Σχέδιον διατάξεων περί Λαϊκής Δικαιοσύνης

συνταχφέν ύπό ΕΑΜικών νομικών 'Αθηνών

Κ Ε Φ. Λ ’.

Ο Ρ Γ Α Ρ 1Σ Μ Ο Σ Τ Ω Ν Δ ΙΚ Α Σ Τ Η Ρ ΙΩ Ν
Κ Α Ι Δ ΙΚ Ο Ν Ο Μ ΙΚ Α Ι Δ ΙΑ Τ Α Ξ Ε ΙΣ

"Αρ&. 1.—*Η πολίτικη και ποινική δικαιοσύνη άπονέμεται από λαϊκά δικα­
στήρια που καταρτίζονται και λειτονργοϋν σύμφωνα με τον παρόντα νόμο.
Τά δικαστήρια είναι δυο βαθμών : 1) τοπικά λαϊκά δικαστήρια και 2) ανα­
θεωρητικά. Σε κάθε Κοινότητα εδρεύει ενα τοπικό λαϊκό δικαστήριο. Στην προ
τενουσα κάθε 3Επαρχίας ενα Αναθεωρητικό. *Η πολίτικη διοίκηση της 9Ε παρ­
χίας μπορεΐ νά όρίση άλλην εδρα τον αναθεωρητικού, ανάλογα με τις τοπικές συν-
θήκες.
~Αρ&. 2 .— Οι δικαστές εκλέγονται από το Λαό. Οι ενήλικοι πολίτες κάθε Κοι­
νότητας συνέρχονται σε ειδική συνέλευση και εκλέγουν ενα Πρόεδρο, ό όποιος, οσο
είναι δννατόν, πρέπει κατά προτίμηση νά εΐναι νομικός, δύο ταχτικά μέλη και δυο
αναπληρωματικά του τοπικού τους λαϊκού δικαστηρίου. Τον Πρόεδρο αναπληρώνει
το πιο ηλικιωμένο ταχτικό αέλος του δικαστηρίου. ' Η Ιδια συνέλευση εκλέγει επίσης
ενα τακτικό και ενα αναπληρωματικό μέλος τοΰ αναθεωρητικού δικαστηρίου της
*Επαρχίας οπου υπάγεται ή Κοινότητα.
νΑρ& . 3 .— Το τοπικό λαϊκό Δικαστήριο δικάζει συγκροτημένο από δύο δικα­
στές, τον Πρόεδρο και το Γραμματέα, ό όποιος διορίζεται από τον Πρόεδρο. Μόνον
όταν τό τοπικό λαϊκό δικαστήριο δικάζει ποινικές υποθέσεις μετέχει και αντιπρόσω­
πος της Κοινότητας διορισμένος από τό Κοινοτικό Συμβούλιο. 'Ο αντιπρόσωπος
αυτός ονομάζεται λαϊκός επίτροπος και έκτελεϊ χρέη δημόσιου κατήγορου.
”Αρ& . 4 .— Τό αναθεωρητικό δικαστήριο κατά τις ταχτικές του συνεδριάσεις
συγκροτείται από τον Πρόεδρο, τέσσαρες δικαστές και τό Γραμματέα, ό όποιος διο­
ρίζεται από τον Πρόεδρο. Μόνον δταν δικάζωνται ποινικές υποθέσεις λαβαίνει μέρος
και αντιπρόσωπος της πολιτικής εξουσίας, διορισμένος άπ* αυτήν, ό όποιος λέγεται
επίσης λαϊκός επίτροπος καί έκτελεϊ είσαγγελικά χρέη.
Ο Πρόεδρος του αναθεωρητικού και ό αναπληρωτής του, νομικοί κατά προτί-
μησιν, διορίζονται επίσης από την ίδια πολιτική εξουσία. ° Οταν τό αναθεωρητικό
διχάζγ; τελεσίδικα σάν πρωτοβάθμιο δικαστήριο τις ποινικές εκείνες υποθέσεις που
άναφέρονται ειδικά στο νόμο, τότε ή σύνθεσή του, μαζυ μέ τόν Πρόεδρο, εΐναι δεκα-
μελής.
 Σ Χ Ε Δ Ι Ο Ν Ε Α Μ ΙΚ Ω Ν Ν Ο Μ ΙΚ Ω Ν Α Θ Η Ν Ω Ν

Σ& περίπτωση ίσοψηφίας νικφ ή ψήφος τού Προέδρου.

"Α ρ ΰ ·. 5 .— Το λειτούργημα των δικαστών nob εκλέγονται από το Λαό είναι
τιμητικό, υποχρεωτικό και άμισθο, διαρκεΐ ενα χρόνο από την ήμερα τής εκλογής
των και ανακαλείται από το Λαό οποτεδήποτε.
" Α ρ # · 6 .— Οι Πρόεδροι των δικαστηρίων ορίζουν τή σύνθεσή τους για κάθε
συνεδρία.
Στους ταχτικούς καί αναπληρωματικούς δικαστές πού $χουν εκλεγεί για το
' Αναθεωρητικό 6 Πρόεδρος μπορεΐ, δταν το κρίνχ\ αναγκαίο, ν* άναθέτη τή συλλογή
αποδείξεων στις πολιτικιές υποθέσεις ή χρέη άνακριτικά στις ποινικές.
cΟ δικαστής πού εχει ενεργήσει τις ποινικές ανακρίσεις δεν συμμετέχει στή
συνεδρίαση οπού δικάζεται ή σχετική υπόθεση.
*Επίσης οι Πρόεδροι ορίζουν τή δικάσιμη, διευθύνουν τις συνεδριάσεις, υπο­
γράφουν μαζί με το Γραμματέα τα πραχτικά τής δίκης και απαγγέλλουν τήν από­
φαση του δικαστηρίου.
' Η απόφαση πέρνεται ϋστερ* από κοινή διάσκεψη ολόκληρου του δικαστηρίου
και σύμφωνα με τήν πλειοιψηφία.
Οι πολίτικες αποφάσεις εκτελοϋνται με φροντίδα των προέδρων.
”Αρ&. 7 , — Οι λαϊκοί επίτροποι άσκοϋν τήν ποινική δίωξη είτε αύτεπάγγελτα
είτε ϋστερ3 από καταγγελία του αδικημένου. 9Επίσης λαβαίνουν μέρος στίς συνεδριά­
σεις των δικαστηρίων, δταν δικάζονται ποινικές υποθέσεις, εκφράζουν τή γνώμη τους
χωρίς όμως δικαίωμα ψήφου, και φροντίζουν για τήν εκτέλεση των αποφάσεων.
'Ά ρ ϋ '. 8 . — Οι Γραμματείς μετέχουν στις συνεδριάσεις των δικαστηρίων, κρα­
τούν σύντομα πραχτικά και καθαρογράφουν τϊς άποφάσεις οι όποιες πρέπει νά είναι
δικαιολογημένες με βάση τα πραγματικά περιστατικά πού έχουν προκύψει από τή
διαδικασία. Οι γραμματείς των πρωτοβαθμίων λαϊκών δικαστηρίων δέχονται τις
προσφυγές τών πολιτών για πολιτικές διαφορές, καθώς καί τις εφέσεις τους κατά,
πολιτικών και ποινικών αποφάσεων τις όποιες διαβιβάζουν στο αρμόδιο άναθεωρη-
τικό δικαστήριο μαζί με δλα τά σχετικά.
*' Αρ& . 9 .— Τά δικαστήρια δταν δικάζουν πολίτικες υποθέσεις, πριν προχωρή­
σουν στήν εκδίκαση, προσπαθούν νά συμβιβάσουν τή διαφορά. "Αν άποτύχουν, ή δίκη
προχω ρεί χω ρίς χρονοτριβή.
Τά δικαστήρια δεν δεσμεύονται από διαδικαστικούς τύπους, ουτε από κανόνες
αποδείξεων, αλλά αποβλέπουν στήν ανεύρεση τής αλήθειας κατά τον ούσιαστικώτερο
τρόπο.
° Ολα τ αποδεικτικά μέσα (έγγραφα, μαρτυρίες, αυτοψίες, πραγματογνωμοσύνες,
δρκοι) καθώ ς και ή ομολογία ή ή απουσία τών διαδίκων, έκτιμώνται ελεύθερα από
τά δικαστήρια.
"ΑρΌ*. 1 0 .— Οι δικαστές κρίνουν κατά συνείδηση, οτηριζόμενοι μόνον στα πε­
ριστατικά πού βγαίνουν από τή διαδικασία. Γιά κριτήριο έχουν τήν αντίληψη του
ίσου, τού ορθού και τού δικαίου. *Εφαρμόζουν τις διατάξεις του παρόντος νόμου
καί, δταν δεν υπάρχω ρητή διάταξη, δικάζουν σύμφωνα με το κοινό αίσθημα τού
δικαίου και τούς κανόνες τής ηθικής, πέρνοντας γι αφετηρία τόυς τό Ισχύον eΕ λ­
ληνικό δίκαιο.
* Ajyd*. 11.—βΗ μαρτυρία στό δικαστήριο είναι υποχρεωτική. ' Η άρνησή της τι­
μωρείται με ποινή πού επιβάλλει τό δικαστήριο πού δικάζει τή σχετική υπόθεση»
κατά τήν κρίση του.
"Α ρ ft. 1 2 .— Οι διάδικοι έχουν τό δικαίωμα νά υποστηρίζουν τά συμφέροντα
τονς με κάθε νόμιμο τρόπο, είτε αυτοπροσώπως, ειτε με αντιπρόσωπό τους, πού
 Σ Χ Ε Δ Ι Ο Ν Ε Α Μ ΙΚ Ω Ν ΝΟΜΙΚΩΝ Α Θ Η Ν Ω Ν

μπορεϊ, στην ανάγκη, νά μην είναι δικηγόρος η δικολάβος. Τό δικαίωμα υπεράσπι­

σης των κατηγορουμένων είναι επίσης ελεύθερο, ακέραιο και αναφαίρετο. Κανένας
δεν καταδικάζεται αναπολόγητος, έχτός αν ό ίδιος άρνηθγ} ν άπολογηθ^.
"Αρ&. 1 3 .— Οι συνεδριάσεις των δικαστηρίων είναι δημόσιες. Μόνον αν το δι­
καστήριο κρίνη δτι υπάρχει βάσιμος λόγος να διαταραχθfj ή δημόσια τάξη η νά
προσβληθούν τα δημόσια ήθη αποφασίζει και διατάζει νά μη τηρηθγ} ή δημοσιό­
τητα της δίκης.
"Αρ&. 14.— 01 αποφάσεις απαγγέλλονται φανερά, βγαίνουν στ όνομα του eΕ λλη­
νικού λαοϋ, υπογράφονται απ’ όλους τους δικαστές και τον Γραμματέα του δικαστη­
ρίου, δημοσιεύονται άριθμημένες σε ιδιαίτερο βιβλίο στο συντομώτερο χρονικό διά­
στημα και φυλάγουνται με φροντίδα του Προέδρου.
"ΑρΦ. 1 5 .— Οι αποφάσεις των τοπικών λαϊκών δικαστηρίων είναι πάντοτε ορι­
στικές. ° Οταν επιτρέπεται αναθεώρησή τους, ή σχετική αίτηση πρέπει νά υποβάλλε­
ται στον αρμόδιο γραμματέα από τους ενδιαφερομένους μέσα σε 15 μέρες στις αστι­
κές και 10 στις ποινικές υποθέσεις από την ήμέρα που δημοσιεύεται ή σχετική
απόφαση. Τις αιτήσεις αυτές 6 Γραμματέας τις διαβιβάζει στο αρμόδιο αναθεωρη­
τικό δικαστήριο μαζί με δλα τά σχετικά. Σ τις ποινικές υποθέσεις το δικαίωμα αυτό
τό εχει και ό λαϊκός επίτροπος μόνον δσον άφορα τις καταδικαστικες αποφάσεις,
πρός τό συμφέρον του καταδικασμένου.
*Άρ&. 1 6 .—*Αναθεώρηση αποφάσεων των τοπικών λαϊκών δικαστηρίων σε
πολίτικες υποθέσεις επιτρέπεται δταν τό αντικείμενο τής διαφοράς είναι πάνω από
5 0 .000 δραχμές ή δεν μπορεϊ ν* άποτιμηθη.
Σ τις ποινικές υποθέσεις επιτρέπεται αναθεώρηση τών καταδικαστικών αποφά­
σεων δταν εχει επιβληθή α) πρόστιμο πάνω από 2 5 .0 0 0 δρχ., β) φυλάκιση πάνω
από 15 μέρες και γ) στέρηση τών πολιτικών δικαιωμάτων ή έκτόπιση πάνω από
ενα μήνα.
* Αποφάσεις τών Προέδρων τών τοπικών λαϊκών δικαστηρίων που άπ ο φ α ίνο ν-
ται αν μια υπόθεση πρέπει νά χαραχτηριστβ επείγουσα και νά δικαστή ή όχι δεν
ύπόκεινται σε αναθεώρηση.
”Αρ& . 1 7 .— Τό τοπικό λαϊκό δικαστήριο εχει τό δικαίωμα νά κήρυξή προσω­
ρινά έχτελεστες αποφάσεις του πάνω σε αστικές διαφορές, είτε στο σύνολό τους, είτε
κατά μέρος, ακόμη και άφοϋ ύποβληθfj αίτηση για αναθεώρηση, δταν ή φύση τή$
υπόθεσης και οΐ ανάγκες του διαδίκου τό επιβάλλουν.
"Αρ&. 1 8 .— 01 λαϊκοί επίτροποι έχουν τό δικαίωμα νά διατάζουν την προφυ-
λάκιση κατηγορουμένων για αδικήματα πού τά κρίνουν επικίνδυνα στη δημόσια τάξη.
Σ ε τέτοια περίπτωση ή υπόθεση φέρεται την ιδια μέρα στο αρμόδιο δικαστήριο, τό
όποιον και αποφασίζει αμέσως αν ή προφυλάκιση θα διατηρηθή ή δχι ή αν θά επι­
τροπή άποφυλάκιση με χρηματική εγγύηση.
Οι σχετικες αποφάσεις τών τοπικών λαϊκών δικαστηρίων ύπόκεινται oh ανα­
θεώρηση μέσα σε προθεσμία πέντε (5) ήμερών άφ’ δτου δημοσιευτούν. Σ ε καμιά
περίπτωση ή προφυλάκιση δεν μπορεϊ νά βαστάξη πάνω από τρεις (3) μήνες.
~Αρ&. 1 0 .— *Εξαιροϋνται από την αρμοδιότητα τών τακτικών λαϊκών δικαστη­
ρίων τά αδικήματα πού διαπράττονται από μέλη ή εις βάρος μελών τής στρατιωτικής
όργανώσεως Ε Λ Α Σ . *Επίσης κάθε αδίκημα πού θά τό εξαιρέσει από την άρμοδιό-
τητα των λαϊκών δικαστηρίων ό αναγνωρισμένος στρατιωτικός διοικητής τής σχετι­
κής περιφέρειας. Τά αδικήματα πού εξαιρούνται υπάγονται στην αρμοδιότητα τών
τοπικών στρατοδικείων.
 Σ Χ Ε Δ Ι Ο Ν Ε Α Μ ΙΚ Ω Ν Ν Ο Μ ΙΚ Ω Ν Α Θ Η Ν Ω Ν

ΚΕΦ.
Π Ο Λ ΙΤ ΙΚ Ο Σ Ν Ο Μ Ο Σ
1.— Διάφορες πού έχουν αντικείμενο την κατοχή ή χρήση χωραφιώνΤ
κήπων, άμπελιών, δέντρων, καρπών, σπιτιών, αυλών, οννόρων, νερών, δρόμων, λει­
βαδιών κλπ. ή την προσωρινή κατοχή η προσωρινή διανομή της κληρονομιάς κι­
νητών η ακινήτων πραγμάτων, δικάζονται άπο τα λαϊκά δικαστήρια, τα όποια και
διατάοσουν προσωρινά μέτρα ανάλογα με την πραγματική κατάσταση που υπήρχε
πριν γεννηθή ή διαφορά.
”Αρ& . 2 ,—5Επίσης δικάζουν εργατικές διάφορες κάθε είδους, διατροφές συ­
ζύγων, παιδιών και γονέων. *Επίσης αποζημιώσεις η διατροφές προς δφελος παρόν­
τος κάι τών μελών τής οίκογενείας του εις βάρος εκείνου πού εγινεν αίτια θανάτου
η ανικανότητας για εργασία.
"Αρ&. 3 .— Δικάζουν ακόμη κάθε διαφορά άπο συναλλαγές του καθημερινού
βίου, καθώς και διαφορές μεταξύ εμπόρων προς έμπορους η προς ιδιώτες, έφ* δσον~
οΐ Πρόεδροι τών λαϊκών δικαστηρίων θά έκριναν δτι ή φύση τών υποθέσεων είναι
επείγουσα και τέτοιαr ώστε να επιβάλλεται ή εκδίκασή τους.
~Αρ&. 4 .—*Υποθέσεις διαζυγίων, άκυρώσεως γάμων>υιοθεσιών, άναγνορρίσεως
τέκνων, κληρονομιών, κληροδοσιών κλπ. και εν γένει υποθέσεις πού δέν υπάγονται
στις κατηγορίες τών Άρθρων 1-3 του παρόντος, προσωρινά δέν δικάζονται άπο ταϋτα
έδώ τά δικαστήρια.
”Αρ&. 5 .—° Ολες οι πάρα-πάνω διαφορές λύονται σύμφωνα μέ δσα ορίζονται
στά οίρθρα 9-10 τοϋ ΚΕΦ. Α του παρόντος.

ΚΕΦ. Γ.

Π Ο ΙΝ ΙΚ Ο Σ Ν Ο Μ Ο Σ
~Αρ&. 1.— Τ * αδικήματα τής κλοπής, υπεξαίρεσης, απάτης, πλαστογραφίας, εκ­
βίασης, άπλής ληστείας, ζωοκλοπής, αυτοδικίας, άδικης έπίθεσης, παραβίασις ασύ­
λου , άποπλάνησης κόρης κάτω τών 18 ετών, βιασμού, άπλών τραυμάτων, στέρη­
σης ελευθερίας κ α ι' γενικά κάθε άδικημα κατά τής περιουσίας, υγείαςj έλευθερίας
και τιμής, δικάζονται άπο τά τοπικά λαϊκά δικαστήρια και τιμωρούνται μέ ποινές
πού όρίζονται κατά την κρίση τους, άλλά μέ αφετηρία εκείνες πού επιβάλλει ο κοι­
νές ποινικός νόμος στις ίδιες η ανάλογες περιπτώσεις.
Ά ρ # . 2 .— Τ* αδικήματα πού στρέφονται κατά τής ζωής και τής άκεραιότητος
τοϋ ανθρώπου (φόνος, αναίρεση, φόνος εξ άμελείας, τραύματα θανατηφόρα κλπ.)>.
καθώς και τ άγορανομικά αδικήματα πού στρέφονται κατά τής ζωής ή τής υγείας
τών πολιτών, δικάζονται άπο τ άναθεωρητικά δικαστήρια και τιμωρούνται μέ ποινές
πού όρίζονται κατά την κρίση τους, πάντα δμως μέ αφετηρία εκείνες πού έπιβάλλει
0η ς Χδιες ή άνάλογες περιπτώσεις 4 κοινός ποινικός νόμος.