ISSN: 2241-4665

Ημερομηνία έκδοσης: Αθήνα 8 Μαΐου 2019

«Εισαγωγή Εκπαιδευτικής Αλλαγής με βάση τα Τρία Στάδια

του Fullan»
Ρούσσου Μαρία
MSc- Επιστήμες Αγωγής-Εκπαιδευτική Ηγεσία και Διοίκηση
Εκπαιδευτικός Φυσικής Αγωγής-Υποδιευθύντρια Σχολικής Μονάδας
 
«Introduction of Educational Change based on Fullan's Three
Phases»
Roussou Maria
MSc Education Sciences–Educational Leadership and Administration
Educator of Physical Education- Deputy Principal
 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
  
Το συγκεκριμένο άρθρο παρουσιάζει την εισαγωγή Εκπαιδευτικής Αλλαγής σε σχολική μονάδα της
Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης μέσα από την υλοποίηση εκπαιδευτικής δράσης που αφορά στην βελτίωση της
συμπεριφοράς των μαθητών της Ε΄και Στ΄ τάξης του σχολείου καθώς και στην βελτίωση των σχέσεων ανάμεσα στους
μαθητές. Οι άξονες ανάπτυξης της υλοποίησης της εκπαιδευτικής δράσης, στηρίζονται στα αρχικά καθήκοντα των
συμμετεχόντων, στα καθήκοντα και στους ρόλους των συμμετεχόντων, στις βοηθητικές παραμέτρους, στις περιοριστικές
παραμέτρους, στις διαδικασίες μετάβασης στην «αλλαγή», στις υποστηρικτικές δράσεις, στην ανάληψη ηγετικών
δράσεων και στους τομείς αξιολογικής κρίσης της εκπαιδευτικής δράσης. Σε κάθε έναν από αυτούς τους άξονες
αναλύεται η εισαγωγή της Εκπαιδευτικής Αλλαγής βάση των τριών σταδίων του Fullan, (εισαγωγή-εφαρμογή-
εσωτερίκευση,εγκαθίδρυση). Οι αναφορές που υπάρχουν σε καθένα από τα τρία  στάδια αφορούν την διευθύντρια, τους
εκπαιδευτικούς, τους μαθητές και τους υπόλοιπους εμπλεκόμενους στην εκπαιδευτική δράση της εκπαιδευτικής αλλαγής.
Λέξεις κλειδιά: εισαγωγή εκπαιδευτικής αλλαγής, τρία στάδια Fullan
 
 
ABSTRACT
 
This article presents the introduction of Educational Change at a primary school through the implementation of
educational action that pertains to the improvement of the behavior of the 5th and 6th grade students as well as the
improvement of the relations among them. The key elements for the development of the educational action are the
participants' initial duties, the participants' duties and roles, the auxiliary parameters, the restrictive parameters, the
procedures of transition to '' change '', the supportive actions, the undertaking of leading actions and the domains of
evaluative judgment of the educational action. In every one of these key elements, the introduction of the Educational
Change based on Fullan's three phases (initiation - implementation - institutionalization ) is analysed. The references that
exist in each one of the three phases are about the principal, the educators, the students and everyone involved in the
educational action which aims at the introduction of an educational change.
 
 1. Εισαγωγή
 
Ο επιταχυνόμενος ρυθμός επιστημονικής και τεχνολογικής προόδου, η παγκοσμιοποίηση, και η αυξανόμενη ροή της νέας
γνώσης φέρνει το σχολείο και τους εκπαιδευτικούς μπροστά σε νέα δεδομένα. Είναι πλέον επιτακτική η ανάγκη το
σχολείο να προσαρμοστεί  στις νέες απαιτήσεις της εποχής έτσι ώστε να καταστεί αποτελεσματικότερο  και να βοηθήσει
τους μαθητές να ανταπεξέλθουν με επιτυχία στις απαιτήσεις της νέας κοινωνικής πραγματικότητας. Σε αυτό το πλαίσιο
το παραδοσιακό σχολείο και ο ρόλος του υποχωρεί. Το παραδοσιακό σχολείο μετασχηματίζεται και μετεξελίσσεται, μέσα
από την εφαρμογή καινοτομιών απαραίτητων για την προσαρμογή, την επιβίωση και την ανάπτυξή του. Έτσι, τα
τελευταία χρόνια η ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα χαρακτηρίζεται από προσπάθειες εισαγωγής εκπαιδευτικών
αλλαγών μέσα από την υλοποίηση εκπαιδευτικών δράσεων. Ως εκπαιδευτική αλλαγή νοείται κάθε είδους νέα πρακτική
που αφορά τα άτομα που προσπαθούν να ανταπεξέλθουν σε ένα εκπαιδευτικό πρόβλημα (Fullan, 1991)[1]. Οι
εκπαιδευτικές αυτές αλλαγές τις περισσότερες φορές αποτελούν «ζήτημα» κεντρικής σύλληψης, έμπνευσης και
πρωτοβουλίας. Εφαρμόζονται ευκαιριακά χωρίς έρευνα προγραμματισμό, σχεδιασμό, παρακολούθηση και παρέμβαση
στα αποτελέσματά τους ενώ συνήθως αιφνιδιάζουν και προκαλούν αντιστάσεις. Για να είναι αποτελεσματικός ο
σχεδιασμός μιας εκπαιδευτικής αλλαγής πρέπει πρώτα να προετοιμάζει τα άτομα που θα εμπλακούν ή θα επηρεαστούν
από την συγκεκριμένη αλλαγή ελαχιστοποιώντας τις αντιστάσεις τους και διασφαλίζοντας την αποδοχή της και την
αποτελεσματική εφαρμογή της (Fullan, 91)[2]. Τελικοί αποδέκτες τους είναι οι εκπαιδευτικοί και η βελτίωση των
συνθηκών εργασίας τους καθώς και οι μαθητές και η βελτίωση των μαθησιακών τους αποτελεσμάτων.
Σκοπός του συγκεκριμένου άρθρου είναι να παρουσιάσει αναλυτικά τα καθήκοντα και τις δράσεις των εμπλεκομένων
στην εισαγωγή της εκπαιδευτικής αλλαγής καθώς και την συμβολή όλων των  παραμέτρων υλοποίησης της
εκπαιδευτικής δράσης σε επίπεδο σχολικής μονάδας σύμφωνα με το μοντέλο των τριών σταδίων του Fullan (εισαγωγή-
εφαρμογή-εσωτερίκευση ή εγκαθίδρυση), έτσι ώστε η εισαγωγή της εκπαιδευτικής αλλαγής να καταστεί
αποτελεσματική.
 

 
 
2. Εισαγωγής Εκπαιδευτικής Αλλαγής βάση των Τριών Σταδίων Fullan, σε επίπεδο σχολικής μονάδας.
2.1 Ενδιαφέρουσα Περίπτωση
Στο 10ο Δημοτικό Σχολείο Άργους στις αρχές του Οκτωβρίου η διευθύντρια συγκαλεί τον Σύλλογο Διδασκόντων (ΣΔ) με
θέμα το διαπιστωμένο και καταμαρτυρούμενο πρόβλημα εκρήξεων θυμού των μαθητών της Ε΄ και ΣΤ΄ τάξης του
σχολείου, το οποίο είχε παρατηρηθεί και την προηγούμενη σχολική χρονιά. Κατά την εισήγησή της πρότεινε να
υλοποιηθεί από τους υπεύθυνους εκπαιδευτικούς των συγκεκριμένων τάξεων ένα σχετικό καινοτόμο σχέδιο δράσης.
Ακολουθεί διαλογική συζήτηση ο σύλλογος συντάσσεται με την εισήγηση της διευθύντριας.
Στη συνέχεια γίνεται χαρτογράφηση της δράσης ως προς το περιεχόμενο (αποστολή και σκοπός). Ο τίτλος της είναι
«Έχω έναν εχθρό που τον φωνάζουνε θυμό και κάθε μέρα τον νικώ» και εντάσσεται στο πρόγραμμα Αγωγής Υγείας «Για
την βελτίωση των ανθρωπίνων σχέσεων». Ο σχεδιασμός της θα γίνει βάση των τριών σταδίων (εισαγωγή-εφαρμογή-
εσωτερίκευση) της προσέγγισης του Fullan (1991)[3].
Επιπλέων δημιουργείται ομάδα ελέγχου και ομάδες εργασίας εκπαιδευτικών. Σύμφωνα με τον  Lindahl, (2006)
[4]
 η συνεργατική κουλτούρα αλλαγής είναι απαραίτητη προϋπόθεση της σχολικής βελτίωσης. Συντάσσεται
χρονοδιάγραμμα, οργανόγραμμα, ομαδικό και ατομικά ημερολόγια παρατήρησης και θέτονται ο σκοπός και οι στόχοι. Η
διαμόρφωση στρατηγικής και συλλογικού οράματος, ο καθορισμός ξεκάθαρου σκοπού στόχων και δράσεων η
δημιουργία χρονοδιαγραμμάτων, η εξεύρεση πόρων, ο καθορισμός κριτηρίων αξιολόγησης και δημιουργία ενός
παρατηρητηρίου συλλογής πληροφοριών, αποτελούν απαραίτητους παράγοντες για μια επιτυχημένη εκπαιδευτική
αλλαγή (Fullan, 2001)[5].
Η διευθύντρια αναλαμβάνει την γραφειοκρατική διεκπεραίωση του εγχειρήματος, την επίλυση πρακτικών προβλημάτων
που θα ανακύψουν και την επιμόρφωση του εκπαιδευτικού προσωπικού. Κατά τον Roettger, (2006)[6] είναι αναγκαία
επιμόρφωση των εκπαιδευτικών όσον αφορά διαδικασία της προτεινόμενης αλλαγής. Οι εκπαιδευτικοί θα συνεργαστούν
για την επίτευξη των στόχων τους πραγματοποιώντας διαθεματική προσέγγιση κατά την εφαρμογή της δράσης και
προσπαθώντας να συνάψουν παιδαγωγικό συμβόλαιο με τους μαθητές. Τέλος, θα εργαστούν προς την διερεύνηση της
σημασίας των φίλων και της φιλίας στη ζωή και προς των τρόπων επίλυσης των προσωπικών διαφορών πέραν του θυμού,
του εκνευρισμού ή της υποταγής. Το πρόγραμμα θα υλοποιείται τρεις ώρες την εβδομάδα στο πλαίσιο της Ευέλικτης
Ζώνης, της Φυσικής της Θεατρικής και Εικαστικής Αγωγής.
 
2.2 Προτεινόμενο Μοντέλο Εισαγωγής Εκπαιδευτικής Αλλαγής
Η προσέγγισης του Fullan   στην εισαγωγή της εκπαιδευτικής αλλαγής στηρίζεται στο ότι η διαχείριση της αλλαγής
αποτελεί ένα μέσο για την ολιστική ανάπτυξη της σχολικής κοινότητας η οποία θεωρείται ένα ανοιχτό κοινωνικό
σύστημα που επικεντρώνεται στην συνεχή βελτίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων (Πασιαρδής, 2004) [7]. Κατά
την εισαγωγή της εκπαιδευτικής αλλαγής διαπιστώνεται η ανάγκη για αλλαγή αποφασίζεται η έναρξη της διαδικασίας της
αλλαγής και πραγματοποιείται η δέσμευση για την εφαρμογή της. Κατά την εφαρμογή της εκπαιδευτικής αλλαγής
σχεδιάζεται και υλοποιείται ένα σχέδιο δράσης της εκπαιδευτικής αλλαγής, αναπτύσσεται και διατηρείται αφοσίωση στο
συγκεκριμένο σχέδιο ενώ παρακολουθείται η πρόοδος και τα προβλήματα που ανακύπτουν. Κατά την εσωτερίκευση-
εγκαθίδρυση η προσδοκώμενη αλλαγή επιτυγχάνεται και γίνεται αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας του σχολείου
(Fullan 1993)[8].
 
 2.3 Πίνακας Εισαγωγής Εκπαιδευτικής Αλλαγής (3 Στάδια Fullan)
  Εισαγωγή Εφαρμογή Εγκαθίδρυση
  Η διευθύντρια: Η διευθύντρια: Η διευθύντρια:
1 -Συγκαλεί τον ΣΔ όπου τίθεται -Συγκαλεί τον ΣΔ -Αναλαμβάνει πρωτοβουλίες ώστε ύστερα από τον
  ως θέμα προς συζήτηση το δύο φορές το μήνα κατάλληλο προγραμ-ματισμό να υλοποιούνται σχετικές δράσεις στο
Αρχικά πρόβλημα εκρήξεων θυμού των για να ελέγχεται η σχολείο 2 φορές τον μήνα σε όλες τις τάξεις.
καθήκοντα μαθητών Ε΄και ΣΤ΄ κατά τη πορεία της δράσης. Οργανώνει δειγματικές διδασκαλίες σε εκπαιδευτικούς όμορων
των διάρκεια των μαθημάτων αλλά -Παρεμβαίνει προς σχολείων, από τους εμπλεκόμενους στο πρόγραμμα εκπαιδευτικούς.
συμμετεχόντ και των διαλειμμάτων. ενίσχυση του έργου -Οργανώνει έκθεση ζωγραφικής με θέμα τις ανθρώπινες σχέσεις,
ων -Προτείνει να υλοποιηθεί των εκπαιδευτικών. ανοιχτή στους γονείς, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της λήξης του
  εκπαιδευτική δράση σχετικά με -Συμβάλει σε σχολικού έ-τους.
  τον έλεγχο του θυμού και τις γραφειοκρατικά -Οργανώνει ενδοσχολική επιμόρφωση από την υπεύθυνη ψυχολόγο
  ανθρώπινες αξίες στις και πρακτικά του ΟΚΑΝΑ μια φορά το χρόνο με την συμμετοχή εκπαιδευτικών από
  συγκεκριμένες τάξεις. θέματα όμορα σχολεία.
  -Παροτρύνει όλους τους και παρατηρεί την -Οργανώνει ενδοσχολικούς αγώνες ποδοσφαίρου αλλά και αγώνες με
εκπαιδευτικούς να συμμετέχουν πορεία της δράσης. όμορα σχολεία, όπου επιβραβεύεται όχι η νίκη, αλλά η καλή
στην υλοποίηση της δράσης πέ- -Εντάσσει την συμπεριφορά των μαθητών.
ραν των υπεύθυνων εκπαιδευτική -Οργανώνει θεατρικό δρώμενο που παρουσιάζεται την «ημέρα κατά
εκπαιδευτικών των τάξων. δράση στο της ενδοσχολικής βίας», όπου οι μαθητές γράφουν το σενάριο και
 -Αναζητά τρόπο ένταξης της Αναλυτικό αναπαριστούν φαινόμενα έκρηξης, θυμού και καταπάτησης
δράσης στο αναλυτικό Πρόγραμμα, στο ανθρώπινων αξιών.
πρόγραμμα. πλαίσιο της -Προχωρά, με την βοήθεια του εκ-παιδευτικού πληροφορικής, στη
-Εξασφαλίζει συνεργασίες με διαθεματικότητας δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας επικοινωνίας για θέματα
κοινωνικές δομές και ανθρωπίνων σχέσεων και αρχών.
παροχής εκπαίδευ-σης. της διεπιστημονικό
-Ζητά άδεια για μετακινήσεις τηας ώστε να
των μαθητών εντός και εκτός εφαρμόζεται τρεις
της πε-ριφέρειας του Δήμου. ώρες την
-Υποβάλει αίτημα έγκρισης στο εβδομάδα.
Κέντρο Περιβαλλοντικής Οι εκπαιδευτικοί:
Εκπαίδευσης - Κάνουν χρήση
(ΚΠΕ)Κλειτορίας- Ακράτας για της ομαδοσυνεργατ
παρακολούθηση του ικής διδασκαλίας,
εκπαιδευτικού προγράμματος της ενεργητικής –
που υλοποιεί «Εκεί που είναι οι βιωματικής
αξίες ψάξε και θα τις βρεις». μάθησης, της
-Επιμορφώνεται σε θέματα ενεργητικής
σχετικά με τις ανθρώπινες ακρόασης, της
σχέσεις και ωθεί τους αφήγησης και του
εκπαιδευτικούς να κάνουν το συμβολισμού
ίδιο. λογοτεχνικών
-Ενημερώνει σχετικά με την κειμένων, της
υλοποίηση της εκπαιδευτικής συζήτησης και του
δράσης και ανοίγει διόδους προβληματισμού.
επικοινωνίας και συνεργασίας -Φροντίζουν ώστε
με τον Σύμβουλο Παιδαγωγικής υπάρχει μία φορά
Ευθύνης (ΣΠΕ) του σχολείου την εβδομάδα
και την Υπεύθυνη Σχολικών επικοινωνία με τον
Δραστηριοτήτων(ΥΣΔ). ψυχολόγο του
Οι εκπαιδευτικοί: ΟΚΑΝΑ ώστε να
-Συζητούν με τους μαθητές για λαμβάνουν
την ύπαρξη προβλημάτων στην συμβουλές
συ-μπεριφορά τους και στις και κατευθύν-σεις
μεταξύ τους σχέσεις και αλλά και
συνάπτουν με τους μαθητές υποστηρικτικό
«παιδαγωγικό συμβόλαιο». υλικό.
-Εξασφαλίζουν στήριξη,  -Παρατηρούν και
ενίσχυση και ανατροφοδότηση καταγράφουν την
από την διευθύντρια. συμπεριφορά των
-Δημιουργούν ατομικό μαθητών.
ημερολόγιο δράσης. -Παρατηρούν τις
-Δημιουργούν κοινό αντιδράσεις των
ημερολόγιου δράσης σε μαθητών κατά την
συνεργασία με τους μαθητές εφαρμογή της
καταγράφοντας συστηματικά τις δράσης.
επιμέρους δράσεις. -Ο Εκπαιδευτικός
-Αναζητούν φορέα ειδικό σε Φυσικής Αγωγής
θέματα ανθρωπίνων σχέσεων, (ΕΦΑ) διοργανώνει
που θα παρέχει καθοδήγηση στο επίσκεψη στο
πρόγραμμα Αγωγής Υγείας για αρχαίο στάδιο της
την βελ-τίωση των σχέσεων των Επιδαύρου όπου
μαθητών της Ε΄ και ΣΤ΄ τάξης. συν-δέει το
-Επιλέγουν αποτελεσματικές περιεχόμενο του
διδακτικές προσεγγίσεις προγράμματος με
υλοποίησης του προγράμματος. τις αξίες του
-Αναζητούν πεδία σύνδεσης του Ολυμπισμού.
προγράμματος με τα -Ο Εκπαιδευτικός
προγράμματα σπουδών των Θεατρικής (ΕΘΑ)
αντίστοιχων γνωστικών Αγωγής υλοποιεί
αντικειμένων. θεατρικό δρώμενο
-Μελετούν μεθόδους ανάπτυξης με θέμα τις
των διαπροσωπικών σχέσεων ανθρώπινες
των μαθητών και καλής σχέσεις.
επικοινωνίας. -Ο Εκπαιδευτικός
-Βοηθούν τους μαθητές να Εικαστικών
αναπτύξουν δεξιότητες επίλυσης αναθέτει σε ομάδες
των προβλημάτων τους. εργασίας μαθητών
-Μελετούν και μεταδίδουν τις να συνεργαστούν
γνώσεις τους στους μαθητές για και να από-
τις μεθόδους ενίσχυσης της τυπώσουν τα
αυτοεκτίμησής τους και του συναισθήματά
ελέγχου των συναισθημάτων τους.
τους. -Πραγματοποιούν
-Προτείνουν στους μαθητές επίσκεψη στην
τρόπους ανάπτυξης φιλικών βιβλιοθήκη
σχέσεων μεταξύ τους. «Παλαμήδης» όπου
-Ενημερώνουν τους γονείς τόσο παρουσιάζεται  και
για την ανάγκη εφαρμογής της αναλύεται από την
σχολικής καινοτόμου υπεύθυνη της
δραστηριότητας με τίτλο «Έχω βιβλιοθήκης βιβλίο
έναν εχθρό που τον φωνάζουνε με σχετικό
θυμό και κάθε μέρα τον νικώ», περιεχόμενο.
όσο και για τα αναμενόμενα -Γίνονται
αποτελέσματα της δράσης αυτής Δειγματικές
στην βελτίωση της επικοινωνίας διδασκαλίες από
και του κλίματος της τάξης. τους άμεσα
εμπλεκόμενους
εκπαιδευτικούς
στους υπόλοιπους
ώστε να είναι σε
θέση να αντι-
μετωπίζουν τυχόν
παρόμοια
προβλήματα στην
τάξη τους.
 -Ενημερώνουν
τους γονείς για το
πρόγραμμα και για
την πορεία του.
-Διοργανώνουν
Τριήμερη εκδρομή
στο
ΚΠΕ Κλειτορίας-
Ακράτας.
Λοιποί
εμπλεκόμενοι:
-Ο Σύλλογος
 Γονέων και
Κηδεμόνων(ΣΓΚ)
προσφέρει
προσωπική
εργασία και
οικονομική
ενίσχυση στην
υλοποίηση του
προ-γράμματος.
-Ο ιερέας της
ενορίας συζητά με
τους μαθητές για
τις ανθρώπινες
σχέσεις.
  Η διευθύντρια: Η διευθύντρια: Η διευθύντρια:
2 -Συγκαλεί το ΣΔ και υποβάλει -Στηρίζει τους -Αποκτά εμπειρία και υιοθετεί δια-
  πρόταση προς συζήτηση ώστε εκπαιδευτικούς δικασίες κατανεμημένης, συμμετοχι-κής και μετασχηματιστικής
Καθήκοντα να πραγματοποιηθεί η στην πραγμάτωση ηγεσίας.
και ρόλοι εκπαιδευτική δράση ενταγμένη του έργου τους -Προωθεί κουλτούρα αλλαγής στο σχολείο που βασίζεται στην συλλο-
των στο πρόγραμμα Αγωγής Υγείας αφή-νοντας τους γικότητα.
Συμμετεχό-  «Για την βελτίωση των περιθώρια σχετικής -Συμβάλει στην δημιουργία θετικού κλίματος.
ντων ανθρωπίνων σχέσεων». Στο- αυτονομίας να -Αποκτά εμπειρογνωμοσύνη στην αντιμετώπιση και επίλυση προβλη-
  χος η εξάλειψη των εκρήξεων δράσουν, μάτων συμπεριφοράς.
θυμού των περισσοτέρων να αναλά-βουν πρω Οι εκπαιδευτικοί:
μαθητών της Ε΄ και ΣΤ΄ τάξης τοβουλίες και να -Λειτουργούν συλλογικά με αλληλο-στήριξη και αλληλοδιάδραση.
του σχολείου. θέσουν -Αναπτύσσονται επαγγελματικά και προσωπικά μέσα από την ενδοσχο-
-Αναγνωρίζοντας το προτεραιότητες. λική επιμόρφωση και τα επιμορφω-τικά σεμινάρια που
καταμαρτυρούμενο πρόβλημα, -Παρατηρεί, παρακολουθούν.
αναλαμβάνει την αξιολογεί -Ευαισθητοποιούνται σε θέματα μαθητικής συμπεριφοράς και μαθαί-
γραφειοκρατική διεκπεραίωση και ανατρφοδοτεί ό νουν τρόπους αντιμετώπισής τους.
και την λύση πρακτικών προ- λους τους -Διαχέουν τις διαδικασίες αντιμετώ-πισης προβλημάτων σε όλους τους
βλημάτων που θα προκύψουν εμπλεκόμενους εκπαιδευτικούς της σχολικής μονάδας οι οποίες χρησιμοποιούνται όταν
και παρέχει ευελιξία το εκπαιδευτικούς παραστεί ανάγκη.
αναλυτικό πρόγραμμα. σχετικά με την -Δημιουργούν μέσω πλατφόρμας, δί-κτυο συνεργασίας, ανταλλαγής
-Ενημερώνει τον ΣΠΕ, την ΥΣΔ πορεία της από-ψεων και καλών πρακτικών με εκπαι-δευτικούς άλλων σχολείων
και τους γονείς για την εφαρμογής της του νομού σχετικά με θέματα συμπεριφοράς και διαπροσωπικών
υλοποίηση του προγράμματος δράσης. σχέσεων μέσα στις σχολικές μονάδες.
και εξασφαλίζει την στήριξή -Συγκεντρώνει και Οι μαθητές:
τους. αναλύει στοιχεία -Μαθαίνουν να συνεργάζονται σε ομάδες.
-Οργανώνει ενδοσχολική επιμόρ από την εφαρμογή -Μαθαίνουν να εξωτερικεύουν τις σκέψεις τους, να εκφράζουν τα
φωση των εκπαιδευτικών της δράσης, συναισθήματά τους και να ελέγχουν το θυμό τους.
σχετική με το θέμα της δράσης. προσπαθεί να -Μαθαίνουν ότι όλα τα προβλήματα έχουν λύση αρκεί να υπάρχει
-Ενημερώνει τους προβλέψει την σωστός προγραμματισμός, κοινή προσπάθεια και καλή θέληση.
εκπαιδευτικούς για τα σχετικά εξέλιξή της και -Λαμβάνουν ικανοποίηση από τις επιβραβεύσεις των δασκάλων τους
με την εκπαι-δευτική δράση ενημερώνει τον για την επιτυχή συμμετοχή τους στις δραστηριότητες.
σεμινάρια που ΣΔ. -Το κλίμα ανάμεσα στους μαθητές βελτιώνεται και υπάρχει πλέον
πραγματοποιούνται εντός και -Συγκαλεί τον ΣΔ χώρος και χρόνος για βελτίωση της αποτελεσματικότητάς τους.
εκτός νομού και τους για επανεξέταση Λοιποί εμπλεκόμενοι :
παροτρύνει να τα των διαδικασιών -Οι γονείς έρχονται πιο κοντά στα παιδιά τους συμμετέχοντας στις ενη-
παρακολουθήσουν. και των μεθόδων μερώσεις του σχολείου, βοηθώντας τα στο σπίτι και δείχνοντας
-Έρχεται σε επαφή με τον επίτευξης του εμπράκτως το ενδιαφέρον τους σε αυτά.
ΟΚΑΝΑ και εξασφαλίζει την σκοπού, όταν -Ο ΣΠΕ γίνεται μέλος της σχολικής μονάδας, συμβουλεύει,
συνδρομή των ειδικών αντιληφθεί ότι παρέχει επι-στημονική και ηθική στήριξη στους εμπλεκόμενους
επιστημόνων που διαθέτει, είναι εκπαιδευτικούς και μαθητές.
υποστηρικτικό υλικό, καθώς και αναποτελεσματικές
εβδομαδιαία ενδοσχολική καθοδ .
ήγηση των εκπαιδευτικών του -Διεκπεραιώνει
σχολείου και της ίδιας. όλες τις
Οι εκπαιδευτικοί: γραφειοκρατικές
-Δημιουργούν ομάδες εργασίας διαδικασίες και την
από δασκάλους και επικοινωνία με τα
εκπαιδευτικούς ειδικοτήτων. εξωτερικά
-Δεσμεύονται όλοι περιβάλλοντα που
για αλληλοσυνεργασία και αλλη έχουν σχέση με
λοδιάδραση. μετακινήσεις,
-Οι εκπαιδευτικοί ειδικοτήτων άδειες, επισκέψεις,
θα επιδιώξουν να συμβάλλουν επιμορφώσεις,
στην επίλυση του προβλήματος ενημερώσεις.
μέσα από τα αντικείμενα του -Σε συνεργασία με
μαθήματός τους. τους
-Οι δάσκαλοι των Ε΄ και ΣΤ΄ εκπαιδευτικούς,
τάξεων και η ενημερώνει τους
διευθύντρια αναλαμβά-νουν γονείς των
θέσεις υπεύθυνων ομάδων μαθητών για την
εργασίας εκ-παιδευτικών. πορεία της δράσης
-Οι δάσκαλοι ορίζουν αρχηγούς και την επίδραση
στις ομάδες εργασίας των που έχει στα παιδιά
μαθητών, εκείνους τους μαθητές τους.
που αντιδρούν περισσότερο Οι εκπαιδευτικοί:
απέναντι στην εφαρμογή της -Διαβάζουν
εκπαιδευτικής δράσης. κείμενα σχετικά με
-Οι εκπαιδευτικοί δια-τηρούν τις ανθρώπινες
ατομικά ημερολόγια αξίες και τις
καταγραφής. ανθρώπινες σχέσεις
 Οι μαθητές: στους μαθητές και
-Αφού παραδέχτηκαν την τα συζητούν.
ύπαρξη προβλήματος στις -Κρατάνε
σχέσεις τους και την ημερολόγιο όπου
συμπεριφορά τους, δεσμεύονται καταγράφεται η
για την συμμετοχή τους στην συμπεριφορά και
εφαρμογή της δράσης και την η συμμε-τοχή των
διεκπεραίωση των εργασιών μαθητών στη
τους. δράση.
-Χωρίζονται σε ομάδες κατά -Συνεργάζονται με
βούληση. όλους τους άλλους
-Οργανώνουν δράσεις ώστε να εμπλεκόμενους
ενισχύσουν την εφαρμογή του εκπαιδευτικούς
προ-γράμματος. ώστε να
-Οι αρχηγοί των ομάδων διαπιστωθεί η
εργασίας διατηρούν ομαδικό συνέχεια, η
ημερολόγιο καταγραφής. σύνδεση και η
Λοιποί εμπλεκόμενοι: αποδοτικότητα της
-Η Υπεύθυνη Σχολικών ε-φαρμογής της
Δραστηριοτήτων ενημερώνει το δράσης.
ΚΠΕ Κλει-τορίας-Ακράτας για -Η ΕΦΑ
το αίτημα του σχολείου να χρησιμοποιεί κατά
πραγματοποιήσει επίσκεψη. τη διάρκεια του
-Ο ΣΠΕ οργανώνει σχετική με μαθήματος,
την δράση επιμόρφωση. παιχνίδια
-Οι γονείς συνειδητοποιώντας τα συνεργασίας,
οφέλη που θα αποκομίσουν ομαδικά παιχνίδια,
τα παι-διά τους, τα στηρίζουν και στοιχεία από το
και τα ωθούν να συμμετέχουν μάθημα και τα
ενεργά στο πρόγραμμα. βιβλία των
-Ο σύλλογος γονέων και προγραμμάτων
κηδεμόνων οργανώνει «Ολυμπιακής
εκδηλώσεις για την οικονομική Παιδεία» και
στήριξη της δράσης. «Καλλιπάτειρα».
-Η τοπική Ενορία προσφέρει Οργανώνει
πνευματική στήριξη στους επιπλέον
μαθητές. εσωτερικούς
αγώνες και αγώνες
με όμορα σχολεία.
-Η ΕΘΑ
χρησιμοποιεί
παιχνίδια αλλαγής
ρόλων και
οργανώνει σχετικό
με την δράση
θεατρικό δρώμενο.
-Η εκπαιδευτικός
των Εικαστικών
ζητά από τους
μαθητές να από-
τυπώσουν θετικά
και αρνητικά
συναισθήματά τους
και διοργανώνει
έκθεση
ζωγραφικής.
-Ο εκπαιδευτικός
της Πληροφορικής
δημιουργεί την
πλατφόρμα
επικοινωνίας στο
σχολικό δίκτυο.
Οι μαθητές:
-Έχουν ενεργή
συμμετοχή,
προτείνουν λύσεις
για τα προβλήματα
που αναδύονται,
εκθέτουν τους
προβληματισμούς
τους, προτείνουν
προσεγγίσεις που
τους αγγίζουν,
προσπαθούν να
βελτιωθούν,
μένουν στο σκοπό
τους για εξέλιξη
και βελτίωση της
συμπεριφοράς
τους.
-Συνεργάζονται με
τους μαθητές της
ομάδας τους,
ανακοινώνουν τα
αποτελέσματα των
εργασιών τους στο
δάσκαλο και στους
συμμαθητές τους,
διατηρούν τις
ομάδες τους σε όλα
τα μαθήματα που
εμπλέκονται στην
εφαρμογή του
προγράμματος.
Λοιποί
εμπλεκόμενοι:
-Οι γονείς
επιδεικνύουν
ενδιαφέρον για στα
παιδιά τους για την
προσπάθεια που
κάνουν. Συμμετέχο
υν στις
ενημερώσεις του
σχολείου για το
συγκεκριμένο
θέμα. Αυτοί που
έχουν θεωρητικές
γνώσεις, τε-
χνικές γνώσεις,
προσωπικές
εμπειρίες,
συμβάλουν
εμπράκτως στην
εφαρμογή της
δράσης.
-Οργανώνουν baza
ar με
χριστουγεννιάτικες
κατασκευές για
την οικονο-
μική ενίσχυση του
προγράμματος.
-Ο ΣΓΚ καλύπτει
την οικονομική
υποχρέωση των
παιδιών που
αδυνατούν να
πληρώσουν τη
συμμετοχή τους
στις μετακινήσεις
και την διαμονή
τους στο
ΚΠΕ Κλειτορίας –
Ακράτας.
-Ο ΣΠΕ στηρίζει
με την παρουσία
του την όλη
προσπάθεια, ενθαρ
ρύ-νοντας τους
 εκπαιδευτικούς και
συ-ζητώντας με τα
παιδιά. Είναι παρόν
στις εκδηλώσεις
και
οργανώνει ενδοσχο
λικές επιμορφώσεις
των εκπαι-
δευτικών.
-Ο ιερέας της
ενορίας βρίσκεται
στο πλευρό των
μαθητών όποτε των
χρειαστούν.
   Η διευθύντρια: Η διευθύντρια: Η διευθύντρια:
3 -Αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για -Παρατηρεί, -Αποκτά εμπειρογνωμοσύνη και γίνεται αποτελεσματικότερη
  την οργάνωση αξιολογεί και στην οργάνωση και στη διοίκηση της σχολικής μονάδας.
Βοηθητικές και προγραματισμό της εντοπίζει τις Οι εκπαιδευτικοί:
παράμετροι εκπαιδευτικής δράσης. αδυναμίες της -Αποκτούν ικανότητα συλλογικής εργασίας.
-Θέτει σε προτεραιότητα την δράσης. -Αποκτούν γνώσεις αντιμετώπισης των εκρήξεων θυμού και
διευθέτηση του διαπιστωμένου -Μαζί με τις γενικά δια-χείρισης των προβλημάτων συμπερι-φοράς ανάμεσα
προ-βλήματος. υπεύθυνους στους μαθητές.
-Αναλαμβάνει την ευθύνη για εκπαιδευτικούς -Η ενδοσχολική επιμόρφωση και γενικότερα η επιμόρφωση των
την αναγκαία συντονίζει εκ-παιδευτικών και της διευθύντριας γίνεται θεσμός στο σχολείο.
γραφειοκρατική διεκπε-ραίωση. κατευθύνει και -Γίνεται διάχυση των καλών πρακτι-κών σε όλους τους
-Μεταδίδει την αισιοδοξία της όταν χρειαστεί εκπαιδευτικούς του σχολείου και στους εκπαιδευτικούς που
για την επιτυχή έκβαση της επαναπροσδιορίζει συμμετέχουν στην πλατφόμα.
δράσης. την δράση. Οι μαθητές:
Οι εκπαιδευτικοί: -Παρεμβαίνει σε -Αντιλαμβάνονται ότι όλα τα προ-βλήματα μπορούν να λυθούν.
-Αναγνωρίζουν και αποδέχονται περιπτώσεις -Μαθαίνουν να συνεργάζονται, να προσπαθούν, να βελτιώνονται,
την ύπαρξη του προβλήματος. απόκλισης από τον να συναγωνίζονται, να εκφράζουν τα συναισθήματά τους,
-Δεσμεύονται για την στόχο. να συνδιαλέγο-νται, να αξιολογούν τον εαυτό τους και τους
συμμετοχή τους στην δράση και -Παραχωρεί την άλλους.
για προσπά-θειά τους να αίθουσα του -Πραγματοποιείται βελτίωση των διαπροσωπικών σχέσεων των
επιτευχθεί ο στόχος. σχολείου για μα-θητών και του ελέγχου της συ-μπεριφοράς τους.
-Δρουν συλλογικά και διαθέτουν θεατρικές πρόβες, Λοιποί παράγοντες:
στην πλειονότητά τους κοινούς θεατρικές -Οι γονείς συμμετέχουν στις διαδικα-σίες του σχολείου, έρχονται
στόχους, κοινό όραμα και εκδηλώσεις και πιο κοντά στα παιδιά τους και γίνονται ενεργά μέλη του
κουλτούρα αλλαγής. έκθεσης σχολείου.
-Δημιουργούν θετικό κλίμα ζωγραφικής. -Αναπτύσσεται στενή συνεργασία και στήριξη από τον ΣΓΚ
αλλαγής και κλίμα αλλαγής -Διαμορφώνει το -Δημιουργείται κουλτούρα βελτίωσης και αλλαγής στο σχολείο.
μέσα στις τάξεις τους. ωρολόγιο
-Έχουν την πεποίθηση ότι θα πρόγραμμα για την
υπάρξει βελτίωση στη καλύτερη
διαδικασία της μάθησης και της εφαρμογή της
αποτελεσματικότητας  στο δράσης. 
σχολικό γίγνεσθαι. -Οργανώνει ενδοσχ
-Η συνδρομή των εκπαιδευτικών ολική επιμόρφωση.
ειδικοτήτων και η δημιουργία -Δημιουργεί κλίμα
πλατφόρμας επικοινωνίας με ενθουσιασμού για
άλλα σχολεία είναι την επιτυχή έκβαση
ιδιαίτερα σημα- ντική για την της όλης
αποτελεσματικότητα του προσπάθειας.
προγράμματος Οι εκπαιδευτικοί:
Οι μαθητές: -Η αρμονική
-Αναγνωρίζουν την ύπαρξη συνεργασία όλων
προβλήματος των εμπλεκομένων
-Συμμετέχουνεκούσια στο εκπαιδευτικών.
πρόγραμμα -Η ανταλλαγή
- Έχουν θετική γνώμη για το προβληματισμών,
αποτέλεσμα της δράσης. ιδεών και λύσεων
Λοιποί εμπλεκόμενοι: με εκπαιδευτικούς
-Υπάρχει επιστημονική στήριξη άλλων σχολείων
από τον ΣΠΕ. μέσω
-Η ΥΣΔ ενεργεί για την τελική της  πλατφόρμας.
έγκριση της επίσκεψης των Οι μαθητές:
μαθητών στο ΚΠΕ Κλειτορίας- -Ο ενθουσιασμός
Ακράτας. για την συμμετοχή
-Το ΚΠΕ αποδέχεται το αίτημα τους σε
για συμμετοχή των μαθητών στο ένα στοχευόμενο μ
πρόγραμμα που υλοποιεί. άθημα,
-Ο ΟΚΑΝΑ αποδέχεται το διαφορετικό από το
αίτημα για στήριξη των συνηθισμένο.
εμπλεκομένων εκ-παιδευτικών - Οι προσπάθειες
και των μαθητών. για αυτοβελτίωση τ
-Το προεδρείο του συλλόγου ων περισσοτέρων.
γονέων και κηδεμόνων (ΠΣΓΚ) Λοιποί
αντιμετωπίζει θετικά την όλη εμπλεκόμενοι:
προσπάθεια και δεσμεύεται να -Ο ΣΠΕ
την στηρίξει. συμπαραστέκεται
  παρακολουθεί και
  επιβραβεύει τις
δραστηριότητες
του προγράμματος.
-Η ψυχολόγος του
ΟΚΑΝΑ
κατευθύνει και
παρέχει
υποστηρικτικό
υλικό στους
εκπαιδευτικούς
κάθε εβδομάδα
-Η συνεισφορά της
υπεύθυνης της
βιβλιοθήκης
«Παλαμήδης».
 -Το ενδιαφέρον και
η συμβολή του
ιερέα.
  Η Διευθύντρια: Η Διευθύντρια: Η Διευθύντρια:
4 -Η έλλειψη εμπειρίας -Η εμπλοκή της -Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα την επόμενη σχολική χρονιά
  Οι εκπαιδευτικοί: στο η διευθύ-ντρια να διευθύνει άλλο σχολείο.
Περιοριστικ -Οι περιορισμένες γνώσεις τους πρόγραμμα αγγίζει Οι εκπαιδευτικοί:
ές για την διαχείριση μόνο θέματα -Υπάρχουν εμπλεκόμενοι εκπαιδευ-τικοί απόσπασμένοι και
παράμετροι του συγκεκριμέ-νου διαδικαστικά, αναπληρωτές οι οποίοι είναι άγνωστο αν θα εργάζο-νται τις
προβλήματος. οργανωτικά και επόμενες χρονιές στο σχολείο.
-Η θέση μεμονωμένων γραφειοκρατικά. Οι μαθητές:
εκπαιδευτικών (να κάνουμε -Δεν έχει -Βρίσκουν ενδιαφέρουσες κυρίως τις δράσεις που υλοποιούνται
υπομονή, οι μαθητές της ΣΤ΄ αποκτήσει στα μαθήματα των ειδικοτήτων.
τάξης σε λίγους μήνες θα πάνε ικανοποιητική
σε άλλο σχολείο). σχετική
-Επίκειται η συνταξιοδότηση επιμόρφωση.
ενός εκπαιδευτικού ο οποίος Οι εκπαιδευτικοί:
δεν δεί- χνει ενδιαφέρον για την -Ο
εφαρμογή της καινοτόμου προβληματισμός
δράσης. τους  για την
-Οι εκπαιδευτικοί ειδικοτήτων κάλυψη της
εργάζονται και σε πολλά διδακτέας ύλης των
σχολεία και υπάρχει πρόβλημα μαθημάτων.
με τα ωράριά τους. -Η έλλειψη
-Υπάρχουν εκπαιδευτικοί που σχετικής
δεν πιστεύουν στην επιτυχή επιμόρφωσής τους.
έκβαση του προγράμματος και -Η δυσκολία των
ανησυχούν για τις επιπλέον νέων αναπληρωτών
ευθύνες και τον φόρτο εργασίας εκπαιδευτικών να
τους. ανταπεξέλθουν
-Υπάρχουν εκπαιδευτικοί που στις απαιτήσεις του
αμφιβάλουν για τις ικανότητες προγράμματος.
της διευθύντριας.  -Ο σύλλογος
Λοιποί παράγοντες: διδασκόντων
-Υπάρχει προβληματισμός για αδυνατεί να
την εξεύρεση πόρων και για την συνεδριάσει με την
ένταξη του προγράμματος στο παρουσία όλων
Αναλυτικό Πρόγραμμα. των εμπλεκόμενων
-Δεν παρέχονται κίνητρα στους εκπαιδευτικών
εκπαιδευτικούς για την αφού κάποιοι από
εφαρμογή του προγράμματος. αυτούς ερ-
  γάζονται και σε
άλλα σχολεία.
Οι μαθητές:   
-Η αντίδραση δύο
μα-θητών (των πιο
ζωηρών) στην
εφαρμογή του
προγράμματος
χαρακτηρίζοντας
τις δράσεις του
μονότονες και
ανιαρές.
Λοιποί
παράγοντες:  
-Η άρνηση
μεμονωμένων
γονιών να
συμμετέχουν στην
εφαρμογή της
δράσης αφού
θεωρούν ότι η
συμπεριφορά των
παιδιών τους είναι
 άψογη.
-Στις
ενημερώσεις-
κατευθύνσεις
που δίνονται
από την
ψυχολόγο του
ΟΚΑΝΑ δεν
μπορούν να
παραβρίσκοντα
ι όλοι οι
εμπλεκόμενοι ε
κπαι-δευτικοί.
  Η Διευθύντρια: Η Διευθύντρια: Ολικά:
5 -Επιμορφώνεται και  Ενισχύει την -Πραγματοποιείται διάχυση καλών πρακτικών σε σχέση με την αντιμετώ-
Διαδικασίες αναπτύσσεται επαγγελματικά. προσπάθεια των πιση προβλημάτων συμπεριφοράς των μαθητών στο σύνολο της σχολικής
Μετάβασης -Αναπτύσσει τις αντιληπτικές εκπαιδευτικών. μονάδας.
στην της δεξιότητες και γίνεται μέλος -Συγκαλεί τακτικά -Το οργανόγραμμα, το χρονοδιά-γραμμα και το ημερολόγιο, γίνεται μόνιμος
«αλλαγή» στις ομάδες εργασίας των τον σύλλογο βοηθός και φίλος των εκπαιδευτικών του σχολείου.
εκπαιδευτικών. διδασκόντων ώστε -Η σχολική κοινότητα γίνεται φιλική προς τις αλλαγές και τις καινοτομίες.
-Καθοδηγεί και υποκινεί όλους να συζητούνται και -Η επιμόρφωση γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι του σχολείου.
τους εμπλεκόμενους. να αναζητούνται -Οι εκπαιδευτικοί αναλαμβάνουν ευκολότερα υπευθυνότητες που οδηγούν στην
-Αναπτύσσει δεξιότητες ώστε να λύσεις σε βελτίωση του σχολείου.
κατανοεί τη λειτουργία του σχο- αναδυόμενα -Τίθενται στόχοι προς επίτευξη κάθε φορά και πιο δύσκολοι.
λείου ως οργανωτικό σύνολο. θέματα σχετικά με -Αναπτύσσεται η επικοινωνία με τους γονείς.
-Εκχωρεί εξουσίες στους το πρόγραμμα. - Οι γονείς ενημερώνονται για  τα αποτελέσματα της δράσης ενώ συμ-μετέχουν
εκπαιδευτικούς. -Με την βοήθεια σε δρώμενα που αφορούν στην βελτίωση των παιδιών τους.
-Εκμεταλλεύεται δημιουργικά των ειδικών και -Τα σχολεία του δικτύου ενημερώνο-νται για τα αποτελέσματα του προ-
τις δυνατότητες και τις κλίσεις των εκ- γράμματος.
των εκπαιδευτικών. παιδευτικών -Η τοπική κοινότητα, ο Δήμος και η Διεύθυνση της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης
-Μέσω γίνεται αξιολόγηση του νομού ενημε-ρώνονται για τα αποτελέσματα του προγράμματος και
των ενδοσχολικών επιμορφώσε της πορείας του καλούνται να παραστούν στις εκδηλώσεις.
ων που οργανώνει αυξάνεται η προγράμματος
ανάγκη των εκπαιδευτικών για καθώς και
προσωπική και επαγγελματική επαναπροσδιορισμ
ανάπτυξη ός-ανακατεύθυνση
-Βρίσκει τρόπους ώστε το των επιμέρους
αναλυτικό πρόγραμμα να δράσεων.
αποκτήσει ευελιξία. -Αναλαμβάνει να
-Φροντίζει για τη δημιουργία βρεθεί τρόπος ώστε
χώρου που θα λειτουργεί να καλυφθούν τα
ως εργαστή-ρι Εικαστικών και έξοδα
Θεατρικής Αγωγής. μετακινήσεων των
-Δημιουργεί πλάνο πιθανών μαθητών που
αντιδράσεων στο καινοτόμο αδυνατεί να τα
πρόγραμμα και τις μεθόδους καλύψει η
αντιμετώπισής τους. οικογένειά του
Οι εκπαιδευτικοί: -Δημιουργείται με
-Με τις ενέργειές τους οδηγούν τη συνδρομή του
τους μαθητές στην παραδοχή εκπαιδευτικού της
και συνειδητοποίηση του Πληροφορικής η
προβλήματος στις μεταξύ τους πλατφόρμα
σχέσεις καθώς και στη επικοινωνίας με
δέσμευσή τους για συμμετοχή άλλα σχολεία του
τους στη δράση. νομού.
-Θέτοντας συγκεκριμένους -Πραγματοποιεί
στόχους προς επίτευξη, έκθεση ζωγραφικής
αυξάνεται η με έργα των
υπευθυνότητα και η παιδιών και με
παραγωγικότητά τους. θέμα σχετικό με το
-Οι υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί του πρόγραμμα.
προγράμματος τηρούν ομαδικά Οι εκπαιδευτικοί:
ημερολόγια και όλοι οι -Κάνουν χρήση
εμπλεκόμενοι εκπαιδευτικοί απλών πρακτικών,
τηρούν ατομικά ημερολόγια. ξεκάθαρων και
Λοιποί εμπλεκόμενοι: φιλικών με την
-Αναπτύσσονται κανάλια φύση της σχολικής
επικοινωνίας με ΟΚΑΝΑ και εργασία, μέσα στην
στενή επα-φή με τον ΣΓΚ. αίθουσα και στο
-Οι γονείς εμπλέκονται σε προαύλιο.
σχολικές διαδικασίες σε θέματα -Εφαρμόζουν
που αφορούν την ολόπλευρη την ομαδοσυνεργατ
ανάπτυξη των παιδιών τους και ική μέθοδο
γίνονται συμμέτοχοι στην διδασκαλίας, την
προσπάθεια εξεύρεσης πόρων βιωματική μάθηση,
προς αυτήν την κατεύθυνση. την ενεργητική
  ακρόαση.
-Όλοι οι
εμπλεκόμενοι
εκπαιδευτικοί
τηρούν
οργανογράμματα,
χρονοδιαγράμματα
και ημερολόγια
κατά-γραφής
συμπεριφοράς των
μαθητών.
-Ο εκπαιδευτικός
Θεατρικής Αγωγής
κάνει χρήση
δραματοποιήσεων
και παιχνιδιών με
αλλαγή ρόλων.
-Ο εκπαιδευτικός
Φυσικής Αγωγής
εφαρμόζει στο
μάθημά του παιχνί-
δια ομαδικά και
παιχνίδια
συνεργασίας,
επιβραβεύει την
βελτίωση των
μαθητών και όχι
μόνο την αριστεία,
ενώ την «Ημέρα
κατά του σχολικού
εκφοβισμού»
οργανώνει δράσεις
που συνδέονται με
τον ρατσισμό, την
βία και
την διαπολιτισμικό
τητα.
Οι μαθητές:
-Συζητούν και
αποτυπώνουν τα
συναισθήματά τους
και τα αντίθετα
συναισθήματά
τους.
-Βρίσκουν τρόπους
να επιλύουν τις
διαφορές τους
χωρίς θυμό, ένταση
ή υποταγή.
-Μαθαίνουν να
ελέγχουν τις
παρορμητικές τους
αντιδράσεις και
αναπτύσσουν την
αυτοπεποίθησή,
την αυτοεκτίμηση
και τον θετικό
τρόπο σκέψης τους.
-Διερευνούν τη
σημασία των φίλων
και γενικά της
φιλίας στη ζωή
τους.
Λοιποί
εμπλεκόμενοι:
-Ο ψυχολόγος του
ΟΚΑΝΑ παρέχει
σχετικό υλικό κάθε
εβδομάδα και
ενισχύει τους
μαθητές
ψυχολογικά όταν
χρειάζεται.
-Ο ιερέας της
ενορίας
μεταβιβάζει
μηνύματα αγάπης,
σεβασμού, ομό-
νοιας,
αλληλοβοήθειας,
συνεργασίας.
-Οι γονείς
οργανώνουν
εκδηλώσεις για
 οικονομική
ενίσχυση της
δράσης.
  Η Διευθύντρια: Η Διευθύντρια: Ολικά:
6 -Δημιουργία και διάχυση -Κινείται -Επιβράβευση των εκπαιδευτικών από την Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας
  οράματος, δυναμική ώθηση και διακριτικά στους Εκπαίδευσης.
Υποστηρι- αισιοδοξία για την επιτυχία της χώρους εφαρμογής -Επιβράβευση των μαθητών από την διευθύντρια.
κτικές καινοτόμου δράσης, της δράσης, -Απαλλαγή από γραφειοκρατικά κα-θήκοντα των εμπλεκομένων στην υλο-
δράσεις αποτελεσματική οργάνωση, ενδιαφέρεται, ποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και δράσεων.
παραχώρηση ρωτάει, ενισχύει, -Επαναληπτικές επιμορφώσεις κάθε φορά που κρίνεται αναγκαίο.
εξουσιών, διευκολυντικών παρα επιβραβεύει,
γόντων και κινήτρων στους επιλύει
εκπαιδευτικούς. προβλήματα,
Οι εκπαιδευτικοί: διαχειρίζεται
-Ανάληψη δράσεων αντιδρά-σεις,
και υπευθυνοτήτων, διάθεση για συντονίζει,
εργασία, θέλη-ση για ποιοτική αναπροσαρμόζει,
εκπαίδευση, ενδιαφέρον για την διευκολύνει,
ψυχική υγεία των μαθητών, επιμορφώνεται.
ενδιαφέρον για την Οι εκπαιδευτικοί:
αποτελεσματικότητα -Εργάζονται με
του προγράμμα-τος, επικοινωνία διάθεση,
με εκπαιδευτικούς άλλων διαπιστώνουν
σχολείων μέσω πλατφόρ-μας. αδυναμίες,
Οι μαθητές: επιμορφώνονται,
-Προσπάθεια για την βελτίωση επανεξετάζουν,
των διαπροσωπικών τους μένουν πιστοί στο
σχέσεων, ανάπτυξη ανθρώπινων όραμα,
αξιών, ανάπτυξη καλής επιβραβεύουν,
επικοινωνίας στο χώρο του ανανεώνονται,
σχολείου, ενδιαφέρον αξιολογούν,
για αυτοβελτίωση. ανατροφοδοτούν,
Λοιποί εμπλεκόμενοι: συνεργάζονται,
-Ο Σχολικός Σύμβουλος έχουν υψηλές
στηρίζει το πρόγραμμα με προσδοκίες,
συμβουλές και με την ακολουθούν το
επιστημονική του καθοδήγηση. οργανόγραμμα, το
Οι γονείς κατανοούν την α- χρονοδιάγραμμα,
νάγκη για τη εφαρμογή της κάνουν χρήση του
δράσης και φροντίζουν για την ημερολογίου.
εξεύρεση πόρων για την Οι μαθητές:
υλοποίηση της δράσης. Ο -Προσπαθούν,
ΟΚΑΝΑ παρέχει στήριξη μέσω συμμετέχουν,
και των ειδικών επιστημόνων εκφράζουν
του. απορίες,
  δουλεύουν, βελτιώ-
νονται, μένουν
πιστοί στη
δέσμευση,
συνεργάζονται,
εκτιμούν, μαθαί-
νουν
Λοιποί
εμπλεκόμενοι:
-Οι γονείς
στηρίζουν τα
παιδιά τους και
τους
εκπαιδευτικούς
κατά την εφαρμογή
της δράσης,
συνδράμουν,
ενδιαφέρονται.
-Οι επιμορφωτές α
 νταποκρίνονται
θετικά στις
προσκλήσεις για
επιμόρφωση.
-Ο ΣΓΚ στηρίζει-
συνδράμει.
-Ο ψυχολόγος του
ΟΚΑΝΑ παρέχει
νέο υλικό στους
εκπαιδευτικούς
κάθε εβδομάδα,
ακούει λύνει
απορίες  και
προβλήματα,
κατευθύνει την
ψυχολογική
προσέγγιση των
μαθητών.
-Οι εκπαιδευτικοί
των άλλων
σχολείων
μέσω  πλατφόρμας
εκφράζουν τις
απόψεις
τους, ανταλλάσουν 
ιδέες και καλές
πρακτικές.
  Η διευθύντρια: Η διευθύντρια:  Η διευθύντρια:
7 -Ορίζει τη σύνθεση και τις -Συντονίζει τη -Αξιολογεί την πορεία της δράσης, ανακοινώνει τα αποτελέσματα στους
  αρμοδιότητες της ομάδας δράση, φροντίζει προϊσταμένους και στην τοπική κοινωνία, επιβραβεύει τους εκπαιδευτικούς και
Ανάληψη δράσης που α-φορούν τις να μην υπάρχει τους μαθητές για την συμμετοχή και την προσπάθειά τους.
ηγετικών ανάγκες και τις προτεραιότητας παρέκκλιση από το Οι εκπαιδευτικοί:
δράσεων του σχολείου, ύστερα από τις όραμα, αμβλύνει - Μεταδίδουν τα αποτελέσματα στους συναδέλφους του σχολείου τους και στους
εισηγήσεις και τον ανοιχτό τις αντιστάσεις των συναδέλφους των άλλων σχο-λείων μέσω του σχολικού δικτύου.
διάλογο με τον ΣΔ. μαθητών, των Λοιποί εμπλεκόμενοι:
-Αναπτύσσει κουλτούρα εκπαιδευτικών και -Ο Σχολικός Σύμβουλος αξιολογεί και επιβραβεύει.
μάθησης, εκσυγχρονισμού των γονιών.
και αλληλεπί-δρασης. -Οι συντονιστές εκ-
-Αναπτύσσει ισχυρό παιδευτικοί
επαγγελματικό καινοτόμο ήθος. συντονίζουν τις
-Ανιχνεύει το επίπεδο ανησυχίας επιμέρους δράσεις.
των εμπλεκόμενων Οι εκπαιδευτικοί:
εκπαιδευτικών και προσφέρει -Χρησιμοποιούν
διαφοροποιημένη, καινοτόμες
εξατομικευμένη στήριξη. διδακτικές δράσεις,
Οι εκπαιδευτικοί:  παιδαγωγικές
-Εξασφαλίζουν ένα ενίσχυσης και
«παιδαγωγικό συμβόλαιο» συστηματική
σεβασμού, ενερ-γητικής ακρόασ εξατομικευμένη
ης και ειλικρινούς παρέμβαση.
ενδιαφέροντος με τους μαθητές. Λοιποί
-Οι συντονιστές εκπαιδευτικοί εμπλεκόμενοι:
δρουν ως πρωτεργάτες -Ο ΣΓΚ οργανώνει
και υποστηρι- παράλληλες
κτές των συναδέλφων τους. δράσεις
Οι μαθητές: υποστήριξης,
-Οι αρχηγοί των ομάδων των κινητοποιεί τους
μαθητών παρακινούν τους γονείς για
συμμαθητές τους για εργασία, συμμετοχή και
συμμετοχή και προσπάθεια. συνέργεια.
Λοιποί εμπλεκόμενοι: -Ο Σχολικός
-Ο ΣΓΚ ευαισθητοποιεί τα μέλη Σύμβουλος
του, συμμετέχει και συνδράμει προσεγγίζει το
ενεργά. έργο παιδαγωγικά,
 παρατηρεί
προτείνει,
καθοδηγεί.
  Ολικά: Ολικά: Ολικά:
8 -Η κινητοποίηση, η συμμετοχή -Η αποκατάσταση -Η αξιοποίηση της εμπειρίας και των μεθόδων για την αντιμετώπιση
Τομείς και η συνεργασία των της ηρεμίας, η παρόμοιων φαινομένων από την διευθύντρια τις εκπαιδευτικούς.
Αξιολογικής εκπαιδευτικών της σχολικής καλή επικοινωνία, -Η ανάπτυξη της συλλογικότητας στους εκπαιδευτικούς και η συν-τονισμένη
 κρίσης μονάδας. ο έλεγχος του από κοινού δράση για επιτυχή αποτελέσματα.
-Η δημιουργία κοινού οράματος θυμού και η -Η δημιουργία ανάγκης για συνεχή επιμόρφωση και σε άλλα θέματα από
και κουλτούρας αλλαγής. ελαχιστοποίηση εκπαιδευτικούς και διευθύντρια ώστε να εξελίσσονται παράλληλα με την
-Η ανάπτυξη ικανότητας των εκ-ρήξεων από εξελισσόμενη κοινωνία.
εντοπισμού προ-βλημάτων προς τους μαθητές. -Η εφαρμογή του προγράμματος και από άλλα σχολεία.
επίλυση στη σχολική μονάδα -Η ανάπτυξη -Η περεταίρω ανάπτυξη του σχολικού δικτύου με την συμμετοχή και άλλων
από τους εκπαιδευτικούς. υπευθυνότητας από σχολείων που αντιμετωπίζουν τέτοιου είδους προβλήματα με σχολεία από όλη
-Η εμπλοκή εξωτερικών τους μαθητές προς την Ελλάδα.
ακροατηρίων στη δράση. επίτευξη της -Η απόκτηση αξιών, τρόπων συμπεριφοράς και στάσεων ζωής από τους
-Η εμπλοκή των μαθητών στη βελτίωσής τους και μαθητές.
δράση και η κατανόηση από των στόχων τους.
μέρους τους της ανάγκης για -Η συνεργασίες, οι
συνεργασία και προσπάθεια με συνδιαλλαγές και
στόχο την αυτοβελτίωσή τους οι φιλίες που
και την βελτίωση των μεταξύ δημιουργήθηκαν
τους σχέσεων. ανάμεσα στους
  μαθητές.
-Η ανταπόκριση
από το άνοιγμα του
σχολείου στους
γονείς στην τοπική
κοινωνία και στα
στελέχη της
Εκπαίδευσης
-Η ανταπόκριση
της διευθύντριας
στις ανάγκες που
δημιουργήθηκαν
-Η χρησιμότητα
και
αποτελεσματικότητ
α του σχολικού
δικτύου.
-Η
συνεχιζόμενη αλλη
λοδιάδραση των
εκπαιδευτικών και
η προσήλωσή τους
στους στόχους του
προγράμματος.