Chapter-5

Controlling and Co-ordination

ನಿಯಂತ್ರ ಣ ಮತ್ತು ಸಮನ್ವ ಯ

Controlling is the process of ensuring that the activities in an organization are performed as per the
plans. Controlling also ensures that an organization’s resources are being used effectively and
efficiently for the achievement of predetermined goals.

Definition: Control is a primary goal-oriented function of management in an organisation. It is a

process of comparing the actual performance with the set standards of the company to ensure
that activities are performed according to the plans and if not then taking corrective action.

ನಿಯಂತ್ರ ಣವು ಸಂಸ್ಥೆ ಯಲ್ಲಿ ನ್ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಯೋಜನೆಗಳ ಪ್ರ ಕಾರ ನಿವವಹಿಸಲ್ಪ ಡುತ್ು ವೆ
ಎಂದು ಖಚಿತ್ಪ್ಡಿಸಿಕೊಳುು ವ ಪ್ರ ಕ್ರರ ಯೆಯಾಗಿದೆ. ನಿಯಂತ್ರ ಣವು ಪೂವವನಿರ್ವರಿತ್ ಗುರಿಗಳ
ಸಾರ್ನೆಗಾಗಿ ಸಂಸ್ಥೆ ಯ ಸಂಪ್ನ್ಮೂ ಲ್ಗಳನ್ನು ಪ್ರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ
ಬಳಸಲಾಗುತ್ತು ದೆ ಎಂದು ಖಚಿತ್ಪ್ಡಿಸುತ್ು ದೆ.
ವ್ಯಾ ಖ್ಯಾ ನ್: ನಿಯಂತ್ರ ಣವು ಸಂಸ್ಥೆ ಯಲ್ಲಿ ನ್ ನಿವವಹಣೆಯ ಪ್ರರ ಥಮಿಕ ಗುರಿ-ಆಧಾರಿತ್
ಕಾಯವವ್ಯಗಿದೆ. ಇದು ಯೋಜನೆಗಳ ಪ್ರ ಕಾರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿವವಹಿಸುವುದನ್ನು
ಖಚಿತ್ಪ್ಡಿಸಿಕೊಳು ಲು ಕಂಪ್ನಿಯ ಸ್ಥಟ್ ಮಾನ್ದಂಡಗಳಂದಿಗೆ ನಿಜವ್ಯದ
ಕಾಯವಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಹೋಲ್ಲಸುವ ಪ್ರ ಕ್ರರ ಯೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇಲ್ಿ ದಿದದ ರೆ ಸರಿಪ್ಡಿಸುವ
ಕರ ಮವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳುು ತ್ು ದೆ.

Techniques of Control

1. Budgetary Control:

Budgetary control is a technique or managerial control in which all operations are planned in
advance in the form of budgets and actual results are compared with budgetary standards. This
comparison reveals the necessary actions to be taken so that organisational objectives are
accomplished.

2. Return on investment:
 Return on Investment (ROI) is a useful technique which provides the basic yardstick for
measuring whether or not invested capital has been used effectively for generating
reasonable amount of return.

3. Ratio Analysis:

Ratio Analysis refers to analysis of financial statements through computation of ratios. The
most commonly used ratios used by organisations can be classified into the following
categories:

a. Liquidity Ratios
b. Solvency Ratios
c. Profitability Ratios
d. Turnover Ratios

4. PERT and CPM:

PERT (Programme Evaluation and Review Technique) and CPM (Critical Path Method) are
important network techniques useful in planning and controlling. These techniques deals
with time scheduling and resource allocation for these activities and aims at effective
execution of projects within given time schedule
5. BEP
6. Personal observation

ನಿಯಂತ್ರ ಣ ತಂತ್ರ ಗಳು

1. ಬಜೆಟ್ ನಿಯಂತ್ರ ಣ:
ಬಜೆಟ್ ನಿಯಂತ್ರ ಣವು ತಂತ್ರ ಅಥವ್ಯ ವಾ ವಸಾೆ ಪ್ಕ ನಿಯಂತ್ರ ಣವ್ಯಗಿದುದ , ಇದರಲ್ಲಿ ಎಲಾಿ
ಕಾಯಾವಚರಣೆಗಳನ್ನು ಬಜೆಟ್ ರೂಪ್ದಲ್ಲಿ ಮಂಚಿತ್ವ್ಯಗಿ ಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು
ನಿಜವ್ಯದ ಫಲ್ಲತಂಶಗಳನ್ನು ಬಜೆಟ್ ಮಾನ್ದಂಡಗಳಂದಿಗೆ ಹೋಲ್ಲಸಲಾಗುತ್ು ದೆ. ಈ
ಹೋಲ್ಲಕೆಯು ಸಾಂಸಿೆ ಕ ಉದೆದ ೋಶಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ತೆಗೆದುಕೊಳು ಬೇಕಾದ ಅಗತ್ಾ
ಕರ ಮಗಳನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪ್ಡಿಸುತ್ು ದೆ.
2. ಹೂಡಿಕೆಯ ಮೇಲ್ಲನ್ ಲಾಭ:
ಹೂಡಿಕೆಯ ಮೇಲ್ಲನ್ ಆದಾಯ (ROI) ಒಂದು ಉಪ್ಯುಕು ತಂತ್ರ ವ್ಯಗಿದುದ , ಇದು
ಸಮಂಜಸವ್ಯದ ಆದಾಯವನ್ನು ಉತಪ ದಿಸಲು ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದ ಬಂಡವ್ಯಳವನ್ನು
ಪ್ರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗಿದೆಯೇ ಅಥವ್ಯ ಇಲ್ಿ ವೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಮೂಲ್
ಮಾನ್ದಂಡವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ು ದೆ.
3. ಅನ್ನಪ್ರತ್ ವಿಶ್ಿ ೋಷಣೆ:
ಅನ್ನಪ್ರತ್ ವಿಶ್ಿ ೋಷಣೆಯು ಅನ್ನಪ್ರತ್ಗಳ ಲೆಕಾಾ ಚಾರದ ಮೂಲ್ಕ ಹಣಕಾಸಿನ್ ಹೇಳಿಕೆಗಳ
ವಿಶ್ಿ ೋಷಣೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ು ದೆ. ಸಂಸ್ಥೆ ಗಳು ಬಳಸುವ ಅತ್ಾ ಂತ್ ಸಾಮಾನ್ಾ ವ್ಯಗಿ ಬಳಸುವ
ಅನ್ನಪ್ರತ್ಗಳನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನ್ ವಗವಗಳಾಗಿ ವಗಿೋವಕರಿಸಬಹುದು:
ಎ. ಲ್ಲಕ್ರವ ಡಿಟಿ ಅನ್ನಪ್ರತ್ಗಳು
ಬಿ. ಸಾಲೆವ ನಿಿ ಅನ್ನಪ್ರತ್ಗಳು
ಸಿ. ಲಾಭದಾಯಕತೆಯ ಅನ್ನಪ್ರತ್ಗಳು
ಡಿ. ವಹಿವ್ಯಟು ಅನ್ನಪ್ರತ್ಗಳು
4. PERT ಮತ್ತು CPM:
PERT (ಪ್ರ ೋಗಾರ ಂ ಮೌಲ್ಾ ಮಾಪ್ನ್ ಮತ್ತು ವಿಮಶ್ವ ತಂತ್ರ ) ಮತ್ತು CPM (ಕ್ರರ ಟಿಕಲ್ ಪ್ರತ್
ಮೆಥಡ್) ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರ ಣದಲ್ಲಿ ಉಪ್ಯುಕು ವ್ಯದ ಪ್ರ ಮಖ ನೆಟ್ವರ್ಕವ
ತಂತ್ರ ಗಳಾಗಿವೆ. ಈ ತಂತ್ರ ಗಳು ಈ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಸಮಯದ ವೇಳಾಪ್ಟಿಿ ಮತ್ತು
ಸಂಪ್ನ್ಮೂ ಲ್ ಹಂಚಿಕೆಯಂದಿಗೆ ವಾ ವಹರಿಸುತ್ು ದೆ ಮತ್ತು ನಿದಿವಷಿ ಸಮಯದ
ವೇಳಾಪ್ಟಿಿ ಯಳಗೆ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಕಾಯವಗತ್ಗೊಳಿಸುವ
ಗುರಿಯನ್ನು ಹಂದಿದೆ.
4. ಬಿಇಪಿ
5. ವೈಯಕ್ರು ಕ ವಿೋಕ್ಷಣೆ

Principles of effective control

1. Principle of Reflection of Plans:

The more clear and complete the plans of the organisation and the more contro1s are designed to
reflect these plans, the more effectively will controls serve its needs.
2. Principle of Prevention:
The truth of the saying ‘Prevention is better than cure’ is well-established. In control more attention
should be directed to prevention of shortfalls than, remedying them after they occur. Peed forward
control is very helpful in this respect.
3. Principle of Responsibility:
Responsibility for control particular measurement of deviations taking corrective action should be
given to specific individuals at each stage of the operation.
4. Principle of Exception
The managers should concern themselves with exceptional cases i.e., those where the deviations
from standards are very significant. Deviations of a minor mature may be left to subordinates for
necessary action.
5. Principle of Critical Points:
All operations have got’ certain vulnerable or critical points. It is these which cause most of the
troubles – give rise to major deviations. The managers should pay more attention to the guarding of
these points.
6. Principle of Pyramid:
Feedback data should first be communicated to the bottom of the pyramid i.e., those supervisors and
even operating staff who is at the lowest levels. This will give the employees opportunity to control
their own situations, apart from quickening remedial action.
7. Principle of Assurance of Objective.
The basic purpose of management control is the attainment of objectives does this by detecting
failures, in plans. Potential or actual, deviations from plans should be detected enough to permit
effective corrective action.
8. Principle of flexible controls:
Flexibility in designing controls is important for them to succeed in spite of failures or unexpected
changes in plans.
9. Principle of Action.
Control is a waste of time unless the corrective action is taken. Corrective action may involve
redrawing plans, reorganization, replacement or training of a subordinate, motivation of staff, etc.
Control is justified only when indicated or experienced deviations from plans are corrected through
appropriate, planning, organizing, staffing and directing.
10. Principle of standards:
Efficient control needs accuracy, purpose and aptness.
11. Principle of Direct Control.
Most, controls used today are based on the fact that human being make mistakes. They are often
used as indirect controls aimed at catching errors, often after the fact. Where ever is possible, direct
controls aimed at preventing errors should be used. Improving the quality of managers can
minimize the need for indirect controls. High quality managers make very few mistakes and carry
out all their functions to the best advantage.
ಪ್ರಿಣಾಮಕಾರಿ ನಿಯಂತ್ರ ಣದ ತ್ತ್ವ ಗಳು

1. ಯೋಜನೆಗಳ ಪ್ರ ತ್ತಫಲ್ನ್ದ ತ್ತ್ವ :

ಸಂಸ್ಥೆ ಯ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಸಪ ಷಿ ವ್ಯಗಿ ಮತ್ತು ಪೂಣವಗೊಳಿಸಿದರೆ ಮತ್ತು ಈ
ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರ ತ್ತಬಿಂಬಿಸಲು ಹೆಚ್ಚು ವಿವ್ಯದಗಳನ್ನು ವಿನ್ಯಾ ಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ,
ನಿಯಂತ್ರ ಣಗಳು ಅದರ ಅಗತ್ಾ ಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಪೂರೈಸುತ್ು ವೆ.
2. ತ್ಡೆಗಟುಿ ವಿಕೆಯ ತ್ತ್ವ :
‘ಚಿಕ್ರತೆಿ ಗಿಂತ್ ತ್ಡೆಗಟುಿ ವಿಕೆ ಉತ್ು ಮ’ ಎಂಬ ಮಾತ್ತನ್ ಸತ್ಾ ವು ಸಾೆ ಪಿತ್ವ್ಯಗಿದೆ.
ನಿಯಂತ್ರ ಣದಲ್ಲಿ ಕೊರತೆಗಳು ಸಂಭವಿಸಿದ ನಂತ್ರ ಅವುಗಳನ್ನು ನಿವ್ಯರಿಸುವುದಕ್ರಾ ಂತ್
ಹೆಚಿು ನ್ ಗಮನ್ವನ್ನು ತ್ಡೆಗಟ್ಿ ಲು ನಿರ್ದವಶಿಸಬೇಕು. ಈ ನಿಟಿಿ ನ್ಲ್ಲಿ ಪಿೋಡ್ ಫಾವವಡ್ವ
ನಿಯಂತ್ರ ಣವು ತ್ತಂಬಾ ಸಹಾಯಕವ್ಯಗಿದೆ.
3. ಜವ್ಯಬಾದ ರಿಯ ತ್ತ್ವ :
ಕಾಯಾವಚರಣೆಯ ಪ್ರ ತ್ತ ಹಂತ್ದಲ್ಲಿ ನಿದಿವಷಿ ವಾ ಕ್ರು ಗಳಿಗೆ ಸರಿಪ್ಡಿಸುವ ಕರ ಮಗಳನ್ನು
ತೆಗೆದುಕೊಳುು ವ ವಿಚಲ್ನ್ಗಳ ನಿದಿವಷಿ ಮಾಪ್ನ್ವನ್ನು ನಿಯಂತ್ತರ ಸುವ ಜವ್ಯಬಾದ ರಿಯನ್ನು
ನಿೋಡಬೇಕು.
4. ವಿನ್ಯಯಿತ್ತಯ ತ್ತ್ವ
ನಿವ್ಯವಹಕರು ಅಸಾಧಾರಣ ಪ್ರ ಕರಣಗಳ ಬಗೆೆ ಕಾಳಜಿ ವಹಿಸಬೇಕು, ಅಂದರೆ,
ಮಾನ್ದಂಡಗಳಿಂದ ವಿಚಲ್ನ್ಗಳು ಬಹಳ ಮಹತ್ವ ದಾದ ಗಿವೆ. ಅಪ್ರರ ಪ್ು ವಯಸಾ ರ
ವಿಚಲ್ನ್ಗಳನ್ನು ಅಗತ್ಾ ಕರ ಮಕಾಾ ಗಿ ಅಧಿೋನ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಬಿಡಬಹುದು.
5. ನಿಣಾವಯಕ ಅಂಶಗಳ ತ್ತ್ವ :
ಎಲಾಿ ಕಾಯಾವಚರಣೆಗಳು ಕೆಲ್ವು ದುಬವಲ್ ಅಥವ್ಯ ನಿಣಾವಯಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು
ಪ್ಡೆದುಕೊಂಡಿವೆ. ಇವುಗಳು ಹೆಚಿು ನ್ ತಂದರೆಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ು ವೆ - ಪ್ರ ಮಖ
ವಿಚಲ್ನ್ಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವ್ಯಗುತ್ು ವೆ. ಈ ಅಂಶಗಳ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ವಾ ವಸಾೆ ಪ್ಕರು ಹೆಚಿು ನ್ ಗಮನ್
ಹರಿಸಬೇಕು.
6. ಪಿರಮಿಡ್ ತ್ತ್ವ :
ಪ್ರ ತ್ತಕ್ರರ ಯೆ ಡೇಟಾವನ್ನು ಮೊದಲು ಪಿರಮಿಡ್ನ್ ಕೆಳಭಾಗಕೆಾ ತ್ತಳಿಸಬೇಕು, ಅಂದರೆ
ಮೇಲ್ಲವ ಚಾರಕರು ಮತ್ತು ಕೆಳಮಟ್ಿ ದಲ್ಲಿ ರುವ ಕಾಯಾವಚರಣಾ ಸಿಬಬ ಂದಿಗೆ ಸಹ. ತ್ವ ರಿತ್
ಪ್ರಿಹಾರ ಕರ ಮಗಳನ್ನು ಹರತ್ತಪ್ಡಿಸಿ, ಉದ್ಾ ೋಗಿಗಳಿಗೆ ತ್ಮೂ ರ್ದ ಆದ ಪ್ರಿಸಿೆ ತ್ತಗಳನ್ನು
ನಿಯಂತ್ತರ ಸಲು ಇದು ಅವಕಾಶವನ್ನು ನಿೋಡುತ್ು ದೆ.
7. ಉದೆದ ೋಶದ ಭರವಸ್ಥಯ ತ್ತ್ವ .
ನಿವವಹಣಾ ನಿಯಂತ್ರ ಣದ ಮೂಲ್ ಉದೆದ ೋಶವೆಂದರೆ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ವೈಫಲ್ಾ ಗಳನ್ನು
ಪ್ತೆು ಹಚ್ಚು ವ ಮೂಲ್ಕ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸುವುದು. ಸಂಭಾವಾ ಅಥವ್ಯ ವ್ಯಸು ವಿಕ,
ಪ್ರಿಣಾಮಕಾರಿ ಸರಿಪ್ಡಿಸುವ ಕರ ಮವನ್ನು ಅನ್ನಮತ್ತಸಲು ಯೋಜನೆಗಳಿಂದ
ವಿಚಲ್ನ್ಗಳನ್ನು ಸಾಕಷ್ಟಿ ಪ್ತೆು ಹಚು ಬೇಕು.
8. ಹಂದಿಕೊಳುು ವ ನಿಯಂತ್ರ ಣಗಳ ತ್ತ್ವ :
ವೈಫಲ್ಾ ಗಳು ಅಥವ್ಯ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಅನಿರಿೋಕ್ರಿ ತ್ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ನ್ಡುವೆಯೂ
ಯಶಸಿವ ಯಾಗಲು ನಿಯಂತ್ರ ಣಗಳನ್ನು ವಿನ್ಯಾ ಸಗೊಳಿಸುವಲ್ಲಿ ನ್ಮಾ ತೆ ಮಖಾ ವ್ಯಗಿದೆ.
9. ಕ್ರರ ಯೆಯ ತ್ತ್ವ .
ನಿಯಂತ್ರ ಣ ಕರ ಮ ಕೈಗೊಳು ದ ಹರತ್ತ ಸಮಯ ವಾ ಥವ. ಸರಿಪ್ಡಿಸುವ ಕರ ಮವು
ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪುನ್ರವಚಿಸುವುದು, ಮರುಸಂಘಟ್ನೆ, ಬದಲ್ಲ ಅಥವ್ಯ ಅಧಿೋನ್ದ
ತ್ರಬೇತ್ತ, ಸಿಬಬ ಂದಿಯ ಪ್ರ ೋರಣೆ ಇತಾ ದಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರಬಹುದು. ಸೂಕು ,
ಯೋಜನೆ, ಸಂಘಟ್ನೆ, ಸಿಬಬ ಂದಿ ಮತ್ತು ನಿರ್ದವಶನ್ದ ಮೂಲ್ಕ ಯೋಜನೆಗಳಿಂದ
ಸೂಚಿಸಲಾದ ಅಥವ್ಯ ಅನ್ನಭವದ ವಿಚಲ್ನ್ಗಳನ್ನು ಸರಿಪ್ಡಿಸಿದಾಗ ಮಾತ್ರ
ನಿಯಂತ್ರ ಣವನ್ನು ಸಮರ್ಥವಸಲಾಗುತ್ು ದೆ.
10. ಮಾನ್ದಂಡಗಳ ತ್ತ್ವ :
ಸಮಥವ ನಿಯಂತ್ರ ಣಕೆಾ ನಿಖರತೆ, ಉದೆದ ೋಶ ಮತ್ತು ಸೂಕು ತೆಯ ಅಗತ್ಾ ವಿದೆ.
11. ನೇರ ನಿಯಂತ್ರ ಣದ ತ್ತ್ವ .
ಇಂದು ಬಳಸಲಾಗುವ ಹೆಚಿು ನ್ ನಿಯಂತ್ರ ಣಗಳು ಮಾನ್ವರು ತ್ಪುಪ ಗಳನ್ನು ಮಾಡುತು ರೆ
ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಆರ್ರಿಸಿವೆ. ದ್ೋಷಗಳನ್ನು ಹಿಡಿಯುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹಂದಿರುವ
ಪ್ರೋಕ್ಷ ನಿಯಂತ್ರ ಣಗಳಾಗಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಹೆಚಾು ಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ು ದೆ, ಆಗಾಗೆೆ ವ್ಯಸು ವವ್ಯಗಿ
ನಂತ್ರ. ಸಾರ್ಾ ವಿರುವಲ್ಲಿ , ದ್ೋಷಗಳನ್ನು ತ್ಡೆಗಟುಿ ವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹಂದಿರುವ ನೇರ
ನಿಯಂತ್ರ ಣಗಳನ್ನು ಬಳಸಬೇಕು. ನಿವ್ಯವಹಕರ ಗುಣಮಟ್ಿ ವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವುದರಿಂದ
ಪ್ರೋಕ್ಷ ನಿಯಂತ್ರ ಣಗಳ ಅಗತ್ಾ ವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಉತ್ು ಮ ಗುಣಮಟ್ಿ ದ
ನಿವ್ಯವಹಕರು ಕೆಲ್ವೇ ತ್ಪುಪ ಗಳನ್ನು ಮಾಡುತು ರೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಎಲಾಿ ಕಾಯವಗಳನ್ನು
ಉತ್ು ಮ ಪ್ರ ಯೋಜನ್ಕಾಾ ಗಿ ನಿವವಹಿಸುತು ರೆ.
Coordination

Meaning of Coordination

Coordination is the function of management which ensures that different departments and groups work
in sync. Therefore, there is unity of action among the employees, groups, and departments.

It also brings harmony in carrying out the different tasks and activities to achieve the organization’s
objectives efficiently. Coordination is an important aspect of any group effort. When an individual is
working, there is no need for coordination.

Definition:

According to Mooney and Relay, “Co-ordination is an orderly arrangement of group efforts to

provide unity of action in the pursuit of common goals”.

According to Charles Worth, “Co-ordination is the integration of several parts into an orderly
hole to achieve the purpose of understanding”.

ಸಮನ್ವ ಯ
ಸಮನ್ವ ಯದ ಅಥವ
ಸಮನ್ವ ಯವು ನಿವವಹಣೆಯ ಕಾಯವವ್ಯಗಿದೆ, ಇದು ವಿವಿರ್ ವಿಭಾಗಗಳು ಮತ್ತು
ಗುಂಪುಗಳು ಸಿಂರ್ಕನ್ಲ್ಲಿ ಕಾಯವನಿವವಹಿಸುವುದನ್ನು ಖಚಿತ್ಪ್ಡಿಸುತ್ು ದೆ. ಆದದ ರಿಂದ,
ನೌಕರರು, ಗುಂಪುಗಳು ಮತ್ತು ಇಲಾಖೆಗಳ ನ್ಡುವೆ ಕರ ಮದ ಏಕತೆ ಇದೆ.
ಸಂಸ್ಥೆ ಯ ಉದೆದ ೋಶಗಳನ್ನು ಪ್ರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಸಾಧಿಸಲು ವಿಭಿನ್ು ಕಾಯವಗಳು ಮತ್ತು
ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿವವಹಿಸುವಲ್ಲಿ ಇದು ಸಾಮರಸಾ ವನ್ನು ತ್ರುತ್ು ದೆ. ಸಮನ್ವ ಯವು
ಯಾವುರ್ದ ಗುಂಪಿನ್ ಪ್ರ ಯತ್ು ದ ಪ್ರ ಮಖ ಅಂಶವ್ಯಗಿದೆ. ಒಬಬ ವಾ ಕ್ರು ಯು ಕೆಲ್ಸ
ಮಾಡುವ್ಯಗ, ಸಮನ್ವ ಯದ ಅಗತ್ಾ ವಿಲ್ಿ
ವ್ಯಾ ಖ್ಯಾ ನ್:
ಮೂನಿ ಮತ್ತು ರಿಲೇ ಪ್ರ ಕಾರ, "ಸಮನ್ವ ಯವು ಸಾಮಾನ್ಾ ಗುರಿಗಳ ಅನೆವ ೋಷಣೆಯಲ್ಲಿ
ಕ್ರರ ಯೆಯ ಏಕತೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಗುಂಪು ಪ್ರ ಯತ್ು ಗಳ ಕರ ಮಬದಧ ವ್ಯದ
ವಾ ವಸ್ಥೆ ಯಾಗಿದೆ".
ಚಾಲ್ಿ ವ ವತ್ವ ಪ್ರ ಕಾರ, "ಸಮನ್ವ ಯವು ಅಥವಮಾಡಿಕೊಳುು ವ ಉದೆದ ೋಶವನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು
ಹಲ್ವ್ಯರು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಕರ ಮಬದಧ ವ್ಯದ ರಂರ್ರ ಕೆಾ ಸಂಯೋಜಿಸುವುದು".
Principles of Coordination

1. Principle of Early Stage

According to this principle, coordination must start at an early stage in the management process. It
must start during the planning stage. This will result in making the best plans and implementing
these plans with success.

2. Principle of Direct Contact

According to this principle, all managers must have a Direct Contact with their subordinates. This
will result in good relations between the manager and their subordinates. This is because direct
contact helps to avoid misunderstandings, misinterpretations and disputes between managers and
subordinates.

3. Principle of Simplified Organisation Structure

Simplified organisation also facilitates effective coordination. The management can arrange the
departments in such a way, to get better coordination among the departmental heads. If two sections
or two department’s functions are most similar in nature, these two departments are put under one
executive in charge. This facilitates to get better co-ordination

4. Principle of Effective Communication

Co-ordination will be successful only in the presence of an effective communication. Good

communication must be present between all departments, within employees themselves and even
between managers and their subordinates.

5. Principle of Continuity

According to this principle, coordination must be a continuous process. It must not be a one-time
activity. The process of coordination must begin when the organisation starts, and it must continue
until the organisation exists.

6. Principle of Clarity of Objectives

Co-ordination will be successful only if the organisation has set its clear objectives. Everyone in the
organisation must know the objectives very clearly. No one must have any doubts about the
objectives of the organisation. Clear objectives can be achieved easily and quickly.

7. Principle of Effective Leadership:

Effective leadership also helps in proper co-ordination. Leadership creates confidence in the minds
of subordinates and increases the morale of the subordinates.

8. Principle of Effective Supervision:

Top executives should supervise the work of subordinates to ensure successful performance as
planned. Top executives may entrust this type of work to the supervisors. When, the top executives
find any deviation, they may take immediate steps to correct them with the help of supervisors. So,
there is a need for co-ordination between the supervisors and the top executives. Thus, supervisors
play an important role in co-ordination.

ಸಮನ್ವ ಯದ ತ್ತ್ವ ಗಳು

1.ಆರಂಭಿಕ ಹಂತ್ದ ತ್ತ್ವ
ಈ ತ್ತ್ು ವ ದ ಪ್ರ ಕಾರ, ನಿವವಹಣಾ ಪ್ರ ಕ್ರರ ಯೆಯಲ್ಲಿ ಸಮನ್ವ ಯವು ಆರಂಭಿಕ ಹಂತ್ದಲ್ಲಿ
ಪ್ರರ ರಂಭವ್ಯಗಬೇಕು. ಇದು ಯೋಜನ್ಯ ಹಂತ್ದಲ್ಲಿ ಪ್ರರ ರಂಭವ್ಯಗಬೇಕು. ಇದು ಅತ್ತಾ ತ್ು ಮ
ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಈ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಯಶಸಿವ ಯಾಗಿ
ಕಾಯವಗತ್ಗೊಳಿಸಲು ಕಾರಣವ್ಯಗುತ್ು ದೆ.
2. ನೇರ ಸಂಪ್ಕವದ ತ್ತ್ವ
ಈ ತ್ತ್ು ವ ದ ಪ್ರ ಕಾರ, ಎಲಾಿ ವಾ ವಸಾೆ ಪ್ಕರು ತ್ಮೂ ಅಧಿೋನ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಂದಿಗೆ ನೇರ
ಸಂಪ್ಕವವನ್ನು ಹಂದಿರಬೇಕು. ಇದು ವಾ ವಸಾೆ ಪ್ಕರು ಮತ್ತು ಅವರ ಅಧಿೋನ್
ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ನ್ಡುವೆ ಉತ್ು ಮ ಸಂಬಂರ್ವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ು ದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ನೇರ
ಸಂಪ್ಕವವು ವಾ ವಸಾೆ ಪ್ಕರು ಮತ್ತು ಅಧಿೋನ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ನ್ಡುವಿನ್ ತ್ಪುಪ ಗರ ಹಿಕೆಗಳು,
ತ್ಪುಪ ವ್ಯಾ ಖ್ಯಾ ನ್ಗಳು ಮತ್ತು ವಿವ್ಯದಗಳನ್ನು ತ್ಪಿಪ ಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ು ದೆ.
3. ಸರಳಿೋಕೃತ್ ಸಂಸ್ಥೆ ಯ ರಚನೆಯ ತ್ತ್ವ
ಸರಳಿೋಕೃತ್ ಸಂಘಟ್ನೆಯು ಪ್ರಿಣಾಮಕಾರಿ ಸಮನ್ವ ಯವನ್ನು ಸಹ ಸುಗಮಗೊಳಿಸುತ್ು ದೆ.
ವಿಭಾಗದ ಮಖಾ ಸೆ ರ ನ್ಡುವೆ ಉತ್ು ಮ ಸಮನ್ವ ಯವನ್ನು ಪ್ಡೆಯಲು ನಿವವಹಣೆಯು
ಇಲಾಖೆಗಳನ್ನು ಅಂತ್ಹ ರಿೋತ್ತಯಲ್ಲಿ ವಾ ವಸ್ಥೆ ಗೊಳಿಸಬಹುದು. ಎರಡು ವಿಭಾಗಗಳು ಅಥವ್ಯ
ಎರಡು ಇಲಾಖೆಯ ಕಾಯವಗಳು ಪ್ರ ಕೃತ್ತಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಹೋಲುತ್ತು ದದ ರೆ, ಈ ಎರಡು
ಇಲಾಖೆಗಳನ್ನು ಒಬಬ ಕಾಯವನಿವ್ಯವಹಕ ಅಧಿಕಾರಿ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ು ದೆ. ಇದು
ಉತ್ು ಮ ಸಮನ್ವ ಯವನ್ನು ಪ್ಡೆಯಲು ಅನ್ನಕೂಲ್ವ್ಯಗುತ್ು ದೆ
4. ಪ್ರಿಣಾಮಕಾರಿ ಸಂವಹನ್ದ ತ್ತ್ವ
ಪ್ರಿಣಾಮಕಾರಿ ಸಂವಹನ್ದ ಉಪ್ಸಿೆ ತ್ತಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಸಮನ್ವ ಯವು ಯಶಸಿವ ಯಾಗುತ್ು ದೆ.
ಎಲಾಿ ಇಲಾಖೆಗಳ ನ್ಡುವೆ, ಉದ್ಾ ೋಗಿಗಳಳಗೆ ಮತ್ತು ವಾ ವಸಾೆ ಪ್ಕರು ಮತ್ತು ಅವರ
ಅಧಿೋನ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ನ್ಡುವೆ ಉತ್ು ಮ ಸಂವಹನ್ ಇರಬೇಕು.
5. ನಿರಂತ್ರತೆಯ ತ್ತ್ವ
ಈ ತ್ತ್ವ ದ ಪ್ರ ಕಾರ, ಸಮನ್ವ ಯವು ನಿರಂತ್ರ ಪ್ರ ಕ್ರರ ಯೆಯಾಗಿರಬೇಕು. ಇದು ಒಂದು
ಬಾರಿಯ ಚಟುವಟಿಕೆಯಾಗಿರಬಾರದು. ಸಂಸ್ಥೆ ಯು ಪ್ರರ ರಂಭವ್ಯದಾಗ ಸಮನ್ವ ಯದ
ಪ್ರ ಕ್ರರ ಯೆಯು ಪ್ರರ ರಂಭವ್ಯಗಬೇಕು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆ ಯು ಅಸಿು ತ್ವ ದಲ್ಲಿ ರುವವರೆಗೆ ಅದು
ಮಂದುವರಿಯಬೇಕು.
6. ಉದೆದ ೋಶಗಳ ಸಪ ಷಿ ತೆಯ ತ್ತ್ವ
ಸಂಸ್ಥೆ ಯು ತ್ನ್ು ಸಪ ಷಿ ಉದೆದ ೋಶಗಳನ್ನು ಹಂದಿದದ ಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಸಮನ್ವ ಯವು
ಯಶಸಿವ ಯಾಗುತ್ು ದೆ. ಸಂಸ್ಥೆ ಯಲ್ಲಿ ರುವ ಪ್ರ ತ್ತಯಬಬ ರೂ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸಪ ಷಿ ವ್ಯಗಿ
ತ್ತಳಿದಿರಬೇಕು. ಸಂಸ್ಥೆ ಯ ಧ್ಾ ೋಯೋದೆದ ೋಶಗಳ ಬಗೆೆ ಯಾರಿಗೂ ಯಾವುರ್ದ ಸಂರ್ದಹ
ಇರಬಾರದು. ಸಪ ಷಿ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸುಲ್ಭವ್ಯಗಿ ಮತ್ತು ತ್ವ ರಿತ್ವ್ಯಗಿ ಸಾಧಿಸಬಹುದು.
7. ಪ್ರಿಣಾಮಕಾರಿ ನ್ಯಯಕತ್ವ ದ ತ್ತ್ವ :
ಪ್ರಿಣಾಮಕಾರಿ ನ್ಯಯಕತ್ವ ವು ಸರಿಯಾದ ಸಮನ್ವ ಯದಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ು ದೆ.
ನ್ಯಯಕತ್ವ ವು ಅಧಿೋನ್ದಲ್ಲಿ ರುವವರ ಮನ್ಸಿಿ ನ್ಲ್ಲಿ ಆತ್ೂ ವಿಶ್ವವ ಸವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ು ದೆ
ಮತ್ತು ಅಧಿೋನ್ದಲ್ಲಿ ರುವವರ ನೈತ್ತಕತೆಯನ್ನು ಹೆಚಿು ಸುತ್ು ದೆ.
8. ಪ್ರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮೇಲ್ಲವ ಚಾರಣೆಯ ತ್ತ್ವ :
ಯೋಜಿತ್ ಯಶಸಿವ ಕಾಯವಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಖಚಿತ್ಪ್ಡಿಸಿಕೊಳು ಲು ಉನ್ು ತ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು
ಅಧಿೋನ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಕೆಲ್ಸವನ್ನು ಮೇಲ್ಲವ ಚಾರಣೆ ಮಾಡಬೇಕು. ಉನ್ು ತ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಈ
ರಿೋತ್ತಯ ಕೆಲ್ಸವನ್ನು ಮೇಲ್ಲವ ಚಾರಕರಿಗೆ ವಹಿಸಿಕೊಡಬಹುದು. ಉನ್ು ತ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು
ಯಾವುರ್ದ ವಿಚಲ್ನ್ವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಾಗ, ಮೇಲ್ಲವ ಚಾರಕರ ಸಹಾಯದಿಂದ ಅವುಗಳನ್ನು
ಸರಿಪ್ಡಿಸಲು ಅವರು ತ್ಕ್ಷಣದ ಕರ ಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳು ಬಹುದು. ಹಾಗಾಗಿ
ಮೇಲ್ಲವ ಚಾರಕರು ಹಾಗೂ ಉನ್ು ತಧಿಕಾರಿಗಳ ನ್ಡುವೆ ಸಮನ್ವ ಯತೆ ಅಗತ್ಾ . ಹಿೋಗಾಗಿ,
ಸಮನ್ವ ಯದಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಲವ ಚಾರಕರು ಪ್ರ ಮಖ ಪ್ರತ್ರ ವಹಿಸುತು ರೆ.