1

Nội dung 1: Quan điểm của chủ nghĩa xã hội khoa học về giai cấp công nhân và sứ
mệnh lịch sử thế giới của giai cấp công nhân. Đặc điểm cơ bản của giai cấp công nhân
Việt Nam. Phương hướng và một số giải pháp chủ yếu để xây dựng giai cấp công nhân
Việt Nam hiện nay.

Bài làm:

Sự ra đời và phát triển của giai cấp công nhân là một bước ngoặt to lớn trong công cuộc
xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc. Giai cấp công nhân thế giới nói chung, và giai cấp công
nhân Việt Nam nói riêng, được xem là lực lượng nòng cốt đóng vai trò quan trọng
trong… Đảng và Nhà nước Việt Nam luôn tạo điều kiện thuận lợi để xây dựng giai cấp
công nhân Việt Nam hiện này ngày càng hùng mạnh trong sự nghiệp công nghiệp hóa –
hiện đại hóa đất nước định hướng xã hội chủ nghĩa.

Nhiều thuật ngữ khác nhau được C.Mác và Ph.Ăngghen sử dụng để nói về giai cấp công
nhân như giai cấp vô sản, giai cấp công nhân hiện đại, giai cấp công nhân đại công
nghiệp,… Đó là những cụ từ đồng nghĩa để chỉ giai cấp công nhân – con đẻ của nền đại
công nghiệp tư bản chủ nghĩa, giai cấp đại biểu cho lực lượng sản xuất tiên tiến, cho
phương thức sản xuất hiện đại. Theo chủ nghĩa Mác – Lenin: “Giai cấp công nhân là một
tập hợp đoàn xã hội, hình thành và phát triển cùng với quá trình phát triển của nền công
nghiệp hiện đại. Họ lao động bằng phương thức công nghiệp ngày càng hiện đại và gắn
liền với quá trình sản xuất vật chất hiện đại, là đại biểu cho phương thức sản xuất mang
tính xã hội hóa ngày càng cao. Họ là người làm thuê do không có tư liệu sản xuất, buộc
phải bán sức lao động để sống và bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị thặng dư, vì vậy lợi ích
cơ bản của họ đối lập với lợi ích cơ bản của giai cấp tư sản. Đó là giai cấp có sứ mệnh
phủ định chế độ tư bản chủ nghĩa, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa
cộng sản trên toàn thế giới.” Mác và Ăngghen không chỉ đưa ra những quan niệm khoa
học về giai cấp công nhân mà còn làm sáng tỏ những đặc điểm quan trọng của nó. Đầu
tiên, giai cấp công nhân là sản phẩm của nền đại công nghiệp, là chủ thể của quá trình sản
xuất vật chất hiện đại. Giai cấp công nhân lao động bằng phương thức công nghiệp với
đặc trưng công cụ lao động là máy móc, tạo ra năng suất lao động cao, quá trình lao động
mang tính chất xã hội hóa cao. Giai cấp công nhân được rèn luyện những phẩm chất đặc
biệt về tính tổ chức, kỷ luật lao động, tinh thần hợp tác và tâm lý lao đông công nghiệp.
Đó là một giai cấp tiên tiến và có tinh thần cách mạng triệt để. Giai cấp công nhân là giai
cấp có bản chất quốc tế.

Mỗi giai đoạn lịch sử nhất định sẽ xuất hiện một giai cấp với tư cách là giai cấp tiên
phong, là lực lượng đi đầu đấu tranh xóa bỏ xã hội cũ lạc hậu và xây dựng xã hội mới tiến
bộ hơn. Vị trí và vai trò đó được gọi là sứ mệnh lịch sử của một giai cấp. Theo chủ nghĩa
 2

Mác – Lenin, sứ mệnh lịch sử tổng quát của giai cấp công nhân là thông qua chính đảng
tiền phong là Đảng Cộng sản, giai cấp công nhân tổ chức, lãnh đạo nhân dân lao động đấu
tranh xóa bỏ các chế độ người bóc lột người, xóa bỏ chủ nghĩa tư bản, giải phóng toàn xã
hội khỏi mọi sự áp bức, bóc lột, nghèo nàn, lạc hậu để xây dựng chủ nghĩa xã hội và chủ
nghĩa cộng sản trên phạm vi toàn thế giới. Để thực hiện sứ mệnh lịch sử trên, giai cấp
công nhân cần phải trải qua hai giai đoạn. Giai đoạn 1 là giai cấp công nhân giành chính
quyền về tay mình khi tình thế cách mạng và thời cơ cách mạng cho phép. V.I.Lenin đã
từng cho rằng “giành chính quyền là vấn đề cơ bản của mọi cuộc cách mạng.” Ở giai đoạn
2, giai cấp vô sản và nông dân lao động sử dụng chính quyền của mình để cải tạo xã hội
cũ, xây dựng xã hội mới về mọi mặt: kinh tế, chính trị, văn hóa, tư tưởng,… nhằm xây
dựng thành công chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản. Trong đó, giai cấp công nhân là
lực lượng lãnh đạo, là động lực chủ yếu; giai cấp nông dân là một động lực quan trọng
trong cách mạng xã hội chủ nghĩa, nhất là ở những nước có lực lượng nông dân đông
trong xã hội.

Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân thể hiện trên ba nội dung cơ bản. Về nội dung
kinh tế, giai cấp công nhân là nhân tố hàng đầu của lực lượng sản xuất xã hội hóa cao, là
đại biểu cho quan hệ sản xuất mới, sản xuất ra của cải vật chất cho con người và xã hội.
Về nội dung chính trị - xã hội, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, giai cấp công nhân
tiến hành cách mạng chính trị để giành chính quyền và thiết lập nhà nước kiểu mới, mang
bản chất giai cấp công nhân với nền dân chủ xã hội chủ nghĩa. Về nội dung văn hóa – xã
hội, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, giai cấp công nhân phát triển nền văn hóa, xây
dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, đạo đức và lối sống mới xã hội chủ nghĩa. Sứ mệnh
lịch sử của giai cấp công nhân xuất phát từ những tiền đề kinh tế - xã hội của sản xuất
mang tính xã hội hóa. Đó không phải là thay thế chế độ sở hữu tư nhân này bằng một chế
độ sở hữu tư nhân khác, mà là xóa bỏ triệt để chế độ tư hữu tư bản chủ nghĩa về tư liệu
sản xuất chủ yếu. Thực hiện sứ mệnh lịch sử là sự nghiệp của bản thân giai cấp công nhân
cùng đông đảo nhân dân lao động dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản và mang lại lợi
ích cho đa số. Giành quyền lực thống trị là tiền đề để cải tạo xã hội cũ và xây dựng xã hội
mới nhằm giải phóng con người.

Sau đây là điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. Thứ
nhất, do địa vị kinh tế của giai cấp công nhân quy định. Giai cấp công nhân đại diện cho
phương thức sản xuất tiên tiến và lực lượng sản xuất hiện đại để tạo ra của cải vật chất
chủ yếu cho xã hội. Đồng thời, lợi ích của giai cấp công nhân về cơ bản thống nhất với lợi
ích của nhân dân lao động. Thứ hai, do địa vị chính trị - xã hội của giai cấp công nhân quy
định. Giai cấp công nhân được trang bị lý luận tiên tiến là chủ nghĩa Mác – Lenin dưới sự
dẫn dắt của Đảng Cộng sản; có được những phẩm chất của một giai cấp tiên tiến, giai cấp
 3

cách mạng với tính tổ chức và kỷ luật cao, tự giác và tinh thần đoàn kết giai cấp và các
lực lượng xã hội. Đồng thời, nhu cầu giải quyết mâu thuẫn trong chủ nghĩa tư bản ngày
càng được nâng cao. Chủ nghĩa Mác - Lenin cũng chỉ ra những điều kiện chủ quan để giai
cấp công nhân thực hiện sứ mệnh lịch sử. Đầu tiên, đó là sự phát triển của bản thân giai
cấp công nhân cả về số lượng và chất lượng. Thứ hai, Đảng Cộng sản là nhân tố chủ quan
quan trọng nhất để giai cấp công nhân thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của mình.
Đảng Cộng sản là sự kết hợp giữa phong trào công nhân với chủ nghĩa Mác – Lenin. Giai
cấp công nhân là cơ sở xã hội và nguồn bổ sung lực lượng quan trọng nhất của Đảng.
Đảng chỉ gồm những người ưu tú, giác ngộ lý luận và kiên quyết cách mạng nhất. Đảng
cao hơn giai cấp ở trình độ giác ngộ lí tưởng, trí tuệ, phẩm chất và sự hi sinh cho giai cấp
để lãnh đạo giai cấp. Ngoài hai điều kiện chủ quan nếu trên, để cuộc cách mạng đi tới
thắng lợi, phải có sự liên minh giai cấp giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và
các tầng lớp lao động khác do giai cấp công nhân thông qua đội tiên phong là Đảng Cộng
sản.

Từ những lý luận cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lenin về giai cấp công nhân và sứ mệnh
lịch sử thế giới của giai cấp công nhân, chúng ta có thể vận dụng vào thực tiễn Việt Nam,
trước hết cần làm rõ đặc điểm cơ bản của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay. Ra đời
trước giai cấp tư sản vào đầu thế kỷ XX, giai cấp công nhân Việt Nam sinh ra và lớn lên ở
một nước thuộc địa, nửa phong kiến, dưới ách thống trị của thực dân Pháp. Giai cấp công
nhân là lực lượng chính trị tiên phong để lãnh đạo cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc. Giai
cấp công nhân Việt Nam sớm giác ngộ được lý tưởng, mục tiêu cách mạng. Giai cấp công
nhân Việt Nam gắn bó mật thiết với các tầng lớp nhân dân trong xã hội. Đại bộ phận công
nhân Việt Nam xuất thân từ nông dân và các tầng lớp lao động khác, cùng chung lợi ích,
cùng chung nguyện vọng và khát vọng đấu tranh cho độc lập tự do, để giải phóng dân tộc
và phát triển dân tộc Việt Nam, hướng đích tới chủ nghĩa xã hội. Do tác động của tình
hình kinh tế - xã hội trong nước, quốc tế và thế giới, giai cấp công nhân Việt Nam có
những biến đổi từ cơ cấu xã hội – nghề nghiệp, trình độ học vấn và tay nghề bậc thợ, đến
đời sống, lối sống, tâm lý ý thức. Giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay đã tăng nhanh về
số lượng và chất lượng, là giai cấp đi đầu trong sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa,
hiện đại hóa. Họ lao động trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; đa
dạng về cơ cấu nghề nghiệp, về trình độ công nghệ, về thành phần kinh tế và về lợi ích.
Giai cấp công nhân có số lượng khoảng 16 triệu ( tháng 6 năm 2018 ), chiếm 21% tổng số
lao động và 11% dân số. Giai cấp công nhân có nhiều ưu thế về chính trị: Sớm tiếp thu
chủ nghĩa Mác – Lenin , có Đảng và có lãnh tụ sáng suốt; vững vàng về chính trị và tư
tưởng; được rèn luyện và có bản lĩnh chính trị; là nòng cốt, đi đầu trong sự nghiệp cách
mạng của dân tộc và quá trình đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Bác Hồ đã từng
phát biểu: “Giai cấp công nhân Việt nam là giai cấp kiên quyết nhất, cách mạng nhất, đi
 4

đầu trong đấu tranh cách mạng.” Quan hệ mật thiết với dân tộc, nhất là giai cấp nông dân
để gắn bó lợi ích giai cấp với lợi ích dân tộc, nhận rõ kẻ thù của giai cấp và dân tộc là
một, và đồng thời đưa giai cấp công nhân Việt Nam sớm trở thành giai cấp lãnh đạo dân
tộc.

So sánh GCCN TG vs GCCN VN

Từ những lý luận cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lenin về giai cấp công nhân và sứ mệnh
lịch sử thế giới của giai cấp công nhân, Đảng và Nhà nước ta đã đưa ra những phương
hướng và giải pháp để thực hiện thắng lợi mục tiêu đề ra và xây dựng giai cấp công nhân
Việt Nam hiện nay. Đại hội lần thứ X của Đảng Cộng sản Việt Nam đã xác định phương
hướng xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam: “Đối với giai cấp công nhân, phát triển về
số lượng, chất lượng và tổ chức; nâng cao giác ngộ và bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn
nghề nghiệp, xứng đáng là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nước. Giải quyết việc làm, giảm tối đa số công nhân thiếu việc làm và thất nghiệp.
Thực hiện tốt chính sách và pháp luật đối với công nhân và lao động, như Luật Lao động,
Luật Công đoàn, chính sách tiền lương, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất
nghiệp, bảo hộ lao động, chăm sóc, phục hồi sức khỏe đối với công nhân; có chính sách
ưu đãi nhà ở đối với công nhân bậc cao. Xây dựng tổ chức, phát triển đoàn viên công
đoàn, nghiệp đoàn đều khắp ở các cơ sở sản xuất kinh doanh thuộc các thành phần kinh
tế… Chăm lo đào tạo cán bộ và kết nạp đảng viên từ những công nhân ưu tú.” Để thực
hiện thắng lợi mục tiêu, xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam cần thực hiện những giải
pháp chủ yếu sau. Một là nâng cao nhận thức trong Đảng, tổ chức công đoàn, bản thân
giai cấp công nhân và trong toàn xã hội về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. Hai là,
đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ mọi mặt và không ngừng trí thức hóa giai cấp công
nhân. Ba là, xây dựng và phát huy sức mạnh của liên minh giai cấp công nhân với giai
cấp nông dân và đội ngũ trí thức và doanh nhân; đồng thời, tăng cường quan hệ hợp tác
quốc tê với giai cấp công nhân trên toàn thế giới. Bốn là, đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã
hội, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước cùng với không ngừng nâng cao đời sống vật
chất, tinh thần của công nhân. Năm là, xây dựng và củng cố tổ chức chính trị trong sạch,
vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức.

Với tư cách là một công dân của nước Việt Nam trong thời đại mới, em phải nỗ lực hết
mình trau dồi kiến thức từ nhiều lĩnh vực cuộc sống và những kỹ năng sống thiết yếu để
nâng cao trình độ của bản thân, trở thành một phần trong lực lượng nòng cốt là giai cấp
công nhân để được góp phần vào sự phát triển vững mạnh của Việt Nam, đưa Việt Nam
giàu mạnh và sánh vai cùng các cường quốc năm châu. Em luôn theo dõi và cập nhật
những thông tin về những vấn đề mang tính chính trị xã hội cả trong nước và quốc tế. Tự
ý thức được về vai trò và tầm quan trọng của giai cấp công nhân – lực lượng nồng cốt
 5

trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước. Đồng thời, em luôn giữ tinh thần yêu
nước và trung thành với Đảng Cộng sản Việt Nam. Đề cao và tuyên truyền về vai trò quan
trọng của giai cấp công nhân Việt Nam, bảo vệ sự trong sách của giai cấp công nhân Việt
Nam để nó ngày càng lớn mạnh. Lên án, tố cáo những hành vi phản động, bôi nhọ hệ
thống chính trị đất nước. Từ đó, phần nào giúp Việt Nam phát triển vững mạnh trên nhiều
phương diện cả về kinh tế, chính trị, xã hội, văn hóa…

Chủ nghĩa xã hội khoa học, hay chủ nghĩa Mác-Lenin đã cho thấy được vị trí, vai trò và
tầm quan trọng vô cùng to lớn của giai cấp công nhân đối với xã hội chủ nghĩa. Đảng và
Nhà nước Việt Nam nói riêng đã không ngừng hỗ trợ, tạo điều kiện để giai cấp công nhân
ngày càng phát triển lớn mạnh, trở thành lực lượng nòng cốt không thể thiếu trong công
cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa ngày nay.