TCVN tiªu chuÈn quèc gia

TCVN 7882 : 2008

Xuất bản lần 2

ph−¬ng tiÖn giao th«ng ®−êng bé −

tiÕng ån ph¸t ra tõ xe m¸y − yªu cÇu vµ

ph−¬ng ph¸p thö trong phª duyÖt kiÓu

Road vehicles − Noise emitted from mopeds −
Requirements and test methods in type approval

Hµ néi - 2008
TCVN 7882 : 2008

2
 TCVN 7882 : 2008

Lêi nãi ®Çu

TCVN 7882 : 2008 ®−îc biªn so¹n trªn c¬ së quy chuÈn kü thuËt ECE 63-01/C1
vµ ECE 63 -01/C2, ECE 09 – 06S1.

TCVN 7882 : 2008 thay thÕ TCVN 6597 : 2000 vµ néi dung ®èi víi xe m¸y trong
TCVN 5948 : 1999; TCVN 6435 : 1998 vµ TCVN 6552 : 1999.

TCVN 7882 : 2008 do ban kü thuËt tiªu chuÈn TCVN/TC 22 Ph−¬ng tiÖn giao
th«ng ®−êng bé biªn so¹n, Tæng côc Tiªu chuÈn §o l−êng ChÊt l−îng ®Ò nghÞ, Bé
Khoa häc C«ng nghÖ c«ng bè.

3
TCVN 7882 : 2008

4
 TCVN 7882 : 2008

tiªu chuÈn quèc gia TCVN 7882 : 2008

XuÊt b¶n lÇn 2

Ph−¬ng tiÖn giao th«ng ®−êng bé − TiÕng ån ph¸t ra tõ xe m¸y −

Yªu cÇu vµ ph−¬ng ph¸p thö trong phª duyÖt kiÓu
Road vehicles − Noise emitted from mopeds − Requirements and test methods in type approval

1 Ph¹m vi ¸p dông

Tiªu chuÈn nµy quy ®Þnh yªu cÇu vµ ph−¬ng ph¸p thö tiếng ồn trong phª duyÖt kiÓu ®èi víi xe m¸y hai
b¸nh vµ ba b¸nh ®· ®−îc ®Þnh nghÜa trong TCVN 6211 (xe m¸y sau ®©y ®−îc gäi lµ xe).

2 Tµi liÖu viÖn dÉn

C¸c tµi liÖu viÖn dÉn sau lµ rÊt cÇn thiÕt cho viÖc ¸p dông tiªu chuÈn. §èi víi c¸c tµi liÖu viÖn dÉn ghi
n¨m c«ng bè th× ¸p dông b¶n ®−îc nªu. §èi víi c¸c tµi liÖu viÖn dÉn kh«ng ghi n¨m c«ng bè th× ¸p
dông phiªn b¶n míi nhÊt, bao gåm c¶ c¸c söa ®æi.

TCVN 6211 (ISO 3833), Ph−¬ng tiÖn giao th«ng ®−êng bé – KiÓu – ThuËt ng÷ vµ ®Þnh nghÜa.

TCVN 7803 (ISO 2599), QuÆng s¾t - X¸c ®Þnh hµm l−îng phèt pho – Ph−¬ng ph¸p chuÈn ®é.

ISO 3310-1, Test sieves – Technical requirements and testing – Part 1: Test sieves of metal wire cloth
(R©y thö nghiÖm – Yªu cÇu kü thuËt vµ thö nghiÖm – PhÇn 1: Thö l−íi d©y kim lo¹i).

ISO 10534-1, Acoustics – Determination of sound absorption coefficient and impedance in impedance
tubes – Part 1: Method using standing wave ratio (¢m häc – X¸c ®Þnh hÖ sè hÊp thô ©m thanh vµ trë
kh¸ng trong èng trë kh¸ng – PhÇn 1: Ph−¬ng ph¸p dïng hÖ sè sãng ®øng).

ISO 10534-2, Acoustics – Determination of sound absorption coefficient and impedance in impedance
tubes – Part 2: Transfer-function method (¢m häc – X¸c ®Þnh hÖ sè hÊp thô ©m thanh vµ trë kh¸ng
trong èng trë kh¸ng – PhÇn 2: Ph−¬ng ph¸p hµm truyÒn).

ISO 10844, Acoustics - Test surface for road vehicle noise measurements (¢m häc - BÒ mÆt thö ®Ó ®o
tiÕng ån ph−¬ng tiÖn giao th«ng ®−êng bé).

5
TCVN 7882 : 2008

3 ThuËt ng÷ vµ ®Þnh nghÜa

Tiªu chuÈn nµy sö dông c¸c thuËt ng÷ ®−îc ®Þnh nghÜa sau:

3.1
Phª duyÖt xe m¸y (approval of a moped)
Phª duyÖt mét kiÓu xe m¸y vÒ ®é ån vµ hÖ thèng khÝ th¶i nguyªn thuû nh− mét thiÕt bÞ kü thuËt ®éc lËp
cña xe m¸y;

3.2
KiÓu xe m¸y (moped type)
Mét lo¹i xe m¸y trong ®ã c¸c xe m¸y cã cïng c¸c ®Æc ®iÓm chñ yÕu liªn quan ®Õn ®é ån vµ hÖ thèng
khÝ th¶i nh− sau:

3.2.1 KiÓu ®éng c¬ (hai hoÆc bèn kú, pÝt t«ng tÞnh tiÕn hoÆc quay v.v; sè l−îng vµ dung tÝch xi lanh;
sè l−îng bé chÕ hoµ khÝ hoÆc hÖ thèng phun nhiªn liÖu; c¸ch bè trÝ c¸c van; c«ng suÊt lín nhÊt vµ tèc
®é ®éng c¬ t−¬ng øng (r/min) v.v).

§èi víi ®éng c¬ pÝt t«ng quay, dung tÝch xi lanh ph¶i ®−îc tÝnh b»ng hai lÇn thÓ tÝch buång ch¸y;

3.2.2 HÖ thèng truyÒn lùc, ®Æc biÖt lµ sè l−îng vµ c¸c tØ sè truyÒn cña c¸c sè;

3.2.3 Sè l−îng, kiÓu vµ c¸ch bè trÝ c¸c hÖ thèng khÝ th¶i;

3.2.4 Ngoµi ra, c¸c xe ba b¸nh cßn ph¶i cã cïng c¸c ®Æc ®iÓm sau:

3.2.4.1 H×nh d¸ng vµ vËt liÖu cÊu t¹o th©n xe (®Æc biÖt lµ khoang ®éng c¬ vµ vËt liÖu c¸ch ©m cña nã);

3.2.4.2 ChiÒu dµi vµ chiÒu réng xe.

3.3
HÖ thèng khÝ th¶i hoÆc hÖ thèng gi¶m ©m (exhaust or silencing system)
Mét côm ®Çy ®ñ c¸c bé phËn cÇn thiÕt cho viÖc h¹n chÕ ®é ån do xe vµ do khÝ th¶i cña xe;

3.3.1
HÖ thèng khÝ th¶i hoÆc hÖ thèng gi¶m ©m nguyªn thuû (original exhaust system or silencing
system)
HÖ thèng cña mét kiÓu ®−îc l¾p cho xe khi phª duyÖt kiÓu hoÆc më réng phª duyÖt kiÓu. Nã cã thÓ lµ
hÖ thèng nguyªn thuû hoÆc thay thÕ;

3.3.2
HÖ thèng khÝ th¶i hoÆc hÖ thèng gi¶m ©m kh«ng nguyªn thuû (non - Original exhaust system or
silencing system)
HÖ thèng cña mét kiÓu kh«ng ph¶i lµ kiÓu ®−îc l¾p cho xe khi phª duyÖt kiÓu hoÆc më réng phª duyÖt
kiÓu. Nã chØ cã thÓ lµ hÖ thèng thay thÕ.

6
 TCVN 7882 : 2008

3.4
C¸c kiÓu hÖ thèng khÝ th¶i hoÆc gi¶m ©m kh¸c nhau (exhaust or Silencing systems of different types)
C¸c hÖ thèng khÝ th¶i hoÆc gi¶m ©m kh¸c nhau vÒ c¸c ®Æc ®iÓm chñ yÕu sau:

3.4.1 c¸c bé phËn cã tªn th−¬ng m¹i hoÆc nh·n hiÖu kh¸c nhau;

3.4.2 c¸c ®Æc tÝnh vËt liÖu cÊu t¹o nªn mét bé phËn lµ kh¸c nhau hoÆc c¸c bé phËn kh¸c nhau vÒ h×nh
d¹ng hoÆc kÝch th−íc;

3.4.3 c¸c nguyªn lý ho¹t ®éng cña Ýt nhÊt mét bé phËn lµ kh¸c nhau;

3.4.4 c¸c bé phËn cña chóng ®−îc l¾p r¸p kh¸c nhau;

3.5
Bé phËn cña hÖ thèng khÝ th¶i (exhaust system component)
C¸c thµnh phÇn cÊu t¹o riªng biÖt mµ viÖc l¾p r¸p chóng t¹o thµnh hÖ thèng khÝ th¶i (nh− èng dÉn khÝ
th¶i, bé gi¶m ©m, ®èi víi xe ba b¸nh cßn cã thÓ lµ èng gãp khÝ n¹p, buång gi·n në) vµ hÖ thèng n¹p
(bé läc kh«ng khÝ), nÕu cã.

NÕu ®éng c¬ ph¶i ®−îc l¾p hÖ thèng n¹p (bé läc kh«ng khÝ vµ / hoÆc bé hÊp thô tiÕng ån do kh«ng khÝ
n¹p) ®Ó phï hîp víi c¸c quy ®Þnh vÒ giíi h¹n ®é ån th× bé läc vµ / hoÆc bé hÊp thô ®ã ph¶i ®−îc coi lµ
c¸c bé phËn cã ý nghÜa quan träng nh− hÖ thèng khÝ th¶i.

4 Tµi liÖu kü thuËt vµ mÉu thö

4.1 Tµi liÖu kü thuËt

4.1.1 Tµi liÖu m« t¶ kiÓu xe theo c¸c ®Æc ®iÓm ®−îc nªu trong 3.2. C¸c con sè vµ/hoÆc ký hiÖu nhËn
d¹ng kiÓu ®éng c¬ vµ kiÓu xe ph¶i ®−îc quy ®Þnh;

4.1.2 Danh môc c¸c bé phËn cÊu t¹o hÖ thèng gi¶m ©m. C¸c bé phËn nµy ph¶i nhËn d¹ng ®−îc;

4.1.3 B¶n vÏ l¾p cña hÖ thèng gi¶m ©m cã chØ ra vÞ trÝ cña nã trªn xe;

4.1.4 B¶n vÏ chi tiÕt cña tõng bé phËn ®Ó cã thÓ dÔ dµng ®Þnh vÞ vµ nhËn biÕt c¸c bé phËn vµ c¸c
®Æc tÝnh vËt liÖu ®−îc sö dông cña nã.

4.2 MÉu thö

4.2.1 Mét xe ®¹i diÖn cho kiÓu xe;

4.2.2 Mét mÉu bæ sung cña hÖ thèng khÝ th¶i hoÆc hÖ thèng gi¶m ©m (kh«ng kÓ mÉu l¾p trªn xe).

7
TCVN 7882 : 2008

5 Yªu cÇu kü thuËt

5.1 Yªu cÇu chung

5.1.1 Xe, ®éng c¬ vµ hÖ thèng khÝ th¶i hoÆc hÖ thèng gi¶m ©m ph¶i ®−îc thiÕt kÕ, chÕ t¹o vµ l¾p r¸p
sao cho xe vÉn ph¶i ®¸p øng ®−îc víi c¸c quy ®Þnh cña tiªu chuÈn nµy trong ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng b×nh
th−êng mÆc dï cã thÓ ph¶i chÞu t¸c ®éng cña c¸c rung ®éng.

5.1.2 HÖ thèng khÝ th¶i hoÆc hÖ thèng gi¶m ©m ph¶i ®−îc thiÕt kÕ, chÕ t¹o vµ l¾p r¸p sao cho cã thÓ
chÞu ®−îc t¸c ®éng ¨n mßn trong qu¸ tr×nh lµm viÖc.

5.2 Ph−¬ng ph¸p ®o

5.2.1 §é ån cña xe ph¶i ®−îc ®o b»ng hai ph−¬ng ph¸p khi xe chuyÓn ®éng vµ khi xe ®ç1) nªu trong
Phô lôc A, phÇn I cho xe hai b¸nh vµ phÇn II cho xe ba b¸nh.

5.2.2 Hai gi¸ trÞ ®o theo quy ®Þnh trong 5.2.1.1 ph¶i ®−îc nªu trong b¸o c¸o thö nghiÖm vµ theo h×nh
thøc tr×nh bµy d−íi ®©y:

§é ån:

Xe chuyÓn ®éng ..........dB(A) ë vËn tèc kh«ng ®æi

Tr−íc khi t¨ng tèc........km/h, tèc ®é ®éng c¬.. ....r/min.

Xe khi ®ç ........dB(A) víi ®éng c¬ ch¹y ë tèc ®é........ r/min.

5.3 Giíi h¹n cho phÐp cña ®é ån

§é ån cña xe khi chuyÓn ®éng ®−îc ®o b»ng ph−¬ng ph¸p nªu trong A.1 cho xe hai b¸nh vµ A.3 cho
xe ba b¸nh trong Phô lôc A kh«ng ®−îc lín h¬n c¸c giíi h¹n ®é ån quy ®Þnh ®èi víi c¸c lo¹i xe vµ c¸c
hÖ thèng gi¶m ©m trong B¶ng 1.

B¶ng 1 – Gi¸ trÞ giíi h¹n ®é ån

Xe hai b¸nh Xe ba b¸nh

VËn tèc thiÕt kÕ lín nhÊt, Gi¸ trÞ giíi h¹n cña ®é ån,
(km/h) (dB (A))

≤ 25 66
76
> 25 71

1)
PhÐp thö khi xe ®ç ®Ó cung cÊp gi¸ trÞ tham kh¶o cho c¬ quan qu¶n lý sö dông ph−¬ng ph¸p nµy kiÓm tra ®é
ån xe ®ang l−u hµnh.

8
 TCVN 7882 : 2008

5.4 Yªu cÇu bæ sung ®èi víi hÖ thèng gi¶m ©m hoÆc c¸c bé phËn chøa ®Çy vËt liÖu sîi

NÕu xe l¾p thiÕt bÞ ®−îc thiÕt kÕ ®Ó gi¶m ®é ån cña khÝ th¶i (bé gi¶m ©m) th× ph¶i ¸p dông c¸c yªu cÇu
trong Phô lôc B. NÕu ®−êng n¹p cña ®éng c¬ ®−îc l¾p bé läc kh«ng khÝ vµ/hoÆc bé hÊp thô tiÕng ån
n¹p mµ bé hÊp thô nµy cÇn ®Ó b¶o ®¶m cho viÖc phï hîp víi ®é ån cho phÐp th× bé läc kh«ng khÝ
vµ/hoÆc bé hÊp thô ph¶i ®−îc coi lµ bé phËn cña bé gi¶m ©m vµ còng ph¶i ¸p dông c¸c yªu cÇu trong
Phô lôc B ®èi víi chóng.

6 Sù phï hîp cña s¶n xuÊt

6.1 BÊt kú xe nµo thuéc kiÓu ®· ®−îc phª duyÖt vµ ®−îc s¶n xuÊt ph¶i phï hîp víi kiÓu ®· ®−îc phª
duyÖt theo tiªu chuÈn nµy, ®−îc trang bÞ c¸c bé gi¶m ©m thuéc kiÓu ®−îc phª duyÖt cïng víi xe vµ
ph¶i tho¶ m·n c¸c yªu cÇu kü thuËt nªu trong §iÒu 5.

6.2 §Ó kiÓm tra sù phï hîp theo yªu cÇu nªu trªn, ph¶i chän ngÉu nhiªn mét mÉu xe tõ lo¹t s¶n xuÊt
cña kiÓu xe ®−îc phª duyÖt. S¶n phÈm ®−îc coi lµ phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña tiªu chuÈn nµy nÕu
®é ån ®o ®−îc theo ph−¬ng ph¸p nªu trong Phô lôc A kh«ng lín h¬n gi¸ trÞ ®o ®−îc khi phª duyÖt kiÓu
qu¸ 3 dB(A) hoÆc kh«ng lín h¬n c¸c giíi h¹n quy ®Þnh trong B¶ng 1 qu¸ 1 dB(A).

9
TCVN 7882 : 2008

Phô lôc A
(quy ®Þnh)

Ph−¬ng ph¸p vµ thiÕt bÞ ®o ®é ån

PhÇn I. Xe hai b¸nh

A.1 §o ®é ån cña xe chuyÓn §éng

A.1.1 ThiÕt bÞ ®o

A.1.1.1 §o møc ©m

ThiÕt bÞ ®o møc ©m ph¶i lµ lo¹i thiÕt bÞ cã ®é chÝnh x¸c cao theo quy ®Þnh trong IEC 651.

PhÐp ®o ph¶i ®−îc thùc hiÖn ë chÕ ®é ®¸p tuyÕn thêi gian “nhanh” vµ ®Æc tÝnh tÇn sè “A”. C¸c yªu cÇu
nµy còng ®−îc nªu trong quy chuÈn trªn.

Khi b¾t ®Çu vµ kÕt thóc lo¹t ®o møc ©m, thiÕt bÞ ph¶i ®−îc hiÖu chuÈn theo h−íng dÉn cña nhµ s¶n
xuÊt b»ng viÖc sö dông mét nguån ©m thÝch hîp (vÝ dô, pÝt t«ng ©m thanh).

NÕu sai sè cña thiÕt bÞ ®o møc ©m tõ c¸c phÐp hiÖu chuÈn nµy thay ®æi qu¸ 1 dB trong mét lo¹t ®o th×
phÐp ®o ®é ån bÞ coi lµ sai.

A.1.1.2 §o vËn tèc xe vµ tèc ®é ®éng c¬

Tèc ®é quay cña ®éng c¬ vµ vËn tèc xe ch¹y trªn ®−êng thö ph¶i ®−îc ®o víi sai sè b»ng ± 3 %.

A.1.2 §iÒu kiÖn ®o

A.1.2.1 §Þa ®iÓm thö

§Þa ®iÓm thö ph¶i cã ®o¹n ®−êng b»ng ph¼ng ®Ó t¨ng tèc ®é ë gi÷a khu vùc thö. §o¹n ®−êng t¨ng tèc
®é ph¶i n»m ngang, bÒ mÆt ®−êng ph¶i kh« vµ ®−îc thiÕt kÕ sao cho ®é ån do chuyÓn ®éng l¨n cña
b¸nh xe g©y ra lµ thÊp.

Trªn ®Þa ®iÓm thö vµ trong tr−êng ©m tù do, sù thay ®æi gi÷a nguån ©m ë phÇn gi÷a cña ®o¹n ®−êng
t¨ng tèc ®é vµ micro ph¶i ®−îc duy tr× trong kho¶ng 1 dB. §iÒu kiÖn nµy cã thÓ ®−îc tho¶ m·n nÕu
kh«ng cã vËt c¶n lín ph¶n x¹ ©m thanh nh− hµng rµo, cÇu hoÆc toµ nhµ n»m trong vïng c¸ch t©m
®o¹n ®−êng thö t¨ng tèc kh«ng qu¸ 50 m. Micro ph¶i kh«ng bÞ c¶n ë mäi h−íng cã thÓ ¶nh h−ëng ®Õn
tr−êng ©m, vµ kh«ng cã ng−êi nµo ®−îc ®øng gi÷a micro vµ nguån ©m. Ng−êi kiÓm tra ®ang thùc hiÖn
phÐp ®o kh«ng ®−îc ®øng ë chç g©y ¶nh h−ëng ®Õn sè ®o trªn thiÕt bÞ ®o. BÒ mÆt ®−êng thö ph¶i phï
hîp víi c¸c yªu cÇu trong Phô lôc C.

10
 TCVN 7882 : 2008

A.1.2.2 Yªu cÇu kh¸c

PhÐp ®o kh«ng ®−îc thùc hiÖn trong ®iÒu kiÖn thêi tiÕt xÊu. Ph¶i b¶o ®¶m cho kÕt qu¶ ®o kh«ng bÞ ¶nh
h−ëng cña giã giËt.

§Ó tiÕn hµnh ®o, ®é ån (ë tÇn sè A) tõ c¸c nguån ©m kh«ng ph¶i lµ c¸c nguån ©m cña xe vµ giã ph¶i
nhá h¬n ®é ån cña xe Ýt nhÊt lµ 10 dB(A). Cã thÓ l¾p mét qu¶ cÇu ch¾n giã (mét lo¹i mµn ch¾n giã) víi
®iÒu kiÖn lµ cã tÝnh ®Õn ¶nh h−ëng cña nã ®Õn ®é nh¹y vµ c¸c ®Æc tÝnh vÒ h−íng cña micro.

§Ó tÝnh to¸n ®é ån, nÕu sù sai kh¸c gi÷a ®é ån xung quanh vµ ®é ån ®o ®−îc n»m trong kho¶ng
10 dB(A) ®Õn 16 dB(A) th× ®é ån ®o ®−îc ph¶i bÞ trõ ®i mét l−îng hiÖu chØnh thÝch hîp nh− trong ®å thÞ
H×nh A.1.
HiÖu chØnh

Sai kh¸c gi÷a ®é ån xung quanh vµ ®é ån xe

H×nh A.1 – L−îng hiÖu chØnh sù sai kh¸c ®é ån

A.1.2.3 §iÒu kiÖn xe

A.1.2.3.1 Tæng khèi l−îng cña l¸i xe vµ thiÕt bÞ thö ®−îc dïng trªn xe ph¶i n»m trong kho¶ng tõ 70 kg
®Õn 90 kg. NÕu tæng khèi l−îng kh«ng b»ng 70 kg th× ph¶i ®Æt thªm khèi l−îng kh¸c lªn xe cho ®ñ.

Trong khi ®o, xe ph¶i ®−îc trang bÞ nh− sö dông b×nh th−êng trªn ®−êng (bao gåm chÊt láng lµm m¸t,
dÇu b«i tr¬n, nhiªn liÖu, dông cô ®å nghÒ, b¸nh xe dù phßng vµ ng−êi l¸i).

A.1.2.3.2 Lèp xe ph¶i ®óng cì lèp vµ ph¶i ®−îc b¬m tíi ¸p suÊt quy ®Þnh cho xe m¸y trong ®iÒu kiÖn
kh«ng t¶i.

11
TCVN 7882 : 2008

A.1.2.3.3 Tr−íc khi ®o, ®éng c¬ ph¶i ho¹t ®éng ë chÕ ®é b×nh th−êng vÒ nhiÖt ®é, nhiªn liÖu, c¸c
th«ng sè ®iÒu chØnh; bu gi, bé chÕ hoµ khÝ vµ c¸c bé phËn kh¸c còng lµm viÖc b×nh th−êng.

A.1.2.3.4 NÕu xe cã c¸c thiÕt bÞ kh«ng cÇn thiÕt cho søc kÐo cña nã nh−ng ®−îc sö dông trong khi xe
ch¹y trªn ®−êng th× c¸c thiÕt bÞ ®ã ph¶i cã chÕ ®é ho¹t ®éng phï hîp víi quy ®Þnh cña nhµ s¶n xuÊt.

A.1.3 Ph−¬ng ph¸p thö

A.1.3.1 §o ®é ån cña xe chuyÓn ®éng

A.1.3.1.1 §iÒu kiÖn chung cña phÐp thö

A.1.3.1.1.1 Ýt nhÊt ph¶i ®o ®é ån hai lÇn ®èi víi mçi bªn xe. §Ó ®iÒu chØnh xe cã thÓ tiÕn hµnh ®o s¬
bé nh−ng kÕt qu¶ ®o kh«ng ®−îc sö dông.

A.1.3.1.1.2 VÞ trÝ ®Æt micro c¸ch ®−êng chuÈn CC’ lµ 7,5 m ± 0,2 m, däc theo ®−êng PP’ (xem H×nh
A.2) ë ®é cao 1,2 m ± 0,1 m so víi bÒ mÆt khu vùc thö. Micro ph¶i h−íng vÒ phÝa ®−êng CC’ vµ vu«ng
gãc víi ®−êng ®ã.

Micro Micro

H×nh A.2 - Thö ®é ån xe chuyÓn ®éng – C¸c vÞ trÝ ®o cña micro

A.1.3.1.1.3 Ph¶i ®¸nh dÊu trªn ®−êng thö hai ®−êng AA’ vµ BB’, hai ®−êng nµy c¸ch ®−êng PP’ mét
®o¹n 10 m vÒ phÝa tr−íc (AA’) vµ phÝa sau (BB’). Xe ph¶i ch¹y tiÕp cËn ®−êng th¼ng AA’ ë vËn tèc
kh«ng ®æi ban ®Çu ®−îc quy ®Þnh d−íi ®©y. Khi ®Çu xe ch¹m ®−êng th¼ng AA, ph¶i më hÕt b−ím ga
cµng nhanh cµng tèt vµ gi÷ ë vÞ trÝ ®ã cho tíi khi ®u«i xe ch¹m ®−êng th¼ng BB vµ ®ãng ngay b−ím ga
vÒ vÞ trÝ øng víi tèc ®é kh«ng t¶i nhá nhÊt cña ®éng c¬.

12
 TCVN 7882 : 2008

§èi víi tÊt c¶ c¸c phÐp ®o, xe ph¶i ®−îc ch¹y trªn mét ®−êng th¼ng trªn suèt ®o¹n ®−êng t¨ng tèc
cïng víi viÖc gi÷ cho mÆt ph¼ng trung tuyÕn däc xe cµng s¸t víi ®−êng CC’ cµng tèt.

A.1.3.1.1.4 Gi¸ trÞ ®é ån lín nhÊt ghi ®−îc cña tõng phÐp ®o ph¶i ®−îc sö dông ®Ó tÝnh kÕt qu¶ ®o.
KÕt qu¶ ®o cña hai phÐp ®o liªn tiÕp ë cïng mét bªn xe cã sù sai kh¸c nhau kh«ng qu¸ 2 dB(A) míi
®−îc coi lµ kÕt qu¶ ®o ®óng ®Ó ®−a vµo b¸o c¸o thö nghiÖm.

A.1.3.1.2 X¸c ®Þnh vËn tèc tiÕp cËn

A.1.3.1.2.1 VËn tèc tiÕp cËn

Xe ph¶i ch¹y tiÕp cËn ®−êng th¼ng AA ë vËn tèc kh«ng ®æi b»ng vËn tèc lín nhÊt cña xe nÕu vËn tèc
lín nhÊt nµy kh«ng lín h¬n 30 km/h. NÕu vËn tèc lín nhÊt cña xe lín h¬n 30 km/h th× xe ph¶i ch¹y tiÕp
cËn ®−êng th¼ng AA ë vËn tèc kh«ng ®æi b»ng 30 km/h.

A.1.3.1.2.2 NÕu xe l¾p hép sè ®iÒu khiÓn b»ng tay th× ph¶i chän sè cao nhÊt cho xe ch¹y qua ®−êng
AA’ víi tèc ®é ®éng c¬ kh«ng nhá h¬n 1/2 tèc ®é t−¬ng øng víi c«ng suÊt lín nhÊt cña ®éng c¬.

A.1.3.1.2.3 NÕu xe l¾p hép sè tù ®éng th× xe ph¶i ®−îc ch¹y ë vËn tèc ®−îc nªu trong A.3.1.2.1.

A.2 §o ®é ån cña xe ®ç

§Ó thuËn lîi cho viÖc kiÓm tra ®é ån xe ®ang l−u hµnh, ®é ån còng ph¶i ®−îc ®o trong vïng l©n cËn
miÖng èng x¶ theo c¸c yªu cÇu sau ®©y, kÕt qu¶ ®o ®−îc ghi trong b¸o c¸o thö nghiÖm nh− nªu trong
5.2.1.2.

ThiÕt bÞ ®o møc ©m ph¶i lµ lo¹i thiÕt bÞ nh− nªu trong A.1.1.1.

A.2.1 §Þa ®iÓm thö - §iÒu kiÖn xung quanh (xem H×nh A.3)

A.2.1.1 PhÐp ®o ph¶i ®−îc thùc hiÖn khi xe ®ç t¹i ®Þa ®iÓm kh«ng cã nhiÔu ©m thanh ®¸ng kÓ.

A.2.1.2 Mçi kho¶ng trèng cã bÒ mÆt b»ng ph¼ng, ®−îc th¶m bª t«ng, bª t«ng atphan hoÆc vËt liÖu
cøng kh¸c cã ®é ph¶n x¹ ©m cao trõ c¸c bÒ mÆt cÊu t¹o b»ng ®Êt ®−îc ®Çm chÆt cã thÓ ®−îc xem xÐt
lµm ®Þa ®iÓm thö. §Þa ®iÓm thö ph¶i cã d¹ng h×nh ch÷ nhËt mµ mçi c¹nh cña nã c¸ch mÐp ngoµi (trõ
tay l¸i) cña xe Ýt nhÊt lµ 3 m. Trong khu vùc h×nh ch÷ nhËt nµy kh«ng ®−îc cã vËt c¶n ®¸ng kÓ nµo, trõ
l¸i xe vµ ng−êi kiÓm tra. §Æc biÖt lµ, xe ph¶i ®−îc ®Ó trong khu vùc h×nh ch÷ nhËt nªu trªn sao cho
micro c¸ch c¸c mÐp cña khu vùc nµy Ýt nhÊt 1 m.

A.2.1.3 Kh«ng ai ®−îc ë trong ®Þa ®iÓm ®o trõ l¸i xe vµ ng−êi kiÓm tra mµ sù cã mÆt cña hä kh«ng
®−îc ¶nh h−ëng ®Õn sè ®o trªn m¸y ®o.

A.2.2 C¸c ®iÒu kiÖn vÒ tiÕng ån xung quanh vµ giã

§é ån ®o ®−îc (ë tÇn sè A) cña c¸c nguån ©m xung quanh vµ giã ph¶i nhá h¬n ®é ån cña xe Ýt nhÊt lµ
10 dB(A).

13
TCVN 7882 : 2008

A.2.3 Ph−¬ng ph¸p ®o

A.2.3.1 B¶n chÊt vµ sè l−îng phÐp ®o

§é ån lín nhÊt (dB(A)) ph¶i ®−îc ®o trong giai ®o¹n vËn hµnh xe nh− nªu trong A.2.3.3.2.1. Ph¶i ®o Ýt
nhÊt ba lÇn t¹i mçi ®iÓm ®o.

A.2.3.2 VÞ trÝ vµ chuÈn bÞ xe

Tr−íc khi thùc hiÖn phÐp ®o, xe ph¶i ®−îc næ m¸y vµ ®¹t ®−îc nhiÖt ®é lµm viÖc b×nh th−êng. NÕu xe
l¾p qu¹t tù ®éng th× kh«ng ®−îc ®iÒu chØnh g× trong khi ®o ®é ån.

Trong khi ®o, hép sè ph¶i ë sè trung gian (sè 0). NÕu kh«ng thÓ c¾t ®−îc sù truyÒn lùc th× b¸nh chñ
®éng cña xe ph¶i ®−îc quay tù do, vÝ dô b»ng c¸ch ®Æt xe trªn ch©n chèng gi÷a.

A.2.3.3 §o ®é ån s¸t èng x¶

A.2.3.3.1 VÞ trÝ cña micro (xem H×nh A.3)

A.2.3.3.1.1 Micro ph¶i ®−îc ®Æt ë vÞ trÝ cao ngang miÖng èng x¶, nh−ng trong mäi tr−êng hîp kh«ng
®−îc lín h¬n 0,2 m so víi mÆt ®ç xe.

A.2.3.3.1.2 Micro ph¶i h−íng vÒ phÝa miÖng èng x¶ vµ c¸ch miÖng èng 0,5 m.

A.2.3.3.1.3 Trôc cã ®é nh¹y lín nhÊt cña micro ph¶i song song víi mÆt ®ç xe vµ t¹o víi mÆt ph¼ng
th¼ng ®øng chứa h−íng dßng khÝ th¶i mét gãc 45o ± 10'. Liªn quan víi mÆt ph¼ng th¼ng ®øng nµy,
micro ph¶i ®−îc ®Æt ë phÝa c¸ch xa mÆt ph¼ng trung tuyÕn däc xe nhÊt, hoÆc trong tr−êng hîp kh«ng
ch¾c ch¾n th× ®Æt c¸ch xa mÐp ngoµi xe nhÊt.

A.2.3.3.1.4 NÕu hÖ thèng khÝ th¶i cã nhiÒu h¬n mét miÖng èng x¶ mµ c¸c ®−êng t©m cña chóng c¸ch
nhau d−íi 0,3 m th× chØ thùc hiÖn mét phÐp ®o; micro ph¶i ®−îc h−íng vÒ phÝa miÖng èng x¶ gÇn xe
nhÊt, nÕu kh«ng cã miÖng èng x¶ nh− vËy th× h−íng vÒ phÝa miÖng èng x¶ cao nhÊt so víi mÆt ®ç xe.

A.2.3.3.1.5 NÕu c¸c ®−êng t©m cña c¸c miÖng èng x¶ c¸ch nhau h¬n 0,3 m th× ph¶i thùc hiÖn c¸c
phÐp ®o riªng biÖt cho tõng miÖng èng x¶, gi¸ trÞ ®o cao nhÊt lµ kÕt qu¶ thö.

A.2.3.3.2 §iÒu kiÖn vËn hµnh cña xe

A.2.3.3.2.1 Tèc ®é ®éng c¬ ph¶i ®−îc gi÷ æn ®Þnh ë mét trong hai gi¸ trÞ sau:
+ S/2, nÕu S lín h¬n 5000 r/min,
+ 3S/4, nÕu S kh«ng lín h¬n 5000 r/min.
trong ®ã S lµ tèc ®é ®éng c¬ t−¬ng øng víi c«ng suÊt lín nhÊt cña ®éng c¬.

A.2.3.3.2.2 Khi ®¹t ®−îc tèc ®é ®éng c¬ kh«ng ®æi, b−ím ga ph¶i trë vÒ ngay lËp tøc vÞ trÝ mµ ë ®ã
®éng c¬ ho¹t ®éng ë chÕ ®é vßng quay kh«ng t¶i nhá nhÊt. ViÖc ®o ®é ån ph¶i ®−îc tiÕn hµnh trong c¶
giai ®o¹n vËn hµnh gåm giai ®o¹n ng¾n cã tèc ®é ®éng c¬ kh«ng ®æi vµ giai ®o¹n gi¶m tèc nªu trªn, sè
®o lín nhÊt cña ®é ån trªn thiÕt bÞ ®o lµ kÕt qu¶ thö.

14
 TCVN 7882 : 2008

A.2.3.3.2.3 C¸c gi¸ trÞ ®o, ®−îc lµm trßn tíi gi¸ trÞ dB gÇn nhÊt, ph¶i ®−îc ®äc trªn thiÕt bÞ ®o. NÕu sè
thËp ph©n ®Çu tiªn b»ng 1 ®Õn 4 th× sè ®o ®−îc lµm trßn gi¶m xuèng, nÕu b»ng 5 ®Õn 9 th× sè ®o ®−îc
lµm trßn t¨ng lªn.

ChØ cã nh÷ng kÕt qu¶ ®o mµ trong ba phÐp thö liªn tiÕp cã sù sai kh¸c nhau kh«ng qu¸ 2 dB(A) míi
®−îc coi lµ ®óng.

Gi¸ trÞ cao nhÊt trong ba gi¸ trÞ ®o nªu trªn lµ kÕt qu¶ thö nghiÖm.

A.2.4 Xö lý kÕtqu¶ ®o ®é ån xe chuyÓn ®éng

C¸c gi¸ trÞ ®o ®−îc ph¶i ®−îc lµm trßn tíi gi¸ trÞ nguyªn dB gÇn nhÊt. NÕu sè thËp ph©n ®Çu tiªn b»ng
1 ®Õn 4 th× sè ®o ®−îc lµm trßn gi¶m xuèng, nÕu b»ng 5 ®Õn 9 th× sè ®o ®−îc lµm trßn t¨ng lªn.

ChØ cã nh÷ng kÕt qu¶ ®o tõ hai phÐp ®o liªn tiÕp ë mçi phÝa cña xe cã sù sai kh¸c nhau kh«ng qu¸
2 dB(A) míi ®−îc coi lµ ®óng.

§Ó tÝnh ®Õn sù thiÕu chÝnh x¸c cña dông cô ®o, c¸c kÕt qu¶ ®o trªn sÏ ®−îc trõ ®i 1 dB(A).

NÕu gi¸ trÞ trung b×nh cña bèn kÕt qu¶ ®o thu ®−îc kh«ng lín h¬n ®é ån cho phÐp lín nhÊt ®èi víi lo¹i
xe t−¬ng øng víi xe thö th× gi¸ trÞ nµy ®−îc coi nh− ®· phï hîp víi yªu cÇu cña tiªu chuÈn nªu trong
B¶ng 1. Gi¸ trÞ trung b×nh nµy sÏ lµ kÕt qu¶ thö ®é ån.

H×nh A.3 - §Þa ®iÓm thö vµ vÞ trÝ cña Micro ®Ó ®o ®é ån xe ®ç cña xe hai b¸nh

15
TCVN 7882 : 2008

PhÇn II. §èi víi xe ba b¸nh

A.3 ThiÕt bÞ vµ ®iÒu kiÖn ®o

ThiÕt bÞ ®o vµ ®iÒu kiÖn ®o nh− trong A.1.1 vµ A.1.2.

Ngoµi ra, xe ba b¸nh ®Ó ®o ®é ån ph¶i lµ xe kh«ng t¶i vµ kh«ng cã r¬ moãc hoÆc s¬ mi r¬ moãc.

A.4 Ph−¬ng ph¸p ®o

A.4.1 §o ®é ån cña xe chuyÓn ®éng

A.4.1.1 B¶n chÊt vµ sè l−îng phÐp ®o

Møc ån lín nhÊt (dB(A)) ph¶i ®−îc ®o khi xe ch¹y gi÷a hai ®−¬ng AA’ vµ BB’ (H×nh A.2). PhÐp ®o sÏ
kh«ng ®óng nÕu ghi l¹i ®−îc sù kh¸c nhau bÊt th−êng gi÷a gi¸ trÞ ®Ønh vµ møc ån chung.

Ýt nhÊt ph¶i ®o hai lÇn ®é ån ®èi víi mçi bªn xe.

A.4.1.2 VÞ trÝ cña micro: nh− A.1.3.1.1.2.

A.4.1.3 §iÒu kiÖn vËn hµnh xe:

Xe ph¶i ch¹y tiÕp cËn ®−êng th¼ng AA’ ë vËn tèc kh«ng ®æi ban ®Çu ®−îc quy ®Þnh d−íi ®©y. Khi ®Çu
xe ch¹m ®−êng th¼ng AA ph¶i më hÕt b−ím ga cµng nhanh cµng tèt vµ gi÷ ë vÞ trÝ ®ã cho tíi khi
®u«i xe ch¹m ®−êng th¼ng BB vµ ®ãng ngay b−ím ga vÒ vÞ trÝ øng víi tèc ®é kh«ng t¶i nhá nhÊt cña
®éng c¬.

§èi víi xe cã s¬ mi r¬ moãc ®−îc nèi cè ®Þnh víi xe t¹o thµnh mét côm kh«ng thÓ t¸ch rêi th× ®u«i xe
ch¹m ®−êng BB ë ®©y kh«ng ph¶i lµ ®u«i s¬ mi r¬ moãc mµ ph¶i lµ ®u«i xe kÐo.

A.4.1.4 C¸c gi¸ trÞ ®o, ®−îc lµm trßn tíi gi¸ trÞ dB gÇn nhÊt, ph¶i ®−îc ®äc trªn thiÕt bÞ ®o. NÕu sè
thËp ph©n ®Çu tiªn b»ng 1 ®Õn 4 th× sè ®o ®−îc lµm trßn gi¶m xuèng, nÕu b»ng 5 ®Õn 9 th× sè ®o ®−îc
lµm trßn t¨ng lªn.

ChØ cã nh÷ng kÕt qu¶ ®o cña hai phÐp ®o liªn tiÕp cïng mét phÝa cña xe cã sù sai kh¸c nhau kh«ng
qu¸ 2 dB(A) míi ®−îc coi lµ ®óng.

KÕt qu¶ ®o ph¶i ®−îc x¸c ®Þnh theo A.5.

A.4.1.5 X¸c ®Þnh vËn tèc kh«ng ®æi

A.4.1.5.1 §èi víi xe kh«ng cã hép sè

Xe ph¶i tiÕp cËn ®−êng AA’ víi vËn tèc kh«ng ®æi t−¬ng ®−¬ng víi gi¸ trÞ vËn tèc xe nhá nhÊt trong c¸c
gi¸ trÞ vËn tèc sau:

16
 TCVN 7882 : 2008

1) VËn tèc xe khi tèc ®é ®éng c¬ b»ng 75% tèc ®é t−¬ng øng víi c«ng suÊt lín nhÊt cña ®éng c¬;

2) VËn tèc xe khi tèc ®é ®éng c¬ b»ng 75% tèc ®é lín nhÊt do bé ®iÒu tèc cho phÐp;

3) VËn tèc xe b»ng 50 km/h.

A.4.1.5.2 Xe l¾p hép sè ®iÒu khiÓn b»ng tay

NÕu xe l¾p hép sè cã hai sè ®Õn bèn sè th× ph¶i sö dông sè hai. NÕu xe l¾p hép sè cã h¬n bèn sè th×
ph¶i sö dông sè ba. NÕu sö dông sè theo c¸c c¸ch trªn mµ dÉn ®Õn hiÖn t−îng tèc ®é ®éng c¬ v−ît
qu¸ tèc ®é lín nhÊt cho phÐp th× ph¶i sö dông sè cao h¬n tiÕp theo sè hai hoÆc sè ba, sè nµy b¶o ®¶m
r»ng chÕ ®é tèc ®é nµy kh«ng kÐo dµi qu¸ thêi ®iÓm xe ch¹y qua ®−êng BB’ cña vïng ®o. Kh«ng ®−îc
dïng c¸c sè phô cã tØ sè truyÒn t¨ng tèc ®é (sè t¨ng tèc). NÕu xe ®−îc l¾p vi sai cã hai tØ sè truyÒn th× tØ
sè ®−îc chän ph¶i lµ tØ sè cho phÐp xe cã vËn tèc cao nhÊt.

A.4.1.5.3 Xe l¾p hép sè tù ®éng

Xe ph¶i tiÕp cËn ®−êng AA’ víi vËn tèc kh«ng ®æi t−¬ng ®−¬ng víi gi¸ trÞ nhá nhÊt trong c¸c gi¸ trÞ vËn
tèc xe sau:

1) VËn tèc xe b»ng 75 % vËn tèc lín nhÊt;

2) VËn tèc xe b»ng 50 km/h.

NÕu cã mét vµi vÞ trÝ sè tiÕn, sè ®ã ph¶i ®−îc chän vµ sè nµy dÉn ®Õn viÖc t¨ng tèc trung b×nh cao nhÊt
cña xe gi÷a hai ®−êng AA’ vµ BB’. VÞ trÝ bé chän mµ nã chØ ®−îc dïng ®Ó phanh ®éng c¬, ®Ó ®ç xe
hoÆc ®Ó ch¹y chËm sÏ kh«ng ®−îc sö dông.

A.4.2 §o ®é ån xe ®ç

A.4.2.1 §é ån khi ®o gÇn xe

§Ó thuËn lîi cho viÖc kiÓm tra ®é ån xe ®ang l−u hµnh, ®é ån còng ph¶i ®−îc ®o trong vïng l©n cËn
miÖng èng x¶ (hÖ thèng gi¶m ©m) theo c¸c yªu cÇu sau ®©y, kÕt qu¶ ®o ®−îc ghi trong b¸o c¸o thö
nghiÖm.

A.4.2.2 §iÒu kiÖn ®o

A.4.2.2.1 §iÒu kiÖn xe

Tr−íc khi thùc hiÖn phÐp ®o, xe ph¶i ®−îc næ m¸y vµ ®¹t ®−îc nhiÖt ®é lµm viÖc b×nh th−êng. NÕu xe
l¾p qu¹t tù ®éng th× kh«ng ®−îc ®iÒu chØnh qu¹t trong khi ®o ®é ån.

Trong khi ®o, hép sè ph¶i ë sè trung gian (sè 0).

NÕu kh«ng thÓ c¾t ®−îc sù truyÒn lùc th× b¸nh chñ ®éng cña xe ph¶i ®−îc quay tù do, vÝ dô b»ng c¸ch
®Æt xe trªn ch©n chèng gi÷a hoÆc c¸c con l¨n.

17
TCVN 7882 : 2008

A.4.2.2.2 §Þa ®iÓm thö

BÊt kú n¬i nµo kh«ng cã vËt g©y nhiÔu ©m thanh ®¸ng kÓ ®Òu cã thÓ lµm ®Þa ®iÓm thö nghiÖm. BÒ mÆt
®Þa ®iÓm thö nghiÖm ph¶i b»ng ph¼ng, ®−îc th¶m bª t«ng, bª t«ng atphan hoÆc vËt liÖu cøng kh¸c cã
®é ph¶n x¹ ©m cao; kh«ng ®−îc sö dông c¸c bÒ mÆt cÊu t¹o b»ng ®Êt ®−îc ®Çm chÆt. N¬i thö ph¶i cã
d¹ng h×nh ch÷ nhËt mµ mçi c¹nh cña nã c¸ch mÐp ngoµi (trõ tay l¸i) cña xe Ýt nhÊt lµ 3 m. Trong khu
vùc h×nh ch÷ nhËt nµy kh«ng ®−îc cã vËt c¶n ®¸ng kÓ nµo, trõ ng−êi l¸i vµ ng−êi kiÓm tra. Xe ph¶i
®−îc ®Ó trong khu vùc h×nh ch÷ nhËt nªu trªn sao cho micro ®Ó ®o ®é ån c¸ch c¸c mÐp cña khu vùc
nµy Ýt nhÊt 1 m.

A.4.2.2.3 C¸c yªu cÇu kh¸c

§é ån ®o ®−îc (ë tÇn sè A) cña c¸c nguån ©m xung quanh vµ giã ph¶i nhá h¬n ®é ån cña xe Ýt nhÊt lµ
10 dB(A). Cã thÓ l¾p mét qu¶ cÇu ch¾n giã (mét lo¹i mµn ch¾n giã) víi ®iÒu kiÖn lµ cã tÝnh ®Õn ¶nh
h−ëng cña nã ®Õn ®é nh¹y cña micro.

A.4.2.3 Ph−¬ng ph¸p ®o

A.4.2.3.1 Sè l−îng phÐp ®o

Ph¶i ®o Ýt nhÊt ba lÇn t¹i mçi ®iÓm ®o. §é ån lín nhÊt (dB(A)) ph¶i ®−îc ®o trong giai ®o¹n vËn hµnh
nªu trong A.4.2.3.3.

ChØ cã nh÷ng kÕt qu¶ ®o cña ba phÐp ®o liªn tiÕp cïng mét phÝa cña xe cã sù sai kh¸c nhau kh«ng qu¸
2 dB(A) míi ®−îc coi lµ ®óng. Gi¸ trÞ cao nhÊt trong ba phÐp ®o nµy sÏ ®−îc chÊp nhËn.

A.4.2.3.2 VÞ trÝ cña Micro

Nh− A.3.2.3.3.1 (xem H×nh A.4).

A.4.2.3.3 §iÒu kiÖn vËn hµnh

Nh− A.3.2.3.3.2.

C¸c gi¸ trÞ ®o, ®−îc lµm trßn tíi gi¸ trÞ dB gÇn nhÊt, ph¶i ®−îc ®äc trªn thiÕt bÞ ®o. NÕu sè thËp ph©n
®Çu tiªn b»ng 1 ®Õn 4 th× sè ®o ®−îc lµm trßn gi¶m xuèng, nÕu b»ng 5 ®Õn 9 th× sè ®o ®−îc lµm trßn
t¨ng lªn.

ChØ cã nh÷ng kÕt qu¶ ®o mµ trong ba phÐp thö liªn tiÕp cã sù sai kh¸c nhau kh«ng qu¸ 2 dB(A) míi
®−îc coi lµ ®óng. Gi¸ trÞ cao nhÊt trong ba sè ®o sÏ lµ kÕt qu¶ ®o.

18
 TCVN 7882 : 2008

KÝch th−íc tÝnh b»ng mÐt

§é cao ®−êng tâm ống xả

H×nh A.4 - VÞ trÝ cña micro ®o ®é ån xe ®ç, ®é cao ngang ®−êng t©m èng x¶

A.5 Xö lý kÕt qu¶ ®o khi xe chuyÓn ®éng

A.7.1 B¸o c¸o thö nghiÖm ph¶i chØ ra mäi yÕu tè m«i tr−êng cã ¶nh h−ëng ®Õn kÕt qu¶ ®o.

A.7.2 C¸c gi¸ trÞ ®o ph¶i ®−îc lµm trßn tíi gi¸ trÞ dB gÇn nhÊt. NÕu sè thËp ph©n ®Çu tiªn b»ng 1 ®Õn
4 th× sè ®o ®−îc lµm trßn gi¶m xuèng, nÕu b»ng 5 ®Õn 9 th× sè ®o ®−îc lµm trßn t¨ng lªn.

KÕt qu¶ ®o cña hai phÐp ®o liªn tiÕp ë cïng mét bªn xe cã sù sai kh¸c nhau kh«ng qu¸ 2 dB(A) míi
®−îc coi lµ kÕt qu¶ ®o ®óng ®Ó ®−a vµo b¸o c¸o thö nghiÖm.

A.7.3 §Ó tÝnh ®Õn ®é kh«ng chÝnh x¸c trong c¸c phÐp ®o, kÕt qu¶ cña mçi phÐp ®o ph¶i b»ng gi¸ trÞ
®o thu ®−îc theo A.7.2 trõ ®i 1 dB(A).

A.7.4 NÕu gi¸ trÞ trung b×nh cña bèn kÕt qu¶ ®o (mçi bªn xe cã hai kÕt qu¶ ®o) thu ®−îc tõ A.7.3
kh«ng lín h¬n ®é ån cho phÐp lín nhÊt ®èi víi lo¹i xe t−¬ng øng víi xe thö th× gi¸ trÞ nµy ®−îc coi nh−
®· phï hîp víi yªu cÇu cña tiªu chuÈn nªu trong B¶ng 1. Gi¸ trÞ trung b×nh nµy sÏ lµ kÕt qu¶ thö ®é ån.

19
TCVN 7882 : 2008

Phô lôc B
(quy ®Þnh)

HÖ thèng khÝ th¶i (bé gi¶m ©m) chøa vËt liÖu sîi

B.1 VËt liÖu hÊp thô d¹ng sîi kh«ng ®−îc lµ sîi ami¨ng vµ cã thÓ ®−îc sö dông ®Ó chÕ t¹o bé gi¶m
©m chØ khi cã c¸c bé phËn thÝch hîp b¶o ®¶m r»ng vËt liÖu sîi ®−îc gi÷ ë nguyªn vÞ trÝ cña nã trong
suèt thêi gian sö dông bé gi¶m ©m vµ vËt liÖu nµy ph¶i tho¶ m·n c¸c yªu cÇu nªu trong B.1.1, B.1.2 vµ
B.1.3.

B.1.1 Sau khi lÊy vËt liÖu sîi ra khái bé gi¶m ©m ®é ån ph¶i phï hîp víi c¸c yªu cÇu cña Phô lôc A
vµ giíi h¹n ®é ån nªu trong B¶ng 1.

B.1.2 VËt liÖu hÊp thô d¹ng sîi cã thÓ kh«ng ®−îc ®Æt trong c¸c bé phËn cña bé gi¶m ©m cã khÝ th¶i
®i qua vµ ph¶i phï hîp víi c¸c yªu cÇu sau:

B.1.2.1 VËt liÖu ph¶i ®−îc lµm nãng ®Õn nhiÖt ®é 650 oC ± 5 oC bèn giê trong lß mµ kh«ng cã sù gi¶m
vÒ ®é dµi, ®−êng kÝnh vµ mËt ®é khèi cña sîi.

B.1.2.2 Sau khi sÊy nãng ë nhiÖt ®é 650 oC ± 5 oC mét giê trong lß, cã Ýt nhÊt 98 % vËt liÖu vÉn cßn ë
trong sµng cã kÝch th−íc lç danh nghÜa b»ng 250 µm phï hîp víi ISO 3310/1 : 1990 khi ®−îc thö theo
ISO 2599 : 1983.

B.1.2.3 Tæn hao khèi l−îng cña vËt liÖu kh«ng ®−îc qu¸ 10,5% sau khi cho ng©m vËt liÖu nµy ë nhiÖt
®é 90 oC ± 5 oC trong kho¶ng 24 h trong mét chÊt ng−ng tô tæng hîp cña c¸c thµnh phÇn sau:

1 N axit hydrobromic (HBr): 10 ml

1 N axit sulphuric (H2SO4): 10 ml

N−íc cÊt ®Ó pha: ®Õn 1000 ml.

Chó thÝch: VËt liÖu ph¶i ®−îc röa s¹ch trong n−íc cÊt vµ ®−îc sÊy kh« ë nhiÖt ®é 105oC trong 1 h tr−íc khi c©n.

B.1.3 Tr−íc khi hÖ thèng ®−îc thö nghiÖm theo Phô lôc A, nã ph¶i ®−îc ®−a vµo tr¹ng th¸i sö dông
b×nh th−êng trªn ®−êng bé b»ng mét trong c¸c ph−¬ng ph¸p thuÇn ho¸ sau ®©y:

B.1.3.1 ThuÇn ho¸ b»ng ho¹t ®éng liªn tôc trªn ®−êng

B.1.3.1.1 Qu·ng ®−êng nhá nhÊt ®−îc xe ch¹y trong khi thuÇn ho¸ lµ:

20
 TCVN 7882 : 2008

B¶ng B.1 - Qugng ®−êng ch¹y cña c¸c lo¹i xe

Xe hai b¸nh Xe ba b¸nh

2000 km 4000 km

B.1.3.1.2 Giai ®o¹n b»ng 50 % ± 10 % cña chu tr×nh thuÇn ho¸ nµy gåm hai lÇn ch¹y trong thµnh
phè, vµ giai ®o¹n cßn l¹i lµ ch¹y ®−êng dµi ë vËn tèc cao; chu tr×nh ch¹y trªn ®−êng liªn tôc cã thÓ
®−îc thay b»ng mét ch−¬ng tr×nh ch¹y trªn ®−êng thö t−¬ng øng.

B.1.3.1.3 Hai chÕ ®é vËn tèc nµy ph¶i ®−îc ch¹y lu©n phiªn Ýt nhÊt s¸u lÇn.

B.1.3.1.4 Ch−¬ng tr×nh thö ®Çy ®ñ ph¶i gåm Ýt nhÊt m−êi lÇn nghØ trong thêi gian Ýt nhÊt ba giê ®Ó t¸i
lËp ¶nh h−ëng cña sù lµm m¸t vµ ng−ng tô.

B.1.3.2 ThuÇn ho¸ b»ng chÕ ®é xung

B.1.3.2.1 HÖ thèng khÝ th¶i hoÆc c¸c bé phËn cña nã ph¶i ®−îc l¾p vµo xe hoặc ñộng cơ. Trong
tr−êng hîp ®Çu, xe ph¶i ®−îc ®Æt trªn b¨ng thö con l¨n. ThiÕt bÞ thö, s¬ ®å chi tiÕt trong H×nh B.1, ph¶i
®−îc l¾p t¹i ®Çu ra cña hÖ thèng khÝ th¶i. Cã thÓ chÊp nhËn c¸c thiÕt bÞ kh¸c nÕu cho kÕt qu¶ ®o t−¬ng
®−¬ng.

B.1.3.2.2 ThiÕt bÞ thö ph¶i ®−îc ®iÒu chØnh sao cho dßng khÝ th¶i lu©n phiªn bÞ ng¾t vµ ®−îc thiÕt lËp
trë l¹i bëi mét van t¸c ®éng nhanh trong 2 500 lần.

B.1.3.2.3 Van ®ã ph¶i më khi ¸p suÊt ng−îc cña khÝ th¶i cã gi¸ trÞ trong kho¶ng 0,35 bar vµ 0,40 bar
khi ®−îc ®o trong ®iÓm c¸ch mÆt bÝch ®Çu vµo (H×nh B.1) vÒ phÝa sau Ýt nhÊt 100 mm. Nếu kh«ng thể
®¹t ®−îc gi¸ trÞ nµy v× ®Æc tÝnh cña ®éng c¬ th× van ph¶i ®−îc më khi ¸p suÊt ng−îc ®¹t ®−îc møc
t−¬ng ®−¬ng 90 % gi¸ trÞ lín nhÊt ®o ®−îc tr−íc khi ®éng c¬ dõng ch¹y. Van ph¶i ®ãng khi ¸p suÊt nµy
kh«ng sai kh¸c qu¸ 10 % so víi gi¸ trÞ æn ®Þnh cña nã khi van më.

B.1.3.2.4 Bé chuyÓn m¹ch thêi gian trÔ ph¶i ®−îc chØnh ®Æt cho kho¶ng thêi gian tån t¹i cña khÝ th¶i
®−îc tÝnh to¸n trªn c¬ së cña c¸c yªu cÇu nªu trong B.1.3.2.3.

B.1.3.2.5 Tèc ®é ®éng c¬ ph¶i b»ng 75 % tèc ®é S t−¬ng øng víi c«ng suÊt ®éng c¬ lín nhÊt.

B.1.3.2.6 C«ng suÊt chØ thÞ trªn b¨ng thö ph¶i b»ng 50 % c«ng suÊt më hÕt b−ím ga ®o ®−îc t¹i tèc
®é b»ng 75 % tèc ®é S.

B.1.3.2.7 Mäi lç tho¸t n−íc ph¶i ®−îc ®ãng kÝn trong khi thö.

B.1.3.2.8 Toµn bé phÐp thö ph¶i ®−îc kÕt thóc trong vßng 48 h. NÕu cÇn thiÕt, sau mçi giê ph¶i cã
mét giai ®o¹n lµm m¸t.

21
TCVN 7882 : 2008

Ø Tuú chän
≤1m ≤1m Tuú chän

1. MÆt bÝch ®Çu vµo hoÆc èng m¨ng s«ng ®Ó nèi víi ®u«i cña hÖ thèng khÝ th¶i thö nghiÖm.
2. Van ®iÒu khiÓn ho¹t ®éng b»ng tay.
3. B×nh bï cã dung tÝch lín nhÊt b»ng 40 l.
4. Bé chuyÓn ¸p suÊt cã d¶i lµm viÖc tõ 0,05 bar ®Õn 2,5 bar.
5. Bé chuyÓn m¹ch thêi gian trÔ.
6. §ång hå ®Õm xung.
7. Van t¸c ®éng nhanh, nh− van h·m khÝ th¶i ®−êng kÝnh 60 mm, ho¹t ®éng bëi mét b×nh chøa khÝ nÐn cã lùc
t¸c ®éng b»ng 120 N t¹i ¸p suÊt b»ng 4 bar. Thêi gian ®¸p tr¶, bao gåm c¶ khi ®ãng vµ më, kh«ng ®−îc lín
h¬n 0,5 s.

8. §−a khÝ th¶i ra ngoµi.

9. èng mÒm.
10. §ång hå ¸p suÊt.

H×nh B.1 - ThiÕt bÞ thö ®Ó thuÇn ho¸ b»ng chÕ ®é xung

B.1.3.3 ThuÇn ho¸ b»ng chÕ ®é ch¹y trªn b¨ng thö

B.1.3.3.1 HÖ thèng khÝ th¶i ph¶i ®−îc l¾p vµo ®éng c¬ ®¹i diÖn cho kiÓu ®éng c¬ ®−îc sö dông cho xe
cã hÖ thèng khÝ th¶i ®· ®−îc thiÕt kÕ, sau ®ã ®éng c¬/xe ®−îc ®Æt lªn b¨ng thö ®éng c¬/b¨ng thö xe.

B.1.3.3.2 ViÖc thuÇn ho¸ gåm cã mét sè chu tr×nh ch¹y trªn b¨ng thö nªu trong B.1.3.3.4 cho tõng
lo¹i xe cã hÖ thèng khÝ th¶i ®· ®−îc thiÕt kÕ. Sè l−îng chu tr×nh ch¹y trªn b¨ng thö cho tõng lo¹i xe
®−îc nªu trong B¶ng B.2.

22
 TCVN 7882 : 2008

B¶ng B.2 - Sè chu tr×nh xe hai vµ ba b¸nh

Xe hai b¸nh Xe ba b¸nh

3 6

B.1.3.3.3 Sau mçi chu tr×nh nµy ph¶i cã mét giai ®o¹n nghØ Ýt nhÊt s¸u giê ®Ó t¸i lËp l¹i ¶nh h−ëng
cña sù lµm m¸t vµ ng−ng tô.

B.1.3.3.4 Mçi chu tr×nh trªn b¨ng thö cã s¸u pha. C¸c ®iÒu kiÖn vÒ ®éng c¬ vµ thêi gian cña mçi pha
®−îc nªu trong B¶ng B.3.

B¶ng B.3 - §iÒu kiÖn vÒ ®éng c¬ vµ thêi gian cña mçi pha

Thêi gian cña mçi pha

Pha §iÒu kiÖn vÒ ®éng c¬
(min)

1 Kh«ng t¶i nhá nhÊt 6

2 25 % t¶i ë 75 % S 40

3 50 % t¶i ë 75 % S 40

4 100 % t¶i ë 75 % S 30

5 50 % t¶i ë 100 % S 12

6 25 % t¶i ë 100 % S 22

Tæng thêi gian 150

B.1.3.3.5 Trong quy tr×nh thuÇn ho¸ nµy, theo yªu cÇu cña nhµ s¶n xuÊt, ®éng c¬ vµ bé gi¶m ©m cã
thÓ ®−îc lµm m¸t ®Ó nhiÖt ®é ghi t¹i ®iÓm c¸ch miÖng èng x¶ kh«ng qu¸ 100 m kh«ng v−ît qu¸ gi¸ trÞ
®o khi xe ch¹y ë vËn tèc 110 km/h hoÆc 75 % S ë sè cao nhÊt. Tèc ®é ®éng c¬ vµ/hoÆc vËn tèc xe
®−îc x¸c ®Þnh víi sai sè ± 3 %.

B.2 Bé gi¶m ©m trong ®−êng n¹p

NÕu trong ®−êng n¹p cña ®éng c¬ ph¶i l¾p bé läc kh«ng khÝ vµ/hoÆc bé gi¶m ©m ®−êng n¹p ®Ó phï
hîp víi giíi h¹n ®é ån th× bé läc kh«ng khÝ vµ/hoÆc bé gi¶m ©m ®−êng n¹p ®ã ph¶i ®−îc coi lµ mét bé
phËn cña hÖ thèng gi¶m ©m cña xe vµ do ®ã còng ph¶i phï hîp víi yªu cÇu nªu trong B.1.

23
TCVN 7882 : 2008

Phô lôc C
(quy ®Þnh)

Yªu cÇu ®èi víi ®Þa ®iÓm thö

C.1 Giíi thiÖu

Phô lôc nµy m« t¶ c¸c yªu cÇu liªn quan ®Õn c¸c ®Æc ®iÓm vËt lý vµ sù bè trÝ ®−êng thö. C¸c yªu cÇu
nµy dùa trªn tiªu chuÈn ®Æc biÖt2) m« t¶ c¸c ®Æc ®iÓm vËt lý cÇn thiÕt còng nh− c¸c ph−¬ng ph¸p thö
®èi víi c¸c ®Æc ®iÓm nµy.

C.2 §Æc ®iÓm bÒ mÆt

BÒ mÆt ®−îc coi lµ phï hîp víi tiªu chuÈn nµy víi ®iÒu kiÖn lµ kÕt cÊu bÒ mÆt vµ ®é rçng hoÆc hÖ sè
hÊp thô ©m thanh ®o ®−îc tho¶ m·n tÊt c¶ yªu cÇu tõ C.2.1 ®Õn C.2.4 vµ ®¸p øng c¸c yªu cÇu thiÕt kÕ
(C.3.2).

C.2.1 §é rçng d−

§é rçng d−, Vc, cña hçn hîp vËt liÖu l¸t ®−êng thö kh«ng ®−îc lín h¬n 8 %. VÒ quy tr×nh ®o, xem C.4.1.

C.2.2 HÖ sè hÊp thô ©m thanh

NÕu bÒ mÆt kh«ng phï hîp víi yªu cÇu vÒ ®é rçng d− th× bÒ mÆt ®ã chØ ®−îc chÊp nhËn nÕu hÖ sè hÊp
thô ©m thanh α ≤ 0,10. VÒ quy tr×nh ®o, xem C.4.2. Yªu cÇu cña C.2.1 vµ C.2.2 còng chØ ®−îc ®¸p øng
nÕu hÖ sè hÊp thô ©m thanh ®o ®−îc α ≤ 0,10.

Chó thÝch: §Æc ®iÓm cã liªn quan nhÊt lµ hÖ sè hÊp thô ©m thanh mÆc dï ®é rçng d− quen thuéc víi c¸c nhµ
lµm ®−êng h¬n. Tuy nhiªn, chØ ph¶i ®o hÖ sè hÊp thô ©m thanh cÇn thiÕt khi bÒ mÆt kh«ng phï hîp víi yªu cÇu
vÒ ®é rçng d−. §ã lµ v× yªu cÇu vÒ ®é rçng d− liªn quan víi kh¸ nhiÒu ®iÒu kh«ng ch¾c ch¾n trong thêi gian cña
hai phÐp ®o vµ do ®ã mét sè bÒ mÆt cã thÓ bÞ lo¹i bá nhÇm khi chØ dùa vµo viÖc ®o ®é rçng.

C.2.3 §é s©u kÕt cÊu

§é s©u (TD) ®−îc ®o theo ph−¬ng ph¸p thÓ tÝch (xem C.4.3) ph¶i ≥ 0,4 mm.

C.2.4 TÝnh ®ång nhÊt cña bÒ mÆt

Trong thùc tÕ ph¶i cè g¾ng ®Ó b¶o ®¶m bÒ mÆt trong khu vùc thö ®−îc t¹o ra cµng ®ång nhÊt cµng tèt.
Sù ®ång nhÊt nµy bao gåm c¶ kÕt cÊu vµ ®é rçng, nh−ng nã còng ph¶i ®−îc kiÓm tra xem nÕu qu¸
tr×nh lu l¨n dÉn ®Õn kÕt qu¶ lµ sù lu l¨n ë mét sè chç hiÖu qu¶ h¬n c¸c chç kh¸c th× kÕt cÊu cã thÓ kh¸c
vµ ®é kh«ng b»ng ph¼ng g©y ra sù xãc xe m¹nh còng cã thÓ x¶y ra.

2)
ISO 10844

24
 TCVN 7882 : 2008

C.2.5 KiÓm tra ®Þnh kú

§Ó kiÓm tra xem liÖu bÒ mÆt cã tiÕp tôc phï hîp víi yªu cÇu vÒ kÕt cÊu vµ ®é rçng d− hoÆc yªu cÇu vÒ
hÖ sè hÊp thô ©m thanh ®−îc quy ®Þnh trong tiªu chuÈn nµy hay kh«ng, ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra ®Þnh kú
bÒ mÆt theo c¸c chu kú sau:

a) §èi víi ®é rçng d− hoÆc hÖ sè hÊp thô ©m thanh:

+ Khi bÒ mÆt cßn míi;

+ NÕu bÒ mÆt ®¸p øng c¸c yªu cÇu khi cßn míi th× kh«ng yªu cÇu ph¶i kiÓm tra ®Þnh kú. NÕu bÒ mÆt
kh«ng ®¸p øng c¸c yªu cÇu khi cßn míi th× cã thÓ kiÓm tra sau v× c¸c bÒ mÆt cã xu h−íng trë nªn
kÝn vµ ®−îc nÐn chÆt theo thêi gian.

b) §èi víi ®é s©u kÕt cÊu (TD):

+ Khi bÒ mÆt cßn míi;

+ Khi b¾t ®Çu thö ®é ån (kh«ng Ýt h¬n bèn tuÇn sau khi phñ líp bÒ mÆt);

+ Sau ®ã, mçi chu kú kiÓm tra tiÕp theo lµ 12 th¸ng.

C.3 ThiÕt kÕ bÒ mÆt thö

C.3.1 DiÖn tÝch

Khi thiÕt kÕ chung vÒ ®−êng thö, ®iÒu quan träng lµ ph¶i b¶o ®¶m diÖn tÝch cho xe ch¹y ngang qua
®−êng thö ®−îc phñ b»ng mét vËt liÖu thö quy ®Þnh víi c¸c lÒ thÝch hîp cho viÖc l¸i xe an toµn vµ cã
tÝnh thùc tÕ. §iÒu nµy cÇn chiÒu réng cña ®−êng thö Ýt nhÊt lµ 3 m vµ chiÒu dµi ®−îc kÐo dµi v−ît qu¸
c¸c ®−êng AA vµ BB Ýt nhÊt kho¶ng 10 m ë mçi phÝa. H×nh C.1 cho thÊy mét b¶n s¬ ®å cña mét phÝa
thö thÝch hîp vµ chØ ra diÖn tÝch nhá nhÊt ph¶i thi c«ng b»ng m¸y tr¶i ®−êng vµ m¸y lµm chÆt bÒ mÆt
víi vËt liÖu bÒ mÆt thö quy ®Þnh. Theo A.1.3.1.1.1, c¸c phÐp ®o ph¶i ®−îc thùc hiÖn ë tõng bªn cña xe.
§iÒu nµy cã thÓ ®−îc lµm b»ng c¸ch ®o víi hai vÞ trÝ micro (mçi c¸i mét bªn ®−êng thö) vµ ch¹y xe theo
mét h−íng hoÆc ®o víi mét micro chØ ë mét bªn cña ®−êng thö nh−ng cho xe ch¹y theo c¶ hai h−íng.
NÕu ¸p dông c¸ch ®o b»ng mét micro th× kh«ng ¸p dông c¸c yªu cÇu vÒ bÒ mÆt ®èi víi bªn ®−êng thö
kh«ng cã micro.

25
TCVN 7882 : 2008

KÝch th−íc tÝnh b»ng mÐt

§−êng t©m cña

®o¹n ®−êng thö

Chó dÉn Khu vùc nhá nhÊt cã mÆt ®−êng thö, tøc lµ khu vùc thö.
C¸c vÞ trÝ cña micro (®é cao 1,2 m).

Chó thÝch Kh«ng ®−îc cã c¸c vËt ph¶n x¹ ©m thanh kÝch th−íc lín n»m trong vïng b¸n kÝnh nµy.

H×nh C.1 - Yªu cÇu tèi thiÓu ®èi víi diÖn tÝch bÒ mÆt thö -
PhÇn tèi lµ phÇn ®−îc gäi lµ "Vïng thö"

C.3.2 ThiÕt kÕ vµ chuÈn bÞ bÒ mÆt

C.3.2.1 Yªu cÇu thiÕt kÕ c¬ b¶n

BÒ mÆt thö ph¶i ®¸p øng bèn yªu cÇu thiÕt kÕ:

C.3.2.1.1 Lµ bª t«ng atphan ®Æc.

C.3.2.1.2 KÝch th−íc lín nhÊt cña ®¸ r¶i trªn mÆt ®−êng ph¶i b»ng 8 mm (sai sè cho phÐp tõ 6,3 mm
®Õn 10 mm).

C.3.2.1.3 §é dµy cña líp ¸o ®−êng kh«ng ®−îc nhá h¬n 30 mm.

C.3.2.1.4 ChÊt kÕt dÝnh ph¶i lµ lo¹i nhùa ®−êng thÊm th¼ng kh«ng biÕn ®æi tÝnh chÊt.

C.3.2.2 H−íng dÉn thiÕt kÕ

§Ó h−íng dÉn cho ng−êi x©y dùng bÒ mÆt ®−êng thö, ®−êng ®Æc tÝnh cÊp cèt liÖu trong H×nh C.2 sÏ
cung cÊp c¸c ®Æc tÝnh mong muèn. Ngoµi ra, B¶ng C.1 cung cÊp mét sè h−íng dÉn ®Ó ®¹t ®−îc kÕt
cÊu vµ ®é bÒn l©u mong muèn. §−êng ®Æc tÝnh cÊp cèt liÖu phï hîp víi c«ng thøc sau:

P (% lät sµng) = 100 × (d/dmax)1/2

26
 TCVN 7882 : 2008

trong ®ã:
d lµ kÝch th−íc m¾t l−íi h×nh vu«ng cña sµng, tÝnh b»ng milimÐt;
dmax lµ 8 mm ®èi víi ®−êng cong ë gi÷a;
dmax lµ 10 mm ®èi víi ®−êng cong sai sè d−íi;
dmax lµ 6,3 mm ®èi víi ®−êng cong sai sè trªn.
TØ lÖ lät sµng, (% khèi l−îng)

KÝch th−íc m¾t l−íi sµng, mm

H×nh C.2 - §−êng ®Æc tÝnh cÊp cèt liÖu (víi c¸c sai sè) trong hçn hîp bª t«ng atphan

Ngoµi c¸c yªu cÇu trªn, cßn cã c¸c khuyÕn nghÞ sau:

a) Sù ph©n m¶nh cña c¸t (0,063 mm < (kÝch th−íc c¹nh m¾t l−íi h×nh vu«ng cña sµng, SM) < 2 mm)
ph¶i gåm Ýt nhÊt 45 % c¸t bÞ nghiÒn nhá vµ kh«ng lín h¬n 55 % c¸t tù nhiªn;
b) NÒn vµ lãt nÒn ph¶i b¶o ®¶m ®é æn ®Þnh vµ ®é ®Òu tèt, theo quy ph¹m cÊu t¹o ®−êng tèt nhÊt;

c) §¸ r¶i ®−êng ph¶i ®−îc nghiÒn nhá (100 % trªn bÒ mÆt ®−îc nghiÒn nhá) vµ lµm b»ng vËt liÖu cã
tÝnh chÞu nghiÒn cao;

d) §¸ r¶i ®−êng ®−îc dïng trong hçn hîp ph¶i ®−îc röa s¹ch;

e) Kh«ng ®−îc cho thªm ®¸ r¶i trªn bÒ mÆt;

f) §é cøng cña chÊt kÕt dÝnh (®¬n vÞ lµ PEN) ph¶i b»ng 40-60, 60-80 hoÆc thËm chÝ 80-100, phô thuéc
vµo ®iÒu kiÖn khÝ hËu. ChÊt kÕt dÝnh cµng cøng cµng tèt, miÔn lµ phï hîp víi quy ph¹m chung;
g) NhiÖt ®é cña hçn hîp tr−íc khi lu lÌn ph¶i ®−îc chän sao cho ®¹t ®−îc ®é rçng d− bëi sù lu lÌn tiÕp
theo. §Ó t¨ng kh¶ n¨ng ®¸p øng ®−îc yªu cÇu nªu trong C.2.1 ®Õn C.2.4, ®é chÆt kh«ng chØ ®−îc
nghiªn cøu bëi sù chän nhiÖt ®é hçn hîp thÝch hîp mµ cßn bëi sè l−îng thÝch hîp c¸c h¹t lät qua
sµng vµ bëi viÖc chän xe lu lÌn mÆt ®−êng.

27
TCVN 7882 : 2008

B¶ng C.1 - H−íng dÉn thiÕt kÕ

C¸c gi¸ trÞ ®Ých

Theo khèi Dung sai

Theo tæng khèi
l−îng cña hçn hîp l−îng cèt liÖu

Khèi l−îng c¸c viªn ®¸ lät qua sµng m¾t l−íi

47,6 % 50,5 % ±5
h×nh vu«ng (SM) > 2 mm

Khèi l−îng c¸t, 0,063 < SM < 2 mm 38,0 % 40,2 % ±5

Khèi l−îng chÊt ®én, SM < 0,063 mm 8,8 % 9,3 % ±2

Khèi l−îng chÊt kÕt dÝnh (nhùa ®−êng) 5,8 % ‹ ± 0,5

KÝch th−íc lín nhÊt cña ®¸ r¶i ®−êng 8 mm 6,3 – 10

§é cøng cña chÊt kÕt dÝnh (xem C.3.2.2. (f)) ‹

§é nh½n cña ®¸ (PSV) > 50 ‹

§é chÆt, so víi ®é chÆt Marshall 98 % ‹

C.4 Ph−¬ng ph¸p thö

C.4.1 §o ®é rçng d−

Theo môc ®Ých cña phÐp ®o nµy, c¸c mÉu (cã d¹ng h×nh trô, h×nh gièng nh©n qu¶ t¸o, lª...) ph¶i ®−îc
lÊy tõ ®−êng thö t¹i Ýt nhÊt bèn chç ®−îc ph©n bè c¸ch ®Òu nhau trong khu vùc thö gi÷a hai ®−êng AA
vµ BB (xem H×nh C.1). §Ó tr¸nh sù kh«ng ®ång nhÊt vµ kh«ng ®Òu trong c¸c vÖt b¸nh xe, c¸c mÉu
kh«ng ®−îc lÊy tõ chÝnh c¸c vÖt b¸nh xe, nh−ng s¸t chóng. Ýt nhÊt hai mÉu ph¶i ®−îc lÊy s¸t c¸c vÖt
b¸nh xe, vµ Ýt nhÊt mét mÉu ph¶i ®−îc lÊy gÇn gi÷a ®−êng gi÷a c¸c vÖt b¸nh xe vµ tõng chç cña micro.

NÕu cã sù nghi ngê r»ng ®iÒu kiÖn ®ång nhÊt kh«ng ®−îc tho¶ m·n (xem C.2.4), c¸c mÉu ph¶i ®−îc
lÊy nhiÒu vÞ trÝ h¬n trong khu vùc thö.

§é rçng d− ph¶i ®−îc x¸c ®Þnh cho tõng mÉu, sau ®ã ph¶i tÝnh gi¸ trÞ trung b×nh vµ so s¸nh víi yªu
cÇu trong C.2.1. Ngoµi ra, kh«ng mÉu nµo ®−îc cã gi¸ trÞ ®é rçng lín h¬n 10 %. Ng−êi x©y dùng bÒ
mÆt ®−êng thö ph¶i l−u ý vÒ vÊn ®Ò cã thÓ xuÊt hiÖn khi khu vùc thö ®−îc cÊp nhiÖt b»ng c¸c èng hoÆc
d©y ®iÖn vµ c¸c mÉu ph¶i ®−îc lÊy tõ khu vùc nµy. C¸c l¾p ®Æt nh− vËy ph¶i ®−îc lËp kÕ ho¹ch
cÈn thËn liªn quan víi c¸c vÞ trÝ khoan mÉu trong t−¬ng lai. Nªn ®Ó l¹i mét Ýt vÞ trÝ kÝch th−íc gÇn b»ng
200 mm × 300 mm trong ®ã kh«ng cã d©y/èng hoÆc nh÷ng chç c¸c èng ®−îc ®Æt s©u ®ñ ®Ó tr¸nh
kh«ng g©y h− háng bëi c¸c mÉu ®−îc lÊy tõ tÇng bÒ mÆt.

28
 TCVN 7882 : 2008

C.4.2 HÖ sè hÊp thô ©m thanh

HÖ sè hÊp thô ©m thanh (sù tíi th¼ng gãc) ph¶i ®−îc ®o b»ng ph−¬ng ph¸p èng trë kh¸ng theo quy
tr×nh ®o quy ®Þnh trong ISO 10534.

Liªn quan ®Õn c¸c mÉu thö, c¸c yªu cÇu gièng nh− c¸c yªu cÇu liªn quan ®Õn ®é rçng d− ph¶i ®−îc
tu©n theo (xem C.4.1). HÖ sè hÊp thô ©m thanh ph¶i ®−îc ®o trong d¶i tÇn sè gi÷a 400 Hz vµ 800 Hz
vµ trong d¶i tÇn sè gi÷a 800 Hz vµ 1600 Hz (Ýt nhÊt t¹i c¸c tÇn sè n»m gi÷a c¸c d¶i tÇn qu·ng t¸m cña
chóng) vµ c¸c gi¸ trÞ lín nhÊt ph¶i ®−îc x¸c ®Þnh cho c¶ hai d¶i tÇn sè nµy. Sau ®ã, c¸c trÞ sè nµy ®èi
víi tÊt c¶ c¸c mÉu, ph¶i ®−îc tÝnh trung b×nh ®Ó cã ®−îc kÕt qu¶ cuèi cïng.

C.4.3 PhÐp ®o kÕt cÊu lín vÒ thÓ tÝch

Theo môc ®Ých cña tiªu chuÈn nµy, phÐp ®o ®é s©u kÕt cÊu bÒ mÆt ph¶i ®−îc thùc hiÖn t¹i Ýt nhÊt m−êi
vÞ trÝ c¸ch ®Òu nhau däc theo vÖt b¸nh xe cña ®−êng thö vµ lÊy gi¸ trÞ trung b×nh ®Ó so s¸nh víi ®é s©u
kÕt cÊu bÒ mÆt nhá nhÊt ®−îc quy ®Þnh. Xem ISO 10844 ®Ó biÕt néi dung quy tr×nh ®o.

C.5 TÝnh æn ®Þnh theo thêi gian vµ b¶o d−ìng

C.5.1 Sù ¶nh h−ëng cña tuæi thä

Gièng nh− c¸c bÒ mÆt bÊt kú kh¸c, ®é ån lèp/®−êng cã thÓ t¨ng lªn mét Ýt sau khi x©y dùng kho¶ng
6 th¸ng ®Õn 12 th¸ng ®Çu. Ýt nhÊt lµ bèn tuÇn, bÒ mÆt sÏ ®¹t ®−îc c¸c ®Æc tÝnh yªu cÇu sau khi x©y
dùng.

§é æn ®Þnh theo thêi gian chñ yÕu ®−îc x¸c ®Þnh bëi ®é nh½n vµ ®é chÆt do xe ch¹y trªn bÒ mÆt. Nã
ph¶i ®−îc kiÓm tra ®Þnh kú nh− ®−îc nªu trong C.2.5.

C.5.2 B¶o d−ìng bÒ mÆt

M¶nh vôn hoÆc bôi bÈn cã thÓ lµm gi¶m ®¸ng kÓ ®é s©u kÕt cÊu hiÖu qu¶ ph¶i ®−îc lµm s¹ch khái bÒ
mÆt. T¹i c¸c vïng cã khÝ hËu l¹nh, ®«i khi sö dông muèi ®Ó lµm tan b¨ng nh−ng kh«ng nªn dïng muèi
do muèi cã thÓ lµm thay ®æi t¹m thêi hoÆc thËm chÝ thay ®æi h¼n bÒ mÆt dÉn ®Õn t¨ng ®é ån.

C.5.3 L¸t l¹i bÒ mÆt khu vùc thö

NÕu cÇn ph¶i l¸t l¹i bÒ mÆt ®−êng thö, th−êng lµ kh«ng cÇn thiÕt ph¶i l¸t l¹i bÒ mÆt lín h¬n vÖt ®−êng
thö (réng kho¶ng 3 m nh− trong H×nh C.1) mµ xe ch¹y trªn ®ã, víi ®iÒu kiÖn lµ khu vùc thö ë bªn ngoµi
vÖt ®ã tho¶ m·n yªu cÇu vÒ ®é rçng d− hoÆc hÊp thô ©m thanh khi ®−îc ®o.

C.6 Tµi liÖu vÒ bÒ mÆt thö vµ c¸c phÐp thö thùc hiÖn trªn bÒ mÆt thö

C.6.1 Tµi liÖu vÒ bÒ mÆt thö

C¸c sè liÖu sau ®©y ph¶i ®−îc nªu trong tµi liÖu m« t¶ bÒ mÆt thö:

29
TCVN 7882 : 2008

C.6.1.1 VÞ trÝ cña ®−êng thö.

C.6.1.2 Lo¹i chÊt kÕt dÝnh, ®é cøng chÊt kÕt dÝnh, lo¹i cèt liÖu, mËt ®é lý thuyÕt lín nhÊt cña bª t«ng
(DR), chiÒu dµy líp chÞu mßn vµ ®−êng cong cÊp cèt liÖu ®−îc x¸c ®Þnh tõ c¸c mÉu lÊy ra tõ ®−êng
thö.

C.6.1.3 Ph−¬ng ph¸p lµm chÆt (vÝ dô lo¹i b¸nh lu, khèi l−îng lu, sè lÇn ch¹y).

C.6.1.4 NhiÖt ®é hçn hîp, kh«ng khÝ xung quanh vµ vËn tèc giã trong khi l¸t bÒ mÆt.

C.6.1.5 Ngµy l¸t bÒ mÆt vµ nhµ thÇu.

C.6.1.6 TÊt c¶ hoÆc Ýt nhÊt lµ kÕt qu¶ cuèi cïng, bao gåm:

C.6.1.6.1 §é rçng d− cña tõng mÉu.

C.6.1.6.2 C¸c vÞ trÝ cña khu vùc thö mµ c¸c mÉu ®−îc lÊy ®Ó ®o ®é rçng.

C.6.1.6.3 HÖ sè hÊp thô ©m thanh cña tõng mÉu (nÕu ®o). X¸c ®Þnh c¸c kÕt qu¶ cho c¶ tõng mÉu vµ
tõng d¶i tÇn còng nh− kÕt qu¶ trung b×nh toµn bé.

C.6.1.6.4 C¸c vÞ trÝ cña khu vùc thö mµ c¸c mÉu ®−îc lÊy ®Ó ®o hÖ sè hÊp thô ©m thanh.

C.6.1.6.5 §é s©u kÕt cÊu, bao gåm sè l−îng phÐp thö vµ sai lÖch chuÈn.

C.6.1.6.6 §¬n vÞ chÞu tr¸ch nhiÖm thö nghiÖm theo C.6.1.6.1 vµ C.6.1.6.2 vµ lo¹i thiÕt bÞ sö dông.

C.6.1.6.7 Ngµy thö vµ ngµy lÊy c¸c mÉu khái ®−êng thö.

C.6.2 Tµi liÖu vÒ c¸c phÐp thö tiÕng ån ®−îc tiÕn hµnh trªn bÒ mÆt

Trong tµi liÖu ph¶i nªu lªn tÊt c¶ c¸c yªu cÇu cña tiªu chuÈn nµy ®−îc tho¶ m·n hay kh«ng. Ph¶i tham
kh¶o tµi liÖu theo C.6.1 ®Ó m« t¶ c¸c kÕt qu¶ x¸c nhËn ®iÒu nµy.

30