Professional Documents
Culture Documents
ΕΝΟΤΗΤΑ 3
Β.2
Παιδαγωγική Αξιοποίηση των ΤΠΕ
Β.2.3.1
Δ/ΘΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ
Επόπτης:
ΖΕΠΠΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
ΜΕΛΟΣ ΕΙΔΙΚΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ (Ε.Ε.Π.) ΠΑΝΤΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
Εκπονητής:
ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ
MSc, MEd, PhD, ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ,
ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ, ΠΔΕ Δ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού,
Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση
Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης
2
Β.2 - Προγραμματισμός & Οργάνωση διδακτέας ύλης / Β.2.3.1 - Δ/ΘΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ
Πίνακας περιεχομένων
................................................................................................................................................... 1
Πίνακας περιεχομένων 2
Χρήση ιστότοπων του ΥΠΕΠΘ (π.χ. Φωτόδεντρο, e-me, η-Τάξη, αποθετήρια) για τη δευτεροβάθμια
εκπαίδευση ................................................................................................................................ 4
Σκοπός 4
Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα 4
Σύντομη περιγραφή περιεχομένου ενότητας 4
Λέξεις-κλειδιά 5
¶Εισαγωγή 5
Το Φωτόδεντρο 6
Τα Διαδραστικά Σχολικά Βιβλία (ΔΣΒ) 7
Η Ηλεκτρονική/Ψηφιακή τάξη (E-class ή η-Τάξη) 8
Η πλατφόρμα e-me 10
Επίλογος 14
3
Β.2 - Προγραμματισμός & Οργάνωση διδακτέας ύλης / Β.2.3.1 - Δ/ΘΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ
Πίνακας πινάκων
Πίνακας Εικόνων
Εικόνα 1: Φωτόδεντρο: Αρχική σελίδα 6
Εικόνα 2: Διαδραστικά Σχολικά Βιβλία: Αρχική σελίδα 8
Εικόνα 3: E-class (η-Τάξη): Αρχική σελίδα 10
Εικόνα 4: Ο χώρος (επιφάνεια) εργασίας της e-class 12
Εικόνα 5: E-me: Αρχική σελίδα 13
Εικόνα 6: Ο χώρος (επιφάνεια) εργασίας της e-me 14
4
Β.2 - Προγραμματισμός & Οργάνωση διδακτέας ύλης / Β.2.3.1 - Δ/ΘΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ
Σκοπός
Η παρούσα ενότητα έχει ως σκοπό να γνωρίσετε τα ψηφιακά «αποθετήρια» του Πανελλήνιου Σχολι-
κού Δικτύου (ΠΣΔ), να γνωρίσετε τις κυριότερες παροχές τους και τα χαρακτηριστικά τους και να
εξοικειωθείτε με τον τρόπο λειτουργίας τους, ώστε να μπορείτε να τα χρησιμοποιείτε στη διδασκαλία
σας.
Ευχόμαστε να είναι για εσάς μια δημιουργική και ενδιαφέρουσα μελέτη και να αποκομίσετε αυτά
που επιθυμείτε από αυτή1.
1
Το κείμενο και το συνοδευτικό του υλικό εκπόνησε ο Χαράλαμπος Αποστόλου.
5
Β.2 - Προγραμματισμός & Οργάνωση διδακτέας ύλης / Β.2.3.1 - Δ/ΘΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ
θετήριο). Επίσης γίνεται αναφορά στις παροχές του κάθε αποθετηρίου, καθώς και στα πλεονεκτή-
ματα του κάθε αποθετηρίου έναντι των υπολοίπων όσον αφορά την αξιοποίησή τους στη διδασκα-
λία.
Λέξεις-κλειδιά
Φωτόδεντρο, ΔΣΒ, e-class, e-me, Αποθετήρια ΠΣΔ.
¶Εισαγωγή
Ο όγκος της πληροφορίας στο διαδίκτυο είναι πλέον τόσο μεγάλος, που η αναζήτηση του κατάλλη-
λου μαθησιακού υλικού για έναν εκπαιδευτικό ενδέχεται να αποβεί μια χρονοβόρα διαδικασία χω-
ρίς αποτέλεσμα. Επιπλέον, η εγκυρότητα του μαθησιακού υλικού που υπάρχει στο διαδίκτυο δε δια-
σφαλίζεται, με αποτέλεσμα ο εκπαιδευτικός να πρέπει να αφιερώσει επιπλέον χρόνο για να διασφα-
λίσει την εγκυρότητά του πριν το χρησιμοποιήσει στο μάθημά του. Το Υπουργείο Παιδείας αποφά-
σισε να διευκολύνει το έργο των εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης
δημιουργώντας ψηφιακά αποθετήρια που συγκεντρώνουν έγκυρο ψηφιακό μαθησιακό υλικό στο
οποίο ο κάθε εκπαιδευτικός μπορεί να έχει εύκολη πρόσβαση μέσω της πλοήγησης που αυτά δια-
θέτουν. Στην παρούσα ενότητα περιγράφονται τα τέσσερα ευρέως γνωστά ψηφιακά «αποθετήρια»
του ΠΣΔ (Φωτόδεντρο, Διαδραστικά Σχολικά Βιβλία, e-class/η-τάξη και e-me). Τα δύο τελευταία, η
e-class και η e-me, αν και δεν αποτελούν «αποθετήρια» με την κλασική έννοια του όρου, εξετάζονται
εδώ επειδή χρησιμοποιούνται από πολλούς εκπαιδευτικούς για την αποθήκευση και τη διαμοίραση
μαθησιακού υλικού στους/στις μαθητές/-τριές τους. Σε αυτά, το υλικό αποθηκεύεται είτε ανά μά-
θημα (στην e-class) είτε ανά κυψέλη (στην e-me). Η e-class μπορεί να αξιοποιηθεί ως σύστημα δια-
χείρισης μάθησης (LMS) αλλά και ως σύστημα διαχείρισης περιεχομένου (CMS), ενώ η e-me αξιο-
ποιείται κυρίως ως σύστημα διαχείρισης περιεχομένου (CMS).
6
Β.2 - Προγραμματισμός & Οργάνωση διδακτέας ύλης / Β.2.3.1 - Δ/ΘΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ
Το Φωτόδεντρο
2
http://photodentro.edu.gr/aggregator/
7
Β.2 - Προγραμματισμός & Οργάνωση διδακτέας ύλης / Β.2.3.1 - Δ/ΘΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ
● Είναι ο επίσημος δικτυακός τόπος (Εικόνα 2) του Υπουργείου Παιδείας για τη διάθεση σε
εκπαιδευτικούς και μαθητές της ψηφιακής μορφής των σχολικών βιβλίων3.
● Η πρόσβαση είναι ελεύθερη στο ευρύ κοινό. Όλοι μπορούν να δουν και να κατεβάσουν τα
βιβλία.
● Τα βιβλία διατίθενται στις παρακάτω μορφές: α) Βιβλίο μαθητή σε μορφή html, β) Όλο το
Διδακτικό πακέτο σε μορφή pdf, γ) Διαδραστικά βιβλία Μαθητή σε μορφή html, και δ) Βιβλία
μαθητή για μαθητές με ειδικές ανάγκες. Η μορφή «γ) Διαδραστικά βιβλία Μαθητή σε μορφή
html» έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον επειδή λειτουργεί και ως αποθετήριο ψηφιακών μαθησια-
κών αντικειμένων (προσομοιώσεις, πειράματα, ασκήσεις, εκπαιδευτικά παιχνίδια, δυναμικές
αναπαραστάσεις, βίντεο, ψηφιακοί χάρτες κ.ά.), τα οποία είναι τοποθετημένα μέσω «ενερ-
γών εικονιδίων/υπερσυνδέσμων στην ενότητα/παράγραφο του βιβλίου όπου προτείνεται η
χρήση τους (subject oriented).
● Σε σχέση με το Φωτόδεντρο, το πλεονέκτημα της λειτουργίας του ως αποθετηρίου είναι ότι
ο εκπαιδευτικός δε χρειάζεται να ψάξει για να βρει το μαθησιακό αντικείμενο που ταιριάζει
στο μάθημά του στη συγκεκριμένη ενότητα του βιβλίου.
● Η αναζήτηση είναι πολύ εύκολη και γίνεται είτε μέσω του παράθυρου αναζήτησης, είτε μέσα
από τις 3 «μαργαρίτες»: 1) ΔΕΙΤΕ ΟΛΟ ΤΟ ΥΛΙΚΟ, 2) ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΑΝΑ ΤΑΞΗ και 3) ΔΕΙΤΕ
ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ.
● Το διδακτικό όφελος από τη χρήση του στην τάξη είναι ότι ο εκπαιδευτικός μπορεί αφενός
να προβάλλει το βιβλίο μέσω του βιντεοπροβολέα ώστε η τάξη να εστιάζει την προσοχή της
σε συγκεκριμένη παράγραφο, στην οποία μπορεί ο εκπαιδευτικός να σημειώνει με τα εργα-
λεία σχολιασμού (annotation tools) του pdf reader, και αφετέρου να αξιοποιεί παιδαγωγικά
τα ψηφιακά μαθησιακά αντικείμενα που είναι συναρτημένα στην ενότητα του μαθήματος
3
http://ebooks.edu.gr/ebooks/
8
Β.2 - Προγραμματισμός & Οργάνωση διδακτέας ύλης / Β.2.3.1 - Δ/ΘΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ
4
https://eclass.sch.gr/
10
Β.2 - Προγραμματισμός & Οργάνωση διδακτέας ύλης / Β.2.3.1 - Δ/ΘΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ
Η πλατφόρμα e-me
Η Ψηφιακή Εκπαιδευτική Πλατφόρμα e-me (https://e-me.edu.gr) είναι μια σύγχρονη, κοινωνική και
επεκτάσιμη ψηφιακή πλατφόρμα, ένα ολοκληρωμένο, ασφαλές ψηφιακό περιβάλλον για τη μάθηση,
τη συνεργασία, την επικοινωνία και τη δικτύωση όλων των μελών της σχολικής κοινότητας. Διατίθε-
ται από το Υπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων (ΥΠΑΙΘ) με στόχο να αποτελέσει τον ψηφιακό χώρο
εργασίας και συνεργασίας για όλους τους/τις μαθητές/-τριες και τους/τις εκπαιδευτικούς (Εικόνα 5).
11
Β.2 - Προγραμματισμός & Οργάνωση διδακτέας ύλης / Β.2.3.1 - Δ/ΘΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ
Τα βασικά εργαλεία-εφαρμογές της e-me (Εικόνα 6) είναι: Η κυψέλη (ο βασικός χώρος συνεργασίας),
Τα αρχεία (περιβάλλον αποθήκευσης και διαμοιρασμού αρχείων), Το e-portfolio (για αποθήκευση
και προβολή εργασιών), Το e-me content (για τη δημιουργία μαθησιακών διαδραστικών αντικειμέ-
νων), Το e-me assignments (περιβάλλον ανάθεσης και παρακολούθησης εργασιών) και Το e-me blogs
(περιβάλλον δημιουργίας ιστολογίου).
● Η «Κυψέλη» είναι ο βασικός χώρος συνεργασίας στην e-me. Μία Κυψέλη είναι είτε δημόσια
είτε ιδιωτική. Μπορεί να αντιπροσωπεύει μια τάξη, ή ένα σχολείο ή μια ομάδα μαθητών/-
τριών ή εκπαιδευτικών που υλοποιούν μια εργασία. Η κάθε Κυψέλη έχει: τα δικά της μέλη,
«τοίχο» για επικοινωνία των μελών, κοινόχρηστα και προσωπικά αρχεία μελών, ιστολόγιο
(blog), αναθέσεις εργασιών και άλλες εφαρμογές (apps) κ.ά.
● Για γίνει κάποιος μέλος της κοινότητας της e-me πρέπει να είναι μέλος του σχολικού δικτύου,
δηλαδή να είναι είτε εκπαιδευτικός είτε μαθητής και να διαθέτει κωδικούς στο ΠΣΔ
(school.gr).
● Ακόμη και να είναι κάποιος μέλος της κοινότητας της e-me, για να δει το υλικό κάπου άλλου
αυτός ο άλλος πρέπει να επιτρέψει την πρόσβαση του πρώτου στην κυψέλη του.
● Μαθητές και εκπαιδευτικοί είναι ομότιμα μέλη της κοινότητας και μπορεί ο καθένας να δη-
μιουργήσει τη δική του κυψέλη.
● Αντίθετα με την e-class, εδώ οι εκπαιδευτικοί δε δημιουργούν μαθήματα αλλά μια κυψέλη
(ή και περισσότερες) μέσα από την οποία (ή τις οποίες) δίνουν πρόσβαση για το υλικό τους
στους μαθητές τους.
● Ένα σημαντικό και πολύ χρήσιμο για τον εκπαιδευτικό εργαλείο/εφαρμογή της e-me είναι το
«e-me content», μέσα από το οποίο ο εκπαιδευτικός μπορεί να δημιουργήσει διαδραστικά
μαθησιακά αντικείμενα σε μορφή H5P τα οποία μπορούν να ενσωματωθούν σε ιστοσελίδες
και ιστολόγια.
Δύο αποθετήρια τα οποία δεν ανήκουν στα αποθετήρια ΥΠΑΙΘ αλλά εποπτεύονται από φορείς που
συνεργάζονται με το ΥΠΑΙΘ, είναι ο «Αίσωπος» και η «Ιφιγένεια». Τα αποθετήρια αυτά συνοπτικά
αναφέρονται εδώ επειδή περιέχουν διδακτικά σενάρια και χρησιμοποιούνται ευρέως από τους εκ-
παιδευτικούς. Ακολουθεί μια σύντομη αναφορά στα δύο αυτά αποθετήρια.
Α) Αίσωπος:
Κυριότερα χαρακτηριστικά:
13
Β.2 - Προγραμματισμός & Οργάνωση διδακτέας ύλης / Β.2.3.1 - Δ/ΘΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ
● Είναι μια ψηφιακή πλατφόρμα που αναπτύχθηκε από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής
(ΙΕΠ).
● Αποτελεί ένα πρωτοποριακό ολοκληρωμένο εργαλείο Ανάπτυξης, Σχεδίασης, Συγγραφής, Α-
ξιολόγησης και Παρουσίασης Ψηφιακών Διαδραστικών Διδακτικών Σεναρίων σε ένα σύγ-
χρονο και λειτουργικό περιβάλλον.
● Τα Ψηφιακά Σενάρια που υπάρχουν στον Αίσωπο διατίθενται με άδεια "Creative Commons
Attribution-NonCommercial-ShareAlike Greece 3.0". Δηλαδή, διατίθενται για ελεύθερη
χρήση, αναπαραγωγή, αναδιανομή, παρουσίαση και αξιοποίηση, με την προϋπόθεση να μην
υπάρχει πρόθεση εμπορικής εκμετάλλευσης. Απαιτείται αναφορά του δημιουργού ή του δι-
καιούχου της άδειας.
● Τα σενάρια κατηγοριοποιούνται κατά: Τύπο (βέλτιστα, επαρκή, υποδειγματικά), Εκπαιδευ-
τική βαθμίδα, Επίπεδο δυσκολίας και Γνωστικό αντικείμενο.
● Τα σενάρια είναι επώνυμα και η ποιότητα/καταλληλότητά τους ελέγχεται πριν την ανάρτησή
τους στην πλατφόρμα.
● Η πρόσβαση στα σενάρια είναι ελεύθερη στο κοινό.
Β) Ιφιγένεια:
Κυριότερα χαρακτηριστικά:
● Είναι μια ψηφιακή «βιβλιοθήκη εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων» η οποία περιλαμβάνει εκ-
παιδευτικό υλικό για την αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών στην εκπαιδευτική διαδι-
κασία.
● Μπορεί να αποτελέσει ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο για την ανεύρεση υλικού (εκπαιδευτικές
δραστηριότητες) για την αξιοποίησή του στην τάξη.
● Περιέχει μαθησιακό υλικό (φύλλα εργασίας, διδακτικά σενάρια κ.ά.), το οποίο αναρτούν ε-
πώνυμα οι εκπαιδευτικοί.
● Ιδρύθηκε από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας και Υπολογιστών (ΕΑΙΤΥ).
● Ο σκοπός ίδρυσης της πλατφόρμας είναι η εύκολη ανταλλαγή μαθησιακού υλικού μεταξύ
των εκπαιδευτικών.
14
Β.2 - Προγραμματισμός & Οργάνωση διδακτέας ύλης / Β.2.3.1 - Δ/ΘΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ
Επίλογος
Στην παρούσα ενότητα παρουσιάστηκαν συνοπτικά τα τέσσερα αποθετήρια του Πανελλήνιου Σχολι-
κού Δικτύου. Για την περαιτέρω εξοικείωσή σας με τα αποθετήρια και την αποτίμηση της χρησιμό-
τητάς τους για το διδακτικό σας έργο, προτείνεται να τα επισκεφτείτε και να πλοηγηθείτε στο απο-
θηκευμένο μαθησιακό υλικό τους, ώστε να μπορέσετε να αξιολογήσετε τη χρησιμότητα του για το
δικό σας διδακτικό αντικείμενο.