Π3 - δομή σεναρίου - ΠΕ70

Προχωρημένη επιμόρφωση για την αξιοποίηση και εφαρμογή των Τ.Π.Ε.
στη διδακτική πράξη
Επιμόρφωση Β2 επιπέδου ΤΠΕ

Συστάδα: Β2.5, ΔΑΣΚΑΛΟΙ
ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
Πακέτο 3
Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση εκπαιδευτικών σεναρίων και
δραστηριοτήτων ανά γνωστικό αντικείμενο
Δομή Εκπαιδευτικού Σεναρίου, Παράδειγμα για τον κλάδο ΠΕ70
Έκδοση 2η
Νοέμβριος 2022
Πράξη: ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ
ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
ΠΡΑΞΗ (ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β’ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΤΠΕ)/ Β’ Κύκλος
Φορείς Υλοποίησης: Δικαιούχος

φορέας:
Συμπράττων
φορέας:
Πακέτο 3, Δομή Εκπαιδευτικού Σεναρίου Επιμορφωτικό Υλικό
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ, Ενδεικτικό παράδειγμα για τον κλάδο ΠΕ70 ............................... 3
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: ....................................................................................................... 4
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β2 ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΤΠΕ Σελίδα 2 από 43 ΙΤΥΕ “ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ”

Συστάδα: Β2.5, Δάσκαλοι ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ & ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ, Ενδεικτικό παράδειγμα για

τον κλάδο ΠΕ70
Το σενάριο είναι κατά βάση ένα σχέδιο μαθήματος, αυτό που πάντα έχει στο μυαλό του ο
εκπαιδευτικός πριν μπει στην τάξη να διδάξει. Δεν είναι επομένως κάτι εντελώς άγνωστο στον
εκπαιδευτικό. Ως τώρα δεν χρειαζόταν να διατυπώσουμε ρητά κάποιο σενάριο (παρότι υπάρχουν
εκπαιδευτικοί που το έκαναν πάντα), γιατί χρησιμοποιούσαμε συνήθως ένα μέσο διδασκαλίας,
το βιβλίο ή το έντυπο, γενικότερα, και ακολουθούσαμε σε γενικές γραμμές τη λογική του
(Γιαννούτσου, 2011).
Η αξιοποίηση των ΤΠΕ και οι νεότερες αντιλήψεις στη διδασκαλία απαιτούν να έχουμε τη
δυνατότητα να αξιοποιούμε συνειδητά όλα τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας:
• κατάλληλου υπολογιστικού περιβάλλοντος (εκπαιδευτικό λογισμικό) και

• υλικών:
o Έτοιμο διδακτικό υλικό (βιβλίο, χάρτες, κλπ.),
o Συμπληρωματικό διδακτικό υλικό (υλικά καθημερινής ζωής),
και να τα υποτάσσουμε σε ένα συγκεκριμένο διδακτικό πλάνο. Η ανάγκη αυτή, ανάγκη κατά
βάση προσαρμογής του σχολείου στα νέα δεδομένα, οδήγησε στην ανάδειξη του ρόλου του
εκπαιδευτικού και επομένως της δυνατότητάς του στη διαμόρφωση διδακτικών εκδοχών
(=σεναρίων) (Κόμης & άλ., 2010).
Τα σενάρια δεν είναι μια ουδέτερη διαδικασία. Καλό είναι ο εκπαιδευτικός να έχει υπόψη του ότι
καταθέτοντας μια πρόταση, προσανατολίζει προς συγκεκριμένη κατεύθυνση τη διδασκαλία του
και ότι αυτό αποτυπώνεται ούτως ή άλλως στο σενάριο που γράφει ή στο μάθημα που κάνει.
Καλό είναι επομένως αυτό να γίνεται συνειδητά.
Ένα εκπαιδευτικό σενάριο μπορεί να είναι τμήμα του βιβλίου του εκπαιδευτικού (στο οποίο
συνήθως περιγράφεται η ιδέα του σεναρίου, ο σκοπός, οι στόχοι του, κλπ.) και του τετραδίου
εργασίας του μαθητή (στο οποίο συμπεριλαμβάνεται η διδακτική δραστηριότητα που έχει
συνήθως τη μορφή φύλλου δραστηριότητας ή εργασίας). Όλο και πιο συχνά όμως, κυρίως για
ανοικτού τύπου υπολογιστικά περιβάλλοντα, καθίσταται αναγκαίο να δημιουργηθούν από τους
ίδιους τους εκπαιδευτικούς νέα εκπαιδευτικά σενάρια και διδακτικές δραστηριότητες. Στο
πλαίσιο της επιμόρφωσης, μάλιστα, η ικανότητα αυτή συνιστά βασική δραστηριότητα για τους
εκπαιδευτικούς, οι οποίοι πρέπει να καταστούν ικανοί στο πώς να δημιουργούν νέα σενάρια και
διδακτικές δραστηριότητες με διάφορες κατηγορίες λογισμικού. Είναι αυτονόητο ότι η ανάπτυξη
της ικανότητας αυτής είναι συνυφασμένη - και συχνά παράλληλη - με την προσαρμογή
υπαρχόντων σεναρίων και διδακτικών δραστηριοτήτων, τα οποία μας είναι πλέον διαθέσιμα στις
ψηφιακές βιβλιοθήκες, στις δικές μας εκπαιδευτικές ανάγκες και στις ανάγκες των μαθητών μας.
Ένα Εκπαιδευτικό ή Διδακτικό Σενάριο με ΤΠΕ περιγράφει το σύνολο των διδακτικών

δραστηριοτήτων και των χρησιμοποιούμενων εργαλείων (συμβολικών, όπως σχήματα ή
λογισμικά και φυσικών, όπως ειδικές κατασκευές) που συνιστούν το σημείο εκκίνησης καθώς
και το γενικότερο πλαίσιο μέσα στο οποίο λαμβάνουν χώρα δραστηριότητες διδασκαλίας και
μάθησης. Στο πλαίσιο της επιμόρφωσης ένα εκπαιδευτικό σενάριο κάνει χρήση των Τεχνολογιών
της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (ΤΠΕ) και ειδικότερα εκπαιδευτικών περιβαλλόντων
μάθησης με υπολογιστές. Το εκπαιδευτικό σενάριο συνεπώς αφορά εκπαιδευτικούς και μαθητές,
κάνει χρήση κατάλληλων διδακτικών στρατηγικών και αποσκοπεί στην επίτευξη ενός
μαθησιακού αποτελέσματος μέσω της χρήσης κατάλληλου υπολογιστικού περιβάλλοντος, που

διαφοροποιείται από το τι θα μπορούσε να επιτευχθεί χωρίς τη χρήση των ΤΠΕ. Συνήθως, το

σενάριο αποσκοπεί στη διδασκαλία και τη μάθηση μιας ή περισσοτέρων βασικών εννοιών ενός
γνωστικού αντικειμένου μέσα από το υφιστάμενο πρόγραμμα σπουδών. Επιπρόσθετα, το
σενάριο μπορεί να προσεγγίζει διαθεματικά ή διεπιστημονικά έννοιες από διάφορα
γνωστικά αντικείμενα, ενώ μπορεί επίσης να αφορά μάθηση εννοιών εκτός αναλυτικού
προγράμματος.
Δίνεται στη συνέχεια ένα ενδεικτικό πλαίσιο που θα μπορούσε να κατευθύνει τη γραφή ενός
σεναρίου (σύμφωνα με το αντίστοιχο που περιλαμβάνεται στη Β΄ αναθεωρημένη έκδοση,
Ειδικού μέρους κλάδων “ΠΕ60-70”, «Επιμόρφωση των Εκπαιδευτικών για την Αξιοποίηση και
Εφαρμογή των ΤΠΕ στη Διδακτική Πράξη» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και
Δια Βίου Μάθηση» του ΕΣΠΑ (2007-2013) και επικαιροποιήθηκε στο πλαίσιο της παρούσας νέας
Πράξης «Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών για την Αξιοποίηση και Εφαρμογή των Ψηφιακών
Τεχνολογιών στη Διδακτική Πράξη» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου
Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» του ΕΣΠΑ (2014-2020).
Συνιστάται η δημιουργική ανάγνωση του πλαισίου αυτού και προκειμένου να γίνει το πλαίσιο
αυτό σαφέστερο, συνοδεύεται από ένα παράδειγμα ελεύθερου θέματος (Αγωγοί και Μονωτές,
(Ε΄ δημοτικού)).
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
1) Γιαννούτσου, Ν. (2011). Άξονες περιγραφής σεναρίου για το ανοικτό θέμα του κλάδου
ΠΕ02, Β΄ ΕΚΔΟΣΗ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2011
2) Κόμης, Β., & άλ. (2012). Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών
στα Πανεπιστημιακά Κέντρα Επιμόρφωσης (Τεύχος 5: Κλάδων ΠΕ60-70, Ειδικό Μέρος,
Β΄ έκδοση).Πάτρα: ΕΑΙΤΥ.
Τελευταία προσπέλαση όλων των υπερσυνδέσμων του κειμένου πραγματοποιήθηκε στις

20/11/2022.

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Α. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ Λίγα λόγια γενικού περιεχομένου για το προτεινόμενο Με το σενάριο αυτό γίνεται προσπάθεια ώστε
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ σενάριο π.χ.: Με το σενάριο αυτό γίνεται προσπάθεια ώστε οι εργασίες των μαθητών να στηρίζονται
ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ οι εργασίες των μαθητών να στηρίζονται στην αρχή της στην αρχή της ενεργητικής μάθησης και της
ενεργητικής μάθησης και της «ανακάλυψης» της γνώσης «ανακάλυψης» της γνώσης από τους ίδιους.
από τους ίδιους. Με αυτό τον τρόπο κεντρίζεται το Με αυτό τον τρόπο κεντρίζεται το
ενδιαφέρον τους, εξασφαλίζεται η ταχύτερη γνώση και η ενδιαφέρον τους, εξασφαλίζεται η ταχύτερη
ανάπτυξη της δημιουργικότητάς τους, μέσα από την γνώση και η ανάπτυξη της δημιουργικότητάς
ικανοποίηση ταυτόχρονα μαθησιακών και ψυχαγωγικών τους, μέσα από την ικανοποίηση ταυτόχρονα
στόχων. Ο διδάσκων επιλέγει τις κατάλληλες διδακτικές μαθησιακών και ψυχαγωγικών στόχων.
δραστηριότητες, ώστε η χρήση των Νέων Τεχνολογιών να
Η διδακτική ενότητα: «Αγωγοί και
κάνει τη διδασκαλία επωφελή και ενδιαφέρουσα για τους
μονωτές», του γνωστικού αντικειμένου
μαθητές και ενδιαφέρουσα για τον ίδιο.
«Φυσικά Δημοτικού - Ερευνώ και
ή Ανακαλύπτω» της Ε΄ τάξης αποτελεί
επέκταση του κεφαλαίου «Ηλεκτρισμός».
Το συγκεκριμένο διδακτικό σενάριο λειτουργεί ως επέκταση
Είναι ένα ενδεικτικό παράδειγμα μιας μικρής
του κεφαλαίου: «…………………………», της διδακτικής
(σε έκταση και διάρκεια) διδασκαλίας, κατά
ενότητας: «…………………………..», του μαθήματος της
την οποία συνδυάζονται η θεωρία του
Γεωγραφίας της …΄ τάξης. Θα διδαχθεί με την αξιοποίηση
ηλεκτρισμού με την καθημερινή πράξη, αλλά
μιας εφαρμογής οπτικοποίησης (π.χ.Google Earth) στο
και την ενεργή συμμετοχή των Τ.Π.Ε. στη
σχολικό εργαστήριο πληροφορικής.
μαθησιακή διαδικασία με την παρουσία
μεταγνωστικών στρατηγικών μέσα από την
εφαρμογή εκπαιδευτικών λογισμικών.

Ο δάσκαλος από την πλευρά του επιλέγει τις

κατάλληλες διδακτικές δραστηριότητες,
ώστε η χρήση των Νέων Τεχνολογιών να
κάνει την όλη διαδικασία ελκυστική και
χρήσιμη για τους μαθητές του.
Οι μαθητές μέσα από δραστηριότητες

ενεργητικής-ανακαλυπτικής μάθησης
αποκτούν βασικές γνώσεις για φαινόμενα
που σχετίζονται με το ηλεκτρικό ρεύμα και
ευαισθητοποιούνται για τους κινδύνους που
προκύπτουν από τη χρήση της ηλεκτρικής
ενέργειας.
Εφαρμόζεται η ομαδοσυνεργατική
διδασκαλία και επιδιώκεται η ανάπτυξη
δεξιοτήτων για αναζήτηση, έλεγχο και
δυνατότητες εφαρμογής των γνώσεων στην
καθημερινή ζωή.
Ο δάσκαλος λειτουργεί ως διευκολυντής -

διαμεσολαβητής - εμψυχωτής της μάθησης,
χρησιμοποιώντας τις Νέες Τεχνολογίες που
μεγαλώνουν τα περιθώρια αυτενέργειας του
μαθητή στην αναζήτηση της γνώσης.
Κατά τη διδασκαλία θα αξιοποιηθούν το

λογισμικό μοντελοποίησης-προσομοίωσης
(Phet), το λογισμικό αισθητικής έκφρασης
και ανάπτυξης δημιουργικότητας (Tux
Paint), εννοιολογικής χαρτογράφησης
(CmapTools) και Ηλεκτρονικής αξιολόγησης
(Hot Potatoes) στο εργαστήριο
πληροφορικής του σχολείου.

Α.1 Τίτλος Γράψτε ένα τίτλο για το σενάριό σας:

εκπαιδευτικού
π.χ. Τα κλάσματα, Γ΄Δημοτικού, Αγωγοί και Μονωτές, (Ε΄ δημοτικού)
σεναρίου, Τάξη
Οι λιμνοθάλασσες της Περιοχής μου, Ε΄ Δημοτικού
που απευθύνεται
Α.2 Δημιουργός Γράψτε το όνομα ή τα ονόματα των δημιουργών (αν Γεώργιος Σκουντζής
του εκπ/κού πρόκειται για ομάδα)
σεναρίου
Α.3 Αναφέρετε το γνωστικό αντικείμενο: με ποιο/α μάθημα/τα Το σενάριο διαπραγματεύεται γνωστικές

Εμπλεκόμενες συνδέεται περιοχές του μαθήματος των Φυσικών
γνωστικές επιστημών της Ε΄ Δημοτικού και πιο
Το γνωστικό ή τα γνωστικά αντικείμενα του σεναρίου (π.χ.
περιοχές. συγκεκριμένα της πρακτικής που
Γλώσσα Ε’ Δημοτικού και επίσης μπορεί σχετίζεται με άλλα,
ακολουθείται για την αξιοποίηση των
όπως η Ιστορία, οι Φυσικές Επιστήμες, η Περιβαλλοντική
ιδιοτήτων του ηλεκτρικού κυκλώματος
Εκπαίδευση κ.λπ..)
(Ερευνώ και Ανακαλύπτω, Τετράδιο
Σε περίπτωση που προτείνετε διαθεματικό σενάριο, Εργασιών σελ. 112-114, Βιβλίο Μαθητή σελ.
αναφέρετε ποια γνωστικά αντικείμενα ή γνωστικές περιοχές 62-63 και Βιβλίο Δασκάλου σελ. 143-172)
εμπλέκονται στο σενάριο. και των Τ.Π.Ε.

Α.4 Αναφέρετε τις προαπαιτούμενες γνώσεις: Οι μαθητές:

Προαπαιτούμενες
• που πρέπει να έχουν διδαχθεί οι μαθητές σε σχέση με • γνωρίζουν τα διάφορα μέρη του ενός
γνώσεις των
το γνωστικό αντικείμενο. λαμπτήρα πυρακτώσεως
μαθητών
• που πρέπει να έχουν οι μαθητές σε σχέση με τα • μπορούν να συσχετίζουν τα στοιχεία
εκπαιδευτικά υπολογιστικά περιβάλλοντα που θα ενός κυκλώματος με τα αντίστοιχα
χρησιμοποιηθούν στο σενάριο. σύμβολα
• μπορούν να κατασκευάζουν απλά
Γράφουμε τις προαπαιτούμενες γνώσεις και δεξιότητες που
ηλεκτρικά κυκλώματα
πρέπει να έχουν οι μαθητές μας έτσι ώστε να μπορέσουν
• χρησιμοποιούν με ευχέρεια τα λογισμικά:
να ακολουθήσουν τη ροή των δραστηριοτήτων (βαθμός
o Μοντελοποίησης – Προσομοίωσης
εξοικείωσης με τεχνολογικά εργαλεία, βαθμός εξοικείωσης
Εργαστήριο κατασκευής
με τον τρόπο εργασίας, βαθμός εξοικείωσης με γνωστικά
κυκλωμάτων συνεχούς ρεύματος
εργαλεία κ.λπ.).
(Phet),
o Αισθητικής Έκφρασης και
Ανάπτυξης της Δημιουργικότητας
(Tux Paint) και
o Εννοιολογικής Χαρτογράφησης
(CmapTools).
Α.5 Εκτιμώμενη Πόσες διδακτικές ώρες απαιτούνται για την υλοποίηση του Τρεις διδακτικές ώρες
διάρκεια σεναρίου σας;
Α.6 Συσχετισμός Σύνδεση με το Α.Π.: με ποιες προβλεπόμενες ενότητες του Το συγκεκριμένο σενάριο είναι συμβατό με
με το Αναλυτικό Α.Π. συνδέεται. Αν ΟΧΙ, σε ποια σημεία και γιατί; το Α.Π.Σ. του γνωστικού αντικειμένου:
Πρόγραμμα «Ερευνώ το Φυσικό Κόσμο» αφού
Η σύνδεση με το Αναλυτικό Πρόγραμμα και ιδιαίτερα οι
περιλαμβάνει προσομοιώσεις πειραμάτων ή
τροποποιήσεις που κάνατε σε αυτό και πώς
φαινομένων που δεν είναι εύκολο να γίνουν
μετασχηματίστηκε στη συνέχεια για να εξυπηρετήσει τις
στην τάξη ή να παρατηρηθούν στο άμεσο
ανάγκες της εκπαιδευτικής πράξης.
περιβάλλον του μαθητή π.χ. η ροή των
Μπορεί να γίνει αναφορά συμβατότητας και με τα νέα ελεύθερων ηλεκτρονίων και παρουσιάζει
Προγράμματα Σπουδών. μοντέλα (πρότυπα) για την ερμηνεία των

(Τα αναλυτικά προγράμματα σπουδών, ανά γνωστικό φαινομένων του μακρόκοσμου και του
αντικείμενο, αλλά και το Δ.Ε.Π.Π.Σ. θα τα βρείτε μικρόκοσμου.
αναρτημένα στον κόμβο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου):
Αξιοποιεί δε, υλικά – αντικείμενα
http://www.pi-schools.gr/programs/depps/).
καθημερινής χρήσης στο σπίτι και το σχολείο
Και εδώ τα συμπληρωματικά προς τα ισχύοντα (π.χ μπαταρία, καλώδια, λαμπάκι,
Προγράμματα Σπουδών. συνδετήρας, νόμισμα για την κατασκευή
ηλεκτρικού κυκλώματος) και συμβάλλει στη
σύνδεση του σχολείου με την
καθημερινότητα του μαθητή.
Εξυπηρετεί την ομαδική εργασία στο σχολικό

εργαστήριο του σχολείου και δίνει τη
δυνατότητα στους μαθητές για παρέμβαση
στο υλικό που παρουσιάζει (αλλαγή
παραμέτρων ή υλικών που ενδεχομένως
χρησιμοποιούνται σε πείραμα), ώστε, μέσα
από την υπόθεση και τη δοκιμή, ο μαθητής
να οδηγείται στο αναμενόμενο συμπέρασμα.
Επίσης η ανάπτυξη δεξιοτήτων χρήσης των

εργαλείων των ΤΠΕ προσεγγίζονται με
παιγνιώδη τρόπο (Παίζω και Μαθαίνω με τον
υπολογιστή, Συμπληρωματικό Πρόγραμμα
Σπουδών για τις ΤΠΕ) και διαρθρώνεται
υπηρετώντας τους στόχους των ιδιαίτερων
θεματικών ενοτήτων και των σχεδίων
εργασίας. Οι μαθητές ανακαλύπτουν τις
ιδιαίτερες δυνατότητες της κάθε εφαρμογής
μέσα από τη λύση ενός προβλήματος, την
διερεύνηση και την παρουσίαση ενός
θέματος, την ανάγκη διόρθωσης ενός
«λάθους» στο πλαίσιο εργασιών που τους
ανατίθενται (ατομικές, ομαδικές,
ομαδοσυνεργατικές).

Αναλαμβάνουν στο πλαίσιο του μαθήματος

ένα έργο, μια αποστολή, μια διεπιστημονική
δραστηριότητα, οργανωμένη στο επίπεδο
των παιδιών, στηριγμένη στις εμπειρίες τους
από τη σχολική και κοινωνική ζωή.
Α.7 Ανάλυση Αναφέρετε ποιες είναι οι κυριότερες νέες γνώσεις που θα Οι μαθητές μετά το τέλος της διδασκαλίας
του διδαχθούν στους μαθητές και ποια είναι κρίσιμα στοιχεία της ενότητας αναμένεται να είναι σε θέση να
περιεχομένου τους. διακρίνουν τα υλικά σώματα σε αγωγούς και
σε μονωτές του ηλεκτρικού ρεύματος,
στοιχείο χρήσιμο για την ασφαλή χρήση του
ηλεκτρικού ρεύματος στην καθημερινότητά
τους.
Τα υλικά μέσα από τα οποία είναι δυνατή η

ροή του ηλεκτρικού ρεύματος ονομάζονται
αγωγοί του ηλεκτρικού ρεύματος, ενώ τα
υλικά μέσα από τα οποία δεν είναι δυνατή η
ροή του ηλεκτρικού ρεύματος, μονωτές.
Β. Οι Αναφέρετε τις εναλλακτικές (πρότερες) αντιλήψεις, τις Η εισαγωγή στην έννοια του ηλεκτρικού
εναλλακτικές ιδέες και τις αναπαραστάσεις των μαθητών καθώς και τις στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση σε όλες
αντιλήψεις των πιθανές δυσκολίες της σκέψης τους σχετικά με το γνωστικό σχεδόν τις χώρες του κόσμου γίνεται με την
μαθητών αντικείμενο. Από πού τις γνωρίζετε; Από τη βιβλιογραφία, παρότρυνση των μαθητών να
από διερεύνηση που θα κάνετε, από προηγούμενη εμπειρία κατασκευάσουν απλό ηλεκτρικό κύκλωμα
σας; που περιλαμβάνει μπαταρία, καλώδιο και ένα
λαμπτήρα (Εικ. 1), με σκοπό να ανάψει ο
Οι αντιλήψεις αξιοποιούνται για το σχεδιασμό κατάλληλων
λαμπτήρας (Κόκκοτας Π., 1998:219).
δραστηριοτήτων (βλέπε φάση Ε);
Εικ. 1: Τετράδιο Εργασιών, Φυσικά Ε΄ Τάξης,

σελ. 104
Οι μαθητές γενικά αντιμετωπίζουν αυτό το

πρόβλημα με ενθουσιασμό και
χρησιμοποιούν τις ιδέες τους για το πώς
λειτουργούν οι μπαταρίες και οι λαμπτήρες.
Για να εξηγήσουν πώς φτάνει το ρεύμα από
την πηγή στον «καταναλωτή» (η μπαταρία
δίνει κάτι στο λαμπτήρα), τα παιδιά
στρέφονται σε εναλλακτικά μοντέλα τα πιο
συνηθισμένα από τα οποία είναι (Driver R.,
κ.α.: 1998:221, Βιβλίο Δασκάλου Φυσικών
Ε΄ Τάξης: 145):
• Το μονοπολικό μοντέλο, στο οποίο

οι μαθητές αναγνωρίζουν μόνο έναν
πόλο στην πηγή. Οι μαθητές θεωρούν
ότι για τη σύνδεση πηγής και
λαμπτήρα είναι αρκετό ένα μόνο
καλώδιο. Η χρήση πλακέ μπαταριών,
στις οποίες και οι δύο πόλοι είναι
εξίσου εμφανείς, βοηθά στην απόρριψη
του μοντέλου αυτού.
• Το μοντέλο των συγκρουόμενων

ρευμάτων, στο οποίο οι μαθητές
θεωρούν ότι από τους δύο πόλους της
μπαταρίας ρέουν προς τον
«καταναλωτή» δύο «ποιότητες
ρεύματος», η ένωση των οποίων
προκαλεί την ακτινοβολία του
λαμπτήρα. Η επίδειξη κυκλώματος με
δύο λαμπτήρες σε παράλληλη σύνδεση
βοηθά στην απόρριψη αυτού του
μοντέλου, αφού, αν το μοντέλο ήταν
σωστό, θα έπρεπε ο δεύτερος

λαμπτήρας να ακτινοβολεί λιγότερο

από τον πρώτο.
• Το καταναλωτικό μοντέλο ή
εξασθένισης του ρεύματος, στο
οποίο το ρεύμα θεωρείται ότι
«καταναλώνεται» από το λαμπτήρα και
έτσι υπάρχει λιγότερο ρεύμα στο
καλώδιο που «γυρίζει πίσω» στην
μπαταρία. Η επίδειξη κυκλώματος με
δύο λαμπτήρες σε σύνδεση σε σειρά
βοηθά στην απόρριψη αυτού του
μοντέλου, αφού, αν το μοντέλο ήταν
σωστό, θα έπρεπε ο δεύτερος
λαμπτήρας να ακτινοβολεί λιγότερο.
• Το επιστημονικό μοντέλο, που είναι

και το επιστημονικά σωστό, δείχνει ότι
το ρεύμα είναι το ίδιο και στα δυο
άκρα.
Στο παρόν εκπαιδευτικό σενάριο

προκειμένου να μελετήσουμε τις
εναλλακτικές αντιλήψεις των μαθητών μας
θα μας βοηθήσει και το εισαγωγικό ερέθισμα
που στην ενότητα αυτή δίνεται μέσα από ένα
κόμικ του σχολικού βιβλίου με ήρωες το
Λαμπάκη και το Βολφράμιο (βλέπε παρακάτω
αναλυτικά: Δραστηριότητες ψυχολογικής
και γνωστικής προετοιμασίας) αλλά και
με βιωματική προσέγγιση του θέματος με
τη βοήθεια σχετικού πειράματος.
Γ. Στόχοι του Διατυπώστε με σαφήνεια τους στόχους του σεναρίου σας. 1. Ως προς το γνωστικό αντικείμενο
εκπαιδευτικού
Οι στόχοι μπορεί να είναι γνωστικοί, όπως κατανόηση Οι μαθητές να:
σεναρίου

εννοιών, μπορεί να αναφέρονται σε δεξιότητες, όπως η α. αναγνωρίζουν το μέρος των καλωδίων

χρήση συγκεκριμένων λογισμικών, η αναζήτηση που είναι κατασκευασμένο από αγωγούς και
πληροφοριών στο διαδίκτυο, σε στάσεις ως προς τις ΤΠΕ ή αυτό που είναι κατασκευασμένο από
τα συγκεκριμένα γνωστικά αντικείμενα όπως Μαθηματικά μονωτές.
κ.α.
β. διαπιστώνουν πειραματικά την ύπαρξη
Διατυπώνονται τα μαθησιακά αποτελέσματα (γνώσεις, υλικών που άγουν το ηλεκτρικό ρεύμα και
δεξιότητες, στάσεις) που θα πετύχουν οι μαθητές, υλικών που δεν άγουν το ηλεκτρικό ρεύμα.
ανάλογα με το θεωρητικό πλαίσιο, το ΑΠΣ και την 2. Ως προς τη χρήση των νέων
αξιοποίηση των ΤΠΕ. τεχνολογιών
• ως προς το γνωστικό αντικείμενο Οι μαθητές να:

• ως προς τη χρήση των νέων τεχνολογιών
α. χειρίζονται και να εξερευνούν ένα
• ως προς τη μαθησιακή διαδικασία
λογισμικό εικονικά και συμβολικά.
(Χρησιμοποιούμε ρήματα ενεργητικής φωνής. Βασικό: ένα
β. κρίνουν και να αξιολογούν τις εργασίες
ρήμα σε κάθε στόχο).
τους καθώς και εργασίες άλλων κάνοντας
χρήση των κατάλληλων λογισμικών.
γ. συμβάλλουν στην τελική διαμόρφωση

μιας εργασίας καταθέτοντας ιδέες,
προτάσεις, υποδείξεις κ.λπ., αναπτύσσοντας
ταυτόχρονα αναστοχαστικές δεξιότητες,
καθώς και δεξιότητες επιχειρηματολογίας
κάνοντας χρήση λογισμικών προσομοίωσης.
δ. συνδέουν έννοιες και ιδιότητες του

λογισμικού με το ηλεκτρικό κύκλωμα.
ε. αποκτούν ερευνητική διάθεση

χρησιμοποιώντας εφαρμογές που δίνουν τη
δυνατότητα μοντελοποίησης και
προσομοίωσης.
στ. εξοικειωθούν σταδιακά με εφαρμογές

ηλεκτρονικής αξιολόγησης προκειμένου να
συνθέτουν παιχνίδια (σταυρόλεξα,

ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, αντιστοιχίας

κ.λπ.).
3. Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία
Οι μαθητές να:
α. χρησιμοποιούν λογισμικά προσομοίωσης

και μοντελοποίησης στον Η/Υ για να
κατανοούν έννοιες του ηλεκτρισμού, όταν
δεν έχουν άμεσα διαθέσιμα αντίστοιχα υλικά
για πειραματισμό, λόγω δυσκολίας εύρεσής
τους ή επικινδυνότητας στη χρήση τους,
εργαζόμενοι σε δύο διαφορετικά
περιβάλλοντα (με ή χωρίς Η/Υ)
εφαρμόζοντας βιωματικές και διερευνητικές
μορφές μάθησης.
β. σχεδιάζουν και συναρμολογούν απλά

ηλεκτρικά κυκλώματα χρησιμοποιώντας
απλά στοιχεία ενός κυκλώματος (καλώδια,
λαμπτήρες, μπαταρία) αναπτύσσοντας
ομαδικό πνεύμα και δεξιότητες συνεργασίας.
γ. περιγράφουν τον τρόπο δημιουργίας ενός

ηλεκτρικού κυκλώματος και το ρόλο κάθε
στοιχείου σε αυτό αναπτύσσοντας την
κριτική τους σκέψη.
δ. εκτιμούν τη χρησιμότητα των υλικών
ηλεκτρικής αγωγιμότητας στην καθημερινή
τους ζωή, μέσα από τη χρήση οικιακών και
άλλων συσκευών.
Δ. Διδακτικό Στη φάση αυτή πρέπει να περιγράψετε το απαιτούμενο Δ.1 Υλικοτεχνική Υποδομή
υλικό και διδακτικό υλικό και την απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή
Η διδασκαλία της ενότητας μπορεί να
απαιτούμενη για την υλοποίηση του σεναρίου.
εφαρμοστεί σε εργαστήριο υπολογιστών (ή

υλικοτεχνική Δ1. Υλικοτεχνική υποδομή με τη βοήθεια του ειδικού τροχήλατου

υποδομή για το ερμαρίου φορητών υπολογιστών στην
Αναφέρετε την υλικοτεχνική υποδομή που είναι απαραίτητη
σενάριο αίθουσα της τάξης). Στο στάδιο της
για την υλοποίηση του σεναρίου και ειδικά την επιλογή των
εμπέδωσης – γενίκευσης και για τη προβολή
ψηφιακών πόρων. Αιτιολογείστε την επιλογή τους.
των φύλλων εργασίας θα βοηθούσε η χρήση
Τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν για την πραγματοποίηση ενός βιντεοπροβολέα.
του σεναρίου:
Στους Η/Υ που θα χρησιμοποιηθούν θα είναι
• Εργαστήριο Πληροφορικής / Αριθμός εγκατεστημένα:
Υπολογιστών
• Ένα ανοικτού χαρακτήρα λογισμικό
• φύλλα εργασίας (βλ. παρακάτω)
προσομοίωσης και μοντελοποίησης
• λογισμικό
Εργαστήριο κατασκευής κυκλωμάτων
• διευθύνσεις στο διαδίκτυο
συνεχούς ρεύματος (Phet), το οποίο
• έντυπες πηγές
αποτελεί σπουδαίο διερευνητικό
• άλλα εργαλεία, εποπτικό υλικό (π.χ. χάρτες,
εργαλείο, και δίνει τη δυνατότητα
συσκευές, projector κλπ.)
μοντελοποίησης φαινομένων και
Δ2. Διδακτικό υλικό καταστάσεων του πραγματικού κόσμου
Αναφέρετε το διδακτικό υλικό που θα χρησιμοποιήσετε. (ηλεκτρική αγωγιμότητα), την ικανότητα
συνεργασίας και από κοινού προσέγγισης
• Έτοιμο διδακτικό υλικό (βιβλίο, χάρτες, κλπ.), και επίλυσης προβλημάτων, τη
• Συμπληρωματικό διδακτικό υλικό (υλικά διεπιστημονική προσέγγιση της γνώσης,
καθημερινής ζωής) την ικανότητα γνωστικής επίγνωσης, την
Θα αναπτύξετε νέο διδακτικό υλικό (έντυπο, ψηφιακό, ανάπτυξη δεξιοτήτων μεταφοράς
κλπ.); Εάν ναι ποιο; Αιτιολογείστε την επιλογή σας. γνώσεων από ένα πλαίσιο σε ένα άλλο,
την ικανότητα μάθησης για τους τρόπους
µε τους οποίους μαθαίνουμε
(μεταγνώση).
• Το λογισμικό αισθητικής έκφρασης και

ανάπτυξης δημιουργικότητας (Tux Paint)
για τη δημιουργία σκίτσων ηλεκτρικών
κυκλωμάτων και σύνδεσης με αγωγούς ή
μονωτές του ηλεκτρικού ρεύματος.
• Το ελεύθερης χρήσης λογισμικό

Εννοιολογικής χαρτογράφησης
(CmapTools), με το οποίο θα
ταξινομήσουμε τα υλικά που
χρησιμοποιήσαμε στα πειράματα σε
αγωγούς και μονωτές.
• Το λογισμικό ηλεκτρονικής αξιολόγησης

(Ηοt potatoes 6), με το οποίο θα
δημιουργήσουμε δραστηριότητες
εξάσκησης και εμπέδωσης. Το λογισμικό
επιτρέπει τη δημιουργία
αλληλεπιδραστικών τεστ πολλαπλών
ερωτήσεων, αντιστοίχισης, ταξινόμησης
και συμπλήρωσης κενών.
Δ.2 Διδακτικό Υλικό
Ως υποστηρικτικό υλικό μπορούμε να

χρησιμοποιήσουμε το φύλλο εργασίας 6
(ΦΕ6: ΑΓΩΓΟΙ ΚΑΙ ΜΟΝΩΤΕΣ) από το
Τετράδιο Εργασιών σελ. 112-114, Βιβλίο
Μαθητή σελ. 62-63 και Βιβλίο Δασκάλου
σελ. 143-172) και τα αντίστοιχα ΔΕΠΠΣ &
ΑΠΣ (επιμέρους γνωστικών αντικειμένων και
ΤΠΕ 1, ΤΠΕ 2).
Επιπλέον θα χρησιμοποιηθούν για κάθε

ομάδα μαθητών και τα παρακάτω υλικά:
Μπαταρία, Λυχνία, Λυχνιολαβή (έχει

κατασκευαστεί από τους μαθητές σε
προηγούμενες ενότητες) και Καλώδια για
βιωματική προσέγγιση του αντικειμένου.
Επιπλέον έχουν δημιουργηθεί κατάλληλα
Φύλλα εργασίας για κάθε λογισμικό ώστε να
είναι πιο αποδοτική η εργασία των μαθητών

στους Η/Υ.
Ε. Περιγραφή
Στη φάση αυτή περιγράφεται το σενάριο και Σχετικό παράδειγμα της Ε΄ Φάσης στο τέλος
και
αναπτύσσονται (εάν απαιτείται) τα φύλλα εργασίας για του κειμένου.
δραστηριότητες
τους μαθητές. Ειδικότερα, περιγράφεται η οργάνωση της
υλοποίησης του
διδασκαλίας στη βάση κατάλληλων δραστηριοτήτων
σεναρίου
υλοποίησης του εκπαιδευτικού σεναρίου στην τάξη
Ε.1 Οργάνωση
(οργάνωση τάξης, διδακτικές προσεγγίσεις και στρατηγικές,
της Τάξης
αξιοποίηση της προστιθέμενης αξίας των ΤΠΕ στη
Ε.2 Διδακτικές
μαθησιακή διαδικασία, φύλλα εργασίας, κλπ.)
προσεγγίσεις και
στρατηγικές Ε1. Οργάνωση τάξης
Ε.3 Περιγραφή Εξηγήστε και αιτιολογείστε πως θα οργανώσετε την τάξη
δραστηριοτήτων σας ώστε να χρησιμοποιηθούν επαρκώς οι ψηφιακοί πόροι
σεναρίου (π.χ. οργάνωση σε ομάδες, κάθε παιδί σε ένα υπολογιστή,
Ε.4 Φύλλα χρήση ενός μόνου υπολογιστή στην τάξη, εκτέλεση
εργασίας πειραμάτων από ομάδες κλπ).
Ε.5
Δραστηριότητες Εμπλέκονται οι μαθητές στη χρήση του λογισμικού;
υλοποίησης του Αναφέρετε αν οι μαθητές είναι εξοικειωμένοι με τους
εκπαιδευτικού ψηφιακούς πόρους που θα χρησιμοποιήσετε και αν όχι πώς
σεναρίου στην το αντιμετωπίζετε.
τάξη Η οργάνωση της τάξης μπορεί να πάρει τρεις βασικές
μορφές:
• εργασία με το σύνολο της τάξης

• ατομική εργασία
• εργασία σε ομάδες
Κατά την ενασχόληση με τους υπολογιστές, η εργασία σε
ομάδες 2‐4 ατόμων είναι συχνά η πιο πρόσφορη μορφή
οργάνωσης. Μπορεί σε όλες τις ομάδες να ανατεθεί η ίδια
εργασία ή να γίνει καταμερισμός σε διαφορετικές ομάδες (η
εργασία σε μικρές ομάδες συνδέεται με παιδαγωγικές
μεθόδους συνεργατικής μάθησης). Συνδυασμός των

παραπάνω: για παράδειγμα, μια διάλεξη μπορεί να

συνοδεύεται από εργασία σε ομάδες, η ατομική εργασία
μπορεί να οδηγεί σε παρουσίαση στην ομάδα ή στο σύνολο
της τάξης, κλπ.
Ε2. Διδακτικές προσεγγίσεις και στρατηγικές
Αναφέρετε και αιτιολογείστε τις βασικές διδακτικές

προσεγγίσεις και στρατηγικές που θα εφαρμόσετε καθώς
και τη σχέση τους με τις σύγχρονες θεωρίες για τη
διδασκαλία σε αυτήν την περιοχή.
Ε2.1. Θεωρητική προσέγγιση
Ο τρόπος με τον οποίο οργανώνεται η διδασκαλία και η

μάθηση. Εξηγούμε πώς το παιδαγωγικό μας σκεπτικό
συνδέεται με το σχεδιασμό του σεναρίου. Αναφέρουμε τις
θεωρίες στις οποίες στηρίζεται το σενάριο μάθησης που
αναπτύσσουμε (π.χ. ανακαλυπτική μάθηση,
εποικοδομισμός κλπ.) και μια σύντομη αναφορά σε αυτές.
Ε2.2. Μεθοδολογική προσέγγιση
Στρατηγικές διδασκαλίας και μάθησης (π.χ. μέθοδος

project, ομαδοσυνεργατική μάθηση, επίλυση προβλήματος
κλπ.). Αναφέρουμε τη μέθοδο (ή συνδυασμούς μεθόδων)
που ακολουθούμε και γιατί τις θεωρούμε κατάλληλες για
την υλοποίηση του σεναρίου.
Ε2.3. Διδακτική προσέγγιση με ΤΠΕ
Η «προστιθέμενη αξία» του σεναρίου με τη χρήση των

ΤΠΕ.
• πώς το σενάριο δίνει λύσεις

• πού χρησιμοποιούνται οι ΤΠΕ στο σενάριό μας και
γιατί
• ποια είναι τα οφέλη από τη χρήση των ΤΠΕ και ποια
τα ενδεχόμενα προβλήματα

Ε3. Περιγραφή δραστηριοτήτων σεναρίου

Περιγράψτε με σαφήνεια την εισαγωγή και την εξέλιξη τη
διδακτικής διαδικασίας, τις ενέργειες του εκπαιδευτικού
καθώς και τη συναρμογή τους με τις ενέργειες των
μαθητών, τις δυσκολίες των μαθητών, τις εκπαιδευτικές
δραστηριότητες και τη συνάφεια με τους διδακτικούς
στόχους. Τεκμηριώστε την προστιθέμενη παιδαγωγικά αξία
από την χρήση των ψηφιακών πόρων και των
υπολογιστικών εκπαιδευτικών περιβαλλόντων.
Αιτιολογήστε την επιλογή σας.
Αναφερθείτε σε συγκεκριμένα λογισμικά αλλά είναι

απαραίτητο να προσδιορίσετε την ή τις κατηγορίες στις
οποίες ανήκουν (π.χ. λογισμικά γενικής χρήσης όπως
επεξεργασία κειμένου ή λογιστικά φύλλα, υπολογιστικά
περιβάλλοντα όπως οπτικοποιήσεις, προσομοιώσεις ή
μοντελοποιήσεις, εφαρμογές διαδικτύου, λογισμικά
κλειστού τύπου, κλπ.).
Ε4. Φύλλα εργασίας
Χρησιμοποιούνται Φύλλα Εργασίας (Φ.Ε.).; Εκτός ή εντός

λογισμικού; Αν ΝΑΙ, περιγράψτε επαρκώς τα βασικά σημεία
τους και τη σύνδεση με τους στόχους του σεναρίου.
Το σενάριο συνοδεύεται από φύλλα εργασίας, συνήθως σε

έντυπη μορφή. Τα φύλλα εργασίας έχουν σκοπό να
καθοδηγήσουν τη δραστηριότητά τους. Περιέχουν στοιχεία
όπως:
• σύντομη διατύπωση ερωτήματος, προβλήματος ή

«αποστολής» που ανατίθεται στους μαθητές
• οδηγίες για τη δημιουργία κατασκευών, τη διεξαγωγή
πειραμάτων, κλπ.
• «οδηγούς» για την διεξαγωγή της δραστηριότητας,
βοηθητικές αναπαραστάσεις, π.χ.:

o πίνακες ή χάρτες προς συμπλήρωση

o σχηματική παρουσίαση πειραματικών διατάξεων
ερωτήματα, π.χ. σύγκριση, εξαγωγή
συμπεράσματος, κλπ.
Στα φύλλα εργασίας σχεδιάζουμε δραστηριότητες ανοικτού

τύπου, δημιουργικές, διερευνητικές, που εμπλέκουν τα
παιδιά στη μαθησιακή διαδικασία, έτσι ώστε μαζί με την
εφαρμογή να αποτελέσουν μια ολοκληρωμένη πρόταση
διδασκαλίας.
Ε.5 Δραστηριότητες υλοποίησης του εκπαιδευτικού

σεναρίου στην τάξη
Κάθε εκπαιδευτικό σενάριο υλοποιείται μέσω ενός συνόλου
δραστηριοτήτων μέσα στην τάξη (σχήμα 1).
Οι δραστηριότητες του σεναρίου συνήθως προτείνονται

στους μαθητές με τη μορφή φύλλων εργασίας. Οι
δραστηριότητες αυτές μπορεί να χωριστούν σε πέντε
τουλάχιστον διαφορετικές κατηγορίες:
α) Δραστηριότητες ψυχολογικής και γνωστικής

προετοιμασίας: αποτίμηση υπάρχουσας γνώσης και
ανίχνευση αναπαραστάσεων και γνωστικών δυσκολιών
β) Δραστηριότητες διδασκαλίας του γνωστικού
αντικειμένου
γ) Δραστηριότητες εμπέδωσης του γνωστικού αντικειμένου
δ) Δραστηριότητες αξιολόγησης του γνωστικού

ε) Μεταγνωστικές δραστηριότητες

Σχήμα 1: δραστηριότητες υλοποίησης εκπαιδευτικού

σεναρίου
Δραστηριότητες ψυχολογικής και γνωστικής

προετοιμασίας
Αναφέρετε πως γίνεται η διαμόρφωση κατάλληλου

συναισθηματικού κλίματος στην τάξη, η διαμόρφωση
κινήτρου για το μάθημα, η ενημέρωση για τον σκοπό και
τους στόχους του μαθήματος καθώς και η αποτίμηση της
υπάρχουσας γνώσης, η ανίχνευση των γνωστικών
δυσκολιών και των αναπαραστάσεων των μαθητών.
Δραστηριότητες διδασκαλίας του γνωστικού

Αναφέρετε ποιες είναι οι δραστηριότητες διδασκαλίας του

γνωστικού αντικείμενου και πως εντάσσονται στο φύλλο

εργασίας. Χρησιμοποιείται το λογισμικό σε δραστηριότητες

διδασκαλίας και εάν ναι, πώς;
Δραστηριότητες εμπέδωσης
Αναφέρετε ποιες είναι οι δραστηριότητες εμπέδωσης και
πως εντάσσονται στο φύλλο εργασίας. Χρησιμοποιείται το
λογισμικό σε δραστηριότητες εμπέδωσης και εάν ναι, πώς;
Δραστηριότητες αξιολόγησης
Αναφέρετε ποιες είναι οι δραστηριότητες αξιολόγησης και

πως εντάσσονται στο φύλλο εργασίας. Χρησιμοποιείται
λογισμικό σε δραστηριότητες αξιολόγησης και εάν ναι,
πώς;
Μεταγνωστικές δραστηριότητες
Αναφέρετε ποιες είναι οι μεταγνωστικές δραστηριότητες και

πως εντάσσονται στο φύλλο εργασίας. Χρησιμοποιείται
εκπαιδευτικό λογισμικό σε μεταγνωστικές δραστηριότητες
και εάν ναι, πώς;
Στ. Αξιολόγηση Στ.1. Αξιολόγηση των μαθητών Στ.1. Αξιολόγηση των μαθητών
Στ.1. Ποιες μεθόδους θα χρησιμοποιήσετε για να αξιολογείστε Αρχική

Αξιολόγηση τους μαθητές σας; Προβλέπεται εργασία στο σπίτι; Αν ΝΑΙ,
Όσο αφορά τα λογισμικά δεν αναμένεται να
των μαθητών ποιες οι αναμενόμενες ενέργειες των μαθητών σας και ποια
συναντήσουν δυσκολίες εφ’ όσον έχει
τα αναμενόμενα οφέλη;
Στ.2 Αξιολόγηση προηγηθεί εξοικείωση των μαθητών με το
του σεναρίου α) Αρχική περιβάλλον διεπαφής των λογισμικών από
προηγούμενες ενότητες. Προσοχή χρειάζεται
Ποιες διαδικασίες αξιολόγησης θα χρησιμοποιήσουμε για να
στις εναλλακτικές αντιλήψεις των μαθητών
διαπιστώσουμε το βαθμό επίτευξης των στόχων που είχαμε
οι οποίες θα διερευνηθούν με τις ανάλογες
θέσει αρχικά; (π.χ. με παρατήρηση του τρόπου εργασίας
δραστηριότητες.
των μαθητών, με φόρμα αξιολόγησης, με ερωτήσεις, με e-
portfolio κ.ο.κ.). Διαμορφωτική
β) Διαμορφωτική Κατά τη διάρκεια εφαρμογής των

δραστηριοτήτων παρατηρούμε τον τρόπο

Κατά τη διάρκεια εφαρμογής των δραστηριοτήτων, γίνεται εργασίας των μαθητών και θέτουμε
αρκετές φορές διαμορφωτική αξιολόγηση, κυρίως από τα ερωτήσεις. Καταγράφουμε τις αντιδράσεις
παιδιά που συμμετέχουν στη διαδικασία αυτή. τους και τους χειρισμούς τους κατά την
Καταγράφουμε τις αντιδράσεις τους και τους χειρισμούς ενασχόλησή τους με τις δραστηριότητες και
τους κατά την ενασχόλησή τους με τις δραστηριότητες. όπου χρειάζεται γίνονται διορθωτικές –
διαμεσολαβητικές παρεμβάσεις με τη
γ) Τελική
καθοδήγηση του δασκάλου.
Ανάπτυξη θεμάτων για εποικοδομητική συζήτηση, που
Τελική
αφορούν στα παρακάτω:
Για τη διερεύνηση επίτευξης των στόχων
• τις επιδιώξεις του σεναρίου
χρησιμοποιήθηκαν ως αξιολογικά εργαλεία
• τα εργαλεία
με επιτυχία τα λογισμικά, Hot Potatoes και
• τη διαδικασία υλοποίησης
CmapTools, συμβάλλοντας στη ουσιαστική
• την προσαρμογή του σεναρίου και την επεκτασιμότητά
κατανόηση του θέματος αναπτύσσοντας
του
παράλληλα και μεταγνωστικές δεξιότητες.
• τις δυσκολίες που μπορεί να συνάντησαν οι μαθητές
κατά την υλοποίηση του σεναρίου. Οι δραστηριότητες που προβλέφθηκαν για
το σπίτι εύκολα μπορούν να υλοποιηθούν
από τους μαθητές και συγχρόνως είχαν την
ευκαιρία να συνεχίσουν και εκτός σχολείου
την εμβάθυνση και τη κριτική διερεύνηση
του θέματος.
Στ.2 Αξιολόγηση του σεναρίου
ΣΤ2. Αξιολόγηση του σεναρίου
Είναι σημαντικό να διατηρηθεί ο παιγνιώδης
Ποιες μεθόδους θα χρησιμοποιήσετε για να αξιολογείστε το
χαρακτήρας των λογισμικών ώστε οι
σενάριο;
μαθητές να κατακτήσουν τους μηχανισμούς
τους αλλά και το φαινόμενο που μελετούν.
Έτσι όλη η διαδικασία θα είναι ευχάριστη και
αποτελεσματική. Η χρήση ενός απλού και
εύχρηστου εικονικού εργαστηρίου συμβάλει
στην ενεργή συμμετοχή των μαθητών και
στη κατανόηση του διδασκόμενου
φαινομένου. Η δουλειά σε ομάδες είναι πιο
αποτελεσματική αφού καλλιεργείται η

συνεργατικότητα ανάμεσα στους μαθητές

αλλά και μεταξύ των μελών των ομάδων.
Στο τέλος της διδασκαλίας θα πρέπει να
γίνει συζήτηση µε τους μαθητές, για το τι
τους άρεσε ή δεν τους άρεσε και σε ποια
σημεία δυσκολεύτηκαν. Τελικά πρέπει να
γίνεται αξιολόγηση και από την πλευρά του
εκπαιδευτικού αναφορικά µε το βαθμό
επίτευξης των γνωστικών στόχων κατά την
εφαρμογή του εκπαιδευτικού σεναρίου
καθώς και της συμβολής των ΤΠΕ στην
εκπαιδευτική διαδικασία.
Ένας εύστοχος τρόπος για να καταφέρουμε

τα παραπάνω είναι να δώσουμε στους
μαθητές μια σειρά από αλληλεπιδραστικές
ασκήσεις, κατασκευασμένες σε λογισμικό
αξιολόγησης όπως το Hot Potatoes.
Έτσι οι μαθητές μας θα έχουν μια ακόμη

ευκαιρία να εξασκηθούν, τόσο σε επίπεδο
γνώσης του αντικειμένου το οποίο μόλις
διδάχθηκαν, όσο και σε επίπεδο χρήσης των
ΤΠΕ. Το πλεονέκτημα αυτών των ασκήσεων
είναι ότι δίνουν άμεση ανατροφοδότηση
σχετικά με το αποτέλεσμα της μάθησης,
δημιουργώντας συνθήκες για αυτοβελτίωση,
αν τις επαναλάβουν σε σύντομο χρονικό
διάστημα.
Ο δάσκαλος από την πλευρά του θα έχει την

ευκαιρία να πάρει ανατροφοδότηση από όλη
τη διαδικασία σχετικά με τους στόχους που
έθεσε και να κάνει την τελική του
αξιολόγηση. Αυτό θα τον οδηγήσει στο να

βελτιώσει το εκπ/κό σενάριο, διατηρώντας

τα δυνατά του στοιχεία και παράλληλα να
κάνει τις κατάλληλες παρεμβάσεις σε όσα
περιεχόμενα και μέσα δεν απέδωσαν ή δεν
ήταν τα κατάλληλα για να οδηγήσουν στην
υλοποίηση των στόχων μάθησης
Ζ. Πρόσθετες Σημειώστε πρόσθετες πληροφορίες και οδηγίες για τους Βιβλιογραφία

πληροφορίες εκπαιδευτικούς που θεωρείτε αναγκαίες. Υπάρχουν πιθανές
Driver, R., Squires, A., Rushworth, P.,
επεκτάσεις του σεναρίου και εάν ναι, ποιες;
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - Wood-Robinson, V., Επιμ.: Κόκκοτας, Π.,
ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ Σημειώνουμε πιθανές παραλλαγές του σεναρίου ή (1998). Οικο-Δομώντας τις έννοιες των
επεκτάσεις του για την επίτευξη επιπρόσθετων ή Φυσικών Επιστημών, Τυπωθήτω, Αθήνα.
διαφορετικών στόχων (σε σχέση με τους αρχικούς).
Ε.Α.Ι.Τ.Υ., (2012). Επιμόρφωση
Από την εφαρμογή του σεναρίου ή από προτάσεις άλλων εκπαιδευτικών στην χρήση και αξιοποίηση
δασκάλων μπορεί να προκύψουν παραλλαγές στην των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διδακτική
παραπάνω διαδικασία. Έτσι εμπλουτίζεται το σενάριο. διαδικασία, Επιμορφωτικό υλικό για την
επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα
Παραθέτουμε τις βιβλιογραφικές αναφορές και τις πηγές
πανεπιστημιακά κέντρα επιμόρφωσης,
που χρησιμοποιήσαμε για την υλοποίηση του σεναρίου.
Τεύχος 5:Κλάδοι ΠΕ60/70, Δεύτερη έκδοση,
Πηγές - έντυπες και ηλεκτρονικές - που χρησιμοποιήσαμε Πάτρα.΄
για τη δημιουργία του σεναρίου καθώς και
Ε.Α.Ι.Τ.Υ., (2008). Phet - Διαδραστικές
συμπληρωματικές πηγές που θεωρούμε χρήσιμες για την
Προσομοιώσεις Φυσικών Φαινομένων,
κατανόηση του σεναρίου.
Εγχειρίδιο Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων,
Ένα πρότυπο μορφής των αναφορών αυτών, χάριν Πάτρα.
παραδείγματος, δίνεται παρακάτω:
Λαζακίδου-Καφετζή, Γ., Παρασκευά, Φ.,
Βιβλιογραφικές Αναφορές Ρετάλης, Σ., (2004). Ανιχνεύοντας Τρόπους
Κόμης, Β., (2006). Εισαγωγή στη Διδακτική της Αξιοποίησης της Μεταγνώσης στην Επίλυση
Πληροφορικής. Αθήνα: Κλειδάριθμος. Μαθηματικών Προβλημάτων, 4ο Συνέδριο
ΕΤΠΕ, Παν/μιο Αθηνών.
Κόμης, Β., & άλ., (2007). Επιμορφωτικό Υλικό για την
Εκπαίδευση των Επιμορφωτών στα Πανεπιστημιακά Κέντρα ΥΠΕΠΘ, ΙΕΠ, Ερευνώ και Ανακαλύπτω Ε'
Επιμόρφωσης, Τεύχος 2Α: Κλάδοι ΠΕ60/ΠΕ70, σελ. Δημοτικού: Βιβλίο Μαθητή, Βιβλίο
Δασκάλου, Τετράδιο Εργασιών, ΟΕΔΒ,

210‐215. Πάτρα: ΕΑΙΤΥ. Αθήνα.
Δικτυογραφία: Δικτυογραφία:
https://phet.colorado.edu, Τελευταία πρόσβαση https://phet.colorado.edu Τελευταία
20/11/2022 πρόσβαση 20/11/2022
https://phet.colorado.edu/sims/html/circuit-
construction-kit-dc/latest/circuit-
construction-kit-dc_el.html Τελευταία
πρόσβαση 20/11/2022
http://ekfe.kil.sch.gr/docs/phet.pdf,
Τελευταία πρόσβαση 20/11/2022
https://cmap.ihmc.us Τελευταία πρόσβαση

20/11/2022
http://ebooks.edu.gr/ebooks/ Τελευταία
πρόσβαση 20/11/2022

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Ε΄ ΦΑΣΗΣ
Ε. Περιγραφή και δραστηριότητες υλοποίησης του σεναρίου
Ε.1 Οργάνωση της Τάξης
Οι μαθητές θα δουλέψουν σε μικρές ομάδες των 2-3 ατόμων. Αυτή αποτελεί την ιδανικότερη
εφαρμογή μιας και συνδυάζει την αλληλεπίδραση με την τεχνολογία των υπολογιστών αλλά και
ομαδοσυνεργατικές διαδικασίες οι οποίες είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική
διαπραγμάτευση της γνώσης και της μάθησης. Η εκμάθηση των λογισμικών έχει προηγηθεί σε
άλλες διδακτικές ώρες π.χ. το Tux Paint την ώρα της Αισθητικής Αγωγής (H εκμάθηση των
λογισμικών μπορεί να πραγματοποιηθεί στην ώρα του γνωστικού αντικειμένου των ΤΠΕ σε
συνεργασία του εκάστοτε εκπαιδευτικού ειδικότητας/κλάδου (ΠΕ08, ΠΕ70) με τον εκπαιδευτικό
πληροφορικής).
Ε.2 Διδακτικές προσεγγίσεις και στρατηγικές
1. Θεωρητική προσέγγιση
Με το μάθημα "Ερευνώ το Φυσικό Κόσμο" στο Δημοτικό επιδιώκεται η συστηματική εισαγωγή

του μαθητή στις έννοιες και στον τρόπο προσέγγισης και μελέτης των φυσικών επιστημών. Για
τον προσδιορισμό του σκοπού διδασκαλίας του μαθήματος λαμβάνονται υπόψη η νοητική
ανάπτυξη των μαθητών, το γνωστικό υπόβαθρο που διαθέτουν, οι δεξιότητες αλλά και οι
επιθυμίες (προσδοκίες) τους, το κοινωνικό τους επίπεδο και περιβάλλον, οι αναγκαιότητες που
υπάρχουν σε αυτό, ο χρόνος και ο διαθέσιμος τεχνολογικός εξοπλισμός για τη διδασκαλία του
μαθήματος.
Οι δραστηριότητες που θα πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της διδασκαλίας θα πρέπει να

διευκολύνουν και να ενισχύουν:
• την ανάπτυξη της προσωπικότητας του μαθητή, με την καλλιέργεια σε αυτόν

ανεξάρτητης σκέψης, αγάπης για εργασία, ικανότητας για λογική αντιμετώπιση
καταστάσεων και δυνατότητας για επικοινωνία και συνεργασία με άλλα άτομα.
• την εξοικείωση του μαθητή με την επιστημονική μεθοδολογία (παρατήρηση, διατύπωση
υποθέσεων, συγκέντρωση - αξιοποίηση πληροφοριών από διάφορες πηγές και μάλιστα
με τη χρήση της τεχνολογίας της πληροφορικής, πειραματικό έλεγχό τους, ανάλυση και
ερμηνεία δεδομένων, εξαγωγή συμπερασμάτων, γενίκευση και κατασκευή προτύπων)
• την καλλιέργεια ομαδικού και συλλογικού πνεύματος εργασίας για την επίτευξη κοινών
στόχων.
Δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στις προϋπάρχουσες γνώσεις και αντιλήψεις του μαθητή στη
διαδικασία της μάθησης. Το σενάριο βασίζεται στην εποικοδομητική θεώρηση, όπου οι μαθητές
συμμετέχουν ενεργά στη δόμηση των δικών τους νοημάτων, δηλαδή δρουν, συνεργάζονται,
εκτελούν δραστηριότητες, παίρνουν πρωτοβουλίες, λαμβάνουν μέρος σε συζητήσεις, παίρνουν
αποφάσεις και σκέφτονται γι’ αυτά που κάνουν. Έτσι, με την ενεργό μάθηση οι μαθητές
κατανοούν καλύτερα, διατηρούν τη γνώση περισσότερο χρόνο και απολαμβάνουν το μάθημα. Ο
δάσκαλος ενεργεί ως διευκολυντής της μάθησης. Επίσης, αξιοποιείται η θεωρία της
ανακαλυπτικής μάθησης του Bruner, σύμφωνα με την οποία οι μαθητές ανακαλύπτουν τη
γνώση μέσα από ερευνητικές και ανακαλυπτικές διαδικασίες, εμβαθύνουν σταδιακά στο
αντικείμενο για ν’ ανακαλύψουν τις θεμελιώδεις αρχές και σχέσεις που διέπουν τα επιμέρους
στοιχεία. Η ιδέα της σταδιακής ανακάλυψης της γνώσης μπορεί να αποτελέσει σημαντικό
κίνητρο για το μαθητή, τον οποίο ο εκπαιδευτικός μπορεί να βοηθήσει ή και να καθοδηγήσει
ακόμη (καθοδηγούμενη ανακάλυψη). Ο δάσκαλος δεν παρέχει έτοιμες γνώσεις στους μαθητές,
αλλά δημιουργεί προβληματικές καταστάσεις που ωθούν στην ανακάλυψη της γνώσης.

2. Μεθοδολογική προσέγγιση
Ως μέθοδος διδασκαλίας προτείνεται η παραδοσιακή – δασκαλοκεντρική κατά την προετοιμασία

και ενημέρωση της τάξης και η οµαδοσυνεργατική - κατευθυνόμενη διερεύνηση για τη
διεξαγωγή των δραστηριοτήτων και την τελική παρουσίασή τους κατά την οποία οι μαθητές
ακολουθούν συγκεκριμένες διδακτικές υποδείξεις του εκπαιδευτικού και εμπλέκονται σε
διερευνητικές και συνεργατικές δραστηριότητες.
Προτείνεται δηλαδή, η εφαρμογή ενός μεικτού κατευθυνόμενου ερευνητικού/ανακαλυπτικού

μοντέλου διδασκαλίας, όπου ο εκπαιδευτικός ωθεί ουσιαστικά τους μαθητές στο να ερευνήσουν
και να ανακαλύψουν νέα δεδομένα. Βλ. θεωρία J. Piaget & L. Vygotsky σχετικά με τον δομικό
εποικοδομητισμό και τον κοινωνικό εποικοδομητισμό αντίστοιχα.
Η οργάνωση της τάξης έχει ως βασική μορφή της την εργασία σε ομάδες, η οποία είναι καθαρά
μαθητοκεντρική μορφή διδασκαλίας και πραγματοποιείται μέσα σε πλαίσια συλλογικής δράσης
των μαθητών. Βασικό συστατικό στοιχείο αποτελεί η ενεργός συμμετοχή όλων των μελών των
ομάδων στα πλαίσια της επικοινωνιακής προσέγγισης.
Πιο συγκεκριμένα, οι μαθητές σχηματίζουν ομάδες 2 - 3 ατόμων. Η ομαδοσυνεργατική

διδασκαλία αποτελεί βασικό σχήμα πάνω στο οποίο μπορούν να αναπτυχθούν και να
λειτουργήσουν οι περισσότερες από τις ενεργητικές-συμμετοχικές τεχνικές. O ρόλος του
δασκάλου μέσα σε αυτό το πλαίσιο αποκτά καθοδηγητικό, διαμεσολαβητικό, συμβουλευτικό και
υποστηρικτικό χαρακτήρα. Ενεργεί όχι ως απλός φορέας γνώσεων, αλλά περισσότερο ως
συντονιστής ενεργητικών και συμμετοχικών μαθησιακών ενεργειών.
Η ομαδοσυνεργατικότητα αποτελεί άριστο πλαίσιο για την ανάπτυξη της δημιουργικότητας, της
κριτική σκέψης αλλά και της συναισθηματικής ανάπτυξης του μαθητή. Το αντικείμενο εργασίας
είναι κοινό για όλες τις ομάδες. Επιπλέον, βελτιώνει τις σχέσεις μεταξύ του δασκάλου και των
μαθητών όσο και τις διατομικές σχέσεις μεταξύ των μαθητών. Οι μαθητές κάθε ομάδας
εργάζονται εναλλάξ με το φύλλο εργασίας και τον Η/Υ.
3. Διδακτική προσέγγιση με ΤΠΕ

Οι ΤΠΕ μπορούν να αξιοποιηθούν ως εργαλεία:
• ανάδυσης των παραστάσεων και των ιδεών των μαθητών (π.χ. µε το λογισμικό
εννοιολογικής χαρτογράφησης CmapTools)
• δυναμικού χειρισμού και αναπαράστασης δεδομένων (π.χ. µε λογισμικά οπτικοποίησης –
προσομοίωσης)
• μελέτης και αναδόμησης των εναλλακτικών αναπαραστάσεων των μαθητών (π.χ. µε
λογισμικά προσομοίωσης και μοντελοποίησης)
Ε.3 Περιγραφή δραστηριοτήτων σεναρίου
1η –2η Διδακτική ώρα.
Επεξεργασία της ενότητας σχετικά με το φυσικό φαινόμενο και πραγματοποίηση βιωματικά του
πειράματος (Κρίνεται απαραίτητο αυτό το στάδιο της διδασκαλίας μιας και το λογισμικό εικονικό
εργαστήρι προσομοίωσης και μοντελοποίησης (Phet) που θα χρησιμοποιηθεί στην συνέχεια δεν
βοηθά στο να γίνει αντιληπτό αν το καλώδιο που χρησιμοποιείται στο λογισμικό έχει μόνωση ή
όχι) με τα προτεινόμενα πραγματικά αντικείμενα (μπαταρία, λυχνία, λυχνιολαβή, καλώδια
μονωμένα και μη), χρήση του λογισμικού Phet, επεξήγηση των διαθέσιμων εργαλείων
(μπαταρίες, λαμπάκια, καλώδια, διακόπτες κτλ).
Υλοπ. Στόχοι: Γ.3.β.

Δημιουργία ηλεκτρικών κυκλωμάτων – μοντέλων με το Phet (εικονικό εργαστήρι προσομοίωσης
και μοντελοποίησης), (Δραστηριότητες ψυχολογικής και γνωστικής προετοιμασίας) και

παράλληλη χρήση των προτεινόμενων υλικών της εργαλειοθήκης του λογισμικού
(Δραστηριότητες διδασκαλίας του γνωστικού αντικειμένου).
Υλοπ. Στόχοι: Γ.1.α., Γ.1.β., Γ.2.α., Γ.2.δ., Γ.2.ε., Γ.3.α., Γ.3.γ., Γ.3.δ.
✓ Το εικονικό εργαστήριο προσομοίωσης και μοντελοποίησης (Phet) βοηθά τους

μαθητές στην διερευνητική και ανακαλυπτική μάθηση, αναπαριστά ένα φυσικό φαινόμενο ή
μια κατάσταση στην οθόνη, επιτρέποντας στον χρήστη να μάθει κάτι για αυτό όταν χειρίζεται
κάποια ή κάποιες παραμέτρους ή μεταβλητές και υποστηρίζει την έκφραση, τη διερεύνηση και
την κατανόηση από τον εκπαιδευτικό των νοητικών μοντέλων των μαθητών. Προσφέρει στον
χρήστη μεγάλο βαθμό ελέγχου ώστε να ρυθμίζει ο ίδιος τη φυσική εξέλιξη του προς μελέτη
του φαινομένου παρέχοντας την χρήση και την επαλήθευση του μοντέλου που δημιουργεί. Τα
παιδιά, κάτω από αυτό το πρίσμα, συμμετέχουν ενεργά στην οικοδόμηση των γνώσεών τους. Το
πλαίσιο αυτό οδηγεί στην άποψη ότι η εκπαίδευση πρέπει να έχει ως κύριο σκοπό να βοηθήσει
τους μαθητές να γεφυρώσουν το χάσμα ανάμεσα στις άτυπες και τις τυπικές γνώσεις τους. Το
εκπαιδευτικό λογισμικό προσφέρει ένα πλούσιο περιβάλλον αλληλεπίδρασης και
χειρισμού αντικειμένων και εννοιών. Η έμφαση πλέον βρίσκεται στο μαθητή και στις
δραστηριότητες που αναπτύσσει ή μπορεί να αναπτύξει στο πλαίσιο του περιβάλλοντος (ΕΑΙΤΥ,
2008:12). Το λογισμικό είναι ελεύθερα διαθέσιμο από την ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου του
Κολοράντο (https://phet.colorado.edu) και για την ελληνική εκδοχή του προγράμματος από
εδώ.
Εικόνα 2: Η επιφάνεια διεπαφής του λογισμικού Phet
Οι μαθητές δημιουργούν βήμα-βήμα σκίτσα ανοιχτών και κλειστών ηλεκτρικών κυκλωμάτων με

χρήση υλικών που χρησιμοποίησαν στις δραστηριότητες μοντελοποίησης (υλικά της
εργαλειοθήκης: μολύβι, γομολάστιχα κ.α.) με τη βοήθεια του λογισμικού αισθητικής έκφρασης
και ανάπτυξης δημιουργικότητας Tux Paint και προβάλλουν τα αποτελέσματα των εργασιών
τους (Δραστηριότητες εμπέδωσης του γνωστικού αντικειμένου).
Υλοπ. Στόχοι: Γ.1.α., Γ.1.β., Γ.2.α., Γ.2.β., Γ.2.γ., Γ.2.δ., Γ.2.ε., Γ.3.α., Γ.3.γ.
✓ Το Tux Paint είναι ένα δωρεάν πρόγραμμα ζωγραφικής, αισθητικής έκφρασης και
ανάπτυξης της δημιουργικότητας που διαθέτει πολλά σχεδιαστικά εργαλεία. Το παιδί μπορεί
γρήγορα και εύκολα να υλοποιεί δραστηριότητες (κατασκευή σκίτσων ηλεκτρικών
κυκλωμάτων), με τις οποίες αφυπνίζεται η δημιουργικότητά του και καλλιεργείται η έκφρασή
του. Δίνει έμφαση στην ενεργό συμμετοχή του μαθητή στην ανακάλυψη ή τη διερεύνηση της
γνώσης, στην προσφορά αυθεντικών μαθησιακών καταστάσεων, στην επίλυση προβλημάτων
και στην προσωπική εμπλοκή του μαθητή στη μαθησιακή διαδικασία. Προωθεί τις υπάρχουσες
εμπειρίες κι ενθαρρύνει την έκφραση απόψεων, ιδεών, αντιλήψεων και νοητικών μοντέλων.
Εικόνα 3: Η επιφάνεια διεπαφής του λογισμικού Tux Paint
3η Διδακτική ώρα
Γίνεται ανακεφαλαίωση των βασικών σημείων του μαθήματος. Τέλος γίνεται αξιολόγηση με τη
βοήθεια του λογισμικού ηλεκτρονικής αξιολόγησης Hot Potatoes συμπληρώνοντας ένα
ηλεκτρονικό σταυρόλεξο. (Δραστηριότητες αξιολόγησης του γνωστικού αντικειμένου).
Υλοπ. Στόχοι: Γ.2.στ., Γ.2.β., Γ.2.γ.
✓ Το Hot Potatoes είναι λογισμικό ηλεκτρονικής αξιολόγησης που δίνει την ευκαιρία,
εκτός από την αξιολόγηση των μαθητών, για μεγαλύτερη συνεργασία με συμμετοχή όλων των
μαθητών, αλλά και για ανάπτυξη της κριτικής τους σκέψης. Το παιδί ελέγχει τις γνώσεις του
μέσα από την επίλυση ενός ηλεκτρονικού σταυρόλεξου, άσκησης αντιστοίχισης, πολλαπλών
επιλογών ή συμπλήρωσης κενών βλέποντάς το περισσότερο ως παιχνίδι παρά ως αξιολόγηση.
Εικόνα 4: Η επιφάνεια διεπαφής του λογισμικού Hot Potatoes

Δημιουργία Σταυρόλεξου
Οι μαθητές ταξινομούν τα υλικά σε αγωγούς και μονωτές με τη βοήθεια του λογισμικού
εννοιολογικής χαρτογράφησης (CmapTools) και συγκρίνουν τις εργασίες τους. Παράλληλα
αξιολογούνται οι εννοιολογικοί χάρτες που έχουν συμπληρώσει (Μεταγνωστικές
δραστηριότητες).
Υλοπ. Στόχοι: Γ.2.β., Γ.2.γ.
✓ Το CmapTools, είναι ένα λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης ελεύθερης χρήσης

που γενικά χρησιμοποιείται από τους μαθητές για να αποσαφηνίζουν την σκέψη τους, για να
ενισχύσουν την ικανότητα τους να κατανοούν, για να ενσωματώνουν νέα γνώση, για να
εντοπίζουν εσφαλμένες αντιλήψεις.
Γενικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί:
• στα Φυσικά ως γνωστικό εργαλείο για οικοδόμηση εννοιών και γνώσεων, µε τη βοήθεια
του οποίου οι μαθητές αναπαριστούν βασικές έννοιες και γνώσεις και τις σχέσεις που τις
συνδέουν μεταξύ τους
• ως εποπτικό εργαλείο για διδασκαλία διαφόρων γνωστικών αντικειμένων του

προγράμματος σπουδών (όπως στην Ιστορία, τη Μελέτη Περιβάλλοντος, τη Γλώσσα, τα
Φυσικά κλπ.)
• ως εργαλείο για την ανάδυση και την καταγραφή των αναπαραστάσεων των μαθητών ή,
µε άλλα λόγια, ως εργαλείο για την ανίχνευση των πρότερων γνώσεων και των ιδεών
των μαθητών στις προς μελέτη έννοιες
• ως εργαλείο αξιολόγησης των μαθητών (π.χ. µέσω δραστηριοτήτων σύγκρισης δύο ή

περισσότερων εννοιολογικών χαρτών που έχουν κατασκευάσει οι μαθητές µε έναν
πρότυπο χάρτη που έχει κατασκευάσει ο εκπαιδευτικός ή μεταξύ χαρτών των μαθητών)
• ως µέσο για ανταλλαγή και επικοινωνία ιδεών, όταν χρησιμοποιείται για τη συλλογική
κατασκευή εννοιολογικών χαρτών από ομάδες μαθητών
Εικόνα 5: Η επιφάνεια διεπαφής του λογισμικού CmapTools
Στο εκπ/κό μας σενάριο θα χρησιμοποιηθεί:
• ως γνωστικό εργαλείο για οικοδόμηση εννοιών και γνώσεων, µε τη βοήθεια του οποίου
οι μαθητές αναπαριστούν βασικές έννοιες και γνώσεις και τις σχέσεις που τις συνδέουν
μεταξύ τους
• ως εργαλείο αξιολόγησης των μαθητών (µέσω δραστηριοτήτων σύγκρισης εννοιολογικών
χαρτών που έχουν κατασκευάσει) και

• ως µέσο για ανταλλαγή και επικοινωνία ιδεών, αφού θα χρησιμοποιηθεί για τη συλλογική
κατασκευή εννοιολογικών χαρτών από τις ομάδες των μαθητών
Ε.4 Φύλλα εργασίας
α. Φύλλο εργασίας 1
Άνοιξε το εικονικό εργαστήρι προσομοίωσης και μοντελοποίησης (Phet) και δημιούργησε

ένα κλειστό ηλεκτρικό κύκλωμα.
Εικόνα από την επιφάνεια του λογισμικού στην οποία θα εργαστείτε

β. Φύλλο εργασίας 2
Με τη βοήθεια της εργαλειοθήκης του λογισμικού δημιούργησε κυκλώματα (κλειστά) ώστε το

λαμπάκι να φωτοβολεί. Χρησιμοποίησε στη συνδεσμολογία διάφορα υλικά από την
εργαλειοθήκη.
Επιλογή υλικών
γ. Φύλλο εργασίας 3
Άνοιξε το λογισμικό Ζωγραφικής (Αισθητικής έκφρασης και ανάπτυξης δημιουργικότητας) Tux

Paint και κατασκεύασε σκίτσα ανοιχτών και κλειστών ηλεκτρικών κυκλωμάτων
χρησιμοποιώντας υλικά που είναι αγωγοί ή μονωτές.
Μπορείς να χρησιμοποιήσεις και σύμβολα ( , , )

δ. Φύλλο εργασίας 4
Συμπλήρωσε το σταυρόλεξο. Για να ξεκινήσεις, πάτα στην ανάλογη συντόμευση με το

όνομα «ΑΓΩΓΟΙ ΚΑΙ ΜΟΝΩΤΕΣ» στο φάκελο του μαθήματος στην επιφάνεια εργασίας του
υπολογιστή σου.
ε. Φύλλο εργασίας 5
Πάτησε στη συντόμευση που υπάρχει στο φάκελο του μαθήματος (ΑΓΩΓΟΙ ΚΑΙ
ΜΟΝΩΤΕΣ) στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή σου και συμπλήρωσε τον εννοιολογικό
χάρτη: «ΑΓΩΓΟΙ ΚΑΙ ΜΟΝΩΤΕΣ» με υλικά που χαρακτηρίζονται ως «αγωγοί» ή «μονωτές»
συμπληρώνοντας στο ανάλογο κενό και από ένα αντικείμενο που είναι κατασκευασμένα από
αυτό το υλικό.
Εικόνα του εννοιολογικού χάρτη

Ε.5 Δραστηριότητες υλοποίησης του εκπαιδευτικού σεναρίου στην τάξη
Εισαγωγικό ερέθισμα διατύπωση υποθέσεων.
1η – 2η Διδακτική ώρα
Ε.5.α. Δραστηριότητες ψυχολογικής και γνωστικής προετοιμασίας
Το εισαγωγικό ερέθισμα στην ενότητα αυτή δίνεται μέσα από ένα κόμικ του σχολικού βιβλίου με
ήρωες το Λαμπάκη και το Βολφράμιο. Προκαλούμε συζήτηση στην τάξη σχετικά με τα ονόματα
των ηρώων.
- Γιατί ο ήρωας του κόμικ ονομάστηκε Βολφράμιος;

- Ένας λαμπτήρας πυρακτώσεως από ποια μέρη αποτελείται;
Στο Φύλλο Εργασίας 3 του τετραδίου των Φυσικών (σε προηγούμενο μάθημα) δώσαμε στους
μαθητές την πληροφορία ότι το υλικό από το οποίο είναι κατασκευασμένο το συρματάκι στους
λαμπτήρες πυρακτώσεως ονομάζεται βολφράμιο. Ζητάμε από τους μαθητές να σχολιάσουν τη
μορφή του Βολφράμιου στο κόμικ.
Στη συνέχεια ζητάμε από τους μαθητές να διαβάσουν τους διαλόγους στο κόμικ και να
περιγράψουν το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν ο Λαμπάκης και ο Βολφράμιος.
Διαβάζουμε τέλος το ερώτημα που είναι σημειωμένο κάτω από το κόμικ (Μπορούμε να
κατασκευάσουμε ένα κλειστό ηλεκτρικό κύκλωμα χωρίς να χρησιμοποιήσουμε καλώδια;) και
προκαλούμε τη διατύπωση υποθέσεων σχετικά με υλικά τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν
σε ένα κλειστό ηλεκτρικό κύκλωμα. Σημειώνουμε τις υποθέσεις των μαθητών στον πίνακα,
χωρίς να τις σχολιάσουμε.
Πειραματική αντιμετώπιση
Ακολουθεί η βιωματική εκτέλεση του πειράματος από τις ομάδες μαθητών με χρήση των υλικών
που έχουν στη διάθεσή τους οι ομάδες (μπαταρίες, λυχνίες, λυχνιολαβές, καλώδια μονωμένα
και μη). Στην αρχή τα καλώδια που έχουν στη διάθεσή τους είναι μονωμένα (η λυχνία δεν
φωτοβολεί) και στη συνέχεια με τα μη μονωμένα καλώδια βλέπουν ότι οι λυχνίες φωτοβολούν.
Κρίνεται απαραίτητο αυτό το στάδιο της διδασκαλίας μιας και το λογισμικό εικονικό εργαστήρι
προσομοίωσης και μοντελοποίησης (Phet) που θα χρησιμοποιηθεί στην συνέχεια δεν βοηθά στο
να γίνει αντιληπτό αν το καλώδιο που χρησιμοποιείται στο λογισμικό έχει μόνωση ή όχι.
Τους ζητάμε (ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1) να χρησιμοποιήσουν το εικονικό εργαστήρι

προσομοίωσης και μοντελοποίησης (Phet) και να δημιουργήσουν μοντέλα ηλεκτρικών
κυκλωμάτων (Εικ. 6) ανασύροντας γνωστικά συμπλέγματα που έχουν εδραιωθεί από τη
διδασκαλία

Εικόνα 6: Ενδεικτική εικόνα της δραστηριότητας

των ομάδων εργασίας
προηγούμενων ενοτήτων αναδεικνύοντας και το ρόλο της συνεργατικής μάθησης, στην

υποστήριξη της μεταγνώσης (King 1994 στο Λαζακίδου-Καφετζή Γ κ.α)
Ε.5.β. Δραστηριότητες διδασκαλίας του γνωστικού αντικειμένου
Αναθέτουμε στις ομάδες εργασίας με χρήση του λογισμικού: εικονικό εργαστήρι

προσομοίωσης και μοντελοποίησης (Phet) και τη βοήθεια της εργαλειοθήκης του λογισμικού
Εικόνα 7: Υλικά – αντικείμενα από την εργαλειοθήκη
να συνθέσουν μοντέλα με χρήση των υλικών που τους προτείνονται (ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2). Οι
μαθητές δημιουργούν μοντέλα και συγχρόνως βλέπουν το αποτέλεσμα της ενέργειάς τους.
Παρακάτω φαίνονται πιθανά μοντέλα των ομάδων (Εικ 8, 9, 10, 11).

Εικόνα 8: Ενδεικτική εικόνα της δραστηριότητας των ομάδων εργασίας

(σύνδεση με νόμισμα)

(σύνδεση με χαρτονόμισμα)


(σύνδεση με συνδετήρα)
.
(σύνδεση με μολύβι)
Οι μαθητές παρατηρούν ότι όταν συνδέουν το μολύβι (γραφίτης) στο ηλεκτρικό κύκλωμα και
βάζουν την υψηλότερη τάση μπαταρίας (εδώ χρειάζεται και η βοηθητική – διευκολυντική
επέμβαση του εκπαιδευτικού μιας και οι μαθητές αυτής της ηλικίας δεν έχουν διδαχθεί την
σχετική έννοια της τάσης) το λαμπάκι φωτίζει ελάχιστα. Εδώ γίνεται σύνδεση του φαινομένου
με τη καθημερινότητα των μαθητών αφού η τοποθέτηση ενός μολυβιού, ξυσμένου από τις δύο
άκρες του, σε έναν ρευματοδότη θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρό τραυματισμό.
Προκαλούμε συζήτηση στην τάξη, εισάγοντας και εξηγώντας τους όρους «αγωγός» και
«μονωτής», μέσα από την οποία οι μαθητές διατυπώνουν το συμπέρασμα (Εικ. 12).:

Εικόνα 12: Τετράδιο εργασιών σελ. 113
Σημειώσεις:
• Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στο αντικείμενο “Χέρι” του λογισμικού. Μέσα από
διαλογική συζήτηση πρέπει να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές μας ότι το ανθρώπινο σώμα
μπορεί να είναι μονωτής όσο αφορά στη χρήση της απλής μπαταρίας αλλά στην καθημερινή ζωή
διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο αν βάλουν το χέρι τους σε έναν ρευματοδότη αφού το σώμα μας
είναι αγωγός του ηλεκτρικού ρεύματος μιας και αποτελείται σε σημαντικό ποσοστό από νερό με
άλατα (το καθαρό νερό είναι μονωτής, όταν όμως περιέχει άλατα, είναι αγωγός).
• Επιμένουμε στην αναφορά των υλικών και όχι των αντικειμένων.
Ε.5.γ. Δραστηριότητες εμπέδωσης - γενίκευσης του γνωστικού αντικειμένου

Ζητάμε από τους μαθητές να αναφέρουν κι άλλα αντικείμενα κατασκευασμένα από αγώγιμο ή
μονωτικό υλικό.
Στον πίνακα της τάξης, σε δυο στήλες, γίνεται καταγραφή των αγωγών και των μονωτών.
Στη συνέχεια οι ομάδες ανοίγουν το λογισμικού αισθητικής έκφρασης και ανάπτυξης

δημιουργικότητας Tux Paint και κατασκευάζουν σκίτσα ανοιχτών και κλειστών ηλεκτρικών
κυκλωμάτων (μπορούν να δημιουργήσουν και σκίτσα με σύμβολα που έχουν διδαχθεί σε
προηγούμενη διδ. ενότητα, γνωρίζοντας ότι έτσι μπορούμε να απεικονίσουμε πολύ ευκολότερα
και πολύ γρηγορότερα ένα κύκλωμα) κάνοντας και χρήση αγώγιμων και μονωτικών υλικών από
αυτά που χρησιμοποίησαν στις δραστηριότητες μοντελοποίησης (υλικά της εργαλειοθήκης του
λογισμικού: μολύβι, γομολάστιχα κ.α.) προβάλλοντας (με τη βοήθεια ενός βιντεοπροβολέα και
του δασκάλου) στην ολομέλεια της τάξης τα αποτελέσματα των εργασιών τους.
Εικόνα 13: Ενδεικτική εικόνα από την δραστηριότητα των ομάδων εργασίας
(σχεδίαση κλειστού ηλεκτρικού κυκλώματος με τη βοήθεια του Tux Paint)

Εικόνα 14: Ενδεικτική εικόνα από την δραστηριότητα των ομάδων εργασίας
(σχεδίαση ανοιχτού ηλεκτρικού κυκλώματος με τη βοήθεια του Tux Paint)

Οι μαθητές παίρνουν εργασία για το σπίτι τις δραστηριότητες 3:
και 4:
του τετραδίου εργασιών σελ. 114
Οι δραστηριότητες εύκολα μπορούν να υλοποιηθούν από τους μαθητές και συγχρόνως τους
δίνεται η ευκαιρία να συνεχίσουν και εκτός σχολείου στην εμβάθυνση και τη κριτική διερεύνηση
του θέματος.
3η Διδακτική ώρα
Ε.5.δ. Δραστηριότητες αξιολόγησης του γνωστικού αντικειμένου
Γίνεται ανακεφαλαίωση των βασικών σημείων του μαθήματος και έλεγχος των δραστηριοτήτων
που τους είχαν δοθεί ως εργασία για το σπίτι. Θέτουμε στους μαθητές διάφορες ερωτήσεις:
-Τι είναι το βολφράμιο;
-Τι ονομάζουμε ηλεκτρικό ρεύμα;
-Πως κατασκευάζουμε ένα ηλεκτρικό κύκλωμα;
-Ποια υλικά λέγονται μονωτές και ποια αγωγοί;
-Να αναφέρετε 3 αγωγούς και 3 μονωτές.

Τέλος οι μαθητές αξιολογούνται με τη βοήθεια δραστηριότητας που έχει δημιουργηθεί στο
λογισμικό ηλεκτρονικής αξιολόγησης Hot Potatoes συμπληρώνοντας ένα ηλεκτρονικό
σταυρόλεξο (ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 4, Εικ. 15, 16).
Εικόνα 15: Ηλεκτρονικό σταυρόλεξο
Εικόνα16: Δημιουργία σταυρόλεξου με το λογισμικό Hot Potatoes
Ε.5.ε. Μεταγνωστικές δραστηριότητες

Προτρέπουμε τους μαθητές να ανοίξουν έναν ημιδομημένο εννοιολογικό χάρτη (Εικ. 17),
δημιουργημένο με το λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης (CmapTools), (ΦΥΛΛΟ
ΕΡΓΑΣΙΑΣ 5) από τη συντόμευση που έχει δημιουργήσει ο δάσκαλος στο φάκελο του μαθήματος
στην επιφάνεια εργασίας των υπολογιστών και να κάνουν ταξινόμηση των υλικών και
αντίστοιχων αντικειμένων σε αγωγούς και μονωτές χρησιμοποιώντας η κάθε ομάδα υλικά και
αντικείμενα της αρεσκείας της.

Εικόνα 17: Ημιδομημένος Εννοιολογικός Χάρτης στο CmapTools
Γίνεται προβολή των Εννοιολογικών χαρτών των ομάδων.
Διαλογική συζήτηση και διόρθωση του λάθους όπου χρειάζεται. Παράλληλα αξιολογούνται οι
εννοιολογικοί χάρτες που έχουν κατασκευαστεί (Εικ. 18).
Εικόνα 18: Ενδεικτικός εν. χάρτης της δραστηριότητας των ομάδων εργασίας


Π3 - δομή σεναρίου - ΠΕ70

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Π3 - δομή σεναρίου - ΠΕ70

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Προχωρημένη επιμόρφωση για την αξιοποίηση και εφαρμογή των Τ.Π.Ε.

στη διδακτική πράξη

Επιμόρφωση Β2 επιπέδου ΤΠΕ

Φορείς Υλοποίησης: Δικαιούχος

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ, Ενδεικτικό παράδειγμα για τον κλάδο ΠΕ70 ............................... 3

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β2 ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΤΠΕ Σελίδα 2 από 43 ΙΤΥΕ “ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ”

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ, Ενδεικτικό παράδειγμα για

• κατάλληλου υπολογιστικού περιβάλλοντος (εκπαιδευτικό λογισμικό) και

Ένα Εκπαιδευτικό ή Διδακτικό Σενάριο με ΤΠΕ περιγράφει το σύνολο των διδακτικών

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β2 ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΤΠΕ Σελίδα 3 από 43 ΙΤΥΕ “ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ”

διαφοροποιείται από το τι θα μπορούσε να επιτευχθεί χωρίς τη χρήση των ΤΠΕ. Συνήθως, το

Τελευταία προσπέλαση όλων των υπερσυνδέσμων του κειμένου πραγματοποιήθηκε στις

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β2 ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΤΠΕ Σελίδα 4 από 43 ΙΤΥΕ “ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ”

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β2 ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΤΠΕ Σελίδα 5 από 43 ΙΤΥΕ “ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ”

Ο δάσκαλος από την πλευρά του επιλέγει τις

Οι μαθητές μέσα από δραστηριότητες

Ο δάσκαλος λειτουργεί ως διευκολυντής -

Κατά τη διδασκαλία θα αξιοποιηθούν το

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β2 ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΤΠΕ Σελίδα 6 από 43 ΙΤΥΕ “ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ”

Α.1 Τίτλος Γράψτε ένα τίτλο για το σενάριό σας:

Α.3 Αναφέρετε το γνωστικό αντικείμενο: με ποιο/α μάθημα/τα Το σενάριο διαπραγματεύεται γνωστικές

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β2 ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΤΠΕ Σελίδα 7 από 43 ΙΤΥΕ “ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ”

Α.4 Αναφέρετε τις προαπαιτούμενες γνώσεις: Οι μαθητές:

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β2 ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΤΠΕ Σελίδα 8 από 43 ΙΤΥΕ “ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ”

Εξυπηρετεί την ομαδική εργασία στο σχολικό

Επίσης η ανάπτυξη δεξιοτήτων χρήσης των

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β2 ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΤΠΕ Σελίδα 9 από 43 ΙΤΥΕ “ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ”

Αναλαμβάνουν στο πλαίσιο του μαθήματος

Τα υλικά μέσα από τα οποία είναι δυνατή η

Εικ. 1: Τετράδιο Εργασιών, Φυσικά Ε΄ Τάξης,

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β2 ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΤΠΕ Σελίδα 10 από 43 ΙΤΥΕ “ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ”

Οι μαθητές γενικά αντιμετωπίζουν αυτό το

• Το μονοπολικό μοντέλο, στο οποίο

• Το μοντέλο των συγκρουόμενων

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β2 ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΤΠΕ Σελίδα 11 από 43 ΙΤΥΕ “ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ”

λαμπτήρας να ακτινοβολεί λιγότερο

• Το επιστημονικό μοντέλο, που είναι

Στο παρόν εκπαιδευτικό σενάριο

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β2 ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΤΠΕ Σελίδα 12 από 43 ΙΤΥΕ “ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ”

εννοιών, μπορεί να αναφέρονται σε δεξιότητες, όπως η α. αναγνωρίζουν το μέρος των καλωδίων

• ως προς το γνωστικό αντικείμενο Οι μαθητές να:

γ. συμβάλλουν στην τελική διαμόρφωση

δ. συνδέουν έννοιες και ιδιότητες του

ε. αποκτούν ερευνητική διάθεση

στ. εξοικειωθούν σταδιακά με εφαρμογές

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β2 ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΤΠΕ Σελίδα 13 από 43 ΙΤΥΕ “ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ”

ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, αντιστοιχίας

α. χρησιμοποιούν λογισμικά προσομοίωσης

β. σχεδιάζουν και συναρμολογούν απλά

γ. περιγράφουν τον τρόπο δημιουργίας ενός

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β2 ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΤΠΕ Σελίδα 14 από 43 ΙΤΥΕ “ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ”

υλικοτεχνική Δ1. Υλικοτεχνική υποδομή με τη βοήθεια του ειδικού τροχήλατου

• Το λογισμικό αισθητικής έκφρασης και

• Το ελεύθερης χρήσης λογισμικό

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β2 ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΤΠΕ Σελίδα 15 από 43 ΙΤΥΕ “ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ”

• Το λογισμικό ηλεκτρονικής αξιολόγησης

Δ.2 Διδακτικό Υλικό

Ως υποστηρικτικό υλικό μπορούμε να

Επιπλέον θα χρησιμοποιηθούν για κάθε

Μπαταρία, Λυχνία, Λυχνιολαβή (έχει

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β2 ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΤΠΕ Σελίδα 16 από 43 ΙΤΥΕ “ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ”