ICS 25.160.10; 45.060.

01 TÜRK STANDARDI TS EN 15085-5/Nisan 2012

TÜRK STANDARDI
TURKISH STANDARD

TS EN 15085-5
Nisan 2012

ICS 25.160.10; 45.060.01

DEMİRYOLU UYGULAMALARI - DEMİRYOLU ARAÇLARI

VE BİLEŞENLERİNİN KAYNAK İŞLEMİ -
BÖLÜM 5: MUAYENE, DENEY VE DOKÜMANTASYON

Railway applications - Welding of railway vehicles and

components - Part 5: Inspection, testing and documentation

TS EN 15085-5 (2012) standardı, EN 15085-5 (2007) standardı ile birebir aynı olup, Avrupa
Standardizasyon Komitesi’nin (CEN, Avenue Marnix 17 B-1000 Brussels) izniyle basılmıştır.

Avrupa Standardlarının herhangi bir şekilde ve herhangi bir yolla tüm kullanım hakları Avrupa
Standardizasyon Komitesi (CEN) ve üye ülkelerine aittir. TSE kanalıyla CEN’den yazılı izin alınmaksızın
çoğaltılamaz.

TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ

Necatibey Caddesi No.112 Bakanlıklar/ANKARA
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
AFS TEKNiK DANISMANLIK SANAYi VE TiCARET LiMiTED SiRKETi'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 6.05.2019
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
 Bugünkü teknik ve uygulamaya dayanılarak hazırlanmış olan bu standardın, zamanla ortaya çıkacak
gelişme ve değişikliklere uydurulması mümkün olduğundan ilgililerin yayınları izlemelerini ve standardın
uygulanmasında karşılaştıkları aksaklıkları Enstitümüze iletmelerini rica ederiz.

 Bu standardı oluşturan İhtisas Grubu üyesi değerli uzmanların emeklerini; tasarılar üzerinde görüşlerini
bildirmek suretiyle yardımcı olan bilim, kamu ve özel sektör kuruluşları ile kişilerin değerli katkılarını
şükranla anarız.

Kalite Sistem Belgesi

İmalât ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşların sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite
Standardlarına uygun olarak kurmaları durumunda TSE tarafından verilen belgedir.

Türk Standardlarına Uygunluk Markası (TSE Markası)

TSE Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin ilgili Türk Standardına uygun
olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk Standardları Enstitüsü’nün
garantisi altında olduğunu ifade eder.

TSEK
Kritere Uygunluk Belgesi (TSEK Markası Kullanma Hakkı)
Kritere Uygunluk Belgesi; Türk Standardları bulunmayan konularda firmaların ürünlerinin ilgili uluslararası
standardlar, benzeri Türk Standardları, diğer ülkelerin milli standardları, teknik literatür esas alınarak Türk
Standardları Enstitüsü tarafından kabul edilen Kalite Faktör ve Değerlerine uygunluğunu belirten ve
akdedilen sözleşme ile TSEK Markası kullanma hakkı verilen firma adına düzenlenen ve üzerinde TSEK
Markası kullanılacak ürünlerin ticari Markası, cinsi, sınıfı, tipi ve türünü belirten geçerlilik süresi bir yıl olan
belgedir.

DİKKAT!
TS işareti ve yanında yer alan sayı tek başına iken (TS 4600 gibi), mamulün Türk Standardına uygun
üretildiğine dair üreticinin beyanını ifade eder. Türk Standardları Enstitüsü tarafından herhangi bir
garanti söz konusu değildir.

Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geniş bilgi Enstitümüzden sağlanabilir.

TÜRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.

TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
AFS TEKNiK DANISMANLIK SANAYi VE TiCARET LiMiTED SiRKETi'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 6.05.2019
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 25.160.10; 45.060.01 TÜRK STANDARDI TS EN 15085-5/Nisan 2012

Ön söz
 Bu standard, CEN tarafından kabul edilen EN 15085-5: 2007 standardı esas alınarak, TSE Makina
İhtisas Grubu’nca hazırlanmış ve TSE Teknik Kurulu’nun 12 Nisan 2012 tarihli toplantısında kabul
edilerek yayımına karar verilmiştir.

 EN 15085 “Demiryolu uygulamaları – Demiryolu araçları ve bileşenlerinin kaynak işlemi” standardı

aşağıdaki bölümlerden oluşur:

- Bölüm 1: Genel
- Bölüm 2: Kaynak imalatçısının kalite özellikleri ve belgelendirme
- Bölüm 3: Tasarım gereklilikleri
- Bölüm 4: Üretim gereklilikleri
- Bölüm 5: Muayene, deney ve dokümantasyon

 Bu standardda kullanılan bazı kelime ve/veya ifadeler patent haklarına konu olabilir. Böyle bir patent
hakkının belirlenmesi durumunda TSE sorumlu tutulamaz.

TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
AFS TEKNiK DANISMANLIK SANAYi VE TiCARET LiMiTED SiRKETi'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 6.05.2019
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 25.160.10; 45.060.01 TÜRK STANDARDI TS EN 15085-5/Nisan 2012

İçindekiler
0 Giriş ........................................................................................................................................................... 1
1 Kapsam ...................................................................................................................................................... 1
2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar ............................................................................................ 1
3 Terimler ve tarifler .................................................................................................................................... 2
4 Kaynaklı bağlantıların muayene ve deneyleri ........................................................................................ 2
4.1 Genel ................................................................................................................................................. 2
4.2 Kaynak işleminden önce muayene ve deney .................................................................................... 2
4.3 Kaynak esnasında muayene ve deney .............................................................................................. 3
4.4 Kaynaktan sonra muayene ve deney ................................................................................................ 3
5 Deney planlama ve deney kriteri ............................................................................................................. 4
5.1 Deney planlama ................................................................................................................................. 4
5.2 Deney kriteri ....................................................................................................................................... 5
6 Dokümantasyon ........................................................................................................................................ 5
7 Uygunsuzluk ve düzeltici faaliyetler ....................................................................................................... 5
7.1 Genel ................................................................................................................................................. 5
7.2 Uygunsuzluğun yönetimi.................................................................................................................... 6
7.3 İlave deneyler .................................................................................................................................... 6
8 Alt yükleniciler .......................................................................................................................................... 7
9 Uygunluk beyanı ....................................................................................................................................... 7
10 İzlenebilirlik ................................................................................................................................................ 7
Ek A Kaynaklı bağlantıların muayene ve deneyi ......................................................................................... 8

Çizelgeler

Çizelge 1 - İmalat esnasında gerçekleştirilmesi zorunlu muayeneler ........................................................ 4

Çizelge A.1 - Kaynakla ilgili zorunlu görevler ve gerçekleştirilen imalat safhaları arasındaki ilişki ......... 8

TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
AFS TEKNiK DANISMANLIK SANAYi VE TiCARET LiMiTED SiRKETi'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 6.05.2019
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 25.160.10; 45.060.01 TÜRK STANDARDI TS EN 15085-5/Nisan 2012

Demiryolu uygulamaları - Demiryolu araçları ve bileşenlerinin kaynak

işlemi - Bölüm 5: Muayene, deney ve dokümantasyon

0 Giriş
Kaynak işlemi, demiryolu araçlarının ve parçalarının imalatında özel bir işlemdir. Bu işlem için talep edilen
hükümler, EN ISO 3840 standard serisinde şart koşulmuştur. Bu hükümlerin esasları, demiryolu araçlarının
yapımı için özel şartlar itibarıyla esas kabul edilen teknik kaynak standardlarıdır.

Bu standard, Avrupa Standardlarına uygulanabilen yürütme koşullarının tanımlanmasını amaçlar ve bu

standardların yerine geçeceği anlamına gelmez.

Bu standard, müşteri, düzenleyici ve organizasyonun kendi şartlarını karşılayan organizasyonun kabiliyetini

belirlemek için belgelendirme kuruluşlarını da kapsayan, iç ve dış taraflarca da kullanılabilir.

1 Kapsam
Bu standardlar serileri, demiryolu araçları ve parçalarının imalatı ve bakımındaki metalik malzemelerin
kaynak işlemini kapsar.

Bu standard,
- Kaynaklar üzerinde yapılan muayene ve deneyleri,
- Gerçekleştirilen tahribatsız muayeneler kadar tahribatlı deneyleri,
- Ürünlerin uygunluğunu beyan etmek için gerekli belgelendirmeyi,
kapsar.

2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar

Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin diğer standard ve/veya dokümanlara atıf yapılmaktadır.
Bu atıflar metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste hâlinde verilmiştir. Tarih belirtilen
atıflarda daha sonra yapılan tadil veya revizyonlar, atıf yapan bu standardda tadil veya revizyon yapılması
şartıyla uygulanır. Atıf yapılan standard ve/veya dokümanın tarihinin belirtilmemesi hâlinde en son baskısı
kullanılır (tadiller dâhil).
1)
EN, ISO, IEC Adı TS No Adı
vb. No (İngilizce) (Türkçe)
Non destructive testing - Tahribatsız muayene – Tahribatsız
Qualification and certification of muayene personelinin
EN 473 TS EN 473
NDT personnel - General principles vasıflandırılması ve
belgelendirilmesi- Genel kurallar
Metallic products - Types of Metalik mamuller - Muayene
EN 10204 TS EN 10204
inspection documents dokümanlarının tipleri
Non-destructive examination of Kaynakların Tahribatsız
1 TS EN ISO
EN 12062 welds - General rules for metallic Muayenesi- Metalik Malzemeler
17635*
materials İçin Genel Kurallar
EN 15085- Railway applications - Welding of Demiryolu uygulamaları -
TS EN 15085-
1:2007 railway vehicles and components - Demiryolu araçları ve bileşenlerinin
1:2008*
Part 1: General kaynak işlemi - Bölüm 1: Genel
Railway applications - Welding of Demiryolu uygulamaları -
EN 15085- railway vehicles and components - Demiryolu araçları ve bileşenlerinin
TS EN 15085-
2:2007 Part 2: Quality requirements and kaynak işlemleri - Bölüm 2: Kaynak
2:2008*
certification of welding imalatçısının kalite özellikleri ve
manufacturer belgelendirme
Railway applications - Welding of
EN 15085- Demiryolu uygulamaları-Demiryolu
railway vehicles and components - TS EN 15085-
3:2007 araçları ve bileşenlerinin kaynağı-
Part 3: Design requirements 3:2008*
Bölüm 3:Tasarım özellikleri

1)
TSE Notu: Atıf yapılan standardların TS numaraları ve Türkçe adları 3. ve 4. kolonda verilmiştir. * işaretli
olanlar bu standardın basıldığı tarihte İngilizce metin olarak yayımlanmış olan Türk Standardlarıdır.
1
TSE Notu: EN 12062: 1997 iptal edilmiş yerine EN ISO 17635: 2010 geçmiştir.
1
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
AFS TEKNiK DANISMANLIK SANAYi VE TiCARET LiMiTED SiRKETi'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 6.05.2019
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 25.160.10; 45.060.01 TÜRK STANDARDI TS EN 15085-5/Nisan 2012

EN, ISO, IEC Adı TS No Adı

vb. No (İngilizce) (Türkçe)
Railway applications - Welding of Demiryolu uygulamaları-Demiryolu
EN 15085-4: TS EN 15085-
railway vehicles and components - araçları ve bileşenlerinin kaynağı-
2007 4:2008*
Part 4: Production requirements Bölüm 4:İmalat özellikleri
TS EN ISO
EN ISO 3834 Quality requirements for fusion Metalik malzemelerin ergitme
3834 (bütün
(all parts) welding of metallic materials kaynağı için kalite şartları
bölümler)
Welding - Fusion-welded joints in Kaynak - Çelik, nikel, titanyum ve
steel, nickel, titanium and their bunların alaşımlarında ergitme
TS EN ISO
EN ISO 5817 alloys (beam welding kaynaklı (Demet kaynağı hariç)
5817
excluded) - Quality levels for birleştirmeler - Kusurlar için kalite
imperfections (ISO 5817:2003) seviyeleri
Welding - Arc-welded joints in Kaynak - Alüminyum ve
aluminium and its alloys - Quality TS EN ISO alaşımlarında ark kaynaklı
EN ISO 10042
levels for imperfections (ISO 10042+AC birleştirmeler - Düzgünsüzlükler için
10042:2005) kalite seviyeleri
EN ISO 14731: Welding coordination - Tasks and TS EN ISO Kaynak koordinasyonu - Görevler
2006 responsibilities (ISO 14731:2006) 14731:2007 ve sorumluluklar
Specification and qualification of Metalik malzemeler için kaynak
TS EN ISO
EN ISO 15609 welding procedures for metallic prosedürlerinin şartnamesi ve
15609 (bütün
(all parts) materials - Welding procedure vasıflandırılması - Kaynak
bölümler)
specification prosedürü şartnamesi
Conformity assessment - Supplier's
Uygunluk değerlendirmesi –
EN ISO/IEC declaration of conformity - Part 1: TS EN ISO
Tedarikçinin uygunluk beyanı -
17050-1 General requirements (ISO/IEC IEC 17050-1*
Bölüm 1: Genel şartlar
17050-1:2004)
Conformity assessment - Supplier's Uygunluk değerlendirmesi -
TS EN
EN ISO/IEC declaration of conformity - Part 2: Tedarikçinin uygunluk beyanı -
ISO/IEC
17050-2 Supporting documentation Bölüm 2: Destekleyici
17050-2
(ISO/IEC 17050-2:2004) dokümantasyon

3 Terimler ve tarifler
Bu standardın amacı bakımından, EN 15085-1:2007’de verilen terimler ve tarifler uygulanır.

4 Kaynaklı bağlantıların muayene ve deneyi

4.1 Genel
Kaynak işlemi ile ilgili temel görevler arasındaki ilişki ve sorumlu kaynak koordinatörleri veya vekilleri
tarafından gerçekleştirilen imalat safhaları Çizelge A.1’de verilmiştir.

4.2 Kaynak işleminden önce muayene ve deney

Sorumlu kaynak koordinatörü, Çizelge A.1’e ek olarak aşağıdaki görevlerden sorumludur:
 Çapakların uzaklaştırılması ve temizliğin planlanması,
 Çizimdeki birleştirme şekli için ilave kaynak bilgisinin hazırlanması.

Kanıt olarak, Çizelge A.1’de belirtilen kontroller yapılmalı ve yukarıdaki maddeler gerçekleştirilerek
çıktıları kaydedilmelidir.

Yukarıda bahsi geçen görevleri gerçekleştirmek için koordinatör, şirketin diğer bölümlerinden destek
alabilir. Görevler için sorumlulukların detayları, kaynak imalatçısının organizasyonunda uygulandığı gibi
açıklanmalıdır.

Herhangi bir kaynak işlemine başlamadan önce aşağıdaki maddeleri kontrol etmek, kaynakçının veya
kaynak operatörünün görevidir:

 Kaynak makinasının onaylı ve verimli olup olmadığını,

 İş talimatlarının bulunup bulunmadığını,
2
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
AFS TEKNiK DANISMANLIK SANAYi VE TiCARET LiMiTED SiRKETi'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 6.05.2019
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 25.160.10; 45.060.01 TÜRK STANDARDI TS EN 15085-5/Nisan 2012

 Kenarların durumları ve kaynak yapılacak parçaların doğru tutturulup tutturulmadığı (temizlik durumu ve
WPS’ye ve/veya tasarıma göre parçaların montajı),
 Kaynak yapılacak parçaların tanımlanıp tanımlanmadığı,
 Kaynak sarf malzemelerinin WPS ile uyumu.

4.3 Kaynak esnasında muayene ve deney

İşi yapan kaynakçılar veya kaynak operatörleri aşağıdaki hususları kontrol etmeli ve sağlamalıdır:
 Ara geçişler sırasında temizliğin yeterliliğini ve bağlantıların şeklini,
 Tavsiye edilen ön ısıtma ve/veya kademeli sıcaklık değerlerinin uyumunu,
 İş talimatları ve/veya WPS ile uyumunu,
Özel işletme talimatlarında tavsiye edildi ise (örn. kaynak sırası planı), işlemlerin sırası ile uyumunu.

Sorumlu kaynak operatörü veya onun vekili tarafından yönetilen kaynak işlemi için gerekli işlem
basamakları ve fazlar, kaynak planlama dokümanları (EN 15085-4:2007, Madde 4.1’e bkz.) tarafından
açıklanmalıdır.

Kaynak sıralama planı veya deney planı, imalat sırasında bir kaynağın kontrolünü gerektiriyorsa, kaynak
işlemi sadece kaynak kontrol edildikten sonra devam etmelidir.

4.4 Kaynaktan sonra muayene ve deney

4.4.1 Kaynakçı veya kaynak operatörleri tarafından yapılan kontroller

Kaynaktan sonra, kaynakçı veya kaynak operatörü aşağıdaki kontrolleri gerçekleştirmelidir:
 Kaynağın tamamlanıp tamamlanmadığını,
 Kaynağın temizlenip temizlenmediğini,
 Kaynağın ölçülerinin ve profilinin çizimlere uyup uymadığını.

4.4.2 Kaynakçı veya kaynak operatörü tarafından yapılan muayene

Operatör tarafından yapılan muayene sistemi kullanılırsa, muayene ile görevlendirilen personel, sorumlu
kaynak koordinatörü veya onun temsilcisi (vekil veya EN 473’e göre sertifikalandırılmış Seviye 2 personel)
tarafından EN 15085-3: 2007, Madde 5’in şartlarına ve gözle muayene yapmaya uygun şekilde eğitilmeli ve
bilgilendirilmelidir.

Kaynakçı veya kaynak operatörü tarafından gerçekleştirilen muayeneler daha sonra Çizelge 1’e uygun
olarak açıkça tanımlanmalı (kabul kriteri, ölçülendirme v.b) ve kaydedilmelidir. Kayıt dokümanları
muayeneyi gerçekleştiren kaynakçı veya kaynak operatörü tarafından imzalanmalı ve diğer muayene
dokümanlarına eklenmelidir. Yazdırılmış metin, açık isimleri ile personel imzalarının bir kopyası muayene
dokümanını imzalayan bütün personel için muhafaza edilmelidir. Alternatif olarak, izlenebilirlik elektronik bir
sistem ile gerçekleştirilebilir.

4.4.3 Kaynakların uygunluk kontrolü

Kaynaktan sonra NDT (Tahribatsız muayene) sertifikalı personel tarafından gerçekleştirilir (VT hariç, Çizelge
1’e bkz.). Çizelge 1, seri imalat esnasında gerçekleştirilen muayenelerin sıklığını ve tipini tanımlar. Bu durum,
tasarım mühendisi tarafından belirlenen kaynaklı bağlantının kaynak performans sınıfı ve sonuç muayene
sınıfı (EN 15085-3’e bkz.) arasındaki ilişkiye dayandırılır.

İmalat başlangıcındaki muayene: Çizelge 1’e göre muayene gerekli ise, her bir serinin ilk parçası olan
kaynakların tümünün %100 muayenesi, ilgili muayene sınıfına göre yapılmalıdır.

Seri imalat esnasında muayene: Çizelge 1’de tanımlanan deneyler, orada gösterilen sıklıklara uyumlu olarak
seri üretim esnasında imal edilen ve tasarım mühendisi tarafından çizimde gösterilen kaynak performans
sınıfına göre gerçekleştirilmelidir.

Çizelge 1’e göre, deneyler esnasında kabul edilemez kusurlar tespit edildiği durumda, Madde 7’de gösterildiği
gibi deneylerin arttırılması ile uygunsuzluğun giderilme işlemi için prosedür uygulanmalıdır.

3
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
AFS TEKNiK DANISMANLIK SANAYi VE TiCARET LiMiTED SiRKETi'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 6.05.2019
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 25.160.10; 45.060.01 TÜRK STANDARDI TS EN 15085-5/Nisan 2012

Çizelge 1 - İmalat esnasında gerçekleştirilmesi zorunlu muayeneler

Muayene sınıfı Hacimsel muayeneler Yüzey muayeneleri Gözle muayene

RT veya UT MT veya PT VT
a
CT1 %100 %100 %100
ab b
CT2 %10 %10 %100
CT3 Gerekli değil Gerekli değil %100
CT4 Gerekli değil Gerekli değil %100
Verilen bir kaynak için yüzdeler, denetlenen toplam uzunluğa tekabül eder. Böylece:
— % 100’ün anlamı: Bütün kaynak uzunluğu boyunca ve yapılan bütün parçalar için muayeneyi gerektirir.
— % 10’un anlamı: Bütün kaynak yapılan parçaların tüm uzunluğunun % 10’unun muayenesi veya her 10
parçadan birisinin % 100 muayenesi demektir.

Çizelge 1’de gösterilen muayene yöntemleri, en az kaynaklı bağlantıların uyumunu sağlama kabiliyetinde
olmalıdır. Malzemeye göre ek muayeneler, tasarım veya müşteri talepleri gerekli olabilir.

Bütün NDT (RT, UT, MT veya PT) EN 473’e göre sertifikalandırılmış personel tarafından gerçekleştirilmeli
ve yazılı olarak kayıt altına alınmalıdır.

Muayene sınıfları CT1 ve CT2 için, gözle muayene EN 473’e göre sertifikalandırılmış personel tarafından
gerçekleştirilmeli ve yazılı olarak kayıt altına alınmalıdır.

Muayene sınıfı CT3 için, gözle muayene imalatçı tarafından vasıflandırılmış personel tar afından
gerçekleştirilmeli ve yazılı olarak kayıt altına alınmalıdır.

Muayene CT4 için, gözle muayene, gözle muayene eğitimi alan kaynakçılar tarafından gerçekleştirilmelidir
ve dokümantasyon gerekli değildir.
a Hacimsel muayeneler, sadece alın kaynakları ve T-kaynaklar için tam nüfuziyet ile uygulanabilir.
b Hacimsel muayenenin orta güvenlik kategorisinde, kaynak performans sınıfı CP B veya CPC1 için uygun olmadığı yerde,
%100 yüzey muayenesi gerekir. Beş ardışık parça uygun olduğu zaman, yüzey muayenesi %25’e düşürülebilir. İmalata
başlamadan önce EN15085-4’e göre bir imalat kaynak muayenesi, kaynağı gerçekleştiren robot operatörü veya her kaynakçı
için gereklidir. İmalat kaynak muayenesi altı ay için geçerlidir ve eğer kaynakçılar ve operatörler hala imalat içerisinde ise
sorumlu kaynak koordinatörü tarafından bu süre uzatılabilir (kaynak performans sınıfları hakkında bilgi için EN 15085-3:
2007, Çizelge 2’ye bkz.).

Kaynak performans sınıfları CP B ve CP C1 için süreç izleme ile tümüyle mekaniz e veya otomatik
kaynak yöntemleri olması durumunda muayenenin kapsamı, sorumlu kaynak koordinatörü ile
anlaşılarak azaltılabilir. Gerekli ise, müşteri ile anlaşılmalıdır.

Not - Kaynak performans sınıfından bağımsız olarak, gerekirse, su geçirmezlik deneyleri

gerçekleştirilebilir.

5 Deney planlama ve deney kriteri

5.1 Deney planlama
Her bir kaynak montajı ve demontajı için, deney planına göre, muayenenin mevcut durumu ve EN 15085-3:
2007 Madde 5’e göre kalite özellikleri ile uyum için gerekli deney, daima belirlenebilir olmalıdır.

İmalat planlaması esnasında, deney yöntemi, zaman çizelgesi ve deney miktarı (muayene sınıfına, kaynak
biçimine ve malzemeye bağlı olarak) bir deney planında tanımlanmalıdır. Basit kaynaklı yapılar için, deney
planı, iş planının bir parçası olabilir. Kısmen karışık veya önemli yapılarda bütün değişik fazları açıkça
anlatan bir deney talimatı tavsiye edilir.

4
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
AFS TEKNiK DANISMANLIK SANAYi VE TiCARET LiMiTED SiRKETi'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 6.05.2019
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 25.160.10; 45.060.01 TÜRK STANDARDI TS EN 15085-5/Nisan 2012

5.2 Deney kriteri

5.2.1 Kaynak performans sınıfları

Mühendislik dokümanlarında gösterilen kaynak performans sınıfına göre (örneğin çizimler üzerinde), çelik için
EN ISO 5817, alüminyum için EN ISO 10042 ve alüminyum alaşımlar için EN 15085-3:2007, Madde 5’te
tanımlanan kusurlarının kalite seviyeleri karşılanmalıdır. Direnç nokta kaynağı için EN 15085-3:2007, Ek F
uygulanır.

5.2.2 Muayene ve kabul seviyeleri

EN 12062, kullanılan ve uygulanan tahribatsız muayene deney yönteminin kalite seviyesine bağlı olan
kabul seviyelerinden ve muayenelerden bahseder.

Not - CP A, EN 12062’in (EN 15085-3:2007, Madde 5’e bkz.) kabul seviyeleri tarafından tamamıyla
kapsanmaz.

Özel durumlarda eğer kusurun çeşidi ve uzunluğunu doğrulamak gerekli ise, örneğin işlem yapmaya
uygunluğunu doğrulamak için EN 12062 tarafından kapsanmayan diğer tahribatsız muayene yöntemlerini
uygulamak gerekli olabilir.

Sözleşmede belirtilmiş ise, bu durumlarda kullanılan özel yöntemler müşteri ve imalatçı arasındaki
anlaşmaya bağlıdır.

6 Dokümantasyon
Uygun deney dokümanları münferit alt gruplarla ilgili olduğu için ürün tanımlama verisi ile işaretlenmelidir
(tip, iş emri, çizim ve revizyonu, seri numarası veya aşamalı imalat numarası veya IT tanımlama numarası).
Bu dokümanlar tanımlanmalı ve yönetilebilir uygun versiyona imkan veren bir revizyon sistemine sahip
olmalıdır.

Bu dokümanlar, eğer deney planı tarafından kurallarla belirlenirse, tamamlanmalı ve işi gerçekleştiren
personel tarafından imzalanmalıdır.

Bu şekilde bu dokümantasyon, tek tek ürünlerin imalatı esnasındaki imalat faaliyetlerinin ilerlemesini
göstermeli ve yazılı olarak kayıt altına alınmalıdır.

Bu nedenle, bunlar EN ISO 3834’e göre kalite raporları ve bunun gibi raporlar olarak düşünülebilir ve orada
atıf yapılan diğer dokümantasyon ile EN ISO 3834 standardlar serisinin uygun maddesi içerisindeki
yöntemlere göre imalatçı tarafından dosyalanmalı ve saklanmalıdır.

İmzaların kime ait olduğu izlenebilmeli, örneğin ilave isimler yazılmalıdır.

7 Uygunsuzluk ve düzeltici faaliyetler

7.1 Genel
Bu madde, kaynaklı bağlantılarda uygunsuzluk bulunduğunda nasıl davranılacağını tanımlar, örneğin
tasarım özelliklerine göre kaynaklı üründe gözlenen sapmalar.

Genel olarak, uygunsuzluğun çözümünden, analiz yapılana kadar uygunsuz parçaların kullanılmadığından
ve onarımdan sonra ürünlerin istenilen karakteristiklere uyumundan emin olmak gerekir.

Ayrıca, herhangi bir tekrarı önlemek için elenen ve hızlı bir şekilde tespit edilen uygunsuzluk sebeplerini
sağlama almak için bütün gerekli işlemler yapılmalıdır.

Yüzey hatalarını yok etmek için gerçekleştirilen kaynak son işlemi, bir onarım işlemi olarak düşünülemez.
Orijinal WPS veya talep edilen kaynak kalitesi içerisindeki sonuçları olan diğer WPS kullanıldığı takdirde, iç
kusurları yok etmek de bir onarım işlemi olarak kabul edilmez.

Ancak, eğer kaynak koordinatörünün düşüncesi olan gerekli onarımlar yeni bir özel WPS’nin yayınlanmasını
gerektiriyor ve gerçekte üretim döngüsünde başta saptanmış olağan işlemleri takip etmek mümkün değilse,
kaynak koordinatörü en uygun işletme yöntemlerini kurmak için söz konusu durumda problemlerin analizini
yapmalı ve iç uygunsuzluk işlemini harekete geçirmelidir.
5
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
AFS TEKNiK DANISMANLIK SANAYi VE TiCARET LiMiTED SiRKETi'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 6.05.2019
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 25.160.10; 45.060.01 TÜRK STANDARDI TS EN 15085-5/Nisan 2012

7.2 Uygunsuzluğun yönetimi

7.2.1 Genel
Onarılamayan ürünün kullanımı önlenmelidir.

Kaynak yoluyla yapılan orijinal WPQR’in kapsamında olmayan (veya diğer aynı kaynak kalitesini sağlayan
WPQR ) veya tasarıma uygun olmayan bütün onarımlar için uygunsuzluk raporu gereklidir.

Onarım,
- Ürünün fonksiyonu,
- İş parçalarının karşılıklı değişilebilirliği,
- Üretimin sırası ve
- Çalışma parçasının bakımı üzerinde etkiye sahiptir.

Tasarım bölümü tarafından onaylanmalı ve gerekliyse müşteri ile anlaşılmalıdır.

Onarım için kullanılan WPS, EN ISO 15609’un uygun bölümüne göre olmalıdır.

Bir kural olarak, uygunsuz malzemenin tanımlanması için görevlendirilen personel, şirketin iç kalite kontrol
bölümlerinde yerleşik olmalıdır. Ancak, ürün ve/veya yöntemin uygunsuzluğunun raporlanması ve
tanımlamada iş birliği yapılması bütün ortak personel için gereklidir.

Uygunsuzluğun yönetimi, imalatçının kalite el kitabındaki talimatlara göre tahsis edilen şirket bölümüne
yönlendirilir, her durumda, kaynaklı ürünler üzerindeki uygunsuzluğun çözümü sorumlu kaynak
koordinatörünün katılımını gerektirir.

Eğer sorumlu kaynak koordinatörü uygunsuzluğun analizi ve değerlendirmesi için daha fazla özel bir yeterlik
isterse diğer şirket bölümlerinden/ofislerinden (örn. tasarım) ortaklık isteyebilir.

Eğer sözleşmede istenirse, imalatçı bütün uygusuzluklar hakkında müşteriyi bilgilendirmeli ve onay için
beklemelidir.

7.2.2 Uygunsuzluğun çözümü (onarımlar)

Uygunsuz olarak tespit edilen parçalar tanımlanmalı ve eğer mümkünse uygunsuzluk giderilene kadar
imalatta kullanılmalarını önlemek amacıyla özel bir alanda izole edilmelidir.

Uygunsuz ürünün onarımının mümkün olduğu durumda, imalatçı, çalışma alanlarında uygun olan özel
yöntemleri takip ederek onarımı gerçekleştirmelidir.

Onarılan parçanın tekrar deney işlemi, daha önce kullanılan deney yöntemleri ile gerçekleştirilmelidir.
Kaynak koordinatörünün takdiri ile diğer ek deney yöntemleri uygulanabilir.

7.2.3 Düzeltici eylemler

Uygunsuzluğun veya uygun olmayan ürünlerin yinelenmesi durumu güvenliği etkileyebilir, şirket tespit
edilen ve düzeltilen sebeplerden emin olmak için gerekli adımları atar.

7.2.4 Dokümantasyon
Uygunsuzluk raporu anormalliğin açıklamasını, sebebini, onun çözümü için karar verilen eylemleri ve
üstlenilen herhangi bir düzeltici eylemi içermelidir.

Ürünün uyumunu anlamak amacıyla tekrar işleme ve onarımdan sonra gerçekleştirilen her bir deney için,
ilgili uygunsuzluk raporuna ilişik olarak bir rapor (örn. Tahribatsız muayene raporu, ölçü kontrolü v.b.)
yayınlanması gereklidir.

7.3 İlave deneyler

7.3.1 Genel
Çizelge 1’de gösterilen deneyler esnasında kabul edilemez kusurlar bulunduğu takdirde, aşağıda belirtilen
yöntem takip edilir.

6
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
AFS TEKNiK DANISMANLIK SANAYi VE TiCARET LiMiTED SiRKETi'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 6.05.2019
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 25.160.10; 45.060.01 TÜRK STANDARDI TS EN 15085-5/Nisan 2012

7.3.2 Üretimin başlaması/tekrar başlaması

Çizelge 1’de gösterilen tip deneyi, kabul edilmeyen kusurların olduğu kaynak boyunun % 100’ü üzerine ve
aynı zamanda daha fazla kabul edilmeyen kusurların olmadığı zamana kadar bu ilk kaynaktan sonra
kaynak edilen ürünlerin üzerine de uygulanmalıdır.

İmalatın ilk safhası esnasındaki kabul edilmeyen kusurların varlığı, herhangi bir teknik/pratik eksikliği
saptamak amacıyla, detaylı muayeneye ve yöntemi onarmak için gerekli olan düzeltici eylemleri
etkinleştirmelidir.

7.3.3 Seri imalat

Kabul edilmeyen kusurlara sahip kaynak, iki parçanın uzunluğunun % 100’ü üzerinde, (halihazırda
üretilmişse) uygunsuz parçadan hemen önce ve sonra ilk deney için kullanılan aynı deney yöntemleriyle
tekrar deneye tabi tutulmalıdır.

Eğer bu iki parçadan birisi kabul edilmeyen kusurlar meydana getirirse, deneyler, kabul edilmeyen
kusurların varlığını bulana kadar, iki önceki ve iki takip eden birime, alt birime veya alt bileşenlere özdeş
yöntemler kullanılarak genişletilmelidir.

Eğer bu dört parçadan tek birisi kabul edilemez hata haline gelirse, kabul edilemez kusurların sebepleri
açıkça tanımlanana kadar üretim durdurulmalıdır. Deney, bütün ilgili üretim grubunu kapsayacak şekilde
yayılmalıdır.

8 Alt yükleniciler
Eğer imalatçılar alt yüklenicilerinden kaynaklı bileşenler sipariş ederse, bu alt yüklenicilerin ürün için
istenen kalite seviyesini sağlamaya yönelik bu standardlar serisinin şartları ile uyumlu olması gereklidir.

Özellikle, alt yükleniciler sipariş edilen ürünlerle ilgili olarak EN 15085-2’ye uygun olarak uygun sertifikasyon
seviyesine göre sertifikalandırılmalıdırlar. Ürüne bağlı olarak, denetim ziyaretlerinin uzunluğu ve sıklığı
konusunda karşılıklı olarak anlaşılmalıdır.

Son müşteriye ürünlerin sevkinden sorumlu olan İmalatçı, alt yüklenicinin ürün üzerinde istenen k alite
performanslarını sağlayıp sağlayamadığından emin olmalı ve sözleşme yönergelerine göre işlemin
uyumunu yönetmek için periyodik denetim ziyaretleri ile doğrulama yapmalıdır.

EN 15085-2: 2007’ye göre CL 1 ve CL 2 sertifikasyon seviyesindeki ürünler iç in, imalatçının sorumlu

kaynak koordinatörü veya onun temsilcisi üretimin başlangıcında denetimleri yapmalıdır, örn. İlk
kaynak yapımı alt yüklenici tarafından gerçekleştirildiğinde (ilk parça muayenesi). Daha ileri denetim
ziyaretleri sorumlu kaynak koordinatörünün takdirindedir.

EN 15085-2: 2007’ye göre CL 1 sertifikasyon seviyesindeki ürünlerin alt yükleniciye verilmesi

durumunda, imalat işlerinin başlamasından önce, imalatçı bütün kaynak işlerinin dışarıya sipariş
edildiği ve alt yüklenicilerin kapsandığı hakkında müşteriye bilgi vermelidir. Eğer müşteri ve imalatçı
arasında anlaşmaya varılırsa, alt yüklenici sertifikasyon seviyesi CL 2 veya CL 3’e sahip olmalıdır.

Talep edilirse, müşteriye bir kanıt olması için denetim ziyaretlerinin dokümantasyonu mevcut olmalıdır.

9 Uygunluk beyanı
Demiryolu ürünlerinin imalatçısı özel sözleşme talepleri, tasarım ve istenen teknik şartname ile uyumu
uygunluk belgesinin bir beyanını hazırlamalı ve yayımlamalıdır. Bu uygunluk beyanının hazırlanması
için kılavuz EN ISO/IEC 17050-1 ve EN ISO/IEC 17050-2 standardlarında gösterildiği gibi olmalıdır.

EN 10204’e göre tip deney sertifikası müşteri ve imalatçı arasındaki anlaşmaya bağlı olmalıdır .

10 İzlenebilirlik
EN ISO 3834’e uygun olarak, izlenebilirlik sözleşmede belirtilmediği müddetçe gerekli değildir. Yine de
demiryolu uygulamaları için, malzeme izlenebilirliği en az üretim safhasında, tehlikeli malzeme değişimini
önlemek için parça çıkarmayı içeren kesme işlemine kadar yapılmalıdır.

7
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
AFS TEKNiK DANISMANLIK SANAYi VE TiCARET LiMiTED SiRKETi'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 6.05.2019
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 25.160.10; 45.060.01 TÜRK STANDARDI TS EN 15085-5/Nisan 2012

Ek A
Kaynaklı bağlantıların muayene ve deneyi
Çizelge A.1 - Kaynakla ilgili zorunlu görevler ve gerçekleştirilen imalat safhaları arasındaki ilişki

Kaynakla ilgili zorunlu görevler İmalat safhaları

EN ISO Uygun olduğu zaman düşünülen kaynakla Sözleşme Tasarım İş İmalat Sonraki
14731:2006, ilgili zorunlu görevler analiz safhası hazırlama safhası imalat
Ek B’de ilgili safhası safhası safhası
madde
B.1 — Herhangi bir ek taleple birlikte kullanılan X
Özelliklerin ürün standardı.
gözden
geçirilmesi
B.2 — Hammadde/ Hammaddelerin özelliği X
Teknik ve kaynaklı bağlantı özellikleri,
gözden — Tasarım özellikleri ile ilgili olarak X
geçirme bağlantı yerleşimi,
— Kaynak performans sınıfı için özellikler, X
— Muayene ve tahribatsız muayene X
için erişimi içeren, kaynakların yerleşimi,
erişimi ve sırası,
— Diğer kaynak özellikleri, örn. sarfların X X
toplu deneyi, kaynak metalinin demir
içeriği, yaşlandırma, hidrojen içeriği, kalıcı
destek, çekiç kullanımı, yüzey tesviyesi,
kaynak profili, X
— Bağlantı hazırlığı ve tamamlanmış
kaynağın ölçüleri ve detayları.

B.3 Alt yükleniciliğe göre, kaynak X X X

Alt fabrikasyonu için herhangi bir alt yüklenici
yüklenicilik sağlanmalıdır.
B.4 Kaynak personeline göre, kaynakçının ve X X X
Kaynak kaynak personelinin yeterliliği
personeli gerçekleştirilmelidir (eğitimi, talimatı,
performansı ve değerlendirmeyi içeren)
B.5 Kaynağın ve ilgili ekipmanın uygunluğu X X X
Ekipman sağlanmalıdır.
B.6 — Kaynak için uygun işlem şartlarına X X
Üretim referans,
planlaması — Kalifiye personelin atanması. X

B.7 — Kaynak işlemlerinin yeterliliğine X

Kaynağın göre yeterlilik seviyesi ve yöntemi
yeterliliği — Kaynağın performansı ve
değerlendirilmesi

8
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
AFS TEKNiK DANISMANLIK SANAYi VE TiCARET LiMiTED SiRKETi'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 6.05.2019
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 25.160.10; 45.060.01 TÜRK STANDARDI TS EN 15085-5/Nisan 2012

Çizelge A.1’in devamı

Kaynakla ilgili zorunlu görevler İmalat safhaları

EN ISO Uygun olduğu zaman düşünülen kaynakla Sözleşme Tasarım İş İmalat Sonraki
14731:2006, ilgili zorunlu görevler analiz safhası hazırlama safhası imalat
Ek B’de ilgili safhası safhası safhası
madde
işlemler İşlem yeterliliği X X

B.8 Kaynak yöntem şartnamesine göre, X X

Kaynak yeterliliğin seviyesi belirlenmelidir.
işlem
özellikleri

B.9 İş İş talimatlarına göre, iş talimatlarının X

talimatları yayınlanması ve kullanımı belirlenmelidir.

B.10 — Uyumluluk, X
Kaynak — Teslimat şartları, X X
sarfları — Kaynak sarf muayene dokümanının X X
çeşitlerini içeren kaynak sarf satın alma
şartnamesi içerisindeki herhangi ilave
özellikler
— Kaynak sarflarının depolanması ve X X
taşınması.

B.11 — Kaynak malzeme muayene X X

Malzemeler dokümanının çeşitlerini içeren kaynak
malzeme satın alma şartnamesi
içerisindeki herhangi ilave özellikler, X X
— Hammaddenin depolanması ve
taşınması.
B.12 — Kaynakçının ve kaynak operatörünün X X X
kaynaktan yeterlilik sertifikasının uygunluğu ve
önce geçerliliği, X X
muayeneler — Kaynak işlem şartnamesinin uygunluğu
ve deney ve geçerliliği, X X
— Kaynak sarflarının ve hammaddenin X X X
tanımı, X X
— Bağlantı hazırlığı, puntalama,
mastarlama ve tutturma,
— Kaynak işlem şartnamesi içerisindeki
herhangi özel özellikler (örn. bozulmanın
önlenmesi), X X X X
— Kaynak için, çevresel şartları da içeren
çalışma koşullarının uygunluğu, X X X
— Modellerin planlanması, performansı
ve değerlendirilmesi.

B.13 — Zorunlu kaynak parametreleri, X

kaynak — Ön ısıtma/kademeli ısıtma sıcaklığı, X X
esnasında — Kaynak metalinin katmanlarının X
muayeneler temizlenmesi,
ve deney — Fazlalığın kazınması. X

9
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
AFS TEKNiK DANISMANLIK SANAYi VE TiCARET LiMiTED SiRKETi'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 6.05.2019
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 25.160.10; 45.060.01 TÜRK STANDARDI TS EN 15085-5/Nisan 2012

Çizelge A.1’in devamı

Kaynakla ilgili zorunlu görevler İmalat safhaları

EN ISO Uygun olduğu zaman düşünülen kaynakla Sözleşme Tasarım İş İmalat Sonraki
14731:2006, ilgili zorunlu görevler analiz safhası hazırlama safhası imalat
Ek B’de ilgili safhası safhası safhası
madde
— kaynak sırası, X
— kaynak sarflarının doğru kullanımı ve X
taşınması.

B.14 ve B.15 — gözle muayenenin kullanılması, X X

Kaynaktan
sonra — tahribatsız muayenenin kullanılması, X X
muayene ve
deney — tahribatlı muayenenin kullanılması, X X

— son işlemlerin kayıtları ve sonuçlar X

(örn. son kaynak, ısıl işlem, yaşlandırma)

B.16 Uyumsuzluk ve düzeltici eylemler X X

Uyumsuzluk bakımından, gerekli önlemler ve eylemler
ve düzeltici (örn. kaynak onarımları, onarılan
eylemler kaynakların tekrar değerlendirilmesi,
düzeltici eylemler) belirlenmelidir.
B.17 Gerekli yöntemler ve eylemler X X
Deney belirlenmelidir.
ekipmanının
ölçümünün ve
muayenesinin
kalibrasyonu
ve geçerliliği.

B.18 Kaynak detayları için uygulanabilir X X X X X

Tanımlama ve eylemler belirlenmelidir.
izlenebilirlik

B.19 Kalite Gerekli kaynak kayıtlarının ve X X X X X

kayıtları dokümanlarının hazırlığı ve sunumu
gerçekleştirilmelidir.

10
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
AFS TEKNiK DANISMANLIK SANAYi VE TiCARET LiMiTED SiRKETi'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 6.05.2019
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.