Professional Documents
Culture Documents
Теорема: Ако четириаголникот е тангентен, тогаш збировите од спротивните стани се еднакви. (условна форма)
Со методот на враќање (аналитички метод) да се докажат теоремите:
Теорема: Во рамнокрак триаголник, аглите при основата се еднакви.(категорична форма)
Теорема: Ако паралелограмот е ромб, тогаш дијагоналите се заемно нормални. (условна форма)
Теорема: Централниот агол е двапати поголем од соодветниот периферен агол над ист кружен лак.
a)
б)
В)
Теорема: Аголот помеѓу тетивата на кружница и тангентата повлечена во една од крајните точки од тетивата е
еднаков со периферниот агол што одговара над таа тетива.
Теорема: Средната линија во триаголник е еднаква на половин од страната со која нема заеднички точки и е
паралелна со неа.
Теорема: Во трапез средната линија е еднаква на полузбирот од основите и е паралелна со основите.
(категорична форма)
Теорема: Средините на страните на кој било четириаголник се темиња на паралелограм. (категорична форма)
ab
ab
2
Dokazi na Pitagorovata teorema
To~no ne se znae kako Pitagora ja doka`al teoremata no postojat podatoci deka 500 pred nego
u~eni vo Kina imale nekakov dokaz. Poradi golemoto zna~ewe na teo Pitagorovata teorema se
izvr{eni mnogu dokazalstva (pronajdeni se preku 350). Otoga{ niz vekovite mnogu
matemati~ari se zanimavale so dokazot na teoremata i sporet edno matemati~ko spisanie, kako
sto spomenavme pronajdeni se preku 350 dokazi. ]e dademe nekoi od niv:
a-b
a-b
c
a-b c
a
a-b
Crt.1
ab
c2 4 (a b) 2 2ab a 2 2ab b 2 a 2 b 2
2
2.
a b
b
c
a
c
c
a
c
b a
Crt.2
Na crt.2 nacrtan e prvo proizvolen pravoagolen triagolnik so kateti a i b i hipotenuzata
c, a potoa e nacrtan kvadratot so strana a+b. Spored ovoj crte` utvrdeno e deka plo{tinata na
kvadratot so strana a+b e ednakva na zbirot od plo{tinite na ~etirite pravoagolni
triagolnici , plus plo{tinata na kvadratot so strana c, t.e
ab
( a b) 2 4 c 2 a 2 2ab b 2 2ab c 2 a 2 b 2 c 2 . Spored toa se zaklu~uva deka e
2
doka`ana teoremata. .
M
I
C
N b
a
c
A B
P
K Q L
Crt.3
Dokaz: Za taa cel crtame CQ AB . Potoa doka`uvame deka PACMN PAPKQ . Za taa cel gi crtame
otse~kite CK i BN .
AN NM b 2
PABN PABMN 2 PABN . ABN ACK spored priznakot SAS.
2 2
AK AP PAPKQ
PACK PAPKQ 2 PACK . Od skladnosta na triagolnicite sleduva deka
2 2
BI IJ a 2
PABMN PAPKQ .Sli~no, PABI PBIJC 2 PABI . ABI BCL spored priznakot SAS.
2 2
BL BP PBPLQ
PBCL PBPLQ 2 PBCL . Od skladnosta na triagolnicite sleduva deka PBCIJ PBPLQ
2 2
Od prethodnoto sleduva deka PBPLQ PAPLK 2PACK 2PABI PABMN PBCIJ , t.e. c 2 a 2 b 2 so {to e
4.
B B
F
2
E
3 c S c
a 1 3 a
1 D 4
2
N C b A C b A
4
5
M 5
Crt.4 Crt.5
Naredniov dokaz se izveduva so dadenite crte`i (crt.4 i crt.5) i so re`awe, pri {to
utvrduvame deka zbirot od plo{tinite nad kvadratite nad katetite e ednakov na plo{tinata na
kvadratot nad hipotenuzata.