Professional Documents
Culture Documents
Asst Myn SB ch.4b For Web DL
Asst Myn SB ch.4b For Web DL
3 aumufcsufcsjcif;
aumufcsufcsjcif;qkdonfrSm tb,fenf;
em;vnfoabmaygufjcif;qko d nfrmS pmygtaMumif;rsm;udk od&dS oabmaygufjcif;udk qkv d o dk nf/ aumufcsufcs
Ekdifjcif;wGifrl pmygtaMumif;t&mrsm;udk ausmfvGefNyD; pOf;pm; qifjcifEkdifjcif;udk qkdvkdygonf/ ay;xm;onfh
taMumif;t&m tcsuftvufrsm;udk toHk;jyK qifjcifNyD; azmfjyxm;jcif; r&Sdaom t,ltqwpfck xifjrifcsuf
wpfckqD a&muf&Sdatmif pOf;pm;awG;awmonfh jzpfpOfudk aumufcsufcsjcif;[k ac:ygonf/
pmoifcef;jyify vufawGUb0rsm;wGifvnf; aumufcsufcsjcif;udk trsdK;rsdK; vkyfaqmifae&ygonf/ Oyrm -
• a&wpfzefcGuf[k vmawmif;aomolonf a&qmaeol jzpf&rnf[k aumufcsufcsjcif; &Sdonf/
• wpfO;D u tjcm;wpfO;D atmf[pfygu xko
d w l o
Ydk nf a'goxGuaf eonf okrYd [kwf emusifcpH m;ae&onf[k
aumufcsufcsonf/
• xl;xl;qef;qef; 0wfpHkwpfck 0wfqifxm;ol wpfOD;OD;udkawGUygu xkdolonf Zmwf0ifo½kyfaqmif
wpfOD;[kvnf;aumif; 0wfpHkygwDyGJ wpfckckokdY oGm;ol[kvnf;aumif; aumufcsufcsjcif;rsdK; jzpfonf/
aumufcsucf sjcif;onfrmS ]tb,haf Mumihef nf;} [lonfh ar;cGe;f udk ar;ap? ajzaponf/ vlwrYdk mS rdrw d Ydk zwf½o
I nfh
pmrsm;ESifh awGUBuHK&onfh tjzpftysurf sm; tm;vH;k wkw Yd iG f &nf&,G cf surf sm;? taMumif;jycsurf sm;? &Si;f vif;csurf sm;udk
&SmazGavh&MdS uonf/ aumufcsucf sjcif;udk ]pmaMumif;rsm;Mum;wGif t"dymÜ ,f&mS jcif;} (reading between the lines) [kvnf;
ajymavh&MdS uonf/ xkpd um;&yf\ qkv d cdk surf mS rSm;^rSef a0zefcjGJ cm;onfh ÓPfEiS fh ,SONf yD; zwf½aI vhvmaecsed w f iG f
pmzwfoo l nf pmu oG,0f u dk qf v
dk adk om? pmu t&dyt f jrGujf yxm;aom okaYd omf wku d ½f u
dk jf rifomjcif;? azmfjyxm;jcif;
r&Sad om taMumif;t&mwku Yd kd tqufrjywf qifjcif &SmazGaejcif;[k jzpfonf/
q&mwpfO;D taeESifh rdr\
d ausmif;ol^om;rsm;u pmom;rsm;rSwpfqihf aumufcsufqjJG cif;udk ykrd dk uRrf;usifvmatmif
ulnDay;&eftwGuf ¤if;wkdY zwf½INyD;aom pmrsm;tay:wGif cefYrSef;csufrsm; jyKvkyfckdif;jcif;rsdK; aqmif&GufEkdifonf/
pum;vHk;a&G;cs,frIrsm;? qufpyfaeaom ywf0ef;usiftajctaersm;? tcsuftvufrsm; wnfaqmufxm;yHk
tpDtpOfrsm;? &nfnTef;csufrsm; ponfwkdYudk teD;uyf avhvmjcif;jzihf pmykd'fwGif
xnhfra&;xm;aom aemufuG,frS &nf&G,fcsufrsm;? tjcm;t"dyÜm,frsm;udk 'Daumifrav; "mwfqD
pOf;pm;qifjcif aumufcsufcsEkdifaMumif; ausmif;ol^om;rsm; od&Sdvmygvdrfhrnf/ ukefoGm;wm jzpfEkdifw,f..
ukd,hftm;ukd,fudk; vGwfvyfpGm avhvmoif,ljcif;twGuf aumufcsufcsjcif;
uRrf;usifrIrSm ta&;ygaom uRrf;usifrIwpfck jzpfygonf/
aumufcsufcsaom vkyif ef;pOfrsm;udk toH;k jyKvkv
d Qif oifcef;pm
acgif;pOf taMumif;t&mrsm;udk aocsmpGm a&G;cs,foihyf gonf/
• ausmif;ol^om;rsm;rSm acgif;pOftaMumif;t&mESihf
&if;ESD;xm;NyD;om; jzpfoihfonf/
• avhvm&rnfh pmom;rsm;onf ausmif;ol^om;rsm;
vG,u f pl mG em;vnfEidk o
f nfh bmompum;ESifh jzpfoiho
f nf/
72 vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm;
rSwfcsuf
atmufyg pmom;onf tqkad wmf *Rev f efEeG \
f Imagine [laom oDcsi;f \ pmom; Oyrm pmykd'f
jzpfonf/ oDcsi;f pmom; rsm;pGmudk atmufygpmrsuEf mS rsm;wGif awGUEkid ygonf
f /
*songlyrics.co *lyrics.com *azlyrics.com *metolyrics.com
Imagine
Imagine there's no heaven
pdwful;
It's easy if you try pdwful;MunhfygOD; aumif;uifbHk r&Sdbl;vkdY
No hell below us vG,fygw,f awG;vkduf&if jrif&r,f
Above us only sky
Imagine all the people
atmufbufrSm i&J ewd¬
Living for today... tay:rSmvnf; aumif;uifom&Sd
Imagine there's no countries pdwful;MunhfygOD; vltm;vHk;[m
It isn't hard to do ypöKyÜeftwGufom &Sifoefaewmqkd&if...
Nothing to kill or die for
And no religion too
Imagine all the people
pdwful;MunhfygOD; wkdif;EkdifiHawG r&Sdbl;vkdY
Living life in peace... cJ,Of;wm r[kwfbl;
You may say I'm a dreamer wkduf,lp&mrvkdovkd toufpGefYp&muif;
But I'm not the only one bmomw&m;vnf; tvsOf;r&Sdawmh
I hope someday you'll join us
And the world will be as one pdwful;MunhfygOD; vltm;vHk;&JU
Imagine no possessions
Nidrf;csrf;at;aq;pGm aexkdifjcif;udkaygh...
I wonder if you can pdwful;,Oform;vkYd ighudk ac:ygav
No need for greed or hunger ighwpfa,mufwnf;awmh r[kwfygbl;
A brotherhood of man wpfaeYaeY rif;vnf; 'Dpdwful;,Ofygap
Imagine all the people 'gqkd wkdYurÇmvnf; wpfom;wnf; jzpfNyDav
Sharing all the world...
You may say I'm a dreamer
But I'm not the only one pdwful;MunhfygOD; ydkifqkdifrIqkdwm r&Sdbl;vkdY
I hope someday you'll join us awG;Munhf&if jrifEkdifvm;pOf;pm;rd....
And the world will live as one avmbwufp&mrvkd rGwfodyfrI rod
John Lennon, 1971 aoG;&if;nDukd pdwfom&Sd
pdwful;MunhfygOD; vltm;vHk;[m
wlwuG a0rQaeMurSmukdaygh...
pdwful;,Oform;vkYd ighudk ac:ygav
ighwpfa,mufwnf;awmh r[kwfygbl;
wpfaeYaeY rif;vnf; 'Dpdwful;,Ofygap
'gqkd wkdYurÇmvnf; wpfom;wnf;jzpfNyDav
*RefvefEGef? 1971
vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm; 73
Oyrm pmykd'f
&moDOwk ajymif;vJrI - tem*wftwGuf ajcvSrf;
ysrf;rQtm;jzihf zGHUNzdK;NyD;EkdifiH wpfEkdifiHrS vlwpfOD;onf zGHUNzdK;qJEkdifiHwpfckrS
vlwpfOD;xuf ykdrkdNyD; zefvHktdrf"mwfaiGUrsm; xkwfvTwfonf/ zefvHktdrf
"mwfaiGUtrsm;qHk; xkwfvTwfolrsm;udk wpfurÇmvHk; xkwfvTwfrI\ &mEIef;
rSwfcsuf owfrSwfcsuftvkdufESihf atmufwGif azmfjyxm;ygonf/
jrefrmEkid if o
H ;kH Ekid if o
H m; ynma&; w½kwf 17%
pmtkyfwpftkyfrS aumufEkwf tar&du 16%
jyifqif a&;om;xm;jcif; jzpfyg Oa&my or*¾ 11%
onf/ tif'kdeD;&Sm; 6%
tdE´d, 5%
rSm,lvydk gu -
educasiaadmin@thabyay.org tem*wfwGif jzpfay:vmrnfh &moDOwk ajymif;vJrIrsm;udk rnfokdY umuG,f
udk qufo,
G Ef idk yf gonf/ wkdufzsufrnf[lonfh qHk;jzwfcsufudk usKdwkd xdyfoD;aqG;aEG;yGJ uJhokdYaom?
okdYr[kwf 8 EkdifiH xdyfoD;aqG;aEG;yJGuJhokdY okdYr[kwf 2009 ukdyifa[*if
nDvmcHuJhokdYaom aqG;aEG;yJGrsm;wGif aqG;aEG; csrSwfjcif; &SdEkdifonf/
xkdtpnf;ta0;yGJrsm;u urÇmvHk;qkdif&m "mwfaiGUxkwfvTwfrIrsm;udk
xde;f csKyfa&;twGuf oabmwlncD sufrsm; csrSwNf yD; xde;f odr;f Ekid af tmif BudK;pm;
Muonf/ xkdxdyfoD;aqG;aEG;yGJrsm;wGif rsm;aomtm;jzihf aqG;aEG;Muonfh
taMumif;t&mrsm;rSm rnfow l uYdk rnfrQ yrmPjzihf rnfrQ jrefjref "mwfaiGU
xkwv f wT rf rI sm; avQmhcs&ef vkt
d yfaMumif; aqG;aEG;Mujcif; jzpfonf/
usdKwkd oabmwlnDcsuf
&moDOwkajymif;vJrIESihf ywfoufNyD; yxrqHk; &&SdcJhonfh oabmwlnDcsuf
wpfckrSm usdKwkd oabmwlnDcsuf jzpfonf/ xkdokdY oabmwlnDrI &&Sd&ef 8
ESpfMum BudK;pm;cJh&NyD; 1997 wGif *syefEkdifiH usdKwdkNrdKUwGif EkdifiHaygif; 160
u 2012 tukefwGif "mwfaiGUxkwfvTwfrIrsm;udk 5.2% txd avQmhcs&ef
oabmwlnDcJhMuonf/ EkdifiH 55% u xkdoabmwlnDcsufudk vufcH
usihfoHk;&ef qHk;jzwfcJhNyD; 2005 azazmf0g&Dv 16 &ufaeYwGif Oya'
wpfcktjzpf pwif usihfoHk;cJhMuonf/ EkdifiHrsm;u usdKwkd oabmwlnDcsufudk
taumiftxnfazmfEkdifa&;twGuf EkdifiHtm;vHk; oabmwlnDEkdifrnfh
enf;vrf;&Sm&ef BudK;pm;aeMuonf/ okdYaomf csrf;omaom EkdifiHrsm;ESihf
qif;&Jaom EkdifiHrsm;tMum; "mwfaiGUxkwfvTwfrIESihf ywfoufNyD; oabmxm;
uGJjym;rI rsm;jym;pGm jzpfaeonf/ w½kwf? tdEd´,ESihf b&mZD;wkdYrSm "mwfaiGU
xkwfvTwfrI avQmhcs&ef rvkd[k usdKwkdu azmfjyxm;onf/ tar&duu
zGHUNzdK;qJEkdifiHrsm;taeESihf avQmhcs&ef rvkd[lonfh tcsufrSm rrQwaomaMumifh
oabmwlnDcsufudk rusihfoHk;acs/ w½kwfurl ykdcsrf;omaom EkdifiHrsm;rSm
zGHUNzdK;wkd;wufaepOf tcsdeftwGif; umAGef'kdifatmufqkd'f xkwfvTwfrI ydkrkd
rsm;jym;cJhaomaMumifh ¤if;wkdYu &moDOwk ajymif;vJrIudk ykdrkd wm0ef,l
ajz&Sif;oihfonf[k qkdonf/ w½kwfESihf tar&duwkdYrSm trsm;qHk;
xkwfvTwfonfh EkdifiHrsm; jzpfaomaMumifh &moDOwk ajymif;vJjcif; jyóemudk
ukdifwG,f&ef xkdEkdifiHBuD; 2 EdkifiHwkdYoabmwlnD&ef ydkrkd vkdtyfayonf/
Environmental Issues, Educasia 2011 rS xkwE fw
k f jyifqif a&;om;xm;ygonf/
74 vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm;
4.3.1 &Sd&if;pGJ[k &nf&G,fcsuf - ausmif;ol^om;rsm;u
e*dk&Sdonf[k ,lqxm;aom todA[kokw
,lqxm;aom rsm;udk &SmazG azmfxkwf&rnf/
tajctae - ESpfOD;wGJtvdkufjzpfap?
A[kokwrsm; tzGJUvdkufjzpfap vkyfaqmif&rnf/
bvl;rf - em;vnfoabmaygufjcif;?
(u) ay;xm;aom pmrsm;onf pmzwfolwGif rnhfonfh A[kokwrsm; cJGjcrf;pdwfjzmjcif;/
&SNd y;D om; jzpfonf[k ,lqNy;D a&;xm;jcif; jzpfonfudk ausmif;ol^om;rsm;
u ESpfOD;wGJtvkdufjzpfap? tzGJUvkdufjzpfap &SmazG pm&if;jyK&rnf/
(c) ausmif;ol^om;rsm;u rdrdwkdY&&Sdvmaom pm&if;rsm;udk tzGJUvkdufjzpfap? wpfwef;vHk;taeESihfjzpfap wkdufqkdif
Munhf½IMu&rnf/
rluGJ
txufyg vkyfief;pOf ESpfckvHk;rSm yd&rpfyHkpHjzifh vkyfaqmif&ef oihfawmfonf/ ausmif;ol^om;rsm;u wpfOD;csif; pwif
pOf;pm;&rnf/ xkdYaemuf ESpfOD;wGJvkdufNyD; ESpfOD;aygif; pm&if;wpfcktjzpf aygif;vkdufMu&rnf/ xkdrSwpfqihf ESpfwGJaygif;NyD; av;OD;
pm&if;a&;&rnf/ xkdYaemuf wpfwef;vHk;taeESihf pm&if;rsm;udk aygif;pyf&rnf/ tqihfwpfqifhwkdif;wGif rnfonfh tcsufrsm;udk
xm;rnf? rxm;rnfudk ausmif;ol^om;rsm; tcsif;csif; n§dEdIif;Mu&rnf/
vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm; 75
4.3.3 &nf&G,fcsufudk &nf&G,fcsuf - ausmif;ol^om;rsm;u
pmyg taMumif;t&mrsm;ay: rlwnfNyD;
rSef;qjcif; cefYrSef;csufrsm; rSef;qcsufrsm; jyKvkyf
&rnf/
tajctae - wpfOD;csif;jzpfap? ESpfOD;wGJ
ausmif;ol^om;rsm;u wpfOD;csif;jzpfap? ESpfOD;wGJtvkdufjzpfap? tzGJUvkduf tvdkufjzpfap? tzGJUvdkufjzpfap vkyfaqmif
jzpfap ay;xm;onhf pmom;udk a&;om;olu tb,hfaMumifh xkdodkY &rnf/
a&;om;jcif; jzpfaMumif; pmzwforl sm;udk t"du rnfonfwYdk &oGm;apvkjd cif;
bvl;rf - cGJjcrf;pdwfjzmjcif;/
jzpfaMumif; qifjcifpOf;pm; aumufcsufcs&rnf jzpfonf/
EkdifiH? bmomw&m;iwfrGwfrIeJY avmbawG r&SdwJh vlom;tm;vHk; twla0rQ aexkdifwJh Nidrf;csrf;wJh urÇmqD a&mufatmif BudK;pm;zkdY tqkd&Sifu
wkdufwGef;aewmyg/
vkyfief;pOf aemufqufwGJ
ausmif;ol^om;rsm;u rdrdwkdY\ tajzrsm;udk pm&Guftydkif;rsm;ay:wGif a&;om;NyD; eH&Hrsm;ay:wGif uyfxm;&rnf/ wpfwef;vHk;u
twef;wGif; avQmufoGm;NyD; uyfxm;onhf pm&Gufrsm;udk vkdufvH Munhf½IMu&rnf/ xkdYaemuf taumif;qHk; tajzwpfckudk rJay;
a&G;cs,fMu&rnf/
76 vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm;
4.3.4 pma&;ol\ ½Iaxmihfudk &nf&G,fcsuf - ausmif;ol^om;rsm;u
pma&;olu acgif;pOftaMumif;t&mESihf
rSef;qjcif; ywfoufNyD; rnfokdY tjrif&SdaMumif; pOf;pm;
qHk;jzwfMu&rnf/
tajctae - wpfOD;csif;jzpfap? ESpfOD;wGJ
(u) pmygtaMumif;t&me,fy,fEiS fh ywfoufNyD; pma&;ol\ a,bk,s tvdkufjzpfap? tzGJUvdkufjzpfap vkyfaqmif
xifjrifcsufrsm;udk ausmif;ol^om;rsm;u pOf;pm; azmfxw
k &f rnf/ &rnf/
(c) xkaYd emuf xkpd ma&;ol\ tjcm; taMumif;rsm;udv k nf; aumufcsufcs bvl;rf - toHk;csjcif;? cGJjcrf;pdwfjzmjcif;/
Ekid af tmif pOf;pm;MunfMh u&rnf/ Oyrm - pma&;ol\ touft&G,?f
tvkyftukdif? qif;&Jol? csrf;omol? rnfonfh a'ocHjzpfaMumif;
ponfwYdk jzpfonf/
vkyfief;pOf aemufqufwGJ
jzpfEkdifvQif pma&;ol\ aemufaMumif;ESihf tawG;tjrifrsm;udk xyf&Smckdif;Ekdifonf/ xkdYjyif tjcm;ta&;tom;rsm; pmrsm;udk
&Smckdkif;Ekdifonf/ emrnfBuD;onfh pma&;oljzpfygu ykdrkd vG,fulygonf/
vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm; 77
4.3.5 ½Iaxmihfrsm;taMumif; &nf&G,fcsuf - ausmif;ol^om;rsm;u
pmwGifygaom vltrsdK;rsdK; tkyfpktrsdK;rsdK;
aumufcsufcsjcif; wkdY\ tawG;½IaxmihftrsdK;rsdK;wkdYudk pOf;pm;
aumufcsufqGJ&rnf jzpfonf/
tajctae - wpfOD;csif;jzpfap? ESpfOD;wGJ
(u) pmwGifygaom vltrsdK;rsdK; okdYr[kwf tkyfpktrsdK;rsdK;wdkYukd pm&if; tvdkufjzpfap? tzGJUvdkufjzpfap vkyfaqmif
xkwfNyD;ay;yg? okdYr[kwf ausmif;ol^om;rsm;tm; pOf;pm;ckdif;yg/ &rnf/
(c) ausmif;ol^om;rsm;u xkdvltrsdK;rsdK;wkdYwGif &SdEkdifaom xkdtkyfpk bvl;rf - toHk;csjcif;? cGJjcrf;pdwfjzmjcif;/
trsdK;rsdK;wku
Yd vufuidk x
f m;aom tjrifrsm; ½Iaxmifrh sm;udk pOf;pm;
&rnf jzpfonf/
rluGJ
þvkyfief;pOfudk ½IaxmihftjriftcsdKU a&;om;NyD;vnf; vkyfaqmifEkdifonf/ ausmif;om;rsm;u xkd½Iaxmihfrsm; tjrifrsm;rSm
rnfonfh vlyk*¾dKvf? tkyfpkwkdY\ tjrifjzpfEkdifaMumif; aumufcsufcs&rnf jzpfonf/
vkyfief;pOf aemufqufwGJ
pum;&nfvkyGJwpfck jyKvkyfyg/ ausmif;ol^om;rsm;u pmyg vlyk*¾dKvfrsm;? tkyfpkrsm;
ae&mrS 0ifum qefYusifbuftjrif &Sdolrsm;ESihf jiif;cHk pum;&nfvk&rnf jzpfonf/
78 vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm;
4.3.6 aumufcsufcsrI &nf&,G cf suf - pmyg taMumif;t&mrsm;wGif
aumufcsufcsrI wpfck jyKvkyfEkdifatmif
rSef^rrSef vHkavmufaom oufao taxmuftxm;
yg? ryg ausmif;ol^om;rsm;u qHk;jzwf&ef/
tajctae - wpfOD;csif;jzpfap? ESpfOD;wGJ
(u) pmyg tcsuftvufrsm;ay:wGif rlwnfNyD; csrSwEf idk af om aumufcsuf tvdkufjzpfap? tzGJUvdkufjzpfap vkyfaqmif
rsm;ESihf pmyg tcsuftvufrsm;ay:wGif tajccHNyD; csrSwfxm;jcif; &rnf/
r[kwfaom aumufcsufrsm;udk a&;om;xm;yg/ jyifqifrI - pmyg tcsuftvufrsm;ay:
(c) xkdaumufcsufrsm;udk a&marTxm;yg/ tajccHNyD; qGJEkdifaom aumufcsufrsm;ESihf
tcsuftvufrsm;wGif tajccHNyD; qGxJ m;jcif;
r[kwfaom aumufcsufrsm; a&;om;
1/ vlawGrSm ykdifqkdifrI r&Sd&if avmbwufNyD; vkdcsifvmvdrfhr,f/ xm;&rnf/
2/ Nidrf;csrf;pGm twlaexkdifaom urÇmMuD;udk pdwful;,Ofol rsm;pGm bvl;rf - cGJjcrf;pdwfjzmjcif;? oHk;oyf
&Sdygw,f/ a0zefjcif;/
vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm; 79
4.3.7 azmfjycsufESihf &nf&, G cf suf - ausmif;ol^om;rsm;u pmyg
azmfjycsufESihf aumufcsufcsjcif; wkdYtMum;
aumufcsuf uGmjcm;csufrsm;udk pOf;pm;&rnf jzpfonf/
tajctae - wpfOD;csif;jzpfap? ESpfOD;wGJ
tvdkufjzpfap? tzGJUvdkufjzpfap vkyfaqmif
(u) pmom;ygtcsufrsm;ay: rlwnfNyD; aumufEkwfcsufrsm;ESihf &rnf/
aumufcsufcsjcif;rsm; jyifqif a&;om;yg/ jyifqifrI - pmyg azmfjycsufrsm;udk xkwEf w
k f
xm;onfh pmaMumif;rsm;ESihf aumufcsuf
1/ 2009 ckESpfwGif ukdyifa[*ifü &moDOwk ajymif;vJjcif; xdyfoD; pnf;a0;yGJwpfck csjcif; jyKvkyfxm;onfh pmaMumif;rsm;
jyKvkyfcJhonf/ a&;om;xm;&rnf/
bvl;rf - em;vnfoabmaygufjcif;/
2/ xkdnDvmcHwGif vltrsm;u umAGef'kdifatmufqkd'f "mwfaiGUxkwfvTwf rI u d k rnf r Q
avQmhcsoihfaMumif; aqG;aEG;cJhMuonf/
rluGJ
xdef;ausmif;uefYowfrI avQmhay;&eftwGuf pmom;udk ausmif;ol^om;rsm;u zwf½INyD; azmfjycsufrsm;ESihf aumufcsufrsm;udk
rdrdwdkYudk,fwkdif owfrSwfa&;om;ckdif;Ekdifonf/
azmfjycsuf aumufcsuf
avmbrSm vkdtyfawmhrnf r[kwf/ urÇmay:wGif pdwful;,Ofol trsm;tjym; &Sdonf/
vltrsm;u EkdifiHtwGuf owfjzwfjcif;jyKonf/ vlwdkYu rdrdwdkY ykdifqkdifrIrsm;udk a0rQjcif; odyfr&Sdawmh/
80 vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm;
4.3.8 tem*wftwGuf &nf&G,fcsuf - ausmif;ol^om;rsm;u
pmyg taMumif;t&mrsm;tay: rlwnfNyD;
cefYrSef;csuf cefYrSef;csufrsm; jyKvkyf&ef/
tajctae - wpfOD;csif;jzpfap? ESpfOD;wGJ
tvdkufjzpfap? tzGJUvdkufjzpfap vkyfaqmif
(u) ausmif;ol^om;rsm;u pmom;xJwiG yf gaom tcsuftvufrsm;ay: &rnf/
rlwnfNyD; a&SUqufjzpfrnfh t&mrsm;udk cefrY eS ;f Mu&rnf jzpfonf/ bvl;rf - wDxGifzefwD;jcif;/
vkyfief;pOf aemufqufwJG
tifwmeufjzpfap? tjcm;okawoejyKzG,f &if;jrpfrsm; &&SdEkdifygu rnfonfh cefYrSef;csufrsm;rSm trSefwpfu,f jzpfysufcJhNyD
qkdonfESihf rnfonfwkdYrSm rjzpfbJ &SdcJhonfudk vkdufvH &SmazGckdif;Ekdifygonf/
vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm; 81
4.4 tcsuftvuf? xifjrifcH,lcsuf?
awG;qcsuf
82 vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm;
t*Fvdyf - urÇmoHk;bmompum;
t*Fvdyfpmonf taMumif;&if;tcsdKUaMumifh urÇmoHk;bmompum;
Oyrm pmykd'f
jzpfvmygonf/ ordkif;t&qkdvQif? t*Fvdyfbmompum;onf ,laurS
urÇmYae&m tESHYokdY a&TUajymif;oGm;vmaeolrsm;rS wpfqihf ysHUESHUoGm;cJhonf/
tjcm;bmompum;rsm;pGmrS iSm;,laom a0g[m&rsm;? tenf;ESihf trsm; rSwfcsuf
qkdovkd ½dk;&Sif;aom o'´gwkdYaMumifh t*Fvdyfbmompum;rSm tawmftwef þpmom;udk wuúokdvf0ifcGihf
vG,fulygonf/ t*Fvdyfpum;ajymEkdifiH tawmfrsm;rsm;uvnf; urÇmY jyifqifonfh pmtkyfwpftkyfrS
pD;yGm;a&;udk &mpkESpf tawmfMumatmif vTrf;rkd;xm;cJhonf/ xkdtcsuf jyefqdk jyKjyifxm;jcif; jzpfygonf/
uvnf; ,aeYacwf t*Fvdyfbmompum;\ urÇmoHk;jzpfae&jcif;
taMumif;t&if;rsm;rS wpfckjzpfonf/ qkd&vQif t*Fvdyfbmompum;onf
urÇmoHk; eHygwfwpf bmompum;wpfcktjzpf ESpfaxmifcsDNyD; qufvuf
wnfwHhaernf jzpfayonf/
University Foundation Study: Critical Thinking Garnet Publications
2007 rS aumufEkwfjyifqif a&;om;xm;ygonf/
vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm; 83
Oyrm pmykd'f
v,form;rsm;twGuf rkdbkdif;zkef; tufyfrsm; f(APP)
OD;cifarmifoef;rSm jrpf0uRef;ay:&SdS at;&GmrS pyg;pkdufv,form;wpfOD;
jzpfonf/ ol\v,frsm;rSm clusNyD; oD;ESrH sm; ysufp;D EIe;f rSm aMumufrufz, G f
jrefqefvmonf/ at;&Gmonf a0;vHaom aus;&Gmwpfck jzpfaomaMumihf
rSwfcsuf ydk;owfaq;vnf; tvG,fwul &Smr&acs/ oD;ESHrsm; tv[ó jzpfcJh&NyD;
rdom;pkrSmvnf; pm;0wfaea&;twGuf rsm;pGm ½kef;uef&ayonf/
þpmom;udk 0ufbq f 'kd pf mrsuEf mS
wpfcrk S ul;,l jyKjyifxm;ygonf/ okdY&mwGif vtenf;i,ftcsdeftwGif;wGif OD;cifarmifoef; uJhokdYaom
tifwmeuf&Sdaeygu þuJhokdY v,form;rsm;taeESihf xkdjyóemrsdK;udk cvkwfwpfcsufESdyf½Hkjzifh ajz&Sif;
rdrdbmomjyifqif toHk;jyKEkdif Ekdifawmhrnf jzpfonf/
aom pmom;rsm; vG,u f rl sm;jym; jrefrmEkid if tH aeESifh vmrnfh q,fpkEpS w f iG f rkdbidk ;f zke;f toH;k jyKrI wpf[ek fx;dk
pGm &&SEd idk yf gonf/ wkd;wufrIudk awGUBuHKzG,f &Sdygonf/ vkdif;u'frsm; wefzkd;avsmhusvmrIESihf
twl rkdbkdif;zkef;rsm;vnf; aus;vufa'orsm;txd ysHUESHUvmaomaMumifh
yD'DukrÜPDtaeESihf aus;vufa'o toHk;jyKolrsm;twGuf v,fvkyfief;
tultnDrsm;udk rdb k idk ;f zke;f tok;kH jyKNyD; 0efaqmifraI y;&ef tqifoihjf zpfaeNyD
jzpfonf/
yD'Donf v,form;rsm;twGuf jrefrmEkdifiH\ yxrqHk;aom rkdbkdif;zkef;
tufyf(APP) wpfckudk wDxGifvsuf &Sdonf/ tifwmeufr&SdvQifyif
oHk;Ekdifaom xkdtufyf(APP) rSm atmufyg tcsuftvufrsm;udk csufcsif;
&&SdEkdifjcif;jzihf v,form;rsm;udk ulnDEkdifrnf jzpfonf/
1/ zsufydk;rsm;udk trnfazmfay;jcif;/
2/ oD;ESHa&m*grsm;udk &SmazG trnfazmfay;jcif;/
3/ xkdjyóemrsm;twGuf ajz&Sif;enf;rsm;ay;jcif;/
4/ ajrMoZmxnhf&ef tcsdefpm&if; qGJay;jcif;/
tufyf(APP) twGuf 'DZdkif;a&;qGJaeaom tzGJUu rMumao;cifu
v,form; tzGUJ tcsdKUudk tvm;wl tufy(f APP) rsm;udk jyoar;jref;Munh&f m
BudKqkdaomwHkUjyefcsufrsm;udk aumif;pGm &&SdcJhonf/ &Gmrsm;wGif zkef;rsm;udk
rQNyD; oHk;avh &SdMuonf/ wpfcgwpf&H wpf&GmwGif zkef;wpfvHk; ESpfvHk;rQom
&Sdwwfonf/
pyg;pku d of l OD;cifarmifoef;onf rdrv d ,frS claumifjyóemESifh ywfoufNyD;
zke;f rSwpfqihf tajz&SmEkid af wmhrnf jzpfonf/ aiGuek o f ufomNyD; ½d;k &Si;f aom
enf;vrf;jzpfonfh v,fudk a&vTrf;ay;vkduf½Hkjzihf claumifrsm;udk ESdrfeif;
Ekid o
f nfh enf;vrf;udk od&o dS mG ;ygu OD;cifarmifoef;twGuf aiG 750ç 000 usyf
oufomoGm;Ekdifayrnf/
84 vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm;
4.4.1 tcsuftvuf? &nf&G,fcsuf - ausmif;ol^om;rsm;u
tcsuf t vuf ? xif j rif , l q csuf E S i h f
xifjrif,lqcsufESihf awG;qcsufrsm;ukd azmfxkwf&ef/
tajctae - wpfOD;csif;jzpfap? ESpfOD;wGJ
awG;qcsufrsm;ukd tvdkufjzpfap? tzGJUvdkufjzpfap vkyfaqmif
&rnf/
rluGJ
ykdrkd vG,fulatmifvkyfay;&eftwGuf tcsuftvufoD;oefY okdYr[kwf? xifjrif,lqcsufoD;oefY okdYr[kwf? awG;qcsufoD;oefYom
a&G;xkwfckdif;Ekdifonf/ (okdYr[kwf ESpfrsdK;om a&G;xkwfckdif;Ekdifonf/)
xdef;ausmif;uefYowfrI ykday;&eftwGuf ajymqkdcsufrsm;udk a&;ay;xm;ESihfNyD;rS ausmif;ol^om;rsm;u xkday;csufrsm;udk tqkdyg
pOf;pm;yHk 3rsdK;tjzpf trsdK;tpm;cGJjcif;rsdK; aqmif&Gufckdif;Ekdifonf/
vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm; 85
4.4.2 tcef;ywfvnfrS &nf&G,fcsuf - ausmif;ol^om;rsm;u
tcsuf t vuf ? xif j rif , l q csuf E S i h f
tcsuftvufrsm;? awG;qcsufrsm;ukd azmfxkwf&ef/
tajctae - wpfOD;csif;jzpfap? ESpfOD;wGJ
xifjrif,lqcsufrsm;ESihf tvdkufjzpfap? tzGJUvdkufjzpfap vkyfaqmif
&rnf/
xifjrif,lqcsuf
uf awG;q
tcsuftv csuf
t*Fvdyfpum;ajymolrsm;u
t*Fvdyfpmu aemif ESpfaygif;
EkdifiH&yfjcm;udk ajymif;a&TU
axmifcsDNyD; urÇmoHk;pum;
MuNyD; t*Fvdyfpum;
tjzpf &yfwnfaeOD;rnf
jyefYoGm;onf/
jzpfonf/
86 vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm;
(C) ae&mrSm;uyfxm;onf[k pm&Guf wpf&u
G af wGUwkid ;f xkpd m&Guu
f dk jzKwfNyD; tcef;\ ae&mrSew
f iG f ajymif;vJ uyfay;&ygrnf/
xifjrif,lqcsuf
uf
tcsuftv awG;q
csuf
;u
rkdbkdif;zkef;rsm wfoufaom zkef;au
Sihf y m
pkdufysdK;a&;E ufrsm; toHk;jy if;pGm
ftv KEkdifrIo
owif;tcsu at;&Gm
\ pD;y f
n
ay;Ekdifonf/ jr§ifhwi Gm
fvmEkdifv ;a&;udk
drfhrnf/
vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm; 87
4.4.3 tcsuftvufrS &nf&G,fcsuf - ausmif;ol^om;rsm;u
tcsuf t vuf E S i h f txif t jrif M um;
txiftjrifokdY tjyeftvSef ajymif;vJa&;om;&ef/
tajctae - wpfOD;csif;jzpfap? ESpfOD;wGJ
tvdkufjzpfap? tzGJUvdkufjzpfap vkyfaqmif
(u) ausmif;ol^om;rsm;u pmom;rS tcsuftvufrsm;udk a&G;xkwf &rnf/
&rnf/ bvl;rf - em;vnfoabmaygufjcif;?
(c) xkdYaemuf xkdtcsufrsm;udk xifjrif,lqcsufrsm;tjzpf ajymif;vJ cGJjcrf;pdwfjzmjcif;? oHk;oyfa0zefjcif;/
&rnf/
rluGJ
tcsuftvuf okdYr[kwf xifjrif,lqcsufrsm;udk awG;qcsufrsm;tjzpf ajymif;vJ a&;om;ckdif;jcif;rsdK;ESihf awG;qcsufrsm;udk
xkdESpfrsdK; tjzpfokdY jyefajymif;jcif;rsdK;vnf; aqmif&GufapEkdifygonf/
88 vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm;
4.4.4 t"du a0g[m&ESihf &nf&G,fcsuf - ausmif;ol^om;rsm;u
t"du a0g[m&rsm;oHk;um oifcef;pm
tcsuftvuf acgif;pOftaMumif;udk tcsuftvufESihf
txiftjrifrsm; a&;om;&ef/
txiftjrifrsm; tajctae - wpfOD;csif;jzpfap? ESpfOD;wGJ
tvdkufjzpfap? tzGJUvdkufjzpfap vkyfaqmif
&rnf/
a&;jcif; bvl;rf - em;vnfoabmaygufjcif;?
oHk;oyfa0zefjcif;/
(u) pmom;rS t"du a0g[m& okdYr[kwf pum;pk ESpfck a&G;xkwfyg/
t*Fvdyfpum;u urÇmoHk; pum;jzpfonf/ vlrsm;u urÇmhae&mtESHYwGif rkdbkdif;zkef;rsm;rSm aus;vufxuf NrdKU jywGif awGY& ydkrsm;onf
ajymqkd Muonf/
t*Fvdyf pum;xuf w½kwfpum;u ydktoHk;0ifaom urÇmoHk; bmompum; aus;vufrS &yf&Gmrsm;taeESihf rdkbkdif;zkef;udk ykdrkd &&Sd
jzpfonf/ oihfonf[k xifonf/
rluGJ
þvkyfief;pOf ykdrkd vG,fulap&eftwGuf t"du a0g[m& wpfckwnf;ESihf 0guswpfaMumif;zGJUEkdifaMumif; cGihfjyKay;Ekdifonf/
ykdrkd cufcJap&eftwGuf 0guswpfaMumif;wnf;wGif t"dua0g[m& 3vHk; okdYr[kwf 3vHk;txuf xnhfoGif; a&;om;
ckdif;Ekdifonf/
þvkyif ef;pOfukd tzGUJ vku
d Nf ydKifyw
JG pfck tjzpfvnf; jyKvkyEf idk o
f nf/ tzGUJ wGif ay;xm;onfh pum;pkrsm;
a0g[m&rsm; oHk;NyD; tcsuftvufrsm;? xifjrif,lqcsufrsm; wwfEkdiforQ ta&twGufrsm;rsm;
&atmif a&;om; &rnf/ 0gustrsm;qHk; a&;EkdifonfhtzGJUu tEkdif &rnf/
vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm; 89
4.4.5 tcsuftvufrsm;udk &nf&G,fcsuf - ausmif;ol^om;rsm;u
tcsuftvuf rSefuefaMumif; rnfrQ
ppfaq;yg ppfaq;Ekdifonfudk qHk;jzwf&ef/
tajctae - wpfOD;csif;jzpfap? ESpfOD;wGJ
(u) ausmif;ol^om;rsm;u pmyg tcsuftvufrsm;udk pm&if;vkyf&rnf/ tvdkufjzpfap? tzGJUvdkufjzpfap vkyfaqmif
(c) tcsufwpfckpDtwGuf xkdtcsufudk rSef^rrSef ppfaq;&ef rnfrQ &rnf/
vG,fulaMumif;? ppfaq;&ef jzpfEkdifaMumif;? rjzpfEdkifaMumif; qHk;jzwf bvl;rf - oHk;oyfa0zefjcif;/
Mu&rnf/
t*Fvdyf a0g[m&rsm;onf tjcm; bmompum;rsm;rS ,liif toHk;jyKxm;onf/ OD;cifarmifoef;rSm at;&GmrS pyg;pkduf v,form;wpfOD; jzpfonf/
- a0g[m& rlv&if;jrpfygjyaom tbd"mefwpfckwGif Munhf&ef/ - at;½Gmudk oGm;NyD; [kwf? r[kwf MunfhEkdifonf/
- tifwmeufwGif &SmazG/ - oef;acgifpm&if;rS tcsuftvufrsm;ESihf wkdufppfEkdifonf/
t*Fvdyfpum;onf ,laurS vlrsm; a½TUajymif;aexkdifjcif;\ aemufwGif claumifrsm;rSm oD;ESHrsm;udk vsifjrefpGm zsufqD;Ekdifonf/
jyefYoGm;onf/ - tifwmeufwGif &SmMunhfEkdifonf/
- orkdif;pmtkyfrsm; zwfNyD; rSef^rrSef Munhf&rnf/ - pkdufysdK;a&; aumvdyfwpfckudkoGm;NyD; &SmazG prf;oyfEkdifonf/
- pkdufysdK;a&; ynm&SifwpfOD;ukd ar;MunhfEkdifonf/
vkyfief;pOf aemufqufwGJ
ausmif;ol^om;rsm;u tcsuftvufrsm;udk ppfaq;& vG,fulrItvkduf jyefvnf pDpOfMunfhEkdifonf/
90 vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm;
4.4.6 awG;qcsufudk &nf&G,fcsuf - ausmif;ol^om;rsm;u
awG;qcsufwpfckukd prf;oyftwnfjyK
prf;oyfjcif; Ekid o
f nfh enf;vrf;rsm;udk pOf;pm; pm&if;jyK&ef/
tajctae - wpfOD;csif;jzpfap? ESpfOD;wGJ
tvdkufjzpfap? tzGJUvdkufjzpfap vkyfaqmif
(u) pmyg awG;qcsufrsm;udk &SmazG azmfxkwfyg/ &rnf/
(c) tqkyd g awG;qcsurf sm;udk prf;oyf twnfjyKEidk &f eftwGuf enf;vrf;rsm; bvl;rf - oHk;oyfa0zefjcif;? wDxGif
udk pOf;pm;Mu&rnf/ zefwD;jcif;/
vkyfief;pOf aemufqufwGJ
ausmif;ol^om;rsm;u tqkyd g prf;oyfrI wpfcck sif;pDu rnfrQ vufawGUus jzpfEidk rf nf qko
d nfukd aqG;aEG;yg/ vufawGUjzpfEikd o
f nf
qkdygu awG;qcsufwpfckckukd vufawGU prf;oyf MunhfEkdifonf/
vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm; 91
4.5 ,kwådvGJrIrsm;
owd
tvGef cufcJaomtydkif; jzpfonf/ ,kwådvGJrIrsm;udk &SmazG azmfxkwf&mwGif toHk;jyKaom uRrf;usifrIrsm;rSm
tvGef ½IyfaxG;Ekdifygonf/ rdrdausmif;ol^om;rsm;rSm rdcifbmompum; r[kwfonfh tjcm;bmompum;
wpfckjzihf oifae&ygu okdYr[kwf rdrdwdkY r&if;ESD;onfh oifcef;pm taMumif;t&mwpfckudk oifae&yg
þtcef;rS vkyfief;pOfrsm;udk raqmif&Gufoihfyg/
92 vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm;
(u) a,bk,sjyKjcif;
taxmuftxm;tenf;i,frQ &Sd½Hkjzihf oHk;oyfcsufwpfck csvkdufjcif;/
rsm;aomtm;jzihf vlrsm;onf BuHKawGUzl;onhf Oyrm wpfckckudk tNyD;,HkMunfvkdufum tjcm; tajctae
rsm;wGifvnf; rdrdBuHKzl;onfh twkdif;om jzpf&rnf[k pOf;pm;jcif;rsdK; jzpfonf/
taxmuftxm; - rif; t&ifvu pm&if;awG rSm;aew,f/
aumufcsuf - rif; pm&if;tif;ukdifwm nHhw,f/
vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm; 93
(*) MoZm&Sdol tul,ljcif;
MoZm&Sdol tul,lonfh ,kwådvGJrI&SdaevQif uRrf;usifol wpfOD;OD;u wpfckckajymvQif xkdtcsufrSm
rSef&rnf[k ,lqvkdufrnf jzpfonf/
aMumfjimu oG,f0kdufqkdvkdaeonfrSm ukvm;tkwf wHqdyf pD;u&ufu usef;rma&;ESihf nDnGwfonf/ tb,hfaMumifhqkdaomf
q&m0efrsm;ukd,fwkdif aomufoHk;jcif;aMumifh jzpfonf/
odkYaomf wpfpHkwpfOD;u q&m0efjzpfonfqkd½HkESihf
olYukd,fykdifp½kdufrsm;rSm usef;rma&;ukd tav;xm; q&m0ef r sm; ES p f N cd K uf p G m
onfh p½kduf[k rajymEkdifay/ aomufoHk;aom ukvm;tkwf
wHqdyf pD;u&uf
tjcm; tqkdjyKyHkwpfrsdK;rSm MoZm&Sdol? vTrf;rkd;rI&Sdol
wpfOD;OD;\ ,HkMunfpdwfcs&rI^emrnf*kPfowif;
udk toHk;jyKjcif; jzpfonf/
rdbawG ynmrwwfwJhtcg 5ESpfatmufuav; aoqHk;rI ykdNyD; rsm;vmygw,f/ tif*svDem*sdKvD/
o½kyfaqmif wpfOD;jzpfaom *sdKvDonf ynma&; okdYr[kwf usef;rma&;wGif uRrf;usifolr[kwf/ xkadY Mumifh
ynma&;ESifh usef;rma&; udp&ö yfrsm;wGif ]*sdKvD&UJ tqku d awmh} [k xnho f iG ;f ud;k um;onfrmS toH;k 0ifonf
r[kwfay/ vltrsm;pku ausmfMum;olrsm;\ tjrifrsm;udk zwf½IMuonf/ okdYaomf ausmfMum;onf
oufoufESihf xkdoludk uRrf;usifol[k ,lqí r&ay/
http://www.wikihow.com/Evaluate-the-Credibility-of-a-Source
(C) aumuf½dk;½kyf
aumuf½kd;½kyf tqkdjyKcsufrSm qefYusifbuftqkdukd csJUum;NyD;jzpfap? ajymif;vJNyD;jzpfap ajymqkdum
tEkdif,l&vG,fatmif wpfzuftqkd rSm;oa,mif zefwD;ajymqkdjcif; jzpfonf/ xkdokdY jiif;cHkjcif;udk
aumuf½dk;½kyf tqkd[k ac:onf/ þ,kwådvGJrIu qefYusifbuf tqkdjyKolrsm;twGuf rrQwonfhtjyif
qefYusifbuftqkd wifjyar;jref;onfwkdYukdvnf; rajz&Sif;bJ a&SmifxGuf&musonf/
txufyg OyrmwGif aumuf½;kd ½kyf ,kwv då JG
frI
&Smu ;
olu vlwkdif;udk t&mtm;vHk; tcrJh mihfa
; ap ; 'kdYta
&
wu,fvkdY vlwkdif;u tukefvHk; f;rm a
use vQmhay
&
;a&
ray;oihf[k &yfwnf ajymqkdaeonf/ tvum;&&if ? tvk y f aps;
a
94 vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm;
(i) ukd,fa&;ukd,fwm wkdufckdufjcif;
ukd,fa&;ukd,fwm wkdufckdufjcif;wpfckwGif tqkdjyKcsufudk aqG;aEG;jiif;qkdjcif; rjyKbJ tqkdjyKol\
ukd,fa&;udk,fwm udpö&yfrsm;udk azmfxkwfwkdufckdufjcif; jyKonf/
ar&Duajymw,f/ urÇmBuD;ylaEG;rI[m jyóemwpf&yfyw J /hJ 'gayr,fh ar&Du cyfw;kH wH;k &,f/ NyD;awmh
cPcPvnf; nmwwfw,f/ tJh'Dawmh olajymwmudk igoabmrwlbl;/
OD;aomif;uajymw,f/ olYt&m&Sdu refae*smqkd;ygwJh/ 'gayr,hf olu olYt&m&Sd&JU &mxl;udk vkdcsifaerSef;
igodw,f/ tJh'Dawmh olajymwm rjzpfEkdifbl;/
http://www.youtube.com/watch?v=W_veZ24nC3g
(p) oufaorSm;
aMumif;usdK;a0zefoHk;oyfjcif;rSm tajccH rSm;aevQif? oufaojycsufu vGJaevQif tvkyf rjzpfEkdifacs/
þ,kwådvGJrI &SdaevQif xifjrif,lqcsufvGJ okdYr[kwf aumufcsufvGJrI wpfckay: tajccHNyD; pOf;pm;onf/
tcsuftvufrsm;tay: tajccHNyD; pOf;pm; tqkdjyKjcif; r[kwfacs/
'DvlBuD;u EkdifiHjcm;om;/
EkdifiHjcm;om;tm;vHk;u urÇmvSnhf c&D;oGm;awG jzpfw,f/
'Dawmh 'DvlBuD;u urÇmvSnhfc&D;oGm; jzpf&r,f/
tqkdyg aumufcsufqGJrIrSm vGJaeEkdifonf/ tb,fhaMumifhqkdaomf tajccHonfh tqkdjyKcsufrsm;teuf
wpfcsufrSm vGJaeonf/ EkdifiHjcm;om;wkdif;u urÇmvSnhfc&D;oGm; r[kwf/ tcsdKUEkdifiHjcm;om;rsm;rSm
tvkyfvkyfNyD; vma&mufaexkdifaejcif; jzpfEkdifonf/ tcsdKUuvnf; tvkyfudpö&SdaomaMumifh acwå
vma&mufjcif; jzpfEkdifonf/
NrdKU BuD;jyBuD;awGu tEÅ&m,frsm;w,f/ (xifjrifcsufom jzpfonf/ tNrJrSefonfh tcsuftvuf r[kwf)
tJh'Dawmh NrdKU BuD;ukd ajymif;ae&if rif;'ku©a&mufrSmyJ/
NrdKUBuD;jyBuD;okdY ajymif;a½TUaexkdifaom vlwkdif;tEÅ&m,fESihf awGUBuHKonfr[kwf/ NrdKUjyrsm;onfvnf;
tNrJwrf; tEÅ&m,frsm;aeonfh ae&mrsm; r[kwf/
tykdif; 4.1 wlnDrI uGJjym;rIrsm;udk EdIif;,SOfcsdefxkd;jcif;ESihf tykdif; 4.2 taMumif;&if;cH tusdK;quf tykdif;rsm;wGif
ausmif;ol^om;rsm;udk avhusihfay;&mwGif ,kwdÅvGJjcif;? oufaotvGJjyjcif;? aMumif;usdK;qufpyfrI uGif;quf jywfaejcif;
vGJaejcif;wkdYudk &SmazG Munhf½IEkdifjcif; uRrf;usifrIrsm; xnhfoGif; avhusihfay;xm;ygonf/
vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm; 95
Oyrm pmykd'f
rSwfcsuf
atmufyg pmom;rsm;rSm rlv a&;om;csufrsm; r[kwfyg/ þtydkif;rS vkyfief;pOf
rsm;twGuf ukdufnDaom toHk;jyKrItwGuf tav;ay;NyD; jyifqif a&;om;
xm;ygonf/ okdYaomf ta&;tom;rsm;rSm owif;pmrsm;? owif;0ufbfqkd'frsm;rS
xif j rif , l q csuf rsm;? t,f ' D w mtmabmf r sm;? owif ; aqmif ; yg;rsm;rS
tusOf;axmif&SdaomaMumifh &mZ0wfrIrsm;udk
uReaf wmfwYkd vlt
Y zGUJ tpnf;wGif ykrd dk &Snv
f sm;aom axmif'Pfrsm; vkt
d yfonf/ vuf&dS axmif'Pfrsm;rSm oufomvGe;f aeonf/
&mZ0wfom;rsm;u axmifwiG ;f wGif &Sad evQif jyifyvlrsm;udk 'kur© ay;Ekid af wmhay/ xkaYd Mumifh vlt
Y zGUJ tpnf; ab;&efuif;ap&ef
&mZ0wfom;rsm;ukd axmifxJwGif xnhfxm;&rnf/
xkdvlowform;wpfOD; axmif'PfNyD;pD; vGwfajrmufNyD;csdefwGif vltcsdKUudk xyfowfjzwfcJhonfh tjzpfudk uRefawmfwkdY
tm;vHk; Mum;rdygvdrfhrnf/ xkdYaMumihf &mZ0wfom;rsm;udk axmifxJwGifom xm;oihfonf[k ajymjcif; jzpfonf/
½kyf&Sifo½kyfaqmif oDvm['fbef;u olYtdrfudk "m;jywkdufcH&NyD;onhfaemufwGif &mZ0wfom;rsm;udk aoewfjzihf
ypfjcif;u &mZ0wfrIukd wm;qD;&ef enf;vrf;wpfck[k ajymcJhonf/
a':½dkpDodef;u &mZ0wfom;rsm;udk tjypfray;vkd[k ajymonf/ &mZ0wfom;rsm;u tjypfrcH&ygu vltrsm;u
&mZ0wfrI usL;vGefí &onf[k xifjrifvmvdrfhrnf/ &mZ0wfrIEIef; jrihfwufvmvdrfhrnf/ vlYtzGJUtpnf;yg NydKuGJ
oGm;vdrfhrnf/ a&S;xHk;ry,faom uRefawmfwkdY ½dk;&m vlYtzGJUtpnf;twGuf vpfb&,fjzpfaom a':½kdpDodef;uJhokdY
vlrsdK;onf tEÅ&m,fwpf&yfyif jzpfonf/ olESihf olYtawG;tjrifrsm;udk tm;ay;&ef roihfay/
vltY zGUJ tpnf;udk olc;dk ? vlowform;ESifh rk'ed ;f aumifrsm;&efrS umuG,f&ef vkdtyfonf/ vlwkdif;u &mZ0wfrI &efrS
uif;&Sif;vkdMuonf/ xkdokdY ab;&ef&Sif;&efrSm &mZ0wfom;rsm;udk oHwkdifrsm;aemuf ykdYxm;jcif;onfom taumif;qHk;
enf;vrf;jzpfonf[k vlwkdif;u xifjrifMuayonf/
wDwDbkef;? 'g½dkufwm? wm0efodjynfolrsm; tpnf;t½Hk;
96 vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm;
a&;om;yHkrsm;ESihf wlnDatmif jyifqifxm;ygonf/ OyrmtcsdKUudk azmfjy&vQif -
• {&m0wDowif; 0ufbfqkd'f (t*FvdyfESihf jrefrmbmom) irrawaddy.org
• jrefrmwkdif;rf (t*FvdyfESihf jrefrmbmom) mmtimes.com
• The Guardian owif;pm (t*Fvdyfbmom) theguardian.com
ausmif;ol^om;rsm; ukd,fwkdifa&;om;aom pmom;rsm;udkvnf; þtydkif;rS vkyfief;pOfrsm;wGif toHk;jyKEkdifygonf/
umuG,fEkdifygovm;
&mZ0wfrIrsm;udk umuG,f&eftwGuf tusOf;axmifrsm;u enf;vrf;rSefwpf&yf[k uRefr rxifrdyg/ vltrsm;u
qif;&JwGif;eufrSom &mZ0wfrIrsm; usL;vGefMujcif; jzpfonf/ xkdYaMumihf qif;&JrJGawrIom wu,fh w&m;cH jzpfonf/
xkdYjyif uRefrwkdYtaeESihf qif;&JrGJawrIudk wkdufzsuf&ef enf;vrf;rsm;om &SmazGoihfonf/
&mZ0wfom;rsm;udk jyif;xefaom tjypfay;vkdolrsm;rSm qif;&J
rGJawrI cHpm;&jcif;\ tajctaersm;udk em;rvnfolrsm; jzpfonf/
xko d rl sm;om rdrw d \Ydk iwfrwG af wmhrnfh om;orD;rsm;udk rauR;arG;Ekid f
ygu rnfodkY cHpm;&rnfenf;/
uRefr xkt d rsdK;orD;wpfO;D udk jrifz;l onf/ tdref ;D csif;rsm; arG;xm;aom
Muufrsm;udk ck;d ,l pm;aomufonf/ olu wpfaeYukd 1000 usyfom
&ol jzpfonf/ rdom;pktwGuf pm;p&myif ravmufi/S uREkfyfwkdYu
olYtwGuf tvkyfwpfckaumif;aumif; &Smay;vkdufaomtcg
xkdtrsdK;orD; b,fawmhrS xyfrckd;awmh/ xkdtjzpfudkMunhfvQif
þenf;vrf;u &mZ0wfru I kd ajz&Si;f Ekid af Mumif; xif&Sm;onf/
vefemwuúov kd rf S ygarmu© a'gufwm tmrufcef;u ]tao;pm;
&mZ0wfrI usL;vGefolawGudk olwkdY&JU avmavmvwfvwf jyóem
awGukd &Sif;ay;vkduf&if olwkdY b,fawmhtJh'grsdK; xyfrvkyf
awmhbl;[k ajymcJhonf/
wDwDbkef;u tusOf;axmifrsm; xyfrH wnfaqmufNyD; axmif'Pf
rsm;udkvnf; jr§ifhwifapvkdonf/ okdYaomf olu a½Taqmufvkyfa&;
ukrÜPDudk ykdifNyD; tusOf;axmifaqmufvkyfa&; vkyfief;rsm;udk
&,lxm; olrsm;vnf; jzpfonf/ xkdYaMumifh tusOf;axmif
&Sdoihfonf [laom olYtqkdrSm ukd,fusdK;zufonfhtqkd jzpfNyD;
¤if;udk pdwfrcsoihfay/ wDbkef;onf tusihfysuf jcpm;aeonfh
ta[mif;zufwG,fonfh uGefqmaA;wpf? toHk;r0ifaom vlrsdK;jzpfonfhtjyif EkdifiHudk wkd;wufa&SUwufEkdifjcif;rS
wm;qD;ydwfyifaeolrsdK;vnf; jzpfonf/
a':½kdpDodef;? Ouú| w&m;a&;pepf jyKjyifajymif;vJrI a&SUaqmif
vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm; 97
4.5.1 a,bk,sjyKjcif;udk &nf&G,fcsuf - ausmif;ol^om;rsm;u
rnfonfh ajymqkdcsufrsm;u a,bk,s
azmfxkwfyg jyKxm;jcif;jzpfaMumif; azmfxkwf&ef/
tajctae - wpfOD;csif;jzpfap? ESpfOD;wGJ
tvdkufjzpfap? tzGJUvdkufjzpfap vkyfaqmif
(u) ausmif;ol^om;rsm;u ay;xm;onfh pmykd'frsm;xJrS rnfonfh &rnf/
tcsufrsm;u a,bk,sjyKxm;jcif;jzpfaMumif; a&G;xkwf&rnf/ bvl;rf - em;vnfoabmaygufjcif;?
(c) ausmif;ol^om;rsm;u xkt d qkrd sm;rSm tb,fah Mumifh a,bk,sjyKjcif; cGJjcrf;pdwfjzmjcif;? oHk;oyfa0zefjcif;/
tqkdrsm;jzpfaMumif; &Sif;vif;ajymjy&rnf/
uRefr xkdtrsdK;orD;wpfOD;udk jrifzl;onf/ tdrfeD;csif;rsm; arG;xm;aom Muufrsm;udk ckd;,l uRef a wmf w k d Y tm;vH k ; xk d v l o wf o rm;wpf O D ; axmif ' Pf NyD ; pD ;
pm;aomufonf/ olu wpfaeYudk 1000 usyfom &ol jzpfonf/ rdom;pktwGuf pm;p&myif vGwfajrmufNyD;csdefwGif vltcsdKUudk xyfowfjzwfcJhonfh tjzpfudk
ravmufiS/ uREkfyfwkdYu olYtwGuf tvkyfwpfck aumif;aumif;&Smay;vkdufaomtcg Mum;rdygvdrfhrnf/ xkdYaMumihf &mZ0wfom;rsm;udk axmifxJwGifom
xkdtrsdK;orD; b,fawmhrS xyfrckd;awmh/ xkdtjzpfudkMunhfvQif þenf;vrf;u &mZ0wfrIudk xm;oihfonf[k ajymjcif; jzpfonf/
ajz&Sif;EkdifaMumif; xif&Sm;onf/ wpfBudrfjzpfysufzl;jcif;om jzpfonf/ vlowfzl;olrsm;u
þenf;vrf;rsm; xkdwpfOD;twGuf toHk;0ifoGm;aomfvnf; tm;vHk;twGuf aemufxyf owfNyD;&if; owfrnf[kajym&ef vkHavmufaom
tvkyfjzpfrnf[k ajym&ef vHkavmufaom oufaor&Sd/ oufaorjyxm;/
vkyfief;pOf aemufqufwGJ
ausmif;ol^om;rsm;u xkda,bk,sjyKjcif;rsm;udk ,kwådvGJrI r&Sdawmhatmif jyifa&;jcif; jyKvkyfckdif;Ekdifonf/
98 vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm;
4.5.2 trsm;nDvQif &nf&G,fcsuf - ausmif;ol^om;rsm;u
pmyg ajymqkdcsufrsm;rS trsm;nDvQif
trSefxifonfh trSef,lonfh ,kwådvGJrIrsm;udk azmfxkwf&ef/
tajctae - wpfOD;csif;jzpfap? ESpfOD;wGJ
,kwådvJGrIudk tvdkufjzpfap? tzGJUvdkufjzpfap vkyfaqmif
&rnf/
wpfurÇmvHk;&Sd vltrsm;u *½kxm;apmihfa&Smufwwfaom vlYtzGJUtpnf;rsm;udk vl w k d i f ; u &mZ0wf r I a b;&ef r S uif ; &S i f ; pG m aevk d M uNyD ; xk d o k d Y ae&ef r S m
ydkrkd vkdcsifvmMuygonf/ &mZ0wf o m;rsm;ud k oH w k d i f r sm;aemuf w G i f xm;&ef o m taumif ; qH k ;
pma&;ol\ ajymqkdcsufudk axmufyHhEkdifatmif wpfurÇmvHk;&Sd enf;vrf;&SdaMumif; tm;vHk;u oabmwlMuonf/
vlrsm;u vkdcsifonfht&m jzpfonf[k ajymqkdxm;onf/ þajymqkdcsufu vlwkdif;u pma&;olESihf oabmwloa,mif
a&;om;xm;onf/
vefem wuúodkvfrS ygarmu© a'gufwm tmrufcef;u ]tao;pm; &mZ0wfrI ½kyf&Sifo½kyfaqmif oDvm ['fbef;u olYtdrfudk "m;jy wkdufcH&NyD;onhf
usL;vGefolawGudk olwkdY&JU avmavmvwfvwf jyóemawG &Sif;ay;vkduf&if olwkdY aemufwGif &mZ0wfom;rsm;udk aoewfjzihf ypfjcif;u &mZ0wfrIukd wm;qD;&ef
b,fawmh tJh'grsdK; xyfrvkyfawmhbl;} [k ajymcJhonf/ enf;vrf;wpfck[k ajymcJhonf/
Oya'uRrf;usifolwpfOD;\ ukd,fydkifxifjrifcsufudk toHk;jyKNyD; rdrd\ emrnfBuD; o½kyfaqmifwpfOD;\ tjrifudk toHk;jyKNyD; rdrd\
tqkdukd axmufyHhxm;jcif; jzpfonf/ tqkdukd axmufyhHxm;jcif; jzpfonf/
vlrIodyÜHoifMum;a&; vkyfief;pOfrsm; 99
4.5.4 uRrf;usifolrsm;\ &nf&G,fcsuf - ausmif;ol^om;rsm;u
pmyg tqkdjyKcsufrsm;udk axmufyHhEkdifatmif
,HkMunfpdwfcs&rIudk ud k u m;xm;aom ynm&S i f r sm;tay:
,HMk unfpwd cf sEkid rf u
I kd qef;ppf tuJjzwf&ef/
qef;ppfjcif; tajctae - wpfOD;csif;jzpfap? ESpfOD;wGJ
tvdkufjzpfap? tzGJUvdkufjzpfap vkyfaqmif
&rnf/
(u) ay;xm;onfh pmyk'd rf sm;xJrS MoZm&So
d l tul,x
l m;aom tqkjd yKcsuf bvl;rf - cGJjcrf;pdwfjzmjcif;? oHk;oyf
rsm;udk a&G;xkwfyg/ a0zefjcif;/
(c) xkdYaemuf oifcef;pmacgif;pOftaMumif;t&mESihf ywfoufNyD;
ukd;um;cH&olwGif ,HkMunftm;xm;avmufaom tawG;tjrif&SdEkdif? r&SdEkdif pOf;pm; qHk;jzwf&rnf jzpfonf/
• xkdudk;um;cH&olwkdYrSm tqkdjyKcsufwGif yg0ifaom taMumif;t&mESihf ywfoufNyD; oD;oefYtxl;jyK uRrf;usifolrsm;
jzpfMuygovm;/
• qkdxm;aom tqkdjyKcsufrsm;aMumihf xkdukd;um;cH&olwkdYwGif tusdK;tjrwf wpfpHkwpf&m &&SdEdkifygovm;/ (Oyrm -
pD;u&uf ukrÜPDykdif&SifwpfOD;u aq;vdyfaomufjcif;rSm tEÅ&m,fuif;ygonf[k qkdjcif;rsdK;/)
• bufvu dk rf I wpfpw
kH pf&m &Sad eEkid o
f w
l Ydk jzpfygovm;/ (Oyrm - bmomwpfcck \
k bmoma&;acgif;aqmifu tjcm;bmom
rsm;rSm rSm;,Gif;onf[k ajymqkdjcif;/)
vkyfief;pOf aemufqufwGJ
ausmif;ol^om;rsm;u xkduRrf;usifolwkdY\ aemufcHtaMumif;t&mrsm;udk &SmazGNyD; rnfrQ ,HkMunfpdwfcsoihfonfudk azmfxkwfyg/
ausmif;ol^om;rsm;pGmu uRrf;usifow l pfO;D wnf;taMumif;udk 0kid ;f 0ef; pHpk rf; &SmazGjcif; jzpfygu &&Scd ahJ om taMumif;tcsufwu
Ydk kd
tcsif;csif; jyefvnfa0rQ EIdif;,SOfjcif; jyKvkyfEkdifonf/
a'gufwm tmrufcef;rSm Oya'ygarmu© jzpfaomaMumifh Oya'ESihf ywfoufonfh oDvm ['fbef;u o½kyfaqmifwpfOD; jzpfonf/
taMumif;t&mrsm;udk aumif;pGm odEdkifonf/ xyfrH &SmazGvkdygu oltxl;jyKaom &mZ0wfrIrsm;udk avhvmxm;ol [kwfcsifrS
Oya' e,fy,ftaMumif; xyfrH pHkprf;Ekdifonf/ xyfBudrfusL;vGefaom [kwfrnf/ &mZ0wfrIwpfck\ ab;&efoufa&mufrI
&mZ0wfrIrsm;ESihf ywfoufonhf uRrf;usifolavm? tjcm; roufqkdifonfh Oya'rsm; cHxm;&ol jzpfaomaMumifh a'gojzihf bufvkduf
Oyrm - tcGefOya'rsm; uRrf;usifolavm qkdonfudk xyfrH pHkprf;MunhfEkdifonf/ aerdjcif;vnf; &SdEkdifonf/
&mZ0wfom;rsm;udk jyif;xefaom tjypfay;vkdolrsm;rSm qif;&JrGJawrI cHpm;&jcif;\ tajctaersm;udk em;rvnfolrsm; jzpfonf/ xkdolrsm;om rdrdwkdY\ iwfrGwfawmhrnfh
om;orD;rsm;udk rauR;arG;Ekdifygu rnfodkY cHpm;&rnfenf;/
pma&;olu iwfrGwfrIESihf qif;&JrGJawrIrsm;\ qkd;usdK;rsm;taMumif; ajymaejcif; jzpfonf/ axmif'Pfrsm;taMumif;udk ajymqkdjcif; r[kwf/
om;orD;rsm;udk auR;arG;Ekdifjcif;r&Sd [lonfrSm aumuf½kd;½kyf tvGJwpfck jzpfonf/ vuf&Sd &Sdaeaom udpö&yfudk &Sif;vif;vG,fulvGef;aom
aumuf½dk;½kyfESihf tpm;xkd;vkdufjcif; jzpfonf/ rdbrsm;rSm om;orD;rsm;udk auR;arG;csifonfcsnf; jzpfonf/ okdYaomf ¤if;tcsufu
axmif'Pfrsm;aumif;? raumif; taMumif;udk aqG;aEG;jcif; rjyK/
a':½dkpDodef;u &mZ0wfom;rsm;udk tjypfray;vkd[k ajymonf/ &mZ0wfom;rsm;u tjypfrcH&ygu vltrsm;u &mZ0wfrI usL;vGefí&onf[k xifjrifvmvdrfhrnf/ &mZ0wfrIEIef;
jrihfwufvmvdrfhrnf/ vlYtzGJUtpnf;yg NydKuGJoGm;vdrfhrnf/
a':½kdpDu &mZ0wfom;rsm;udk tjypfray;vkd[k rqkday/ olu axmif'Pfrsm;ESihf jyif;xefaom tjypfay;rIrsm;udkom ajymqkdaejcif; jzpfonf/
&mZ0wfom;rsm;udk tjypfray;oihf[k rnfonfh tcgrQ rajym/
&mZ0wfom;rsm;udk tjypfray;[lonfh tajymrSm jiif;cHk&rnfh udpö&yfudk vufvGwfpy,f &Sif;vkdufonfh aumuf½kd;½kyf jzpfonf/
wDwDbkef;u tusOf;axmifrsm; xyfrHwnfaqmufNyD; axmif'Pfrsm;udkvnf; jr§ifhwifapvkdonf/ okdYaomf olu a½Taqmufvkyfa&; ukrÜPDudk ykdifNyD; tusOf;axmifaqmufvkyfa&;
vkyfief;rsm;udk &,lxm;olrsm;vnf; jzpfonf/ xkdYaMumifh tusOf;axmif &Sdoihfonf[laom olYtqkdrSm ukd,fusdK;zufonfh tqkdjzpfNyD; ¤if;udk pdwfrcsoihfay/ wDbkef;onf
tusihfysuf jcpm;aeonfh? ta[mif;zufwG,fonfh uGefqmaA;wpf? toHk;r0ifaom vlrsdK;jzpfonfhtjyif EkdifiHudk wkd;wuf a&SUwufEkdifjcif;rS wm;qD;ydwfyifaeolrsdK;vnf;
jzpfonf/
þajymqkdcsufuvnf; ukd,fa&;udk,fwm wkdufckdufjcif;wpfckyif jzpfonf/ wDwDbkef;\ pD;yGm;a&; tusdK;tjrwfrsm;ESihf ol\ udk,fykdifp½kduf
rnfokdY &Sdonf qkdonfrSm vuf&Sd jiif;cHkaom udpö&yfESihf ywfoufjcif; r&Sd/ olu tusihfysufjcpm;jcif; &Sdcsif&Sdrnf? axmifaqmufvQif tusdK;tjrwf
&Sdcsif&Sdrnf? okdYaomf xkdYaMumifh olajymonfh tqkdjyKcsuf rSm;onf[lírl rajymEkdifay/
a&S;xHk;ry,faom uRefawmfwkdY ½dk;&m vlYtzGJUtpnf;twGuf vpfb&,fjzpfaom a':½kdpDodef;uJhokdY vlrsdK;onf tEå&m,fwpf&yfyif jzpfonf/ olESihf olYtawG;tjrifrsm;udk tm;ay;&ef
roihfay/
þtqkdrSm a':½kdpDESihf tjcm;EkdifiHa&;tjrif wlolrsm;udk wkdufckduf ½HIU csjcif; jzpfonf/ þtqkdu axmif'Pfrsm;ESihf ywfoufNyD; aumif;onf
qkd;onfudk ajymqkd jiif;ckHEkdifjcif; r&Sd/ a':½dkpD vpfb&,fjzpfjcif;? rjzpfjcif;onf vuf&Sd udpö&yfESihf ywfoufjcif;r&Sd/
vl t rsm;u qif ; &J w G i f ; euf r S o m &mZ0wf r I r sm; usL;vG e f M ujcif ; &mZ0wfom;rsm;u axmifwGif;wGif&SdaevQif jyifyvlrsm;udk 'ku©ray;Ekdifawmhay/
jzpfonf/ xkdYaMumihf qif;&JrJGawrIom wu,fhw&m;cH jzpfonf/ xkdYjyif xkdYaMumifh vlUtzGJUtpnf; ab;&efuif;ap&ef &mZ0wfom; rsm;ukd axmifxJwGif
uRef r wk d Y t aeES i h f qif ; &J r G J a wrI u d k wk d u f z suf & ef enf ; vrf ; rsm;om xnhfxm;&rnf/
&SmazGoihfonf/
axmifxJwGif &SdaevQif &mZ0wfom;rsm;u jyóem rzefwD;Ekdifawmh
qif;&JrS &mZ0wfrIusL;vGefonf qkdonfrSm ,kwÅdvGJaeaom qko
d nfrmS rSm;,Gi;f aeaom tqdjk yKrI jzpfonf/ axmifxJ &Sad ecsed rf sm;wGif
tqkdjyKcsufwpf&yfyif jzpfonf/ tcsdKUvlrsm;u qif;&Jjcif; vnf; jyóemrsm; zefwD;EkdifMuao;onf/ txl;ojzifh tjcm;aom
aMumifh r[kwfaom tjcm; taMumif;rsm;aMumifh &mZ0wf axmifom;rsm;twGuf jyóemrsm; zefwD;Ekdifonf/ &mZ0wfom;rsm;udk
rIrsm; usL;vGefMuonf/ csrf;omaom olrsm;onfvnf; axmifxJwGif xm;½HkrQjzihf vlUtzGJUtpnf;BuD; ab;&efuif;oGm;rnf[k
&mZ0wfrI usL;vGefMuonf jzpfonf/ xdkUaMumifh qif;&JrJGaw qkdonfh tqkdrSm oufaorSm;yif jzpfonf/
rIom w&m;cHjzpfonf[k ajymí r&Ekdifay/
vkyfief;pOf aemufqufwGJ
ausmif;ol^om;rsm;u tqkdjyKcsufukd ,kwådvGJjcif; r&Sdawmhatmif jyefjyifa&;&rnf/ (vkdtyfygu ed*Hk;csKyf t"du qkdvkd&if;udkyg
jyifa&;ygap/)
rluGJ
xdef;ausmif;uefYowfrI ykdrkd ay;vkdygu ajymqkdcsufrsm; wef;pDa&;om;yg/ tcsdKUajymqkdcsufrsm;rSm oufaorSm;csufrsm; yg0ifNyD;
tcsdKUrSm oufaorSm;jcif; r&Sd/ ausmif;ol^om;rsm;u rnfonfwdkYu oufaorSm;csufrsm;jzpfNyD; rnfonfwkdYu oufaorSm;jcif;
r&SdaMumif; aqG;aEG; a&G;cs,f&rnf/
rluGJ
ausmif;ol^om;tm;vHk;\ ajymqkdcsufrsm;udk pkpnf;NyD; eH&Hay:wGifuyfíjzpfap pm&Gufay:wGiftm;vHk;ul;íjzpfap ay;yg/
ausmif;ol^om;rsm;u rnfonfhae&mwGif ,kwådvJGaeaMumif; &SmNyD; tb,fhaMumifhjzpfaMumif; ajymqkd&rnf jzpfonf/
at;[kwfom;.. aus;Zl;yJ..
axmufjywm..
vkyfief;pOf aemufqufwGJ
ausmif;ol^om;rsm;u rdrdwdkY awGUBuHK&aom ,kwdåtvGJrsm;udk pmtkyfwpftkyfjzihf rSwfwrf;wif&rnf/ twef;vmwufonfhtcg
rSwwf rf;wifxm;onfh ,kwtdå vGrJ sm;udk twef;udjk zpfap tzGUJ vku
d jf zpfap jyefwifjyNyD; tb,fah Mumifh ,kwv
då &JG jcif; jzpfaMumif;yg
jyef&Sif;jy&rnf/