Âπτα

HMEPEΣ
M. ΣABBATO 26 - KYPIAKH ΠAΣXA 27 AΠPIΛIOY 2003

¶ ∞™Ã ∞
ÛÙÔ NÂÔÂÏÏËÓÈÎfi ¢È‹ÁËÌ·
 H KA£HMEPINH
E¶TA HMEPE™
M. ™ABBATO 26 - KYPIAKH
¶A™XA 27 A¶PI§IOY 2003
Tο θεο και το
2-31 A º I E P ø M A
ΔO ¶A™XA Â›Ó·È Ë ÚÒÙË ·fi ÙȘ ‰˘Ô ÌÂÁ¿Ï˜ ÁÈÔÚ-
ΠΑΣΧΑ ΣΤΟ Ù¤˜ Ù˘ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÔÛ‡ÓË˜Ø Ë ¿ÏÏË Â›Ó·È Ù· ÃÚÈÛÙÔ‡ÁÂÓ-
Ó·. √È ıÚËÛ΢ÙÈΤ˜ ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁ›Â˜ ‰È·ÚÎÔ‡Ó fiÏË ÙË
NΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ªÂÁ¿ÏË ∂‚‰ÔÌ¿‰·, ·fi ÙËÓ ∫˘Úȷ΋ ÙˆÓ μ·˝ˆÓ Ò˜
ÙËÓ ∫˘Úȷ΋ Ù˘ §·ÌÚ‹˜, Î·È Û˘Ó·ÔÙÂÏÔ‡Ó ¤Ó·
ΔΙΗΓΗΜΑ ÔÏÔÎÏËڈ̤ÓÔ «‰Ú¿Ì·», Ì ›ÛÔ‰Ô, ¿ıË, «ÌÈÌ‹ÛÂȘ
ڿ͈ӻ, Ï˘ÚÈο ̤ÚË, ÎÔڇʈÛË Î·È Î¿ı·ÚÛË.
EÓ· ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁÈÎfi Ô˘ ·Ó··ÚÈÛÙ¿ÓÂÈ ÙÔ ıÂ›Ô ‰Ú¿Ì·
Î·È ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Û ·ÓÙ·fiÎÚÈÛË Ì ÙÔ ‰Ú¿Ì· ÙˆÓ ·Ó-
ıÚÒˆÓ. ª¤Û· ·fi ÙȘ ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁ›Â˜ ÔÈ ÈÛÙÔ› ÊÙ¿-
Tο θεο και το ανθρπινο ÓÔ˘Ó ÛÙÔÓ ÂÍ·ÁÓÈÛÌfi Î·È ÙË Ï‡ÙÚˆÛË ÙˆÓ ˙ÒÓÙˆÓ,
δρμα Î·È ÛÙËÓ ∞Ó¿ÛÙ·ÛË ÙˆÓ ÓÂÎÚÒÓ, fiˆ˜ ÙÔ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ
Tα αδικοθνατα παλικρια Ô Û‡ÓÙÔÌÔ˜ ·Û¯·ÏÈÓfi˜ ‡ÌÓÔ˜, Ô ¯·ÚÔ‡ÌÂÓÔ˜ ηÈ
του K. ¶·Ï·Ì¿ και ıÚÈ·Ì‚ÈÎfi˜, Ô˘ „¿ÏÏÂÙ·È ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ·ÎÔ‡ÂÙ·È Ô
του ™ÙÚ. M˘ÚÈ‚‹ÏË «Î·Ïfi˜ ÏfiÁÔ˜»:
ÃÚÈÛÙfi˜ ·Ó¤ÛÙË ÂÎ ÓÂÎÚÒÓ
ı·Ó¿Ùˆ ı¿Ó·ÙÔÓ ·Ù‹Û·˜
H περιφορ του Eπιταφου Î·È ÙÔȘ ÂÓ ÙÔȘ ÌÓ‹Ì·ÛÈ
Eυτρπελα και απροπτα, ˙ˆ‹Ó ¯·ÚÈÛ¿ÌÂÓÔ˜.
διηγημνα απ τον AÏ. MˆÚ·˚Ù›‰Ë £˘Ì›˙Ô˘Ì fiÙÈ Ë ·Ú·‰ÔÛȷ΋ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÂÈÎÔÓÔÁÚ·-
και τον °. M·ÁÎÏ‹ Ê›· ·ÚÈÛÙ¿ÓÂÈ ÙËÓ ∞Ó¿ÛÙ·ÛË ˆ˜ «ÂȘ A‰Ô˘ οıÔ-
‰ÔÓ» ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡, fiÔ˘ Ô ·Ó·ÛÙ¿˜ ·ÏÒÓÂÈ ÙÔ ¯¤ÚÈ
ÛÙÔÓ ∞‰¿Ì, ÁÈ· Ó· ÙÔÓ ÛËÎÒÛÂÈ Î·È Ó· ÂÏ¢ıÂÚˆı›
H μαγεα της Mεγλης ·fi Ù· ‰ÂÛÌ¿
Eβδομδας ÙÔ˘ ı·Ó¿ÙÔ˘. ∏ Aνθολγηση - Σχολιασμς:
Aπ τον ¶··‰È·Ì¿ÓÙË ς τους ¿ÏÏË ·Ú¿ÛÙ·-
σγχρονους πεζογρφους μας ÛË, Ô˘ ۯ‰fiÓ Ãƒπ™Δ√º√ƒ√™ ª∏§πø¡∏™
¤¯ÂÈ È· ÂÈÎÚ·- °πøƒ°√™ ¶∞°∞¡√™
Ù‹ÛÂÈ Î·È ·ÚÈ-
Φιλανθρωπα και ανθρωπι ÛÙ¿ÓÂÈ ÙÔÓ ∫‡ÚÈÔ
Aφηγηματικο σχολιασμο
απ τον A. K·Úη‚›ÙÛ· και
τον E. §˘ÎÔ‡‰Ë
Aμαρτα και εξιλ*ωση
Aνθρπινα διλμματα πως τα εδαν
και τα νιωσαν ο I. ¶ÔÏ˘Ï¿˜ και
ο K. £ÂÔÙfi΢
Π*νθος ψυχ.ς αναστσιμο...
Σββατο Mγα και πικρ του 1897
με τον «Λαγκ» του ¢. BÔ˘Ù˘Ú¿
EÍÒÊ˘ÏÏÔ
™‡ÓıÂÛË. H «EȘ A‰Ô˘ K¿ıÔ‰Ô˜» –Ô
ÂÈÎÔÓÈÛÙÈÎfi˜ Ù‡Ô˜ Ù˘ AÓ¿ÛÙ·Û˘
ÛÙËÓ ÔÚıfi‰ÔÍË ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊÈ΋ ·-
Ú¿‰ÔÛË–, ÏÂÙÔ̤ÚÂÈ· ÙÔȯÔÁÚ·Ê›·˜
ÙÔ˘ M·ÓÔ˘‹Ï ¶·ÓÛ¤ÏËÓÔ˘ ÛÙÔ
¶ÚˆÙ¿ÙÔ ÙÔ˘ AÁ›Ô˘ OÚÔ˘˜ (Ë-
Á‹:«¶ÚˆÙ¿ÙÔ. K˘Ú M·ÓÔ˘‹Ï ¶·ÓÛ¤-
ÏËÓÔ˜», HÌÂÚÔÏfiÁÈÔ 1996). MÚÔ-
ÛÙ¿, Ë ÚÒÙË ÛÂÏ›‰·, Ì ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ
·fi ÙÔ ·Û¯·ÏÈÓfi ‰È‹ÁËÌ· ÙÔ˘ I¿-
Έ‚Ô˘ ¶ÔÏ˘Ï¿ «EÓ· ÌÈÎÚfi Ï¿ıÔ˜»
(ÂΉ. ¶Â¯ÏÈ‚·Ó›‰Ë˜, Aı‹Ó· ¯¯).
Yπεθυνη «Eπτ
Eπιμλεια αφιερματος:
Ó· ˘„ÒÓÂÙ·È ¿-
Óˆ ·fi ÙÔÓ Ù¿ÊÔ, ∫ø™Δ∏™ °π√Àƒ°√™
ÎÚ·ÙÒÓÙ·˜ Ì¿ÏÈ-
ÛÙ· ¤Ó· Ï¿‚·ÚÔ, ·˘Ù‹ ¤¯ÂÈ ‰˘ÙÈ΋ ÚԤϢÛË Î·È Â›-
Ó·È ÚÔ˚fiÓ Ù˘ ·Ó·ÁÂÓÓËÛȷ΋˜ ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋˜.
AÏÏ¿ ηıÒ˜ ÔÈ ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁ›Â˜ Ù˘ ª. ∂‚‰ÔÌ¿‰·˜ Û˘-
Ì›ÙÔ˘Ó Ì ÙËÓ ˆÚ·ÈfiÙÂÚË ÂÔ¯‹, ÙËÓ AÓÔÈÍË, ÙÔ
ıÂ›Ô ‰Ú¿Ì· Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ·ÓÙ·ÔÎÚ›ÓÂÙ·È ÂÈϤÔÓ ÛÙ·
¿ıË Î·È ÛÙËÓ ·Ó¿ÛÙ·ÛË Ù˘ ›‰È·˜ Ù˘ º‡Û˘. Ö˜
·˘Ùfi ı· Ì·˜ ‹Á·ÈÓ ̷ÎÚÈ¿ Î·È ı· Ì·˜ ¤‚Á·˙ ¤Íˆ
·fi ÙËÓ ·ÚÌÔ‰ÈfiÙËÙ· Î·È Ù· fiÚÈ¿ Ì·˜. ¶¿ÓÙˆ˜, Ê·›-
ÓÂÙ·È ˆ˜ ·˘Ùfi˜ Â›Ó·È Ô ÏfiÁÔ˜ Ô˘ Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·È Ì ٷ
¶·Û¯·ÏfiÁÈÔÚÙ· Î·È ÔÏÏ¿ ¤ıÈÌ· Ô˘ ‰È·ÙËÚÔ‡ÓÙ·È
Ò˜ Û‹ÌÂÚ·, ·Ú¿ ÙËÓ Ï‹ÚË Û¯Â‰fiÓ ·ÛÙÈÎÔÔ›ËÛË
Ù˘ ˙ˆ‹˜, Î·È ÙÔ˘˜ ‰›ÓÔ˘Ó È‰È·›ÙÂÚÔ ¯ÚÒÌ·. Δ· ΢ÚÈfi-
ÙÂÚ· ·fi ·˘Ù¿ Â›Ó·È Ù· ÎfiÎÎÈÓ· ·˘Á¿ Î·È Ô Ô‚ÂÏ›·˜.
∞ÏÏ¿ ηٿ ÙfiÔ˘˜ ‰È·ÙËÚÔ‡ÓÙ·È Î·È ¿ÏÏ· ¤ıÈÌ·,
fiˆ˜ ÔÈ «·ÁÂÚÌÔ›» ÙÔ˘ §·˙¿ÚÔ˘, ÙÔ «ÌÔÈÚÔÏfiÁÈ Ù˘
¶·Ó·Á›·˜», Ù· ‚ÂÁÁ·ÏÈο Î.Ï.
∞fi fiÏ· ·˘Ù¿ ÚÔ·ÙÂÈ Ë ·ÓÙ›ÏË„Ë fiÙÈ «ÙÔ ¶¿Û¯·
Â›Ó·È ÁÈ· ÙËÓ ÂÍÔ¯‹». ¶ÔÈÔ˜ ÌÔÚ› Ó· ‰È·ÊˆÓ‹ÛÂÈ; TÔ
‚‚·ÈÒÓÔ˘Ó fiÏ· Ù· ÌÂÁ¿Ï· ·ÛÙÈο ΤÓÙÚ·, Ô˘ ·Ú¯›-
˙Ô˘Ó Ó· ÂÚËÌÒÓÔÓÙ·È ·fi Ù· ̤۷ Ù˘ ª. ∂‚‰ÔÌ¿-
‰·˜: ÂÈÛÙÚÔÊ‹ ÛÙË º‡ÛË, Ô˘, AÓÔÈÍË Î·ıÒ˜ ›ӷÈ,
«Ë‡Ú ÙËÓ Î·Ï‹ Î·È ÙË ÁÏ˘ÎÈ¿ Ù˘ ÒÚ·»Ø ·ÏÏ¿ Î·È ÂÈ-
ÛÙÚÔÊ‹ ÛÙȘ ·ÙÚÔÁÔÓÈΤ˜ Ú›˙˜ ÁÈ· ¿Ú· ÔÏÏÔ‡˜
·fi ÙȘ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ÙˆÓ ·ÛÙÒÓ.
§¤ÁÂÙ·È ·ÎfiÌË ˆ˜ ÙÔ ¶¿Û¯· Â›Ó·È Ë Î·ı·˘Ùfi ÂÏÏËÓÈ-
΋ ÁÈÔÚÙ‹. ªfiÓÔ Ô˘ ‰ÂÓ ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·Ï‹ıÂÈ· ·˘Ù·-
fi‰ÂÈÎÙË. ∫·È ÂÓ ¿ÛË ÂÚÈÙÒÛÂÈ, Ò˜ ÙËÓ ÂÓÓÔÔ‡ÌÂ
Î·È ÔÈ· Â›Ó·È Ù· ·ÚÈ· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Ù˘; £· Ù·
·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘Ì ‰ÈÂÚ¢ÓÒÓÙ·˜ Î·È ‰È·ÈÛÙÒÓÔÓÙ·˜ Ò˜
·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÔÓÙ·È Ù· «¶·Û¯·ÏfiÁÈÔÚÙ·» ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋
ÏÔÁÔÙ¯ӛ·. O¯È ÛÙËÓ Ô›ËÛË, Ô˘ Û˘¯Ó¿ ¤¯ÂÈ ÙË ‰˘Ó·-
Hμερν» ÙfiÙËÙ· Ó· ˘ÂÚ‚·›ÓÂÈ Ù· Ú¿ÁÌ·Ù·, ·ÏÏ¿ ÛÙÔ ‰È‹ÁËÌ·,
E§EY£EPIA TPA´OY Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ÙÔ Ú·ÏÈÛÙÈÎfi, ·ÊÔ‡ ·˘Ùfi ˘ÔÙ›ıÂÙ·È fiÙÈ
·Ô‰›‰ÂÈ ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·: Ù· ηı’ ËÌ¿˜.

2 H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3
ανθρπινο δρμα
E TO £EIO ¢PAMA, Ô˘ ̤ڷ Ì ÙËÓ Ë̤ڷ
·Ú·ÎÔÏÔ˘ıԇ̠ӷ ÍÂÙ˘Ï›ÁÂÙ·È Û fiÏË ÙË
‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ªÂÁ¿Ï˘ ∂‚‰ÔÌ¿‰·˜, Û˘Ó¿-
ÙÂÙ·È ‚¤‚·È· Î·È ÙÔ ·ÓıÚÒÈÓÔ ‰Ú¿Ì·.
∫·È Ë ·Ó·ÌÔÓ‹ Ù˘ ∞Ó¿ÛÙ·Û˘ ÙÔ˘ K˘Ú›Ô˘
Û˘Ó‰¤ÂÙ·È Ì ÙËÓ ÂÏ›‰· Ù˘ χÙÚˆÛ˘
ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘. ∞˘Ù‹ Â›Ó·È Ô˘, ¤Ú· ·fi ÙȘ ʈٷ„›Â˜ ηÈ
ÙË ÁÚ·ÊÈÎfiÙËÙ·, ‰›ÓÂÈ ÙËÓ ÂÛˆÙÂÚÈ΋ ·Á·ÏÏ›·ÛË ÛÙÔ˘˜ È-
ÛÙÔ‡˜.
£· ÍÂÎÈÓ‹ÛÔ˘Ì Ì ·˘Ù‹ ÙË Û˘Ó¿ÊÂÈ· Î·È ı· ÙËÓ ·Ú·-
ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ì ÛÙÔ ‰È‹ÁËÌ· ÙÔ˘ ∫ˆÛÙ‹ ¶·Ï·Ì¿ (1859-
1943) «£¿Ó·ÙÔ˜ ·ÏÏËηÚÈÔ‡», ¤Ó·, Î·È ›Ûˆ˜ ÙÔ Î·Ï‡ÙÂÚÔ,
·fi Ù· Ï›Á· ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· Ô˘ ¤ÁÚ·„Â Ô ÔÈËÙ‹˜.
¶ÚˆÙÔ‰ËÌÔÛȇÙËΠÛÂ Û˘Ó¤¯ÂȘ ÛÙÔ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi
«∂ÛÙ›·» ÙÔ 1891, ÙËÓ ›‰È· ÂÚ›Ô˘ ÂÔ¯‹ Ô˘ ÂÌÊ·Ó›ÛÙË-
Î·Ó ÔÈ ÎÔÚ˘Ê·›ÔÈ ‰ÈËÁËÌ·ÙÔÁÚ¿ÊÔÈ Ì·˜ Ù˘ ÁÂÓÈ¿˜ ÙÔ˘
1880: √ μÈ˙˘ËÓfi˜, Ô ¶··‰È·Ì¿ÓÙ˘, Ô ∫·Úη‚›ÙÛ·˜ Î.¿.
μ·Û›ÛÙËΠ›Ûˆ˜ Û οÔÈ· ÈÛÙÔÚ›· Ô˘ ¿ÎÔ˘ÛÂ Ô ÔÈËÙ‹˜
ÛÙ· ·È‰Èο ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÈ· ÛÙËÓ È‰È·›ÙÂÚË ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘, ÙÔ
ªÂÛÔÏfiÁÁÈ (ÙÔ £·Ï·ÛÛÔ¯ÒÚÈ, fiˆ˜ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÔÓÔ-
Ì¿˙ÂÙ·È ÛÙÔ ‰È‹ÁËÌ·), Î·È ÂÎÙ˘Ï›ÛÛÂÙ·È ÛÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ
Ù˘ ÂÔ¯‹˜, Û’ ¤Ó· ¯ˆÚÈ¿ÙÈÎÔ Û›ÙÈ, Ì ٷ ηı˘ÛÙÂÚË̤ӷ
‹ıË, ÙȘ ÚÔÏ‹„ÂȘ, ÙÔÓ ÎÔÌÔÁÈ·ÓÓÈÙÈÛÌfi Î.Ï.
¶¤Ú· fï˜ ·fi Ù· ·Ú·¿Óˆ Â͈ÙÂÚÈο ÛÙÔȯ›·, ÙÔ
‰È‹ÁËÌ· ·˯› ·Í›Â˜ Ù˘ ·Ú¿‰ÔÛ‹˜ Ì·˜: ·ÔÙÂÏ› ¤Ó·Ó
‡ÌÓÔ ÛÙË ˙ˆ‹, ÙËÓ ÔÌÔÚÊÈ¿, ÙËÓ ˘Á›· Î·È ÙË Ï‚ÂÓÙÈ¿. K·È
Û˘Ó‰¤ÂÈ ÙÔ ·ÓıÚÒÈÓÔ Ì ÙÔ ıÂ›Ô ‰Ú¿Ì·.
∏ ˘fiıÂÛ‹ ÙÔ˘ ·Ú¯›˙ÂÈ ÌÈ· ªÂÁ¿ÏË ¶·Ú·Û΢‹ Î·È ¿-
ÏÈ MÂÁ¿ÏË ¶·Ú·Û΢‹ ÙÂÏÂÈÒÓÂÈ, ÙËÓ ÂfiÌÂÓË ¯ÚÔÓÈ¿.
ΔË Ó‡¯Ù·, ÏÔÈfiÓ, Ù˘ ªÂÁ¿Ï˘ ¶·Ú·Û΢‹˜ ÛÙÔ £·-
Ï·ÛÛÔ¯ÒÚÈ, Ô ª‹ÙÚÔ˜, ÂÓÒ ÂÙÔÈÌ¿˙ÂÙ·È Ó· ¿ÂÈ ÛÙÔÓ ∂È-
Ù¿ÊÈÔ Ì ÙÔ˘˜ Ê›ÏÔ˘˜ ÙÔ˘, ¤ÊÙÂÈ Î·È ÙÚ·˘Ì·Ù›˙ÂÙ·È ¿Û¯Ë-
Ì· ÛÙÔ fi‰È. √ ÁÈ·ÙÚfi˜ ÙÔ ‚¿˙ÂÈ Û Úfi¯ÂÈÚÔ Ó¿ÚıËη ηÈ
ÙÔÓ ‚‚·ÈÒÓÂÈ fiÙÈ ı· ÁÈ·ÙÚ¢Ù›, ·ÚΛ Ó· ÙËÚ‹ÛÂÈ ÙȘ
ÂÓÙÔϤ˜ ÙÔ˘. ™Â ¤Ó· Ì‹Ó· Ô ÙÚ·˘Ì·Ù›·˜ ‰È·ÈÛÙÒÓÂÈ fiÙÈ ÙÔ
fi‰È ÙÔ˘ ›¯Â ·Ú·ÌÔÚʈı›. «¶ÚÔÙÈÌÔ‡Û ӷ Âı¿ÓÂÈ,
·Ú¿ Ó· Ì›ÓÂÈ ÛËÌÂȈ̤ÓÔ˜». º›ÏÔÈ Î·È Û˘ÁÁÂÓ›˜ ηٷ-
ʇÁÔ˘Ó Û ÎÔÌÔÁÈ·ÓÓ›Ù˜, Ô˘ Ì ÙȘ ÂÂÌ‚¿ÛÂȘ ÙÔ˘˜
ÚÔοÏÂÛ·Ó Á¿ÁÁÚ·ÈÓ· ÛÙÔ ÙÚ·˘Ì·ÙÈṲ̂ÓÔ fi‰È. ΔÂÏ¢-
Ù·›Ô ηٷʇÁÈÔ ÔÈ Ì¿ÁÔÈ ÎÈ ÔÈ Ì·ÓÙÔÏfiÁÔÈ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÏË-
ÚÔÊfiÚËÛ·Ó ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘ fiÙÈ ‰ÂÓ Â›¯Â ÁÈ·ÙÚÂÈ¿, ÁÈ·Ù›
ÙÔ˘ ›¯·Ó οÓÂÈ Ì¿ÁÈ·. ∞Ó‹ÌÂÚ· Ù˘ ªÂÁ¿Ï˘ ¶·Ú·Û΢-
‹˜ ÙÔ ·ÏÈοÚÈ, Ï›ÁÔ ÚÈÓ Í„˘¯‹ÛÂÈ, ¤‚·Ï ÙË Ì¿Ó· ÙÔ˘
Ó· ÙÔÓ ÌÔÈÚÔÏÔÁ‹ÛÂÈ ˙ˆÓÙ·Ófi, Û’ ¤Ó·Ó ·Ú¿ÏÔÁÔ ÂÈÙ¿-
ÊÈÔ ıÚ‹ÓÔ. ¶·Ú·ı¤ÙÔ˘Ì ÙËÓ ·Ú¯‹ Î·È ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ‰ÈË-
Á‹Ì·ÙÔ˜.

«Θνατος παλληκαριο»
K·Ó›˜ ‰ÂÓ ¤ÂÛ ӷ ÎÔÈÌËı‹, fiÏÔÈ ·ÁÚ˘ÓÔ‡Û·ÓØ Ô‡
Ó· ÎÏ›ÛÔ˘Ó Ì¿ÙÈ Ù¤ÙÔÈ· ¯ÚÔÓÈ¿Ú· Ó‡¯Ù·; N‡¯Ù· Ù˘ MÂ-
Á¿Ï˘ ¶·Ú·Û΢‹˜. OÙÈ ¤Ú·Û·Ó Ù· ÌÂÛ¿Ó˘¯Ù·, ‚Ô˘‚¤˜
ÔÈ Î·Ì¿Ó˜ Î·È ÛÙȘ ÙÚÂȘ ÂÎÎÏËÛԇϘ ÙÔ˘ £·Ï·ÛÛÔ-
¯ˆÚÈÔ‡. ™ˆ·›ÓÔ˘Ó Î’ ÔÈ Î·Ì¿Ó˜ ÁÈ· ÙÔ˘ XÚÈÛÙÔ‡ Ù·
¿ıË, Û· Ó¿¯Ô˘Ó ÎÈ ·˘Ù¤˜ ·ÓıÚÒÈÓË „˘¯‹ Î·È ‰Â ÌÔ-
ÚÔ‡Ó ·’ ÙÔ ‚·ı‡ ηËÌfi ÙÔ˘˜ Ô‡Ù ӷ ÍÂʈӛÛÔ˘Ó. Mfi-
ÓÔ Ù· ͇ÏÈÓ· ÙÚÈÙÛfiÓÈ· ÍÂÎÔ˘Ê·›ÓÔ˘Ó ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ÛÙˆÓ
·È‰ÈÒÓ Ù· ¯¤ÚÈ·Ø ÙÚ¤¯Ô˘Ó Ù· ·È‰È¿, ÎÈ ·fi ÁÂÈÙÔÓÈ¿ ÛÂ
ÁÂÈÙÔÓÈ¿, ÎÈ ·fi fiÚÙ· Û fiÚÙ·, Î·È Ù· ¯Ù˘Ô‡Ó Ì η-
Îfi Î·È Ì ʈӤ˜: «øÚ· ÁÈ· ÙËÓ ÂÎÎÏËÛÈ¿! øÚ· ÁÈ· ÙËÓ ÂÎ-
ÎÏËÛÈ¿!» K’ ÔÈ ÏÈÁÔÛÙÔ› Ô˘ ·Ô̤ÓÔ˘Ó ‚¿Ú˘ÓÔÈ, ÂÙÂÈ-
Ô‡ÓÙ·È Í·ÊÓÈṲ̂ÓÔÈ Î·È ÙÚ¤¯Ô˘Ó ÛÙÔ ·Ú¿ı˘ÚÔ, ı·ÚÚÒ-
ÓÙ·˜ ˆ˜ ÁÏ˘ÎÔ¯·Ú¿˙ÂÈ Î·È ˆ˜ ÂÚÓ¿ÂÈ Î¿ÙÔ˘ Ô ÂÈÙ¿-
ÊÈÔ˜. °È· ÙËÓ ·Á¿Ë ÙÔ˘ XÚÈÛÙÔ‡, ÌÈ· ÊÔÚ¿ ÙÔ ¯ÚfiÓÔ, ÙË
MÂÁ¿ÏË ¶·Ú·Û΢‹, ‚Ô˘‚·›ÓÔÓÙ’ ÔÈ Î·Ì¿Ó˜ ÙÔ˘ £·-
Ï·ÛÛÔ¯ˆÚÈÔ‡, ÂΛӘ ÌfiÓÔØ ÁÈ·Ù›, ·’ ¿ÎÚË Û’ ¿ÎÚË, ÙÔ
£·Ï·ÛÛÔ¯ÒÚÈ ÛËÎÒÓÂÙ·È ÛÙÔ fi‰È, ÁÈ· ÙËÓ ·Á¿Ë ¿ÏÈ
ÙÔ˘ XÚÈÛÙÔ‡, ÌÈ· ÊÔÚ¿ ÙÔ ¯ÚfiÓÔ, ÙË Ó‡¯Ù· Ù˘ MÂÁ¿Ï˘
¶·Ú·Û΢‹˜. H Kωστς Παλαμς
EÙÛÈ Î’ ÂΛÓË ÙË Ó‡¯Ù·Ø Á˘Ó·›Î˜ ÎÈ ¿ÓÙÚ˜, ¿ÏÏÔÈ ¯Ò- (1959-1943). Σχ διο
ÚÈ· ÎÈ ¿ÏÏÔÈ Ì·˙ˆ¯ÙÔ›, ¤‚Á·ÈÓ·Ó ·’ Ù· Û›ÙÈ·, ·fi ÙÔ˘˜ του Σταρου Παλ-
ηÊÂÓ¤‰Â˜, Î·È ÛÎÔÚ›˙ÔÓÙ·Ó Â‰Ò Î’ ÂΛ ηٿ ÙȘ ÂÎ- ντσα για τις εκδσεις
Õ Ω γλυκ μου ÎÏËÛȤ˜. OÈ ÂÚ·ÙËÛȤ˜ ‚·Ú˘¯Ù˘Ô‡Û·Ó ÛÙ· ηÏÓÙÂÚ›- Πατκης (B.Δ. Aνα-
αρ... Kεντρικ ÌÈ· ÎÈ ÔÏÔ¤Ó· ÂÌ¿ÎÚ·ÈÓ ÙÔ˘˜ ‹¯Ô˘˜ Ô ·ÓٛϷÏÔ˜ Ù˘ Ó‡- γνωστπουλου, K.
λεπτομ ρεια ¯Ù·˜. K’ Ë Ó‡¯Ù·, ‰ÚÔÛÔÛÙ¿Ï·¯ÙË ·ÚÈÏÈ¿ÙÈÎË, Ì’ ¤Ó· Φωτκη, «Λεξικ
του πνακα του ÊÂÁÁ¿ÚÈ Ó˘ÛÙ·Ṳ̂ÓÔ Ô˘ ¿ÂÈ Ó· ‚·ÛÈϤ„Ë Î·È ¯‡ÓÂÈ Συγγραφ ων». Aθ-
Γκρ κο «H ·¯ÓfiÙÂÚË ÁÈ’ ·˘Ùfi ÙË Ï¿Ì„Ë ÙÔ˘ ÛÙ· Ì·‡Ú· Î·È Í·Û‚¤- να, 2002).
Aγα Tριδα», Ûوٷ ·ÏÈfiÛÈÛÙ· Î·È ÛÙ· ÛÙÚ·‚¿ ÛÔοÎÈ·, Ô˘, Ï›ÁË,
1577-79. Mα- ÂÚÈÛÛ‹, ÔÙ¤ Î’ Ë Ï¿ÛË ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ Ï›ÂÈ. OÈ ÂÎÎÏËÛȤ˜
δρτη, Mουσεο ÔÏfiʈÙ˜, Ì fiÚÙ˜ ÔÚı¿ÓÔȯÙ˜. K¿Ô˘ οÔ˘ ͯ‡-
Πρδο (απ το ÓÔÓÙ·Ó Ò˜ ¤Íˆ Ë ÊˆÓ‹ ÙÔ˘ ·Ó·ÁÓÒÛÙË, ÚÈÓ ·Ú¯›ÛÔ˘Ó ÔÈ
εικονοστσιο ıÚ‹ÓÔÈ. AÏÏ¿ ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÙÔ ·ÓËÁ‡ÚÈ Á›ÓÂÙ·È ·’ ¤Íˆ ·’
του Aγου Δο- ÙȘ ÂÎÎÏËÛȤ˜. °‡Úˆ Û ʈÙȤ˜ ÌÂÁ¿Ï˜ ıÚÂÌ̤Ó˜ Ì ÚÂ-
μηνκου του ÙÛ›Ó·, Ì ÎÏËÌ·ÙfiÍ˘Ï·, Ì ۷ӛ‰È·, Ì ÊÚfiηϷ, ÌÂ
Παλαιο στο Ûηʛ‰È· Î·È Ì ÎÔÊ›ÓÈ· Ù˘ ÌÔ˘Á¿‰·˜, Î·È Î¿Ô˘ ο-
Tολ δο). Ô˘ Ì’ ÔÏfiÎÏËÚÔ ·Ú·ı˘ÚfiÊ˘ÏÏÔ, –·ÏÏÔ›ÌÔÓÔ ÛÙ· ¯·-

H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3 3

H «Mα γυρζοντας γλυ-
στρει στο πεζολι απ-
νου... και γκοπ! ακο-
στηκ’ νας ξερς κρ-
τος... — Mωρ , σκοτ'-
θηκα!...». Σχ διο του Bα-
σλη Zση για τις εκδ-
σεις Πεχλιβανδης.
4 H K A £ H M E P I N H B M .
ÌËÏ¿ ÛÈÙ¿ÎÈ· Î·È ÛÙȘ ·Û˘ÏÏfiÁÈÛÙ˜ ÓÔÈÎÔ΢ڤ˜, ÙË Ó‡¯Ù·
ÂΛÓË!– Á‡Úˆ Û ʈÙȤ˜, ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ Ù· ·È‰È¿ Î·È Ù· ·ÏÈfi-
·È‰·, Î·È Ì¤Û· ÛÙ· ·È‰È¿ ÎÈ ¿ÓÙÚ˜ Ì ÌÔ˘ÛÙ¿ÎÈ·, ˉԇÓÂ,
ÙÚ¤¯Ô˘Ó, ·Ï·Ï¿˙Ô˘Ó, ‰·ÈÌÔÓ›˙ÔÓÙ·ÈØ ÎÈ ·ÛÙÚ·Ô‚ÔÏÔ‡Ó ÛÙ·
ÛÎfiÙË Î·È ‚ÚÔÓÙÔ¯Ù˘Ô‡Ó ÛÙËÓ ËÛ˘¯›· ÔÈ Û·ÏÈfiÚ˜ Î·È Ù· ¯Ô-
ÓÙÚ¿ ¯·ÏÎÔ‡ÓÈ· –™ÒÛÔÓ, K‡ÚÈÂ!– Î’ ÔÈ ÙڷηÙÚԇΘ Î·È Ù·
¯·˚Ì·ÏÈ¿, Ì ٤¯ÓË Î·ÌˆÌ¤Ó· ·fi ηϿÌÈ· ÎÈ ·fi ¯ÔÓÙÚfi¯·Ú-
Ù·, Î·È ÁÂÌÈṲ̂ӷ Ì Ì·ÚÔ‡ÙÈ, Ì Ì·ÚÔ‡ÙÈ ·Ù¤ÏÂȈÙÔ. ¢›-
ÛÎÔ˜ ÁÈ· ÙÔ Ì·ÚÔ‡ÙÈ Á‡ÚÈ˙ ̤۷ ÛÙȘ ÂÎÎÏËÛȤ˜. AÓÙÚ˜ ηÈ
·È‰È¿, ʈÙÔη›ÁÔÓÙ·Ó Ì’ ÂΛӷ, Ù˘ ʈÙÈ¿˜ Ù· Û‡ÓÂÚÁ·, ÁÈ·
ÙËÓ Î·Ï‹ ¯ÚÔÓÈ¿. M·ÚÔ‡ÙÈ Ì‡ÚÈ˙ ÙÔ £·Ï·ÛÛÔ¯ÒÚÈ Î’ ÔÈ ÂÓÔ-
Ú›Ù˜ Ì ÙÔ˘˜ ÂÓÔÚ›Ù˜ ÛÙ¤ÎÔÓÙ·Ó ·Ì¿Ó ÁÈ· fiÏÂÌÔ.
¢ÂÓ ‹Ù·Ó ÌfiÓÔÓ ÔÈ ÂÎÎÏËÛȤ˜ ·ÓÔȯ٤˜, ÙËÓ ÒÚ· ÂΛÓË. E‰Ò
Î’ ÂΛ Úfi‚·ÏÏ ÌÈÛ·ÓÔÈÁ̤ÓÔ Î¿Ó· Ì·ÁÂÈÚÂÈfi, ηӤӷ˜ ηÊÂ-
Ó¤˜. OÛÔ Ó·Úı’ Ë ÒÚ· Ô˘ ı· ‚ÁË Ô ÂÈÙ¿ÊÈÔ˜, Ò˜ ÙȘ ÙÚÂȘ ÙÔ
Úˆ›, fiÏÔ˜ Ô ÎfiÛÌÔ˜ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÚÓ¿ ÙËÓ ÒÚ· ÙÔ˘ ÔÏfiÚ-
ıÔ˜ ̤ے ÛÙËÓ ÂÎÎÏËÛÈ¿! M’ ¤Ó· ‚·Ú‡ ÁÏ˘Îfi, Ì’ ¤Ó· ÌÂ˙¤ Î·È ‰‡Ô
ÚÔ˘ÊËÍȤ˜ ˘ÚÁÈÒÙÈÎÔ ÎÚ·Û›, ηٷÈ¿ÓÂÙ·È Î·Ó›˜ ‡ÛÙÂÚ’ ·fi
ÙË ÓËÛÙ›· Î·È ·›ÚÓÂÈ ‰‡Ó·ÌË ÁÈ· Ó· Û˘ÓÙÚÔʤ„Ë ÙÔÓ ÂÈÙ¿-
ÊÈÔ. K’ ¤ÙÛÈ ÛÈÁ¿ ÛÈÁ¿ ÔÈ ·Ú¤Â˜ ÙÚ·‚ÂÈÔ‡ÓÙ·Ó Î·Ù¿ ÙȘ ÂÎÎÏË-
ÛȤ˜ Ì ‰ÚÔÛÈṲ̂ÓÔ ÛÙÔÌ¿¯È. TÂÏÂ˘Ù·›· ›¯Â ͯ·ÛÙ‹ ÛÙÔ ÎÚ·-
ÛÔÔ˘ÏÂÈfi ÙÔ˘ æË̤ÓÔ˘ ÌÈ· Û˘ÓÙÚÔÊÈ¿
¯·ÚÔ‡ÌÂÓËØ Ô M‹ÙÚÔ˜ Ô PÔ˘ÌÂÏÈÒÙ˘, Ô
°È·ÓÓ¿ÎÔ˜ Ô T·ÚÓ¿Ó·Ì·˜, Ô M¿ÚÎÔ˜ Ô K·-
Ó›ÓÈ·˜ Î·È ÙÔ ·È‰› Ù˘ X·Ú›Ù·ÈÓ·˜, Ô˘
ηÓ›˜ ‰ÂÓ ÙfiÎÚ·˙ Ì ْ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘, fiÛÔ
Ô˘ Î·È ÙÔ ›‰ÈÔ ÙÔ Í¤¯·Û ÎÈ ¿ÎÔ˘Á ÌfiÓÔ
Û·Ó ÙÔÓ ÊÒÓ·˙·Ó «Ë T·Ú›· T·Ú¤Ï·». K’ ÔÈ
Ù¤ÛÛ·Ú˜ ı·Ï·ÛÛÈÓÔ›Ø Ô ÚÒÙÔ˜ ›¯Â „·-
ÚÔοÈÎÔ, Ô ‰Â‡ÙÂÚÔ˜ ‰Ô‡Ï¢ ÛÙÔ „·ÚÔ-
οÈÎÔ ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘, Ô ÙÚ›ÙÔ˜ Ù·Í›‰Â˘Â ÌÂ
ÙȘ Ì·Ô‡Ó˜, Î·È Ë T·Ú›· T·Ú¤Ï· ‹Ù·Ó „·-
Ú¿˜. K·È ÔÈ Ù¤ÛÛÂÚ˜ ÂÈÎÔÛÈ¤ÓÙ ¯ÚfiÓˆÓ
ÎÈ ·‰ÂÚʈ̤ÓÔÈ ·fi Ù· ÌÈÎÚ¿ ÙÔ˘˜ ¯Úfi-
ÓÈ·. TÔ ÎÚ·Û› Î’ Ë ÎÔ˘‚¤ÓÙ· ÙÔ‡˜ ¿Ó·„·Ó
ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ, ÎÈ ·Ó ‰ÂÓ ‹Ù·Ó MÂÁ¿ÏË ¶·Ú·-
Û΢‹, ı· ÙfiÛÎÔ˘˙·Ó. TÔ ÙÚ·ÁÔ‡‰È ÌÈÛ·-
Á·ÏÈÓfi, ··Ï¿ ··Ï¿ ÎÈ ·ı¤ÏËÙ·, ÍÂʇ-
ÙÚˆÓ ÛÙ· ¯Â›ÏË ÙÔ˘˜ Ù¤ÙÔÈ· Ó‡¯Ù·. ™Ù·
˘ÛÙÂÚÓ¿ ηٿϷ‚·Ó ˆ˜ ¿ÚÁËÛ·Ó. ™ÙÔÓ
AË NÈÎfiÏ·, Ï›Á· Ô‰¿ÚÈ· ·Ú¤ÎÂÈ ·fi ÙÔ
ÎÚ·ÛÔÔ˘ÏÂÈfi, ¿Ú¯ÈÛ·Ó ÎÈ ¤„ÂÏÓ·Ó «AÈ
ÁÂÓ·› ¿Û·È». O æË̤ÓÔ˜ ¤ÛÙÂΠÛÙÔ
ÊÙÂÚfi ÁÈ· Ó· ÎÏ›ÛË. ¶ÂÙ¿¯ÙËÎ·Ó ÛÙË
ÛÙÈÁÌ‹. BÚ¤ıËÎ·Ó ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ.
«MˆÚ¤ ͤ¯·Û· Ù· ‚ÂÁÁ·ÏÈο!» ʈӿ-
˙ÂÈ Ô K·Ó›ÓÈ·˜.
T· ‚ÂÁÁ·ÏÈο Ù· ›¯·Ó ÁÈ· Ó· Ù’ ·Ó¿-
„Ô˘Ó ÛÙÔÓ ÂÈÙ¿ÊÈÔ.
«™Ù· fi‰È· ÙÔ˘ ÙÚ·Â˙ÈÔ‡ Ù·›ıˆÛ·,
˙ÂÚ‚¿ ÛÙËÓ ·ÁΈӋ, ϤÂÈ Ô M‹ÙÚÔ˜Ø ÛÙ¿-
ÛÔ˘ Î·È ÛÙ· ʤÚÓˆ».
K·È ‚È·ÛÙÈÎfi˜ ¤Î·Ì ӷ Á˘Ú›ÛË ÛÙÔÓ
ηÊÂÓ¤.
M· Á˘Ú›˙ÔÓÙ·˜ ÁÏ˘ÛÙÚ¿ÂÈ ÛÙÔ Â˙Ô‡ÏÈ
·¿ÓÔ˘, Î·È Í·ÏÒÓÂÙ·È Ì·ÎÚ‡˜ Ï·Ù‡˜,
Î·È ÁÎÔ! ·ÎÔ‡ÛÙËÎ’ ¤Ó·˜ ÍÂÚfi˜ ÎÚfiÙÔ˜.
TÚ›· ÍÂÚÔÛηÛÙ¿ Á¤ÏÔÈ· Í¤Ê˘Á·Ó ·fi Ù· ÛÙfiÌ·Ù· ÙÔ˘ M¿Ú-
ÎÔ˘, ÙÔ˘ °È·ÓÓ¿ÎÔ˘ Î·È Ù˘ T·Ú›·˜, Î·È ÌÈ· ʈӋ, ¤Ó· «ÛÎÔ-
ÙÒıËη» ·fi ÙÔ ÛÙfiÌ· ÙÔ˘ M‹ÙÚÔ˘.
«K·Ï¿, ·‰ÂÚʤ, Ô˘ ÛÎÔÙÒıËΘ! ۋΈ ÙÒÚ·Ø Ì‹ˆ˜ ¯Ù‡-
ËÛ˜;
— MˆÚ¤, ÛÎÔÙÒıËη! ‰Â ÌÔÚÒ Ó· ÛËΈıÒ! ‰Â Ì ÈÛÙ‡-
ÂÙÂ;»
K·È Ì’ ¤Ó· ‚ÔÁÁËÙfi ÙÂÏ›ˆÛÂÓ Ô ÏfiÁÔ˜ ÙÔ˘, Î’ Ë ÊˆÓ‹ ¯‡ıË-
Π·Ú·ÔÓÈ¿Ú·, Ú·ÁÈṲ̂ÓË, Û· Ó¿¯Â ¿ıÂÈ ·fi ÙÔ ¤ÛÈÌÔ ÎÈ
·˘Ù‹. K’ ¤ÊÙ·Û ÛÙ’ ·˘ÙÈ¿ ÙÔ˘˜ Ë ÊˆÓ‹ ÙÔ˘ ÙfiÛÔ Ï˘ËÙÂÚ‹,
‚·ıÂÈ¿ ‚Á·Ï̤ÓË ·fi Ù· Ê˘ÏÏÔοډȷ, ÙfiÛÔÓ ¤Í·ÊÓ’ ·ÏÏ·Á-
̤ÓË ·’ ÙÔÓ fiÓÔ, Í„˘¯ÈṲ̂ÓË, Ô˘ ÙÔ˘˜ ÂÚ›¯˘ÛÂÓ ›‰ÚˆÙ·˜
Î·È ÙÔ˘˜ ÙÚÂȘ. E›‰·Ó ˆ˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ¯ˆÚ·Ù¿.
«MˆÚ¤ M‹ÙÚÔ!» ÌfiÚÂÛ·Ó ÌfiÓÔ Ó· ÍÂʈӛÛÔ˘Ó, Î’ ¤ÙÚÂÍ·Ó
Ó· ÙÔÓ È¿ÛÔ˘Ó, Ó· ÙÔ˘ ‰ÒÛÔ˘Ó ¯¤ÚÈ ÁÈ· Ó· ÛËΈı‹.
«EÙÛÈ ÁÈ· ÙÔ Ù›ÔÙÂØ ·Ú·¿ÙËÛ·… ÁÏ›ÛÙÚËÛ·… Ó·, Û ÌÈ·
ÊÏÔ‡‰’ ·¿ÓÔ˘Ø ÏÂÌÔÓÔÎfiÌÌ·ÙÔ ı· ‹Ù·Ó… Ó· ¿ıˆ Ù¤ÙÔÈÔ
ηÎfi… A¯! ÛÎÔÙÒıËη!».
K·È ÈÔ ÛÈÁ¿ Î·È ÈÔ ·Ú·ÔÓÂÙÈο ¤ÏÂÁÂÓ fi,ÙÈ ¤ÏÂÁÂ. ¶¿ÏÂ-
„ ӷ ÛËΈı‹ ÌfiÓÔ˜ ÙÔ˘, ‰Â ÌÔÚÔ‡ÛÂØ ÙÔÓ ·Ó·Û‹ÎˆÛ·Ó ÔÈ
¿ÏÏÔÈ.
«KÔ˘Ú¿ÁÈÔ, M‹ÙÚÔ!».
™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y
O M‹ÙÚÔ˜ ‰Â ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÛÙ·ı‹ ÛÙ· fi‰È· ÙÔ˘Ø ÙfiÓ· ÙÔ˘
fi‰È, ÙÔ ‰ÂÍ›, ‰ÂÓ ÙfiÓÓÔȈı È· ÁÈ· fi‰È, ÙÔ˘ Ê·›ÓÔÓÙ·Ó Û·Ó
·fi Û›‰ÂÚÔ, ÙÔ˘ ÛÙ¤ÎÔÓÙ·Ó ·Û¿Ï¢ÙÔ. TÔÓ ÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó ·fi ÙȘ
Ì·Û¯¿Ï˜. O æË̤ÓÔ˜ ›¯Â ÎÏ›ÛÂÈ ÙÔ Ì·Á·˙› Î’ ÂÛÙ¤ÎÔÙ·Ó ÎÈ
·˘Ùfi˜ ÁÈ· Ó· ‚ÔËı‹ÛË. ¶·Ú·¤Ú· ÔÈ ÊˆÓ¤˜ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ ·’
¤Íˆ ·fi ÙËÓ ÂÎÎÏËÛÈ¿ ÛÎÔÚÂÈÔ‡ÓÙ·È Î·È ‚Ô˘›˙Ô˘ÓØ ÍÂÛÔ‡Ó
ÛÙÔÓ ·¤Ú· Ù· ¯·ÏÎÔ‡ÓÈ·Ø Î’ Ë Ó‡¯Ù· ·ÛÙÚ¿ÊÙÂÈ, ‚ÚÔÓÙ¿ÂÈ Î·È
ÛÊ˘Ú›˙ÂÈ, Î·È Ú›¯ÓÂÈ ‚ÚÔ¯‹ ·fi Û›ı˜. Afi ÙȘ fiÚÙ˜ Î·È Ù·
·Ú¿ı˘Ú· Ù’ AË NÈÎfiÏ· Ù’ ·Ó·Ì̤ӷ ÎÂÚÈ¿ Î·È ÔÈ Ï·Ì¿‰Â˜
ÙÔ˘ ÂÈÙ·Ê›Ô˘ Ê·ÓÙ¿˙Ô˘ÓÂ Û·Ó ·ÛÙ¤ÚÈ·Ø ‰ÚÔÛÂÚ¿ ·È‰È¿ÙÈη
„·Ï̷ۛٷ ͯ‡ÓÔÓÙ·È: «ø ÁÏ˘Î‡ ÌÔ˘ ¤·Ú, ÁÏ˘Î‡Ù·ÙfiÓ ÌÔ˘
Ù¤ÎÓÔÓ, Ô˘ ¤‰ÂÈ ÛÔ˘ ÙÔ Î¿ÏÏÔ˜;»
«N· ÙÔÓ ¿ÌÂ ÛÙÔ Û›ÙÈ».
-— KÚ¿Í Ù˘ Ì¿ÓÓ·˜ ÌÔ˘, K·Ó›ÓÈ·Ø Â›Ó·È ÛÙËÓ ÂÎÎÏËÛÈ¿.
-— K·Ï¿ Ϙ. K·Ó›ÓÈ·, ÙÚ¿‚· ·’ ÙËÓ ›Ûˆ ÔÚÙÔÔ‡Ï·Ø Ì›-
Ï· Ù˘ ÎÏËÛ¿ÚÈÛÛ·˜ Ó· Ù˘ Ë ˆ˜ ÙË Á˘Ú‡ԢÓØ ¤ÙÛÈ Ì ÙÚfi-
Ô.
-— MËÓ ÙËÓ ÙÚÔÌ¿˙˘, ‚Ú ·‰ÂÚʤ, ÙË Á˘Ó·›Î·Ø ˜ Ù˘
ˆ˜ ÙË Á˘Ú‡ÂÈ Ô M‹ÙÚÔ˜.
H ¯‹Ú· Ë ¢‹Ì·ÈÓ·, Ë Ì¿ÓÓ· ÙÔ˘ M‹ÙÚÔ˘, ‹Ù·Ó ÛÙËÓ ÂÎ-
ÎÏËÛÈ¿Ø ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ·Ô‚Ú·‰‡˜ ÂΛ Ì ÙȘ ¿ÏϘ ÙȘ Á˘Ó·›Î˜Ø
›¯Â ÍÂÓ˘¯Ù›ÛÂÈ ÙÔÓ ÂÈÙ¿ÊÈÔ. E¯·Û ÙÔÓ ¿Ó‰Ú· Ù˘ ÚÔÙÔ‡ Ó·
ÊÙ¿ÛË ÛÙ· ÌÈÛÔÎÔ›ÛÌ·Ù·. KÈ ·fi ÙfiÙÂ, ·ÓÙ›Ô ¯Ú˘Ûfi ÎÔÓÙÔ-
ÁÔ‡ÓÈ Î·È Ê¤ÛÈ Î·Ù·ÎfiÎÎÈÓÔ Ì ÙÔ ÊÔ˘ÓÙˆÙfi ·¿˙È! M¤Û·
ÛÙÔ Û›ÙÈ ‰ÂÓ Î¿ıÔÓÙ·Ó ·Ú¿ ÁÈ· Ó· ÎÔÈÙ¿˙Ë ÙÔ M‹ÙÚÔ, ÙÔ ÁÈÔ
Ù˘ ÙÔ ÌÔÓ¿ÎÚÈ‚Ô, Î·È ‰ÂÓ ¿ÊÈÓ ÙÔ Û›ÙÈ ·Ú¿ ÁÈ· Ó· ÎÔÈÙ¿ÍË
Ù·ÌÂÏ¿ÎÈ Ô˘ Ù˘ ¿ÊËÛÂÓ Ô Ì·Î·Ú›Ù˘. °È· Ó· ¿Ë ÛÙÔ ·ÌÂ-
Ï¿ÎÈ ÂÚÓÔ‡Û ·fi Ù· ÌÓ‹Ì·Ù·, Î·È Î¿Ô˘ οÔ˘ ¿Ó·‚ÂÓ ¤Ó·
ÎÂÚ›, Î’ ¤Î·ÈÁ ϛÁÔ ÏÈ‚¿ÓÈ ÛÙÔÓ Ù¿ÊÔ ÙÔ˘ ̷ηڛÙË. KÈ ‹Ù·Ó
Á˘Ó·›Î· Ù˘ ‰Ô˘ÏÂÈ¿˜, ¿ÍÈ· Á˘Ó·›Î·. KÈ fiÙ·Ó ÌÂÁ¿ÏˆÛÂÓ Ô ÁÈÔ˜
Ù˘ Î·È Ù·Í›‰Â„ Ì ٷ η˝ÎÈ· –ÙËÓ Ù¤¯ÓË ÙÔ˘ ·Ù¤Ú·– ÎÈ ·Á¿-
ÏÈ· ·Á¿ÏÈ·, ÌÂ ÙˆÓ ÁÔÓ¤ˆÓ ÙËÓ Â˘¯‹ Î·È ÙË ‰È΋ ÙÔ˘ ÙËÓ ÚÔ-
ÎÔ‹, ·fi¯ÙËÛ ‰ÈÎfi ÙÔ˘ η˚οÎÈ, ÙfiÙÂ Ë ¯‹Ú· Ë ¢‹Ì·ÈÓ· Û·Ó
Ó· ÙÔ Û˘ÏÏÔÁ›ÛıËΠÈÔ Ôχ ˆ˜ ‹Ù·Ó ¯ÚÈÛÙÈ·Ó‹Ø ÙÔ ÍÂÂÙ·-
ÚÔ‡‰È Ù˘ ÙÔ ÁÓÔÈ¿ÛıËÎÂÓ, ¤ÚÂ ӷ ÁÓÔÈ·Ûı‹ Î·È ÁÈ· ÙËÓ
„˘¯‹ Ù˘. KÈ ·fi ÙfiÙ ˙‡ÁˆÓÂ Û˘¯ÓfiÙÂÚ· ÛÙËÓ ÂÎÎÏËÛÈ¿Ø ÎÈ
fiÛÔ Ô˘ ¤Ê¢Á·Ó Ù· ¯ÚfiÓÈ· –Ù· ›¯Â ·Ù‹ÛÂÈ Ù· ÂÍ‹ÓÙ·– ÙfiÛÔ
ıÂÔÊÔ‚Ô‡ÌÂÓÔÓ ¤ÓÓÔȈı ÙÔÓ Â·˘Ùfi Ù˘. Ö˜ Ó· ԇ̠ÙËÓ
·Ï‹ıÂÈ·, ÂÚÛfiÙÂÚÔ ¤ÙÚÂÌ ٷ Ì¿ÁÈ· Î·È Ù· ͈ÙÈο, ¯ˆÚ›˜ ÎÈ
·˘Ù‹ ηϿ Ó· ÙÔ Î·Ù·Ï·‚·›ÓË.
«K˘Ú¿ ¢‹Ì·ÈÓ·, Û Á˘ÚÂ‡Ô˘Ó ¤Íˆ, ÙÔ ·È‰› ÛÔ˘…» ÙÚ·‚Ò-
ÓÙ·˜ ÙËÓ ·fi ÙÔ ÊfiÚÂÌ·, Ù˘ „Èı‡ÚÈÛ ÛÙ·˘Ù› Ë ÎÏËÛ¿ÚÈÛÛ·.
«TÔ ·È‰› ÌÔ˘! Î·È ÙÈ Ó· Ì ı¤ÏË;» ¢ÂÓ ÚfiÊÙ·Û ӷ ÙÔ Û˘Ï-
ÏÔÁÈÛı‹, Î·È Ó·, ÌÚÔÛÙ¿ Ù˘ Ô M¿ÚÎÔ˜ Ô K·Ó›ÓÈ·˜, ÍÂÛÎÔ‡-
ʈÙÔ˜ Î·È Ï·¯·ÓÈ·Ṳ̂ÓÔ˜.
«T›ÔÙÂ, Î˘Ú¿ ¢‹Ì·ÈÓ·, ÙÔ fi‰È ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÁÁÔ‡ÏÈÛÂÓ Ô M‹-
ÙÚÔ˜».
•ÂÂÙ¿¯ÙËÎÂÓ Ë ÁÚÈ¿, ÛÔ‡ÛÔ˘ÚÔ Á›ÓËΠÙÚÈÁ‡Úˆ Ù˘, ¿Ú¯È-
Û·Ó ÔÈ Á˘Ó·›Î˜ Ù· „Èı˘Ú›ÛÌ·Ù·. «™Èˆ‹, Á˘Ó·›Î˜», ¤ÎÚ·˙·Ó
Ì ı˘Ìfi ÔÈ Â›ÙÚÔÔÈ. AÏÏ¿ Ô‡ Ó· Ûˆ¿ÛÔ˘Ó; K¿ÙÈ ¤ÙÚÂÍÂØ ÙÈ
ÛÙÚ·ÁÁÔ‡ÏÈÛÌ· ‹Ù·Ó ·˘Ùfi; οÔÈÔ˜ ı· οËÎÂÓ ·’ Ù· ¯·Ï-
ÎÔ‡ÓÈ·, οÔÈÔ˜ ı· Ì·¯·ÈÚÒıËÎÂ. ™ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ì·ı‡ÙËΠÙÔ
Ú¿Ì·Ø ÛÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ë ÌÈÛ‹ ÂÎÎÏËÛÈ¿ ›¯ÂÓ ·‰ÂÈ¿ÛÂÈ! ¶Ô‡ Ó·
ÎÚ·ÙËı‹ Ô ÎÔÛÌ¿Î˘; TËÓ ÂÎÎÏËÛÈ¿ ÙÔ˘ ÙË ‚Ú›ÛÎÂÈ ¿ÏÈ, Ì·
Ù¤ÙÔÈ·, ıÂfi˜ Ó· Ì·˜ ÁÏ˘ÙÒÓË, ‰ÂÓ Á›ÓÔÓÙ·È Î¿ı ̤ڷ.
«M¿ÙÈ· ÌÔ˘, Ì¿ÙÈ· ÌÔ˘, Ô XÚÈÛÙfi˜! Ô XÚÈÛÙfi˜!», ÊÒÓ·Í ÙÚ¤-
¯ÔÓÙ·˜ Ë ÁÚÈ¿. KÈ ·’ ¤Íˆ ·’ ÙËÓ ÂÎÎÏËÛÈ¿ ‚ϤÂÈ ÂΛ ÌÚÔ-
ÛÙ¿ Ù˘ ÙÔ ·È‰›, ÔÚıfi ÎÈ ·ÎÔ˘ÌÈÛÙfi ÛÙÔÓ ÙÔ›¯Ô. TÔÓ ·Ú¿-
ÛÙÂÎ·Ó ÔÈ Û‡ÓÙÚÔÊÔÈ, ÎÈ ¿ÏÏÔÈ ¤ÓÙ’ ¤ÍÈ.
«¢ÂÓ Â›Ó·È Ù›ÔÙÂ, Ì¿ÓÓ·Ø ·Ú·¿ÙËÛ·, Î’ ¤ÂÛ· Î·È ¯Ù‡Ë-
Û· ÏÈÁ¿ÎÈ ÛÙÔ ÁfiÓ·ÙÔ. ¶¿Ì ÛÙÔ Û›ÙÈ Ó· ‚¿Ïˆ ·¿ÓÔ˘ Ù›Ô-
Ù». MÈ· ÌÂÁ¿ÏË ¤ÙÚ· ÍÂϿΈÛ ٷ ÛÙ‹ıË Ù˘ ÊÙˆ¯‹˜. E‚·-
Ó Ì ÙÔ ÓÔ˘ Ù˘ ¯ÂÈÚfiÙÂÚ·, Î·È Û·Ó ÙÔÓ Â›‰Â ÌÚÔÛÙ¿ Ù˘ ¤ÙÛÈ
ÔÚıfi, ÛÙÔ ÌÈÛÔÛ‚˘Ṳ̂ÓÔ Êˆ˜ ÙÔ˘ ÊÂÁÁ·ÚÈÔ‡, Í·Ó¿Û·ÓÂÓ.
«O XÚÈÛÙfi˜! Ô XÚÈÛÙfi˜! η΋ ÒÚ·, ·È‰› ÌÔ˘!».
K·È ‰ÂÓ ‹ÍÂÚ ˆ˜ Ô M‹ÙÚÔ˜ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÎÚ·ÙËı‹ ÛÙ·
fi‰È· ÙÔ˘, Î·È ˆ˜ Ô ›‰ÈÔ˜ ›¯Â ÂÈ ÛÙ· ·È‰È¿:
«B¿ÏÙ Ì ӷÎÎÔ˘Ì‹Ûˆ ÛÙÔÓ ÙÔ›¯Ô, ÁÈ· Ó· ÌË Ì ȉ‹ ¿Í·Ê-
Ó· Ë Ì¿ÓÓ· ÌÔ˘ Î·È ÊÔ‚Ëı‹».
K’ ÂΛ Ô˘ ÙfiÏÂÁÂÓ ·˘Ùfi, ̤۷ ÛÙÔ ÓÔ˘ ÙÔ˘ ›Â Î·È Î¿ÙÈ ¿Ï-
ÏÔ Ô˘ ‰ÂÓ ‚Á‹Î ·fi Ù· ¯Â›ÏË ÙÔ˘: «¶Ò˜ ı· Ì ȉ‹ Ë ºÚÔÛ‡-
ÓË!».
H ºÚÔÛ‡ÓË ‹Ù·Ó Ë ·ÚÚ·‚ˆÓÈ·ÛÙÈÎÂÈ¿ ÙÔ˘.
KÚ·ÙÒÓÙ·˜ Î·È ÍÂÛ¤ÚÓÔÓÙ·˜ ÎÈ ·Ó·ÛËÎÒÓÔÓÙ·˜, ÙÔÓ ‹Á·ÓÂ
ÛÙÔ Û›ÙÈ. EΛÓË ÙË ¯ÚÔÓÈ¿ Ë ¯‹Ú· Ë ¢‹Ì·ÈÓ·, Ô M¿ÚÎÔ˜ Ô
K·Ó›ÓÈ·˜, Ô °È·ÓÓ¿ÎÔ˜ T·ÚÓ¿Ó·Ì·˜ Î’ Ë T·Ú›· T·Ú¤Ï· ‰ÂÓ ¯¿-
ÚËÎ·Ó ÂÈÙ¿ÊÈÔ. •ËÌÂÚÒıËÎ·Ó ÛÙÔ ÎÚ‚‚¿ÙÈ ÙÔ˘ M‹ÙÚÔ˘.
¢ÂÓ ¤ÎÏÂÈÛ ̿ÙÈ, ÔÓÔ‡ÛÂ, ÌÔ‡ÁÁÚÈ˙Â Û·Ó Ù·‡ÚÔ˜. TÔ fi‰È ÙÔ˘
ÂÚ‹˙ÔÙ·Ó, ÂÚ‹˙ÔÙ·Ó, Á›ÓËΠÌÈ· ÎÔÏÒÓ·!
2 0 0 3

EÊÂÚ·Ó ÙÔÓ Î·Ï‡ÙÂÚÔ ÁÈ·ÙÚfi ÙÔ˘ £·Ï·ÛÛÔ¯ˆÚÈÔ‡. ™Ô˘‰·-
Ṳ̂ÓÔ˜ ÁÈ·ÙÚfi˜, Ì ÙÔ fiÓÔÌ·. ¶ÔÏÏÔ‡˜ ›¯Â ÁÏ˘ÙÒÛÂÈ ·fi Ù·
¯¤ÚÈ· ÙÔ˘ X¿ÚÔ˘. AÏ‹ıÂÈ· ˆ˜ ÔÈ £·Ï·ÛÛÔ¯ˆÚ›Ù˜ ÙÔÓ ¤·ÈÚ-
Ó·Ó ¿ÓÙ· ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÛÙÈÁÌ‹, ·ÊÔ‡ ·ÂÏ›˙ÔÓÙ·Ó ·fi
ÙÔ˘˜ ÎÔÌÔÁÈ·ÓÓ›Ù˜ ÎÈ ·’ ÙȘ ÁÈ¿ÙÚÈÛÛ˜. °È’ ·˘Ùfi Î’ ÂΛÓÔ˜
‰Â›¯ÓÔÓÙ·Ó fiÏÔ ı˘ÌˆÌ¤ÓÔ˜Ø fi¯È ÁÈ·Ù› ¤¯·Ó ٛÔÙ Ô˘ ‰ÂÓ ÙÔÓ
Á‡Ú¢·Ó ÚˆÙ‹ÙÂÚ·, ηıÒ˜ ¤ÏÂÁÂÓ, ·ÏÏ¿ ÁÈ·Ù› ÎÈÓÙ‡Ó¢·Ó ¯¿-
ÚÈÛÌ· ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜ ÔÈ ÎÔ˘ÙÂÓÙ¤‰Â˜, Ô˘ ›ÛÙ¢·Ó ÙÔ˘˜ ÙÛ·Ú-
Ï·Ù¿ÓÔ˘˜. EηÓÂÓ fï˜ ÎÈ ¤ÙÛÈ ÙË ‰Ô˘ÏÂÈ¿ ÙÔ˘Ø ÎÈ ·ÊÔ‡ ÙÔÓ
ÁχوÓ ÙÔÓ ¿ÚÚˆÛÙÔ, ÍÂı‡Ì·ÈÓ ÛÙÔ ‚ÚÈÛ›‰È, ÙÔÓ Ï‹ÚˆÓ˜
‰ÂÓ ÙÔÓ Ï‹ÚˆÓ˜. TÔÓ ÊÔ‚‹ıËÎ·Ó ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ, ÙÔ˘˜ ¤·ÈÚÓÂ
ÙÔÓ ·¤Ú·Ø ÛÙ· ÛÙÂÚÓ¿ ÙÔÓ Û˘Ó‹ıÈÛ·Ó, Î·È ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó·
οÌÔ˘Ó ¯ˆÚ›˜ ·˘ÙfiÓ. E‰ÂȯÓ ÈÒÙÂÚÔ Û·Ó Î·ÂÙ¿ÓÈÔ˜, ·Ú¿
Û· ÓÙÔÙfiÚÔ˜. A˘Ù‹ ÊÔÚ¿ Ô M¿ÚÎÔ˜ Ô K·Ó›ÓÈ·˜, Ô °È·ÓÓ¿ÎÔ˜ Ô
T·ÚÓ¿Ó·Ì·˜ Î’ Ë T·Ú›· T·Ú¤Ï· ʤÚıËÎ·Ó ÊÈÏfiÙÈÌ· Î·È ÊÚfiÓÈ-
Ì·Ø ÛÙÔ˘ ÁÈ·ÙÚÔ‡ ¤ÙÚÂÍ·Ó ·Ì¤Ûˆ˜, Î·È ‰ÂÓ ¿ÎÔ˘Û·Ó ÙË ¢‹Ì·È-
Ó· Ô˘ Á‡Ú¢ ӷ ¿ÚÔ˘Ó ÙËÓ ÎÔÎfiÓ· M·ÚÈÁ‹ ÙËÓ ÔÏ›ÙÈÛÛ·,
Ô˘ ÍfiÚÎÈ˙ ÙÔ Ì¿ÙÈ·ÛÌ·, ÚfiÊÙ·ÈÓ ÙË ‚ÂÓÙÂÚÔ‡Á·, ›Û·˙ ٷ
‚Á·Ï̤ӷ ÎfiÎηϷ, Î’ ‹Ù·Ó ηϋ ÁÈ· οı ÙÈ.
TÔ Â›‰ÂÓ Ô ÁÈ·ÙÚfi˜ ÙÔ fi‰È. MˆÚ¤, ÙÈ ‰È·‚ÔÏÂ̤ÓÔ ¯Ù‡ËÌ·
·¿ÓÔ˘ ÛÙËÓ ÎÔ‡·, ̤ے ÛÙË ıËÏÂÈ¿ ÙÔ˘ Ô‰·ÚÈÔ‡! TÔ ÎÔ›Ù·-
Í ηϿ, ÎÈ ·Ì¤Ûˆ˜ ÙÔ ¤‰ÂÛ ÛÊȯٿ ̤۷ ÛÙ· ηϿÌÈ·, ÙÔ Î·-
Ͽ̈ÛÂ, ηıÒ˜ ÏÂÓ, Î·È ÙÔ˘ ϤÂÈ: «MËÓ ÙÔ ÎÔ˘Ó‹ÛË˜Ø ÙÔ fi‰È
ÛÔ˘ ı· Á›ÓË Î·Ï¿, Ì· ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È Î¿ÌÔÛÔÓ Î·ÈÚfi Î·È ÔÏÏ‹Ó
˘ÔÌÔÓ‹. M ÙÔÓ Î·ÈÚfi ı· ÛÙÚ›„Ë ÙÔ Ó‡ÚÔ Î·È ı· Á›ÓË Î·Ï¿
ÙÔ fi‰È ÛÔ˘. MfiÓÔ ÙÔ Î·Ïfi Ô˘ ÛÔ˘ ı¤Ïˆ, ÌËÓ ÙÔ ÂÈÚ¿˙˘».
KÈ ¤ÏÂÁÂ Î·È Í·Ó¿ÏÂÁÂ: «MËÓ ÙÔ ÂÈÚ¿˙˘!» °ÓÒÚÈ˙ ÙÈ ÎÂÊ¿ÏÈ·
·Á‡ÚÈÛÙ· Â›Ó·È ÔÈ £·Ï·ÛÛÔ¯ˆÚ›Ù˜...
... ¶¤Ú·Û·Ó ÔÈ ·ÔÎÚȤ˜, Î·È Ë MÂÁ¿ÏË ™·Ú·ÎÔÛÙ‹, Ì ÙÔ Î·-
Ïfi, ‹Ù·Ó ÛÙ· ÙÂÏÂ˘Ù·›·. K·È Ë Â‚‰ÔÌ¿‰· ÙˆÓ ¶·ıÒÓ Í·Ó·Á‡-
ÚÈÛÂÓ. O ·Ú›Ï˘, ÓÈfiÊÂÚÙÔ˜, Í·Ó¿ÓȈÛ ÙË ˙ˆ‹ Î·È Ó¤· ‰‡Ó·-
ÌË ÛÎÔÚÔ‡Û ÁÈ· Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔÓ ·ÁÒÓ·Ø Ó¤Â˜ ¯·Ú¤˜ ¤ÓÓÔȈıÂÓ
Ë „˘¯‹, Ӥ˜ ÊÚÔÓÙ›‰Â˜ ÍÂʇÙÚˆÓ·Ó ÛÙÔ ÓÔ˘Ø Û·Ó Ù’ ¿ÓıË Í¿-
ÓÔÈÁ·Ó ÔÈ ·Á¿˜, ÔÈ ÂÎÎÏËÛȤ˜ ·ÓÔȯ٤˜ ÌÔÛ¯Ô‚ÔÏÔ‡Û·Ó ·fi
ÏÈ‚¿ÓÈ, Î’ ÔÈ Î·Ú‰È¤˜, ·ÓÔȯÙfiÙÂÚ˜, ÌÔÛ¯Ô‚ÔÏÔ‡Û·Ó ·fi ÂÏ›-
‰Â˜. T¤ÙÔÈ· ÂÔ¯‹ ÁÏ˘Î·›ÓÂÙ·È ÎÈ Ô ‚·Û·ÓÈṲ̂ÓÔ˜Ø ÎÈ Ô ·ÂÏ-
ÈṲ̂ÓÔ˜ ·›ÚÓÂÈ ÔÚÌ‹Ø ÎÈ ·˘Ùfi˜ Ô˘ ›Ӓ ¤ÙÔÈÌÔ˜ Ó· Í„˘¯‹-
ÛË, ÙËÓ ·ÁηÏÈ¿˙ÂÈ ÛÊȯÙfiÙÂÚ· ÙË ˙ˆ‹, ÎÔÈÙ¿ÂÈ Ó· ÙËÓ Ô˘Ï‹-
ÛË fiÛÔ ÌÔÚ› ·ÎÚÈ‚ÒÙÂÚ·.
O M‹ÙÚÔ˜ ‰ÂÓ Â›¯Â ϤÔÓ ÁÏ˘ÙˆÌfi. MÂÙÚË̤Ó˜ ‹Ù·Ó ÔÈ Ì¤-
Ú˜ ÙÔ˘. ¶¿Ó Β ÔÈ ÁÈ·ÙÚÔ› Ì ٷ ÁÈ·ÙÚÈο, ¿Ó Β ÔÈ Ì¿ÁÈÛÛ˜
Ì ٷ Ì·ÓÙÔÏfiÁÈ·. °·ÁÁÚ·›ÓÈ·Û ÙÔ fi‰È. TÔ Ê·ÚÌ¿ÎÈ ·Ó¤‚·ÈÓÂ
ÔÏÔ¤Ó· ÎÈ ·ÏÒÓÔÓÙ·Ó ÛÙÔ ·›Ì·. K’ ÂΛÓÔ˜ ·Ì›ÏËÙÔ˜, ¿ÛÂÈ-
ÛÙÔ˜, ÌfiÓÔ Ù· Ì¿ÙÈ· ÙÔ˘ ÌÈÏÔ‡Û·Ó, ÁÔÚÁÔΛÓËÙ·, Á˘·ÏÈÛÙÂÚ¿,
Ϙ Î·È ÂÚ›ÌÂÓ ÙÔ X¿ÚÔ, ÁÈ· Ó· ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÙÔ‡Ó. H ‰fiÏÈ· Ë ¢‹-
Ì·ÈÓ· ›¯Â ηٷÓÙ‹ÛÂÈ ·ÁÓÒÚÈÛÙË ·fi ÙËÓ ·ÁÚ‡ÓÈ· ÎÈ ·fi ÙË
χË, ÛˆÛÙfi Û·Ú¿‚·ÏÔ. O M¿ÚÎÔ˜ Ô K·Ó›ÓÈ·˜, Ô °È·ÓÓ¿ÎÔ˜ Ô
T·ÚÓ¿Ó·Ì·˜ Î’ Ë T·Ú›· T·Ú¤Ï· Ô‡Ù ÌÈÏÔ‡Û·Ó Ô‡Ù ÙÔ ÎÔ˘-
ÓÔ‡Û·Ó ·’ ÙÔ Ï¢Úfi ÙÔ˘. TË MÂÁ¿ÏË ¶¤ÌÙË ¤ÊÂÚ·Ó ÙÔÓ ·-
¿ £‡ÌÈÔ Î·È ÙÔÓ ÌÂÙ¿Ï·‚Â.
H K A £ H M E P I N H
H «Mην το κουνσης·
το πδι σου θα γνη
καλ, μα χρειζεται
κμποσον καιρ και
πολλν υπομον...
Mνο το καλ που
σου θ λω, μην το πει-
ρζης. Kι λεγε και
ξανλεγε: Mην το
πειρζης!...». Σχ διο
του Bασλη Zση.
P «Eνα καθρ φτη,
μννα, να καθρ -
φτη! Tου ξναψεν
ξαφνα η γνοια του
στολιδιο· θελε να
συγυρση τη λεβε-
ντι του για το ταξ-
δι του κτου κ-
σμου...» Σχ διο του
Bασλη Zση.
B M . ™ A B B A T O
H MÂÁ¿ÏË ¶·Ú·Û΢‹ ÍË̤ڈÛÂÓ fi¯È Û·Ó ÙȘ ¿ÏϘ
¯ÚÔÓȤ˜, Ì ̷‡ÚÔÓ Ô˘Ú·Ófi. •Ë̤ڈÛ ηٷÁ¿Ï·ÓË ÎÈ
ÔÏfiÍ·ÓıË. M ÙËÓ ÚÒÙË ·¯Ù›Ó· ÙÔ˘ ʈÙfi˜ Ô˘ Áχ-
ÛÙÚËÛÂÓ ·fi ÙË ¯·Ú·Ì¿‰· ÛÙÔ ÛÙÚÒÌ· ÙÔ˘ M‹ÙÚÔ˘, Ô
M‹ÙÚÔ˜ ÂÛ·ÚÙ¿ÚËÛ Β ¤‚Á·Ï ʈӋ ÙÚ·Ó‹ Î’ ¤ÎÚ·ÍÂ:
«M¿Ó·, ‹ÏÈÔ ı¤Ïˆ, ·¤Ú· ı¤ÏˆØ ¿ÓÔÈÍ ÙÔ ·Ú¿ı˘ÚÔ!»
KÈ ·ÓÔ›ÁÂÈ ÙÔ ·Ú¿ı˘ÚÔ ÎÈ Ô ‹ÏÈÔ˜ ÏËÌÌ˘Ú›˙ÂÈ ÙÔ
ÛÎÔÙȉȷṲ̂ÓÔ, ÙÔ ¤ÚÌÔ Û›ÙÈ. ™·Ó ·ÓËÁ‡ÚÈ ¯‡ÓÂÙ·È ÙÔ
ʈ˜ ÙÔ˘ Û ¿ÙˆÌ·, Û ÙÔ›¯Ô˘˜, Î·È Û οı ÙÈ. TÔÓ Â-
Úȯ‡ÓÂÈ ÙÔÓ ¿ÚÚˆÛÙÔ, Î·È ı· ’ÏÂÁ˜ ˆ˜ ‹Ù·Ó ·˘Ùfi˜ Ô Ìfi-
ÓÔ˜ ÁÈ·ÙÚfi˜ ÎÈ Ô ÌfiÓÔ˜ Ì¿ÁÔ˜. T· Ì·ÎÚÂÈ¿ ÎÈ ·¯Ù¤ÓÈÛÙ·
Ì·ÏÏÈ¿ ÙÔ˘ Ù’ ·Ó·Ù·Ú¿˙ÂÈ ÙÔ ÚˆÈÓfi Ù’ ·Á¤ÚÈ Ô˘ Ì ‚›·
¯‡ıËÎÂÓ ·’ Ù’ ·ÓÔȯÙfi ·Ú¿ı˘ÚÔ. KÈ ·’ Ù’ ·ÓÔȯÙfi ·-
Ú¿ı˘ÚÔ Ù· Ì¿ÙÈ· ÙÔ˘ ÙÚ·‚¿Ó ›Û· ÔÏfiÈÛ· ÎÈ ·ÓÙ·ÌÒÓÔ-
ÓÙ·È Ì ÙÔÓ ‹ÌÂÚÔ ÁÈ·Ïfi ÙÔ˘ £·Ï·ÛÛÔ¯ˆÚÈÔ‡Ø ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔ
ÁÈ·Ïfi Ô˘ ·ÏÏ¿˙ÂÈ ¯›ÏÈ· ¯ÚÒÌ·Ù· Û· ¯›ÏÈ· fiÓÂÈÚ· Û ο-
ı ¯Ú˘ÛÔÊ›ÏËÌ· ÙÔ˘ ‹ÏÈÔ˘ ·’ ÙÔ Úˆ› Ò˜ ÙÔ ‚Ú¿‰˘. Mfi-
ÓÔ ˆ˜ Ô ·‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ ‰Â ÌÔÚÔ‡Û ÙfiÙ ӷ ÙÔ˘ ‰ÒÛË ÙË
Ì˘ÛÙÈ΋ ÂÌÔÚÊÈ¿ Ô˘ Û‹ÌÂÚ· ÙÔ˘ ‰›ÓÂÈ Ô ·Ú›Ï˘, Ï·-
Ṳ̂ÓË ·’ fiϘ ÙȘ Ï·¯Ù¿Ú˜ Ù˘ ˙ˆ‹˜. K·È Û ÌÈ·Ó ¿ÎÚË
ÙÔ˘ ÌfiÏÔ˘, Ù· Ì¿ÙÈ· ÙÔ˘ Í·ÓÔ›ÁÔ˘Ó ¤Ó· η˚οÎÈ, ÙÔ ›‰ÈÔ
ÙÔ Î·˚οÎÈ ÙÔ˘, Í·Ú̷و̤ÓÔ ÂΛ, ·Ú·ÚÚÈ̤ÓÔ. K·È Û·
Ó· ÊÒÙÈ˙ÂÓ Ô ‹ÏÈÔ˜ ÙÔ ÏÔÁÈÛÌfi ÙÔ˘ ÈÔ ‚·ıÂÈ¿ ÎÈ ·fi ÙÔ
Û›ÙÈ ÙÔ˘, ηٿϷ‚ ÎÈ ·˘Ùfi˜ ˆ˜ ‹ÚıÂÓ Ë ÛÙÂÚÓ‹ ÙÔ˘ Ë
ÒÚ·, ˆ˜ Ô X¿ÚÔ˜ ϿΈÛÂ, Î·È ˆ˜ ¤ÚÂ ӷ ·Ú·‰Ô-
ı‹ Û·Ó ¿ÍÈÔ ·ÏÏËοÚÈ, Ì· ÙÔÓ Î˘Ú HÏÈÔ Ô˘ ÙÔ˘ ÊÒÙÈ-
˙ ÙÔÓ ˘ÛÙÂÚÓfi ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ. KÈ Ô Ì¿ÁÔ˜ Ô ‹ÏÈÔ˜ ÙÔÓ ÂÌ¿-
Á„ÂØ ÙÔÓ Â̤ı˘Û Ì ¤Ó· ·Ú¿ÍÂÓÔ ÎÈ ·¿ÓÙÂ¯Ô ÎÚ·Û›,
η̤̈ÓÔ ·fi ˙ˆ‹ ÎÈ ·fi ı¿Ó·ÙÔ.
«EÓ· ηıÚ¤ÊÙË, Ì¿ÓÓ·, ¤Ó· ηıÚ¤ÊÙË!»
TÔ˘ Í¿Ó·„ÂÓ ¤Í·ÊÓ· Ë ¤ÁÓÔÈ· ÙÔ˘ ÛÙÔÏȉÈÔ‡Ø ‹ıÂÏ ӷ Û˘-
Á˘Ú›ÛË ÙË Ï‚ÂÓÙÈ¿ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙÔ Ù·Í›‰È ÙÔ˘ οÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘. TÔ˘
Ê·›ÓÔÓÙ·Ó ˆ˜ ÂÙÔÈÌ¿˙ÔÓÙ·Ó Ó· ¿Ë ÛÙÔ ·ÓËÁ‡ÚÈ ÙÔ˘ AË
§È·, ÛÙ· Ï¿ÁÈ· ÙÔ˘ Z˘ÁÔ‡. K’ Ë Ì¿ÓÓ· Ô˘ ·Ï¿ÏÈ·ÛÂÓ ·’ ÙË
Û˘ÌÊÔÚ¿, Ô˘ ·ÁÚÔÈÎÔ‡ÛÂ Î·È ‰ÂÓ ¤ÓÔȈıÂ, Ô˘ ¤ÓÔȈı ¯ˆ-
Ú›˜ Ó· Û˘ÏÏÔÁ›˙ÂÙ·È, ÙÔ˘ ʤÚÓÂÈ ÙÔÓ Î·ıÚ¤ÊÙË.
E‹Ú ÙÔÓ Î·ıÚ¤ÊÙË, ÎÈ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÎÔÈÙ¿˙ÂÙ·È Ì¤Û· Û’ ·˘-
ÙfiÓØ fi¯È Ó· ÎÔÈÙ¿˙ÂÙ·È, Ì· Ó· ÎÔÈÙ¿˙Ë Ì¤Û· Û’ ·˘ÙfiÓ ¯›ÏȘ ÂÓ-
ı‡ÌËÛ˜, ¯›ÏȘ ÂÈÎfiÓ˜ ·’ Ù· ÌÈÎÚ¿ ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÈ· Ò˜ Ù· ÙˆÚÈÓ¿Ø
ÂÈÎfiÓ˜ Î’ ÂÓı‡ÌËÛ˜, ı·ÊÙ¤˜ ̤۷ ÛÙÔ ÓÔ˘ ÙÔ˘, Ô˘ ÍÂı¿-
ÊÙÔÓÙ·Ó ÁÈ· ˘ÛÙÂÚÓ‹ ÊÔÚ¿ ÎÈ ·Ó·ÛÙ·›ÓÔÓÙ·Ó Î·È Û·Ó Ô˘Ï¿-
ÎÈ· ÁÔÚÁfiÊÙÂÚ· ÙȘ ¤‚ÏÂ Ì ٷ Û‚˘Ṳ̂ӷ Ì¿ÙÈ· ÙÔ˘ Ó· Û·Ú-
Ù·ÚÔ‡Ó ̤۷ ÛÙÔ Á˘·Ï›. K’ ¤ÏÂÁ ˆ˜ ‹ÙÔÓ Ô Î·ıÚ¤ÊÙ˘ ˆÛ¿Ó
ÂΛÓÔÓ ÙÔ Ì·ÁÈÎfi, ÙÔÓ ÂÚ›ÊËÌÔ, Ô˘ ̤۷ ÙÔ˘ Í¿ÓÔÈÁ˜ fiÏ·
Ù· Ì·ÎÚ˘Ó¿ Ù· ÂÚ·Ṳ̂ӷ Î·È fiÏ· Ù· Ì·ÎÚ˘Ó¿ Ù· ÌÂÏÏfiÌÂÓ·.
K’ ‡ÛÙÂÚ· Ì ÌÈ·˜ ‰ÂÓ ·ÓÙ›ÎÚ˘Û ¿ÏÏÔ Ù›ÔÙ ̤۷ ÛÙÔÓ Î·-
ıÚ¤ÊÙË ·Ú¿ ÙÔ Î·Ù¿¯ÏˆÌÔ ÚfiÛˆfi ÙÔ˘ Î·È ÙÔ ÛˆÌ¤ÓÔ ÙÔ˘
ÎÔÚÌ›. K·È ¿ÏÈ ·ÎÔ‡ÛÙËΠӷ Ï¤Ë Ì’ ÂΛÓÔÓ ÙÔÓ ·Ï¿ÏËÙÔ Î·Ë-
Ìfi Ù˘ Ï‚ÂÓÙÈ¿˜:
«A¯! ˆÚ·›· ÓÈ¿Ù· Ô˘ ı· Ê¿Ë Ë Á˘!»
K·È ηıÒ˜ ›ÂÓ «ˆÚ·›· ÓÈ¿Ù·», ¤ÙÛÈ ÙÔÓ ‹Ú ÁÈ· ÛÙÂÚÓ‹
ÊÔÚ¿ Î’ Ë ÊÚÔÓÙ›‰· Ù˘ ÓÈfiÙ˘, ÙÔ˘ ÛÙÔÏÈÛÌÔ‡ Î·È Ù˘ ÂÌÔÚ-
ÊÈ¿˜, Ë ÊÚÔÓÙ›‰·, Ô˘ ‰ÂÓ Ù’ ·Ê›ÓÂÈ Ù· ·ÏÏËοÚÈ· Î·È Ì¤Û·
ÛÙËÓ ·ÁηÏÈ¿ ÙÔ˘ X¿ÚÔ˘. KÈ ¿Ú¯ÈÛ ӷ Ù· ¯ÙÂÓ›˙Ë, Ó· Ù· ¯ÙÂ-
Ó›˙Ë Ù· ÛÁÔ˘Ú¿ Ì·ÏÏÈ¿, Ù· ÊÔ˘Óو̤ӷ ÎÈ ÔÏfiÌ·ÎÚ·, Ô˘ ›-
¯·Ó ÚÔ˘Ê‹ÍÂÈ, ı·ÚÚÔ‡Û˜, fiÏË ÙË ÊÚÂÛο‰· Î·È ÙË ‰‡Ó·ÌË
2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3 5
H H Mαστγωση, η
προετοιμασα της
Σταρωσης, η Aποκα-
θλωση, ο Eπιτφιος ÙÔ˘ ÎÔÚÌÈÔ‡, ÁÈ’ ·˘Ùfi ÊÔ‡ÓÙˆÛ·Ó ¤ÙÛÈ Î·È Ì¿ÎÚ˘Ó·Ó. KÈ ¤ÛÙÚÈ- «¢Â ı¤Ïˆ Ó· Âı¿Óˆ ÌÔÓ·¯ÈÎ¿Ø ÎfiÛÌÔ ı¤Ïˆ. AÓÔÈÍÂ, Ì¿ÓÓ·,
Θρνος, τμμα μεγ- ‚ ÙÔ ÌÔ˘ÛÙ¿ÎÈ ÙÔ˘ Û· Ó· ‹Ù·Ó ¤ÙÔÈÌÔ˜ ÁÈ· ‰Â‡ÙÂÚ’ ·ÚÚ‚ˆ- ÙËÓ fiÚÙ·, Ó· ÌË ÎfiÛÌÔ˜ ̤۷».
λης τοιχογραφικς Ó‹ÛÈ·. KÈ fiÙ·Ó ·fiηÌ È·, Û· Ó· ÙÔ˘ ÊÒÙÈÛÂÓ ¿Í·ÊÓÔ Êˆ˜ £· ÎfiÓÙ¢ ÙÔ ÌÂÛË̤ÚÈ. °‡ÚÈ˙·Ó ÔÈ £·Ï·ÛÛÔ¯ˆÚ›Ù˜ ·’
σνθεσης με σκην ς ÙÔ ÓÔ˘ ÙÔ˘, ¤ÙÛÈ Î·ıÒ˜ ‹Ù·Ó ·ÎÔ˘ÌÈÛÙfi˜, › ÛÙË Ì¿ÓÓ· ÙËÓ ÂÎÎÏËÛÈ¿Ó. AÓÙÚ˜, Á˘Ó·›Î˜, ·È‰È¿, ÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó ¿ÓıË
απ τα Πθη και την ÙÔ˘: ÛÙÔ ¯¤ÚÈ, Ù’ ¿ÓıË ÙÔ˘ ÂÈÙ·Ê›Ô˘. OÙ·Ó ¿Í·ÊÓ· ÊÙ¿ÓÂÈ ÛÙ’ ·˘-
Aνσταση στον ντιο «TÒÚ·, ‰˘ÛÙ˘¯ÈṲ̂ÓË Ì¿ÓÓ·, ÙfiÛÔÓ Î·ÈÚfi ¤Î·Ó· ÎÔ˘Ú¿ÁÈÔ, ÙÈ¿ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ, fiÏˆÓ ÂΛӈÓ, Ô˘ ¤‚Á·ÈÓ·Ó ·’ ÙÔÓ AË NÈ-
τοχο του εξωνρθηκα ¤ÏÂÁ· ˆ˜ ‰Â ı· Âı¿Óˆ... MÈ· ¯¿ÚË ÙÒÚ· ÛÔ˘ ˙ËÙ¿ˆ. KÏ¿„ ÎfiÏ·, ÎÈ fiÏˆÓ ÂÎÂ›ÓˆÓ Ô˘ ÂÚÓÔ‡Û·Ó ·fi ÎÂÈ, –Î’ ‹Ù·Ó ·‰È¿-
του καθολικο της I. Ì ӷ Û’ ·ÎÔ‡Ûˆ». ÎÔÔ ÙÔ ‰È¿‚· ηٿ ÙËÓ ÒÚ· ÂΛÓË,– ÊÙ¿ÓÂÈ ¤Ó·˜ ‹¯Ô˜ ·ÚÁfi˜,
Mονς Bατοπαιδου, — M·! ·È‰› ÌÔ˘, ÙÈ ÏfiÁÈ· ›Ӓ ·˘Ù¿; N· Û ÎÏ¿„ˆ; IÛ· Ì’ ‚Ú·¯Ófi˜, Ï˘ËÙÂÚfi˜Ø Ï˘ËÙÂÚfi˜ Ô˘ ۋΈÓ ÙȘ ÙÚ›¯Â˜ Î·È ÛÂ
Aγιον Oρος. ·˘ÙÔ‡ ‹Úı˜; ÙÚ·‡ÏÈ˙ÂÓ ·Ï·ÏÈ·Ṳ̂ÓË Ë Ì¿ÓÓ·. Û¿Ú·˙ÂÓ, ‹¯Ô˜ ‚Á·Ï̤ÓÔ˜ Û·Ó ·fi ˙ˆÓÙfi‚ÔÏÔ, Û·Ó ·fi ¿Ó-
— A¯! Î·È ¿ÏÈ ·¯! KÏ¿„Â, Ì¿ÓÓ·, ÎÏ¿„Â! T· ÓÈ¿Ù· ¯ÒÌ· Á›- ıÚˆÔÓØ ‹¯Ô˜ Ô˘ η٤‚·ÈÓÂ Î·È ˘„ÒÓÔÓÙ·Ó, Î’ ÂÓ›ÁÔÓÙ·Ó,
ÓÔÓÙ·È Î’ Ë Ï‚ÂÓÙÈ¿ ¯ÔÚÙ¿ÚÈ, Î·È ÙÔ Û·˝ÓÈÎÔ ÎÔÚÌ› ¯ÒÌ· Î·È Î·È ¯‡ÓÔÓÙ·Ó Î·È ‰¤ÚÓÔÓÙ·ÓØ ‹¯Ô˜ Ô˘ ‹Ù·Ó Î·È Ì›ÏËÌ·, ηÈ
ÙÔ ·ÙÔ‡ÓÂ! OÔ˘ ·˜ Î·È ÛÙ·ı‹˜, Ì¿ÓÓ·, Ó· ÙÔ Ï˜». Ô‡ÚÏÈ·ÛÌ·, Î·È ıÚ‹ÓÔ˜, Î·È ·Ú¿ÔÓÔ, Î·È ÎÏ¿„ÈÌÔ, Î·È Á¤-
™Ò·Û ÏÈÁ¿ÎÈ, Î’ ¤Í·ÊÓ’ ·Ó·ÙÈÓ¿¯ÙËΠ·ÂÏÈṲ̂ӷ Î·È ÏÔÈÔ, Î·È ‚ÚÈÛÈ¿, Î·È ÙÚ·ÁÔ‡‰ÈØ ÙÚ·ÁÔ‡‰È ÙÚÔÌ·Ṳ̂Ó˘, ÍÂ-
ÊÒÓ·ÍÂ: ÙÚÂÏϷ̤Ó˘, ·ÂÏÈṲ̂Ó˘ „˘¯‹˜. K’ ÔÈ ‰È·‚¿Ù˜ ¿ÎÔ˘Á·Ó,

6 H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3
ÛÙ¤ÎÔÓÙ·Ó, ·Ó·ÙÚ›¯È·˙·Ó, ·˘ÙÈ¿˙ÔÓÙ·Ó, ¤ÓÓÔȈı·Ó, ÎÔ˘ÓÔ‡-
Û·Ó Ù· ÎÂÊ¿ÏÈ· Î’ ¤ÏÂÁ·Ó Ô ¤Ó·˜ ÙÔ˘ ¿ÏÏÔ˘:
«M˘ÚÔÏfiÈ! ÔÈÔ˜ Ó· ¤ı·ÓÂ;»
K¿ÔÈÔ˜ ¤‰ÂÈÍ ÙfiÙ ÙÔ Û›ÙÈ Ù˘ ¢‹Ì·ÈÓ·˜, Î’ ¤ÎÚ·ÍÂ:
«¢ÂÓ ÙÔ Í¤ÚÂÙÂ; ·fi ÙÔ Û›ÙÈ Ù˘ ¢‹Ì·ÈÓ·˜ ‚Á·›ÓÂÈ ÙÔ Ì˘ÚÔ-
ÏfiÈ. ¶¤ı·ÓÂ Ô AÊÂÓÙÔÌ‹ÙÚÔ˜!»
¶¤ı·ÓÂ Ô M‹ÙÚÔ˜! Ô M‹ÙÚÔ˜ Ô Ï‚¤ÓÙ˘, Ô˘ ‚·Û·Ó›˙ÔÓÙ·Ó
¤Ó· ¯ÚfiÓÔ ÛÙÔ ÛÙÚÒÌ·. O M‹ÙÚÔ˜ Ô ¯Ù˘Ë̤ÓÔ˜, Ô ˙ËÏÔÊıÔ-
ÓÂ̤ÓÔ˜, Ô Ì·ÁÂ̤ÓÔ˜, Ô ·‰ÈÎÔÛÎÔو̤ÓÔ˜! ™· ¯·Ï¿˙È ¤ÂÛÂ
ÙÔ Ì·ÓÙ¿ÙÔ ÛÙÔ £·Ï·ÛÛÔ¯ÒÚÈ. KÈ fiÛÔÈ Ù’ ¿ÎÔ˘Á·Ó, ·Ó·ÛÙ¤Ó·-
˙·Ó, ¤ÛÌÈÁ·Ó Ì ‚›· ÙȘ ··Ï¿Ì˜, Î’ ÔÈ Á˘Ó·›Î˜ ÙÚ·‚Ô‡Û·Ó Ù·
Ì¿ÁÔ˘Ï· Û· Ó· ÌË ÙÔ ÂÚ›ÌÂÓ·Ó ·fi ÙfiÛÔ˘˜ Ì‹Ó˜. ¢ÂÓ ÌÔ-
ÚÔ‡Û·Ó Ó· ÙÔ ¯ˆÓ¤„Ô˘Ó. OÙ·Ó Âı·›ÓÂÈ ·ÏÏËοÚÈ Û·Ó ÙÔ
M‹ÙÚÔ, Âı·›ÓÂÈ ÔÏfiÎÏËÚË ˙ˆ‹, Û‚ÂÈ¤Ù·È Ô ‹ÏÈÔ˜! K·È ÙfiÙÂ
ÛÙ¿ıËΠ¤Ó· Ú¿Ì·, Ô˘ ‰ÂÓ ı˘ÌÔ‡ÓÙ·È ÔÈ ÁÂÚÔÓÙfiÙÂÚÔÈ Ó·
H K A £ H M E P I N H
Í·Ó·ÛÙ¿ıËÎÂ ÎÈ ¿ÏÏË ÊÔÚ¿ ÛÙÔ £·Ï·ÛÛÔ¯ÒÚÈ. K·ı¤Ó·˜ Ô˘
¿ÎÔ˘Á ÙÔ Ó¤Ô, ÙÔ ¤ÏÂÁ ÙÔ˘ ¿ÏÏÔ˘ Î·È ·Ì¤Ûˆ˜, fiˆ˜ ‹Ù·Ó ÎÈ T· ·‰ÈÎÔı¿Ó·Ù·
fiÔ˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó, ÙÚ·‚Ô‡Û·Ó ÁÔÚÁ¿ ηٿ ÙÔ Û›ÙÈ ÙÔ˘ M‹-
ÙÚÔ˘. ¶Ô‡ Ì·˙‡ÙËÎÂÓ fiÏÔ˜ ÂΛÓÔ˜ Ô ÎfiÛÌÔ˜; Á˘Ó·›Î˜ ÔÌÔÚ- ·ÏÈοÚÈ· ÙÔ˘ Kˆ-
ÊÔÛ˘Á˘ÚÈṲ̂Ó˜ Ì ٷ Ì·‡Ú· Ê·ÎÈfiÏÈ·Ø Á˘Ó·›Î˜ ·Ó¿ÏÏ·Á˜,
fiˆ˜ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙ· Û›ÙÈ· ÙÔ˘˜Ø οı ÏÔÁ‹˜ ¿ÓÙÚ˜, ÓÔÈÎÔ- ÛÙ‹ ¶·Ï·Ì¿ Î·È ÙÔ˘
΢ڷ›ÔÈ, ‰Ô˘ÏÂ˘Ù¿‰Â˜ Ù˘ ı¿Ï·ÛÛ·˜ Î·È Ù˘ ÛÙÂÚÈ¿˜Ø ·È‰¿-
ÎÈ· Ô˘ Ù· ÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó ·’ ÙÔ ¯¤ÚÈ Î·È ·È‰¿ÎÈ· ÛÙÔ ‚˘˙› Ù˘
™ÙÚ¿ÙË M˘ÚÈ‚‹ÏË
Ì¿ÓÓ·˜Ø fiÏÔÈ ·fi ÙËÓ ÂÎÎÏËÛÈ¿ ÙÚ·‚Ô‡Û·Ó ›ÛÈ· ÂΛ. EÏÂÁ˜
ˆ˜ ̤۷ ÛÙÔ Û›ÙÈ ÂΛÓÔ Á›ÓÔÓÙ·Ó Ù· ¶¿ıË ÙÔ˘ XÚÈÛÙÔ‡, Î’
¤¯ÂÈ ÛÙËı‹ ¤Ó·˜ ¿ÏÏÔ˜ ÂÈÙ¿ÊÈÔ˜. K·È ÔÏÏÔ› ÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó ·Îfi-
Ì· ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘˜ ¿ÓıË, ¿ÓıË ·fi ÙÔÓ ÂÈÙ¿ÊÈÔ, Î’ ¤ÏÂÁ˜ ˆ˜
‹Á·ÈÓ·Ó Ó· Ù· Ú›ÍÔ˘Ó ·¿Óˆ ÛÙÔ ÛÙÚÒÌ· ÙÔ˘ Âı·Ì̤ÓÔ˘,
Ì’ ·˘Ù¿ Ó· ÙÔ˘ ¢ˆ‰È¿ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ‡ÓÔ, Ó· ÙÔÓ ·ÁÈ¿-
ÛÔ˘Ó ÙÔ ÓÂÎÚfi...
B M . ™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3 7

Δ√ ÿ¢π√ ¶∂ƒÿ¶√À ı¤Ì· ÙÔ Í·Ó·‚Ú›ÛÎÔ˘ÌÂ
ÛÙÔ ‰È‹ÁËÌ· «μ·Û›Ï˘ Ô ∞Ú‚·Ó›Ù˘», ÙÔ˘
™ÙÚ¿ÙË ª˘ÚÈ‚‹ÏË (1892-1969), ÁÚ·Ì̤ÓÔ
ۯ‰fiÓ ÂÓ‹ÓÙ· ¯ÚfiÓÈ· ·ÚÁfiÙÂÚ· (1943,
ÙÂÏÈ΋ ÌÔÚÊ‹). ∫È Â‰Ò Ô ‹Úˆ·˜, ª˘ÙÈÏË-
ÓÈfi˜ ·˘Ùfi˜, Â›Ó·È Ó¤Ô˜ Î·È ˆÚ·›Ô˜, ·ÏÏ¿
Î·È ÁÂÓÓ·›Ô˜, ·ÏÈοÚÈ, ÔÚÌËÙÈÎfi˜ ¤Ú·Ó
ÙÔ˘ ηÏÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ηÎÔ‡. «...™·Ó ÙÈ Á‡-
Ú¢ –ÁÚ¿ÊÂÈ Ô Û˘ÁÁڷʤ·˜– Î·È ¯Ù˘Èfi-
Ù·Ó Ì ÙfiÛÔÓ Î·ËÌfi Ë ·ÏÈηÚÈ¿ ÙÔ˘ μ·-
Û›ÏË ÙÔ˘ ∞Ú‚·Ó›ÙË; ªÂ ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜
Î·È Ì ÙÔ £Âfi ¯Ù˘ÈfiÙ·Ó, Ì ͤÓÔ˘˜ ηÈ
‰ÈÎÔ‡˜, Ì ÙÔ Î·Ïfi Î·È Ì ÙÔ Î·Îfi ¤È·ÓÂ
ÙËÓ ·Ì¿¯Ë. ∫·È ÔÙ¤ ‰ÂÓ ¤ÏÂÁ ӷ ηٷ-
Ï·ÁÈ¿ÛÂÈ Ô ·Ú·‰·ÚÌfi˜ ÙÔ˘...». ∫È fiˆ˜
ÙÔ ·ÏÈοÚÈ ÙÔ˘ ¶·Ï·Ì¿, ¤ÙÛÈ ÎÈ ·˘Ùfi˜,
·Ó‹ÌÂÚ· ªÂÁ¿ÏË ¶·Ú·Û΢‹, ÙËÓ ÒÚ·
Ì¿ÏÈÛÙ· Ô˘ ÂÚÓÔ‡ÛÂ Ô ∂ÈÙ¿ÊÈÔ˜...
AÏÏ¿ ·˜ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ì ٷ ·ÔÛ¿-
ÛÌ·Ù·.
à «Kαι κενα τα λβαρα, οι πελ'-
ριες βελουδ νιες εικνες, σηκωμ -
νες σαν σημαες, λο χρυσ φο-
ντα... Tα κρατοσαν “τα παπαδ-
κια”, αγρια ντυμ να με σπρα
και γαλζια μφια...». Ξυλογρα-
φα του Πνου Bαλσαμκη για τον
«Bασλη τον Aρβαντη» του Στρτη
Mυριβλη, β' κδοση 1944.
8 H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O
«Bασλης ο Aρβαντης»
...¶¤Ú·Û ¤ÙÛÈ Î¿ÌÔÛÔ˜ ηÈÚfi˜, ÏfiÁÔ˜ ‰Â ÁÈÓfiÙ·Ó Á‡-
Úˆ ÛÙ’ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘, ÌÈ· ËÛ˘¯›· Ïԇʷ˙ ÛÙÔ ¯ˆÚÈfi. O‡-
ÙÂ Î·È ÁÈ· ÙËÓ ·Ú¿ÍÂÓË ÁÚÈ¿ ÌÈÏÔ‡Û·Ó È·, ÎÈ fiÛÔ ÁÈ·
ÙȘ §·ÌÚÈÓ¤˜, ·˘Ù¤˜ ÛÙfiÌ· ›¯·Ó Î·È ÌÈÏÈ¿ ‰ÂÓ Â›¯·Ó.
MÈ· ̤ڷ ÎÈfiÏ·˜, ¤Ó·˜ ·Ó·ÙÔÏ›Ù˘ ηÂÙ¿ÓÈÔ˜, ·’
·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ʤÚÓ·Ó ÛÊ·¯Ù¿ÚÈ· ÛÙË ™Î¿Ï·, › ˆ˜
›‰Â ÙÔÓ AÚ‚·Ó›ÙË Ó· ‰Ú·Á·Ù‡ÂÈ ÛÙ’ A˚‰›ÓÈ Û’ ¤Ó·
Ì¤ÈÎÔ ÙÛÈÊÏ›ÎÈ. TÔ ›ÛÙ„·Ó ‰ÈÎÔ› Î·È Í¤ÓÔÈ, Î·È ÙÒÚ·
È· ÔÈ Á˘Ó·›Î˜, Û·Ó ¤Î·Ó·Ó Ó˘¯Ù¤ÚÈ·, ÎÔ˘‚¤ÓÙÈ·˙·Ó Ù·
ÈÛÙÔÚÈο ÙÔ˘, Ó· ÂÚÓ¿ ÁÚ‹ÁÔÚ· Ë ÒÚ·. TÚ·ÁÔ˘‰Ô‡Û·Ó
Î·È Ù· ÙÚ·ÁÔ‡‰È· Ô˘ ÙÔ˘ Ù¤ÚÈ·˙Â Ë ÌÈ· ÎÈ Ë ¿ÏÏË.
OÔ˘ ¤Ú¯ÂÙ·È Ë MÂÁ·ÏÔ‚‰ÔÌ¿‰·, ÊÙ¿ÓÂÈ Î’ Ë ÌÂÁ¿ÏË
¶·Ú·Û΢‹, Ó· ‚Á¿ÏÔ˘Ó ÙË Ó‡¯Ù· ÙÔÓ EÈÙ¿ÊÈÔ, Ó· ÙÔÓ
Á˘Ú›ÛÔ˘Ó Ì¤Û· ÛÙÔ ¯ˆÚÈfi. TÔ‡Ù˜ ÔÈ ÁÈÔÚÙ¿‰Â˜ ¤ÚÓ·ÓÂ
ÌÔÚÊ‹ ÂıÓÈ΋˜ Â›‰ÂÈ͢ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ˘˜ TÔ‡ÚÎÔ˘˜.
¶ÚÔ ¿ÓÙˆÓ Ô EÈÙ¿ÊÈÔ˜ Î·È Ë ¢Â˘ÙÂÚ·Ó¿ÛÙ·ÛË, Ô˘
›¯·Ó ÙȘ ÌÂÁ¿Ï˜ ÏÈÙ·Ó›˜ Ì fiÏ· Ù· Ï¿‚·Ú·.
TÔÓ EÈÙ¿ÊÈÔ ÙÔÓ ÂÚÈ̤ӷÌ fiÏÔ ÙÔ ¯ÚfiÓÔ Ì Ϸ-
¯Ù¿Ú·. E›Ù·Ó ÌÈ· Ó‡¯Ù· ÁÂÌ¿ÙË Ì·Á›· Î·È Û˘ÁΛÓËÛË,
fiÏÔ ¯Ú˘Û·ÊÈ¿ ¯ÚÒÌ·Ù· Î·È Êˆ˜. M‡ÚÈ˙ Ҙ Ù’ ¿ÛÙÚ· Ô
·Á¤Ú·˜ ‰¿ÊÓ˜ Î·È ÌÔÛÎÔÏ›‚·Ó·.
™·Ó ÍÂÎÈÓÔ‡ÛÂ Ë ÏÈÙ·Ó›·, ÌÚÔÛÙ¿ ‹Á·ÈÓ·Ó Ù’
·ÛË̤ÓÈ· Ê·Ó¿ÚÈ· Ì ٷ ¯ÚˆÌ·ÙÈÛÙ¿ ÎÚ‡ÛÙ·ÏÏ·, ÛË-
Έ̤ӷ „ËÏ¿-„ËÏ¿, ¿Óˆ ÛÙ· Á·Ï¿˙È· ÙÔ˘˜ ÎÔÓÙ¿ÚÈ·.
T· Í·ÊÙ¤ÚÔ˘Á· Ì ÙȘ Ì·Ï·Ì·Ù¤ÓȘ ·¯Ù›‰Â˜ ¿ÛÙÚ·-
ÊÙ·Ó ÛÙ· ÊÒÙ·. K·È Λӷ Ù· Ï¿‚·Ú·, ÔÈ ÂÏÒÚȘ ‚Â-
ÏÔ˘‰¤ÓȘ ÂÈÎfiÓ˜, ÛËΈ̤Ó˜ Û·Ó ÛËÌ·›Â˜, fiÏÔ ¯Ú˘Û‹
ÊÔ‡ÓÙ· ·fi Ï·Á·Úfi Ì·Ï·Ì·Ù¤ÓÈÔ Û‡ÚÌ·, Ó’ ·ÓÙÈÊÂÁÁ›-
˙Ô˘Ó Î¿Ùˆ ·fi ÙȘ Ï·Ì¿‰Â˜ Î·È Ó· ÙÚ¤ÌÔ˘Ó. ™ÙË Ì¤ÛË
Ë T·Ê‹ Î·È Ë ™Ù·‡ÚˆÛË.
T· ÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó «Ù· ··‰¿ÎÈ·», ·ÁfiÚÈ· ÓÙ˘Ì¤Ó· ÌÂ
¿ÛÚ· Î·È Á·Ï¿˙È· ¿ÌÊÈ·, Ù· Û‹ÎˆÓ·Ó fiÛÔ ÌÔÚÔ‡-
Û·Ó ÈÔ „ËÏ¿, Ó· ÊÙ¿ÓÔ˘Ó Ò˜ ÂΛ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙ· «ÍÂ-
ÂÙ·¯Ù¿» ÙˆÓ ÙÔ‡ÚÎÈΈ ÛÈÙÈÒÓ.
•¤Ú·Ó ˆ˜ ›Ûˆ ·fi Ù· ÌÈÛfiÎÏÂÈÛÙ· ·Ú·ı˘ÚfiÊ˘Ï-
Ï· ÍÂÓ˘¯ÙÔ‡Û·Ó ÔÈ ¯·ÓÔ‡ÌÈÛÛ˜, Ù· ÙÔ˘ÚοÎÈ·, ÔÈ Á¤-
ÚÔÈ ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ¿ÓÔÈ, Ê·Ú̷Έ̤ÓÔÈ fiÏÔÈ ÙÔ˘˜ ·fi ÙË
˙‹ÏÈ·, Ó· ‚ϤÔ˘Ó ÙËÓ ·Ú¯ÔÓÙÈ¿ Î·È Ù· ÌÂÁ·Ï›· Ù˘
ıÚËÛΛ·˜ Ì·˜.
¶›Û’ ·fi Ù· Ï¿‚·Ú· ÂÚ¯fiÙ·Ó Ô ·¿˜ Ì ْ ·ÁÈÔÓÙ·-
Ê›ÙÈη ¿ÌÊÈ·. XÔÓÙÚfi ÌÂÓÂÍÂÏ› ÌÂٷ͈Ùfi Ì ÔÏfi¯Ú˘Û˜
Ô‡Á˜, ÛÙÔÏÈṲ̂ÓÔ Ì ÛÙ·˘ÚÔ‡˜ ·fi ·ÏËıÈÓ¿ Ì·ÚÁ·ÚÈ-
Ù¿ÚÈ·. E‚Á·˙·Ó Î·È Ù’ ·ÎÚÈ‚fi B·ÁÁ¤ÏÈÔ ÛÙË ÏÈÙ·Ó›·.
TÔ ‰¤ÛÈÌfi ÙÔ˘ Â›Ù·Ó ϿΘ ·ÙfiÊÈÔ ¯Ú˘Û¿ÊÈ ‰Ô˘ÏÂ̤-
ÓÔ. OÈ Ù¤ÛÛÂÚȘ E˘·ÁÁÂÏÈÛÙ¤˜ ÛÙȘ Ù¤ÛÛÂÚȘ ÁˆÓȤ˜, Î’
¤Ó· Á‡Úˆ fiÏÔ ÚÔ˘Ì›ÓÈ· Û· Úˆ˚‰Ô·Ô‡‰Â˜. ™›ıÈ˙·Ó
ÔÈ ¤ÙÚ˜, ‚˘ÛÈÓȤ˜, Ú¿ÛÈÓ˜, ÎÚ·ÛÔ˘ÏȤ˜.
2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3
YÛÙÂÚ· ÂÚ¯fiÙ·Ó ÙÔ ÎÔ˘‚Ô‡ÎÏÈ ·fi ÙÔÓ EÈÙ¿ÊÈÔ, ¯·-
̤ÓÔ Î¿Ùˆ ·fi ÙȘ ‚ÈfiϘ Î·È ÙÔ˘˜ ·‚·ÁÈ·ÓÔ‡˜. O EÈ-
Ù¿ÊÈÔ˜, ÌÂÁ¿ÏÔ˜, ÔÏfiÛˆÌÔ˜, ÎÂÓÙË̤ÓÔ˜ ÛÙÔ ¯Ú˘Û¿ÊÈ
Î·È ÛÙ· ÂÙÚ¿‰È·. KÈ ·fi ›Ûˆ fiÏÔÈ ÔÈ XÚÈÛÙÈ·ÓÔ› Ì ÙȘ
Ï·Ì¿‰Â˜ Î·È Ì ٷ Ê·Ó·Ú¿ÎÈ·. AÓÙÚ˜, Á˘Ó·›Î˜ ηÈ
̈ڿ.
™Â οı ÙÚ›ÛÙÚ·ÙÔ Ë ÏÈÙ·Ó›· ÛÙ·Ì·ÙÔ‡Û Β ¤ÏÂÁ·Ó
ÙËÓ Â˘Î‹. ™Ù·Ì·ÙÔ‡ÛÂ Î·È ÛÙËÓ fiÚÙ· ÙˆÓ ‰ËÌÔÁÂÚfi-
ÓÙˆ. K·È ·ÓÙÔ‡ ¤Î·ÈÁ ÌÔÛÎÔÏ›‚·ÓÔ, Ù· ÌÚÔ‡Ù˙ÈÓ·
ıÂÌÈ·Ù¿ οÓÈ˙·Ó ÛÙȘ fiÚÙ˜, ÛÙȘ ÛοϘ, ÛÙ· ·Ú·-
ı‡ÚÈ·. O ¢ˆ‰È·ÛÙfi˜ ηÓfi˜ ·Ó¤‚·ÈÓ ÂÈÚËÓÈο ›Û·ÌÂ
Ù’ ¿ÛÙÚ·, Ô ·Á¤Ú·˜ ̇ÚÈ˙ ÚÔ‰fiÛÙ·Ì·.
TÔ Ú¿ÓÙÈ˙·Ó ÔÈ ÎÔ¤ÏϘ ·fi Ù· Ì·ÏÎfiÓÈ· Ì ÎÚÔ˘-
ÛÙ·ÏϤÓÈ· ÚÔ‰ÔÛÙ¿ÏÈ·. TÔ Êˆ˜ ·fi ÙȘ Ï·Ì¿‰Â˜ ¤·È-
˙ ·Ú¿ÍÂÓ·, ˉÔÓÈο, ÛÙÔ ·¯Ô˘Ïfi ÙÔ˘˜ ËÁÔ‡ÓÈ, ÛÙ·
ÚÔ˘ıÔ‡ÓÈ· Î·È ÛÙ· Ì·ÙfiÎÏ·‰·. (¶ÔÙ¤˜ ÔÈ ÎÔ¤ÏϘ ÙÔ˘
¯ˆÚÈÔ‡ ‰Â Ì·˜ Ê·›ÓÔÓÙ·Ó ¤ÙÛÈ ÁÏ˘ÎȤ˜ Î·È ÂÈı˘ÌËÙ¤˜,
fiÛÔ ÙË Ó‡¯Ù· ÙÔ˘ EÈÙ¿ÊÈÔ˘).
OÈ TÔ‡ÚÎÔÈ È· Ó· Ù· ‚ϤÔ˘Ó fiÏ· ·˘Ù¿ Î·È Ó· Ûο-
ÓÔ˘Ó ·fi ÙÔ Î·Îfi ÙÔ˘˜. MfiÓÔ Ë ‰ÈÎÈ¿ Ì·˜ Ë ıÚËÛΛ·
›¯Â Ù¤ÙÔÈ· ‰fiÍ·. TÔ Í¤Ú·ÌÂ Î·È ¯·ÈÚfiÌ·ÛÙ ÁÈ’ ·˘Ùfi.
¶ÂÚÓÔ‡Û·Ì ¯·ÚÔ‡ÌÂÓÔÈ, Û˘ÁÎÈÓË̤ÓÔÈ Ò˜ Ù· ‰¿ÎÚÈ·
Î·È ÂÚ‹Ê·ÓÔÈ. ¶ÂÚÓÔ‡Û·Ì ÌÔÓÈ·Ṳ̂ÓÔÈ Ò˜ ÙÔ ı¿Ó·-
ÙÔ, ÊÚÔ˘Ú¿ ÔÌfi„˘¯Ë Á‡Úˆ ÛÙÔ XÚÈÛÙfi Ì·˜, fiÏÔÈ ÔÈ
EÏÏËÓ˜. ¶Ô‡ ı¤ÏÂȘ Î·È ‰ÂÓ ÌÔÚ›˜ Ó· ·˜, Û·Ó ¤¯ÂÈ
ÌÚÔÛÙ¿ ÛÔ˘ Ù· Ï¿‚·Ú· Î·È Ù· ÍÂÊÙ¤ÚÈ· TÔ˘. ¶ÔÈÔÓ ı¤-
ÏÂȘ Î·È ‰Â ı· ÙfiÓ ÓÈ΋ÛÂȘ Ì ٤ÙÔÈÔ ÌÚÔÛÙÔÏ¿ÙË.
OÔ˘ Â›Ù·Ó ÁÈ· Ó· Á›ÓÂÈ ÛÙ¿ÛË, Ù· ·È‰È¿ Ù˘ οıÂ
ÁÂÈÙÔÓÈ¿˜ ›¯·Ó ÌÏÂÁ̤Ó˜ η̿Ú˜ ·fi ‰¿ÊÓ˜, Ó·
ÛÙ·ı› ·fi οÙÔ˘ ÙÔ ÎÔ˘‚Ô‡ÎÏÈ, Ô EÈÙ¿ÊÈÔ˜. A’ ·˘-
Ù¤˜ Îڤ̷˙·Ó ÌÂÁ¿Ï· ¯·ÚÙ¤ÓÈ· Ê·Ó¿ÚÈ· Ôχ¯ÚˆÌ·,
ÛÙÔÏÈṲ̂ӷ Ì ¯Ú˘Ûfi¯·ÚÙ· Î·È ÏÔÁ‹˜ ÍfiÌÏÈ·. ™ÎËÌ¿-
ÙÈ˙·Ó ÛÙ·˘ÚÔ‡˜, ÛËÌ·›Â˜ ·ÛÚÔÁ¿Ï·˙˜, ÙÔ‡Ì·Ó·,
¿ÛÙÚ·. K¿Ó·ÌÂ Î·È ÙÚ›ÁˆÓ· ¯·ÚÙÔÊ¿Ó·Ú· Ì ÙÔ˘ £ÂÔ‡
ÙÔ Ì¿ÙÈ ÛÙË Ì¤ÛË.
¶·Ú¿‚Á·ÈÓ·Ó ÔÈ ÁÂÈÙÔÓȤ˜ ÔÈ· Ó· ÛÙÔÏ›ÛÂÈ ÈÔ fiÌÔÚ-
Ê· ÙËÓ Î¿Ì·Ú¿ Ù˘. ™ÙË ÛÙ¿ÛË Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜, ÂΛ È· ÁÈ-
ÓfiÙ·Ó Ë ÌÂÁ¿ÏË ÛÙÔÏÈÛÈ¿.
MÈ· ʷډȿ ·„›‰· ÛËΈÓfiÙ·Ó Î’ ¤È·Ó fiÏÔ ÙÔ Ê¿Ú-
‰Ô˜ Ù˘ ÌÈÎÚ‹˜ Ï·Ù¤·˜. T· Ê·Ó¿ÚÈ· Ù˘ ·Ì¤ÙÚËÙ· ηÈ
ÛÙË Ì¤ÛË ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ, Ì ÙË ™Ù·‡ÚˆÛË ¿Óˆ ÛÙÔ ÙÚÈ·-
ÓÙ·Ê˘ÏÏ› ¯·ÚÙ›. A˘Ùfi ÙÔ Ï¤Á·Ì «ÙÔ ‰ˆ‰ÂοʈÙÔ». M¤-
Û· ¤Î·ÈÁ·Ó ·Ú¿‰· ‰Ò‰Âη Û·ÚÌ·ÙÛ¤Ù· – ÔÈ ‰Ò‰Âη
AÔÛÙfiÏÔÈ. EΛ ÛÙ·Ì·ÙÔ‡Û ÔÏÏ‹Ó ÒÚ· Ë ÏÈÙ·Ó›·.
E„ÂÏÓ·Ó Ù· ·È‰È¿ ÙÔÓ EÈÙ¿ÊÈÔ £Ú‹ÓÔ, ÔÈ ·¿‰Â˜ Ϥ-
Á·Ó fiϘ ÙȘ ¢Τ˜. AÓÙ›ÎÚÈ Â›Ù·Ó Ù· ÙÔ‡ÚÎÈη ηÊÂ-
Ó›·. °È’ ·˘Ùfi.
 AÓ¤‚·ÈÓ ÙÔ ÏÔÈfiÓ Î›ÓË ÙËÓ ·Í¤¯·ÛÙË ‚Ú·‰È¿ Ë ÌÂ-
Á¿ÏË ÏÈÙ·Ó›· Ì „·ÏÌÔ˘‰È¤˜ ÎÈ ·Ó·Ì¤Ó˜ Ï·Ì¿‰Â˜.
M¤Û· ÛÙÔ ÛÎÔÙ¿‰È, ·fi ÙfiÛÔÓ ÎfiÛÌÔ, ‰ÂÓ ¿ÎÔ˘Á˜ ÌÈ-
ÏÈ¿. MfiÓÔ Ù· ·Ô‡ÙÛÈ·, Ù· ÚÔ‡¯·, ÁÈfiÌÈ˙·Ó ÛÔ‡ÛÔ˘ÚÔ
ÙËÓ ¿ÁÈ· Ó‡¯Ù·.
TÔ ÎÂÊ¿ÏÈ Ù˘ ÏÈÙ·Ó›·˜ ÎÔÓÙÔ˙‡ÁˆÓ È· ÛÙËÓ ·„›-
‰· Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜, Û·Ó ¤ÁÈÓ ͷÊÓÈο οÙÈ ÙÔ ÚˆÙ¿ÎÔ˘-
ÛÙÔ.
EÓ·˜ ¿ÓıÚˆÔ˜ ÂÙ¿¯ÙËΠ·fi ÙÔ ‚¿ıÔ˜, Û· Ó· ÙÔÓ
Á¤ÓÓËÛ ÙÔ ÛÎÔÙ¿‰È. ™Ù¿ıËΠ„ËÏfi˜, ¿ÁÚÈÔ˜, ÛÙË Ì¤-
ÛË, ÂΛ οو ·fi ÙÔ ‰ˆ‰ÂοʈÙÔ. ™Ù¿ıËΠ̠·ÓÔÈ-
¯Ù¿ fi‰È·, ۋΈÛ fiÚıÈÔ ÙÔ ¯¤ÚÈ Î·È ¿ÙËÛ ÌÈ· ‚ÚÔ-
ÓÙÂÚ‹ ÛÎÔ˘ÍÈ¿.
— X¤È! ÛÙÔÓ ÙfiÔ!
OÈ „·ÏÙ¿‰Â˜, ÎfiËÎÂ Ë ÌÈÏÈ¿ ÙÔ˘˜. T· ·È‰È¿ ÛÙ·Ì¿-
ÙËÛ·Ó ÙÔ ›ÛÔ ÎÈ ·˘ÙÔ› Ô˘ ‚·ÛÙÔ‡Û·Ó ÙÔ ÎÔ˘‚Ô‡ÎÏÈ
H Στρτης Mυριβ- Î·È Ù· Ï¿‚·Ú· ·Ô͢ÏÒıËÎ·Ó Í·ÊÓÈ·Ṳ̂ÓÔÈ. M ÌÈ·˜
λης (1892-1969). Ë ÛȈ‹ Á¤ÌÈÛ ÙË Ó‡¯Ù·. °È· ÌÈ· ÛÙÈÁÌ‹ fiÏ· ÎÚ¿ÙËÛ·Ó
Σχ διο του Σταρου ÙËÓ ·Ó¿Û·, Â›Ù·Ó Û·Ó Ó· ÛÙ·Ì¿ÙËÛÂ Ë Ù¿ÍË Ù˘ ˙ˆ‹˜.
Παλντσα για τις εκ- YÛÙÂÚ· Ô ÎfiÛÌÔ˜ ·Ó·Ù·Ú¿¯ıËÎÂ. EÓ· ÌÔ˘ÚÌÔ‡ÚÈÛÌ·
δσεις Πατκης. ¯‡ıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ÚÒÙÔ˘˜ Ù˘ ÏÈÙ·Ó›·˜ Î·È ·ÏÒıËÎÂ
¿Óˆ ·fi Ù’ ·Ì¤ÙÚËÙÔ Ï‹ıÔ˜, Û·Ó Î‡Ì· Ô˘ ÚÔ¯ˆ-
Ú› Î·È ‰˘Ó·ÌÒÓÂÈ ÛÔ˘ÛÔ˘Ú›˙ÔÓÙ·˜.
— O B·Û›Ï’˜! O B·Û›Ï’˜! O B·Û›Ï’˜!
°Ú‹ÁÔÚ· ηٷϿÁÈ·Û ÙÔ‡ÙÔ˜ Ô Û·Ì·Ù¿˜. OÏÔÈ ÛÙ¿-
ıËÎ·Ó Î·È ÂÚ›ÌÂÓ·Ó Ó· ‰Ô˘Ó ÙÈ ı· Á›ÓÂÈ ÙÒÚ·.
E›Ù·Ó ·Ï‹ıÂÈ· Ô B·Û›Ï˘ ̤۷ ÛÙ’ ·ÓÙ¿ÚÙÈο ÙÔ˘.
ºÔÚÔ‡Û ÙȘ ÊÏÔ˘ÚÔηÓÈṲ̂Ó˜ η‰¤Ó˜, Ù· Ê˘ÛÂ-
ÁÎÏ›ÎÈ· ÛÙ·˘ÚˆÙ¿ ÛÙÔ ÛÙ‹ıÔ˜, ÙÔ ÏÔ˘ÌÈÛÙfi ÎÔÓÙÔ-
ÙÔ‡ÊÂÎÔ ÛÙÔ ¯¤ÚÈ Î·È ÙËÓ ÎÚËÙÈÎÈ¿ ο̷ ÛÙË Ì¤ÛË. E›-
Ù·Ó fiÏÔ˜ ÛÙ· Ì·‡Ú·, ÌfiÓÔ ·¿Óˆ ÊÔÚÔ‡Û ¤Ó· ÁÂϤÎÔ
‚˘ÛÛÈÓ› Ì ÌÂٷً͈ Êfi‰Ú·. E›Ù·Ó Ô‰Â̤ÓÔ˜ Λӷ Ù·
̷Ϸο ÛÙÈ‚¿ÏÈ· ÙÔ˘, „ËÏ¿ Ò˜ ·¿Óˆ ÛÙÔ ÁfiÓ·ÙÔ.
™Ù¿ıËΠÛÙË Ì¤ÛË Ù˘ Ï·Ù¤·˜ οو ·fi ÙË ‰·ÊÓ¤-
ÓÈ· ·„›‰· Î’ Â›Ù·Ó Û·Ó Ó· ÙË Û‹ÎˆÛ·Ó ÁÈ· ÙË ‰fiÍ· ÙÔ˘.
E›Ù·Ó ÌÂÁ¿ÏÔ˜ Î·È ›ÛÈÔ˜ οو ·fi ÙÔ ‰ˆ‰ÂοʈÙÔ,
ÈÔ ¿ÛÚÔ˜ ·fi οı ÊÔÚ¿ ̤۷ ÛÙÔ ÌÈÛfiʈÙÔ. ¶Â-
ÓÙ¿ÌÔÚÊÔ˜ «Û·Ó ÙÔÓ AÚ¯¿ÁÁÂÏÔ Ì ÙË ÚÔÌÊ·›·, Ô˘
·›ÚÓÂÈ ÙȘ „˘¯¤˜».
ºÒÓ·Í ‰˘Ó·Ù¿.
— K·Ó¤Ó·˜ ‰ÂÓ ÂÚÓ¿ ·fi ’‰ˆ. N· Á˘Ú›ÛÂÙ ›Ûˆ
ÛÙËÓ ÂÎÎÏËÛÈ¿. AÏ·!
¶ÚÔ¯ÒÚÂÛÂ Ô ··-™Ù¤Ê·ÓÔ˜ ̤۷ ÛÙ· ¯Ú˘Û¿ ÙÔ˘,
¯ˆÚ›˜ ηÏÈÌ¿ÊÎÈ. ¶‹Á ÎÔÓÙ¿ Î’ Ë ÊˆÓ‹ ÙÔ˘ ¤ÙÚÂÌÂ
·fi ÙË Ï·¯Ù¿Ú· ÎÈ ·fi Ù· ÁÂÚ·ÙÈ¿.
E› ÙÔ˘ B·Û›ÏË.
— O £Âfi˜, ·È‰› ÌÔ˘, ÂÚÓ¿. ™ÙÔ¯¿ÛÔ˘ ÙÔ Î·È ·-
ڷ̤ÚÈÛ ·’ ÙÔ ‰ÚfiÌÔ TÔ˘. O £Âfi˜ Â›Ó·È Ô˘ ı¤ÏÂÈ Ó·
ÂÚ¿ÛÂÈ...
EÓ· ·ÓÂÙÚ›¯È·ÛÌ· ‰È¿‚ËΠ¿Óˆ ·fi ÙȘ ηډȤ˜ Ì·˜
Î·È ı¤Ï·Ì ӷ ÎÏ¿„Ô˘Ì ÁÈ· ÙÔ £Âfi.
O B·Û›Ï˘, ÌÂı˘Ṳ̂ÓÔ˜ ·fi ÙËÓ ÙڤϷ ÙÔ˘, ÊÔ˘-
ÛΈ̤ÓÔ˜ ·fi ÙË ‰‡Ó·Ì‹ ÙÔ˘, Ô˘ Á‡Ú¢ Ù˘ Á˘ ηÈ
H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O
ÛÙÔÓ Ô˘Ú·ÓfiÓ ·Ó̷ٛ¯Ô, Í·Ó·ÊÒÓ·ÍÂ.
— T›ÔÙ·. O‡ÙÂ Ô £Âfi˜ ‰Â ı· ÂÚ¿ÛÂÈ. EÁÒ ÚÔÛÙ¿-
˙ˆ. ¶¿ÚÙ ÙÔÓ, Á˘Ú›ÛÙ ›Ûˆ. MÚÔ˜!
E‚Á·Ï ÙÔ ÈÛÙfiÏÈ Î·È ÙÚ¿‚ËÍ ÌÈ·, ‰˘Ô, ÙÚÂȘ, ¿Óˆ
ÛÙ· Ê·Ó¿ÚÈ· Ù˘ ·„›‰·˜. TfiÙ ÌÈ· ·Ó›ˆÙË ÙÚÔÌ¿Ú·
¤ÂÛ ̤۷ Û ÂΛÓÔ ÙÔ ·ÓıÚˆÔÌ¿ÓÈ. T· Ï¿‚·Ú·, Ù·
ÎÔÓ›ÛÌ·Ù·, Ù· Í·ÊÙ¤ÚÔ˘Á· ·ÓÂηÙ‡ÙËÎ·Ó Ì ÙÔÓ Îfi-
ÛÌÔ. TÔ ¿ÁÈÔ ÎÔ˘‚Ô‡ÎÏÈ Ûη·Ó¤‚·˙ ¿Óˆ Û ̷‡Ú·
·̷ٷ. OÈ ¯ÔÓÙÚ¤˜ Ï·Ì¿‰Â˜ ÙÔ˘ ¤ÛÙ·˙·Ó ÛÙ· ʇÏÏ·,
Ô˘ Â›Ù·Ó ¯Ú˘ÛˆÌ¤Ó· Ì ‚·Ú¿ÎÈ. OÈ ¿ÓÙÚ˜ ʇÁ·ÓÂ
·Ù›˜ Ì ·ÙÒ ÛÂ, ÔÈ Á˘Ó·›Î˜ ÙÛ›ÚÈ˙·Ó, ÊÒÓ·˙·Ó ÌÂ
Ù· ÔÓfiÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜ Ù· ̈ڿ Ô˘ ·ÓÂηÙ‡ÙËηÓ.
M¤Û· ÛÙËÓ ÙÚ¯¿Ï· ¤Û‚˘Û·Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘
ÔÈ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ Ï·Ì¿‰Â˜, Ù· ÛÔοÎÈ· ÛÎÔÙ›ÓÈ·Û·Ó. AÎÔ‡-
ÁÔÓÙ·Ó ÙÔ ÎÔ‡ÊÈÔ Ô‰Ô‚ÔÏËÙfi, Ù· ÔÚÙÔ·Ú¿ı˘Ú·
Ô˘ ÎÏ›ӷÓ Ì ıfiÚ˘‚Ô.
A‰È·Û·Ó ÔÈ ‰ÚfiÌÔÈ, ¿‰È·ÛÂ Ë Ï·Ù¤·. K·È ÌfiÓÔ ·fi-
ÌÂÈÓÂ Ô B·Û›Ï˘ ÂΛ ÛÙË Ì¤ÛË Î·È Á‡Úˆ ÙÔ˘ ¤ÂÊÙ·Ó
Ù· η̤ӷ ¯Ú˘Ûfi¯·ÚÙ·, ÔÈ ÎÔÚ‰¤ÏϘ ·fi Ù· Ê·Ó¿ÚÈ·,
Ô˘ Ï·Ì¿‰È·˙·Ó, ¤ÙÚÈ˙·Ó Î·È Î·›ÁÔÓÙ·Ó Ù· Í˘Ï¤ÓÈ·
ÛÎÂÏÂÙ¿ ÙÔ˘˜.
AfiÌÂÈÓ·Ó Î·È Ù’ ·Ì¤ÙÚËÙ· ıÂÌÈ·Ù¿ Î·È Ù· ÎÂÚ·Ìȉ¿-
ÎÈ· Ì ÙÔ ÌÔÛ¯ÔÏ›‚·ÓÔ, Ó· η›Ó ے fiϘ ÙȘ ÁˆÓȤ˜,
ÛÙȘ Â˙ԇϘ, ÛÙ· ÂÙÚ¤ÓÈ· ηÙÒÊÏÈ· Î·È ÛÙ· Ì·Ï-
ÎfiÓÈ·.
O Ì˘ÚÔ˘‰¿ÙÔ˜ ηÓfi˜ ¤Îψı ¤Ó· Á‡Úˆ ÛÙÔ B·Û›ÏË
ÙÔÓ AÚ‚·Ó›ÙË.
YÛÙÂÚ· ÙÔ Ô‰Ô‚ÔÏËÙfi ÍÂÌ¿ÎÚËÓÂ, ÍÂÌ¿ÎÚËÓÂ,
ÒÛÔ˘ ¤Û‚˘Û ÛÙ· ÛÎÔÙÂÈÓ¿ ÛÔοÎÈ·.
¢ÂÓ ·ÎÔ˘ÁfiÙ·Ó È· ·Ú¿, οÔ˘ ÎÈ ·Ó¿ÚÈ·, ΛÓÔ˜ Ô
Ï˘Ë̤ÓÔ˜ ‹¯Ô˜, Ô˘ ÂÚ¯fiÙ·Ó ·fi Ì·ÎÚÈ¿, ·fi ÙȘ ‰˘Ô
ηÌ¿Ó˜ Ù˘ ÂÎÎÏËÛÈ¿˜. TÚ›· ¯Ù˘‹Ì·Ù· Ë ÌÂÁ¿ÏË.
TÚ›· Ë ÌÈÎÚ‹.
O B·Û›Ï˘ ¤ÛÙÚÈ„Â ¤Ó· ÙÛÈÁ¿ÚÔ, ¤Û΢„ ‹Ú ¤Ó·
¯·ÚÙ› Ô˘ ηÈÁfiÙ·Ó. T’ ¿Ó·„ Β ¤Ê˘Á ·ÚÁ¿, ÔÏÔÌfiÓ·-
¯Ô˜ ̤۷ ÛÙË Ó‡¯Ù· ÙÔ˘ EÈÙ¿ÊÈÔ˘.
TÒÚ· Ô˘ ηٿÂÛÂ Ô ÂÚÂıÈÛÌfi˜ Ù˘ ÂÚËÊ¿ÓÈ·˜
ÙÔ˘, ¤ÓȈÛ ÙËÓ ÂÚËÌÈ¿ Ù˘ ӛ΢ Ó· ÙÔÓ Ù˘Ï›ÁÂÈ Î·È Ó·
ÙÔÓ ÍÂÌÔÓ·¯È¿˙ÂÈ, fiˆ˜ Á›ÓÂÙ·È Ì ÙÔÓ Î·ı¤Ó· Ô˘ ÎÚÂ-
Ì¿˙ÂÈ ÛÙÔÓ ÒÌÔ, ÓÙÔ˘Ê¤ÎÈ, ÙÔ ‰ÈÎfi ÙÔ ÓfiÌÔ.
AÎÔ˘Á ·Ú¿ÍÂÓ· Ù· ‚‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘ ̤۷ ÛÙÔ˘˜ ·‰È·-
ÓÔ‡˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜ Î’ ¤ÓȈı ‚¿ÚÔ˜ ÛÙËÓ Î·Ú‰È¿.
¶‹Á·ÈÓ ÛÙȘ ‰˘Ô Ì·ÓÙÈÓÔ‡Ù˜ ÙÔ˘, ÙȘ §·ÌÚÈÓ¤˜,
Ô˘ ›¯Â ηÈÚfi Ó’ ·Ú¿ÍÂÈ ÛÙËÓ ·ÁηÏÈ¿ ÙÔ˘˜.
H Ó‡¯Ù· ¿ψÓ ˯ً Û·Ó ÙËÓ Î·ÓÈ¿. ¶ÚÔ¯ˆÚÔ‡-
Û ۷ Ó· ÙËÓ ¤ÛÚˆ¯Ó Ì ÙÔ ÛÙ¤ÚÓÔ ÙÔ˘. K·Ó¤Ó·
¿ÛÙÚÔ ‰Â ÊÒÙÈ˙ ÛÙÔÓ Ô˘Ú·Ófi „ËÏ¿ Î·È Î·Ó¤Ó· Ê·Ó¿-
ÚÈ Î¿Ùˆ ÛÙË Á˘, ۠Λӷ Ù· ¤ÚËÌ· ·Ú·Ûfiηη Ù˘
οو ÁÂÈÙÔÓÈ¿˜. HÍÂÚ fï˜ Ù· ·Ù‹Ì·Ù· Ô B·Û›Ï˘
¤Ó· ÚÔ˜ ¤Ó· Î’ ¤‚·˙ ÛÙ· Û›ÁÔ˘Ú· ÙÔ fi‰È, fiÛÔ Î·È Ó¿-
Ù·Ó Ȉ̤ÓÔ˜.
MfiÓÔ Ô˘ ‰ÂÓ ‹ÍÂÚ Ò˜, ÙÒÚ· Ô˘ ¤ÏÂÈÂ, ÛÙÔ ¯ˆ-
ÚÈfi Ûο‚·Ó ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔÓ ·ÁˆÁfi, Ó· ÌÔÈÚ¿ÛÔ˘Ó ·fi ÙÔ
Õ «Tοτες οι γιορτδες παρ-
νανε μορφ εθνικς επδειξης
μπροστ στους Tορκους. Προ
πντων ο Eπιτφιος και η
Δευτερανσταση, που εχαν
τις μεγλες λιτανεες με λα
τα λβαρα.» Ξυλογραφα του
Πνου Bαλσαμκη.
2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3 9
 H H Aποκαθλωση, λε-
πτομ ρεια τοιχογραφας
(χρον. 1535) του Θεοφ-
νους του Kρητς στη Mο- ÓÂÚfi ÙÔ˘ OÚÁ˘¿Î· ÁÈ· ÙÔ fiÙÈÛÌ· ÙˆÓ ÂÚÈ‚ÔÏÈÒÓ. A˘- — ø¯! ¤Î·Ó Ì˜ ÛÙ· ‰fiÓÙÈ· ÙÔ˘, Î·È ÁÎÚÂÌ›ÛÙËÎÂ
ν Mεγστης Λαρας, Ùfi˜ Ô ·ÁˆÁfi˜ ÂÚÓÔ‡Û ·fi ÙÔ ÛÙÂÓ¿‰È Ô˘ ηıfiÓÙ·Ó Û·Ó ÙÔ ÍÂÚÈ˙ˆÌ¤ÓÔ ‰Ú˘...
Aγιον Oρος. ÔÈ §·ÌÚÈÓ¤˜.
TÔ ¯·ÓÙ¿ÎÈ ¤¯·ÛΠ·ÓÔÈÁ̤ÓÔ, ÛÙÂÓfi Î·È ‚·ı›, ÛÙË ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, Ë ·‰ÂÏÊ‹ ÙÔ˘ μ·Û›ÏË, Ë Ã·‰Ô‡Ï·,
̤ÛË ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘. ¤ÊÙÂÈ ÛÙ· fi‰È· ÙÔ˘ ÈÂÚ¤· Ó· ¿ÂÈ Ó· ÙÔÓ Â˘ÏÔÁ‹-
¶·Ú·¿ÙËÛÂ, ¤ÂÛÂ, ÛÂÈ, Ó· ÙÔ˘ Û˘Á¯ˆÚÂıÔ‡Ó ÔÈ ·Ì·Úٛ˜:

10 H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3
...O ·¿˜ ·ÏÒÓÂÈ ÙÔ ¯¤ÚÈ Ó· ÙË ÛËÎÒÛÂÈ. ¢ÂÓ Õ Eνα μουρμορι-
Á›ÓÂÙ·È, Ò˜ ÌÔÚ› Ó· ÛÙ·ı› ¤Ó· Ù¤ÙÔÈÔ Ú¿Ì·. σμα... απλ'θηκε πνω
N· ¿ÂÈ Û’ ¤Ó·Ó ıÂÔÌ·›¯ÙË, ϤÂÈ, Ó· ¿ÂÈ Û’ ¤Ó· απ τ’ αμ τρητο πλ-
¯ÚÈÛÙÔÌ¿¯Ô; θος, σαν κμα που
H X·‰Ô‡Ï· È¿ÓÂÈ ·˘Ùfi ÙÔ ¯¤ÚÈ, Ô˘ ÙÚ¤ÌÂÈ προχωρε και δυναμ'-
·fi ·ÍÂı‡Ì·ÛÙÔÓ ı˘Ìfi. TÔ ÊÈÏ¿ Ì ‰¿ÎÚÈ·, ‚¿- νει σουσουρζοντας. -
˙ÂÈ Î’ ¤Ó· ÊÏÔ˘Ú› ÛÙËÓ ·Ï¿ÌË ÙÔ˘. A˜ Ï˘Ëı› O Bασλ’ς! O Bα-
È· ÎÈ ·˜ Û˘Ì·ı‹ÛÂÈ. TÔ‡ÙË ÙËÓ ÒÚ· ‰ÂÓ Â›Ó·È σλ’ς!... Eταν αλθεια
·Ú¿ ¤Ó·˜ ¯ÚÈÛÙÈ·Ófi˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙ· ΛÓÙ˘- ο Bασλης μ σα στ’
Ó· Î·È Á˘Ú‡ÂÈ ÙË ‚Ô‹ıÂÈ¿ ÙÔ˘. N· ÎÏ›ÛÂÈ Ù· αντρτικ του... Πε-
Ì¿ÙÈ· ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙË ‰È΋ Ù˘ ·Ì·ÚÙ›·, Ô˘ Ûˆ- ντμορφος σαν τον
ÛÌfi ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ. N· ÎÏ›ÛÂÈ Ù· Ì¿ÙÈ· ÙÔ˘ Î·È ÌÚÔ- Aρχγγελο με τη ρομ-
ÛÙ¿ ÛÙ˘ ·‰ÂÚÊ‹˜ ÙÔ˘ ÙËÓ ·Ì·ÚÙ›·. N· ÎÏ›ÛÂÈ φαα, που παρνει τις
Ù· Ì¿ÙÈ· Î·È ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ˘ B·Û›ÏË ÙËÓ ·Ì·Ú- ψυχ ς». Σχ διο του Bα-
Ù›·, Ó· ¿ÚÂÈ ÙÔ ™Ù·˘Úfi Î·È ÙÔ ÂÙÚ·¯‹ÏÈ Î·È σλη Zση για τις εκ-
Ó¿ÚıÂÈ. °È· ÙÔ˘˜ ÏËÛÙ¤˜ Î·È ÁÈ· ÙȘ fiÚÓ˜ ‰ÂÓ δσεις Πεχλιβανδης.
ÛÙ·˘ÚÒıËÎÂ Û·Ó Û‹ÌÂÚ· Ô XÚÈÛÙfi˜; °È· ÙÔ˘˜
ÏËÛÙ¤˜ Î·È ÁÈ· ÙȘ fiÚÓ˜ ÛÙ·˘ÚÒıËÎÂ...
™ËÎÒÓÂÙ·È Ô ·¿˜, Ù˘Ï›ÁÂÈ ÙÔ Â˘ÎÔÏfiÈ Î·È ÙÔ
ÂÙÚ·¯‹ÏÈ Û’ ¤Ó· ÌÔÍ·‰¿ÎÈ Î·È ÙËÓ ·ÎÔÏÔ˘ı¿ÂÈ
ÛÙ· ÛÎÔÙÂÈÓ¿ ÛÙÂÓÔ‰ÚfiÌÈ· Û·Ó ÎϤÊÙ˘.
O B·Û›Ï˘ ›ÓÂÈ ÔÏÔ¤Ó·, Ó· ˙·Ï›ÛÂÈ ÙÔÓ fiÓÔ
Ô˘ ÙÔÓ ıÂÚ›˙ÂÈ. BÔÁÁ¿, ÎÔ˘ÏÔ˘ÚÈ¿˙ÂÙ·È ÛÙ·
ÛÙÚˆÛ›‰È·. T· Ì¿ÙÈ· ÙÔ˘ Â›Ó·È ıÔÏ¿ ·fi ÙÔ ÈÔÙ›
Î·È Ù’ ·‚¿ÛÙ·¯ÙÔ Î·Îfi. TÔ ¿ÛÚÔ Ì¤ÙˆÔ ÛÙ¿˙ÂÈ
ıÚfiÌ‚Ô˘˜ ÙÔÓ ÎÚ‡ÔÓ ›‰ÚÔ.
— T’ Â›Ó·È ÙÔ‡ÙÔ, ̈ڤ; PˆÙ¿ ÍÂÊÚÂÓÈ·Ṳ̂ÓÔ˜
·fi ı˘Ìfi. EÁÒ ’Ì·È Ô˘ ÎÔ›ÙÔ˘Ì·È ’‰ˆ, ÁÈ¿ η-
ÌÈ¿ ϯԇ۷ ÛÙȘ Á¤ÓÓ˜ Ù˘;
TË XÚ˘Û·˘Á‹ ÚˆÙ¿, ÙÔÓ O˘Ú·Ófi Î·È ÙËÓ ¶Ï¿-
ÛË ÚˆÙ¿, ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘ ÚˆÙ¿.
•·ÊÓÈο ‚ϤÂÈ ÙÔÓ ·¿ ·fi ¿Óˆ ÙÔ˘ Ó· ÍÂ-
‰ÈÏÒÓÂÈ ÙÔ ÂÙÚ·¯‹ÏÈ. TÔÓ ÎÔÈÙ¿ Û·ÛÙÈṲ̂ÓÔ˜,
‰¤ÓÔ˘ÓÙ·È ÎfiÌÔ˜ Ù· ÊÚ‡‰È·. ¶ÔÏÂÌ¿ Ó· ηٷ-
Ï¿‚ÂÈ. P›¯ÓÂÈ ÌÈ·Ó ¿ÁÚÈ· Ì·ÙÈ¿ ηٿ ÙËÓ fiÚÙ·, P «Nα κλεσει τα μ-
˘Ô„È¿Ú˘, Ó· ͯˆÚ›ÛÂÈ Î·Ó¤Ó· ‰È·Î·Ìfi. B¿˙ÂÈ τια και μπροστ στου
ÙÔ ¯¤ÚÈ ÛÙÔ ÈÛÙfiÏÈ. Bασλη την αμαρτα,
H X·‰Ô‡Ï· ‚Á·›ÓÂÈ Ì¤Û’ ·fi ÙÔÓ ›ÛÎÈÔ, ÚÔ- να πρει το Σταυρ
¯ˆÚ› ÊÔ‚ÈṲ̂ÓË Ì ÌÈÎÚ¿ ‚‹Ì·Ù·. TÔ˘ οÓÂÈ και το πετραχλι και
ÓfiËÌ· Ì ٷ ‰˘Ô ¯¤ÚÈ· Ó· Û˘¯¿ÛÂÈ. ¶ËÁ·›ÓÂÈ Î·È νρθει. Για τους λη-
ÎÏ›ÓÂÈ ‹Û˘¯· ·˘Ù‹ ÙËÓ fiÚÙ·, Ô˘ ·ÁÚÈÔÌ·ÙÈ¿- στ ς και για τις πρ-
˙ÂÈ Ô ¯Ù˘Ë̤ÓÔ˜. °¤ÚÓÂÈ ÙÔ ÁÚ·Ì̤ÓÔ ÚfiÛˆÔ νες δεν σταυρ'θηκε
Ï¿È, ÙÔ˘ ¯·ÌÔÁÂÏ¿ ‰·ÎÚÈṲ̂ÓË. OÈ ¿ÎÚ˜ ÙˆÓ σαν σμερα ο Xρι-
¯ÂÈÏÈÒ Ù˘ ÙÚ¤ÌÔ˘Ó. N· ÙË Û˘Ì·ı‹ÛÂÈ. EÈÚ‹ÓË. στς;...». Σχ διο του
O ·¿˜ ÊÔÚ·›ÓÂÈ ÙÔ ÂÙÚ·¯‹ÏÈ Î·È Ï¤ÂÈ: Bασλη Zση.
— BϤÂȘ B·Û›ÏË. A˘Ùfi ‰ÂÓ ÙfiηÓ˜ ηϿ
·fi„Â. O £Âfi˜ Â›Ó·È Ô˘ ¿ψÛ ÙÔ ¯¤ÚÈ TÔ˘ η-
Ù·¿Óˆ ÛÔ˘. E›Ó·È Ô˘ ÛÙ¿ıËΘ ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ ÙÔ˘
£ÂÔ‡. TÔ ¤Ó· ¤ÁÈÓ˜ Ì ÙÔ˘˜ ÛÙ·˘ÚˆÙ‹‰Â˜ TÔ˘,
B·Û›ÏË. N·È, ·˘Ùfi Â›Ó·È ÙÔ Îڛ̷ Ô˘ Û’ ¤Ê·ÁÂ.
TfiÙ˜ ÙÔ Ì¿ÙÈ ÙÔ˘ B·Û›ÏË ·ÛÙÚ¿ÊÙÂÈ ·fi η΋
ʈÙÈ¿. T· ÎÔÊÙÂÚ¿ ‰fiÓÙÈ· ·ÛÚ›˙Ô˘Ó Û·Ó Ù’
·ÁÚÈÌÈÔ‡. ¶È¿ÓÂÈ Ì ÙfiÓ· ¯¤ÚÈ ·fi ÙÔ Ú¿ÛÔ ÙÔÓ
·¿, ÙÔÓ ÁÔÓ·Ù›˙ÂÈ ÎÔÓÙ¿ ÙÔ˘. TÔ˘ ÌÈÏ¿ ÌÂ ÙÔ
ÚfiÛˆÔ Ì¤Û· ÙÔ ÚfiÛˆÔ, ÙÚÂÏfi˜ ·fi ÙÔ ı˘-
Ìfi, ·ÏÏÔ·Ṳ́ÓÔ˜ ·fi ÙÔÓ fiÓÔ Î·È ÙÔ Ú·Î›.
— AÓ Â›Ó’ ¤ÙÛÈ, ̈ڤ, ÙÔ˘ ϤÂÈ, ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ Î·Ù¤-
‚ËΠÎÈ ·˘Ùfi˜ Û·Ó ¿ÓÙÚ·˜ Ó· Ì ‚·Ú¤ÛÂÈ Û·Ó
ÙÔ‡ÎÔ„· ÙÔ ‰ÚfiÌÔ; E; EÙÛÈ ÌˆÚ¤, Ì ÁÏ›ÛÙÚ˜ ηÈ
Ì ÙÚÈÎÏÔԉȤ˜ ‚Á¿˙ÂÈ ÙÔ ¿¯ÙÈ ÙÔ˘, Ô Ì·Ì¤-
Û˘; N· ̈ڤ, ˜ ÙÔ˘ Ò˜ ‚·Ú¿Ó ٷ ·ÏÏËο-
ÚÈ·!
™ÚÒ¯ÓÂÈ Ì·ÎÚÈ¿ ÙÔ˘ ÙÔ Á¤ÚÔ, ÙÚ·‚¿ ·fi ÙË
̤ÛË ¤Ó· ·ÛË̤ÓÈÔ Ì·¯·›ÚÈ. XÙ˘¿ ÛÙÔ ‚˘˙› ÙÔ˘,
ÙÔ Î·ÚÊÒÓÂÈ ÌÈ·, ÙÔ Î·ÚÊÒÓÂÈ ‰˘Ô ÊÔÚ¤˜ Ò˜ ÙÔ
Ì·Ó›ÎÈ, ‰˘Ó·Ù¿, Ì ›ÛÌ·. AÎÔ‡ÁÂÙ·È Î·È ÙȘ
‰˘Ô ÊÔÚ¤˜ Ë ÁÚÔıÈ¿ Ó· ‚ÚÔÓÙ¿ ¿Óˆ ÛÙÔ ÛÙ¤Ú-
ÓÔ.
™Ê›ÁÁÂÈ Ù· ‰fiÓÙÈ·, ·Ó·ÛÙÂÓ¿˙ÂÈ ˆ¯! Î·È Âı·›-
ÓÂÈ.
§‡ÓÔ˘ÓÙ·È Ù· ȉڈ̤ӷ ÊÚ‡‰È· ÛÈÁ¿-ÛÈÁ¿.
M¤Û· ÛÙ· Ì¿ÙÈ· Ô˘ ¤ËÍ·Ó ÛÙ˘ÏˆÌ¤Ó·, ÙÚ¤-
ÌÔ˘Ó ‰˘Ô Á·Ï¿˙È· ‰¿ÎÚÈ· ηÎÔηډÈṲ̂ÓÔ˘ ·È-
‰ÈÔ‡...

Δ· Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù· ·fi ÙË Û‡ÁÎÚÈÛË ÙˆÓ

‰‡Ô ‰ÈËÁËÌ¿ÙˆÓ –Ô˘, ·˜ ÛËÌÂÈÒÛÔ˘ÌÂ, ›ӷÈ
·fi Ù· ÈÔ ÁÓˆÛÙ¿ Ù˘ ÏÔÁÔÙ¯ӛ·˜ Ì·˜– ·˜
Ì›ÓÔ˘Ó ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·Ó·ÁÓÒÛÙ˜.

H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3 11
 H περιφορ
του Eπιταφου
I ¢IH°HMATO°PAºOI Ì·˜ ÌÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ ηٷÁÚ¿ÊÔ˘Ó Ì ‡ı˘ÌË
‰È¿ıÂÛË Û˘Ó‹ıÂȘ Î·È Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¤˜ Ô˘ Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·È Ì ÙËÓ
ÂÚÈÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ∂ÈÙ·Ê›Ô˘ Î·È Î·Ù·Ï‹ÁÔ˘Ó Û ¢ÙÚ¿ÂÏ· ·ı‹-
Ì·Ù·. ¢›ÓÔ˘Ì ‰˘Ô ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ›‰Ô˘˜, ÁÚ·Ì̤ӷ ·fi
ÓËÛÈÒÙ˜ Û˘ÁÁÚ·Ê›˜, ·ÏÏ¿ Û ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ÂÔ¯‹. ΔÔ ÚÒÙÔ Â›-
Ó·È ÙÔ˘ ™ÎÈ·ı›ÙË ∞ϤͷӉÚÔ˘ ªˆÚ·˚Ù›‰Ë (1851-1929), Ì·ÎÚÈÓÔ‡
ÂÍ·‰¤ÏÊÔ˘ ÙÔ˘ ¶··‰È·Ì¿ÓÙË, Î·È ¤¯ÂÈ Ù›ÙÏÔ «AÚ·Ù ‡Ï·˜». Oˆ˜ Â›Ó·È ÁÓˆ-
ÛÙfi, ηٿ ÙËÓ ÂÈÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ∂ÈÙ·Ê›Ô˘ ÛÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›·, ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÂÚÈÊÔÚ¿
ÙÔ˘, Á›ÓÂÙ·È ÌÈ· ·Ó··Ú¿ÛÙ·ÛË Ù˘ ÂȘ A‰Ô˘ ηıfi‰Ô˘. √ ηÓÙËÏ·Ó¿ÊÙ˘ ·›-
˙ÂÈ ÙÔÓ ÚfiÏÔ ¿Ú¯ÔÓÙ· ÙÔ˘ A‰Ë, ÎÚ·Ù¿ÂÈ ·fi ̤۷ ÎÏÂÈÛÙ‹ ÙËÓ fiÚÙ·, ÛÙȘ Â›-
ÌÔÓ˜ ÂÓÙÔϤ˜ ÙÔ˘ ÈÂÚ¤· «¿Ú·Ù ‡Ï·˜ ÔÈ ¿Ú¯ÔÓÙ˜ ˘ÌÒÓ... Î·È ÂÈÛÂχÛÂÙ·È Ô
‚·ÛÈχ˜ Ù˘ ‰fi͢» ··ÓÙ¿ÂÈ ÚˆÙÒÓÙ·˜ «ÙȘ ÂÛÙÈÓ Ô‡ÙÔ˜ Ô ‚·ÛÈχ˜ Ù˘ ‰fi-
͢;» (ÙÚȘ) Î·È Ù¤ÏÔ˜ ·Ê‹ÓÂÈ ÂχıÂÚË ÙËÓ fiÚÙ· ÁÈ· ÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô. M· Ô Ì·Ú-
à Aλξανδρος Mω-
Ì·-∫ÒÛÙ·˜, Ô ‹Úˆ·˜ ÙÔ˘ ‰ÈËÁ‹Ì·ÙÔ˜, ·ÛÙfi¯ËÛ ӷ ·Ú·ÌÂÚ›ÛÂÈ ¤ÁηÈÚ·...
ραϊτδης (1851-
1929). Σχδιο του Bα-
σλη Zση για τις εκ-
δ
σεις Πεχλιβανδη.

«Aρατε π λας»
... O Ì¿ÚÌ· KÒÛÙ·˜ ¤ˆ˜ 65 ÂÙÒÓ Á¤ÚˆÓ, ¿Á·ÌÔ˜ Î’ ÂÓ Ùˆ ·-
ÚÂÏıfiÓÙÈ Î’ ÂÓ Ùˆ ̤ÏÏÔÓÙÈ ϤÔÓ, ›¯Â ÚÔÛÏËÊı‹ ·fi 15
ÂÙÒÓ ˆ˜ ˘ËÚ¤Ù˘ ÂÓ Ùˆ Ó·˝ÛΈ Ù˘ ΈÌÔfiψ˜, ˆ˜ ÂÎÎÏË-
Ûȿگ˘ ηٿ ÙËÓ Û˘Ó‹ıÂÈ·Ó ÙˆÓ fiψÓ, ˆ˜ ηӉËÏ¿Ù˘
ηٿ ÙËÓ ÁÏÒÛÛ·Ó ÙÔ˘ Ï·Ô‡. HÍ¢ÚÂ Î·È ÔÏ›Á· ÁÚ·ÌÌ·Ù¿ÎÈ·.
HÙÔ Ì¤ÙÚÈÔ˜ ÙÔ ·Ó¿ÛÙËÌ·. K·Ù’ ·Ú¯¿˜ ›¯ÂÓ ÂȉÔı‹ ÂȘ ÙÔ
Ó·˘ÙÈÎfiÓ ÛÙ¿‰ÈÔÓ, ·ÎÔÏÔ˘ıÒÓ ÙÔ ÁÂÓÈÎfiÓ Ú‡̷ ÙˆÓ Î·ÙԛΈÓ
Ù˘ ı·Ï·ÛÛÈÓ‹˜ ÔÏ›¯Ó˘. ¢È¿ ‰Â Ù˘ ÊÈÏÔÔÓ›·˜ ÙÔ˘ ηÙÒÚ-
ıˆÛ ӷ ·ÔÎÙ‹ÛË Î·È ÌÈÎÚ¿Ó Ï¤Ì‚ÔÓ, ·ÁÔÚ¿Û·˜ ·˘Ù‹Ó ·ÓÙ›
¢ÙÂÏÔ‡˜ ÔÛÔ‡, ËÌÈÛ‡ÓÙÚÈÌÌ· ·fi ÙÈÓÔ˜ Ó·˘·Á‹Û·ÓÙÔ˜ ÔÏ-
Ï·Ó‰ÈÎÔ‡ ÈÛÙÈÔÊfiÚÔ˘, ÌÈ·˜ ÊÔ‚ÂÚ¿˜ O‡Úη˜, ÂȘ ÙËÓ ‰È¿ÛˆÛÈÓ
ÙˆÓ Ó·˘·Á›ˆÓ Ù˘ ÔÔ›·˜ ÂÈÚÁ¿ÛıË, ·Ó·Î·Ï‡„·˜ ÂΛ ÂȘ ÙÔ
•¿ÓÂÌÔ, ÂȘ Ù·˜ Ô¿˜ Î·È Ú·Á¿‰·˜ Ù˘ ÙÚÈ΢ÌÈÒ‰Ô˘˜ ·ÎÙ‹˜,
Î·È ¤Ó· ηÛΤÙÔ ÔÏÏ·Ó‰ÈÎfiÓ Î·È Ì›·Ó ›·ÓØ ·ÓÙ› ‰Â ÙˆÓ ÔÏ›-
ÁˆÓ ÌÈÛıÒÓ ÙÔ˘ ¤Ï·‚ ÙËÓ ¯·Ï·Ṳ̂ÓËÓ ÂΛÓËÓ Ï¤Ì‚ÔÓ, ÙËÓ
ÛηÌ·‚›·Ó, ˆ˜ ÙËÓ ˆÓfiÌ·˙ÂÓ. EÂȉ‹ ‰Â ‹ÙÔ Î·ÙÂÛ΢·Ṳ̂-
ÓÔ˜ ηٿ ÙËÓ ·ÚÔÈÌ›·Ó ÔÏ˘Ù¯ӛÙ˘ Î·È ÚËÌÔÛ›Ù˘, ÌfiÓÔ˜
ÙÔ˘ –‹Í¢ÚÂ Î·È ÔÏ›ÁËÓ Ì·Ú·ÁÎÔÛ‡ÓËÓ– ÂȉÈÒÚıˆÛ ÙËÓ
Ϥ̂ÔÓ, ¯·Ú›Û·˜ ÙËÓ ›·Ó ÂȘ ÙÔÓ ‰·ÛÔʇϷη, fiÛÙȘ ÙÔÓ
¿ÊËÛ ӷ Îfi„Ë ÎÚ˘Ê¿ ÂÎ ÙÔ˘ ‰¿ÛÔ˘˜ ‰‡Ô ‡η, Î·È ÂÎÚ¿ÙË-
ÛÂÓ ·˘Ùfi˜ ÌfiÓÔÓ ÙÔ Î·ÛΤÙÔ, ÙÔ ÔÔ›ÔÓ ÂÊfiÚÂÈ ¿ÓÙÔÙÂ, ÂÔ-
ÓÔÌ·Ûı›˜ ‰È¿ ÙÔ‡ÙÔ «OÏÏ·ÓÙ¤˙Ô˜». ¶ÏËÓ ‰ÂÓ ‹ÙÔ ‰ÈfiÏÔ˘ Ù˘-
¯ËÚfi˜ ˆ˜ ΢‚ÂÚÓ‹Ù˘. ¶ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÓ Ù˘¯ËÚfi˜ ‹ÙÔ fiÙ·Ó ‰ÂÓ Â›-
¯Â Ù›ÔÙÂ. ¶Ú¤ÂÈ Ó· ÂÓ·˘¿ÁËÛ ÂÓÙ¿ÎȘ Ì ÙËÓ ÛηÌ·‚›·Ó
ÙÔ˘ ÂΛÓËÓ, fiÙ ÂȘ Ù·˜ ·ÎÙ¿˜ Ù˘ Ó‹ÛÔ˘ ÌÂÙ·Ê¤ÚˆÓ ÙÔÓ IÔ‡-
H «Aκοονται μακρ
θεν ψαλμωδαι γλυκτατοι και τρυφερα ως ÓÈÔÓ ıË̈ӛ·˜ Û›ÙÔ˘ ·fi ÂÓfi˜ fiÚÌÔ˘ ÂȘ ¤ÙÂÚÔÓ, fiÙ ÂȘ Ù·˜
κλαυθμο, ως θρνοι: “–Δος μοι τοτον τον ξνον!...”. Ψλλουσι... ·ÎÙ¿˜ Ù˘ E˘‚Ô›·˜ ÙÔÓ A‡ÁÔ˘ÛÙÔÓ, fiÙÂ Û˘Ó‹ıÈ˙ ӷ ÌÂٷʤÚË
ακολουθοντες την λιτανεαν του Eπιταφου...». Σχδιο του Aγνορα ÂȘ §ÔÎÚ›‰· ÙÔ˘˜ ÌÂÏÈÛÛ¿‰Â˜ Ù˘ Ó‹ÛÔ˘.
Aστεριδη για τα Nεοελληνικ Aναγν#σματα, B' Γυμνασου. OEΣB, — OÏÔ Ì˜ ÛÙÔ Î·ÏÔη›ÚÈ ¤ÊÙÂȘ fi͈, ηË̤Ó OÏÏ·ÓÙ¤˙Ô.
Aθνα 1950. Tˆ ·ÚÂÙ‹ÚÔ˘Ó ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ÊÈÏÔÛÎÒÌÌÔÓ˜ ¿ÓÙÔÙÂ.
— EÏ· ÓÙÂ! ·‹ÓÙ· Ô ı·Ï·ÛÛÔÓÈÁ̤ÓÔ˜ Ó·‡Ù˘, fiÛÙȘ ÌÂ-
Ù¿ ÙÔ Ó·˘¿ÁÈÔÓ ·Ó‹Ú¯ÂÙÔ ÙÔÓ ·Ó‹ÊÔÚÔÓ Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜, ˘„ËÏ¿

12 H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3

σμος
ÎÚ·ÙÒÓ ÙËÓ ÎÂÊ·Ï‹Ó, ˆ˜ Ó· ˘ÂÚËÊ·Ó‡ÂÙÔ ‰ÈfiÙÈ Î·ÙÒÚıˆÓÂ
την
Ó· Ó·˘·Á‹ Î·È Ó· ‰È·ÛÒ˙ÂÙ·È.
T¤ÏÔ˜, Ó‡ÎÙ· ÙÈÓ· ÙÔ˘ ¯ÂÈÌÒÓÔ˜ ÌÂÙ·Ê¤ÚˆÓ Í‡Ï· ·fi Ù˘
K¯Ú¿˜, Î·È Û˘Ó·ÓÙ‹Û·˜ ÙÚÈÎ˘Ì›·Ó ηٿ ÙËÓ ÂÈÛÙÚÔÊ‹Ó
ÙÔ˘, ÌfiÏȘ ¤ÛˆÛ ÙËÓ ˙ˆ‹Ó ÙÔ˘ Î·È ÙÔ Î·ÛΤÙÔ ÙÔ˘ ÙÔ ÔÏÏ·Ó-
‰ÈÎfiÓ, ÚÈÊı›˜ ¤Íˆ ÂȘ ÙÔ˘˜ ‚Ú¿¯Ô˘˜ ÙÔ˘ MÈÎÚÔ‡ AÛ¤ÏËÓÔ˘,
·ÔÙfiÌÔ˘ Î·È ·ÏÈ̤ÓÔ˘ ·ÎÙ‹˜, fiÔ˘ Ë ÛηÌ·‚›· ‰ÈÂχıË ÂȘ
Ù· ÂÍ ÒÓ Û˘ÓÂÙ¤ıË. K·È Ù· ÌÂÓ Î·ÚÊ›· ‚˘ı›ÛıËÛ·Ó ÂȘ ÙÔÓ ‚·-
ı‡Ó ˘ı̤ӷ, ·È ‰Â Û·Ó›‰Â˜ ‰ÈÂÛ¿ÚËÛ·Ó ÂȘ ÙÔ ¤Ï·ÁÔ˜ ÌÂ-
Ù·‚ÏËıÂ›Û·È ÂȘ ÁÈ·ÏfiÍ˘Ï·.
K·È ÙfiÙ ϤÔÓ ·Ó¤‚Ë ÙÔÓ ·Ó‹ÊÔÚÔÓ Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜ ¯ˆÚ›˜ Ó·
¤¯Ë ˘„ËÏ¿ ÙËÓ ÎÂÊ·Ï‹Ó ÙÔ˘ Ô ·ÊÂÏ‹˜ Ó·˘·Áfi˜. E›¯Â Û‡ÚÂÈ ÙÔ
ηÛΤÙÔ Ì¤¯ÚÈ ÙˆÓ ÒÙˆÓ Î·È ·Ó¤‚·ÈÓ ¯ˆÚ›˜ Ó· ‚ϤË Û¯Â‰fiÓ,
ÚÔÛÎÚÔ‡ˆÓ ÂȘ Ù· ÏÈı¿ÚÈ· Î·È Ù· ηωÂÚ›ÌÈ·. TÔ˘ ‹ÏıÂÓ ˆ˜
ÂÓÙÚÔ‹ Ø Î·È ¤ÎÙÔÙ ‰ÂÓ Â¿ÙËÛÂÓ ÂȘ ÙËÓ ı¿Ï·ÛÛ·Ó, ·ÏÏ’
·ÊÈÂÚÒıË ÂȘ ÙËÓ ˘ËÚÂÛ›·Ó Ù˘ EÎÎÏËÛ›·˜ ·ÔÎÙ‹Û·˜ ÙËÓ
·Á¿ËÓ ÙˆÓ ÂÊËÌÂÚ›ˆÓ, ÙˆÓ ÂÈÙÚfiˆÓ Î·È ÙˆÓ ÂÓÔÚÈÙÒÓ.
I‰›ˆ˜ fï˜ ÙÔÓ ËÁ¿ËÛ·Ó Ù· ÌÈÎÚ¿ ·È‰›·, ‰ÈfiÙÈ ÙfiÛÔÓ Î·Ï¿
Î·È Ì ÙfiÛËÓ Ù¿ÍÈÓ ÂÌÔ›Ú·˙ ÚÔ˜ ·˘Ù¿ Ù· ÎfiÏÏ˘‚· Ô «OÏÏ·-
ÓÙ¤˙Ô˜», ÒÛÙ ¤·ÈÚÓ·Ó fiÏ· Ì ËÛ˘¯›·Ó. K·È ‰È¿ ÙÔ‡ÙÔ Î·È ÙÔÓ
ÂÛ¤‚ÔÓÙÔ, ÙËÚÔ‡ÓÙ· ÛȈ‹Ó ·fiÏ˘ÙÔÓ ÂÓ Ùˆ Ó·Ò. K·È ÙÔÓ
¤‚ÏÂ˜ ÂΛ ÙÔÓ Ì¿ÚÌ· KÒÛÙ·Ó Ì ÙÔ ÔÏÏ·Ó‰ÈÎfiÓ Î·ÛΤÙÔ
ÙÔ˘ ÂÓ Ì¤Ûˆ ÙˆÓ ·È‰›ˆÓ ˆ˜ ·fiÌ·¯ÔÓ ÏÔ›·Ú¯ÔÓ ‰È·Ù¿ÛÛÔ-
ÓÙ· ÂÓ Ù¿ÍÂÈ Ù· ¿ÓÙ·. K·È Ì‹ˆ˜ ‰ÂÓ ‹ÙÔ ·fiÌ·¯Ô˜ ÏÔ›·Ú-
¯Ô˜; K·È Ì‹ˆ˜ ‰ÂÓ ¤È ÙËÓ ı¿Ï·ÛÛ·Ó Ì ÙËÓ ÎÔ˘Ù¿Ï·Ó, ˆ˜
ϤÁÔ˘Ó; TÈ Ù¿¯· Ó· Ù·ÍÈ‰Â‡Ë ÙȘ ÂȘ ÙÔ˘˜ ÊÔ‚ÂÚÔ‡˜ ˆÎ·ÓÔ‡˜
‹ ÂȘ Ù· ÎÔÈÌÒÌÂÓ· ·Ú¿ÏÈ· ÙÔ˘ M·ÏÈ·ÎÔ‡; TÈ Ù¿¯· Ó· Ó·˘·-
Á‹ÛË ÙȘ ÂȘ ÙÔÓ E‡ÍÂÈÓÔÓ ¶fiÓÙÔÓ ‹ ÂȘ ÙËÓ ÂÈÚËÓÈÎ‹Ó ·ÎÙ‹Ó
ÙÔ˘ ¶·Á·ÛËÙÈÎÔ‡; TÔ Ó·˘¿ÁÈÔÓ Â›Ó·È ¿ÓÙÔÙ ӷ˘¿ÁÈÔÓØ Î·È Ô
¿ÓıÚˆÔ˜ Ó›ÁÂÙ·È ÔÌÔ›ˆ˜ ›Ù ÂȘ ÙÔ ¤Ï·ÁÔ˜ ›Ù ÂȘ ÙÔÓ ÏÈ-
̤ӷ. K·È ÂȘ Ì›· ÊÔ‡¯Ù· ÓÂÚfi ·ÎfiÌË.
O Ì¿ÚÌ· KÒÛÙ·˜ η٤ÛÙË ÂȉÈÎfi˜ fï˜ ÂȘ Ì›·Ó ˘ËÚÂ-
H K A £ H M E P I N H
H «Bγκε ο Aγιος Eπι-
τφιος, οι παπδες, οι
ψαλτδες. O κ
πχτρα...». H ξοδος
Û›·Ó ÛÔ˘‰·›·Ó Ù˘ EÎÎÏËÛ›·˜, ‰È¿ ÙÔ ÔÔ›ÔÓ ËÁ·¿ÙÔ ·fi του Eπιταφου απ
ÔÏfiÎÏËÚÔÓ ÙËÓ ÔÏ›¯ÓËÓ. YÂÎÚ›ÓÂÙÔ ÂÚ›ÊËÌ· ÙÔÓ A‰ËÓ ÙÔ εκκλησα των Tρι#ν
M¤Á· ™¿‚‚·ÙÔÓ, ηٿ ÙËÓ Â¿ÓÔ‰ÔÓ ÙÔ˘ EÈÙ·Ê›Ô˘. Iεραρχ#ν. Σκιθος,
E›Ó·È Û˘Ó‹ıÂÈ· ·Ú¯·ÈÔÙ¿ÙË ÂȘ ÙËÓ Ó‹ÛÔÓ, ·ÊÔ‡ Ô EÈÙ¿- δεκαετα 1990.
ÊÈÔ˜ ÂÓ ÏÈÙ·Ó›· ÂÚȤÏıË ÂÓ ˆÚ·›ˆ ·ÓÔÚ¿Ì·ÙÈ ÙËÓ ÂÓÔÚ›·Ó
fiÏËÓ, ηٿ ÙËÓ ÂÈÛÙÚÔÊ‹Ó Ó· ÎÏ›ˆÓÙ·È ·È ‡Ï·È ÙÔ˘ Ó·Ô‡
Î·È Ó· ÌË ÂÈÙÚ¤ËÙ·È Ë ÂȘ ·˘ÙfiÓ Â›ÛÔ‰Ô˜ ÙÔ˘ EÈÙ·Ê›Ô˘. ¶·-
Ú›ÛÙ·Ù·È Î·Ù¿ ÙÚfiÔÓ ·Ú·‰fiÍÔÓ Ë ÛÎËÓ‹ Ù˘ ÂȘ A‰Ô˘ ηٷ-
‚¿Ûˆ˜ ÙÔ˘ ™ˆÙ‹ÚÔ˜, ˆ˜ ʤÚÂÙ·È ÙÔ‡ÙÔ ÂÓ ÙË ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋
·Ú·‰fiÛÂÈ. TfiÙÂ Ô ÚÒÙÔ˜ ÙˆÓ ÂÊËÌÂÚ›ˆÓ, ÚÔÛÂÁÁ›˙ˆÓ ÂȘ
Ù·˜ ‡Ï·˜ ÎÂχÂÈ ÂÈÙ·ÎÙÈÎÒ˜ ÎÚÔ‡ˆÓ ·˘Ù¿˜ Î·È ÎÚ¿˙ˆÓ: «—
AÚ·Ù ‡Ï·˜, ÔÈ ¿Ú¯ÔÓÙ˜ ˘ÌÒÓ, Î·È Â¿ÚıËÙ ‡Ï·È ·ÈÒÓÈÔÈ,
Î·È ÂÈÛÂχÛÂÙ·È Ô ‚·ÛÈχ˜ Ù˘ ‰fi͢!».
O ‰Â ¤ÛˆıÂÓ ÙˆÓ ÎÂÎÏÂÈÛÌ¤ÓˆÓ ˘ÏÒÓ ·Ú¿ Ù· ÎÏ›ıÚ·
˘ÔÎÚÈÓfiÌÂÓÔ˜ ÙÔÓ A‰Ë ÂÚˆÙ¿ ·˘ı·‰Ò˜: «— TȘ ÂÛÙÈÓ Ô‡ÙÔ˜
Ô ‚·ÛÈχ˜ Ù˘ ‰fi͢;».
H ÂÈÙ·ÎÙÈ΋ ΤÏ¢ÛȘ ˆ˜ Î·È Ë ·˘ı¿‰Ë˜ ÂÚÒÙËÛȘ Â·Ó·-
Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ÂÎ ÙÚ›ÙÔ˘. K·È ÙfiÙ ÙËÓ ÙÚ›ÙËÓ ÊÔÚ¿Ó Ô ÈÂÚ‡˜
ˆıÒÓ ÈÛ¯˘ÚÒ˜ ‰È¿ ÙÔ˘ Ô‰fi˜ Î·È ÙˆÓ ¯ÂÈÚÒÓ Ù·˜ ‡Ï·˜, ·Ó·-
ʈÓ› ÂÓ Î˘ÚÈ·Ú¯È΋ ‰˘Ó¿ÌÂÈ: «— K‡ÚÈÔ˜ ÙˆÓ ¢˘Ó¿ÌˆÓ, ·˘-
Ùfi˜ ÂÛÙÈÓ Ô ‚·ÛÈχ˜ Ù˘ ¢fi͢!». K·È ·ÓÔ›ÁÂÈ ‚·ÛÈÏÈÎÒ˜ ηÈ
·˘Ù·Ú¯ÈÎÒ˜ Ù·˜ ‡Ï·˜, Î·È Ô‡Ùˆ˜ ÂÈÛ¤Ú¯ÂÙ·È ÂȘ ÙÔÓ Ó·fiÓ Ô
EÈÙ¿ÊÈÔ˜.
EȘ Ù·‡ÙËÓ ÏÔÈfiÓ ÙËÓ ·Ú¿ÛÙ·ÛÈÓ Î·Ù¤ÛÙË ÂȉÈÎÒÙ·ÙÔ˜ Ô E˘ÙÚ¿ÂÏ· ηÈ
Ì¿ÚÌ· KÒÛÙ·˜. YÂÎÚ›ÓÂÙÔ ÙfiÛÔÓ ÂÈÙ˘¯Ò˜ ÙÔ ÚfiÛˆÔÓ
ÙÔ˘ ·ÓÙ¿ÚÙÔ˘ A‰Ô˘, ÙÔ˘ ÌË ı¤ÏÔÓÙÔ˜ Ó’ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛË ¢ÂÛfi- ·ÚfiÔÙ·, ‰ÈËÁË-
ÙËÓ Î·È K‡ÚÈÔÓ ·ÓÒÙÂÚfiÓ ÙÔ˘, ÒÛÙ ÙÚfiÌÔ˜ ηÙÂÏ¿Ì‚·Ó ÙÔ
Ï‹ıÔ˜ fiÙ ‹ÎÔ˘Â Ù·˜ ÙÚÔÌÂÚ¿˜ ÂΛӷ˜ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘: «—
̤ӷ ·fi ÙÔÓ AÏ.
TȘ ÂÛÙÈÓ Ô‡ÙÔ˜ Ô ‚·ÛÈχ˜ Ù˘ ¢fi͢;». MˆÚ·˚Ù›‰Ë ηÈ
EÙfiÓÈ˙ ٷ˜ ϤÍÂȘ ηْ ›‰ÈfiÓ ÙÈÓ· ÙÚfiÔÓ Ôχ ÙÚÔÌ·ÎÙÈÎfiÓ.
EΛÓÂÈ ÙËÓ ÎÂÊ·Ï‹Ó ÙÔ˘ ¤ÛˆıÂÓ, ËÁڛ¢ ÙÔ˘˜ ÔÊı·ÏÌÔ‡˜ ÙÔÓ °. M·ÁÎÏ‹
ÙÔ˘, ·È ÙÚ›¯Â˜ Ù˘ ÎfiÌ˘ ÙÔ˘ ·ÓÂÛÔ˘ÛÔ˘ÚÒÓÔÓÙÔ, ηıÒ˜ ÙÔÓ
B M . ™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3 13

H «Tα νθη του Eπιταφου», ελαιογραφα του Nικηφ
ρου Λτρα. Aθνα, Eθνικ Πινακοθκη.
ÂÚȤÁÚ·ÊÔÓ fiÛÔÈ ¤ÌÂÓÔÓ ¤Ó‰ÔÓ Ó· ÙÔÓ ı·˘Ì¿ÛÔ˘Ó Î·-
Ù¿ ÙËÓ ı·˘Ì·Û›·Ó ÙÔ˘ ˘fiÎÚÈÛÈÓ, fiÏÔÓ ÙÔ ÛÒÌ· ÙÔ˘
¤ÙÚÂÌÂØ Î’ ÂÓ Á¤ÓÂÈ Â·ı·›ÓÂÙÔ ˆ˜ Ó· ‹ÙÔ ·˘Ùfi˜ Ô A‰Ë˜
·ÏËıÒ˜ Ì ÙËÓ Û·Ù·ÓÈÎ‹Ó Â› ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ ‰‡Ó·ÌÈÓ,
ÚÔ·ÈÛı·ÓfiÌÂÓÔ˜ ÚÔÛÂÁÁ›˙ÔÓ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘.

K·È ηٿ ÙÔ ¤ÙÔ˜ ÙÔ‡ÙÔ ÙÔ M¤Á· ™¿‚‚·ÙÔÓ ÙËÓ ·˘-
Á‹Ó Ô Ì¿ÚÌ· KÒÛÙ·˜ ‹ÙÔ ÂȘ ÙËÓ ı¤ÛÈÓ ÙÔ˘ ˘ÂÚ‹-
Ê·ÓÔ˜ ‰È¿ ÙÔ ÚfiÛˆÔÓ ÙÔ ÊÔ‚ÂÚfiÓ ÔÔ‡ ‹ıÂÏ ˘Ô-
ÎÚÈı‹. K·ı‹ÌÂÓÔ˜ ÚÔ ÙˆÓ ˘ÏÒÓ ÙÔ˘ ÎÂÓÔ‡, ÏËÓ Î·-
14 H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O
ÙÒÛÂÈ ¤¯·ÛÂ Î·È Ù·˜ ‰‡Ô ÛÂÈÚ¿˜ ÙˆÓ Ô‰fiÓÙˆÓ ÙÔ˘. K·È
ٷʈٛÛÙÔ˘ Ó·Ô‡, ·Ó¤ÌÂÓ ÙËÓ Â¿ÓÔ‰ÔÓ ÙÔ˘ EÈÙ·Ê›-
Ô˘, ¤¯ˆÓ ‡ÊÔ˜ Â›ÛËÌÔÓ Î˘ÚÈ¿Ú¯Ô˘. ¢ÂÓ ‹ÙÔ ϤÔÓ Ô
Ùˆ¯fi˜ ηӉËÏ¿Ù˘ Ì ÙËÓ ÎÂÊ·Ï‹Ó Î¿Ùˆ. IÛÙ·ÙÔ
·ÛÎÂ‹˜ Â› ÙÔ˘ Ì·ÚÌ·Ú›ÓÔ˘ ηوÊÏ›Ô˘ ˆ˜ ÂÈ ¤ÏÂÁÂÓ:
«— EÁÒ Â›Ì·È! ¢ÂÓ ‰¤¯ÔÌ·È Î·Ó¤Ó· ̤۷, Ô‡Ù ÙÔÓ B·-
ÛÈϤ·».
I‰Ô‡! ·ÎÔ‡ÔÓÙ·È Ì·ÎÚfiıÂÓ „·Ï̈‰›·È ÁÏ˘Î‡Ù·ÙÔÈ
Î·È ÙÚ˘ÊÂÚ·› ˆ˜ ÎÏ·˘ıÌÔ›, ˆ˜ ıÚ‹ÓÔÈ: «–¢Ô˜ ÌÔÈ ÙÔ‡-
ÙÔÓ ÙÔÓ Í¤ÓÔÓ!...». æ¿ÏÏÔ˘ÛÈ ÙÔ ÔÌÈÎfiÓ ¿ÛÌ·. «TÔÓ
‹ÏÈÔÓ ÎÚ‡„·ÓÙ·», ÙÔ ÂÍfi‰ÈÔÓ Ì¤ÏÔ˜, ÙÔ ÙÚ˘ÊÂÚfiÓ ÂΛ-
ÓÔ ÙÚÔ¿ÚÈÔÓ, ÙÔ ÔÔ›ÔÓ Û˘ÁÎÈÓ› Î·È Ù· ¿„˘¯·: «–¢Ô˜
ÌÔÈ ÙÔ‡ÙÔÓ ÙÔÓ Í¤ÓÔÓ!...».
2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y
O IˆÛ‹Ê ·Ú·Î·Ï› ÙÔÓ ¶ÈÏ¿ÙÔÓ ›Ó· ÂÈÙÚ¤„Ë ·˘ÙÒ
Ó· ı¿„Ë «ÙÔÓ Í¤ÓÔÓ IËÛÔ‡Ó Î·È ˆÓÂȉÈṲ̂ÓÔÓ...». æ¿Ï-
ÏÔ˘ÛÈÓ ÔÈ ÌÂÏ›ÊıÔÁÁÔÈ „¿ÏÙ·È, ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡ÓÙ˜ ÙËÓ ÏÈ-
Ù·Ó›·Ó ÙÔ˘ EÈÙ·Ê›Ô˘ Î·È ˘˯› Ô Ï·fi˜ ˆ˜ ‰È’ ÂÓfi˜
ÛÙfiÌ·ÙÔ˜...
... H‰Ë Ô Ì¿ÚÌ· KÒÛÙ·˜ ¤ÎÏÂÈÛ ٷ˜ ‡Ï·˜ ÙÔ˘ Ó·-
Ô‡. H ÏÈÙ·Ó›· ¤ÛÙË ÚÔ ·˘ÙÔ‡ ÂÓ ÙË ÌÈÎÚ¿ Ï·Ù›·.
K·È Ô ÂÈÙ¿ÊÈÔ˜ ¤ÛÙË ˆÛ·‡Ùˆ˜, ÏËÓ ÎÚ·ÙÂ›Ù·È ˘„ËÏ¿
Ôχ ·fi ÙÔ˘ ‰¿ÊÔ˘˜ ÂÈÙˉ›ˆ˜, ÌË Á›ÓË ÚÔÂÙ‹˜
‰È·Ú·Á‹ ÙˆÓ Ï·Ì¿‰ˆÓ ·Î·›Úˆ˜. O›Ûˆ ‰Â ÂȘ ‰‡Ô
ÁÚ·ÌÌ¿˜ ¤ÓıÂÓ Î·È ¤ÓıÂÓ Ì ٷ Ï·Ì¿‰·˜ ·Ó·Ì̤ӷ˜
›ÛÙ·ÓÙ·È ÂÓ ÛÈÁ‹ ÔÈ ¿Ó‰Ú˜ ¯ˆÚÈÛÙ¿ Î·È ¯ˆÚÈÛÙ¿ ·È Á˘-
Ó·›Î˜. TÔ ¿ÛÌ· ¤·˘ÛÂÓ.
O Á¤ÚˆÓ OÈÎÔÓfiÌÔ˜ ÙfiÙ ·ÚÁ¿-·ÚÁ¿ ÏËÓ ÌÂÙ¿ ‰˘-
ӿ̈˜ ÈηӋ˜ –ÙÔ‡˜ ›¯Â ˙ˆËÚ‡ÛÂÈ fiÏÔ˘˜ ÙfiÛ· ¯Úfi-
ÓÈ· Ô ˙ˆËÚfi˜ ÙÚfiÔ˜ ÙÔ˘ Ì¿ÚÌ· KÒÛÙ·–, ÎÂχÂÈ:
— AÚ·Ù ‡Ï·˜ ÔÈ AÚ¯ÔÓÙ˜ ˘ÌÒÓ Î·È Â¿ÚıËÙ ‡-
Ï·È ·ÈÒÓÈÔÈ, Î·È ÂÈÛÂχÛÂÙ·È Ô ‚·ÛÈχ˜ Ù˘ ‰fi͢!
K·È ¿Ú·˘Ù· ·ÎÔ‡ÂÙ·È ¤ÛˆıÂÓ ÊˆÓ‹ ÙÚ·¯Â›· ηÈ
˯ËÚ¿, ˆ˜ fiÙ·Ó ÊˆÓ¿˙Ô˘Ó ‰È¿ Ù˘ ÎÔÁ¯‡Ï˘ ÔÈ ·ÏÈ›˜,
ʈӋ ˘¤ÚÔÊÚ˘˜, ·˘ı¿‰Ë˜ ʈӋ:
— T›˜ ÂÛÙÈÓ Ô‡ÙÔ˜ Ô ‚·ÛÈχ˜ Ù˘ ‰fi͢;
TfiÛÔÓ ‰Â ˙ˆËÚ¿ ÒÛÙ ÔÙ¤ ‰ÂÓ ÙÔ ÂÓı˘ÌÔ‡ÓÙÔ ÔÈ ¿Ó-
ıÚˆÔÈ. TÈÓ¤˜ Ì¿ÏÈÛÙ· „Èı‡ÚÈÛ·Ó ‰ÂÈÏ¿:
— E¯ÂÈ fiÚÂÍÈ ÂʤÙÔ˜ Ô OÏÏ·ÓÙ¤˙Ô˜.
TfiÙ ÙÈÓ¤˜, ȉ›ˆ˜ ÂÎ ÙˆÓ Ó·˘ÙÒÓ, ÂÎÏ·Á¤ÓÙ˜ ·fi
ÙËÓ ÚÔÂÙ‹ ÚfiÛÎÏËÛÈÓ, ‹Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ÂÙÔÈÌ¿˙Ô˘Ó Ù·˜
¯ÔÓ‰Ú¿˜ ÂÍ ÂÏ·›·˜ Ú¿‚‰Ô˘˜ ÙˆÓ, ÓƠ̂۷ÓÙ˜ fiÙÈ ı’ ·Ú-
¯›ÛË ·ÏËı‹˜ ¿ÏË ÚÔ˜ Â΂›·ÛÈÓ Ù˘ ÂÈÛfi‰Ô˘. K·È Ô ÈÂ-
Ú‡˜ ÙËÓ ÙÚ›ÙËÓ ÊÔÚ¿Ó ÂÌÓ¢Ûı›˜ Î·È ·˘Ùfi˜ ÂÎ Ù˘
ÂÌÓ‡Ûˆ˜ ÙÔ˘ ·Á·ıÔ‡ ηӉËÏ¿ÙÔ˘ ÂÎÚ·‡Á·ÛÂÓ
ÂÈÙ·ÎÙÈÎÒÙÂÚÔÓ ÙÔ «AÚ·Ù», ˆ˜ Ó· ‹ıÂÏ ӷ ηٷÓÈ-
΋ÛË Î·È ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›·Ó ·ÓÙ›ÛÙ·ÛÈÓ ÙÔ˘ ˙ˆËÚÔ‡
A‰¿Ú¯Ô˘Ø Î·È Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ÒıËÛ ÌÂÙ¿ ‰˘Ó¿Ìˆ˜ ·Û˘-
Ó‹ıÔ˘˜ Ù·˜ ‡Ï·˜ ‰È¿ ¯ÂÈÚÒÓ Î·È Ô‰ÒÓ, ÂȉÔÎÈÌ¿˙Ô-
ÓÙÔ˜ ÙÔ˘ Ï‹ıÔ˘˜. K·È ¿Ú·˘Ù· ·ÓÂÒ¯ıËÛ·Ó ¤Ú·-¤-
Ú· ÌÂÙ¿ ·Ù¿ÁÔ˘ ÊÔ‚ÂÚÔ‡ ·È ‡Ï·È Î·È ÎÚfiÙÔ˘ ÌË
·ÎÔ˘Ûı¤ÓÙÔ˜ ¿ÏÏÔÙÂ. KÈ ¤Ï·Ì„·Ó ȉԇ ÔÈ ·Ó·Ì̤ÓÔÈ
ÙÔ˘ Ó·Ô‡ ÔÏ˘¤Ï·ÈÔÈ. O ‰Â ÈÂÚ‡˜ „¿ÏÏˆÓ ÙÔ «Ô MÔÓÔ-
ÁÂÓ‹˜ YÈfi˜…» ËÙÔÈÌ¿˙ÂÙÔ Ó· ÂÈÛ¤ÏıË, fiÙ ÂÍ·›ÊÓ˘
Î·È Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ÎÚ·˘Á·› ËÎÔ‡ÛıËÛ·Ó, ÎÚ·˘Á·› ˆ˜ ·fi
‰˘ÛÙ˘¯‹Ì·ÙÔ˜ ·ÓÂÏ›ÛÙÔ˘.
O Ì¿ÚÌ· KÒÛÙ·˜ ·ÊÈÂÚˆı›˜ ÂÓ ÙË ÚÔÛÊÈÏ› ÙÔ˘
·ÔÌÈÌ‹ÛÂÈ ÂÏËÛÌfiÓËÛÂ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÙÚ›ÙËÓ ÂÚÒÙËÛÈÓ Ó·
·Ú·ÌÂÚ›ÛË ÂȘ Ù· Ï¿ÁÈ·, Î·È Ù· ʇÏÏ· Ù˘ ‚·Ú›·˜
‡Ï˘ ‚È·›ˆ˜ ·ÓÔÈÁ¤ÓÙ· ÙÔÓ ÂÎÙ‡ËÛ·Ó ÂȘ Ù·˜ ÛÈ·Áfi-
Ó·˜, ‰ÈfiÙÈ ˘ÂÎÚ›ÓÂÙÔ ÂÁÁ‡˜ Ù˘ Ô‹˜ Ù˘ ÎÏÂȉfi˜, ηÈ
ÙÔÓ ¤ÚÚÈ„·Ó οو ÂȘ Ù·˜ Ͽη˜ ‚ÚÔÓÙ‹Û·ÓÙ· ˆ˜ ÎÔÚ-
ÌfiÓ ‰Ú˘fi˜ ηٷÂÛÔ‡Û˘ ˘fi ηٷÈÁ›‰Ô˜. E˘Ù˘¯Ò˜ ÙÔ
¿ıËÌ· ‰ÂÓ ‹ÙÔ ÛÔ‚·ÚÒÙÂÚÔÓ. O Ì¿ÚÌ· KÒÛÙ·˜
‹ÙÔ ÁÂÚfi ÎfiÎηÏÔ, ¤ÓÙ ÊÔÚ¿˜ ı·Ï·ÛÛÔÓÈÁ̤ÓÔ˜. H
ÈÂÚ¿ ÙÂÏÂÙ‹ ÂÍËÎÔÏÔ‡ıËÛÂÓ ÂÓ Ù¿ÍÂÈ Î·È ¤ÏËÍÂÓ ˆÛ·‡-
Ùˆ˜ ÂÓ Ù¿ÍÂÈ. K·È ·˘Ù‹ Ë ‰È·Ú·Á‹ ÙˆÓ Ï·Ì¿‰ˆÓ ÂÁ¤-
ÓÂÙÔ ˘fi ÙˆÓ Ó·˘ÙÒÓ ÂÓ Ù·ÎÙÈ΋ ·Ù·Í›·. ¶ÏËÓ ÙÔ˘˜ ÓË-
ÛÈÒÙ·˜ ηÙÂχËÛ ÙÔ ·ÚfiÔÙÔÓ ¿ıËÌ· ÙÔ˘ Ì¿Ú-
Ì· KÒÛÙ·, fiÛÙȘ ·ÊÔ‡ ¤Ù˘¯ÂÓ ÂΛ ÙˆÓ ÚÒÙˆÓ ÂÚÈ-
ÔÈ‹ÛÂˆÓ Î·È Î·ÙfiÈÓ ÂÓ Ùˆ ÔÈΛÛΈ ÙÔ˘, ˘ÔÌ›ӷ˜
·ÊÔÚ‹ÙÔ˘˜ ÙˆfiÓÙÈ fiÓÔ˘˜, Î·È Ù˘¯ÒÓ Û˘ÓÙÔÓˆÙ¿Ù˘
È·ÙÚÈ΋˜ ÂÚÈı¿Ï„ˆ˜, ÂΠ̤ÚÔ˘˜ ÙˆÓ ÂÈÙÚfiˆÓ,
fï˜ ¤ÎÂÈÙÔ ÙËÓ ËÌ¤Ú·Ó Ù˘ AÓ·ÛÙ¿Ûˆ˜ ÔÓÒÓ ·Îfi-
ÌË, ˆ˜ ›‰ÔÌÂÓ, Î·È ¿Ó¢ Ô‰fiÓÙˆÓ ϤÔÓ. EÓ ÙË Î·Ù·-
ÂÏ˘›ÙÔ ϤÔÓ Ô Ùˆ¯fi˜ Î·È ÂfiÓÂÈ fi¯È ÙfiÛÔÓ ‰È¿ ÙËÓ
·ÒÏÂÈ·Ó ÙˆÓ Ô‰fiÓÙˆÓ, fiÛÔÓ ‰ÈfiÙÈ ‰ÂÓ ı· ˘ÂÎÚ›ÓÂÙÔ
ϤÔÓ ÙÔÓ A‰ËÓ, ‰ÈfiÙÈ Ë ¤ÏÏÂȄȘ ÙˆÓ Ô‰fiÓÙˆÓ ı·
ËÏ¿ÙÙˆÓ ΈÌÈÎÒ˜ Ù·˜ ÚÒÙ˘ ‰˘Ó¿Ìˆ˜ ÙÚ·ÁÈο˜
ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘.
— K’ Â‰Ò ÂÓ·˘¿Ëı·! ¤ÏÂÁ ӈ‰Ò˜ ÌÂÙ¿ Ù·‡Ù· ·Ú·-
ÔÓÔ‡ÌÂÓÔ˜ ‰È¿ ÙËÓ Ù‡¯ËÓ ÙÔ˘ Ô ·Á·ıfi˜ Ì¿ÚÌ· KÒ-
ÛÙ·˜ Ô OÏÏ·ÓÙ¤˙Ô˜, ·ÏÔ‡˜ ηӉËÏ¿Ù˘ ϤÔÓ ÙÔ˘
Ó·Ô‡, Ê¤ÚˆÓ Î·Ù·Ê·Ó‹ Ù· ‰ÈÏ¿ ÛËÌ›· ÙˆÓ ‰ÈÏÒÓ
Ó·˘·Á›ˆÓ, ÙÔ ÔÏÏ·Ó‰ÈÎfiÓ ÙÔ˘ ηÛΤÙÔ Î·È Ù·˜ ¿Ó¢
Ô‰fiÓÙˆÓ ÛÈ·ÁfiÓ·˜Ø ·ÏÏ’ ·ÓÙ› Ù˘ ηχ‚˘ ÙÔ˘ ϤÔÓ
ÂηÙÔÈÎÔ‡ÛÂÓ ÂȘ ¤Ó· Ôχ ‡ÌÔÚÊÔÓ ÎÂÏÏ›ÔÓ ÔÔ‡
ÙÔ˘ ¤ÎÙÈÛ·Ó ÔÈ Â›ÙÚÔÔÈ ÂÓÙfi˜ ÙÔ˘ ÎË·Ú›Ô˘ ÙÔ˘ Ó·-
Ô‡, Î·È fiÔ˘ ‰È‹Ïı ٷ ÁËÚ·Ù›· ÙÔ˘ ·Á·ÒÌÂÓÔ˜ ·fi
fiÏÔ˘˜.
(1891)
2 0 0 3
 «O Eπιτφιος»
Δ√ ∂¶Ÿª∂¡√ ·fiÛ·ÛÌ· Â›Ó·È ·fi ÙÔ ‰È‹ÁËÌ· ÙÔ˘ ∫·Ï‡ÌÓÈÔ˘ °È¿ÓÓË ª·-
ÁÎÏ‹ (ÁÂÓÓ. 1909) «√ ∂ÈÙ¿ÊÈÔ˜». √ ™Ù¿ı˘ Ù˘ ª·Á‰·ÏËÓ‹˜ Ì·˙› Ì ÙÚÂȘ
Ê›ÏÔ˘˜ ÙÔ˘ Ó·˘ÙÈÎÔ‡˜ Ô˘ ÛÒıËÎ·Ó ·fi Ó·˘¿ÁÈÔ ¤Î·Ó·Ó Ù¿Ì· ÛÙÔÓ ¿ÁÈÔ ¡È-
ÎfiÏ·Ô Ó· ÛËÎÒÛÔ˘Ó ÙËÓ ÂÈÎfiÓ· ÙÔ˘ ·Á›Ô˘ ÛÙË ÁÈÔÚÙ‹ ÙÔ˘ Î·È ÙÔÓ ∂ÈÙ¿ÊÈÔ
ÙË ªÂÁ¿ÏË ¶·Ú·Û΢‹ ÍÈfiÏ˘ÙÔÈ. ΔȘ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ Ì ÙÔ˘˜ ∂ÈÙÚfi-
Ô˘˜ Ù˘ ÂÎÎÏËÛ›·˜ ·Ó¤Ï·‚Â Ô ™Ù¿ı˘. √È ∂›ÙÚÔÔÈ ‰›ÛÙ·˙·Ó Ó· ‰Â¯ÙÔ‡Ó
ÁÈ·Ù› Â‰Ò Î·È ‰¤Î· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔÓ ÌÂÙ¤ÊÂÚ·Ó ¿ÏÏÔÈ ·ÏÈηڿ‰Â˜ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡, Ô
ΔÚ›ÎÔÚÊÔ˜ Ì ÙËÓ ·Ú¤· ÙÔ˘. ΔÂÏÈο Û˘ÌÊÒÓËÛ·Ó Ó· ÌÂٷʤÚÂÈ Ô ΔÚ›ÎÔÚ-
ÊÔ˜ ÙÔÓ ∂ÈÙ¿ÊÈÔ Î·Ù¿ ÙËÓ ¤ÍÔ‰Ô, Î·È Ô ™Ù¿ı˘ Ù˘ ª·Á‰·ÏËÓ‹˜ Ì ÙË ‰È-
΋ ÙÔ˘ ·Ú¤· ηٿ ÙËÓ ÂÈÛÙÚÔÊ‹. √È ÚÒÙÔÈ fï˜ ·ÚÓÔ‡ÓÙ·È Ó· ·Ú·‰Ò-
ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ∂ÈÙ¿ÊÈÔ...

à «Oι καμπνες χτπαγαν πνθιμα... Tο φως

μως
των κερι#ν παιζε χαρομενα κ’ λεγε στους ανθρ#-
πους: E, μην παραθλβεστε, καλο μου. Tο ξρετε δα
κι απ
μ
νοι σας πως ο Xριστολης μας, θλει δε
θλει, αριο θα ’ναι πλι αναστημνος...» (φωτ. αρ-
χεο Γ. Παγανο).

...O ™Ù¿ı˘ Ù˘ M·Á‰·ÏËÓ‹˜, Ù˘ ¯‹Ú·˜ ÙÔ ÌÔÓ·¯Ô·›‰È, Ô˘
ÙÔ Ï¤Á·ÓÂ Î·È §ÈfiÓÙ·, ηıfiÙ·Ó ¤Íˆ ·fi ÙÔÓ „·ÚÔηÊÂÓ¤, Ï¿È
ÛÙË ÌÈÎÚ‹ ·ÓËÊfiÚ· Ô˘ ‚Á¿ÓÂÈ ÛÙÔÓ A˚-NÈÎfiÏ·.
KÔÓÙ¿ ÙÔ˘ ÔÈ Û˘ÓÙÚÔÊÔÓ·‡Ù˜ ÙÔ˘: O MÈΤ˜ ÙÔ˘ ¶··‚·Á-
Á¤ÏË Ô ÂÁÁÔÓfi˜, Ô˘ ÙfiÓ ÁÓÒÚÈ˙˜ Ì ÙÔ ·Ú·ÙÛÔ‡ÎÏÈ ¶ÂϤ-
η˜, Ô ™Ù·Ì¿Ù˘ Ô ¶ÚÔ‡ÓÙ˙Ô˜ ‹ ™ÙÚ·¿ÙÛ·˜ Î·È Ô KÏ¿Î˘ Ô
¶Ú¿ÛÈÓÔ˜, Ô ™Î·ÚÌfi˜.
¢¤Î· ÔÚÁȤ˜ ÈÔ Î›ı˜, ·¿Óˆ ÛÙÔ „ÈÏÔ¯fi¯Ï·ÎÔ, ‚ÚÈÛÎfi-
Ù·Ó ÙÔ Î·ÚÓ¿ÁÈÔ ÁÈ· Ù· ÌÈÎÚ¿ ÏÂÔ‡ÌÂÓ· „·Úfi‚·ÚΘ, ÛÊÔ˘Á-
Á·Úfi‚·ÚΘ, ÙÚ¯·ÓÙËÚ¿ÎÈ·.
O T·ÚÛ·Ó¿˜ ÁÈ· Ù· ÌÂÁ¿Ï· ÏÂÔ‡ÌÂÓ· ›ٷÓ ‰˘Ô ¯ÈÏÈfiÌÂ-
ÙÚ· ¤Ú·, ‰ÂÍ¿ ÛÙÔ ¤Ì· ÙÔ˘ ÏÈÌ·ÓÈÔ‡.
MÚÔ˜ ·fi ÙÔ Î·ÊÂÓ‰¿ÎÈ ‚¿ÚΘ Î·È ÙÚ¯·ÓÙËÚ¿ÎÈ· Ó·
·Ï·Ì›˙Ô˘ÓÙ·È, Ó· ÛÙÔ˘ÒÓÔÓÙ·È, Ó· ηÙÚ·ÌÒÓÔ˘ÓÙ·È.
MÈ· Ì ٷ Ì·‰¤ÚÈ· ·ÓÔȯٿ ¤ÌÔÈ·˙ Ì ·ÓıÚÒÈÓÔ ÛÎÂÏÂÙfi.
EÓ· ÙÚ¯·ÓÙËÚ¿ÎÈ Ï˘ÁÂÚfi, ÙÔ˘ ¤ÏÂÈ ÌÔÓ¿¯· Ë ÌÔÁÈ¿. MÈ·
ÛÊÔ˘ÁÁ·Úfi‚·Úη Ì ٷ Ô˘ÓÙ¤ÏÈ· ‰ÂÍÈfi˙ÂÚ‚·, Ù· Ê·Ï¿ÁÁÈ·
·fi οو, ¤ÙÔÈÌË Ó· ÁÏÈÛÙÚ‹ÛÂÈ ·¿Óˆ ÙÔ˘˜ Î·È Ó· ¤ÛÂÈ
ÛÙÔÓ ·Ú·ÊÚfi Ù˘ ı¿Ï·ÛÛ·˜. TËÓ ¿ÏÏË Ì¤Ú· Ù˘ §·ÌÚ‹˜ ı·
Î¿Ó·Ó ÙÔÓ ·ÁÈ·ÛÌfi Î·È ı· ÙË Ú›¯Ó·Ó ÛÙÔ ÓÂÚfi.
MÂÚ·ÎÏ‹‰ÈÎË ‰Ô˘ÏÂÈ¿Ø Î¿ı fiÓÙÔ˜ „ÈÏÔ‰Ô˘ÏÂ̤ÓÔ˜. X·È-
ÚfiÛÔ˘Ó· Ó· ‚ϤÂȘ ÙÔ ı·Ï·ÛÛÔÌ¿¯Ô, ÙË ¯˘Ù‹ ÏÒÚË, ÙÔ Ì·-
ÛÙÔÚÈοÙÔ ÛÙÚÔÁÁ‡ÏÂÌ· Ù˘ ÎÔÈÏÈ¿˜ Ô˘ ÚÔ¯ÒÚ·Á Ҙ ÙË Û›-
ÁÔ˘ÚË, ÁÂÚÔıÂÌÂÏȈ̤ÓË Ú‡ÌÓ·.
σεις
T· ·ÏÈοÚÈ· ηıfiÓÙÔ˘Û·Ó ÏÈÁÔÌ›ÏËÙ·, ÛÈÁ·ÓÔ›Ó·ÓÂ, ο-
ÓÈ˙·Ó ÛÂÎÏÂÙÈṲ̂ӷ. OÛÌ‹ ·fi ÚÔηӛ‰È, ¿¯Ó· ·fi ÊÚÂÛÎÔ-
ÎÔÌ̤ÓÔ Í‡ÏÔ, ‚·ÚÈ¿ Ì˘ÚÔ˘‰È¿ ηÙÚ¿ÌÈ, ÛÙÔ˘› Ï·‰ˆÌ¤ÓÔ, ͇-
ÏÔ Î·Ì¤ÓÔ, ÌÔ‡ÎˆÓ·Ó Ù· ÚÔ˘ıÔ‡ÓÈ· ÙÔ˘˜.
TÔ˘˜ ¿ÚÂÛ·Ó ÙÔ‡Ù˜ ÔÈ Ì˘ÚÔ˘‰È¤˜ ÌÈ· Ô˘ ·fi ·È‰È¿ ›ٷ-
Ó ˙˘ÌˆÌ¤ÓÔÈ Ì ÙÔ‡Ù· Ù· Û‡ÓÂÚÁ·. H ηډȿ ÙÔ˘˜, ÌÔÚ›˜ Ó·
ÂȘ, ÊÚ·ÈÓfiÙ·Ó.
TÔ M·ÓˆÏÈfi, Ô ·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ ™Ù¿ıË, ÎÔÓÙÚ·Ì·Ù˙‹˜ Ì fiÓÔ-
Ì·, ÛÎÔÙÒıËΠ¿Ó ¯ÚfiÓÈ· ÙÒÚ·, Û·Ó Ô ÁÈÔ˜ Â›Ù·Ó ·ÎfiÌË
ÔÏÏ¿ ÌÈÎÚfi˜. T˙¿Ì· ‹ÁÂ. TÔÓ ¤Ê·ÁÂ Ô §·Ú›ˆÓ·˜ Ô ÌÂ-
ÎÚÔ‡Ïȷη˜, ·fi ·ÛÙԯȿ Î·È Êfi‚Ô.
MÂÁ¿ÏˆÛ ÙÔ ·È‰›, ¤ÁÈÓ ·ÏÈοÚÈ, Î·È ÌÈ· Ô˘ ·Ù¤Ú· ‰Â
ÁÓÒÚÈÛÂ, ͯ¿ÛÙËÎÂ, Î·È ÙÔ˘ ’ÌÂÈÓÂ: «O ™Ù¿ı˘ Ù˘ M·Á‰·ÏË-
Ó‹˜». ™·Ó ¿ÓÙÚ„ ¤ÁÈÓ ÔÏÏ¿ ‰˘Ó·Ùfi˜, ÔÏÏ¿ ·„‡˜ Î·È ¿ÊÔ-
‚Ô˜, ÙÔÓ Â›·Ó §ÈfiÓÙ·.
K·ıfiÙ·Ó Ì ÙÔ˘˜ Û˘ÓÙÚÔÊÔÓ·‡Ù˜ ÙÔ˘ Î·È ›Ó·ÓÂ. A¿Óˆ
ÛÙÔ ÛȉÂÚÔÙÚ¿Â˙Ô, ̘ Û È·Ù¿ÎÈ·, ¯Ù·fi‰È „ËÙfi ÛÙË ıÚ¿-
η, ÂÏȤ˜, ÙÚ›· ηڷʿÎÈ· ¿‰ÂÈ·, ¤Ó· ÁÈÔÌ¿ÙÔ. Afi ÙËÓ Î·Ù¿-
ʈÙË ÂÎÎÏËÛÈ¿ ÙÔ˘ A˚-NÈÎfiÏ· ÂÚ¯fiÙ·Ó Ë Î·ı¿ÚÈ· ʈӋ ÙÔ˘
ÚÒÙÔ˘ ηÓÔÓ¿Ú¯Ô˘ ÙÔ˘ ‰ÂÍÈÔ‡ „¿ÏÙË, Ô˘ ‰È¿‚·˙ ÙÔ˘ IÒ‚
ÙÔ ·Ó¿ÁÓˆÛÌ·.
«H˘ÏfiÁËÛ K‡ÚÈÔ˜ Ù· ¤Û¯·Ù· ÙÔ˘ IÒ‚ Ì¿ÏÏÔÓ ‹ Ù· ¤ÌÚÔ-
ÛıÂÓ... HÓ ‰Â Ù· ÎÙ‹ÓË ·˘ÙÔ‡, Úfi‚·Ù· ̇ÚÈ· ÙÂÙÚ·ÎÈÛ¯›ÏÈ·,
οÌËÏÔÈ ÂÍ·ÎÈÛ¯›ÏÈ·È, ˙‡ÁË ‚ÔÒÓ, ¯›ÏÈ·, fiÓÔÈ ı‹ÏÂÈ·È ÓÔÌ¿‰Â˜
¯›ÏÈ·È.»...
...Afi ÙËÓ Î·Ù¿ÊˆÙË ÂÎÎÏËÛÈ¿ ͯ‡ıËÎÂ Ë ÁÏ˘ÎÈ¿ ·ÚÌÔÓÈ΋
ʈӋ ÙÔ˘ Á˘Ó·ÈΛԢ ÎfiÚÔ˘ Ô˘ ¤„ÂÏÓ·Ó Ù· ÂÁÎÒÌÈ·. «H ˙ˆ‹
ÂÓ Ù¿Êˆ, ηÙÂÙ¤ı˘, XÚÈÛÙ¤ Î·È ·ÁÁ¤ÏˆÓ ÛÙÚ·ÙÈ·› ÂÍÂÏ‹ÙÙÔ-
ÓÙÔ...».
™‹ÎˆÛ·Ó ÙÔ ¯¤ÚÈ ÔÈ ¿ÓÙÚ˜, ÛÙ·˘ÚÔÎÔ‹ıËηÓ.
— øÚ· Ó· ËÁ·›ÓÔ˘ÌÂ, ¤Î·ÓÂ Ô MÈΤ˜ Ô ¶ÂϤη˜.
— §¤ˆ, Ì›ÏËÛÂ Ô ™Ù·Ì¿Ù˘ Ô ™ÙÚ·¿ÙÛ·˜, Ó· ÌË ÌÔ‡ÌÂ
ÛÙËÓ ÂÎÎÏËÛÈ¿. MÔÓ¿¯· Ó· ÙÚ·‚‹ÍÔ˘Ì ÁÚ·ÌÌ‹ ÛÙËÓ Ï·-
Ù›·. AÌ· ÚıÔ‡Ó ÎÔÓÙ¿, Ó· ÙÔ˘˜ ·Ú¿ÍÔ˘Ì ÙÔÓ EÈÙ¿ÊÈÔ:
«K¿Ùˆ Ù· ÍÂÚ¿ Û·˜, ÁÈ·Ù› Ù· Îfi„·Ì». K·Ù¿Ï·‚˜;
M›Ï·ÁÂ Î·È ÛÙÔ˘˜ ÙÚÂȘ, Ì· Ê·ÓÂÚfi ˆ˜ ÁÈ· ÙÔ ™Ù¿ıË Ù· ¤ÏÂ-
ÁÂ.
— K¿ÏÏÈÔ ¤ÙÛÈ, ¤Î·Ó Î›ÓÔ˜.
— KÈ ·Ó ·ÚÓËıÔ‡Ó; ¤Î·Ó ÎÔÌ̤ӷ Ô KÏ¿Î˘ Ô ™Î·ÚÌfi˜.
O ™Ù¿ı˘ Á¤Ï·Û Β ›ٷÓ ÌÔ˘ÁÎÚËÙfi.
— M›Ï·, ™Ù¿ıË, ¤Î·ÓÂ Ô ¶ÚÔ‡ÓÙ˙Ô˜ Ô ™ÙÚ·¿ÙÛ·˜. OÚÈÛÂ
fiÛÙ·.
EΛÓÔ˜ ÚfiÛÙ·Í ӷ ÚıÂÈ ·ÎfiÌË ¤Ó· ηڷʿÎÈ. TÚ¿‚ËÍ H Γιννης Mαγκλς
‰˘Ô ‚·ıȤ˜ ÙÛÈÁ¿ÚÔ, ·ÔÎÚ›ıËÎÂ. (γενν. 1909). Σχδιο
— EÁÒ ı· È¿Ûˆ ÙË ÌÂÚÈ¿ ÙÔ˘ TÚ›ÎÔÚÊÔ˘. EÛ‡, ¤Î·Ó ÛÙÔÓ του Σταρου Παλ-
¶ÂϤη, ÙÔ ™˘ÁÓÂÊÈ¿. EÛ‡, Ì¿ÙÈ·Û ÙÔÓ ™ÙÚ·¿ÙÛ·, ÙÔ ¶¤ÙÚÔ, ντσα για τις εκδ
ÙË ™ÎÔ‡Ó·. EÛ‡, ¤Î·Ó ÛÙÔ ™Î·ÚÌfi ¯ˆÚ›˜ Ó· ÙÔÓ ÎÔÈÙ¿, ÙË M·- Πατκης.
‰¤Ú·.
™ˆ¿Û·ÓÂ: HÚı ÙÔ Î·Ú·Ê¿ÎÈ, ‹È·Ó ·Ì›ÏËÙÔÈ.
— E›Ó·È ÔÏÏ¿ ·„ËÏfi˜ Î·È ÁÂÚfi˜, ¤Î·ÓÂ Ô KÏ¿Î˘ Ô ™Î·Ú-
Ìfi˜.
— ™ÎÈ¿˙ÂÛ·È, ̈ڤ; ÚÒÙËÛ ·Ú·ÍÂÓÂ̤ӷ Ô ™Ù¿ı˘ Á˘Ú-
ÓÒÓÙ·˜ Ï¿È ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ ÁÈ· Ó· ÏÔÍÔÙËÚ¿ÍÂÈ. T· ¯Â›ÏË ÙÔ˘ ›¯·Ó
·Ó¿Ì·ÈÁÌ·, Ì· Ù· ÌÔ‡ÛÎÔ˘Ï· ÙÔ˘ ÚÔÛÒÔ˘ ÙÔ˘ ÛÎÏËÚ¿ ηÈ
ÙÔ Ì¿ÙÈ ÙÔ˘ ·ÙÛ¿ÏÈ. «™˘ÓÙÚÔÊÔÓ·‡Ù˘ ÌÔ˘ Î·È ÛÎÈ¿˙ÂÙ·È; ¢Ô˜
ÙÔ˘ ÎÔ˘ÙÔ˘ÏÈ¿ ÛÙÔ ÛÙÔÌ¿¯È Ó· ÌËÓ ÚÔÏ¿‚ÂÈ Ó· ÂÈ ·Ï¿ÙÈ Î·È
Ó· ÛËÎÒÛÂÈ ¯¤Ú·. M·, ı· ’Ì·È Î’ ÂÁÒ ÎÂÈ Î·È Û· Ì ‰ÂÈ...» ›Â
Ì ʈӋ ¯·ÌËÏ‹, Ì¿Û·.
— K·È Ô Ï¿˙Ô˜; ¤Î·ÓÂ Ô ™ÙÚ·¿ÙÛ·˜. TÔÓ ¤¯ÂȘ ÁÈ· Ó· ÛÊ·-
ÓÙ¿˙ÂȘ;
— O¯È Ì·¯·›ÚÈ·, ¤Î·ÓÂ Ô ™Ù¿ı˘ ıÂÏËÌ·ÙÈο. AÁȘ ̤Ú˜
Î·È Ô ÛÎÔfi˜ Ì·˜ ¿ÁÈÔ˜. K·ÌÈ¿ ÛȉÂÚÔÁÚÔıÈ¿, οӷ ηÚÂÎÏÔ-
fi‰·ÚÔ, ÂÓÙ¿ÍÂÈ. M·¯·›ÚÈ·, Ï¿˙Ô˘˜, fi¯È.
H ÒÚ· ¤ÚÓ·ÁÂ. Afi ÙÔÓ A˚-NÈÎfiÏ· ·ÎÔ˘ÁfiÙ·Ó ÙÔ Á˘Ó·›ÎÂÈÔ
ÎfiÚÔ: «AÈ Ì˘ÚÔÊfiÚÔÈ, ™ˆÙ‹Ú, Tˆ ٿʈ ÚÔÛÂÏıÔ‡Û·È, ÚÔÛ¤-
ÊÂÚfiÓ ÛÔÈ Ì‡Ú·...».
— KÔÓÙ‡ÂÈ,... ¤Î·Ó ·ÓfiÚ¯ٷ ÙÔ˘ ¶··‚·ÁÁ¤ÏË Ô ÂÁÁÔÓfi˜
Ô ¶ÂϤη˜.
— X¿ÈÓÙ˜ Ó· ËÁ·›ÓÔ˘ÌÂ, Ì›ÏËÛÂ Ô ™Ù¿ı˘.

H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3 15
 XÙ‡ËÛ ÙȘ ·Ï¿Ì˜ ÙÔ˘, ‹ÚıÂ Ô Î·ÊÂÙ˙‹˜, Ϥڈ-
ÛÂ. ™ËÎÒıËÎ·Ó Î·È ÙÚ¿‚ËÍ·Ó ÁÈ·Ïfi - ÁÈ·Ïfi ÙÔ ‰ÚfiÌÔ
Ô˘ ’‚Á·ÈÓ ÛÙËÓ ÌÂÁ¿ÏË Ï·Ù·›· Î·È ¤ÚÓ·Á ÌÚÔ˜
·fi ÙÔ XÚÈÛÙfi. ¶ÂÚ¿Ù·Á·Ó ͢fiÏËÙÔÈ ÎÔ˘Ó¿ÌÂÓÔÈ -
ÈÛ¿ÌÂÓÔÈ Î·È ÛÙ· ÎÔÚÌÈ¿ ÙÔ˘˜ ¯fiÚ¢·Ó Ù· ÌÔ‡ÛÎÔ˘Ï·.
K’ Â›Ù·Ó ÎÔÚÌÈ¿ ÁÂÚÔ‰Â̤ӷ ÎÈ ·ÚÌÔÓÈο: Ï¿Ù˜ ÙÂ-
ÙÚ¿ÁˆÓ˜ Î·È Û‚¤ÚÎÔÈ ¯ÔÓÙÚÔ›. ¶ÂÚ¿Ù·Á·Ó ·ÚÁ¿, Û›-
ÁÔ˘Ú·, fiˆ˜ ıÂÚÈ¿ ¿ÊÔ‚· Ô˘ ͤÚÔ˘Ó ÙËÓ ‰‡Ó·Ì‹
ÙÔ˘˜. ¶¤Ú·Û·Ó ÙÔ ÈfiÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ÚÔÎ˘Ì·›·˜, Û›-
ÌˆÛ·Ó ÙÔ ¿ÓÔÈÁÌ· Ù˘ ÂÎÎÏËÛÈ¿˜ ÙÔ˘ XÚÈÛÙÔ‡, ÛÙ¿ıË-
Î·Ó Ó· ÚÔṲ̂ÓÔ˘Ó.
§›ÁÔ ÌÂÙ¿ ¯Ù‡ËÛÂ Ë Î·Ì¿Ó· ÙÔ˘ XÚÈÛÙÔ‡. AÎÔ-
ÏÔ‡ıËÛ ÙÔ˘ A˚-NÈÎfiÏ·, ÙÔ˘ A˚-™Ù¤Ê·ÓÔ˘, Ù˘ ¶·Ó·-
ÁÈ¿˜ Î·È Ù˘ ¿ÏÏ˘ ¶·Ó·ÁÈ¿˜ Î·È ÙÔ˘ £ÂÔÏfiÁÔ˘. OϘ ÔÈ
ηÌ¿Ó˜ Ù˘ fiÏ˘ Î·È ÙˆÓ ¯ˆÚÈÒÓ ‚¿ÏıËÎ·Ó Ó·
ÎÚÔ‡Ô˘Ó Ù· ÛÙ‹ıÈ· ÙÔ˘˜ ·ÚÁ¿, ¤ÓıÈÌ· Î·È Ó· ÎÏ·›ÓÂ.
AÎÔ‡ÛÙËÎ·Ó „·ÏÌÔ˘‰È¤˜. OÈ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ› ÍÂÌÔ˘Î¿ÚÈ-
˙·Ó ÎÚ·ÙÒÓÙ·˜ ÛÙÔ ¯¤ÚÈ ÙÔ ·Ó·Ì̤ÓÔ ÎÂÚ› ÙÔ˘˜.
BÁ‹ÎÂ Ô AÁÈÔ˜ EÈÙ¿ÊÈÔ˜, ÔÈ ·¿‰Â˜, ÔÈ „·ÏÙ¿‰Â˜.
O ÎfiÛÌÔ˜ ‹¯ÙÚ·. Oˆ˜ ·fi Ì·ÎÚÈ¿ ÔÈ ·ÓıÚÒÔÈ ‰Â
Ê·ÈÓfiÓÙÔ˘Û·Ó Ì¤Û· ÛÙÔ ÛÎÔÙ¿‰È, ı· ’ÏÂÁ˜ ˆ˜ Ù’
·Ó·Ì̤ӷ ÎÂÚÈ¿ ÂÚ¿Ù·Á·Ó ÌÔÓ¿¯· ÙÔ˘˜: ηډԇϘ
·È‰ÈΤ˜ ÁÈÔÌ¿Ù˜ ¯·Ú¿ ÎÈ ·ÈÛÈÔ‰ÔÍ›·.
OÈ Î·Ì¿Ó˜ ¯Ù‡·Á·Ó ¤ÓıÈÌ·Ø Î¿Ó·Ó ÙÔ ¯Ú¤Ô˜
ÙÔ˘˜ Ù˘ ÛÙÈÁÌ‹˜. TÔ Êˆ˜ fï˜ ÙˆÓ ÎÂÚÈÒÓ ¤·È˙ ¯·-
ÚÔ‡ÌÂÓ· Î’ ¤ÏÂÁ ÛÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜: «E, ÌËÓ ·Ú·ıÏ›-
‚ÂÛÙÂ, ηÏÔ› ÌÔ˘. TÔ Í¤ÚÂÙ ‰· ÎÈ ·fi ÌfiÓÔÈ Û·˜ ˆ˜ Ô
XÚÈÛÙÔ‡Ï˘ Ì·˜, ı¤ÏÂÈ ‰Â ı¤ÏÂÈ, ·‡ÚÈÔ ı· ’Ó·È ¿ÏÈ ·Ó·-
ÛÙË̤ÓÔ˜. OÈ Î·Ì¿Ó˜ ‰ÂÓ ÙÔ Í¤ÚÔ˘Ó ·ÎfiÌË, ÙÔ Í¯¿-
Û·ÓÂ, Î·È ıÏ›‚Ô˘ÓÙ·È. M· ·‡ÚÈÔ ‚Ú¿‰˘, Ô˘ ı· ÙÔ Ì¿-
ıÔ˘Ó, ı’ ·ÎÔ‡ÛÂÙ ÙÈ ¯·ÚÔ‡ÌÂÓ˜ Ô˘ ı· Â›Ó·È ÔÈ ÊˆÓ¤˜
ÙÔ˘˜».
OÈ „·ÏÙ¿‰Â˜ Û¤ÚÓ·Ó ÙȘ ʈӿÚ˜ ÙÔ˘˜: «TÔÓ ‹ÏÈÔ
ÎÚ‡„·ÓÙ· Ù·˜ ȉ›·˜ ·ÎÙ›Ó·˜ Î·È ÙÔ Î·Ù·¤Ù·ÛÌ· ÙÔ˘
Ó·Ô‡ ‰È·ÚÚ·Á¤Ó Ùˆ ÙÔ˘ ™ˆÙ‹ÚÔ˜ ı·Ó¿Ùˆ...»
M· Ù· ÎÂÚ¿ÎÈ· ‰Â ıÏ›‚ÔÓÙ·Ó, fi¯ÈØ ÌfiÓÔ ‹‰·Á·Ó ÌÈ·,
¯·Ì‹ÏˆÓ·Ó, Ì·Ù·‹‰·Á·Ó, Ì¿ÎÚ·ÈÓ·Ó ÙË ÊˆÙ›ÙÛ·
ÙÔ˘˜, ÙËÓ ÎfiÓÙ·ÈÓ·Ó – ·›˙·ÓÂ: «X·Ú›ÙÂ, ηÏÔ› ÌÔ˘, Ô
XÚÈÛÙÔ‡Ï˘ Ì·˜, fi¯È, ‰ÂÓ ¤ı·Ó ÌfiÓ ˙ÂÈ Î·È ‚·ÛÈχ-
ÂÈ ÛÙÔ˘˜ ·ÈÒÓ˜».
Afi ÙËÓ ·¿Óˆ ÌÂÚÈ¿ Ê¿ÓËÎ·Ó Ó· ηÙ‚·›ÓÔ˘Ó Ù·
ÎÂÚ¿ÎÈ· ÙÔ˘ £ÂÔÏfiÁÔ˘ ÎÈ ·ÎÔ‡ÛÙËÎ·Ó ÔÈ „·ÏÌÔ˘‰È¤˜
ÙˆÓ „·ÏÙ¿‰ˆÓ ÙÔ˘: «ø YȤ Î·È £Â¤ ÌÔ˘, ÂÈ Î·È Ù· ÛÏ¿-
¯Ó· ÙÈÙÚÒÛÎÔÌ·È, Î·È Î·Ú‰›·Ó Û·Ú¿ÙÙÔÌ·È, ÓÂÎÚfiÓ ÛÂ
ηıÔÚÒÛ·, ·ÏÏ¿ ÙË ÛË ·Ó·ÛÙ¿ÛÂÈ ı·ÚÚÔ‡Û· ÌÂÁ·Ï‡-
Óˆ...»
Afi ˙ÂÚ‚¿ ÂÚ¯fiÙ·Ó ÙÔ Ï‹ıÔ˜ ÙÔ˘ A˚-™Ù¤Ê·ÓÔ˘. Afi
‰ÂÍÈ¿, Ù˘ ÌÈ·˜ ¶·Ó·ÁÈ¿˜, ÙÔ ÌÔ˘ÏÔ‡ÎÈ. MÈÎÚfi ¯ÒÚÈ-
ÛÌ·, Î·È ·ÎÔÏÔ‡ı·Á Ù˘ ¿ÏÏ˘ ¶·Ó·ÁÈ¿˜. ™ÙÂÚÓ¿,
·¿Óˆ ÛÙÔ Ì¿ÎÚÔ˜ Ù˘ Ï·Ù·›·˜, Ê¿ÓËΠӷ ÛÈÌÒÓÂÈ,
·̷ ʈÙÂÚfi, ÙÔ˘ A˚-NÈÎfiÏ· ÙÔ ·ÛΤÚÈ.
à «Oσμ απ
ροκανδι, χνα
απ
φρεσκο-
κομμνο ξλο,
βαρι μυρουδι
κατρμι, στουπ
λαδωμνο, ξλο
καμνο... μπο-
κωναν τα ρου-
θονια τους.
Tους ρεσαν
τοτες οι μυρου-
δις μια που
απ
παιδι ε-
τανε ζυμωμνοι
με τοτα τα σ-
νεργα...» Tαρ-
σανς στην K-
λυμνο (φωτ.: K.
A. Δαμιανδης).
16 H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O
— EÙÔÈÌÔÈ, ›Â Ô ™Ù¿ı˘. M ÙÔ ÎÔÓÙÔ˙‡ÁˆÌ·,
ÂÌ›˜.
OÈ Î·Ì¿Ó˜ ¯Ù‡·Á·Ó ·ÚÁ¿, ‚·ÚÈ¿. OÈ „·ÏÌÔ˘‰È¤˜
ͯ‡ÓÔ˘ÓÙ·Ó Û¯Â‰fiÓ ·ÚÌÔÓÈο. O ÎfiÛÌÔ˜ ÌÂÚÌ‹ÁÎÈ·˙Â
·¿Óˆ ÛÙË Ì·ÎÚ¿ Ï·Ù·›· Ù˘ ÚÔÎ˘Ì·›·˜, ÙÔ˘˜ ‰Úfi-
ÌÔ˘˜ Î·È Ù· ÛÙÂÓÔ‰ÚfiÌÈ· Ô˘ ‰¤ÓÔ˘ÓÙ·Ó Ì’ ·˘Ù‹Ó. TÔ
ÌÈÎÚfi ʈ˜ ·fi Ù· ÎÂÚÈ¿ ¿ψÓ ÙÔ Ì˘ÛÙ‹ÚÈÔ ÙÔ˘ ÂÈ-
Ù¿ÊÈÔ˘. OÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ·Ì›ÏËÙÔÈ, ÛÈÁ·ÓÔÌÔ˘ÚÌÔ‡ÚÈ˙·Ó ‹
ÛÈÁ·ÓÔ„¤ÏÓ·ÓÂ. OÈ Ó¤ÔÈ ÎÚ˘Êfi‚ÏÂ·Ó ÙȘ ÎÔÂÏȤ˜. KÈ
·˘Ù¤˜, Ô˘ ÙÔ Í¤Ú·Ó, ¯·Ì‹ÏˆÓ·Ó ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ, ÚÔ‰ÔÎÔΛ-
ÓÈ˙·Ó ·fi ¯·Ú¿ Î·È Ù·Ú·¯‹, ÎÚ˘ÊÔ¯·ÌÔÁ¤Ï·Á·Ó. MÈ·
ÛÙÈÁÌ‹ ·Ó·Û‹ÎˆÓ·Ó ÙÔ ÚfiÛˆÔ, Ú›¯Ó·Ó ÙË Ì·ÙÈ¿
·ÛÙÚ·‹ ÛÙ’ ·ÁfiÚÈ Ô˘ ÙÔ˘˜ ¿ÚÂÛ ‹ Ô˘ ›¯·Ó ·Á¿-
Ë ÎÚ˘Ê‹.
T· ·È‰È¿ ¯·›ÚÔ˘ÓÙ·Ó. ™‚‹Ó·Ó ÙÔ ÎÂÚ› Î·È Ù¿¯·Ù˜
ˆ˜ ÙÔ ¤Û‚ËÛÂ Ô ·Á¤Ú·˜ Ô ·Ó‡·Ú¯ÙÔ˜, ʈӿ˙·Ó Ù˘
Ì¿Ó·˜ ÙÔ˘˜: «N’ ·Ó¿„ˆ, ηϤ Ì¿Ó·. N’ ·Ó¿„ˆ...» ηÈ
οӷÓ ıfiÚ˘‚Ô ÌÂÁ¿ÏÔ. K’ ÂΛӘ Ù· ηٷÚÈÔ‡ÓÙ·ÓÂ:
«MˆÚ¤, οÙÛ ÏÈÔ, ‰·›ÌÔÓ· ηٷڷ̤ÓÂ, Ô˘ Ó· Û ‰ˆ
Ó· ÏÈÒÓÂȘ Û·Ó ÙÔ ÎÂÚ¿ÎÈ Ù˘ §·ÌÚ‹˜».
¶¤Ù·Á·Ó ÙËÓ Î·Ù¿Ú· ¿ÛÎÂÊÙ·, ·ÏÔÁ¿ÚÈ·ÛÙ·, ÁÈ·Ù›
ÌfiÏȘ ÙÔ ·È‰› „¢ÙÔÎÚ‡ˆÓ Β ¤‰ÂȯÓ ϛÁÔ ˘ÚÂÙfi, Ë
Ì¿Ó· ÍËÌÂÚˆÓfiÙ·Ó Ï¿È ÙÔ˘ Ó· ÙÔ ÂÚÈÔȤٷÈ, Ó· Ù¿-
˙ÂÈ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁȤ˜ ÛÙËÓ ¶·Ó·ÁÈ¿ Î·È ÛÙÔ˘˜ ¿ÁÈÔ˘˜.
™›ÌˆÛ·Ó ÔÈ ÂÈÙ¿ÊÈÔÈ ·’ fiϘ ÙȘ ÌÂÚȤ˜. O ÎfiÛÌÔ˜
ÌÏÔοÚËÛ ٷ ¿ÓÙ· ÎÈ Ô ÙfiÔ˜ Ì›ÎÚ·ÓÂ. HÚÙ·Ó ÔÈ ·Ó-
ıÚÒÔÈ ÎÈ ·Ó·Î·Ù‡ÙËÎ·Ó Î·È Ô ¿Û· ¤Ó·˜ ¤¯·Û ÙÔ ‰È-
Îfi ÙÔ˘, Ì· ‰ÂÓ ÔÏ˘ÁÓÔÈ·˙fiÓÙÔ˘Û·Ó ÁÈ·Ù› Ư̂ͷÓ ÌÂ
¿ÏÏÔ˘˜: Ê›ÏÔ˘˜ Î·È Û˘ÁÁÂÓ›˜ Î·È Û˘ÓÙÔ›Ù˜. •¤Ú·Ó fiÙÈ
ÛÙ’ ·Ï‹ıÂÈ· ηӤӷ˜ ‰Â ı· ¯·ÓfiÙ·Ó, ÌfiÓÔ ·ÔÏ›ÙÔ˘Ú-
Á· fiÏÔÈ ÙÔ˘˜ ı· ÛÌ›Á·Ó ÛÙÔ Û›ÙÈ ÙÔ˘˜ Ô Î·ı¤Ó·˜.
K·È ÙfiÙ˜ Ô ™Ù¿ı˘ Ô §ÈfiÓÙ·˜, Ù˘ M·Á‰·ÏËÓ‹˜ Ù˘
¯‹Ú·˜ Ô ÌÔÓ·¯ÔÁÈfi˜, ÛÚÒ¯ÓÔÓÙ·˜ Ì ÙÔ˘˜ ·ÁÎÒÓ˜
Î·È Ì ÙȘ ÎÔ˘Ù¿Ï˜ ÙˆÓ ‰˘Ó·ÙÒÓ ¯ÂÚÈÒÓ ÙÔ˘, ¤ÛÎÈ˙ ÙÔ
˯Ùfi ڤ̷ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ Î·È ¤ÚÓ·Á ÎÈ ¿ÊÈÓ ¯ÒÚÔ
χÙÂÚÔ ÛÙÔ˘˜ Û˘ÓÙÚÔÊÔÓ·‡Ù˜ ÙÔ˘ Ó· ÂÚ¿ÛÔ˘Ó.
HÚÙ·Ó Î·È ÛÙ¿ıËÎ·Ó ÛÙȘ Ù¤ÛÛÂÚȘ ÁˆÓȤ˜ ÙÔ˘ EÈ-
Ù¿ÊÈÔ˘. O ™Ù¿ı˘ Ï¿È ÛÙÔÓ TÚ›ÎÔÚÊÔ. O ™Ù·Ì¿Ù˘ Ô
™ÙÚ·¿ÙÛ·˜ ÛÙÔÓ ¶¤ÙÚÔ ÙË ™ÎÔ‡Ó·. O MÈΤ˜ Ô ¶ÂϤη˜
ÛÙÔ ™˘ÁÓÂÊÈ¿. O KÏ¿Î˘ Ô ™Î·ÚÌfi˜, ·ÊÔ‡ ÎÔ›Ù·Í ÌÂ
ÛÎÈ¿ÁÌ· ÙÔ Ì·ÎÚ‡, ÁÂÚfi ÎÔÚÌ› Ù˘ M·‰¤Ú·˜, Ì¿ÙÈ·ÛÂ
ÙÔ ™Ù¿ıË ÁÈfiÌÈÛ ÎÔ˘Ú¿ÁÈÔ, ‹Ú ÊfiÚ·, ÛÙ¿ıËΠÎÈ ·˘-
Ùfi˜ ·fi ÎÔÓÙ¿.
— K¿Ùˆ Ù· ÍÂÚ¿, ÌÔ‡ÁÎÚÈÛÂ Ô ™Ù¿ı˘. K·È ÛÙÔ˘˜ ‰È-
ÎÔ‡˜ ÙÔ˘ ÊÒÓ·ÍÂ: AÁ¿ÓÙ·, ·ÏÈοÚÈ· ÌÔ˘. H ÛÂÈÚ¿ Ì·˜.
AψÛ ٷ ¯¤ÚÈ· Î’ ¤È·Û ÙÔÓ EÈÙ¿ÊÈÔ ·fi ÙÔ ÎÔ-
ÓÙ¿ÚÈ, ÙË ÌÂÛ¿Ï·.
MÔ‡ÁÎÚÈÛÂ Ô TÚ›ÎÔÚÊÔ˜ ÎÈ ·fi ÙÔ Î·Îfi ÙÔ˘ ÙÔ˘ ’Ê˘-
Á·Ó ÏfiÁÈ· ¿ÚÂ·, ÌÂÚ‰Â̤ӷ Î·È ÚÔÛ‚ÏËÙÈο.
— MË ¯ÒÓÂÛ·È ÛÙ· ÛΤÏÈ· ÌÔ˘, ‚ÚÂ. E›Ì·È ÔÏÏ¿
‚·Ú‚¿ÙÔ˜.
— E›Û·È ÎÚÈ¿ÚÈ ÌÔ˘ÓÔ˘¯ÈṲ̂ÓÔ. K¿Ùˆ Ù· ‚ÚˆÌfiÍÂ-
Ú·, Ó· ÌË ÛÙ· ÏÈ·Ó›Ûˆ ÂÁÒ.
¶‡ÚˆÛ·Ó Ù· ÌÔ‡ÙÚ· ÙÔ˘˜, ¿ÊÚÈÛ·Ó Ù· ¯ÂÈÏÔfiÛÙÔÌ¿
ÙÔ˘˜ Î’ ›·Ó ÁÈ· ÙȘ Ì·Ó¿‰Â˜ ÙÔ˘˜, ÁÈ· ÙȘ ·‰ÂÚÊÔÍ·-
‰ÂÚÊ¿‰Â˜ ÙÔ˘˜, ÙÔ ÛfiÈ ÙÔ˘˜ ÔÏ¿ÎÂÚÔ. T· Ì¿ÙÈ· ÙÔ˘˜
‚Á¿Ó·Ó ʈÙÈ¿. T· ¯ÔÓÙÚÔÎÔ‡ÙÛÔ˘Ú· Ù· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘˜ ΢-
Ì¿ÙÈ˙·Ó ÛÙÔÓ ·Á¤Ú·. B¿ÏıËÎ·Ó Ó· ‚Ï·ÛÙËÌÔ‡Ó ÙÔ £Âfi
Ô ¤Ó·˜ ÙÔ˘ ¿ÏÏÔ˘, Î·È ÙÔÓ XÚÈÛÙfi Î·È ÙËÓ ¶·Ó·ÁÈ¿ ÙÔ˘
Î·È ÙÔ˘˜ ¿ÁÈÔ˘˜ ¤Ó·Ó ¤Ó· ¯ˆÚÈÛÙ¿ Î·È fiÏÔ˘˜ Ì·˙›. K·È
̤۷ Û’ ·˘ÙÔ‡˜, Î·È ÙÔÓ A˚-NÈÎfiÏ· ÙÔÓ ÚÔÛÙ¿ÙË ÙÔ˘˜.
KÈ ·Ú¿¯ÙËÎ·Ó Ì ÙȘ Ì·ÁÁ·ÓÔ¯ÂÚÔ‡ÎϘ ÙÔ˘˜, ηÈ
¯Ù˘‹ıËÎ·Ó Ì ÙȘ ÁÚÔıȤ˜ ÙÔ˘˜ Î·È Ù· ¯ÔÓÙÚ¿ ÛÎÏËÚ¿
ÎÂÊ¿ÏÈ· ÙÔ˘˜. K’ ¤ÁÂÈÚÂ Ô EÈÙ¿ÊÈÔ˜, Î’ ¤ÂÛÂ.
TÛ›ÚÈ˙·Ó ÙÚÔÌ·Á̤Ó˜ ÔÈ Á˘Ó·›Î˜. •ÂÊÒÓÈ˙·Ó Ù·
·È‰È¿. BÏ·ÛÙ‹Ì·Á·Ó ÔÈ ¿ÓÙÚÂ˜Ø ÎÈ ¿ÏÏÔÈ ÛÚÒ¯ÓÔÓÙ·Ó
Ó’ ·Ï·ÚÁ¤„Ô˘Ó, ¿ÏÏÔÈ, ÔÈ ÈÔ ÙÔÏÌËÚÔ›, Ú›¯ÙËÎ·Ó ÛÙÔÓ
η‚Á¿.
— BÔËı¿ÙÂ, XÚÈÛÙÈ·ÓÔ›, ·ÎÔ‡ÁÔÓÙ·Ó ÊˆÓ¤˜, ÛËÎÒ-
ÓÔ˘ÓÙ·Ó ¯¤ÚÈ·, ¯Ù‡·Á·Ó.
™ÎfiÚÈÛ·Ó ÔÈ Â›ÙÚÔÔÈ ÙÛÈÚ›˙ÔÓÙ·˜.
— £ÂÔÌ·›¯Ù˜, £ÂÔÊÔÓÈ¿‰Â˜, ı· Û·˜ ο„ÂÈ fiÏÔ˘˜
Ô AÁÈÔ˜. N· Û·˜ ο„ÂÈ, ·ÏÈfiÛÎ˘Ï·.
O ·¿˜ ¤ÌÂÈÓ Ì ÙÔ ÛÙfiÌ· ·ÓÔȯÙfi, ·Ó›Î·ÓÔ˜ Ó· ο-
2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3

νου»,
ÓÂÈ ‚‹Ì· ÌÚÔ˜ ‹ ›Ûˆ, ÌfiÓÔ Û¤ÚÓÔ˘ÓÙ·Ó Î·Ù¿ Ô‡ ÙfiÓÂ
ÛÚÒ¯Ó·ÓÂ Î·È ÙÔÓ ¿Á·ÈÓ·Ó ÔÈ ÙÚÔÌ·Á̤ÓÔÈ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ›.
KÈ ·ÏÒıËΠ‚Ô˘ËÙfi ·fi ÛÎÈ¿ÁÌ· Ô˘ ÛΤ·Û ÙÔÓ
·Á¤Ú· Î·È ÌÔ˘Î¿ÚËÛ ÙËÓ Ï·Ù·›· Î·È ÙË Ì·ÎÚÈ¿ ÚÔ-
Î˘Ì·›· Î·È ÙÔ˘˜ Û˘ÓÂ‹Ú fiÏÔ˘˜ –¿ÓÙÚ˜, Á˘Ó·›Î˜,
·È‰È¿– Î·È Ê‡Á·Ó ‰Òı˜ Λı˜, ·Ù›˜ Ì - ·ÙÒÛÂ,
Ù· ÛÙÂÓ¿ Î·È ÙȘ ÚÔ‡Á˜. T· ·È‰È¿ ÛÙÚ›ÁÁÏÈ˙·Ó «Ì¿-
Ó·!... K·Ï¤ Ì¿Ó·...» K·È ÔÈ Ì·Ó¿‰Â˜ ÊÒÓ·˙·Ó ·ÁÚÈÂ̤-
Ó˜ ÛÙ· ·È‰È¿ ÙÔ˘˜. MÈÎÚÔ›, ÌÂÁ¿ÏÔÈ ÙÚ¤¯·Ó ·’ fiϘ
ÙȘ ÌÂÚȤ˜ Î·È ¤ÊÙ·Ó Î¿Ùˆ, ·ÙÈfiÓÙÔ˘Û·Ó, ÎÏ·›Á·ÓÂ,
Ô˘ÚÏÈ¿˙·Ó. K·È ÔÈ ÈÔ Ù˘¯ÂÚÔ› ¯ÒÓÔ˘ÓÙ·Ó Ì¤Û· ÛÙËÓ
ÂÎÎÏËÛÈ¿ Ó· Ê˘Ï·¯ÙÔ‡Ó.
K·È ÛÎÔ‡˙·Ó ÙÔ‡Ù· Ù· ÌÔ‚fiÚÈη ıËÚÈ¿ Ù· ıÂÔÛ‚ԇ-
ÌÂÓ· Î·È ¿ÈÛÙ·, ·ÏÒÛ·Ó ÙȘ ¯ÂÚÔ‡ÎϘ ÙÔ˘˜ ÛÙÔÓ
¿ÁÈÔ EÈÙ¿ÊÈÔ Î·È ÎÚ·¯ ÙÚ¿‚ËÍÂ Ô ÚÒÙÔ˜ ÙÔ ’Ó· ÙfiÍÔ
·fi ÙÔ ÎÔ˘‚Ô‡ÎÏÈ, ÎÚ·¯ Ô ¿ÏÏÔ˜ ÙÔ ¿ÏÏÔ. K·È Ô EÈÙ¿-
ÊÈÔ˜, ÁÈ· ÌÈ· ÛÙÈÁÌ‹, ¤ÌÂÈÓ ÎÔÏÔ‚fi˜, ÌÈ· ÛÙÈÁÌ‹ ÌÔÓ¿-
¯·, ÁÈ·Ù› ÁÔÚÁ¿ ¤¯·Û ÎÈ fiÏ· Ù’ ¿ÏÏ·.
K·È Ì ٷ ͢ÏÔfi‰·Ú· ÙÔ‡Ù·, Î·È Ù’ ¿ÏÏ·, ‚¿ÏıËηÓ
Ó· ¯Ù˘¿Ó ٷ ÎÂÊ¿ÏÈ· Î·È ÙȘ Ï¿Ù˜ Ô ¤Ó·˜ ÙÔ˘ ¿Ï-
ÏÔ˘. TÔ˘˜ ‹Ú·Ó Ù· ·›Ì·Ù·, ΢ÏÔ‡Û·Ó ÛÙ· ÌÔ‡ÙÚ· ηÈ
ÛÙÔ ÛÙ‹ıÔ˜, ÎÈ ¿ÏÏ· ÎfiÏÏ·Á·Ó ·¿Óˆ ÙÔ˘˜, ¿ÏÏ· ÛÙ¿-
˙·ÓÂ ÛÙÔ Ï·ÎfiÛÙÚˆÙÔ.
™ÎfiÚÈÛ·Ó Ù’ ¿ÁÈ· ÏÔ‡ÏÔ˘‰·, Ô˘ ¯¤ÚÈ· ·Úı¤ÓˆÓ
ÛÙfiÏÈ˙·Ó ÔÏÔÓ˘¯Ù›˜ ÙÔÓ Ù¿ÊÔ ÙÔ˘ K˘Ú›Ô˘ Î·È £ÂÔ‡. K·È
·Ù‹ıËηÓ.
EÓ·˜ ÎÚ¿Ù·ÁÂ ÙÔ ÛÙ·˘Úfi, ¿ÏÏÔ˜ ÙÔ‡ÙÔ, ¿ÏÏÔ˜ ÙÔ ¿Ï-
ÏÔ Í‡ÏÔ, ÒÛÔ˘ Ô ÂÈÙ¿ÊÈÔ˜ Á›ÓËΠÎÔÌÌ¿ÙÈ·. ™‚‹Û·Ó
Ù· ÎÂÚÈ¿, ¤ÂÛ ÛÎÔÙ¿‰ÈØ ·Ó·Î·ÙÒıËÎ·Ó Î·È ¯Ù‡·Á·Ó
Ì ٷ ͇Ϸ, ÙȘ ÁÚÔıȤ˜, Ù· ÎÂÊ¿ÏÈ·, Ù· fi‰È·, ‰›¯ˆ˜ Ó·
ͯˆÚ›˙Ô˘Ó Î·Ï¿ ηϿ ÔÈÔ˜ ÔÈfiÓÂ, Ê›ÏÔ ÁÈ· ·Ó̷ٛ-
¯Ô, ¯Ù˘¿ÓÂ. MfiÓ ÌÔ‡ÁÎÚÈ˙·Ó, ‚Ï·ÛÙ‹Ì·Á·Ó Î·È ÊÒ-
Ó·˙·Ó: «BÔËı¿ÙÂ, ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ›... XÙ˘¿Ù ÙÔ˘˜ ·ÓÙ›¯ÚÈ-
ÛÙÔ˘˜, ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ›...» Î·È ¿ÏÏ· Ù¤ÙÔÈ·.
K·È fi,ÙÈ Â›Ù·Ó ӷ Á›ÓÂÈ, ¤ÁÈÓÂ. MÈÛ‹ ÒÚ· ÈÔ ‡ÛÙÂÚ·
ÙÔ ·ÓıÚÒÈÓÔ ›ÛÌ· Î·È Ô ıÚËÛ΢ÙÈÎfi˜ ı˘Ìfi˜ ηٷ-
Ï¿ÁÈ·Û·Ó. TÔ ‰ËÌÔÙÈÎfi Ê·Ú̷ΛÔ, ÂηÙfi ̤ÙÚ· ÈÔ
¤Ú·, ηٿÁ˘·Ï·, ¿ÓÔÈÍ ÙȘ fiÚÙ˜ ÙÔ˘ ÎÈ ¿Ó·„ ٷ
ÊÒÙ·. OÈ ‰ËÌÔÙÈÎÔ› ÁÈ·ÙÚÔ› Î·È ÔÈ ¿ÏÏÔÈ Ù˘ fiÏ˘, ÂÈ-
‰ÔÔÈ‹ıËηÓ. M·›Ó·Ó ÔÈ ¯Ù˘Ë̤ÓÔÈ, ÔÈ ÁÈ·ÙÚÔ› η-
ı¿ÚÈ˙·Ó Ù· ·›Ì·Ù· Ì Ô͢˙ÂÓ¤, ÙÔ˘˜ ‚¿Ó·Ó ÈÒ‰ÈÔ ‹ ·ÏÔÈ-
ʤ˜, ·ÏÏÔ‡ ÙÛÈÚfiÙÔ, ·ÏÏÔ‡ Á¿˙˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÎÂÊ·Ïfi‰Â-
Ó·Ó.
¶¤ÓÙÂ Â›Ù·Ó ÈfiÙÂÚÔ ‚·ÚÈ¿ ¯Ù˘Ë̤ÓÔÈ, ÂṲ̂ÓÔÈ
ÛÙÔ Ï·ÎfiÛÙÚˆÙÔ Î·È Î˘ÏÈfiÓÙÔ˘Û·Ó ·¿Óˆ ÛÙ· ·ÙË-
̤ӷ ÏÔ‡ÏÔ˘‰· ÙÔ˘ ÂÈÙ¿ÊÈÔ˘, ÛÙ· Û·Ṳ̂ӷ ͇Ϸ,
H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H
Õ Eπιτφιος στην
Tνο. Φωτογραφα
του K#στα Bργα
(«Λατρεα στον κ-
κλο του χρ
Aθνα 1997).
ÛÙ· ÍÂÚ·Ù¿ ÙÔ˘˜, ÌÔ‡ÁÎÚÈ˙·Ó, ·Ú·Î¿Ï·Á·Ó ÙÔ˘˜ ¿ÁÈ-
Ô˘˜ ‹ Î·È ÙÔ˘˜ ‚Ï·ÛÙ‹Ì·Á·Ó.
TÔ˘˜ ‹Á·Ó ÛËΈÙÔ‡˜ ÛÙÔ Ê·ÚÌ·ÎÂ›Ô Î·È ÙÔ˘˜ Í¿-
ÏˆÛ·Ó ÛÙ· ‰˘Ô ̤۷ ‰ˆÌ¿ÙÈ·, ÎÔÓÙ¿-ÎÔÓÙ¿, Ô¯ÙÚÔ‡˜
Î·È Ê›ÏÔ˘˜, Î·È ÔÈ ÁÈ·ÙÚÔ› ηı¿ÚÈÛ·Ó Ù· ·›Ì·Ù·, Ú¿„·Ó
Î·È ‰¤Û·ÓÂ. K·È ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ¿ÊËÛ·Ó Ó· ¿Ó ÛÙ· Û›ÙÈ·
ÙÔ˘˜ Ô‡Ù ÙË Ó‡¯Ù· ÂΛÓË, Ì‹‰Â ÙËÓ ¿ÏÏË, ·Ú¿ ·Ó‹-
ÌÂÚ· Ù˘ §·ÌÚ‹˜.
K¿ÙÈ Á˘Ó·›Î˜, Ì ÙÔ ÎÂÚ› ÛÙÔ ¯¤ÚÈ, ‚¿ÏıËÎ·Ó ÚÔ-
Û¯ÙÈο Ó· Ì·˙Â‡Ô˘Ó Ù· ·ÔÌÂÈÓ¿ÚÈ· ÙÔ˘ ¿ÁÈÔ˘ EÈÙ¿-
ÊÈÔ˘. M¿˙¢·Ó, ηٷÚÈÔ‡ÓÙ·Ó ÙÔ˘˜ ·›ÙÈÔ˘˜ Î·È ˙‹Ù·-
Á·Ó ·fi ÙÔ £Âfi Ó· ÙÈ̈ڋÛÂÈ ·˘ÙÔ‡˜, Ó· Û˘Á¯ˆÚ‹ÛÂÈ
·˘Ù¤˜, Ô˘ Á˘Ó·›Î˜ ·Ì·ÚوϤ˜ ÙfiÏÌ·Á·Ó Ó’ ·ÁÁ›ÍÔ˘Ó
Ù· ¿ÁÈ· Ï›„·Ó¿ ÙÔ˘.
M¤Û· ÛÙȘ ÂÎÎÏËÛȤ˜ ÔÈ „·ÏÙ¿‰Â˜ Û˘Ó¤¯È˙·Ó Ù· ‰Èο
ÙÔ˘˜: «T·È˜ Ì˘ÚÔÊfiÚÔȘ °˘Ó·ÈÍ›, ·Ú¿ ÙÔ ÌÓ‹Ì· ÂÈ-
ÛÙ¿˜, Ô ¿ÁÁÂÏÔ˜ ‚fi·…». BÔÁÁËÙ¿ ‚Á·›Ó·Ó Î·È ·fi Ù·
Ê·Ú̷Λ·. K·È ÔÈ Á˘Ó·ÈÎԇϘ Ì·˙‡·Ó ÔÏÔ¤Ó· Ù·
Ï›„·Ó· ÙÔ˘ Ù¿ÊÔ˘ ÙÔ˘ £ÂÔ‡ Ù˘ ·Á¿˘, Ô˘ Ù· ηϿ
·È‰È¿ ÙÔ˘, ÔÈ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ› ÙÔ˘, ›¯·Ó Û¿ÛÂÈ, ›¯·Ó
ÎÔÌÌ·ÙÈ¿ÛÂÈ Ì fiÛË ÌfiÚ·Á·Ó χÛÛ·, ηΛ· ηÈ
fi¯ÙÚËÙ·...
(OÈ ÛËÌ·‰Â̤ÓÔÈ. EÛÙ›·)
¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3 17
H μαγεα της Mεγ
λης
∞§E•AN¢PO™ ¶A¶A¢IAMANTH™ (1851-
1911), Ô ·ÙÚȿگ˘ Ù˘ ‰ÈËÁËÌ·ÙÔ-
ÁÚ·Ê›·˜ Ì·˜, ¤¯ÂÈ ÁÚ¿„ÂÈ, fiˆ˜ ›ӷÈ
ÁÓˆÛÙfi, Ù· ÈÔ ÔÏÏ¿ Î·È Ù· ηχÙÂÚ·
ÂÔÚÙ·ÛÙÈο ‰ÈËÁ‹Ì·Ù·. Δ· ·Û¯·ÏÈÓ¿
ÙÔ˘ Â›Ó·È Ù· ·ÎfiÏÔ˘ı·: «∂ÍÔ¯È΋ §·-
ÌÚ‹», «¶·È‰È΋ ¶·Û¯·ÏÈ¿, «¶¿Û¯· ƒˆÌ¤ÈÎÔ», «™ÙËÓ
∞ÁÈ-∞Ó·ÛÙ·ÛÈ¿», «§·ÌÚÈ¿ÙÈÎÔ˜ æ¿ÏÙ˘», «ΔÔ ÃÚÈ-
ÛÙfi˜ ∞Ó¤ÛÙË ÙÔ˘ °È¿ÓÓË».
TÔ ‰È‹ÁËÌ· «™ÙËÓ ∞ÁÈ-∞Ó·ÛÙ·ÛÈ¿» –·fi Ù· ÈÔ
·ÓÙÈÚÔÛˆ¢ÙÈο ÙÔ˘– ÂÎÊÚ¿˙ÂÈ ÙÔ Ó‡̷ ÙˆÓ Ïfi-
ÁˆÓ Ù˘ ·ÎÔÏÔ˘ı›·˜ ÙÔ˘ ¶¿Û¯·: «∞Ó·ÛÙ¿Ûˆ˜ Ë̤ڷ,
Ï·ÌÚ˘ÓıÒÌÂÓ ÙË ·ÓËÁ‡ÚÂÈ Î·È ·ÏÏ‹ÏÔ˘˜ ÂÚÈÙ˘-
ÍÒÌÂı·. ∂›ˆÌÂÓ, ·‰ÂÏÊÔ›, Î·È ÙÔȘ ÌÈÛÔ‡ÛÈÓ ËÌ¿˜Ø
Û˘Á¯ˆÚ‹ÛˆÌÂÓ ¿ÓÙ·˜ ÙË ·Ó·ÛÙ¿ÛÂÈ...».
√ «·ÈfiÏÔ˜» °È¿ÓÓ˘ ∫Ô‡ÙÚ˘, Ô ÂÔÓÔÌ·˙fiÌÂÓÔ˜
Î·È °ÚÈ¿ (ÂÂȉ‹ ‹Ù·Ó Û·Ófi˜), ˙‹Ï¢ Ôχ ÙÔÓ ÂÍ¿-
‰ÂÏÊfi ÙÔ˘, ÙÔÓ °È¿ÓÓË ÙÔÓ §·‰›Î·, Ô˘ ¤Î·Ó ÙÔÓ Â›-
ÙÚÔÔ Û ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜ Û ‰È¿ÊÔÚ· Â͈ÎÏ‹ÛÈ· ÛÙËÓ Â-
ÚÈÔ¯‹ ÙˆÓ ÎÙËÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘. ™˘Ó¤Ï·‚ ¤ÙÛÈ ÙÔ Û¯¤‰ÈÔ Ó·
·ÔÛ¿ÛÂÈ ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ ·fi ÙÔ ÂÎÎÏËÛ›·-
ÛÌ· ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ÷ڷϿÌÔ˘˜, ÁÈ· Ó· ÁÈÔÚÙ¿ÛÔ˘Ó Ì·˙›
ÙÔ ¶¿Û¯· Û ¤Ó· ÂÚÂÈˆÌ¤ÓÔ ·ÏÈfi ÎÙ›ÛÌ·, Ô˘ ÔÓÔ-
Ì·˙fiÙ·Ó ∞ÁÈ-∞Ó·ÛÙ·ÛÈ¿ Î·È ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙÔ Î·Ù¿ÌÂÚfi
ÙÔ˘. √È ·Ú¯·ÈÔÏfiÁÔÈ, fï˜, ·ÌÊÈÛ‚ËÙÔ‡Û·Ó ·Ó ÙÔ ÎÙ›-
ÛÌ· ‹Ù·Ó ÂÎÎÏËÛ›·, ÎÈ ·˘Ùfi˜ ‹Ù·Ó Ô ÏfiÁÔ˜ Ô˘ Ô ·-
·-∞ÁÁÂÏ‹˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó Úfiı˘ÌÔ˜ Ó· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ÂΛ.
ΔÂÏÈο, ¯¿ÚË ÛÙËÓ ÂÈÌÔÓ‹ ÙÔ˘ °È¿ÓÓË ÙÔ˘ ∫Ô‡ÙÚË, Ô
ÈÂÚ¤·˜ ˘Ô¯ˆÚ›, Ì ÙÔÓ fiÚÔ Ó· ÁÈÔÚÙ¿ÛÔ˘Ó ÙËÓ ∞Ó¿-
ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ∞ÁÈ-∞Ó·ÛÙ·ÛÈ¿ Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ó· ÙÂϤ-
ÛÂÈ ÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÛÙÔ ·fiÌ·ÎÚÔ ÂÎÎÏËÛ¿ÎÈ Ù˘ ¶·-
Ó·Á›·˜ ÙÔ˘ ¡ÙÔÌ¿Ó.
H Aλξανδρος Παπαδια-
μ ντης (1851-1911).
Σχδιο του Bασλη Zση.

«Στην Aγι-Aναστασι
»
...O ÈÂÚ‡˜ ¤‚·ÏÂÓ Â˘ÏÔÁËÙfiÓ ÂȘ ÙÔ ‡·ÈıÚÔÓ, ÊÔÚ¤Û·˜ K·È ·ÊÔ‡ ‹Ó·„·Ó Ù·˜ Ï·Ì¿‰·˜ fiÏÔÈ, ·Ó·ÁÓÔ‡˜ ÙÔ
Ì·‡ÚÔÓ ÂÈÙÚ·¯‹ÏÈ, Î·È ‹Ú¯ÈÛ ӷ ·Ó·ÁÈÓÒÛÎË ÙËÓ E˘·ÁÁ¤ÏÈÔÓ, Î·È ‰ÔÍ¿Û·˜ ÙËÓ AÁ›·Ó TÚÈ¿‰·, ¿Ú¯ÈÛ ÌÂ-
P O παπ’ Aγγελς ρ- ·ÓÓ˘¯›‰· Î·È ÙÔ K‡Ì·ÙÈ ı·Ï¿ÛÛ˘ fiÏ· ‰È·‚·ÛÙ¿. E›- Á¿ÏË Î·È ‚ÚÔÓÙÒ‰ÂÈ ÙË ÊˆÓ‹ Ó· „¿ÏÏË ÙÔ XÚÈÛÙfi˜
χισε «να ψ λλη το Ù· ·Ó¿„·˜ ÂÓÙfi˜ ÙÔ˘ ı˘ÌÈ·ÙÔ‡ ÌÔÛ¯ÔÏ›‚·ÓÔÓ, Âı˘Ì›·- ·Ó¤ÛÙË, ·ÓÙÈ„¿ÏÏÔÓÙÔ˜ Î·È ÙÔ˘ ˘ÈÔ‡ ÙÔ˘, ·È‰›Ô˘ ‰ˆ-
Xριστς ανστη, αντι- Û ÙÔ˘˜ ·ÚÂÛÙÒÙ·˜ fiÏÔ˘˜, Î·È ÔÈ‹Û·˜ ·fiÏ˘ÛÈÓ, ‰ÂηÂÙÔ‡˜, fiÛÙȘ ÙÔÓ Â›¯Â Û˘Óԉ‡ÛÂÈ ˆ˜ Û˘ÏÏÂÈÙÔ˘Ú-
ψ λλοντος και του υι- ¤‚Á·Ï ÙÔ Ì·‡ÚÔÓ ÂÈÙÚ·¯‹ÏÈ, ÂÊfiÚÂÛÂÓ ¿ÏÏÔ Èfi¯ÚÔ˘Ó Áfi˜ ÂȘ ÙËÓ ÂΉÚÔÌ‹Ó. øÚ·›· ‰Â Î·È ÁÏ˘Î›· ‹ÙÔ Ë ÛÎË-
ο του, παιδου δωδε- ÌÂٷ͈ÙfiÓ Î·È Ï¢ÎfiÓ Ê·ÈÏfiÓÈÔÓ (fiÏ· ·˘Ù¿ Ù· ÂÍ‹Á·- Ó‹, ÂÓÙfi˜ ÙÔ˘ ÂÚÂÈ›Ô˘ ÂΛÓÔ˘, ÙÔ˘ ÌÂÁ·ÏÔÌ·ÚÌ¿ÚÔ˘
καετος...». Aπ την ÁÂÓ ·fi ÙÔ ‰ÈÛ¿ÎÎÈÔÓ ÙÔ ÂÚÈÎÏ›ÔÓ Ù· ÈÂÚ¿ ÙÔ˘), Î·È Î·È ÂÈ‚ÏËÙÈÎÔ‡ ÂȘ ÙËÓ fi„ÈÓ, ·ÁÏ·˚˙Ô̤ÓÔ˘ ·fi ÙÔ ÙÚ¤-
εικονογρ φηση πα- ·Ó¿„·˜ Ï·Ì¿‰·, ÛÙÚ·Ê›˜ ÚÔ˜ ÙÔÓ Ï·fiÓ, ‹Ú¯ÈÛ ӷ ÌÔÓ, ˘fi ÙËÓ ÓÔ‹ Ù˘ ·‡Ú·˜ Ù˘ Ó˘¯ÙÂÚÈÓ‹˜, ʈ˜ Â-
λι ς κδοσης του διη- „¿ÏÏË ÌÂψ‰ÈÎÒ˜ ÙÔ ¢Â‡Ù Ͽ‚ÂÙ ʈ˜, ÌÂı’ Ô ¤„·ÏÂ, ÓÙ‹ÎÔÓÙ· Ï·Ì¿‰ˆÓ, ÛÎËÓ‹ ʈÙÂÈÓ‹ Î·È ÛÎÈÂÚ¿, ‰È·˘-
γματος του Παπα- TËÓ AÓ¿ÛÙ·Û›Ó ÛÔ˘, XÚÈÛÙ¤ ™ˆÙ‹Ú. Á‹˜ Î·È Ì˘ÛÙËÚÈ҉˘, ÂÓ Ì¤Ûˆ ÁÈÁ·ÓÙÈ·›ˆÓ ‰Ú˘ÒÓ
διαμ ντη «Στην Aγι- ˘„Ô˘ÛÒÓ ˘ÂÚËÊ¿ÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÂȘ ‰È·‰‹Ì·Ù· ÎÔÚ˘ÊÔ˘-
Aναστασι » (Bιβλιο- ̤ÓÔ˘˜ ÎÚ·Ù·ÈÔ‡˜ ÎÏÒÓ·˜, Ì ٷ ÊÚ›ÛÛÔÓÙ· ʇÏÏ·
θκη EΛIA). Ì·ÚÌ·›ÚÔÓÙ· ˆ˜ ¯Ú˘Û·› ÊÔÏ›‰Â˜, ˘fi ÙËÓ Ï·ÌˉfiÓ·
ÙˆÓ ˘ÚÛÒÓ, Ì ÛÎÈ¿˜ Î·È ÛÎÔÙÂÈÓ¿ ÎÂÓ¿ ÂÓ Ì¤Ûˆ ÙˆÓ
ÎÏ¿‰ˆÓ, fiÔ˘ ÂÊ·ÓÙ¿˙ÂÙfi ÙȘ ÂÏÏԯ‡ÔÓÙ· ·fiÚ·Ù·
Ó‡̷ٷ, ˘¿ÚÍ·ÓÙ· ¿Ï·È ÔÙ¤, ¢Ú˘¿‰Â˜ ‡ۈÌÔÈ
Î·È OÚÂÛÙÈ¿‰Â˜ Ú·‰ÈÓ·›, ÂÏ¢ı¤Úˆ˜ ·Ó¿ÛÛÔ˘Û·È ·Ó¿
ÙÔ˘˜ ˘ÎÓÔ‡˜ ‰Ú˘ÌÒÓ·˜, Î·È Û‹ÌÂÚÔÓ ÌÂÙ·ÌÔÚʈı›-
Û·È ÂȘ Ó˘ÎÙÂÚÈÓ¿ ÙÂÏÒÓÈ·, Î·È ÌË ÙÔÏÌÒÛ·È Ó· ÚÔ‚¿-
ψÛÈÓ ÂȘ ÙÔ Êˆ˜ ÙˆÓ ·Ó·ÛÙ·Û›ÌˆÓ Ï·Ì¿‰ˆÓØ ·Ó·-
ı·ÚÚ‹Û·Û·È ÚÔ˜ ηÈÚfiÓ ÂÎ Ù˘ Ê˘Á·‰Â‡Ûˆ˜ ÙÔ˘ ¯ÚÈ-
ÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ £ÂÔ‡ ·fi ÙÔ˘ ηÏÏÈÌ·ÚÌ¿ÚÔ˘ ȉڇ̷ÙÔ˜,
Î·È ÙÒÚ· ÌÂÙ¿ ı¿Ì‚Ô˘˜ ‚ϤÔ˘Û·È ÙËÓ ·Ó·˙ˆ‡ÚˆÛÈÓ
ÙˆÓ ·Û¯·Ï›ˆÓ ˘ÚÛÒÓ Î·È ÔÛÊÚ·ÈÓfiÌÂÓ·È ÙËÓ ÔÛÌ‹Ó
ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ ÌÔÛ¯ÔÏÈ‚¿ÓÔ˘ ÂȘ Ù· ‚¿ıË ÙÔ˘ ‰Ú˘-
ÌÒÓÔ˜.



EÓÒ Ô ÈÂÚ‡˜ ¤ÏÂÁÂÓ ÔÌ·Ï‹ ÙË ÊˆÓ‹ Ù· ÂÈÚËÓÈο, ηÈ

ˇ¯ÂÙÔ ˘¤Ú Ù˘ ¢ÛÙ·ı›·˜ ÙˆÓ ÂÎÎÏËÛÈÒÓ, ¢ÊÔÚ›·˜
ÙˆÓ Î·ÚÒÓ Ù˘ Á˘, Î.ÙÏ., fiÈÛıÂÓ ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ ÂÏÒ-
ÚÈÔ˘ ÎÔÚÌÔ‡ Ù˘ ¯ÈÏÈÂÙÔ‡˜ ‰Ú˘fi˜, ÔÓ ÙÚÂȘ ¿Ó‰Ú˜ Û˘-
Ó¿ÙÔÓÙ˜ Ù·˜ ÔÚÁ˘È¿˜, ÌfiÏȘ ˉ‡Ó·ÓÙÔ Ó’ ·ÁηÏÈ¿Ûˆ-
ÛÈÓ, ËÎÔ‡ÂÙÔ ‚Ú·¯‡˜ ‰È¿ÏÔÁÔ˜, Ô›Ô˜ Ô ÂÍ‹˜, ÌÂٷ͇
ÙÚÈÒÓ ‹ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ·ÈfiψÓ, ˆÓ Ô ÚÒÙÔ˜ <Ô> °È¿Ó-
Ó˘ Ô KÔ‡ÙÚ˘, ¤Ï˘ÂÓ ··ÓÙÒÓ Ù·˜ ·ÔÚ›·˜ ÙˆÓ ¿ÏψÓ:
— NÙÔ˘ÁÚÔ‡, ÓÙÔ˘ÁÚÔ‡;
— T·Ì¿ÈÌ·.
— MÔÓÔÎÔ·ÓÈ¿;

18 H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3
Eβδομ
δας
— T· ›Û·, ˙ÂÚ.
— ™’Ì ¶·Ó·˚¿ Ù’ NÙÔÌ¿Ó;
— NÙÔ‡ÚÌ·, ·¿˜ ¤ÙÛ’ ›Â.
— TÔ˘ ڤ̷-ڤ̷;
— ¢Â-ıÂ-¿ÌÈ;
— £Â-¿ÌÈ, ˙ÂÚ!
AÏÏ’ Ô ‰È¿ÏÔÁÔ˜ Ô‡ÙÔ˜ ‰ÈÂÎfiË ˘fi Ù˘ ʈӋ˜ ÙÔ˘
ÈÂÚ¤ˆ˜, fiÛÙȘ ÂÓ Ùˆ ÌÂٷ͇ ·‰‡ıË Ù· ¿ÌÊÈ·, Î’ ¤ÎÚ·-
ÍÂÓ ÂȘ ÙÔ Ô›ÌÓÈfiÓ ÙÔ˘.
«E›ÛÙ’ ¤ÙÔÈÌÔÈ; ¶¿ÌÂ!» ¢‡Ô ÙˆÓ ·ÈfiÏˆÓ ¤ÛÂ˘Û·Ó
Ó· ÊÔÚÙÒÛˆÛÈ Ù· ÈÂÚ¿, ˆ˜ Î·È Ù· ηϿıÈ· ÙˆÓ ÔÈÌÂ-
Ó›‰ˆÓ Ù· ÂÚÈÎÏ›ÔÓÙ· ÂÔÚÙ¿ÛÈÌ¿ ÙÈÓ· ÂÊfi‰È·, ÂȘ ¤-
ÓÙ ‹ ¤Í ÔÓ¿ÚÈ·, Ô ÈÂÚ‡˜ Â¤‚Ë ÂȘ ÙÔ ¤‚‰ÔÌÔÓ, Î·È ÔÈ
¿ÏÏÔÈ Â˙Ô›, ÔÈ ÌÂÓ ÎÚ·ÙÔ‡ÓÙ˜ Ù·˜ Ï·Ì¿‰·˜ ÙˆÓ
·Ó·Ì̤ӷ˜, Ì ÙËÓ ·ÚÈÛÙÂÚ¿Ó, ÚÔÛ·ıÔ‡ÓÙ˜, Ì ÙËÓ
‰ÂÍÈ¿Ó, Ó· ÛÎÂ¿ÛˆÛÈ ÙËÓ Ï·Ì‹Ó ·fi Ù˘ ÓÔ‹˜ Ù˘
·ÔÁ›Ԣ ·‡Ú·˜, ÔÈ ‰Â ·Ó¿„·ÓÙ˜ ÌÈÎÚ¿ Ê·Ó·Ú¿ÎÈ·,
¯Ú‹ÛÈÌ· ÂȘ ÙÔ˘˜ ·ÈfiÏÔ˘˜ ‰È¿ ÙÔ˘˜ Ó˘¯ÙÂÚÈÓÔ‡˜ Â·˘-
ÏÈÛÌÔ‡˜ Î·È ÙÔ˘˜ ·ÌÔÏÁÔ‡˜ ÙˆÓ ·ÈÁÒÓ ÙˆÓ, ÂÍÂΛÓËÛ·Ó
ηÙÂÚ¯fiÌÂÓÔÈ ÚÔ˜ ‚ÔÚÚ¿Ó, ›ٷ ÂÛÙÚ¿ÊËÛ·Ó ·Ó·ÙÔÏÈ-
ÎÒÙÂÚÔÓ, ‚·›ÓÔÓÙ˜ ‰È¿ ηÎÔÙÔÈ¿˜ ÂÊ’ ‹˜ ‰ÂÓ ı’ ·ÓÙ›-
¯ÔÓ ¿ÏÏÔÈ fi‰Â˜ ·Ú¿ ÙÔ˘˜ ȉÈÎÔ‡˜ ÙˆÓ, ÂÏ·ÊÚ¿ ·-
ÙÔ‡ÓÙ˜ Ì ٷ ÙÛ·ÚÔ‡¯È· Ù· ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙ· ÙÔ˘˜ ¢ÎÈ-
Ó‹ÙÔ˘˜ fi‰·˜ ÙˆÓ, ‚È¿˙ÔÓÙ˜ Ù· Á·˚‰Ô˘Ú¿ÎÈ· Ó· ÙÚ¤-
¯ˆÛÈ, Û‡ÚÔÓÙ˜ Ì¿ÏÏÔÓ ·˘Ù¿ ÂȘ ÙÔÓ ‰ÚfiÌÔÓ, ÙÔÔıÂ-
ÙÔ‡ÌÂÓÔÈ ÂÍ ·ÚÈÛÙÂÚÒÓ ˆ˜ ¤Ì„˘¯· ‰›ÎÚ·Ó·, ÚÔ˜ ˘Ô-
ÛÙ‹ÚÈÍÈÓ ÙˆÓ ÊÔÚÙˆÌ¤ÓˆÓ ˘Ô˙˘Á›ˆÓ ÂȘ Ù· ÎÚËÌÓˆ-
‰¤ÛÙÂÚ· ̤ÚË. ¢‡Ô ‹ ÙÚÂȘ ·˘ÙÒÓ, Ì ٷ˜ ο·˜ ÙˆÓ,
‹Ú¯ÔÓÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ, ÌÂÙ¿ Û˘ÚÈÁÌÒÓ Î·È ·Î·Ù·ÓÔ‹ÙˆÓ
ÌÔÓÔÛ˘ÏÏ¿‚ˆÓ, ¿ÁÔÓÙ˜ Ù· ·ÈfiÏÈ¿ ÙˆÓ, Ì ٷ ÌÈÎÚ¿
ÂÚ›ÊÈ· ‰È¿ ¯·ÚÈÂÛÙ¿ÙˆÓ ÛÎÈÚÙËÌ¿ÙˆÓ ÙÚ¤¯ÔÓÙ· ·Ú¿
Ù·˜ ÌËÙ¤Ú·˜ ÙˆÓ, ‚ÂÏ¿˙ÔÓÙ· ÂÚˆÙËÌ·ÙÈÎÒ˜, ÂȘ ¿ ·È ·›-
Á˜ ·‹ÓÙˆÓ ·ÔÚ›ÛÙˆ˜, ÌË ¤¯Ô˘Û·È Ò˜ Ó· ÂÍËÁ‹ÛˆÛÈ
ÙËÓ ·Û˘Ó‹ıË Ó˘ÎÙÔÔÚ›·Ó. H ÛÂÏ‹ÓË Â›¯ÂÓ ·Ó·Ù›ÏÂÈ
ÚÔ ÙÔ˘ ÌÂÛÔÓ˘ÎÙ›Ô˘, Î·È Ô ‰›ÛÎÔ˜ Ù˘, ˘¤Ú˘ıÚÔ˜
ÔÏ›ÁÔÓ, <fiÙÂ> ÂÊ·›ÓÂÙÔ fiÈÛıÂÓ ÙˆÓ ÎÔÚ˘ÊÒÓ ˘„Ë-
ÏÒÓ ‰¤Ó‰ÚˆÓ, fiÙ ÂÎÚ‡ÙÂÙÔ, ηٿ ÙÔ˘˜ ÂÏÈÁÌÔ‡˜ Ù˘
Afi ÙÔÓ AϤͷӉÚÔ
ÔÚ›·˜, fiÈÛıÂÓ ÙÔ˘ ‚Ô˘ÓÔ‡. K·È ÔÈ ı¿ÌÓÔÈ ÂÛ›ÔÓÙÔ
·ÓÙ·¯Ô‡ fiıÂÓ ‰È¤‚·ÈÓÂÓ Ë ÔÌ‹, Î·È Ù· ¤ÓÙÔÌ· ÂÍÂ-
Á›ÚÔÓÙÔ ·Ú¿ˆÚ· ÂÎ ÙÔ˘ ‡ÓÔ˘ ÙˆÓ, Î·È ÙÈÓ· Ì˘ÈÁ¿-
ÚÈ· ÂÍÔÚÌÒÓÙ· Â¤ÙˆÓ ʷȉÚÒ˜ ÂÚ› Ù·˜ ·ÓËÌ̤ӷ˜
Ï·Ì¿‰·˜, ˘Ô‚Ô˝˙ÔÓÙ·, η›ÔÓÙ· Ù·˜ ÌÈηϷ˜ Ù¤Ú˘-
Á¿˜ ÙˆÓ ‹ ηٷÛÙÚ¤ÊÔÓÙ· ÌÂÙ¿ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘ ‚fiÌ‚Ô˘
ÙËÓ ÂÊ‹ÌÂÚÔÓ ‡·ÚÍ›Ó ÙˆÓ ÂȘ ÙËÓ ÚfiÛ„·˘ÛÈÓ Ù˘
ÊÏÔÁfi˜. K·È Ù· Ó˘ÎÙÔÔ‡ÏÈ· ¤Ê¢ÁÔÓ ÊÔ‚ÈṲ̂ӷ ·fi
Û¯Ô›ÓÔÓ ÂȘ ÎfiÌ·ÚÔÓ, ·fi ·ÈÌ·ÛÈ¿Ó ÂȘ ‰¤Ó‰ÚÔÓ, ÚÔ-
Ûı¤ÙÔÓÙ· ÙÔÓ ÂÏ·ÊÚfiÓ ıÚÔ˘Ó ÙˆÓ ÙÂÚ‡ÁˆÓ ÙˆÓ ÂȘ ÙÔ
·‚ÚfiÓ ÂÓ·ÚÌfiÓÈÔÓ Ê‡ÛËÌ· Ù˘ ·‡Ú·˜ Ù˘ ÔÚıÚ›·˜. K·È
Ë ·ÁÚ·ÌÂÏÈ¿ Ë ¯ÈÔÓ·Óı‹˜, Ë ÏÂ˘Î¿˙Ô˘Û· Î·È Ì˘ÚÔ‚Ô-
ÏÔ‡Û· ÂȘ ÙÔ˘˜ ÊÚ¿ÎÙ·˜, Ï¢¯Â›ÌˆÓ Ì˘ÚÔÊfiÚÔ˜ ÂÔÚÙ¿-
˙Ô˘Û· ÙËÓ AÓ¿ÛÙ·ÛÈÓ, Î·È Ô ÎÈÛÛfi˜ Î·È ÙÔ ·ÁÈfiÎÏËÌ·,
ÏfiηÌÔÈ Ù˘ AÓԛ͈˜ ÂÍ·ÏÔ‡Û˘ ÙËÓ Ì˘ÚÔ‚fiÏÔÓ
ÎfiÌËÓ Ù˘ ·Ó¿ ÙÔ˘˜ ·ÁÚÔ‡˜, ‰È¤¯˘ÓÔÓ ˙ˆËÚÔÙ¤Ú·Ó ÂÓ
ÙË Ó˘ÎÙ› ÙËÓ Â˘ˆ‰›·Ó ÙˆÓ ÂȘ ÙÔÓ ·¤Ú·. K·È Ë ·ÚÁ˘Ú¿
·ÌÌfiÎÔÓȘ ÙˆÓ ¿ÛÙÚˆÓ ˆÏÈÁfiÛÙ¢ÂÓ Â¿Óˆ, ηı’ fiÛÔÓ
˘„Ô‡ÙÔ Ë ÛÂÏ‹ÓË, Î·È Ë ·Ë‰ÒÓ ËÎÔ‡ÂÙÔ ÌÈÓ˘Ú›˙Ô˘Û·
‚·ıÈ¿ ÂȘ ÙÔÓ Ì˘¯fiÓ ÙÔ˘ ‰¿ÛÔ˘˜, Î·È Ô ÁÎÈÒÓ˘ ÌË ‰˘-
Ó¿ÌÂÓÔ˜ Ó· ‰È·ÁˆÓÈÛı‹ ÚÔ˜ ÙËÓ ÏÈÁ˘Ú¿Ó ·‰ÂÏÊ‹Ó
ÙÔ˘, ¤·˘Û ÚÔ˜ ηÈÚfiÓ ÙÔ ıÚËÓ҉˜ ¿ÛÌ¿ ÙÔ˘.

E›¯·Ó η٤ÏıÂÈ ‹‰Ë Ôχ ‚·ıÈ¿, οو ÂȘ ÙÔ Ú‡̷, ηÈ
·ÓÙÈÎÚ‡ ÙˆÓ ¤‚ÏÂ·Ó Ì·ÎÚ¿Ó ÙÔ ¤Ï·ÁÔ˜, ΢·Ó‹Ó Ôıfi-
ÓËÓ, ·Ì˘‰ÚÒ˜ Â·ÚÁ˘ÚÔ˘Ì¤ÓËÓ ·fi Ù·˜ ·ÎÙ›Ó·˜ Ù˘
ÛÂÏ‹Ó˘. HÎÔ‡ÛıË ‰Â ÌÂÙ’ ÔÏ›ÁÔÓ ‚·ı‡˜ ·ÊÏ·ÛÌfi˜
ˆ˜ ¯ÂÈÌ¿ÚÚÔ˘ ηٷÊÂÚÔ̤ÓÔ˘ ÌÂÙ¿ ‰Ô‡Ô˘ ·fi ÙˆÓ
‚Ú¿¯ˆÓ, ÎÚfiÙÔ˜ Û˘Ó¯‹˜, ÈÛ¯˘Úfi˜, ÌÔÓfiÙÔÓÔ˜. HÙÔ ÙÔ
Ú‡̷ Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜ Ù˘ ¢ÔÌ¿Ó, ·fi ÙˆÓ ˘‰¿ÙˆÓ ÙÔ˘
ÔÔ›Ô˘ ›ÎÔÛÈ ÓÂÚfiÌ˘ÏÔÈ ˘‰Ú‡ÔÓÙÔ ÙÔ ¿Ï·È Î·È ÔÏ-
Ï·› ÂηÙÔÓÙ¿‰Â˜ ÛÙÚ¤ÌÌ·Ù· ΋ˆÓ Ì ÎÏÈ̷Έٿ˜ ·È-
Ì·ÛÈ¿˜ ÂÈ·›ÓÔÓÙÔ ·fi ÙÔ ‰ÚÔÛÂÚfiÓ Ó¿Ì· ÙÔ˘. EΛ
·ÓÙÈÎÚ‡, ÚԤ΢ÙÂÓ Â’ ¿ÎÚ·˜ Ù˘ ı·Ï¿ÛÛ˘ ÙÔ ·-
Ï·ÈfiÓ ÊÚÔ‡ÚÈÔÓ, ÙÔ ÔÔ›ÔÓ ‹Ùfi ÔÙ ηÙÔÈΛ· ·ÓıÚÒ-
H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O
¶··‰È·Ì¿ÓÙË Ò˜
ÙÔ˘˜ Û‡Á¯ÚÔÓÔ˘˜
Â˙ÔÁÚ¿ÊÔ˘˜ Ì·˜
Õ Σκι θος. Tο ξωκλσι της
Παναγας του Nτομ ν, σε σχε-
τικ πρσφατη φωτογραφα.
ˆÓ, ÚÈÓ Á›ÓË ÁÏ·˘ÎÒÓ ÊˆÏ¿ Î·È Ï¿ÚˆÓ ÔÚÌËÙ‹ÚÈÔÓ.
EȘ ÙÔ ·Î¤ÓˆÙÔÓ Ú‡̷ Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜ Ù˘ ¢ÔÌ¿Ó ˆÊ›-
ÏÂÙÔ Ë Â˘‰ÔΛÌËÛȘ ¿Û˘ Ê˘Ù›·˜ Î·È ¿Û˘ ‚Ï·ÛÙ‹-
Ûˆ˜ ηٿ ÙÔ˘˜ ·Ï·ÈÔ‡˜ ÂΛÓÔ˘˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜.
HÙÔ ‹‰Ë Ò˜ ‰‡Ô ÌÂÙ¿ Ù· ÌÂÛ¿Ó˘ÎÙ·, fiÙ·Ó Ô ·’
AÁÁÂÏ‹˜ Î·È ÔÈ ·ÈfiÏÔÈ ÙÔ˘ ¤Êı·Û·Ó ÂȘ ÙËÓ ¶·Ó·Á›·Ó
ÙËÓ ¢ÔÌ¿Ó. TÔ ÌÈÎÚfiÓ Â͈ÎÎÏ‹ÛÈÔÓ ‹ÙÔ ÎÙÈṲ̂ÓÔÓ ˘fi
Û˘ÛÙ¿‰· ÂψڛˆÓ ‰¤Ó‰ÚˆÓ, ÂÚÈ‚·ÏÏfiÌÂÓÔÓ ÁÚ·ÊÈ-
ÎÒ˜ ˘’ ·˘ÙÒÓ, ÛÎÂ·˙fiÌÂÓÔÓ ÊÈÏÔÛÙfiÚÁˆ˜ ·fi ÙÔ˘˜
ÎÏÒÓ·˜ ÙˆÓ. O Ó·˝ÛÎÔ˜ ‹ÙÔ ÂÓȯÚfi˜, ·ÏÏ¿ ‰ÈÂÙËÚ›ÙÔ
Î·È ‹ÙÔ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ‹ÛÈÌÔ˜. HÙÔ ‰Â ¤Ó ÙˆÓ ÔÏ›ÁˆÓ Ó·˚-
‰›ˆÓ, fiÛ· ÂÛÒ˙ÔÓÙÔ fiÚıÈ· ·fi Ù˘ ·Ï·È¿˜ ÂÔ¯‹˜.
°Â›ÙÔÓ˜ ·˘ÙÔ‡, ¯·ÌËÏfiÙÂÚ· ÚÔ˜ ÙËÓ ı¿Ï·ÛÛ·Ó, ‹Û·Ó
ÙÔ ¿Ï·È, ÂÓÙfi˜ Ù˘ ÎÔÈÏ¿‰Ô˜ Ù˘ Û˘Ó¯Ô̤Ó˘ ÌÂٷ͇
‰‡Ô ·ÎÙÒÓ, ¿ÌÔÏÏÔÈ Ó·˝ÛÎÔÈ, ¤ˆ˜ Ù¤ÛÛ·Ú˜ ‰ˆ‰Âο-
‰Â˜. OÈ Ï›ÛÙÔÈ ‹Û·Ó Û‹ÌÂÚÔÓ ÂÚ›È·. H ¶·Ó·Á›· ÙÔ˘
¢ÔÌ¿Ó, ·Ï‹ ·Ó··Ú¿ÛÙ·ÛȘ Ù˘ ZˆÔ‰fi¯Ô˘ ¶ËÁ‹˜
ÙÔ˘ B˘˙·ÓÙ›Ô˘ Î·È ÂÚÈ‚·ÏÏÔ̤ÓË ˆ˜ Ì Û٤ʷÓÔÓ ·fi
ÙÔÓ ·ÂÈı·Ï‹ ÎfiÛÌÔÓ ÙˆÓ ÂψڛˆÓ ‰¤Ó‰ÚˆÓ Ù˘, ›ÛÙ·-
ÙÔ ·ÎfiÌË ÔÚı‹, Î’ ÂÊ·›ÓÂÙÔ Ï¤ÁÔ˘Û· ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ·‰ÂÏ-
ÊÔ‡˜ Ù˘, fiÛÔÈ Â›¯·Ó ÁÔÓ·Ù›ÛÂÈ, ηٷ‚ÏËı¤ÓÙ˜ ·fi
ÙÔÓ Î¿Ì·ÙÔÓ Ù˘ ‰È¿ ÙfiÛˆÓ ·ÈÒÓˆÓ ÔÚ›·˜: «¶·ÚËÁÔ-
ÚËı‹ÙÂ, Û·˜ ·ÓÙÈÚÔÛˆ‡ˆ ÂÁÒ!»
H ¢Û‚‹˜ Ù¿ÛȘ ÙÔ˘ Ï·Ô‡, ˙ËÙÔ‡ÓÙÔ˜, ‰È¿ ÙÔ˘ ÔÏ-
Ï·Ï·ÛÈ·ÛÌÔ‡ ÙˆÓ Â͈ÎÎÏËÛ›ˆÓ ·Ó¿ Ù· fiÚË Î·È Ù·˜
ÎÔÈÏ¿‰·˜, Ó· ·ÚËÁÔÚËı‹ ‰È¿ ÙËÓ ÛÙ¤ÚËÛÈÓ ÙˆÓ Ùfi-
ÛˆÓ ÙÔ ¿Ï·È ÈÂÚÒÓ Î·È ‚ˆÌÒÓ ÙÔ˘, ÏËÛÌÔÓÔ‡ÓÙÔ˜
ÙÔ˘˜ ·Ï·ÈÔ‡˜ ıÂÔ‡˜ ÙÔ˘ ¯¿ÚÈÓ ÙˆÓ Ó¤ˆÓ ·Á›ˆÓ ÙÔ˘,
ηٛۯ˘Û Ù˘ ·˘ÛÙËÚÔÙ¤Ú·˜ Î·È ‰ÔÁÌ·ÙÈΈ٤ڷ˜ ıÂ-
ˆÚ›·˜, ηı’ ËÓ ·ËÁÔÚ‡ÔÓÙÔ ÂȘ ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ ÔÈ
·ÁÚÔÙÈÎÔ› Ó·Ô›. AÎÚÈ‚¤ÛÙÂÚÔÈ ‰¤ ÙÈÓ˜ ÂÚÌËÓ›˜ ÙÔ˘
ÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜, ÈÂÚÔÌfiÓ·¯ÔÈ Î·È ·ÛÎËÙÈÎÔ› ¿Ó‰Ú˜, ËÚÓÔ‡-
ÓÙÔ Î·È Ó· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÒÛÈÓ ÂȘ Â͈ÎÎÏ‹ÛÈ·. AÏÏ¿ ÙÔ ·›-
ÛıËÌ· Â›Ó·È ·ÓÒÙÂÚÔÓ Ù˘ ıˆڛ·˜, Î·È Ô Ï·fi˜, ‰Ô˘-
χˆÓ, Ù˘Ú·ÓÓÔ‡ÌÂÓÔ˜, ÂÓfiÌÂÓÔ˜, ·ÁÚÔ‰›·ÈÙÔ˜, ‰È·-
ÛÂÈÚfiÌÂÓÔ˜ ηٿ ÎÒÌ·˜ Î·È ¯ˆÚ›·, ÌË ¤¯ˆÓ fiÚÔ˘˜
Ó· ÎÙ›ÛË ÌÂÁ¿Ï·˜ Î·È Ï·ÌÚ¿˜ ÂÎÎÏËÛ›·˜, ¤ÎÙÈÛ ÔÏ-
Ï¿˜ Î·È ÂÓȯڿ˜. O ‰Â ™ˆÙ‹Ú, Û˘Áηٷ‚·ÙÈÎÒÙÂÚÔ˜
ÙˆÓ Â›ÛËÌˆÓ Â› Á˘ ‰ÈÂÚÌËÓ¢ÙÒÓ ÙÔ˘, «ÌÓËÌÔÓ‡-
ˆÓ ÙˆÓ Â› Á˘ ‰È·ÙÚÈ‚ÒÓ», ηıÒ˜ ›ÂÓ Ô ¿ÁÈÔ˜ °ÚË-
ÁfiÚÈÔ˜ Ô £ÂÔÏfiÁÔ˜, ÂÓı˘ÌÔ‡ÌÂÓÔ˜ ÙËÓ ÂÓÈ¯Ú¿Ó ÚÔ-
ÛÊÔÚ¿Ó Ù˘ ¯‹Ú·˜, ‰¤¯ÂÙÔ Î·È ÙÔ˘ ¤ÓËÙÔ˜ Ï·Ô‡ ÙÔ˘
ÙÔÓ Â˘Û‚‹ ÊfiÚÔÓ, ηıÒ˜ ‰¤¯ıË ÂΛӢ Ù· ‰‡Ô ÏÂ-
Ù¿.

EÓ ÚÈ‹ ÔÊı·ÏÌÔ‡ ÂʈٷÁˆÁ‹ıË ÙÔ ·ÚÂÎÎÏ‹ÛÈÔÓ,
Î·È ·È ÔÈÌÂÓ›‰Â˜ ‹Ó·„·Ó ¿ÌÔÏÏ· ÎËÚ›· ÂȘ Ù· ‰‡Ô
Ì·ÓÔ˘¿ÏÈ·, Î·È ·Ó¿„·Û·È ˘Ú ÂȘ ÙÔ ˘‹ÓÂÌÔÓ, ¤Íˆ
Ù˘ ı‡Ú·˜, ÛÙ‹Û·Û·È ÌÂÁ¿ÏËÓ ¯‡ÙÚ·Ó, ·ÚÂÛ··˙ÔÓ
ÙËÓ ÛÔ‡·Ó. ¢‡Ô ÂÍ ·˘ÙÒÓ ÓÂfiÓ˘ÌÊÔÈ ÂÊfiÚÂÛ·Ó Ù·
ÎfiÎÎÈÓ· ÊÔ˘ÛÙ¿ÓÈ· ÙˆÓ, Î·È Ù· ‚Ô˘‚Ô˘ÎÏÈ¿ ÙˆÓ Ì ٷ
ÎÂÓÙËÙ¿ ÚÔÌ¿ÓÈη Î·È Ù· Ù’ÏÔ˘¿ÓÈ· ÙˆÓ Ù· ÏÂ˘Î¿.
K·È Ô ÈÂÚ‡˜, Ï·‚ÒÓ Î·ÈÚfiÓ, ÂÊfiÚÂÛÂÓ fiÏËÓ ÙËÓ ÈÂÚ·ÙÈ-
Î‹Ó ÙÔ˘ ÛÙÔÏ‹Ó, Î·È Ô ˘Èfi˜ ÙÔ˘, Ô Û˘ÏÏÂÈÙÔ˘ÚÁfi˜,
¤„·ÏÏ ÙÔÓ Î·ÓfiÓ·. O °È¿ÓÓ˘ Ô KÔ‡ÙÚ˘, Ú·ÁÌ·ÙÔ-
ÔÈ‹Û·˜ ÙÔ fiÓÂÈÚfiÓ ÙÔ˘, ÙÔ˘ Ó· ·Ú›ÛÙ·Ù·È ÂȘ ÙËÓ ÂÎ-
ÎÏËÛ›·Ó ˆ˜ Â›ÙÚÔÔ˜, ÂÚˆÙÔÛÙ¿ÙÂÈ ÂȘ ÙÔ ¿Ó·ÌÌ·
Î·È Û‚‹ÛÈÌÔÓ ÙˆÓ ÎËÚ›ˆÓ, ·ÙÒÓ ·˘Ù¿, ÂÓ›ÔÙ Ì ÙÔ
ÙÛ·ÚÔ‡¯È ÙÔ˘, ÌÈÌÔ‡ÌÂÓÔ˜ ÙÔÓ ÂÍ·‰ÂÏÊfiÓ ÙÔ˘ ÙÔÓ °È¿Ó-
2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3 19
 ÓËÓ ÙÔÓ §·‰›Î·Ó, Î·È [fiÛÙȘ] ›ÛÙ·ÙÔ ‰ÂÍÈfiıÂÓ ÂȘ ÙÔÓ ¯ÔÚfiÓ ˆ˜
ÚÔÂÛÙÒ˜ Ì ÙfiÛËÓ ÛÔ‚·ÚfiÙËÙ·, ÒÛÙ ‚ϤˆÓ ÙȘ ·˘ÙfiÓ ı· ÙÔÓ
ÂÓfiÌÈ˙ „¿ÏÙËÓ, ÂÍ È‰ÈÔÙÚÔ›·˜ ÛȈÒÓÙ·...

ΔËÓ ÒÚ· fï˜ Ô˘ Ô °È¿ÓÓ˘ Ô ∫Ô‡ÙÚ˘ ¯·ÈÚfiÙ·Ó ÙËÓ

Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛË ÙÔ˘ ÔÓ›ÚÔ˘ ÙÔ˘, Ó· Á›ÓÂÈ Â›ÙÚÔÔ˜, ÂÌ-
Ê·Ó›˙ÂÙ·È Ì ÌÂÁ¿ÏË Û˘Óԉ›· ÛÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›· Ô °È¿ÓÓ˘ Ù’
¶·Ó·ÒÙ’, ÚÔÂÛÙfi˜ ÛÙÔÓ AÁÈÔ Ã·Ú¿Ï·ÌÔ, ÁÈ· Ó· ‰ÈÂΉÈ΋-
ÛÂÈ Ù· ÚˆÙ›·, ·ÊÔ‡ ÙÔ ÂÎÎÏËÛ¿ÎÈ Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜ ¢ÔÌ¿Ó
·Ó‹Î ÛÙÔ Î·Ù¿ÌÂÚÔ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ÷ڷϿÌÔ˘˜. √ °È¿ÓÓ˘ Ô
∫Ô‡ÙÚ˘ ÙÔ˘ ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÈ ÙÔ ‰Èη›ˆÌ·. ªÂÙ¿ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘
ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜ Î·È ÙÔ ·Ó·ÛÙ¿ÛÈÌÔ Ê·ÁÔfiÙÈ, Ô °È¿ÓÓ˘ Ù’ ¶·-
Ó·ÒÙ’ ÙÔ‡˜ ‰ÈËÁÂ›Ù·È ÙÔ ËÚˆÈÎfi Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ¡ÈÎÔÙÛ¿Ú· ÛÙËÓ
∫·ÛÛ¿Ó‰Ú· Ù˘ ÷ÏÎȉÈ΋˜.
¶·Ú·ı¤ÙÔ˘Ì ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙȘ ‰˘Ô ÂÈÏÔÁÈΤ˜ ·Ú·ÁÚ¿-
ÊÔ˘˜ ÙÔ˘ ‰ÈËÁ‹Ì·ÙÔ˜, Ô˘ ‰›ÓÔ˘Ó ÙÔ ·Û¯·ÏÈÓfi Îϛ̷ Ù˘
Û˘ÌÊÈÏ›ˆÛ˘ Î·È Ù˘ ·Á¿˘ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ·ÓÙȉ›ÎÔ˘˜:

...AÏÏ’ Ô °È¿ÓÓ˘ Ô KÔ‡ÙÚ˘, ˆ˜ ‰È¿ Ó· ·ÚËÁÔÚ‹ÛÂÈ ÙÔÓ Ì·Ú-

Ì·-°ÈÒÚÁËÓ, ηı’ Ô˘ ‰ÂÓ ÂÌÓËÛÈοÎÂÈ ϤÔÓ, ‰ÈfiÙÈ ÙÔ˘ Â‹Ú ٷ
ÚˆÙ›·, ËÁ¤ÚıË Î·È Ï‡Û·˜ ÙÔ ÔÓ¿ÚÈfiÓ ÙÔ˘, ÙÔ ÔÔ›ÔÓ ¤‚ÔÛÎÂ
ËÛ‡¯ˆ˜ ÂȘ ÙÔ ÏÈ‚¿‰ÈÔÓ, ‹Ú¯ÈÛ ӷ οÌÓË Î¿ÙÈ ·ÈÁÓ›‰È· ȉÈο
ÙÔ˘. ™˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ‰Â Ô ˘Èfi˜ ÙÔ˘ Ô £Ô‰ˆÚ‹˜, ‰ÂηÂÓÙÔ‡Ù˘, ˆ˜
‰È¿ Ó· Û˘Óԉ‡ÛË Ì ÌÔ˘ÛÈÎ‹Ó ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ·˜ ÙÔ˘ ·ÙÚfi˜ ÙÔ˘,
¤Ï·‚ ÙÔ ÛÔ˘Ú·‡ÏÈ ÙÔ˘, Î·È ‹Ú¯ÈÛ ӷ Û˘Ú›˙Ë ·ÏÔ‡Ó Î·È ÌÔÓfi-
ÙÔÓÔÓ ‹¯ÔÓ. EÓ Ùˆ ÌÂٷ͇ Ô °È¿ÓÓ˘ Ô KÔ‡ÙÚ˘ ›¯ÂÓ ·Ó·‚‹ Â›
ÙÔ˘ fiÓÔ˘ ˘Ô‚·ÏÒÓ Û¿ÁÈÛÌ· ·ÓÙ› Û¤ÏÏ·˜ Î·È ‚·›ÓˆÓ ·ÚÁ¿, ‰‹-
ıÂÓ ÌÂÙ¿ ÛÔ‚·ÚfiÙËÙÔ˜, Â¤‚·ÏÏÂÓ ÂȘ ÙÔ ˙ÒÔÓ Ó· οÌÓË Î¿ÙÈ ‚Ë-
Ì·ÙÈÛÌÔ‡˜, ηٿ Ì›ÌËÛÈÓ Î·È ·Úˆ‰›·Ó ÙˆÓ ÔÏÂÌÈÎÒÓ ›ˆÓ.
K·È Ô °È¿ÓÓ˘ Ô KÔ‡ÙÚ˘ fiÙ ›ÛÙ·ÙÔ ÁÔÓ·ÙÈÛÙfi˜ Â› ÙÔ˘ Û·Á›-
ÛÌ·ÙÔ˜, fiÙ ˘ÙÈ¿˙ÂÙÔ Â› Ù˘ Ú¿¯Âˆ˜ ÙÔ˘ ˙ÒÔ˘, fiÙ ÂÎÚ·Ù›-
ÙÔ ÂÎ Ù˘ ¯·›Ù˘ Ì ÙÔÓ ¤Ó· fi‰· Â¿Óˆ, Ì ÙÔÓ ¿ÏÏÔÓ Î¿Ùˆ ÂȘ
ÙËÓ ÁËÓ, fiÙ ¯¿ÓÂÙÔ ˘fi ÙËÓ ÎÔÈÏ›·Ó ÙÔ˘ ˙ÒÔ˘, fiÙ ¤ÈÙÂ
·fi ÎÂÊ·Ï‹˜ ̤¯ÚÈ ÁÔÓ¿ÙˆÓ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ Ô‰ÒÓ ÙÔ˘
fiÓÔ˘, Î’ ÂÓÒ ¤ÏÂÁ˜ fiÙÈ ÙÒÚ· ¤ÂÛÂ, Î·È fiÙÈ Ô fiÓÔ˜ ı· ÙÔÓ ·Ù‹-
ÛË, ·›ÊÓ˘, ÂÓ ÚÈ‹ ÔÊı·ÏÌÔ‡, ¢ڛÛÎÂÙÔ ¿ÏÈÓ Â› Ù˘ Ú¿¯Âˆ˜
ÙÔ˘ ˙ÒÔ˘. TÔÈÔ‡ÙÔ˘˜ ÙÈÓ¿˜ ÌÈÌÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ·˜ ‹Í¢Ú ӷ ÂÎÙÂÏ‹ Ô
°È¿ÓÓ˘ Ô KÔ‡ÙÚ˘. T›ÔÙ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÓ ‰ÂÓ Â¯ÚÂÈ¿˙ÂÙÔ ‰È¿ Ó·
ηÁ¯¿˙Ë Â› ÔÏÏ‹Ó ÒÚ·Ó ÂÓ Â˘ı˘Ì›· Ë ÔÌ‹Á˘ÚȘ fiÏË.



T¤ÏÔ˜ Ô °È¿ÓÓ˘ Ô KÔ‡ÙÚ˘ ·Ê‹Î ÙÔÓ fiÓÔÓ ÙÔ˘ ‹Û˘¯ÔÓ, ηÈ

Ô Ì·ÚÌ·-°ÈÒÚÁ˘ Ù’ ¶·Ó·ÁÈÒÙ’, ˆ˜ ‰È¿ Ó· ¢¯·ÚÈÛÙ‹ÛË ÙÔÓ
ÌÈÌÈÎfiÓ, ÂͤÊÂÚ ÚÔ˜ ·˘ÙfiÓ È‰›ˆ˜ ·ÔÙÂÈÓfiÌÂÓÔ˜, ÚÔ˜ ÂÈ-
ÛÊÚ¿ÁÈÛÈÓ ÙÔ˘ Û˘ÌÔÛ›Ô˘, ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›·Ó Ù˘ Ë̤ڷ˜ ÚfiÔ-
Û›Ó ÙÔ˘, ‹ÙȘ ‹¯ËÛÂÓ ˘fiΈÊÔ˜, ˆ˜ Ó· ÂÍ‹ÏıÂÓ ·fi ÙÔÓ ¿ÙÔÓ
H «Eλεγεν ομαλ τη φων τα ειρηνικ , και ηχετο Ù˘ ÊÏ¿Ûη˜, <‹ÙȘ ‹Ú¯ÈÛÂ> ϤÔÓ Ó· ÎÏÒ˙Ë Î·È Ó· Ê˘Û¿.
υπρ της ευσταθεας των εκκλησι#ν, ευφορας των — K·È Ù’ ¯ÚfiÓ’ ÌÈ ÙÔ˘ ηÏfi Ó· Û·˜ ‚Úˆ!
καρπ#ν της γης...» (πηγ: Nκου Ψιλ κη, «Mονα- O °È¿ÓÓ˘ Ô KÔ‡ÙÚ˘ ·‹ÓÙËÛÂ:
στρια και Eρημητρια της Kρτης», τμος B´, — K·ÏÒ˜ Ó· ’Úı˘, Ì¿ÚÌ·-°ÈÒÚÁË Ì’! (1892)
Hρ κλειο 1993). («A·ÓÙ·», ‚ãÙfiÌÔ˜. ¢fiÌÔ˜, Aı‹Ó·)

∞§§Õ ∏ ª∞°∂ÿ∞ Ù˘ ªÂÁ¿Ï˘ ∂‚‰ÔÌ¿-
‰·˜, ȉȷ›ÙÂÚ· Ù˘ Ë̤ڷ˜ Ù˘ §·-
ÌÚ‹˜, Ô˘ Ô ™ÔψÌfi˜ ÙËÓ ÂͤÊÚ·ÛÂ
ÔÈËÙÈο Ì ÙÔ ·Û›ÁÓˆÛÙÔ ·fiÛ·-
ÛÌ· ÙÔ˘ «§¿ÌÚÔ˘»
∫·ı·ÚfiÙ·ÙÔÓ ‹ÏÈÔ ÂÚÔÌËÓÔ‡ÛÂ
Ù˘ ·˘Á‹˜ ÙÔ ‰ÚÔÛ¿ÙÔ
‡ÛÙÂÚÔ ·ÛÙ¤ÚÈ...
Î·È Ô ¶··‰È·Ì¿ÓÙ˘ ÙËÓ ¿ÊËÛÂ
Ó· ‰È·ÔÙ›ÛÂÈ Ù· ·Û¯·ÏÈÓ¿ ÙÔ˘ ‰ÈË-
Á‹Ì·Ù·, Ë Ì·Á›· ÙˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ,
fiÙ·Ó Ì¿ÏÈÛÙ· ÂÓÒÓÂÙ·È Ì ÙË Ì·Á›·
Ù˘ ÏÔÁÔÙ¯ӛ·˜, ‰È·ÂÚÓ¿ ÙËÓ „˘¯‹
ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ ·ÎfiÌ· Î·È Û ηÈÚÔ‡˜
Ì·‡ÚÔ˘˜, ÛÙȘ ˙ÔÊÂÚ¤˜ ̤Ú˜ Ù˘ ∫·-
ÙÔ¯‹˜, fiˆ˜ ÂÍÔÌÔÏÔÁÂ›Ù·È Ô ·ÊËÁË-
Ù‹˜ ÛÙÔ ·fiÛ·ÛÌ· ·fi ÙÔ ‰È‹ÁËÌ·.
20 H K A £ H M E P I N H B M .
«Kενος ο Σουραυλς»
...£˘Ì¿Ì·È fiÙ ¿ÎÔ˘Û· ÙÔ ÚÒÙÔ ÙÔ˘ ‰È‹ÁËÌ·Ø ‹Ù·Ó Ë
«¶·È‰È΋ ¶·Û¯·ÏÈ¿» Î·È ÌÔ˘ ÙË ‰È¿‚·˙Â Ô ·Ù¤Ú·˜
ÌÔ˘, Ô˘ Ì ÚÔÁ‡ÌÓ·˙Â, ÛÙÔ Â¿Óˆ ‰ˆÌ¿ÙÈÔ ÙÔ˘ ÛÈ-
ÙÈÔ‡ Ì·˜, ÚÈÓ Ì·˜ ÙÔ Î¿„Ô˘Ó ÔÈ °ÂÚÌ·ÓÔ› – ÛÙÔ ‰ˆ-
Ì¿ÙÈÔ Ô˘ ÙÔ ‚ÔÚÈÓfi ÙÔ˘ ·Ú¿ı˘ÚÔ ÙÔ ’ÎÏÂÈÓ ÙÔ Ê‡Ï-
ψ̷ ÌÈ·˜ ÌÂÁ¿Ï˘ ÌÔ˘ÚÈ¿˜.
-— ∏ ‰È΋ ÌÔ˘ Ë Ï·Ì¿‰· Â›Ó·È Î·Ï‡ÙÂÚË.
— O¯È, Ë ‰È΋ ÌÔ˘.
— ∂̤ӷ Ô ·Ù¤Ú·˜ Ì’ ÙËÓ Â‰È¿ÏÂÍ ÎÈ Â›Ó·È ÈÔ Î·-
Ï‹.
— ∂̤ӷ Ë Ì¿Ó· Ì’ ÙËÓ ÂÛÙfiÏÈÛ ÌÔÓ·¯‹ Ù˘.
— ∫·È ͤÚÂÈ Ó· οÓÂÈ Ï·Ì¿‰Â˜ Ë Ì¿Ó· Û’;...
...HÌÔ˘Ó ÙfiÙ ÛÙË ¢Â˘Ù¤Ú· √¯Ù·Ù·Í›Ô˘, ∫·ÙÔ¯‹, ÙÔ °˘-
ÌÓ¿ÛÈÔ ¤ÓÙ ÒÚ˜ Ì·ÎÚÈ¿ ·fi ÙÔ ¯ˆÚÈfi Ì·˜. ¶Ò˜ ÏÂÈ-
ÙÔ˘ÚÁÔ‡Û ̤۷ Û’ ÂΛÓË ÙË Û˘ÌÊÔÚ¿ Ô‡Ù Ô˘ ı˘-
Ì¿Ì·È. £˘Ì¿Ì·È ÌÔÓ¿¯· ˆ˜ ‰È¿‚·˙· ÛÙÔ˘˜ ›ÛÎÈÔ˘˜
™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y
Î·È ‹Á·ÈÓ· ÎÈ ¤‰ÈÓ· ÂÍÂÙ¿ÛÂȘ ˆ˜ «Î·Ù’ Ô›ÎÔÓ ‰È‰·-
¯ı›˜», ¤ÓÙ ÒÚ˜ Ì ٷ fi‰È·, ·fi ÌÔÓÔ¿ÙÈ Û ÌÔ-
ÓÔ¿ÙÈ ÎÈ ·fi ÚÔ˘Ì¿ÓÈ Û ÚÔ˘Ì¿ÓÈ, ÁÈ· Ó· ÌËÓ ¤ÛÔ˘-
Ì Û ÁÂÚÌ·ÓÈο ÌÏfiη. ¢ÂÓ ÌÔÚÒ Ó· ˆ fiÙÈ ÂÈÓ¿-
Û·Ì ÛÙËÓ ∫·ÙÔ¯‹, ·ÏÏ¿ ÛÙÔ˘˜ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘˜ Ì‹Ó˜,
ÚÈÓ ·Ú¯›ÛÂÈ Ô ı¤ÚÔ˜ ‰˘ÛÎÔÏ¢fiÌ·ÛÙ·Ó Ôχ. HÙ·Ó ÎÈ
ÔÈ ¯ÚÔÓȤ˜ ·Ó¿ԉ˜, ‰ÂÓ ¤‚Ú¯Â, ÌÔÓ¿¯· ·ÁˆÓȤ˜, ηÈ
‰Â ʇÙÚˆÓ·Ó Ô‡Ù Ͽ¯·Ó·. √‡Ù ÎÈ ÔÈ fiÚÓÈı˜ ÁÂÓÓÔ‡-
Û·Ó. ΔÔ ¶¿Û¯· ÙÔ˘ 43 Ë Ì¿Ó· ÌÔ˘ Á‡ÚÈÛ fiÏÔ ÙÔ ¯ˆÚÈfi,
Û›ÙÈ ÙÔ Û›ÙÈ, ÁÈ· Ó· ‚ÚÂÈ ¤Ó· ·‚Áfi, Ó· ÌÔ˘ ÙÔ ‚¿„ÂÈ
ÛÙÔ ÌÚ›ÎÈ ÙÔ˘ ηʤ Î·È Ó· ÙÔ ¿Úˆ Ì·˙› ÌÔ˘ ÛÙËÓ
·Ó¿ÛÙ·ÛË. ∞ÏÏ¿ fiˆ˜ Î·È Ó· ’¯·Ó Ù· Ú¿ÁÌ·Ù·, ‹Ù·Ó
¿ÓÔÈÍË, Ë ·Ó¿ÛÙ·ÛË ÁÈÓfiÙ·Ó ÙËÓ ·˘Á‹, ÛÙÔ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi
ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ, ¤Íˆ ·fi ÙÔ ¯ˆÚÈfi, ÙÔ ·ÛÙ¤ÚÈ ¤Ï·Ì „ËÏ¿
–Ô ·˘ÁÂÚÈÓfi˜ ‹ Ô ÁÂÏ·ÓÙ˙‹˜– Ù’ ·Ë‰fiÓÈ· ÛÙȘ ÚÂÌ·ÙȤ˜
Ì ٷ Ï·Ù¿ÓÈ· Û ÙڤϷÈÓ·Ó ÎÈ Ë ·È‰È΋ „˘¯‹ ‹Ù·Ó
ÚfiÛÊÔÚË Û οı ÓÔ‹. ª’ ¤Ó· ͢ÁÎÔΤÚÈ ÁÈ· Ï·Ì¿-
2 0 0 3
 Õ «Ξαν λεγα
μπρος στη φλγα
που τρεμπαιζε
τα λγια του Πα-
παδιαμ ντη: H
δικ μου λαμπ -
δα εναι καλτε-
ρη...» (πηγ:
«Hπειρος. Aισθη-
τικ περιπλ νη-
ση στο χ#ρο».
Φωτ.: Nκος Δε-
σλλας. Eπιλογ
κειμνων: Xρ.
Mηλι#νης, «Σ-
νολο», Aθνα
1994).

ª∂ Δ∏¡ ∫∞Δ√Ã◊ Î·È ÙËÓ Î·Ù¿Ó˘ÍË Ù˘ ªÂÁ¿Ï˘ ‚‰ÔÌ¿‰·˜, Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÌÂ

ÙËÓ ÂÚÈÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ∂ÈÙ·Ê›Ô˘ Ù˘ ∞Á›·˜ ™ÔÊ›·˜ Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢, Û˘Ó‰¤ÂÙ·È
Î·È Ë ·ÎfiÏÔ˘ıË ·È‰È΋ ·Ó¿ÌÓËÛË ÙÔ˘ ΔfiÏË ∫·˙·ÓÙ˙‹ (1938 - 1991). ªfiÓÔ Ô˘
Â‰Ò Ë ¿ÌÂÛË ·ÚÔ˘Û›· ÙˆÓ Î·Ù·ÎÙËÙÒÓ Î·È ÙˆÓ Û˘ÓÂÚÁ·ÙÒÓ ÙÔ˘˜ ÂÈÛÎÈ¿˙ÂÈ
ÙËÓ ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁÈ΋ Ï·ÌÚfiÙËÙ·, ÂÓÒ Ë ÊˆÓ‹ ÙÔ˘ πÂÚ¿Ú¯Ë Ô˘ ÂÎʤÚÂÈ «·Ú¿˜ η-
Ù¿ ‚·Ú‚¿ÚˆÓ» ÂÈηχÙÂÈ Î¿ı ¿ÏÏË Â˘¯‹.

H Xριστφορος Mηλι#νης
(γενν. 1932).
‰· Î·È ÙÔ ÎfiÎÎÈÓÔ ·‚Áfi ÌÔ˘ Í·Ó¿ÏÂÁ· ÌÚÔ˜ ÛÙË ÊÏfi-
Á· Ô˘ ÙÚÂÌfi·È˙ ٷ ÏfiÁÈ· ÙÔ˘ ¶··‰È·Ì¿ÓÙË:
— ∏ ‰È΋ ÌÔ˘ Ë Ï·Ì¿‰· Â›Ó·È Î·Ï‡ÙÂÚË.
— O¯È, Ë ‰È΋ ÌÔ˘
∫È ‡ÛÙÂÚ·: «TÔ ™¿‚‚·ÙÔ ÙÔ ‚Ú¿‰˘ ı· ’ÚıÂÈ Ë ÎÔ˘-
ÚÔ‡Ó· Ó· ʤÚÂÈ ÙÔ Ù˘Ú› Î·È ÙÔ ÎÚ¤·˜, Î·È ÙfiÙ ӷ ȉ›˜
¯·Ú¤˜ Ô ∂˘·ÁÁÂÏÈÓfi˜, Û·Ó ·ÎÔ‡ÛÂÈ ÎÚ· - ÎÚ· ÙËÓ ÎÔ˘-
ÚÔ‡Ó· Ó· ¯Ù˘¿ ÙÔ ·Ú·ı‡ÚÈ...». ¢ÂÓ ‹Úı ‚¤‚·È·... ΔÔ
›‰ÈÔ Î·ÏÔη›ÚÈ Ì‹Î·Ó ÔÈ °ÂÚÌ·ÓÔ› Î·È Ù· ο̷Ó ϛ-
Ì·... ...
(ÃÚ. ªËÏÈÒÓ˘, ∫·Ï·Ì¿˜ ÎÈ ∞¯¤ÚÔÓÙ·˜, 1985)
H K A £ H M E P I N H
«Aγα Σοφα η Δετερη»
...¶ÚÔÙÈÌÔ‡Û·Ì ·Ó¤Î·ıÂÓ Ó· ·ÎÔÏÔ˘ıԇ̠ÙËÓ ÂÚÈ-
ÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ∂ÈÙ·Ê›Ô˘ Ù˘ ∞ÁÈ·-™ÔÊÈ¿˜. ™˘Ó·ÓÙÈfiÌ·ÛÙ·Ó
ÙÔ ‚Ú¿‰˘ Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ ¶·Ú·Û΢‹˜ fiÏÔÈ (·ÎfiÌË Î·È ÔÈ
·ÔÛÎÈÚÙ‹Û·ÓÙ˜ Î·È ÔÈ ·ÚÂȉËÌÔ‡ÓÙ˜, ÁÈ· ÙÔ ¶¿-
Û¯·, Ê›ÏÔÈ ÂΛ ·¤Ó·ÓÙÈ, ÛÙÔ ·ÏÈ·Îfi ÎfiÎÎÈÓÔ Ì¤Á·ÚÔ,
Ô˘ ÙÔ ÈÛfiÁÂÈfi ÙÔ˘ ηÊÂÓÂ›Ô «∂ÚÌ‹˜» ÏËÚÔ‡Ù·È Î·-
ıËÌÂÚÈÓ¿ Ì ÙËÓ ·Ó›· Î·È ÙËÓ Ï‹ÍË Û˘ÓÙ·ÍÈÔ‡¯ˆÓ ÂÎ-
·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ Î·È ÏÔÈÒÓ ·ÚÔÏÈÛÌ¤ÓˆÓ ‰ËÌÔÛ›ˆÓ ÏÂÈ-
ÙÔ˘ÚÁÒÓ. ™Â οÔÈ· ÛÙÈÁÌ‹ Ù˘ ÂÚÈÊÔÚ¿˜, Ô ·ÓıÔÛÙfi-
ÏÈÛÙÔ˜ ∂ÈÙ¿ÊÈÔ˜, Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘ ÎÏ‹ÚÔ˘ ÙÔ ªË-
ÙÚÔÔÏ›ÙË, Û˘Ó·ÓÙÈ¤Ù·È Ì ÙÔÓ ÂÍ›ÛÔ˘ Ï·ÌÚfi Ù˘ ªË-
ÙÚÔfiψ˜.
∂Λ, ÛÙËÓ ·ÁηÏÈ¿ ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÌÔ˘, ÁÈ· Ó· ‚Ϥˆ η-
χÙÂÚ·, ¤Ù˘¯Â ÌÈ· ¯ÚÔÓÈ¿ Â› ηÙÔ¯‹˜ Ó· ‚ÚÂıÒ Ôχ
ÎÔÓÙ¿ ÎÈ ·fiÌÂÈÓ· ¿ÊˆÓÔ˜ ‚ϤÔÓÙ·˜ ÙÔ ªËÙÚÔÔÏ›ÙË
Ì·˜, ÙÔÓ ÎÔÛÌ·Á¿ËÙÔ ÈÂÚ¿Ú¯Ë °ÂÓÓ¿‰ÈÔ, ÙÔÓ ÌÔÓÔ-
Ó‡ÌÔÓ·, Ó· Ù›ÓÂÈ ÌÂÁ·ÏÔÚÂ¤Ûٷٷ ÙËÓ ‰ÂÍÈ¿ ÙÔ˘,
ÁÈ· Ó· ‰ˆÚ›ÛÂÈ Â˘¯¤˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈΤ˜ Î·È Ó· ÙËÓ ·Û·ÛÙ›
ÚÒÙ· ÂΛÓÔ˜ Ô Û‚¿ÛÌÈÔ˜ ÎÈ ÂÎÏ›„·˜ È·, ‰˘ÛÙ˘¯Ò˜, H Tλης Kαζαντζς (1938-
ÎÏ‹ÚÔ˜ Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· fiÛÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ Ï·˚ÎÔ‡˜ ı· Ù˘- 1991).
¯·›Ó·Ì ÌÈ·˜ Ù¤ÙÔÈ·˜ ¯¿Ú˘, ÙËÓ ÒÚ· ·ÎÚÈ‚Ò˜, Ô˘ Û·Ó
ηÓfi˜ ·Ó·ıÚÒÛÎˆÓ ·Ó·¤ÌÔÓÙ·Ó ÔÈ Ì˘ÚÈfiÛÙÔ̘
¢¯¤˜. ∫·È Á‡Úˆ Á‡Úˆ °ÂÚÌ·ÓÔ› Î·È Î¿ÙÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ ÛÊÔ-
ÁÎÔΈϿÚÈÔ› ÙÔ˘˜ –›‰ÈÔÈ Î·ÚÓ¿‚·ÏÔÈ Ì˜ ÛÙȘ ÁÂÚÌ·ÓÈ-
Τ˜ ÛÙÔϤ˜ ÙÔ˘˜– ˘Ï·ÎÙÔ‡Û·Ó Ì’ ÂΛÓË ÙËÓ ··›ÛÈ·
B M . ™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3 21

ÁÏÒÛÛ· ÙÔ˘˜ Î·È ¯·ÛÎÔÁÂÏԇ۷Ӡ͉ȿÓÙÚÔ·. ∫È
‹ÌÔ˘Ó ‰ÂÓ ‹ÌÔ˘Ó ÙfiÙ ¤ÍÈ ¯ÚÔÓÒÓ ·È‰› ÎÈ ¤ÓȈ۷ ·’
ÙÔ˘˜ ÎÚÔ˘ÓÔ‡˜ ÙˆÓ Ì·ÙÈÒÓ ÌÔ˘ Ó’ ·Ó·‚χ˙Ô˘Ó Û·Ó ·fi
ÌfiÓ· ÙÔ˘˜ Ù· ‰¿ÎÚ˘· Î·È Ó· ÌÔ˘ÛÎÂ‡Ô˘Ó ÙÔ˘˜ ÒÌÔ˘˜
ÙÔ˘ ÙÚÈÌ̤ÓÔ˘ ÚÔ‡¯Ô˘ ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÌÔ˘, ηıÒ˜ ÂΛÓÔ˜
Ô Ï¿Ù·ÓÔ˜ Ô °ÂÓÓ¿‰ÈÔ˜ ‚Á‹Î ‰˘Ô ‚‹Ì·Ù· ÌÚÔÛÙ¿
Î·È ÎÚ·‰·›ÓÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÔÏfi¯Ú˘ÛË Î·È ÊÔ‚ÂÚ‹ ÙÔ˘ Ú¿‚‰Ô
‚ÚÔÓÙÔÊÒÓ·Í ¤ÙÛÈ, Ô˘ ÙڛͷÓ fiÏ· Ù· Á‡Úˆ Ù˙¿ÌÈ·:
— ∞Ú¿˜ ηٿ ‚·Ú‚¿ÚˆÓ, ·Ú¿˜ ηٿ ‚·Ú‚¿ÚˆÓ.
EÂÛ ·ÓÙÔ‡ ÌÈ· ÛȈ‹ ı·Ó¿ÙÔ˘. OÏÔÈ Ì·˜ ÙÔÓ ÎÔÈ-
Ù¿˙·ÌÂ Î·È ÎÔÈÙ·˙fiÌ·ÛÙ·Ó ·Ó‹Û˘¯ÔÈ Î·È ÛȈËÏÔ›,
ÒÛÔ˘ Ô ªËÙÚÔÔÏ›Ù˘ Ì·˜, Ϙ ÎÈ Â›¯Â ͢Ó‹ÛÂÈ ·fi
fiÓÂÈÚÔ Î·Îfi, ·Ó¤ÙÂÈÓ ٷ ¯¤ÚÈ· ÎÈ ·ÙÂÓ›˙ÔÙ·˜ Ì’ ·ÁÏ·˚-
Ṳ̂ÓË ÙË Ì·ÙÈ¿ ‚·ıÈ¿ ÛÙ· Ô˘Ú¿ÓÈ·, ÌÔ˘ÚÌÔ‡ÚÈÛ ο-
ÔȘ Ì˘ÛÙÈΤ˜ ¢¯¤˜. ∫È ‡ÛÙÂÚ· ηٿ¯ÏÔÌÔ˜, Û˘Á¯˘-
Ṳ̂ÓÔ˜ Î·È Û‡ÓÓÔ˘˜ Û˘Ó¤¯ÈÛ ÙÔ ‰ÚfiÌÔ ÙÔ˘ Û·Ó ÌÚÔ-
ÛÙ¿Ú˘ Ô˘ ˘‹ÚÍ ے fiÏË ÙÔ˘ ÙË ˙ˆ‹...
(TÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ηٷʇÁÈÔ, 1989)
Δ√¡ ∂¶πΔÕºπ√, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ÛÙË £ÂÛ-
Û·ÏÔÓ›ÎË, ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı› Ô Â›Û˘
£ÂÛÛ·ÏÔÓÈÎÈfi˜ Û˘ÁÁڷʤ·˜ ¡›ÎÔ˜
°·‚ÚÈ‹Ï ¶ÂÓÙ˙›Î˘ (1908-1993), ÌÂ
ÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ Â˘Û¤‚ÂÈ· Î·È ÙÔ˘˜ Û˘-
ÓÂÈÚÌÔ‡˜ Ù˘ ıÂÔÏÔÁÈ΋˜ Î·È ˘·Ú-
Íȷ΋˜ ÛΤ„˘, ÛÙÔ ·ÎfiÏÔ˘ıÔ ·fi-
Û·ÛÌ· ·fi ·Ê‹ÁËÌ· ÙÔ˘.
H N.Γ. Πεντζκης (1908-
1993).
à Φως της Aν στασης
στη Mον Xιλανδαρου,
Aγιον Oρος (πηγ:
Gerhard Trumler, «Aθως.
Tο Aγιον Oρος», εκδ.
Aδ μ, Aθνα 1993).
22 H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O
«Oμιλματα»
...T· ı˘ÌfiÌÔ˘Ó fiÏ·, fiÙ·Ó ÔÈ Î·Ì¿Ó˜ Ì ͇ÓËÛ·Ó,
·ÔÌÂÛ‹ÌÂÚÔ Ù˘ ªÂÁ¿Ï˘ ¶¤ÌÙ˘. ªfiÓÔ˜, ‹Á· ÎÈ
¿ÎÔ˘Û· Ù· ¢Ò‰Âη ∂˘·ÁÁ¤ÏÈ· ÛÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›·.
ªÂÁ¿ÏË ¶·Ú·Û΢‹ ‚Ú¿‰˘, ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ· ÙÔÓ ∂ÈÙ¿-
ÊÈÔ. √ Û˘ÓˆÛÙÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ Ï‹ıÔ˘˜ ÂΉËψÓfiÙ·Ó Ì ΢-
Ì·ÙÈÛÌÔ‡˜ ·Ó¿ÏÔÁÔ˘˜ ÚÔ˜ Ù˘ ı¿Ï·ÛÛ·˜. ∫˘ÚÈÔÏÂÎÙÈ-
ο ¤ÓȈı· Ó· ÎÔÏ˘ÌÒ ÛÙ· ÂÚˆÙÈο ÓÂÚ¿, fiÔ˘ ÔÈ „˘-
¯¤˜ Û˘ÓÙ¿ÛÛÔÓÙ·È, ÙÈÌÒÓÙ·˜ ÙÔÓ ˘¤Ú ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘
Ì·ÚÙ˘ÚÈÎÒ˜ ı·ÓfiÓÙ· £Âfi.
EÓ· Í¿ÊÓÈ·ÛÌ·, ™· Ó· ÌÔ˘ ‚Ú¤¯·Ó Ú·ÓÙ›‰Â˜ ÙÔ˘ Â-
Ï¿ÁÔ˘ ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ, ÙÔ Î¿ı ÚfiÛˆÔ Ô˘ Û˘Ó·ÓÙÔ‡Û·
ÌÂÙ·ÎÈÓÔ‡ÌÂÓÔ˜. EÓ· ¤ÌÔÚÊÔ Î·È ‰ÚÔÛÂÚfi ÚfiÛˆÔ
ÎÔ¤Ï·˜. AÏÏÔ ˙·ÚˆÌ¤ÓÔ Î·È ÎÔ˘Ú·Ṳ̂ÓÔ ·fi ÙË ˙ˆ‹,
ÚfiÛˆÔ ÁÚÈ¿˜. ¶ÚfiÛˆ· ÔÏÏ¿ Î·È ‰È¿ÊÔÚ·, ÙÔ Î·-
ı¤Ó· Ì ÙËÓ È‰È·›ÙÂÚ‹ ÙÔ˘ ÛΤ„Ë, ÙËÓ ‰È΋ ÙÔ˘ ÈÛÙÔ-
Ú›·, ÙÔ˘˜ ÏÔÁÈÛÌÔ‡˜, ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌÔ‡˜ Î·È ÙÔ Û˘ÌʤÚÔÓ
ÙÔ˘. «O˜ ÌÂÓ Ô‡Ùˆ˜, fi˜ ‰Â Ô‡Ùˆ˜», ·Ó·ÏfiÁˆ˜ ÚÔ˜ ÙÔÓ
·‡ÍÔÓÙ· ·ÚÈıÌfi Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘ ηıÂÓfi˜.
¢È·‚·›ÓÔÓÙ·˜, fiÚÙ˜, ·Ú¿ı˘Ú·, fiÏ· Ù· Û›ÙÈ·
·ÓÔȯٿ. ¶·ÓÙÔ‡ ÂӉ›ÍÂȘ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹˜ ÛÙË Ï·ÙÚ›·
ÙÔ˘ ¡ÂÎÚÔ‡, Ô˘ ÙËÓ ÂÔ̤ÓË Â›Ó·È ‚¤‚·ÈÔ fiÙÈ ı’ ·Ó·-
ÛÙËı›, ·Ú¤¯ˆÓ ÛÙÔÓ ÂÎÂÛfiÓÙ· ¿ÓıÚˆÔ ÙËÓ ˙ˆ‹
ÙËÓ ·ÈÒÓÈÔ. ¶ÚfiÛˆ· ÛÙÔ˘˜ ÂÍÒÛÙ˜, ‰›Ï· ÛÙ· AÁÈ·
∂ÈÎÔÓ›ÛÌ·Ù·, Ì ı˘ÌÈ¿Ì·Ù·, ÎÂÚÈ¿ Î·È ·È‰ÈΤ˜ Ï·¯Ù¿-
Ú˜ ‰È·ÊfiÚˆÓ ˘ÚÔÙ¯ÓËÌ¿ÙˆÓ. Δ· ÊÒÙ· ·Ó·Ì̤ӷ Û’
fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜. √È ÛοϘ ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·Ó ÛÙÔ ‚¿ıÔ˜
ÙˆÓ ·ÓÔÈÁÌ¿ÙˆÓ, Ó· ·Ó‚·›ÓÔ˘Ó ÛÙ· ·¿Óˆ ·ÙÒÌ·Ù·.
™’ fiϘ ÙȘ ηډȤ˜, ·Ó·ÏfiÁˆ˜ ÚÔ˜ ÙË ‰‡Ó·ÌË Ù˘
ÚÔ·ÈÚ¤Ûˆ˜ ÂÓfi˜ ÂοÛÙÔ˘, ·Ôχو˜ ÂχıÂÚ·, ‰›-
¯ˆ˜ ÂÚÈÔÚÈÛÌfi ηӤӷ, ÁÈÓfiÙ·Ó ‰ÂÎÙfi˜ Ô ¡ÂÎÚfi˜ ÙÔ˘
∫˘Ú›Ô˘ ÙˆÓ ¢˘Ó¿ÌˆÓ.
¶ÚÔ˜ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜, ÚÈÓ Ë ‰ÔÍ·ÛÙÈ΋ ÌÂÁ¿ÏË ÔÌ‹ Â·-
Ó¤ÏıÂÈ Î·È ÂÈÛ¤ÏıÂÈ ÛÙÔÓ Â› Á˘ √›ÎÔ ÙÔ˘ £ÂÔ‡, ÂÚ¿-
Û·Ì ·fi ·Ú¿ÏÏËÏÔ Ô‰fi ÚÔ˜ ÙÔ ¡ÔÛÔÎÔÌÂ›Ô ∞ÊÚÔ-
‰ÈÛ›ˆÓ ÓÔÛËÌ¿ÙˆÓ. √È ÓÔÛËÏ¢fiÌÂÓ˜ ÈÂÚfi‰Ô˘Ï˜, ›-
¯·Ó η٤‚ÂÈ ÛÙÔÓ ·˘ÏfiÁ˘ÚÔ Î·È ›Ûˆ ·fi Ù· οÁÎÂÏ·
Ù˘ ·ÔÌfiÓˆÛ‹˜ ÙˆÓ, Ê·ÈÓfiÓÙÔ˘Û·Ó ÔÈ ·ÁÓ¤˜ ÊÏfiÁ˜
2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y
ÙˆÓ ÎÂÚÈÒÓ, Ó· ÊˆÙ¿Ó ÙÔ ·ÂÚÈfiÚÈÛÙÔ ‚¿ıÔ˜ Ù˘ Ó‡-
¯Ù·˜.
¢ÂÓ Â›¯· ηÙÔÚıÒÛÂÈ Ó’ ·Û·ÛÙÒ ÙÔÓ ∂ÈÙ¿ÊÈÔ,
fiˆ˜ ¿ÏϘ ¯ÚÔÓȤ˜, ·’ fiÙ·Ó ‹ÌÔ˘Ó ÌÈÎÚfi ·È‰› ηÈ
ÛÂÚÓfiÌÔ˘Ó, Û·‚ÔÓÙ·˜ Ó· ÂÚ¿Ûˆ ·fi οو, ÁÈ· Ó· Ì’
¤¯ÂÈ Ô £Âfi˜ ÁÂÚfi. ∏ ÌËÙ¤Ú· ÌÔ˘, Ì ̿ψÓ fiÏË ÙË Ì¤-
Ú· ·˘ÛÙËÚ¿, ÁÈ· ÙËÓ ·Ú¿ÏÂÈ„Ë.
ª·›ÓÔÓÙ·˜ ·fi ÓˆÚ›˜ ÛÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›·, Ë ÂÈÎfiÓ· ÙÔ˘
Ï‹ıÔ˘˜ Ì ›¯Â ÙÚÔÌ¿ÍÂÈ Î·È ¤ÛÂ˘Û· Ó· Í·Ó·‚ÁÒ.
HÌÔ˘Ó ÚÔÛˆÈο Ôχ ÛÙÂÓ·¯ˆÚË̤ÓÔ˜ Î·È ÌÔ˘
‹Ù·Ó ·‰‡Ó·ÙÔ, ÊÔÚو̤ÓÔ˜ Ì’ fiϘ ÙȘ ¤ÁÓÔȘ ÌÔ˘, Ó·
ηٷϿ‚ˆ ÙÔ ÎÔÈÓfi fiÏˆÓ Ì·˜, ÂÓ ÃÚÈÛÙÒ ÛÒÌ·. ™ÎÂ-
ÊÙfiÌÔ˘Ó ÙÔ ÔÈÔ˜ ‹ÌÔ˘Ó ÂÁÒ Ô ›‰ÈÔ˜ Î·È ÔÈ· ‰‡Ó·ÌË
›¯· Ó· ÎÂÚ‰›Ûˆ, Ó· ηٷÎÙ‹Ûˆ ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ. EÙÛÈ ÎÈ-
ÓÔ‡ÌÂÓÔ˜, ·fi ÙÔ ¤Ó· ÂÓÙ˘ˆÛÈ·Îfi ÁÂÁÔÓfi˜ ÛÙÔ ¿ÏÏÔ,
ÙfiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ›¯· ÂÍ··ÙËı›, ÙÔ ÛÒÌ· ÌÔ˘ ÙfiÛ˜, ¿-
Ú· ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÙÔ Â›¯· ·ÈÛı·Óı› Ê·‡ÏÔ, ÒÛÙ ·Ô-
ÙÚ·‚ÈfiÌÔ˘Ó· Û ·ÔÌfiÓˆÛË fiˆ˜ ÔÈ fiÚÓ˜.
ΔÔ Úˆ› ͢ÓÒÓÙ·˜, ¤Ó· ‚·Ú‡ Û‡ÓÓÂÊÔ Â›¯· ·ÈÛı·Ó-
ı› Ó· ÌÔ˘ ‚·Ú·›ÓÂÈ ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ. ¢ÂÓ ‹Ù·Ó ÌfiÓÔ ÛΤ„ÂȘ
·Ì·ÚوϤ˜ fiÛ· ¤ÓȈı·. ªÂ ‚¿Ú·ÈÓÂ, Û·Ó ÙÔ ÛÒÌ· ÙÔ˘
Âı·Ì¤ÓÔ˘ ̤۷ ÛÙËÓ Î¿Û·, ÙÔ Ê‡Ï·ÁÌ· ÙÔ˘ ÔχÙÈ-
ÌÔ˘ ıËÛ·˘ÚÔ‡ ÙÔ˘ ÎÔÚÌÈÔ‡ ÌÔ˘, Ì·ÎÚÈ¿ ·fi ÙÔ˘˜ ¿Ï-
ÏÔ˘˜, ¿Û¯ÂÙÔ Î·È Í¤ÓÔ ÚÔ˜ ÙËÓ ÏËı˘ÓÙÈ΋ ¤ÓÓÔÈ· ÙÔ˘
·ÓıÚÒÔ˘.
™ÎÂÊÙfiÌÔ˘Ó ¿Ú· ÔÏÏ¿ Î·È ‰ÂÓ ‹ÍÂÚ· ÙÈ ¤ÚÂ ӷ
Á›ÓÂÈ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÌÔÚÒ, ÍÂʇÁÔÓÙ·˜ ·fi ÙËÓ
ÂÚËÌÈ¿ Î·È ·ÔÌfiÓˆÛË, Ó· ·ÍȈıÒ ÙËÓ ¯·Ú¿ ηÈ
ÂÁηډ›ˆÛË, ·Û·˙fiÌÂÓÔ˜ ÙÔ Îˉ¢fiÌÂÓÔ ÛÒÌ·, ÙÔ˘
Ï·‚fiÓÙÔ˜ ‚ÚÔÙ›· Û¿Úη, ÚÔ˜ ÎÔÈÓ‹Ó ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ
ÛˆÙËÚ›·, £ÂÔ‡.
ªÂ ÙÔ ‚¿ÚÔ˜ ÙˆÓ ÚÔ ·‰ÈÂÍfi‰Ô˘ ÛΤ„ˆÓ, ηٿÎÔ-
Ô˜ Ï¿ÁÈ·Û· ÛÙÔ ·Ó¿ÎÏÈÓÙÚÔ, fiÔ˘ ÚÔ ÂÙÒÓ Â›¯Â ÍÂ-
„˘¯‹ÛÂÈ Ô ·Ù¤Ú·˜ ÌÔ˘ Î·È ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÙÒÚ· ÛÙËÓ Î¿-
Ì·Ú‹ ÌÔ˘...
(√ÌÈÏ‹Ì·Ù·, ¶ÏËÛ›·ÛÌ· ¤ÓÙ Â˙ÒÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ ·-
ÚÂÌÊÂÚÒÓ, 1972)
2 0 0 3
 «E
λω η πλις»
¡∞ Ÿªø˜ Ô˘ Î·È Ì¤Û· ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·,
ÙË Û‡Á¯ÚÔÓË Ì¿ÏÈÛÙ· ∞ı‹Ó·, ÔÈ ‚Ú·-
‰È¤˜ Ù˘ ªÂÁ¿Ï˘ ∂‚‰ÔÌ¿‰·˜ ·ÛÎÔ‡Ó
·ÎfiÌË ÙË ÁÔËÙ›· ÙÔ˘˜, fiˆ˜ ηÈ
ÛÙËÓ ‡·ÈıÚÔ. ΔÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔ ÛÙÔÓ Â-
˙ÔÁÚ¿ÊÔ ¶¤ÙÚÔ ∞Ì·Ù˙fiÁÏÔ˘
(ÁÂÓÓ.1931), Ô˘ ηıÒ˜ ÎÔÈÙ¿˙ÂÈ ÙȘ
ÂÛˆÙÂÚÈΤ˜ ÂÈÎfiÓ˜ ÙÔ˘, Û·Ó Ó· ÍÂ-
Ê˘ÏÏ›˙ÂÈ ¤Ó· ¿ÏÌÔ˘Ì Ì ·ÏȤ˜ ʈ-
ÙÔÁڷʛ˜, ÌÔÓÔÏÔÁ›:
à H.X. Παπαδημητρα-
κπουλος (γενν. 1930).
...∞¯ ·˘Ù‹ Ë ÙÚÂÌÔ˘ÏÈ·ÛÙ‹ ʈٷ„›· ÌÂ
Ù· ÎÂÚ¿ÎÈ· Ù˘ ªÂÁ¿Ï˘ ¶·Ú·Û΢‹˜
Î·È Ù˘ ∞Ó¿ÛÙ·Û˘ ÛÙÔ §˘Î·‚ËÙÙfi, ÛÙË
∑ˆÔ‰fi¯Ô ¶ËÁ‹ Ù˘ Ô‰Ô‡ ∞η‰ËÌ›·˜,
ÛÙÔ ª·ÙÛ› Ù˘ AÓ‰ÚÔ˘ Ì ÙËÓ ∫·›ÙË
È·Ṳ̂ÓÔÈ ¯ÂÚ¿ÎÈ Î·È ÛÙÔ ¿ÏÏÔ ¯¤ÚÈ ÙË
Ï·Ì¿‰·, Ì ٷ Ì¿ÙÈ· Ì·˜ Ó· Ï¿ÌÔ˘Ó
·’ ÙÔ Î·Ù·Ó˘ÎÙÈÎfi fiÚ·Ì· Ù˘ ˙ÂÛÙ‹˜
Ì·ÁÂÈÚ›ÙÛ·˜ Î·È Ù˘ ÚÂÙÛ›Ó·˜. ¢¿ÎÚ˘Û·
Û˘ÁÎÈÓË̤ÓÔ˜ ̤۷ ÛÙË ‰ÚÔÛÈ¿ ...
(¶ÚÔÛˆÈ΋ ∞ÔÎ¿Ï˘„Ë, 1974)
Δ∏ ¡√™Δ∞§°ÿ∞ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙÔ ¶¿Û¯· ÛÙË ÁÂÓ¤-
ÙÂÈÚ¿ ÙÔ˘, ÙËÓ HÂÈÚÔ, ÂÎÊÚ¿˙ÂÈ Î·È Ô ÓÂ-
fiÙÂÚÔ˜ Â˙ÔÁÚ¿ÊÔ˜ ™ˆÙ‹Ú˘ ¢ËÌËÙÚ›Ô˘
(ÁÂÓÓ.1955), ̤ÙÔÈÎÔ˜ ÎÈ ·˘Ùfi˜ ÛÙËÓ ∞ı‹-
Ó·. ∫·Ù¿ÁÂÙ·È ·fi ÙËÓ ¶fi‚Ï·, ¤Ó· ¯ˆÚÈfi
Ù˘ £ÂÛÚˆÙ›·˜, ÛÙȘ ·Ú˘Ê¤˜ Ù˘ ªÔ˘Ú-
Áοӷ˜, ÛÙ· Û‡ÓÔÚ· Ì ÙËÓ ∞Ï‚·Ó›·. ¶·-
Ú·ı¤ÙÔ˘Ì ÙÔ ‰È‹ÁËÌ¿ ÙÔ˘ «¶¿Û¯· Ù’
∞Ú›ÏË», fiÔ˘ ΢ڛ·Ú¯Ë ÌÔÚÊ‹ ÛÙȘ ·-
Û¯·ÏÈ¿ÙÈΘ ·Ó·ÌÓ‹ÛÂȘ ÙÔ˘, Ë ÌÔÚÊ‹ Ù˘
ÁÈ·ÁÈ¿˜ ÙÔ˘.
à Σωτρης Δημητρου
(γενν. 1955).
«Π
σχα τ’ Aπρλη»
O™√π ·Ê‹Û·Ó ÙËÓ E·Ú¯›· ÙÔ˘˜, ÙË
ÓÔÛÙ·ÏÁÔ‡ÓÂ Î·È Î¿ÓÔ˘Ó ÙȘ Û˘ÁÎÚ›-
ÛÂȘ, fiˆ˜ ‰ËÏÒÓÂÈ ÙÔ ·Ú·Î¿Ùˆ O AÚ›Ï˘ ‹Ù·Ó οÔÙ ÁÈ· ̤ӷ –ÙÒÚ·
·Ê‹ÁËÌ· ÙÔ˘ ∏.Ã. ¶··‰ËÌËÙÚ·Îfi- È· ¤¯ÂÈ ÌÂÈ ÎÈ ·˘Ùfi˜ ÛÙÔ ¯ˆÓÂ˘Ù‹ÚÈ
Ô˘ÏÔ˘ (ÁÂÓÓ. 1930). ÙˆÓ ÔÏÏÒÓ Î·È Â·Ó·Ï·Ì‚·ÓfiÌÂÓˆÓ ÂÈ-
ÎfiÓˆÓ Î·È ÂÌÂÈÚÈÒÓ– ÙÔ ¶¿Û¯· ÛÙÔ
¯ˆÚÈfi ÌÔ˘. O¯È fï˜ Ì ÙÔ ıÚËÛ΢ÙÈÎfi
ÙÔ˘ ̤ÚÔ˜, ·Ú¿ ÌfiÓÔÓ ·Ì˘‰Ú¿.
MÂÁ¿ÏË ¶¤ÌÙË, ÂÁÒ Î·È Ù’ ·‰¤ÏÊÈ·
ÌÔ˘ ÍÂÎÈÓÔ‡Û·Ì ÙÔ Úˆ› Ì ÙÔ ÏˆÊÔ-
«Aν
σταση» Ú›Ô. OÏfiÎÏËÚÔ Ù·Í›‰È. ºÙ¿Ó·Ì ÛÙË Á¤-
Ê˘Ú· ÙÔ˘ K·Ï·Ì¿. MÈ· Á¤Ê˘Ú· ÛȉÂÚ¤-
ÓÈ·, ‚·ı˘Ú¿ÛÈÓË, ·’ ÙÔÓ Î·ÈÚfi ÙÔ˘
EÌÊ˘Ï›Ô˘.
— ªËÓ Î¿ıÂÛÙ οو ·fi Ì·ÏÎfiÓÈ·, ›Â Ô Î˘Ú ªÈ¯¿Ï˘. £· ÛÙ¿ÍÔ˘Ó ٷ ·Ô- AÊÔ‡ ÁÈÓfiÙ·Ó Ô ¤ÏÂÁ¯Ô˜ ÙˆÓ Ù·˘ÙÔ-
ÛÙ¿ÁÌ·Ù· ÙÔ˘ ÎËÚÔ‡. Ù‹ÙˆÓ ·’ ÙÔ˘˜ Ê·ÓÙ¿ÚÔ˘˜ ÙÔ˘ Ê˘Ï·Î›-
¶‹Á·ÌÂ Î·È ÛÙ·ı‹Î·Ì ‰›Ï· ·fi Ì›· ÎÔÏfiÓ· Ù˘ ¢∂∏, ÛÙË ÁˆÓ›· Ù˘ Ï·Ù›·˜. Ô˘ –ÛÙÈÁ̤˜ ¤ÓÙÔÓ˜ ÁÈ· ÙȘ ·È‰ÈΤ˜
Δ· ψÊÔÚ›· ÂÚÓÔ‡Û·Ó Ì ıfiÚ˘‚Ô, Ì·ÚÛ¿ÚÈ˙·Ó ‰˘Ó·Ù¿, ¿ÊËÓ·Ó Û‡ÓÓÂÊ· ηÓÔ‡ ηډȤ˜ Ì·˜– ÙÔ ÏˆÊÔÚ›Ô, ·ÚÁ¿ ·ÚÁ¿,
Î·È ÂΛÓË ÙË ‚·ÚÈ¿ Ì˘ÚÔ˘‰È¿ ÙÔ˘ ÂÙÚÂÏ·›Ô˘. ∞fi Ù· ÌÂÁ¿ÊˆÓ· ·ÎÔ‡Á·Ì ÌÂÚ‰Â- ¤Ì·ÈÓ ÛÙËÓ Á¤Ê˘Ú·. KÚ·, ÎÚ·, ¯Ù‡-
̤Ó˜ „·Ï̈‰›Â˜. √ Î˘Ú ªÈ¯¿Ï˘ ÎÔ‡ÓËÛ ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ. ∂‰Ò „¤ÏÓÂÈ ÎÈ Ô ·ÙÚÈÒÙ˘ ·Á·Ó ÎÈ ¤ÙÚÈ˙·Ó ÔÈ ÛȉÂÚȤ˜. TÔ ÓÂÚfi
Ì·˜ Ô ªÂÏÔ‡Û˘. ΔÈ Ó’ ·ÎÔ‡ÛÂȘ fï˜ Ì ·˘Ù‹ ÙË ‚Ô˘‹. ·fi οو ÔÚÌËÙÈÎfi, ıÔÏÔÚ¿ÛÈÓÔ ·’
— ∂, Î˘Ú ªÈ¯¿ÏË, ÙÔ˘ Ϥˆ, ‰ÂÓ Â›Ó·È ‚¤‚·È· fiˆ˜ ÛÙÔÓ ÙfiÔ Ì·˜, ˙ԇ̠fï˜ η- ÙȘ ˘ÎÓÔÊ˘ÙÂ̤Ó˜ fi¯ı˜. EÏÈˆÓ·Ó Ù·
Ï¿. √ÏÔÈ Ì·˙› ÔÈ ·ÏÈÔ› Á›ÙÔÓ˜, Ù· ·È‰È¿, Ù· ÎÔÚ›ÙÛÈ·, ÁÂÚÔ›, Ù·¯ÙÔÔÈË̤ÓÔÈ Û ¯ÈfiÓÈ·.
‰Ô˘ÏÂȤ˜. Afi ÂΛ Î·È ¤Ú· ¿Ú¯È˙ ¤Ó·˜ ¿ÏÏÔ˜
— ¡·È Ó·È, ¤Î·ÓÂ Ô Î˘Ú ªÈ¯¿Ï˘, ·ÏÏ¿ Ô ÙfiÔ˜ ÛÔ˘ ¿ÏÏÔ Ú¿Ì·. EÛÙÂÈÏ· Î·È Âʤ- ÎfiÛÌÔ˜.
ÙÔ˜ ¢¯¿˜ ̤ۈ Ù˘ «¶·ÙÚ›‰Ô˜» ÛÙÔ˘˜ Û˘ÌÔϛٷ˜ Ì·˜, ‰ÂÓ Í¤Úˆ ·Ó ı· ‰ËÌÔÛÈ¢- ™ÙÔ ºÈÏÈ¿ÙÈ Î¿Ó·Ì ˘Ô¯ÚˆÙÈ΋ ÛÙ¿-
ıÔ‡Ó. ÛË ÙÚÂȘ Ì ٤ÛÛÂÚȘ ÒÚ˜. °È’ ·˘Ù¤˜ ÙȘ
— °È· ı˘Ì‹ÛÔ˘, ÌÔ˘ ϤÂÈ Û ϛÁÔ, ÙËÓ ∞Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙÔÓ ÙfiÔ Ì·˜. ΔÈ „·Ï̈‰›Â˜ ÒÚ˜ –Ô˘ ÙȘ ÂÚÓÔ‡Û·Ì ÛÙÔ Î·ÊÂÓÂ-
‹Ù·Ó ÂΛӘ, ÙÈ Î·Ù¿Ó˘ÍȘ, ÙÈ ¯ÔÚˆ‰›Â˜. ™·Ú¿ÓÙ· ̤Ú˜ ÈÔ ÌÚÔÛÙ¿ Ù· ·È‰È¿ ÂÚ- ‰¿ÎÈ ÙÔ˘ ÛÙ·ıÌÔ‡– ‰ÂÓ ·Á·Ô‡Û· ηÈ
¯fiÓÙ·Ó Î¿ı ·fiÁÂ˘Ì· ÛÙÔ ÎÔ˘ÚÂ›Ô Î·È ÙÔ˘˜ ‰›‰·Ûη ÙÔ ÃÚÈÛÙfi˜ ∞Ó¤ÛÙË. AÛÂ Ë Ôχ ·˘Ù‹ ÙËÓ ÎˆÌfiÔÏË, ÙfiÛÔ Ï·¯Ù·-
¿ÌÈÏÏ· ÂÚ› ÙÔÓ ÛÙÔÏÈÛÌfiÓ ÙˆÓ ∂ÈÙ·Ê›ˆÓ. ÚÔ‡Û· ÙÔ ¯ˆÚÈfi ÌÔ˘.
— ∞˜ ԇ̠‰fiÍ· Ùˆ £ÂÒ Î˘Ú ªÈ¯¿ÏË, ÙÔ˘ Ϥˆ, fiÏÔÈ ÔÈ Á›ÙÔÓ˜ Ì·˙›, Ù· ÎÔÚ›ÙÛÈ· TÔ Î·ÊÂÓ‰¿ÎÈ ‹Ù·Ó ÁÂÌ¿ÙÔ Ù·ÍȉÈÒ-
·ÓÙÚ‡ÙËηÓ, Ô °ÈÒÚÁÔ˜ ·ÔχıËΠ·fi ÙÔ ™ÙÚ·Ùfi. Ù˜ ÁÈ· Ù· ·Óˆ¯ÒÚÈ· ÙˆÓ ºÈÏÈ·ÙÒÓ.
— ¡·È Ó·È, Û˘ÌÊÒÓËÛÂ Ô Î˘Ú ªÈ¯¿Ï˘. ¶¤Ú˘ÛÈ ÙÔ ·È‰› ˘ËÚÂÙÔ‡Û Û ÌÈ· ÛÙ¤- EΛ ¿Ú¯È˙·Ó Ù· ÚÒÙ· «ÔÈ·ÓÔ‡ ›۷È
· ÂΛ ¿Óˆ ηٿ ÙÔ Ã¤ÚÛÔ, ÌÔ˘ ¤ÛÙÂÈÏ ÙË ªÂÁ¿ÏË ∂‚‰ÔÌ¿‰· ¤Ó· ÁÚ¿ÌÌ·, ÌÔ˘ ÂÛ‡, ̈ڤ ·È‰¿ÎÈ ÌÔ˘;» «ÂÙÔ‡ÙË ÌÔÈ¿-
Ú¿ÈÛ ÙËÓ Î·Ú‰È¿. EÙÚÂÍ· ·ÓÙÔ‡, ‹Á· Î·È ÛÙÔÓ ™Ù¤Ê·ÓÔ, ÙÈ Ó· ÛÔ˘ οӈ ÌÔ˘ ϤÂÈ, ˙ÂÈ Ù˘ Ì¿Ó·˜ Ù˘» ·’ ÙÔ˘˜ ¯ˆÚÈ·ÓÔ‡˜
‰ÂÓ Â›Ì·ÛÙ ÛÙ· Ú¿ÁÌ·Ù·. Ì·˜ Î·È Ù· ÚÒÙ· ÊÈÏÈ¿. ¶ÚfiÁ¢ÛË ·’
∏ Ï·Ù›· ›¯Â ÁÂÌ›ÛÂÈ, ÙÔ Ï‹ıÔ˜ Ê·ÈÓfiÙ·Ó Ó· ·Ó‹ÎÂÈ Û ÂηÙÔÓÙ¿‰Â˜ ÌÈÎÚ¤˜ ÔÌ¿- ÙÔ ¯ˆÚÈfi ÌÔ˘ ·ÚËÁÔÚËÙÈ΋.
‰Â˜ ÙÂÏ›ˆ˜ ¿ÁÓˆÛÙ˜ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜, ·fi Ù· ψÊÔÚ›· Î·È Ù· ÙÚfiÏÂ˚ Ë‰Ô‡Û·Ó ‚È·- EÈÙ¤ÏÔ˘˜, ÙÔ ·ÔÌÂÛ‹ÌÂÚÔ ÙÔ Ïˆ-
ÛÙÈο ÔÈ Î·ı˘ÛÙÂÚË̤ÓÔÈ, ÌÂÚÈΤ˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ ¤Êı·Ó·Ó Ì ٷ͛, Ôχ Ï›ÁÔ ÌÈÏÔ‡Û·Ó ÊÔÚÂ›Ô ·ÁÎÔÌ·¯ÒÓÙ·˜, ÁÈ·Ù› ‹Ù·Ó
·Ó¿ÌÂÛ¿ ÙÔ˘˜. ·ÛÊ˘ÎÙÈο ÁÂÌ¿ÙÔ Î·È Ô ‰ÚfiÌÔ˜ ¯ˆÌ¿-
— ¡· Ô ªÂÏÔ‡Û˘ ‚Á·›ÓÂÈ, ¤Î·Ó ͷÊÓÈο Ô Î˘Ú ªÈ¯¿Ï˘ Î·È ÙÂÓÙÒıËΠӷ ‰ÂÈ. ÙÈÓÔ˜, ·ÓËÊÔÚÈÎfi˜, fiÏÔ ÎÔÁΤϘ, ÍÂΛ-
¶Ò˜ Á¤Ú·ÛÂ, Ë ÊˆÓ‹ ‰ÂÓ ·ÎÔ‡ÁÂÙ·È Â˘ÎÚÈÓÒ˜, Ô‡ ÙÔ ·ÏÈfi ÂΛÓÔ Ì¤Ù·ÏÏÔ, ¤ÚÂ ӷÁ ÁÈ· Ù· ¯ˆÚÈ¿ Ù˘ MÔ˘ÚÁοӷ˜.
ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Ó· ··ÁÔÚ‡ÛÔ˘Ó Ù· ψÊÔÚ›·. A˚-NÈÎfiÏ·˜, AÁÈÔÈ ¶¿ÓÙ˜, ¶·ÏÈÔ¯ÒÚÈ,
√È „·Ï̈‰›Â˜ ˙ˆ‹Ú„·Ó, Ê¿ÓËÎ·Ó Ù· ÚÒÙ· ·Ó·Ì̤ӷ ÎÂÚÈ¿. ª¤Û· ÛÙÔ ¶·Ó‰·È- ·ÓËÊfiÚ˜, ÛÙÚÔʤ˜, ÌÈ· ÛÙÚÔÊ‹ ·ÎfiÌ·
ÌfiÓÈÔ Ô Î˘Ú ªÈ¯¿Ï˘ ÏËÛ›·Û ÙË Á˘Ó·›Î· ÙÔ˘, EÛ΢„Â Î·È ÙË Ê›ÏËÛ ÛÙ·˘ÚˆÙ¿ Î·È Ó· ÙÔ ¯ˆÚÈfi ÌÔ˘, Ë ¶fi‚Ï·. M·Á¢ÙÈ-
ÛÙ· Ì¿ÁÔ˘Ï·. Îfi˜ ‰ÚfiÌÔ˜, Ì·Á¢ÙÈο ¯ˆÚÈ¿. §Â˜ Î·È ÔÈ
YÛÙÂÚ· Ê›ÏËÛ ٷ ·È‰È¿ ÙÔ˘, ηÙfiÈ ÂÌ¿˜. ª·˜ ÊÈÏÔ‡ÛÂ Î·È ¤ÏÂÁÂ: Ï·ÁȤ˜ ÔÈ ÓÙ˘Ì¤Ó˜ Ì ÎÔ˘Ì·ÚȤ˜, ÙÛ¤-
— ÃÚÈÛÙfi˜ ∞Ó¤ÛÙË. Ú·, ¯ÂÏȉÚÔÓȤ˜, ‰¿ÊÓ˜, ÔÈ ¯Â›Ì·ÚÚÔÈ
∫·È ÌÂȘ ÙÔÓ ÊÈÏÔ‡Û·ÌÂ Î·È Ï¤Á·Ì Ô˘ ÍÂË‰Ô‡Û·Ó Â‰Ò Î·È ÎÂÈ, Ù· ÏÈı¿ÚÈ·
— ∞ÏËıÒ˜ ·Ó¤ÛÙË. Î·È Ù· ÌÔÓÔ¿ÙÈ· ÂÓÛˆÌ¿ÙˆÛ·Ó fi,ÙÈ
™Â ‰¤Î· ÏÂÙ¿ Ë Ï·Ù›· ¿‰ÂÈ·ÛÂ. μ·‰›˙ÔÓÙ·˜ Ì ‰˘ÛÎÔÏ›· ¿Óˆ ÛÙ· ÛÙÂÓ¿ Â˙Ô- ÔÌÔÚÊfiÙÂÚÔ Î·È Â˘ÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔ ·fi ÙȘ
‰ÚfiÌÈ·, ÂÈÛÙÚ¤„·Ì ¯ˆÚ›˜ ΤÊÈ ÛÙ· Û›ÙÈ· Ì·˜. ·ÓıÚÒÈÓ˜ ˙ˆ¤˜ ·ÈÒÓˆÓ.
(√‰ÔÓÙfiÎÚÂÌ· Ì ÃψÚÔʇÏÏË, 1973) AÎfiÌ· Î·È Û‹ÌÂÚ· ·˘Ù‹ Ë ‰È·‰ÚÔÌ‹,
H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H
·˘Ù¿ Ù· ¯ˆÚÈ¿ Â›Ó·È ÁÈ· ̤ӷ ÌÈ· ‰È·-
‰ÚÔÌ‹ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋, ÌÈ· ‰È·‰ÚÔÌ‹ ÓÔ-
ÛÙ·ÏÁ›·˜ Î·È Î·ËÌÔ‡.
™ÙÔ ¯ˆÚÈfi ÌÔ˘ ÊÙ¿Ó·Ì ÙÔ ÌÔ‡ÛÁΈ-
Ì·. M·˜ ¿ÊËÓ ÙÔ ÏˆÊÔÚÂ›Ô ÛÙË £ÂÏÂ-
ÛÔ˘ÚÈ¿, fiÔ˘ ‹Ù·Ó ¤Ó· ÌÈÎÚfi ÂÈÎfiÓÈÛÌ·,
Ô A˚-£·Ó¿Û˘.
O fiÁÎÔ˜ Ù˘ MÔ˘ÚÁοӷ˜ ÌÚÔÛÙ¿
Ì·˜. ™ÙËÓ ÎÔÚÊ‹ ÙÔ ‚Ô˘Ófi ›¯Â ·ÎfiÌ·
¯ÈfiÓÈ·, Ô˘ ¿ÛÙÚ·ÊÙ·Ó ·fi ¤Ó· ¯ÈÏÈfi-
¯ÚˆÌÔ ËÏÈÔ‚·Û›ÏÂÌ·. EΛ Ô˘ ¯·ÓfiÙ·Ó
Ô ‹ÏÈÔ˜ ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ÙfiÔ˜ ·Á·Ë̤ÓÔ˜,
Ì˘ÛÙËÚÈ·Îfi˜, ·‚¿‰ÈÛÙÔ˜. HÙ·Ó Ë BfiÚÂÈ-
Ô˜ HÂÈÚÔ˜.
™ÙËÓ £ÂÏÂÛÔ˘ÚÈ¿, ηÙ‚·›ÓÔÓÙ·˜ ·fi
ÙÔ ÏˆÊÔÚ›Ô, Ì·˜ ¯Ù‡·Á ¢¯¿ÚÈÛÙ·
¤Ó· „˘¯Úfi ·ÂÚ¿ÎÈ Ô˘ –K‡ÚÈÔ˜ Ô›‰Â
Ò˜– ÙÔ ’¯· Û˘Ó‰¤ÛÂÈ Ì ÙËÓ BfiÚÂÈÔ
HÂÈÚÔ, Ì ÙËÓ AÏ‚·Ó›·. M‹Ó˘Ì· ·fi
ÌÈ· ¿ÏÏË ˙ˆ‹, ÈÔ ÂӉȷʤÚÔ˘Û·, ÈÔ
ÏÔ‡ÛÈ·, ÈÔ ·ÈÓÈÁÌ·ÙÈ΋. ¶ÂÚÈÙÙfi Ó·
ˆ fiÙÈ ‰ÂÓ ‹ÍÂÚ· Ù›ÔÙ· ÁÈ· ȉÂÔÏÔÁ›Â˜,
ÔϤÌÔ˘˜ Î·È ¿ÏÏ·, Î·È ÔÈ ‰ÈÎÔ› ÌÔ˘,
Û˘ÁÁÂÓ›˜ Î·È ¯ˆÚÈ·ÓÔ›, ÌÈÏÔ‡Û·Ó Ï›ÁÔ
Î·È ·Û·ÊÒ˜, οÙÈ Ô˘ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÙÔ Ì˘-
ÛÙ‹ÚÈÔ.
ºÙ¿Ó·Ì Ì ٷ Ô‰¿ÚÈ· ÛÙÔ Û¯ÔÏÂÈfi,
ηÙfiÈ ÌÈ· ·fiÙÔÌË Î·ÙËÊÔÚÈ¿ Ì·˜
¤‚Á·˙ ÛÙËÓ Ï·Ù›· ÙÔ˘ NÈÎfiÏÔ˘,
fiÔ˘ ‹Ù·Ó ÙÔ ÂÚ›ÙÂÚÔ ÙÔ˘ Ì·ÚÌ·-
M‹ÙÛË Ì·˜. M·˜ ηÚÙ¤Ú·Á Ì ˙·¯·Úˆ-
Ù¿ Î·È ÊÈÏÈ¿. K·ÙfiÈ ÛÙ·Ì·ÙÔ‡Û·Ì ÛÙÔ
·ÙÚÈÎfi Ù˘ Ì¿Ó·˜ ÌÔ˘ ÁÈ· Ï›ÁÔ, Ó· ‰Ò-
ÛÔ˘Ì ÙÛÈÁ¿Ú· ÛÙÔÓ ·Ô‡ Î·È Î·ÙfiÈ
ÛÊÂÓÙfiÓ· ÁÈ· ÙÔ ·ÙÚÈÎfi Ì·˜, ÁÈ· ÙË
ÁÈ·ÁÈ¿ Ì·˜.
™Â fiÏË ÙË ‰È·‰ÚÔÌ‹ Ë Ì‡ÙË Ì·˜ ›¯Â
·ÓËÁ‡ÚÈ. ºÚ¤ÛÎÈ·, Í¿ÛÙÂÚË ·Ó¿Û·
·Ó·Î·ÙÂ̤ÓË Ì ْ ·ÁÚÈÔÏÔ‡ÏÔ˘‰· ÙÔ˘
AÚÈÏÈÔ‡ – ÊÚ¿ÍÔ, Ì·ÓÔ‡ÛÈ·, ˙Ô˘ÌÔ‡-
ÏÈ·, ÌÔÛʷΛ‰È·. TÔÓ ÙfiÓÔ ÙÔÓ ¤‰ÈÓ·Ó
fï˜ ÔÈ Î·‚·Ï›Ó˜, Ë ÎÔÚÈ¿, ÙÔ ÓÔÙÈ-
Ṳ̂ÓÔ ¯ÒÌ·.
™ÙÔ ·ÙÚÈÎfi Ì·˜. TfiÔ˜ ı·ÏˆÚ‹˜.
EÓ· ÌÈÎÚfi ÛÈÙ¿ÎÈ Ì ‰˘Ô ο̷Ú˜, η-
ÙÒÈ ÁÈ· ÙȘ ·›Á˜, ÌÏ·ÙÛ·ÚÈfi, ¤Ó·˜ ÌÈ-
ÎÚfi˜ ÎË¿ÎÔ˜ Î·È Ë ÂÈ‚ÏËÙÈ΋ Î·È Û˘Á-
¯ÚfiÓˆ˜ ÁÏ˘Î‡Ù·ÙË ·ÚÔ˘Û›· Ù˘ ÁÈ·-
ÁÈ¿˜ ÌÔ˘. M·˜ Ì¿˙¢ Ì ·Ù¿Ù˜ ÁÈ·¯Ó›.
MÔÛÎÔ‚fiÏ·ÁÂ Ô ÙfiÔ˜. K·ÙfiÈ ÎÔÈÌfiÌ·-
ÛÙ·Ó fiÏÔÈ Ì·˙› ÛÙڈ̷ÙÛ¿‰· ÎÈ ·˘Ù‹
ÛÙËÓ Ì¤ÛË.
¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3 23

TÔ Úˆ› Ì¿˜ ͢ÓÔ‡Û·Ó ÂÙÂÈÓÔ›, ÁÔ-
Ì¿ÚÈ·, ·›Á˜, ‚ÂÙÔ‡ÏÈ·Ø ÊˆÓԇϘ ·’
ÙȘ Á˘Ó·›Î˜ Ô˘ ÊÔ‡ÚÓÈ˙·Ó, ÛÎÔ‡È˙·Ó,
¤ÎÔ‚·Ó ÎÏ·Ú›. M·˙Â̤ÓÔ ÙÔ ¯ˆÚÈfi, ·Ì-
ÊÈı·ÙÚÈο ¯ÙÈṲ̂ÓÔ, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Û ٤-
ÏÂÈ· ˯ËÙÈ΋.
«ø AÁÁÂÏÔ‡‰ˆ, ͇ÓËÛ·Ó Ù· ·È‰È¿;»
·ÎÔ‡Á·Ì ÙËÓ ıÂȿΈ §fiÏ· ·’ ÙÔÓ ‰›-
Ï· Ì·¯·Ï¿.
«•‡ÓËÛ·Ó, ̈ڒ Û˘ÌÂı¤Ú·».
«A˘Á¿ ¤¯ÂȘ; £¤ÏÂȘ;».
«E¯ˆ, ¤¯ˆ».
«K·Ï¿, ÛÙ›ϒ Ù· ÌÔ˘ ηÙfiÈ».
AÚ¯È˙ ÙÔ ·ÓËÁ‡ÚÈ. TÚ¯·ÏËÙ¿ Ì ْ
¿ÏÏ· ·È‰È¿, ÂÈÛΤ„ÂȘ ÛÙȘ ı›˜, ‚fiÏ-
Ù˜ ÛÙÔ˘˜ ΋Ô˘˜ ÙÔ˘ M·Ì¿, ÛÙ’ ·Ì¤-
ÏÈ· Ù˘ º¤Ú·˜, ÛÙËÓ A˚-¶·Ú·Û΢‹.
AÚ¯È˙·Ó ‰ÂÈÏ¿ Ó· ÎÔÎÎÈÓ›˙Ô˘Ó ÔÈ ÚÒÙ˜
ÎÔ˘ÙÛÔ˘Ȥ˜. T· ÙÚÈ·ÓÙ¿Ê˘ÏÏ·, ˘ÎÓfi-
Ê˘ÏÏ· Î·È ÌÔÛ¯ÔÌ˘ÚÈÛÙ¿, ÚÔ˙-¿ÛÚ·,
‹Ù·Ó ·ÓÙÔ‡. ™ÙȘ ·˘Ï¤˜ Î·È ÛÙÔ˘˜ ÊÚ¿-
¯Ù˜. ™Ô˘ ¤Û·ÈÓ·Ó ÙË Ì‡ÙË.
Afi ÙËÓ AÓ¿ÛÙ·ÛË ı˘Ì¿Ì·È οˆ˜
ÙȘ ÛÙڷηÛÙÚԇΘ, Ô˘ ÙȘ Ȥ˙·Ì ÌÂ
ÙȘ ÛfiϘ. AÎfiÌ· ÎÈ ÂΛÓË ÙËÓ ÒÚ· ÙÔ˘
·Ó‰·ÈÌfiÓÈÔ˘ ÂÁÒ Â›¯· ÙÔ Ì˘·Ïfi ÌÔ˘
ÛÙ’ ·ÛÙ¤ÚÈ· ÙÔ˘ ÔÚ›˙ÔÓÙ·, ¿Óˆ ·’ ÙÔÓ
··ÁÔÚÂ˘Ì¤ÓÔ ÙfiÔ.
TËÓ ¿ÏÏË Ì¤Ú·, fiÏÔ ÙÔ ¯ˆÚÈfi ·Ó¤‚·È-
Ó ÛÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹ ÙÔ˘ ‰ÈÏ·ÓÔ‡ ‚Ô˘Ófi-
24 H K A £ H M E P I N H B M .
ÏÔ˘, Ô˘ ‹Ù·Ó ÙÔ Ê˘Ï¿ÎÈÔ °ÎÂÏ›ÏÈ, ÁÈ·
Â›ÛÎÂ„Ë ÛÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜. TÔ˘˜ Ë-
Á·›Ó·Ì ·˘Á¿, ÎÔ˘ÏÔ‡ÚÈ· ÎÈ ÂΛÓÔÈ Ì·˜
¤‰ÈÓ·Ó Á·Ï¤Ù˜.
X·ÚÔ‡ÌÂÓ·, ·Ï¿ ·È‰È¿, Ì·˜ ¿ÊËÓ·Ó
Ó· ‰Ô‡ÌÂ Î·È Ì ٷ ÎÈ¿ÏÈ· ̤۷ ÛÙÔ
AÏ‚·ÓÈÎfi. º¤ÚÓ·Ì ÎÔÓÙ¿ Ì·˜ ÂÈÎfiÓ˜
·fi ·ÓıÚÒÔ˘˜, ΢ڛˆ˜ Á˘Ó·›Î˜ Ó·
Ûο‚Ô˘Ó ÂÓ ÛÂÈÚ¿ ‹ Ó· οÓÔ˘Ó ¿ÏϘ
‰Ô˘ÏÂȤ˜, ¿ÓÙ· Û ÔÌ¿‰Â˜. E›¯·Ó ηٷ-
Û΢¿ÛÂÈ Î·È ÌÈ· Ù¯ÓËÙ‹ Ï›ÌÓË ÁÈ· ÙËÓ
¿Ú‰Â˘ÛË. ¶·ÚfiÏÔ Ô˘ Ì ٷ ÎÈ¿ÏÈ· ›¯·
·Ùfi ÙÔ ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ Ù˘ ÂÚȤÚÁÂÈ¿˜
ÌÔ˘, Ë ¤ÏÍË Î·È ÙÔ Ì˘ÛÙ‹ÚÈÔ ‚¿ı·ÈÓ·Ó.
AÎÔ˘Á· ÈÛÙÔڛ˜ Ù· ηÙÔÈÓ¿ ¯ÚfiÓÈ·
ÁÈ· ηٷÛÎfiÔ˘˜, Ô˘ ¯·ÌÔÁÂÏÒÓÙ·˜
¯·ÈÚ¤Ù·Á·Ó ·fi ·fiÛÙ·ÛË ÙȘ Á˘Ó·›Î˜
ÛÙ’ ·Ì¤ÏÈ·. A˘Ù¤˜ ·Ó·ÙÚfiÌ·˙·Ó ÎÈ ·˘-
ÙÔ˘ÓÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ηٿÈÓ·Ó Ù· ÏfiÁÁ·. TÔ
¤Ú·ÛÌ· ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ Ì˘ÛÙ‹ÚÈˆÓ ·ÓıÚÒ-
ˆÓ ÙÔ ’¯ˆ Â›Û˘ Û˘Ó‰¤ÛÂÈ Ì ÙÔ „˘-
¯Úfi ·ÂÚ¿ÎÈ Ô˘ Ì·˜ ˘ԉ¯fiÙ·Ó ÛÙË £Â-
ÏÂÛÔ˘ÚÈ¿.
OÙ·Ó ·Ó·¯ˆÚÔ‡Û·ÌÂ, ¯·Ú¿Ì·Ù·, ÁÈ·
ÙËÓ HÁÔ˘ÌÂÓ›ÙÛ· ‹Ù·Ó ÁÈ· Ì·˜ MÂÁ¿ÏË
¶·Ú·Û΢‹. ¶ÔÓÔ‡Û·ÌÂ Î·È Ù· ÙÚ›·, Ϙ
Î·È Ì·˜ ÍÂÚ›˙ˆÓ·Ó. H ·‰ÂÏÊ‹ ÌÔ˘ ÌÂ
ÎÏ¿Ì·Ù· Î·È ÊˆÓ¤˜, «ÁÈ·ÁÈ¿ ÌÔ˘Ô˘Ô˘»,
͇Ó·Á ÙÔ ¯ˆÚÈfi. EÁÒ ‚·ÛÙÈfiÌÔ˘Ó Î·È
¤ÎÏ·ÈÁ· ÎÚ˘Ê¿, Ì ÙÚfiÔ ·ÍÈÔÚÂ‹,
™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A
Î·È ÁÈ· Ó· ÙÔ ÂÙ‡¯ˆ ·˘Ùfi ÛÊÈÁÁfiÌÔ˘Ó·
Î·È ‚ÏÔÛ‡Ú¢·. ¢ÂÓ ı¤Ï·ÌÂ, ·ÚÓÈfiÌ·-
ÛÙ·Ó Ó’ ·Ô¯ˆÚÈÛÙԇ̠ÙËÓ ÁÈ·ÁÈ¿
AÁÁÂÏÔ‡‰ˆ, ÙÔ ¯ˆÚÈfi. K·È Ô‡ Ó· Ë-
Á·›Ó·ÌÂ; ™ÙÔ ‚·Û·ÓÈÛÙ‹ÚÈÔ Ù˘ ÙfiÙÂ
–Î·È ÙÒÚ·– ÂÎ·È‰Â‡Ûˆ˜.
MfiÏȘ ‹Á· ÛÙÔ Á˘ÌÓ¿ÛÈÔ, ‚·ıÌÈ·›·
–ÎÈ ·’ ÙÔ Ï‡ÎÂÈÔ ÌfiÓÈÌ· ϤÔÓ– ¿ÂÈ ÙÔ
¯ˆÚÈfi Î·È Ë ÁÈ·ÁÈ¿. ¢ÂÓ ¿Ù·Á· ÙÔ fi‰È
ÌÔ˘. ™ÈÓÂÌ¿˜, ͤÓË ÌÔ˘ÛÈ΋, ÂÚˆÙÈο
ÛÎÈÚÙ‹Ì·Ù·, ηÙfiÈ ÛÔ˘‰¤˜ ÂÓ Aı‹-
ӷȘ –¿ÏÏË ıÏÈ‚ÂÚ‹ ÈÛÙÔÚ›· ·˘Ù‹– ̤-
¯ÚÈ Ù· ÙÚÈ¿ÓÙ· ÌÔ˘ ‰ÂÓ Â›¯· ηÌÈ¿ „˘¯È-
΋ Û¯¤ÛË ÎÈ Â·Ê‹.
MÂÁ¿ÏÔ˜ ‹ÌÔ˘Ó –ÙÈ ÌÂÁ¿ÏÔ˜, ¿ÓÙÚ·˜
ÁÎÔÙ˙¿Ì Á·˚‰Ô‡ÚÈ– fiÙ·Ó Ì·˜ ¤ÛÙÂÈÏÂ Ë
ÁÈ·ÁÈ¿ ÌÔ˘ Ì‹Ó˘Ì·, ¤Ó·Ó ÈÎÚfi AÚ›ÏË,
Ó· ¿Ì ӷ ÂÚ¿ÛÔ˘Ì ÙÔ ¶¿Û¯· Ì·˙›
Ù˘. ¢ÂÓ ‹Á·. MÂÙ¿ ·fi Ï›ÁÔ ¤ı·ÓÂ.
¢ÂÓ ı˘Ì¿Ì·È Ó· ÌÔ˘ ÛÙÔ›¯ÈÛÂ. O‡ÙÂ
ÛÙËÓ Îˉ›· Ù˘ ‹Á·. M ›¯Â ηٷϿ-
‚ÂÈ ÂÍ ÔÏÔÎÏ‹ÚÔ˘ Ô Â·˘Ùfi˜ ÌÔ˘.
¶¤ÚÛÈ ‹Á· ÛÙÔ ¯ˆÚÈfi ÌÔ˘, ÌÂÙ¿ ÙËÓ
§·ÌÚ‹, ÁÈ· ÔÏÈÁfiˆÚË Â›Û΄Ë. TÔ ·-
ÙÚÈÎfi ÌÔ˘ ¯ÔÚÙ·ÚÈ·Ṳ̂ÓÔ, ÂÙÔÈÌfiÚÚÔ-
Ô. O ÎË¿ÎÔ˜ ÙÔ˘ ÓÈÁ̤ÓÔ˜ ÛÙËÓ
¿ÁÚÈ· ‚Ï¿ÛÙËÛË.
T˙·ÚοÏ¢· ÛÙËÓ ·Á·Ë̤ÓË Î¿Ì·ÚË
ÙˆÓ ·È‰ÈÎÒÓ ÌÔ˘ ¯ÚfiÓˆÓ Î·È Î¿Ô˘
‚ڋη ÙËÓ ·ÛÙ˘ÓÔÌÈ΋ Ù·˘ÙfiÙËÙ· Ù˘
2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3
H Hπειρ#τικο τοπο τυλιγμνο
στην αχλ του ανοιξι τικου
πρωινο. Φωτογραφα: B. Nι-
τσι κος, M. Aρ πογλου.
ÁÈ·ÁÈ¿˜ ÌÔ˘. OÏÔη›ÓÔ˘ÚÈ·. A’ ÙËÓ ÌÈ-
ÎÚ‹ ʈÙÔÁÚ·Ê›· Ì ÎÔÈÙÔ‡Û ¿ÏÈ Ì’
ÂΛÓË ÙËÓ ·Á¿Ë Ù˘, Ô˘ Ì·˜ ¤ıÚ„Â
Î·È Ì·˜ ÂÊÔ‰›·Û ÁÈ· ÌÈ· ÔÏfiÎÏËÚË
˙ˆ‹.
TÔ ¯ˆÚÈfi ÂÚ›Ô˘ ¤ÚËÌÔ. O‡Ù ÁÔÌ¿-
ÚÈ· ¿ÎÔ˘Û· Ô‡Ù ʈӤ˜ ·fi Á˘Ó·›Î˜
Î·È ·È‰È¿. ¶‹Á· ÛÙÔ Ì·Á·˙¿ÎÈ ÙÔ˘ ¿Ï-
ÏÔ˘ ÌÔ˘ ı›Ԣ, ÙÔ˘ M‹ÙÛË EÍ·Ú¯Ô˘. K¿-
ÔÈ· ÛÙÈÁÌ‹, ‰˘Ô Ê·ÓÙ¿ÚÔÈ Ì Ï‹ÚË
ÔÏÂÌÈ΋ ÂÍ¿ÚÙ˘ÛË ¤ÊÂÚ·Ó ‰˘Ô AÏ‚·-
ÓÔ‡˜ ·È¯Ì¿ÏˆÙÔ˘˜. •¤ÓÔÔÈ fiÏÔÈ. EÓ·˜
Ê·ÓÙ¿ÚÔ˜ –AıËÓ·›Ô˜, fiˆ˜ ¤Ì·ı· ÌÂ-
Ù¿– ¤‚ÚÈ˙ ÙÔÓ ÎˆÏfiÙÔÔ, ÙÔ˘˜ KˆÏÔ·Ï-
‚·ÓÔ‡˜. EηÙÛ·Ó ÛÙÔÓ ¿ÁÎÔ Î·È Ô ı›-
Ô˜ ÌÔ˘ ÙÔ˘˜ ΤڷÛ ·Ì¤Ûˆ˜ ÏÔ˘ÎÔ‡ÌÈ·.
OÈ AÏ‚·ÓÔ› Ù· ¤Ê·Á·Ó Ï·ÈÌ·¯ÙÈο ηÈ
ÏÂÚÒıËÎ·Ó ÌÂÚȤ˜ ÌÂÚȤ˜ ·’ ÙËÓ ÛÎfi-
ÓË. K·›ÙÔÈ Â›¯·Ó ηÎfi ¯¿ÏÈ ·’ ÙËÓ Ù·-
Ï·ÈˆÚ›·, ÙÈÓ¿¯ÙËÎ·Ó Î·È Î·ı·Ú›ÛÙË-
Î·Ó Ì ÂÈ̤ÏÂÈ·.
(H ÊϤ‚· ÙÔ˘ Ï·ÈÌÔ‡, 1998)
 Φιλανθρωπα
και ανθρωπι

H Aνδρας Kαρκαβ
-
τσας (1863-1922).
Xαρακτικ του E.
HMEPA Ù˘ §·ÌÚ‹˜, Û‡ÌʈÓÔÈ, Â›Ó·È Ë̤ڷ ·Á·ÏÏÈ¿Ûˆ˜ ηÈ
¢ÊÚÔÛ‡Ó˘. ΔÈ Á›ÓÂÙ·È fï˜ Ì ÙÔ˘˜ «ÎÔÈÒÓÙ·˜ Î·È ÂÊÔÚÙÈ- AÊËÁËÌ·ÙÈÎÔ› Û¯Ô- Σπυρ
δωνος για τις
εκδσεις Eστ
α.
Ṳ̂ÓÔ˘˜»; ΔËÓ ·Ó·ÎÔ‡ÊÈÛ‹ ÙÔ˘˜ ·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÂÈ –˘ÔÙ›ıÂÙ·È– Ë
¤ÎÙ·ÎÙË Ì¤ÚÈÌÓ· ÙˆÓ Û˘Ó·ÓıÚÒˆÓ, Ë ÊÈÏ·ÓıÚˆ›·. ΔȘ ‰Ú·- ÏÈ·ÛÌÔ› ·fi ÙÔÓ A.
ÛÙËÚÈfiÙËÙ¤˜ Ù˘, ·˘Ù¤˜ ÙȘ ¿ÁȘ ̤Ú˜, ÂÎı¤ÙÔ˘Ó –Î·È ÎÚ›-
ÓÔ˘Ó– Ù· ·Ú·Î¿Ùˆ ·ÔÛ¿ÛÌ·Ù· ·fi ‰‡Ô ‰ÈËÁ‹Ì·Ù·.
K·Úη‚›ÙÛ· ηÈ
ΔÔ ÚÒÙÔ Â›Ó·È ÙÔ˘ ∞Ó‰Ú¤· ∫·Úη‚›ÙÛ· (1865-1922)Ø ·Ó‹ÎÂÈ ÛÙËÓ ÂÍ·›ÚÂÙË ÙÔÓ E. §˘ÎÔ‡‰Ë
·Ê‹ÁËÛ‹ ÙÔ˘ «∞È Ê˘Ï·Î·› ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘» Î·È ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙÔ ¡ÔÛÔÎÔÌÂ›Ô ÙˆÓ
Ê˘Ï·ÎÒÓ ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘. ∂Ô¯‹ Ù˘ Â›Û΄‹˜ ÙÔ˘: οÔ˘ ÛÙ· 1890.

«Aι φυλακα του Nαυπλου»

... EÂÈÙ’ ·fi ÙÔ ÓÔÛÔÎÔÌÂ›Ô ËÁ·›ÓÔÌ ÂȘ ÙËÓ ÂÎÎÏË-
Û›·. ™˘¯Ó¿ Â›Ó·È Ô ·¿˜ ÙÔ˘ Û˘ÓÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜
¤Ú¯ÂÙ·È Î·È ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ› Â‰Ò Î·È Û˘ÏÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡ÓÙ·È Ì·-
˙› Ì ÙÔ˘˜ Ê˘Ï·ÎÈṲ̂ÓÔ˘˜ Î·È ÔÈ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ·È ÙÔ˘ Ïfi-
¯Ô˘. OÙ·Ó fï˜ ÙÔ Û‡ÓÙ·ÁÌ· ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ·¿, ÙfiÙ ·›Ú-
ÓÔ˘Ó ¤Ó· Ì ÌÈÛıfi ·fi ÙËÓ fiÏË. ¶¤ÚÛÈ Ì¿ÏÈÛÙ· ÂÍ·È-
Ù›·˜ ÙÔ˘ ·¿ ¤ÁÈÓ ÎÈ ¤Ó· ı·‡Ì· ÂȘ ÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›· ̤-
Û·. HÙ·Ó Ù˘ §·ÌÚ‹˜. TÔ Û‡ÓÙ·ÁÌ· ‰ÂÓ Â›¯Â ·¿ ÎÈ
ÂÌ›ÛıˆÛÂÓ ¤Ó· ·fi ÙËÓ ¶ÚfiÓÔÈ· Ó· ¤ÏıË Ó· ÛËÎÒÛË
ÙËÓ AÓ¿ÛÙ·ÛË. AÏÏ’ Ô Â˘ÏÔÁË̤ÓÔ˜ ¤ÌÏÂÍ ʷ›ÓÂÙ·È
ÂȘ ÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›· ÙÔ˘ ›ْ ‚·Ú¤ıËΠӒ ·Ó‚‹ ÙËÓ Ó‡-
ÎÙ· ÙÔ ¶·Ï·Ì‹‰È. EÍ·ÊÓ· fï˜ – Ò˜ Ó· ÙÔ ÂÈÒ: OÈ
ÛÎÔÔ› ‚ϤÔ˘Ó ÙËÓ ÂÎÎÏËÛÈ¿ ηٿʈÙË. TÚ›‚Ô˘Ó Ù·
Ì¿ÙÈ· ÙÔ˘˜ Î·È ‰ÂÓ ÈÛÙÂ‡Ô˘Ó ·ÎfiÌË. ¶Ò˜ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·-
Ùfi Ó· η›Ô˘Ó ʈ˜ ·ÊÔ‡ fiÏ· Û‚‡ÓÔÓÙ·È Î¿ı ‚Ú¿‰˘;
KÚ¿˙Ô˘Ó ÛÙ· fiÏ·, ¤Ú¯ÂÙ·È Ô ·Ú¯ÈʇϷη˜, ‚ϤÂÈ ÎÈ
·˘Ùfi˜ Î·È Î¿ÓÂÈ ÙÔÓ ÛÙ·˘Úfi ÙÔ˘. O ·ÍȈ̷ÙÈÎfi˜ ‰È·-
Ù¿ÛÛÂÈ Ó· ÂÌÔ‡Ó ÂȘ ÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›· Î·È Ó· ÂÚ¢ӋÛÔ˘Ó
Ì‹ˆ˜ ¤ÌÂÈÓ ¤Íˆ ηӤӷ˜ Ê˘Ï·ÎÈṲ̂ÓÔ˜. ¶ËÁ·›ÓÔ˘Ó,
‚¿˙Ô˘Ó ÙÔ ÎÏÂȉ› ÂȘ ÙËÓ ı‡Ú·. H ÂÎÎÏËÛ›· ηٿʈÙË.
AÓÔ›ÁÔ˘Ó ÙÔ ı˘ÚfiÊ˘ÏÏÔØ ÛÎÔÙ¿‰È ›ÛÛ·
̤۷. MÚÂ! K¿ÓÔ˘Ó ÙÔ ÛÙ·˘Úfi ÙÔ˘˜Ø
·Ó¿‚Ô˘Ó ÎÂÚÈ¿Ø Á˘Ú›˙Ô˘Ó ÂȘ οı ÁˆÓÈ¿,
ηْ ·fi ÙÔÓ ÂÈÙ¿ÊÈÔ, ̤۷ ÛÙÔ AÁÈÔ
B‹Ì·, ›Ûˆ ·’ ÙËÓ AÁ›· TÚ¿Â˙·Ø η-
Ó›˜! ‚Á·›ÓÔ˘Ó ¤Íˆ Î·È ÎÏÂȉÒÓÔ˘Ó. ¶¿ÏÈ
Ë ÂÎÎÏËÛ›· ηٿʈÙËØ ÎÂÚÈ¿ ·Ó·Ì̤ӷ
ÙÚÈÁ˘ÚÓÔ‡Ó Ì¤Û·: ÁÏ˘ÎȤ˜ „·Ï̈‰›Â˜
·ÎÔ‡ÔÓÙ·ÈØ ·ÁÁÂÏÈΤ˜ ʈӤ˜ „¿ÏÏÔ˘Ó ÙÔ «XÚÈÛÙfi˜
AÓ¤ÛÙË» Î·È ÙÔ ı˘ÌÈ·Ùfi ‚·Ú› Î·È ÌÔÛ¯Ô‚ÔÏ¿ ÙÔ ı˘-
Ì›·Ì·. ¢ÂÓ Â›Ó·È ¿ÏÏÔØ Ô XÚÈÛÙfi˜ οÓÂÈ ÌfiÓÔ˜ Ì ÙÔ˘˜
AÔÛÙfiÏÔ˘˜ ÙÔ˘ ÙËÓ AÓ¿ÛÙ·ÛË ÂȘ ÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›· ÙˆÓ
Ê˘Ï·ÎÈṲ̂ӈÓ. O ÏfiÁÔ˜ ·ÎÔ‡ÂÙ·È Î·È ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ› ηÈ
ÛÙÚ·ÙÈÒÙ·È Î·È Ê˘Ï·ÎÈṲ̂ÓÔÈ Ì¤Û’ ·’ Ù· ÎÂÏÏÈ¿ ÙÔ˘˜,
ÁÔÓ·ÙÈÛÙÔ› Î·È ÙÚÔÌ·Á̤ÓÔÈ, ÛÙ·˘ÚÔÎÔÔ‡ÓÙ·È. EÏÂÔ˜,
¢¤ÛÔÙ·!...
TÔ ÛÒıÂÌ· Ù˘ ÂÎÎÏËÛ›·˜ Â›Ó·È Ùˆ¯fiØ ÔÏ›Á·È ÂÈÎfi-
Ó˜ ÌÈÎÚ·› Î·È ¿Ù¯ÓÔÈØ ¤Ó· Ì·ÓÔ˘¿ÏÈ, ‰‡Ô-ÙÚ›· ηӉ‹-
ÏÈ·, Ô ÂÈÙ¿ÊÈÔ˜ ÂȘ Ì›·Ó ¿ÎÚË Î·È ÎÔÓÙ¿ Ë ÎÈÓËÙ‹ ÂÎ-
ÎÏËÛ›· ÙËÓ ÔÔ›·Ó ‰ÒÚËÛÂÓ Ë ‚·Û›ÏÈÛÛ· ‰È¿ ÙÔ˘˜
Ê˘Ï·ÎÈṲ̂ÓÔ˘˜ ÙÔ˘ MÈÏÙÈ¿‰Ë. º·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ÙÔ ÎÙ‹ÚÈÔÓ
¯ÚË̢ۛ ÚÈÓ Î·È ·˘Ùfi ˆ˜ ‰ÒÌ· Ù˘ Ê˘Ï·Î‹˜, ‰ÈfiÙÈ
·¿Ó’ ·fi ÙË ı‡Ú· ¤¯ÂÈ ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi 10. KÈ ·¿Óˆ ·˘ÙÔ‡
ÎÚ¤ÌÂÙ·È Ì·Ú·Ì¤ÓÔ ÛÙÂÊ¿ÓÈ ·fi ̇ÚÙ· Î·È ÂȘ ‰˘Ô
ÁÚ·ÌÌ¿˜ ·Ó·ÁÚ¿ÊÂÙ·È ÂȘ ÙÔÓ ÙÔ›¯Ô:
ø™ ºOBEPO™ O TO¶O™ OYTO™
OYK E™TI A§§’
OIKO™ £EOY KAI AYTH H ¶Y§H
TOY OYPANOY
ø, ‚¤‚·È·! ¯·ÚÈو̤ÓË ‡ÏË! º·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ÙÔ ÛÔÊfiÓ
·˘Ùfi ·Ú¿ÁÁÂÏÌ· ÂÁÚ¿ÊË Î·Ù¿ ‰È·Ù·Á‹Ó Ù˘ A‰ÂÏÊfi-
ÙËÙÔ˜ ÙˆÓ K˘ÚÈÒÓ ÙÔ˘ N·˘Ï›Ô˘. ¢ÈfiÙÈ ·˘Ù‹ Ë A‰ÂÏ-
ÊfiÙ˘, ηıÒ˜ Î·È Î¿ÙÈ ¿ÏÏ·È, ÚÂÛ‚Â‡Ô˘Ó, fiˆ˜ ·fi
Ù· ¤ÚÁ· ÙˆÓ Ê·ÓÂÚÒÓÂÙ·È, ÙˆÓ º·ÎÈÚÒÓ Ù· ‰fiÁÌ·Ù·,
Ù· ÔÔ›· Â›Ó·È Ë ÛˆÙËÚ›· Ù˘ „˘¯‹˜ ‰È¿ Ù˘ Ù·Ï·Èˆ-
Ú›·˜ ÙˆÓ ÛˆÌ¿ÙˆÓ. K·È Ë A‰ÂÏÊfiÙ˘ ·˘Ù‹ ‰ÂÓ ‚·Ú‡ÓÂ-
Ù·È Ó· οÌÓË ÂΉÚÔÌ¿˜ ÂȘ ÙÔ ¶·Ï·Ì‹‰È, Ó· ÏËÚÒÓË
·¿ Î·È Ó· ÂÎÎÏËÛÈ¿˙Ë ÙÔ˘˜ Ê˘Ï·ÎÈṲ̂ÓÔ˘˜. M·, ΢-
ڛ˜ ÌÔ˘, ·ÓÙ› Ó· ‰··Ó¿Ù fiÏÔÓ Û·˜ ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ÈÂÚfiÓ
˙‹ÏÔÓ ‰È¿ Ù·˜ „˘¯¿˜ ÙˆÓ ·Ù˘¯ÒÓ ·˘ÙÒÓ ·ÓıÚÒˆÓ
‰ÂÓ Â›Ó·È Î·ÏÏ›ÙÂÚ· Ó· ÊÚÔÓÙ›˙ÂÙ ÔÏ›ÁÔÓ Î·È ‰È¿ Ù·
ÛÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜; AÊ‹ÛÙ ϤÔÓ Ù· Ô˘Ú¿ÓÈ· Ô˘ Â›Ó·È Ùfi-
ÛÔÓ „ËÏ¿-„ËÏ¿Ø ÂÏ¿ÙÂ Î·È Ï›ÁÔ ÂȘ Ù· Â›ÁÂÈ·, Ô˘ Ù·
’¯ÂÙ ÂÌÚfi˜ ÛÙ· Ì¿ÙÈ· Û·˜... ...
(T·ÍȉȈÙÈο. NÂʤÏË)

à Aποψη της Aκροναυπλ

ας στα
τλη του 19ου αινα (φωτ. αρχε
ο
Δμου Nαυπλ
ου).

H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3 25
 «Ο απστρατος μουσικς»
Δ√ ¢∂⁄Δ∂ƒ√ ·fiÛ·ÛÌ· ÚÔ¤Ú- ... K·È ‡ÛÙÂÚ· ·ÎÔ‡ˆ fiÙÈ Ì fiÏ· Ù· Êԇ̷ڷ Ù˘ ºÈÏ·ÓıÚˆ›·˜ ‰ÂÓ Ì·˙‡ԢÓÙ·È ÛÂ
¯ÂÙ·È ·fi ÙÔ ‰È‹ÁËÌ· ÙÔ˘ ∂ÌÌ·- ›ÎÔÛÈ Ì¤Ú˜ ÂηÙfi ‰Ú·¯Ì¤˜ ÁÈ· Ó· ÁÏ˘ÙÒÛË ÙË ˙ˆ‹ Ù˘ ÌÈ· Ï˘ÛÛÔ‰¿ÁηÙË, ·ÎÔ‡ˆ
ÓÔ˘‹Ï §˘ÎÔ‡‰Ë: Î·È ‚Ϥˆ fiÙÈ ÂÓÒ ¿ÏÏ· ÓÔÛÔÎÔÌ›· Ù· ÔÓ›, Ù· ‚ÔËı› Ë ºÈÏ·ÓıÚˆ›·, ÙÔ ÓÔÛÔ-
ÎÔÌÂ›Ô Ù˘ ÊÙÒ¯ÂÈ·˜ ÙÔ ‰ËÌÔÙÈÎfi ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÎÚ‚¿ÙÈ· ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÌÈÛÔ‡˜ ·ÚÚÒÛÙÔ˘˜, ·Ê’
fiÛÔ˘˜ ÍÂÚÓ¿ÂÈ ÛÙËÓ fiÚÙ· ÙÔ˘ Ô øηÓfi˜ Ù˘ ‰˘ÛÙ˘¯›·˜, Î·È fiÙÈ ¿ÏÏÔÈ Í„˘¯Ô‡Ó
ÂΛ ·fi͈ ·fi ÙËÓ fiÚÙ· ÙÔ˘, ÎÈ ¿ÏÏÔÈ ÛÙÔ Î¿ÚÔ Ô˘ ÙÔ˘˜ ÎÔ˘‚·Ï¿ÂÈ ›Ûˆ ÂÛΤ-
ÛÈ ÛÙËÓ ·ÛÙ˘ÓÔÌ›·, fiÔ˘ ÙÔ˘˜ ¤ÛÙÂÈÏÂ. BϤˆ ÛÙÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜ Á‰˘ÌÓÔ‡˜, ÏËÁˆÌ¤-
ÓÔ˘˜, ‰·Ṳ́ÓÔ˘˜, ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ Ë ‰˘ÛÙ˘¯›· ÙÔ˘˜ ¤Û‚˘Û ÙÔ˘ ÏÔÁÈÎÔ‡ ÙË Ï·Ì¿‰·,
H Eμμανουλ Λυ- Ó· ÙÔ˘˜ ÁÏÂÓÙÔ‡Ó ÛÎÔÙÒÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ Ì ÙȘ ¤ÙÚ˜ ÌÂÁ¿ÏÔÈ Î·È ÌÈÎÚÔ› Û· Ï˘ÛÛÈ¿ÚÈ-
κοδης (1849- η Û΢ÏÈ¿, ÁÈ·Ù› Î·È Ù· ÊÚÂÓÔÎÔÌ›· Û’ ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ÙfiÔ Â›Ó·È ÁÈ· ΛÓÔ˘˜ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó
1925). Σχδιο του Ó· ÏÂÚÒÓÔ˘Ó.
Bασ
λη Zση για AÏÏ’ ·˘Ù¿, ı· ‹ÙÂ, Â›Ó·È ÙÈÔÙ¤ÓÈ·Ø Î¿ı ·Ó› ¤¯ÂÈ Î·È ÙËÓ ·Ó¿Ô‰Ë ÙËÓ fi„È.
τις εκδσεις Πε- MÈ· ̤ڷ fï˜, ‰ÂÓ ÙÔ ÎÚ‡‚ˆ, ÂÛ˘ÁÎÈÓ‹ıËη Ôχ.
χλιβαν
δης. HÙ·Ó, ı˘Ìԇ̷È, ‰Â˘Ù¤Ú· Ù˘ §·ÌÚ‹˜, Î·È Â›‰· ÂȘ ÙËÓ ÂÊËÌÂÚ›‰· ÙÈ ˆÚ·›· Ô˘
¤ÁÈÓÂÓ Ë AÓ¿ÛÙ·ÛÈ ÂȘ Ù·˜ Ê˘Ï·Î¿˜ ÙˆÓ ‚·Ú˘Ô›ÓˆÓ. H ·ÎÔÏÔ˘ı›· Û˘ÁÎÈÓËÙÈ΋.
OÏÔÈ ÁÔÓ·ÙÈÛÙÔ› Î·È ÔÈ Î·Ù¿‰ÈÎÔÈ Î·È Ë ºÈÏ·ÓıÚˆ›·, Ì ٷ ÚÔÛ¢¯ËÙ¿ÚÈ· ÂȘ ÙÔ ¯¤-
ÚÈ, ·‰È¿ÊÔÚÔ ·Ó ·˘Ù¤˜ ÔÈ ·ÈÒÓȘ ÁÔÓ˘ÎÏÈۛ˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÂȘ ÙȘ Û˘Ó‹ıÂȘ Ù˘ ÂÏÏË-
ÓÈ΋˜ ÂÎÎÏËÛ›·˜. EÂÈÙ· οÙÈ Û˘ÁÎÈÓËÙÈο, οÙÈ ÙÚ˘ÊÂÚ¿ ÏÔÁ‡‰ÚÈ·, Î·È ÛÙÔ ‡ÛÙÂÚÔ
P H ελεημοσ- Ë ºÈÏ·ÓıÚˆ›· ¤‚Á·Ï ٷ Á¿ÓÙÈ· Ù˘ (Û‚ÚÒ Ì ԯÙÒ ÎÔ˘ÌÈ¿), ÂÌÔÛ¯Ô̇ÚÈÛÂÓ Ë
νη, ελαιογρα- Ê˘Ï·Î‹ ·fi ÈÚ›˜ Î·È ÔÈ ·fiÎÏËÚÔÈ Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ¤Ï·‚·Ó ·fi Ù· ·ÚÈÛÙÔÎÚ·ÙÈο Ù˘
φ
α του Γ. Iα- ¯¤ÚÈ· «Î˘¿ıÔ˘˜ Ì ηʤÁ·Ï· Î·È ÙÛÔ˘Ú¤ÎÈ·» (Ì Ì‡-
κωβ
δη. Tνος, Ú· ·Ó·È‚·Ù‹, ÁÈ· ÙËÓ ÏÂÙÔ̤ÚÂÈ·). AÓ Î·È Ë ÂÊËÌÂÚ›-
Mοναστρι της ‰· ‰ÂÓ ¤ÏÂÁ ·Ó ¿ÏÏ·Í·Ó Î·È ÙÔ ÊÈÏ› Ù˘ AÓ·ÛÙ¿Ûˆ˜,
Παναγ
ας. ηٿ ÙËÓ ·Ï·È¿ Û˘Ó‹ıÂÈ·, ÂÁÒ ÂÛ˘ÁÎÈÓ‹ıËη Ôχ.
AÏÏ¿, ÂΛ Ô˘ ÂÛÎÔ‡È˙· Ù· Ì¿ÙÈ· ÌÔ˘, ‚Ϥˆ ÙÔ ·-
ڷοو ‰È¿ÊÔÚÔÓ Ù˘ ÂÊËÌÂÚ›‰Ô˜. «¢˘ÛÙ˘¯‹˜ ¯‹Ú·
ηٿ ÙËÓ Ô‰fiÓ §˘ÛÈÎÚ¿ÙÔ˘˜, Ì‹ÙËÚ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ·ÓËÏ›-
ÎˆÓ ÔÚÊ·ÓÒÓ, Ù˘ ÔÔ›·˜ ÙÔÓ Û‡˙˘ÁÔÓ Â‰ÔÏÔÊfiÓËÛÂÓ
Ô Î·ÎÔ‡ÚÁÔ˜ •... ÎÚ·ÙÔ‡ÌÂÓÔ˜ ÂÓ Ù·È˜ Ê˘Ï·Î·›˜... (·˘-
Ù¤˜ ‰· Ì ٷ ÙÛÔ˘Ú¤ÎÈ·), ·ÔÁÓÔ‡Û· ηıfi ÛÙÂÚÔ˘Ì¤-
ÓË Î·È ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ¿ÚÙÔ˘ ‰È¿ Ó· ıÚ¤„Ë Ù· Ù¤ÎÓ· Ù˘
ÙËÓ ËÌ¤Ú·Ó ÙÔ˘ ¶¿Û¯·, ¤Ï·‚ÂÓ ÈÛ¯˘Ú¿Ó ‰fiÛÈÓ ‰È·Ï‡-
Ûˆ˜ ʈÛÊÔÚÈÎÒÓ ˘Ú›ˆÓ Î·È ÂͤÓ¢ÛÂÓ ÂÓ Ì¤Ûˆ
ÊÚÈÎÙÒÓ ·ÏÁˉfiÓˆÓ, ÂÁηٷÏÈÔ‡Û· fiψ˜ ·ÚÔÛÙ¿-
ÙÂ˘Ù· Ù· Ù¤ÛÛÂÚ· ÔÚÊ·Ó¿. EÏ›˙ÔÌÂÓ fiÙÈ Ë ºÈÏ·ÓıÚˆ-
›· ÎÏ. ÎÏ.».
M· Ó¿ ÛÔ˘ Î·È ¿ÂÈ ÙÔ Ì¿ÙÈ ÌÔ˘ Î·È ÛÙÔ ÙÚ›ÙÔ ‰È¿-
ÊÔÚÔÓ. «¢‡Ô ·Ú¿‰ÔÍÔÈ ı¿Ó·ÙÔÈ ¤Ï·‚ÔÓ ¯ÒÚ·Ó ÙËÓ
·ÚÂÏıÔ‡Û·Ó Ó‡ÎÙ·. EȘ ÂÓ ÙË Ô‰Ò M·Ú·ıÒÓÔ˜, fiÔ˘
¢ڤıË ÓÂÎÚfi˜, ÂÓ ÙË ÙÚÒÁÏË ÂÓ Ë Î·ÙÒÎÂÈ, ›˜ ÚÒËÓ
‰ËÌԉȉ¿ÛηÏÔ˜ Î·È Â›˜ ÂÓ Ùˆ Ù¤ÚÌ·ÙÈ Ù˘ Ô‰Ô‡
EÚÌÔ‡ ·Ú¿ ÙÔÓ ÛȉËÚfi‰ÚÔÌÔÓ, fiÔ˘ Â›Û˘ ¢ڤıË
ÓÂÎÚfi˜ Ô Á¤ÚˆÓ Ô‰Ôηı·ÚÈÛÙ‹˜ A, fiÛÙȘ ·ÂχıË
ÂÛ¯¿Ùˆ˜ ˘fi ÙÔ˘ ÂÚÁÔÏ¿‚Ô˘ Ù˘ ηı·ÚÈfiÙËÙÔ˜, ˆ˜
·Ó›Î·ÓÔ˜ ÚÔ˜ ÂÚÁ·Û›·˜ ηıfi ·Ó¿ËÚÔ˜. °ÂÓÔ̤Ó˘
˘fi ÙˆÓ ·ÛÙÈ¿ÙÚˆÓ ÓÂÎÚÔ„›·˜ ‚‚·ÈÒıË fiÙÈ ·ÌÊfiÙÂ-
ÚÔÈ ÔÈ ı¿Ó·ÙÔÈ ÚԤ΢„·Ó ÂÍ ·ÛÈÙ›·˜».
AÏÏ¿ ‹Ù·Ó ÁÚ·ÊÙfi ÌÔ˘ Ó· ¿Úˆ ÎÈ ¿ÏÏË „˘¯ÚÔÏÔ˘-
Û›·. ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ÂÊËÌÂÚ›‰Ô˜ οو οو ‹Ù·Ó ¤Ó·
Â›ÛËÌÔ ÎÔÈÓÔÔÈËı¤ÓØ ÙÔ ·ÓÙÈÁڿʈ ÔÏfiÎÏËÚÔ, ÁÈ·Ù›
·’ ·˘Ùfi Ê·›ÓÂÙ·È fiÛÔ ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ÁÓÒÌË ¤¯ÂÈ Ë Î˘-
Ú›· ºÈÏ·ÓıÚˆ›· ·fi ÙÔ Â˘·ÁÁ¤ÏÈÔ Ì ٷ «ÌË ÁÓÒÙˆ Ë
·ÚÈÛÙÂÚ¿ ÛÔ˘ ÙÈ ÔÈ› Ë ‰ÂÍÈ¿» Î·È Ù· ÏÔÈ¿ ¿ÏÏ· ÎÔ˘-
ڷʤͷϷ.
«Oψ˜ ·Ó·ÏËıÒ˜ ‰ËÌÔÛȇıË ÂÎ ÙÔ˘ ÚÔ‰Ú›Ԣ
Ù˘ A‰ÂÏÊfiÙËÙÔ˜ ÙˆÓ K˘ÚÈÒÓ “H ¶·Ú·Ì˘ı›· ÙˆÓ £ÏÈ-
‚Ô̤ӈӔ fiÙÈ ·È ÂÓÙ‹ÎÔÓÙ· ‰Ú·¯Ì·› ˘¤Ú ÙˆÓ ÂÎ ÙÔ˘
ÛÂÈÛÌÔ‡ ·ıfiÓÙˆÓ ÚÔÛËÓ¤¯ıËÛ·Ó ˘fi Ù˘ A‰ÂÏÊfi-
ÙËÙÔ˜. T·‡Ù·˜ ÚÔÛ‹ÓÂÁÎÔÓ ·È ΢ڛ·È A, B, ° Î·È ¢, ·È
·ÔÙÂÏÔ‡Û·È ÙÔ TÌ‹Ì· Ù˘ A‰ÂÏÊfiÙËÙÔ˜ ÙÔ «Â› Ù˘
AÔ͈̿˜ ÙˆÓ ¢·ÎÚ‡ˆÓ».
(EÎ ÙÔ˘ ÂȉÈÎÔ‡ ÁÚ·Ê›Ԣ ÙÔ˘ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜)
OÏ· ·˘Ù¿ Ì ¤Î·Ó·Ó Ó· ‚¿Ïˆ ÔÏ›ÁÔ ÓÂÚfi ÛÙÔ ÎÚ·Û›
ÙÔ˘ ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌÔ‡ ÌÔ˘ ÁÈ· ÙË ºÈÏ·ÓıÚˆ›·... ...
(1920)
(¢ÈËÁ‹Ì·Ù·. NÂʤÏË)

∞fi ÙÔ 1890 (∫·Úη‚›ÙÛ·˜) Ò˜ ÙÔ 1920 (§˘ÎÔ‡-

‰Ë˜), fiˆ˜ ÎÈ ÂÛ›˜ ı· ·Ú·ÙËÚ‹Û·ÙÂ, ‰ÂÓ Â›¯·Ó
·ÏÏ¿ÍÂÈ Ôχ Ù· Ú¿ÁÌ·Ù·. N· ÂÏ›˙Ô˘Ì fiÙÈ Û‹-
ÌÂÚ· ‰ÂÓ Â›Ó·È ¤ÙÛÈ ‹, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ, ‰ÂÓ Â›Ó·È ·ÎÚÈ-
‚Ò˜ ¤ÙÛÈ;

26 H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3
 Aμαρτα και εξιλωση
A ¶APAKATø ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· ‰‡Ô ÎÔÚ˘Ê·›ˆÓ
∫ÂÚ΢ڷ›ˆÓ Û˘ÁÁڷʤˆÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ·Ó‹-
ÎÔ˘Ó ÛÙÔ Îϛ̷ Î·È ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË Ù˘
∂Ù·ÓËÛȷ΋˜ ™¯ÔÏ‹˜, ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÂ
·Ì·ÚÙ‹Ì·Ù· Á˘Ó·ÈÎÒÓ: ΔÔ «EÓ· ÌÈÎÚfi
Ï¿ıÔ˜» ÙÔ˘ π¿Îˆ‚Ô˘ ¶ÔÏ˘Ï¿ (1826-1896),
Ì·ıËÙ‹ Î·È Ê›ÏÔ˘ ÙÔ˘ ¢ÈÔÓ˘Û›Ô˘ ™ÔψÌÔ‡, Î·È ÙÔ
«∞Ì¿ÚÙËÛÂ;» ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ £ÂÔÙfiÎË (1872-1923),
Ô˘ ‹Ù·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘˜ ÂÎÊÚ·ÛÙ¤˜ Ù˘ ÛÔψÌÈ-
΋˜ ·Ú¿‰ÔÛ˘. ∫·È Ù· ‰‡Ô Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·È Ì ÙȘ ÁÈÔÚÙ¤˜
ÙÔ˘ ¶¿Û¯· Û ¯ˆÚÈ¿ Ù˘ ∫¤Ú΢ڷ˜. ∫·È Ù· ‰‡Ô ·Ú·¤-
ÌÔ˘Ó ÛÙÔÓ «§¿ÌÚÔ» ÙÔ˘ ™ÔψÌÔ‡. £˘Ì›˙Ô˘Ì ÙÔ˘˜
ÛÙ›¯Ô˘˜:
∫·È ÚÔ‚·›ÓÂÈ Ë ª·Ú›· Ï›ÁË Ó· ¿ÚÂÈ
‰ÚÔÛÈ¿ ÛÙ· ÛˆıÈο Ù· ̷ڷ̤ӷ.
∂›Ó·È Ó‡¯Ù· ÁÏ˘ÎÈ¿, Î·È ÙÔ ÊÂÁÁ¿ÚÈ
‰Â ‚Á·›ÓÂÈ Ó· ÛÎÂ¿ÛÂÈ ¿ÛÙÚÔ Î·Ó¤Ó·.
¶ÂÚ›ÛÛÈ·, ̇ÚÈ·, Û’ fiÏË ÙÔ˘˜ ÙË ¯¿ÚË,
διο
P «- Λβε τα χρυσφια σου, της επε ο ν-
δρας της. Tα σκωσα απ το Kατστημα να
τα φορ
σης αριο...». Aπ την εικονογρφη-
ση του B. Zση για το διγημα του I. Πολυλ
«Eνα μικρ λθος», εκδ. Πεχλιβανδης.
H K A £ H M E P I N H
Ï¿ÌÔ˘Ó ¿ÏÏ· ÌÔÓ¿¯·, ¿ÏÏ· ‰Â̤ӷØ
οÓÔ˘Ó Î·È Î›ӷ ∞Ó¿ÛÙ·ÛË Ô˘ ¤ÊÙÂÈ
ÙÔ˘ ÔÏfiÛÙÚˆÙÔ˘ ÂÏ¿Ô˘ ̘ ÛÙÔÓ Î·ıÚ¤ÊÙË.
«Δ· Ì·ÏÏÈ¿ Û¤ÚÓˆ ÛÙ· ÏÈÁÓ¿ ÌÔ˘ ÛÙ‹ıËØ
‰¤Óˆ ÛÙ·˘Úfi Ù· ¯¤ÚÈ·Ø Ô˘Ú¿ÓÈ· ı›·,
¤ÛÙ ·˘ÙÔ˘ÓÔ‡ Ô˘ Û‹ÌÂÚ· ·ÓÂÛÙ‹ıË
Ó· ÂÏÂËı› ÙË Ì·‡ÚË ÙË ª·Ú›·.
ª¤Ú· Â›Ó·È ∞Á¿˘, A‰Ë˜ ÂÓÈ΋ıË,
η›ÔÓÙ·È Ù· ÛÏ¿¯Ó·, η›ÔÓÙ·È Ù· ÛÙÔȯ›·Ø
Î·È Ë ˘Úη˚¿ ÙÔ˘ ∫fiÛÌÔ˘ ·Ó·Á·ÏÏÈ¿˙ÂÈ
Î·È Î·Ù’ ∞˘ÙfiÓ ÙË Û›ı· Ù˘ ÙÈÓ¿˙ÂÈ...»
™ÙÔ ‰È‹ÁËÌ· ÙÔ˘ ¶ÔÏ˘Ï¿, Ë ËÚˆ›‰·, Ô˘ ‚·Û·Ó›˙ÂÙ·È
·fi ·ÈÛı‹Ì·Ù· ÂÓÔ¯‹˜, ÂÍÈÏÂÒÓÂÙ·È Ì ÙËÓ ·˘ÙÔÙÈ̈ڛ·Ø
ÛÙÔ ‰È‹ÁËÌ· ÙÔ˘ £ÂÔÙfiÎË Ë ÂÍÈϤˆÛË ¤Ú¯ÂÙ·È Ì ÙËÓ
ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ¿ÊÂÛË.
Afi ÙÔ ÚÒÙÔ, ‰›ÓÔ˘Ì ¤Ó· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ·fiÛ·-
ÛÌ·:
H Iκωβος Πολυλς
(1825-1896). Σχ
του Bασλη Zση.
«Eνα μικρ λ θος»
HÙ·Ó M¤Á· ™¿‚‚·ÙÔ, ‰‡Ô ÒÚ˜ Ó· ÍËÌÂÚÒÛÂÈ ÂȘ ÙÔ ÌÈÎÚfi ÚÔ·‡ÏÈ ÌÈ·˜
ηÙÔÈΛ·˜ ¯·ÌËÏ‹˜, ÂȘ ÙËÓ ¿ÎÚËÓ Î·È ·Ó¿ÌÂÛ· ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡, Ë M·Ú›· ‚ÔË-
ıÔ‡Û ÙÔÓ ¿Ó‰Ú· Ù˘ Ó· ÊÔÚÙÒÛÂÈ ÙÔ ¿ÏÔÁfi ÙÔ˘ Ì Ͽ‰È ·fi ÙÔ ‡ÛÙÂÚÔ ¿ÏÂ-
ÛÌ· ÂΛӢ Ù˘ ηÚÔÊÔÚ›·˜.
— MËÓ ·ÓËÛ˘¯Â›˜, ·Ó Ó˘ÎÙÒÛˆ, Ù˘ ›ÂÓØ ¤¯ˆ ÔÏÏ¿ Ú¿ÁÌ·Ù· Ó· ÙÂ-
ÏÂÈÒÛˆ ÂȘ ÙËÓ fiÏÈÓ.
— MË ÏËÛÌÔÓ‹ÛÂȘ ÙÔÓ Î·ÏfiÓ ¿ÓıÚˆÔÓ, ÔÔ‡ Û’ Â΢ӋÁËÛ ÙfiÛÔÓ
ÂʤÙÔ˜, ÌËÓ ¤¯ÔÌ ¿ÏÈ ‚¿Û·Ó·.
— N· ÌËÓ ·Ó·Î·ÙÒÓÂÛ·È ÂȘ Ù˜ ‰Ô˘ÏÂȤ˜ ÌÔ˘Ø ÛÔ˘ ÙÔ Â›· ÂηÙfi ÊÔÚ¤˜.
K·È Ì ÙÔ‡ÙÔ Ô ¶¤ÙÚÔ˜, ÂΛÓËÛ ÙÔ ¿ÏÔÁÔ ÊÔÚو̤ÓÔ Î·È Î·Ù¤‚Ë ÚÔ-
Ê˘Ï·ÎÙÈο ÙÔ ÏÈıfiÛÙÚˆÙÔ ÌÔÓÔ¿ÙÈ Ô˘ ̤ے ·fi ÙÔ ¯ˆÚÈfi ¤‚Á·ÈÓ ÂȘ ÙÔÓ
‰ËÌfiÛÈÔÓ ‰ÚfiÌÔÓ.
OÈ ÚÒÙ˜ ·ÎÙ›Ó˜ ÙÔ˘ ËÏ›Ô˘ ̤ے ·fi ÙËÓ ı‡Ú·Ó Î·È ·fi ÙÔ ·Ú¿ı˘ÚÔ,
ÂÊÒÙÈ˙·Ó ÙÔ ÊÙˆ¯ÈÎfi ÂΛÓÔ ¯·ÌÒÁÈ Î·È Ù· ÔÏ›Á· ÛÎÂ‡Ë ÙÔ˘, ¤Ó· ÌÈÎÚfi
‚Ô˘ÙÛ›, ¤Ó· ÛηÊfiÓÈ, Ì›·Ó η¿Û·, ¤Ó· ÙÚ·¤˙È Î·È ‰‡Ô ηı›ÛÌ·Ù·Ø ÂȘ ÙÔ
¤Ó· Ï¿ÁÈ Â›¯·Ó ÙÔ ÎÚ‚¿ÙÈ Î·È ÂȘ ÙÔ ¿ÏÏÔ ÙËÓ ÁˆÓ›ÛÙÚ·Ó. H M·Ú›· ‚¿Ï-
ıË ·Ì¤Ûˆ˜ Ó· οÌÂÈ ÙËÓ ÂÚÁ·Û›·Ó Ù˘ ·Ú·ÌÔÓ‹˜Ø ÂÛ¿ÚˆÛ ÙÔÓ ¿ÙÔÓ,
ÂÍ·Ú¿¯ÓÈ·Û ÙËÓ ÛΤËÓ, ÂÍÂÛÎfiÓÈÛ fiÏ· Ù· Û·Ë, ÂÁ¤ÌÈÛ ÙÔ Î·ÓÙ‹ÏÈ Ù˘
¶·Ó·Á›·˜, ¤‚·Ï ηı·Ú¿ ÛÂÓÙfiÓÈ· ÂȘ ÙÔ ÎÚ‚¿ÙÈ ÎÈ Â¿Óˆ ÙÔ Î·Ï‡ÙÂÚÔ ¿-
ψ̿ Ù˘. K·ÙfiÈÓ ¿ÏÏ·ÍÂ Î·È ·˘Ù‹, ÂοıÈÛÂÓ ÂȘ ÙÔ Î·ÙÒÊÏÈ Î·È ¤ÛÙÂÎÂ
Û˘ÏÏÔÁÈṲ̂ÓË.
«M·˜ Ï›ÂÈ», ¤ÏÂÁ «·fi ÙÔ ¶¿Û¯·Ø ¤Êı·ÛÂ Ë §·ÌÚ‹ Î·È Â˘Ú›ÛÎÂÙ·È
·ÎfiÌ· ÂȘ Ù· ͤӷ, Î·È ¤¯ÔÌ ¤Ó· Ì‹Ó·, ÔÔ‡ ‰ÂÓ ÂÈ¿Û·Ì ÁÚ¿ÌÌ·Ù¿ ÙÔ˘.
OÙ·Ó ÙÔÓ Â›¯· ÎÔÓÙ¿ ÌÔ˘, ¤‚·˙ ÙÔ ¯Ú˘Ûfi ÌÔ˘ ·È‰› ÙÔÓ Î·ÏfiÓ ÙÔ˘ ÏfiÁÔÓ
Î·È Ë̤ڈÓÂ Ë ·Ú·ÍÂÓÈ¿ ÙÔ˘ ·ÙÚfi˜ ÙÔ˘. A! fiÛÔ ı· ÙÔ˘ ÔÓ› Ó· ÂÚÓ¿
Ù˜ ηϤ˜ ÙÔ‡Ù˜ Ë̤Ú˜ Ì·ÎÚÈ¿ ·fi ÙËÓ Ì·ÓԇϷ ÙÔ˘. T· ıËÏ˘Î¿ ÙÈ ı· ÌÔ˘
οÓÔ˘Ó, Ù· ηË̤ӷ; K·ÎÔ·Ó‰ÚÂ̤Ó˜ Î·È ÔÈ ‰‡ÔØ ˘ÔÌÔÓ‹Ø ¤¯ÂÈ ·ÎfiÌË
Û·Ú¿ÓÙ· Ë̤Ú˜ Ó· οÌÂÈ ÛÙÚ·ÙÈÒÙË˜Ø ¿Ì· Á˘Ú›ÛÂÈ ı· Â›Ó·È fiÏ· ηϿ. ¶¿-
Û¯·Û Ì ÙËÓ Â˘¯‹ ÌÔ˘, ·È‰¿ÎÈ ÌÔ˘».
A˘Ù¿ ¤ÏÂÁ Ì ÙÔÓ ÓÔ˘Ó Ù˘ Ë M·Ú›· Î·È Â‰¿ÎÚ˘˙ÂØ ÂȘ ÙÔ ÚfiÛˆfi Ù˘,
ÔÔ‡ ¿ÏÏÔÙ ›¯Â ‚·ÛÈχÛÂÈ ÙÔ Î¿ÏÏÔ˜ Î·È Ë Ê·È‰ÚfiÙ˘, ÂÊ·›ÓÔÓÙÔ ÂΛ-
Ó˜ ÔÈ ÛÙÂÚ¤˜ Î·È ·˘ÛÙËÚ¤˜ ÁÚ·Ì̤˜, ÔÔ‡ ·Á¿ÏÈ ·Á¿ÏÈ ¯·Ú·ÎÒÓÂÈ ÙÔ ÚÒ-
ÈÌÔ Á‹Ú·˜, Ô ÎfiÔ˜, Ô fiÓÔ˜ Î·È Ë ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ˘ÔÌÔÓ‹.
Afi ÙÔ˘˜ ÛÙÔ¯·ÛÌÔ‡˜ Ù˘ ¿Í·ÊÓ· ÙËÓ ÂۋΈÛÂ Ô ‹¯Ô˜ ·fi fiÏ· Ù· Έ-
‰ˆÓÔÛÙ¿ÛÈ· ÙˆÓ ÂÎÎÏËÛÈÒÓ ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡. HÙ·Ó Ë AÓ¿ÛÙ·ÛÈ˜Ø ‰ÈfiÙÈ ÂȘ ÙËÓ
K¤Ú΢ڷÓ, ÙÔ M¤Á· ™¿‚‚·ÙÔ, Ù¤ÛÛÂÚ˜ ÒÚ˜, ·ÊÔ‡ ·Ó·Ù›ÏÂÈ Ô ‹ÏÈÔ˜, ·’
fiϘ Ù˜ ÂÎÎÏËۛ˜ Ù˘ fiψ˜, ÙÔ ¯·ÚÌfiÛ˘ÓÔ Ì‹Ó˘Ì·, ˆ˜ ËÏÂÎÙÚÈ΋ Û›-
B M . ™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3 27
 Õ «H Mαρα,
ολρθη εις τον
βρχον...». Aπ Û¤˜ ÂÚfiÓ˜ Ù˘ ÎÂÊ·Ï‹˜ Î·È Ù· ‰·ÎÙ˘Ï›‰È·. K·È ÂÓÒ ¤Î·ÌÓÂ
την εικονογρ-
φηση του B. Z-
ση για το διγη-
μα «Eνα μικρ ¿Ó‰Ú· ÌÔ˘Ø ı· ÙÔÓ Ô‰‹ÁËÛ ›Ûˆ˜ Ô Î·Ïfi˜ ÌÔ˘ ÓÂ˘Ì·ÙÈÎfi˜Ø
λθος».
ı·, ÂÚÓ¿ ÂȘ Ù· ÛÈÌÔÙÈÓ¿ ¯ˆÚÈ¿ Î·È ·fi ·˘Ù¿ ¤ˆ˜ ÂȘ Ù· ·ÎÚÈ-
ÓfiÙÂÚ· Ù˘ Ó‹ÛÔ˘, ÒÛÙ fiÏÔÈ ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ÙˆÓ ÂÓÂÓ‹ÓÙ· ¯ˆÚÈÒÓ
ۯ‰fiÓ ÂȘ ÙËÓ ›‰È·Ó ÛÙÈÁÌ‹Ó ·ÓËÁ˘Ú›˙Ô˘Ó ÙËÓ AÓ¿ÛÙ·ÛÈÓ ÌÂ
Έ‰ˆÓÔÎÚÔ˘Û›Â˜ Î·È ÙÔ˘ÊÂÎÈÛÌÔ‡˜. H M·Ú›· ÂÛÊfiÁÁÈÛ ٷ
‰¿ÎÚ˘¿ Ù˘, ¤Î·Ì ÙÔÓ ÛÙ·˘ÚfiÓ Ù˘ Î·È ÂΛÓËÛ ÚÔ˜ ÙËÓ Úˆ-
ÙÂ‡Ô˘Û·Ó ÂÎÎÏËÛ›·Ó Ó· ·Ú¢ÚÂı› ÂȘ ÙËÓ ·Á›·Ó ÙÂÏÂÙ‹Ó.
AÓıÚÒÈÓ· ‰ÈÏ‹Ì- TÔ ÂÛ¤Ú·˜ Ô ¿Ó‰Ú·˜ Ù˘ ¤Êı·Û ·fi ÙËÓ fiÏÈÓ.
Ì·Ù· fiˆ˜ Ù· ›- — §¿‚ Ù˘ ›Â, Ù· ¯Ú˘Û¿ÊÈ· ÛÔ˘. T· ۋΈ۷ ·fi ÙÔ K·-
Ù¿ÛÙËÌ· Ó· Ù· ÊÔÚ¤ÛÂȘ ·‡ÚÈÔØ ¤ÛÙÂÈÏ· Î·È ‰Âη¤ÓÙ ‰Ú·¯-
‰·Ó Î·È Ù· ¤ÓȈ- ̤˜ ÙÔ˘ AÓÙˆÓ¿ÎË Ì·˜, Ó· ηÏÔÂÚ¿ÛÂÈ ·˘Ù¤˜ Ù˜ ¿ÁȘ Ë̤-
ÚÂ˜Ø ı· Ù˜ Ï¿‚ÂÈ ÙËÓ NÈ· ¢Â˘Ù¤Ú·Ø Ì·˜ ÁÚ¿ÊÂÈ fiÙÈ Â›Ó·È Î·Ï¿
Û·Ó Ô I. ¶ÔÏ˘Ï¿˜ Î·È Ì·˜ ‡¯ÂÙ·È Î·Ï‹Ó §·ÌÚ‹ÓØ ¿Ú ÙÔ ÁÚ¿ÌÌ· Ó· ÙÔ Ê˘Ï¿-
Î·È Ô K. £ÂÔÙfi΢ ÍÂȘ Ì ٷ ¿ÏÏ·.
— K·Ï‹Ó ÊÒÙÈÛÈÓ ÛÔ˘ ¤‰ˆÎÂÓ Ô £Âfi˜Ø ϤÁˆ ÁÈ· ÙÔ ·È‰›
Ì·˜, fi¯È ÁÈ· Ù· ¯Ú˘Û¿ÊÈ· ÌÔ˘. EȘ ÂÚ·Ṳ̂Ó˜ Ë̤Ú˜, ˆÛ¿Ó
Ó¤· ÎÈ ÂÁÒ, Â˙‹Ï¢· Ó· Ù· ÊÔÚÒ, ·Ì‹ ÙÒÚ·... K·È ‡ÛÙÂÚ·, ¤Ì·-
ı· ·fi ÔÏ‡Ó Î·ÈÚfiÓ Ó· Ù· ¤¯ˆ ÂȘ ÙÔ K·Ù¿ÛÙËÌ·Ø ÎÔ›Ù·Í Ò˜
ÂÌ·‡ÚÈÛ·Ó Ù· ̷ڷ̤ӷ.
K·È ·Ì¤Ûˆ˜, ‚¿ÏıË Ó· ÍÂÛÎÔÓ›ÛÂÈ ÙÔ Ì·‡ÚÔ ‚ÂÏÔ˘‰¤ÓÈÔ
Δ√ ¢∂⁄Δ∂ƒ√, ÙÔ ‰È‹ÁËÌ· ÙÔ˘ ∫. £ÂÔÙfiÎË, ÙÔ ·Ú·ı¤ÙÔ˘Ì ÔÏfiÎÏËÚÔ:
«Αμ ρτησε;»
E›Ù·Ó ÌÈ· ‰ÚÔÛÂÚ‹ ·ÚÈÏÈ¿ÙÈÎË ·˘Á‹: Ë ·˘Á‹ Ù˘ §·-
ÌÚ‹˜. O ‹ÏÈÔ˜ ‰ÂÓ Â›¯Â ‚ÁÂÈ ·ÎfiÌ·, Î’ ÔÈ Î·Ì¿Ó˜ Ù˘
ÂÎÎÏËÛÈ¿˜ ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡ ÂÛËÌ·›Ó·Ó ηÏÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ È-
ÛÙÔ‡˜ ÛÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·. K’ ÂÌ·›Ó·Ó ·’ fiϘ Ù˜ fiÚÙ˜
ÔÈ ·ÓıÚÒÔÈ, ÔÏÏÔ› ÙË ÊÔÚ¿, ηı·ÚÔ›, ¯·ÚÔ‡ÌÂÓÔÈ,
ÓÙ˘Ì¤ÓÔÈ Ì ÚÔ‡¯· ηÈÓÔ‡ÚÈ· Î·È Î·ÙfiÈÓ Ô ¤Ó·˜ ÛÙÔÓ
¿ÏÏÔÓ, Ì ٿÍË Î’ Â˘Ï¿‚ÂÈ·, ÂÚÔÛ΢ÓÔ‡Û·Ó Ù˜ ÂÈÎfiÓ˜
Î’ ÂÛÙ·Ì¿Ù·ÈÓ·Ó ·¤ÎÂÈ ÛÙË Ì¤ÛË Ù˘ ÂÎÎÏËÛÈ¿˜ Î’
Â·›ÚÓ·Ó ı¤ÛË ÛÙ· ÛÙ·Û›‰È·. K’ ÔÈ Á˘Ó·›Î˜ ÂÚ¯fiÙ·Ó
ÌÔ˘ÏÔ‡ÎÈ· ÌÔ˘ÏÔ‡ÎÈ·, Ì Ù˜ ¿ÛÚ˜ ÌfiÏȘ ÙÔ˘˜
ÛÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ, Ì ¯Ú˘Û¿ÊÈ· ÛÙ· ÛÙ‹ıÈ·, ÛÂÌÓ¤˜, Â˘Ï·‚ËÙÈ-
Τ˜, ÛÙÔÏÈṲ̂Ó˜, Î’ ÂÌ¤Ó·Ó fiϘ Ì·˙› ͯˆÚÈÛÙ¿ ÛÙÔ ‚¿-
ıÔ˜ Ù˘ ÂÎÎÏËÛÈ¿˜, Ô˘ ‰ÂÓ Â›¯Â Á˘Ó·ÈΛÙË.
OÏÔÈ ÂÚfiÛÌÂÓ·Ó ÙÒÚ· Ó’ ·Ú¯›ÛÂÈ Ë ·ÎÔÏÔ˘ı›·.
H Kωνσταντνος Θε- H ı‡Ú· ÙÔ˘ ÈÂÚÔ‡ ¿ÓÔÈÍÂ, ·ÎÔ‡ÛÙËΠ¤Ó·˜ ÌÈÎÚfi˜ Û¿-
οτκης (1972- Ï·ÁÔ˜ ·ÓıÚÒˆÓ Ô˘ ÎÈÓÈfiÓÙ·È, Ô ·¿˜ ·ÔÙ¤ÏÂȈÛÂ
1923). Σχ
διο του Ù· Ì˘ÛÙÈο ÙÔ˘, Âı˘ÌÈ¿ÙÈÛÂ, ÂÎÔÓÙfi‚ËÍÂ, ¤ÌÂÈÓ ÌÈ· ¤‚ÚÂÈ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ˜ Á˘Ó·›Î˜.
Σταρου Παλντσα ÛÙÈÁÌ‹ ÛȈËÏfi˜ Î·È Î¿ÓÔÓÙ·˜ ÙÔ ÛÙ·˘Úfi ÙÔ˘ ·Ú¯›ÓËÛÂ
για τις εκδσεις Πα- Ì „ÈÏ‹ ʈӋ ÙËÓ ÈÂÚÔÚ·Í›·. OÏ· Ù· ¯¤ÚÈ· ÂÎ¿Ì·Ó ÙÔ˘
τκης. ÛÙ·˘ÚÔ‡ ÙÔ ÛËÌ¿‰È.
E›Ù·Ó Á¤ÚÔÓÙ·˜ Ô ¯Ú˘ÛÔÊÔÚÂ̤ÓÔ˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁfi˜Ø ÌÈ-
ÎÚfi˜, Ì ÌÂÁ¿Ï· ÏÂ˘Î¿ Á¤ÓÈ·, Ì ̷ÎÚÈ¿ Ì·ÏÏÈ¿ ·ÛË̤-
ÓÈ· Î·È Î›ӷ, ÏÈÁÓfi˜ Ì ˙¿Ú˜ ÛÙÔ ÁÂÚ·Ṳ̂ÓÔ Ì¤Ùˆfi
ÙÔ˘, Ì Á·Ï·Ó¿ Ì¿ÙÈ· Ô˘ Ù· Á¤Ú· Î’ ÔÈ Ó‹ÛÙÂȘ Ù· ’¯·Ó
ÍÂıˆÚÈ¿ÛÂÈ. OÏÔ ÙÔ ¯ˆÚÈfi ÙÔÓ ÂÛ‚fiÙ·Ó.
M ÙËÓ „ÈÏ‹ ÙÔ˘ ʈӋ, Ô˘ ÔÏÔ¤Ó· ÂÁÂÓfiÙÔ˘Ó ÛÙ·-
28 H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y
¯Ú˘ÛÔΤÓÙËÙÔ ÂÛÂÏ›, Ó· ÙÚ›„ÂÈ Ù˜ ·ÛËÌÔ¯Ú˘ÛˆÌ¤Ó˜ ÊÔ‡-
ÌȘ, Ù· ·ÛË̤ÓÈ· ÛÎÔÏ·Ú›ÎÈ·, ÙÔÓ ¯Ú˘ÛÔ‡Ó Ï·ÈÌfiÓ, Ù˜ ¯Ú˘-
·˘Ù‹Ó ÙËÓ ÂÚÁ·Û›·Ó, ·ÈÛı¿ÓÂÙÔ fiÙÈ ÂÈ¿ÓÂÙÔ Ë Î·Ú‰È¿ Ù˘.
«¶·Ó·Á›· ÌÔ˘», ¤ÏÂÁ ̤۷ Ù˘, «Î¿Ì ӷ ¤¯ÂÈ Î·Ïfi Ù¤ÏÔ˜
ÙÔ‡ÙË ÌÔ˘ Ë ¯·Ú¿Ø ‰ÂÓ ÂÂÚ›ÌÂÓ· ÙfiÛËÓ Î·ÏÔÛ‡ÓËÓ ·fi ÙÔÓ
Î·È fï˜ ÂÁÒ ÔÙ¤ ÌÔ˘ ‰ÂÓ ¿ÓÔÈÍ· ÙÔ ÛÙfiÌ· Ó· ·Ú·ÔÓÂıÒ
ÁÈ· Ù˜ ηÎÔÙÚÔ›Â˜ ÙÔ˘ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘ ÌÔ˘Ø ÁÓˆÚ›˙ˆ fiÛ˜ ÊÚÔ-
ÓÙ›‰Â˜, fiÛ· ‚¿Û·Ó· ¤¯Ô˘Ó ·˘ÙÔ› ÔÈ ‰‡ÛÙ˘¯ÔÈ ¿Ó‰Ú˜. E›Ó·È
·Ó·ÁηṲ̂ÓÔÈ ÂȘ ÙËÓ ·Ó¤ÛÔ‰Ë Ó· ¯ÚˆıÔ‡Ó ÁÈ· ÙÔ ıÂfi„ˆÌÔ,
Î·È Û˘Ì‚·›ÓÂÈ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜, ÁÈ· Ù˜ ·Ì·Úٛ˜ Ì·˜, ›Ù Ë
fiÛÙÚÈ· Ó· ¯·Ï¿ÛÂÈ ÙÔÓ Î·ÚfiÓ, ›Ù ÙÔ ÎÚ‡Ô ·ÚÈÏÈ¿ÙÈη Ó·
ο„ÂÈ Ù· ÛٷʇÏÈ· ̘ ÛÙÔ ¿ÓıÈÛÌ¿ ÙÔ˘˜Ø Î·È ÙfiÙÂ Ô ÙÔÎÔ-
ÁχÊÙ˘ ÙÔ˘˜ ÊÔ‚ÂÚ›˙ÂÈ ÌÂ Ê˘Ï¿ÎÈÛÈÓ ÁÈ· Ó· ÙÔ˘˜ ‚È¿ÛÂÈ Ó·
ÙÔ˘ ÁÚ¿„Ô˘Ó ÙÔ ¤Ó· ‰¤Î·, ›ÎÔÛÈ, ÂÓ‹ÓÙ· –ˆ! ÔÈ Ì·‡Ú˜ „˘-
¯¤˜, ‰È¿‰ÈÎÔÓ Ó· ’¯Ô˘Ó ÙÔÓ £ÂfiÓ Î·È ‡ÛÙÂÚÔÓ ÔÈ ¿Ó‰Ú˜ Ì·˜
·ÁÚȇԢÓ, Ì·˜ Ì·ÏÒÓÔ˘Ó ¿‰Èη ÁÈ· ÙÔ ·Ú·ÌÈÎÚfi. E! Ë ÊÙÒ-
¯ÂÈ· ÁÂÓÓ¿ ÙË ÁÎÚ›ÓÈ·. ¶fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ·˘Ù¿ Ù· ¯Ú˘Û¿ÊÈ·, ·˘Ùfi
ÙÔ ÂÛÂÏ› ÌÔ˘, ÙÔ‡ÙË Ë Î·Ë̤ÓË ÌÔ˘ Úԛη, ¯ÚË̢ۛ۠ÁÈ·
Ó· ÛËÎÒÛÔ˘Ì ·fi ÙÔ K·Ù¿ÛÙËÌ· ηÌÈ¿ ÂÓËÓÙ·ÚÈ¿ ‰Ú·¯Ì¤˜,
‰È¿ Ó· ÌË Û·› Ô ¿Ó‰Ú·˜ ÌÔ˘ ÂȘ ÙËÓ Ê˘Ï·Î‹Ó. A! Ó· ÂÚ¿-
ÛÔ˘Ó ÁÏ‹ÁÔÚ· ·˘Ù¤˜ ÔÈ Û·Ú¿ÓÙ· Ë̤Ú˜, Ó· Á˘Ú›ÛÂÈ ÙÔ ·È‰¿-
ÎÈ ÌÔ˘, Ó· Ì·˜ ‚ÔËı‹ÛÂÈ.» ...
AÏÏ¿ Ë ÚfiÛηÈÚË ¯·Ú¿ Ù˘ ª·Ú›·˜ ¤ÌÂÏÏ ӷ ¤¯ÂÈ ÙÚ·-
ÁÈ΋ Û˘Ó¤¯ÂÈ·. ªÂÙ¿ ÙÔ ¶¿Û¯· ¤Ú¯ÂÙ·È ÛÙÔ ·ÙÚÈÎfi Û›ÙÈ
Ë Î·ÎÔ·ÓÙÚÂ̤ÓË ÎfiÚË ÙÔ˘˜, Ë ∂ϤÓË, Î·È ·Ú·Î·Ï› ÙË
Ì¿Ó· Ù˘ Ó· Ù˘ ‰ÒÛÂÈ Ù· ¯Ú˘Û·ÊÈο ÁÈ· Ó· Ù· ‚¿ÏÂÈ, Ì·-
˙› Ì ٷ ‰Èο Ù˘, ÂÓ¤¯˘ÚÔ ÁÈ· ¤Ó· Ì‹Ó·, ÁÈ· Ó· ÏËÚÒÛÂÈ
ÁÈ·ÙÚfi Î·È Ê¿Ú̷η ÁÈ· ÙÔ ¿ÚÚˆÛÙÔ ·È‰› Ù˘. ∏ ª·Ú›·
˘Ô¯ˆÚ› Î·È ·˘Ùfi ‹Ù·Ó ÙÔ ÌÈÎÚfi Ï¿ıÔ˜ Ù˘. ºÔ‚¿Ù·È ÌËÓ
ÙÔ Ì¿ıÂÈ Ô Ô͇ı˘ÌÔ˜ ¿ÓÙÚ·˜ Ù˘. √È Êfi‚ÔÈ Ù˘ Â·ÏËı‡Ô-
ÓÙ·È. B·Û·ÓÈṲ̂ÓË ·fi ÙȘ ÂÓÔ¯¤˜ Ù˘...
... H M·Ú›·, ÔÏfiÚıË ÂȘ ÙÔÓ ‚Ú¿¯ÔÓ, ¤‚Á·Ï ÌÂÛ’ ·fi ÙÔÓ
ÎfiÚÊÔ Ù˘ ÙÔ ÁÚ¿ÌÌ· ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡ Ù˘, ÙÔ ÂÊ›ÏËÛÂ Î·È ¤Î·ÌÌÂ
ÙÚÂȘ ÊÔÚ¤˜ ÙÔÓ ÛÙ·˘ÚfiÓ Ù˘, ·ÎÔ‡ÛıË ¤Ó· ÙÚÂÏfi ¯·ÛÎfiÁÂÏÔ
ÎÈ Â˘ı‡˜ ηÙfiÈ Î¿Ùˆ ·fi ÙÔ OÚıÔÏ›ıÈ, ¤Ó·˜ ‚ÚfiÓÙÔ˜.
TËÓ ·ÎfiÏÔ˘ıË ·˘Á‹Ó „·Ú¿‰Â˜ ‡ÚËÎ·Ó ‚Á·Ï̤ÓÔ ÂȘ ÙËÓ
·ÌÌÔ˘‰È¿ ÙÔ ÛÒÌ· Ù˘ M·Ú›·˜.
(T· ÙÚ›· ÊψÚÈ¿. ¶·Ú·ÙËÚËÙ‹˜)
ıÂÚfiÙÂÚË, Ô Á¤ÚÔÓÙ·˜ ‰ȿ‚·˙ „·ÏÙ¿ Ù˜ ¢Τ˜ ÙÔ˘ Ô˘
Ù˜ ‹ÍÂÚ fiϘ ·’ fi͈ Î·È Ë ·ÎÔÏÔ˘ı›· ÂÚÔ¯ˆÚÔ‡ÛÂ
ηıÒ˜ ¿ÓÙ·, Â›ÛËÌË, Î·Ù·Ó˘¯ÙÈ΋, ÌÂÁ·ÏfiÚÂË, ηÈ
Ô ÎfiÛÌÔ˜, Ô˘ ÎÚ·ÙÔ‡Û ·Ó·Ì̤Ó˜ Ï·Ì¿‰Â˜ ÛÙ·
ÛÙ·˘ÚˆÌ¤Ó· ÙÔ˘ ¯¤ÚÈ·, ·ÊÔÎÚ·˙fiÙ·Ó Ì ›ÛÙË ÎÈ ·fi
ηډȿ˜ ‰ÂfiÙÔ˘Ó, Û· Ó· ’‰ÈÓ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·Í›· ÛÙËÓ
ÚÔÛ¢΋ Ë ÌÂÁ¿ÏË ÁÈÔÚÙ‹ ÂΛӢ Ù˘ Ë̤ڷ˜.
M· Ô ·¿˜ Â›Ù·Ó ·Ó‹Û˘¯Ô˜.
TËÓ ÚÒÙË ÊÔÚ¿ Ô˘ ÂÚfi‚·Ï ÛÙË ı‡Ú· ÁÈ· Ó· ‚ÏÔ‹-
ÛÂÈ, ÙÔ Û‚ËṲ̂ÓÔ ÙÔ˘ ‚ϤÌÌ· ·Ó·˙‹ÙËÛ οÔÈÔÓ Ì¤Û·
ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ Î·È Ì ¯Ù˘ÔÎ¿Ú‰È ÍÂÙ·ÛÙÈο ÂÎÔ›Ù·Í ¤Ó·Ó
Á¤ÚÔÓÙ· Ô˘ ÂÛÙÂÎfiÙÔ˘Ó ÛÙËÓ ÚÒÙË ÁÚ·ÌÌ‹ Î·È Ô˘
ÂÊ·ÈÓfiÙÔ˘Ó Û˘Á¯˘Ṳ̂ÓÔ˜ Î’ ÂΛÓÔ˜, ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ ¤ÌÓÂÛÎÂ
fiˆ˜ Ô ¿ÏÏÔ˜ ÎfiÛÌÔ˜ ·Î›ÓËÙÔ˜ Î·È ‰ÂÓ ÂÚÔÛ¢ÎfiÙ·Ó Ì’
Â˘Ï¿‚ÂÈ·. K’ ›ÂÓ Ô ·¿˜ Ì ÙÔ ÓÔ˘ ÙÔ˘: «E‰Ò ı· ’Ó·È
Î’ ÂΛÓË». M· ÙÔ ‚ϤÌÌ· ÙÔ˘ ‰ÂÓ ¤Ï·‚ ηÈÚfi Ó· ÙËÓ
K’ ÂÁÈfiÌÔ˙·Ó ÙÒÚ· ÙËÓ ÂÎÎÏËÛÈ¿ ÔÈ ‡ÌÓÔÈ Ô˘ ÙÔ˘˜
¤„·ÏÏ·Ó Î·ÏfiʈÓÔÈ „¿ÏÙ˜ Î·È Ë Â˘ˆ‰›· ÙÔ˘ ÏÈ‚·ÓÈÔ‡
Î·È ÛÙËÓ ÙÚÂÌ¿ÌÂÓË ‰¤ËÛË ÙÔ˘ ÈÂÚ¤· ·ÔÎÚÈÓfiÙÔ˘Ó Û·
Ì’ ¤Ó· ÛÙfiÌ· Ë ‚Ô‹ ÙÔ˘ Ï·Ô‡, Ô˘ Ì ›ÛÙË ıÂÚÌ‹ Â˙Ë-
ÙÔ‡Û ·fi Ù· ˘ÂÚÎfiÛÌÈ· ÙÔ ¤ÏÂÔ˜, Î’ ‹ıÂÏ ӷ ·Ó‚¿-
ÛÂÈ ÙË ‰¤ËÛ‹ ÙÔ˘ Ò˜ ÙÔ˘ ıÂÔ‡ ÙÔ ıÚfiÓÔ, ÔıÒÓÙ·˜ Ó·
˘ÔÙ¿ÍÂÈ Ù· ÛÙÔȯ›· Î·È Ó· ÏÈÁÒÛÂÈ ÙË ı¤ÏËÛË Ù˘ ·-
ÓÙÔ‰˘Ó·Ì›·˜.
O ·¿˜ ‰ȿ‚·˙ ¿ÓÙ· fiÙ Ì ¯·ÌËÏ‹ ʈӋ „Èı˘-
2 0 0 3
ÚÈÛÙ¿, fiÙ ÌÂÁ·Ïfiʈӷ Î·È „¿ÏÏÔÓÙ·˜, Ì· ·fi ÛÙÈÁ- ÌÂÛ· ÛÙ˜ ¿ÏϘ Á˘Ó·›Î˜, ÎÈ ·˘Ùfi˜ Û΋̷ ÌfiÓÔ ı· ÛÙÔ‡˜ Ó· ÌÂÙ·Ï¿‚Ô˘Ó. T· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘ ¤ÙÚÂÌ·Ó, Û· Ó· ›-
Ì‹ Û ÛÙÈÁÌ‹ Ë ÛÙÂÓÔ¯ÒÚÈ· ÙÔ˘ ¿Í·ÈÓÂ Î·È Ì˯·ÓÈο ’ηÓ ˆ˜ Ù˘ ÌÂÙ·‰›ÓÂÈ ÙË Û¿Úη Î·È ÙÔ ·›Ì· ÙÔ˘ ™ˆ- Ù·Ó ¿Ú· ‚·Ú‡ Ù’ ·ÛË̤ÓÈÔ ÔÙ‹ÚÈ. T˘ ¤ÚÈÍ ̛· Ì·ÙÈ¿
ÌfiÓÔ Â‰È¿‚·˙ ْ ¿ÁÈ· Ù· Ú‹Ì·Ù· Ù˘ ı˘Û›·˜Ø ¿ÏÏ· ‰Â- Ù‹Ú·. O¯È, ‰ÂÓ ı· ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÔ‡ÛÂØ ·˘Ù‹Ó ÙËÓ ·Ì·ÚÙ›·Ó ÎÈ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÎÔÈÓˆÓ¿ÂÈ ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ, Ô˘ ηٿ ÙÔ Û˘Ó‹-
fiÙÔ˘Ó Ë Î·Ú‰È¿ ÙÔ˘ ÛÙÔÓ Ô˘Ú¿ÓÈÔÓ ·Ù¤Ú·, ¿ÏϘ ‰ÂÓ ÙË ¯ˆÚÔ‡ÛÂ Ô ÓÔ˘˜ ÙÔ˘. ıÈÔ Â›Ù·Ó Ôχ˜ ·˘Ù‹ ÙËÓ Ë̤ڷ. K’ ÂÎÔÈÓˆÓÔ‡Û·Ó ÚÒ-
¤ÁÓÔȘ ÙÔ˘ ·ÓËÛ˘¯Ô‡Û·Ó ÙÔÓ ÓÔ˘. TÔ˘ Â›Ù·Ó ÌÂÏÏ¿ÌÂ- K·È Ë ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÂÚÔ¯ˆÚÔ‡ÛÂ. E›¯Â ‰È·‚¿ÛÂÈ ÎÈfi- ÙÔÈ ÔÈ Á¤ÚÔÓÙ˜, Ô˘ ¤ÛÙÚÂÊ·Ó ÚÒÙ· ÚÔ˜ ÙÔ Ï·fi ˙Ë-
ÓÔ Ó’ ·Ì·ÚÙ‹ÛÂÈ; Ï·˜ ÙÔ B·ÁÁ¤ÏÈÔ Î·È ‚È·ÛÙÈο „·ÏÌÔ‡‰È˙ ÙÒÚ· ÙÔ˘˜ ÙÒÓÙ·˜ Û˘Á¯ÒÚËÛË, Î·È Î·ÙfiÈ ÔÈ Â›ÏÔÈÔÈ ÔÈ ¿ÓÙÚ˜
EΛ Â›Ù·Ó Î’ ÂΛÓË. TËÓ Â›¯Â Í·ÁÓ·ÓÙ‹ÛÂÈ, fiÙ·Ó Âı˘- Â›ÏÔÈÔ˘˜ ‡ÌÓÔ˘˜Ø ÎÈ fiÏÔ Ë Î·Ú‰È¿ ÂÛÙÂÓÔ¯ˆÚÈfiÙÔ˘Ó Î·È Ù¤ÏÔ˜ ÔÈ Á˘Ó·›Î˜. K·È ·Ó¿ÌÂÛfi ÙÔ˘˜ Â›Ù·Ó Î’ ÂΛ-
ÌÈ¿ÙÈÛ ÙÔ Ï‹ıÔ˜ Û·Ó ÎÚ˘Ì̤ÓËÓ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ˜ Á˘- ÂÚÛfiÙÂÚÔ. £· ’ıÂÏÂ Ô ıÂfi˜ Ó· οÌÂÈ ÙËÓ ·Ì·ÚÙ›·; ‹ ı’ ÓË. K¿ı ÙfiÛÔ Ô ·¿˜ ÙËÓ ÂÎÔ›Ù·˙Â. M· ¤‚ÏÂ ÎÈfiÏ·˜
Ó·›Î˜. H Ù·Ú·¯‹ Ù˘, Ô Êfi‚Ô˜ Ù˘, Ë Û˘ÁΛÓËÛ‹ Ù˘, ¿ÊËÓ ӷ ¯˘ı› ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙÔ˘ ·›Ì· ÛÙÔ ¯ˆÚÈfi ÙÔ˘, Ó· ˆ˜ ÎÈ Ô Á¤ÚÔÓÙ·˜ ·Ù¤Ú·˜ fiÏÔ ·ÓËÛ˘¯Ô‡Û ÂÚÛfiÙÂ-
Â›Ù·Ó ˙ˆÁÚ·ÊÈṲ̂ÓË ·¿ÓÔ˘ ÛÙ’ fiÌÔÚÊÔ ÙÔ ÚfiÛˆÔ ÎÏ¿„ÂÈ Ô ÎfiÛÌÔ˜ Î·È Ó· ¯·›ÚÂÙ·È Ô ÂÈÚ·ÛÌfi˜ ÛÙËÓ ÚÔ, ‚ϤÔÓÙ·˜ Ó’ ·Ê‹ÓÂÈ Ó· ‰È·‚·›ÓÔ˘Ó ¿ÏϘ ÌÚÔÛÙ¿
Ù˘ Ó¤·˜. ø, Ë ‰‡ÛÙ˘¯Ë, Ô‡Ù ·˘Ù‹ ‰ÂÓ ¤ÊÙ·ÈÁÂ. TÔ ’¯Â ¿‚˘ÛÛÔ; N·È, ÂÊÔ‚fiÙÔ˘Ó ÙÒÚ· Ô ·¿˜ ˆ˜ ‰ÂÓ ı· Â- Ù˘, ÙÔÓ Â›‰Â Ó· ·Ú·ÙËÚ› ÚÔÛ¯ÙÈÎfi˜ ÙËÓ ÎfiÚË ÙÔ˘
··ÈÙ‹ÛÂÈ Ô ·Ù¤Ú·˜ Ù˘, Ô Á¤ÚÔÓÙ·˜ Ô˘ ÂÛÙÂÎfiÙ·Ó Ù‡¯·ÈÓ ÂΛÓÔ Ô˘ ’¯Â Û˘ÌʈӋÛÂÈ. E‚ÏÂ ˆ˜ fiÛÔ Ë Î·È Ó· ˙˘ÁÒÓÂÈ ÛÈÌ¿ Ù˘. KÈ ·˘Ù‹ ˆ¯Ú‹ ÙfiÙ˜, Ì ‰ÂÈÏfi
ÔÚıfi˜ ÛÙËÓ ÚÒÙË ÁÚ·ÌÌ‹ Î·È Ô˘ ‰ÂÓ ÂÚÔÛ¢¯fi- ÒÚ· Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈ¿˜ Âۛ̈ÓÂ, ÙfiÛÔ ÂÚÛfiÙÂÚÔ ·ÓËÛ˘- ‚‹Ì· Î·È Û·Ó ·Ï·ÏÈ·Ṳ̂ÓË, ¤‚·Ï ÙÔ fi‰È Ù˘ ÛÙÔ ÚÒ-
ÙÔ˘Ó. ¶Ò˜ ›¯Â ÎÏ¿„ÂÈ ÚÔ¯Ù¤˜ ÛÙËÓ ÍÂÌÔÏfiËÛ‹ Ù˘, ¯Ô‡ÛÂ Ô ·Ù¤Ú·˜ Ô˘ ›Ûˆ˜ ı· ’ıÂÏ ӷ ȉ› Ì ٷ Ì¿ÙÈ· ÙÔ Ûηϛ. O ·Ù¤Ú·˜ ÛÈÌ¿ Ù˘ ÙËÓ ÂÎÔ›Ù·˙Â. K·È Ì’ ·Ó·-
fiÙ·Ó ÌÂ Û˘ÓÙÚÈÌ̤ÓË Î·Ú‰È¿ ÙÔ‡ ’¯Â Ì·ÚÙ˘Ú‹ÛÂÈ ÙËÓ ÙÔ˘ ÙËÓ ÎfiÚË ÙÔ˘ Ó· ÎÔÈÓˆÓ¿ÂÈ, ÁÈ· Ó· Ï¿‚ÂÈ ·fiÏ˘ÙË Á¿ÏÏÈ·Û‹ ÙÔ˘ ›‰Â ÙÔÓ ¿ÁÈÔ Á¤ÚÔÓÙ· Ó· Ù˘ ‚¿˙ÂÈ ·Ù¿-
¿Ù˘¯Ë Î·È ·ÂÏÈṲ̂ÓË ·Á¿Ë Ù˘, ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ Ù˘ ÙÔ ‚‚·›ˆÛË. Ú·¯Ô˜ ÙÒÚ·, ÙË Ï·‚›‰· Ì ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈ¿ ÛÙÔ ÛÙfiÌ·, ÂÓÒ
ÊÙ·›ÛÌ·, Ì’ ¤Ó·Ó ¿ÓÙÚ· ·ÓÙÚÂ̤ÓÔÓ. EΛÓË ÔÙ¤ ‰Â K’ Ë ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· Â›Ù·Ó ÙÒÚ· ÚÔ˜ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜. E›¯·Ó ÂÈ› Ì ÙËÓ „ÈÏ‹ ÙÔ˘ ʈӋ ÂÚfiÊÂÚÓ ٷ Ù˘Èο: «EȘ ¿ÊÂ-
ı· ÙÔÏÌÔ‡Û ӷ ˙ËÙ‹ÛÂÈ Ù· ı›· ‰ÒÚ·, Ì· Ô ·Ù¤Ú·˜ ÙÔ «ÈÛÙ‡ˆ» Î·È ÙÔ «·ÙÂÚËÌÒÓ», ÔÈ „¿ÏÙ˜ ¤„·ÏÏ·Ó ÛÈÓ ·Ì·ÚÙÈÒÓ Î·È ÂȘ ˙ˆ‹Ó ÙËÓ ·ÈÒÓÈÔÓ».
Ù˘ ÙËÓ ˘Ô¯Ú¤ˆÛÂ, Ô ·Ù¤Ú·˜ Ù˘ ‹ıÂÏ ‚‚·›ˆÛË, ÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi, ÎÈ Ô ÙÈÌË̤ÓÔ˜ Á¤ÚÔÓÙ·˜ ¯Ú˘ÛÔÊÔÚÂ̤-
‹ıÂÏ ‹ Ó· ’Ó·È ÂÚ‹Ê·ÓÔ˜ ÁÈ· ÙË ı˘Á·Ù¤Ú· ÙÔ˘ ‹ Ó· ÓÔ˜ ÂÚfi‚·Ï ÛÙË ÌÂÛÈÓ‹ ÙË ı‡Ú· ηÏÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ È- (¢ÈËÁ‹Ì·Ù·. K›ÌÂÓ·, 1978)
ÍÂχÓÂÈ ÙË ÓÙÚÔ‹ ÙÔ˘ ÛÙÔ ·›Ì·! TÈ
ı· ’ηÓÂ Ë ‰‡ÛÙ˘¯Ë; K·È fiÛÔ Â›¯Â
Û˘Á¯˘ÛÙ› Ô ·¿˜ ·ÎÔ‡ÔÓÙ¿˜ ÙËÓ,
ÁÈ·Ù› ÙÔÓ Â›¯Â ·Ê‹ÛÂÈ Ô ıÂfi˜ Ó· ˙‹ÛÂÈ
Î·È ÛÙ· ‡ÛÙÂÚ¿ ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÈ· ÙÔÓ ¤ÚȯÓÂ
Û ٤ÙÔÈ· ÛÙÂÓÔ¯ÒÚÈ·; ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ
ÂÛÏ·¯ÓÈ˙fiÙ·Ó ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ÙÔ˘, ·Ú¿
ÙÔÓ ¿ÊËÓ ӷ ·Ì·ÚÙ·›ÓÂÈ Î·È ‰ÂÓ Â‰¤-
ÛÌ¢ ÔÏfiÙÂÏ· ÙË ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ÂÈÚ·-
ÛÌÔ‡;
K·È Ë ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÂÚÔ¯ˆÚÔ‡ÛÂ: ÌÂ
ÙÔ ‚·ÛÈϤ· ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ ÛÙ· ¯¤ÚÈ·
·Ó¿ÌÂÛ· Û ‰‡Ô Ï·Ì¿‰Â˜, ‚Á‹ÎÂ
ÛÙÔ ÚÂÛ‚˘Ù¤ÚÈÔ Î’ ÂÛÙ¿ıËΠÌÚÔ˜
ÛÙÔ Ï‹ıÔ˜. AÎÚ· ÛȈ‹ ‚·Û›Ï¢Â,
ÁÈ·Ù› ηӤӷ˜ ‰ÂÓ ÂÛ¿Ï¢Â. æÈÏfiʈӷ
‰‹ıËΠÁÈ· ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ, ÌÈ· ·Ó·ÙÚÈ-
¯›ÏÈ· ‰ȿ‚ËΠ·’ fiÏ· Ù· ÎÔÚÌÈ¿, ηÈ
ÙÔ Î‡ÚÈ ÂϤËÛÔÓ Ô˘ ‚Á‹Î ·’ fiÏ·
Ù· ¯Â›ÏË, ¤‚Á·ÈÓ ·fi Ù· ‚·ı‡Ù·Ù·
ÙÔ˘ ›ӷÈ, ·fi ÊÔ‚ÈṲ̂Ó˜ ηډȤ˜
Ô˘ Ù˜ ÂÙ·›ӈÓ ÂΛÓËÓ ÙËÓ ÛÙÈÁ-
Ì‹Ó Ô ÙÚfiÌÔ˜ Ù˘ ·‰˘Ó·Ì›·˜ ÙÔ˘˜. M·
Ô Á¤ÚÔÓÙ·˜ ‰ÂÓ Â›¯Â Û·Ó ¿ÓÙ· ηÙÂ-
‚·Ṳ̂ÓÔ ÙÔ ‚ϤʷÚÔ. TÔ Û‚Ë̤ÓÔ ÙÔ˘
‚ϤÌÌ· ÂÎÔ›Ù·˙ ÛÙÔ ‚¿ıÔ˜ Ù˘ ÂÎ-
ÎÏËÛÈ¿˜, fiÔ˘ Â›Ù·Ó ÔÈ Á˘Ó·›Î˜, Û·
Ó· ’ıÂÏ Ӓ ·ÓÙ·ÌÒÛÂÈ ÙË Ì·ÙÈ¿ Ù˘
Î·È Ó· Ù˘ Û˘ÛÙ‹ÛÂÈ fi,ÙÈ Ù˘ ›¯Â ·-
Ú·ÁÁ›ÏÂÈ ÚÔ¯Ù¤˜ ÛÙËÓ ÍÂÌÔÏfiËÛË.
¢ÂÓ ËÌÔÚÔ‡ÛÂ, Ù˘ ›¯Â ÂÈ›, Ó·
ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ‹ÛÂÈ. O¯È, Ù¤ÙÔÈ·Ó ·Ì·ÚÙ›·
‰ÂÓ ÙË ¯ˆÚÔ‡ÛÂ Ô ÓÔ˘˜ ÙÔ˘. A˜ ÌËÓ
ÂÚ¯fiÙÔ˘Ó Î·Ï‡ÙÂÚ· ÙË §·ÌÚ‹ ÛÙËÓ
ÂÎÎÏËÛÈ¿, ·˜ ¤‚ÚÈÛΠÌÈ· ÚfiÊ·ÛË,
fiÔÈ·Ó ‹ıÂÏÂ, ·˜ ¤Î·Ó ÙËÓ ¿ÚÚˆÛÙË.
M· ·Ó ¿ÏÈ ‰ÂÓ ËÌÔÚÔ‡Û ӷ οÌÂÈ
·ÏÏÈÒ˜ ÎÈ ·Ó ¤ÚÂ ӷ ·ÚÔ˘ÛÈ·ÛÙ›
ÁÈ· Ó· ÎÔÈÓˆÓ‹ÛÂÈ, ·˜ ÂÚ¯fiÙÔ˘Ó ·Ó¿-

à «Θλιμμ νη κρη», 1879, ελαιο-

γραφα του Γ. Iακωβδη. Συλλογ
E. Kουτλδη (πηγ: «Oι Eλληνες
ζωγρφοι. Aπ τον 19ο αι$να
στον 20», Eκδοτικ Aθην$ν).

H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3 29
Πνθος ψυχς
αναστσιμο...
§EINOYME Ì ¤Ó· ¿ÏÏÔ ı¤Ì· Û¯ÂÙÈÎfi
Ì ÙÔ ¶¿Û¯·, Ô˘ ı›ÁÂÙ·È ÛÙÔ ÓÂÔ-
ς (1872-1958).
ÂÏÏËÓÈÎfi ‰È‹ÁËÌ·: Ù· «·ı‹Ì·Ù·
ÙÔ˘ °¤ÓÔ˘˜» Î·È Ë Ï‡ÙÚˆÛ‹ ÙÔ˘.
ντσα για τις εκ-
Oˆ˜ ÚԷӷʤڷÌ ÎÈfiÏ·˜, Ë
κης.
∞Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡ Ôχ ÓˆÚ›˜
Û˘Ó‰¤ıËΠÛÙË Û˘Ó›‰ËÛË ÙˆÓ ˘fi‰Ô˘ÏˆÓ ∂ÏÏ‹-
ÓˆÓ Ì ÙË Ï‡ÙÚˆÛË ·fi ÙÔÓ ˙˘Áfi Ù˘ ‰Ô˘Ï›·˜, ¤ÙÛÈ
Ô˘ Ó· Ù·˘Ù›˙ÔÓÙ·È Ì·˙› Ù˘ ˆ˜ ∞Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ °¤-
ÓÔ˘˜. ∫·È ‰ÂÓ Â›Ó·È Ï›Á˜ ÔÈ ÊÔÚ¤˜ ÛÙË ÓÂÒÙÂÚË
πÛÙÔÚ›· Ì·˜ Ô˘ ÔÈ ÚfiÁÔÓÔ› Ì·˜ ÂͤÊÚ·Û·Ó ·˘Ù‹
ÙËÓ ·ÓÙ›ÏË„‹ ÙÔ˘˜ „¿ÏÏÔÓÙ·˜ ÙÔ «ÃÚÈÛÙfi˜ ·Ó¤-
ÛÙË» ‹ ·ÓÙ·ÏÏ¿ÛÛÔÓÙ·˜ ·˘Ùfi ÙÔ ¿ÁÁÂÏÌ· ˆ˜ ¢¯‹. H Δημοσθνης Bουτυ-
ΔÈ Á›ÓÂÙ·È fï˜ fiÙ·Ó ÔÈ ÂıÓÈΤ˜ Û˘ÌÊÔÚ¤˜ Û˘Ì›- ρ
ÙÔ˘Ó Ì ÙËÓ ∞Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ∫˘Ú›Ô˘, fiˆ˜ Û˘Ó¤‚Ë Σχδιο του Σταρου
ÌÂ ÙËÓ ‹ÙÙ· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ÛÙÔÓ ¢ÔÌÔÎfi, Παλ
ÛÙÔÓ fiÏÂÌÔ ÙÔ˘ 1897, Ô˘ ·Ú·Ï›ÁÔ Ó· ͷӷʤÚÂÈ δσεις Πατ
ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÛÙË §·Ì›·; ΔÔ˘˜ ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌÔ‡˜
ÙÔ˘ ÂÎÊÚ¿˙ÂÈ Ô Â˙ÔÁÚ¿ÊÔ˜ ¢ËÌÔÛı¤Ó˘ μÔ˘Ù˘Ú¿˜
(1871-1958) ÛÙÔ ·ÎfiÏÔ˘ıÔ ·fiÛ·ÛÌ· ·fi ÙÔ ‰È‹-
ÁËÌ¿ ÙÔ˘ «√ §·Áο˜».
™ÙÔÓ ¶ÂÈÚ·È¿ Á›ÓÂÙ·È ÂÓıÔ˘ÛÈ҉˜ Û˘ÏÏ·ÏËÙ‹-
ÚÈÔ, ÁÈ· Ó· ‰È·‰ËÏÒÛÂÈ Ô Ï·fi˜ ÙÔÓ ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌfi ÙÔ˘
ÁÈ· ÙË «Ó›ÎË» ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ Ì·˜.

«Ο Λαγκς»

...TÔ Ï‹ıÔ˜ Ì ‚‹Ì· ÛÙÚ·ÙÔ‡ ÙÚÔ·ÈÔÊfiÚÔ˘ η٤‚·ÈÓ ÚÔ˜

ÙË ı¿Ï·ÛÛ·.
Afi ¿ÏÏÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜, ‰ÚÔÌ›ÛÎÔ˘˜, ÔÏÏÔ› ÙÚ¤¯·ÓÂ, ÂÚ¯fi-
ÓÙÔ˘Û·Ó Ó· ÂÓˆıÔ‡Ó.
MÈ· ‚Ô˘‹ ¤‚Á·ÈÓ ¿ÁÚÈ·, ıÚÈ·Ì‚Â˘ÙÈ΋, Î·È ÌÂÌÈ¿˜ ¿ÏÈ, η-
ıÒ˜ ¤ÂÊÙÂ, ¿Ú¯È˙ ‰˘Ó·ÙfiÙÂÚË. EÓıÔ˘ÛÈ·˙fiÓÙÔ˘Û·Ó ·fi ÙË
ʈӋ ÙÔ˘˜. OÏÔÈ Ê·ÓÙ·˙fiÓÙÔ˘Û·Ó ˆ˜ Ì·›ÓÔ˘Ó ÛÙËÓ ¶fiÏË.
— O‡Ù ÛÙÈÁÌ‹ ‰Â ̤ӈ!
— M·! EÁÒ Â›Ì·È ¤ÙÔÈÌÔ˜.
— MˆÚ¤ ‰Â ı· Ì›ÓÂÈ Î·Ó›˜.
£· ÙÚ¤¯·Ó fiÏÔÈ Ó· ıÂÚ›ÛÔ˘Ó fi,ÙÈ ¿ÏÏÔÈ ¤ÛÂÈÚ·Ó, ·ÏÏ¿ ηÈ
·˘Ùfi ‰‡ÛÎÔÏÔ, ı· ÙÚÒÁ·Ó fi,ÙÈ ¿ÏÏÔÈ ı· ıÂÚ›˙·ÓÂ!
K·È Û·Ó Î‡Ì· ÏËÌ̇ڷ˜, Ô˘ ·›ÚÓÂÈ ÙÔÓ Î·Ù‹ÊÔÚÔ fiÏÔ
ıfiÚ˘‚Ô, Ù· ÓÈ¿Ù· Î·È Ë ·ÏÈηÚÈ¿, Ì ÛÙÚÈÌ̤ӷ ÌÔ˘ÛÙ¿ÎÈ·,
Û·Ó Ô˘Ú¿ Û·ÏÔ˘ ·ÏÈηڿ, ¤·ÈÚÓ·Ó ÙÔÓ Î·Ù‹ÊÔÚÔ ÚÔ˜ ÙË
ı¿Ï·ÛÛ·.
¶¿ÏÈ Ê·Ó‹Î·Ó ÔÈ ‚Ú·¯Ó¤˜ ʈӤ˜ Î·È ÔÈ ¯Ô-
ÓÙÚ¤˜ ÎÔÈÏȤ˜, ¿ÏÈ Ù· ·ÁÚȈ¿ ÌÔ‡ÙÚ· Î·È Ù·
·ÁηÏÈ¿ÛÌ·Ù· Ù· ·ÏÈηڛÛÙÈη. AÏÏ¿ Û ϛ-
ÁÔ ÌÈ· ›‰ËÛË, ηÎÈ¿ Û· ÛÙÚ›ÁÎÏ·, ¤ÙÚ¯ ̤-
Û· ÛÙÔ Ï‹ıÔ˜ Î·È ¤ÏÂÁ ÙÈ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ:
Õ « - Kρμα, κρ- — O ÂÏÏËÓÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ ÓÈ΋ıËÎÂ!
μα! επε σιγ , OÛÔ ·˘Ùfi ÁÈÓfiÙ·Ó ÁÓˆÛÙfi, ÙfiÛÔ Ë ‰È·‰‹-
κουνντας το κε- ψÛË ÏÈÁfiÛÙ¢Â. OÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ¯·ÓfiÓÙ·Ó Û·Ó
φ λι. Aισθ νθη- Ó· ÂÍ·ÙÌÈ˙fiÓÙÔ˘Û·Ó. •·ÊÓÈο, Î·È ÔÈ ÛËÌ·›Â˜
κε σαν κ τι πολ ¯·ı‹Î·Ó ۷ Ó· ÙȘ ηٿÈÂ Ë ÁË.
αγαπητ πρ γμα K·È ÔÈ ¿ÈÛÙÔÈ ÂÈÛı‹Î·Ó ÙfiÙÂ!
να χασε...». H ει- MÂÙ¿ ÙËÓ ÙfiÛË Ù·Ú·¯‹, ‹Úı ÌÈ· ËÛ˘¯›· ÁÂ-
κνα: «Kεφ λι Ì¿ÙË ı¿Ó·ÙÔ. OÈ ‰ÚfiÌÔÈ ÚËÌÒÛ·ÓÂ. O ¶ÂÈÚ·È-
ανδρς», 1881, ¿˜ ¤ÌÔÈ·˙ Ì fiÏË Ô˘ ÛÙÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜ Ù˘
ελαιογραφα του Á‡ÚÈ˙Â Ô ı¿Ó·ÙÔ˜.
Δημητρου Γεωρ- TÔ ÛÎÔÙ¿‰È ¤ÂÊÙÂ. N‡¯Ù· ÁÂÌ¿ÙË Êfi‚Ô˘˜,
γαντ . Iδιωτικ" χË, ¤ÓıÔ˜! ¶ÂÓıÔ‡Û·ÓÂ Î·È ÙÔÓ ı¿Ó·ÙÔ
συλλογ". ÂÓfi˜ ÔÓ›ÚÔ˘.

30 H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3
 H O πλεμος με την
Tουρκα την νοιξη
του 1897 λγο λειψε
να αποβε μοιραος. H
πολιτειακ" και πολιτι-
O §·Áο˜ ·Ó¤‚ËΠÛÙËÓ Aı‹Ó·. •·ÊÓÈο ı˘Ì‹ıËΠٷ ÏfiÁÈ· ÂÓfi˜ ¶ÂÈÚ·ÈÒÙË, Ô˘ ÊÒ- κ" ηγεσα, ο κλ"ρος
™ÙÔ Û›ÙÈ ‰ÂÓ Â›‰Â Î·Ó¤Ó·Ó ¿ÏÏÔÓ ·fi ÙÔÓ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘ Ó·˙ Û οÔÈÔ Ê›ÏÔ ÙÔ˘, ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ù˘ ÙڤϷ˜, Ô˘ ÓfiÌÈ- και η πνευματικ" ηγε-
Î·È ÙË ÌËÙ¤Ú· ÙÔ˘. TÔÓ ÂÚ›ÌÂÓ·Ó Ó· ¿ÂÈ. O ı›Ԙ ÙÔ˘ Î·È ˙·Ó fiÙÈ Ô ÙÔ˘ÚÎÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ ηÙÂÛÙÚ¿ÊËΠÛÙË §¿ÚÈÛ·: σα ανβασαν τους τ-
Ë ı›· ÙÔ˘ ›¯·Ó Ï·ÁÈ¿ÛÂÈ. M ÙÔ˘˜ ÁÔÓ›˜ ÙÔ˘ Ï›Á˜ Ϥ- — MÔÚԇ۠ΛÓÔ˜ ÎÂÈ, ÎÈ ¤‰ÂȯÓ ÙÔ ÛÙ·˘Úfi ÌÈ·˜ ÂÎ- νους, ο λας ακολο-
ÍÂȘ ›Â. TÔÓ ·Ê‹Û·Ó ÌfiÓÔ. OÏÔÈ ˙ËÙÔ‡Û·ÓÂ, Û·Ó ·fi ÎÏËÛÈ¿˜, ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÙÔ˘˜ ·Ê‹ÛÂÈ; OÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ¯·ÓÙ¿- θησε με ακρισα. Στην
Ó·˘¿ÁÈÔ, ·fi ÙÚÈÎ˘Ì›·, ÙÔÓ ‡ÓÔ. ΈÛÂ. εικνα, οι επιστρατευ-
TÔ Û›ÙÈ ‹Ù·Ó ηٷÛÎfiÙÂÈÓÔ. EÓ· ÎÂÚ› ÛÙÔ ÙÚ·¤˙È TfiÙÂ, Û· Ó· ‰˘Û·ÚÂÛÙ‹ıËΠÔ˘ ¤‰ÈÓ·Ó ÙË Ó›ÎË ÛÙÔ μνοι φεδροι της Λ -
·Ó·Ì̤ÓÔ, ÙÔ˘ ¤‰ÂȯÓ ÙÔ Ê·˝ ÙÔ˘. EÓ· ÎÏ¿Ì· ÌÈÎÚÔ‡, ÛÙÔ ÛÙ·˘Úfi, ÁÈ· ÙÔ Ê·Ó·ÙÈÛÌfi, ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÔËÛ›·. AÏÏ¿ Î·È ÙÒ- ρισας φεγουν για το
οو ¿ÙˆÌ·, ·ÎÔ‡ÛÙËÎÂ. £¤ÏËÛ ӷ Ê¿ÂÈ. E›‰Â fiÙÈ ‰ÂÓ Ú· Û· Ó· ¯·›ÚÂÙ·È ÌÈ· ¯·Ú¿ ηÎÈ¿, Ô˘ ÛΤÙÂÙ·È ·˘Ù¿. μτωπο (Aθ"να, Γενν -
ÂÈÓÔ‡ÛÂ. EÌÂÈÓ ¤ÙÛÈ, ¯ˆÚ›˜ Ó· ÛΤÙÂ- N· Ô ÛÙ·˘Úfi˜! TÔ ÌÈÛÔʤÁÁ·ÚÔ δειος Bιβλιοθ"κη).
Ù·È. OÈ ÛΤ„ÂȘ ÂÚÓÔ‡Û·Ó, ÂÚ¯fiÓÙÔ˘- ıÚȷ̂‡ÂÈ! TÈ Ó· ϤÂÈ ¿Ú·Á Î›ÓÔ˜
Û·Ó ÔÏϤ˜, ¿ÌÔÚʘ. •·ÊÓÈο ‰¿ÎÚ˘-
ÛÂ.
™¿‚‚·ÙÔ M¤Á· Ô˘ ÊÒÓ·˙ ÙfiÙ ¤ÙÛÈ, Î·È ÔÈ Û‡ÓÙÚÔ-
ÊÔ› ÙÔ˘;
— Kڛ̷, Îڛ̷! › ÛÈÁ¿, ÎÔ˘ÓÒ- Î·È ÈÎÚfi ÙÔ˘ 1897 OÙ·Ó Ï¿ÁÈ·Û ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ ӷ
ÓÙ·˜ ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ. ÎÔÈÌËı›. AÈÛı·ÓfiÙ·Ó χË Û χ-
AÈÛı·ÓfiÙ·ÓÂ Û·Ó Î¿ÙÈ Ôχ ·Á·ËÙfi Ì ÙÔÓ «§·Áο» Ë, Ô˘ Î·È ÙËÓ ·Ó¿ÌÓËÛË Ù˘ ÎfiÚ˘
Ú¿ÁÌ· Ó· ¤¯·ÛÂ. TÔ ÎÏ¿Ì· ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡ ÙÔ˘ ¶ÔÚÙ·ÏÈ¿, ÛÙË ÛΤ„Ë fiÙÈ ı· ¿-
¤Êı·Û ÛÙ· ·˘ÙÈ¿ ÙÔ˘ ‰˘Ó·ÙfiÙÂÚ·. £·
ÙÔ˘ ¢. BÔ˘Ù˘Ú¿ „ÂÈ Ô fiÏÂÌÔ˜ ÙÒÚ·, ÁÚ‹ÁÔÚ·, Î·È ı·
›¯Â ‚ÁÂÈ ÛÙËÓ ·˘Ï‹. ™ËÎÒıËΠÎÈ ¿ÓÔÈ- ÙËÓ ‰ÂÈ, ÙËÓ ¤ÓÈÍÂ.
Í ÙÔ ·Ú¿ı˘ÚÔ. ™ÙÔ ÓÔ˘ ÙÔ˘ ÂÚ¯fiÓÙÔ˘Û·Ó Î¿ÔÙÂ
EÓ· ÎÔÚ¿ÎÈ Ù˘ Ó‡¯Ù·˜ ·ÎÔ‡ÛÙËΠӷ ʈӿ˙ÂÈ. Ô M·ÓfiÏ˘, Ô ÏÔ¯›·˜, ÂΛÓÔ˜ Ô ·ÙÚÈÒÙ˘ ÙÔ˘ Ì ÙÔ Ì·-
O Ô˘Ú·Ófi˜ ‹Ù·Ó ηı·Úfi˜. T· ¿ÛÙÚ· ·›˙·Ó ÙȘ ·ÎÙ›- ÎÚ‡ Ï·ÈÌfi, Ô º·Ï›‰Ë˜, Ô XÈ̤ڷ˜. K·È fiÏÔÈ ·˘ÙÔ› ÂÚ¯fi-
Ó˜ ÙÔ˘˜ Û· ʈÙÂÈÓ¤˜ ·Ú¿¯Ó˜ Ù· fi‰È· ÙÔ˘˜, ÎÚÂÌ·Ṳ̂- ÓÙÔ˘Û·Ó, ÂÚÓÔ‡Û·Ó Î·È ¯·ÓfiÓÙÔ˘Û·Ó Û·Ó Û’ ¤Ó· ÛÎÔÙ¿-
Ó˜ ÛÙÔ ÎÂÓfiÓ. EÌÂÈÓ ÂΛ ÛÙÔ ·Ú¿ı˘ÚÔ, ‚˘ıÈṲ̂ÓÔ˜ Û ‰È, ¿ÏÏÔÙ ¯·ÌÔÁÂÏÒÓÙ·˜ Î·È ¿ÏÏÔÙ ÛÔ‚·ÚÔ›.
ÛΤ„ÂȘ Î·È ˉÒÓÙ·˜ ·’ ÙË ÌÈ· ÛÙËÓ ¿ÏÏË. EÓ· ¯Ù‡Ë- AÍ·ÊÓ·, ‚ÚÔ¯‹ ÎÔ˘‰Ô˘ÓÈÛÌÒÓ ¤Êı·Û ÛÙ· ·˘ÙÈ¿ ÙÔ˘.
Ì· ηÌ¿Ó·˜ ÙÔÓ ¤‚Á·Ï ·’ ÙȘ ÛΤ„ÂȘ. £˘Ì‹ıËÎÂ. HÙ·Ó °ÈÓfiÙ·Ó AÓ¿ÛÙ·ÛË!
MÂÁ¿ÏÔ ™¿‚‚·ÙÔ. AÏÏË Î·Ì¿Ó· ·ÎÔ‡ÛÙËΠӷ ÛËÌ·›ÓÂÈ. AÈÛı¿ÓıËΠfi¯È ı˘Ìfi ÙÒÚ·. TÔ ·Á·¿Ù ·ÏÏ‹ÏÔ˘˜, ÙÔ
AÏÏ’ ·˘Ù‹, ·ÓÙ› ¯·ÚÌfiÛ˘Ó·, Û‹Ì·Ó ¤ÓıÈÌ· ÛÙËÓ ·Ú¯‹. Ó· οÓÂÈ Î·Ó›˜ ηÏfi ·ÓÙ› ηÎfi Î·È ÙfiÛ· ¿ÏÏ· ÙÔ˘ E˘·Á-
º·›ÓÂÙ·È, ΛÓÔ˜ Ô˘ ¯Ù˘Ô‡Û ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÙȘ ÛΤ„ÂȘ ÁÂÏ›Ô˘, ÙÔ Ì¿Ù·ÈÔ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘, fiÏ· ·˘Ù¿ Ù· ı˘Ì‹ıËÎÂ.
ÙÔ˘, ÙÔ ÙÈ ·ÈÛı·ÓfiÙ·ÓÂ. OÏ· ¤Ú·Û·Ó ·’ ÙÔ ÓÔ˘ ÙÔ˘ Ì ·̷ Û˘ÁΛÓËÛ˘...
O §·Áο˜ ÂÚÒÙËÛÂ:
— K·È ı· οÓÔ˘Ó AÓ¿ÛÙ·ÛË; T¤ÙÔȘ ÒÚ˜, Ó· ÌËÓ ¤Ú¯ÔÓÙ·È ÔÙ¤... K·È, ¿ÓÙ·,
TÔ˘ Ê¿ÓËΠ‚ÚÈÛÈ¿ Ó· ¯Ù˘Ô‡Ó ÔÈ Î·Ì¿Ó˜ ¯·ÚÌfiÛ˘- fiÏÔÈ Ì·˜ ηϿ.
Ó·, ÂÓÒ Ô ÛÙÚ·Ùfi˜, Ë ·ÙÚ›‰·, ÎÈÓ‰‡Ó¢Â, ¯·ÓfiÙ·Ó. K·È «∫·Ï‹ ∞Ó¿ÛÙ·ÛË!»

H K A £ H M E P I N H B M . ™ A B B A T O 2 6 - K Y P I A K H ¶ A ™ X A 2 7 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 3 31