` ΥΛΗ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ

7.3 Κοχλιωτες συνδεσεις

7.3.1 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ-ΧΡΗΣΕΙΣ ΚΟΧΛΙΩΝ

O Kοχλιας ειναι το στοιχειο μηχανων που χρησιμοποιειται περισσοτερο απο καθε αλλο στις
κατασκευες.Λογω της πολυπλευρης ικανοτητας του τυποποιηθηκε ευρυτατα.

Ο κοχλιας χρησιμοποιειται:

• Ως μεσο λυομενης συνδεσης(κοχλιας συνδεσης η συσφιξης)

• Για την δημιουργια προεντασης(κοχλιας Τασης)
• Για τον πωματισμο οπων
• Ως ρυθμιστικος κοχλιας για την ρυθμιση διακενου
• Ως κοχλιας μετρησης(μικρομετρο)
• Για την μεταβολη της περιστροφικης κινησης σε γραμμικη η το αντιστροφο(κοχλιας κινησης)
• Για μικρες μετατοπισεις με χονδροειδες σπειρωμα(διαφορικος κοχλιας)

Ο Κοχλιας αποτελειται απο τον κορμο και την κεφαλη.

O κορμος αποτελειται απο το τμημα που φερει το σπειρωμα και το τμημα χωρις σπειρωμα,
δηλαδη τον αυχενα.Υπαρχουν και κοχλιες που δεν εχουν αυχενα.Επισης υπαρχουν κοχλιες χωρις
κεφαλη και με τον αυχενα στο κεντρο, οι οποιοι λεγονται μπουζονια.

Οι πιο συνηθισμενοι κοχλιες εχουν ΕΞΑΓΩΝΙΚΗ κεφαλη, Υπαρχονυ ομως και αλλοι τυποι κεφαλης.

7.3.2 ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΠΕΡΙΩΜΑΤΟΣ

α) ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΣΠΕΙΡΩΜΑΤΟΣ

Ως θεμελιο για την δημιουργια σπειρωματος λαμβανεται η ελικοειδης γραμμη.

Τυλιγουμε μια ευθεια με γωνια κλισης a γυρω απο εναν κυλινδρο.Παιρνουμε την ελικοειδη
γραμμη.

Πως χαραζεται η ελικοειδης γραμμη

• Γραφουμε περιφερεια με ακτινα r και πανω απο αυτη σχεδιαζουμε κυλινδρο υψους h
• Διαιρουμε την περιφερεια και την υποτεινουσα του τριγωνου σε ισα μερη
• Απο τα σημεια φερουμε κατακορυφες και απο τα σημεια φερουμε οριζοντιες καθε τομη ων
γραμμων αυτων γινει ενα σημειο τησ εελικοειδους γραμμης.
ΕΑΝ ΚΑΤΑ ΜΗΚΟΣ ΤΗΣ ΕΛΙΚΟΕΙΔΟΥΣ ΓΡΑΜΗΣ ΟΛΙΣΘΗΣΕΙ ΜΙΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗ
ΜΟΡΦΗΣ ΤΡΙΓΩΝΙΚΟ,ΤΡΑΠΕΖΟΕΙΔΕΣ,ΟΡΘΩΓΟΝΙΚΟ,ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ
Τα σπειρωματα μπορουν να ειναι δεξιοστροφα η αριστεροστροφα οπου τα δεξιοστροφα ειναι πιο
συνηθεις. Μπορει να εχουν μια αρχη δυο η και παραπανω.

Τα σπειρωματα διακρινονται σε εσωτερικα και εξωτερικα, αναλογα με τον προορισμο τους ,δηλαδη
αν προκειται για σπειρωμα κοχλια η περικοχλιου.

β) ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΠΕΙΡΩΜΑΤΩΝ

ΟΙ ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΠΕΙΡΩΜΑΤΟΣ ΚΟΧΛΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΚΟΧΛΙΟ ΠΟΥ

ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΥΜΦΩΝΟΥΝ ΓΙΑ ΝΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΟΥΝ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΞΗΣ

• d,D => ονομαστικη διαμετρος η εξωτερικη

• d1,D1 => εσωτερικη διαμετρος του πυρηνα
• d2,D2 => μεση διαμετρος σπειρωματος
• t,h3,T1=> βαθος η υψος του σπειρωματος
• h η P=> βημα του σπειρωματος
• a=> Γωνια κορυφης του σπειρωματος

τα μικρα γραμματα αφορουν διαστασεις σπειρωματος κοχλια.

τα μεγαλα γραμματα αφορουν διαστασεις σπεριρωματος περικοχλιου.

D,d ειναι η μεγαλυτερη διασταση του σπειρωματος και ειναι αυτη που χαρακτηριζει το σπεριωμα
μετρικου συστηματος.

T1 η h1 το φερον βαθος του σπειρωματος

d1,D1 ειναι η μικροτερη διαμετρος

d2,D2 μεση διαμετρος ειναι η διαμετρος ενος φανταστικου κυλινδρου που εχει τον ιδιο αξονα με
το σπειρωμα και που τεμνει τις σπειρες του σπειρωματος με τετοιο τροπο, ωστε το πλατος της
σπειρας να ισουται με το πλατος του διακενου που υπαρχει μεταξυ τους.

γ) ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ – ΤΥΠΟΙ ΣΠΕΙΡΩΜΑΤΩΝ

Το ΤΡΙΓΩΝΙΚΟ σπειρωμα χρησιμοποιειται για κοχλιες συνδεσης η σφιξης.

• ΤΟ ΜΕΤΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ(Μ)
◦ Η γωνια κορυφης ειναι 60 μοιρες και ολες οι διαστασεις σε mm χιλιοστα

• ΤΟ WHITWORTH(W,R)
◦ η γωνια κορυφης ειανι 55 μοιρες και ολες οι διαστασεις ειναι σε inches(“”)
▪ χρησιμοποιειται σε αγγλοσαξονικες και σκανδιναβικες χωρες και λεγεται BSW
 ◦ BRITISH STANDARD WHITWORTH

ΤΟ ΤΡΑΠΕΖΟΕΙΔΕΣ σπειρωμα χρησιμοποιοιται στους κοχλιες κινησης,επειδη εχει μεγαλη διατομη

ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΓΙΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΕΓΑΛΩΝ ΦΟΡΤΙΩΝ

ΤΟ ΠΡΙΟΝΕΙΔΕΣ σπειρωμα μπορει να δεχθει μεγαλες αξονικες δυναμεις σε μια μονο κατευθυνση

ΤΑ ΕΙΔΙΚΑ ΣΠΕΙΡΩΜΑΤΑ χρησιμοποιουνται σε λεπτα ελασματα, στους ηλεκτρικους λαμπτηρες

και για κοχλιες που φθειρονται ευκολα

• ΛΕΠΤΟ(f): ΓΙΑ ΣΠΕΙΡΩΜΑΤΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ

• ΜΕΣΟ(m):ΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΧΡΗΣΗ
• ΧΟΝΔΡΟ(g): ΑΝ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΚΡΙΒΕΙΑ

7.3.3 ΚΟΧΛΙΩΣΗ-ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Στην κοχλιωση ανηκει , ο κοχλιας, το περικοχλιο, οι ροδελες, και οι ασφαλισεις.

Επισης χρησιμοποιουνται ειδικα εργαλεια για την συσφιξη και την λυση των κοχλιων η των
περικοχλιων. Ειναι απαραιτητα για την περιπτωση που δεν υπαρχει προβλεψη να διαθετει ο κοχλιας
λαβες οπως για παραδειγμα η “πεταλουδα” ωστε η συσφιξη η η λυση να γινεται με το χερι .