10 11.

Sınıf
Türk Dili ve
Edebiyatı
Türk Dünyası Edebiyatında Şiir

1. İran Tebriz kenti civarında yaşayan Azeri-Türk asıllı bir 4. İçimi göstermedim cahil tutan gözgüye
şairdir. Farsça şiirleriyle tanındığından İranlılar onu “Çağ- Üzde gülüp ürekde müşgülüme ağladım
daş Hafız” olarak niteler. Annesinin ısrarı ile Türkçe şiirler Milletimin derdini unvanlayıp özgeye
de yazmıştır. Tasavvufla da ilgilenen şair, Kur’an ayetle- Başkasının yasında öz ölüme ağladım
rini levhalara yazarak hat sanatında da kendini gösterir. Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene-
Âşık tarzı şiire, geleneksel söz kalıplarına, atasözleri mez?
ve deyimlere yer vererek yeni bir çığır açmıştır. Güney
Azerbaycan Türkçesini ayağa kaldırmış olan şair, kültürü A) Redif kullanılmıştır.
sanatkârane bir şekilde işleyerek mahallîden evrensele B) Nazım birimi dörtlüktür.
ulaşmıştır. Şiirleri âdeta bir destan gibi bütün Türklerin C) Anlaşılması güç bir dil kullanılmıştır.
kültür değerlerini canlı, renkli bir şekilde yansıtır.
D) Hece ölçüsü tercih edilmiştir.
Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisi- E) Çapraz kafiye düzeniyle yazılmıştır.
dir?

A) Bahtiyar Vahapzade B) Şehriyar MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

C) Hafız Nimetullah D) Aybek

E) Özker Yaşın

2. Bu yol Kerkük yolıdı 5. Çağırır şimdi bütün milleti imdada vatan,

Yağmur dögi dolıdı Değişilmez ey oğul, cennete dünyada vatan.
Üstüme kölge geldi
Zannettim yâr kolıdı Vatan aşkından yücelsin bütün isteklerimiz,
Ah nenni nenni vah nenni vah nenni Yaşasın arzuda, amaçta, temennada vatan
Yâr nenni nenni
Bir yâr sevdim Mardinni Vatan aşkından alır Bahtiyar öz kudretini
Çekemedim derdini Dövünür kalbi gibi her yeni mısrada vatan

Bu parçanın nazım biçimi aşağıdakilerden hangisi- Bu parçanın konusu aşağıdakilerden hangisidir?

dir? A) Yurt sevgisi B) Özgürlük
A) Koşma B) Semai C) Türkü C) Gelecek kaygısı D) Hayatın zorlukları
D) Şarkı E) Mâni E) Dinî değerler

3. Bu dil bizim ruhumuz, eşgımız, canımızdır, 6. Arzuyla imkânın davası bitmez

Bu dil birbirimizle ehdi-peymanımızdır. Kocalttı bu cenkler, davalar bizi
Bu dil tanıtmış bize bu dünyada her şeyi Peşinden koştukça biz, arzuların
Bu dil ecdadımızın bize goyup getdiyi Vakt da ardımızdan kovalar bizi
En gıymetli mirasdır, onu gözlerimiz tek Bu dörtlükte kullanılan kafiyenin türü aşağıdakiler-
Goruyub, nesillere biz de hediyye verek. den hangisidir?
“Dil” bu metinde aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilen-
A) Yarım B) Tam C) Zengin
dirilmemiştir?
D) Tunç E) Cinaslı
A) aşk B) nesil C) can
D) miras E) ruh

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/
 10 11. Sınıf
Türk Dili ve
Edebiyatı
Türk Dünyası Edebiyatında Şiir

7. Bir hayvana bir insan hünerle galiptir. 10. Tanırsın beni geriliğimden, ışıksızlığımdan
Çünki farz olmuştur ilim bu ümmete, I
Kimge tabi olmayan kitaba tabidir. Ben Mau Mau, ben Kongolu
Hünersizlik yakışmaz bizim millete, Ben özgürlük için savaşan zenci,
Bin kılıca bir kalem daim galiptir. II
Bu dizelerin şairi ile ilgili aşağıdakilerden hangisine Ben zırhlı taşıtlar altında ezilen Kıbrıslı Şerife Abla
ulaşılamaz? III
Ben Cezayirli zavallı Cemile
A) İnançlı olduğuna Nasıl yeşertir düşüncelerini
B) Milletini sevdiğine IV V
C) İlme önem verdiğine Bu dizelerde geçen sözcüklerden hangisi “her türlü dış
D) İnsanı önemsediğine etkiden bağımsız olarak insanın kendi iradesine, kendi
düşüncesine dayanarak karar vermesi durumu” anlamını
E) Savaşa karşı olduğuna
taşımaktadır?

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8. Deyirem sefası bitdi ömrümün,
İndi dağ çıhıram, düze elveda.
11. I
Göze duman cökür, başa gar yağır,
Felek varlığımı genç iken ezdi,
Bahara elveda, yaza elveda.
Gelbimde elemler, acılar gezdi,
Bu dizelere hâkim olan duygu aşağıdakilerden hangi- Emel göncesini yad eller ezdi,
sidir? Yerinde yıpranmış laleler galdı.
A) Hüzün B) Pişmanlık C) Yalnızlık
II
D) Ayrılık E) Özlem
Ezizim ulu dağlar,
Çeşmeli sulu dağlar,
9. I Burda bir gerib ölmüş
Nerde beni gül koynunda doğuran, Göy kişner, bulud ağlar
Hamurumu gözyaşıyla yoğuran, Numaralanmış metinlerin nazım biçimleri sırasıyla
Beşiğimde, layla balam, çağıran, aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
Azerbaycan, benim bahtsız anam oy!
Neçe bir yıl hasretine yanam oy! I II
A) Koşma mâni
II B) Semai ilahi
Melek kebi gözel bir kuş,
C) Mâni türkü
Tal şâhıga kelib kondı.
Dedim: “Kuşça, yanımga tüş, D) Semai destan
Yaş könlimge elem toldı. E) Varsağı şarkı
Biraz küyle, şe’rin söyle,
Mahzun ruhım kanat kaksın!
12. Torpag, o yaşıl gölgeli torpag
Sırlı, gözel nağmelerin
Goynunda mezarım da seslenir
Emelimnin şem’in yaksın.”
Rüzgârla düşen her sarı yarpag
Numaralanmış metinlerle ilgili aşağıdakilerden hangi- Ruhumda coşan şargını dinler.
si söylenemez?
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene-
A) I. metinde söz sanatlarına yer verilmiştir. mez?
B) II. metin Türkiye Türkçesiyle söylenmiştir. A) Hece ölçüsü kullanılmıştır.
C) I. metinde redif ve kafiyeye yer verilmiştir. B) Kafiye düzeni abab şeklindedir.
D) II. metinde bireysel bir tema işlenmiştir. C) Ek hâlinde redif kullanılmıştır.
E) Her iki metin de hece ölçüsüyle yazılmıştır. D) Tam kafiye kullanılmıştır.
E) Nazım birimi dörtlüktür.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.