Professional Documents
Culture Documents
ćwiczenia
tomasz.olejnik@outlook.com
07.10.2021
- publicznoprawne,
-nieodpłatne,
- przymusowe
- bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy,
wynikające z ustawy podatkowej.
- utrzymanie państwa
Nieodpłatność podatku: nie można się domagać żadnej usługi za zapłatę – brak ekwiwalentności;
państwo pobiera podatek bez żadnego konkretnego wzajemnego świadczenia na rzecz podatnika.
Władza publiczna przeznacza dochody podatkowe na różne cele.
Prawo Laffera
Prawo to mówi, że gdy stawki podatku rosną, to wzrost wpływów do budżetu państwa następuje
tylko do określonego momentu, po którym każde kolejne podwyższanie stawki podatkowej
powoduje niestety zmniejszenie wielkości wpływów podatkowych.
W skrajnej sytuacji, gdy procentowy udział podatków w naszych dochodach osiągnie wartość
najwyższą, czyli 100%, wtedy wielkość kwoty podatku pozyskanego przez państwo wyniesie zero,
gdyż nikt przy zdrowych zmysłach nie podejmie się takiej pracy, po wykonaniu której będzie musiał
oddać całe swoje wynagrodzenie fiskusowi.
Skoro zerowe wpływy z tytułu podatku będą miały miejsce zarówno przy stawce 0% jak i 100%, to
pomiędzy tymi stawkami, gdzieś po środku musi istnieć punkt maksymalny, od którego każde
podwyższanie stawki podatkowej będzie stopniowo zmniejszać kwotę pobranego podatku aż do zera.
Zjawisko polegające na tym, że w miarę wzrostu stawki podatkowej wpływy podatkowe przestają
rosnąć proporcjonalnie, a nawet zaczynają maleć nazywamy efektem Laffera.
Czym różnią się te pojęcia? Otóż w aktach normatywnych wymienione są zdarzenia, które skutkują
powstaniem obowiązku zapłaty podatku. Te zdarzenia wymienione są w sposób ogólny i nie odnoszą
się do konkretnych podmiotów. Zobowiązanie podatkowe stanowi konkretyzację obowiązku
podatkowego wobec określonego podmiotu. Przykładowo w ustawie o podatku od czynności
cywilnoprawnych ustawodawca nałożył na określone podmioty obowiązek zapłaty podatku w
przypadku zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości. Jest to obowiązek ogólny,
nieskonkretyzowany. Dopiero w sytuacji, gdy Kowalski dokona takiej czynności ten ogólny obowiązek
przekształca się w zobowiązanie podatkowe, gdyż zdarzenie to będzie obligować Kowalskiego do
zapłaty podatku w wysokości, terminie i miejscu określonym w tej ustawie.
Podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości
prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu. Ustawy podatkowe
mogą ustanawiać podatnikami także inne kategorie podmiotów – grupy kapitałowe, gospodarstwa
rolne, małżonkowie, spadki nieobjęte.
Inkasentem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości
prawnej, obowiązana do pobrania od podatnika podatku (zaliczki) i wpłacenia go we właściwym
terminie organowi podatkowemu. Inkasent ma więc obowiązek pobierania podatków (nie
obliczenia!!), których wysokość wynika wprost z przepisów prawa (np. od wynagrodzeń czy PIT,
opłata targowa), bądź też w przypadku, gdy obliczenia podatku dokonuje organ podatkowy.
Inkasentem będzie np. sołtys w zakresie podatku rolnego.
- opodatkowanie czystego dochodu – czysty zysk po odjęciu kosztów poniesionych w celu osiągnięcia
tego przydatku.
- art. 52 ustawy
Opodatkowani mogą być również: małżeństwo (kiedy jeden małżonek zarabia więcej niż drugi,
kobieta 120000 mężczyzna nic, więc łączymy i dzielimy na pół, oboje po 17%; warunkiem jest
wspólne złożenie wniosku, wspólność majątkowa oraz trzeba pozostawać w małżeństwie cały rok
podatkowy, 12 miesięcy)
Dochody dzieci dolicza się do dochodów rodziców, też może płacić podatki. W przypadku gdy
małoletni osiąga dochody z pracy, stypendiów lub przedmiotów oddanych mu do swobodnego
użytku, zobligowany jest do samodzielnego rozliczenia podatku. W praktyce zeznanie na imię i
nazwisko dziecka składają rodzice, którzy również, jako opiekunowie prawni, podpisują zeznanie.
Jeżeli osoby fizyczne nie mają miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, to
podlegają opodatkowaniu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium RP
(ograniczony obowiązek podatkowy), zasada źródła.
Danina solidarnościowa
Księgi podatkowe – podstawa ustalania dochodu, musi być prowadzona rzetelnie, mniejsze podmioty
nie muszą prowadzić ksiąg podatkowych
Kazusy:
1. Spadek nie podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych – nie ma żadnych obowiązków
na gruncie tego podatku.
2. Spółka jest podatnikiem podatku od osób prawnych
b) 183 dni albo centrum interesów życiowych – na podstawie ustawie o podatków od osób fizycznych
c) nie – skoro coś jest uregulowane w tej ustawie, to wg reguł wykładni stosowanie KC jest wyłączone
8. Administracja nie może kwestionować środków, pracodawca zna swoją firmę lepiej, więc można
zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.
10. „Dożywotnio” nie wiemy do kiedy i nie da się ustalić jakie świadczenia otrzymają strony
11. Nie będzie podlegało opodatkowaniu – łapówki nie są przedmiotem prawnie skutecznej umowy
12. Jest to opodatkowane - Tego typu zarobek stanowi bowiem przychód z innych źródeł podlegający
opodatkowaniu. Stawka podatku w tym przypadku to 17% lub 32% - po przekroczeniu pierwszego
progu podatkowego (przychody z działalności niezarejestrowanej sumujemy z pozostałymi
przychodami, np. z tytułu umowy o pracę). Osoba korzystająca z preferencji prowadzenia działalności
bez rejestracji zapłaci podatek dopiero po zakończeniu roku podatkowego. W takim wypadku należy
złożyć deklarację PIT-36, która obowiązuje osoby opłacające podatek samodzielnie.
13. a) ma podzielone centrum interesów życiowych: w Niemczech – ma dzieci, brata, pracę na czas
nieokreślony, w Polsce ma żonę, też pracę – umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania jako
rozwiązanie, kiedy nie da się ustalić centrum interesów życiowych; nieruchomość by przeważyłą
b) na podatniku
c) stawka sankcyjna 75 %
d) kredyt można wykazać (mówił, że nie ufa systemu bankowemu), żona musi potwierdzić
(sprawdzamy jej dochody), prostytucja jest legalna, ale państwo nie może jej opodatkować (państwo
nie może czerpać korzyści z cudzego nierządu) - chcemy listę klientów, lista rozliczania się, przelewy,
wydruki z hoteli np., pamiętnik, wydruki z messengera
- warunki: Wszystkie podmioty tworzące PGK muszą mieć siedzibę działalności na terytorium Polski
oraz kapitał zakładowy o przeciętnej wartości 500 tys. zł przypadający na każdą ze spółek. Kolejny
warunek dotyczy struktury właścicielskiej spółek w ramach PGK. Jednakże spółka dominująca
powinna posiadać bezpośredni udział w kapitale zakładowym spółek zależnych w wysokości 75%.
Ponadto spółki zależne nie mogą posiadać udziałów w kapitale zakładowym innych spółek zależnych.
Ostatni warunek dotyczy braku zaległości we wpłatach podatków stanowiących dochód budżetu
państwa.
- elementem niezbędnym PGK jest umowa o utworzeniu PGK, która obligatoryjnie musi być zawarta
w formie aktu notarialnego na okres co najmniej 3 lat. Okres ten nie może być przedłużony w drodze
aneksu. W tym celu należy zawrzeć nową umowę oraz poinformować o tym urząd.
Spółka z o.o. podatki
Art. 22 Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub
zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów (z wyjątkiem art. 23)
- dojazd do pracy
Koszty uzyskania przychodu w przypadku zlecenia lub umowy o dzieło:
W przypadku osób, które uzyskują przychody z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy
zlecenia przysługują, zgodnie z przepisem art. 22 ust. 9 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych, koszty uzyskania przychodów w wysokości 20 proc. uzyskanego przychodu. Co ważne,
koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu
składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe.
Inaczej traktuje się jednak umowy o wartości do 200 złotych. W takim przypadku kosztów uzyskania
przychodów nie stosuje się. Podatek płaci się od przychodu – według stawki 17 proc. Zasada ta
wynika z art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o PIT.
W przypadku osób, które uzyskują przychody z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy o
dzieło przysługują, zgodnie z przepisem art. 22 ust. 9 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych, koszty uzyskania przychodów w wysokości 20 proc. uzyskanego przychodu. Co ważne,
koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu
składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe.
Inaczej jest jednak traktowana sprawa kosztów uzyskania przychodów w przypadku uzyskiwania
przez twórców i autorów przychodów z tytułu wykonywania usług na podstawie umów
cywilnoprawnych. O zastosowaniu 50 proc. kosztów uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez
twórców z praw autorskich decyduje wyłącznie fakt uzyskania przychodu, jako wynagrodzenia za
wykonanie czynności (utworu), będącej przedmiotem prawa autorskiego. W takim przypadku koszty
ustala się zgodnie z przepisem art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o PIT. Wynika z niego, że koszty uzyskania
niektórych przychodów określa się: z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów
wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich
tymi prawami - w wysokości 50 proc. uzyskanego przychodu. Koszty te oblicza się od przychodu
pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i
rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe.
Swoboda działalności gospodarczej – administracja nie może negować naszych wydatków (np. że
mogliśmy kupić tańsze)
Przykłady kosztów, których nie należy zaliczać ani do reprezentacji, ani do reklamy:
• wydatki dotyczące druku cenników, katalogów i instrukcji obsługi lub użytkowania produktów,
• zakup artykułów i napojów dla organów zarządzających i stanowiących podatnika, które stanowią
poczęstunek na posiedzeniach, naradach, zebraniach wewnętrznych.
Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 8 lipca 2014 r. wskazał, że za przychód pracownika mogą być
uznane świadczenia, które:
- zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
- zostały spełnione w jego interesie i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenie aktywów lub
uniknięcie wydatków, które musiałby ponieść,
- korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób
ogólny dla wszystkich podmiotów).
Problem: Podatek powinien objąć cały dochód podatnika – co np. z kartami multisport albo z
ubezpieczeniem medycznym? Jest to osiągnięcie przychodu
Podmiot: konsument
5% – stawka obniżona, np. produkty rolne, inwentarz żywy, książki i czasopisma specjalistyczne,
VAT
- problem: różnorodność i wielość usług, podstawą prawną jest umowa o vat i dyrektywa (wiąże co
do czasu; sposób wdrożenia zależy od ustawodawcy) – czasami dyrektywa mówi co innego, co
ustawa; Trybunał Sprawiedliwości może dokonać wykładni prawa unijnego
- ma mieć charakter neutralny – nie powinien on obciążać kosztów produkcji i kosztów prowadzenia
działalności gospodarczej, tylko konsumpcję; od kwoty należnej odliczamy ; towary podobne powinny
być opodatkowane tą samą stawką podatku
- stawka 0% - eksport – towar nie jest konsumowany w Polsce; można odliczyć sobie wcześniej
naliczony podatek (przejaw neutralności podatku)
- sprzedawca wylicza podatek należny od dokonanej sprzedaży 23% i odejmuje od niego podatek
zapłacony wcześniej przez własnych dostawców zawarty w fakturach zakupu. Powstałą różnicę
wpłaca do budżetu lub otrzymuje zwrot, jeżeli podatek zawarty w fakturach jest wyższy od
należnego.
- Podatek naliczony jest podatkiem, który przedsiębiorca płaci wraz z ceną netto za towary i usługi,
które nabywa. Podatek należny zaś to podatek, który przedsiębiorca pobiera wraz z ceną netto za
sprzedaż swoich towarów i usług. W przypadku podatku należnego przedsiębiorca występuje w roli
wystawcy faktury VAT, czyli sprzedawcy konkretnych towarów lub usług. Każdy przedsiębiorca
nabywa również wiele towarów i usług – np. wynajmuje lokal na działalność, korzysta z usług
księgowych, kupuje materiały do produkcji itd. Opłacając otrzymane faktury, płaci również podatek
VAT, który określa się właśnie mianem podatku naliczonego. To właśnie jego wartość można odjąć od
wartości podatku należnego i w ten sposób zredukować nieco wysokość podatku, jaki należy przelać
na konto urzędu skarbowego.
Producent okien -> 1000 zł plus 230 VAT (faktura) do KAS 230 ZŁ
Hurtownik -> 1500 zł plus 345 zł (podatek należny) do KAS 115 zł (odjął to co w pierwszym)
Monter -> 2000 zł plus 160 zł VAT do KAS zwrot od KAS 185 zł
Art. 5 !!
Odebranie prawa do odliczenia wyłącznie kiedy udowodni się że kontrahent działał w złej wierze