Professional Documents
Culture Documents
Chuong 3 Đo Luong Rui
Chuong 3 Đo Luong Rui
ĐO LƯỜNG RỦI RO
NỘI DUNG
Theo Heinrich, chi phí tai nạn công nghiệp thường chỉ
được thấy qua các khoản bồi thường cho công nhân bị
nạn trong thời gian họ không làm việc và các chi phí
thuốc men. Tuy nhiên chi phí thật sự lớn hơn nhiều, vì
ông thấy các chi phí ẩn lớn hơn các khoản bồi thường
bốn lần.
II. CÁC KHÁI NIỆM VỀ CHI PHÍ
2. CP ẩn của tai nạn lao động QUAN ĐIỂM CỦA HEINRICH
Dựa trên cách phân loại chi phí trong kế toán để xác định, như
chi phí nhân công, nguyên vật liệu, sản xuất chung…
1/ Nhân lực:
Tổng chi phí trợ cấp cho công nhân.
Lương và chi phí thuốc men đã trả trong thời gian không làm
việc ngoài phần trợ cấp.
Thời gian bị mất trong ngày xảy ra tai nạn & các ngày sau đó.
Thời gian công nhân bị nạn phải làm việc nhẹ hoặc năng suất
giảm.
2/ Máy móc, thiết bị, nguyên vật liệu:
Chi phí sửa chữa hoặc thay thế thiết bị.
Thời gian sản xuất bị mất
III. CÁC YẾU TỐ CẦN ĐO LƯỜNG
Dễ xảy ra - 4 4E 4D 4C 4B 4A
Tần suất
Có thể xảy ra - 3 3E 3D 3C 3B 3A
Khó xảy ra - 2 2E 2D 2C 2B 2A
Thỉnh thoảng 4E 4D 4C 4B 4A
(1 lần trên 1 tháng-> 1 năm)
Hiếm khi
2E 2D 2C 2B 2A
(1 lần trên 10 năm -> 50 năm)
Ưu
Dễ sd
Phân cấp RR ở các cấp độ khác nhau
Nhược
Chưa phù hợp cho nhiều hoàn cảnh
Khó xác định các thang đo
FTA : Qúa trình phân tích nguyên nhân của các biến cố
Bắt đầu là nguyên nhân gây ngưng hoạt động của hệ thống
(hỏng hóc hoặc tai nạn...) gọi là sự kiện đỉnh A (sự kiện
quan trọng nhất) của cây lỗi.
Tiếp theo, phân tích các sự kiện là nguyên nhân trung gian
Ai (A1, A2,…), có thể là đơn lẻ hoặc là kết hợp gây ra
sự kiện đỉnh A
Tiếp theo, phân tích các sự kiện nguyên nhân Ai1, Ai2,…
gây ra sự kiện Ai.
Quá trình tiếp diễn đến khi gặp sự kiện có cấp bậc bé nhất,
là sự kiện căn bản làm cơ sở của cây lỗi
b/ PHÂN TÍCH CÂY LỖI (Fault Tree Analysis - FTA)
TÓM LẠI:
Xác định và phân tích các yếu tố nguyên
nhân có thể đóng góp vào biến cố đỉnh
(Top Event) – biến cố ko mong muốn
Trọng tâm:
PT nguyên nhân
Cây hư hỏng của đèn điện trong phòng
Ưu – Nhược
Ưu
Sơ đồ dễ hiểu
Phù hợp với hệ thống có nhiều tương tác, nhiều giao diện
Phân tích đa dạng các yếu tố nguyên nhân
Dễ nhận diện các tuyến đường thất bại đơn giản trong một hệ
thống phức tạp
Nhược
Có sự bất định về xác suất của các biến cố nguyên nhân tác
động vào xác suất của biến cố đỉnh
Các tuyến đường quan trọng đến biến cố đỉnh đã bao gồm
hết chưa?
Tính chất lệ thuộc vào thời gian ko được chú trọng
Khó khăn trong việc xác định sai sót của con người
c/ PHÂN TÍCH CÂY BIẾN CỐ (Event Tree Analysis - ETA)
Trọng tâm:
PT hệ quả
Cây sự kiện đèn điện trong phòng
c/ PHÂN TÍCH CÂY BIẾN CỐ (Event Tree Analysis - ETA)
ƯU:
Mô tả các kịch bản tiềm năng theo sau 1 biến cố
ban đầu
Có tính đến yếu tố “time”, sự phụ thuộc và hiệu
ứng đô-mi-nô
Mô tả các hệ quả của biến cố bằng sơ đồ mà pp
PT cây lỗi ko diễn tả đc.
NHƯỢC
Có thể bỏ qua 1 số biến cố ban đầu quan trọng
Một số sự phụ thuộc có thể bị bỏ qua
d/ PHÂN TÍCH NƠ BƯỚM (Bow tie Analysis - BTA)
Trọng tâm:
PT nguyên nhân + PT hệ quả
d/ PHÂN TÍCH NƠ BƯỚM (Bow tie Analysis - BTA)
ƯU:
Dễ hiểu, trình bày bằng hình ảnh rõ ràng về vấn đề
Chú trọng vào những KS sẵn sàng + KS ngăn ngừa
NHƯỢC
Không tiên đoán khi có nhiều nguyên nhân xuất
hiện đồng thời gây nên những hậu quả
e/ PHÂN TÍCH Failure Modes & Effects Analysis – FMEA
PHÂN TÍCH Failure Modes - Effects & Criticality Analysis - FMECA
ƯU
AD rộng rãi các kiểu thất bại của con người, thiết
bị, hệ thống, phần cứng, phần mềm, các thủ tục
Xác định các kiểu thất bại của thành tố, những
nguyên nhân và ảnh hưởng của chúng đến hệ
thống
NHƯỢC
Chỉ nhận diện các kiểu thất bại đơn lẻ, ko kết hợp
các kiểu thất bại với nhau
Mất thời gian
Gặp khó khăn đối với các hệ thống phức tạp
f/ PHÂN TÍCH ĐÁNH GIÁ ĐỘ TIN CẬY CỦA CON NGƯỜI
ƯU:
Xem xét các kiểu sai sót của con
người hệ thống
NHƯỢC
Đánh giá độ tin cậy của con người có
khó khăn
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.1
2.2.2
……
2.2.14
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.1. Tầm quan trọng của các ước lượng
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.1 Hệ số biến thiên (Coefficient of Variation)
VD:
Dự án X: TSLN tb = 60% và 𝜎 = 15%.
Dự án Y: TSLN tb = 8% và 𝜎 = 3%
oCó phải DA(X) rủi ro hơn không khi 𝜎 cao hơn???
oCV(X) = 15/60 = 0.25, CV(Y) = 3/8 = 0.375
Rủi ro trên 1 đơn vị TSLN tb kỳ vọng của Y cao hơn của X
mặc dù xét về giá trị tuyệt đối thì 𝜎 của Y thấp hơn.
Vì thế, dù Y có 𝜎 thấp hơn nhưng dự án Y vẫn được coi là
rủi ro cao hơn dự án X nếu xét về chỉ tiêu CV.
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.1 Hệ số biến thiên (Coefficient of Variation)
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.2 Gía trị tại mức RR (Value at Risk – VaR)
Trái phiếu Thời gian, mô hình cấu trúc (thời lượng và giá trị điểm cơ
sở)
Tín dụng Đánh giá mô hình xếp hạng tín dụng
Trên biểu đồ, các TSSL trên trục hoành được xếp từ trái
sang phải, từ nhỏ nhất đến lớn nhất.
Thanh cao nhất mô tả TSSL giữa 0% và 1% trong hơn 250
ngày giao dịch; trong khi thanh ở phía cực phải mô tả 1
ngày trong một thời hạn 3 năm mà tỷ suất sinh lợi là 11,8%.
Ở bên trái của biểu đồ, những thanh đỏ mô tả 5% tỷ suất
sinh lợi thấp nhất mỗi ngày và chính là những khoản lỗ lớn
nhất từ -4% đến -8%.
Vậy ta có thể khẳng định tổn thất trong 95% các trường
hợp không vượt quá 4% khoản tiền đầu tư. Nói một cách
khác, nếu ta đầu tư 100 € thì với mức độ tin cậy là 95%, ta
hy vọng khoản lỗ tối đa không vuợt quá 100 € × 4% = 4 €.
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.2 Gía trị tại mức RR (Value at Risk – VaR)
VaR không có vai trò hay mục đích phản ánh một hiện
tượng chắc chắn mà chỉ là một ước tính xác suất.
Nếu ta muốn tăng mức tin cậy, ta chỉ cần hướng về phía
cực trái của biểu đồ trong đó hai thanh đỏ, ở vị trí -8% và -
7%, thể hiện 1% TSSL thấp nhất. Với mức tín nhiệm là
99%, ta có thể ước tính khoản lỗ lớn nhất sẽ không vượt
quá 7%, hay là nếu ta đầu tư 100 € thì tổn thất tối đa không
vượt quá 7 €.
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.2 Gía trị tại mức RR (Value at Risk – VaR)
Gồm các cổ phiếu có giá trị vốn hóa lớn trên thị trường:
REE, HAG,VNM, VCB, ACB, AGF, EIB. STB
Sự đa dạng các nhóm ngành : Để đảm bảo tính đa dạng cho
danh mục nhằm hạn chế bớt rủi ro, nhóm đã chọn lựa những
CP từ các ngành khác nhau: ngân hàng, thủy sản, vật liệu và
xây dựng, bất động sản, nuôi trồng và chế biến thực phẩm
Thời gian nghiên cứu: Từ ngày 1/3/2010 đến ngày 1/3/2013
(1) Phân tích quá khứ (Historical Method)
DS 8 cổ phiếu được chọn trong danh mục tính đến 26/04/2013
Mã Ngành Số lượng
Tên Ngày Giá trị
chứng nghề kinh Vốn điều lệ cổ phiếu
công ty niêm yết vốn hóa thị trường
khoán doanh đang lưu hành
CTCP Cơ điện lạnh Xây dựng
REE
18/07/2000 và vật liệu 2.446.433.850.000 253.608.126 4.919.997.644.000
xây dựng
CTCP Hoàng Anh
Gia Lai Bất động
HAG 22/12/2008 5.373.710.490.000 644.845.258 14.573.502.830.000
sản
NHTM cổ phần
Á Châu
ACB 22/11/2006 Ngân hàng 9.376.965.000.000 936.241.007 15.073.480.210.000
NHTM cổ phần
Ngoại Thương VN
VCB 30/06/2009 Ngân hàng 23.174.171.000.000 2.317.417.076 63.497.227.880.000
NHTM cổ phần
Xuất Nhập khẩu
VN EIB 27/10/2009 Ngân hàng 12.355.229.000.000 1.235.522.904 17.915.082.110.000
NHTM cổ phần SG
thương tín
STB 12/07/2006 Ngân hàng 10.739.677.000.000 973.967.664 21.037.701.540.000
(1) Phân tích quá khứ (Historical Method)
Bc3:
95% Zq = 1,65
99% Zq = 2,33
VD: Xem file Excel
(2) Phương sai – hiệp phương sai
(Variance – Covariance Method)
Cách tạo ma trận hiệp phương sai bằng Excel:
(2) Phương sai – hiệp phương sai
(Variance – Covariance Method)
ÔN LẠI
Một số kiến thức liên quan đến
danh mục đầu tư
“Không nên bỏ tất cả cả
trứng vào cùng một rổ”
Trong ñoù:
Wi laø tyû troïng cuûa danh muïc ñaàu tö i trong taäp danh muïc
Ei laø suaát sinh lôïi kyø voïng cuûa danh muïc ñaàu tö i
EP WA * E( A) WB * E( B)
RUÛI RO CUÛA TAÄP DANH MUÏC ÑAÀU TÖ
b) Phương sai & Ñoä leäch chuaån cuûa taäp danh muïc :
m m
p W W R
i 1 j 1
i j ij i j W W
i j
i j ij
2
P
2
( A B ) W W 2WAWB rAB A B
2
A
2
A B
2 2
B
2
P
2
( A B ) W W 2WAWBCov( A, B)
2
A
2
A B
2 2
B
RUÛI RO CUÛA TAÄP DANH MUÏC ÑAÀU TÖ
Khi rAB = 0 Hai TS (döï aùn) hoaøn toaøn ñoäc laäp vôùi nhau
Khi rAB > 0 : Töông quan thuaän taêng ruûi ro
Nhaän xeùt: Söï keát hôïp hai chöùng khoaùn seõ laøm taêng
theâm möùc ñoä ruûi ro cuûa taäp danh muïc.
Khi rAB = 1 töông quan thuaän hoaøn haûo
Nhaän xeùt: Söï keát hôïp hai chöùng khoaùn, ruûi ro cuûa taäp
danh muïc seõ taêng ñuùng baèng toång ruûi ro cuûa 2 chöùng
khoùan
Khi rAB < 0 : Töông quan nghòch Giaûm ruûi ro
Nhaän xeùt: Söï keát hôïp hai chöùng khoaùn coù töông quan
nghòch seõ laøm cho ruûi ro giaûm bôùt.
Khi rAB = -1 Töông quan nghòch hoaøn haûo
Nhaän xeùt: Söï keát hôïp hai chöùng khoaùn, ruûi ro cuûa taäp
danh muïc seõ giaûm gaàn nhö hoøan toøan
RUÛI RO CUÛA TAÄP DANH MUÏC ÑAÀU TÖ
c) Phöông sai vaø ñoä leäch chuaån cuûa taäp danh muïc
goàm 2 TS coù heä soá töông quan = 1:
2
P
2
( A B ) W W 2WAWB A B
2
A
2
A B
2 2
B
2
P
2
( A B ) (WA A WB B ) 2
P WA A WB B
RUÛI RO CUÛA TAÄP DANH MUÏC ÑAÀU TÖ
d) Phöông sai vaø ñoä leäch chuaån cuûa taäp danh muïc goàm
2 TS (1 TS rui ro A, 1 TS phi rui ro F):
+ TSaûn phi rui ro laø TSaûn coù ñoä leäch chuaån cuûa TSLN= 0
+ Chæ coù tín phieáu kho baïc, traùi phieáu do Chính phuû phaùt
haønh môùi ñöôïc xem laø taøi saûn phi ruûi ro
2
P
2
( A F ) W W 2WAWF rAF A F
2
A
2
A F
2 2
F
W 2
A
2
A
P WA A
(3) Phương pháp RiskMetrics
PP tính CFaR:
1) Giống VaR, thông thường sd PP Monte-Carlo
2) Nếu dòng lưu kim quá khứ ít sd số liệu của một
nhóm DN có thể so sánh được, thỏa mãn 4 tiêu
chuẩn:
Mức độ vốn hóa thị trường tương đồng
Tương tự CFaR
EBT, EAT
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.5 Gía trị kỳ vọng tiền tệ và phân tích cây quyết định
Phöông phaùp söû duïng caùc soá trung bình trong quaù khöù vaø
caùc KNBT ñaõ bieát ñeå döï baùo soá KNBT chöa baùo caùo (döï
baùo löôïng chi traû trong töông lai).
Ví duï: DN nhaän thaáy bq coù 1/3 KNBT lieân quan ñeán sp coù
khuyeát taät ñöôïc baùo caùo trong 1 naêm sau khi baùn sp; 2/3
coøn laïi ñöôïc baùo caùo10 naêm sau ñoù. Nhö vaäy döïa vaøo kinh
nghieäm tyû soá caùc khieáu naïi khoâng baùo caùo so vôùi baùo caùo
laø 2:1 , ñieàu naøy coù nghóa laø neáu coù 10 khieáu naïi/1993 thì
seõ coù 20 khieáu naïi trong 10 naêm sau ñoù.
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.8 Ước lượng KNBT theo pp khai triển tổn thất
T.10 35 1 2 70
TOÅNG 75 120
102
BÖÔÙC 3: DÖÏ BAÙO DOØNG KHIEÁU NAÏI
T.10 70 35 21 14
TOÅNG 120 25 50 31 14
103
BÖÔÙC 4: DÖÏ BAÙO DOØNG TIEÀN BOÀI THÖÔØNG
Toång 9 10 11 12 1
Phöông phaùp naøy duøng ñeå öôùc löôïng caùc khoûan boài
thöôøng döïa treân caùc soá lieäu veà nguy cô ruûi ro hay moät tieâu
chuaån naøo ñoù chöù khoâng tham khaûo caùc khieáu naïi boài
thöôøng thöïc teá ñaõ xaûy ra trong naêm.
Ví duï 1: nhaø saûn xuaát coù theå xem vieäc baùn moät saûn
phaåm môùi taïo ra nguy cô ruûi ro
Ví duï 2: moät beänh vieän coù theå xem vieäc nhaän beänh hay
ñieàu trò ngoaïi truù nhö vieäc taïo ra nguy cô ruûi ro.
Ví duï 3: vaán ñeà boài thöôøng cho coâng nhaân, trong ñoù
khoaûn boài thöôøng ñöôïc xem laø nguy cô ruûi ro do tai naïn
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.9 Ước lượng KNBT theo pp dự báo dựa trên nguy cơ rủi ro
BT
Một nhà quản trị rủi ro một công ty xây dựng đang phải dự
báo rủi ro về tai nạn lao động công ty trong năm tới. Anh ta đã
phân toàn bộ lực lượng lao động của công ty thành 5 nhóm và
tính được (số liệu trong bảng). Hãy xác định:
Tổng số tai nạn có thể có của công ty trong năm tới?
Nếu mỗi tai nạn chi phí hết 15 triệu và thanh toán 50% khi
tai nạn xảy ra, 30 % vào năm tới, phần còn lại vào năm tiếp
theo, hãy xác định tổng số tiền phải thanh toán, dòng tiền
thanh toán và hiện giá về thời điểm dự báo nếu lãi suất chiết
khấu là 10%/ năm?
BƯỚC 1
Loai lao TNBQ/năm K/năng N/Cầu
động Tai nạn năm tới
Cnxd 24 tr 1-2/3 300
Nvvp 30 20-2/3 50
Qlý 60 10-2/3 4
Nvvp 30 20-2/3 50 25 2
Ql 60 10-2/3 4 25 0,16
Giá trị tần suất có thể được sử dụng như xác suất
ước lượng mức độ rủi ro nếu:
Mẫu đủ lớn
BT: Bảng hiệu chỉnh tần suất và mức tổn thất
Năm Số tổn Giá trị thực của Tần suất Mức tổn Chỉ số Hiệu chỉnh
thất tài sản khi có rủi có hiệu thất giá trị giá mức tổn
ro chỉnh hiện tại năm thất
Tần số tổn thất Xác suất Mức tổn thất Xác suất
1.000 1.000
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.12 Phương pháp kết hợp (Theo pp lập bảng kê khai)
0 0.5 0.5
1 0.3 0.8
2 0.2 1
Mức tổn thất và phân phối được sử dụng để kê khai
Tổng 1.000
Phân phối tổng tổn thất từ bảng liệt kê
Tổng tổn thất Xác suất
0 0.5
500 0.12
1000 0.032
3000 0.09
3500 0.048
6000 0.018
12500 0.06
13000 0.032
15500 0.024
25000 0.008
35000 0.03
35500 0.016
38000 0.012
47500 0.008
70000 0.002
1
Các đặc tính của “Phân phối tổng tổn thất”
Năm Tổn thất hỏa hoạn Xác suất Pi*Li Li - E(L) [Li - E(L)] 2 Pi*[Li - E(L)] 2
1963 260 0.05 13 141.2 19937.44 996.87
1964 35 0.05 1.75 -83.8 7022.44 351.12
1965 97 0.05 4.85 -21.8 475.24 23.76
1966 425 0.05 21.25 306.2 93758.44 4687.92
1967 8 0.05 0.4 -110.8 12276.64 613.83
1968 18 0.05 0.9 -100.8 10160.64 508.03
1969 90 0.05 4.5 -28.8 829.44 41.47
1970 82 0.05 4.1 -36.8 1354.24 67.71
1971 38 0.05 1.9 -80.8 6528.64 326.43
1972 35 0.05 1.75 -83.8 7022.44 351.12
1973 132 0.05 6.6 13.2 174.24 8.71
1974 49 0.05 2.45 -69.8 4872.04 243.60
1975 280 0.05 14 161.2 25985.44 1299.27
1976 5 0.05 0.25 -113.8 12950.44 647.52
1977 40 0.05 2 -78.8 6209.44 310.47
1978 10 0.05 0.5 -108.8 11837.44 591.87
1979 14 0.05 0.7 -104.8 10983.04 549.15
1980 76 0.05 3.8 -42.8 1831.84 91.59
1981 62 0.05 3.1 -56.8 3226.24 161.31
1982 620 0.05 31 501.2 251201.44 12560.07
1 118.8 24431.86
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.13 PP đối chiếu chuẩn (Benchmarking)
(1) Nội bộ: so sánh các đo lường của các bộ phận với
nhau
(2) Ngành: so sánh các đo lường của DN với ĐTCT hay
các DN có các đặc tính tương tự
(3) Tốt nhất trong nhóm: xem xét các số đo giống nhau
giữa các DN trong ngành
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.14 Một số phân phối xác suất
Trong tröôøng hôïp xaùc suaát cuûa caùc toån thaát lôùn laø
quaù nhoû vaø soá lieäu thoáng keá chæ coù trong moät
vaøi naêm vaán ñeà ño löôøng gaëp nhieàu trôû ngaïi.
Neáu bieát ñöôïc daïng phaân phoái chuùng ta coù theå
tính ñöôïc caùc thoâng soá cuûa phaân phoái töø soá
lieäu cuûa maãu.
Coù 3 phaân phoái xaùc suaát thöôøng ñöôïc söû duïng ñeå
tính xaùc suaát cuûa tai naïn ruûi ro : pp nhị thức, pp
poisson, pp chuẩn
Biến ngẫu nhiên rời rạc X nhận một trong hai giá trị
có thể có là 0 hoặc 1 với các xác suất tương ứng
được tính bởi công thức:
VD:
Tỷ lệ các thí nghiệm
thành công trong một
viện nghiên cứu là
25%.
Gọi X là số thí nghiệm
thành công khi chọn
ngẫu nhiên một cuộc
thí nghiệm.
0,433
Vậy X là biến ngẫu
nhiên có phân phối
A(0.25), X=0,1
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.14 Một số phân phối xác suất/Phân phối “không– một”
V(X) = npq
E(X) = np
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.14 Một số phân phối xác suất / Phân phối nhị thức
VD:
Tỷ lệ các thí nghiệm thành công trong một viện
nghiên cứu là 25%.
Tiến hành quan sát 5 cuộc thí nghiệm của viện
nghiên cứu.
Gọi X là số thí nghiệm thành công trong 5 cuộc thí
nghiệm đó. Khi đó X nhận các giá trị: 0, 1, 2, 3, 4, 5.
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.14 Một số phân phối xác suất / Phân phối nhị thức
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.14 Một số phân phối xác suất / Phân phối nhị thức
VD
DN v/ch hàng hóa cho khách hàng gặp rủi
ro hàng hóa bị hư hỏng khi v/ch (tổn thất)
pp nhị thức có thể áp dụng để mô tả số tổn
thất của hàng hóa v/ch.
2!2 2!
Tổng XS = 1
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.14 Một số phân phối xác suất / phân phối Poisson
Phân phối Poisson ứng dụng trong các quá trình liên
quan đến số quan sát với một đơn vị thời gian hoặc
không gian (vd số cuộc điện thoại nhận được ở một
trạm điện trong một phút, số người xếp hàng chờ
thanh toán tại quầy thu tiền của một siêu thị, v.v.)
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.14 Một số phân phối xác suất / phân phối Poisson
f(U)
U
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.14 Một số phân phối xác suất / Phân phối chuẩn
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.14 Một số phân phối xác suất / Phân phối chuẩn
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.14 Một số phân phối xác suất / Phân phối chuẩn
quy tắc 3σ (Khi ε=3σ) Bảng 3
quy tắc này cho thấy có tới 99,7 % các giá trị của
biến ngẫu nhiên chuẩn N ~ (μ, σ2) nằm trong
khoảng (μ − 3σ; μ + 3σ).
quy tắc 2σ (Khi ε=2σ)
0,6826
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.14 Một số phân phối xác suất / Phân phối chuẩn
VD:
Năng suất của một loại cây ăn quả là một biến
ngẫu nhiên phân phối chuẩn với năng suất trung
bình là 20kg/cây và độ lệch chuẩn là 2,5 kg. Cây
đạt tiêu chuẩn hàng hoá là cây có năng suất tối
thiểu là 15 kg.
a. Hãy tính tỷ lệ cây đạt tiêu chuẩn hàng hoá.
b. Nếu cây đạt tiêu chuẩn hàng hoá sẽ lãi 500
ngàn đồng ngược lại cây không đạt tiêu chuẩn
sẽ làm lỗ 1 triệu đồng. Người ta thu hoạch
ngẫu nhiên một lô gồm 100 cây, hãy tính tiền lãi
trung bình cho lô cây đó.
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.14 Một số phân phối xác suất / Phân phối chuẩn
Gọi X là năng suất, X là biến ngẫu nhiên có phân
phối chuẩn N ~ (μ, σ2 ) với μ = 20; σ = 2,5
a/ Tỷ lệ cây đạt tiêu chuẩn là:
Bảng 3
Bảng 4
Bảng 5
U
VD
Bảng 3
IV. PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG RR
2B. PP ĐỊNH LƯỢNG
2.2.14 Một số phân phối xác suất / Phân phối chuẩn
n
Pt * t
t 1
n
Pt t
2
t 1
Baûng : Ñieåm tôùi haïn cuaû phaân phoái chuaån
MPC K Z
Ước lượng độ chính xác
Ví duï: Giaû söû chi phí thöïc coù phaân phoái chuaån vôùi trung
bình laø 120tr, ñoä leäch chuaån laø 18, 2371tr. Ta muoán xaùc
ñònh MPC sao cho toái ña laø 5% chi phí thöïc vöôït qua giaù
trò naøy, theo nguyeân taéc ta coù:
120 + 1.645x18.2371=MPC=150tr
KET THUC
CHUONG 03