Professional Documents
Culture Documents
Υπολογιστή
Αθανάσιος Βράντζας 1
vrantzas@sch.gr
1
Καθηγητής Πληροφορικής
Περίληψη
Στην εργασία αυτή θα επιχειρηθεί να παρουσιαστεί η διδασκαλία του εσωτερικού του ηλεκτρονικού υπολογιστή
διάρκειας δύο ωρών για μαθητές της Α τάξης του ΕΠΑΛ. Έχοντας ως στόχο ο μαθητής να αναγνωρίζει τα βασικά
μέρη στο εσωτερικό του υπολογιστή (επεξεργαστής, μνήμη, θύρες επέκτασης), θα χρησιμοποιηθεί ένα μη ενεργό
υπολογιστικό σύστημα που υπάρχει στο εργαστήριο και θα παρουσιαστεί αναλυτικά το εσωτερικό μέρος και οι
μονάδες του υπολογιστή. Στη συνέχεια, οι μαθητές εμπλέκονται ομαδοσυνεργατικά σε δραστηριότητες
εξερεύνησης του εσωτερικού του υπολογιστή, της λειτουργίας του υπολογιστικού συστήματος, της διασύνδεσης
και επικοινωνίας περιφερειακών συσκευών, του ρόλου του λογισμικού κ.λπ., χρησιμοποιώντας εκπαιδευτικό
λογισμικό ή/και σχετικά εκπαιδευτικά βίντεο. Οι μαθητές χρησιμοποιούν λογισμικά γενικού σκοπού όπως
λογισμικά εννοιολογικής χαρτογράφησης, λογισμικά διαδραστικού πίνακα και λογισμικά δημιουργίας
σταυρολέξων.
Θα γίνει διαμορφωτική αξιολόγηση, ώστε να διαπιστωθεί η κατανόηση των εννοιών από τους μαθητές και
επιπλέον τελική αξιολόγηση μέσω της επίδειξης των δραστηριοτήτων που υλοποίησαν οι μαθητές με τη χρήση
του διαδραστικού πίνακα.
Λέξεις κλειδιά: Μητρική πλακέτα, μνήμη, σκληρός δίσκος, κάρτα γραφικών, τροφοδοτικό
Εισαγωγή
Ένας από τους βασικούς σκοπούς της διδασκαλίας της Πληροφορικής είναι να αποκτήσουν οι
μαθητές μια αρχική αλλά συγκροτημένη και σφαιρική αντίληψη των βασικών εννοιών του
υπολογιστή, μέσα σε μια προοπτική τεχνολογικού αλφαβητισμού και αναγνώρισης της Τεχνολογίας
της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας, αναπτύσσοντας παράλληλα ευρύτερες δεξιότητες κριτικής
σκέψης, δεοντολογίας, κοινωνικής συμπεριφοράς αλλά και διάθεσης για ενεργοποίηση και
δημιουργία τόσο σε ατομικό επίπεδο όσο και σε συνεργασία με άλλα άτομα ή ως μέλη μιας ομάδας.
Παράλληλα, σύμφωνα με τους στόχους του Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών Πληροφορικής οι
μαθητές του ΕΠΑΛ ανεξάρτητα από τον τομέα – κατεύθυνση που θα διαλέξουν στη Β Τάξη,
επιδιώκεται να έχουν τη δυνατότητα να κατονομάζουν τα μέρη του εσωτερικού ενός υπολογιστικού
συστήματος, να περιγράφουν το ρόλο του καθενός, να γνωρίζουν τη λειτουργία των κυριοτέρων
μερών του εσωτερικού του υπολογιστή και να συνθέτουν με ευχέρεια ένα υπολογιστικό σύστημα.
Ειδικότερα θα πρέπει να γνωρίζουν : «Ανάλυση των βασικών τμημάτων ενός υπολογιστικού
συστήματος. Γνωριμία με επικαιροποιημένο υλικό με τη βοήθεια δραστηριοτήτων».
Τίτλος του σεναρίου είναι “Το εσωτερικό του Υπολογιστή”, υλοποιήθηκε στην Α’ τάξη του 1ου
Εσπερινού ΕΠΑΛ Τρικάλων και η διάρκειά του ήταν δύο διδακτικές ώρες.
Χρησιμοποιείτε μια σπειροειδής προσέγγιση στη γνώση μιας και το αντικείμενο του εσωτερικού
του υπολογιστή έχει διδαχθεί ξανά στο αναμορφωμένο πρόγραμμα του δημοτικού, στο πρόγραμμα
σπουδών της Β γυμνασίου αλλά και στο νέο πρόγραμμα της Α λυκείου, τόσο στο Γενικό όσο και στο
Πρακτικά Εργασιών 8ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Καθηγητών Πληροφορικής, Βόλος, 28-30 Μαρτίου 2014
2 8ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καθηγητών Πληροφορικής
Το επιμορφωτικό σενάριο
Κατά την 1η Διδακτική ώρα ο εκπαιδευτικός χρησιμοποιεί ένα μη ενεργό υπολογιστικό σύστημα που
υπάρχει στο εργαστήριο και παρουσιάζει αναλυτικά το εσωτερικό μέρος και τις μονάδες του
υπολογιστή. Έπειτα ο καθηγητής τους δίνει τη δυνατότητα μέσω μιας ιστοεξερεύνησης να αυτό-
διδαχθούν σε ομάδες χρησιμοποιώντας τη γνώση που απέκτησαν για το ίδιο αντικείμενο τα
προηγούμενα χρόνια. Έτσι οι μαθητές πλοηγούνται σε έτοιμες δραστηριότητες του ηλεκτρονικού
αποθετηρίου που έχει δημιουργηθεί ώστε να υποστηρίζει – εμπλουτίζει το σχολικό βιβλίο.
Στη συνέχεια, οι μαθητές εμπλέκονται ομαδοσυνεργατικά σε δραστηριότητες εξερεύνησης του
εσωτερικού του υπολογιστή, της λειτουργίας του υπολογιστικού συστήματος, της διασύνδεσης και
επικοινωνίας περιφερειακών συσκευών, του ρόλου του λογισμικού κ.λπ., χρησιμοποιώντας
εκπαιδευτικό λογισμικό ή/και σχετικά εκπαιδευτικά βίντεο. Οι μαθητές αυτενεργούν με φθίνουσα
καθοδήγηση από τον εκπαιδευτικό και δίνουν περισσότερη βάση στις δραστηριότητες που τους
δυσκολεύουν περισσότερο πραγματοποιώντας αποκαλυπτική μάθηση ομαδοσυνεργατικά.
Υλικό μπορούν να αναζητήσουν από από την ιστοσελίδα http://digitalschool.minedu.gov.gr/.
Κατά την 2η Διδακτική ώρα οι μαθητές εμπλέκονται σε δραστηριότητες που τους δίνουν την
δυνατότητα χρησιμοποιώντας πρότερες και νέες γνώσεις να χρησιμοποιούν λογισμικό εννοιολογικής
χαρτογράφησης, διαδραστικούς πίνακες, λογισμικό δημιουργίας σταυρολέξων καθώς και πρόσθετο
ψηφιακό υλικό.
Αναστοχασμός
Σε γενικές γραμμές το σενάριο υλοποιήθηκε σύμφωνα με το σχεδιασμό και τους στόχους του.
Έγινε προσπάθεια να υλοποιηθούν όλες οι δραστηριότητες. Για να γίνει αυτό, αξιοποιήθηκε και το
διάλλειμα, διαφορετικά θα έπρεπε να υλοποιηθούν μόνο οι δύο από τις τρεις δραστηριότητες.
Το σενάριο προκάλεσε το ενδιαφέρον των μαθητών καθ’ όλη τη διάρκεια της διδασκαλίας και οι
μαθητές συμμετείχαν ενεργητικά στη διδακτική διαδικασία. Εκτός από την υλοποίηση των
δραστηριοτήτων, σχεδόν όλοι οι μαθητές απηύθυναν ερωτήματα σχετικά με το μάθημα και την
πλοήγηση στα λογισμικά στον εκπαιδευτικό. Επίσης, υπήρξε και κάποιας μορφής δημιουργική
συζήτηση μέσα στις ομάδες στο πλαίσιο της εργασίας τους στους υπολογιστές.
Υπήρξαν κάποιες δυσκολίες τεχνικής φύσης. Διαπιστώθηκε η λανθασμένη αντίληψη που έχουν
κάποιοι μαθητές ότι συγχέουν τον υπολογιστή με την οθόνη και θεωρούν ότι οι περιφερειακές
συσκευές συνδέονται με την οθόνη, αγνοώντας έτσι την ύπαρξη και το ρόλο της κεντρικής μονάδας.
Αν σχεδιαζόταν πάλι το σενάριο θα έπρεπε να αλλαχθεί τη χρονική διάρκεια σε 3 διδακτικές
ώρες προκειμένου να υπάρχει η άνεση να επιτευχθούν όλοι οι στόχοι του σεναρίου και να
υλοποιηθούν όλες οι δραστηριότητες. Επίσης θα έπρεπε να υλοποιηθεί η σχεδίαση του εννοιολογικού
Η Πληροφορική στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση - Διδασκαλία και Διδακτική 3
Συμπεράσματα
Το σενάριο εντάσσεται στο Πρόγραμμα Σπουδών για τον Πληροφορικό Γραμματισμό. Προωθεί ένα
από τους βασικούς σκοπούς της διδασκαλίας της Πληροφορικής στην υποχρεωτική εκπαίδευση, που
είναι να αποκτήσουν οι μαθητές μια αρχική αλλά συγκροτημένη και σφαιρική αντίληψη των βασικών
εννοιών του υπολογιστή, μέσα σε μια προοπτική τεχνολογικού αλφαβητισμού και αναγνώρισης της
Τεχνολογίας της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας, αναπτύσσοντας παράλληλα ευρύτερες
δεξιότητες κριτικής σκέψης, δεοντολογίας, κοινωνικής συμπεριφοράς αλλά και διάθεσης για
ενεργοποίηση και δημιουργία τόσο σε ατομικό επίπεδο όσο και σε συνεργασία με άλλα άτομα ή ως
μέλη μιας ομάδας.
Το συγκεκριμένο σενάριο αποτελεί εισαγωγικό σενάριο για τους μαθητές του ΕΠΑΛ. Οι μαθητές που
επιλέγουν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στον τομέα της πληροφορικής, αντιμετωπίζουν το θέμα με
μια σπειροειδή προσέγγιση, μιας και καλούνται να υλοποιήσουν από μόνοι τους αυτά που
διδάχθηκαν τα προηγούμενα χρόνια. Η σπειροειδής προσέγγιση τόσο στις ΤΠΕ αποτελεί ζητούμενο
μιας και η γνώση δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ξεκομμένη – αυτόνομη άντληση πληροφοριών.
4 8ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καθηγητών Πληροφορικής
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Σενάριο:
Ο αρχικός σχεδιασμός του σεναρίου σύμφωνα με το αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών προβλέπει την
ολοκλήρωση του σε 2 διδακτικές ώρες και σε γενικές γραμμές κρίνεται επαρκής. Αυτό όμως θα
εξαρτηθεί από την έκταση των συζητήσεων που ο δάσκαλος θα συντονίσει, από την ικανότητα και
εμπειρία των παιδιών να συνεργάζονται σε ομάδες και από το βαθμό εξοικείωσης με τη χρήση
υπηρεσιών του διαδικτύου . Ο εκπαιδευτικός μπορεί να επεκτείνει το χρόνο εφαρμογής του σεναρίου
όσο αυτός κρίνει αναγκαίο, μπορεί να διαμορφώσει τις δραστηριότητες σύμφωνα με τις ανάγκες της
τάξης του ή και τους στόχους του μαθήματος. Δραστηριότητες μπορούν να αφαιρεθούν ή να
προστεθούν όταν οι μαθησιακές ανάγκες δεν ανταποκρίνονται στο προτεινόμενο σενάριο.
Προαπαιτούμενες γνώσεις
Οι μαθητές θα πρέπει:
● Να είναι εξοικειωμένοι με τη χρήση λογισμικού σταυρόλεξων, λογισμικού εννοιολογικού
χάρτη και λογισμικού διαδραστικών πινάκων
● Να έχουν ευχέρεια στην αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο αλλά και αξιοποίηση
διαδικτυακού πολυμεσικού υλικού
● Να έχουν γνώση σχετικά με τα πνευματικά δικαιώματα που διέπουν το υλικό που βρίσκουν
στο διαδίκτυο
● Να έχουν διδαχθεί το τι είναι λογισμικό ηλεκτρονικού υπολογιστή
● Να έχουν διδαχθεί τις βασικές περιφερειακές συσκευές ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή
Η Πληροφορική στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση - Διδασκαλία και Διδακτική 5
Κατά την 1η Διδακτική ώρα ο εκπαιδευτικός χρησιμοποιεί ένα μη ενεργό υπολογιστικό σύστημα που
υπάρχει στο εργαστήριο και παρουσιάζει αναλυτικά το εσωτερικό μέρος και τις μονάδες του
υπολογιστή.
Στη συνέχεια, οι μαθητές εμπλέκονται ομαδοσυνεργατικά σε δραστηριότητες εξερεύνησης του
εσωτερικού του υπολογιστή, της λειτουργίας του υπολογιστικού συστήματος, της διασύνδεσης και
επικοινωνίας περιφερειακών συσκευών, του ρόλου του λογισμικού κ.λπ., χρησιμοποιώντας
εκπαιδευτικό λογισμικό ή/και σχετικά εκπαιδευτικά βίντεο.
Υλικό μπορούν να αναζητήσουν από από την ιστοσελίδα http://digitalschool.minedu.gov.gr/ και
ειδικότερα από την Πληροφορική Β’ Γυμνασίου, Ηλεκτρονικό βιβλίο, Βιβλίο μαθητή
εμπλουτισμένο.
Κατά την 2η Διδακτική ώρα οι μαθητές εμπλέκονται σε δραστηριότητες που τους δίνουν την
δυνατότητα χρησιμοποιώντας πρότερες και νέες γνώσεις να χρησιμοποιούν λογισμικό εννοιολογικής
χαρτογράφησης, διαδραστικούς πίνακες, λογισμικό δημιουργίας σταυρολέξων καθώς και πρόσθετο
ψηφιακό υλικό.
9. Διδακτικό συμβόλαιο
Ο καθηγητής αναμένει από τους μαθητές του την ενεργό συμμετοχή τους, το ενδιαφέρον και την
έντονη δραστηριοποίηση στα πλαίσια του μαθήματος
Οι μαθητές αναμένουν από τον καθηγητή ευχάριστη και θετική διάθεση, αμεροληψία, νοημοσύνη και
πρωτοτυπία, έμπρακτη εκδήλωση ενδιαφέροντος για το μάθημα.
Ο καθηγητής παίζει τον ρόλο του διευκολυντή. Παρατηρεί τους μαθητές από απόσταση και
επεμβαίνει μόνον αν του ζητηθεί βοήθεια.
χρησιμοποιώντας ένα υπολογιστικό σύστημα ανά ομάδα και αλλά και σε ολομέλεια όπου
παρουσιάζουν με τη χρήση διαδραστικού πίνακα τα αποτελέσματα.
12. Αξιολόγηση
Αξιολόγηση μαθητών
Κατά τη διάρκεια του μαθήματος γίνονται ερωτήσεις (διαμορφωτική αξιολόγηση), ώστε να
διαπιστωθεί η κατανόηση των εννοιών από τους μαθητές.
Επιπλέον θα γίνει και τελική αξιολόγηση μέσω της επίδειξης των δραστηριοτήτων που υλοποίησαν οι
μαθητές με τη χρήση του διαδραστικού πίνακα.
Σημείωση: Η διαδικασία της Αυτοαξιολόγηση – Εμπέδωση μπορεί να πραγματοποιηθεί στο ίδιο
μάθημα (αν υπάρχει χρόνος) ή στο επόμενο μάθημα ως εμπέδωση και εισαγωγή στο επόμενο
μάθημα.
Αξιολόγηση σεναρίου
Η αξιολόγηση του σεναρίου στηρίζεται σε δύο μορφές: α) διαμορφωτική αξιολόγηση κατά τη
διάρκεια εφαρμογής του σεναρίου ώστε να αντιμετωπισθούν πιθανά προβλήματα που ανακύπτουν
από την εφαρμογή του και β) τελική αξιολόγηση που σχετίζεται με την επίτευξη των στόχων του
σεναρίου, τη διαδικασία υλοποίησής του, την αποτελεσματική χρήση των χρησιμοποιούμενων
εργαλείων, κλπ.
Μετά την εργασία των μαθητών, ατομική ή ομαδική, ο εκπαιδευτικός συζητά τα προβλήματα που
μπορεί να προέκυψαν από την άσκηση και προσδιορίζουν από κοινού τα χαρακτηριστικά του
περιβάλλοντος που εργάστηκαν.
Επιπλέον δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές, μέσω φόρμας αξιολόγησης, να αξιολογήσουν το
σενάριο έτσι ώστε να δώσουν ανατροφοδότηση στον εκπαιδευτικό να βελτιώσει σημεία που δεν
λειτούργησαν σωστά.
Τέλος ο εκπαιδευτικός αξιολογεί το σενάριο τόσο από χρονικής πλευράς – περάτωση του σεναρίου
όσο και από πλευράς επίτευξης των στόχων.
Ο εκπαιδευτικός χρησιμοποιεί ένα μη ενεργό υπολογιστικό σύστημα που υπάρχει στο εργαστήριο και
παρουσιάζει αναλυτικά το εσωτερικό μέρος και τις μονάδες του υπολογιστή.
http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSB101/257/1887,6232/extras/Activitie
s/Kef1_2_pc/Kef1_2_pc.swf
Μητρική πλακέτα:
http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSB101/257/1887,6232/extras/Activitie
s/Kef1_2_motherboard/Kef1_2_motherboard.swf
Η Πληροφορική στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση - Διδασκαλία και Διδακτική 9
Εσωτερικές κάρτες
http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSB101/257/1887,6232/extras/videos/K
ef1_2_eswterikes_kartes/Kef1_2_eswterikes_kartes.html
Θύρες σύνδεσης
http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSB101/257/1887,6232/extras/videos/K
ef1_2_thires_sindesis/Kef1_2_thires_sindesis.html
2η Διδακτική ώρα
Οι μαθητές εμπλέκονται σε δραστηριότητες που τους δίνουν την δυνατότητα χρησιμοποιώντας
πρότερες και νέες γνώσεις να χρησιμοποιούν λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης,
διαδραστικούς πίνακες, λογισμικό δημιουργίας σταυρολέξων καθώς και πρόσθετο ψηφιακό υλικό.
http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSB101/257/1887,6232/extras/videos/K
ef1_2_thires_sindesis/Kef1_2_thires_sindesis.html
http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSB101/257/1887,6232/extras/videos/K
ef1_2_eswterikes_kartes/Kef1_2_eswterikes_kartes.html
http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSB101/257/1887,6232/extras/Activitie
s/Kef1_2_motherboard/Kef1_2_motherboard.swf
http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSB101/257/1887,6232/extras/Activitie
s/Kef1_2_pc/Kef1_2_pc.swf
http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSB101/257/1887,6232/extras/Activitie
s/Kef1_2_slot_drag/Kef1_2_slot_drag.swf
Η Πληροφορική στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση - Διδασκαλία και Διδακτική 11
Φύλλο εργασίας
Δραστηριότητα 1
Ανοίξτε το αρχείο “ESOTERIKO YPOLOGISTH.cmap” και χρησιμοποιώντας τις λέξεις – φράσεις
που σας δίνονται και προσπαθήστε να συμπληρώσετε τον εννοιολογικό χάρτη.
Δραστηριότητα 2
Ανοίξτε το αρχείο “Esoteriko Ypologisti.notebook” και χρησιμοποιώντας πρότερες και τρέχουσες
γνώσεις προσπαθήστε να επιλύσετε τις ακόλουθες «ασκήσεις» χρησιμοποιώντας λογισμικό
διαδραστικών πινάκων.
12 8ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καθηγητών Πληροφορικής
Η Πληροφορική στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση - Διδασκαλία και Διδακτική 13
Δραστηριότητα 3
Ανοίξτε το αρχείο “ESOTERIKO YPOLOGISTH.html” και προσπαθήστε να λύσετε το σταυρόλεξο
Δραστηριότητα 4
Χρησιμοποιήστε το πρόσθετο ψηφιακό υλικό που σας παρέχεται στο ηλεκτρονικό βιβλίο της
Πληροφορικής Β΄ Γυμνασίου στην πλατφόρμα το ψηφιακού σχολείου και συνδέστε τις θύρες
σύνδεσης των καρτών του εσωτερικού του υπολογιστή με τις περιφερειακές συσκευές που μάθατε σε
προηγούμενο μάθημα.
http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSB101/257/1887,6232/extras/Activitie
s/Kef1_2_slot_drag/Kef1_2_slot_drag.swf