BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

KHOA LUẬT

BÀI TIỂU LUẬN

Đề tài: Phân tích quá trình Đảng lãnh đạo đấu tranh giành chính quyền giai
đoạn 1930 – 1945? Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Tám năm 1945 đối
với sự nghiệp xây dựng đất nước trong giai đoạn hiện nay?

Môn : Lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam

Giảng viên : TS. Lưu Ngọc Long
Họ và tên : Bùi Thị An – K64A – 19061001
Lớp môn học : HIS 1001 5 T6 tiết 8 - 9

Hà Nội, tháng 12 /2021

Mục lục
I) Mở đầu.

1.Lý do chọn đề tài …………………………………………………………… 1

2. Mục đích và đối tượng nghiên cứu ………………………………………… 1

II) Nội dung

1.Phân tích quá trình Đảng lãnh đạo đấu tranh giành chính quyền giai đoạn

1930 - 1945 …………………………………………………………………… 2

1.1 Phong trào cách mạng 1930-1931 và khôi phục phong trào 1932 - 1935… 2

1.2 Phong trào dân chủ 1936 - 1939………………………………………….. 4

1.3 Phong trào giải phóng dân tộc 1939 – 1945………………………………. 5
2. Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Tám năm 1945 đối với sự nghiệp xây
dựng đất nước trong giai đoạn hiện nay …………………………………… 8
2.1 Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Tám năm 1945…………………. 8
2.2 Vận dụng thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám vào trong quá trình xây
dựng phát triển đất nước …………………………………………………… 11
III) Tổng kết ……………………………………………………………… 12
I) Mở đầu.

1.Lý do chọn đề tài

Cùng với cách mạng tháng tám thành công là sự ra đời của nước Việt Nam dân chủ
cộng hòa, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Thắng lợi vĩ đại ấy
gắn liền với sự chỉ đạo sáng suốt và tài tình của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh,
người lãnh tụ thiên tài của dân tộc Việt Nam. Đường lối cách mạng giải phóng dân
tộc là nhân tố hàng đầu quyết định thắng lợi thắng lợi của cách mạng tháng tám.
Quá trình hình thành đường lối chiến lược giải phóng dân tộc là quá trình vận dụng
sáng tạo chủ nghĩa Mác Lênin vào điều kiện cụ thể của Việt Nam ở thế kỉ XX
nhằm nhận thức đúng mâu thuẫn cơ bản, mâu thuẫn chủ yếu của kẻ thù từ đó đưa ra
được chiến lược, cùng các chủ trương chính sách để tập hợp lực lượng và giải pháp
giải phóng dân tộc đúng đắn. Chính vì vậy đề tài “ Phân tích quá trình Đảng lãnh
đạo đấu tranh giành chính quyền giai đoạn 1930 – 1945? Ý nghĩa lịch sử của Cách
mạng tháng Tám năm 1945 đối với sự nghiệp xây dựng đất nước trong giai đoạn
hiện nay?” sẽ giúp cho chúng ta hiểu rõ hơn quá trình đến với thành công của cách
mạng tháng tám cũng như những kinh nghiệm và bài học mà lịch sử cách mạng để
lại cho chúng ta áp dụng vào cuộc sống khi đất nước hòa bình, độc lập ngày nay.

2. Mục đích và đối tượng nghiên cứu:

Quá trình hình thành đường lối cách mạng giải phóng dân tộc giai đoạn 1930-1945
đã trải qua quá trình đấu tranh cách mạng kiên cường. Vậy thì quá trình Đảng lãnh
đạo đấu tranh giành chính quyền ở giai đoạn lịch sử này như thế nào ? Ý nghĩa lịch
sử của Cách mạng tháng Tám năm 1945 đối với sự nghiệp xây dựng đất nước trong
giai đoạn hiện nay ? ra sao. Bài viết dưới đây sẽ đi phân tích và làm rõ nội dung
trên.

II) Nội dung.

1|Lịch sử Đảng CSVN

1.Phân tích quá trình Đảng lãnh đạo đấu tranh giành chính quyền giai đoạn
1930 – 1945
1.1 Phong trào cách mạng 1930 - 1931 và khôi phục phong trào 1932 - 1935.

Phong trào cách mạng 1930 và Luận cương chính trị 10/1930

Những năm 1929 - 1933 Liên Xô đạt được những thành quả quan trọng trong công
cuộc xây dựng đất nước, đối với các nước tư bản thì ngược lại, họ phải chịu những
cuộc khủng hoảng kinh tế, mâu thuẫn xã hội nặng nề. Làm cho phong trào cách
mạng thế giới ngày một dâng cao.

Ở Đông Dương: thực dân Pháp bóc lột nhân dân một cách tàn bạo làm cho mâu
thuẫn của chúng và nhân dân ta ngày một căng thẳng hơn bao giờ hết. Chính vì vậy
Đảng ta cùng với tổ chức thống nhất và cương lĩnh chính trị đúng đắn đã lãnh đạo
cuộc đấu tranh chống Pháp. Phong trào đấu tranh của nhân dân diễn ra ở nhiều nơi
đặc biệt ở Nghệ An và Hà Tĩnh. Trước sức mạnh của nhân dân ta bộ máy chính
quyền của đế quốc ở nhiều nơi tan rã. Khi chính quyền Xô viết ra đời đã trở thành
đỉnh cao của phong trào cách mạng. Cuối 1930 thì do thực dân Pháp đàn áp khốc
liệt cùng với thủ đoạn chính trị đã khiến cho tổ chức Đảng ta và quần chúng tan rã.
Phong trào tuy thất bại nhưng để lại cho Đảng ta những kinh nghiệm vô cùng quý
báu “ về kết hợp hai nhiệm vụ chiến lược phản phong kiến và phản đế, kết hợp
phong trào đấu tranh của công nhân với nông dân…

Ngày 14 - 31/10/1930, Ban chấp hành trung ương họp hội nghị lần 1 tại Hồng
Kông ( Trung Quốc). quyết định đổi tên Đảng Cộng sản Việt Nam thành Đảng
cộng sản Đông Dương. Đồng chí Trần Phú được bầu làm Tổng Bí thư của Đảng.
Luận cương chính trị tháng 10/1930 đã xác định những vấn đề cơ bản về chiến lược
cách mạng, về thống nhất với Chính cương, sách lược vắn tắt của Hội nghị thành
lập Đảng. Tuy nhiên luận cương có những mặt hạn chế như: không nêu rõ mâu
thuẫn, không nhấn mạnh nhiệm vụ giải phóng dân tộc mà đặt nặng về đấu tranh
giai cấp và cách mạng ruộng đất. Không đề ra những chiến lược liên minh dân tộc
2|Lịch sử Đảng CSVN
và giai cấp rộng rãi trong cuộc đấu tranh chống đế quốc xâm lược và tay sai.
Nguyên nhân là do nhận thức còn chưa đầy đủ về mặt nhận thức cũng như thực tiễn
của cuộc cách mạng và những hạn chế này kéo dài trong nhiều năm sau đó. Cuộc
đấu tranh khôi phục tổ chức, phong trào cách mạng và Đại hội Đảng lần thứ nhất
3/1935.

Tháng 1/1931, Ban thường vụ Trung ương đã ra Thông cáo về việc đế Quốc Pháp
buộc dân cày ra đầu thú, vạch rõ được thủ đoạn của kẻ thù. 3/1931 Hội nghị Trung
ương quyết định nhiều vấn đề chiến tranh. Năm 1931, các đồng chí Trung ương và
Trần Phú bị địch bắt tại Sài Gòn 18/4/1931.

Đến tháng 5/1931, Thường vụ Trung ương ra chỉ thị nghiêm khắc phê phán chủ
trương sai lầm của thanh Đảng và đề ra phương hướng xây dựng Đảng. Năm 1934
theo sự chỉ đạo của Quốc tế Cộng sản thì Đảng cộng sản Đông Dương được thành
lập lãnh đạo, đến đầu năm 1935 thì hệ thống tổ chức của Đảng ta được phục hồi, đó
chính là cơ sở để tiến tới Đại hội lần thứ nhất của Đảng. Đại hội đại biểu lần 1 họp
ở Ma Cao( Trung Quốc) đề cao ba nhiệm vụ trước mắt : đầu tiên là củng cố và phát
triển Đảng; thứ hai là đẩy mạnh cuộc vận động tập hợp quần chúng; cuối cùng là
mở rộng tuyên truyền chống đế quốc, chống chiến tranh, ủng hộ Liên Xô và ủng hộ
cách mạng Trung Quốc…Đại hội thông qua nghị quyết chính trị, Điều lệ Đảng và
các nghị quyết về vận động quần chúng. Nguyễn Ái Quốc được cử làm đại diện của
Đảng.

Đại hội lần thứ nhất của Đảng vẫn chưa đề ra được một chủ trương chiến lược phù
hợp với thực tiễn cách mạng Việt Nam, chưa đặt nhiệm vụ giải phóng lên hàng đầu
và tập hợp lực lượng toàn dân tộc. Đại hội Đảng vẫn cho rằng “ người ta không làm
cách mạng phản đế, sau đó mới làm cách mạng điền địa. Cách mạng sẽ chỉ thắng
lợi với điều kiện hai cuộc cách mạng ấy gắn bó chặt chẽ với nhau và đi cùng nhau”.
Chính sách Đại hội Ma Cao vạch không sát với phong trào cách mạng thế giới lúc
bấy giờ.
3|Lịch sử Đảng CSVN
1.2 Phong trào dân chủ 1936 - 1939.
Điều kiện lịch sử và chủ trương của Đảng.
Nhằm giải quyết các hậu quả của cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 - 1933, giai cấp
tư sản như Đức, Tây Ban Nha… đã dùng bạo lực đàn áp và chuẩn bị cho cuộc
chiến tranh thế giới để chia lại thị trường. Đe dọa nghiêm trọng đến hòa bình và an
ninh thế giới.

Quốc tế cộng sản họp tại Liên Xô vào tháng 7/1935, xác định kẻ thù trước mắt của
nhân dân thế giới chính là chủ nghĩa phát xít. Chính vì thế nhiệm vụ của giai cấp
công nhân và nông dân là chống chiến tranh bảo vệ dân chủ và hòa bình. Trong
thời gian này thì các Đảng cộng sản ra sức phấn đấu lập mặt trận nhân dân chống
chủ nghĩa phát xít. Đặc biệt, mặt trận nhân dân Pháp được thành lập do Đảng cộng
sản pháp làm nòng cốt dành được chiến lược vang dội trong cuộc tổng tuyển cử
năm 1936 dẫn đến sự ra đời của Chính phủ mặt trận nhân dân Pháp. Ở Việt Nam đã
củng cố hệ thống tổ chức Đảng Cộng sản Đông Dương sau một thời gian đấu tranh
gian khổ.

Tháng 10/1936, trong văn kiện “ Chung quanh vấn đề chiến sách mới” đảng nêu
quan điểm nếu phát triển cuộc tranh đấu chia đất mà ngăn chặn cuộc đấu tranh
phản đế thì nên lựa chọn vấn đề nào quan trọng hơn mà giải quyết. Nghĩa là chọn
địch nguy hiểm nhất, để tập trung lực lượng một dân tộc vào mà đánh cho thắng”.
Văn kiện này đã nêu cao được tinh thần đấu tranh, thẳng thắn phê phán quan điểm
chưa đúng và bước đầu khắc phục hạn chế trong Luận cương chính trị của Đảng
Cộng sản Đông Dương tháng 10/1930. Đó là nhận thức mới và phù hợp với Cương
lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng tại Hội nghị thành lập Đảng 2/1930 và lý luận
cách mạng giải phóng dân tộc của Nguyễn Ái Quốc.

Phong trào đấu tranh đòi tự do, dân chủ, cơm áo, hòa bình.

4|Lịch sử Đảng CSVN

Với sự lãnh đạo của Đảng, phong trào vận động dân chủ diễn ra trên quy mô rộng
lớn, lôi cuốn đông đảo quần chúng tham gia với những hình thức đấu tranh vô cùng
phong phú. Biết được mặt trận nhân dân Pháp trả tù do cho một số tù chính
trị…Đảng ta đã phát động phong trào đấu tranh công khai quần chúng, tiến tới đại
biểu Đông Dương.

Khi chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ 9/1939 do thực dân Pháp đàn áp cách
mạng nên Đảng ta đã rút vào để hoạt động bí mật, kết thúc vận động dân chủ. Qua
cuộc vận động dân chủ, đội quân chính trị quần chúng đã tập hợp dduocj hàng triệu
người tập hợp, giác ngộ và rèn luyện. Ngoài ra đảng ta cũng tích lũy được nhiều
kinh nghiệm ví dụ như: giải quyết mối quan hệ giữa mục tiêu chiến lược và mục
tiêu trước mắt; xây dựng củng cố mặt trận thống nhất rộng rãi phù hợp với yêu cầu
nhiệm vụ chính trị…

Cuộc vận động dân chủ những năm 1936 - 1939 đã làm cho trận địa và lực lượng
cách mạng được mở rộng ở cả nông thôn và thành thị, thực sự là một bước chuẩn bị
cho thắng lợi của Cách mạng tháng tám sắp diễn ra.

1.3. Phong trào giải phóng dân tộc 1939 - 1945.

Bối cảnh lịch sử và chủ trương chiến lược mới của Đảng.
Tháng 9/1939 Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ, Chính phủ Đalađiê thi hành
những biện pháp đàn áp lực lượng dân chủ và nhân dân trong nước, mặt trận nhân
dân Pháp tan vỡ. Ở Đông Dương, bộ máy đàn áp tăng cường và thiết quân luật
được ban bố. Ngày 28/9/1939 Toàn quyền Đông Dương ra Nghị định cấm tuyên
truyền cộng sản. Đến tháng 6/1940, Đức tiến công Pháp cùng với đó là Thủ tướng
Pêtanh ký văn bản đầu hàng Đức. Ở Đông Dương thực dân Pháp thi hành nhiều
chính sách mới và đàn áp phong trào cách mạng.

Hội nghị Trung ương Đảng tháng 11/1339 tại Bà Điểm( Hóc Môn, Gia Định) đã
nêu rõ: “ Bước đường sinh tồn của các dân tộc Đông Dương không có con đường

5|Lịch sử Đảng CSVN

nào khác hơn đó là con đường đánh đổ đế quốc Pháp, chống tất cả ngoại xâm vô
luận da trắng hay da vàng để giành lấy giải phóng dân độc lập”. Hội nghị nhấn
mạnh “ chiến lược cách mạng tư sản dân quyền bây giờ phải thay đổi ít nhiều so
với tình thế mới”.

Sau 30 năm hoạt động ở nước ngoài thì đến ngày 28/1/1941 Nguyễn Ái Quốc đã về
nước và làm việc ở Cao Bằng. Tháng 5/1941, Bác mở Hội nghị lần thứ tám ban
chấp hành Trung ương Đảng với chủ trương chiến lược đó là khắc phục hết những
hạn chế của Luận cương chính trị tháng 10/1930, khẳng định lại đường lối cách
mạng giải phóng dân tộc đúng đắn trong Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng và
lý luận cách mạng của Nguyễn Ái Quốc. Đó chính là ngọn cờ dẫn đường cho toàn
dân ta đẩy mạnh công cuộc đánh Pháp, đuổi Nhật để giành độc lập tự do dân tộc.

Phong trào chống Pháp - Nhật, đẩy mạnh chuẩn bị lực lượng cho cuộc khởi nghĩa
vũ trang. Ngày 27/9/1940 khi Pháp bị Nhật đánh ở Bắc sơn - Thái Nguyên thì đảng
bộ địa phương ta đã đứng dậy khởi nghĩa. Khởi nghĩa Bắc Sơn là bước phát triển
của đấu tranh vũ trang giành độc lập.

Ở Nam Kỳ, phong trào quần chúng nổ ra ở khắp nơi, tháng 11/1940 Hội nghị trung
ương đã họp tại Từ Sơn, Bắc Ninh quyết định duy trì và củng cố lực lượng vũ trang
tại đây. Đến ngày 23/11/1940 thì quân khởi nghĩa đã đánh chiếm nhiều đồn điền và
tiến công nhiều quận…cuộc khởi nghĩa bị Pháp đàn áp khốc liệt dẫn đến tổn thất
nặng nề. Các cuộc khởi nghĩa ở Bắc Sơn hay Nam Kỳ và Đô lương là những tiếng
súng báo hiệu đầu tiên cho cuộc khởi nghĩa toàn quốc, là bước đầu đấu tranh bằng
võ lực của dân tộc ở một nước Đông Dương.

Với sự tăng cường đàn áp của Nhật và Pháp với Cách mạng nước ta, chúng đã xử
bắn nhiều đồng chí chỉ huy và bắt giữ Hồ Chí Minh và giam tại Trung Quốc. Ngày
25/10/1941, Việt Minh công bố tuyên ngôn và nêu rõ: “Việt Nam độc lập đồng
minh ra đời”. Đảng ta tích cực chăm lo, củng cố tổ chức, huấn luyện đào tạo cán

6|Lịch sử Đảng CSVN

bộ…và nhiều các bộ vượt ngục về địa phương tham gia khởi nghĩa. Dưới sự lãnh
đạo của Đảng đội du kích Bắc Sơn được duy trì và phát triển thành Cứu quốc quân.
Tháng 12/1941, Trung ương ra thông cáo Cuộc chiến tranh Thái Bình Dương và
trách nhiệm cần kíp của Đảng. Cuối năm 1944 ở Cao Bắc Lạng, cấp ủy địa phương
gấp rút chuẩn bị chiến tranh du kích trong phạm vi 3 tỉnh, ngày 22/12/1944, Đội
Việt Nam giải phóng quân do Võ Nguyên Giáp tổ chức tại Cao Bằng ra đời và
đánh thắng hai trận liên tiếp ở Phay Khắt ; Nà Ngần góp phần củng cố và mở rộng
khu căn cứ Cao-Bắc-Lạng.

Cao trào kháng Nhật cứu nước

Chiến tranh thế giới thứ hai bước vào giai đoạn kết thúc ở đầu năm 1945. Liên Xô
truy kích phát xít Đức trên chiến trường Châu u, giải phóng nhiều nước ở Đông u
và tiến về phía Đức. Nước Pháp được giải phóng. Quân Pháp ở Đông Dương chuẩn
bị đánh nhật để khôi phục lại quyền thống trị của Pháp.

Ngày 9/3/1945 Nhật nổ súng đảo chính lật đổ Pháp, độc chiếm Đông Dương và
Pháp nhanh chóng đầu hàng. Dự đoán được tình hình thì tổng bí thư Trường Chinh
đã cho họp Ban thường vụ Trung ương Đảng tại Đình Bảng ( Từ Sơn, Bắc Ninh và
ra chỉ thị “ Nhật, Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”. Chỉ thị là kim chỉ
nam cho mọi hành động của Đảng ta lúc bấy giờ. Chiến tranh du kích nổ ra ở vùng
thượng du và trung du Bắc kỳ. Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân và Cứu
quốc quân phối hợp với lực lượng chính trị giải phóng nhiều huyện thuộc các tỉnh
Cao Bằng, Lạng Sơn…Ngày 16/4/1945 Việt Minh ra chỉ thị về việc tổ chức Ủy ban
giải phóng Việt Nam. Trong các đô thị các đội danh dự Việt Minh đẩy mạnh hoạt
động tuyên truyền và xây dựng lực lượng để cứu nước.

Cao trào kháng Nhật cứu nước đã được đông đảo quần chúng nhân dân, công nhân,
học sinh…tham gia hoạt động cách mạng. Bộ máy chính quyền Nhật nhiều nơi bị
tê liệt, không khí khởi nghĩa lan rộng cả nước.

7|Lịch sử Đảng CSVN

Tổng khởi nghĩa giành chính quyền

Tháng 8/1945 khi Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc. Đức đầu hàng Liên Xô và
Đồng Minh, ngày 8/8/1945 Liên Xô tuyên chiến với Nhật, đánh tan quân Quan
Đông của Nhật tại Mãn Châu ( Trung Quốc). Nhật đầu hàng Đồng minh vô điều
kiện, quân Nhật ở Đông Dương hoang mang, đây chính là thời cơ cách mạng. Đây
chính là cuộc chạy đua nước rút với quân Đồng minh mà Đảng ta không thể chậm
trễ. Ngày 12/8/1945, Ủy ban lâm thời khu giải phóng hạ lệnh khởi nghĩa trong khu.
Ngày 13/8 Trung ương Đảng thành lập Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc. 23 giờ cùng
ngày, ủy ban khởi nghĩa toàn quốc ban bố “ Quân lệnh số 1”, phát lệnh tổng khởi
nghĩa toàn quốc.

Ngày 14-15/8/1945 Hội nghị toàn quốc của Đảng họp tại Tân Trào, do Hồ chủ tịch
và tổng bí thư Trường Chinh chủ trì với quyết định phát động toàn dân nổi dậy tổng
khởi nghĩa giành chính quyền ở tay Nhật trước khi quân Đồng minh vào Đông
Dương. Đại hội quốc dân họp ngày 16/8/1945 tại Tân Trào, đại hội quyết định
tổng khởi nghĩa, thông qua 10 chính sách của Việt Minh, lập Ủy ban giải phóng
dân tộc Việt Nam do Hồ Chí Minh làm chủ tịch.

Những cuộc khởi nghĩa ở Hà Nội, Huế, Sài Gòn đã đập tan những cơ quan đầu não
của kẻ địch và có ý nghĩa thắng lợi trong cả nước. Ngày 26/8/1945 Hồ chủ tịch họp
Thường vụ Trung ương Đảng thống nhất đường lối và chủ trương của Đảng. Ngày
27/8/1945, Ủy ban giải phóng cải tổ thành chính phủ lâm thời nước Việt Nam dân
chủ Cộng hòa do Hồ Chí Minh làm chủ tịch.

Ngày 2/9/1945 lễ độc lập tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội. Chính phủ lâm thời ra
mắt quốc dân và đọc tuyên ngôn độc lập : Việt Nam dân chủ ra đời.

2. Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Tám năm 1945 đối với sự nghiệp xây
dựng đất nước trong giai đoạn hiện nay?
2.1 Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Tám năm 1945.

8|Lịch sử Đảng CSVN

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là bước nhảy vọt về chất của cách mạng Việt
Nam. Đó là một trong những trang vàng chói lọi trong lịch sử của dân tộc ta, một
dấu mốc lớn trên con đường phát triển trong suốt chiều dài mấy nghìn năm dựng
nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam.

Đầu tiên: Cách mạng tháng tám 1945 đã chấm dứt ách đô hộ hơn 80 năm của thực
dân Pháp và chấm dứt sự tồn tại của chế độ quân chủ chuyên chế nghìn năm, lập
nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - Nhà nước của dân, do dân, vì dân, xây nền
tảng cho nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, độc lập, tự do, hạnh phúc. Đánh dấu
sự kiện lần đầu tiên nước ta có tên trên bản đồ thế giới, mở ra quan hệ ngoại giao
với các nước trên thế giới với tư cách là một quốc gia có đầy đủ quyền, độc lập dân
tộc.

Thắng lợi ấy góp phần xóa bỏ tàn dư của chủ nghĩa thực dân và chế độ phong kiến
ở Việt Nam. Góp phần cống hiến lớn lao vào sự nghiệp giải trừ chủ nghĩa thực dân
và giải phóng dân tộc trên thế giới. Mặt khác thì với công cuộc xây dựng một chế
độ xã hội mới, kết quả mà cách mạng tháng tám đem lại thể hiện sự khác biệt giữa
chế độ cũ. Như Hồ Chủ tịch đã nói : “ Cách mạng Tháng Tám đã xây dựng cho
nhân dân ta cái nền tảng Dân chủ Cộng hòa và thống nhất độc lập”.

Tiếp theo đó là Cách mạng Tháng Tám khẳng định được vai trò của Đảng Cộng sản
Việt Nam. Đảng gắn bó với nhân dân, được sự ủng hộ nhiệt tình từ nhân dân và tin
tưởng tuyệt đối trong suốt quá trình Đảng lãnh đạo. Với sự chỉ huy tài tình của
Đảng đã dẫn lối, chớp thời cơ thuận lợi nhất lãnh đạo toàn thể dân tộc Việt Nam
tiến hành tổng khởi nghĩa, đánh đổ đế quốc phong kiến, thành lập nhà nước công
nông đầu tiên ở Đông Nam Á. Cách mạng tháng tám là cách mạng điển hình của
Đảng Cộng sản lãnh đạo, lần đầu tiên giành thắng lợi ở một nước thuộc địa. Đưa
Đảng ta từ một Đảng hoạt động bí mật không hợp pháp trở thành một Đảng cầm
quyền và hoạt động công khai.

9|Lịch sử Đảng CSVN

Cách mạng Tháng Tám đã đánh đánh dấu bước nhảy vọt về quá trình phát triển của
dân tộc Việt Nam, mở ra cánh cửa mới cho dân tộc về sự độc lập tự do dân tộc.
Cách mạng Tháng Tám là bước ngoặt về tất cả các lĩnh vực như chính trị, kinh tế,
văn hóa, xã hội và là một chế độ xã hội mới mẻ hoàn toàn đối với dân tộc Việt
Nam, hiện hữu đầy đủ bản chất dân chủ, nhân văn vì con người, vì hạnh phúc của
nhân dân lao động. Đặc biệt Cách mạng còn cổ vũ mạnh mẽ toàn thể nhân dân ta,
một dân tộc bất khuất, chịu thương, chịu khó trong sự nghiệp giải phóng dân tộc,
thống nhất đất nước, xây dựng chủ nghĩa xã hội, thực hiện thắng lợi công cuộc đổi
mới đưa nước ta phát triển như ngày nay.

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là thắng lợi của chủ nghĩa Mác - Lênin được vận
dụng sáng tạo vào hoàn cảnh cụ thể của cách mạng Việt Nam, một sự thành công
đầu tiên của chủ nghĩa Mác - Lênin tại một nước thuộc địa ở châu Á. Chứng minh
được tính cách mạng, khoa học của học thuyết Mác-Lênin về vấn đề dân tộc và
thuộc địa. Là sự tiếp nối của Cách mạng Tháng mười Nga năm 1917. Cách mạng
chứng minh được rằng: “cách mạng giải phóng dân tộc do Đảng của giai cấp công
nhân lãnh đạo hoàn toàn có khả năng thắng lợi ở một nước thuộc địa phong kiến
lạc hậu để đưa cả dân tộc đó đi lên theo con đường của chủ nghĩa xã hội” và giành
được chính quyền khi giai cấp công nhân lên nắm quyền.

Với sự thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám đã cổ vũ phong trào đấu tranh giải
phóng dân tộc ở các nước bị chủ nghĩa đế quốc thực dân áp bức, thống trị. Là tấm
gương cho các quốc gia, dân tộc đang mất đi độc lập, tự do ở châu Á, châu Phi và
Mĩ Latinh, nhất là các nước láng giềng noi theo. Theo Hồ Chủ tịch viết: “ Cách
mạng Tháng Tám thắng lợi đã làm cho chúng ta trở nên một bộ phận trong đại gia
đình dân chủ thế giới. Cách mạng Tháng Tám có ảnh hưởng trực tiếp và rất to đến
hai dân tộc bạn là Miên và Lào. Cách mạng Tháng Tám thành công, nhân dân hai
nước Miên, Lào cùng nổi lên chống đế quốc và đòi độc lập”. Đúng vậy với thắng
lợi to lớn mang tầm vóc thời đại này đã góp phần vào đấu tranh vì hòa bình trên thế
10 | L ị c h s ử Đ ả n g C S V N
giới. Chính vì vậy nên Chiến thắng chính là Chiến thắng chung của các nước trên
bán đảo Đông Dương, chiến thắng của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế,
của phong trào đấu tranh vì hòa bình, tiến bộ xã hội trên toàn thế giới.

2.2 Vận dụng thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám vào trong quá trình xây
dựng; phát triển đất nước.
Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám là thắng lợi của tư tưởng Hồ Chí Minh về
giải phóng dân tộc. Đặc biệt mang những ý nghĩa cũng như bài học lâu dài cho dân
tộc Việt Nam vào trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước.

Sống trong thời bình hiện nay, được học, được nghe thế hệ ông cha đi trước kể lại
về diễn biến cũng như sự thành công của Cách mạng Tháng Tám chúng ta càng
hiểu sâu sắc hơn giá trị mà Cách mạng tháng Tám và nền độc lập, tự do mà cuộc
cách mạng vĩ đại ấy mang lại; trân trọng hơn cuộc sống hòa bình, tự do, độc lập,
dân chủ, công bằng, văn minh mà cả dân tộc ta phải đánh đổi bằng xương máu, mồ
hôi, nước mắt của bao thế hệ cha anh đi trước. Chúng ta càng thấu hiểu sự hy sinh,
công lao to lớn của Đảng, Bác Hồ và các thế hệ cán bộ, đảng viên, nhân dân đã dày
công xây dựng, vun đắp và bảo vệ đất nước. Đặc biệt là những bài học mà Cách
mạng Tháng Tám để lại cho chúng ta:

Bài học đầu tiên đó là sự tận dụng thời cơ để giành thắng lợi, cũng như phải biết
dựa vào nhân dân, phải biết kết nối toàn dân tham gia vào sự nghiệp cách mạng của
dân tộc khi có chiến tranh và xây dựng đất nước khi hòa bình.

Đồng thời Cách mạng Tháng Tám còn nâng cao ý thức tự lực, tự cường, phải biết
phát huy những tiềm năng của dân tộc ta đang có. Đồng thời mở rộng quan hệ hợp
tác với các nước trên thế giới để đưa nước ta hội nhập vào nền kinh tế, quốc tế, học
hỏi ở nước bạn, phát triển nước mình nhưng vẫn giữ được bản sắc của nhân dân ta.

Qua chiến thắng Cách mạng Tháng Tám chúng ta thấy rõ được tầm quan trọng của
nền quốc phòng, chính trị…Chính vì thế chúng ta phải ngày một củng cố, xây dựng

11 | L ị c h s ử Đ ả n g C S V N
nền quốc phòng toàn dân; an ninh nhân dân; giữ vững ổn định chính trị, xã hội, giữ
vững môi trường hòa bình, ổn định, tạo thuận lợi cho công cuộc xây dựng đất nước
Việt Nam: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh

Đối với dịch bệnh Covid phức tạp như hiện nay việc áp dụng những bài học trên là
rất cần thiết và đặc biệt hơn nữa đó là sự đoàn kết nhân dân một lòng sẽ tạo nên
một sức mạnh lớn để cùng Nhà nước và Đảng chung tay phòng chống những kẻ
phản động, lợi dụng thời cơ dịch bệnh để đăng đàn xuyên tạc, kích động hòng tạo
sự hoang mang trong xã hội; những thủ đoạn của chúng là nhằm phá hoại tinh thần
đoàn kết dân tộc, vu khống, bôi nhọ, làm giảm uy tín của Đảng, chính quyền, gây
mất niềm tin trong nhân dân, kích động nhân dân “xuống đường”… tiến tới lật đổ
nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam - Thành quả vĩ đại mà Cách mạng
tháng Tám năm 1945 gây dựng… Vì vậy nhân dân ta phải đoàn kết một lòng, tin
tưởng vào Đảng và Nhà nước để đẩy lùi và chiến thắng đại dịch Covid 19.

III) Tổng kết

Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 chính là sự hội tụ của ý chí độc
lập tự chủ, tự lực, tự cường của dân tộc Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng; là
thắng lợi vĩ đại của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh được Đảng ta vận
dụng một cách sáng tạo để “lựa tình thế, chọn thời cơ”, đưa ra những quyết sách
đúng đắn, sáng tạo ở tầm chiến lược. Thắng lợi Cách mạng Tháng Tám và sự ra đời
của Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa là một trong những thắng lợi vĩ đại nhất
của cách mạng Việt Nam trong thế kỷ 20, đánh dấu một bước nhảy vọt của dân tộc
Việt Nam trong sự nghiệp giải phóng và xây dựng đất nước. Thắng lợi đó gắn liền
với công lao to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ thiên tài của Đảng và
nhân dân ta, Người thầy vĩ đại của Cách mạng Việt Nam, Anh hùng giải phóng dân
tộc, Danh nhân văn hóa thế giới.

Đúng vậy, đã 76 năm trôi qua nhưng thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của cuộc Cách
mạng Tháng Tám năm 1945 vẫn là một sự kiện diệu kỳ trong lịch sử đấu tranh
12 | L ị c h s ử Đ ả n g C S V N
dựng nước và giữ nước vĩ đại của dân tộc ta; Tuy chỉ diễn ra và giành thắng lợi
trong một thời gian ngắn, nhưng Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đã để lại nhiều
bài học quý báu cho Đảng và nhân dân ta trong hành trình hướng đến tương lai của
một đất nước hòa bình, độc lập dân tộc và phát triển trên mọi mặt chính trị, văn
hóa, xã hội, vươn tầm cùng thế giới.

13 | L ị c h s ử Đ ả n g C S V N
Tài liệu tham khảo
1. Sự hình thành, phát triển, hoàn thiện đường lối cách mạng giải phóng dân tộc của
Đảng thời kỳ 1930-1945 của Trang thông tin điện tử hội đồng lý luận trung
ương.
Nguồn: http://hdll.vn/vi/nghien-cuu---trao-doi/su-hinh-thanh-phat-trien-hoan-thien-
duong-loi-cach-mang-giai-phong-dan-toc-cua-dang-thoi-ky-1930-1945----
%E2%80%8B.html
2. Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Tám năm 1945 đối với sự nghiệp xây dựng
đất nước trong giai đoạn hiện nay? Của An ninh nhân dân
Nguồn: http://dhannd.edu.vn/y-nghia-thang-loi-va-bai-hoc-kinh-nghiem-cua-cach-
mang-thang-tam-nam-1945-a-1367
3. Ý nghĩa của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 với việc giáo dục truyền thống
cho thế hệ trẻ hiện nay của Tạp chí Cộng sản.
Nguồn: https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/van_hoa_xa_hoi/-
/2018/817152/y-nghia-cua-cach-mang-thang-tam-nam-1945-voi-viec-giao-duc-
truyen-thong-cho-the-he-tre-hien-nay.aspx
4.Ý nghĩa thắng lợi lịch sử của Cách mạng tháng Tám năm 1945 của Hồ Chí
Minh.VN
Nguồn: https://hochiminh.vn/tin-tuc/y-nghia-thang-loi-lich-su-cua-cach-mang-
thang-tam-nam-1945-1978
5. Lãnh tụ thiên tài Hồ Chí Minh và thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám của Sở
tư pháp tỉnh Hải Dương
Nguồn:https://sotuphap.haiduong.gov.vn/ViewDetail/uv_Bm2wK2lA@/l%C3%A3
nh-t%E1%BB%A5-thi%C3%AAn-t%C3%A0i-h%E1%BB%93-ch%C3%AD-
minh-v%C3%A0-th%E1%BA%AFng-l%E1%BB%A3i-c%E1%BB%A7a-
c%C3%A1ch-m%E1%BA%A1ng-th%C3%A1ng-t%C3%A1m.html
6. Giáo trình học phần Lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam
Nguồn:file:///C:/Users/user/Downloads/GT%20h%E1%BB%8Dc%20ph%E1%BA
%A7n%20L%E1%BB%8Bch%20s%E1%BB%AD%20%C4%90%E1%BA%A3ng
%20c%E1%BB%99ng%20s%E1%BA%A3n%20VN%20(C)%20Tr%20%C4%91
%E1%BA%A7u-%20Tr62.pdf