Professional Documents
Culture Documents
Εισαγγελέας είναι αυτός που ενεργεί την ποινική δίωξη και ανάκριση
και ως επακόλουθο η δίκη στο ακροατήριο ως κορύφωση της
διαδικασίας αυτής.
Μετά την ποινική δίωξη ο ρόλος του εισαγγελέα στο ακροατήριο είναι
περιορισμένος.
2. Τη ποινική δίωξη στα πταισματοδικεία την ασκεί ο δημόσιος κατήγορος, που ορίζεται για το
σκοπό αυτόν. Είναι δυνατό όμως η άσκηση της ποινικής δίωξης να ανατεθεί στον
πταισματοδίκη, οπότε το πταισματοδικείο συγκροτείται χωρίς να παρίσταται δημόσιος
κατήγορος. Η ανάθεση της ποινικής δίωξης στον πταισματοδίκη γίνεται με προεδρικό
διάταγμα που προκαλεί ο Υπουργός Δικαιοσύνης μετά πράξη του αρμόδιου εισαγγελέα
πλημμελειοδικών.
ΑΡΘΡΟ 29: Απόφαση του δικαστηρίου των εφετών για την άσκηση της ποινικής δίωξης
1. Το δικαστήριο των εφετών συνεδριάζοντας ως συμβούλιο σε ολομέλεια με την παρουσία
και του εισαγγελέα έχει το δικαίωμα να ακούει τις ανακοινώσεις μέλους του (άρθρο 37) και να
παραγγέλλει στον αρμόδιο εισαγγελέα να κινήσει την ποινική δίωξη.
2. Έχει ακόμα το δικαίωμα να διατάξει τον εισαγγελέα εφετών να κινήσει ποινική δίωξη για
κάθε έγκλημα και για κάθε υπαίτιο, αν αυτή έχει ήδη ασκηθεί από τον εισαγγελέα
πλημμελειοδικών, έχει το δικαίωμα να διατάξει να υποβληθούν τα έγγραφα στον εισαγγελέα
εφετών.
3. Και στις δύο περιπτώσεις της παρ. 2 από τους εφέτες, που τον ορίζει η ολομέλεια,
εκπληρώνει καθήκοντα ανακριτή στην υπόθεση και ή ενεργεί ο ίδιος κάθε ανακριτική πράξη ή
αναθέτει την ενέργειά τους στον ανακριτή πλημμελειοδικών. Ο εισαγγελέας εφετών έχει όλα
τα δικαιώματα και τα καθήκοντα του εισαγγελέα πλημμελειοδικών, το συμβούλιο εφετών έχει
τα δικαιώματα και τα καθήκοντα του συμβουλίου πλημμελειοδικών και αποφασίζει για την
κατηγορία σε πρώτο και τελευταίο βαθμό.
Άρθρο 86
1. Μόνο η Βουλή έχει την αρμοδιότητα να ασκεί δίωξη κατά όσων διατελούν ή
διετέλεσαν μέλη της Κυβέρνησης ή Υφυπουργοί για ποινικά αδικήματα που
τέλεσαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, όπως νόμος ορίζει.
Απαγορεύεται η θέσπιση ιδιώνυμων υπουργικών αδικημάτων.
2. Δίωξη, ανάκριση, προανάκριση ή προκαταρκτική εξέταση κατά των
προσώπων και για τα αδικήματα που αναφέρονται στην παράγραφο 1 δεν
επιτρέπεται χωρίς προηγούμενη απόφαση της Βουλής κατά την παράγραφο 3.
Αν στο πλαίσιο άλλης ανάκρισης, προανάκρισης, προκαταρκτικής εξέτασης ή
διοικητικής εξέτασης προκύψουν στοιχεία, τα οποία σχετίζονται με τα
πρόσωπα και τα αδικήματα της προηγούμενης παραγράφου, αυτά
διαβιβάζονται αμελλητί στη Βουλή από αυτόν που ενεργεί την ανάκριση,
προανάκριση ή εξέταση.
3. Πρόταση άσκησης δίωξης υποβάλλεται από τριάντα τουλάχιστον βουλευτές.
Η Βουλή, με απόφασή της που λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του
όλου αριθμού των βουλευτών συγκροτεί ειδική κοινοβουλευτική επιτροπή για
τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης, διαφορετικά, η πρόταση
απορρίπτεται ως προδήλως αβάσιμη. Το πόρισμα της επιτροπής του
προηγούμενου εδαφίου εισάγεται στην Ολομέλεια της Βουλής, η οποία
αποφασίζει για την άσκηση ή μη δίωξης. Η σχετική απόφαση λαμβάνεται με
την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών. Η Βουλή μπορεί
να ασκήσει την κατά την παράγραφο 1 αρμοδιότητά της μέχρι το πέρας της
δεύτερης τακτικής συνόδου της βουλευτικής περιόδου που αρχίζει μετά την
τέλεση του αδικήματος. Με τη διαδικασία και την πλειοψηφία του πρώτου
εδαφίου της παραγράφου αυτής η Βουλή μπορεί οποτεδήποτε να ανακαλεί
την απόφασή της ή να αναστέλλει τη δίωξη, την προδικασία ή την κύρια
διαδικασία.
4. Αρμόδιο για την εκδίκαση των σχετικών υποθέσεων σε πρώτο και τελευταίο
βαθμό είναι, ως ανώτατο δικαστήριο, Ειδικό Δικαστήριο που συγκροτείται για
κάθε υπόθεση από έξι μέλη του Συμβουλίου της Επικρατείας και επτά μέλη
του Αρείου Πάγου. Τα τακτικά και αναπληρωματικά μέλη του Ειδικού
Δικαστηρίου κληρώνονται, μετά την άσκηση δίωξης, από τον Πρόεδρο της
Βουλής σε δημόσια συνεδρίαση της Βουλής, μεταξύ των μελών των δύο
ανώτατων αυτών δικαστηρίων, που έχουν διορισθεί ή προαχθεί στο βαθμό
που κατέχουν πριν από την υποβολή πρότασης για άσκηση δίωξης. Του
Ειδικού Δικαστηρίου προεδρεύει ο ανώτερος σε βαθμό από τα μέλη του
Αρείου Πάγου που κληρώθηκαν και μεταξύ ομοιόβαθμών ο αρχαιότερος. Στο
πλαίσιο του Ειδικού Δικαστηρίου της παραγράφου αυτής λειτουργεί
Δικαστικό Συμβούλιο που συγκροτείται για κάθε υπόθεση από δύο μέλη του
Συμβουλίου της Επικρατείας και τρία μέλη του Αρείου Πάγου. Τα μέλη του
Δικαστικού Συμβουλίου δεν μπορεί να είναι και μέλη του Ειδικού
Δικαστηρίου. Με απόφαση του Δικαστικού Συμβουλίου ορίζεται ένα από τα
μέλη του που ανήκει στον Αρειο Πάγο ως ανακριτής. Η προδικασία λήγει με
την έκδοση βουλεύματος. Καθήκοντα εισαγγελέα στο Ειδικό Δικαστήριο και
στο Δικαστικό Συμβούλιο της παραγράφου αυτής ασκεί μέλος της
Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου που κληρώνεται μαζί με τον αναπληρωτή του.
Το δεύτερο και τρίτο εδάφιο της παραγράφου αυτής εφαρμόζονται και για τα
μέλη του Δικαστικού Συμβουλίου ενώ το δεύτερο εδάφιο και για τον
εισαγγελέα. Σε περίπτωση παραπομπής προσώπου που είναι ή διετέλεσε
μέλος της Κυβέρνησης ή Υφυπουργός ενώπιον του Ειδικού Δικαστηρίου
συμπαραπέμπονται και οι τυχόν συμμέτοχοι, όπως νόμος ορίζει.
5. Αν για οποιονδήποτε άλλο λόγο, στον οποίο περιλαμβάνεται και η
παραγραφή, δεν περατωθεί η διαδικασία που αφορά δίωξη κατά προσώπου
που είναι ή διετέλεσε μέλος της Κυβέρνησης ή Υφυπουργός, η Βουλή μπορεί,
ύστερα από αίτηση του ίδιου ή των κληρονόμων του, να συστήσει ειδική
επιτροπή στην οποία μπορούν να μετέχουν και ανώτατοι δικαστικοί
λειτουργοί για τον έλεγχο της κατηγορίας.
ΑΡΘΡΟ 36: Αυτεπάγγελτη δίωξη
Όταν δεν απαιτείται έγκληση ή αίτηση, η ποινική δίωξη κινείται αυτεπάγγελτα, ύστερα από
αναφορά, μήνυση ή άλλη είδηση ότι διαπράχθηκε αξιόποινη πράξη.
2. Αφού υποβληθεί η έγκληση, η ποινική δίωξη προχωρεί όπως και στα εγκλήματα που
διώκονται αυτεπαγγέλτως. Αν η δίωξη ασκήθηκε χωρίς έγκληση, η σχετική με την έγκληση
δήλωση μπορεί να γίνει από τον παθόντα και στο ακροατήριο πριν από την έναρξη της
αποδεικτικής διαδικασίας.
2. Αν η μήνυση ή η αναφορά δεν στηρίζεται στο νόμο ή είναι προφανώς αβάσιμη στην ουσία
της ή ανεπίδεκτη δικαστικής εκτίμησης, ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών την αρχειοθετεί και
υποβάλλει αντίγραφο στον εισαγγελέα εφετών, αναφέροντας τους λόγους που τον οδήγησαν
να μην κινήσει την ποινική δίωξη. Στις ίδιες ενέργειες προβαίνει και αν μετά την ενέργεια
προκαταρκτικής εξέτασης ή τις ανακριτικές πράξεις που έγιναν κατά το άρθρο 243 παρ. 2 ή
την ένορκη διοικητική εξέταση κρίνει αιτιολογημένα ότι δεν προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις για
να κινηθεί η ποινική δίωξη. Ο εισαγγελέας εφετών έχει δικαίωμα: α) στην περίπτωση του
πρώτου εδαφίου να παραγγείλει προκαταρκτική εξέταση από τον εισαγγελέα
πλημμελειοδικών, αν πρόκειται για κακούργημα ή για πλημμέλημα αρμοδιότητας του
τριμελούς πλημμελειοδικείου ή να κινηθεί η ποινική δίωξη για τα λοιπά εγκλήματα και β) στην
περίπτωση του δεύτερου εδαφίου να παραγγείλει να κινηθεί η ποινική δίωξη.
4. Η διάρκεια της προανάκρισης δεν μπορεί να υπερβεί τους έξι μήνες. Αν συντρέχουν
εξαιρετικοί λόγοι, ο χρόνος αυτός μπορεί να παραταθεί για τέσσερις μήνες με έγκριση του
εισαγγελέα εφετών.
3. Αν παρά την πιο πάνω απαγόρευση ασκηθεί ποινική δίωξη, κηρύσσεται απαράδεκτη λόγω
δεδικασμένου.
2. Η προκαταρκτική εξέταση ενεργείται σύμφωνα με τα άρθρα 240 και 241. Αν αυτή γίνεται
ύστερα από μήνυση ή έγκληση κατά ορισμένου προσώπου ή αν κατά τη διάρκεια της
προκαταρκτικής εξέτασης αποδίδεται σε ορισμένο πρόσωπο η τέλεση αξιόποινης πράξης, το
πρόσωπο αυτό καλείται πριν από σαράντα οκτώ ώρες για παροχή εξηγήσεων και εξετάζεται
ανωμοτί. Έχει δικαίωμα να παρίσταται με συνήγορο, να αρνηθεί εν όλω ή εν μέρει την
παροχή εξηγήσεων και να λάβει προθεσμία μέχρι σαράντα οκτώ ώρες για την παροχή τους,
η οποία μπορεί να παραταθεί από εκείνον που διενεργεί την προκαταρκτική εξέταση.
Επίσης, μπορεί να ζητήσει να του χορηγηθεί αντίγραφο της μήνυσης ή της έγκλησης. Αυτός
που ενεργεί την προκαταρκτική εξέταση πρέπει να ενημερώσει προηγουμένως τον
εξεταζόμενο για την πράξη που αφορά η εξέταση και για τα παραπάνω δικαιώματα του.
Προηγούμενη έγγραφη εξέταση του προσώπου αυτού που έγινε ενόρκως ή χωρίς τη
δυνατότητα παράστασης με συνήγορο, δεν μπορεί να αποτελέσει μέρος της δικογραφίας
αλλά παραμένει στο αρχείο της εισαγγελίας. Εφόσον ο μηνυόμενος ή εγκαλούμενος ή εκείνος
κατά του οποίου στρέφονται οι υποψίες κλητεύθηκε νόμιμα και δεν εμφανίστηκε, η
προκαταρκτική εξέταση περατώνεται και χωρίς την εξέταση του.
3. Η προκαταρκτική εξέταση είναι συνοπτική και η διάρκεια της δεν μπορεί να υπερβεί τους
τέσσερις μήνες. Αν η προκαταρκτική εξέταση ενεργείται από τον εισαγγελέα
πλημμελειοδικών κατά τα άρθρα 43 και 47 και συντρέχουν εξαιρετικοί λόγοι, ο χρόνος αυτός
μπορεί να παραταθεί έως τέσσερις το πολύ μήνες με έγκριση του εισαγγελέα εφετών
2. Αφού υποβληθεί η έγκληση, η ποινική δίωξη προχωρεί όπως και στα εγκλήματα που
διώκονται αυτεπαγγέλτως. Αν η δίωξη ασκήθηκε χωρίς έγκληση, η σχετική με την έγκληση
δήλωση μπορεί να γίνει από τον παθόντα και στο ακροατήριο πριν από την έναρξη της
αποδεικτικής διαδικασίας.
Άρθρο 117
1. Όταν ο νόμος απαιτεί έγκληση για την ποινική δίωξη κάποιας αξιόποινης πράξης,
το αξιόποινο εξαλείφεται αν ο δικαιούχος δεν υποβάλει την έγκληση μέσα σε τρεις
μήνες από την ημέρα που έλαβε γνώση για την πράξη που τελέστηκε και για το
πρόσωπο που την τέλεσε ή για έναν από τους συμμετόχους της.
2. Το ίδιο αποτέλεσμα συνεπάγεται και η ρητή δήλωση του δικαιούχου της έγκλησης
ενώπιον της αρμόδιας αρχής, ότι παραιτείται από το δικαίωμα της έγκλησης.
Άρθρο 118
1. Το δικαίωμα της έγκλησης ανήκει στον άμεσα παθόντα από την αξιόποινη πράξη,
αν ο νόμος δεν ορίζει διαφορετικά με ειδική διάταξη.
2. Αν ο παθών δεν έχει συμπληρώσει το 12ο έτος της ηλικίας του ή τελεί υπό
δικαστική απαγόρευση, το δικαίωμα της έγκλησης έχει ο νόμιμος αντιπρόσωπός του.
Αν ο παθών έχει συμπληρώσει το 12ο έτος της ηλικίας του, το δικαίωμα της έγκλησης
έχουν και ο παθών και ο νόμιμος αντιπρόσωπός του, και μετά τη συμπλήρωση του
17ου έτους της ηλικίας του το δικαίωμα αυτό το έχει μόνον ο παθών.
5. Για τις αξιόποινες πράξεις που έγιναν εναντίον του Προέδρου της Δημοκρατίας ή
εκείνου που ασκεί την προεδρική εξουσία, αν οι πράξεις διώκονται με έγκληση, η
δίωξη γίνεται με αίτηση του Υπουργού της Δικαιοσύνης.
Άρθρο 119
Άρθρο 120
1. Αυτός που υπέβαλε την έγκληση μπορεί να την ανακαλέσει, με τους όρους που
ορίζει ο Κώδικας Ποινικής Δικονομίας.
2. Η ανάκληση που έγινε για έναν από τους συμμετόχους της πράξης έχει συνέπεια
την παύση της ποινικής δίωξης και των υπολοίπων, αν και αυτοί διώκονται με
έγκληση.
3. Η ανάκληση δεν έχει κανένα αποτέλεσμα για τον κατηγορούμενο που δηλώνει
προς την αρχή ότι δεν την αποδέχεται. Μετά την ανάκληση της έγκλησης που
υποβλήθηκε δεν μπορεί να υποβληθεί νέα.
2. Αν κατά την πορεία της ανάκρισης ανακαλυφθούν και άλλες αξιόποινες πράξεις που
διώκονται αυτεπαγγέλτως, ο ανακριτής τις ανακοινώνει στον εισαγγελέα, χωρίς εν τω μεταξύ
να εμποδίζεται να ενεργεί τις κατεπείγουσες ανακριτικές πράξεις για τη βεβαίωσή τους. Στην
περίπτωση αυτή ο εισαγγελέας ενεργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρ. 43 του κώδικα.
3. Όσα αναφέρονται στα άρθρα 43 παρ. 1, 44 και 45 εφαρμόζονται και ως προς την έγκληση.
2. Η ποινική δίωξη προκειμένου για πταίσματα αναστέλλεται, εκτός από τις περιπτώσεις που
αναφέρονται στο άρθρο 44, και για όσο χρόνο ο κατηγορούμενος υπηρετεί για οποιονδήποτε
λόγο στο στρατό και διαμένει εκτός έδρας του αρμόδιου πταισματοδικείου. Ο δημόσιος
κατήγορος διατάσσει την αναστολή με αιτιολογημένη διάταξή του.
ΑΡΘΡΟ 50: Δίωξη μόνο με έγκληση
1. Κατ' εξαίρεση, στις περιπτώσεις που ορίζονται ρητά στον ποινικό κώδικα ή σε άλλους
νόμους η ποινική δίωξη γίνεται μόνο με έγκληση του παθόντος.
2. Αφού υποβληθεί η έγκληση, η ποινική δίωξη προχωρεί όπως και στα εγκλήματα που
διώκονται αυτεπαγγέλτως. Αν η δίωξη ασκήθηκε χωρίς έγκληση, η σχετική με την έγκληση
δήλωση μπορεί να γίνει από τον παθόντα και στο ακροατήριο πριν από την έναρξη της
αποδεικτικής διαδικασίας.
ΑΡΘΡΟ 51: Παραίτηση από την άσκηση του δικαιώματος της έγκλησης
1. Η παραίτηση από το δικαίωμα έγκλησης γίνεται από τον ίδιο το δικαιούμενο ή από ειδικό
πληρεξούσιο σε συμβολαιογράφο, στον εισαγγελέα ή σε οποιονδήποτε ανακριτικό υπάλληλο,
και συντάσσεται σχετική έκθεση.
2. Παραίτηση που γίνεται με όρους ή προθεσμία δεν έχει έννομα αποτελέσματα. Ανάκληση
της παραίτησης δεν επιτρέπεται.
3. Με την ίδια δήλωση μπορεί να γίνει παραίτηση και από την πολιτική αγωγή για
αποζημίωση.
2. Για τους υπαλλήλους στους οποίους δηλώνεται η ανάκληση και για τον τρόπο με τον οποίο
αυτή πρέπει να γίνει εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 42. Η ανάκληση μπορεί επίσης να
γίνει και στο ακροατήριο σε όλη τη διάρκεια της δίκης και ωσότου δημοσιευτεί η απόφαση του
δευτεροβάθμιου δικαστηρίου, με δήλωση που καταχωρίζεται στα πρακτικά. Αν η ανάκληση
γίνει αργότερα, είναι απαράδεκτη.
Δεδικασμένο
Το δεδικασμένο αποτελεί διαδικαστική προϋπόθεση. Μια υπόθεση
που δικάστηκε δεν επιτρέπεται να ξαναδικαστεί (ne bis in idem).
Εξαίρεση από την ταυτότητα προσώπου: άρθρα 58, 81,παρ.2 και 525
/ 526 του ΚποινΔ
Δηλαδή μόνο σε αυτές τις περιπτώσεις κάποιος που δικάστηκε μπορεί
να ξαναδικαστεί αφού δεν θα παράγεται δεδικασμένο.
2. Αν εξακριβωθεί κατά τη διαδικασία των άρθρων 77 και 78 πως από πλάνη έγινε δεκτό ότι ο
κατηγορούμενος δεν ζει, η απόφαση να πάψει η ποινική δίωξη (άρθρα 309 παρ. 1 στ. β', 310
παρ. 1 και 370 στ. β') θεωρείται σαν να μην εκδόθηκε. Στην περίπτωση αυτή για το χρονικό
διάστημα από την παύση της ποινικής δίωξης έως την επανάληψή της εφαρμόζονται οι
διατάξεις του ποινικού κώδικα για την αναστολή της παραγραφής.
2. Οι κατά την παρ. 1 αρ. 3 αξιόποινες πράξεις της ψευδορκίας, της πλαστογραφίας, της
δωροληψίας ή της παράβασης καθήκοντος πρέπει να αποδεικνύεται με αμετάκλητη δικαστική
απόφαση, εκτός αν δεν εκδόθηκε τέτοια απόφαση, επειδή υπήρχαν νόμιμοι λόγοι που
εμπόδιζαν την εκδίκαση της υπόθεσης στην ουσία της ή ανέστειλαν την ποινική δίωξη.
ΑΡΘΡΟ 525Α:
Επανάληψη της διαδικασίας κατά το μέρος που κρίθηκε ότι το Δημόσιο δεν υπέχει
υποχρέωση σε αποζημίωση ή επιδικάσθηκε ανεπαρκής αποζημίωση στις περιπτώσεις του
άρθρου 533 μπορεί να ζητήσει εκείνος που ζημιώθηκε, εφόσον έχει διαπιστωθεί με απόφαση
του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων παραβίαση, εκ μέρους του
Ελληνικού Κράτους, της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου κατά τη
διαμόρφωση της οικείας κρίσης.
2. Η αναφερόμενη στην παρ. 1 αξιόποινη πράξη της πλαστογραφίας ή της δωροδοκίας ή της
παράβασης καθήκοντος δικαστή ή ενόρκου, πρέπει να βεβαιώνεται με αμετάκλητη δικαστική
απόφαση.
3. Οι παρ. 1 και 2 εφαρμόζονται και για εκείνον που αθωώθηκε αμετάκλητα με βούλευμα του
δικαστικού συμβουλίου.
Η άδικη απόφαση που κήρυξη κάποιον αθώο ακόμα και μετά την
αμετάκλητη απόφαση ΔΕΝ μπορεί να μεταβληθεί.
2. Η αναίρεση κατά της καταδικαστικής απόφασης μπορεί να ασκηθεί από εκείνον που
καταδικάστηκε και με δήλωση που περιέχει όσα ορίζονται στην παρ. 2 του επόμενου άρθρου
και επιδίδεται στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου μέσα σε προθεσμία είκοσι ημερών, η οποία
αρχίζει σύμφωνα με την παρ. 1. Η δήλωση αυτή μπορεί να συμπληρώνει και την αίτηση
αναίρεσης που τυχόν ασκήθηκε σύμφωνα με το επόμενο άρθρο και που δεν περιέχει
ορισμένους λόγους.
3. Η προθεσμία για την άσκηση της αναίρεσης αρχίζει από τότε που η τελεσίδικη απόφαση θα
καταχωριστεί καθαρογραφημένη στο ειδικό βιβλίο που τηρείται από τη γραμματεία του
ποινικού δικαστηρίου. Η καθαρογράφηση της απόφασης πρέπει να γίνει μέσα σε δεκαπέντε
ημέρες, διαφορετικά, ο πρόεδρος του δικαστηρίου έχει πειθαρχική ευθύνη. Η καταχώριση της
καθαρογραμμένης απόφασης στο ειδικό βιβλίο απαιτείται μόνο για την έναρξη της
προθεσμίας άσκησης αναίρεσης και τυχόν μη καταχώριση δεν εμποδίζει τη παραγραφή της
ποινής.
4. Οι παραπάνω προθεσμίες για την άσκηση ενδίκων μέσων κατά βουλευμάτων και
αποφάσεων αναστέλλονται κατά το χρονικό διάστημα από 1ης έως 31ης Αυγούστου.
2. Αποδεικτικά μέσα, που έχουν αποκτηθεί με αξιόποινες πράξεις ή μέσω αυτών, δεν
λαμβάνονται υπόψη για την κήρυξη της ενοχής, την επιβολή ποινής ή τη λήψη μέτρων
καταναγκασμού, εκτός εάν πρόκειται για κακουργήματα που απειλούνται με ποινή ισόβιας
κάθειρξης και εκδοθεί για το ζήτημα αυτό ειδικά αιτιολογημένη απόφαση του δικαστηρίου.
Μόνη η ποινική όμως δίωξη των υπαιτίων των πράξεων αυτών δεν εμποδίζει την πρόοδο της
δίκης.
2. Η επίδοση ή η κοινοποίηση είναι άκυρες, αν δεν τηρηθούν οι διατάξεις των άρθρων 155 -
157, 159 και 165.
2. Αν δεν βρεθεί κανείς από τους παραπάνω συγγενείς στον τόπο της κατοικίας του αποδέκτη
της επίδοσης, αυτή γίνεται προς το δήμαρχο ή το δημοτικό υπάλληλο που ορίζει ο δήμαρχος
γι' αυτό το σκοπό ή προς τον πρόεδρο ή το γραμματέα της κοινότητας ή προς τον ιερέα της
ενορίας της τελευταίας κατοικίας ή διαμονής του αποδέκτη της επίδοσης, οι οποίοι
αναλαμβάνουν την υποχρέωση να φροντίσουν για την τοιχοκόλληση του εγγράφου που τους
επιδόθηκε σε ένα από τα δημοσιότερα σημεία και να στείλουν βεβαίωση για την τοιχοκόλληση
στην αρχή που παράγγειλε την επίδοση. Η αρχή αυτή μπορεί κατά την κρίση της να
παραγγείλει να γίνει πρόσθετη επίδοση και στον πρόεδρο του συλλόγου ή του σωματείου στο
οποίο ανήκει κατά το νόμο ο αποδέκτης της επίδοσης, οπότε τα αποτελέσματά της αρχίζουν
από τη μεταγενέστερη επίδοση.
ΑΡΘΡΟ 158: Επίδοση σε όσους ανήκουν στο εμπορικό ναυτικό και λοιπούς
Η επίδοση σε όσους ανήκουν στο εμπορικό ναυτικό ή στην πολιτική αεροπορία, στους
σιδηροδρομικούς και τους τροχιοδρομικούς υπαλλήλους γίνεται σύμφωνα με το άρθρο 155,
συγχρόνως όμως ανακοινώνεται στον άμεσο προϊστάμενο του αποδέκτη της επίδοσης και, αν
πρόκειται για κυβερνήτη πλοίου ή αεροσκάφους, στο διευθυντή της ατμοπλοϊκής ή της
αεροπορικής εταιρίας.
2. Αυτός που επιδίδει οφείλει επίσης σε κάθε περίπτωση να σημειώσει στο έγγραφο τη
χρονολογία και τον τόπο της επίδοσης, καθώς και το πρόσωπο στο οποίο παραδόθηκε, και
να υπογράψει τη σχετική σημείωση.
3. Η τηλεγραφική μεταβίβαση που κατά το άρθρο 159 αναπληρώνει την επίδοση βεβαιώνεται
από τον υπάλληλο που ενεργεί την επίδοση με αποδεικτικό, το οποίο συντάσσεται σύμφωνα
με την παρ. 1.
2. Η κοινοποίηση των βουλευμάτων και των διατάξεων του και των διατάξεων του ανακριτή
στην εισαγγελική αρχή γίνεται μόλις αυτά εκδοθούν με παράδοση αντιγράφου από το
γραμματέα του δικαστικού συμβουλίου ή του ανακριτή στο γραμματέα της εισαγγελίας ή με
προσαγωγή του πρωτοτύπου στον εισαγγελέα. Όποιος ενεργεί την κοινοποίηση συντάσσει γι'
αυτήν έκθεση, που υπογράφεται από τον ίδιο και το γραμματέα της εισαγγελίας ή τον
εισαγγελέα. Αν δεν συνταχθεί η έκθεση, η κοινοποίηση θεωρείται ότι έγινε την τρίτη ημέρα
από την ημέρα που εκδόθηκε το βούλευμα ή η διάταξη.
2. Από την άσκηση των παραπάνω έργων σε ποινική υπόθεση αποκλείεται επίσης: α) όποιος
αδικήθηκε από το έγκλημα, με εξαίρεση όσων ορίζονται σχετικά με τα εγκλήματα που γίνονται
στο ακροατήριο (άρθρα 116 και 117), β) όποιος είναι σύζυγος του κατηγορουμένου ή του
αστικώς υπευθύνου ή εκείνου που αδικήθηκε από το έγκλημα. Το ίδιο ισχύει και στην
περίπτωση που κάποιος είναι συγγενής εξ αίματος με τα πρόσωπα αυτά σε ευθεία γραμμή
απεριόριστα και εκ πλαγίου έως και τον τέταρτο βαθμό ή συγγενής εξ αγχιστείας έως και το
δεύτερο βαθμό. Ο λόγος αποκλεισμού που οφείλεται στην αγχιστεία εξακολουθεί να υπάρχει
και μετά τη λύση του γάμου. Αποκλείεται επίσης εκείνος που είναι ή ήταν επίτροπος ή
κηδεμόνας των ίδιων προσώπων ή που συνδέεται μαζί τους με υιοθεσία, γ) όποιος ήταν
συνήγορος του κατηγορουμένου ή του πολιτικώς ενάγοντος ή του αστικώς υπευθύνου στην
ίδια υπόθεση, δ) όποιος εξετάστηκε ως μάρτυρας ή γνωμοδότησε ως πραγματογνώμονας ή
τεχνικός σύμβουλος στην ίδια υπόθεση.
3. Ο δικαστής που έχει συμπράξει στην έκδοση απόφασης, κατά της οποίας ασκήθηκε έφεση
ή αναίρεση, αποκλείεται να δικάσει στις δύο τελευταίες περιπτώσεις.
2. Τη ποινική δίωξη στα πταισματοδικεία την ασκεί ο δημόσιος κατήγορος, που ορίζεται για το
σκοπό αυτόν. Είναι δυνατό όμως η άσκηση της ποινικής δίωξης να ανατεθεί στον
πταισματοδίκη, οπότε το πταισματοδικείο συγκροτείται χωρίς να παρίσταται δημόσιος
κατήγορος. Η ανάθεση της ποινικής δίωξης στον πταισματοδίκη γίνεται με προεδρικό
διάταγμα που προκαλεί ο Υπουργός Δικαιοσύνης μετά πράξη του αρμόδιου εισαγγελέα
πλημμελειοδικών.
2. Η ακυρότητα της διαδικασίας στο ακροατήριο επέρχεται επίσης και στην περίπτωση που ο
κατηγορούμενος ή ο συνήγορός του ή ο εισαγγελέας ζήτησαν να ασκήσουν δικαίωμα που
ρητά του παρέχεται από το νόμο, και το δικαστήριο τους το αρνήθηκε ή παρέλειψε να
αποφανθεί για τη σχετική αίτηση.
ΑΡΘΡΟ 172: Ακυρότητα από την παράβαση των διατάξεων για δικαστικά τέλη και ένσημα
Αν δικαστής ή οποιοσδήποτε δημόσιος υπάλληλος που εκτελεί καθήκοντα στην ποινική
διαδικασία συντάξει ή δεχθεί παραβαίνοντας το νόμο έγγραφο που δεν έχει ή έχει ελλιπές το
τέλος ή το ένσημο που επιβάλλεται από το νόμο, η ποινική διαδικασία δεν είναι άκυρη, ούτε η
πολιτική αγωγή που ασκήθηκε σ' αυτήν. Στον παραβάτη υπάλληλο μπορούν όμως να
επιβληθούν οι ποινές που ορίζονται στον κώδικα για τα τέλη χαρτοσήμου.
2. Από τις απόλυτες ακυρότητες που μνημονεύονται στο άρθρο 171, όσες αναφέρονται σε
πράξεις της προδικασίας μπορούν να προτείνονται ωσότου γίνει αμετάκλητη η παραπομπή
στο ακροατήριο.
3. Εκτός από την απόλυτη ακυρότητα που αναφέρεται στο άρθρο 171, η ακυρότητα που
προήλθε από ενέργεια ή από παράλειψη του εισαγγελέα ή του διαδίκου ή που έγινε δεκτή
ρητά από αυτούς δεν μπορεί να προταθεί από τους ίδιους.
Απόλυτη ακυρότητα:
Στην προδικασία μέχρι την αμετάκλητη παραπομπή του
κατηγορουμένου στο δικαστήριο προτείνεται η απόλυτη ακυρότητα.
Επίσης στο ακροατήριο (αν η ακυρότητα εμφανιστεί εκεί) η απόλυτη
ακυρότητα προτίθεται ωσότου εκδοθεί η απόφαση, δηλαδή μέχρι
Άρειο Πάγο.
Σχετική ακυρότητα:
Σχετικά με την σχετική ακυρότητα στην προδικασία η πρόταση αυτής
γίνεται μέχρι το τέλος της προδικασίας.
Στο ακροατήριο η πρόταση γίνεται μέχρι την έκδοση της απόφασης
επί της ουσίας σε τελευταίο βαθμό (δηλαδή μέχρι την τελεσίδικη
απόφαση του Εφετείου, όχι Αρείου Πάγου).
Η σχετική ακυρότητα πρέπει να προτείνεται στην προδικασία έως το
τέλος της μέχρι να εκδοθεί οριστικά απόφαση σε τελευταία βαθμό.
2. Ο εισαγγελέας των εφετών έχει υποχρέωση να αποφασίσει μέσα σε δέκα ημέρες από τότε
που θα φτάσει σ' αυτόν η έκθεση προσφυγής, απορρίπτοντας την προσφυγή ή διατάσσοντας
προανάκριση ή και συμπλήρωση της προανάκρισης που προηγήθηκε, μετά την ολοκλήρωση
της οποίας ο εισαγγελέας εφετών ή απορρίπτει την προσφυγή ή διατάσσει την υποβολή της
υπόθεσης στο δικαστικό συμβούλιο. Μπορεί επίσης να διατάξει την ενέργεια κύριας
ανάκρισης, μετά την ολοκλήρωση της οποίας εφαρμόζονται όσα προβλέπονται στο άρθρο
308 παρ. 3, χωρίς να επιτρέπεται όμως νέα προσφυγή. Η διάταξη του εισαγγελέα εφετών
που απορρίπτει την προσφυγή επιδίδεται στον κατηγορούμενο σύμφωνα με τα άρθρα 155
κ.ε., αν από την επίδοση έως τη δικάσιμο που ορίστηκε αρχικά μεσολαβεί τουλάχιστον το
μισό της προθεσμίας που χρειάζεται για την κλήτευση, ο κατηγορούμενος έχει υποχρέωση να
εμφανισθεί σ' αυτήν για να δικασθεί χωρίς άλλη κλήτευση.
2. Εκτός από τους πιο πάνω λόγους μπορούν να προταθούν, σε ό,τι αφορά το πολιτικό μέρος
της απόφασης και το σχετικό με την απόδοση όσων αφαιρέθηκαν και των πειστηρίων, και οι
λόγοι αναίρεσης οι οποίοι καθιερώνονται από την πολιτική δικονομία.
3. Σε κάθε περίπτωση και ανεξάρτητα από τις διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου ο
δικαστής ή άλλος υπάλληλος που εκτελεί καθήκοντα στην ποινική διαδικασία, αν αντιληφθεί
κάποιο λόγο ακυρότητας για πράξη που τέλεσε ο ίδιος, έχει υποχρέωση αν είναι δυνατό να
την επαναλάβει αμέσως.
2. Κατά την ανάκριση γίνεται καθετί που μπορεί να βοηθήσει την εξακρίβωση της αλήθειας,
εξετάζεται και βεβαιώνεται αυτεπαγγέλτως όχι μόνον η ενοχή, αλλά και η αθωότητα του
κατηγορουμένου, καθώς και κάθε στοιχείο που αφορά την προσωπικότητά του και επηρεάζει
την επιμέτρηση της ποινής. Αν ο κατηγορούμενος είναι ανήλικος, γίνεται ειδική έρευνα για την
υγιεινή, την ηθική και τη διανοητική του κατάσταση, για την προηγούμενη ζωή του, για τις
οικογενειακές συνθήκες και γενικά για το περιβάλλον του. Γι' αυτό το σκοπό όποιος ενεργεί
την ανάκριση μπορεί να αναθέσει τη συλλογή των απαιτούμενων πληροφοριών σε έναν από
τους επιμελητές που υπηρετούν στην επιτόπια εταιρία προστασίας ανηλίκων.
2. Ποτέ δεν θεωρείται ότι συντρέχει μια από τις παραπάνω περιπτώσεις, αν πέρασε όλη η
επόμενη μέρα από την τέλεση της πράξης.
5. Η παράγραφος 3 του παρόντος εφαρμόζεται και για ανήλικο κατηγορούμενο που έχει
συμπληρώσει το δέκατο τρίτο έτος της ηλικίας του, εφόσον η πράξη για την οποία
κατηγορείται απειλείται στο νόμο με ποινή κάθειρξης τουλάχιστον δέκα ετών. Η αδυναμία
παροχής εγγύησης δεν επιτρέπεται να οδηγήσει από μόνη της σε προσωρινή κράτηση.
2. Αφού εξακριβωθεί η ταυτότητα του κατηγορουμένου και του εξηγηθούν τα δικαιώματά του,
σύμφωνα με το άρθρο 103, εκείνος που ενεργεί την εξέτασή του εκθέτει με πληρότητα και
σαφήνεια την πράξη για την οποία κατηγορείται και τον προσκαλεί να απολογηθεί και να
υποδείξει τα μέσα της υπεράσπισής του. Ο κατηγορούμενος έχει δικαίωμα να αρνηθεί να
απαντήσει. Επίσης έχει δικαίωμα να παραδώσει την απολογία του γραπτή. Σε αυτήν την
περίπτωση όποιος ενεργεί την ανάκριση απευθύνει στον κατηγορούμενο τις απαραίτητες
ερωτήσεις για να αποσαφηνιστεί το περιεχόμενο της έγγραφης απολογίας. Οι ερωτήσεις
πρέπει να αναγράφονται ρητά στην έκθεση. 3. Οι διατάξεις των άρθρων 223 παρ. 2, 3 και 5
και 225 εφαρμόζονται και για την εξέταση κατηγορουμένων.
3. Στο μάρτυρα απευθύνονται ερωτήσεις αφού τελειώσει την κατάθεσή του και αν είναι
αναγκαία η συμπλήρωσή της.
Μορφές ανάκρισης:
Ανάκριση # προανάκριση # προκαταρκτική εξέταση.
3. Αν προηγήθηκε προανάκριση, ο ανακριτής ενεργεί και πάλι τις ανακριτικές πράξεις που
έχουν ήδη γίνει, όταν αυτές χρειάζονται συμπλήρωση ή δεν έγιναν νομότυπα ή όταν το κρίνει
σκόπιμο.
4. Ο ανακριτής οφείλει να περατώσει την κύρια ανάκριση μέσα σε ένα έτος και τη
συμπληρωματική ανάκριση μέσα σε τρεις μήνες αφότου η δικογραφία περιέλθει σε αυτόν. Οι
προθεσμίες αυτές μπορούν να παραταθούν τμηματικά μέχρι έξι (6) μήνες και δύο (2) μήνες,
με αιτιολογημένη σε κάθε περίπτωση απόφαση του οικείου δικαστικού συμβουλίου, στο οποίο
ο ανακριτής απευθύνεται πριν από τη συμπλήρωση των πιο πάνω προθεσμιών. Κατ'
εξαίρεση για τα Πρωτοδικεία Αθηνών, Πειραιώς και Θεσσαλονίκης, η παράταση μπορεί να
δοθεί με τις προϋποθέσεις του προηγούμενου εδαφίου, για ένα (1) έτος και έξι (6) μήνες,
αντίστοιχα.
2. Ο ανακριτής μπορεί να αναθέσει σε άλλον ανακριτικό υπάλληλο τις πράξεις που πρόκειται
να διενεργηθούν έξω από την έδρα του, μέσα όμως στη δική του δικαστική περιφέρεια.
Επίσης αναθέτει στον αρμόδιο ανακριτή ή ανακριτικό υπάλληλο εκείνες που πρόκειται να
γίνουν έξω από την περιφέρειά του, ειδοποιώντας συγχρόνως τον οικείο εισαγγελέα.
2. Αν κατά την πορεία της ανάκρισης ανακαλυφθούν και άλλες αξιόποινες πράξεις που
διώκονται αυτεπαγγέλτως, ο ανακριτής τις ανακοινώνει στον εισαγγελέα, χωρίς εν τω μεταξύ
να εμποδίζεται να ενεργεί τις κατεπείγουσες ανακριτικές πράξεις για τη βεβαίωσή τους. Στην
περίπτωση αυτή ο εισαγγελέας ενεργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρ. 43 του κώδικα.
Η κύρια ανάκριση διενεργείται από ανακριτή (όχι εισαγγελέας, όχι
αστυνομία κτλπ) αλλά μόνο ο πρωτοδίκης που είναι και δικαστικής
παράλληλα ασκεί και διενεργεί την κύρια ανάκριση. Γίνεται ύστερα
από γραπτή παραγγελία του εισαγγελέα που προβλέπει τα στοιχεία
του κατηγορουμένου και το έγκλημα που κατηγορείται.
Ο εισαγγελέας δίνει την παραγγελία σε κάθε στάδιο προανάκρισης
και σε κάθε στάδιο.
ΑΡΘΡΟ 307: Αρμοδιότητα του συμβουλίου των πλημμελειοδικών κατά τη διάρκεια της
ανάκρισης
Κατά τη διάρκεια της ανάκρισης το συμβούλιο των πλημμελειοδικών με πρόταση του
εισαγγελέα ή ενός διαδίκου ή με αίτηση του ανακριτή αποφασίζει: α)όταν ο ανακριτής νομίζει
ότι πρέπει να συμμορφωθεί με πρόταση των παραπάνω, β) όταν πρόκειται να κανονιστεί
στην προδικασία ένα δύσκολο ζήτημα, όπως η κατάσχεση κ.τ.λ., γ) για όλες τις διαφορές που
προκύπτουν στην προδικασία μεταξύ των διαδίκων ή μεταξύ αυτών και του εισαγγελέα, δ) για
την αποπεράτωση ή την εξακολούθηση της ανάκρισης, ε) για την προσφυγή του
κατηγορουμένου κατά του εντάλματος + προσωρινής κράτησης ή για την προσφυγή του
κατηγορουμένου ή του εισαγγελέα κατά της διάταξης του ανακριτή που αφορά την
αντικατάσταση της προσωρινής κράτησης με περιοριστικούς όρους και στ) για κάθε άλλο
θέμα που προβλέπεται σε ειδικές διατάξεις.
4. Η διάρκεια της προανάκρισης δεν μπορεί να υπερβεί τους έξι μήνες. Αν συντρέχουν
εξαιρετικοί λόγοι, ο χρόνος αυτός μπορεί να παραταθεί για τέσσερις μήνες με έγκριση του
εισαγγελέα εφετών.
3. Αν από την προανάκριση δεν προέκυψε η ταυτότητα του δράστη ορισμένου εγκλήματος, η
δικογραφία τίθεται με πράξη του αρμόδιου εισαγγελέα στο αρχείο. Το ίδιο μπορεί να πράξει ο
εισαγγελέας και αν ο δράστης παραμένει άγνωστος μετά από προανάκριση κατά το άρθρο
243 παρ. 2 εδ. α'. Στην περίπτωση αυτήν η κατά το άρθρο 43 ποινική δίωξη θεωρείται ότι
ασκήθηκε με την έκδοση της πιο πάνω πράξης του εισαγγελέα, η οποία πρέπει να περιέχει
και το χαρακτηρισμό του αδικήματος και το χρόνο τέλεσής του. Αν ακολούθως αποκαλυφθεί ο
δράστης, η δικογραφία ανασύρεται από το αρχείο και συνεχίζεται η ποινική διαδικασία. Αν οι
κατηγορούμενοι είναι περισσότεροι, η αρχειοθέτηση γίνεται μόνον ως προς αυτόν που
παρέμεινε άγνωστος.
5. Αν μετά την αρχειοθέτηση και πριν από την παραγραφή της πράξης προκύψουν νέα
περιστατικά ή στοιχεία που κατά την κρίση του εισαγγελέα δικαιολογούν την επανεξέταση της
υπόθεσης, αυτός την ανασύρει από το αρχείο με έγκριση του εισαγγελέα εφετών και ενεργεί
σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1 έως 3. Όσο χρόνο ισχύει η αρχειοθέτηση, η
διάταξη του εισαγγελέα πλημμελειοδικών παράγει τα έννομα αποτελέσματα της παραγράφου
1 του άρθρου 57.
2. Αποδεικτικά μέσα, που έχουν αποκτηθεί με αξιόποινες πράξεις ή μέσω αυτών, δεν
λαμβάνονται υπόψη για την κήρυξη της ενοχής, την επιβολή ποινής ή τη λήψη μέτρων
καταναγκασμού, εκτός εάν πρόκειται για κακουργήματα που απειλούνται με ποινή ισόβιας
κάθειρξης και εκδοθεί για το ζήτημα αυτό ειδικά αιτιολογημένη απόφαση του δικαστηρίου.
Μόνη η ποινική όμως δίωξη των υπαιτίων των πράξεων αυτών δεν εμποδίζει την πρόοδο της
δίκης.
Άρθρο 370
1. Όποιος αθέμιτα και με σκοπό να λάβει γνώση του περιεχομένου τους ανοίγει
κλειστή επιστολή ή άλλο κλειστό έγγραφο ή παραβιάζει τον κλειστό χώρο στον οποίο
είναι φυλαγμένα ή με οποιονδήποτε τρόπο εισχωρεί σε ξένα απόρρητα διαβάζοντας ή
αντιγράφοντας ή αποτυπώνοντας με άλλο τρόπο επιστολή ή άλλο έγγραφο τιμωρείται
με χρηματική ποινή ή με φυλάκιση μέχρι ενός έτους.
Άρθρο 370Α
4. Η πράξη της παραγρ.3 δεν είναι άδικη αν η χρήση έγινε ενώπιον οποιουδήποτε
δικαστηρίου, ανακριτικής ή άλλης δημόσιας αρχής για τη διαφύλαξη
δικαιολογημένου συμφέροντος που δε μπορούσε να διαφυλαχθεί διαφορετικά και
ιδίως σε ποινικό δικαστήριο για την υπεράσπιση του κατηγορουμένου και γενικά αν η
χρήση έγινε για την εκπλήρωση καθήκοντος του κατηγορουμένου ή για τη διαφύλαξη
έννομου ή άλλου δικαιολογημένου ουσιώδους δημοσίου συμφέροντος.
5. Η ποινική δίωξη της πράξης της παραγράφου 3 γίνεται μόνο με έγκληση.
6. Αν ο δράστης των πράξεων των παραγράφων 1, 2 και 3 αυτού του άρθρου είναι
ιδιωτικός αστυνομικός ή τελεί τις πράξεις αυτές κατ’ επάγγελμα ή απέβλεπε στην
είσπραξη αμοιβής επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους και χρηματική
ποινή.
7. Όποιος διαθέτει στο εμπόριο ή μ’ άλλο τρόπο προσφέρει για εγκατάσταση τεχνικά
μέσα ειδικά μόνο για την τέλεση των πράξεων των παραγράφων 1 και 2 αυτού του
άρθρου ή δημόσια διαφημίζει ή προσφέρει τις υπηρεσίες του για την τέλεσή τους,
τιμωρείται με φυλάκιση και με χρηματική ποινή.
Κατηγορούμενος
Είναι ένας από τους διαδίκους της ποινικής δίκης. Οι διάδικοι είναι ο
κατηγορούμενος, ο αστικός υπεύθυνος και ο πολιτικός ενάγον. Ο
κατηγορούμενος είναι και πρέπει να χαρακτηρίζεται / αντιμετωπίζεται
σαν υποκείμενο της ποινικής δίκης και όχι σαν αντικείμενο.
Μπορεί να είναι ενεργητικό υποκείμενο (με την έννοια του ότι είναι
φορέας δικαιωμάτων) αλλά και επίσης αρνητικό υποκείμενο (με την
έννοια ότι μπορούν να επιβληθούν μέτρα δικονομικού
καταναγκασμού και επίσης εξετάζεται και λαμβάνονται υπόψη η
κατάθεση/ απολογία του από το δικαστήριο).
2. Αν κατά την πορεία της ανάκρισης ανακαλυφθούν και άλλες αξιόποινες πράξεις που
διώκονται αυτεπαγγέλτως, ο ανακριτής τις ανακοινώνει στον εισαγγελέα, χωρίς εν τω μεταξύ
να εμποδίζεται να ενεργεί τις κατεπείγουσες ανακριτικές πράξεις για τη βεβαίωσή τους. Στην
περίπτωση αυτή ο εισαγγελέας ενεργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρ. 43 του κώδικα.
Δικαιώματα κατηγορουμένου:
2. Η προκαταρκτική εξέταση ενεργείται σύμφωνα με τα άρθρα 240 και 241. Αν αυτή γίνεται
ύστερα από μήνυση ή έγκληση κατά ορισμένου προσώπου ή αν κατά τη διάρκεια της
προκαταρκτικής εξέτασης αποδίδεται σε ορισμένο πρόσωπο η τέλεση αξιόποινης πράξης, το
πρόσωπο αυτό καλείται πριν από σαράντα οκτώ ώρες για παροχή εξηγήσεων και εξετάζεται
ανωμοτί. Έχει δικαίωμα να παρίσταται με συνήγορο, να αρνηθεί εν όλω ή εν μέρει την
παροχή εξηγήσεων και να λάβει προθεσμία μέχρι σαράντα οκτώ ώρες για την παροχή τους,
η οποία μπορεί να παραταθεί από εκείνον που διενεργεί την προκαταρκτική εξέταση.
Επίσης, μπορεί να ζητήσει να του χορηγηθεί αντίγραφο της μήνυσης ή της έγκλησης. Αυτός
που ενεργεί την προκαταρκτική εξέταση πρέπει να ενημερώσει προηγουμένως τον
εξεταζόμενο για την πράξη που αφορά η εξέταση και για τα παραπάνω δικαιώματα του.
Προηγούμενη έγγραφη εξέταση του προσώπου αυτού που έγινε ενόρκως ή χωρίς τη
δυνατότητα παράστασης με συνήγορο, δεν μπορεί να αποτελέσει μέρος της δικογραφίας
αλλά παραμένει στο αρχείο της εισαγγελίας. Εφόσον ο μηνυόμενος ή εγκαλούμενος ή εκείνος
κατά του οποίου στρέφονται οι υποψίες κλητεύθηκε νόμιμα και δεν εμφανίστηκε, η
προκαταρκτική εξέταση περατώνεται και χωρίς την εξέταση του.
3. Η προκαταρκτική εξέταση είναι συνοπτική και η διάρκεια της δεν μπορεί να υπερβεί τους
τέσσερις μήνες. Αν η προκαταρκτική εξέταση ενεργείται από τον εισαγγελέα
πλημμελειοδικών κατά τα άρθρα 43 και 47 και συντρέχουν εξαιρετικοί λόγοι, ο χρόνος αυτός
μπορεί να παραταθεί έως τέσσερις το πολύ μήνες με έγκριση του εισαγγελέα εφετών.
Δικαιώματα κατηγορουμένου:
2. Επιτρέπεται σύντμηση της προθεσμίας αυτής, αν από την αναβολή δημιουργείται κίνδυνος
που η ύπαρξή του βεβαιώνεται ειδικά με έκθεση του ανακριτή ή του ανακριτικού υπαλλήλου.
2. Την ίδια υποχρέωση έχει ο ανακριτής, και τα ίδια δικαιώματα ο κατηγορούμενος, όταν
κληθεί ξανά σε συμπληρωματική απολογία, πάντως μετά το τέλος της ανάκρισης και προτού
διαβιβαστεί η απολογία στον εισαγγελέα (άρθρο 308 παρ. 1), καλείται πάντοτε ο
κατηγορούμενος να μελετήσει όλη τη δικογραφία. Αν όμως η ανάκριση εξακολούθησε
περισσότερο από μήνα μετά την πρώτη ή κάθε μεταγενέστερη απολογία, δικαιούται ο
κατηγορούμενος να ασκεί τα δικαιώματά του μια φορά το μήνα, και κάθε φορά ο ανακριτής
συντάσσει σχετική έκθεση κάτω από την απολογία του κατηγορουμένου.
2. Ο ανακριτής μπορεί να παρατείνει την προθεσμία ύστερα από αίτηση του κατηγορουμένου.