‫‪5‬‬ ‫رﻳﺎﺿﻲ ‪1‬‬

‫ 
‬
‫»
  
«‬
‫
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪1‬‬
‫‪1‬ـ در ﺟﺪول زﻳﺮ‪ ،‬ﺳﺘﻮن اول اﻧﺪازهاي را ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﮔﻴﺮة ﺑﺰرگ و ﺳﺘﻮن دوم ﻫﻤﺎن اﻧﺪازه را ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﮔﻴﺮة ﻛﻮﭼﻚ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﺟﺪول را ﻛﺎﻣﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه ﻃﻮل ﮔﻴﺮه ﺑﺰرگ ‪ 1/5‬ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ‪ ×1 / 5 .‬ﮔﻴﺮه ﻛﻮﭼﻚ = ﮔﻴﺮه ﺑﺰرگ‬ ‫‬
‫ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻳﻚ ﻃﻮﻟﻲ را ﺑﺎ ﮔﻴﺮه ﻛﻮﭼﻚ و ﺑﺰرگ اﻧﺪازه ﮔﺮﻓﺘﻪاﻳﻢ‪ .‬ﻣﺜﻼً ‪ 2‬ﺗﺎ ﮔﻴﺮه ﺑﺰرگ اﺳﺖ ﻛﻪ ‪ 2 ×1 / 5 = 3‬ﮔﻴﺮه ﻛﻮﭼﻚ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻧﺪازه ﺑﺮﺣﺴﺐ‬ ‫اﻧﺪازه ﺑﺮﺣﺴﺐ‬ ‫)ﺗﻌﺪاد ﮔﻴﺮه ﺑﺰرگ( ‪ ×m‬ﮔﻴﺮه ﺑﺰرگ = ﻃﻮل‬
‫ﮔﻴﺮهﻫﺎي ﺑﺰرگ‬ ‫ﮔﻴﺮهﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ‬ ‫)ﺗﻌﺪاد ﮔﻴﺮه ﻛﻮﭼﻚ( ‪ ×n‬ﮔﻴﺮه ﻛﻮﭼﻚ = ﻃﻮل‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬
‫‪ ×n‬ﮔﻴﺮه ﻛﻮﭼﻚ = ‪ ×m‬ﮔﻴﺮه ﺑﺰرگ‬
‫‪2‬‬ ‫‪2 ×15 = 3‬‬
‫‪................................‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪4 ×1 / 5 = 6‬‬ ‫‪n‬‬ ‫‪n‬‬
‫‪................................‬‬ ‫=‬ ‫‪⇒ 1 / 5 = ⇒ n = 1 / 5m‬‬
‫‪6‬‬ ‫‪6 ×1 / 5 = 9‬‬ ‫‪m‬‬ ‫‪m‬‬
‫‪................................‬‬
‫






































































‬
‫‪2‬ـ ﻧﻤﻮداري رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ راﺑﻄﺔ ﺑﻴﻦ اﻧﺪازه ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﮔﻴﺮهﻫﺎي ﺑﺰرگ و اﻧﺪازه‬
‫ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﮔﻴﺮهﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ راﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﻧﻤﻮدار ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳﻚ ﺧﻂ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬ ‫‬

‫ﺑﺎ ﻣﻌﺎدﻟﻪ‪) :‬ﮔﻴﺮه ﺑﺰرگ × ‪ = 1 / 5‬ﮔﻴﺮه ﻛﻮﭼﻚ(‬

‫






































































‬
‫‪3‬ـ اﮔﺮ ﻃﻮل ﻛﺘﺎب ‪ 5 1‬و ﻋﺮض آن ‪ 3 2‬ﮔﻴﺮة ﺑﺰرگ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﻮدار‪ ،‬ﻃﻮل و ﻋﺮض ﻛﺘﺎب را ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﮔﻴﺮة ﻛﻮﭼﻚ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪1‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻧﻤﻮدار ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ اﮔﺮ ﻃﻮل ﻛﺘﺎب ‪ 5‬ﮔﻴﺮه ﺑﺰرگ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﺲ اﻳﻦ ﻃﻮل ‪ 8/25‬اﺳﺖ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﮔﻴﺮه ﻛﻮﭼﻚ و‬
‫‪2‬‬
‫‬
‫‪2‬‬
‫ﻋﺮض آن ‪ 3‬ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه ﻛﻪ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﮔﻴﺮه ﻛﻮﭼﻚ ‪ 5/5‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪






































































3‬‬
‫‪4‬ـ ﻧﺴﺒﺖ ﻃﻮل ﮔﻴﺮة ﺑﺰرگ ﺑﻪ ﻃﻮل ﮔﻴﺮة ﻛﻮﭼﻚ را ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪ .‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ داﺷﺘﻦ ﻃﻮل ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﮔﻴﺮة ﺑﺰرگ‪ ،‬از اﻳﻦ‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺮاي ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن ﻃﻮل اﺷﻴﺎ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﮔﻴﺮة ﻛﻮﭼﻚ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ؟‬

‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﻓﺮض ﺷﺪه اﺳﺖ ‪ A‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‬

‫ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻳﻚ ﻃﻮل را ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺎ ﻫﺮ دو ﮔﻴﺮه اﻧﺪازه ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ ،‬ﻃﻮل را ‪ x‬ﻓﺮض ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫) ‪ : m‬ﺗﻌﺪاد ﺑﺮﺣﺴﺐ ﮔﻴﺮه ﺑﺰرگ( ‪ ×m‬ﻃﻮل ﮔﻴﺮه ﺑﺰرگ = ‪x‬‬ ‫‪,‬‬ ‫) ‪ : n‬ﺗﻌﺪاد ﺑﺮﺣﺴﺐ ﮔﻴﺮه ﻛﻮﭼﻚ( ‪ ×n‬ﻃﻮل ﮔﻴﺮه ﻛﻮﭼﻚ = ‪x‬‬
‫‪n‬‬ ‫‪n‬‬
‫⇒ ‪ ×n‬ﻃﻮل ﮔﻴﺮه ﻛﻮﭼﻚ = ‪ ×m‬ﻃﻮل ﮔﻴﺮه ﺑﺰرگ‬ ‫=‬ ‫‪⇒ 1 / 5 = ⇒ n = 1 / 5m‬‬
‫‪m‬‬ ‫‪m‬‬
‫در واﻗﻊ ﻣﻨﻈﻮر از ﺗﻌﺪاد ﺑﺮﺣﺴﺐ ﮔﻴﺮه ﻛﻮﭼﻚ ﻫﻤﺎن واﺣﺪ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺑﺮﺣﺴﺐ ﮔﻴﺮه ﻛﻮﭼﻚ اﺳﺖ و ﺗﻌﺪاد ﺑﺮﺣﺴﺐ ﮔﻴﺮه ﺑﺰرگ ﻫﻤﺎن واﺣﺪ اﻧﺪازه‬
‫ﺑﺮﺣﺴﺐ ﮔﻴﺮه ﺑﺰرگ اﺳﺖ‪.‬‬
‫راﻫﻨﻤﺎي ﮔﺎم ﺑﻪ ﮔﺎم ﭘﺎﻳﻪ دﻫﻢ اﻟﻜﺘﺮوﺗﻜﻨﻴﻚ‬ ‫‬

‫
ﻛﺎر در ﻛﻼس ‪1‬‬

‫‪1‬ـ آﻳﺎ دو ﻧﺴﺒﺖ ‪ 42‬ﺑﻪ ‪ 88‬و ‪ 6‬ﺑﻪ ‪ 11‬دو ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺴﺎوياﻧﺪ؟‬
‫ ﺧﻴﺮ؛ ﻧﺴﺒﺖ ‪ 6‬ﺑﻪ ‪ 11‬ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻧﺴﺒﺖ ‪ 42‬ﺑﻪ ‪ ..........‬و ‪ k‬ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ‪...............‬‬ ‫ ﺑﻠﻪ؛ ‪ k‬ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ‪...........................‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪7‬‬
‫‪6‬‬
‫‪6 42‬‬
‫=‬ ‫= ‪⇒ x = 11× 7 = 77 , k‬‬
‫‪6‬‬
‫‪11‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﺧﻴﺮ‪ .‬ﻧﺴﺒﺖ ‪ 6‬ﺑﻪ ‪ 11‬ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻧﺴﺒﺖ ‪ 42‬ﺑﻪ ‪ 77‬و ‪ k‬ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‬
‫












































‪11 x‬‬
‫‪11‬‬
‫‬
‫

























‬
‫‪2‬ـ آﻳﺎ دو ﻧﺴﺒﺖ ‪ 2‬ﺑﻪ ‪ 5‬و ‪ 10‬ﺑﻪ ‪ 25‬دو ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺴﺎوياﻧﺪ؟‬
‫ ﺧﻴﺮ؛ ﻧﺴﺒﺖ ‪ 2‬ﺑﻪ ‪ 5‬ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻧﺴﺒﺖ ‪ ..........‬ﺑﻪ ‪..........‬‬ ‫ ﺑﻠﻪ؛ ‪ k‬ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ‪.....................‬‬
‫‪2 10‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫=‬ ‫‪, k = =0 / 4‬‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﺑﻠﻪ‪ K .‬ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻳﺎ ‪0/4‬‬
‫






































































‪5 25‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬
‫‬
‫‪3‬ـ در ﻳﻚ روزﻧﺎﻣﻪ ﻋﻜﺲﻫﺎ ﺑﺎ اﺑﻌﺎد ‪ 5 × 6‬ﭼﺎپ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺻﻔﺤﻪآراﻳﻲ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ ﻋﻜﺲﻫﺎ ﺑﺎ ﻃﻮل ‪ 12‬ﭼﺎپ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻋﺮض ﻋﻜﺲﻫﺎ ﭼﻘﺪر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﺷﺪ؟‬
‫‪6‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬
‫=‬ ‫ﻃﻮل × = ﻋﺮض ⇒‬ ‫‪,‬‬ ‫ﻋﺮض ⇒ ‪ = 12‬ﻃﻮل‬ ‫‪× 12 = 10‬‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ‪:‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪6‬‬
‫
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪2‬‬
‫*در ﻣﻴﺪان ﺗﺮهﺑﺎر‪ ،‬ﻫﺮ ‪ 3‬ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺳﻴﺐزﻣﻴﻨﻲ ‪ 3000‬ﺗﻮﻣﺎن اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪1‬ـ ﻧﺴﺒﺖ ﻗﻴﻤﺖ ﺳﻴﺐزﻣﻴﻨﻲ ﺑﻪ وزن آن ‪ ،‬ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ‪ ............................. :‬ﺗﻮﻣﺎن ﺑﻪ ‪ ........................‬ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺳﻴﺐزﻣﻴﻨﻲ‪.‬‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﻗﻴﻤﺖ ﺳﻴﺐزﻣﻴﻨﻲ ﺑﻪ وزن آن ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ‪ ...............................‬ﺗﻮﻣﺎن ﺑﻪ ‪ 1‬ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺳﻴﺐزﻣﻴﻨﻲ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ‪ .........................‬ﺗﻮﻣﺎن ﻣﻲﺗﻮان ‪ 1‬ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺳﻴﺐزﻣﻴﻨﻲ ﺧﺮﻳﺪ‪.‬‬

‫






































































‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ 3000 :‬ـ ‪1000 ، 1000 ، 3‬‬ ‫‬
‫‪2‬ـ ﻧﺴﺒﺖ وزن ﺳﻴﺐزﻣﻴﻨﻲ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ آن‪ ،‬ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪................................ :‬ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺳﻴﺐزﻣﻴﻨﻲ ﺑﻪ ‪ .........................‬ﺗﻮﻣﺎن‪.‬‬
‫ﻧﺴﺒﺖ وزن ﺳﻴﺐزﻣﻴﻨﻲ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ آن ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ‪ .......................‬ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺳﻴﺐزﻣﻴﻨﻲ ﺑﻪ ‪ 1‬ﺗﻮﻣﺎن‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ‪ 1‬ﺗﻮﻣﺎن ﻣﻲﺗﻮان ‪ ................................‬ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺳﻴﺐزﻣﻴﻨﻲ ﺧﺮﻳﺪ‪.‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪1000‬‬
‫‪،‬‬ ‫=‬
‫‪3000 1000‬‬
‫‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ 3 :‬ـ ‪، 3000‬‬
‫






































































‬
‫‪3‬ـ ﺑﺮاي ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن ﻗﻴﻤﺖ ‪ 5‬ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺳﻴﺐزﻣﻴﻨﻲ‪ ،‬راﺑﻄﺔ رو ﺑﻪ رو را ﻛﺎﻣﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ‪:‬‬
‫






































































‬
‫‪4‬ـ ﻧﻤﻮدار راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﻣﻘﺪار ﺳﻴﺐزﻣﻴﻨﻲ و ﻗﻴﻤﺖ آنﻫﺎ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ‪:‬‬

‫






































































‬
‫‪5‬ـ ﺷﻴﺐ اﻳﻦ ﺧﻂ ﭼﻪ ﭼﻴﺰي را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ؟‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﻧﺴﺒﺖ ﻗﻴﻤﺖ ﺳﻴﺐزﻣﻴﻨﻲ ﺑﻪ وزﻧﺶ ﻣﻘﺪار ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﺑﻪ ازاي ﻫﺮ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ‪ 1000‬ﺗﻮﻣﺎن اﺳﺖ‪ .‬در واﻗﻊ ﻧﺮخ ﺳﻴﺐزﻣﻴﻨﻲ را‬ ‫‬
‫‪1‬‬
‫ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺳﻴﺐزﻣﻴﻨﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺨﺮﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻳﺎ ﺑﻪ ازاي ﻫﺮ ‪ 1‬ﺗﻮﻣﺎن‬
‫‪1000‬‬
 ‫‪7‬‬ ‫رﻳﺎﺿﻲ ‪1‬‬

‫
ﻛﺎر در ﻛﻼس ‪2‬‬

‫اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺪام ﻣﺎﺷﻴﻦ‬ ‫و‬ ‫‪1‬ـ ﻧﺮخ ﻣﺼﺮف ﺑﻨﺰﻳﻦ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﻓﺖ ﻃﻲ ﺷﺪه در دو ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ‬
‫ﺑﺎﺻﺮﻓﻪﺗﺮ اﺳﺖ؟‬
‫‪30‬‬ ‫‪27‬‬
‫ﻣﺎﺷﻴﻦ اول‬
‫‪320‬‬
‫ﻣﺎﺷﻴﻦ دوم ‪= 0 / 09375 ,‬‬
‫‪300‬‬
‫‪= 0 / 09‬‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ‪:‬‬ ‫‬
‫ﻧﺮخ ﻣﺼﺮف ﺑﻨﺰﻳﻦ ﻣﺎﺷﻴﻦ دوم ‪ 0/09‬اﺳﺖ اﻳﻦ در ﺣﺎﻟﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﺮخ ﻣﺎﺷﻴﻦ اول ‪0/09375‬اﺳﺖ؛ ﺑﺪﻳﻬﻴﺴﺖ ﻣﺎﺷﻴﻦ دوم اﻗﺘﺼﺎديﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫






































































‬
‫‪2‬ـ ﺑﻠﻴﺖﻫﺎي ﻳﻚ ﺳﻴﻨﻤﺎ در ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻪ ﺷﺮوع ﻓﻴﻠﻢ‪ ،‬در ﻫﺮ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﺛﺎﺑﺘﻲ ﺑﻪ ﻓﺮوش ﻣﻲرﺳﺪ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﺳﻴﻨﻤﺎ ‪240‬‬
‫ﺑﻠﻴﺖ را در ‪ 16‬دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻔﺮوﺷﺪ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﻧﺮخ ﻓﺮوش ﺑﻠﻴﺖ در دﻗﻴﻘﻪ را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ آن‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﺑﻠﻴﺖﻫﺎي ﻓﺮوﺧﺘﻪ ﺷﺪه در‬
‫ﻫﺮ ﺳﺎﻋﺖ را ﺑﻪ دﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﺗﻌﺪاد ﺑﻠﻴﻂ ﻓﺮوﺧﺘﻪ در ﻳﻚ دﻗﻴﻘﻪ ‪ 15‬ﺗﺎﺳﺖ‪.‬‬ ‫‬

‫
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪3‬‬
‫ﻋﻠﻲ و اﺣﻤﺪ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺮاﺑﺮ در ﻳﻚ ﻣﺴﻴﺮ داﻳﺮهاي دوﭼﺮﺧﻪ ﺳﻮاري ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻋﻠﻲ زودﺗﺮ از اﺣﻤﺪ دوﭼﺮﺧﻪﺳﻮاري را ﺷﺮوع‬
‫ﻛﺮده ﺑﻮد؛ ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ وﻗﺘﻲ او ‪ 9‬دور‪ ،‬زده ﺑﻮد‪ ،‬اﺣﻤﺪ ‪ 3‬دور‪ ،‬زده ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪1‬ـ ﺟﺪول زﻳﺮ را ﻛﺎﻣﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻌﺪاد دورﻫﺎي اﺣﻤﺪ ﺗﻌﺪاد دورﻫﺎي ﻋﻠﻲ‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻋﻠﻲ ‪ 9‬دور زده اﺳﺖ اﺣﻤﺪ ‪ 3‬دور زده اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺗﻌﺪاد دورﻫﺎي‬ ‫‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫ﻋﻠﻲ ﺳﻪ ﺑﺮاﺑﺮ اﺣﻤﺪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫



‬
‫‪9‬‬
‫‪9‬‬ ‫‪=3‬‬
‫‪3‬‬
‫‪12‬‬ ‫‪12‬‬
‫‪= 4‬‬
‫



‪3‬‬
‫‪15‬‬ ‫‪15‬‬
‫‪=5‬‬
‫



‪3‬‬
‫






































































‬
‫‪2‬ـ ﻋﺪدﻫﺎي ﺳﺘﻮن دوم را ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻋﺪدﻫﺎي ﺳﺘﻮن اول ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﻨﻴﻢ؟‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﻋﺪد ﺳﺘﻮن دوم از ﺣﺎﺻﻞ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻋﺪد ﺳﺘﻮن اول ﺑﻪ ﻋﺪد ‪ 3‬ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬ ‫‬
‫






































































‬
‫‪3‬ـ اﮔﺮ ﻋﻠﻲ و اﺣﻤﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻫﻤﺰﻣﺎن دوﭼﺮﺧﻪﺳﻮاري را ﺷﺮوع ﻛﺮده ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻋﻠﻲ ‪ 9‬دور و اﺣﻤﺪ ‪ 3‬دور زده ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬درﺑﺎرة‬
‫ﺳﺮﻋﺖ آﻧﻬﺎ ﭼﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ؟‬

‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﭼﻮن ﻛﻪ زﻣﺎن راﺑﻄﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ دارد ﭘﺲ ﺳﺮﻋﺘﺶ ﻫﻢ ﺳﻪ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ‪ V1‬ﺳﺮﻋﺖ ﻋﻠﻲ و ‪ V2‬ﺳﺮﻋﺖ اﺣﻤﺪ و ‪∆x1‬‬ ‫‬
‫‪∆x1 V1‬‬ ‫‪V‬‬
‫=‬ ‫‪⇒ 3 = 1 ⇒ V1 = 3 V2‬‬ ‫ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻋﻠﻲ و ‪ ∆x 2‬ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ اﺣﻤﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﺲ‪:‬‬
‫‪∆x2 V2‬‬ ‫‪V2‬‬
‫






































































‬
‫‪4‬ـ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ‪ ،‬ﺟﺪول زﻳﺮ را ﻛﺎﻣﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻌﺪاد دورﻫﺎي ﻋﻠﻲ‬ ‫ﺗﻌﺪاد دورﻫﺎي اﺣﻤﺪ‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ‪:‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬
‫‪9‬‬ ‫‪9‬‬
‫‪=3‬‬
‫‪3‬‬
‫‪12‬‬ ‫‪12‬‬
‫‪=4‬‬
‫



‪3‬‬
‫‪15‬‬ ‫‪15‬‬
‫‪=5‬‬
‫



‪3‬‬
‫راﻫﻨﻤﺎي ﮔﺎم ﺑﻪ ﮔﺎم ﭘﺎﻳﻪ دﻫﻢ اﻟﻜﺘﺮوﺗﻜﻨﻴﻚ‬ ‫‬

‫‪5‬ـ ﻋﺪدﻫﺎي ﺳﺘﻮن دوم را ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺮاﺳﺎس ﻋﺪدﻫﺎي ﺳﺘﻮن اول ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﻨﻴﻢ؟‬
‫‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﻋﺪدﻫﺎي ﺳﺘﻮن دوم از ﺣﺎﺻﻞ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺳﺘﻮن اول ﺑﺮ ﻋﺪد ‪ 3‬ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺘﻮن دوم × ‪ = 3‬ﺳﺘﻮن اول ﻳﺎ‬

‫
ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫‪1‬ـ روي ﻧﻘﺸﻪ‪ ،‬ﻫﺮ ‪ 2‬ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪة ‪ 5‬ﻛﻴﻠﻮﻣﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬دو‬
‫ﻧﻘﻄﻪ را در روي ﻧﻘﺸﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻓﺎﺻﻠﺔ آﻧﻬﺎ در روي ﻧﻘﺸﻪ‬
‫ﭼﻘﺪر اﺳﺖ؟ ﻓﺎﺻﻠﻪ واﻗﻌﻲ آﻧﻬﺎ از ﻫﻢ ﭼﻘﺪر اﺳﺖ؟‬

‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه ﻫﺮ ‪ 2‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ ‪ 5‬ﻛﻴﻠﻮﻣﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ اﮔﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ ﺑﻪ ﻛﻴﻠﻮﻣﺘﺮ را ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ اﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﻔﻆ ﺑﺸﻮد‪ .‬ﻓﺮﺿﺎً‬ ‫‬
‫اﮔﺮ دو ﻧﻘﻄﻪ در ﻧﻘﺸﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ آﻧﻬﺎ ‪ 8‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫






































































‬
‫‪2‬ـ ﻣﻴﻨﺎ ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﺔ ﻧﻮﻋﻲ ﺳﺲ ﺳﺎﻻد ﺑﻪ ﻛﺘﺎب آﺷﭙﺰي ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﺮد‪ .‬ﻧﺴﺒﺖ روﻏﻦ ﺑﻪ ﺳﺮﻛﻪ در آن ﺳﺲ‪ 3 ،‬ﺑﻪ ‪ 4‬ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻴﻨﺎ ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﻳﻌﻨﻲ ‪ %75‬ﺳﺲ روﻏﻦ اﺳﺖ‪ .‬آﻳﺎ ﻣﻴﻨﺎ درﺳﺖ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد؟ ﺗﻮﺿﻴﺢ دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﻏﻠﻂ اﺳﺖ‪ .‬زﻳﺮا ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺻﻮرت ﺳﻮال ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻧﺴﺒﺖ روﻏﻦ ﺑﻪ ﺳﺮﻛﻪ ‪ 3‬ﺑﻪ ‪ 4‬اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺜﻼً اﮔﺮ ‪ 30‬ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ روﻏﻦ داﺷﺘﻪ‬ ‫‬
‫‪30 3‬‬
‫ﺑﺎﺷﻴﻢ ‪ 40‬ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ ﺳﺮﻛﻪ دارﻳﻢ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﺠﻤﻮع ﺳﺲ ﻣﺎ ‪ 70‬ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺳﺮﻛﻪي آن ﺑﻪ ﺻﻮرت رو ﺑﻪ رو اﺳﺖ‪= = 42 / 8% :‬‬
‫






































































‪70 7‬‬
‫‪3‬ـ ﻋﻜﺎﺳﻲ ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﻋﻜﺴﻲ را در اﺑﻌﺎد ‪ 35 × 25‬ﺑﺰرگ ﻛﻨﺪ و ﺳﭙﺲ آن را روي ﻣﻘﻮاﻳﻲ ﺑﻪ ﻃﻮل ‪ 55‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ ﭼﺎپ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻋﺮض‬
‫ﻋﻜﺲ ﺑﺰرگ ﺷﺪه ﭼﻘﺪر ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد؟‬
‫‪5‬‬
‫‪25 x‬‬ ‫‪55 × 25 275‬‬
‫=‬ ‫=‪⇒x‬‬ ‫=‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ‪:‬‬
‫‪35 55‬‬ ‫‪35‬‬ ‫‪7‬‬
‫‪7‬‬
‫






































































‬
‫ﻣﻘﺪار ﭘﺲاﻧﺪاز )ﻫﺰار ﺗﻮﻣﺎن(‬ ‫ﺷﻤﺎره ﻣﺎه‬ ‫‪4‬ـ ﻋﻠﻲ ﻫﺮ ﻣﺎه ﻣﻘﺪاري ﺛﺎﺑﺖ ﭘﻮل را ﭘﺲاﻧﺪاز ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺟﺪول رو ﺑﻪ رو ﻣﻘﺪار‬
‫‪350‬‬ ‫‪2‬‬
‫ﭘﺲاﻧﺪاز او را در ﭼﻨﺪ ﻣﺎه ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬
‫‪700‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪1050‬‬ ‫‪6‬‬
‫‪8‬‬
‫‪10‬‬
‫اﻳﻦ ﺟﺪول را ﺑﻪ ﺳﻪ روش رﺳﻢ ﺷﻜﻞ‪ ،‬رﺳﻢ ﻧﻤﻮدار و ﺟﺒﺮي ﻛﺎﻣﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﻃﺒﻖ ﺟﺪول ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ دو ﻣﺎه ‪ 350‬ﻫﺰار ﺗﻮﻣﺎن ﭘﺲاﻧﺪاز ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﭘﺲ در ﺟﺪول زﻳﺮ ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ از ﺟﻤﻊ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻞ ﺑﺎ ﻋﺪد‬ ‫‬
‫‪ 350‬ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪار ﭘﺲاﻧﺪاز )ﻫﺰار ﺗﻮﻣﺎن(‬ ‫ﺷﻤﺎره ﻣﺎه‬

‫‪350‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪350 + 350 = 700‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪700 + 350 = 1050‬‬ ‫‪6‬‬
‫‪1050 + 350 = 1400‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪1400 + 350 = 1750‬‬ ‫‪10‬‬

‫‪ +350‬ﭘﺲ اﻧﺪازه ﻛﻨﻮﻧﻲ = ﭘﺲ اﻧﺪاز ‪ 2‬ﻣﺎه ﺑﻌﺪ‬ ‫روش ﺟﺒﺮي‪ :‬ﻫﺮ ﻣﺎه ‪ 350‬ﻫﺰار ﺗﻮﻣﺎن ﭘﺲاﻧﺪاز ﻛﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ‪:‬‬
 ‫‪9‬‬ ‫رﻳﺎﺿﻲ ‪1‬‬

‫
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪4‬‬
‫ﺑﺮاي ﭘﺮ ﻛﺮدن ﻣﺨﺰن آﺑﻲ ‪ 10‬ﺷﻴﺮ آب ﻳﻜﺴﺎن ﺑﺮ ﺳﺮ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي آب ﻛﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬دو ﺷﻴﺮ آب وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺎز‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﺨﺰن در ‪ 8‬ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪1‬ـ اﮔﺮ ‪ 4‬ﺷﻴﺮ آب‪ ،‬ﻫﻤﺰﻣﺎن‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺎز ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺨﺰن در ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺮ ﻣﻲﺷﻮد؟ دﺑﻴﺮ ﻟﺒﺨﻨﺪ زﻧﺎن ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ‪" :‬ﺣﻮاﺳﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺷﻴﺮﻫﺎي آب ﺑﺎ ﻫﻢ ﺣﺮف ﻧﻤﻲزﻧﻨﺪ!"‬
‫‪1‬‬
‫ﻣﺨﺰن را ﭘﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ در‬
‫‪16‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬اﮔﺮ دو ﺷﻴﺮ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﻫﻢ ﻛﺎر ﻛﻨﻨﺪ اﻳﻦ ﻣﺨﺰن در ‪ 8‬ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﭘﺲ ﻫﺮ ﺷﻴﺮ در ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ‪،‬‬ ‫‬
‫‪1 1‬‬ ‫‪1‬‬
‫×‪4‬‬ ‫=‬ ‫ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ اﮔﺮ ‪ 4‬ﺷﻴﺮ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﻛﺎر ﻛﻨﻨﺪ ﻣﺨﺰن را ﭘﺮ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ‪ 4‬ﺷﻴﺮ ﺑﺎﻳﺪ ‪ 4‬ﺳﺎﻋﺖ ﻛﺎر ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ اﻳﻦ ﻣﺨﺰن را ﭘﺮ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫‪16 4‬‬ ‫‪4‬‬
‫






































































‬
‫‪2‬ـ اﮔﺮ ‪ 8‬ﺷﻴﺮ آب ﻫﻢزﻣﺎن ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺎز ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺨﺰن در ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺮ ﻣﻲﺷﻮد؟‬
‫‪1 1‬‬ ‫‪1‬‬
‫×‪8‬‬ ‫=‬
‫‪16 2‬‬
‫ﺗﺎﻧﻜﺮ را ﻛﺎﻣﻞ ﭘﺮ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫‪2‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ اﮔﺮ ‪ 8‬ﺷﻴﺮ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﻫﻢ ﻛﺎر ﻛﻨﻨﺪ در ﻣﺪت ‪ 1‬ﺳﺎﻋﺖ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ‬‫‬
‫ﭘﺲ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﻛﻪ ‪ 8‬ﺷﻴﺮ در ﻣﺪت ‪ 2‬ﺳﺎﻋﺖ ﺗﺎﻧﻜﺮ را ﭘﺮ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫






































































‬
‫‪3‬ـ راﺑﻄﺔ ﺑﻴﻦ ﺗﻌﺪاد ﺷﻴﺮﻫﺎي ﺑﺎز آب و زﻣﺎن ﭘﺮ ﺷﺪن ﻣﺨﺰن را ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫* ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﻮدار‪ ،‬زﻣﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﻻزم اﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﺨﺰن ﺑﺎ ‪ 6‬ﺷﻴﺮ ﭘﺮ ﺷﻮد‪ ،‬ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ‪:‬‬
‫در ﻫﺮ ﺳﺎﻋﺖ‬
‫ﺗﻌﺪاد ﺷﻴﺮ‬ ‫زﻣﺎن ﭘﺮ ﺷﺪن‬
‫ﭼﻘﺪر ﭘﺮ ﻣﻲﺷﻮد‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫ـ‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪ 16‬ﺳﺎﻋﺖ‬
‫‪16‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2 1‬‬ ‫‪ 8‬ﺳﺎﻋﺖ‬
‫=‬
‫‪16 8‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪ 5/33‬ﺳﺎﻋﺖ‬
‫‪16‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪4 1‬‬ ‫‪ 4‬ﺳﺎﻋﺖ‬
‫=‬
‫‪16 4‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪ 3/2‬ﺳﺎﻋﺖ‬
‫‪16‬‬
‫‪6‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪ 2/66‬ﺳﺎﻋﺖ‬
‫‪16‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪ 2/28‬ﺳﺎﻋﺖ‬
‫‪16‬‬
‫‪8‬‬ ‫‪8 1‬‬ ‫‪ 2‬ﺳﺎﻋﺖ‬
‫=‬
‫‪16 2‬‬
‫‪9‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪ 1/7‬ﺳﺎﻋﺖ‬
‫‪16‬‬
‫‪10‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪ 1/6‬ﺳﺎﻋﺖ‬
‫‪16‬‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻌﺪاد ﺷﻴﺮﻫﺎ زﻣﺎن ﭘﺮ ﺷﺪن ﻣﺨﺰن ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎﻫﺶ اﺑﺘﺪا ﺷﺪﻳﺪ و ﺳﭙﺲ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻃﺒﻖ ﻧﻤﻮدار اﮔﺮ ‪ 6‬ﺷﻴﺮ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﻛﺎر ﻛﻨﺪ ‪ 2/66‬ﺳﺎﻋﺖ ﻃﻮل ﻣﻲﻛﺸﺪ ﺗﺎ ﻣﺨﺰن ﭘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬
‫راﻫﻨﻤﺎي ﮔﺎم ﺑﻪ ﮔﺎم ﭘﺎﻳﻪ دﻫﻢ اﻟﻜﺘﺮوﺗﻜﻨﻴﻚ‬ ‫‬

‫
ﻛﺎر در ﻛﻼس ‪3‬‬

‫‪1‬ـ اﻟﻒ( دو ﻛﻤﻴﺖ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ را ﻧﺎم ﺑﺒﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ راﺑﻄﻪ ﻣﻌﻜﻮس داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﻫﺮ ﻛﻤﻴﺘﻲ را ﻣﻲﺗﻮان در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻗﺎﻧﻮن ﭘﺎﺳﻜﺎل ﻳﺎ ﻗﺎﻧﻮن اﻫﻢ را در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪.‬‬ ‫‬
‫‪F‬‬ ‫‪V‬‬
‫=‪P‬‬ ‫ﻗﺎﻧﻮن اﻫﻢ‪) :‬در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺑﺎ ﺟﺮﻳﺎن راﺑﻄﻪ ﻋﻜﺲ دارد( = ‪ , R‬ﻗﺎﻧﻮن ﭘﺎﺳﻜﺎل ‪) :‬در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ ﻓﺸﺎر ﺑﺎ ﺳﻄﺢ راﺑﻄﻪ ﻣﻌﻜﻮس دارد(‬
‫‪A‬‬ ‫‪I‬‬
‫ب( ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ارﺗﺒﺎط اﻳﻦ دو ﻛﻤﻴﺖ‪ ،‬ﻣﺴﺌﻠﻪاي ﻃﺮح ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫=↓ ‪R‬‬
‫‪V‬‬
‫‪,‬‬ ‫=↑ ‪R‬‬
‫‪V‬‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل در ﻗﺎﻧﻮن اﻫﻢ در وﻟﺘﺎژ ﺛﺎﺑﺖ اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ﺟﺮﻳﺎن ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﻲ رخ ﻣﻲدﻫﺪ؟ اﮔﺮ‬ ‫‬
‫↑‪I‬‬ ‫↓‪I‬‬
‫در وﻟﺘﺎژ ﺛﺎﺑﺖ ﺟﺮﻳﺎن اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ و اﮔﺮ ﺟﺮﻳﺎن ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑﺪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪F‬‬ ‫ﻳﺎ در راﺑﻄﻪي ﭘﺎﺳﻜﺎل اﮔﺮ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﻢ‪ ،‬ﻓﺸﺎر ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ؟‬
‫=↓ ‪P‬‬ ‫‪,‬‬ ‫=↑ ‪P‬‬
‫↑‪A‬‬ ‫↓‪A‬‬ ‫ﻃﺒﻖ راﺑﻄﻪ ﭘﺎﺳﻜﺎل ﻣﻲﺗﻮان ﮔﻔﺖ درﻧﻴﺮوي ﺛﺎﺑﺖ ﻓﺸﺎر‪ ،‬ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ راﺑﻄﻪي ﻋﻜﺲ دارد‪.‬‬
‫






































































‬
‫‪2‬ـ ﺷﻤﻌﻲ ﺑﻪ ﻃﻮل ‪ 14‬ﺳﺎﻧﺘﻴﻤﺘﺮ را روﺷﻦ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﺷﻤﻊ در ﻫﺮ ‪ 5‬دﻗﻴﻘﻪ ‪ 1‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ ﻛﻮﺗﺎه ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻟﻒ( اﮔﺮ ﻟﺤﻈﺔ روﺷﻦ ﻛﺮدن ﺷﻤﻊ را زﻣﺎن ﺻﻔﺮ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ ،‬راﺑﻄﺔ ﺑﻴﻦ زﻣﺎن و ﻃﻮل ﺷﻤﻊ را ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪.‬‬
‫ب( ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ زﻣﺎن‪ ،‬ﻃﻮل ﺷﻤﻊ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ؟ آﻳﺎ زﻣﺎن و ﻃﻮل ﺷﻤﻊ ﻛﻤﻴﺖﻫﺎي ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﻣﻌﻜﻮس ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻧﺪ؟‬
‫‪t‬‬ ‫‪70 − t‬‬
‫= ﻃﻮل ﺷﻤﻊ ⇒ ‪ = 14 −‬ﻃﻮل ﺷﻤﻊ‬
‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬اﻟﻒ( ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ در ﻫﺮ ‪ 5‬دﻗﻴﻘﻪ ‪ 1‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ ﻃﻮل ﺷﻤﻊ ﻛﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﭘﺲ‪:‬‬ ‫‬
‫ب( ﺑﺪﻳﻬﻴﺴﺖ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ زﻣﺎن ﻃﻮل ﺷﻤﻊ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﭘﺲ زﻣﺎن و ﻃﻮل ﺷﻤﻊ ﻛﻤﻴﺖﻫﺎي ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﻣﻌﻜﻮس ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫
ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫‪1‬ـ ﺟﺎﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ را ﭘﺮ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫اﻟﻒ( ﻧﺴﺒﺖ دوﻛﻤﻴﺖ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ واﺣﺪ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ ‪ ...........................‬ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ب( دو ﻛﻤﻴﺖ ‪ A‬و ‪ B‬را در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻫﺮ واﺣﺪ از ‪ ،A‬ﻳﻚ واﺣﺪ از ‪ B‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬دو ﻛﻤﻴﺖ راﺑﻄﻪ ‪ ..........................‬دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ب( ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬اﻟﻒ( ﻧﺮخ‬ ‫‬
‫






































































‬
‫‪2‬ـ دو ﻣﺜﺎل از ﻧﺮخ ﺑﻴﺎن ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬اﻟﻒ( ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺴﺎﻓﺘﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻃﻲ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ زﻣﺎن ﺳﭙﺮي ﺷﺪه ﻧﺮخ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬زﻳﺮا ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺮﻳﻒ دو ﻛﻤﻴﺖ ﻣﺴﺎﻓﺖ و زﻣﺎن ﺑﺎ‬ ‫‬
‫ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ و ﻏﻴﺮﻫﻤﺠﻨﺲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ب( ﻧﺴﺒﺖ وزن ﻳﻚ ﻧﻮع ﻣﻴﻮه ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ آن ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺗﻮﻣﺎن ﻧﺮخ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬زﻳﺮا اوﻻً ﺑﺎ ﻫﻢ‬
‫ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺛﺎﻧﻴﺎً دو ﻛﻤﻴﺖ ﻏﻴﺮﻫﻤﺠﻨﺲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫






































































‬
‫‪2‬‬
‫‪3‬ـ اﮔﺮ ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺒﺪﻳﻞ واﺣﺪ ‪ A‬ﺑﻪ ‪ B‬ﻋﺪد ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺆاﻻت زﻳﺮ ﭘﺎﺳﺦ دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫‪3‬‬
‫ب( ‪ 4‬واﺣﺪ از ‪ B‬ﻣﻌﺎدل ﭼﻨﺪ واﺣﺪ از ‪ A‬اﺳﺖ؟‬ ‫اﻟﻒ( ‪ 4‬واﺣﺪ از ‪ A‬ﻣﻌﺎدل ﭼﻨﺪ واﺣﺪ از ‪ B‬اﺳﺖ؟‬
‫پ( ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺒﺪﻳﻞ واﺣﺪ ‪ B‬ﺑﻪ واﺣﺪ ‪ A‬را ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪.‬‬
‫ت( راﺑﻄﺔ ﺑﻴﻦ اﻳﻦ دو واﺣﺪ را ﺑﺎ ﻧﻤﻮدارﻧﺸﺎن دﻫﻴﺪ و ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎي اﻟﻒ و ب از روي ﻧﻤﻮدار ﭘﺎﺳﺦ دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪:‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪B 2 x‬‬ ‫‪8‬‬ ‫ت(‬
‫= ‪) A × = B → = = 1 → x1‬اﻟﻒ‬
‫‪3‬‬ ‫‪A 3 4‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪B 2 4‬‬
‫)ب‬ ‫= =‬ ‫‪→ x2 = 6‬‬
‫‪A 3 x2‬‬

‫‪B 2‬‬ ‫‪A 3‬‬

‫)پ‬ ‫= → =‬
‫‪A 3‬‬ ‫‪B 2‬‬
 ‫‪11‬‬ ‫رﻳﺎﺿﻲ ‪1‬‬

‫‪4‬ـ ﺟﺪول زﻳﺮ ﻧﻮﻋﻲ ﻛﺎﻻ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ در ﺳﻪ اﻧﺪازة ﻛﻮﭼﻚ‪ ،‬ﻣﺘﻮﺳﻂ و ﺑﺰرگ ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻮع‬ ‫وزن )ﻛﻴﻠﻮ(‬ ‫ﻗﻴﻤﺖ )ﺗﻮﻣﺎن(‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ وزن ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﻗﻴﻤﺖ ﺑﻪ وزن‬
‫ﻛﻮﭼﻚ‬ ‫‪1/5‬‬ ‫‪1200‬‬
‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3000‬‬
‫ﺑﺰرگ‬ ‫‪15‬‬ ‫‪10000‬‬
‫ب( ﻛﺪام ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎ ﺻﺮﻓﻪﺗﺮ اﺳﺖ؟‬ ‫اﻟﻒ( ﺟﺪول را ﻛﺎﻣﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬اﻟﻒ(‬ ‫‬
‫ﻧﻮع‬ ‫وزن )ﻛﻴﻠﻮ(‬ ‫ﻗﻴﻤﺖ )ﺗﻮﻣﺎن(‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ وزن ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﻗﻴﻤﺖ ﺑﻪ وزن‬
‫ﻛﻮﭼﻚ‬ ‫‪1/5‬‬ ‫‪1200‬‬ ‫‪1/ 5‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1200‬‬
‫=‬ ‫‪= 800‬‬
‫‪1200 800‬‬ ‫‪1/ 5‬‬
‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3000‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪3000‬‬
‫=‬ ‫‪= 750‬‬
‫‪3000 750‬‬ ‫‪4‬‬
‫ﺑﺰرگ‬ ‫‪15‬‬ ‫‪10000‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪10000 2000‬‬
‫=‬ ‫=‬
‫‪10000 2000‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪3‬‬
‫ب( اﮔﺮ از ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي ﺑﺰرگ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﻗﻴﻤﺖ ﺑﻪ وزن آن ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ اﺳﺖ ﭘﺲ ﻣﻘﺮون ﺑﻪ ﺻﺮﻓﻪﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫






































































‬
‫‪5‬ـ ﻧﻤﻮدار ﻣﻘﺎﺑﻞ راﺑﻄﺔ ﺑﻴﻦ ﻛﻤﻴﺖ ‪ A‬و ﻛﻤﻴﺖ ‪ B‬را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪:‬‬
‫اﻟﻒ( ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺒﺪﻳﻞ ‪ A‬ﺑﻪ ‪ B‬و ‪ B‬ﺑﻪ ‪ A‬را ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪.‬‬
‫ب ( ‪ 3‬واﺣﺪ از ‪ A‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻣﻌﺎدل ﭼﻨﺪ واﺣﺪ از ‪ B‬اﺳﺖ؟‬
‫پ( ‪ 5‬واﺣﺪ از ‪ B‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻣﻌﺎدل ﭼﻨﺪ واﺣﺪ از ‪ A‬اﺳﺖ؟‬

‫‪5‬‬ ‫‪3‬‬
‫= ‪ k2‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪3‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬اﻟﻒ( ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺒﺪﻳﻞ ‪ A‬ﺑﻪ ‪ k1 = ، B‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺒﺪﻳﻞ ‪ B‬ﺑﻪ ‪، A‬‬
‫‪5‬‬
‫‬
‫‪3 9‬‬
‫× ‪A × k1 = B ⇒ 3‬‬ ‫=‬ ‫ب(‬
‫‪5 5‬‬
‫‪5 25‬‬
‫= × ‪B × k2 = A ⇒ 5‬‬ ‫پ(‬
‫‪3 3‬‬
‫






































































‬
‫‪6‬ـ از ﻣﻴﺎن ﻛﻤﻴﺖﻫﺎي ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ زﻳﺮ‪ ،‬ﻛﺪام ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ و ﻛﺪام ﻣﻌﻜﻮس اﺳﺖ؟‬
‫اﻟﻒ( وزن ﻳﻚ ﻛﺎﻻ و ﻗﻴﻤﺖ آن؛‬
‫ب( ﺗﻌﺪاد ﺷﻴﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺣﻮض آب را ﭘﺮ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و زﻣﺎن ﭘﺮ ﺷﺪن ﺣﻮض؛‬
‫پ( زﻣﺎن ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ ﺑﺎ ﺗﻠﻔﻦ ﻫﻤﺮاه و ﻫﺰﻳﻨﻪ آن؛‬
‫ت( ﺗﻌﺪاد ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن در ﻳﻚ ﺑﺎﻧﻚ ﺑﻪ زﻣﺎن اﻧﺘﻈﺎر آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻓﺮض ﺑﺮاﺑﺮي زﻣﺎن ﺳﺮوﻳﺲدﻫﻲ؛‬
‫ث( وزن ﺑﺴﺘﺔ ﭘﺴﺘﻲ و ﻫﺰﻳﻨﻪ ارﺳﺎل ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺛﺎﺑﺖ؛‬
‫ج( ﺗﻌﺪاد ﻛﺎرﮔﺮان و زﻣﺎن اﻧﺠﺎم ﻛﺎر ﺑﺮاي ﺗﺨﻠﻴﺔ ﺑﺎرﻫﺎي ﻳﻚ اﻧﺒﺎر؛‬
‫چ( درآﻣﺪ ﺣﺎﺻﻞ از درﻳﺎﻓﺖ ﻋﻮارﺿﻲ در ﻳﻚ اﺗﻮﺑﺎن و ﺗﻌﺪاد ﻣﺎﺷﻴﻦﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از آن ﻋﺒﻮر ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪:‬‬
‫اﻟﻒ( ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‪ :‬زﻳﺮا ﻫﺮ ﭼﻘﺪر وزن ﻳﻚ ﻛﺎﻻ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ ﻗﻴﻤﺖ آن ﻧﻴﺰ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ب( ﻣﻌﻜﻮس‪ :‬زﻳﺮا ﻫﺮ ﭼﻘﺪر ﺗﻌﺪاد ﺷﻴﺮﻫﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ زﻣﺎن ﭘﺮ ﺷﺪن ﺣﻮض ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫پ( ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‪ :‬ﻫﺮ ﭼﻘﺪر زﻣﺎن ﺻﺤﺒﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺸﻮد ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻧﻴﺰ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ت( ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‪ :‬ﻫﺮ ﭼﻘﺪر ﺗﻌﺪاد ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ زﻣﺎن ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﻲ ﻃﻮﻻﻧﻲﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ث( ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‪ :‬زﻳﺮا ﻫﺮ ﭼﻘﺪر وزن اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ ﻫﺰﻳﻨﻪ ارﺳﺎل آن ﻧﻴﺰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ج( ﻣﻌﻜﻮس‪ :‬زﻳﺮا ﻫﺮ ﭼﻘﺪر ﺗﻌﺪاد ﻛﺎرﮔﺮان اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ زﻣﺎن ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺑﺎر ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫چ( ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‪ :‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺗﻌﺪاد ﻣﺎﺷﻴﻦﻫﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻋﻮارض ﺑﻴﺸﺘﺮي درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫راﻫﻨﻤﺎي ﮔﺎم ﺑﻪ ﮔﺎم ﭘﺎﻳﻪ دﻫﻢ اﻟﻜﺘﺮوﺗﻜﻨﻴﻚ‬ ‫‬

‫ ‬
‫»   «‬
‫
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪1‬‬
‫ﻫﻨﺮﺟﻮﻳﺎن ﻫﻨﺮﺳﺘﺎﻧﻲ در ﻳﻚ ﻛﺎر ﻓﻮق ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺸﺎرﻛﺖ داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ 10 .‬درﺻﺪ از ﻛﻼس اول‪ 20 ،‬درﺻﺪ از ﻫﻨﺮﺟﻮﻳﺎن ﻛﻼس دوم و‬
‫‪ 30‬درﺻﺪ از ﻫﻨﺮﺟﻮﻳﺎن ﻛﻼس ﺳﻮم در اﻳﻦ ﻛﺎر ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮدهاﻧﺪ‪ .‬ﺗﻌﺪاد ﻫﻨﺮﺟﻮﻳﺎن ﻛﻼس اول ‪ 30‬ﻧﻔﺮ‪ ،‬ﻛﻼس دوم ‪ 25‬ﻧﻔﺮ و ﻛﻼس‬
‫ﺳﻮم ‪ 40‬ﻧﻔﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻟﻒ( از ﻫﺮ ﻛﻼس ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ در ﻛﺎر ﻓﻮق ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﺮﻛﺖ داﺷﺘﻪاﻧﺪ؟‬
‫ب( ﭼﻨﺪ درﺻﺪ از ﻣﺠﻤﻮع ﻫﻨﺮﺟﻮﻳﺎن اﻳﻦ ﺳﻪ ﻛﻼس در ﻛﺎر ﻓﻮق ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮدهاﻧﺪ؟‬
‫پ( آﻳﺎ ﺟﻤﻊ درﺻﺪﻫﺎي ﻫﻨﺮﺟﻮﻳﺎن ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪه از اﻳﻦ ﺳﻪ ﻛﻼس ﻣﻌﻨﺎي ﺧﺎﺻﻲ دارد؟‬
‫ت( ﻳﻜﻲ از ﻫﻨﺮﺟﻮﻳﺎن ﮔﻔﺖ‪":‬ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﺔ درﺻﺪ ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺳﻪ ﻛﻼس در ﻛﺎر ﻓﻮق ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ درﺻﺪ‬
‫ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﮔﺎن اﻳﻦ ﺳﻪ ﻛﻼس را ﺣﺴﺎب ﻛﻨﻴﻢ‪ ".‬آﻳﺎ ﻧﻈﺮ او ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ؟ ﭼﺮا؟ ﺗﻮﺿﻴﺢ دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪:‬‬
‫اﻟﻒ( ﺗﻌﺪاد ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﮔﺎن را ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ در ﻋﺪد ﺿﺮب ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫‪10‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪20 × 25 500‬‬ ‫‪30‬‬
‫‪:‬ﻛﻼس اول‬ ‫‪ ,‬ﻧﻔﺮ ‪× 30 = 3‬‬ ‫‪:‬ﻛﻼس دوم‬ ‫= ‪× 25‬‬ ‫=‬ ‫‪ :‬ﻛﻼس ﺳﻮم ‪ ,‬ﻧﻔﺮ ‪= 5‬‬ ‫ﻧﻔﺮ ‪× 40 = 12‬‬
‫‪100‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪100‬‬
‫ب(‬
‫‪ = 3 + 5 + 12 = 20‬ﻣﺠﻤﻮع اﻓﺮادي ﻛﻪ در ﻛﻼس ﻓﻮق ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ = 30 + 25 + 40 = 95‬ﻣﺠﻤﻮع اﻓﺮاد ﺳﻪ ﻛﻼس‬

‫پ( ﻫﻴﭻ ﻣﻌﻨﻲ ﺧﺎﺻﻲ ﻧﺪارد و ﻛﺎرﺑﺮدي ﻧﺪارد و ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ اﺷﺘﺒﺎه راﻳﺞ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪10% + 20% + 30%‬‬
‫= ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬ ‫‪= 20%‬‬ ‫ت( ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ اﻳﻦ ﺳﻪ ﻛﻼس درﺻﺪﻫﺎ را ﺟﻤﻊ و ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻪ ‪ 3‬ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‪.‬‬
‫‪3‬‬
‫ﺑﺪﻳﻬﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ‪ 20%‬ﺟﻮاب ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬زﻳﺮا درﺻﺪ ﺻﺤﻴﺢ ‪ %21‬اﺳﺖ و اﻳﺮاد ﻛﺎر اﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺟﻤﻊ ﻛﺮدن و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﮔﺮﻓﺘﻦ درﺻﺪﻫﺎ ﺣﺎﺻﻞ‬
‫درﺻﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫
ﻛﺎر در ﻛﻼس ‪1‬‬

‫‪1‬ـ ﺑﺮاي ﺧﺮﻳﺪ ﺳﻪ ﺟﻔﺖ ﺟﻮراب ﻫﺮ ﺟﻔﺖ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ‪ 5000‬ﺗﻮﻣﺎن‪ ،‬ﭘﺲ از ‪ %20‬ﺗﺨﻔﻴﻒ ﭼﻘﺪر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﭙﺮدازﻳﻢ؟‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬روش اول‪ :‬ﻗﻴﻤﺖ ﻫﺮ ﺟﻔﺖ ﺟﻮراب را ﺑﺎ ‪ 20%‬ﺗﺨﻔﻴﻒ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ و ﺳﭙﺲ ﺣﺎﺻﻞ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه را در ﺳﻪ ﺿﺮب ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫‬
‫‪20‬‬
‫( ‪) = 5000 −‬ﺗﺨﻔﻴﻒ( ‪5000 − 20%‬‬ ‫‪× 5000) = 5000 − 1000 = 4000 ⇒ 4000 × 3 = 12000‬‬
‫‪100‬‬
‫)ﺗﺨﻔﻴﻒ( ‪5000 × 3 = 15000 ⇒ 15000 − 20%‬‬ ‫روش دوم‪ :‬ﻗﻴﻤﺖ ﻛﻞ را ﺑﺎ ‪ 20%‬ﺗﺨﻔﻴﻒ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫‪20‬‬
‫‪15000 −‬‬ ‫‪× (15000) = 15000 − 3000 = 12000‬‬
‫‪100‬‬
‫






































































‬
‫‪2‬ـ ﺑﺮاي ﺧﺮﻳﺪ ﭘﻴﺮاﻫﻨﻲ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ‪ 30000‬ﺗﻮﻣﺎن ﺑﺎ ‪ %50‬ﺗﺨﻔﻴﻒ و ﻳﻚ ﺷﻠﻮار ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ‪ 50000‬ﺗﻮﻣﺎن ﺑﺎ ‪ %10‬ﺗﺨﻔﻴﻒ‪ ،‬ﭼﻘﺪر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﭙﺮدازﻳﻢ؟‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬روش دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ درﺻﺪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺿﺮب اﺳﺖ‪ .‬در واﻗﻊ در اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ‪ 50%‬ﺗﺨﻔﻴﻒ داده ﺷﺪه ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ ‪ 50%‬آن را ﺑﭙﺮدازﻳﻢ‪.‬‬ ‫‬
‫‪50‬‬
‫× ‪ = 30000‬ﭘﻴﺮاﻫﻦ ﺑﺎ ‪ 50%‬ﺗﺨﻔﻴﻒ‬ ‫‪= 15000‬‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‪ 50% :‬ﺗﺨﻔﻴﻒ ﻳﻌﻨﻲ ﻗﻴﻤﺖ ﻛﺎﻻ ﻧﺼﻒ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪100‬‬
‫‪90‬‬
‫× ‪ = 50000‬ﺷﻠﻮار ﺑﺎ ﺗﺨﻔﻴﻒ ‪10%‬‬ ‫‪= 45000‬‬ ‫‪ %10‬ﻗﻴﻤﺖ ﺷﻠﻮار ﺗﺨﻔﻴﻒ داﺷﺘﻪ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎﻳﺪ ‪ %90‬آن را ﺑﭙﺮدازﻳﻢ‪.‬‬
‫‪100‬‬
 ‫‪13‬‬ ‫رﻳﺎﺿﻲ ‪1‬‬

‫
ﻛﺎر در ﻛﻼس ‪2‬‬

‫‪ %2‬از ‪ 30000‬ﺗﻮﻣﺎن‪ 600 ،‬ﺗﻮﻣﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪﻫﺎي زﻳﺮ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ذﻫﻨﻲ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ و در ﻫﺮ ﻣﻮرد‪ ،‬روش ﻣﺤﺎﺳﺒﺔ ﺧﻮد را ﺗﻮﺿﻴﺢ دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫‪1‬ـ ‪ %4‬از ‪ 30000‬ﺗﻮﻣﺎن‬
‫‪30000‬‬ ‫ﺗﻮﻣﺎن ‬
‫‪ × 4% = 1200‬‬ ‫‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬اﺑﺘﺪا ‪ 3 × 4 = 12‬را اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﻴﻢ ﺳﭙﺲ ﺗﻌﺪاد ﺻﻔﺮﻫﺎي ﻋﺪدﻣﺎن را دو ﺗﺎ ﻛﻢ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ و ﺟﻠﻮي آن ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﻴﻢ‪.‬‬
‫‪ 4‬ﻋﺪد‬ ‫‪ 2‬ﻋﺪد‬
‫






































































‬
‫‪2‬ـ ‪ %10‬از ‪ 30000‬ﺗﻮﻣﺎن‬
‫‪30000‬‬ ‫ﺗﻮﻣﺎن ‬
‫‪ ×10% = 3000‬‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ‪:‬‬
‫‪ 4‬ﻋﺪد‬ ‫‪ 2‬ﻋﺪد‬
‫






































































‬
‫‪3‬ـ ‪ %92‬از ‪ 30000‬ﺗﻮﻣﺎن‬
‫‪30000‬‬ ‫ﺗﻮﻣﺎن ‬
‫‪ × 92% = 27600‬‬ ‫ﻳﺎ‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ‪:‬‬
‫‪ 4‬ﻋﺪد‬ ‫‪ 2‬ﻋﺪد‬
‫






































































‬
‫‪4‬ـ ‪ %50‬درﺻﺪ ‪ 30000‬ﺗﻮﻣﺎن را ﺑﻪ ﭼﻨﺪ روش ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﺪ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ؟ روشﻫﺎي ﺧﻮد را ﺗﻮﺿﻴﺢ دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﻃﺒﻖ ﻧﻜﺘﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه ‪ 50%‬ﻳﻌﻨﻲ ﻧﺼﻒ ﻣﺒﻠﻎ‪.‬‬ ‫‬
‫‪30000‬‬
‫‪ :‬روش ‪1‬‬ ‫‪= 15000‬‬ ‫‪,‬‬ ‫‪ :‬روش ‪2‬‬ ‫‪,‬‬ ‫‪ : 30000 − 50% = 30000 − 15000 = 15000‬روش‪3‬‬
‫‪2‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ روش ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺷﺪه ﻫﻤﺎن روش اول اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺮﻳﻊﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫
ﻛﺎر در ﻛﻼس ‪3‬‬

‫‪1‬ـ ‪ %33‬درﺻﺪ ‪ 30000‬ﺗﻮﻣﺎن را ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﺪ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ؟ روشﻫﺎي ﺧﻮد را ﺗﻮﺿﻴﺢ دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫‪33‬‬
‫× ‪30000 × 33% = 30000‬‬
‫‪100‬‬
‫ﺗﻮﻣﺎن ‪= 9900‬‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬روش اول‪ :‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﺎﻻ‬ ‫‬
‫‪30000‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪ 10000‬‬ ‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫روش دوم‪ 33% :‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫






































































‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬ـ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ‪ 12 %‬ﻋﺪد ‪ 160‬را ﺑﻪ ﻃﻮر ذﻫﻨﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ آورﻳﺪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ؟‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪12 / 5 1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪160‬‬
‫= ‪12 % = 12 / 5%‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪100 8‬‬
‫=‬ ‫= ‪, 12 % × 160‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪8‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ 12/5% :‬ﻳﻚ ﻫﺸﺘﻢ ﻋﺪد ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﻋﺪد را ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﺮ ‪ 8‬ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪= 20 .‬‬ ‫‬
‫
ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫‪1‬ـ ﻳﻚ دروازهﺑﺎن در ﺑﺎزي اول ﺧﻮد ‪ 9‬ﺗﻮپ از ‪ 10‬ﺗﻮﭘﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﺮف دروازه زده ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻬﺎر ﻛﺮد‪ .‬اﻳﻦ دروازهﺑﺎن در ﺑﺎزي دوم‬
‫ﺧﻮد ‪ 5‬ﺗﻮپ از ‪ 8‬ﺗﻮپ و در ﺑﺎزي ﺳﻮم ﺧﻮد ‪ 6‬ﺗﻮپ از ‪ 7‬ﺗﻮپ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه ﺑﻪ ﻃﺮف دروازه را ﻣﻬﺎر ﻛﺮد‪.‬‬
‫اﻟﻒ( در ﻫﺮ ﺑﺎزي‪ ،‬اﻳﻦ دروازهﺑﺎن ﭼﻨﺪ درﺻﺪ از ﺗﻮپﻫﺎ را ﻣﻬﺎر ﻛﺮده اﺳﺖ؟‬
‫ب( او در اﻳﻦ ﺳﻪ ﺑﺎزي روي ﻫﻢ ﭼﻨﺪ درﺻﺪ از ﺗﻮپﻫﺎ را ﻣﻬﺎر ﻛﺮده اﺳﺖ؟‬
‫پ( آﻳﺎ ﺟﻤﻊ درﺻﺪ ﺗﻮپﻫﺎي ﻣﻬﺎر ﺷﺪه در اﻳﻦ ﺳﻪ ﺑﺎزي ﻣﻌﻨﺎي ﺧﺎﺻﻲ دارد؟‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬اﻟﻒ( ﺑﺮاي ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن درﺻﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺮﻣﻮل زﻳﺮ ﻋﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫‬