Prof. Dr.

Bostan: Mikrofilizler vitamin,

mineral ve protein deposudur

04.05.2020 17:01 | Son Güncelleme: 04.05.2020 17:01

Dünyada kullanımı hızla yaygınlaşan mikrofilizlerin vitamin, mineral
ve protein deposu olduğunu söyleyen Prof. Dr. Kamil Bostan,
tohumlardan filizlenerek yeşeren bitkilerin en küçük haline 'mikrofiliz'
denildiğini ifade etti.
Dünyada kullanımı hızla yaygınlaşan mikrofilizlerin vitamin, mineral ve
protein deposu olduğunu söyleyen Prof. Dr. Kamil Bostan, tohumlardan
filizlenerek yeşeren bitkilerin en küçük haline 'mikrofiliz' denildiğini ifade etti.
Prof. Dr. Bostan, mikrofilizlerin içindeki bileşiklerden dolayı bağışıklık
sistemini güçlendirdiğini vurgulayarak hem çiğ hem de pişmiş olarak
tüketilebileceğini aktardı.
İstanbul Aydın Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Gastronomi ve Mutfak
Sanatları Bölüm Başkanı Prof. Dr. Kamil Bostan, son yıllarda
özellikle Avrupa'da büyük ilgi gören, Doğu ülkelerinde çok uzun yıllardır
tüketilen ve 'tohum filizi' de denen mikrofilizin nasıl üretildiğini, yararlarını ve
üretim yollarını anlattı.
DEĞERLİ BESİNLER ÇİMLENMEYLE ORTAYA ÇIKIYOR

Mikrofilizin herkesin ilkokul yıllarında en azından bir kez gerçekleştirdiği

'fasulye deneyi' mantığına dayandığını aktaran Prof. Dr. Bostan, çimlenen
tohum taneleri değerli besin elementlerini içinde bulunduruyor. Çimlenme
sırasında karbonhidratlar, lipitler ve proteinler parçalanmaktadır. Sonuçta
serbest aminoasit, yağ asitleri, şeker (glikoz maltoz gibi basit şekerler)
düzeylerinde önemli bir artış görülmektedir. Vitamin seviyelerinde de ciddi
bir artış söz konusudur" diye konuştu.

"BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ GÜÇLENDİRİYOR"

Bitkisel kimyasalların mikrofilizleri değerli kıldığını belirten Prof. Dr. Bostan,

filizlenmiş tanelerin sağlığı destekleyen gıdalar içerdiğini dile getirdi.
Mikrofilizlerin çeşitli antioksidan ve biyoaktif bileşikler bakımından da zengin
olduğunu söyleyen Prof. Dr. Bostan, "Çimlenme sırasında başta aktioksidan
özelliği bilinen polifenoller olmak üzere birçok faydalı bileşikte artış
görülmektedir. Ayrıca, kolesterole ve yorgunluğa iyi gelen biyoaktif
bileşiklerin miktarı da yüksektir. Karsinojenlerin metabolik aktivasyonunu,
bağışıklık sistemini güçlendirilmesi, kanser hücrelerinin yayılmasının
baskılanması, antioksidatif etki, lösemi hücrelerinin çoğalmasının
engellenmesi gibi çok sayıda yararlı etkisinden bahsedilmektedir. Tohum
filizlerindeki glukozinolat gibi kansere karşı kemoprotektif etki gösteren
fitokimyasalların miktarı bitkinin kendisinden (yaprak, sap, kök vs) çok daha
fazladır" diye konuştu.

MISIR, PİRİNÇ, MAŞ FASULYESİ, BEZELYE…

Her türlü tahıldan, baklagillerden ve sebze olarak tüketilen çoğu bitkinin

tohumlarından filiz üretilebileceğini söyleyen Prof. Dr. Bostan, "Maş
fasulyesi, soya fasulyesi, yonca, çemen otu, bezelye, mercimek gibi
baklagiller; yulaf, buğday, mısır, pirinç (esmer pirinç olmalı), arpa ve çavdar
gibi tahıllar; kinoa, amaranth ve karabuğday gibi yalancı tahıllar; susam,
ayçiçeği, kenevir, keten tohumu gibi yağlı tohumlar; brokoli, lahana, tere,
roka, hardal, turp, şalgam, kereviz, rezene ve maydanoz gibi sebze ve
yenebilir otların tohumları filiz üretme için kullanılabilir. İşlem görmüş
daneler filizlenmez. Beyaz pirincin kepek katmanı uzaklaştırıldığından filiz
vermeyecektir. Bir ısıl işlemden geçirilmiş tanelerde filizlenmez. Ekim
amaçlı tohumlar ise toksik kimyasallarla muamele edilmiş olabileceğinden
filizlendirme için kullanılmamalıdır" ifadelerini kullandı.

"ZEHİRLENME VAKALARINA DİKKAT EDİN"

Mikrofilizlerin evde üretilmesini öneren Prof. Dr. Kamil Bostan, "Bazı
firmalar tarafından üretim hijyenik olmayan koşullarda yapıldığından bu tip
filizlerin tüketimi ciddi sağlık riski oluşturabilir. Filiz tüketimi ile ilişkilendirilen
zehirlenme vakalarının sayısı oldukça fazladır. Filizlendirme topraklı veya
topraksız yapılabilir. Hijyen probleminden dolayı toprak ve toprak/perlit
karışımında filizlendirmeyi tavsiye etmiyorum. Zaten aşağıda verilen
yöntemde olduğu gibi toprağa da ihtiyaç yoktur" dedi.

FİLİZLENDİRME NASIL YAPILIYOR?

Filizlendirmenin son derece kolay bir işlem olduğunu, başlangıç için bir çay
bardağının yeterli olacağını kaydeden Prof. Dr. Bostan, "Zira hem tohumlar
şişecek hem de filizlenmeyle birlikte hacim önemli derecede artacaktır.
Filizlendirilecek taneler bol suda iyice yıkanır. Litrelik boş bir kavanoza
alınır. Üzerine bolca su ilave edilir. Taneler suyun içinde oda sıcaklığında
çimleninceye kadar bekletilir. Bu bir-iki gün kadar sürebilir. Bu esnada sık
sık, yaklaşık 8 saatte bir, suyunun değiştirilmesi gerekir. Tanelerde
çimlenme görüldüğünde kavanozdan çıkarılıp genişçe bir süzgece alınarak
yayılır. Süzgeç olarak gözenekleri çok geniş olmayan, tabanı düz olanlar
tercih edilmelidir. Bazı süzgeç modelleri iç içe geçen iki kaptan oluşmakta,
üsteki süzgeç görevini yaparken alttaki drene olan suyu tutmaktadır. Bunlar
filizlendirme için son derece uygundur. Sudan geçirildikten sonra başka bir
kabın içine oturtularak karanlık bir yerde filizlenmeye bırakılır. Bu işlem
filizleri gevreklik açısından daha çıtır yapacak, rengi beyaz olacaktır.
Süzgeç üzerindeki materyal 5-6 saat aralıklarla sudan geçirilerek ortam
sürekli nemli tutulmalıdır. Burada önemli olan çimlenmiş tanelerin artık suya
temas ediyor olmamalıdır, çünkü çürüme yapar. Süzgecin ve içine
yerleştirildiği kabın bir streç filmle kaplanmış olması veya bunların tamamen
bir poşet içine alınması içerideki nem oranını yüksek tutacağından daha
başarılı sonuç verecektir" diye konuştu.

"FİLİZLENME 4-5 GÜN ALIR"

Filizlenmenin 4-5 günü aldığını aktaran Prof. Dr. Bostan, "Filizlendirilecek

daneye göre bazen daha uzun sürer. İlk iki yaprak şekillenmeye
başladığında (maş fasulyesi çalışılıyorsa 4-6 cm) filizlerimiz yenmeye hazır
demektir. Bol suda iyice yıkanarak tüketilebilir. Maş fasulyesi
kullanmışsanız yıkama sırasında kalan yeşil kabuklar da uzaklaştırılır. Bu
süreçlerde kullanılan ekipmanın çok temiz olması gerekir, yıkamada
kullanılan suyun içme suyu kalitesinde olması elzemdir. Filizlendirme
sırasında nem eksik olmamalı ancak filizler kesinlikle suya temas
etmemelidir" ifadelerini kullandı.

"TÜKETMEDEN ÖNCE MUTLAKA YIKAYIN"

Filizlerin hem çiğ hem de pişmiş olarak tüketilebileceğini söyleyen Prof. Dr.
Bostan, "Her ne kadar temiz çalışılsa da bir bulaşmaya maruz kalmış
olabilir ve içinde bakteriler üretmiş olabilir. Dolayısıyla tükettiğimiz diğer
yeşilliklerde olduğu gibi tüketmeden önce iyice yıkamak ve biraz sirkeli suda
bekletmekte fayda vardır. Bu haliyle buzdolabında 4-5 gün dayanacaktır.
Çerez gibi çıtır çıtır yenebilir. Üzerine limon, nar ekşisi vb. eklenerek
lezzetlendirilebilir. Yoğurtla karıştırılarak yenebilir. Her türlü salataya yakışır.
Çoban salata, mevsim salatası vs. hatta kısır, mercimek salatası... Bunun
haricinde çok az yağda sote edilip et/tavuk/balık yemeklerinin yanına
garnitür olarak kullanabilirsiniz. Domates sosuyla birlikte pişirip
makarnanızın üstüne ilave edebilirsiniz. İsterseniz sulu yemeğini bile
yapabilirsiniz. Yani filizleri kullanabileceğiniz çok sayıda alternatifiniz
olacaktır" dedi.

- İstanbul