoruz. Yapay çözümler sunuyoruz. “Her
ve dönüşüyor. Hem Zekanın geleceği ile ilgili yiğidin yoğurt yeyişi farklıdır”
müşteri davranışlarının neler olacağı konusunda derler ya, herkesin verisi ve iş
hem de müşteri ve rakip son bir kaç sene içerisinde süreçleri ile ilgili çok farklı ve
davranışlarının sürekli büyük gelişmeler yaşadık. o kuruma özel durumları var.
değiştiği günümüzde, Yapay zeka sistemleri Öncelikle neyin çalışıp
üretilen yapay öğrenme eskisinden çok daha fazla çalışmadığını sürekli olarak
modellerinin sürekli kullanılır hale geldi. Bu ve iş birimleri için manalı KPI’lar
öğreniyor olması yanında, sistemlerin sayıları arttı ve ile ölçmek gerekiyor. Yapay
modellerin kolayca üretime artmaya devam edecek. zeka modelleri, aynı insanlar
alınması da çok büyük Sayılar arttıkça yapay zeka gibi, hata yapıyorlar ve
önem kazanıyor. Bizim sistemlerin sadece veri yapacaklar. Neyin, nerede
de Tazi’de en önemli bilimcilerin tarafından çalışmadığını ancak
yapıtaşlarımızdan bir tanesi kullanılan sistemler olması uzmanlarına doğru,
sürekli öğreniyor olmak. kabul edilemez bir durum güncel ve manalı metrikleri
Örneklemek gerekirse en haline geliyor. Yapay zeka gösterdiğiniz zaman
son bir sigorta müşterimiz sistemleri aslında ‘çırak’ gibi anlayabilirsiniz. Şirketler ve iş
3 ay içerisinde müşteri olacak ve rutin iş süreçleri insanları, business KPI’ları ile
sadakatini arttırıp %300 ROI içerisinde insanlara destek modellerin yanında datanın
elde etti. Bir varlık yönetim verebilecekler. Destek da sağlığına/kalitesi hakkında
müşterimiz ise müşterilere verebilmeleri için ise bu yapay zeka sistemlerine
yapılacak çağrı sayısını sistemlerin sürekli öğreniyor fayda sağlayabiliyorlar.
%30’dan fazla azaltmayı olmaları gerekiyor. Aynı
başardı. Bunun yanı sıra zamanda anlayabilen, Yakın gelecekte, kurumlarda
özellikle risk tahminlemesi kendini anlatabilen ve binlerce yapay zeka
ile hem fiyatlama hem de insandan da anlayabilen modelinin sahada sürekli
sahtekarlık tespiti ve sistemlerin olması lazım. olarak çalışacağını
sahtekarlığın önlenmesinde TAZI ürünleri, sürekli öngörüyoruz. Yapay zeka
başarılı sonuçlar öğrenme, anlaşılabilir çözümleri farklı iş birimlerindeki
alabileceğimizi de gördük. olma ve anlayabilir olma çok spesifik işleri yapıyor. O
Finans alanında müşteri özelliklerine sahipler. spesifik işler üzerinde çalışan
sadakati modellerinin Kodlama ve veri bilimi insanların ihtiyaçları olan
açıklamalarını şubelere bilgisi gerektirmeyen, yapay zeka ile etkileşimlerin
kadar ulaştırıp güvenilen hem iş kullanıcıları neler olduğunu, anlama ve
ve katkıda bulunulabilen tarafından hem de çevik anlatma mekanizmalarının
çözümler üretebildik. olarak kullanılabilen tek iyileştirilmesi ile etkileşimlerin
platform biziz. TAZI kolaylaştırması hedefimiz.
platformuyla yapay zekanın Herkesi veri bilimci yapmak
Kadın olarak yatırım alabilmek için bir erkeğe oranla sadece onda bir şansımız var.
Ama yatırım aldıktan sonra başarılı olma şansımız erkeklere göre çok çok daha fazla.
Yatırımcıların kadınlara daha fazla güvenmesi gerekiyor.
gibi bir niyetimiz yok ve buna konusunda neler söylemek kaza riskini sensör verileri
gerek de yok. Çoğu insan araba istersiniz ile çok önceden tahmin
kullanıyor, ama çoğu insan edip kaza yapmamıza
makina mühendisi değil. Finans ve sigortacılık engel olabilir, kredi risk
Aynı şekilde, yapay zeka sektöründe modelleme uzun modelleme sistemleri,
sistemlerinin işe yaraması için zamandan beri hayatın bir toplumun farklı kesimlerinin
herkesin veri bilimci olmasına parçası. Çok fazla miktar ve finansal risklerini
da gerek yok. Sadece türde veri toplanması, daha kendilerinin nasıl
herkesin işine özel yapay zeka karmaşık ve başarımı yüksek azaltacaklarına dair ipuçları
sistemlerini kullanabilecek yapay zeka modellerinin verebilir. Bunlar ancak
seviyede olması ve yapay zeka üretilmesini sağladı. Bu yapay zeka modellerinin
sistemini kontrol edebiliyor modellerin insanlara ayrımcılık daha çok ve farklı
olması lazım. Bu yapılabildiği yapmama, mahremiyetlerine hedeflerdeki paydaşlar
zaman yapay zeka sistemleri uyma gibi bir takım şartlara tarafından kullanılması
çok daha kullanışlı hale gelecek uymasını sağlamak ve genel ve anlaşılması yani
ve işlevsel olacak. Böylelikle olarak insanlara daha iyi demokratikleştirilmesi ile
yapay zeka olmazsa olmaz bir hizmet etmesini sağlamak mümkün olacak. Kurumların
teknoloji haline gelecek ve amacındaki regülasyonlar, yapay zeka eğitimine kendi
kullanılmadığı zaman piyasada açıklanabilirliği şart kıldı. Bu önemli problemlerini, kendi
rekabet etmek artık mümkün açıklamaların nasıl olacağı, iş insanlarına, hands-on ve
olmayacak. insanlara nasıl sunulacağı ve aksiyon alınan yapay zeka
nasıl bir geri bildirim ve modelleri ile çözerek
Makine öğrenimi finans ve aksiyon alınacağı çok önemli başlaması gerekiyor. Bu
sigortacılık sektörlerini nasıl konular. Eğer doğru şekilde iş sadece ders alınarak
dönüştürüyor Yarının iş yapılırsa, hepimizin hayatını yapılacak bir iş değil.
dünyası bu dönüşüm için nasıl daha iyi hale getirebilecek TAZI olarak anlaşılabilirliğin
bir hazırlık yapmalı Tazi.ai’ın çözümler geliştirilebilecek. yanında bir diğer önem
sunduğu fırsat ve olanaklar Örneğin, sigorta şirketleri, verdiğimiz konu daha az
enerji harcayarak çalışabilme konumlarını ve oranlarını Yatırımcıların kadınlara daha
özelliği. Yapay zeka modelleri- nasıl değerlendiriyorsunuz fazla güvenmesi
nin eğitimi için gittikçe daha Sizce bu temsil oranları dünya gerekiyor. Benim önerim,
fazla enerji harcanıyor. geneli ve ülkemiz için yeterli mi bütün kadın yöneticiler ve
Yaptığımız çalışmalarda Teknoloji sektöründe daha fazla girişimcilerin, kendilerinin de
kullandığımız sürekli öğrenme kadının daha fazla kadının aktif yatırımcı olmaya çalışmaları
teknolojisi sayesinde yüzlerce olarak yer alması için nasıl bir yönünde. Kadın yatırımcı sayısı
kat daha az enerji harcayıp, yol izlenmeli arttıkça, kadın girişimcilere
aynı sonuçları elde edebi- yatırımların da artacağını
leceğimizi gördük. Dolayısıyla Öncelikle kadın olmak düşünüyorum.
binlerce modeliniz varsa ve maalesef, bazı zamanlar çok
eğer 100 kat daha az enerji zor bir iş! Bir erkeğin elde ettiği Kız çocuklarımıza, kadınlara
harcıyorsanız, çevreye herhangi bir başarıyı, bir kadın (ve tabii ki erkeklere de),
yaptığınız etki de kat kat olarak elde edebilmek için çoğu ‘sen bunu yapamazsın’
azalacak. İnsanlar şu anda zaman daha fazla çalışmak demememiz lazım. ‘Sen bunu
bunun çok önemli olmadığını zorunda kalıyoruz. Bu sadece yaparsın’ dendikten sonra
düşünüyor olabilir. Model sayısı Türkiye de değil, benim bir sürü kadın bir çok şeyi
arttıkça, nasıl araba sayısı gördüğüm kadarı ile Avrupa ve deneyebiliyor ve yapabilir hale
artınca hava kirliliği daha Amerika’da da böyle. geliyor. Başarısız olmanın
fazla oluyorsa, yapay zeka bedelini de toplumsal olarak
modellerin de sayısı arttıkça Günümüzde, her ne kadar azaltırsak hepimiz daha çok
enerjiyi verimli kullanmayanlar çalışan kadınların sayısı artsa ve deneme yapacak ve başaracak
çevreye zarar verecek. Finans genel durum olarak gidişat iyi hale geleceğiz.
sektörü yapay zekanın en olsa da, kadınların yönetici
çok kullanıldığı sektörlerden. seviyesine yükselme, yatırımcı Kariyeriniz boyunca kadın
Dolayısıyla Finans sektörünün ve girişimci olma, yatırım olmaktan kaynaklı bir sorun
yapay zekayı çevreye duyarlı yapma ve alma oranları çok yaşadınız mı Geri planda
bir şekilde kullanmasının düşük. Kadın olarak yatırım bırakıldığınız oldu mu İş
diğer sektörlere de öncülük alabilmek için bir erkeğe oranla hayatında “genel olarak”
edeceğini düşünüyorum. sadece onda bir şansımız var. kadınların karşılaştığı zorluk
Günümüzde kadınların Ama yatırım aldıktan sonra veya engeller konusundaki
teknoloji alanındaki başarılı olma şansımız erkeklere izlenimlerinizi öğrenebilir
göre çok çok daha fazla. miyiz
Yakın gelecekte,
kurumlarda binlerce
yapay zeka modelinin
sahada sürekli olarak
çalışacağını öngörüyoruz.
KİTLE FONLAMASI
Fonlara erişimin özellikle
Daha küçükişe konulduğu
miktarlardaaşamada
ve dahasahip oldukları
çok kimseden
kaynakları nispeten daha
kolay birküçük olanağı
etkileşim oluşumlar için, neerişilen
doğrultusunda yazık ki
hala istenilen seviyelerde
platformlarolmadığı
üzerindenbilinmektedir. Bunun için
yatırım alınabilmesi daha
olarak
Çakar
H
ep birlikte, teknolojinin dahil olduğunu ve eski
gelişim hızına yatırımcılar tarafından
ayak uydurmaya ayrılan fonlarda da bir
başladığımız dönemlerden hareketlilik yaşandığını
geçiyoruz. Bu doğrultuda, söyleyebiliriz.
girişimcilik ekosisteminin
ekonomik değer yaratacak Kurulmuş olan bu fonlara
şekilde, bir sorunu teknoloji erişimin; özellikle işe
odaklı çözüm oluşturma koyulduğu aşamada sahip
motivasyonu ile çözerek, oldukları kaynakları
ürünleştirme ve faydalanıcılara nispeten daha küçük olan
sunma eğiliminin her geçen girişimler için, ne yazık ki
gün arttığını gözlemliyoruz. hala istenilen seviyelerde
olmadığı bilinmektedir.
Bu anlamda gitgide büyüyen Bunun için daha küçük
bir ekosistemin oluştuğuna miktarlarda ve daha çok
hepimiz şahitlik ediyoruz. kimseden kolay bir
StartUp’lar olarak etkileşim ağı doğrultusunda
genellediğimiz bu erişilen platformlar
oluşumlardan çok güzel üzerinden yatırım
haberler geliyor ve bunun alınabilmesi olarak
doğal sonucu olarak ise yeni tanımlayabileceğimiz
yatırımcıların ekosisteme “Kitle Fonlaması” gibi yeni
bir ortak yatırım yapma düzenlemesi 28.11.2017 Tarih gereksinimler doğrultusunda
kültürü gerektiği anlaşılmıştır. ve 7061 Sayılı “Bazı Vergi ayrıca alt düzenlemeler
Bu kültür, tüm dünyada Kanunları İle Diğer Bazı gerekebilecektir. Bu yazıda,
çarpan etkileri ile hızlıca Kanunlarda Değişiklik Tebliğ’de ele alındığı üzere
giderek yaygınlaşmaktadır. Yapılmasına Dair Kanun”un “Paya Dayalı Kitle Fonlaması”
110. Maddesi ile 6362 üzerinde devam edeceğiz.
Yeni fon toplama kültürü Sayılı “Sermaye Piyasası Dikkatlerden kaçmaması
olarak öne çıkan bu modelin, Kanunu”na 35/A Maddesi adına, girişim veya
düzenleyiciler nezdinde de olarak eklenen genel girişim şirketlerinin
karşılık bulduğunu ve birtakım tanımlar yapılmış ve alt Tebliğ kapsamından
düzenlemelerin yapılmaya düzenlemeler için SPK yararlanabilmesi için,
başlandığını ifade ederek, yetkilendirilmiştir. Bu
konuyu ülkemiz özelinde ele doğrultuda, SPK tarafından • Teknoloji ve/veya üretim
almaya çalışacağım. Zira hazırlanan “III-35/A.1 Paya faaliyetinde bulunmaları
ülkemizde çok yetenekli Dayalı Kitle Fonlaması • Son 5 yıl içinde
olduğunu düşündüğüm Tebliği” 03.10.2019 Tarih kurulmuş olmaları
teknolojinin içerisine doğan ve 30907 Sayılı Resmi • Tabi olunan mevzuat
ve bir büyüğümün ifadesi ile Gazete’de yayımlanarak dahilinde finansal
“alfabenin son harfleri” ile yürürlüğe girmiştir. Son tablolarında,
tanımlanmaya çalışılan yeni olarak, 20.02.2020 Tarih Ortaklıkların Kanun
neslin, teknoloji tüketicisi ve 722 Sayılı “Bankacılık Kapsamından
olmanın dışında üretici olmak, Kanunu İle Bazı Kanunlarda Çıkarılması ve Paylarının
icat çıkarmak ve dünyaya Değişiklik Yapılmasına Dair Borsada İşlem Görmesi
açılmak gibi heyecanlı bir Kanun” ile 6362 Sayılı Zorunluluğuna İlişkin
yaklaşımı var. “Sermaye Piyasası Esaslar Tebliği’nin
Kanunu”nun başta 8.maddesinde finansal
İlk olarak “Kitle Fonlaması” 30.Maddesi olmak üzere tablo kalemleri için
dahilinde ülkemiz birtakım değişiklikler öngörülen eşikleri
düzenlemelerine bir yapılmıştır. aşmamaları
bakalım. Ülkemizde temel • Düzenli olarak takip ve
kabul edilebilecek mevzuat Böylelikle, Kitle Fonlaması’nın kontrol edilen tescil
yasal dayanağı oluşturulmuş edilmiş internet
olmakla birlikte, hem mevcut sitelerinin bulunması
durumda hem de ileride şartlarına uyum sağlamak
oluşabilecek birtakım ek zorunda olduklarının altını
çizmekte fayda olacaktır.
Ayrıca “Halka Açık
Ortaklıklar’ın, Yönetim
Kontrolü Başka Bir Tüzel
Kişiye Ait Olan Şirketler
ve Halka Açık Ortaklıklar
İle Sermaye Piyasası
Kurumlarının, Önemli
Etkiye Sahip Ortak
Konumunda Bulunduğu
Şirketler”in kitle
fonlaması yoluyla
fon toplayamayacakları
hüküm altına alınmıştır.
doğrudan iade edilecek
olması, sistemin güven
vermesi noktasında önemli
bir algı yaratacak ve
katılımcılara gönül rahatlığı
ile yatırım yapma güveni
aşılayacaktır.
Tebliğ incelendiğinde,
Yapılan düzenlemeler önemli bulduğum için
sayesinde, yetki verilmiş paylaşmak istediğim bir
platformlar üzerinden SPK diğer husus ise, Katılım
tarafından belirlenen esaslar Bankaları ve Geniş Yetkili
dahilinde pay verilerek Aracı Kurumların da
küçük yatırımcıdan para platform oluşturabilmeleridir.
toplanabilmesinin önü Ayrıca Katılım Bankaları
açılmıştır. MKK tarafından ve Geniş Yetkili Aracı
gerekli girişimci şirket Kurumların, birtakım
ve ortaklık yapısı ile istisnalardan da (Madde
pay kayıtlarının 5/3 g,i,j bentleri harici,
gerçekleştirileceği Madde 6/2, Madde 9/1/c)
“Kitle Fonlaması yararlanabilecekleri
bulduğum bir düzenleme görülmektedir.
Sistemi-KFS”
olup, oldukça geniş bir
oluşturulmuş olup, bu
kitleyi etkileyeceği için Sistemin sağlıklı
sayede yatırımcılar paylarını
yapının geliştirilmesi biraz işleyebilmesi açısından
gözlemleyebilecektir. Yine
zaman alacaktır. ayrıca birtakım denetim ve
Takasbank tarafından
emanet yetkilisi olarak raporlama mekenizmalarının
Gelinen noktada oluşturulmuş kurulması temin edilmiştir.
verilecek hizmetler için
olan mevzuat kapsamında Bu noktada, başarılı şekilde
(üyelik, hesap açılışı,
işleyiş yapısının paydaşlarına fon toplanması durumunda,
yatırımcılar, fonların
baktığımızda ise, alt 6 aylık dönemlerde
emanete alınması, ödemeler
düzenlemelerin yapılması Bağımsız Denetim Raporu
ve iadeler vb.) “Paya Dayalı
ve platformların yetkilendirilmesi hazırlanması ve platform
Kitle Fonlaması Emanet
vb. süreçlerde SPK, payların üzerinden duyurulması
Yetkilisi Prosedürü”
kayıt altına alınması MKK zorunlu tutulmuş ve
hazırlanmıştır.
ve toplanan fonların şeffaflığı arttıracak diğer
saklanması/blokajları performans vb. raporlar
Tebliğ ile genel anlamda
noktasında Takasbank’ın yine platform üzerinden
ülkemizde hayatı
süreç dahilinde olacağı için duyurulması istenmiştir.
kolaylaştıracak ve
yatırımcılara son derece Bununla birlikte, fonların
ekonomik değer üretecek
güven sağlayan bir platformlar üzerinden ilan
yaklaşımları desteklemek
organizasyon yapısı edilen amaçların dışında
adına, teknoloji odaklı bu
oluşturulduğu görülmektedir. kullanılılıp kullanılmadığının
girişimlere birtakım önemli
Ayrıca Platformlar üzerinde denetlenmesi, platformların
kolaylaştırıcı istisnalar
oluşturulan kampanyaların liste dışında bırakılabilmesi
uygulanırken, konunun
gerekli olan limitlere / vb. ek tedbirlerin de ayrıca
istismar edilmemesi için de
tutarlara ulaşamaması alındığı görülmektedir.
birtakım tedbirler alınmıştır.
durumunda pay alarak
Gerçekten ekosisteme
katılım gösteren yatırımcılara SPK tarafından faaliyet izni
önemli katkıları olacağını
hiçbir kesinti olmadan verilen platformlar, erken
düşündüğüm ve çok değerli
ödemiş oldukları bedellerin aşamada girişimcilerin
fikirlerini dikkate alarak
kitle fonlama etkisi
gösterebilecek ve
böylece toplanan fonlar
doğrultusunda girişim Böylelikle, girişimcilik
şirketlerinin kurulabilmesine ekosisteminin yakın
olanak sağlanacaktır. zamanda büyüyeceğini ve
yatırım bulamamaktan
İşte tüm bu aktarmaya ötürü kuruluş aşamasında
çalıştığımız yapının sonlanan proje ya da girişim
tamamlanması ve SPK şirketlerinin sayılarının
tarafından listeye alınarak hızlıca artacağını
yayınlanması ile birlikte, düşünmekteyim. Bu
nitelikli yatırımcı olmayan sürecin olgunlaşması
gerçek kişiler bir takvim yılı noktasında güven
içerisinde 20 Bin TL’ye sağlamak adına oldukça
kadar (yatırımcının beyan doğru adımlar atılarak,
ettiği yıllık net gelirinin yatırımcıyı korumak
%10’u olabilecek şekilde noktasında gerekli
azami 100 Bin TL’ye kadar düzenlemelerin özenle
arttırılabilmekte) Kitle yapıldığını görmek çok
Fonlama Platformları değerli. Zira sözkonusu olan
üzerinden doğrudan finansal değerler olduğunda
paya dayalı yatırım “Kervan yolda düzülür”
yapılabilecektir. Böylelikle, düşüncesinin oldukça
Çok Katılımcı X Düşük tehlikeli olabileceği aktarılarak ekosistemin
Fonlama Tutarı = Kitle bilindiği için, kanımca son büyütülmesi noktasında,
Fonlaması denklemininde zamanların en değerli tüm paydaşların yapıyı
çarkların yakın zamanda yaklaşımlarından biri olan doğru anlatmak adına,
dönmeye başlayacağı kitle fonlaması sürecinde elinden gelenin fazlasını
bilinmektedir. oldukça hassas yapması gerektiği oldukça
yaklaşılmaktadır. önemli olduğu bir süreç
Sektörde yakın zamanda yaşayacağız.
faaliyet izni için SPK’ya Özellikle finansal teknoloji
başvuruların yapıldığı ekseninde son zamanlarda Bir aktarım çerçevesi
bilinmekle birlikte, SPK ciddi bir ivme kazanmış olan dahilinde; yaşanmakta olan
tarafından yetkilendirilmiş ülkemizde, kitle fonlaması dijital dönüşümün anlamlı
platformlar listesinin uygulamalarının sahaya parçalarını bir araya
yayınlanması beklenmektedir. inmesi ile birlikte, diğer getirebilmek adına, bir
Gelinen nokta itibari ile, sektörlerde de teknoloji sonraki sayıda yeni nesil
izin bekleme sürecinde geliştirme hızımızın artacağı varlık yönetiminde “Robo
platformların boş durmadığı ve ülkemiz ekonomik Danışmanlık” yaklaşımını ve
ve girişimciler ile demo refah seviyesine önemli merkezileştirilmiş Yatırımcı
proje çalışmaları sonrasında katkılar sağlayacağı Bilgi Merkezi (e-YATIRIMCI)
platformlar üzerine gerekli öngörülmektedir. uygulamasının olası
bilgi/belge yüklemeleri kazanımlarını aktarmaya
yapılmakta ve yatırımcı Kitle fonlaması çalışacağım.
üyelikleri için altyapıların platformlarının çeşitlenmesi,
tamamlanmak üzere önemli yatırımcı sayılarına
olduklarını net olarak ulaşılabilmesi ve
söyleyebilirim. girişimcilere yeterli
tutarlardaki fonların
OYUN SEKTÖRÜNÜN
NAKİTSİZ DÜNYADAKİ
-CJTCOCP#PëN6CPëđ
YÜKSELİŞİ YENİ FIRSATLARI
KIDEMLİ İŞ ANALİSTİ & ÜRÜN SAHİBİ
BERABERİNDE GETİRİYOR
Milenyum ve kuşağı yeni ödeme teknolojileriyle diğer yaş
kuşaklarının olamadığı kadar hızlı şekilde uyum sağlıyor.
Bu durum, nakitsiz ödemeye konu olan tüm dinamiklerin
alışageldikleri ürün ve hizmet şekillerini değiştirmeye
zorunlu kılacak gibi gözüküyor.
Y
ıl 2021, dijitalleşmenin olarak anılacak olan 2020’yi
günlük hayatımızda geride bıraktık. Hala içinde
tüketim aracı olarak olduğumuz bu sürecin bize
kullandığımız her hizmet yaşattığı olumsuzlukların
modeline sirayet ettiğini aksine pozitif yönde
fazlasıyla yaşadığımız etkilenen alanlardan birisi
bir döneme giriyoruz. oyun sektörü oldu. Newzoo
Bu dönemdeki hizmet “The Global Games Market
şekilllerinin en büyük 2020” raporundaki verileri
belirleyicisi olan ve ileride incelediğimizde sektörde
etkisi daha da fazla elde edilen gelir 2020
hissetirecek Milenyum yılında bir önceki yıla göre
ve Z kuşağı yeni ödeme %9.3 artış ile 159.3 milyar
teknolojileriyle diğer yaş dolarlık bir hacim yakaladı.
kuşaklarının olamadığı kadar Pandemi etkisiyle birlikte
hızlı şekilde uyum sağlıyor. yılın son çeyreğinde
Bu durum, nakitsiz ödemeye piyasaya sürülen yeni nesil
konu olan tüm dinamiklerin oyun konsolları da söz
alışageldikleri ürün ve hizmet konusu gelirin artışında pay
şekillerini değiştirmeye sahibi olduğu yadsınamaz
zorunlu kılacak gibi bir gerçek olarak duruyor.
gözüküyor.
159 milyar dolarlık gelir
Modern insanlık tarihinde pastasının en büyük payı
olumsuzluklarıyla pek 77 milyar dolar ile akıllı
benzeri görülmemiş bir yıl telefon ve tabletlere
geliştirilen mobil oyun Buradaki fırsatların arası doğmuş olan kuşak
segmentine ait olup detaylarına girmeden önce toplam kullanıcıların
Türkiye’nin de içinde Türkiye pazarının dünyadaki %56’sından fazlasına
konumlandırıldığı EMEA ve EMEA bölgesindeki tekabül ediyor, onun ardından
bölgesi %13.3 oran ile bu sektör verilerine bakalım. 44 yaş aralığına kadar
segmentteki en hızlı büyüyen “Gaming In Turkey 2019” olan X kuşağı %28 ve sonra
bölge olarak sektördeki lider raporundaki verilere göre gelen 45-54 yaş arası için
marka, hizmet sağlayıcılarının 2019 yılında ülkemizde 32 %11, son olarak 55-64 yaş
rekabet iştahlarını artırıyor. milyon adet kullanıcıdan arası sadece %3 civarı bir
Küresel gelir dağılımında toplam 830 milyon dolarlık payı meşgul ediyor.
mobil oyunları segmentini gelir elde edilmiş olup söz 18 yaşından genç Z kuşağının
45 milyar dolar ile konsol konusu gelir bir önceki yıl potansiyelini göz önüne
oyunları, 33 milyar dolar 2018’e göre 23 milyon dolar alırsak sektörün nakitsiz
ile PC ve son olarak daha az bir hacimle ödeme sistemlerine vaad
3 milyar dolar ile tarayıcı sonuçlanmış gözüküyor. ettiği fırsatı öngörebiliyoruz.
tabanlı oyunlar takip ediyor. Azaldığı görülen bu Gelir gruplarına göre düşük,
2019 yılına göre artış oranı her durumun en büyük orta, yüksek şeklinde
ne kadar Covid-19 nedeniyle nedeni döviz kurunda segmentlediğimizde ise
normal seyrinden yüksek olsa yaşanan artışın getirdiği sırasıyla %44, %25.1 ve
da oyun sektörü ve bu hesaplamadır. Kullanıcıların %30.9 olarak dağılım
sektörün çevresinde beslenen yaş dağılımına bakarsak gösteriyor.
streaming, oyun satış yazımın başında bahsettiğim
platformları, oyun fuarları, yaş kuşaklarının sektör Mobil tarafta ise “Deloitte
e-spor organizasyonları ile için getirdiği potansiyele Global Mobil Kullanıcı 2019”
birlikte her geçen gün paralellik gösterdiğini anketine göre ülkemizde
kendini geliştiren büyük bir anlayabiliyoruz. Yine aynı cep telefonu kullanıcıları için
ekosistemin getirdiği nakitsiz rapordaki verilere göre oyun oynamak anlık
ödeme dünyası fırsatlarıyla milenyum kuşağı olarak mesajlaşma, video izleme
karşı karşıyayız. bildiğimiz 1982-2002 yılları ve haber okumadan sonra
4. sırada yer alıyor. Yine aynı Bu trend de son yıllarda ödeme yöntemiyle oyun içi
rapora göre 18-50 yaş kendini demode etmeye gerçek paradan çevrilen
arasındaki kullanıcıların doğru giderken firmalar puanlara, streamer olarak
telefonda en az günde 1 kere satış rakamlarını ve geliri adlandırdğımız oyun
oyun oynayan sayısı Avrupa arttırmak veya sabit tutmak yayıncılarına sağlanan
ortalaması olan %21’e kıyasla adına “free to play”, “pay to sponsorluk, oyun fuarlarında
%49 ile dünya lideri win” gibi kullanıcıyı oyunu gerçekleştirilen sponsorluk
konumunda kendisine cüzi veya sıfır fiyat ile oyunu faaliyetlerine kadar büyük
en yakın Hindistan gibi satin alıp oyun içi “micro bir ekosistemle kazan-kazan
teknolojinin ilköğretimden transaction” denilen iş birlikleri yürütülüyor.
itibaren okutulduğu kültürü işlemlerle ödemeye motive Buradaki en büyük
de %6 fark ile geride ediyor. “Fremium” adı belirleyici oyun oynayan
bıraktığını göz önüne konulan bu strateji oldukça kullanıcının kendisidir.
alırsak oyun sektöründeki başarılı bir şekilde yoluna Örneğin, kullanıcı oyun içi
potansiyelimiz ciddi olarak devam ettiğini ve yükselen mikro ödeme hizmetini
ortadadır. trendde olduğunu oyun ekranından çıkmak
görüyoruz. Bunun en zorunda kalarak
Ülkemizde 2019 yılı popüler büyük nedenini bir örnekle bölünmeden, beklemeden
ödeme kanallarının yüzdesel açıklayacak olursak; gerçekleştirmesi en büyük
dağılımına baktğımızda; oyuncunun oyunu satın indikatördür.
banka havale/eft işlemi %36 alırkenki motivasyonuyla
ile başı çekiyor, sonrasında oyun içi sahip olduğu, Sonuç olarak, ülkemizde son
%20 ile mobil ödeme ve kendisini özdeşleştirdiği yıllarda oyun sektöründe
yine %20 oranıyla ön karakterine yapmak istediği ödeme geçidi, elektronik
ödemeli kartlar ile yapılan yatırım arasındaki farktır. cüzdan, elektronik para iş
ödemeler geliyor. Ardından Sonuç olarak bakıldığında birlikleri hızlı bir ivmede
%9 ile kredi kartı, %3 kiosk oyun başında ödenmeyen seyrediyor. Burada
makineleri ve son olarak %2 para çoğu zaman oyun içi oluşturulacak ekosistem
ile cep cüzdan payını alıyor. mikro ödemelerle oyun hem yerli oyun üretici
830 milyon dolarlık geliri fiyatını dahi geçtiğini firmalarına büyük destek
düşünürsek sektör içi gözlemliyoruz. Nenad olacak ki 2020 yılında
yerelleşme adına ödeme Tomic’in “Effects of micro dünyada adından söz
sistemleri dünyasının henüz transaction on video games ettirmiş devam oyunu
dokunmadığı, ulaşmadığı industry” adlı makalesinde çıkaran oyun firmamız gibi
kazanç yerleri hala mevcut ulaşabileceğiniz şekilde örneklerimiz var, makro
durumda gözüküyor. mikro ödemelerin henüz ekonomik açıdan da ülke
bebek adımlarını ekonomisine ticaret
Dünyada ana akım oyun attıığı dönem olarak dengesi olarak büyük katkı
satış platformları olarak adlandırabileceğimiz sağlayacaktır. Aynı zamanda
gösterebileceğimiz Steam, zamanda bile A.B.D’de oyun oyun platformlarıyla
Epic Games, Origin gibi sektör gelirinin %14’lük gerçekleştirilecek sadakat,
markaların kendi payını meşgul ediyordu. mikro işlem kampanyaları
kullanıcısına sunduğu gibi atılımlarla ülkemizdeki
indirim kampanyaları oluyor, Avrupa ve amerika nakitsiz ödeme
aslında bu perakende pazarında olgunlaşan oyun sektöründeki gelirlerin
sektöründe tipik olarak içi hızlı ödeme geçidi ve karşılıklı artacağına
bildiğimiz sezon sonu, arayüzü sunan Apple Pay, şüphe yok.
yılın belirli tatil günlerini Amazon Pay, Google Pay,
kapsayan dönemlerde PayPal gibi markalar
uygulanan indirim yukarıda bahsettiğim oyun
kampanyalarını ifade satış platformlarıyla sadakat
etmekten öteye geçmiyor. anlaşmalarından, mikro
YENİ PA ARLAMA KANALINI
etkisiyle nakitsiz bir geleceğe koşar adım
dönüşümler yaşadığımız günümüzde,
mini ve finteklerin günlük hayatımıza
gelişmeler tüketiciye yansıyan
kolaylık da sağlıyor. ijital cüzdanlar
açık platformlara dönüşüyor.
lişmelere gebe.
m mail adresinden
dIn platformlarından
ize daha da
Fintechtime Yazı İşleri Müdürü
OYUN KÜLTÜRÜ İLE YAKINLAŞIN
Yapay zeka, artırılmış gerçeklik ve mobil pazarlamanın büyümesiyle birlikte dünya hızlı
bir oyun ve oyuncu cennetine dönüşüyor. Oyun sektörünün, “pandemi sürecinden
olumsuz etkilenen çoğu sektörün aksine” %20 gibi rekor bir büyümeye ulaşmış durumda
olduğunu görüyoruz. IDC tarafından yayınlanan yeni verilere göre, oyun sektörünün
dünya genelinde toplam geliri bu yıl yaklaşık 180 milyar doları aşmış durumda.
Google’ın 2018 yılında çıkan Project Stream’in ardından Microsoft Project xCloud’u (Her ne kadar
yaşadığımız bölgede henüz kullanılamasa bile) duyurdu. Rakipsiz şirket Tencent ve ürünlerini de
eklediğimizde bulut tabanlı oyunların ve endüstrinin potansiyelinin neredeyse limitsiz olduğunu
kabul etmek lazım.
Yayıncılar için manuel denetleme, otomatik filtreleme, denetleme gibi ayarlar sunan Twitch dünyasında
platforma özel markalı emojiler, rozetler, aboneler özel ifadeler, doğrudan para bağışını mümkün kılan
entegrasyon eşsiz özellikler arasında.
Son olarak Twitch’in YouTube oranla daha küçük bir kitlesi olmasına rağmen 2019 yılında 1,54 milyar
dolar gelir elde ettiğini de eklemem lazım.
Bunlar;
• Anahtar kelime odaklı içerikler üzerinden sıralama
• Hedef kitlenin ilgisini artırmak için kullanılan 30-60 saniyelik kısa fragman çalışmaları
• Oyuncu influencer’lar ile çalışma ortamı
• Hedefli reklam vermenin yollarını sunması olarak özetlenebilir.
Geçtiğimiz on beş yıl boyunca YouTube, influencerlara oyun içeriğiyle ilgilenmek ve bunları tanıtmak
için bir platform sağlayarak Esports topluluğunu güçlendirmişti. YouTube’da kanallarına özel hayran
kitleleri için video yükleyen yüz binlerce Espor oyuncusu bulunuyor. 2019 yılında YouTube üzerinden
elde edilen gelir ise 1,46 milyar dolar.
Steam bağımsız oyun geliştiricilerinin çıkmasına da
kaynaklık sağlayan platform indirimleri yakalamak,
online veya singleplayer oyunlar satan ve / veya
aracılık yapan bir oyun satış platformu. PC oyuncuları
için en yeni ve en büyük oyunların bir birleşimi olan
Steam, yakın zamanda 25 milyon oyuncu ile eşzamanlı
oyuncu rekoru kırmıştı. Platform aynı zamanda sahip
olduğunuz bir oyun için inceleme yazısı yazmanızı,
oyunları oylamanızı mümkün kılıyor.
Bunlar;
• Sunucuda vitrin oluşturmayı ve doğrudan oyun satışı yapmayı mümkün kılması.
• Oyuncu gelirleri üzerinden düşük kesinti (Oyuncular Discord üzerindeki ürünlerinden sattıkları gelirin
%90’ına sahip oluyor) yapılması.
• Oyunlar ve oyuncuları izlemek için geliştirilmiş raporlama ekranları.
• Geliştirme ve entegrasyon için esnek bir yapı sunması olarak özetlenebilir.
Facebook her sektör için en popüler sosyal
medya mecrası. Facebook’un basit kullanıcı
arayüzü ve kullanıcı deneyimi dönüşümleri
artırmanın ideal bir yolunu sunuyor.
Bunlar;
• Facebook Gaming Facebook tarafında Gaming teşvik edilen bir
• Hayran sayfaları alan ve her geçen gün gelişiyor. Platform ile
• Marka sayfaları canlı yayın yapmak, turnuva düzenlemek,
• Oyun sayfaları oyun bölümlerinden klip paylaşmak, AR
• Oyun toplulukları efektleri kullanmak, reklam yapmak ve
• Hedefli reklam vermenin basit ve ürünleri satışa çıkarmak mümkün.
pratik yollarını sunması olarak özetlenebilir.
2019 yılında oyun videoları ile ilgili 1,2 milyar tweet atılmıştı, 2020 yılında ise bu sayı 2 milyar adet
tweeti geçti.
Hakkında En Fazla Tweet Atılan Video Oyunlar: Hakkında En Fazla Tweet Atılan Oyuncular:
• Animal Crossing: New Horizons • ibaillanos
(@animalcrossing) • rubiu5
• Fate/Grand Order (@fgoproject) • jack_septic_eye
• Disney: Twisted-Wonderland (@twst_jp) • ninja
• Final Fantasy (@FinalFantasy) • pokimanelol olarak sıralandı.
• Fortnite (@fortnitegame)
Oyun sektörü bambaşka bir kültür ve kendi sözlüğü var.
Dolayısıyla içine girdiğinizde aşina olmadığınız terimlerin
kullanıldığını daha önce duymadığınız bir lisanın konuşulduğunu
görüyorsunuz. Dikkatlerini ve vakitlerini oyun oynamaya ayıran bu
grubu anlayabilmek ve etkileyebilmek kolay değil. Diğer yandan
oyun endüstrisini doğru analiz etmek, yükselen değerleri ve yeni
fırsatları görebilmek her zamankinden mühim.
Gaming in Turkey’nin derlediği “Türkiye Oyun Sektörü 2019 Raporu” oyun sektörünün yakın
zamandaki değişimini gözler önüne seriyor.
Kaynakça;
"Türkiye Oyun Sektörü 2019 Raporu & Gaming in Turkey"
COVID19 SALGINININ
FINTECH VE ÖDEME
SİSTEMLERİNE ETKİSİ
Geçtiğimiz yıl başından itibaren tüm dünyayı etkisi altına alan
CO I 1 salgını, hayatın her alanında olduğu kadar finansal
sistemlerde de ciddi değişimlere yol açtı. Yaşanan bu değişim
POINTIS CEO’SU
Aaron Sarac
G
eçtiğimiz yıl hizmet sağlayıcıların da
başından itibaren benimsemesine yol açtı.
tüm dünyayı etkisi Salgınla mücadeleyi
altına alan COVID-19 destekleyici yenilikçi
salgını, hayatın her ürünler, olağandan çok
alanında olduğu kadar daha hızlı bir şekilde
finansal sistemlerde de pazara sunuldu, tüketiciler
ciddi değişimlere yol açtı. de bunları kullanmaya
Yaşanan bu değişim zorlandı. Bu yazıda
sürecinin sonuçlarının trendleri ele almaya
temel değişimlere yol çalıştım:
açtığı ve kalıcı olduğu da
aşikâr. 1. Temassız Ödemelerde
Limitler ve Kullanım Arttı
Neredeyse tüm ülkeler Salgın süreci uzadıkça,
toplumu karantinaya koronavirüsün market,
girmeye zorlarken, mağaza ve restoranlar gibi
bireysel kazanç düştüğü temas yoluyla yayılmasını
gibi, tüketiciler de sınırlandırmak için nakit
harcamalarını kestiği için, ödeme caydırıldı. Bugün
Fintech sektörü de bu Birleşik Krallıkta zincir
dalgadan sert bir şekilde mağazalar, kafe ve
etkilendi. Ancak olumlu restoranların büyük
sonuçlar da oldu. Yaşanan kısmı nakit ödeme kabul
kısıtlamalar ve sokağa etmiyor. Bununla birlikte,
çıkma yasakları, dijital kart makinelerinde tuş
bankacılık ürünlerini takımlarını kullanarak
• Starling Bank, bakıma
muhtaç kişilerin, kendi
adlarına başkasına
alışveriş yapmasına izin
vermelerini sağlayan
Starling Connected
kartını geliştirdi.
• Tide, küçük işletmelerin
finansal yardımlara
erişimine uygunluğunu
denetleyen araç geliştirdi.
• Railsbank, STK ve yardım
virüsün yayılmasının itildi. Bu, yeni çözümlerin ve kuruluşlarının, mali
potansiyel riskini kısa oyuncuların akınına yol açacak destek fonlarını
sürede tespit ettiler. ve dijital bankacılık uygulama doğrudan ihtiyaç
ATM kullanımları düştü. hizmetlerinde yeniliği teşvik sahiplerine dağıtmasını
Buna yanıt, temassız edecektir. sağlayan LightningAid'i
kartlar ve mobil cihazların başlattı.
kullanımını teşvik 3. Para Transferi
yöntemleriyle verildi. uygulamalarında • TrueLayer, finansal
Birçok ülke temassız ödeme popülarite arttı enstrüman ihtiyaçlarının
harcama limitlerini yükseltti; IFAD'ın (International Fund belirlenebilmesini
Almanya ve İsveç’te ikiye For Agricultural Development) sağlayan profillemeye
katlandı, Birleşik Krallık’ta son açıkladığı rakamlara göre, dair Open Banking
30 sterlinden 45 sterline pandemide göçmen işçilerin servislerini ücretsiz
yükseltildi ve yakın zamanda yaptıkları uluslararası havale hale getirdi. Hayır
150 sterline çıkarılması hacimlerinde %20 düşüş kurumlarına yapılacak
planlanıyor. yaşandı çünkü harcanabilir kredi kartlı bağışlarda,
gelirlerinde ciddi bir azalmaya takas ücretlerini
2. Online ve mobil yaşandı. Western Union, almayacağını duyurdu.
bankacılık daha fazla MoneyGram gibi şirketlerin • Digit, tüketicilerin kişisel
benimsendi servis sunum noktaları olan finans, kamu hizmetleri,
Birleşik Krallık’ta 300 yıldır postane, market gibi noktaları vergi, borç ve daha
faaliyet gösteren geleneksel kapandı. Sonuç olarak fazlası hakkında yararlı
(High Street) bankalar bile geleneksel oyuncular, mobil bilgilere erişmesine
salgın sürecinde, hizmet uygulamaları daha fazla yardımcı olmak için bir
sunma usullerini değiştirmek geliştirmek zorunda kaldılar. Koronavirüs Yardım
zorunda kaldı. Hesap Öte yandan PayPal, para Merkezi yayınladı.
açılışlarını birebir görüşmeler transferi uygulaması Xoom’a
ya da uzun doküman ciddi bir reklam kampanya Kısacası, salgında ayakta
listeleriyle yapan bu başlattı, TransferWise yeni kalmak ve rekabetten geri
bankalar, dijital kontrol anlaşmalarla ülke ağını kalmamak için, finansal
mekanizmalarını devreye genişletti. Kısacası, mobil para hizmet sağlayıcıların
sokmak, sıkı kontrolleri mobil havalesine geçiş, yeni normalin otomasyonu artırmak,
uygulamalara aktarmak ya bir parçası olarak kalıcı hale dokümantasyonda
da video görüşmelere gelmenin yolunu açtı. sadeleşme ve süreçleri
taşıdılar. Özellikle Lloyds, dijitalleştirmekten başka çıkış
Barclays, HSBC gibi 1700lü Öte yandan, salgın sırasında yolu gözükmüyor.
yıllardan bu yana ayakta ortaya çıkan bazı ihtiyaçlara
duran bu bankalar, yüz yüze yönelik niche çözümler
bankacılık mobile taşımaya piyasaya sürüldü.
INFINA YAZILIM SATIŞ, PAZARLAMA VE İŞ GELIŞTIRMEDEN SORUMLU
GENEL MÜDÜR YARDIMCISI İSKENDER ADA
SEKTÖRLE BİRLİKTE
GELECEĞE
KOŞUYORUZ!
İ
Makaleleri ile
dergimize değer skender Bey menkul kıymet işlemleri,
katan yazarlarımızdan yeni görevinizde muhasebe, vergi, para
olan İskender Ada başarılarınızın piyasaları, halka arz,
devamını diliyor,
yılına güçlü bir bireysel portföy yönetimi,
tebrik ediyoruz. Öncelikle yatırım fonları fon
ba langıç yapmı ve
sizi tanıyabilir miyiz hizmetleri, yatırım
Infina Yazılım atı Kariyeriniz İnfina Yazılım ortaklığı ve portföy
Pazarlama ve ile nasıl kesişti yönetim şirketinin tüm
İ Geli tirmeden operasyonlarını yürüttüm
orumlu Genel Nazik dilekleriniz için çok ve yönettim. QNB Finans
Müdür Yardımcısı teşekkür ederim. 1979 Invest’te kurduğum
olarak atanmı tı. İstanbul doğumluyum. birimde Türkiye’nin ilk
Bu vesile ile Henüz 19 yaşındayken portföy saklama yetkisini
İskender Ada ile finans sektörüne adım aldık. İnfina Yazılım’la ilk
bir araya geldik ve attım. 1998 yılında Yaşar tanışmam da o dönemde
sorularımızı ilettik. Yatırım Menkul Değerler oldu. Portföy saklama
A.Ş.’de hazine biriminde yönelik çözümü kullanan
göreve başladım. Sırasıyla ilk müşterilerinden biri
Oyak Yatırım Menkul oldum.
Değerler A.Ş., QNB Finans
Invest ve tekrar Oyak Yürüttüğüm ve
Yatırım Menkul Değerler yönettiğim tüm
A.Ş.’de toplam 21 sene süreçlerde hayatı
çalıştım. Bu süreç boyunca kolaylaştıracak teknolojileri
hazine, nakit yönetimi, araştırdım. Bunları kendi
müşteri hesap yönetimi, rutin operasyonel işlerimde
hisse, türev araçlar, uygulamak için Bilgi
kaldıraçlı işlemler, tezgah Teknolojileri ekibindeki
üstü işlemler, yurtdışı yazılımcı arkadaşlarımla
Yenilediğimiz vizyonumuzda
da “gelecek” çok büyük bir
yer tutuyor. “Low Touch”
yaklaşımıyla sektöre
sunacağımız “Akıllı Ürünler”
odağımızda yer alıyor.
2021 yılında “tam
otomasyon” yaklaşımını
tüm ürünlerimize yansıtırken,
bunun yanında “gelir
paylaşım modeli”
konseptli yeni
platformları hayata
geçireceğiz.
hep yakın çalıştım. Sadece İnfina Yazılım finans modeli olan modüler mimari
kendi çalıştığım kurumla kurumlarından bağımsız yapısına çok daha önce,
değil sektörün dinamosu bir yapıya sahip. Dolayısıyla 2007 yılında geçti. Geleceği
olan diğer düzenleyici yoğun rekabetin olduğu öngörerek yapılan bu
kuruluşlarla da bu iş ve hata kabul etmeyen yatırımlarla, çözümlerini
geliştirme fikirlerimin bir sektörde 1995’ten beri modüler olarak verebilme
analiz çalışmalarını hizmet veriyor olmak bu esnekliği kazandı. Bu
paylaştım. Bu bakış açısıyla anlamda çok daha değerli. yaklaşım da sektörde çok
10 - 15 sene evvel bizzat Kurucularımız Sn. Nejat hızlı bir şekilde karşılık
geliştirdiğim süreçlerin, Özek ve Sn. Nükhet buldu.
kurumlarda hala Demiren hem mühendisler
kullanıldığını görmek beni hem de bu eğitimlerini İnfleks ekosistemi içerisinde
mutlu ve motive ediyor. Almanya’da tamamlamışlar. sunulan back office, middle
Bunun yansıması olarak da office, front office ve trade
Diğer yandan 2018 yılındaki kalite, güvenlik, disiplin ve çözümleriyle bankalar, aracı
Sermaye Piyasalar Kongresi planlama şirketin ruhunda kurumlar, portföy yönetim
beni çok etkiledi. Orada var. Diğer yandan hem üst şirketleri, yatırım fonları,
katıldığım seminerlerde yönetim hem de İnfina yatırım ortaklıkları, saklama
teknolojinin dönüştürdüğü ailesinin diğer fertleri kuruluşları, emeklilik
işleri, kendi sektörüm yeniliğe çok açıklar. şirketleri ve sigorta şirketleri
açısından çok berrak bir Bu bakış açısıyla belirli gibi birçok finansal kurum
şekilde değerlendirme periyotlarla yenilenen bir hizmet alıyor. İnfleks ürün
fırsatı buldum. Eve vizyon var. Şunu net olarak ailesinin önemli bir başlığı
döndüğümde artık söyleyebilirim ki, vizyonu olan İnfleks Varlık şu anda
teknolojiyi tüketen taraftan sadece havada kalan bir sektörün %75’ine aktif
üreten tarafa geçme cümle olarak tanımlamak olarak hizmet veriyor.
kararını vermiştim. yerine, vizyonun tüm Sürekli gelişim içinde olan
Sonrasında gelişmelerini detaylarını içselleştirerek, İnfleks ürün grubuna ek
yakından takip ettiğim bunu günlük işine büyük bir olarak Analytics BI, Services
İnfina Yazılım’ın değerli heyecanla yansıtan bir ve e-Hizmetler çözümleri de
yöneticisi Sn. Nejat Özek’le ailenin parçasıyım. Bu sadece finans kurumlarına
sektörün geleceğine yönelik yaklaşımın yanına, yeni değil, holdingler, aile ofisleri,
yaptığımız sohbetlerle teknolojileri yakından takip reel sektör kuruluşlarına çok
bu vizyonum daha da ederek sunduğu hizmetlere geniş bir perspektifte hitap
genişledi. Kişi ve kurumun en optimum şekilde ediyor. Diğer yandan, yapay
vizyonu aynı paralellikteyse yansıtan bir anlayışı da zekayı temeline alan robo
burada başarı kaçınılmazdır. eklediğinizde, işte o danışmanlık çözümü olan
Bu gelişmeden kısa bir süre zaman sektördeki ve ve İnfina Yazılım’ın
sonra da finans sektörünün müşterilerinizdeki spin-off’u Öneriver Robo
dönüşüm yolculuğunda yerinizi her geçen gün Danışmanlık da hem
birlikte ilerleme kararı aldık. sağlamlaştırıyorsunuz. kurumlara hem de bireysel
yatırımcılara geleceğin
İnfina Yazılım sektörde Elbette hizmet verilen kapılarını açıyor.
2 yılı geride bıraktı. müşterileri can kulağıyla
Sektörde kalıcı olmak dinlemek çok önemli. Hem İnfina Yazılım’ın 75 mutlu
için neler yaptı Infleks finans sektörü hem de müşterisinde aktif olarak
ekosistemi ile bizi ihtiyaçlar hızla dönüşüyor. çalışan 350’den fazla
yakınlaştırabilir misiniz Bu dönüşüme öncülük uygulaması bulunuyor.
edef kitlenizde kimler var yapmak için de İnfina Bunların artırılması için
Yazılım günümüzün trend sürekli olarak Ar-Ge
projeleri geliştiriliyor.
Vizyonu sadece havada kalan bir cümle olarak tanımlamak yerine, vizyonun tüm detaylarını
içselleştirerek, bunu günlük işine büyük bir heyecanla yansıtan bir ailenin parçasıyım.
D
ijital cüzdanlar; Temassız kartlardaki artış
kart bilgilerini sayesinde, pek çok kurum
bulutta kendi ve şirket artık mobil
sistemlerinde cüzdanla uyumlu olan
saklayan ve genelde internet ödeme terminallerini
üzerinden alışverişlerde kart güncelledi. Her ödeme
bilgisi girmeden ödeme yaptığınızda kart
yapılmasını sağlayan bilgilerinizi girmek biraz
çözümlerdir ve sunucu yorucu olabilir. Ancak
tarafında güçlü algoritma dijital cüzdanlar, bilgilerinizi
ve şifreleme metotlarıyla sizin için otomatik olarak
saklanırlar. Dijital cüzdanlar doldurarak bu süreci
için kullanıcı beklentileri ortadan kaldırabilir, bu
ne kadar hızla artıyorsa, nedenle alışveriş işlemi
güvenlik açıklarını yalnızca birkaç tıklama
arayanların sayısıda uzağınızda kalır.
o derece artmaktadır.
Teknolojinin gelişmesi ve
Dijital cüzdanlar size, yeni çözümlerin bulunması
özellikle dışarıdayken ve ile beraber dijital cüzdanlar
fiziksel cüzdanınızı evde sadece temel finans
bıraktığınızı fark ettiğinizde, işlemleri için değil, kimlik
kullanışlı olabilecek hızlı bilgilerinin doğrulanması
işlem özgürlüğü sağlar. için de kullanılabiliniyor.
Örnek olarak; alkol satın Yukarıdaki verilerde • uzaktan erişim
alma işlemi sırasında dijital gösteriyor ki 2021 bağlantılarında
cüzdan sayesinde mağaza dijitalleşmeyi daha da
müşterisinin yaşını hızlandırdığı gibi, kötü niyetli PCI Data Security Standard
doğrulayabiliyor. Giderek kişi veya yazılımların da bir (PCI DSS) ile uyumluluk, bu
heyecan veren bu sistem, o kadar hızlanma ihtimalinin güvenlik açıklarını azaltmaya
farklı çözümler ve farklı olduğu yönündedir. ve korumaya yardımcı olur.
kullanım alanlarını da PCI Güvenlik Standartları,
beraberinde getiriyor. Yirminci yüzyılda ABD'li kart sahibi verilerini korumak
suçlu Willie Sutton'ın için PCI Güvenlik Standartları
Dijital cüzdanlar; banka bankaları soydu çünkü Konseyi (PCI SSC)
kartlarını, kredi kartlarını, "para oradaydı". Dijital tarafından belirlenen
ön ödemeli kartlarını, yemek çağımızdaki aynı motivasyon teknik ve operasyonel
kartlarını, ulaşım kartlarını, dijital cüzdanlar için geçerli gereksinimlerdir. Standartlar,
dijital kimlikleri, hassas ve bu da dijital cüzdanları kart sahibi verilerini
verileri içerisinde yeni hedef haline getiriyor. depolayan, işleyen veya
barındırıyor ve bu da ileten tüm kuruluşlar
herhangi bir güvenlik Dijital cüzdanlar başlı için geçerlidir. Bu nedenle,
açığının sonuçlarının çok can başına bir uygulama olup, bilgisayar korsanları
acıtıcı olabileceğinin kullanıcının hassas finansal müşterinin işlemine
kanıtıdır. Bu durumda Dijital verilerini saklama işi bir müdahale etmeyi başarsa
Cüzdan güvenliği öne standarta bağlıdır. Kredi bile, edindikleri verileri
çıkarıyor. kartlarını veya finansal işlem kullanamazlar. Çünkü veriler
yapmaya olanak sağlayan şifrelenmiştir ve asla
Peki Dijital Cüzdan herhangi bir veriyi saklayan çözülmesi mümkün değildir.
Güvenliği Nasıl Sağlıyor? uygulamalar ödeme
Trend Micro nun açıkladığı işlemlerinde kilit bir rol Yukarıda deteylandırılan PCI
2020 Siber Risk Endeksi’ne oynadıkları için, kart DSS uyumluluk nedeniyle
(CRI) göre kuruluşların sahibinin verilerini dijital cüzdanlarda saklanan
yüzde 23’ü, 2020 yılı içinde çalınmasını önlemek kredi kartları aslında
ağlarına ve sistemlerine amacıyla standart geleneksel kartlardan daha
sızan en az prosedürleri ve teknolojileri güvenlidir. Dijital cüzdan ile
7 saldırıya maruz kaldı. kullanmak zorundadır. ödeme yaptığınızda,
kartınıza 16 haneli benzersiz
Yapılan ankete katılan BT Kart saklayıcı tabanlı bir numara veya token
karar vericilerin yüzde 83’ü, güvenlik açıkları, kart işleme atanır. Ancak kredi kartı
siber saldırıların, 2021 yılında ekosisteminin hemen hemen numaranızın aksine, kart
“biraz” ile “çok” arasında her yerinde görünebilir: numaranız satıcı tarafından
kuruluşlara zarar vereceğini görülmediği için token daha
düşünüyor. • satış noktası cihazları; güvenlidir. Ve bu token
• mobil cihazlar, yalnızca, her bir işleme
Ankete katılan kuruluşların • kişisel bilgisayarlar uygulanan benzersiz bir
endişeleri ise şu şekilde veya sunucular; şifreleme ile kullanılabilir.
sıralanıyor: • kablosuz bağlantı Modern şifreleme
noktaları; algoritmalarını kırmak için
• Müşteri verilerinin kaybı • web alışveriş gereken süre, hesaplama
• IP ve finansal bilgilerine uygulamaları; maliyeti ve sabır, anahtarsız
izinsiz erişim • kağıt tabanlı depolama bir şifrelemeyi kırmayı
• Müşteri kaybı sistemleri; neredeyse imkansız bir
• Çalınan veya hasar gören • kart sahibi verilerinin iş haline getirir. Bu,
ekipmanlar hizmet sağlayıcılara şifrelemenin genellikle arka
iletimi; kapılar olarak adlandırılan
güvenlik açıklarına sahip 2009 yılından bu yana Bu, iyileştirilmiş kullanıcı
olmadığı anlamına gelmez. yeninde denetim ve deneyimini ve hassas
Bununla birlikte, bu tür kontrol ile PCI Güvenlik verilerin daha iyi
dijital arka kapıların Standartları Konseyi (PCI korunmasını içerir.
çalışma olasılığı en iyi SSC) denetlenen Payten
ihtimalle minimumdur. şirketi ve Merchant Safe Pandemi öncesi bir
Dolayısıyla, dijital bir Unipay ürünü; gücünü ve dünyada, dolandırıcılık
cüzdan ile alışveriş sorumluklarını etkin bir girişimlerine karşı dijital
yaptığınızda, tüm finansal şekilde ortaya kimlik doğrulaması zaten
bilgilerinizin satıcıdan koymaktadır. önemli bir konuydu. Artık
gizlendiğini bilerek hareket bankalar ve Fintech’ler
edebilirsiniz. Ayrıca tüketiciler, dijital neredeyse tamamen online
cüzdan hesaplarına ek bir tüketicilerle çalıştıklarından,
Tam da bu noktada Payten şifre koruması ekleyebilir. kullanıcıların kimliklerini
şirketinin Merchant Safe Bunu gelişmiş şifreleme uzaktan doğrulayan
Unipay isimli ürününnden yöntemleriyle birleştirmek, hizmetlere ve dijital
bahsetmek isterim. 2009 bir tüketicinin bilgilerini cüzdanlara artan bir ihtiyaç
yılından bu yana PCI–DSS bilgisayar korsanlarından var. Digital cüzdanlar
Level 1 sertifikasına sahip ve diğer üçüncü güvenlik açıkları
Payten, 2013 yılında taraflardan daha fazla minumuma indirilmiş,
hayata geçirdiği Merchant korur. Dijital cüzdanlar en güvenli teknolojilerin
Safe Unipay (MSU) ürünü yalnızca sahtekarlığa karşı kullanıldığı bir çözüm olarak
ile bir çok sektör ve iyi korunmakla kalmaz, diğer ödeme çözümleri
firmaya çeşitli entegrasyon güvenlik teknolojileri de arasında öne çıkıyor.
imkanı ve kolaylığı sağlıyor. günün her saati ekstra
Bu özelliklerin en koruma sağlamak için
önemlilerinden birisi olan sürekli olarak güncellenir.
PCI DSS ortamında 3D
secure ve kart saklama
teknolojisi ile güvenlik
üst seviyededir. Üstelik
firmaların sakladıkları
kartlar kendilrine ait
özel havuzlarda
saklanmaktadır. E-ticaret
sitelerinin ve kredi
kartlarını sistemlerinde
saklatarak son
kullanıcıların rahatla
ve güvenle alışveriş
yapmasını isteyen
birçok firma PCI DSS’in
güvencesiyle MSU
ürününü tercih etmektedir.
Dünyadaki müzeleri ziyaret edip kapsayacak şekilde tasarlanan yaşadıklarını söyledi ve ekledi, “İlk
köşe yazarlığı yapan bir iç mimar mimari alanda, eserlerin etapta Ankara’da bulunan 10 bin
olan Çiğdem Aslantaş tarafından replikalarına, braille alfabesi görme engelli çocuğa ulaşmasını
18 ay önce başlatılan ve bugün ile yazılan eser hikayelerinin hedeflediğimiz projemizin tüm
6 kişilik gönüllü bir ekip ve onlara anlatımları ve onların sesli ihtiyaç kalemleri sponsorluk ve
mentörlük yapan 3 danışmanı betimlemeleri eşlik ediyor. destekler ile ayni destek olarak
ile sürdürülen ‘BONGO ART karşılanıyor. Bu bağlamda Türkiye
PROJECT’, önümüzdeki aylarda Körler Vakfı ve Gören Kalpler
düzenleyeceği lansman sonrasında Ulusal ve Uluslararası Takdir ve Derneği ile birlikte çalışıyor ve
Ankara’da bulunan 10.000 görme Ödüllere Layık Görüldü! sponsorluk görüşmelerimizi de
engelli çocuğa ulaşacak. Bongo Art Project henüz fikir sürdürüyoruz. Projenin
aşamasında iken bile ulusal ve sürdürülebilir olması için
Dokunulabilen Müzeler Hayata uluslararası takdir ve ödüllere layık Anadolu Medeniyetler Müzesi’nin
Geçiyor! görüldü. İlk olarak 2020 Mayıs domino etkisi yaratması ve diğer
Türkiye’deki ve dünyadaki ayında Paris’te bulunan Avrupa engel gruplarını da içine alarak
müzelerin büyük bir çoğunluğu, Kalkınma Bankası’nın 41 Avrupa erişilebilir müzeler olarak projenin
görebilen bireyler düşünülerek Ülkesinde-Aday ülkeler de Türkiye’deki 451 müze ve ören
tasarlanıyor ve uygulamaları da bu dahil- açmış olduğu sosyal etki yerine yayılması en büyük
doğrultuda yapılıyor. Böylesi bir proje yarışmasında kısa listeye isteğimizdir.”
durum, doğal olarak, görme kalarak en iyi 7 proje fikrinden
engelli bireylerin müzelerden birisi olarak seçildi. 4 ay
yararlanabilmesini engelliyor. sonrasında Almanya BONGO ART PROJECT Hakkında!
İçinde bulundukları coğrafyaya, Büyükelçiliği’nin düzenlemiş ‘BONGO ART PROJECT’,
tarihe, bilime ve sanata olduğu ‘Sürdürülebilir Gelecek’ Anadolu Medeniyetler Müzesi’nin
erişemeyen görme engelli Yarışmasında ise 1350 proje kuruluşunun 100. yılında,
bireyler bu nedenle, kendi kökleri / arasından 2.lik ödülüne layık müzenin görme engelli bireyler
kökenleri ile bağ kuramıyorlar. Bu görüldü. 2021 Ocak tarihinde ise için erişilebilir olması amacıyla,
problemden hareketle başlatılan projenin kurucusu olan Çiğdem eserlerinin replikalarla
‘BONGO ART PROJECT’, Aslantaş, Google ve Mediacat dokunulabilir ve sesli
Anadolu’nun tarih öncesi iş birliği ile gerçekleştirilen betimlemelerle işitilebilir hale
döneme ait her eserin bulunduğu Türkiye’nin Geleceğini Farklı gelmesini amaçlıyor.
oldukça özel bir müze olan Yaratan Genç Kadın Liderler
Anadolu Medeniyetler Müzesi’ni programı olan ‘Shemakes’e Proje hakkında daha fazla
kendisine başlangıç noktası alarak, seçilmiştir. bilgi almak için web sitesini
tarihle ile bağ kurmanın ilk adımını http://www.bongoartproject.com/
atmayı amaçlıyor. Projemiz ilk etapta Ankara’da ziyaret edebilirsiniz.
bulunan 10 bin görme engelli
Problemin çözümüne yönelik, çocuğa ulaşacak!
Anadolu Medeniyetler Müzesi’nde BONGO ART PROJECT Kurucusu
her bir döneme ait ikonik eserler Çiğdem Aslantaş, Anadolu
seçilerek, toplamda 22 eserin yer Medeniyetler Müzesi’nin
aldığı kalıcı bir görme engelli kuruluşunun 100.yılında engelsiz
koleksiyonu oluşturuluyor. Tüm bir müze olmasının ilk aşamasını
görme engelli bireyler gruplarını hayata geçiriyor olmanın gururunu
&T;CUKP6CJC%GNKNQÛNW SPFS SİSTEMİ
SWIFT’E ALTERNATİF
OLABİLİR Mİ?
BİLGİ TEKNOLOJİLERİ YÖNETİCİSİ
T
he Society for verdiği için çeşitli
Worldwide zamanlarda tartışmalar
Interbank Financial yaşanıyor. 2014 yılında
Telecommunication bilinen Rusya-Ukrayna arasında
kısa adıyla SWIFT; tüm yaşanan krizin zirveye
dünyadaki bankalar arasında ulaşmasıyla AB ve ABD,
elektronik fon transferi Rusya’ya farklı yaptırımlar
standardı sağlayan bir uygulamaya başlamışlardı.
sistem. Her ne kadar sanal Siyasal krizlerden tüm iş
paralar ve alternatif transfer kolları etkilendiği gibi
kanalları gelişiyor olsa da finansal teknolojiler de
dünya ölçeğinde yetkili payını aldı. İngiltere
tüm otoritelerin tanıdığı Başbakanı David
tartışmasız en yaygın Cameron’un “Rusya’yı
sistem konumunda. gerekirse SWIFT’ten
çıkarırız.” sözleri ve
SWIFT merkez olarak Brüksel’de yapılan AB
Belçika’da bulunuyor fakat liderler toplantısında bu
ABD güdümünde hareket durumu gündeme
ettiği, ABD’nin Avrupa içi getirmesi Rusya’yı
işlemleri izlemesine ve bazı harekete geçmeye zorladı.
durumlarda bu işlemlere
müdahale etmesine izin
Rusya’da faaliyet gösteren
tüm yerli ve yabancı bankalar,
bu durum karşısında alternatif
çözümler aramaya mecbur
kaldılar. Rusya Merkez Bankası
2014 yılında Rusya’nın SWIFT
sisteminden çıkarılması
durumuna karşın tüm
bankalara resmi yazı
gönderdi ve bankalardan
görüş aldı. Bankalar,
alternatif bir çözüm olarak
önceden kullanılan ve birleşik
kod sistemi olmayan Telex
sistemini yeniden kurdular.
Dünya genelinde Fedwire, organizasyonların da 70 bin aylık ortalama ise
Chips, Ripple gibi başka sisteme dâhil olabilmesi. 2 milyon mesajın üzerine
sistemler olsa da SWIFT’e Bu sisteme ülkenin önde çıktı. Sistemin stratejik
alternatif olmaktan çok gelen petrol şirketlerinden boyutuyla beraber SWIFT’e
uzaklardı. Ağustos 2014'te, ROSNEFT ve Gazprom göre daha uygun maliyetli
Rusya Maliye Bakan Yardımcısı Neft’inde dâhil olması örnek olması ve teknolojisinin
Alexey Moiseev, SWIFT'in olarak gösterilebilir. sürekli geliştirilmesi yerli ve
muadilinin oluşturulmasıyla yabancı kuruluşların ilgisini
ilgili yasa tasarısı hakkında Bugün her ne kadar çekmekte. Ayrıca aynı
açıklama yaptıktan sonra 2015 Sovyetler Birliği var olmasa raporda SPFS'e yabancı
sonbaharında SPFS adı verilen da hem Bağımsız Devletler katılımı artırmak için «kutu»
yeni bir sistem kuruldu. 2017 Topluluğu hem Şangay İş çözümünün uygulanacağını,
yılında Rusya Merkez Bankası Birliği Örgütü’nde Moskova ağın genişletilmesi için
Başkanı Elvira Nabiullina, hala en önemli güç ve “Servis Bürosu”
Rusya’nın SWIFT’ten otorite. Sisteme Beyaz mekanizmasının ve diğer
çıkarılması durumunda Rusya, Özbekistan, finansal paylaşım
ödeme sistemlerinin ve Abhazya, Ermenistan, sistemleriyle entegrasyon-
bankaların işleyişi için uygun Güney Osetya ların geliştirileceği belirtiliy-
koşulların hazır olduğunu cumhuriyetlerinin ulusal or. Finansal mesajların
duyurdu. bankaları da dahil oldular. ISO 20022 standartlarında
Daha önce de Rusya aktarılması ve Blockchain
SPFS (Rusça: Система parlamentosunun alt tabanlı bir yapıya geçilmesi
передачи финансовых kanadı Duma`nın Finansal konusundaki çalışmalar ise
сообщений, lit. 'Finansal Piyasalar Komitesi Başkanı devam etmekte.
Mesajlaşma Sistemi') olarak Anatoliy Aksakov, SPFS
bilinen sistem finansal sistemlerini entegre etmek Yaptırımların Rusya finansal
bilgilerin ve ödemelerin için Rusya`nın Türkiye, Çin teknolojilerinde gelişme
transferlerini sağlıyor. Bugün ve İran`la görüşmeler sağladığı kesin. Dünya
400’den fazla organizasyon yaptığını açıklamıştı. ekonomisinde söz sahibi
bu yapıya geçiş yaptı ve ülkelerin kendi kapalı devre
Rusya’da bulunan Türk Rusya Merkez Bankasının transfer sistemlerini
sermayeli bankalar da resmi raporuna göre geliştirmeye başladığı bu
sistemi kullanmaya başladılar. 2020 yılı itibarıyla SPFS’deki dönemde siyasi, ekonomik
Bu sistemde en ilginç yapı mesaj trafiği ikiye katlandı ve teknolojik gelişmelerle
ise oluşturulan regülasyona ve yerel SWIFT trafiğinin birlikte bu yeni sistemin ne
göre sadece bankaların % 18,8'ine ulaştı. Günlük kadar küreselleşeceği
değil, finansal olmayan mesaj sayısı, ortalama şimdiden merak konusu.