DAVID BRIN

TRZECI I SZÓSTY ZMYS³

Siedzê opieraj¹c siê o drewnian¹ powierzchniê baru. Gra perkusja. Wokó³ snuje siê dym.
Niczym oszala³e zwierzê, moje uczucia wyrywaj¹ siê spod kontroli. Przez ostatnie noce prawie
nie spa³em, lêkaj¹c siê snów, które znowu powróci³y... oczy na niebie… p³on¹ce zbocza.
Nawet po tylu latach, tamten przeklêty dzieñ wyrywa ze mnie wspomnienia, niczym
przesycone wilgoci¹ ³achmany wyci¹gane ze sterty starych ubrañ - rzeczy, o których myœla³em,
¿e zagrzeba³em je wystarczaj¹co g³êboko.
W tej chwili na przyk³ad nie mogê zapomnieæ, jakim dziwakiem wydawa³ mi siê mój ojciec,
gdy by³em dzieckiem.
By³ surowy, cholernie surowy. Kiedy tylko przy³apa³ mnie na k³amstwie, kara³ mnie dwa
razy. Najpierw zabiera³ mnie do domu i wyg³asza³ rzeczow¹ pogadankê o tym, jak to niemoralnie
jest mówiæ k³amstwa, jak prawdziwy mê¿czyzna stawia czo³o prawdzie i inne takie bzdury.
Potem kaza³ mi siê pochyliæ i obserwowa³ jak „mê¿nie” kuli³em siê pod pasem. Ta czêœæ by³a
jeszcze w porz¹dku. Nie lubi³em pogadanki, ale on nie bi³ zbyt mocno.
PóŸniej, tego samego dnia by³em tak wystraszony, ¿e ledwo mog³em oddychaæ. Jak ju¿ o
tym mówiê, to myœlê, ¿e kara³ mnie trzykrotnie, za ka¿dym razem kiedy zauwa¿y³, ¿e k³amiê...
Lanie w domu, chiñskie tortury oczekiwania, a potem mordercze sprz¹tanie za gara¿em za to, ¿e
da³em siê z³apaæ.
To oczekiwanie by³o chyba po to, ¿ebym móg³ spokojnie pomyœleæ jak mog³em poradziæ
sobie bez k³amstwa, albo wymyœliæ lepsze - takie bez s³abych punktów.
Kiedy mnie beszta³, zawsze powtarza³, jak g³upio jest marnowaæ nieprawdê, ¿e czyjaœ
wiarygodnoœæ jest tak wa¿na do przetrwania jak oddychanie, energia ¿yciowa i umiejêtnoœæ
pozyskiwania przyjació³. Mój ojciec ju¿ taki by³. W domu próbowa³ nauczyæ mnie, ¿ebym by³
moralny i prawy. Na zewn¹trz, w mroku, dzia³a³ jak gdybym jutro mia³ byæ porzucony w
Amazonii, na Diabelskiej Wyspie, albo na najg³êbszej i najmroczniejszej Wall Street. Jego celem
by³o dopilnowaæ, ¿ebym by³ szlachetny... nawet w d¿ungli.
Jedn¹ z dobrych rzeczy, które mogê o nim powiedzieæ, to to, ¿e siê nigdy nie wœcieka³,
kiedy mówi³em mu w oczy, ¿e jest œwirem. Œmia³ siê tylko i mówi³, ¿e to ciekawe
stwierdzenie, a do jego obowi¹zku nauczenia mnie przetrwania nie nale¿y kszta³towanie moich
opinii.
W ca³ym tym dymie, ha³asie i wij¹cym siê strumieniu wspomnieñ, po raz pierwszy objawia
mi siê, ¿e mój stary móg³ mieæ racjê. Byæ mo¿e mia³ przeczucie, ¿e skoñczê w miejscu takim
jak to - œcigany i w potrzasku, z ¿yciem moim zale¿nym od wiarygodnoœci k³amstwa.

Te oczy na niebie, wci¹¿ powracaj¹. I ten obraz p³on¹cej góry. Próbujê to odtr¹ciæ, odrzuciæ ale
inny obraz nadchodzi, nieproszony, niechciany... Ksiê¿yc...

Hej, nie jestem niepiœmienny, choæ moje ¿ycie zale¿y od tego, ¿ebym na takiego
wygl¹da³. To tak jakby Bogart mówi³ do Bacall: „Ja studiowa³ i potrafi czytaæ”. Po prostu
dobrze siê przystosowujê. A teraz, muszê staæ siê Chuckiem. Wzmacniam Chucka.
Naturalnie Chuck wygl¹da tak jak ja. Tego nie mog³em zmieniæ. Jest wielkim facetem z
szerokimi barami, a wszystko to ma coœ z metr dziewiêædziesi¹t. Wygl¹da groŸnie. Codziennie
podnosi ciê¿ary i przebiega wiele mil wzd³u¿ brzegu rzeki. Ma starego Harleya rozw³óczonego
po swoim pokoju i ca³y czas s³ucha telewizji albo audycji country.
Chuck pije w miejscowych barach. Ogl¹daj¹c mecze rugby klnie na wszystkich z³ych
rozgrywaj¹cych. Uwielbia te¿ ryæ ziemiê swoim motorem krosowym. Czasami, kiedy pêdzi na
nim, przeklina, ¿eby sobie ul¿yæ. Nigdy jednak nie traci w tym umiaru.
Czyta magazyny motocyklowe i instrukcje naprawy z wyg³odnia³ym przestrachem. Nie
mo¿e przeczytaæ wiêcej ni¿ szeœciu czy oœmiu zdañ, aby nagle nie spojrzeæ z lêkiem w górê,
jak gdyby obawia³ siê, ¿e ktoœ go przy³apie lub zabije.
Poza tym, raczej nie czyta. Jest w pe³ni kwalifikowanym przedstawicielem proletariatu, a
przynajmniej ma tak¹ nadziejê. Mo¿e nied³ugo siê o¿eni...

( … Księżyc... Gwiazdy boleśnie promienieją.... Szkarłatne, o kocich źrenicach oczy...

)

Co to by³o? Trzêsienie ziemi? Czy to dr¿y bar, czy moja rêka?

Mo¿e przez jakiœ czas powinienem trzymaæ siê z dala od prowokacyjnych tematów. Jednak
póki stojê tutaj mrucz¹c coœ do nieistniej¹cego s³uchacza w mojej w³asnej g³owie, równie dobrze
mogê dodaæ kilka szczegó³ów. To zabije trochê czasu.
By³eœ kiedyœ wykidaj³¹? Mówisz „nie”, mój zmyœlony przyjacielu? Pozwól wiêc, ¿e
wyt³umaczê ci kilka rzeczy. To nie³atwa robota. Tacy poznaj¹ wszystkie panienki. To chyba
rodzaj fascynacji, któr¹ kobiety czuj¹ do tych krzepkich brodatych typków, którzy siedz¹
samotnie, z czujnym spojrzeniem, du¿¹ latark¹ w kieszeni i piwem, które ca³y wieczór stoi
nietkniête. Mo¿e to myœl, ¿e jest jakiœ wielki ogier, którego jedynym celem ¿ycia jest upewniæ
siê, ¿e jeœli same tego nie zechc¹, ma³e dziewczynki bêd¹ zostawione w spokoju wewn¹trz, albo
w pobli¿u Yankee Dollar.
Tak czy inaczej, dziewczyny zawsze flirtuj¹ z Chuckiem. On nie ma nic przeciw temu, ale ja
tego nie cierpiê. Ich oczekiwania denerwuj¹ mnie. Nie lubiê jak obcy patrz¹ ze zbyt bliska. Na
pewno ¿aden z Nich - potworów, które mnie œcigaj¹ - nie móg³by przebraæ siê za m³od¹ kobietê.
Szczególnie jeœli pamiêtaæ, jaka moda ostatnio panuje.
Chc¹c sp³awiæ te panienki, kaza³em dziewczynie Chucka, ¿eby z nim by³a. Cholera, to nie
ich wina. Ani Chucka.
Tyle o lekcji wykidaj³y numer jeden. Rada numer dwa to znaleŸæ lokal, w którym
przesiaduj¹ dzieciaki. To o wiele bardziej wkurzaj¹ce, z minuty na minutê, ale o ca³e niebo lepsze
to, ni¿ pracowaæ, umieraj¹c z nudów, w jakimœ barze topless. Zw³aszcza jak jakiœ pijak
wskakuje na scenê ¿eby zatañczyæ z Dziewczyn¹ i ty te¿ musisz wskoczyæ, ¿eby z szerokim
uœmiechem i po przyjacielsku zaproponowaæ mu zejœcie ze sceny i piwo. Biedna Dziewczyna
ma wtedy og³upia³y uœmiech na twarzy i tylko malutkie bikini na ty³ku, a ka¿dy w lokalu widzi
tê wielk¹ latarkê, któr¹ masz za plecami. Ty wtedy zastanawiasz siê, czy twoje zwieracze
wytrzymaj¹, bo pijak ma przy barze jeszcze szeœciu równie „przyjaznych” kumpli.
Coœ takiego zdarzy³o siê dwa razy w Weed, zanim nie odszed³em. Ma³o co nie straci³em
reputacji ³ami¹c kark jakiemuœ g³upiemu Indianowi.
Weed by³o podobne do Crescent City, wilgotne i zjadliwe. Tylko tutaj mg³a tworzy siê z py³u
morskiego i jej ³awice sun¹ wzd³u¿ rzeki aby stoczyæ potyczkê z górami. W Weed porann¹ mg³¹
by³y roje komarów.
Dzieciaki, które przychodz¹ do Yankee Dollar pos³uchaæ country i swoich starszych braci i
sióstr pij¹cych piwo, nie wiedz¹ jeszcze, jak sprawiaæ k³opoty. S¹ jeszcze przywi¹zane do
dzieciêcych zapachów i trosk dorastania. Pamiêtam, jak to by³o, kiedy by³em w ich wieku, wiêc
staram siê byæ tolerancyjny. To œmieszne, ¿e dziœ mogê sobie przypomnieæ takie rzeczy sprzed
dwudziestu lat, a do niedawna nie by³em w stanie zatrzymaæ w pamiêci wiêcej ni¿ tygodnia.
Dziœ widzia³em odrzutowiec lec¹cy wysoko po niebie. Jakiœ szybki, ma³y myœliwiec. Sprawi³,
¿e zamyœli³em siê.

Pomruk silników... urastaj¹cy niczym fanfary Beethovena... œmiech i wspania³y lot...

Przestañ! Zostaw to! Co siê ze mn¹ dzieje? Sk¹d nadchodz¹ te wizje?

Zignoruj je! To w³aœnie zrobiê. Nigdy nic takiego siê nie zdarzy³o.... Pomyœl o czymœ
innym. Pomyœl o dzieciakach. Pomyœl o dzieciakach i radach wykidaj³y.

Chyba wystarczaj¹co je lubiê. Jednak obserwujê uwa¿nie. Najgorsze, co zwykle robi¹, to

próbuj¹ przemyciæ na zewn¹trz kufle, albo zapaliæ skrêta w k¹cie. Szybko ich ³apiê i zdoby³em
sobie s³awê najbystrzejszego oka w moim fachu.
Nie mo¿e byæ mowy, ¿ebym przed jakimœ sêdzi¹ t³umaczy³ siê za wspó³udzia³ w
przestêpstwie. Sêdzia móg³by byæ jednym z tych, których Oni obserwuj¹. Wywêsz¹ mój zapach i
pyk! Ju¿ i po mnie i po Chucku.
- Hej, Chuck!
- Czeœæ. Czego chcecie? - wrzeszczê. Wrzeszczy znad skraju baru ju¿ pe³ny Chuck.
Stoj¹ w drzwiach, trzy metry ode mnie - trzech ubranych w drelichy wyrostków wysokich jak
sosny, z rzadkimi w¹sikami i pryszczami. Maj¹ zamiar wnieœæ coœ, co ³atwo bym znalaz³. Chc¹
wiêc odwo³aæ siê do mojego poczucia kole¿eñstwa. Uœmiecham siê.
- Czeœæ, Chuck. Mo¿emy wnieœæ trochê piw? Jesteœ w porz¹dku. Bêdziemy je trzymaæ
pod sto³em.
Zmieñ wyraz twarzy na grymas.
- Nie, do licha. Wynieœcie to na zewn¹trz! Wypijcie w domu i wróæcie. Albo lepiej wcale nie
wracajcie!
Œmiej¹ siê i krzywi¹ na mnie. Ja te¿ siê krzywiê, ¿eby zachowaæ twarz, ale dziœ nie
wk³adam w to serca.
Piêæ minut póŸniej wracaj¹. S¹dz¹c po tym jak chwiej¹ siê i chichocz¹ puszczaj¹c do mnie
oko, musieli wychlaæ chyba ca³¹ paczkê piw. Jezu! Pamiêtasz jak piliœmy, a¿ nasze brzuchy
by³y pe³ne piwa? Robiliœmy to, bo ch³opak musi mieæ jakiœ rytua³ przejœcia, ¿eby zadziwiæ
dziewczyny. Przecie¿ ju¿ nie wysy³amy m³odych mê¿czyzn po pióra or³a.
Teraz rada numer trzy. Musisz polubiæ swoj¹ klientelê, nawi¹zaæ porozumienie. Ale nigdy
nie b¹dŸ zbyt blisko, bo zwariujesz.
 Powierzchnia baru jest g³adka jak klawisze z koœci s³oniowej, jak wypolerowane do po³ysku
spojenie w solidnym samolocie...
Gdy zamykam oczy rytm perkusji zlewa siê z ha³asem t³umu i zdaje siê byæ rykiem
silników. Czerwona mgie³ka pod powiekami zmienia siê w ogieñ...
Ogieñ na zboczu.
Moje palce naciskaj¹ dŸwignie, œciêgna natychmiast pomrukuj¹ niczym do muzyki
Strawiñskiego...
A oczy Parmina by³y szkar³atne.

Zignoruj to! Przestañ! W wiruj¹cych oparach tytoniowego dymu Ch³opaki z B³êkitnej Grani
graj¹ teraz szybki kawa³ek. Domyœlam siê, ¿e w dymie s¹ te¿ inne sk³adniki, ale trudno
powiedzieæ jakie. Mój wêch nie jest ju¿ taki jak dawniej. Prawdê mówi¹c - z powodów, w które
nie chcia³bym siê zag³êbiaæ - mo¿na przyj¹æ, ¿e ju¿ nie istnieje. Szybko przebiegam okiem
przez salê, aby upewniæ siê, ¿e nikt zbyt otwarcie nie szykuje skrêta. Nie lubiê psuæ komuœ
zabawy.
Ch³opakom z kapeli mogê zaufaæ. Na pewno dodaj¹ tej prowincjonalnej muzyce niez³e
uderzenie. Tañcz¹cy na parkiecie podskakuj¹ i wrzeszcz¹ “iiihaa” - mieszczañsk¹ wersjê okrzyku
ludzi prerii. Chuck lubi tê kapelê. Raz upi³ siê z nimi i naprawia ich motory za mniej
ni¿ normalnie ¿¹da. Raz, kiedy trochê za du¿o wypi³, da³ siê namówiæ na przy³¹czenie siê do
nich z po¿yczon¹ harmonijk¹. Chcia³ tylko trochê popajacowaæ, ale da³ siê ponieœæ. Pochyli³ siê
nad organkami i zagra³.
Kiedy doszed³em do siebie t³um wiwatowa³, Ch³opaki poklepywali mnie po plecach, a ja
mru¿y³em oczy do reflektora dziwi¹c siê, jak dopuœci³em, ¿eby coœ takiego siê sta³o.
W tamtej chwili prawie opuœci³em miasto, ale w³aœnie wtedy Elise z³ama³a rêkê, gdy
pierwszy raz by³a na krosach. Chuck chyba czu³ siê trochê winny, wiêc zosta³em.

Przedziwne szkar³atne oczy - zmru¿one, o kocich Ÿrenicach. Uœmiech subtelny niczym u

cz³owieka... aura d³ugowiecznoœci. Nie skryjesz siê przed oczami jak te.
- Ty jesteœ Opiekunem. - Powiedzia³. - Wiêkszoœæ twojej rasy nie mo¿e sobie sama pomóc
w tych sprawach. Bez czegoœ lub kogoœ, kto bêdzie ich strzeg³, niszczej¹ i umieraj¹.
- Parmin, ty jesteœ pe³en tego...
Znowu ten uœmiech. G³os niczym koœcielne organy.
- Myœlisz, ¿e nie wiem czym jesteœ, Brad? Jak myœlisz, dlaczego ty by³eœ jednym z
pierwszych, których wybra³em do mojej Kaba³y?...

Teraz wszyscy tañcz¹ na trocinach. Pojedyncze dziewczyny wiruj¹ wzd³u¿ brzegów parkietu,
niczym w jakimœ plemiennym rytuale pozwalaj¹c parom zaj¹æ œrodek. Zawsze uwa¿a³em to za
ciekawy fenomen. Te dzieciaki nic nie wiedz¹ o country, a jednak niektórzy ch³opcy potrafi¹
s³uchaæ gry na organkach. Jeœli to country, musi byæ zdrowe, wiêc podskakuj¹ dooko³a z
kciukami w szelkach, ¿eby tchn¹æ w taniec pozory ducha Dzikiego Zachodu.
Nie mogê w to uwierzyæ. Czy w³aœnie pomyœla³em s³owo „tchn¹æ"? Jak d³ugo siê
zapomina³em? Patrzê na zegarek. Nie mam zegarka - ju¿ nie noszê ¿adnego. Co jest ze mn¹?
Uspokój siê. Od pocz¹tku tego tañca za du¿o intelektualizujesz. To zbyt ma³o czasu, ¿eby
sobie zaszkodziæ. Poza tym, nikt nie dowiód³, ¿e mog¹ œledziæ niewypowiedziane myœli. To
by³a tylko teoria. Nadal jednak, mog¹. Mo¿e wiêc odrzuæ te bardziej „mondre” s³owa, co? Tak
czy inaczej, co dobrego da³a komu filozofia?
Joey prosi mnie o pomoc przy przetaczaniu bary³ki. Jasne. Wszystko jest lepsze od stania
tutaj i myœlenia. T³um jest zbyt spokojny, ¿eby s³u¿yæ do rozproszenia uwagi. Na drugim koñcu
baru taszczymy to drañstwo na stojak. Prostuj¹c siê wycieram t³uszcz z d³oni i rozgl¹dam siê
dooko³a. Wtedy j¹ dostrzegam.
Stoi przy drzwiach. Ch³ód owiewa mnie niczym zimny wicher. Garbiê siê od razu, ¿eby staæ
siê niewidzialny, gdy ona siê rozgl¹da, mru¿¹c oczy w ostrym œwietle scenicznych reflektorów.
Nie ma jednak dobrego sposobu, ¿eby uczyniæ przeŸroczystymi prawie dwa metry miêœni i
w³osów. Dostrzega Chucka, uœmiecha siê i zaczyna siê przybli¿aæ. A kiedy jest ju¿ pomiêdzy
„tam” i „tu”, magiczna rzecz dzieje siê znowu i ch³ód opuszcza mnie.
Jest bardzo ³adna i porusza siê wspaniale. Próbujê przez chwilê wygl¹daæ na zajêtego
sprawdzaniem lokalu. Joey mówi jej czeœæ. Ona odpowiada mu niskim altem - przyjaznym, ale
z nut¹ nerwowoœci i wahania.
Nie ja powodujê t¹ nerwowoœæ. By³a ju¿ taka kiedy j¹ spotka³em, wiêc nie wiñ mnie.

W tej chwili nie obawiam siê oczu na niebie i p³on¹cych gór. Ch³opaki graj¹ jedn¹ z moich
ulubionych g³upich piosenek, Stary Joe Clark

Wpad³em do Starego Joe Clarka

Wczeœniej tu nie by³em
Ja spa³em na pod³odze
A on na pierzynie

Hej, trzymaj siê, Stary Joe

To na razie, bo spadam st¹d
Trzymaj siê, Joe Clarku,
W drogê mi ju¿!

Spogl¹da na mnie unosz¹c g³owê.

- CzeϾ.
Odpowiadam patrz¹c w dó³ na jej twarz. - Czeœæ tobie samej. Jak idzie ci pielêgnowanie
roœlin?
- Dzisiaj ca³kiem nieŸle, tylko ¿e póŸnym popo³udniem mieliœmy straszny t³ok.
Popêdzi³am do domu i przebra³am siê, ale jakaœ handlarka przechodzi³a obok i nie mog³am siê
oprzeæ, ¿eby zobaczyæ kilka rzeczy. Kupi³am trochê ³adnych perfum i... i dlatego siê spóŸni³am
Nagle wygl¹da na trochê przestraszon¹. Jakby powiedzia³a coœ, czego nie powinna. Ach tak.
Chuck nie ma wêchu i nie cierpi, jak mu siê to przypomina. Prawda, ¿e przez ostatnie dwa lata
nie mog³em wyczuæ nic s³abszego od szeœciodniowej padliny, ale czy rzeczywiœcie by³o tak
³atwo zirytowaæ Chucka, ¿e Elise denerwuje siê przez tak¹ przelotn¹ uwagê?
Wzruszam ramionami. - Jad³aœ ju¿ coœ?
- Coœ wczeœniej przek¹si³am. - odetchnê³a. - Jak chcesz, mogê usma¿yæ dla nas kilka
steków.
Swoje jasnobr¹zowe w³osy u³o¿y³a w trwa³¹, zakrêcon¹ nad uszami jak u Doris Day. Nigdy
nie lubi³em tego stylu, wiêc Chuck mówi jej, ¿e to lubi. I tak jest a¿ zbyt piêkna. Drobna wada
pomaga.
- ChodŸ. - Biorê j¹ pod ramiê i kiwam na Joeya, ¿eby popilnowa³ za mnie drzwi. Flirtuje
w³aœnie z jak¹œ ma³olat¹. Stempel biorê ze sob¹ - nikt tutaj nie pije piwa, póki nie bêdzie
oznaczony. Przeze mnie.
Elise idzie krok przede mn¹. Wie, ¿e jej chód doprowadza mnie do szaleñstwa, nawet po
siedmiu miesi¹cach bycia razem. W ³ó¿ku jest podobnie. Ca³kowicie zaanga¿owana - ka¿dy jej
ruch jest pieszczot¹. Jeœli nie pieœci mnie albo swoich roœlin, to powietrze, swoje ubranie a
nawet trociny, po których w³aœnie idzie. Jest dobra. Nieskomplikowana i dekoracyjna.
Wola³bym kogoœ bez wykszta³cenia, ale do diab³a, dziœ ju¿ chyba ka¿dy by³ w college’u.
Przynajmniej nie przypomina mi niektórych rzeczy. Cholernie siê stara, ¿eby mi dogodziæ.
Chyba czujê siê winny przez to, ¿e j¹ trochê zwodzê. Na pewno myœli, ¿e jak ciê¿ko nade
mn¹ popracuje, to j¹ poproszê, ¿eby za mnie wysz³a. Myli siê. Ju¿ zdecydowa³em, ¿e siê
pobierzemy. Ale muszê utrzymaæ pozory. Ja jestem tym silnym, milcz¹cym typem, pamiêtasz?
Bêdzie musia³a przymilaæ siê Chuckowi.
Do diab³a, muszê graæ swoj¹ postaæ. Jeœli Oni j¹ z³api¹ razem ze mn¹, nic dobrego dla niej z
tego nie wyniknie.

Stary Joe mia³ dom,

Piêtnaœcie piêter mia³.
A nigdy aka¿dym piêtrze
Kur pe³ne by³o wnêtrze.

- Powiedz, o czym myœlisz.

Jej rêka jest na moim ramieniu, bawi siê gêstymi w³osami, które zebra³y siê pod mankietem
koszuli. Te jej g³êbokie, br¹zowe oczy - u¿ywa ich niczym palców, aby dotykaæ moj¹ twarz.
Delikatnie, nieœmia³o, jakby chc¹c upewniæ siê, ¿e naprawdê tu jestem - wydaj¹ siê okazywaæ
troskê. Czy to a¿ tak widaæ, ¿e dziœ nie jestem sob¹?
Ten odrzutowiec, lec¹cy wysoko wœród promieni s³oñca... m³ody Allan Fowler przychodz¹cy
póŸniej, aby dokuczaæ mi swoj¹ g³upot¹... a potem wszystkie te filozoficzne bzdury, które
wci¹ga³em w siebie ca³y wieczór. Tak, muszê mieæ na oku moj¹ star¹ fasadê.
Sekretem dobrego k³amstwa jest robiæ tak ma³o, jak tylko siê da.
- Myœla³em tylko o tej piosence, któr¹ teraz graj¹. Œpiewaliœmy j¹, kiedy by³em dzieckiem.
Ma chyba z tysi¹c wersji. - Biorê du¿y ³yk mojego piwa.
- Nie wiedzia³am, ¿e jak by³eœ dzieckiem to te¿ œpiewa³eœ. To wtedy nauczy³eœ siê graæ
na organkach? - Jej g³os dr¿y odrobinê, ale czêœæ mnie kontroluj¹ca usta chyba tego nie
zauwa¿a. Dzia³am na autopilocie.
- Hmm, tak. Ja i kilku innych ch³opaków z rodzinami w Instytucie - za³o¿yliœmy Kapelê
Mrocznego Stegozaurusa. Chyba byliœmy ca³kiem nieŸli. Graliœmy frat i podobne rzeczy. Nic
powa¿nego. Ojciec kupi³ mi banjo, ale nigdy nie czu³em go tak jak pianina.
Mój nastêpny wydech zmienia siê w westchnienie. Piosenka siê koñczy i ludzie schodz¹ z
parkietu. Rozgl¹dam siê. Wszêdzie spokojnie, ale sprawdzam dwa razy. Kiedy by³em na s³u¿bie,
umia³em wêchem wyczuæ k³opoty - teraz muszê u¿ywaæ oczu.
Przestañ teraz! Nie myœl o s³u¿bie! Co w ciebie wlaz³o?
Jestem zmêczony krzyczeniem na siebie. Co za feralny dzieñ.
Odwracam siê do Elise. Czemu ma tak¹ minê? Co to jest, zdziwienie? Nadzieja? Strach?
O, ch³opcze - to, co w³aœnie powiedzia³em.
Myœl!... Ojciec... Nie wspomina³em jej wczeœniej o moim ojcu, choæ czêsto stara³a siê
wyci¹gn¹æ ze mnie coœ o mojej przesz³oœci - o Instytucie. I muzyce, moim dzieciñstwie... o
pianinie.
Jakaœ mg³a przede mn¹, bariera namacalnego niemal smutku. Wisi niczym most zwodzony,
odcinaj¹c drogê ucieczki. Chwytam piwo aby ukryæ wzburzenie na mojej twarzy. Myœl. Myœl.
Nazwê kapeli zapomni. Pewnie myœli, ¿e jest nieprzyzwoita. Muszê poprzekrêcaæ resztê.
Jak? Przerobiê Instytut na Instytucjê - miejsce odosobnienia dla przestêpców. Ojciec mo¿e byæ
„Ojcem Murphy’m”, ³agodnym ksiêdzem...
Widzê mojego ojca uœmiechaj¹cego siê do mnie.
- Widzisz? - powiedzia³by. - Widzisz, jak trudno jest zachowaæ dobre k³amstwo?
Odstawiam piwo nie patrz¹c na Elise. - Idê na spacer. Chcê trochê odetchn¹æ. Powiedz
Joyemu, ¿e zaraz wrócê. Dobrze?
K¹tem oka widzê, jak kiwa g³ow¹. Próbujê wywalczyæ sobie drogê do drzwi.

Jej oczy by³y szare. Gdy siê œmia³a, myœla³em, ¿e moja pierœ niczym ptak uniesie siê ku
niebu... Parmin nas sobie przedstawi³ - nie wiedzia³em, ¿e kobieta jak ona mo¿e istnieæ...
- Œmia³o. - powiedzia³.
- Ale¿ Parmin, Janie ma swoje zadania, a mój zespó³ czeka w³aœnie na czêœci od B1 i
Tridenta, ¿eby wmontowaæ je do statków.
- Nie. Twoi podw³adni dadz¹ sobie radê, kiedy wy dwoje pojedziecie w podró¿ poœlubn¹.
Czy¿ nie jestem ekspertem? Czy¿ nie obserwowa³em twojej rasy od dwudziestu waszych
pokoleñ? Kiedy ju¿ projekt bêdzie zbli¿a³ siê do koñca, nie bêdê mia³ dwóch rozkojarzonych
szefów dzia³ów.
IdŸ, Brad. Patrzcie sobie w oczy, kochajcie siê. Pocznijcie dziecko. Urodzi siê na nowym
œwiecie...

Opieram g³owê na ch³odnych, wilgotnych ceg³ach. Na ty³ach Yankee Dollar, blisko

œmietników, próbujê powstrzymaæ siê przed g³oœnym krzykiem.
Ból jest gor¹cy. Czujê pal¹ce, niemal hormonalne odrzucenie, jakby moje cia³o stara³o siê
pozbyæ zbuntowanej obcej czêœci - przeszczepionego organu, albo obcej idei. Agonia jest szara
i wilgotna od potu, z nik³ym posmakiem z³udzenia. A odrzuconym organem - uœwiadamiam
sobie - jest mój w³asny umys³.
Moje rêce wyszukuj¹ œcianê. Palce zag³êbiaj¹ siê we wklês³e linie zaprawy otaczaj¹cej ceg³y
- |o moje kotwice. Powierzchnia jest twarda, ale krucha. Ma³e fragmenty od³amuj¹ siê pod moimi
paznokciami. Piaszczysty ch³ód trzeszczy pod moim czo³em, gdy toczê je po œcianie, ch³on¹c
solidnoϾ budynku.
To pociesza - solidnoœæ. Dobre, ciê¿kie ceg³y. Zwi¹zane stalowymi prêtami i grub¹,
cementow¹ zapraw¹, która przenika i wi¹¿e je aby podtrzymaæ dach. Aby staæ. To odprê¿a -
myœleæ o ceg³ach.
Myœl o ceg³ach.
Ceg³y s¹ mocne, bo ich moleku³y s¹ mocno zwi¹zane. Trzymaj¹ siê razem, aby pokonaæ
grawitacjê. Przypadkowoœæ te¿ jest zawieszona. Chaos jest powstrzymany tak d³ugo, póki
moleku³y nie opuszcz¹ wyznaczonych sobie miejsc.
A nie mog¹ tego zrobiæ. Energia, któr¹ by potrzebowa³y, jest za du¿a. Nie ma drogi przez
barierê, chyba ¿e wszystkie na raz zdecyduj¹ siê j¹ przeskoczyæ. Ale moleku³y ceg³y nie mog¹
jednoczeœnie postanowiæ, ¿eby tunelowaæ - bez kogoœ kto by im to rozkaza³.
Moje palce zaciskaj¹ siê mocniej na szorstkiej zaprawie. Skóra œciera siê boleœnie. „Nie
tunelujcie”, krzyczê bezg³oœnie do moleku³. „Nie. Zostañcie tutaj i b¹dŸcie zadowolone, ¿e
jesteœcie ceg³¹. Zwyk³¹, szacown¹ ceg³¹ poœród cegie³, które podtrzymuj¹ dachy i chroni¹ ludzi
przed zimnym wiatrem.”
B³agam desperacko i w jakiœ sposób czujê ich zgodê. Nareszcie œciana nie zamierza nigdzie
uciec. W nag³ym dreszczu porozumienie pryska. Zostajê stoj¹c, czuj¹c pustkê w œrodku. Jest mi
trochê g³upio - mam zapylone czo³o i brudne rêce. Pozwalam im opaœæ i z westchnieniem
odwracam siê, by oprzeæ siê o œcianê.
Wieczór jest wilgotny. Delikatne k³aczki mg³y sun¹ przez dwudziestometrow¹ przestrzeñ
pomiêdzy mn¹ a parkanem. Opary wij¹ siê niczym palce starej, niewidomej kobiety - delikatnie
dotykaj¹ œciany, stoj¹cych samochodów i przepe³nionych œmietników - po czym p³yn¹ dalej.
Zaczynam kurczyæ siê, gdy k³¹b oparów p³ynie wzd³u¿ œciany, aby mnie spowiæ. „Nie rób
tego, to tylko mg³a. Nic wiêcej. Tylko mg³a.”
Kiedyœ lubi³em mg³ê. Zawsze mi³o pachnia³a. Chyba dlatego, ¿e jest w niej du¿o ujemnych
jonów. Tutaj jednak, obok œmietników, smród musi byæ niema³y. Stojê tu maj¹c atak psychozy,
a martwiê siê o mój cholerny wêch!

W miarê jak prace dobiega³y koñca, Parmin mówi³ coraz wolniej, choæ nadal pogodnie,
mimo bólu.
- ...Maszyny, których sposób budowania wam pokaza³em, bêd¹ ich czêœci¹. Moi poprzedni
w³adcy - ci, którzy trzymaj¹ twój œwiat w kwarantannie, zostan¹ pokonani przez zaskoczenie.
Wierz¹, ¿e nie nauczycie siê tworzyæ takich konstrukcji jeszcze przez setki waszych lat. Bêdzie
siê wam gratulowaæ za zrobienie ich tak dobrze, pomimo ukrycia.
Ich u¿ywanie bêdzie zupe³nie inn¹ spraw¹. Do tych urz¹dzeñ trzeba mówiæ - trzeba im
schlebiaæ. Ich operatorzy musz¹ pracowaæ z nimi na obszarze, w którym spotyka siê fizyka i
metafizyka, w miejscu, gdzie matematyka i medytacja staj¹ siê jednym.
To dlatego wybra³em ludzi takich jak ty, Brad. Latasz odrzutowcami. Ale, co najwa¿niejsze,
robisz to tak, jakbyœ gra³ na pianinie. Wszyscy nasi piloci musz¹ nauczyæ siê graæ na swoich
statkach, bo sk³onienie ich do przenikania pomiêdzy gwiazdami wymaga tego samego wyczucia
co u pianisty, który pieœci m³oteczki dotykaj¹ce metalowych prêtów, aby chwa³a przeniknê³a z
nich do ludzkiego mózgu.

Moje prawo jazdy podaje, ¿e nazywam siê Charles L. Magun. Przez ponad rok zarabia³em na
¿ycie reperuj¹c motory i dorabiaj¹c chronieniem dzieciaków przed zbyt wielk¹ demoralizacj¹ w
miejscach takich jak Yankee. ¯yjê z dziewczyn¹, która by³a chyba w college'u. Ale to raczej
niegroŸne. Jest spokojna i mi³o jest mieæ j¹ w pobli¿u. Mam dwóch czerwonoskórych kumpli, z
którymi je¿d¿ê i podnoszê ciê¿ary. Wszyscy mówi¹ mi Chuck.
Pamiêtam jednak podrabianie aktu urodzenia Chucka prawie dwa lata temu. Pamiêtam, ¿e
zbudowa³em z niego maskê - faceta, którego Oni nigdy nie znajd¹, bo szukaj¹ kogoœ zupe³nie
innego. Pamiêtam wrastanie w Chucka i niszczenie wszystkiego, co by³o wczeœniej: starych
zwyczajów, sposobów dzia³ania, a przede wszystkim dawnych wspomnieñ.
A¿ do dzisiaj.
Dobra, b¹dŸmy powa¿ni, jakie s¹ mo¿liwoœci?
Jedna to to, ¿e zwariowa³em. Rzeczywiœcie jestem Charles L. Magun, a ca³e to gówno o
graniu na pianinie, pilotowaniu odrzutowców, pilotowaniu... innych rzeczy - to tylko sny
szaleñca.
To zadziwiaj¹ce. Po raz pierwszy od dwóch lat mogê staæ sobie i bez strachu pamiêtaæ, ¿e
zrobi³em te rzeczy. Niektóre z nich. Rzeczy nie zwi¹zane bezpoœrednio z Ujawnieniem. S¹ tak
¿ywe. Mogê na przyk³ad stworzyæ wielowymiarow¹ wizjê w mojej g³owie. Czy Chuck móg³by
to zrobiæ?
Ale pamiêtam te¿, dawno temu, kiedy by³em jeszcze ch³opcem, tych dziwnych starców,
którzy przychodzili do Instytutu zadrêczaæ tatê i innych profesorów, ¿eby wys³uchali ich
pomys³ów na wiecznie dzia³aj¹ce maszyny i tym podobne rzeczy. Ich fantazje wygl¹da³y na
skomplikowane i poprawne tak¿e dla Nich, czy¿ nie?
Ironia mnie nie opuœci³a! U¿ywam pamiêci o Instytucie, ¿eby udowodniæ sobie, ¿e mogê
podrobiæ swoj¹ pamiêæ.
Œmieszne.
W porz¹dku. Mo¿e stworzy³em Chucka. Mo¿e by³em kimœ jak ten, o którym myœla³em, ¿e
nim jestem. Ale mo¿e wszystko czego siê teraz obawiam jest fantazj¹? Mo¿e po prostu kilka lat
temu zwariowa³em?
Spójrz na mnie - ca³y wieczór gadam sam do siebie, opisujê wszystko, co myœlê i czujê,
jakby to siê dzia³o. A ka¿dy mój skowyt, przysiêgam, jest rodem z jakiegoœ dramatu. Jak te
paranoidalne z³udzenia mœciwych istot, które nazwa³em „Oni”...
Coœ strasznego musia³o mi siê przydarzyæ dwa lata temu. Ale czy by³o to coœ bardziej z tej
ziemi - wypadek, albo morderstwo? Mo¿e stworzy³em grozê budz¹c¹ romantyczn¹ fantazjê, aby
odci¹æ wspomnienia prawdziwej traumy?... Czegoœ z tej planety, a skrytego pod dziwaczn¹
mask¹ science fiction.
Nikt, kogo znam, nie s³ysza³ o Kabale, Arkach, Canaanie, czy chocia¿by o katastrofie
zaledwie sto mil st¹d. Pamiêtam, ¿e Ujawniliœmy siê trochê za wczeœnie, poniewa¿ zbli¿a³y siê
wybory, a stara administracja by³a skazana na pora¿kê. Obawialiœmy siê, ¿e nowy rz¹d narobi
ha³asu. Jednak do prasy nie dotar³o ani jedno s³owo o „tajnym projekcie pod wzgórzami
Tennessee”. Nie widzieliœmy sensu utrzymywaæ dalej tajemnicê, ale nic nie rozg³oszono.
Kiedy siê temu bli¿ej przyjrzysz, opowieœæ, któr¹ pamiêtam nie jest zupe³nie niedorzeczna.

Powiewa teraz ch³odna bryza. Ostatnie k³aczki mg³y rozp³ywaj¹ siê w nicoœæ, uciekaj¹c w
mrok tu¿ za œwiat³em latarni. Czujê na twarzy œwie¿oœæ wiatru.
Trzecia mo¿liwoœæ to to, ¿e nic z tego nie wymyœli³em. Jestem œciganym, ostatnim ¿ywym
cz³onkiem sekretnego spisku przeciw potê¿nej gwiezdnej cywilizacji, a moim wrogowie nie
zatrzymaj¹ siê przed niczym, aby mnie dopaœæ.
Mmm. Nigdy nie postawi³em tego tak jasno. Nastêpne pytanie - jak ju¿ wiem - jest
oczywiste.
I co dalej?
Uœmiech? To ma byæ moja odpowiedŸ? Uœmiech?
Tak. I co z tego? Chcê krzyczeæ. Kogo to obchodzi, czy mnie z³api¹? Mog¹ mnie najwy¿ej
zabiæ. Dlaczego, w Imiê Boga, tak siê tym przejmujê?
Hola, hola.
Wiêc w porz¹dku. Chuck trochê przesadza. Ukrywaæ siê jako mechanik motocyklowy to
sprytne, na pewno, ale Chuck nie musi sarkaæ z odraz¹ jak tylko us³yszy w radiu muzykê
powa¿n¹. Nie musi ogl¹daæ wyœcigów krosowych w telewizji, albo robiæ g³upich uwag za
ka¿dym razem, gdy Elise niezdarnie próbuje filozofowaæ.
Zadziwiaj¹ce, ¿e nigdy wczeœniej o tym nie pomyœla³em. Wszystko, co mogê jeszcze
straciæ, to moje bezwartoœciowe ¿ycie. Wielka rzecz. Mo¿e naprawdê mogê trochê poluzowaæ.
Dlaczego wczeœniej o tym nie pomyœla³em?
Chmury rozstêpuj¹ siê i nagle pojawia siê Ksiê¿yc. Jest piêkny niczym opal poœród nocy.
Mogê robiæ z jego widokiem ró¿ne sztuczki. Pomniejszyæ go do rozmiarów per³y w
wyci¹gniêtej d³oni, albo przybli¿yæ go w mojej wyobraŸni, wype³niaj¹c niebo kraterami i
morzami tak, ¿e wygl¹daj¹ zupe³nie jak... jak przez iluminator statku.
Mogê widzieæ ksiê¿ycowe Apeniny - œledziæ jedn¹ z grani a¿ do ma³ej doliny, która skrêca,
zawraca i ginie w skalistej g³êbi. Mogê pod¹¿aæ za t¹ szczelin¹ a¿ do wylotu jaskini. Jaskini w
której jest pogrzebany...
W której jest pogrzebany...
Nieee!
Odmawiam! Ach! To nie fair.
Wystarczaj¹co wiele zrobi³em tego wieczoru. Zostawcie mnie! Zgodzi³em siê byæ
rozs¹dniejszy, pozwoliæ sobie na odprê¿enie i cieszyæ siê tym, co jeszcze zosta³o z mojego
¿ycia. Ale nie, nie mo¿esz zmusiæ mnie, ¿ebym pamiêta³, Brad. Nie zrobiê tego!
Chuck garbi ramiona i wsuwa rêce do kieszeni. Potrz¹sa energicznie g³ow¹ i rusza w
kierunku dŸwiêków perkusji i gitar, ku drzwiom do Yankee Dollar.

WyobraŸ sobie blokadê... kwarantannê...

Gwiazdy tak liczne jak py³ki kwiatów niesione poprzez preriê. I choæ ¿ycie rozkwita
wszêdzie, blask inteligencji jest rzadki.
WyobraŸ sobie prastar¹ cywilizacjê, która ceni przestronnoœæ i pustkê. Dystyngowani, pe³ni
zadumy... i samolubni. Nie chc¹ przestrzeni wype³nionej gwarem nowych s¹siadów.
WyobraŸ sobie, jak pewnego razu nowa rasa wynurza siê z mroków. Œwietlana, ciekawska,
pe³na ¿ycia. Wtedy Starsi zak³adaj¹ blokadê - tak jak to robili w przesz³oœci. Z ³askaw¹ dobroci¹
fakt kwarantanny trzymany jest w ukryciu przed nowoprzyby³ymi. Litoœæ, dyskrecja.
Ale teraz, wyobraŸ sobie zdrajcê, jednego ze Starych, który nie godzi siê na te czyny... I
wyobraŸ sobie garstkê zdeterminowanych tubylców...

Skoñczy³ siê kolejny taniec. Z radia idzie wolna piosenka, a Elise czeka przy naszym stoliku
poruszaj¹c wargami do s³ów piosenki. Patrzê na ni¹ id¹c wzd³u¿ przyæmionego baru i kiwam na
Joeya, ¿eby mi poda³ œwie¿e piwo.
Tak czêsto, jak jej tylko pozwalam, Elise mi œpiewa. Miêkko nuci swoje spokojne melodie
country i pomaga mi zasn¹æ, trzymaj¹c moj¹ g³owê na swoim ³onie i poruszaj¹c palcami wœród
mych rzedniej¹cych w³osów.
Jej oczy skupi³y siê na czymœ za scen¹. Chyba po prostu patrzy w przestrzeñ, ale widzê coœ
w jej twarzy... widujê to czasami. Kiedy zajmuje siê swoimi roœlinami, a ja próbujê odblokowaæ
jak¹œ zêbatkê, ona nagle przestaje pracowaæ i zaczyna patrzeæ z przejêciem w pustkê. W takich
chwilach bojê siê, ¿e zaczyna myœleæ.
Wtedy nagle otrz¹sa siê z tego i opowiada historiê o jakiejœ g³upiej kobiecie, która chcia³a
kupiæ azalie po sezonie.
Jest nerwowa, choæ ostatnio wyraŸnie siê uspokoi³a. Nie wiem, sk¹d bierze siê ta
nerwowoœæ i staram siê o tym nie myœleæ. By³ czas, kiedy mog³em próbowaæ, ale Chuck nie
wie nic o psychologii - myœli, ¿e to nic nie warte.
Tam do diab³a! Dajê jej si³ê i stabilizacjê, mi³oœæ i wiele wiêcej. To uczciwa wymiana.

Szare oczy. Jej oczy. Œmiej¹ce siê ze mnie znad srebrnego fletu, sprawiaj¹c, ¿e krzywiê siê i
mylê w akordach. Radoœæ mojego serca sprawia, ¿e palce staj¹ siê dzieciêco niezdarne...
Szare oczy - ch³odna koœæ s³oniowa klawiszy i srebrny flet...
 Duet...

Gdy zbli¿am siê do stolika, podnosi g³owê i uœmiecha siê nieœmia³o.

- Dobrze ci siê spacerowa³o?
- Tak, w porz¹dku.
W jej br¹zowych oczach widzê pytania. Nie zaprzeczam, ¿e zrobi³em coœ dziwnego. Tak
robi³em dawniej. Teraz jednak rozumiem, ¿e niczego nie muszê wyjaœniaæ. Dam temu spokój i
za kilka dni czy tygodni zacznê powoli zaspokajaæ jej ciekawoœæ. Chuck trochê o sobie
opowie. Drobne rzeczy. Bez poœpiechu.
Czemu nie?
Rozmawiamy o g³upstwach i spêdzamy sporo czasu w ogóle nic nie mówi¹c. Sprawdzam
legitymacje i upewniam siê, ¿e nikt nikogo nie molestuje w mêskiej toalecie.
Ch³opaki s¹ z powrotem na scenie i graj¹ spokojne kawa³ki. Wracaj¹c z mojego obchodu
dostrzegam przy naszym stoliku Elisê rozmawiaj¹c¹ z Alanem Fowlerem.
Cholera.
Alan jest mi³ym, przyjaznym absolwentem, który, na swoje nieszczêœcie, jest zbyt bystry.
Spotka³ Chucka na wyœcigach i w pewnym sensie zaadoptowa³ jego i Lisê, która w tej chwili
jest bardzo o¿ywiona.
- ...pewna, czy rozumiem wszystko, co maj¹ nadziejê dokonaæ, Alan. Masz na myœli, ¿e
moglibyœcie eksploatowaæ asteroidy z wystarczaj¹c¹ wydajnoœci¹, ¿eby sprzedawaæ tu, na
Ziemi, przetworzone rudy?
- To wykazuj¹ obliczenia, Liso. - Alan mruga do mnie, ale Elise tego nie zauwa¿a.
- Nawet jak wkalkulujecie koszt transportu? Mo¿ecie zamortyzowaæ wszystkie koszty przez
sensowny okres czasu?
Chuck marszczy brwi. Co to ma znaczyæ? Nie lubi s³yszeæ takich s³ów od Elise. Kogo ona
oszukuje?
Alan uœmiecha siê. - Z ³atwoœci¹. Chyba nawet szybciej ni¿ w dziesiêæ lat. Na pocz¹tku
jako paliwa bêdziemy u¿ywaæ wody, ale póŸniej? Có¿, wyobraŸ sobie jak dwudziestoletnia
œwiatowa produkcja platyny nadchodzi z jednego ma³ego asteroidu. Z ³atwoœci¹ mo¿emy
wróciæ do beztroskich dni lat szeœædziesi¹tych i siedemdziesi¹tych, kiedy by³o tyle nadwy¿ek,
¿e mog³y rozkwitaæ liberalne idee.
Wyrywa mi siê lekcewa¿¹ce parskniêcie. Chuck g³osuje na demokratów.

Trzymany w sekrecie Projekt Arki odpowiada za ponad po³owê nie wyjaœnionej inflacji,
która dotknê³a naród w koñcu lat siedemdziesi¹tych...
Wielkie przedsiêwziêcia, ruroci¹gi, bombowce, promy kosmiczne... Ich plany zmieniano raz
za razem, wszystko to przypisuj¹c z³ym projektom.
Jednak in¿ynierowie w to zaanga¿owani to ci sami, którzy ukoñczyli Program Apollo przed
terminem i poni¿ej bud¿etu.
Jak taka niekompetencja mog³a pojawiæ siê z nik¹d? Sfuszerowane remonty elektrowni
nuklearnych, przekonstruowane i ponownie wyposa¿ane fabryki, zupe³nie nowy sprzêt
zmarnotrawiony i wyrzucony.
Nikt nie martwi³ siê, co sta³o siê z oryginalnymi czêœciami... z tym „uszkodzonym”
sprzêtem, który musia³ byæ wymieniony... Tylko nieliczni - ci na najwy¿szych stanowiskach -
wiedzieli, ¿e wszystkie te pozosta³oœci by³y zabierane do jaskini w Tennessee. Elementy
eksperymentalnych elektrowni i przeprojektowanych ³odzi podwodnych, prototypowych
bombowców i wycofanych z u¿ycia wahad³owców, wszystkie te kawa³ki pasowa³y razem
tworz¹c... wielkie kule... piêkno. I w koñcu...
Jasne, Alan. Patrz na przestrzeñ jak na wybawienie od chwilowych finansowych problemów.
Projekt Arki odpowiada za wiêksz¹ czêœæ inflacji, która dotknê³a naród w koñcu lat
siedemdziesi¹tych... Bogactwo wielkiego narodu rzucone w tajemnicy do szczurzej dziury.
Œnij dalej...

Elise zauwa¿a mnie i jej s³owa zamieraj¹ powoli. Ale otrz¹sa siê szybko. Gdy siadam obok
niej, bierze mnie za rêkê.
- Dlaczego nie powiedzia³eœ mi, ¿e przyjêli Alana? - próbuje powiedzieæ to oskar¿ycielskim
tonem, ale jest zbyt podekscytowana, ¿eby jej to dobrze wysz³o.
Wzruszam ramionami. Ten dzieciak powiedzia³ mi o swoim „szczêœciu” dopiero tego ranka.
Chuck przekaza³ niedba³e gratulacje, ale mia³ lepsze rzeczy do roboty ni¿ zachwycaæ siê
planami samobójstwa jakiegoœ m³odego idioty.
- Och, Liso - Alan uœmiecha siê. - To tylko wstêpna akceptacja. Zamierzaj¹ mnie
przemaglowaæ jak w wojsku i wyznaczyæ wszystkie egzaminy na raz. Jedynym rezultatem
bêdzie pewnie to, ¿e stracê trzy miesi¹ce badañ i ci¹g³oœæ empatii ze szczurami w moim
laboratorium!
- Nie badŸ œmieszny! - Elise zerka na mnie szybko i w swoim naturalnym instynkcie dotyka
jego rêkawa. - Doprowadzisz je do koñca. Pomyœl, jak wszyscy bêdziemy dumni mówi¹c
kiedyœ, ¿e ciê znaliœmy!
Alan œmieje siê. - Powiem ci, co by mi pomog³o. To, czego naprawdê potrzebujê, to trochê
korepetycji od tego tu mistrza Zen. - Wskazuje kciukiem w moj¹ stronê.
Elise przez u³amek sekundy bada wyraz mojej twarzy. Czujê, ¿e jest nieruchomy, cierpki.
Dra¿ni mnie jej ci¹g³a potrzeba martwienia siê o moj¹ reakcjê, choæ ostatnio robi to rzadziej.
Nigdy jej nie wyzywa³em. Chuck czasem jej coœ odburknie. I co z tego? Chryste, mo¿e
mówiæ i myœleæ co tylko chce!
Œmieje siê trochê nerwowo. - Mój niedŸwiedŸ mistrzem Zen? Co ty mówisz, Alan?
Alan uœmiecha siê. - Chcê powiedzieæ, ¿e jednym z powodów, dla których krêcê siê przy
tym wielkim gburze, to to, ¿e jest cz³owiekiem, który jest najbli¿ej bycia prawdziwym guru,
jakiego kiedykolwiek spotka³em. - Patrzy na Elise. - Obserwowa³aœ go kiedyœ, jak naprawia
motor?
- ¯artujesz? Jego Harley jest rozw³óczony po ca³ym pokoju. Próbowa³am i próbowa³am...
- Nie. Mam na myœli, czy na prawdê go obserwowa³aœ. Uwa¿nie! On dotyka ka¿dej czêœci
i medytuje nad ni¹ zanim cokolwiek z ni¹ zrobi - ¿adna czêœæ nie jest na miejscu w
niew³aœciwym tempie. Prosi³em, ¿eby mi opisa³, co czuje, kiedy jest w takim stanie, ale tylko
siê wœcieka³ i kaza³ mi siê wynosiæ. W koñcu zrozumia³em, ¿e te krzyki by³y strofowaniem. To
nad czym siê koncentrowa³, to “samo-w-sobnoœæ”. Albo Tao, albo Wu, czy jakkolwiek to
nazwiesz, tylko nazywanie te¿ nie jest tym, co tutaj stosowne.
Potrz¹sam g³ow¹ wywarkuj¹c przekleñstwa. I dok³adnie tak myœlê. Chuck i ja ca³kowicie siê
w tym miejscu zgadzamy..
Alan tylko siê œmieje. - Raz czyta³em ksi¹¿kê o sposobie medytacji, który stosuje Chuck.
By³ ca³kiem popularny jakieœ dziesiêæ lat temu. Jednak zanim nie spotka³em Chucka, nigdy w
niego nie wierzy³em. Nie s¹dzê, ¿eby on kiedyœ przeczyta³ t¹ ksi¹¿kê - on to po prostu robi.
Alan wzdycha. - I w³aœnie tego muszê siê nauczyæ, ¿eby przejœæ testy w Houston. Gdybym
móg³ poruszaæ siê z gracj¹ i skupieniem takim jak on, gdy naprawia motory, by³bym przyjêty.
Powiem ci coœ, to Chuck powinien spróbowaæ zostaæ astronaut¹.

I to by by³o na tyle. Uœmiech Elisy blaknie, gdy wyrzucam z siebie s³owa.

- Co za kupa bzdur, Alan! Nie jestem ¿adnym mistrzem Zan, czy jak tam to nazywasz, i mam
na pewno lepsze rzeczy do roboty ni¿ daæ siê upiec w jednej z tych drogich i œmiercionoœnych
bomb, które wypuszczaj¹ w Vandenbergu. Jeœli chcesz byæ upieczony jak kawa³ek tostu, idŸ
sobie, ale nie „entuzjazmuj” siê nade mn¹, dobra?
Ten cholerny dzieciak nadal siê uœmiecha.
- Patrz! Jest znowu! Ten wyraz na jego twarzy. Ten sam, który mia³ dziœ rano, kiedy
wpad³em mu powiedzieæ, ¿e mo¿e obsadzê stanowisko na stacji kosmicznej.
Twarz Alana trochê przygasa, jest zak³opotany, ale nie wstydzi siê tego okazaæ.
- To tak, jakby wiedzia³ o czymœ, o czym ja nie wiem. - mruczy. - Jak gdyby myœla³, ¿e to
wszystko jest dzieciêc¹ zabaw¹.
Wiem, ¿e gdyby Alan siedzia³ odrobinê bli¿ej, zadusi³bym go go³ymi rêkami. Jeœli jakiœ
bystry m³ody idiota jak Alan Fowler mo¿e przejrzeæ Chucka... to co mog¹ Oni?
Moja twarz jest przez wichurê szlifowanym granitem. Nie poruszam siê, pozwalaj¹c œwiatu
obracaæ siê pode mn¹.
Dzieciêca zabawa. W rzeczy samej.

WyobraŸ sobie rok pog³osek... o dziwnych œwiat³ach na niebie.

W brukowych czasopismach coraz wiêcej nag³ówków o UFO. Kilku s³awnych fizyków
wyznaje, ¿e ma ostre bóle g³owy, którym towarzyszy dziwne uczucie klaustrofobii i uniesienia.
Astronom amator dostrzega kolejny tajemniczy „otwór” na Ksiê¿ycu.
WyobraŸ sobie b³yski na niebie...

Moje myœli p³yn¹ powoli. Czujê siê zmêczony i chory. To by³a d³uga noc i tylko chwilami
mia³em wytchnienie od tego absurdalnego wewnêtrznego monologu... opisywania niewidocznej
widowni wszystkiego, co myœlê i czujê. To widownia, której pokaza³bym raczej ty³ek, ale to jest
fizjologicznie niemo¿liwe.
W³aœnie minê³a pierwsza. Pomagam Joeyowi zamkn¹æ bar, podczas gdy Elise flirtuje pod
drzwiami z Donem i Jose - muzykami z kapeli. Dziêki niebiosom moja rola nie zmusza Chucka,
¿eby by³ zazdrosny. Dobrze jest s³yszeæ jej œmiech. Jest mi³y.
Kiedy skoñczy³em, mówiê „dobranoc” Joeyemu i spotykam j¹ przy drzwiach. Mg³a znik³a
pozostawiaj¹c gwieŸdzist¹ noc - ch³odn¹ i trochê wilgotn¹. Poci¹gam nosem wyczuwaj¹c s³abe i
dziwne dotkniêcie pi¿ma z ulicy.
Idziemy powoli do mojego samochodu, obok przesuwaj¹ siê œmietniki. Otwieram przed ni¹
drzwi, a ona - niczym jakiœ automat - pochyla siê by otworzyæ moj¹ stronê. Ch³odne obicia
trzeszcz¹, kiedy pochylam siê, by j¹ obj¹æ. Dr¿y lekko, wymykaj¹c siê trochê i patrzy w górê na
mnie tak, jakby ca³y œwiat zale¿a³ od tego, czy poca³ujê j¹ tu i teraz.
Jej wargi s¹ miêkkie i poruszaj¹ siê z zaraŸliwym g³odem, budz¹c we mnie namiêtnoœæ.
Moje rêce poruszaj¹ siê same, a ona odpowiada na ka¿d¹ pieszczotê, wzmagaj¹c efekt drobnymi
ruchami paznokci na moich plecach.
Ostatnio by³o nam dobrze, choæ nie a¿ tak jak teraz. Nawet z Janie by³o to inne, ale...
Unoszê g³owê i wzdycham, przyciskaj¹c j¹ do siebie. Modlê siê, ¿eby myœla³a, ¿e to jest
mi³oœæ.
 Zaciskam oczy, próbuj¹c pohamowaæ wspomnienia.
Nie mogê nawet zatrzymaæ ³ez.

WyobraŸ sobie b³yski na niebie...

Parmin nalega, aby orkiestra grupy da³a po¿egnalny koncert dla ca³ej Kaba³y. Szczególnie
zale¿y mu na jednym z koncertów Beethovena.
Potem nadchodzi czas.
Arki unosz¹ siê w bojowej formacji aby wysoko, ponad postrzêpionymi wy¿ynami i graniami
Ksiê¿yca, przez ca³kowite zaskoczenie pokonaæ statki stra¿nicze. Dozorcy ledwie zd¹¿yli
wys³aæ sygna³ alarmowy.
W jednej z Arek by³y problemy z silnikiem. Jej za³oga i ³adunek zosta³y przeniesione, a Arkê
zniszczyliœmy w jaskini...
Wtedy, jedna po drugiej, Arki rozproszy³y siê we wszystkie strony, aby szukaæ celów swej
wêdrówki...

WyobraŸ sobie m³odego pilota, który stabilizuje ster, potem podnosi twarz ku ukochanej
kobiecie, która stoi za jego fotelem.
- Poœlub mnie, piêkna pani. Zrobisz to? Gwiazdami ozdobiê tw¹ obr¹czkê, a galaktykê
bêdziesz mieæ za diadem. - Obejmuje j¹ w talii i podnosi wysoko, ku wiwatom za³ogi.
Rozeœmiane, szare oczy. G³adzi jego w³osy i pochyla siê, ¿eby go poca³owaæ.
- G³uptasie, ju¿ siê pobraliœmy. Poza tym, nie chcê galaktyk, chcê tylko jedn¹ planetê. To
wszystko.
Opuszcza j¹ na dó³ i trzyma przy sobie.
- Zatem bêdziesz mia³a planetê.

Jej oddech na mojej szyi jest bardzo ciep³y. Jej piersi ocieraj¹ siê jedwabiœcie o mój bok.
Wybra³em Elise, bo zdawa³a siê byæ antytez¹ mojego poprzedniego ¿ycia. Nikt nie
oczekiwa³by znaleŸæ mnie - mojego poprzedniego ja - z ni¹, tak jak Oni nie szukaliby kogoœ,
kto naprawia w mieszkaniu motocykle i pilnuje dzieciaków w barze country.
Jednak ona jest dla mnie ¿yciem. Gdzie by³bym bez ciebie, Eliso, ty, która zatrzymujesz
mnie na tym œwiecie?
Wedle ich w³asnych praw przysiêgali nie krzywdziæ niewinnych, choæ zabiliby mnie z
miejsca. Mo¿e jednak, gdy ju¿ polowanie siê skoñczy i zostanê znaleziony, uznaj¹ mnie za
niewygodnego, z³ami¹ swoje zasady i wyeliminuj¹ tak¿e j¹, na wypadek gdybym siê wygada³.
Wzdrygam siê na sam¹ myœl. To jeden z powodów, dla których Chuck stawia
antyintelektualizm na pierwszym miejscu - nie pozwoli, aby choæ jedno s³owo siê wymknê³o.
Byæ mo¿e najlepsz¹ rzecz¹, najbardziej godn¹, by³oby po prostu odejœæ?
Oscylujê pomiêdzy przeb³yskami bolesnej pamiêci i parali¿uj¹cym spokojem - teraz to
wahad³o porusza siê ponownie. Nagle znowu wszystko jest ostre i lœni¹ce. Moja g³owa jest
przejrzysta jak kryszta³.
Ponad nocnymi dŸwiêkami przedmieœæ s³yszê syreny ³odzi na odleg³ej rzece. Obejmuj¹c
Elisê mogê czuæ bicie jej serca. Powierzchnie, które widzê w samochodzie, na murze za moim
oknem, s¹ ¿ywe, skomplikowane i pogmatwane... niczym rzêdy hieroglifów, których znaczenie
tañczy na krawêdzi zrozumienia.
Czy o¿ywianie przesz³oœci pomo¿e Janie? Parminowi, Walterowi, albo komuœ z
pozosta³ych? Jak mo¿e pomóc pamiêæ o przera¿aj¹cej, beznadziejnej i jednostronnej bitwie,
która ci¹gnê³a siê poprzez kiloparseki pró¿ni, a skulminowa³a w dymie i odorze i pêdz¹cych
p³omieniach nad samotn¹ gór¹?
Spokój opada na dobre. Nieproszona wyrazistoœæ odp³ywa. Nieop³akiwana. Tul¹c w
ciemnoœciach Elise, prawie nie czujê p³yn¹cego czasu.

Po stuleciach przerwy powracam, wci¹¿ goniony potrzeb¹ opowiadania. Robi siê trochê
ch³odno i têskniê za snem.
Delikatnie odsuwam siê od Elise i wk³adam kluczyk do stacyjki. Z oczami daleko st¹d,
wyg³adza swoje ubranie. - Powinniœmy zebraæ trochê innych krosowców i urz¹dziæ przyjêcie
po¿egnalne dla Alana - sugeruje.
Potwierdzam kiwaj¹c g³ow¹ na zgodê i przekrêcam kluczyk.
Nic. - Co jest, do...
Sprawdzam biegi, próbujê jeszcze raz.
Zero.
Moje spojrzenie pada na prze³¹cznik œwiate³. By³y w³¹czone przez 6 godzin - odk¹d
przyjecha³em do roboty. Czemu zrobi³em tak g³upi¹ rzecz?
Po drugiej stronie parkingu stoi Peugeot Elisy. Jak zwykle w pi¹tek, przyje¿d¿amy do Yankee
oddzielnie i wracamy razem - parking na ty³ach Yankee jest bezpieczny.
- ChodŸ! Dziœ musimy wzi¹æ twój samochód. - otwieram moje drzwi. Ona patrzy z
rozespanym uœmiechem, wtem jej oczy rozszerzaj¹ siê. - Ale mój samochód to jeden wielki
œmietnik!
Tak d³ugo jak j¹ znam, zawsze niechêtnie dopuszcza mnie do swojego samochodu. Kiedy z
niego korzystamy, zawsze musi przedtem coœ w nim posprz¹taæ i znajduje wymówki, ¿ebym nie
móg³ prowadziæ.
Kapujecie? Jeœlibym poprosi³, da³aby mi ca³¹ zawartoœæ swojego konta w banku, ale nie
mam kluczyków do jej cholernego samochodu. Jest w tym niez³omna, choæ gdy siê z tego
t³umaczy, jej g³os dr¿y. Nie mogê tego poj¹æ, jednak rozpoznam niez³omnoœæ, gdy j¹ zobaczê.
Mo¿e dlatego pozwala³em na ni¹ a¿ do teraz. Myœlê ¿e bardziej j¹ kocham za przeciwstawianie
siê Chuckowi w tej jednej ma³ej sprawie.
Ale dziœ wieczór przeszed³em piek³o i nie jestem w nastroju na szeœciomilowy spacer.
- Przestañ, Eliso. Mo¿esz prowadziæ, ale musimy wzi¹æ twój samochód. Jestem wykoñczony
i chcê iœæ do ³ó¿ka.
Waha siê. Jej oczy przeskakuj¹ ze mnie na samochód. Wtedy wyskakuje przez drzwi z
wymuszonym œmiechem. - Przeœcignê ciê!
Do diab³a! wie, ¿e zawsze pozwalam jej wygraæ, chyba ¿e gramy w „znajdŸ mnie i
zgwa³æ”, ale to nie jedna z tych chwil.
Kiedy dobiegam, ona ju¿ siedzi za kierownic¹. - Znowu ciê pobi³am! - chichocze.
Wzruszam ramionami i wsiadam - zbyt zmêczony, aby próbowaæ j¹ zrozumieæ. Uczyniê to
dla niej tak bezbolesne, jak to tylko mo¿liwe, opadaj¹c w dó³ i udaj¹c, ¿e idê spaæ.
Niestety, obrazy ju¿ czekaj¹. Nigdzie nie znajdê ukojenia.

Ob³oki rozstêpuj¹ siê w zielenie, b³êkity i br¹zy.

Usiany jeziorami las niemal pora¿a swoim piêknem... stworzenia o milionie kszta³tów -
wszystkie obce i nowe - wype³niaj¹ powietrze, l¹dy i morza.
Niczym b¹bel, rzucony poprzez lata œwietlne, statek opada - ³agodnie, jak gdyby obawiaj¹c
siê, ¿e zniszczy to piêkno.
 To dobry omen, przybywaæ w pokoju...

Gdy by³em m³ody, czêsto miewa³em uczucie, ¿e jestem obserwowany przez wszechwiedz¹ce
istoty.
To nie by³o to samo co cieñ, w którym ¿yjê przez ostatnie lata. Choæ potê¿ni, moi wrogowie
nie widz¹ wszystkiego.
Nie. Kiedy by³em ch³opcem, zdawa³o mi siê, ¿e Wszechœwiat posiada³ Wielkie Oko i
w³asne wyczucie dramatyzmu. Czu³em zawsze, jakbym by³ centraln¹    postaci¹ w jakiejœ sztuce.
Dla Wielkiego Oka nie by³o wa¿ne, czy cokolwiek robi³eœ. Nawet bezruch - stanie i
patrzenie na mewy - by³o dramatyczne. Szlachetne myœli i wielkoduszne gesty by³y tym, co
ceni³o najbardziej. Skryte, nienagradzane mi³osierdzie - anonimowe, dobre uczynki i
bezinteresowne mi³oœci.
Przez jakiœ czas, kiedy by³em dzieckiem, by³o dla mnie bardzo jasne, ¿e przys³owiowe
drzewo padaj¹ce w lesie w którym nie ma ludzi,    naprawdê wydawa³o dŸwiêk.
Mo¿e przez bzdury jak ta wpakowa³em siê w to wszystko. Do licha, Freud    ju¿ dawno siê z
tym rozprawi³.
Ale d³ugo po tym jak przesta³em myœleæ o Wielkim Oku, uznaj¹c je za sen szaleñca,
pseudo-Jamesowskie doœwiadczenie, widzia³em je nadal przy mnie - unosz¹ce siê w pobli¿u,
gdy zmaga³em siê z ka¿d¹ wa¿niejsz¹ decyzj¹ w moim ¿yciu.
Gdzie siê ukry³o? Zastanawiam siê, czy opuœci³o mnie ju¿ przed Ujawnieniem. A mo¿e
wyruszy³o za mn¹ do Canaan i doœwiadcza³o z nami naszej rozkosznej i skazanej na zgubê
radoœci?
Oparcie siedzenia uciska moje plecy, gdy wyje¿d¿amy z parkingu na wilgotne ulice. Jestem
smutny, ale spokojny. Mo¿e nawet bym zasn¹³, gdyby Elise prowadzi³a mniej chaotycznie -
wygl¹da, jakby piekielnie spieszy³a siê do domu. Wyczuwam przez zamkniête powieki, jak
œwiat³o na skrzy¿owaniu zmienia siê na pomarañczowe; nagle w³¹czaj¹ siê hamulce.
Muszê oprzeæ rêkê na tablicy rozdzielczej. Kilka drobiazgów wysuwa siê spod mojego
siedzenia.
- Hej, spokojnie!
Œmieje siê. Ale teraz widzê w jej oczach nowy poziom strachu. - Co jest, nie ufasz
zawodowemu kierowcy?
- Ha, ha. Tylko postaraj siê nas nie zabiæ na milê od domu, dobra? - Patrzê w dó³ na rupiecie
spod siedzenia. Ma³y magnetofon, s³uchawki i notatnik. Zerkam w górê - œwiat³o nadal jest
czerwone. Elise patrzy przed siebie, jej twarz jest blada.
- Co to jest?
Odwraca g³owê, patrz¹c na mnie z ukosa. - Co jest co?
- Ten magnetofon. Czy to jest twój wielki i mroczny sekret? - uœmiecham siê próbuj¹c j¹
odprê¿yæ.
- N... nie. To... to nale¿y do mojej przyjació³ki. Zostawi³a to w œrodku, kiedy wysz³yœmy na
lunch. Muszê jej to zwróciæ poniedzia³ek.
- Co jest na tej taœmie?
- Nic. Tylko trochê klasyki. Ona lubi takie rzeczy.
- Ach tak. Coraz ciekawsze. Patrzê w górê i widzê, ¿e œwiat³o zmienia siê na zielone i
wskazujê g³ow¹ przed siebie.
Elise prowadzi, a ja siedzê z obci¹¿aj¹cymi rzeczami na kolanach. To trochê niezrêczne. Kusi
mnie, ¿eby pomimo ciekawoœci od³o¿yæ magnetofon i notes z powrotem pod siedzenie.
 Jedzie teraz wolno, koncentruj¹c siê na drodze. Z tak¹ prêdkoœci¹ minie jeszcze chwila,
zanim dojedziemy. Elise chyba ju¿ na mnie nie patrzy, wiêc zak³adam s³uchawki i w³¹czam
magnetofon. S³yszê delikatny szum, kiedy g³owica mija rozbiegówkê. Rozsiadam siê na
siedzieniu i zamykam oczy. Po miesi¹cach unikania wszystkiego, co tylko przypomina muzykê
„wy¿szego lotu” mo¿e fajnie bêdzie us³yszeæ coœ, co Elise nazywa klasyk¹ - nawet jak to jest
¿ó³ta ³ódŸ podwodna grana na wiolonczeli.
S³yszê dŸwiêk opuszczanej ig³y gramofonu i po chwili - ³agodnie - zaczyna graæ pianino.
Zanim uderza trzecia nuta, w³osy na g³owie staj¹ mi dêba, a oddech zamiera w piersiach... fala
wyobcowania po³yka mnie... nie mogê siê ruszyæ. Nawet ¿eby wy³¹czyæ magnetofon.
Czwarty koncert.
Beethoven.
W wykonaniu von Karajana, które s³ucham po raz tysiêczny.
Czwarty koncert. To by³ ostatni kawa³ek, jaki zagra³a orkiestra naszej grupy, zanim
rozeszliœmy siê do Arek. Parmin szczególnie na niego nalega³.
Protestowa³em. To by³o nie na miejscu. Ale i tak dopi¹³by swego, a Janie...(szare oczy
œmiej¹ce siê znad srebrnego fletu) ona te¿ nalega³a. Przez te ostatnie dwa tygodnie kiedy
czekaliœmy na ostatnie czêœci do statków, æwiczyliœmy.
Teraz znowu mogê czuæ klawisze. Kunszt i osobliwoœci starego Steinwaya. Cudowna
czystoœæ, któr¹ mo¿na z niego wydobyæ. A w orkiestrze flet Janie by³ jak miêkki, niezazdrosny
wiatr, przebaczaj¹cy niewiernoœæ tej mojej drugiej wielkiej mi³oœci...
Z wpraw¹ czy bez, to by³o jak nic innego, ta noc na Ziemi. Mo¿e za wyj¹tkiem samej glorii
podró¿y.
Parmin by³ potem bardzo zadowolony, chocia¿ nie myœlê, ¿ebym kiedykolwiek wiedzia³, co
nasz dobroczyñca naprawdê myœla³ o tym koncercie. Jego Arka unios³a siê pierwsza -
skierowana do dalekiej Andromedy. To by³a chyba jedyna, która zdo³a³a uciec.
Inne? Trzy, o których wiem, zosta³y wyœledzone i zniszczone. O dwóch innych Oni
powiedzieli, ¿e je znaleŸli. Wierzê im.
Czy inni ocalali powrócili tutaj, by ukryæ siê jak szczury poœród ludzi, którzy nie mieli
pojêcia, co zdarzy³o siê pod ich w³asnym niebem?
Wyruszyliœmy po nocy Beethovena. Flota. Wygraliœmy bitwê w przestrzeni, a potem
patrzy³em jak Arki rozsia³y siê niczym nasiona rozrzucone przez wiatr.
Powróci³em sam, jak Antyczny ¯eglarz, ze statkiem pe³nym trupów i albatrosem klêski i
winy uwieszonym u szyi.

- Ziemski pilocie! Prosimy, poddaj siê! Zabiliœmy ju¿ wiêcej, ni¿ mo¿emy znieœæ. Nie
ka¿ nam zwiêkszaæ liczby ofiar. Zdrajcy, którzy pomagali Parminowi, zostali otoczeni. Wszyscy
inni uciekinierzy s¹ z³apani albo zniszczeni!
G³os wylicza kolonie które zdobyli, poza Canaan. G³os wype³niony wspó³czuciem i
wra¿liwoœci¹ - tak podobny do g³osu Parmina, ¿e niemal zap³aka³em...
Ale mostek pe³ny jest odoru spalanego uzwojenia i rozk³adaj¹cych siê cia³... Posy³am statek
w œwiszcz¹cy lot ku powierzchni, zwodz¹c ich przechwytywacze sztuczkami, których
nauczy³em siê o wiele za póŸno... Fotel odchyla siê pode mn¹, ale jakoœ utrzymujê siê przy
sterach. Moje nozdrza pe³ne s¹ zapachu œmierci.
- Wiemy, ¿e wasza konspiracja by³a ukryta przed wiêkszoœci¹ Ziemian. To dobrze. Czy nie
mo¿esz siê zgodziæ, ¿e gdy ju¿ przegraliœcie, nie chcesz, aby twoi ziomkowie cierpieli zbyt
wczeœnie? Nie musz¹ siê dowiadywaæ o kwarantannie przez nastêpne 200 lat! Pozwól im œniæ
o nieskoñczonych polach gwiezdnych w przestrzeni! Poddaj siê teraz i zaoszczêdŸ dzieciom
zag³ady ich marzeñ!
Tak wspó³czuj¹cy! Obcy, hipokratyczny morderca. Stra¿nik! Dozorca zoo!
Wykrzykujê te s³owa nienawiœci, a jego obraz na ekranie zamazuje siê, a¿ jonizacja mojego
wejœcia w atmosferê zakrywa ekran mg³¹ statyki.
Arka krzyczy... Ja krzyczê...

Próbowali mnie zestrzeliæ, tak jak zestrzelili Waltera w jego zmodyfikowanym F15, tego
popo³udnia na Canaan, kiedy unios³em w powietrze Arkê. Ale by³o ju¿ za póŸno. I tak by³o ich
za du¿o. Mówi³em sobie ¿e tysi¹ckroæ taka bitwa toczy³a siê przez ca³¹ drogê do Ziemi. Du¿o
czasu zajê³o mi podgrzanie Arki, a kiedy Oni zrobili coœ, czego nigdy nie podejrzewaliœmy -
zbombardowali cywilów w osadzie - zaczeka³em, ¿eby zabraæ zaczadzonych i rannych.
Patrzy³em, jak Oni pal¹ dom, który w³aœnie zbudowa³em. Janie by³a w piwnicy - szykowa³a
zapasy na zimê.
Jak znaleŸli nas tak szybko? Liczyliœmy na wiêcej czasu. Jak to siê sta³o?

Dymi¹cy wrak goreje w nowym kraterze na zboczach Oregonu. Niczym z przebudzonego

wulkanu, ogieñ rozlewa siê po lesie we wszystkich kierunkach. Nastawiam ³adunki w tym, co
jeszcze zosta³o i biegnê i biegnê i biegnê, ale nie mogê przeœcign¹æ wiatru. Op³ywa mnie od
ty³u i d³awi odorem p³on¹cych cia³. Uciekam od tego zapachu, biegnê...

£za na moim policzku. Solista gra swoj¹ partiê i to jest s³odsze i smutniejsze ni¿ mogê
znieœæ. S³uchawki zsuwaj¹ siê z mojej g³owy i zeœlizguj¹ z kolan na pod³ogê. Magnetofon
upada za nimi. DŸwiêki czwartego koncertu zamieraj¹ t³umione przez ciszê.
Jestem pewien, ¿e Wielkie Oko zrozumie. Nie mogê pozwoliæ sobie na muzykê.
B³ogos³awiony bezruch powraca. Otwieram oczy i patrzê na rêce. S¹ ca³e mile ode mnie. Mogê
jednak dojrzeæ wszystkie zmarszczki, pory i pêkniêcia. Spogl¹dam na Elise. Prowadzi powoli, z
nieruchom¹ twarz¹.
Moje rêce opadaj¹ na coœ ch³odnego i g³adkiego. Spogl¹dam w dó³ i widzê notatnik o którym
zapomnia³em.

By³y momenty w moim ¿yciu, kiedy Wielkie Oko schodzi³o znad mojego ramienia ¿eby w
coœ zaingereowaæ. Dzia³y siê dziwne rzeczy, których nie potrafi³em wyt³umaczyæ. Znalaz³em
¿ywego czarnego królika pod drzwiami o pó³nocy, tego wieczoru, kiedy skoñczy³em czytaæ
Wodnikowe Wzgórze. Albo kiedy myœla³em, ¿eby rzuciæ latanie i zobaczy³em krogulca
siedz¹cego na moim parapecie. Wpatrywa³ siê we mnie, a¿ odnalaz³em z powrotem swoj¹
pewnoϾ siebie.
By³em te¿ naukowcem. Ale nauka nie lubi Wielkich Niespodzianek - tylko te niewielkie,
które mo¿na prze¿uæ i prze³kn¹æ. Gdy nieznane nadchodzi spoza granic i chwyta ciê w swój
uœcisk, oznacza to, ¿e wielki Wszechœwiat zdecydowa³ siê ³agodnie ci przypomnieæ, i¿ przyda
siê zmiana perspektywy. Pokazuje ci, kto jest szefem.
Nauka mówi nam te¿, ¿eby nie oczekiwaæ osobistych wiadomoœci z kosmosu. Ale one
czasem mog¹ nadejœæ.
Notes jest g³adki i ch³odny.
Jesteœ przyjacielem, czy wrogiem? Co mam z tob¹ zrobiæ, symbolu w moich rêkach?
W poœpiechu paniczne rozkazy biegn¹ do mojego cia³a. Wstañ. Rzuæ tê przeklêt¹ ksi¹¿kê.
 Otwórz drzwi i wyskocz. Zacznij biec. Rozpocznij nowe k³amstwo... ¯yj w innym mieœcie.
RUSZAJ!
Moje zdradzieckie cia³o nie s³ucha. Ten bunt jest dla mnie szokiem.
Dobrze... spróbujmy czegoœ innego. Rozkazujê tym d³oniom otworzyæ t¹ ksi¹¿kê, tak abym
móg³ zajrzeæ do œrodka.
Z uczuciem pope³nianej zdrady patrzê, jak d³onie wykonuj¹ rozkaz. Szeleszcz¹cy papier dr¿y,
gdy palce wybieraj¹ losowo jakieœ miejsce. Przy œwietle Ksiê¿yca nie mo¿e byæ pomy³ki. Ona
to pisa³a. Nie ma ¿adnej zmyœlonej przyjació³ki, która zostawi³a notes w samochodzie. Nigdy
wczeœniej tego nie zauwa¿y³em, ale Elise ma piêkny charakter pisma, nawet kiedy linijki nieco
siê zakrzywiaj¹, dr¿¹co sun¹c poprzez stronê.

To naprawdê œmieszne. Wyjecha³am st¹d ¿eby znaleŸæ trochê spokoju i ciszy - znaleŸæ
pracê na lato, która nie by³aby „prac¹ na lato”, i ¿eby uciec od zwariowanego wyœcigu testów,
s¹dów pojednawczych i egzaminów. Myœla³am, ¿e to bêdzie ciekawe - po¿yæ trochê wœród
prostych ludzi.
Wiem teraz, ¿e nienawidzi³am studiowaæ prawa! Och nie, nie uczenia siê. To by³o cudowne.
Ale ca³ej reszty - obmówieñ, atmosfery cynizmu i podejrzeñ. Idea³y nie dawa³y ci nic innego,
prócz szyderczego œmiechu. Wszyscy ci mê¿czyŸni, tak sprawnie lansuj¹cy nowoczesn¹
kobietê, a potem niszcz¹cy jej pierwsz¹ szansê. Jak gdyby    my, “nowoczesne kobiety”
mia³ybyœmy byæ mniej odporne. Jasne.
Ju¿ nigdy nie wrócê. Tu jest spokojnie i cicho. Znalaz³am pracê, której pragnê³am bardziej
ni¿ jakiegokolwiek biura. Mo¿esz sobie wyobraziæ? Hodowaæ i sprzedawaæ roœliny! Teraz
rozumiem, dlaczego niektórzy ludzie ze Wschodu wol¹ ogrodnictwo zamiast polityki. Kocham
to.
Tutaj s¹ prawdziwi ludzie. Nie ganiaj¹cy za pozycj¹ i fors¹ nowobogaccy. Przera¿a mnie
myœl, ¿e mog¹ mnie odrzuciæ, gdy dowiedz¹ siê, ¿e jestem wyrzutkiem ze œwiata plastyku i
z³otych ³añcuszków.
Zw³aszcza mój nowy ch³opak. Niewiele mówi. Nadal nie mogê powiedzieæ, co mnie do
niego przyci¹ga. Jednak nie mogê sobie pozwoliæ, ¿eby go straciæ.
Myœlê, ¿e on jest najbardziej realn¹ rzecz¹, jak¹ kiedykolwiek mia³am.

Dwie minuty temu by³em zaskoczony. Teraz wydaje mi siê, ¿e zawsze to wiedzia³em.
Przechodzê trochê dalej ...

Kiedy siê wreszcie nauczê? Ile kobiet zrujnowa³o swoje ¿ycie próbuj¹c zmieniæ swoich
mê¿czyzn w coœ, czym nigdy nie byli?
Jest ³agodny, uprzejmy i silny, taki uroczy zrzêda. Co z tego, ¿e nie cierpi wszystkiego, co
jest zwi¹zane ze sztuk¹ i nauk¹? Co sztuka i nauka mi kiedykolwiek da³a?
Och, jestem tak zdezorientowana. Czym jest to niepoznawalne uczucie, które do niego czujê?
Czemu wci¹¿ ryzykujê, ¿eby go zmieniæ?
Chyba czasami próbujê siê odprê¿yæ. Cokolwiek mi robi, teraz nie mogê siê poddaæ - lepiej
przestaæ pisaæ ten dziennik i zwalczyæ inne ukryte s³abostki, ni¿ wiêcej ryzykowaæ...

A wiêc nastêpny uciekinier, choæ z bardziej ziemskiego kryzysu. Och, Elise, przykro mi, nie
wiedzia³em.
Cieszê siê, ¿e nie wiedzia³em... bo bym uciek³.
 Teraz wiem dlaczego zachêca³a tego m³odego idiotê Alana Fowlera, ¿eby siê nas trzyma³. Jej
cierpliwe próby podzia³a³y lepiej ni¿ mo¿e przypuszczaæ. Razem z seri¹ nieprawdopodobnych
zdarzeñ. I z czasem.
Samochód zwalnia i zatrzymuje siê. Podnoszê wzrok i widzê, ¿e zaparkowaliœmy kilka
budynków od domu.
Patrzy na mnie, potrz¹saj¹c powoli g³ow¹ - bezradnie. Jej powieki dr¿¹, a po policzkach p³yn¹
ma³e, pulsuj¹ce strumyczki.
Pozwalam ksi¹¿ce wyœlizgn¹æ siê z moich r¹k i zamykam oczy aby g³êboko odetchn¹æ noc¹.
Mogê wyczuæ jej zapach z kilku metrów. Nadchodzi do mnie jako pi¿mo, perfumy i trociny z
Yankee.
Mogê te¿ wyczuæ zapach wilgotnej ulicy i lasu sosnowego na po³udnie od miasta.
Co jeszcze? Ach tak. Jest te¿ s³ona woda. Przysiêgam, mogê nawet wyczuæ st¹d ocean.
P³acze cicho, z pochylon¹ g³ow¹.
Co mam z tob¹ zrobiæ, Eliso? Teraz, kiedy Chuck ju¿ odszed³, jak mogê ci podziêkowaæ za
opiekowanie siê nim, gdy zdrowia³?
Co zrobiæ, ¿ebyœ zrozumia³a, kiedy odejdê? A wkrótce bêdê musia³.
To niewa¿ne, Liso. To niewa¿ne, bo wiedzia³em o tym ca³y czas. Od samego pocz¹tku jakaœ
czêœæ mnie wiedzia³a, ¿e - nie wiedz¹c dok³adnie co robisz - bêdziesz próbowa³a przywróciæ
moje stare „ja”. I nie p³acz, bo ci siê uda³o!
Muszê poœwiêciæ du¿o czasu, ¿eby j¹ uspokoiæ i odpêdziæ jej lêki. Widzê Andromedê,
œwiec¹c¹ w oddali przez otwarte okno za Lis¹ - b³ysk œwiat³a poœród migocz¹cych gwiazd.
Szepczê do niej, i czujê planetê wolno krêc¹c¹ siê pod nami.

Myœlê, ¿e na dziœ wieczór skoñczy³em mówiæ sam do siebie. To nie jest ju¿ wiêcej
potrzebne. Wrota siê otwieraj¹ i wychodz¹ z nich dawno nie u¿ywane uczucia. Pierwsze zarysy
planu zaczynaj¹ siê formowaæ. Musia³y wykluwaæ siê od miesiêcy... projekty zapadek do bardzo
du¿ej pu³apki. Lekcje starego Joe Clarka. Du¿o pracy przede mn¹. Czêœæ nawet niebezpieczna.
Nie wiem dok³adnie jak zacz¹æ, ale mogê wyl¹dowaæ daleko, daleko st¹d.
Jednak obiecujê ci Liso, jeœli bêdziesz chcia³a, zabiorê ciê ze sob¹..

T³umaczy³ Piotr Plebaniak