ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ

ΟΔΗΓΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
EDUG-521: Ειδική Εκπαίδευση: Έρευνες και Σύγχρονες
Τάσεις

Εισαγωγή

Ο παρών Οδηγός Μελέτης συνιστά βασικό βοήθημα του υποχρεωτικού

μαθήματος με την επωνυμία «Ειδική Εκπαίδευση: Έρευνες και Σύγχρονες
Τάσεις». Το εν λόγω μάθημα προσφέρεται στο πλαίσιο υλοποίησης του εξ
αποστάσεως Μεταπτυχιακού Προγράμματος στην Κατεύθυνση Ειδική
Εκπαίδευση. Ο Οδηγός αποβλέπει στη συστηματική καθοδήγηση των
φοιτητών/τριών και στην παροχή βοήθειας αναφορικά με το οικείο εκπαιδευτικό
υλικό στο οποίο εδράζεται η διδασκαλία του εν λόγω μαθήματος. Ο Οδηγός
Μελέτης θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με το Διάγραμμα του
Μαθήματος στο οποίο συστήνεται το βασικό διδακτικό εγχειρίδιο τελευταίας
έκδοσης (2020) καθώς και με το συναφές εκπαιδευτικό υλικό όπως αυτό είναι
αναρτημένο στη διαδικτυακή και διαδραστική πλατφόρμα του μαθήματος
(Moodle).

Ο εν λόγω Οδηγός αποτελείται από 7 θεματικές ενότητες κατανεμημένες σε

εβδομαδιαία κλίμακα. Σε κάθε θεματική ενότητα παρατίθενται προς εκτέλεση 1-
2 δραστηριότητες εκ των οποίων η μια τουλάχιστον είναι διαδραστική και
βαθμολογείται από τον διδάσκοντα/ουσα του ακροατηρίου, στο πλαίσιο
ολοκλήρωσης της εβδομαδιαίας δραστηριότητας. Σε αυτή ο φοιτητής καλείται
να απαντήσει (σε) ή να συζητήσει με συμφοιτητές/τριές του στην πλατφόρμα
ορισμένα θέματα συναφή με το περιεχόμενο της εβδομαδιαίας θεματικής
ενότητας. Η άλλη δραστηριότητα, εφόσον προβλέπεται, διαφυλάσσεται σε
προσωπικό φάκελο του/της φοιτητή/τριας για δική του/της χρήση. Η
εκτέλεση των προβλεπόμενων δραστηριοτήτων είναι ιδιαιτέρως σημαντική
γιατί επιβοηθεί στην εμπέδωση του περιεχομένου του μαθήματος
αναπτύσσοντας την κριτική και δημιουργική σκέψη των φοιτητών/τριών σε
συναφή θέματα. Στο πλαίσιο διδασκαλίας του μαθήματος παρατίθενται επίσης
δύο εργασίες (papers) η εκτέλεση των οποίων στην ολότητα του κειμένου τους

1
αναρτάται στην πλατφόρμα και σε διαφορετικές χρονικές περιόδους για
βαθμολόγηση/ανατροφοδότηση. Οι αξιολογήσεις των δύο εργασιών συνθέτουν
τον προφορικό βαθμό του μαθήματος ο οποίος συνυπολογίζεται με την
αξιολόγηση των εβδομαδιαίων διαδραστικών δραστηριοτήτων, την παρουσία
του/της φοιτητή/τριας στην πλατφόρμα και τον βαθμό στην τελική εξέταση
του/της φοιτητή/τριας για να προκύψει ο τελικός βαθμός στο μάθημα. Το
περιεχόμενο των διαδραστικών δραστηριοτήτων και των δύο εργασιών του
μαθήματος κατά κανόνα θα παραλλάσσουν από εξάμηνο σε εξάμηνο και η
προτεινόμενη βιβλιογραφία, βασική και συμπληρωματική, θα εμπλουτίζεται
κατά περίπτωση με παράθεση νέων εκδόσεων συγγραμμάτων ή
δημοσιεύσεων άρθρων σε επιστημονικά περιοδικά.

Ενότητα 1η

(Εβδομάδα 1-2): Η Ειδική Εκπαίδευση - Μορφές Ειδικών Εκπαιδευτικών

Αναγκών (27/09/21-01/10/21) (04/10/21-08/10/21)

Σκοπός

Σκοπός αυτής της ενότητας είναι οι φοιτητές/τριες να ενημερωθούν συστηματικά για:

●Το αντικείμενο μελέτης της επιστήμης της Ειδικής Εκπαίδευσης.

●Τις Μορφές Ειδικών Εκπαιδευτικών Αναγκών(ποικιλότητα και φύση) ως γνωστικού

αντικειμένου της επιστήμης της Ειδικής Εκπαίδευσης.

●Το θεωρητικό υπόβαθρο της επιστήμης της Ειδικής Εκπαίδευσης.

●Την ιστορική εξέλιξη (χτες και σήμερα) της επιστήμης της Ειδικής Εκπαίδευσης.

●Τη διαφοροποίηση του περιεχομένου της αρχής της ένταξης από εκείνου της
αρχής της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης.

● Την προσπάθεια εφαρμογής της αρχής της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης στα

γενικά σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα και
στην Κύπρο σήμερα.

Προσδοκώμενα Αποτελέσματα

Με την ολοκλήρωση της οικείας ενότητας, οι φοιτητές/τριες αναμένεται να:

● Κατανοήσουν το περιεχόμενο του γνωστικού αντικειμένου, το θεωρητικό υπόβαθρο

και την ιστορική εξέλιξη της επιστήμης της Ειδικής Εκπαίδευσης καθώς και την
αναγκαιότητα παροχής της στο γενικό-ψηφιακό σχολείο της νέας εποχής.

2
 ● Είναι σε θέση να διαφοροποιούν σε επίπεδο περιεχομένου αλλά και πρακτικής
εφαρμογής τις έννοιες-αρχές της ένταξης και της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης.

●Κατανοήσουν την αναγκαιότητα εφαρμογής της αρχής συμπεριληπτικής

εκπαίδευσης στο σημερινό γενικό-ψηφιακό σχολείο.

Έννοιες- κλειδιά

Ειδική εκπαίδευση, ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, αναπηρία, ένταξη, συνεκπαίδευση,

ενιαία εκπαίδευση, συμπεριληπτική εκπαίδευση, ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες,
ψηφιακό σχολείο

Υποχρεωτική βιβλιογραφία

Στασινός, Δ. (2020). Η Ειδική Συμπεριληπτική Εκπαίδευση 2027. Η ελκυστική

εκδίπλωσή της στο Νέο ψηφιακό σχολείο με ψηφιακούς πρωταθλητές. Αθήνα:
Εκδόσεις Παπαζήση (γ΄ αναθεωρημένη έκδοση) (Κεφ. 1o ).

Reid. G. (2019) (Επιμ., μτφρ. Δ Στασινός) Τρόποι Μάθησης και Συμπερίληψη. Αθήνα:
Επιστημονικές εκδόσεις Παρισιάνου.

Συμπληρωματική βιβλιογραφία

Απτεσλής, Ν. 2019). Η σεξουαλική εκπαίδευση για παιδιά και εφήβους με

αναπτυξιακές διαταραχές. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Ρώμη.

Booth, T. & Ainscow, M. (1998). From them to us: An International study of inclusion
in education. London: Routledge.

Εταιρεία Ειδικής Παιδαγωγικής Ελλάδος (2007). Η Ειδική Αγωγή στην κοινωνία της
γνώσης (Πρακτικά Συνεδρίου). Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη.

Zώνιου - Σιδέρη Α., Ντεροπούλου - Ντέρου, Ε., Βλάχου - Μπαλαφούτη, Α. (2012).

Αναπηρία και Εκπαιδευτική Πολιτική: Κριτική προσέγγιση της ειδικής και ενταξιακής
εκπαίδευσης. Αθήνα: Πεδίο.

Παντελιάδου, Σ. και Β. Αργυρόπουλος (2011) (επιμ.). Ειδική Αγωγή. Από την Έρευνα
στη Διδακτική Πράξη: Παράλληλες ή ασύμβατες πορείες; Αθήνα: Πεδίο (Συλλογικό).

Σούλης, Σ-Γ. (2021). Σπουδή της νοητικής αναπηρίας. Αθήνα: Gutenberg.

Στασινός, Δ. (2001). Η Ειδική Εκπαίδευση στην Ελλάδα. Αντιλήψεις, Θεσμοί και

Πρακτικές. Κράτος και Ιδιωτική πρωτοβουλία (1906-1989). Αθήνα: Gutenberg.

Τσιμπιδάκη, Α. (2013). Παιδιά με ειδικές ανάγκες. Οικογένεια και Σχολείο. Μια σχέση
σε Αλληλεπίδραση (Δεύτερη βελτιωμένη έκδοση). Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση.

Δραστηριότητες

● Διαδραστική δραστηριότητα 1η (interactive quizzes)

3
Να απαντήσεις επιλέγοντας με πολλή προσοχή τη σωστή απάντηση (ή τις σωστές
απαντήσεις) από ένα σύνολο πιθανών απαντήσεων στο συγκεκριμένο ερώτημα που
ακολουθεί λαμβάνοντας υπόψιν το περιεχόμενο των επιμέρους θεμάτων της
Ενότητας 1.

Η ΕΡΩΤΗΣΗ

Η εφαρμογή της αρχής της συμπερίληψης σε γενικά σχολεία της Ελλάδας και της
Κύπρου εκλαμβάνεται ως απαραίτητη συνέχεια και με κάποια καθυστέρηση στην
εφαρμογή των αρχών της ομαλοποίησης και της ένταξης στα εν λόγω σχολεία.

Οι λόγοι που επέβαλαν την εξέλιξη αυτή στη διαχρονική πορεία της Ειδικής
Εκπαίδευσης είναι οι ακόλουθοι (επίλεξε τη σωστή απάντηση (ή τις σωστές
απαντήσεις) σημειώνοντας με ένα (ν) από μια δοσμένη λίστα απαντήσεων που
ακολουθεί) και αναπτύσσοντας αυτή (ή αυτές) σε ένα ενιαίο συνοπτικό κείμενο μισής
σελίδας περίπου με την απαραίτητη επιχειρηματολογία και τεκμηρίωση:

ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

● (1) Η εφαρμογή των αρχών της ομαλοποίησης και της ένταξης ( )

● (2) Πρόκειται για μια λογική συνέχεια εφαρμογής των αρχών αυτών ( )

● (3) Αποτέλεσμα της Διακήρυξης της Σαλαμάνκα (UNESCO, 1994) ( )

● (4) Εφαρμογή συγκεκριμένης εκπαιδευτικής πολιτικής των Υπουργείων Παιδείας σε

Ελλάδα και Κύπρο ( )

● (5) Επιρροή από τα ισχύοντα εκπαιδευτικά συστήματα της Ευρώπης ( )

● (6) Αυθαίρετη εφαρμογή της συμπεριληπτικής αρχής στα εκπαιδευτικά δρώμενα

Ελλάδας και Κύπρου ( ).

Η ΣΩΣΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

(Nα εμφανίζεται μετά την απάντηση του/της φοιτητή/τριας)

Η σωστή απάντηση (ή οι σωστές απαντήσεις) είναι: (Η σωστή απάντηση: 3. Σωστές

ωστόσο είναι και οι απαντήσεις: 1, 2)

Τελευταία μέρα κατάθεσης: 10/10/21

Διάβασε για ευρύτερη ενημέρωσή σου : Βασικό εγχειρίδιο: Κεφ. Πρώτο: σσ. 36-60).

Ο/H διδάσκων/ουσα θα εποπτεύσει και θα βαθμολογήσει την παρουσία σου στην

εν λόγω δραστηριότητα, στο πλαίσιο ολοκλήρωσης της εβδομαδιαίας δραστηριότητας.

4
Πέραν του βασικού εγχειριδίου στο οποίο γίνονται παραπομπές και των συναφών
αναφορών στο κείμενο της πλατφόρμας, μπορείς, για πληρέστερη ενημέρωσή σου, να
ανατρέξεις στο πρώτο σύγγραμμα του Δ. Στασινού (2001). Η Ειδική Εκπαίδευση στην
Ελλάδα…ό.π. {ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ, Εννοιολογικός Κώδικας στην Ειδική Εκπαίδευση (σ.
275 κ.ε.) (αναθεωρημένη έκδοση)}.

Δραστηριότητα 2η

(Για το προσωπικό αρχείο του φοιτητή)

Να εμβαθύνεις με κριτική διάθεση στο εννοιολογικό περιεχόμενο του όρου και της
αρχής της ομαλοποίησης καθώς και στη συνέχειά της με την εφαρμογή των αρχών
που ακολούθησαν διαχρονικά στο γενικό σχολείο (ένταξη, συμπερίληψη).

Να συντάξεις για τον σκοπό αυτό ένα σύντομο κείμενο, μιας σελίδας περίπου και να
το διαφυλάξεις σε προσωπικό σου ντοσιέ για μελλοντική χρήση (προετοιμασία στις
τελικές εξετάσεις).

Δεν απαιτείται ανάρτηση στην πλατφόρμα

Ενότητα 2η

Εβδομάδα 3-4): Νοητική Υστέρηση/ νοητικές δυσκολίες, Διαταραχή του

Φάσματος του Αυτισμού (11/10/21-15/10/21 - 18/10/21-22/10/21)

Σκοπός

Σκοπός της οικείας ενότητας είναι οι φοιτητές/τριες:

•Να εξοικειωθούν με το περιεχόμενο των όρων νοητική υστέρηση/νοητική δυσκολία

και διαταραχή του φάσματος του αυτισμού και να γνωρίσουν τα ουσιώδη
χαρακτηριστικά που διέπουν τις εν λόγω ανεπάρκειες ή διαταραχές.

•Να ενημερωθούν για τις ομάδες των παιδιών με νοητική υστέρηση/νοητική δυσκολία,
τα βασικά ελλείμματα που διέπουν το αυτιστικό φάσμα καθώς και για το ενδεχόμενο
συνύπαρξής τους με άλλες διαταραχές (περιπτώσεις συννοσηρότητας).

•Να γνωρίσουν μοντέλα ερμηνείας των δύο φαινομένων καθώς και τον βαθμό
συσχέτισής τους με τη σχολική πράξη

• Να εξοικειωθούν με μεθόδους και πρακτικές αντιμετώπισης παρόμοιων

περιπτώσεων παιδιών που φοιτούν στο γενικό-συμπεριληπτικό σχολείο της νέας
εποχής.

• Να ενημερωθούν για τα διεθνή ρεύματα και τάσεις (θεωρητικού περιεχομένου και

σχολικής πράξης) που κυριαρχούν αναφορικά με τις διαταραχές της νοητικής
υστέρησης/νοητικής δυσκολίας και των διαταραχών του αυτιστικού φάσματος.

5
Προσδοκώμενα αποτελέσματα

Με την ολοκλήρωση της οικείας ενότητας, οι φοιτητές/τριες αναμένεται να:

• Κατανοήσουν το περιεχόμενο και τα χαρακτηριστικά-ελλείμματα που διέπουν τις

περιπτώσεις παιδιών με νοητική υστέρηση/νοητική δυσκολία ή και με αυτιστικό φάσμα.

• Καταστούν ενήμεροι/ες για τη λογική ομαδοποίησης των παιδιών με νοητική

υστέρηση/νοητική δυσκολία καθώς και για τη βασική τριάδα ελλειμμάτων των
διαταραχών του αυτιστικού φάσματος.

• Αποκτήσουν ευχέρεια στη χρήση βέλτιστων πρακτικών αντιμετώπισης παρόμοιων

περιπτώσεων παιδιών που φοιτούν στο γενικό-συμπεριληπτικό σχολείο της τοπικής
κοινωνίας.

• Ενημερωθούν εκτενώς για τη διεθνή έρευνα και τις νεότερες τάσεις γύρω από τις εν
λόγω διαταραχές παιδιών και να αντλούν διδάγματα αναφορικά με τα αντίστοιχα
εκπαιδευτικά δρώμενα σε Ελλάδα και Κύπρο.

Έννοιες - κλειδιά

Νοητική υστέρηση/νοητική δυσκολία, αυτιστικό φάσμα, συννοσηρότητα, τριάδα

ελλειμμάτων (αυτιστικό φάσμα), συμπεριληπτική εκπαίδευση παιδιών με νοητική
υστέρηση/νοητικές δυσκολίες/αυτιστικό φάσμα, ενσυναίσθηση, νηπιακός/παιδικός
αυτισμός, χρωμοσωματική ανωμαλία, ηχολαλία, θεωρία του νου, δομημένη
διδασκαλία, γενετικό σύνδρομο.

Υποχρεωτική βιβλιογραφία

Στασινός, Δ. (2020). Η Ειδική Συμπεριληπτική Εκπαίδευση 2027. Η Ελκυστική

εκδίπλωσή της στο Νέο Ψηφιακό σχολείο με ψηφιακούς πρωταθλητές. Αθήνα:
Εκδόσεις Παπαζήση (γ΄ αναθεωρημένη έκδοση) (Κεφ. 1ο ).

Happé, F. (2003) (Μτφρ., Εισαγωγή, Επιμέλεια, Γλωσσάρι: Δ Στασινός).Αυτισμός.

Σύγχρονη ψυχολογική θεώρηση. Αθήνα: Gutenberg.

Συμπληρωματική βιβλιογραφία

Αργυριάδης, Α. (2017). Λόγος, αναπηρία, θεραπευτικές και εκπαιδευτικές

παρεμβάσεις. Νέα δεδομένα και τάσεις στην ειδική αγωγή. Αθήνα: Ηδυέπεια.

Booth, T. & Ainscow, M. (1998). From them to us: An International study of inclusion
in education. London: Routledge.

6
Zώνιου - Σιδέρη Α., Ντεροπούλου - Ντέρου, Ε., Βλάχου - Μπαλαφούτη, Α. (2012).
Αναπηρία και Εκπαιδευτική Πολιτική: Κριτική προσέγγιση της ειδικής και ενταξιακής
εκπαίδευσης. Αθήνα: Πεδίο.

Καρτασίδου, Λ. (2004). Μουσική εκπαίδευση στην Ειδική Παιδαγωγική. Αθήνα:

Τυπωθήτω/Δαρδανός.

Παντελιάδου, Σ. και Β. Αργυρόπουλος (2011) (επιμ.). Ειδική Αγωγή. Από την Έρευνα
στη Διδακτική Πράξη: Παράλληλες ή ασύμβατες πορείες; Αθήνα: Πεδίο (Συλλογικός
τόμος)

Σούλης, Σ-Γ. (2021). Σπουδή της νοητικής αναπηρίας. Αθήνα: Gutenberg.

Στασινός, Δ. (2001). Η Ειδική Εκπαίδευση στην Ελλάδα. Αντιλήψεις, Θεσμοί και

Πρακτικές. Κράτος και Ιδιωτική πρωτοβουλία (1906-1989). Αθήνα: Gutenberg.

Τσιμπιδάκη, Α. (2013). Παιδιά με ειδικές ανάγκες. Οικογένεια και Σχολείο. Μια σχέση
σε Αλληλεπίδραση (Δεύτερη βελτιωμένη έκδοση). Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση.

Εβδομάδα 3η

11/10/21-15/10/21

Διαδραστική δραστηριότητα 1η (wiki)

Να χωριστείτε σε δύο ομάδες, κατ΄ αλφαβητική σειρά (Α-Ν Ξ-Ω):

Η πρώτη ομάδα θα λειτουργήσει με την ιδιότητα του εκπαιδευτικού αναφοράς

(mentor) που υπηρετεί σε ένα γενικό (δημοτικό) σχολείο και καλείται να παρέχει δέσμη
συμβουλών και καθοδήγηση στη δεύτερη ομάδα που λειτουργεί με την ιδιότητα του
εκπαιδευτικού της τάξης στην οποία ανήκει και ένας μαθητής που διαγνώστηκε με
ελαφρά ή ήπια νοητική υστέρηση.

Να αναπτυχθεί ένας διαδραστικός διάλογος μεταξύ των δύο ομάδων φοιτητών για τη
σκοπιμότητα φοίτησης του μαθητή αυτού στο γενικό σχολείο και για επίλυση τυχόν
προβλημάτων στη σχολική τάξη. Αυτά αναφέρονται σε θέματα όπως στην
αλληλεπίδραση στην τάξη, στη σχολική επίδοση και στην κοινωνική συμπεριφορά του
μαθητή με ήπια νοητική υστέρηση) και συσχετίζονται με την παρουσία του εν λόγω
μαθητή στη σχολική τάξη. Απώτερος στόχος θα είναι η σύνταξη ενός ολοκληρωμένου
πλάνου κατάλληλης διαχείρισης της τάξης, έκτασης μισής σελίδας περίπου.

Ο/H διδάσκων/ουσα θα εποπτεύσει και θα βαθμολογήσει την παρουσία σου στη

δραστηριότητα, στο πλαίσιο ολοκλήρωσης της εβδομαδιαίας δραστηριότητας

Απαιτείται ανάρτηση στην πλατφόρμα

Τελευταία μέρα κατάθεσης: 17/10/21

7
Δραστηριότητα 2η

Να επιλέξεις με δικά σου κριτήρια από το διαδίκτυο ένα βίντεο μικρής διάρκειας που να
αναφέρεται σε περίπτωση παιδιού με μέτρια νοητική υστέρηση και να σχολιάσεις με
επιχειρήματα και ερμηνευτική διάθεση το περιεχόμενο και τα μηνύματά του συνθέτοντας
ένα περιεκτικό κείμενο έως μιας (1) σελίδας περίπου.

Να διαφυλάξεις το κείμενό σου αυτό όπως και το προηγούμενο σε προσωπικό σου

ντοσιέ για μελλοντική χρήση- προετοιμασία στις τελικές εξετάσεις.

Δεν απαιτείται ανάρτηση στην πλατφόρμα.

Εβδομάδα 4η

18/10/21-22/10/21

Διαδραστική Δραστηριότητα 1η (wiki)

Να χωριστείτε σε δύο ομάδες κατ΄ αλφαβητική σειρά (Α-Ν, Ξ-Ω):

Η πρώτη ομάδα θα λειτουργήσει με την ιδιότητα του εκπαιδευτικού αναφοράς

(mentor) που υπηρετεί σε ένα γενικό (δημοτικό) σχολείο και καλείται να παρέχει δέσμη
συμβουλών και καθοδήγηση στη δεύτερη ομάδα που λειτουργεί με την ιδιότητα του
εκπαιδευτικού της τάξης ο οποίος συμβαίνει να έχει στην τάξη του έναν μαθητή που
διαγνώστηκε με διαταραχή αυτιστικού φάσματος.

Να αναπτυχθεί ένας διαδραστικός διάλογος μεταξύ των δύο ομάδων φοιτητών για τη
σκοπιμότητα φοίτησης του μαθητή αυτού στο γενικό σχολείο και για επίλυση τυχόν
προβλημάτων στη σχολική τάξη (αλληλεπίδραση στην τάξη, σχολική επίδοση και
κοινωνική συμπεριφορά του μαθητή με διαταραχή αυτιστικού φάσματος) που
συσχετίζονται με την παρουσία του εν λόγω μαθητή και με απώτερο σκοπό τη σύνταξη
ενός ολοκληρωμένου πλάνου κατάλληλης διαχείρισης της τάξης.

Απαιτείται ανάρτηση στην πλατφόρμα

Τελευταία μέρα κατάθεσης: 24/10/21

Ο/H διδάσκων/ουσα θα εποπτεύσει και θα βαθμολογήσει την παρουσία σου στη

δραστηριότητα, στο πλαίσιο ολοκλήρωσης της εβδομαδιαίας δραστηριότητας

Δραστηριότητα 2η

● Να επιλέξεις με δικά σου κριτήρια από το διαδίκτυο ένα βίντεο μικρής διάρκειας το
οποίο να αναφέρεται σε περίπτωση παιδιού με διάγνωση διαταραχής αυτιστικού
φάσματος και να σχολιάσεις με επιχειρήματα και ερμηνευτική διάθεση το περιεχόμενο
και τα μηνύματά του συνθέτοντας ένα περιεκτικό κείμενο έως μιας (1) σελίδας περίπου.

8
Να διαφυλάξεις το κείμενό σου, όπως και το προηγούμενο, σε προσωπικό φάκελο
του μαθήματος για μελλοντική χρήση - προετοιμασία στις γενικές εξετάσεις.

Δεν απαιτείται ανάρτηση στην πλατφόρμα.

Ενότητα 3

Εβδομάδα 5-7

Αισθητηριακές ανεπάρκειες, κινητικά προβλήματα

(25/10/21-29/10/21) (01/11/21-05/11/21) (08/11/21-12/11/21)

Σκοπός

Σκοπός αυτής της ενότητας είναι οι φοιτητές/τριες:

• Να ενημερωθούν για το περιεχόμενο της διαταραχής που αφορούν στην ακουστική

ανεπάρκεια ή απώλεια ακοής καθώς και για τις πιθανές προεκτάσεις της στη σχολική
μάθηση και την ποιότητα ζωής των εμπλεκομένων παιδιών.

• Να γνωρίσουν τα χαρακτηριστικά της γλωσσικής συμπεριφοράς των παιδιών αυτών,

τους βαθμούς ακουστικής τους απώλειας (κλινικό προφίλ) και τα αίτια που την
προκαλούν.

• Να εξοικειωθούν με τις πρακτικές διάγνωσης που ομόλογοι φορείς συνήθως

ακολουθούν σε Ελλάδα και το εξωτερικό καθώς και με τις κατάλληλες διδακτικές
μεθόδους(μορφές παρέμβασης) που μπορούν να εφαρμοστούν στο γενικό σχολείο για
τη βελτίωση και την ψυχική ενδυνάμωση των παιδιών με παρόμοια διαταραχή.

• Να ενημερωθούν για το περιεχόμενο της διαταραχής που ταυτίζεται με την οπτική

ανεπάρκεια ή απώλεια όρασης καθώς και για τις προεκτάσεις που αυτή μπορεί να έχει
στη σχολική μάθηση και την κοινωνική συμπεριφορά των παιδιών με την οικεία
διαταραχή.

• Να γνωρίσουν τα χαρακτηριστικά της κοινωνικής συμπεριφοράς των παιδιών αυτών,

τις μορφές απώλειας όρασής τους(κλινικό προφίλ) και τα αίτια που την προκαλούν.

• Να εξοικειωθούν με τις πρακτικές διάγνωσης που ομόλογοι φορείς συνήθως

ακολουθούν σε Ελλάδα και το εξωτερικό καθώς και με τις βέλτιστες διδακτικές
μεθόδους που μπορούν να εφαρμοστούν στο γενικό σχολείο για τη βελτίωση και την
ψυχική ενδυνάμωση των παιδιών αυτών.

• Να γνωρίσουν περιπτώσεις συννοσηρότητας που παρατηρούνται στις δύο

αισθητηριακές διαταραχές (απώλεια ακοής και απώλεια όρασης) των εμπλεκομένων
παιδιών.

• Να ενημερωθούν για το περιεχόμενο της διαταραχής που αφορά την εγκεφαλική

παράλυση και τα συνδεόμενα με αυτή κινητικά προβλήματα ορισμένων παιδιών.

9
• Να γνωρίσουν το κλινικό προφίλ των παιδιών αυτών και να διευκολυνθούν στην
απρόσκοπτη επικοινωνία και συνεργασία μαζί τους.

• Να συμβάλουν στη δημιουργία ενός θετικού-συνεργατικού κλίματος στη σχολική τάξη

στην οποία φοιτούν παιδιά με παρόμοια διαταραχή.

Προσδοκώμενα αποτελέσματα

Με την ολοκλήρωση της ενότητας αυτής , οι φοιτητές/τριες αναμένεται:

• Να κατανοήσουν σε βάθος το περιεχόμενο των εννοιών ακουστική ανεπάρκεια ή

απώλεια ακοής, οπτική ανεπάρκεια ή απώλεια όρασης και εγκεφαλική παράλυση-
κινητικά προβλήματα.

• Να γνωρίσουν το κλινικό προφίλ των παιδιών με τις οικείες διαταραχές και τις
προεκτάσεις τους στη σχολική μάθηση και την ποιότητα της καθημερινής τους ζωής.

• Να προωθήσουν ένα φιλικό και συνεργατικό κλίμα αποδεχόμενοι/ες την παρουσία

παρόμοιων περιπτώσεων παιδιών στη σχολική τάξη.

• Να είναι σε θέση να εξετάσουν και να αναλάβουν τη συνεργατική έρευνα δράσης στο

πλαίσιο προώθησης της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης στο γενικό σχολείο.

• Να επισημάνουν και να εξοικειωθούν με τις βέλτιστες διδακτικές και υποστηρικτικές

πρακτικές για τη βελτίωση της σχολικής μάθησης και της κοινωνικής συμπεριφοράς
παιδιών με παρόμοιες διαταραχές.

Έννοιες - κλειδιά

Ακουστική ανεπάρκεια/απώλεια ακοής, προ(μετα)γλωσσική κώφωση, οπτική

ανεπάρκεια/απώλεια όρασης, τύφλωση, εγκεφαλική παράλυση, συννοσηρότητα,
δομές στήριξης, διαγνωστικά μέσα, έρευνα δράσης, διδακτικές προσεγγίσεις, κλίμα
σχολικής τάξης, συμπεριληπτική εκπαίδευση, συνεργατική μάθηση.

Υποχρεωτική βιβλιογραφία

Στασινός, Δ. (2020). Η Ειδική Συμπεριληπτική Εκπαίδευση 2027. Η ελκυστική

εκδίπλωσή της στο Νέο ψηφιακό σχολείο με ψηφιακούς πρωταθλητές. Αθήνα:
Εκδόσεις Παπαζήση (γ΄ αναθεωρημένη έκδοση) (Κφφ.: 4,5,6).

Συμπληρωματική βιβλιογραφία

Αργυρόπουλος, Β. (2011). Η εκπαίδευση παιδιών με σοβαρά προβλήματα όρασης:

ερευνητική και πρακτική προσέγγιση στο χώρο της διδασκαλίας. Στο Παντελιάδου, Σ.
και Β. Αργυρόπουλος (επιμ.). Ειδική Αγωγή. Από την έρευνα στη διδακτική πράξη:
Παράλληλες ή ασύμβατες πορείες; Αθήνα: Πεδίο. (Συλλογικός τόμος)

10
Knoors, H. &M. Marschark (2015). (Επιμ.: Λαμπροπούλου Β., Οκαλίδου Α.,
Χατζηκάκου Κ.) (Μτφρ.: Λυμπεροπούλου, Χ). Διδασκαλία κωφών και βαρήκοων.
Αναπτυξιακή και ψυχολογική προσέγγιση. Αθήνα: Πεδίο.

Λαμπροπούλου, Β. (Επιμ.)(2001). Πολιτισμικές και Εκπαιδευτικές Ανάγκες του Κωφού

Παιδιού. Πάτρα: Πανεπιστήμιο Πατρών-Π.Τ.Δ.Ε.

Λιοδάκης, Δ. (2014). Εκπαιδευτικά προγράμματα για τυφλούς. Αθήνα: Διάδραση

Σαπουντζάκη, Γ. και Χ. Γεωργοκωστόπουλος (Επιμ.)(2017). Βασικές αρχές και καλές

πρακτικές επικοινωνίας με κωφούς και βαρήκοους. Αθήνα: Έκδοση ιδιωτική.

Εβδομάδα 5η

25/10/21- 29/10/21

Διαδραστική δραστηριότητα 1η (Forum discussion)

«Αναδεικνύεται σημαντικά η αξία της Συμπεριληπτικής Εκπαίδευσης για την επίτευξη

της ομαλής κοινωνικοποίησης παιδιών με μεταγλωσσική κώφωση Έτσι επιδιώκεται η
εξάλειψη κοινωνικών διακρίσεων και απομακρύνεται κάθε κίνδυνος στιγματισμού και
περιθωριοποίησης. Η εκμάθηση νοηματικής γλώσσας συμβάλει στη γεφύρωση του
υπαρκτού επικοινωνιακού χάσματος. Το άτομο με μεταγλωσσική κώφωση μαθαίνει
καλύτερα και πιο ευχάριστα όταν στο πλαίσιο της εκμάθησης της (νοηματικής
γλώσσας) συναναστρέφεται με άτομα. Η νοηματική γλώσσα δεν έρχεται να
υπενθυμίσει πως το άτομο που την ομιλεί έχει κώφωση ή βαρηκοΐα. Είναι μία γλώσσα
για όλους»

Να εκθέσεις τις απόψεις σου αναρτώντας στο forum συζήτησης ένα περιεκτικό κείμενο
μισής σελίδας περίπου και να αλληλεπιδράσεις με άλλους/ες συμφοιτητές/τριές /τριές
σου λαμβάνοντας υπόψιν τις οικείες θέσεις τους σε αναρτημένα κείμενά τους.

Απαιτείται ανάρτηση στην πλατφόρμα

Τελευταία μέρα κατάθεσης 31/10/21

Ο/H διδάσκων/ουσα θα εποπτεύσει και θα βαθμολογήσει την παρουσία σου στη

δραστηριότητα, στο πλαίσιο ολοκλήρωσης της εβδομαδιαίας δραστηριότητας

Δραστηριότητα 2η

Να επιλέξεις με δικά σου κριτήρια από το διαδίκτυο ένα βίντεο μικρής διάρκειας το
οποίο να αναφέρεται σε περίπτωση παιδιού με «επίκτητη απώλεια ακοής».

11
Να συντάξεις στη συνέχεια ένα περιεκτικό κείμενο μιας (1) σελίδας περίπου για τη
γλωσσική και κοινωνική του συμπεριφορά και να το διαφυλάξεις στον προσωπικό
σου ντοσιέ για μελλοντική σου χρήση (προετοιμασία στις γενικές εξετάσεις).

Δεν απαιτείται ανάρτηση κειμένου στην πλατφόρμα.

Εβδομάδα 6η

01/11/21-05/11/21

Διαδραστική δραστηριότητα 1η (Forum discussion)

Να δεις προσεκτικά από το διαδίκτυο ένα ενδιαφέρον βίντεο παλαιότερων χρόνων του
δημοσιογράφου Σταύρου Θεοδωράκη το οποίο αναφέρεται στη Σχολή Τυφλών
Θεσσαλονίκης με τίτλο «Τι χρώμα έχει το σκοτάδι» (δες στο you Tube το site
Σταύρος Θεοδωράκης…).

Να σχολιάσεις τα βασικά σημεία του βίντεο συνθέτοντας ένα περιεκτικό κείμενο μισής
σελίδας περίπου και να αλληλεπιδράσεις με άλλους/ες φοιτητές/τριες διαβάζοντας τα
δικά τους σχόλια σε αντίστοιχα κείμενά τους. Να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη λογική και
τη σκοπιμότητα λειτουργίας παρόμοιων δομών στη σημερινή εποχή στην Ελλάδα και
την Κύπρο.

Απαιτείται ανάρτηση στην πλατφόρμα

Τελευταία μέρα κατάθεσης:07/11/21

Ο/H διδάσκων/ουσα θα εποπτεύσει και θα βαθμολογήσει την παρουσία σου στη

δραστηριότητα, στο πλαίσιο ολοκλήρωσης της εβδομαδιαίας δραστηριότητας

Δραστηριότητα 2η

Να συγκρίνεις τις περιπτώσεις παιδιών με απώλεια όρασης ή τύφλωση που συνέβη

εκ γενετής και των παιδιών με απώλεια όρασης ή τύφλωση που, για κάποιο σοβαρό
λόγο, συνέβη στη διάρκεια της ζωής τους.

Να υπογραμμίσεις τα ουσιώδη επικοινωνιακά χαρακτηριστικά της καθεμιάς ομάδας

παιδιών επισημαίνοντας, κατά περίπτωση, τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα και
προσδίδοντας ιδιαίτερη έμφαση σε θέματα προαγωγής των επικοινωνιακών
δεξιοτήτων και μάθησης αυτών των παιδιών που ανήκουν και στις δύο ομάδες.

Να συντάξεις ένα συναφές περιεκτικό κείμενο 1-2 σελίδων με την απαραίτητη

επιχειρηματολογία και τεκμηρίωση να το διαφυλάξεις σε προσωπικό σου ντοσιέ για
μελλοντική χρήση (προετοιμασία στις γενικές εξετάσεις).

12
Δεν απαιτείται ανάρτηση στην πλατφόρμα.

Εβδομάδα 7η

(08/11/21- 12/11/21)

Διαδικτυακή δραστηριότητα (Forum discussion)

Να δεις από το διαδίκτυο ένα ενδιαφέρον βίντεο με το δημοσιογράφο Κώστα Βαξεβάνη

και τον πρώην Δήμαρχο Αθηναίων Γιώργο Καμίνη οι οποίοι επιχειρούν μια περιήγηση
σε δρόμους της Αθήνας έχοντας μαζί τους ένα αμαξίδιο (τροχοκάθισμα-wheelchair)
που είναι για διευκόλυνση ατόμων με κινητικές δυσκολίες (Δες το site Βαξεβάνης-
Καμίνης…).

Να σχολιάσεις με κριτική διάθεση βασικά σημεία του βίντεο αυτού συνθέτοντας ένα
περιεκτικό κείμενο μισής σελίδας περίπου και να αλληλεπιδράσεις με
συμφοιτητές/τριές σου σχολιάζοντας αντίστοιχες θέσεις τους σε αναρτημένα κείμενά
τους. Θα έχει ενδιαφέρον να προτείνεις και δικές σου λύσεις σε υπαρκτά προβλήματα
μετακίνησης πολιτών με κινητικές δυσκολίες σε αστικές περιοχές.

Απαιτείται ανάρτηση στην πλατφόρμα

Τελευταία μέρα κατάθεσης: 12/11/21

Ο/H διδάσκων/ουσα θα εποπτεύσει και θα βαθμολογήσει την παρουσία σου στη

δραστηριότητα, στο πλαίσιο ολοκλήρωσης της εβδομαδιαίας δραστηριότητας.

Υποβολή α΄ εργασίας για βαθμολόγηση

Ημερομηνία υποβολής: 14/11/21

Να αναπτύξεις με κριτική διάθεση και επιχειρήματα θεμελιακές θέσεις- λέξεις κλειδιά

που εμπεριέχονται στο παρακάτω κείμενο-απόσπασμα και αναφέρονται στη χρήση
τροχοκαθίσματος (wheelchair) και στον ρόλο του στη βελτίωση της ποιότητας ζωής
των ατόμων με κινητικά προβλήματα.

Η ΖΩΗ ΣΕ ΤΡΟΧΟΚΑΘΙΣΜΑ

«Η ( φροντίδα για ) επαγρύπνηση και στήριξη της ‘αναπηρίας’ (disability) εκτείνεται σε όλο τον
κόσμο καθώς οι άνθρωποι επιλέγουν να είναι ενεργοί και ανεξάρτητοι. Η τεχνολογία προχωρά,
οι στάσεις (των ανθρώπων) αλλάζουν , κανονισμοί έχουν θεσπιστεί από κυβερνήσεις και σαν
αποτέλεσμα πράγματα που προηγούμενα θεωρούνταν αδύνατα για όσους είναι σε

13
τροχοκάθισμα, τώρα είναι εφικτά. Η ζωή στους τροχούς (wheels) προσφέρει στους χρήστες
τροχοκαθίσματος ένα οδικό χάρτη να ζουν τη ζωή τους στο ύψιστο δυνατό σημείο. Τους βοηθά
να προσαρμόζονται στην ‘αναπηρία’ και να αντιμετωπίζουν εσφαλμένες αντιλήψεις που
καθυστερούν την ικανότητα της προσαρμογής (τους). Εφοδιασμένοι με πρακτικές συμβουλές σε
ένα πλατύ εύρος θεμάτων περιλαμβάνοντας τροποποιήσεις του σπιτιού, επιλογή
τροχοκαθίσματος και εξερευνώντας τη σεξουαλικότητα του καθενός. Αυτός ο ουσιαστικός
οδηγός βοηθά τους χρήστες τροχοκαθίσματος να ζουν (μια) ενεργή και ανεξάρτητη ζωή».

Πηγή: Gary Karp (2008). Life on wheels: The A to Z Guide to living fully with mobility issues. By
Demos Health Kindle Edition.

Στην προσπάθειά σου αυτή, να συντάξεις ένα δομημένο κείμενο έκτασης 6 σελίδων
περίπου με ουσιώδεις κριτικές επισημάνσεις και την απαραίτητη τεκμηρίωση στο
περιεχόμενο και τις λέξεις κλειδιά του παραπάνω αποσπάσματος .

Στη συγγραφή της εργασίας σου, μπορείς να ακολουθήσεις την εξής δομή:

Περιεχόμενα, Κυρίως κείμενο επιμερισμένο σε ενότητες, Συμπεράσματα,

Βιβλιογραφία.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τα περιεχόμενα και η βιβλιογραφία δεν περιλαμβάνονται στο ανώτερο

όριο έκτασης της εργασίας

Κριτήρια αξιολόγησης της εργασίας:

• Δομή και οργάνωση

• Επιχειρηματολογία-τεκμηρίωση απόψεων

• Ορθή χρήση (και γραφή) επιστημονικών όρων και ποιότητα ερμηνείας συναφών
θεμάτων

• Γλωσσική σαφήνεια και ακρίβεια

Nα διαφυλάξεις το κείμενο στον προσωπικό σου ντοσιέ για μελλοντική χρήση

(προετοιμασία στις τελικές εξετάσεις).

Να αναρτήσεις το κείμενό σου στην καταληκτική ημερομηνία που αναγράφεται

παραπάνω και στην κατάλληλη θέση της πλατφόρμας για
βαθμολόγηση/ανατροφοδότηση από τον/τη διδάσκοντα/ουσα.

14
Ενότητα 4

(Εβδομάδα 8-9) (Ειδικές) Δυσκολίες μάθησης – Δυσλεξία

(15/11/21-19/11/21 - 22/11/21-26/11/21)

Σκοπός

Σκοπός της ενότητας αυτής είναι οι φοιτητές/τριες:

• Να εξοικειωθούν με το περιεχόμενο των εννοιών μάθηση και (ειδικές) δυσκολίες

μάθησης.

• Να διακρίνουν τις συνήθεις δυσκολίες μάθησης από τις ειδικές δυσκολίες μάθησης.

• Να γνωρίσουν το κλινικό προφίλ των παιδιών με τις συναφείς δυσκολίες.

•Να μπορούν ως εκπαιδευτικοί να εφαρμόζουν στη σχολική τάξη τις βέλτιστες

στρατηγικές διδασκαλίας και γενικότερης στήριξης παιδιών με παρόμοιες δυσκολίες.

Προσδοκώμενα αποτελέσματα

Ολοκληρώνοντας την οικεία ενότητα, οι φοιτητές/τριες αναμένεται:

• Να κατανοήσουν σε βάθος το περιεχόμενο των βασικών εννοιών μάθηση και

(ειδικές) δυσκολίες μάθησης.

• Να είναι σε θέση να ξεχωρίζουν ένα παιδί με συνήθεις δυσκολίες μάθησης από εκείνο
με ειδικές δυσκολίες μάθησης με ό,τι τούτο συνεπάγεται σε επίπεδο διδακτικής
παρέμβασης στη σχολική τάξη.

• Να μπορούν να προβαίνουν σε μια προκαταρκτική διάγνωση του κλινικού προφίλ

παιδιών με οικείες δυσκολίες και να συνεργάζονται με το υποστηρικτικό προσωπικό.

• Να προσβλέπουν και να συστήνουν μια πρώιμη διάγνωση συναφών δυσκολιών του

παιδιού σε συνεννόηση και συνεργασία με τους γονείς του.

• Να έχουν την ευχέρεια να εφαρμόζουν στην τάξη βέλτιστες διδακτικές πρακτικές για
άμβλυνση παρόμοιων δυσκολιών του παιδιού.

Έννοιες - κλειδιά

Μάθηση, δυσκολίες μάθησης, πρώιμη διάγνωση, δυσλεξία, ομάδες παιδιών με

δυσκολίες μάθησης, πολυαισθητηριακή (διδακτική) μέθοδος, ψυχολογική στήριξη,
φιλικό κλίμα της τάξης, (εξειδικευμένη) κατάρτιση εκπαιδευτικών, παράλληλη στήριξη,

15
τμήματα ένταξης, διαγνωστικός φορέας- Κ.Ε.Σ.Υ., συνεργασία σχολείου γονιών,
εξατομικευμένη προσέγγιση.

Υποχρεωτική βιβλιογραφία

Reid, G. (2019) (Επιμ. Μτφρ.: Δ Στασινός). Τρόποι Μάθησης και Συμπερίληψη. Αθήνα:
Επιστημονικές εκδόσεις Παρισιάνου.

(Πρόκειται για ένα πολύ ενδιαφέρον σύγγραμμα που μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο
οδηγό του εκπαιδευτικού για θέματα ‘τρόπων μάθησης και συμπερίληψης’)

Στασινός, Δ. (2020). Ψυχοπαθολογία του Λόγου και της Γλώσσας. Δυσλεξία,

Πολυγλωσσία, Λογοθεραπεία & Συμπερίληψη. Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg.

Στασινός, Δ. (2020). Η Ειδική Συμπεριληπτική Εκπαίδευση 2027. Η ελκυστική

εκδίπλωσή της στο Νέο-ψηφιακό Σχολείο με Ψηφιακούς πρωταθλητές. Αθήνα:
Εκδόσεις Παπαζήση ( Κεφ.: Όγδοο) Έκδοση αναθεωρημένη).

Willis, M. And V. K. Hodson (2000) (μτφρ. Β. Κοκκίνου). Ανακαλύψτε το μαθησιακό

στυλ του παιδιού σας. Αθήνα: Ενάλιος.

Συμπληρωματική βιβλιογραφία

Cook-Gumperz, J. (2008) (Eπιμ.: Τ. Κωστούλη). Η κοινωνική δόμηση του

γραμματισμού. Αθήνα: Επίκεντρο

Θανόπουλος, Θ. (2005).Εκπαιδευτικά προγράμματα. Για παιδιά με ιδιαίτερες

μαθησιακές δυσκολίες και εκπαιδευτικές ανάγκες. Αθήνα: Ατραπός.

Παντελιάδου, Σ. (2011). Ειδικές μαθησιακές δυσκολίες και αποτελεσματική

διδασκαλία. Στο Παντελιάδου, Σ. και Β. Αργυρόπουλος (επιμ.). Ειδική Αγωγή. Από την
έρευνα στη διδακτική πράξη: Παράλληλες ή ασύμβατες πορείες; Αθήνα:
Πεδίο.(Συλλογικός τόμος).

Portwood, M. (2003). Dyslexia and physical education. London: David Fulton

Publishers.

Reid, G. (ed.) (2000). Dimensions of Dyslexia (Vol. 1,2). Edinburgh: Moray House
Publications.

Χρηστάκης, Κ. (2002). Διδακτική προσέγγιση παιδιών και νέων με μέτριες και σοβαρές
δυσκολίες μάθησης Αθήνα: Ατραπός.

16
Εβδομάδα 8

(15/11/21-19/11/21)

Διαδραστική δραστηριότητα 1η (wiki)

Παρατίθεται το εξής απόσπασμα κειμένου:

«Είναι σημαντικό το γεγονός ότι οι μαθητές αναλαμβάνουν την ευθύνη για τη δική τους μάθηση,
εγκαίρως αναπτύσσουν τις δικές τους δομές και, τελικά, έχουν τις δεξιότητες να αξιολογούν την
επάρκειά τους σε εργασίες που αναλαμβάνουν για ολοκλήρωση/ εκτέλεση».

(Απόσπασμα από: G. Reid (Επιμ., μτφρ.: Δ Στασινός) (2019). Τρόποι Μάθησης και
Συμπερίληψη. Αθήνα: Επιστημονικές εκδόσεις Παρισιάνου, σ. 12.).

Να χωριστείτε σε δύο ομάδες, κατ΄ αλφαβητική σειρά (Α-Ν, Ξ-Ω):

Η πρώτη ομάδα θα αναλάβει να αναπτύξει, να ερμηνεύσει και να κρίνει την εξής

φράση του αποσπάσματος «…οι μαθητές αναλαμβάνουν την ευθύνη για τη δική τους
μάθηση (και) εγκαίρως αναπτύσσουν τις δικές τους δομές…» καταθέτοντας
ταυτόχρονα ο καθένας και η καθεμιά της ομάδας αυτής τις δικές του/της θέσεις.

Η δεύτερη ομάδα θα αναλάβει να αναπτύξει, να ερμηνεύσει και να κρίνει την εξής

φράση του αποσπάσματος «… και τελικά (οι μαθητές) έχουν τις δεξιότητες να
αξιολογούν την επάρκειά τους σε εργασίες που αναλαμβάνουν για
ολοκλήρωση/εκτέλεση» καταθέτοντας ταυτόχρονα ο καθένας/η καθεμιά της ομάδας
αυτής τις δικές του/της θέσεις.

Απώτερος στόχος αυτής της δραστηριότητας είναι με τη συνεργασία των δύο ομάδων
να προκύψει ένα νέο περιεκτικό αλλά πλέον αναλυτικό κείμενο πέντε (5) γραμμών
περίπου που θα αντικαθιστούσε το κείμενο του παραπάνω αποσπάσματος.

Απαιτείται ανάρτηση στην πλατφόρμα

Τελευταία μέρα κατάθεσης: 21/11/21

Ο/H διδάσκων/ουσα θα εποπτεύσει και θα βαθμολογήσει την παρουσία σου στη

δραστηριότητα, στο πλαίσιο ολοκλήρωσης της εβδομαδιαίας δραστηριότητας.

17
Εβδομάδα 9

22/11/21-26/11/21

Διαδραστική δραστηριότητα 1η (Forum discussion)

Να εκλάβεις ως σενάριο ότι ο δ/ντής του γενικού σχολείου (Α/θμιας ή Β/θμιας

Εκπαίδευσης) στο οποίο υπηρετείς πρόκειται να ετοιμάσει μια περιεκτική εισήγηση με
θέμα «Δυσλεξία και συμπερίληψη στο γενικό σχολείο της νέας εποχής».

Η εν λόγω εισήγηση θα γίνει στο πλαίσιο προγραμματισμένης ενδοσχολικής

επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών που υπηρετούν στο εν λόγω σχολείο. Για τον σκοπό
αυτό, ο δ/ντής σου ζήτησε να του καταθέσεις ορισμένες σκέψεις- προτάσεις σου για τη
σύνταξη μιας καθόλα ενημερωτικής εισήγησης στο εν λόγω θέμα.

Να συντάξεις ένα περιεκτικό κείμενο 1-2 σελίδων και περίληψή του τουλάχιστον μισής
σελίδας περίπου να την αναρτήσεις στο forum για συζήτηση/ανατροφοδότηση. Αυτή
θα περιλαμβάνει βασικά σημεία της εν λόγω εισήγησης. Παράλληλα, θα
αλληλεπιδράσεις με συμφοιτητές/τριές σου διαβάζοντας τις θέσεις τους σε αντίστοιχα
αναρτημένα κείμενά τους με σκοπό τη σύνταξη ενός πληρέστερου εισηγητικού
σημειώματος για διευκόλυνση του δ/ντή του σχολείου.

Απαιτείται ανάρτηση στην πλατφόρμα

Τελευταία μέρα κατάθεσης: 28/11/21

Ο/H διδάσκων/ουσα θα εποπτεύσει και θα βαθμολογήσει την παρουσία σου στη

δραστηριότητα, στο πλαίσιο ολοκλήρωσης της εβδομαδιαίας δραστηριότητας.

Ένα ενδιαφέρον εγχειρίδιο που κυκλοφόρησε το 2019 και αναφέρεται στους τρόπους
μάθησης και τη συμπερίληψη είναι το ακόλουθο:

Reid, G. (2019) (Επιμ., μτφρ.: Δ Στασινός). Τρόποι μάθησης και Συμπερίληψη. Αθήνα:
Επιστημονικές εκδόσεις Παρισιάνου.

Ενότητα 5

(Εβδομάδα 10) Διαταραχές του προφορικού λόγου (ομιλίας)

(29/11/21-03/12/21)

Σκοπός

Σκοπός αυτής της ενότητας είναι οι φοιτητές:

• Να γνωρίσουν το φάσμα των διαταραχών του προφορικού λόγου (ομιλίας).

18
 •Να δείχνουν προθυμία να ασχοληθούν με παρόμοιες περιπτώσεις παιδιών στο
γενικό σχολείο της τοπικής κοινωνίας.

•Να καλλιεργούν ένα θετικό-φιλικό κλίμα στην τάξη που θα προάγει την αποδοχή και
τη συνεργασία μεταξύ των μαθητών.

•Να επιδιώκουν συνεργασία με το εξειδικευμένο υποστηρικτικό προσωπικό και να

εφαρμόζουν τις πλέον αποτελεσματικές πρακτικές για των άμβλυνση παρόμοιων
διαταραχών σε παιδιά.

Προσδοκώμενα αποτελέσματα

Με την ολοκλήρωση της οικείας ενότητας, οι φοιτητές/τριες αναμένεται:

• Να εξοικειωθούν με τα κλινικά χαρακτηριστικά της διαταραχής του προφορικού

λόγου.

• Να εκλαμβάνουν την παρουσία μαθητών στην τάξη με διαταραχές του προφορικού

λόγου ως κίνητρο να ασχοληθούν μαζί τους διασφαλίζοντας τη στήριξή τους.

• Να συνεργάζονται στενά με το υποστηρικτικό προσωπικό προς όφελος των παιδιών

με παρόμοιες διαταραχές.

• Να ενθαρρύνουν ένα κλίμα φιλικό και αποδοχής στο εσωτερικό τάξης που θα
διασφαλίζει τη συλλογικότητα.

Έννοιες - κλειδιά

Διαταραχές ομιλίας/λόγου, αφασία, σύνδρομα αφασίας, υποφλοιώδη αφασιακά

σύνδρομα, τραυλισμός, ψευδισμός, βατταρισμός, δυσπραξία, δυσφωνία, δυσαρθρία,
λογοθεραπευτής, λογοθεραπεία, λογοπαθολογία, δυσλειτουργίες ομιλίας,
νευροανατομική δομή ομιλίας, ψυχολογική στήριξη, συμπεριληπτική εκπαίδευση
εξατομικευμένη προσέγγιση, διεπιστημονική προσέγγιση, διγλωσσία, αλλόγλωσσα
παιδιά, πολυγλωσσία και μεταναστευτική βιογραφία παιδιών.

Υποχρεωτική βιβλιογραφία

Στασινός, Δ. (2020). Η Ειδική Συμπεριληπτική Εκπαίδευση 2027. Η ελκυστική

εκδίπλωσή της στο Νέο Ψηφιακό Σχολείο με ψηφιακούς πρωταθλητές. Αθήνα:
Εκδόσεις Παπαζήση (Κεφ. 7) (γ΄ έκδοση αναθεωρημένη).

19
Συμπληρωματική βιβλιογραφία

Κάκουρος Ε., Κ. Μανιαδάκη (2006). Τραυλισμός. Η φύση και η αντιμετώπισή του στα
παιδιά και στους εφήβους. Αθήνα: Τυπωθήτω.

Καμπανάρου, Μ. (2007). Διαγνωστικά θέματα λογοθεραπείας. Αθήνα: Εκδόσεις

΄Ελλην.

Murdoch, E.B. (2008). Προβλήματα Λόγου και Ομιλίας (Επιμ.: Καμπανάρου, Μ.)
(Μτφρ.: Ταλαντοπούλου, Μ.). Αθήνα: ΄Ελλην.

Μύρκος Β., Μ. Βλασσοπούλου (Επιμ.) (2013). Λογοθεραπεία. Διεπιστημονική

θεώρηση. Αθήνα: Εκδόσεις ΒΗΤΑ (Συλλογικός τόμος).

Pappathanasiou Ilias., Coppens P., Ποτάγας Κ. (Επιμ.: Παπαθανασίου, Η.) (2014)

(Μτφρ.: Ζαφείρη, Α.). Αφασία και συναφείς νευρογενείς διαταραχές επικοινωνίας
(Δίτομο).Aθήνα: Εκδόσεις Κωνσταντάρας.

Yorkston, K.M., Beukelman, D.R., Strand, E.A., Bell, K.R. (2006) (Eπιμ. μτφρ. :Μ.
Καμπανάρου). Θεραπευτική Παρέμβαση Νευρογενών Κινητικών Διαταραχών Ομιλίας
σε Παιδιά & Ενήλικες. Αθήνα: Εκδόσεις ΄Ελλην.

Διαδραστική δραστηριότητα 1η (Forum discussion)

Να καταθέσεις στο forum της πλατφόρμας ένα περιεκτικό κείμενο τουλάχιστον μισής
σελίδας περίπου με σκέψεις για την κατάλληλη μεταχείριση παιδιού με ψευδισμό που
φοιτά σε γενικό σχολείο και να αλληλεπιδράσεις με συμφοιτητές/τριές σου
διαβάζοντας τις αντίστοιχες θέσεις τους σε αναρτημένα κείμενά τους.

Να λάβεις υπόψιν σου τις προεκτάσεις μιας τέτοιας διαταραχής στην καθημερινή ζωή
του εμπλεκομένου παιδιού (σχολείο, οικογένεια, τοπική κοινωνία) καθώς και την
αναγκαιότητα για δημιουργία κατάλληλου κλίματος αποδοχής του παιδιού αυτού στο
γενικό σχολείο (και κατ΄ επέκταση στην τοπική κοινωνία).

Απαιτείται ανάρτηση στην πλατφόρμα

Τελευταία μέρα κατάθεσης: 05/12/21

Ο/H διδάσκων/ουσα θα εποπτεύσει και θα βαθμολογήσει την παρουσία σου στη

δραστηριότητα αυτή, στο πλαίσιο ολοκλήρωσης της εβδομαδιαίας δραστηριότητας.

Μια ενδιαφέρουσα πρόταση:

-Αν έχεις να παρουσιάσεις κάποια περίπτωση παιδιού με παρόμοια διαταραχή που

φοιτά στο σχολείο σου (εφόσον είσαι ενεργός εκπαιδευτικός) ή ανήκει στον κοινωνικό

20
ή τον επαγγελματικό σου κύκλο θα είχε ενδιαφέρον να την παρουσιάσεις συνοπτικά
και να τη σχολιάσεις στο πλαίσιο της συζήτησης με τους συμφοιτητές/τριές σου.

Ενότητα 6

Εβδομάδα 11

Συναισθηματικές Διαταραχές-Προβληματική Συμπεριφορά/Διαταραχή

συμπεριφοράς (06/12/21-10/12/21)

Σκοπός

Σκοπός της οικείας ενότητας είναι οι φοιτητές/τριες:

•Να γνωρίσουν το περιεχόμενο και το ευρύ φάσμα των προβλημάτων συμπεριφοράς

και των συναισθηματικών διαταραχών σε παιδιά και εφήβους.

•Να ενημερωθούν για τις πρακτικές διάγνωσης παρόμοιων προβλημάτων και

διαταραχών στο σχολικό περιβάλλον και για τον ρόλο του εκπαιδευτικού σε παρόμοιες
διαδικασίες.

• Να αποκτήσουν επαρκή κατάρτιση και να παρεμβαίνουν πρόθυμα και μεθοδικά σε

παρόμοιες περιπτώσεις παιδιών και εφήβων στο σχολείο της νέας εποχής
συνεργαζόμενοι με το υποστηρικτικό προσωπικό.

• Να ενημερωθούν για τις σύγχρονες μεθόδους και πρακτικές παρέμβασης σε

παρόμοια προβλήματα και διαταραχές παιδιών και εφήβων στο πλαίσιο της
παρεχόμενης συμπληρωματικής εκπαίδευσης στο γενικό σχολείο της νέας εποχής.

Προσδοκώμενα αποτελέσματα

Με την ολοκλήρωση της οικείας ενότητας, οι φοιτητές/τριες αναμένεται:

• Να καταστούν γνώστες του κλινικού προφίλ παιδιών και εφήβων με προβλήματα

συμπεριφοράς και συναισθηματικές διαταραχές.

• Να συμμετέχουν στη διαδικασία διάγνωσης παρόμοιων περιπτώσεων

συνεργαζόμενοι με το διαγνωστικό-υποστηρικτικό προσωπικό της τοπικής κοινωνίας.

•Να επισημάνουν σύγχρονες και αποτελεσματικές στρατηγικές παρέμβασης σε

παρόμοια προβλήματα και διαταραχές παιδιών και εφήβων.

Έννοιες - κλειδιά

Προβλήματα συμπεριφοράς, συναισθηματικές διαταραχές, μοντέλα ερμηνείας,

τροποποίηση συμπεριφοράς, σχολικός εκφοβισμός (bullying), λεκτική βία, λεκτική

21
κώφωση, συμβόλαιο τιμής (συναντίληψης), θύτης/θύμα (σχολικού εκφοβισμού),
παρατηρητής, υστερική τύφλωση, παιδική σχιζοφρένεια, ταξινομική ονομασία,
εναντιωματική προκλητική διαταραχή, αποστροφική θεραπεία.

Υποχρεωτική βιβλιογραφία

Στασινός, Δ. (2020). Η Ειδική Συμπεριληπτική Εκπαίδευση 2027. Η Ελκυστική

εκδίπλωσή της στο Νέο-ψηφιακό Σχολείο με Ψηφιακούς πρωταθλητές. Αθήνα:
Εκδόσεις Παπαζήση ( Κεφ.: Ένατο) γ΄ έκδοση αναθεωρημένη).

Συμπληρωματική βιβλιογραφία

Alexander, J. (1998). Your child bullying. Practical and easy-to-follow advice.

Shafetsbury: Element Books.

Αρτινοπούλου, Β. (2001). Βία στο σχολείο: Έρευνες και πολιτικές στην Ευρώπη.
Αθήνα: Μεταίχμιο.

Happé, F. (2003) (Επιμ.,μτφρ.: Δ Στασινός). Αυτισμός: Σύγχρονη ψυχολογική

θεώρηση(Δεύτερη έκδοση). Αθήνα: Gutenberg.

Περσιάνης, Π. (2010). Πολιτότητα και νεανική παραβατικότητα. Λευκωσία: Κέντρο

Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου.

Ρόθενμπεργκ, Μ. (1983) (Επ.: Α. Σταύρου) (Μτφρ.: Τ. Γκρίτση-Μιλλιέξ). Παιδιά με

πέτρινα μάτια. Αθήνα: Κέδρος

Στυλιανού, Σ. (2007). Νεανική παραβατικότητα και κυπριακή κοινωνία;. Λευκωσία:

Εκδόσεις Πανεπιστημίου Λευκωσίας.

Διαδραστική δραστηριότητα 1η (Interactive quizzes)

H EΡΩΤΗΣΗ

Η εκφοβιστική συμπεριφορά (bullying) στο σχολικό περιβάλλον είναι ένα καθολικό

φαινόμενο ανά τον κόσμο με ανησυχητικά παραδείγματα στα σχολικά δρώμενα της
νέας εποχής που οφείλεται σε ένα ή περισσότερους από τους παρακάτω λόγους.

Να επιλέξεις τη σωστή απάντηση (ή τις σωστές απαντήσεις) σημειώνοντας με ένα (ν)

σε μια δοσμένη λίστα απαντήσεων που ακολουθεί) και αναπτύσσοντας αυτή (ή αυτές)
σε λίγες γραμμές, δηλαδή σε ένα συνοπτικό κείμενο μισής σελίδας περίπου με την
απαραίτητη επιχειρηματολογία και τεκμηρίωση

22
ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

● (1) Σε (αρνητικά) προσωπικά βιώματα των εμπλεκομένων ( )

● (2) Σε έκθεση σε σκηνές τηλεοπτικής βίας ( )

● (3) Σε κρίση αξιών στην οικογένεια και την κοινωνία ( )

● (4) Στην αύξηση μεταναστευτικών ρευμάτων σε χώρες του δυτικού κόσμου ( )

● (5) Στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του άρρενος φύλου (επιθετικότητα) ( )

● (6) Στον τρόπο της καθημερινής ζωής του κόσμου ανά την υφήλιο ( )

● (7) Σε λόγους πέραν από το εμπλεκόμενο άτομο ( )

● (8) Στην αλληλεπίδραση ατομικών και κοινωνικών παραγόντων ( )

Η ΣΩΣΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

(Να εμφανίζεται μετά την απάντηση του φοιτητή/τριας)

Η σωστή απάντηση (ή οι σωστές απαντήσεις, συνδυαστικά) είναι:

(1, 2, 3, 4, 5, 6, 8)

Τελευταία μέρα κατάθεσης: 12/12/2021

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το εν λόγω θέμα, μπορείς να ανατρέξεις στο

βασικό εγχειρίδιο του μαθήματος, σσ.: 366-372 καθώς και σε συναφή κείμενα από την
προτεινόμενη συμπληρωματική βιβλιογραφία ή και σε άλλη πηγή που εσύ θα
επιλέξεις.

Ο/H διδάσκων/ουσα θα εποπτεύσει και θα βαθμολογήσει την παρουσία σου στη

δραστηριότητα αυτή, στο πλαίσιο ολοκλήρωσης της εβδομαδιαίας δραστηριότητας.

23
Ενότητα 7

(Εβδομάδα 12) Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητας

(13/12/21-17/12/21)

Σκοπός

Σκοπός αυτής της ενότητας είναι οι φοιτητές/τριες:

•Να ενημερωθούν για το περιεχόμενο της Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής-

Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-Υ) και να γνωρίσουν το κλινικό προφίλ παρόμοιων
περιπτώσεων σε παιδιά και εφήβους.

• Να γνωρίσουν το ενδεχόμενο συνύπαρξης της οικείας διαταραχής με άλλες

διαταραχές ή δυσκολίες (περιπτώσεις συννοσηρότητας).

•Να πληροφορηθούν για τα μοντέλα ερμηνείας του οικείου φαινομένου.

•Να συνειδητοποιήσουν την ανάγκη συνεργασίας εκπαιδευτικών, υποστηρικτικής

ομάδας και γονιών για την υπέρβαση της οικείας διαταραχής.

Προσδοκώμενα αποτελέσματα

Με την ολοκλήρωση της οικείας ενότητας, οι φοιτητές/τριες αναμένεται:

•Να κατανοήσουν σε βάθος το περιεχόμενο και τις συμπεριφορές-κλινικό προφίλ που

συνδέονται με τη Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητας.

•Να γνωρίσουν περιπτώσεις συννοσηρότητας στο πλαίσιο της ΔΕΠ-Υ.

•Να καταστούν ενήμεροι/ες για τα μοντέλα ερμηνείας της οικείας διαταραχής.

• Να κατανοήσουν τη σκοπιμότητα συνεργασίας εκπαιδευτικών, υποστηρικτικού

προσωπικού και γονιών για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του παιδιού και του
εφήβου με παρόμοια διαταραχή.

Έννοιες - κλειδιά

Ελλειμματική προσοχή, υπερκινητικότητα, συννοσηρότητα, επιμόρφωση/βελτίωση

εκπαιδευτικών, συμπεριληπτική εκπαίδευση, υποστηρικτικό προσωπικό,
αυτορρύθμιση, τροποποίηση συμπεριφοράς, ψυχοτροπική αγωγή, εναντιωματική
προκλητική συμπεριφορά, βραδύ γνωστικό tempo.

Υποχρεωτική βιβλιογραφία

Στασινός, Δ. (2020). Η Ειδική Συμπεριληπτική Εκπαίδευση2027. Η ελκυστική

εκδίπλωσή της στο Νέο ψηφιακό σχολείο με ψηφιακούς πρωταθλητές. Αθήνα:
Εκδόσεις Παπαζήση (Κεφ. 10) (γ΄ έκδοση αναθεωρημένη).

24
Συμπληρωματική βιβλιογραφία

Barkley, R.A. (Ed.) (2006). Attention-deficit hyperactivity disorder. A handbook for

diagnosis and treatment. New York: Guilford Press.

Kallantzi-Azizi, A. (2003). Attention Deficit Hyperactivity Disorder: A handbook for

diagnosis and treatment. New York: Guilford Press.

Δραστηριότητες

Διαδραστική δραστηριότητα 1η (wiki)

Παρατίθεται το ακόλουθο απόσπασμα κειμένου:

« Η επιδημιολογική εικόνα της Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-

Υ) είναι κυρίαρχη στο ανδρικό φύλο . Η εμφάνιση της ΔΕΠ-Υ στα δύο φύλα κυμαίνεται στην
αναλογία 2-9: 1, με αριθμητική υπεροχή των αγοριών. Η διακύμανσή της εξαρτάται ωστόσο από
τον τύπο της οικείας διαταραχής και από το σημειολογικό περιβάλλον στο οποίο αυτή
εκδιπλώνεται και αξιολογείται».

(APA, 2000, 2013)

Να χωριστείτε σε δύο ομάδες , κατ΄ αλφαβητική σειρά (Α-Ν, Ξ-Ω).

Η πρώτη ομάδα θα αναπτύξει και θα κρίνει τη μαρτυρία της αριθμητικής υπεροχής

(2-9:1) των αγοριών στην εκδήλωση ΔΕΠ-Υ και στην ερμηνεία ότι η διακύμανση στη
συχνότητα εκδήλωσής της στα αγόρια είναι συνάρτηση του τύπου της οικείας
διαταραχής. Ο καθένας και η καθεμιά της ομάδας αυτής καλείται να αλληλεπιδράσει
με άλλους/ες συμφοιτητές/τριές τους/της διαβάζοντας τις θέσεις τους σε αναρτημένα
κείμενά τους.

Η δεύτερη ομάδα θα αναπτύξει και θα κρίνει τη μαρτυρία της αριθμητικής υπεροχής

των αγοριών στην εκδήλωση της ΔΕΠ-Υ σε συνάρτηση με το σημειολογικό περιβάλλον
στο οποίο αυτή εκδιπλώνεται και αξιολογείται. Ο καθένας και η καθεμιά της ομάδας
αυτής καλείται να αλληλεπιδράσει με άλλους/ες συμφοιτητές/τριές τους/της
διαβάζοντας τις θέσεις τους σε αναρτημένα κείμενά τους.

Ο/H διδάσκων/ουσα θα εποπτεύσει και θα βαθμολογήσει την παρουσία σου στη

δραστηριότητα αυτή, στο πλαίσιο ολοκλήρωσης της εβδομαδιαίας δραστηριότητας.

Απαιτείται ανάρτηση στην πλατφόρμα

Τελευταία μέρα κατάθεσης: 17/12/2021

25
Δραστηριότητα 2η

Να δεις στο διαδίκτυο ένα βίντεο μικρής διάρκειας, που θα επιλέξεις με δικά σου
κριτήρια, στο οποίο να παρουσιάζεται η περίπτωση παιδιού με ΔΕΠ-Υ με ή χωρίς
συννοσηρότητα και να επισημάνεις τα ουσιώδη χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς του
(μάθηση, επικοινωνία/αλληλεπίδραση, κ.τ.λ.). Ταυτόχρονα, να προτείνεις με την
απαραίτητη τεκμηρίωση βέλτιστες στρατηγικές παρέμβασης στο σχολείο για την
αποτελεσματική αντιμετώπισή του.

Να συντάξεις για τον σκοπό αυτό ένα συνοπτικό κείμενο έκτασης έως 2 σελίδων
περίπου και να το διαφυλάξεις σε προσωπικό ντοσιέ για μελλοντική χρήση
(προετοιμασία στις τελικές εξετάσεις).

Υποβολή β΄ εργασίας για βαθμολόγηση

(Ημερομηνία υποβολής 19/12/21)

Να αναπτύξεις με κριτική διάθεση, επιχειρηματολογία και την κατάλληλη τεκμηρίωση

βασικές θέσεις του κειμένου-αποσπάσματος που ακολουθεί και αφορά στον
προβληματισμό της πιθανής διασύνδεσης των μαθησιακών δυσκολιών με τη
διαταραχή της συμπεριφοράς (προβληματική συμπεριφορά) στο σχολείο. Το οικείο
κείμενο-απόσπασμα έχει ως ακολούθως:

ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΤΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ

«Οι μαθησιακές δυσκολίες και κυρίως η αναγνωστική δυσκολία συνδέονται με τη

διαταραχή της συμπεριφοράς. Τα μαθησιακά προβλήματα μπορεί να οδηγήσουν
κάποιους νέους σε απογοήτευση, εναντιωματικές τάσεις και προβλήματα
συμπεριφοράς στο σχολείο, και κατά συνέπεια σε διάγνωση της διαταραχής της
συμπεριφοράς. Εντούτοις, τα περισσότερα στοιχεία υποστηρίζουν ότι οι μαθησιακές
δυσκολίες δεν οδηγούν στη διαταραχή της συμπεριφοράς, αλλά μάλλον μια τρίτη
μεταβλητή είναι υπεύθυνη για τη συσχέτιση μεταξύ τους. Οι νέοι με σύνδρομο
ελλειμματικής προσοχής-υπερκινητικότητας υπερεκπροσωπούνται στον πληθυσμό
που εμφανίζει τόσο διαταραχή της συμπεριφοράς όσο και μαθησιακές δυσκολίες, και
μπορεί να είναι η επικάλυψη αυτών των διαταραχών με το σύνδρομο ελλειμματικής
προσοχής – υπερκινητικότητας που εξηγεί τη συνεμφάνισή τους».

ΠΗΓΗ: Charles Wenar & Patricia K. Kerig (Μτφρ.:, επιμέλεια: Δ. Μαρκουλής, Ε.

Γεωργάκα) (2008). Εξελικτική Ψυχοπαθολογία… Αθήνα: Gutenberg ,σσ. 388-389.

Η δομή της εργασίας σου μπορεί να έχει ως εξής:

Περιεχόμενα, εισαγωγή, κυρίως κείμενο (με επιμέρους ενότητες), συμπεράσματα,

βιβλιογραφία.

26
ΣΗΜΕΙΩΣΗ

Τα περιεχόμενα και η Βιβλιογραφία δε συνυπολογίζονται στο ανώτερο όριο σελίδων

της εργασίας.

Κριτήρια αξιολόγησης της εργασίας:

• Δομή και οργάνωση

• Επιχειρηματολογία-τεκμηρίωση απόψεων

• Ορθή χρήση (και γραφή) επιστημονικών όρων και ποιότητα ερμηνείας συναφών
θεμάτων

• Γλωσσική σαφήνεια και ακρίβεια

Nα διαφυλάξεις το κείμενο στον προσωπικό σου ντοσιέ για μελλοντική χρήση

(προετοιμασία στις τελικές εξετάσεις).

Μορφή συγγραφής εργασιών

Οι εργασίες πρέπει να είναι γραμμένες στον Η/Υ σε διπλό διάστημα. Οι βιβλιογραφικές

αναφορές εντός του κειμένου πρέπει να ακολουθούν απαρέγκλιτα τις προδιαγραφές
ενός συγκεκριμένου ακαδημαϊκού στιλ (π.χ. APAs tyle, Γραμματοσειρά Times New
Roman, No. 12. Hπαράθεση της βιβλιογραφίας στο τέλος της εργασίας πρέπει να
περιλαμβάνει κατά αλφαβητική σειρά το σύνολο των οικείων αναφορών του κειμένου
και των κάθε είδους πηγών, στην ελληνική και την ξένη, που χρησιμοποιήθηκαν για τη
συγγραφή των εργασιών (βιβλίο, άρθρο από επιστημονικό βιβλίο, κεφάλαιο από
βιβλίο, διαδικτυακά sites, video). Πιο κάτω παρατίθενται παραδείγματα χρήσης του
APA style.

Για παράθεση βιβλίου:

Kallantzi-Azizi, A. (2003). Attention Deficit Hyperactivity Disorder: A handbook for

diagnosis and treatment. New York: Guilford Press.

Για κεφάλαιο από βιβλίο:

Αργυρόπουλος, Β. (2011). Η εκπαίδευση παιδιών με σοβαρά προβλήματα όρασης:

ερευνητική και πρακτική προσέγγιση στο χώρο της διδασκαλίας. Στο Παντελιάδου, Σ.
και Β. Αργυρόπουλος (επιμ.). Ειδική Αγωγή. Από την έρευνα στη διδακτική πράξη:
Παράλληλες ή ασύμβατες πορείες; Αθήνα: Πεδίο. (Συλλογικός τόμος)

27
Για άρθρο από περιοδικό:

August, G. J., & Garfinkel B.D. (1993). The nosology of attention-deficit hyperactivity
disorder. Journal of American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 32, 155-
165.

Προθεσμία υποβολής εργασιών

Οι εργασίες θα πρέπει να υποβάλλονται στην προσδιορισμένη ημερομηνία όπως αυτή

αναφέρεται στον παρόντα Οδηγό Μελέτης και στην πλατφόρμα. Η όποια χρονική
καθυστέρηση στην υποβολή τους χωρίς να υπάρχει έγκαιρη ενημέρωση και έμπρακτη
δικαιολόγηση εκ μέρους του/της φοιτητή/τριας θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στη
βαθμολόγησή τους σύμφωνα με την εκτίμηση του διδάσκοντα καθηγητή.

Αντιγραφή

Δεν επιτρέπεται η αυτολεξεί αντιγραφή ή παράφραση από κείμενο άλλου συγγραφέα

χωρίς να συνοδεύεται από την απαραίτητη βιβλιογραφική αναφορά (όνομα
συγγραφέα, χρονολογία έκδοσης, σελίδα/δες) και τη χρήση εισαγωγικών, όπου αυτή
απαιτείται. Ενδεχόμενη παράβαση αυτού του όρου συνεπάγεται μηδενισμό της
εργασίας και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει και σε αποβολή του/της
φοιτητή/τριας από το ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα.

Θα πρέπει να βρίσκεστε σε επαγρύπνηση ότι ακολουθείτε πιστά τους παραπάνω

όρους και κανονισμούς και να επιδεικνύετε υπευθυνότητα και συνέπεια σε παρόμοια
εγχειρήματα.

Τελική εξέταση

Η τελική εξέταση στο μάθημα θα πραγματοποιηθεί στην περίοδο 10/01/22-26/01/22

Η διαδικασία διενέργειας και η ακριβής ημερομηνία διεξαγωγής της τελικής εξέτασης

θα ανακοινωθούν έγκαιρα από το Τμήμα Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης.

28