‫مکانیک ‪89‬‬

‫وبالگ متعلق به محمد کیانی دانشجوی‬ ‫آزمايش سختي‬

‫مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی‬
‫گلپایگان است‬
‫‪ ‬آزمايش سختي‬
‫خانه‬
‫پست الکترونیک‬
‫‪Hardness Test‬‬
‫تعريف سختي ‪:‬‬
‫آرشیو وبالگ‬
‫عناوین نوشته ها‬ ‫سختي عبارت است از مقاومت جسم در برابر تغيير شكل مومسان يا همان تغيير شكل پالستيك مي باشد ‪ .‬البته‬
‫سختي خاصيت بنيادي ماده نمي باشد ‪.‬‬

‫پیوندهای روزانه‬ ‫آزمون سختي برينل ‪:‬‬

‫مکانیک ‪ 89‬دانشگاه ! گلپایگان‬ ‫آزمون برينل اولين آزمون سختي سنجي‪  ‬از نوع فرورفتني بود كه كاربرد عمومي پيدا كرد ‪ .‬در اين آزمون در شكل اوليه‬
‫اش ‪ ،‬از يك گلوله فوالدي سخت شده به قطر ‪ 10‬ميليمتر استفاده تحت نيروي ايستايي ‪ Kg 3000 ‬استفاده مي شود‬
‫فروش کارت شاّرژ ایران زمین‬
‫‪.‬البته اين مشخصات براي چدن و فوالد مناسب است و براي فلزات و آلياژهاي نرمتر از نيروهاي كمتر استفاده مي‬
‫شرکت ایران خودرو‬ ‫شود ‪.‬بعد از اين عمليات قطر فرورفتگي به كمك يك ميكروسكوپ مدرج اندازه گيري مي شود ‪ .‬معموًال دو قطر‬
‫متعامد فرو رفتگي را اندازه گرفته و ميانگين آنها را براي محاسبه عدد سختي به كار مي برند ‪.‬‬
‫شرکت سایپا‬
‫دانشگاه صنعتی گلپایگان‬ ‫‪2‬‬
‫‪    ‬مساحت سطح فرو رفتگي ( ‪  /   ) mm‬نيروي وارد شده ( ‪  =K   g  )H B‬‬
‫آرشیو پیوندهای روزانه‬
‫آزمون برينل چند اشكال دارد ‪ .‬فرو رفتگي هاي ايجاد شده توسط يك فرو رونده كروي از نظر شكل هندسي مشابه‬
‫هم نيستند ‪.‬شكل زير نمايشگر دوفرو رفتگي ‪ :‬يكي كم عمق و ويگري عميق است ‪ .‬از آنجايي كه‪  ‬حفره از نظر‬
‫نوشته‌های پیشین‬ ‫هندسي يكسان نيستند ‪ ،‬الگوي سيالن مومسان در مومسان در فرورفتگي عميق با الگوي فرو رفتگي كم عمق قدري‬
‫تفاوت دارد يعني ‪ :‬مقاومت به تغيير شكل مومسا ن دو فرو رفتي با هم يكسان نيستند ‪.‬بعبارت ديكر اگر دو آزمون‬
‫شهریور ‪۱۳۹۱‬‬ ‫برينل با دو نيروي متفاوت روي يك ماده انجام شود عدد سختي حاصل از بار ايستاي زيادتر با عدد سختي كمتر‬
‫فروردین ‪۱۳۹۱‬‬ ‫متفاوت خواهد بود ‪.‬پس از ايجاد فرو رفتگي در آزمون برينل پارامتر اندازه گرفتني قطر حفره است‪ .‬در يك فرو رفتگي‬
‫كم عمق ‪ ،‬قطر فرو رفتگي در مقايسه با قطر فرو رونده بسيار كوچك است ‪ .‬زاويه بين سطح نمونه و مماس بر گلوله‬
‫دی ‪۱۳۹۰‬‬ ‫بسيار كوچك است‪  ‬و مرز فرورفتگي بخوبي در زير ميكروسكوپ قابل تشخيص نيست ‪ .‬در نتيجه نمي توان قطر فرو‬
‫آذر ‪۱۳۹۰‬‬ ‫رفتگي را بخوبي محاسبه كرد ‪.‬‬

‫آبان ‪۱۳۹۰‬‬ ‫‪ ‬مساحت فرو رفتگي با قطر ‪ d ‬كه از يك فرو رونده با قطر ‪ D‬ايجاد شده بصورت زير است ‪ :‬‬
‫شهریور ‪۱۳۹۰‬‬
‫‪    )) π D / 2 ( D – (√ D2- d2    =                                 ‬مساحت‪ ‬‬
‫خرداد ‪۱۳۹۰‬‬
‫واين معادله در فرمول قبل بجاي مساحت مي گذاريم و در نتيجه داريم ‪:‬‬
‫فروردین ‪۱۳۹۰‬‬
‫بهمن ‪۱۳۸۹‬‬ ‫( ‪D – (√ D2- d2 ) H B= 2F / π D‬‬
‫دی ‪۱۳۸۹‬‬
‫آزمون برينل براي آزمودن مواد خيلي سخت مناسب نيست ‪ .‬با نزديك شدن ماده مورد آزمايش به سختي فرورونده‬
‫كروي ‪ ،‬احتمال تغيير شكل فرورونده مطرح مي شود ‪ .‬آزمون برينل براي آزمايش موادي تا درجه سختي ‪400‬‬
‫نویسندگان‬ ‫‪HB‬مناسب است و براي فلزهايي با سختي باالتر از ‪  HB 500‬توصيه نمي شود ‪.‬‬

‫محمد کیانی‬ ‫آزمون سختي ويكرز ‪:‬‬

‫محمد وحیدا‬
‫در آزمون ويكرز فرو رونده الماسي به شكل هرم است و مانند آزمون برينل به مدت ‪ 10‬تا ‪ 15‬ثانيه روي نمونه آزمايش‬
‫فشار داده مي شود ‪ .‬همانند آزمون برينل ‪ ،‬عدد سختي ويكرز ‪ ،  HD ،‬از رابطه زير بدست مي ايد ‪:‬‬
‫پیوندها‬
‫‪2‬‬
‫‪                     ‬مساحت سطح فرو رفتگي ( ‪  /   ) mm‬نيروي وارد شده‪                           = K   g  ) HD (  ‬‬
‫دانشگاه صنعتی شریف‬
 ‫دانشگاه صنعتی امیر کبیر‬ ‫فرورونده استاندارد هرم مربع القاعده با زاويه ‪ 136‬درجه بين وجوه متقابل است ‪.‬يك امتياز آزمون ويكرز در مقابل‬
‫آزمون برينل اين است كه بدون توجه به اندازه فرورفتگي شكل هندسي حفره هاي مربع القاعده آزمون ويكرز يكسان‬
‫دانشگاه صنعتی اصفهان‬ ‫است ‪ .‬در نتيجه الگوي سيالن مومسان براي حفره هاي كم عمق و عميق مشابه است و بنابراين سختي محاسبه شده‬
‫دانشگاه صنعتی خواجه نصیر‬ ‫مستقل از اندازه نيروي وارده بر فرورونده خواهد بود ‪.‬‬

‫دانشگاه علم و صنعت‬ ‫پس از ايجاد حفره ‪ ،‬اندازه آن به دقت به وسيله ميكروسكوب تعيين مي شود ‪.‬‬
‫دانشگاه اصفهان‬
‫هر دو قطر مربع اندازه گيري شده و از ميانگين آنها ‪ D ‬براي محاسبه عدد سختي استفاده مي‌شود ‪.‬‬
‫دانشگاه شیراز‬
‫‪HD = (2Sin θ/2 ) / D2‬‬
‫دانشگاه شهید چمران اهواز‬
‫دانشگاه صنعتي جندي دزفول‬ ‫به ازا ي زاويه ‪Θ‬كه برابر ‪ 136‬درجه مي باشد‪:  ‬‬
‫دانشگاه کاشان‬
‫‪H     D = 1.8544F/ D2‬‬
‫دانشگاه فردوسی مشهد‬
‫دانشگاه صنعتی بابل‬ ‫در اينجا ‪ F‬نيروي وارد شده بر حسب كيلو گرم و ‪D‬ميانگين اندازه دو قطر بر حسب ميليمتر است ‪.‬‬

‫در دستگاههاي استاندارد ويكرز ‪ ،‬دو تيغه درون چشمي ميكروسكوپ تعبيه شده است ‪.‬تيغه ها طوري تنظيم مي‬
‫شوند كه درست بر لبه هاي فرورفتگي منطبق باشند ‪ .‬فاصله بين دو تيغه از روي اندازه خوان ديجيتالي متصل به‬
‫‪BLOGFA.COM‬‬ ‫چشمي خوانده مي شود ‪.‬عدد خوانده شده عدد چشمي نام دارد و همراه هر دستگاه آزمايش جدولهايي براي تبديل‬
‫عدد چشمي به عدد سختي ويكرز به ازا ي نيروهاي مختلف وجود دارد ‪.‬براي دستيابي به بهترين جواب سختي ‪،‬‬
‫نيروهاي فرورفته بايد طوري تنظيم شود كه قطر فرو رفتگي حدود ‪ mm 0.5‬باشد ‪.‬ضخامت قطعه آزمايش نبايد كمتر‬
‫از ‪ D 1.5 ‬باشد ‪ .‬نيرو ي مناسب براي بعضي مواد از اين قرارند ‪:‬‬

‫انواع فوالد و چدن‪kg 30               ‬‬

‫آلياژهاي مس‪10kg                       ‬‬

‫مس خالص و آلياژهاي آلومينيوم ‪5kg‬‬

‫آلومينيوم خالص‪kg 2.5                  ‬‬

‫مس قلع و آلياژهاي قلع‪kg 1             ‬‬

‫آزمون سختي راكول ‪:‬‬

‫دستگاه آزمايش راكول ‪ ,‬دستگاه آزمايش سريع با خواندن مستقيم است ‪ .‬اين روش براي انجام آزمونهاي مقايسه اي‪ ‬‬
‫سريع بسيار مناسب است ‪ .‬در اين آزمون يا در واقع مجموع آزمونها ‪ ،‬عمق فرو رفتگي اندازه گيري شده و مستقيمًا به‬
‫وسيله يك عقربه خوانده مي شود ‪.‬هنگامي كه يك فرورونده تحت تاثير اثر نيرو به درون ماده فشرده مي شود ‪ ،‬هر‬
‫دو نوع كرنش كشسان و مومسان در آن ماده بوجود مي ايد ‪..‬ولي از آنجايي كه سختي فرورفتني مقاومت در مقابل‬
‫تغيير شكل مومسان است ‪ ،‬بايد نيروي فرورونده قبل از خواندن حذف شود ‪.‬‬

‫روش سختي سنجي از طريق راكول ‪:‬‬

‫‪ – 1‬نمونه آزمايش را در تماس‪  ‬با فرورونده قرار دهيد و آنقدر آن را بسمت فرورونده حركت دهيد تا عقربه كوچك‬
‫صفحه نمايش به محل از پيش تعيين شده روي صفحه برسد ‪ .‬با اين عمل فرو رونده روي يك فنر فشرده مي شود تا‬
‫نيروي وارد شده به فنر بر روي ماده از طريق فرو رونده به ‪kg 10 ‬برسد‪ .‬‬

‫‪ – 2‬صفحه نمايش را روي مرجع درست ( صفر براي فرورونده الماسي و ‪ 30‬براي فرورونده كروي ) قرار دهيد‪.  ‬‬

‫‪ – 3‬نيروي كلي ‪  140 , 90, 50‬كيلو گرم را اعمال كنيد تا نيروي اصلي ‪ 60,100,150‬بر آن وارد شود ‪.‬‬

‫‪ – 4‬نيرو كلي را ‪ 4‬تا ‪ 7‬ثانيه نگهداريد ‪.‬‬

‫‪ – 5‬ضمن نگه داشتن نيروي جزيي بر روي نمونه ‪ ،‬نيروي كلي را برداريد تا بازيافت كشسان حاصل شود ‪.‬‬

‫‪ – 6‬عدد سختي را بخوانيد ‪.‬‬

‫برچسب‌ها‪ :‬تعريف سختي‪ ,‬آزمون سختي برينل‪ ,‬آزمون سختي راكول‪ ,‬آزمون سختي ويكرز‬
‫‪ +‬نوشته شده در جمعه چهارم فروردین ‪ ۱۳۹۱‬ساعت ‪ 17:42‬توسط محمد وحیدا
‪ | ‬نظر بدهيد‬