FOKUS 

S PT3
PT
T3
3

BAB

1 Biodiversiti

Arahan: Jawab soalan-soalan yang berikut.

1 Padankan kepentingan biodiversiti berdasarkan maklumat yang diberi.

Maklumat Kepentingan
(a) Menarik pelancong Sumber makanan

(b) Tempat istirehat Perubatan

(c) Membekalkan makanan Ekopelancongan

(d) Menjalankan kajian Bioteknologi

(e) Mewujudkan satu ekosistem yang seimbang Tempat rekreasi

(f) Membolehkan pembiakbakaan spesies Pendidikan

(g) Merawat penyakit Keseimbangan alam

2 Aktiviti manusia seperti , , dan boleh

mengganggu keseimbangan biodiversiti.

3 Lengkapkan pengelasan haiwan dalam peta pokok di bawah.

Haiwan

Invertebrata (b)
(Tidak mempunyai tulang belakang) (Mempunyai tulang belakang)

(a) (c)
(d)
(e)
(f)
(g)

4 Nyatakan jenis-jenis vertebrata.

(a) Rusa : (g) Katak :

(b) Belut : (h) Penguin :
(c) Ular : (i) Kodok :
(d) Ikan paus : (j) Buaya :
(e) Penyu : (k) Kelawar :
(f) Cicak : (l) Ikan yu :

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 1 2/1/18 12:22 PM

 5 Nyatakan jenis vertebrata (Ikan, ‘I’, Amfibia, ‘A’, Reptilia, ‘R’, Burung, ‘B’ atau Mamalia, ‘M’) yang mempunyai
ciri-ciri yang berikut.
(a) Bernafas melalui peparu :
(b) Bernafas melalui insang :
(c) Bernafas melalui kulit lembap :
(d) Homoioterma :
(e) Poikiloterma :
(f) Bertelur :
(g) Melahirkan anak :
(h) Menjalani persenyawaan dalam :
(i) Menjalani persenyawaan luar :

6 Nyatakan sama ada tumbuhan yang diberi adalah monokotiledon, ‘M’ atau dikotiledon, ‘D’.
(a) Pokok jagung :
(b) Pokok kelapa :
(c) Padi :
(d) Pokok durian :
(e) Pokok kelapa sawit :
(f) Pokok rambutan :
(g) Rumput :
(h) Pokok keembung :
(i) Pokok getah :
(j) Pokok ros :

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 2 2/1/18 12:22 PM

 BAB

2 Ekosistem

Arahan: Jawab soalan-soalan yang berikut.

1 (a) Tumbuhan hijau yang dapat membuat makanan sendiri melalui fotosintesis dikenal sebagai .
(b) ialah organisma yang menguraikan organisma mati menjadi bahan-bahan yang lebih ringkas.
Dua contoh pengurai ialah dan .

2 (a) Nyatakan peranan organisma dalam rantai makanan di bawah.

Daun Beluncas Katak Ular

( ) ( ) ( ) ( )

(b) Jika semua katak dalam rantai makanan di 2(a) ditangkap, ramalkan apa yang akan berlaku pada bilangan
organisma di bawah.
(i) Daun :
(ii) Beluncas :
(iii) Ular :

3 Beberapa rantai makanan saling berhubung kait untuk membentuk .

4 Aktiviti manusia seperti yang tidak terkawal, pembakaran dan penggunaan

yang berlebihan untuk pertanian dan domestik mengganggu kitaran semula jadi seperti kitar
karbon, kitar oksigen dan kitar air.

5 (a) ialah tempat tinggal semula jadi bagi tumbuhan dan haiwan.
(b) ialah satu kumpulan organisma yang tinggal bersama dalam suatu habitat.
(c) terdiri daripada beberapa populasi haiwan dan tumbuhan yang tinggal bersama dan saling
berinteraksi antara satu sama lain.
(d) terdiri daripada beberapa komuniti yang saling berinteraksi antara satu sama lain dan dengan
persekitaran fizikal.

6 (a) ialah organisma yang membunuh dan makan organisma lain.

(b) ialah organisma yang dimakan oleh pemangsa.

7 Berdasarkan jenis interaksi antara organisma, berikan istilah yang betul.

Istilah Interaksi antara…

(a) … organisma berbeza yang tinggal bersama dan berinterkasi antara satu
sama lain.

(b) … organisma berbeza di mana satu organisma mendapat faedah daripada

organisma yang satu lagi tanpa memudaratkan organisma tersebut.

(c) … organisma berbeza di mana satu organisma mendapat faedah daripada

organisma yang satu lagi dan memudaratkan organisma tersebut.

(d) … dua organisma berbeza yang tinggal bersama dan kedua-duanya

mendapat faedah.

(e) … organisma-organisma yang bersaing untuk mendapatkan keperluan

asas.

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 3 2/1/18 12:22 PM

 8 Nyatakan jenis-jenis interaksi antara organisma.
(a) (b)
buran teritip pokok (parasit)

umang-umang kumbang kura-kura

(pemangsa)

(c) tumbuhan (d)

burung hantu

tikus

(e) (f)
paku-pakis langsuir tumbuhan

bakteria dalam
pokok
nodul akar

9 Simbiosis boleh dikelaskan kepada , dan .

10 (a) adalah kaedah dimana musuh semula jadi digunakan untuk mengawal populasi perosak
dalam suatu kawasan.
(b) Nyatakan dua kelebihan mengawal perosak menggunakan kawalan biologi.
1.
2.

11 (a) Saiz populasi organisma dipengaruhi oleh , , dan

perubahan cuaca seperti .
(b) haiwan ke tempat lain boleh saiz populasi organisma dalam suatu
ekosistem.
(c) Populasi haiwan yang akan sumber yang ada.

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 4 2/1/18 12:22 PM

 BAB

3 Nutrisi

Arahan: Jawab soalan-soalan yang berikut.

1 Tiga unsur yang membina karbohidrat dan lemak dalam nisbah yang berlainan adalah ,
dan .

2 Lengkapkan ruang tentang kelas-kelas makanan berdasarkan fungsinya.

(a) membekalkan tenaga.
(b) membina sel-sel baru untuk menggantikan tisu-tisu badan yang rosak.
(c) bertindak sebagai penebat haba, melindungi organ-organ dalaman dan membekalkan tenaga.
(d) dan mengekalkan kesihatan badan.
(e) merangsang peristalsis.
(f) mengangkut makanan terlarut, bertindak sebagai medium bagi tindak balas kimia dan
mengangkut hasil-hasil perkumuhan.

3 Vitamin dan larut dalam air manakala vitamin ,

, dan larut dalam lemak.

4 Kenal pasti kelas-kelas makanan: karbohidrat (K), protein (P), lemak (L), pelawas (S), vitamin (V) atau mineral
(M).

(a) Nasi : (j) Mentega :

(b) Oren : (k) Kanji :
(c) Ikan : (l) Betik :
(d) Putih telur : (m) Sayuran :
(e) Kuning telur : (n) Daging :
(f) Madu : (o) Susu :
(g) Ubi kentang : (p) Gula :
(h) Minyak kelapa : (q) Roti :
(i) Kekacang : (r) Marjerin :

5 Nyatakan penyakit-penyakit yang disebabkan oleh kekurangan nutrien yang berikut.

(a) Vitamin A :
(b) Vitamin B :
(c) Vitamin C :
(d) Vitamin E :
(e) Vitamin K :
(f) Protein :
(g) Iodin :
(h) Besi :
(i) Vitamin D/fosforus/kalsium :

6 Gizi terdiri daripada makanan yang mengandungi semua nutrien dalam kuantiti yang betul.

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 5 2/1/18 12:22 PM

 7 Isi tempat kosong dengan huruf yang sesuai tentang piramid makanan yang diberi.

(a) Makanan harian yang P (b) Makanan yang memberi risiko

diperlukan dalam kuantiti paling tinggi untuk mendapat
Q R serangan jantung jika diambil
yang besar:
S T secara berlebihan:

8 Nyatakan pemerhatian bagi ujian makanan yang berikut.

Ujian makanan Nama ujian Pemerhatian

(a) Kanji + larutan iodin

(b) Glukosa + larutan Benedict

(c) Protein + reagent Millon

(d) Lemak + alkohol + air

9 Berdasarkan jadual di bawah, hitung nilai kalori yang diambil oleh seorang murid untuk makan malamnya jika
dia mengambil 200 g nasi, 50 g telur goreng dan 50 g betik.

Nilai kalori Nilai kalori

Makanan
(kJ/100 g) =

Nasi 1500

Telur goreng 950

Betik 160

10 (a) Label sistem pencernaan manusia dan isi tempat kosong dengan perkataan yang sesuai.

P:
S:
 ‡ 0DNDQDQWHUFHUQD

T:
 ‡ -XVJDVWHUPHQJDQGXQJL
Q:
  DVLG
  GDQ
R:  ‡ 0DNDQDQWHUFHUQD

V:
U:
W:  ‡ 0HQJKDVLONDQ
 ‡ 0DNDQDQWHUFHUQD
,
  GDQ X:
.  ‡ Fungsi
 ‡ Fungsi:   8QWXNPHQ\HUDS
rektum
  8QWXN   GDQ
  GDULSDGDPDNDQDQ dubur   PHQJKDVLONDQ
  WHUFHUQD .

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 6 2/1/18 12:22 PM

 (b) usus kecil

• Mempunyai dinding yang sangat

(setebal satu sel) dan berfungsi untuk

makanan tercerna.

(c) Berdasarkan label rajah di 10(a), lengkapkan laluan pergerakan makanan dalam salur pencernaan manusia.

P Rektum Dubur

11 (a) Proses penolakan makanan sepanjang salur pencernaan melalui pengecutan dan pengenduran otot disebut
.
(b) Penyingkiran makanan tidak tercerna (tinja) daripada badan disebut .
(c) Kesukaran untuk menyingkirkan makanan tidak tercerna (tinja) daripada badan disebut .

12 Nyatakan hasil akhir pencernaan yang diserap ke dalam usus kecil.

Makanan Hasil akhir pencernaan

(a) Karbohidrat

(b) Protein

(c) Lemak

13 Nyatakan pemerhatian pada akhir eksperimen dan berikan penjelasan.

(a) Ujian iodin

Pemerhatian:
(b) Penjelasan:
dalam air liur mengurai
kukus air larutan kanji
(37°C) + air liur kepada .
(c) Suhu 37°C dipilih kerana suhu tersebut
adalah bagi tindakan
.

14 Kaji eksperimen di bawah berkaitan dengan penyerapan makanan tercerna.

(a) Nyatakan bahagian-bahagian yang diwakili oleh:

air suling
(i) tiub Visking:

larutan kanji + (ii) air suling:

larutan glukosa
tiub Visking

(b) Terangkan mengapa glukosa ditemui tetapi kanji tidak ditemui dalam air suling pada akhir eksperimen.
Molekul kanji adalah terlalu untuk melalui dinding tiub Visking.

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 7 2/1/18 12:22 PM

 BAB

4 Kesihatan Manusia

Arahan: Jawab soalan-soalan yang berikut.

1 Anda diberi penyakit-penyakit di bawah.

Denggi SARS TB H1N1 Malaria Kolera/Taun

Panau Zika Kurap Kencing tikus Selesema

Kelaskan penyakit-penyakit tersebut mengikut jenis patogen.

Jenis penyakit

Virus Bakteria Protozoa Fungi

2 Kenal pasti jenis-jenis penyakit berdasarkan gejala yang diberi.

(a) menyebabkan muntah, loya dan kekejangan otot.
(b) menyebabkan penyusutan berat badan dan kahak berdarah.
(c) menyebabkan tompok putih yang gatal pada kulit.
(d) menyebabkan tompok merah yang gatal pada kulit.
(e) menyebabkan sakit sendi, bintik merah pada kulit dan sakit kepala.
(f) menyebabkan sakit kerongkong dan hidung berhingus.
(g) menyebabkan deman panas yang berulang dalam selang masa tertentu dan berpeluh secara
berlebihan.
(h) menyebabkan demam panas, sakit abdomen, bengkak badan dan mata merah.
(i) menyebabkan demam panas, batuk, sakit kepala, sakit otot, sesak nafas dan lesu.
(j) menyebabkan demam, mata merah, ruam, sakit otot dan sendi, sakit kepala, sakit di belakang
mata dan muntah.

3 Nyatakan cara-cara jangkitan penyakit di bawah.

Air Udara Vektor Sentuhan

(a) Panau :
(b) Selesema :
(c) TB :
(d) Denggi :
(e) Kolera/Taun :
(f) Kurap :

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 8 2/1/18 12:22 PM

 (g) H1N1 :
(h) SARS :
(i) Kencing tikus :
(j) Malaria :
(k) Zika :

4 Nyatakan tiga cara untuk mengawal populasi nyamuk (mengawal denggi, malaria dan Zika) dan tiga cara untuk
mengawal populasi lalat rumah (mengawal taun/kolera), dalam jadual di bawah.

(a) Cara-cara mengawal populasi nyamuk (a) Cara-cara mengawal populasi lalat rumah

5 Lengkapkan ayat dengan penyakit tidak berjangkit yang betul.

(a) Tekanan darah tinggi yang tidak normal akan menyebabkan .
(b) Penyakit yang melibatkan jantung atau salur darah dikenal sebagai .
(c) adalah penyakit di mana badan tidak dapat menghasilkan hormon insulin menyebabkan
metabolisme karbohidrat yang tidak normal dan peningkatan aras glukosa dalam darah.
(d) adalah penyakit di mana sel tumbuh secara tidak normal dan berupaya menyerang atau
tersebar ke bahagian badan yang lain.

6 Isi tempat kosong dengan isitilah yang betul.

(a) ialah mikroorganisma berbahaya yang menyebabkan penyakit.
(b) ialah agen yang membawa penyakit.
(c) ialah tindakan suntikan vaksin.
(d) ialah bahan yang mengandungi patogen lemah atau mati yang diberi kepada orang yang
sihat.
(e) ialah patogen yang ditemui di dalam darah.
(f) ialah bahan yang mengandungi antibodi haiwan yang biasanya diberi kepada seseorang yang
sedang menghidapi penyakit tertentu seperti .

7 (a) Keimunan diperoleh apabila seseorang telah sembuh daripada penyakit cacar air.
(b) Keimunan diperoleh apabila seseorang menghasilkan antibodi seteleh menerima vaksin.
(c) Keimunan diperoleh oleh seorang bayi melalui susu ibu.
(d) Keimunan diperoleh apabila seseorang menerima antiserum yang mengandungi antibodi.

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 9 2/1/18 12:22 PM

 8 (a) Isi tempat kosong di bawah tentang pemvaksinan.

Kepekatan antibodi
dalam darah

Aras keimunan

Masa (hari)
25
10 20 30 40

Keimunan diperoleh pada hari ke- .

(b) Contoh penyakit yang memerlukan dos penggalak:

(c) Respon imunisasi setelah seseorang menerima suntikan pertama disebut .

(d) Respon imunisasi setelah seseorang menerima suntikan kedua disebut .

10

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 10 2/1/18 12:22 PM

 BAB

5 Air dan Larutan

Arahan: Jawab soalan-soalan yang berikut.

1 Takat lebur ais dan takat beku air ialah °C dan takat didih air ialah °C.

2 Bendasing akan takat didih air tetapi takat lebur ais atau takat beku air.

3 membolehkan daun kering terapung di permukaan air.

4 Isi tempat kosong dengan jawapan yang tepat mengenai sel elektrolisis.

(a) (b)

air suling + asid

sulfurik cair

(c) Elektrod positif: (d) Elektrod negatif:

+ -

(e) Dua unsur yang membentuk molekul air ialah dan .

(f) Air dapat diasingkan kepada hidrogen dan oksigen melalui .
(g) Nisbah oksigen kepada hidrogen yang terkumpul (O : H) = .
(h) Oksigen kayu uji berbara (ujian oksigen).
(i) Hidrogen menghasilkan dengan kayu uji (ujian hidrogen).
(j) Air suling ditambahkan dengan sedikit asid sulfurik cair untuk
air suling.

5 (a) Semakin tinggi suhu persekitaran, semakin kadar penyejatan air.

(b) Semakin besar luas permukaan air yang terdedah, semakin kadar penyejatan air.
(c) Semakin rendah kelembapan udara, semakin kadar penyejatan air.
(d) Semakin laju pergerakan udara, semakin kadar penyejatan air.

6 Label bahan-bahan di bawah dengan ‘larutan’, ‘pelarut’ atau ‘zat terlarut’.

11

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 11 2/1/18 12:22 PM

 7 Isi tempat kosong dengan ‘tepu’, ‘cair’ atau ‘pekat’.
(a) (b) (c)

Larutan Larutan Larutan

(mengandungi sangat sedikit (mengandungi banyak zat (mengandungi zat terlarut
zat terlarut) terlarut) yang maksimum)

8 ialah pelarut semesta.

9 Cecair yang mengandungi zarah-zarah terampai disebut .

10 Minyak ikan kod dan mayonis ialah contoh-contoh .

11 Nyatakan empat cara untuk menambahkan keterlarutan ketulan besar garam biasa dalam air.

(a)
air (b)
(c)
(d)
ketulan besar
garam biasa

12 Nyatakan pelarut bukan air yang digunakan untuk melarutkan bahan-bahan yang berikut.
(a) Iodin : (e) Darah :
(b) Syelek : (f) Gris :
(c) Varnis kuku : (g) Karat :
(d) Cat baru : (h) Klorofil :

13 Nyatakan pelarut bukan air yang digunakan dalam kehidupan harian.

Pelarut bukan air Kegunaan

(a) Untuk mencairkan cat

(b) Untuk menyediakan larutan syelek

(c) Utuk melekatkan bahan plastik

(d) Untuk melarutkan iodin untuk menyediakan antiseptik

(e) Untuk melekatkan kepingan getah

12

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 12 2/1/18 12:22 PM

 14 Isi tempat kosong dengan perkataan yang sesuai berkaitan dengan kaedah-kaedah pembersihan air.

(a) (b)
termometer

air keluar
kondenser Liebig

air
serpihan air masuk
lumpur
porselin

panaskan air suling

air turasan

• Air masih mengandungi dan • Air tulen diperoleh.

.

(c) (d)

air klorin
air

air
panaskan

Untuk (c) dan (d):

• Mikroorganisma .
• Air masih mengandungi dan zarah-zarah .

15 (a) Lengkapkan peta alir di bawah untuk menunjukkan langkah-langkah pembersihan air dalam loji pembersihan
air.

P: Takungan air/ Q: Tangki R: Tangki S: Tangki

Empangan penapisan

T: Tangki U: Tangki V: Tangki W: Tangki

X: Tangki simpanan

13

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 13 2/1/18 12:22 PM

 (b) Berdasarkan peta alir di 15(a), gariskan perkataan yang betul bagi fungsi setiap bahagian.

Bahagian Fungsi

P Sinaran (ultraungu, inframerah) dalam cahaya matahari membunuh bakteria dalam air.

Q Menyingkirkan bendasing pepejal (kecil, besar).

R (Oksigen, Nitrogen) dilarutkan untuk menyingkirkan bau busuk.

(Alum, Kapur mati) menggumpalkan zarah terampai manakala (alum, kapur mati)
S
mengurangkan keasidan air.

T Zarah-zarah kotoran yang besar dan berat (timbul, tenggelam) di dasar tangki.

U Penuras pasir menyingkirkan (zarah terampai, mikroorganisma).

V Klorin (menyerap, membunuh) mikroorganisma berbahaya di dalam air.

W Garam fluorida (natrium fluorida) mengurangkan (pereputan gigi, keracunan makanan).

X (Menyimpan, Membersihkan) air yang telah dirawat.

14

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 14 2/1/18 12:22 PM

 BAB

6 Asid dan Alkali

Arahan: Jawab soalan-soalan yang berikut.

1 Asid dan alkali menunjukkan sifatnya hanya dengan kehadiran .

2 (a) Asid menukarkan kertas litmus kepada .

(b) Alkali menukarkan kertas litmus kepada .

3 Nyatakan tiga sifat asid:

(a)

(b)

(c)

4 Nyatakan tiga sifat alkali:

(a)

(b)

(c)

5 Asid bertindak balas dengan logam untuk membebaskan .

Contoh: Asid hidroklorik + magnesium +
(garam) (gas)

6 Berdasarkan skala pH, isi tempat kosong dengan ‘Asid’, ‘Alkali’ atau ‘Neutral’.

Skala pH
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

Semakin kuat Semakin kuat

(a) (b) (c)

7 , penunjuk , dan boleh digunakan untuk

menentukan bahan berasid dan beralkali dalam kehidupan harian.

8 Tuliskan warna penunjuk dalam larutan yang berlainan.

Penunjuk Berasid Neutral Beralkali

(a) Fenolftalein
(b) Metil jingga
(c) Penunjuk semesta

9 ialah tindak balas yang berlaku antara asid dan alkali untuk menghasilkan garam dan air.

Asid + alkali +

Contoh: Asid hidroklorik + natrium hidroksida +

10 Kapur mati yang merupakan alkali digunakan untuk mengurangkan keasidan dan .

15

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 15 2/1/18 12:22 PM

 BAB

7 Keelektrikan dan Kemagnetan

Arahan: Jawab soalan-soalan yang berikut.

1 (a) ialah cas elektrik yang pegun atau tidak bergerak.

(b) ialah kajian tentang elektrik statik.
(c) dan masing-masing membentuk cas positif dan cas negatif.
(d) Daya ialah daya tolakan atau tarikan yang wujud antara cas-cas elektrik.

2 (a) Objek yang menerima elektron akan bercas .

(b) Objek yang kehilangan elektron akan bercas .

3 Nyatakan jenis cas yang wujud pada bebola polistirena X, Y dan Z.

+
X Y Z

(a) Cas yang sama akan antara satu sama lain.

(b) Cas yang berlainan akan antara satu sama lain.
(c) Cas dapat dihasilkan melalui geseran.
(d) digunakan untuk mengesan cas-cas elektrik.

4 Penjana ialah alat yang dapat menghasilkan cas-cas elektrik yang bervoltan tinggi.

5 Bandingkan arus elektrik dengan voltan.

Arus elektrik Voltan

(a) Definisi pengaliran Tenaga yang

elektron yang melalui konduktor. diperlukan untuk membolehkan
elektron mengalir melalui suatu
konduktor.

(b) Alat pengukuran

(c) Unit pengukuran

(d) Simbol unit

(e) Susunan alat pengukuran
dalam litar elektrik

6 (a) ialah ciri-ciri bahan yang menghalang pengaliran elektron.

(b) Rintangan dalam suatu konduktor bergantung pada konduktor, konduktor
dan konduktor.
(c) Semakin panjang konduktor, semakin rintangan.
(d) Semakin tebal konduktor, semakin rintangan.
(e) Dawai kuprum mempunyai rintangan yang lebih berbanding dawai besi.

16

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 16 2/1/18 12:22 PM

 7 Nyatakan Hukum Ohm dan lukiskan graf voltan melawan arus elektrik.
Hukum Ohm =
Voltan (V)

Arus (A)

8 (a) Apakah rintangan perintang dalam suatu litar elektrik jika sel kering membekalkan 2.0 V dan ammeter
memberi bacaan 0.5 A?

(b) Jika suatu perintang 2 Ω digunakan dan sel kering membekalkan 4 V, apakah bacaan yang akan direkod pada
ammeter?

9 Lukiskan simbol bagi komponen litar elektrik berikut.

(a) Sel kering (f) Suis
(b) Mentol (g) Fius
(c) Perintang (h) Ammeter
(d) Perintang boleh ubah (i) Voltmeter
(e) Galvanometer (j) Dibumikan

10 (a) Lengkapkan yang berikut berdasarkan rajah litar bersiri.

V

I=
A V=
I1V1R1 I3V3R3
R=

I2V2R2

(b) Lengkapkan yang berikut berdasarkan rajah litar selari.

A
V1R1 I=
I1
V=
V2R2 1
I2
=
R

V3R3
I3

11 (a) Hitung voltan dalam litar bersiri di bawah.

V = ?V

A 2A

1Ω 2Ω

17

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 17 2/1/18 12:22 PM

 (b) Hitung bacaan ammeter dalam litar selari di bawah.
2V

A
2Ω

2Ω

12 Nyatakan satu kelebihan litar selari yang digunakan di rumah.

13 Lukis pemesongan jarum kompas dalam rajah di bawah. Kemudian, lukis garisan medan magnet bagi suatu magnet
bar.
(a) (b)

8 6 8 6

(c) dapat digunakan untuk menunjukkan arah garisan medan magnet.

14 Lukis garisan medan magnet bagi magnet bar yang berikut.

(a) 8 6 8 6
(b) 6 8 8 6

(d)
(c) 8 8 6 8

8 6
6 6

15 Lukis bentuk dan arah medan magnet di bawah berdasarkan petua genggaman tangan kanan. (‘→’) menunjukkan
arah pengaliran arus melalui konduktor lurus.
(a) (b)



 

16 (a) ialah kajian hubungan antara keelektrikan dengan kemagnetan.

(b) ialah konduktor yang mempunyai ciri-ciri yang mirip kepada suatu magnet, apabila arus
elektrik mengalir melaluinya.
(c) dan adalah dua alat yang menggunakan elektromagnet.

17 Lukis arah pemesongan jarum kompas. Kemudian, tulis kutub-kutub elektromagnet (Utara, U dan Selatan, S).

18

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 18 2/1/18 12:22 PM

 BAB

8 Daya dan Gerakan

Arahan: Jawab soalan-soalan yang berikut.

1 Padankan dengan betul jenis-jenis daya berdasarkan penerangannya.

Penerangan Jenis daya

(a) Menentang pergerakan. Daya elastik

(b) Dihasilkan oleh regangan atau mampatan pada suatu objek. Daya geseran

(c) Menarik objek ke arah Bumi. Daya normal

(d) Daya tujah yang dikenakan pada suatu objek yang terapung
Daya graviti
dalam suatu cecair.
(e) Daya yang terhasil apabila suatu objek bersentuhan dengan
Daya apungan
suatu permukaan.

2 Nyatakan kesan-kesan daya.

Aktiviti Daya dapat mengubah...

(a) Membengkokkan pembaris suatu objek.

(b) Menolak sebuah meja pegun suatu objek.

(c) Menolak sebuah kereta mainan yang sedang bergerak suatu objek.

(d) Menolak sebiji bola pada sudut tepat kepada arah gerakannya suatu objek.

3 Hitung berat air yang disesarkan.




neraca 1
spring
1 Newton
air
tin
Eureka

batu
air tersesar

bongkah kayu

Berat air yang disesarkan =

19

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 19 2/1/18 12:22 PM

 4 Kenal pasti kelas-kelas tuas.

(a) (b) (c)

daya daya daya

fulkrum fulkrum fulkrum

beban beban beban

Kelas tuas Kelas tuas Kelas tuas

5 Isi tempat kosong dengan perkataan yang sesuai berdasarkan maklumat yang diberi.

Kelas tuas Maklumat

(a) Kelas tuas kedua terletak di antara dengan .

(b) Kelas tuas ketiga terletak di antara dengan .

(c) Kelas tuas pertama terletak di antara dengan .

6 Daya dan beban bertindak pada arah yang berlawanan bagi kelas tuas dan .

7 Kenal pasti kelas tuas bagi alat-alat di bawah.

(Kelas tuas pertama: ‘1’, kelas tuas kedua: ‘2’, kelas tuas ketiga: ‘3’)
(a) Tuil besi :
(b) Pemotong kertas :
(c) Kereta sorong :
(d) Joran :
(e) Gunting :
(f) Penyepit ais :
(g) Pembuka penutup botol :
(h) Playar :

8 Apakah berat bagi beban jika daya yang dikenakan ialah 60 N?

[Beban × Jarak beban dari fulkrum = Daya × Jarak daya dari fulkrum]

daya

15 cm

fulkrum beban

20 cm

20

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 20 2/1/18 12:22 PM

 9 Hitung momen daya.

Momen daya
pintu
=

60 N
0.2 m

10 dan mempengaruhi magnitud tekanan yang bertindak pada suatu permukaan.

11 Perlanggaran antara zarah-zarah udara dengan objek di Bumi menghasilkan .

12 Lukis anak panah (→) untuk menunjukkan arah tekanan udara yang bertindak pada kadbod.

gelas

air

kadbod

13 Lukis pemerhatian dan isi tempat kosong dengan perkataan yang betul apabila udara disedut keluar daripada botol
plastik.

ke pam turas

udara

botol plastik

Tekanan udara dalam botol adalah lebih daripada tekanan udara di luar botol.

14 (a) Tekanan udara dipengaruhi oleh dan gas.

(b) Semakin kurang isi padu udara, semakin tekanan udara.
(c) Semakin tinggi suhu, semakin tekanan udara.

15 Tekanan udara dalam suatu bekas tertutup akan meningkat jika

(a) bilangan molekul gas .
(b) isi padu bekas .
(c) gas .

21

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 21 2/1/18 12:22 PM

 16 Tandakan ‘T’ untuk menunjukkan kawasan tekanan tinggi dan ‘R’ untuk menunjukkan kawasan tekanan rendah.

(a) Picagari (b) Sifon

(c) Penyedut minuman (d) Pam sedut

kotoran

17 Gas akan berubah kepada cecair jika gas itu atau dikenakan .

18 Semakin tinggi altitud, semakin tekanan atmosfera.

22

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 22 2/1/18 12:22 PM

 BAB

9 Haba

Arahan: Jawab soalan-soalan yang berikut.

1 ialah satu bentuk tenaga manakala ialah sukatan darjah kepanasan atau
kesejukan suatu objek.

2 Isi tempat kosong tentang aktiviti makmal di bawah.

rod kuprum

Cara pengaliran haba:

panaskan
paku tekan lilin

3 Lukis anak panah ( ) untuk menunjukkan pengaliran haba dalam rajah di bawah.

(a) (b) (c) kertas

terbakar

hablur ungu hablur ungu

kalium kalium
manganat(VII) manganat(VII)
panaskan panaskan kadbod

(d) Cara pengaliran haba:

4 Lukis arah pengaliran haba dalam rajah di bawah dengan menggunakan anak panah ( ) untuk menunjukkan
kejadian fenomena semula jadi. Kemudian, nyatakan kejadian tersebut.

(a) (b)

laut laut

darat darat

(c) Cara pengaliran haba:

5 ialah bahan-bahan yang boleh mengkonduksikan haba dengan baik manakala

ialah bahan-bahan yang boleh menghalang pengaliran haba.

6 Nyatakan medium yang diperlukan untuk pengaliran haba.

(a) Konduksi :
(b) Perolakan :
(c) Sinaran :

23

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 23 2/1/18 12:22 PM

 7 Air di bahagian atas mendidih tetapi kiub ais di bahagian bawah tidak melebur. Berikan kesimpulan.

Kesimpulan:

[[[[[[[[
Air ialah
kiub ais

8 Nyatakan jenis pengaliran haba yang terlibat dalam alat dan fenomena alam yang berikut.
(a) Cerek elektrik :
(b) Pengudaraan bangunan :
(c) Pengaliran haba daripada Matahari ke Bumi :
(d) Termometer :
(e) Peti sejuk :

9 Bebola logam yang telah dipanaskan tidak dapat melalui gelang. Berikan kesimpulan.

bebola logam yang dipanaskan

Kesimpulan:

gelang
Bebola logam
apabila dipanaskan.

10 Jalur dwilogam mengembang apabila dipanaskan. Lukiskan pemerhatian dalam petak yang diberi dan berikan
kesimpulan.

Aluminium Loyang Kuprum Besi Invar

Kadar pengembangan menurun

besi

loyang panaskan

(a) Kesimpulan: Loyang lebih daripada besi apabila dipanaskan.

(b) Dua contoh alat elektrik yang mengandungi termostat (jalur dwilogam) untuk mengawal suhu ialah
dan .

24

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 24 2/1/18 12:22 PM

 11 Berikan kesimpulan berdasarkan aktiviti dalam rajah di bawah.

udara
Kesimpulan:
nyalaan
ais Gas apabila
dipanaskan dan
apabila disejukkan.

air

12 Berikan sebab bagi pernyataan berikut.

(a) Ruang di antara landasan keretapi membolehkan landasan .
(b) Dawai telefon dipasang kendur untuk membolehkan dawai .
(c) Merkuri bergerak naik dan turun di dalam tiub kapilari termometer kerana merkuri
apabila dipanaskan dan apabila disejukkan.
(d) Dalam alat penggera kebakaran, yang dipanaskan bengkok dan menyentuh skru.
mengalir dan loceng berbunyi.

13 Lengkapkan jadual di bawah dengan ‘Lemah’ atau ‘Baik’.

Permukaan

Hitam, kusam Putih, berkilat

(a) Pemancar haba

(b) Penyerap haba

(c) Pemantul haba

25

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 25 2/1/18 12:22 PM

 BAB

10 Gelombang Bunyi

Arahan: Jawab soalan-soalan yang berikut.

1 Nyatakan ciri-ciri gelombang bunyi.

(a)
(b)
(c)
(d)

2 Bunyi dihasilkan oleh objek yang .

3 Bunyi bergerak paling laju melalui manakala paling perlahan melalui .

4 (a) Permukaan yang lembut dan telap merupakan penyerap bunyi yang tetapi pemantul bunyi
yang .
(b) Permukaan yang keras dan licin merupakan penyerap bunyi yang tetapi pemantul bunyi
yang .

5 Padankan dengan betul istilah dengan penerangannya tentang gelombang bunyi.

Penerangan Istilah

(a) Sesaran maksimum gelombang dari kedudukan seimbang Frekuensi

(b) Jarak di antara dua puncak gelombang yang berturutan. Amplitud

(c) Bilangan gelombang lengkap yang dijana dalam 1 saat Panjang gelombang

6 ialah unit frekuensi bunyi. Simbolnya ialah .

7 bunyi ditentukan oleh amplitud gelombang bunyi manakala bunyi ditentukan

oleh frekuensi gelombang bunyi.

8 (a) Semakin besar amplitud gelombang, semakin kenyaringan bunyi.

(b) Semakin tinggi frekuensi, semakin kelangsingan bunyi.

9 Kejadian gema dalam gua dan terowong adalah disebabkan oleh bunyi.

10 Apabila suatu sumber bunyi bergerak ke arah pemerhati, frekuensi bunyi akan bertambah. Apabila sumber bunyi
bergerak menjauhi pemerhati, frekuensi bunyi akan berkurangan. Namakan kesan ini.

26

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 26 2/1/18 12:22 PM

 BAB

11 Bintang dan Galaksi dalam Alam Semesta

Arahan: Jawab soalan-soalan yang berikut.

1 (a) Galaksi terdiri daripada berjuta-juta .

(b) Galaksi bertaburan di dalam .
(c) Galaksi dikelaskan berdasarkan bentuknya, iaitu galaksi yang berbentuk ,
dan .

2 (a) Sistem suria terletak di dalam galaksi yang disebut .

(b) Bima Sakti berbentuk .
(c) ialah bintang yang paling hampir dengan Bumi.

3 Bintang dilahirkan daripada . Bintang akan mati apabila semua gas dalam
terasnya habis digunakan dalam tindak balas nuklear.

4 Isi tempat kosong dengan perkataan yang sesuai tentang kematian bintang yang bersaiz sederhana seperti Matahari.

(a) Teras bintang hidrogen (bahan api), mengecut dan menjadi lebih .

(b) Hidrogen dalam lapisan bintang yang paling luar dan bintang .

(c) Pada peringkat ini, bintang berwarna merah dan disebut . Akhirnya, bintang
akan terbentuk jika bintang raksasa merah tidak begitu besar.

5 Isi tempat kosong dengan perkataan yang sesuai tentang kematian bintang besar.

(a) Letupan disebut

.
(b)
(b)
Raksasa merah (a) (berputar dan
Super raksasa mengeluarkan gelombang
radio)
(c) (sangat
(c) tumpat dan mempunyai
daya graviti yang sangat
kuat)

6 (a) Bintang dapat dikelaskan berdasarkan , , ,

dan .
(b) Bintang yang paling panas berwarna manakala bintang yang paling sejuk berwarna
.

27

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 27 2/1/18 12:22 PM

 BAB

12 Sistem Suria

Arahan: Jawab soalan-soalan yang berikut.

1 Dua unit yang digunakan untuk mengukur jarak planet dalam sistem suria daripada Matahari ialah
dan .

2 Tuliskan urutan kedudukan planet-planet dalam sistem suria bermula daripada yang paling dekat dengan Matahari
dalam peta alir di bawah.

Musytari Bumi Zuhal Marikh Zuhrah Neptun Uranus Utarid

3 Nyatakan planet-planet berdasarkan maklumat yang diberi dalam jadual di bawah.

Maklumat Planet

(a) Planet yang paling besar

(b) Planet yang paling jauh

(c) Planet yang paling panas

(d) Planet yang paling cerah

(e) Planet dengan daya tarikan graviti yang paling kuat

(f) Planet dengan tempoh peredaran mengelilingi Matahari yang paling pendek

(g) Planet dengan bilangan bulan (satelit semula jadi) yang paling banyak

(h) Planet yang berputar dari arah timur ke barat

4 (a) Semakin besar saiz planet, semakin daya tarikan gravitinya.

(b) Semakin jauh planet daripada Matahari, semakin masa peredaran planet untuk mengelilingi
Matahari.
(c) Semakin jauh jarak planet daripada Matahari, semakin suhu planet itu.

5 merupakan planet yang paling sesuai untuk hidupan.

28

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 28 2/1/18 12:22 PM

 BAB

13 Meteoroid, Asteroid, Komet

Arahan: Jawab soalan-soalan yang berikut.

1 Labelkan objek-objek angkasa lepas di bawah.

Komet Meteor Meteorit Asteroid Meteoroid

(a) (b)

X Matahari

Matahari Musytari
Marikh

X: Y:

(c)

P:

Q:
P
Q

R:
R

2 Berdasarkan maklumat yang diberi, nyatakan jenis-jenis objek angkasa lepas.

Maklumat Objek

(a) Batuan angkasa lepas yang merempuh masuk ke atmosfera Bumi.

(b) Batuan angkasa lepas yang sampai ke permukaan Bumi.

(c) Batuan angkasa lepas yang mengorbit Matahari antara Marikh dan Musytari.

(d) Campuran ais, gas, debu dan batuan kecil yang beredar mengelilingi Matahari
pada orbit tersendiri dan mempunyai ekor yang memanjang sejauh beberapa
ratus juta kilometer.

(e) Batuan yang terapung di angkasa lepas.

3 Perlanggaran meteorit besar di Bumi akan menyebabkan besar dan membentuk .

29

01 SPS SAINS TG2-FOKUS PT3-BM (Bhn CD)-Kin(Emie)2LP.indd 29 2/1/18 12:22 PM