DIFERENCIJALNE JEDNAČINE KOJE SE SVODE NA

HOMOGENE

 a1 x + b1 y + c1 
′
Diferencijalna jednačina oblika y = f   se svodi na
 a2 x + b2 y + c2 
homogenu diferencijalnu jednačinu. Razlikujemo sljedeće slučajeve:

1º c1 = c2 = 0

 y 
 a1 x + b1 y  a + b
 1 1x 
y′ = f  = f   . Ovo je homogena jednačina.
 a2 x + b2 y  y
 a2 + b2 
 x
 a1 b1
2º δ = ≠0
a2 b2
Tada uvodimo smjenu: x = u + α , y = v + β , gdje su u, v nove
promjenjive, a a i b neodređene konstante.
dx = du  dy dv
⇒ = , pa se dobija jednačina po nepoznatoj funkciji
dy = dv  dx du
v = v (u )
dv  a1 ( u + α ) + b1 ( v + β ) + c1   a1u + b1v + a1α + b1β + c1 
= f =
 a ( u + α ) + b ( v + β ) + c   
f
du  2 2 2  a
 2 u + b2 v + a2α + b2 β + c2 

Da bi ovo bila homogena jednačina mora biti prema 1º

a1α + b1β + c1 = 0
.
a2α + b2 β + c2 = 0

a1 b1
Ovaj sistem ima jedinstveno rješenje, jer je δ = ≠0.
a2 b2
 a1 b1 a1 b1
3º δ= = 0 ⇒ a1b2 − a2b1 = 0 ⇒ a1b2 = a2b1 ⇒ = =k ⇒
a2 b2 a2 b2
a1 = ka2
.
b1 = kb2

Zamjena u polaznu jednačinu:

 k (a2 x + b2 y ) + c1   kt + c1 
y′ = f   = f   , smjena a2 x + b2 y = t , odakle
 2 a x + b2 y + c2   t + c2 

t ′ − a2
′ ′
slijedi a2 + b2 y = t ⇒ y = ′ .
b2
t ′ − a2  kt + c1 
Tada dobijamo jednačinu = f  , a to je diferencijalna
b2  t + c2 
jednačina koja razdvaja promjenjive.

a1 b1 c1
4º = = = k1 ⇒ y′ = f (k1 ) . Rješenje je familija pravih linija
a2 b2 c2
yy == kf x(+k C) x. + C
1
 Riješiti diferencijalnu jednačinu:

2x + y x + 3y + 2
a)
′
y = e) y ′ =
x+ y −2 x + 6 y − 4
b)
x− y
y′ =
2 x + 2 y − 12 f) y′ =
x+ y−6 x + 2y − 6

c) x+ y
y′ =
x+ y −6
d)
x − 3y + 2
y′ = , y (4) = 1
−2 x + 6 y − 4
 2x + y
a) y′ =
x+ y
 2 x + 2 y − 12
b) y′ =
x+ y−6
 x+ y
c) y ′ =
x+ y−6
 x + 3y + 2
e) y ′ =
−2 x + 6 y − 4
Primjer:
Primjer:
 x− y
y′ =
x + 2y − 6

x − 3y + 2
y′ = , y (4) = 1
−2 x + 6 y − 4
 x− y
y′ =
x + 2y − 6
 x− y
y′ =
x + 2y − 6
 x− y
y′ =
x + 2y − 6
 x − 3y + 2
y′ = , y (4) = 1
−2 x + 6 y − 4