Professional Documents
Culture Documents
4- tkyfaygif;csKyftjyif...
á 0d"l&ocifcspfarmif\
&Sr;f rleJ Ujynfaxmifpak emifa&;
ESifh
àtjcm;aemufqufwGJrsm;à
xkwfa0ol\pum;csD;
uRefawmf[m Ekid if aH &;udk pdw0f ifpm;wJo h Qrf;jynfom;wa,mufjzpfygw,f/
OD;xGe;f jrif(h awmifBuD;)a&;om;jyKpkcw hJ hJ 'Dpmtkypf mwrf;awG[m oQrf;jynf&UJ Ekid if H
a&;orkid ;f udk waphwapmif; rD;armif;xk;d jyaeygw,f/ ajymjyaeygw,f/ &Sm;yg;wJph mtkyf
pmwrf;jzpfovkd oQrf;jynfrsKd;cspfy*k K¾ v d wf idk ;f ? Ekid if aH &;pdw0f ifpm;olwidk ;f avhvmod&x dS m;
oifw h ohJ Qrf;jynfEidk if aH &;orkid ;f rSww f rf;jzpfygw,f/ aemufNyD; ttkycf sKyfcH trsKd;om;
wa,muf? jynfow l a,muf&UJ pmtkypf mwrf;jzpfvYdk trsm;tm;jzifh ]&mZya,m*}uif;wJh
pmtkyjf zpfw,fvv Ydk J ,kMH unfw,f/ tJ'gaMumifh tm;vk;H pkaygif;ykEH ydS x f w k af 0bkYd tmoDo
E-book is created by shanyoma
jyif;cJhw,f/
tvsOf;oifv h Ydk oQrf;jynfrsKd;cspfjynfcspfy*k K¾ v d w f OD;vJjzpf? a&SUrSaD emufrv DS jJ zpfwhJ
]]vkef;cGef}}eJYoduRrf;ajymqkdaqG;aEG;cGifh&&muae olYvkdyk*¾KdvfrsKd;&JUtrSmpm[m 'Dpmtkyf
aygif;csKyfukd zwf&&I mrSm todw&m;eJo Y wdxm;Ekid b f ?Ydk ocFP;f pm,lEidk bf Ykd pmzwfy&dowf
twGuf taxmuftuljzpfvrd rhf ,fvYdk ,lqrdygw,f/
]]vke;f cGe}f }[m 1942-ckEpS af vmufupNyD; oQrf;jynfvrl aI &;udpaö wG toif;tzGYJ
vIy&f mS ;rIawGrmS yg0ifcw hJ ,f/ 1945-ck? ausmif;om;b0rSm oQrf;jynfte,fe,ft&yf&yf
u vmwJhausmif;rsm;&JUtzGJYtpnf;awGrSm yg0ifvkH;yrf;cJhbl;ygw,f/ 1946-47-txd
pmayvIyf&Sm;rItwGuf oQrf;pmayokawoetoif;zGJYpnf;&mrSmvJ OD;aqmifvmcJhw,f/
]]yefvek }f }nDvmcHBuD;rSm oQrf;ausmif;om;acgif;aqmifwOD;tjzpf yg0ifcw hJ ,f/ oQrf;jynf
ausmif;om;rsm;&JUoydwfwkdufyGJawGrSm OD;aqmifcJhbl;w,f/ oQrf;jynfEkdifiHa&;vIyf&Sm;rI
rSm &-y-vtzGJYukd zGJYpnf;EkdifbdkY oQrf;jynfausmif;om;rsm;tzGJYudk pnf;vkH;vIHYaqmfay;cJh
w,f/
'gaMumifhbJ oQrf;jynf0g&ifhEkdifiHa&;orm;BuD; OD;xGef;jrifh(awmifBuD;)&JUpmtkyf
pmwrf;udk pkaygif;ykHESdyfxkwfa0&mrSm oQrf;jynfobm&ifhrsKd;cspfyk*¾KdvfwOD;jzpfwJh ]]vkef;
cGe}f }ukd trSmpma&;ay;bkYd wku d w
f eG ;f awmif;qkcd &hJ wm jzpfygw,f/ 'DtrSmpmeJOY ;D xGe;f jrifh
(awmifBuD;)eJY ]]vkef;cGef}}wkdYudk *g&0jyKvkdufygw,f/
Ä tareJq
Y &m^acgif;aqmifa[mif;rsm;udk xm0pOf OD;nTwv
f suf Ä
xkwfa0ol
vkef;cGef\trSmpm
]]vkef;cGefMumOD;}}
21-3-91
&Sr;f jynfb,fvJ
refwiG f twku d t
f cHtrwftjzpfjzifh aqmif&u G cf ahJ vonf/ ygvDrefwiG f jynfwiG ;f ppf&yfpJ
a&;-tqkrd sm;udk wifoiG ;f cJb h ;l onf/ jrefrmjynfEidk if aH &;üum; jynfoNYl idr;f csrf;a&;tzGYJ
aygif;pkHwGif¤if; jynfolYnDnTwfa&;ygwDwGif¤if; acgif;aqmifwa,muftjzpfjzifh yg0ifcJh
avonf/
jynfaxmifpk jrefrmEkid if aH wmf w&kyjf ynfoo Yl rwEkid if o
H Ykd yxrqk;H tBudrf apvTwf
aomocifukd,fawmfrIdif;acgif;aqmifonfhudk,fpm;vS,ftzGJYwGif yg0ifvkdufygoGm;&av
onf/ urÇmNh idr;f csrf;a&; uGe*f &uf tvkyt f rIaqmif vlBuD;wa,mufvnf; jzpfco hJ nf/
,cktcg OD;xGe;f jrifh &Sr;f jynfoYkd jyefa&mufaeonf/
þpmtkyrf mS 0g'-ygwD-toD;oD; uGjJ ym;aeMuaomfvnf; &Sr;f jynfwiG f ya'o
&mZfpHepfudk NzdKzsufí 'Drkdua&pD&Srf;jynfwnfaqmufvkdonfh&Srf;jynfcspf tiftm;pkrsm;
\tawGYtMuKHzvS,faqG;aEG;yGJ(qrDem)odkY aqG;aEG;EkdifMu&ef wifjyvkdufaom pmwrf;
jzpfayonf/
]]xkwfa0ol}}
1 &Srf;jynfb,fvJ
ed'gef;
&Srf;jynf\aemufcHum;csyf
ya'o&mZfuek x f w
k v
f yk rf pI eH pfatmufwiG f ya'o&mZfvw l ef;pm;ESiyhf a'o&mZf
qefu Y sifa&; vlwef;pm;[lí uGjJ ym;um vlwef;pm;wku d yf JG vlwef;pm; y#dyu©rsm;&S&d rnf
rSm vlaY bmifzpYJG nf;rIEiS ohf ufqidk af om urÇmeh , d mrw&m;yif jzpfayonf/ urÇmeh , d mrw
&m;rsm;udk tb,fvo l m; tb,fvpl rG ;f aumif;rS rzefqif;Ekid af y/ tb,fvo l m; tb,f
vlprG ;f aumif;\ya,m*jzifh urÇmeh , d mrw&m;rsm;udk jyKjyifajymif;vJí r&Ekid af y/
ocsFmaA'wGif taygif;ESit hf EIw&f o
dS vkd &lyaA'wGif "mwfzEdk iS "hf mwfr&Sod vkd "g
wkaA'wGif tEkjrLaygif;pnf;jcif;ESifhuGJxGufjcif;&Sdovkd vlYabmifwGifvnf; vlwef;pm;
wkud yf &JG &dS rnfyifjzpfayonf/ ¤if;wkrYd mS ed,mrw&m;rsm;yif jzpfayonf/
ya'o&mZfpeH pfonf &Sr;f jynfe,f-vlaY bmifw;dk wufrt I wGuf twm;tqD;BuD;
jzpfaeayonf/ ya'o&mZfvw l ef;pm;onf jynfov l x
l tk ay: zdEydS af oG;pkwaf eonf/ jynf
5 &Srf;jynfb,fvJ
pGm tcsif;csif; ykwcf wf pGypf aJG eMuonf/ tcsif;csif; pnf;&k;H a&; e,fvak eMuonf/ wOD;
udk wOD; NzdKcG&J ef BudK;pm;aeMuonf/
,if;odYk tcsif;csif;wku d af eMujcif;aMumifh um,uHajrmuftm;jzifh ya'o&mZf
pHepfukd taxmuftuljyKaeMuayonf/
+ + + + +
y&ef tqkw d &yftaejzifyh if qk;H jzwfcsuf csvku d af yao;onf/ ES;D aESmzvS,yf jJG zpfajrmuf
a&;twGuf wm0ef,laqmif&Guf&ef tmPmydkiftzGJYudkyif xkdOD;pD;nDvmcHu cefYtyfvkduf
ayao;onf/
(yv&)OD;pD;nDvmcHtNyD;aemuf tmPmykid t f zGYJ &efuek o
f qYkd if;oGm;NyD;tjyefwiG f
&efukef&Sd q&mhq&mBuD;rsm;u b,fuJhodkY Mo0g'ay;vkdufonfrod? tajctaewrsKd;
ajymif;vJvmum Ekid if aH &;ES;D aESmzvS,yf JG usif;ya&;qk;H jzwfcsufBuD;onf ,aeYwidk f wdrf
jr§KyfaysmufuG,faeavawmhonf/
ESD;aESmzvS,fyGJ usif;y&efvkdtyfaMumif; pwifaqmfMoaqG;aEG;wkdif; pma&;ol
onf ESD;aESmzvS,fyGJodkYwufrnf? EkdifiHa&;vrf;pOf wifjyrnf? wuf<upGm yg0ifaqG;aEG;
Ä Ä Ä Ä Ä
pOfukd csrSwEf idk af yrnf/ xkrd w S qifh awmfveS af &;\&eforl sm;ESirhf [mrdwrf sm;udk cGjJ cm;Ekid f
ayrnf/ odrYk o S mvQif ,aeY&rS ;f jynfe,fwiG f usa&mufaeaom awmfveS af &;\obm0ESihf
a&SUtvm;tvmrsm;udk aumif;pGmoabmayguf em;vnfEidk Mf urnfjzpfayonf/
]]&Srf;jynfb,fvJ}}pmwrf;wGif txufyg tpDtpOftwkdif; pma&;olonf rdrd
avhvmawGjY rifxm;aom t,ltqrsm;udk wifjyaqG;aEG;xm;ygonf/ ,if;odYk rdrad vhvm
awGjY rifxm;aom t,ltqrsm;ukd wifjyaqG;aEG;&mwGif pma&;olonf rdrw d ifjycsufrsm;
rSeu f ef&rnf NyD;jynfph o Hk nf[í l rdrud ,dk u f dk txifrBuD;yg/ t,ltqvGrJ mS ;rI wifjycsuf
rjynfhpkHrIESifhtjcm;csKdU,Gif;csufrsm; &Sdaumif;&Sdygvdrfhrnf/
]]&Sr;f jynfb,fv}J }pmwrf;onf vlwOD;wa,mufuakd omf¤if;? vlwpkuadk omf¤if;?
E-book is created by shanyoma
xGef;jrifh
awmifBuD;NrdKU? 1955-ck? 'DZifbmv 24-&uf/
9 &Srf;jynfb,fvJ
tcPf;(1)
&Srf;jynfb,fvJ
ya'o&mZf &Sr;f jynf
&Sr;f jynfe,fonf {&d,mpwk&ef;rkid af ygif; 56000-cefY us,f0ef;í vlO;D a& 2-
oef;eD;yg;cefY &Sad vonf/ uke;f jyifjrifjh zpfí awmawmifxx l yfonf/ tbd;k wef uRef;opf
ESifhysOf;uwkd;awmrsm; aygrsm;onf/ &moDOwkrQwí rkdCf;toifhtwifh &GmoGef;aom
aMumifh ajrMoZmaumif;rGefonf/ jrufcif;jyifrsm;&Sdonf/ aumufyJoD;ESHESifhopfoD;0vH
pku
d yf sKd;a&;-wd&pämefarG;jrLa&;vkyif ef;rsm;twGuf tvGeo f ifah vsmfonf/ unifjcH? um
zDjcH? vbufjcHrsm;twGuf tvGeaf umif;onf/ a&Tç aiGç ausmufç oHç ywåjrm;ç aMu;eDaMu;
ajrmufyikd ;f qifuvifcEÅ;D rS awmifbuf Nrdwaf 'otxd &Sr;f vlrsKd;rsm;udk awGEY idk af yonf/
txl;ojzifh jrpfBuD;em;ESiu hf omMum;&Sd {&m0wDjrpf0rS ;f wavQmufwiG ¤f if;? oxkçH &efuek çf
awmifiçl ysOf;rem;ç ywf0ef;usifa'ow0ku d w
f iG ¤f if;? ,aeYwidk f &Sr;f vlrsKd;rsm; tajrmuf
trsm; tpkta0;ESifhaexkdifvsuf&SdMuonf/
waumif;NrdKUudk Armu pwnfoavm? &Sr;f u pwnfoavm ukvm;u pwnf
oavm[laom jyóemukd orkdif;q&mwkdY wduspGmpl;prf;avhvmxm;csuf r&Sdao;ay/
]]waumif;}}rSm &Sr;f bmom]]wmacgif}}(pnfawmfNrdKU)[laom pum;rS ajymif;vJvmaom
trnfyifjzpfayonf/
E-book is created by shanyoma
&Srf;vlrsKd;orkdif;
NAdwed &f dS tm&Swu dk q
f idk &f m tzG0YJ if 'AvsLaumhu&de;f pD&ifa&;om;aom ]]&Sr;f vl
rsKd;rsm;}}taMumif;pmtkyf yxrwGw J iG f &Sr;f vlrsKd;rsm; qif;oufvmyko H rkid ;f udk aphpyfao
csmpGm pl;prf;avhvmxm;onfudk awG&Y ayonf/ ok&Yd mwGif ¤if;pmtkyrf mS ,kMH unfu;dk pm;
avmufawmh pmtkyfr[kwfyg/ e,fcsJUolrsm;\tjrifESifht,ltqrsm; pmtkyfae&mtESHY
tjym;wGif vTr;f rk;d vsuf&adS vonf/ &Sr;f vlrsKd;taMumif;ESiyhf wfoufaompmtkypf mwrf;
rsm;wGif aumhu&de;f \pmtkyo f mvQif tawmftoift h jynfph qHk ;Hk jzpfaeí vlrsKd;a&;orkid ;f
q&mrsm; ¤if;pmtkyu f kd xkw, f u l ;dk um;ae&ayonf/
tif'cdk sKdi;f em;uRef;qG,af e&mtESt YH jym;wGif &Sr;f vlrsKd;rsm;Ä rSm oef;aygif; 20
-xufreJ aexkdifvsuf&Sdonf[k 'AvsLaumhu&def;u &kdrif;uufovpf bkef;BuD;rsm;\
wGufqcsufudk udk;um;í az:jyxm;avonf/ ,if;udk;um;csufonf ,kwåd&Sdayonf/
tmoHjynf&dS t[kr&f rS ;f rsm;onf¤if;? ,k;d ',m;? uarÁm'D;,m;ESiAhf , D uferfEidk if rH sm;&Sd avm
vlrsKd; ,Gef;vlrsKd;rsm;onf¤if;? &Srf;vlrsKd;tppftrSefrsm; jzpfMuonf/ ,kd;',m;vlrsKd;
ukd,fwkdifyif &Srf;rsKd;qufjzpfayonf/
w&kyjf ynfawmifyikd ;f ae&mtESt YH jym;wGiv f nf; &Sr;f vlrsKd; odrYk [kwf &Sr;f rsKd;quf
rsm; oef;aygif; 20-xufreJ &So d nf[í l a'gufwma'ghEiS rhf pöwmz&D;rif;wk\ Yd pmtkyrf sm;
udk ud;k um;í aumhu&de;f u az:jyxm;ayonf/ ¤if;rSmvnf; ,kwrdå &S[ d k rqkEd idk af y/ w
&kyjf ynfawmifyikd ;f (,ck ,leef)wGif c&pfray:rD ESpaf ygif; 500-ausmufcefu Y &Sr;f vlrsKd;
rsm;on ef efcsKdEidk if aH wmfBuD;udk wnfaxmifcahJ yonf/ ,aeY uGr;f wkeef ,f&dS ]][wfum}}
vlrsKd;rsm;onf rsufESmykHyef;oP²mefESifhtavhtxrsm;rSm &Srf;vlrsKd;ESifhtvGefeD;pyfae
onfukd awG&Y onf/ ,aeY,el efe,f&dS ]],D}}]]xkid ;f }}tp&Sad om vlrsKd;pkrsm;onf &Sr;f jynf
Ä 'AvsLaumhu&de;f \&Sr;f vlrsKd;rsm;pmtkyu
f kd &efuek Nf rdKUü 1915-ckEpS w
f iG f xkwaf 0cJo
h nf/ ud;k um;csufrsm;rSm 1915-ck
rwkdifrDu awGY&Sdcsufrsm;yifjzpf\/
11 &Srf;jynfb,fvJ
jzpfymG ;um eefcsKdEidk if BH uD; ysufp;D ;,k, d iG ;f cJ&h onf/ eefcsKdEidk if BH uD; wefc;dk MoZm arS;rdeS v f m
onfukd csufaumif;,lí uarÁm'D;,m;jynfonf eefcsKdEidk if \ H yPÖmqufEidk if jH zpfaom arm
wkid ;f jynfoYkd tmPmpuf csJUxGiv f mcJo h nf/
uarÁm'D;,m;&Sr;f rif;rsm; armwkid ;f jynfwiG f Mum&Snpf mG tkypf ;kd vmcJo h nfudk t
aMumif;jyKí &Sr;f jynftm; ,aeYwidk f ]]uarÁmZ-&Sr;f jynf}}[k ac:a0:avh&MdS uonf/
vlrsKd;a&;orkid ;f udk þrQ&Snv f sm;pGm aumufEw k af z:jyae&jcif;rSm &mZ0iftuk;d
tum;rsm;udk tjiif;yGm;vkí d r[kwyf g/ armwkid ;f jynf pwifwnfaxmifonft h csderf pS í
&Sr;f jynfa'owGif ya'o&mZfpeH pfonf xGe;f um;vmcJo h nht f aMumif; az:jyvkí d omjzpf
ygonf/
Armbk&if taemf&xmrif;vufxufrS oDaygrif;ygawmfro l nftxd Arm&mZ0if
udk avhvmvQif &Sr;f jynfonf Armbk&if\]]yPÖmqufEidk if }H }jzpfonft h cgvnf; jzpfco hJ nf/
&Sr;f rif;u ESpaf ygif;tawmfMum Armjynfukd tkypf ;kd cJo h nft h cgvnf; &Scd o hJ nf/ 'DtMum;
xJ wcgwcg w&kyjf ynf\yPÖmqufEidk if v H nf; jzpfvu dk &f ao;onf/
ya'o&mZfacwf yPÖmqufEidk if EH iS t hf &if;&Siaf cwf udv k edk ED idk if oH nf tajccHtm;
jzifh jcm;em;ayonf/
yPÖmqufEkdifiHonf bk&ifh{u&mZfxH o®D;unmESifhvufaqmifyPÖmavmufom
qufo&onf/ ukv d edk ED idk if u
H kd e,fcsJUEkid if uH Ekid if aH &;ç pD;yGg;a&;ç ,Ofaus;rIç tppt&m
&mwGif 0ifa&mufaoG;pkycf s,fv, S o
f nf/
armwkdifjynf pwifwnfaxmifonfhumvrSpí &Srf;jynfwGif wnf&SdvmcJhaom
ya'o&mZfpeH pfonf t*Fvyd ef ,fcsJUorm;rsm; &Sr;f jynftm; txufArmjynfEiS ahf &SUqifh
aemufqifh odr;f ydu k v f u dk o f nft h csdetf xd ajymif;vJrrI &Scd ahJ y/
a&S;ya'o&mZfpeH pfonf a&S;ya'o&mZfpeH pftjzpfom wnfNrJvmcJah vonf/
13 &Srf;jynfb,fvJ
tcPf;(2)
e,fcsJUvufatmufcH ukv d edk D ya'o&mZf-&Sr;f jynf
(1
(188 88 6-19488)
6-194
886-194
1885-ck Ek0d ifbmv 28-&ufaeYwiG f t*Fvyd ef ,fcsJUorm;onf oDaygbk&ifukd
zrf;qD;cJhavonf/
Armjynfov l xl Bk uD; t*Fvyd ef ,fcsJUorm;xH tnHrh cH tiftm;&So d rQESichf ck w H eG ;f
vSefcJhonfhenf;wl &Srf;jynfvlxkonfvnf;]]ukvm;jzL}}wkdY\tkyfpkd;rIudk tvG,fwul t
nHhrcHcJhay/ ArmrsKd;cspftiftm;pkrsm;ESifhyl;aygif;í &Srf;jynfa'orS pGrf;tm;&SdorQ ckcH
wGef;vSefcJhayao;onf/
ck? atmufwb dk mv (19)&ufaeYpjJG zifh tdE, d´ tpk;d &u bdvyf&dS tdE, d´ qkid &f m twGi;f 0ef
xH ay;ydaYk ompmwGif atmufygtwkid ;f awG&Y &Sd ayonf/
]]tBuD;tuJrsm; odrYk [kwf (¤if;wkt Yd ac:)apmfbmG ;rsm;rSm ¤if;wk\ Yd tcGit hf a&;
ESit hf BuD;tuJtjzpf uREkyf w f u Ydk todtrSwjf yKygvQif uREkyf w f \ Ydk vkt d ifqE´EiS t hf nD ¤if;
wk\ Yd e,foel ,fom;rsm;wGif Nidr0f yfyjd ym;a&;&Sad p&efEiS u hf REkyf wf \ Ydk MoZmtmPmukd vufcH
&ef qE´&MdS uyH&k aMumif;? uREkyf w f tYdk bkrYd mS rlum; rvko d nft h yk cf sKyfa&;wm0eftqifu h kd wk;d
csJUcH,&l ef qE´r&So d nft h avsmuf þpnf;urf;rsm;ukd 0rf;ajrmuf0rf;omvufcaH Mumif;}}
e,fcsJUorm;onf &Sr;f jynfya'o&mZfpeH pfukd rysufp;D ap&ef wwfEidk o f rQ xde;f
odrf;cJhaomfvnf; t&if;&Sife,fcsJUpkd;rkd;rIatmufwGif &Srf;jynfvlYabmifzGJYpnf;rIonf t
ajccHtm;jzifh ajymif;vJvmcJ&h ayonf/
e,fcsJUpHepf0ifa&mufvmojzifh rlvwnf&v dS mcJah om uk, d uhf , kd u
f kd zlvaHI &;ç ya'
o&mZfpD;yGg;a&;ykHpHonf ysufpD;cJh&avonf/
e,fcsJUtpk;d &onf tkycf sKyfrv I , G uf al &; wkid ;f jynfNidr0f yfyjd ym;a&; jynfwiG ;f xGuf
ukeMf urf;rsm; o,f,al &;ESiu hf ek af csmrsm; wifyaYdk &mif;csa&;wkt Yd wGuf rD;&xm;vrf; armf
awmfum;vrf;rsm; azmufvkyfcJh&avonf/ pmwkdufaMu;eef;rsm; zGifhvSpfcJh&onf/ EkdifiH
jcm;rS tmvl; *sKHEiS u hf mzDrsKd;aphrsm; wifoiG ;f í &Sr;f jynfwiG f pdu k yf sKd;apcJo h nf/
,cifu rdrdwkdY0rf;pmzlvIHa&;twGufom pkdufysKd;cJhaom aumufyJoD;ESHrsm;udk
awmifolv,form;rsm;onf a&mif;ukefpHepftjzpf pdkufysKd;vmMuonf/ aumufyJoD;ESH
udk a&mif;csí ukeaf csmrsm; 0,f,o l ;Hk pGvJ mMuonf/ wae&mrS wae&m oGm;vmrIv, G uf l
vmojzifh ukepf nfu;l oef;a&mif;0,frI xGe;f um;vmonf/ tmvl;ç *sKHç umzDaphç vbufç
oeyfzufç [if;oD;[if;&Guçf vdar®mo f ;D tp&So d nfwu Ydk dk ArmjynftESt YH jym;odYk wifyaYkd &mif;
csvmMuonf/ *sKHEiS t hf mvl;udk tdE, d´ txdyif wifyaYkd &mif;cscJo h nf/
17 &Srf;jynfb,fvJ
e,fcsJUt&if;&Sio f nf rdrw d idk ;f jynftwGuf vkt d yfaom ukeMf urf;rsm;ukd &Sr;f jynf
e,frS xkw, f cl o hJ nf/
uRef;opf ESppf Ofwefaygif; ig;aomif;ausmf &Sr;f jynfrS xkw, f cl o
hJ nf/ &Sr;f jynf
wGif tbd;k wef "gwfowåKtrsm;tjym;awG&Y cdS ahJ omfvnf; rdrw d idk ;f jynf\pufrv I yk if ef;t
wGuf tokH;0ifaom"mwfowåKrsm;ESifhtjrwftpGef; trsm;qkH;&Ekdifaom "mwfowåKrsm;
udo k m xkw, f cl o hJ nf/
owåKwGi;f wl;az:a&;vkyif ef;tjzpf er®wal bmfwiG ;f rkid ;f wckom wnfaxmifchJ
onf/ ¤if;owåKwGi;f rS (aiG)cJ oGyf aMu;eD 'efEiS chf aJ emufprd ;f rsm; &&Scd o hJ nf/ ESppf Oftjrwf
tpGe;f ysrf;rQaMu; ode;f 100-ausmf&cJo h nf/
ãããããããããããã
19 &Srf;jynfb,fvJ
tcPf;(3)
jynfawmfom ya'o&mZfq&dk ,
S v
f pf&rS ;f jynf
e,fcsJUtEÅ&m,f
,aeY &Sr;f -Armvlxo k nf NAdwo d Qe,fcsJUxrf;yd;k atmufrS vGwaf jrmufco
hJ nfrmS
rSeaf omfvnf; e,fcsJUtEÅ&m,fonf ryaysmufao;ay/
urÇmay:wGif vuf0g;BuD;tkyt f &if;&Sipf eH pf wnfNrJaeorQumvywfv;Hk e,fcsJU
pHepfwnf&adS ernfomwnf;/ e,fcsJUpHepf&adS eorQ e,fcsJUMoZmcHr[kwaf om Ekid if rH sm;onf
e,fcsJU\Ncdr;f ajcmufru I kd tpOftNrJ cHae&rnfrmS rvGyJ ifwnf;/ txl;ojzifh &Sr;f jynftbkYd
e,fcsJUtEÅ&m,fESifhydkrkdeD;uyfvSayonf/
ya'o&mZf e,f&iS t f yk pf ;dk rIpeH pfonf urÇm&h mZ0ift& e,fcsJUpHepf 0ifa&mufvm
&ef tvGeaf umif;aom tajccHpcef;rsm; jzpfavonf/
urÇmht&if;&Sife,fcsJUpHepf\acgif;aqmif tar&duefe,fcsJUpHepfonf wwd,
urÇmppfjzpfa&;ç tm&SwkdufokdY0ifa&mufusL;ausmfa&;wkdYtwGuf aea&mnOfhyg BudK;yrf;
vsuf&Sdavonf/ urÇmt&yf&yfwGif ppftkyfpkrsm; zGJYpnf;um ppftajccHpcef;rsm; wnf
aqmufaeonf/
tm&Swu dk f 0ifa&mufusL;ausmfa&; pDru H ed ;f jzpfaom ta&SUawmiftm&Sppftyk f
pk(qDw;dk )tzG0YJ if ,d;k ',m;jynfonf &Sr;f jynfe,fajr\ta&SUbufwiG f ausmcsif;uyfvsuf
&Sad yonf/ tar&duefe,fcsJU\taxmuftyHch H w&kyjf zLwyf<uif;rsm;onf &Sr;f jynfe,f
ajrta&SUydkif;a'otcsKdUukd odrf;ydkufxm;vsufyif &Sdao;onf/
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 20
udkvkdeDya'o&mZf pD;yGg;a&;
&Srf;jynfe,f\pD;yGg;a&;tajctaeudk qef;ppfMupkdY/
&Sr;f jynfe,fwiG f acwfrpD ;D yGg;a&;vkyif ef;BuD;rsm; jzpfxeG ;f &efjzpfEidk yf goavm¿
E-book is created by shanyoma
jzpfEidk yf gonf/ jzpfEidk &f ef tajccHrsm;vnf; &Syd gonf/ &S&d rHk u ydv k QHíyifaeygonf/
pufrv I yk if ef;BuD;rsm;\tajccHrsm;jzpfonfah &tm;vQyfppfukd vko d nfxuf ykí d
xkwf,lEkdifonf/ ausmufrD;aoG;vnf;&Sdonf/ oHç oGyfç cJç aMu;eDç aMu;0gç rif;*eD;pfç
tifwrdk edk tD p&So d nfo h wåKrsKd;pkv
H nf; &Sod nf/ 'gjzifh bmvkad eoenf;/ oBudK&kEH iS phf ufBud
,m (Machine Tools) tvky&f rHk sm;wnfaqmuf&ef t&if;tES;D ESiyhf nm&Sirf sm;vko d nf/
þvkt d ifukd MuHqvQif enf;vrf;rsm;&Ekid o f nf/ aumif;NyD? þvkt d ifukd MuHqae
MuNyDavm/ wkid ;f jynfw;dk wufa&;twGuf wm;qD;aeaom ya'o&mZfpeH pfonf wkid ;f jynf
wk;d wufa&;vkyif ef;rsm;ukd MuHqrnfr[kwaf y/ jynfaxmifpt k pk;d &uawmh MuHqaeovm;
rMuHqao;yg/ awmifBuD;NrdKUteD;wGif tbk;d wefaomoHEiS o hf yG o
f wåKrsm;udk tjrefq;Hk xkwf
,lí Ekid if jH cm;odu Yk ek Mf urf;tjzpf a&mif;um avsmhyg;aeaom Ekid if jH cm;vJv, S af iGukd jznhf
wif;&efom MuHpnftm;xkwaf eMuavonf/ &Sr;f jynfe,fwiG f pufrv I yk if ef;rsm; xGe;f um;
vmí &Sr;f vlxw k ;dk wufBuD;yGg;vmrnfukd aMumuf&UHG pd;k &draf eMuavoavm[k awG;awm
&efyif jzpfayonf/
Arme,fcsJUpHepf &So
d avm
]]Arme,fcsJUpHepf}}[laom t,l0g'a&;ESiyhf wfoufí qufvufa0zefo;Hk oyf&ef
vkdtyfvmayonf/
,aeY Arme,fcsJUpHepfonf &SdEkdifoavm¿ rmhu©-vDeif0g'oabmw&m;t&qkd
vQif Arme,fcsJUpHepfonf r&SEd idk af o;ay/
]]e,fcsJUpHepf}]qko
d nfrmS t&if;&Sipf eH pf\tjrifq
h ;Hk tqifjh zpfaom ]]vuf0g;BuD;
tkyft&if;&SifpHepf}}jzpfonf[k vDeifu qkdxm;onf/
vDeifa&;aom]]e,fcsJUpHepft&if;&SifpHepf\tjrifhqkH;tqifh}}usrf;wGif e,fcsJU
21 &Srf;jynfb,fvJ
pHepf\pD;yGg;a&;toGifig;&yfudk az:jyxm;onf/
(1) xkwu f ek Ef iS t
hf &if;onf BuD;rm;pGm pkyv Hk mum vuf0g;BuD;tkyt f &Si;f &Sirf sm;tjzpfjzifh
wkdif;jynfpD;yGg;a&;avmuxJokdY 0ifa&mufcs,fvS,fvmonf/
(2) bPft&if;ESifhpufrIvkyfief;t&if;onf yl;aygif;í b@m&if;&SifBuD;rsm;tjzpfjzifh
wkid ;f jynfukd tkycf sKyfvmMuonf/
(3) Ekid if jH cm;okYd ukepf nfxw k yf jYdk cif;rS jcm;em;í t&if;tES;D ydjYk cif;onf tvGet f a&;BuD;
vmonf/
(4) t&if;&SifBuD;rsm;onf EkdifiHwum vuf0g;BuD;tkyft&if;&SifBuD;rsm;tzGJY zGJYpnf;um
urÇmBuD;tm; rdrt d csif;csif; cGaJ 0Muonf/
ArmvlrsKd;BuD;0g'
]]ArmvlrsKd;BuD;0g'}}onf &mZ0ifwavQmufvkH;wGif ay:aygufcJhNyD; ,aeYjynf
axmifpw k iG f ArmvlrsKd;BuD;0g't&dyt f a&mifonf &Sad eayonf/
,aeY zqyvtpk;d &\oabmxm;onf Arme,fcsJUpHepfoabmrsKd; r[kwv f ifh
upm; &Sr;f jynfe,ftm; olw\ Ydk ]]yPÖmqufEidk if }H }tjzpf xm;vk&d ef qE´&[
dS efwal yonf/
]]&Sr;f jynfov l x
l Bk uD; b,fvadk eae wkt Yd pk;d & wnfNrJa&;twGuf axmufcv H QifNyD;a&m}}[l
aomoabmxm;onf zqyvtrsKd;om;pnf;vkH;nDnTwfa&;\tajccHoabmxm;yif
jzpfavonf/
xkaYd Mumif(h zqyv)onf ,aeY&rS ;f jynfe,fwiG f ya'o&mZfapmfbmG ;tkycf sKyfa&;
pHepfudk wbufu xdef;odrf;ay;NyD; ]]yPÖmqufEkdifiH}}ckdifNrJa&;twGuf tjcm;wbufu
EkdifiHa&;pGufzufrIudk vkyfaeavonf/
ArmvlrsKd;BuD;0g'onf(zqyv)twGif;ü&Sdoavm? ]]rajy;aomfuef&m&Sd}}qkdo
uJo h Ykd ArmvlrsKd;BuD;0g' t&dyt f a&mifonf &Sad eayonf/
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 22
ykord w
f iG f wausmif;ç rauG;wGif wausmif;awmh jzpfajrmufatmif wnfaxmifay;Ekid cf hJ
onf/
,if;wko Yd nf vlrsKd;BuD;0g't&dyt f a&mifrsm; r[kwyf goavm¿ odaYk omf þt&dyf
ta&mifrsm;onf vlrsKd;BuD;0g'avm? ygvDrefr&J a&;avm[laom 0d0g'twGuf a&SUquf
tjiif;yGg;vkdu yGg;Ekdifygonf/
EkdifiHa&;pGufzufrIrsm;
,aeY&rS ;f jynfe,fwiG f zqyvESiq hf &dk ,
S v
f pfygwDonf ajAmifjzpfapç vQKdU0Suí f
jzpfapç Ekid if aH &;pGuzf ufrrI sm; vkyaf eonfrmS jiif;uG,í f r&ay/
zqyvESiq hf &dk ,
S v f pfygwDacgif;aqmifrsm;onf Ekid if aH &;pGuzf ufrnft h pm; &Sr;f
jynfe,fwGif qkd&S,fvpfygwDESifhzqyvtzGJYrsm;udk ajAmifxlaxmifoifhayonf/ ,if;okdY
ajAmifxal xmifygvQif ¤if;wk\ Yd vkyaf qmifrrI sm;udk &Sr;f vlxu k pGuzf ufr[ I í
l rjrif? zq
yvESiq hf &dk ,
S vf pfygwDw\ Ydk Ekid if aH &;vkyif ef;[líom jrifMuayrnf/ zqyvESiq hf &dk ,
S v
f pf
ygwDwkdYrSm Armcsnf; oD;oefYtzGJYtpnf;rsm; r[kwfMuojzifh &Srf;jynfe,fwGif ajAmifxl
axmifygu atmifjrifoifo h avmuf atmifjrifayvdrrhf nf/
od&Yk mwGif qk&d , S v f pfacgif;aqmifrsm;onf zqyvESiq hf &dk ,
S v
f pfygwDwt Ydk m; &Sr;f
vlxu k ArmtzGt YJ pnf;taeESijhf rifum vlrsKd;a&;*,ufay:aygufvmrnfukd pk;d &GUH í t
a&jcKHtrsKd;rsKd;jzifh &Sr;f jynfEidk if aH &;twGi;f 0ifa&mufvmMuavonf/ ,if;odYk ta&jcKH
trsKd;rsKd;jzifh 0ifa&mufjcif;onfyif vlrsKd;a&;*,ufudk ydrk í dk &ku d cf wfapNyD; usOf;ajrmif;
aom vlrsKd;a&;pdw"f mwfukd ydrk adk ygufzmG ;apcJah vonf/
apwemt&if;cH aumif;onfjzpfap qk;d onfjzpfap 1952-ck? &Sr;f jynfe,fppf
tkycf sKyfa&;onf Ekid if aH &;pGuzf ufrBI uD;yifjzpfayonf/ ppftyk cf sKyfa&;umv\aqmif&u G f
23 &Srf;jynfb,fvJ
õõõõõõõõõõ
25 &Srf;jynfb,fvJ
tcPf;(4)
&Srf;jynf-awmfvSefa&;
tcPf;(5)
&Srf;jynfe,fawmfvSefa&;\vkyfief;rsm;
'Drkdua&pDEkdifiHa&;
ya'o&mZfEidk if aH &;udk NzdKzsufí 'Dru dk a&pDEidk if aH &; wnfaqmuf&ef atmufyg
vkyif ef;rsm;udk aqmif&u G &f rnf/
(1) jynfov Yl w
G vf yfciG hf tajccH'rD u dk a&pD tcGit hf a&;rsm; jynf0h pGm cHpm;cGi&hf &Sad &;/
(2) zdEydS cf sKyfcs,frOI ya'rsm; &kyo f rd ;f a&;/
(3) Ekid if aH &; tusOf;orm;rsm;tm;vk;H >cif;csufr&Sd vTwyf pfa&;/
(4) rw&m; toif;tjzpf ausnmxm;aom toif;tzGrYJ sm;tm; w&m;0iftoif;tjzpf
ausnma&;/
(5) ya'o&mZfjAL&ku d &uftyk cf sKyfa&;,EÅ&m;rsm;udk zsuford ;f í a'oEÅ&aumifpt D qifh
qifjh zifh tkycf sKyfaom 'Dru dk a&pDtyk cf sKyfa&;pHepfwnfaxmifa&;/
(6) vlrsKd;pkvw T af wmfoYkd apmfbmG ; 25-OD; a&G;aumufyJG r0ifbJ wufa&mufaejcif;udk &yf
pJapa&;/
(7) vlrsKd;pkrsm; &oif&h xku d af om tcGit hf a&;rsm; &&Scd pH m;apa&;/
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 30
jynfolYpD;yGg;a&;
ya'o&mZfpD;yGg;a&;udk zsufodrf;í jynfolYpD;yGg;a&;wnfaxmif&mwGif-
(1) ya'o&mZfe,f&iS rf sm;ESit hf jcm;ajr&SiBf uD;rsm; ydik q f idk af omv,f,mjcHajrrsm;udk ]]v,f
,mvkyo f l v,f,mykid af &;}}pHepft& jcH,mv,form;rsm;odYk cGaJ 0ay;&rnf/
(2) jcH,mv,form;rsm;tay: rw&m;wif&adS om a<u;NrDrsm; avQmfypf&rnf/
(3) twkd;BuD;pm;pHepf zsufodrf;ypf&rnf/
(4) oóar"tcGefudk vkH;0zsufodrf;&rnf/
E-book is created by shanyoma
,Ofaus;rI
atmufygvkyif ef;rsm;t&omvQif ya'o&mZf ,Ofaus;rIukd tjrpfuyg okwo f if
NzdKzsufEkdifayrnf/
(1) pmrwwfol yaysmufa&;/
(2) aus;&Gmwkdif; rlvwef;ausmif;&Sda&;/
(3) tv,fwef;ausmif;ESifhtxufwef;ausmif;rsm; wkd;csJUa&;/
(4) wuúov dk Ef iS t
hf xufwef; pufryI nmausmif;rsm; wnfaxmifa&;/
(5) vlrsKd;toD;oD;\bmompmay wkd;wufjyefYyGm;a&;/
(6) avmif;upm;yGrJ sm; zsuford ;f a&;/
(7) pke;f ua0 wapä rEÅ&m; tif;tkid f rSiaf Mumif vufzYJG t,l0g'tpGrJ sm;udk (tpk;d &tm
31 &Srf;jynfb,fvJ
Pmok;H jcif; tMuyfuidk jf cif; rjyKbJ ynmay;jcif; tEl;tnTwf odr;f oGi;f jcif;jzif)h yaysmuf
apa&;/
ArmvlrsKd;BuD;0g'wm;qD;a&;
ArmvlrsKd;BuD;0g'udk wm;qD;&mwGif uRrf;usifrIr&SdvQif ]]Armtvkdr&Sd}}]]&Srf;rS
wk&Yd rS ;f }}[laom usOf;ajrmif;aomvlrsKd;a&;w&m;rsm; 0ifa&mufvmwwfayonf/ usOf;
ajrmif;aomvlrsKd;a&;oabmw&m;onf t"du&kP;f udk jzpfapwwfonf/ vlrsKd;a&;pdwf
emvQif awmfawmfEiS u hf rk &/
Armvlxok nf &Sr;f vlx\ k &eforl [kwaf y/ ArmvlrsKd;BuD;0g' t&dyt f a&mifrsm;
ááááááá
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 32
tcPf;(6)
&Srf;jynfe,fawmfvSefa&; tiftm;pkrsm;
(3) vlvwfwef;pm;
vlvwfwef;pm;onf us,fajymí vlwef;pm;tvTmtrsKd;rsKd; uGjJ ym;aeavonf?
vlvwfwef;pm;wGif ynmwwfrsm; ausmif;om;rsm; NrdKUaeqif;&Jom;rsm; vcpm;rsm;
vufrIynmonfrsm; q&m0efESifha&SUaea&SU&yfrsm; ukefonfuav;rsm;yg0ifayonf/
awmifov
l ,form;rsm; pD;yGg;a&;b0t& vlvwfwef;pm;yif jzpfaomfvnf; ya'o&mZf
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 34
Ekid if w
H iG f awmifov l ,form;OD;a&onf 80-&mcdik Ef eI ;f rS 90-&mcdik Ef eI ;f txd &SMd uay&m
¤if;vlwef;pm;twGuf oD;jcm;avhvm&ayonf/
vlvwfwef;pm;tvTmrsm;udk wvTmpD qef;ppfMunfMupk/Yd
(u) ynmwwfESifhausmif;om;\vTmwGif ausmif;om;xkESifhtxufwef;ausmif;xGuf
aumvdyx f u
G rf sm; yg0ifayonf/ ¤if;wkt Yd euf ya'o&mZfvufyg;aprsm;rSty? useftm;
vkH;rSm ya'o&mZfpHepf\zdESdyfrIudk cHae&onf/ wkdif;jynfrwkd;wufí tvkyfvufrJhrsm;
onf þvlwef;pm;tvTmtwGuf tem*wfta&;onf pdwfrat;p&mjzpfonf/ b0vkH
jcKHrrI &Sd ausmif;uxGuv f Qif tvkyv f ufrjhJ yóemESi&hf ifqidk w f ;dk &onf/ tvkyt f ukid uf ,
dk f
wkdif&onf xm;OD;? ¤if;wkdYonf ya'o&mZfavmif;&dyfrdaeaom&Srf;jynfESifhjynfolvlxk
E-book is created by shanyoma
(4) awmifolv,form;vlwef;pm;
&Sr;f jynfe,fawmifov l ,form;onf &Sr;f jynfe,fvOl ;D a&&mckid Ef eI ;f 80-ausmf
yg0ifonf/ awmifolv,form;rsm;onf trsm;tm;jzifh t&if;tESD;ESifhukefvkyfBud,m
(v,f,mjcHç uRJç EGm;ESiv hf ,fvyk Bf ud,m)rsm; tenf;trsm;ykid q f idk Mf uonf/ odaYk omf rsm;
aomtm;jzifh qif;&JraJG waom tajctaerSmyif &So d nf/
&Sr;f jynfe,fonf xGe, f ufpu kd yf sKd;Ekid af om ajr{&d,maygrsm;NyD;vlO;D a&enf;yg;
(5) ypönf;rJhvlwef;pm;
&Sr;f jynfe,fwiG f e,fcsJUya'o&mZfwYdk jyif;xefpmG zdEydS af oG;pkyv f mcJrh aI Mumifh puf
rIvyk if ef;BuD;rsm; rjzpfxeG ;f Ekid cf ahJ y/ xkaYd Mumifh acwfrpD ufrv
I yk if ef; tvkyof rm;vlwef;
pm;w&yftaeESifhrm;rm;rwfrwf ray:aygufEkdifcJhyg/ qefpufç qDpufç *sKHpufç opfpuf
rsm;rSmvnf; tao;pm;puf&rHk sm;jzpfNyD; tvkyo f rm; 2-a,muf 3-a,mufrS 10-a,muf
15-a,mufcefo Y m vkyuf ikd Mf u&onf/ puf&rHk sm; jyefBY uJaeí tvkyo f rm;rsm; pkpnf;rI
r&SMd uay/
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 36
ypön;f rJt
h vkyo
f rm;tpkta0;ESi[ hf í
l &Sr;f jynfajrmufyikd ;f er®wal bmfwiG ;f om
&Sad eao;onf/ ypön;f rJvh w
l ef;pm;onf OD;a&tm;jzifh enf;yg;ç tawGt Y MuKHtm;jzifh Ek
e,fç ,Ofaus;rItm;jzifh edru hf saeao;aomfvnf; &Sr;f jynfe,fawmfveS af &;twGuf t"d
uvnf;jzpf awmfveS af &;vnf; tusqk;H aom acgif;aqmifvw l ef;pm;yif jzpfayonf/
E-book is created by shanyoma
37 &Srf;jynfb,fvJ
tcPf;(7)
bmawmfvSefa&;rsKd;vJ
&Sr;f jynfe,fvaYl bmif tajctaersm;udk orkid ;f pOfEiS w hf bJG ufí ok;H oyfcNhJ yD;av
NyD/ &Sr;f jynfe,f awmfveS af &;\&efoçl awmfveS af &;\vkyif ef;ç awmfveS af &;\tiftm;
pkrsm;udv k nf; ppfí owfrw S cf ahJ vNyD/
a&SUqufí ,aeY&rS ;f jynfe,fwiG f usa&mufaeaom awmfveS af &;onf rnfonfh
awmfveS af &;trsKd;tpm; jzpfonfukd qef;ppfMu&ayrnf/
,aeY&rS ;f jynfe,f\t"du&eforl mS e,fcsJUpHepfEiS yhf a'o&mZfpeH pfjzpf&m &Sr;f jynf
ÕÕÕÕÕÕÕÕÕÕÕÕÕÕÕ
39 &Srf;jynfb,fvJ
tcPf;(8)
awmfvSefa&;\tvm;tvm
tpnf;t&k;H 0if ocifrsm; &Sr;f jynfov Ykd mvQif csufcsif; e,fEiS yf pfjcif;udv k nf; awGcY MhJ u
&onf/ odaYk omf &Sr;f vlxo k nf jrefrmvlxEk iS t hf wl NAdwo d Qe,fcsJUvufatmifrS &k;H xGu&f ef
BudK;pm;cJ\ h / zufqpf*syefuv kd nf; jrefrmvlxEk iS t hf wlyif awmfveS cf \ hJ / ppftNyD; vGwf
vyfaom tcsKyftcsmtmPmydik f jynfaxmifpjk refrmEkid if w H nfaxmifEikd &f ef vlrsKd;pktm;
vkH; aemifawmfArmESifhpnf;vkH;nDatmif &Srf;trsKd;om;rsm;uyif ur®uxjyKvkyfcJhay
onf/ þwGif jynfaxmifpw k nfaqmufa&;\tkwjf rpfjzpfaom yifvn Hk vD mcHü &Sr;f jynf
e,fcsJUya'o&mZf tiftm;pk\&-y-v-u xrf;aqmifcahJ omtcef;rSm wefb;kd BuD;rm;
vSayonf/
Arm-u&if-ucsif-csif;paom jynfaxmifpo k m;wkoYd nf vGwv f yfaom tcsKyf
E-book is created by shanyoma
Ä Ä Ä Ä Ä
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 42
&Srf;jynfe,f
E-book is created by shanyoma
cGJa&;wGJa&;jyóem
wifjyol
OD;xGef;jrihf(awmifBuD;)
&Srf;jynfvGwfvyfa&;tzGJYcsKyf
taxGaxGtwGi;f a&;rSL;a[mif;
(&-y-v)tzGJY0ifa[mif;rsm;
pkaygif;xkwfa0onf/
45 &Srf;jynfb,fvJ
✰ tEl;tnTwfawmif;yeftyfygonf/
&Sr;f jynfvil ,fu, kd pf m;vS,rf sm;u z-q-y-vtvkyo f rm;tzGo YJ dYk 20^2^46
aeYpjJG zifh ay;ykcYd ahJ om trSmpmudk þpmtky\ f aemufqufwt JG jzpf xnfo
h iG ;f az:jy&ef MuH
&G,cf ahJ omfvnf; 'kw, d ESyd jf cif;xGu&f ef tvGetf rif;aESmifah ES;MuefMY umvmcJo h nfth wGuf
¤if;trSmpmudk 0rf;enf;pGm csefvyS cf yhJ gonf/
wwd,ESyd jf cif;wGif rysufruGuf xnfo h iG ;f ykEH ydS rf nfjzpfygaMumif;/
xkwfa0ol
✰✰ ✰ ✰✰
&Sr;f jynfb,fvJ
pmtkyuf dk zwfMuyg/
atmufygXmersm;wGif tenf;i,f&Ekdifao;onf/
ukef;jrifhpmayjzefYcsda&;Xme/ a&TjynfwefykHESdyfwkduf/
vrf;rawmf-awmifBuD;NrdKU/ ESi;f yef;vrf;? a&ausmf-
&efuek Nf rdKU/
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 46
z-q-y-vESifhvlrsKd;BuD;0g'
z-q-y-vtzGcYJ sKyf\zGpYJ nf;tkycf sKyfyHk Oya'&nf&, G cf sufrsm;wGif vlrsKd;BuD;0g'
t&dyt f a&mifrsm; ryg&Sad omfvnf; z-q-y-vacgif;aqmifyikd ;f \vlrsKd;pkrsm;tay: usifh
ok;H yko
H abmxm;onf Great Nation Chauvinism ac:vlrsKd;BuD;0g' &kyv f ;Hk ay:aygufae
onfukd awG&Y ygonf/
vGecf o
hJ nfrh wfv(7)&ufaeYu jynfov Yl w
T af wmfnv
D mcHwiG f ajymMum;cJah om z-
q-y-vtzGcYJ sKyfOuú|Ekid if aH wmf0efBuD;csKyfO;D Ek\atmufygpum;&yfrsm;onf z-q-y-
v\vlrsKd;BuD;0g'udk txG#t f xdyaf &mufatmif o&zlaqmif;ay;vku d o
f nfEiS w hf yl gonf/
]].............&ckdifjynfe,fray;jcif;rSm &ckdifudkrkef;í r[kwfaMumif;
trSeaf jym&vQif jynfe,fonf aumif;aompHepf r[kwaf Mumif; jynfe,frsm;ay;cJph Ofu
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 48
qGJxm;onf/
(u) vlwrsKd;onf rdrw d \Ykd uHMur®mudk rdrw d o Ydk mvQif zefw;D Ekid cf iG &hf o
dS nftm;avsmfpmG t
rsKd;om;tm;vk;H \vk;H 0vGwv f yfa&;&&Sad p&eftvkidY mS ? ArmEkid if t H wGi;f &Sd wkid ;f &if;vlrsKd;
tm;vk;H ¤if;wkrYd S qif;oufaygufzmG ;aomolrsm;? wkid ;f om;rsm;tjzpf cH,&l &So d t l aygif;
udk nDnTwfpnf;&kH;ap&ef/
(c) Armjynfukd Armjynf&w dS idk ;f &if;om; vlrsKd;toD;oD;wkt Yd m;vk;H oabmwlvw G v f yfpmG
zGpJY nf;xm;aomwkid ;f jynfBuD;wnfaxmif&ef? þokw Yd nfaxmif&mü yg0ifaom vlrsKd;toD;
oD;tm; rdrw d u Ydk MH ur®mudk rdrw d b Ydk mom zefw;D Ekid af omtcGit hf a&;ay;xm;&ef/
(*) ]]ArmEkid if u H kd wkid ;f oljynfom;vltrsm;\qE´twkid ;f jyefvnfxal xmif&ef}}
Muygonf/ &Sr;f bmom-ytk0d b hf momokYd jyefqv dk suf&&dS m NyD;pD;vke;D ygNyD/ &Sr;f bmomjzifh
apmifa& 10000-waomif;twGuf &HykHaiG 5000d-cefYvkdygonf/ ytkd0fhbmomtwGuf
1000-cefv Y ydk gonf/ &Sr;f bmom-ytk0d b hf momjzifh xkwaf 0Ekid &f ef &HyaHk iG 0dik ;f 0ef;ulnv
D rd hf
[k arQmfvif, h MHk unfygonf/ jrefrmbmomjzifv h nf; rlv&nfreS ;f xm;onft h wkid ;f apmif
a&wodef;txd qufvuf&kdufESdyfa0iSoGm;ygrnf/
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
cGJxGufa&;ESifhqufpyfEdkifonfhqkH;jzwfcsufrsm;rSm-
1/ &Sr;f jynfe,fya'o&mZfapmfbmG ;rsm; tmPmpGerYf u I kd oabmrwl? Akv d af eNrJ usm;aeNrJ
olwe,f igwrif; qufvuftyk pf ;dk vkjd cif;/
2/ jynfaxmifprk S &Sr;f jynfe,ftwGuf &oif&h xku d af om tcGeaf wmfaiGrsm;tcsKd;usr&&Sd
jcif;/
3/ &Sr;f jynfe,ftwGi;f &Sv d yk if ef;rsm;«Oyrm - er®wal bmfwiG ;f »&Sr;f jynfe,fu (t"duouf
qkdif&mapmfbGm;rsm;)tcsKd;ustusKd;cHpm;cGifh r&Sdjcif;/
4/ tjrwfawmfceG f tufOya'&Sr;f jynfe,foYkd ysHUESv YH mí apmfbmG ;e,frsm;wGif oóar"
tcGeaf wmfraumufcEH idk af wmhjcif;? apmfbmG ;e,frsm; 0ifaiGavsmhyg;jcif;/
E-book is created by shanyoma
xkd&Srf;jynfe,f nDnTwfa&;ygwD(&ynz)\qkH;jzwfcsufrsm;owif;pmrsm;wGif
ygvmNyD;onfhaemuf p0fcGefcsKdacgif;aqmifonfh&Srf;jynfe,f awmifwef;om;pnf;vkH;nD
nTwfa&;tzGJY(&wpnz)u &Sif;vif;csufwapmif xkwfjyefvkdufavonf/
xkd&Sif;vif;csuf\oabmrSm (&ynz)\qkH;jzwfcsufrsm;onf (&wpnz)ESifh
rnforYdk Q roufqidk ?f (&wpnz)wGif wm0efr&S?d cGx J u G af &;udp(ö &wpnz)wGif raygif;zuf
[líyifjzpfonf/
(&wpnz)onf cGaJ &;wGaJ &;udpu ö kd wdwv d if;vif; raz:jyxm;ay/
(&wnz)\&Si;f vif;csufEiS rhf a&S;raESmif; wGaJ &;bufawmfom;rsm;jzpfaom &Sr;f
jynfe,fv;Hk qkid &f mtzG?YJ (&ynz)tm; wkejYf yefaom ausnmcsufwapmif owif;pmrsm;
wGif xGuaf y:vmonf/
xk&d rS ;f jynfe,fv;Hk qkid &f mtzGcYJ sKyf\ausnmcsufonf (&ynz)tm; jynfaxmifpk
NzdKcG&J efMuHpnfol Ekid if o H pömazmufe,fcsJUyOörrH sm;[k jypfwif&UHI csNyD; wm0ef&adS om &Sr;f jynf
e,f0efBuD;wOD;jzpfol OD;bk;d rIet f m; &mxl;rS xkwyf ,fypf&ef awmif;qkx d m;ayonf/
þonfvnf; tajccHrrl eS af om wkejYf yefcsufr[kwyf g/ jynfe,f0efBuD;wOD;onf
cGx
J u G af &;udpö rajymqk&d [laomuefo Y wfcsuf r&Sad y/
&Sr;f jynfe,faumifpED iS &hf rS ;f jynfe,ftpk;d &tzGo YJ nf jynfe,fta&;twGuf ud, k f
ydik jf y|mef;cGi&hf dS oD;jcm;uif;vGwcf iG v hf nf; &Sad vonf/
xkjYd yif jynfe,faumifpOD uú|rsm;ESijhf ynfe,f0efBuD;rsm;onf tpd;k &trIxrf;rsm;
r[kwfMu? EkdifiHa&;orm;rsm;jzpfonfhtm;avsmfpGm cGJa&;wGJa&;udpöwGif rdrdwkdYBudKufESpf
ouf&mukd qk;H jzwfEidk o f nf axmufcEH idk o f nf[k uRefawmf,q l ygonf/
&Sr;f jynfe,fv;Hk qkid &f m tzGcYJ sKyfu wGaJ &;orm;rsm;jzpfonft h wkid ;f cGx
J u G jf cif;
onf bmaMumifrh mS ;onf? rnfuo hJ Ykd tusKd;,kwrf nf? wGb J ufaejcif;jzifh rnfot Ykd usKd;&Sd
55 &Srf;jynfb,fvJ
oD;jcm;vGwfvyfcGifhr&/
&Sr;f jynfe,fonf &mZ0ifwavQmufv;Hk wBudrw f cgrS oD;jcm;vGwv f yfaomEkid if H
tjzpf r&yfwnfc&hJ bl;ay/
a&S;]]arm}]wkdif;jynfwnfaxmifcJhpOfrS oDaygrif;ygawmfrlonftxd yPÖmquf
ya'o&mZfEidk if jH zpfc&hJ onf? 1247-ckEpS w
f iG f Armjynfw0Sr;f vk;H ESit
hf wl NAdwo
d Qe,fcsJUpH
epfvufatmufoYkd usa&mufc&hJ onf/
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 56
wypön;f ok;H í rukeaf tmif aygrsm;<u,f0vifu h pm; e,fcsJUorm;onf &Sr;f wkid ;f &if;om;
rsm;twGuf pD;yGm;a&;vkyif ef;qkí d r,fr,f&& bmwckrQ aqmif&u G af y;jcif;rjyKcJah y/
pmwwfol 12-&mckid Ef eI ;f /
ynma&;wGif Munfyh gOD;]]uBuD; cacG;avmufom a&;wwforl sm;yg xnhaf &wGuf
ygrS pma&;pmzwfwwfoOl ;D a& vlw&mvQif 12-a,mufom&Scd o hJ nf/ wuúov dk rf qkxd m;
ESifhaumvdyfausmif;uav;yif r&SdcJhay}}/
e,fcsJUorm;onf &Sr;f jynfvx l Bk uD;tm; wrifwum zdEydS af oG;pkyvf mcJNh yD; &Sr;f
jynftm; t&Suu f if;rJph mG atmufusaemufusa'o[k ac:qkv d u dk af o;onf/
0 0 0 0 0 0 0 0
NAdwo
d Qe,fcsJUtkypf ;kd rI tESpf 60-umvtwGi;f rnfonfyh *k K¾ v
d w
f OD;wa,mufrQ
57 &Srf;jynfb,fvJ
&Srf;jynfvGwfvyfa&;tzGJYcsKyf/
1947-ck? &Sr;f jynf&mZ0ifwiG f yXrOD;qk;H vlxEk idk if aH &;tzGBYJ uD;jzpfaom &Sr;f jynf
vGwfvyfa&;tzGJYcsKyfBuD; ay:aygufvmaomtcgrS &Srf;jynfonf &Srf;wkdif;&if;om;rsm;
tbdYk &Sr;f jynfv;Hk 0vGwv f yfa&;ay;[laom a<u;aMumforH sm;onf &Sr;f jynfw0Sr;f vk;H odYk
jyefEY cYHS &hJ onf/
&Sr;f jynfv;Hk 0vGwvf yfa&; t&,l&mwGif &Sr;f jynfonf oD;jcm;vGwv f yfa&;t&
,lrnfavm? ArmjynfESifhyl;wGJí vGwfvyfa&;t&,lrnfavm [laomjyóemonf &Srf;
ykwfcwfMuao;onf/
xkpd Oftcgu &Sr;f apmfbmG ;rsm;onf &Sr;f jynfvw G v
f yfa&;tzGcYJ sKyfBuD;tm; Arm
udk a&mif;pm;aomtzG[ YJ k orkwcf MhJ uonf/ Armrke;f wD;a&;0g' jzefcY MhJ uonf/
&Sr;f Armyl;aygif;í vGwv f yfa&;t&,ljcif;om rSeu f efaomenf;jzpfonf[k &Sr;f
jynfvGwfvyfa&;tzGJYcsKyfBuD;u ,kHMunfonfhtwkdif; &Srf;-Armyl;aygif;a&;ESifhywfouf
aom oabmxm;udk &Sr;f jynfvw G v f yfa&;tzGcYJ sKyf Ouú|BuD;OD;wifat;onf (6-2-47)
aeY txl;xkwf z-q-y-vowif;pmwGi-f
tusKd;wlr[mrdwf/
]]uREkfyfwkdY vkH;0vGwfvyfa&;&vkdonfrSm [kwfNyD? odkYaomf xdkvGwfvyfa&;udk &
atmif b,fvkdvkyf&rvJ/ uREkfyfwkdYonf txD;wnf; vGwfvyfa&;udk r&Ekdif/ tusKd;wl
aom r[mrdwu f kd &Sm&ayrnf/}}[lí¤if;
]]Armvlxo k nf uREkyf w
f EYdk iS t
hf wlwuG NAdwo d Qe,fcsJUpHepfvufwiG ;f odYk oufqif;
cJ&h onf/ xkaYd Mumifh ArmvlxEk iS &hf rS ;f vlxok nf wavSxpJ ;D wc&D;xJomG ; uHwt l usKd;ay;
rsm;jzpfMuonf/ xkaYd Mumifh tjcm;tcsuftvufawG tyxm;NyD; aemify;l aygif;a&; cGcJ gG
a&;udk tyxm;NyD; e,fcsJUpHepfukd wku d zf sufNyD; vGwv f yfa&;t&,l&mürl ArmESix hf xd ad &muf
a&muf yl;aygif;Mu&rnf/ þtcsufü uREkyf w f aYdk wmifay:om;rsm;onf awGa0,dr;f ,kid f
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 58
awmifwef;a'o rygbJ/
]]trSefrSm ArmjynfESifhryl;aygif;bJ uREkfyfwkdYcsnf; oD;jcm;vkyfí vGwfvyfa&;
awmfawmfEiS rhf &Ekid yf g/ uREkyf w f Ydk awmifwef;a'orygbJEiS v hf nf; Armjynf\vGwv f yfa&;
onf ppfreS rf nf? wnfNrJrnf? ckid cf rhH nf[k uREkyf w f Ydk r,kMH unf/ xkaYd Mumifh e,fcsJUpHepfukd yl;
aygif;í wkdufbdkYuREkfyfwkdYwkdif;&if;om;tm;vkH;\wm0efESifhvkyfief;BuD;jzpfayonf}}[lí
¤if; aemufq;Hk pum;ukef ajymvku d rf nf/ t*Fvyd ef ,fcsJUpHepf xGuo f mG ;NyD;aemuf Armu
vlrsm;pkqNdk yD; uREkyf wf &Ydk rS ;f jynftm; e,fcsJUaoG;pky&f ef r[kww f &kwf tm;xkwyf gu csif;?
*sif;azg? u&if? &ckid pf aomuREkyf w f wYdk idk ;f &if;om; vlrsKd;i,frsm; aygif;pnf;í Arme,fcsJU
pHepfukd atmifjrifpmG wGe;f vSeNf zdKzsufypfvu kd Ef ikd yf gonf/ pd;k &drpf &m r&Syd gu oD;jcm;cGxJ u G f
NyD; aevkud vnf; aeEdik Mf uygonf ylp&mr&Syd g/
vGwv
f yfa&;ukd t&,lMuygpk}Yd }[lí¤if; &Si;f vif;jywfom;pGm xkwaf z:a&;om;cJo
h nf/
t&,lMupkdY/
wzef 5-2-47 aeYwiG f ArmjynfEiS yhf ;l wGí J vGwv f yfa&;udk t&,lMupk[ Yd al om
acgif;pOfjzifh xkwjf yefaom &Sr;f jynfvw G v f yfa&;tzGcYJ sKyfBuD;\aMujimpmwrf;trSw(f 4)
wGifvnf;/
]]avmavmq,f Armjynf\Ekid if aH &;tajctaet& awmifwef;a'otygt0if
jzpfaom uREkyf w f \
Ydk &Sr;f jynf\uHMur®mudk uREkyf w f pYdk rD zH efw;D &ef tifrwef ta&;BuD;vm
NyD}}[k tpcsDcg Armjynftay:wGif xm;&Sad om oabmxm;ESiyhf wfoufí atmufygt
yifvkHpmcsKyfed'gef;/
emrnfausmfyifvpHk mcsKyfe'd gef;wGif ]]&Sr;f ? ucsif? csif;vlrsKd;rsm;onf Armjynfr
ESifhyl;aygif;jcif;jzifh vGwfvyfa&; taqmwvsif &Ekdifvdrfhrnf[k ,kHMunfaMumif;}}[lí
az:jyxm;onf/
wzef 1947-ck? rwfv 23-&ufaeY anmifa&TNrdKU anmifa&Ta[mfwiG f usif;yaom
&Sr;f ? ucsif? csif;acgif;aqmifrsm;yg0ifzpYJG nf;xm;aom awmifwef;om; pnf;vk;H nDnw T f
a&;OD;pD;tzGJYcsKyf(puGyf)\tpnf;ta0;wGif atmufygtwkdif; qkH;jzwfcJhonf/
]]2/ vlO;D a&tcsKd;tpm;t& ArmEkid if w H idk jf ynfjyKvTwaf wmfoYkd yg0ifwufa&muf
rnf/ od&Yk mwGif vlrsKd;pkrsm;a'oESio hf ufqidk af omudprö sm;twGuf oufqidk &f mvlrsKd;ud, k f
E-book is created by shanyoma
0efjzpfonf/
jynfaxmifpjk refrmEkid if aH wmf zGpYJ nf;tkycf sKyfyHk a&;qGMJ upOf cGx J u G Ef idk af om tcGihf
ta&;tcPf;wGif-
]]þtajccHOya'tmPmwnfonfah eYrS q,fEpS t f wGi;f cGx J u G Ef idk af omtcGit hf
a&;udk rok;H rjyK&}}[k yk'rf 202-xnfo h iG ;f onfth cg uREkyf w f Ydk «& y v»tzGcYJ sKyfu, dk pf m;
vS,rf sm;onf jyif;jyif;xefxefuefu Y u
G cf MhJ uygonf/ ,if;odu Yk efu Y u
G Mf ujcif;rSm Armjynfr
ESifhyl;aygif;a&;udk rvkdvm;íum; r[kwfyg/ jynfaxmifpkoabmw&m;udk xdckdufonf/
vlrsKd;i,frsm;\tcGit hf a&;ukd xdygonf[k ,lqjcif;aMumifo h mjzpfonf/
(& y v)tzGcYJ sKyfonf &Sr;f jynfvx l t
k m; rvSnphf m;cJyh g/ txufwiG af z:jycJo h nfh
(& y v)\BudK;yrf;rI/
(& y v)tzGJY\OD;aqmifBudK;yrf;rIaMumifh &Srf;-Armyl;aygif;a&;onf q,fESpf
wmrQ Mumjrifch ahJ vNyD/
xkdq,fESpfwmumvtwGif; ya'o&mZfwkdY\ESdyfuGyfrIaMumifh &yvonf NydKuGJ
ysufpD;cJhavNyD/
(& y v)\a&SUaqmifvrf;pOft& &Sr;f -Armyl;aygif;jcif;jzifh NAdwo d Qe,fcsJUxrf;
yd;k atmufrS &Sr;f a&m Armyg tvGw&f ek ;f xGuEf idk cf ahJ vNyD/
q,fESpfwmumvtwGif; yl;aygif;cJhjcif;\tusKd;tjrwfpm&if;udk qef;ppf&ef
vdt k yfayNyD/ qufvufy;l aygif;a&; odwYk nf;r[kwf cGx J uG af &;twGuf pOf;pm;Mu&ef t
csdefwefayNyD/
&Srf;-Armyl;aygif;cJhaom q,fESpfwmumv\EkdifiHa&;pD;yGm;a&; ,Ofaus;rIt
usKd;tjrwfZ,m;udk udkvkdeDb0tajctaeESifhEIdif;,SOfí tMurf;tm;jzifh ppfwrf;xkwf
MunfMh upk/Yd
taqmifta,mif/
ukv
d edk b
D 0wGif Ekid if aH &;t& wm0efct H yk cf sKyfa&; r&&Scd ?hJ 'Dru
dk a&pDtcGit
hf a&;
pk;d pOf;rQ rcHpm;&cJ?h udv
k edk yD a'o&mZftyk cf sKyfa&;om&&Scd o hJ nf/ vGwv f yfa&;q,fEpS t
f
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 62
&Srf;vlxktwGuf rawGY&/
udvk edk b
D 0wGif &Sr;f jynfvx l Bk uD;onf pkwcf smrGaJ wcJ\
h / ,ckvnf; pkwcf smrGaJ w
vsufyif yJywk Ef iS rhf ek n
f i§ ;f pm;onfbh 0u rwufao;ay/ pD;yGm;a&; waeYwjcm; ykí d ykíd
Muyfwnf;vsuf&Sd\/
E-book is created by shanyoma
rausnmEkdifao;/
ppfrjzpfru
D &Sr;f jynfw0Sr;f vk;H wGif pmoifausmif;aygif;(196)ausmif;&Scd o hJ nf/
(omoemjyKESiw hf oD;yk*v
¾ ykid f ausmif; 90-&mcdik Ef eI ;f ) 1947-ckEpS w
f iG f (138)ausmif;&Sd
cJo
h nf/ pma&;pmzwfwwfol 12-&mcdik Ef eI ;f &Scd ohJ nf/ ,cktcg pmoifausmif;ajrmufrsm;
pGm wk;d wufvmonf/ tpk;d &txufwef;ausmif;(17)ausmif; tv,fwef;ausmif;(19)
ausmif; rlvwef;ausmif;(391)ausmif;&Sdonf[k od&onf/ pma&;pmzwfwwfolOD;a&
rnfrQ wk;d wufvmonfukd &Sr;f tpk;d &u ,ckwikd f rausnmEkid af o;ay/
vrf;yef;qufoG,fa&;/
udkvdkeDb0wGif &Srf;jynfw0Srf;vkH;ü aq;&kHESifhaq;ay;aq;cef;aygif; omoem
jyKESiw
hf oD;yk*v¾ ykid rf sm;tygt0if 33-ck&cdS ohJ nf/ ,cktcg &Sr;f jynfw0Sr;f vk;H wGif aq;&kH
ESifhaq;ay;cef;aygif; rnfírnfrQ&Sdonfukd &Srf;jynfe,fOuú|\tpD&ifcHpmwGif az:jy
xm;jcif; r&Sí d rod&ay/
pmwku d -f aMu;eef;ESiv hf rf;yef;qufo, G af &; wk;d wufrI vk;H 0rawGjY rif&? ukv
d edk D
b0tajctaeudyk if rrDao;/
þum; "r®"|d mefusus qef;ppfxm;aom tusKd;tjrwfpm&if;tMurf;wnf;/
uk,
d uf sKd;tcGit hf a&;rygaom &k;d om;pGm cGxJ u
G v f adk om cGaJ &;ormrsm;onf þ
63 &Srf;jynfb,fvJ
wifjyMuygukef/
cGaJ &;orm;rsm;onf tb,faMumifh cGx J u
G cf sifMuonf cGx
J u
G jf cif;jzifh b,fuo
hJ Ykd
tusKd;aus;Zl;&SdEkdifrnfponfjzifh olYrlighrlwifjyMuygukef/
rauseyfyg/
uRefawmftaeESifh vuf&Sd&Srf;jynfe,f\tajctae? ya'o&mZfapmfbGm;rsm;
tmPmwnfNrJaeonfhtajctae? wkdif;jynfzGHYNzdK;a&;vkyfief;rsm; rwnfaxmifEdkifonfh
tajctae? aumvdyaf usmif; wuúov dk t
f p&So
d nfth xufwef;ynma&;ausmif;rsm;ESihf
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 64
ya'o&mZfru
l kd raxmufc/H
odaYk omf (&ynz)ESi(hf &wpnz)ponft h zGt
YJ pnf;rsm;\cGx
J u
G af &;rlukd raxmuf
cHEkdifyg/
(&ynz)ESi(hf &wpnz)wkYd cGx J u
G í
f wnfaxmifrnfyh pHk rH mS apmfbmG ;rsm; olwe,f
igwrif; xif&mpkid ;f tkypf ;dk rnft
h ar&duefvufatmufcH &Sr;f jynfe,frsKd;yifjzpfvrd rhf nf/
E-book is created by shanyoma
,if;odYk cGx
J uG jf cif;rsKd;udk uRefawmfonf cGaJ &;orm;wOD;taeESiyhf if jyif;jyif;
xefxef ueYuf u
G &f ayvdrrhf nf/
cGJxGufvkdaomrl/
uRefawmf\cGx J u G vf adk omrlrmS atmufygtwkid ;f jzpfonf/
1/ &Sr;f jynfonf oD;jcm;Ekid if x H al xmifEidk af om tajctaewGif &So d nf/
2/ &Sr;f jynf\yx0Da&ajra'ot&¤if; ajray:ajratmuf o,HZmwypön;f rsm;t&¤if;?
acwfrw D ;dk wufaom Ekid if w H Ekid if jH zpfvmEkid o
f nf/
3/ &Srf;jynfonf ArmjynfESifhqufvufwGJbufaeí b,fenf;ESifhrQ tusKd;r&Sdawmh[k
aemufq;Hk ,lqonft h cg atmufygoabmxm;rsm;t& cGx J u
G íf tcsKyftcsmtmPmykid f
vGwvf yfaom jynfoo Yl r®wEkid if H xlaxmifrnf/
(u) cGxJ u G jf cif;onf jyifyya,m*uif;&rnf? jyifyEkid if rH sm;\0ifa&mufpu G zf ufrrI sm; vk;H
0uif;&rnf/
(c) cGx
J u G jf cif;jzifh ya'o&mZfEiS ehf ,fcsJUorm;rsm;\tmPmpuftwGi;f odYk roifqif;ap
&/
(*) &Sr;f jynfonf Ekid if w H umESiw hf ef;wl&nfwjl zpfí urÇmNh idr;f csrf;a&;ukd taxmuftul
jyKonfEh idk if H jzpfap&rnf/
uRefawmfwo Ydk nf tajccHtm;jzifh cGaJ &;orm;rsm;jzpfaomfvnf; uRefawmfwrYdk cGJ
xGucf sifatmif Akv d cf sKyfatmifqef; ajymouJo h Ykd Armjynfru vkyjf y&ayvdrrhf nf/ &Sr;f
jynfe,f acwfrw D ;dk wufBuD;yGm;atmif aqmif&u G af y;&ef vuf&zdS pYJG nf;tkycf sKyfyHk tajccH
Oya't& jynfaxmifpt k pk;d &tay:wGif t"duwm0ef&adS vonf/
tajccHOya'\jynfe,fOay'jyKpm&if;ESifhtcGefawmfpm&if;rsm;udkMunfhvQif
65 &Srf;jynfb,fvJ
1956-57 ckEpS t
f wGuf cefrY eS ;f ajcrsm;/
jynfe,ftrnf jynfe,fwGif;tcGefawmf&aiG omreftokH;p&dwf
&Srf;jynfe,f 41ç27ç340d 172ç11ç000d
ucsifjynfe,f 39ç04ç230d 120ç69ç000d
u,m;jynfe,f 5ç06ç390d 29ç38ç000d
u&ifjynfe,f 20ç08ç430d 69ç16ç000d
t"dubmvJ/
&Sr;f jynfe,f cGaJ &;-wGaJ &;jyóemwGif ud, k u
f sKd;tcGit
hf a&; jyifyya,m*rygbJ
EkdifiHa&;t& tajccHususavhvmvQif e,fajrcGJa&;wGJa&;onf t"dur[kwfay/ &Srf;
jynfe,f wk;d wufBuD;yGm;a&;omvQif t"dujzpfonf/
cGx
J u G í
f &Sr;f jynfe,fBuD;yGm;wk;d wufa&; wGb J ufí &Sr;f jynfe,fBuD;yGm;wk;d wuf
a&;onfom &k;d om;aom cGaJ &;wGaJ &;orm;rsm;\t"dutaMumif;&if;jzpfonfukd jynf
axmifpkom;wkdif; odxm;oihfygonf/
]]trsKd;om;pnf;vkH;a&;}}]]jynfaxmifpkwnfNrJa&;}}[laom*gxmudk wzGzG ref;
rIwaf e&krH Qjzifh cGx
J u G af &;jyóemonf ryaysmufomG ;Ekid af y/ cGx J u G 0f rhH nfr[kw[ f v
k nf;
awmifBuD;NrdKU?
1957-ckEpS ?f ZEé0g&Dv(23)&ufaeY/
xGef;jrifh
E-book is created by shanyoma OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 68
&Srf;jynfe,f\epfemcsufrsm;
69 &Srf;jynfb,fvJ
twdwf&mZ0ifykdif;/
twdw&f mZ0ifukd jyefvnfqef;ppfvu dk w f t hJ cgrSm &Sr;f jynfoal wG[m &mZ0ifw
avQmufvkH;]]olYuRef}}jzpfcJh&wJhjzpftifudk 0rf;enf;aMuuGJbG,f&m awGYjrifcJh&ygw,f/
jrefrm{u&mZfrsm; tkypf ;dk pOftcgrSm &Sr;f jynfapmfbmG ; NrdKUpm;rsm;[m a&Tyef;ckid ?f
aiGyef;ckid ?f orD;unmqufoum cpm;cJ&h ygw,f/ &Sr;f jynfoal wGvJ jrefrm{u&mZfw&Ydk UJ
aus;awmfrsKd; uRefawmfrsKd;rsm;jzpfcJh&w,f/ {u&mZfrif;wkdY tcsif;csif; e,fy,fvkwJh
ppfyrJG sm;rSmbJ jzpfjzpf? ,d;k ',m;? rPdy&l pwJEh idk if cH sJUppfyrJG sm;rSmbJjzpfjzpfyg0ifwu dk cf u
dk tf
rIxrf;cJh&ygw,f/
oDaygbk&if ygawmfrw l w hJ csdex f rJ mS bJ &Sr;f jynf[m Armjynfet YJ wl NAdwo d Qe,fcsJU
E-book is created by shanyoma
BuD;Edik if ,fnO§ ;f qJ0g'udk &Sr;f jynfol jynfom;rsm;tay:rSm rusifo h ;Hk bku Yd v dk J Akv d f
csKyfatmifqef;ud, k wf idk f &Sr;f jynf&dS jrefrmvlrsKd;rsm;tm; rdeMYf um;cJyh gw,f/ ]]&S&Sr;f jynfrmS
aewJhArmawG? &Srf;trsKd;om;rsm;eJYcspfcspfcifcif nD&if;tpfudkvkd aexkdifoGm;Muyg/ t
Ekid rf usifch sifMuygeJ?Y tEkid u f sifrh ,fMuH&if usKyfet YJ &if tk;d pm;uG&J vdrrhf ,f}}vkjYd ywfom;pGm
ajymcJhygw,f/
jynfaxmifpjk refrmEkid if zH pYJG nf;tkycf sKyfyHk tajccHOya'a&;qGpJ Ofu cGx J u G Ef idk w f hJ
tcGifhta&;tcPf;rSm ]]þtajccHOya'tmPmwnfonfhaeYrS q,fESpftwGif; cGJxGuf
Edik af omtcGit hf a&;udk tok;H rjyK&}}[k yk'rf 202-udk xnfo h iG ;f wJt
h cg usaemfw&Ydk UJ uk, d f
pm;vS,rf sm;u jyif;jyif;xefxef uefu Y u G cf MhJ uygw,f/
E-book is created by shanyoma
bmjyKvkYd uefu Y u G &f ovJqadk wmh jynfaxmifpo k abmw&m;rsm;udk xdcu kd v f yYdk gbJ/
vlrsKd;pkwkdY&JUtcGifhta&;udk csKyfcs,fxdyg;vkdYuefYuGufcJhygw,f/
'gayrJh Akv d cf sKyfatmifqef;wku Yd xdpk OftcgrSm urÇmt h ajctae? Ekid if &H UJ vGwv f yf
a&;tajctaeudk &Si;f jyNyD;? 10-ESpu f mvtwGi;f 5-ESppf rD u H ed ;f 2-ckavmuf*CePvkyf
NyD; jynfaxmifpw k 0Sr;f vk;H &JUBuD;yGm;wk;d wufa&;udk vufqyk v f ufuikd jf yyg&ap? tJovkd 10-
ESpaf vmufvyk jf yNyD;rS auseyfrrI &Sv d Qif oabmtwkid ;f cGx J u G Mf uygvkYd pdwxf cd u dk af vmuf
atmif &k;d om;pGm wifjyajymqkw d t
hJ wGuf 10-ESpu f efo Y wfjcif;ukd vku d af vsmoabmwlchJ
Muygw,f/
'Denf;eJY &Sr;f jynf[m ArmjynfEiS yhf ;l aygif;aoG;pnf;um &Sr;f a&m Armyg NAdwo d Q
e,fcsJUxrf;yd;k atmufu vGwaf jrmufvmcJMh uygw,f/ ,aeYq, dk if 10-ESpjf ynfah jrmufvm
cJyh gNyD/ 'Dq,fEpS u f mvtwGi;f yl;aygif;cJjh cif;&JUt&I;H tjrwfpm&if;udk pDppfa0zef&efvv dk m
NyDvYdk usaemf,q l ygw,f/
'D 10-ESpt f wGi;f yl;aygif;vmcJw h m[m Ekid if aH &;? tkycf sKyfa&;? pD;yGm;a&;? ,Of
aus;rIt&I;H tjrwfZ,m;udk e,fcsJUvufatmufcu H vkd edk b
D 0wk;H u tajctaersm;eJY EIid ;f
,OfNyD; tMurf;tm;jzifh a0zefppD pfwifjyoGm;ygr,f/
tJovkd a0zefppD pf&mrSm (1) uRefawmfwrYdk mS wef;wlnrD QwJt h cGit hf a&; & r&?
(2) vk;H 0vGwv f yfwjhJ ynfe,fwiG ;f ud, k jf y|mef;cGihf &Sd r&Sq d w dk hJ t"durl 2-&yfay:rSm tajccH
NyD; a0zefppD pfomG ;ygr,f/
EkdifiHa&;/
yXrqk;H vlrsKd;pkvw
T af wmf zGpYJ nf;ykrH rl rSeyf u
Hk kd tvsOf;oifv h Ydk wifjyyg&ap/ 'Drl
rrSew
f t
hJ ajccHOya'aMumifh &Sr;f jynfow l Ydk &oif&h xku d wf 'hJ rD u
dk a&pDtcGit hf a&;[m qdwf
73 &Srf;jynfb,fvJ
okOf;qkH;&IH;cJh&ygw,f/
tm;vk;H odMuwJt h wkid ;f bJ? usaemfwYdk jynfaxmifpyk gvDrefrmS jynfov Yl w
T af wmf?
vlrsKd;pkvw T af wmfqNdk yD; vTwaf wmf 2-&yf&cdS yhJ gw,f/ jynfov Yl w T af wmfrmS vlO;D a&;tcsKd;
tpm;tvku d f a&G;aumufwifajr§muf&wJt h wGuf Armu vlrsm;pktrwfae&m &ygw,f/
wu,fvYdk 'Dvw T af wmf w&yfxo J m&S, d if trsm;pkjzpfwAhJ rmwku Yd tcsderf a&G; rJEidk af ewm
rkYd tjcm;vlrsKd;pkwrYdk mS ud;k uG,&f mr& jzpfaeMuygvdrrhf ,f/ tJ'gaMumifh vlrsKd;pkw&Ykd UJ tcGihf
ta&;udk umuG,fapmifha&SmufbkdY vlrsKd;pkvTwfawmfukd xm;&Sd&ygw,f/ tJ'gtifrwef
or®morwfuswJt h csufjzpfygw,f/ 'gayrJh vlrsKd;pkvw T af wmf[m vlrsKd;pkw&Ydk UJ tcGit hf a&;
udk t[kwt f rSef umuG,af pmifah &SmufEidk yf g&JUvm;qkw d m qef;ppfMunhMf uyg/ a&S;OD;pGm vl
wmvJ &Syd gw,f/ rjzpfwmvJ &Syd gw,f/ aumif;NyD? b,ftcgrSm jzpfEidk o f vJq, dk if qkid &f m
jynfe,fOuú|ta&G;cH&ol[m 0efBuD;csKyf(wenf;)z-q-y-vudk axmufco H jl zpfae,if
aumifpu D a&G;aumufwt hJ wkid ;f 0efBuD;csKyfu 0rf;yef;wom avQmavQm&SL&SLvufcv H u dk f
w,f/ tu,fí 0efBuD;csKyf(wenf;)z-q-y-vudk axmufcrH nfo h l r[kwb f ;l qk, d if xkd
olukd 0efBuD;csKyfu raxmufc/H tu,fí ceft Y yfxm;NyD;jzpfae,ifvJ twif;jzKwfcsyg
w,f/ &Sr;f jynfe,f yXrOD;qk;H Ouú| vif;ac;OD;xGe;f jrifu h kd &Sr;f jynfaumifpu D rJtrsm;pk
jzifh 'Dru dk a&pDusus a&G;aumufwifajr§mufxm;ayrJh 0efBuD;csKyf(OD;Ek)u twif;jzKwfcs
bdYk BudK;pm;cJw h ,f/ aemufq;Hk Xmeajymif;vku d yf gw,f/ (qkid &f myk*K¾ v d f 2-OD;pvk;H touf
xif&Sm;&Sdaeao;wJhtwGuf 'Dtcsufudk 0efcHMu&ygvdrfhr,f/)
E-book is created by shanyoma
uJ - vufawGcY ef;jzpfwt
hJ yk cf sKyfa&;? 'Dru
dk a&pDa&;eJt
Y rsKd;om;a&;awGukd wckpD
qef;ppfMu&atmif/
ppftkyfcsKyfa&;/
&Srf;jynfe,ftkyfcsKyfa&;puf,EÅ&m;udk wrsKd;wzkH ajymif;vJoGm;atmif jynfr
tpd;k &[m enf;y&d,m,ftrsKd;rsKd;eJY 0ifa&mufpu G zf ufvmwmukd wifjyyg&ap/ om"u
jy&,if 1952-ckrmS &Sr;f jynfe,foYdk ppftyk cf sKyfa&;ukd oGwo f iG ;f vmcJNh yD; jynfe,f&UJ tkyf
csKyfa&;ukd ysufjym;apcJw h ,f/ jynfrtpk;d &[m &efol w&kyjf zLudk taMumif;jyNyD; &Sr;f jynf
e,fajray:rSm wyfrawmfom;rsm;ukd vko d nfxuf ykrd x dk m;&Scd w hJ ,f/ tpwke;f uawmh &Sr;f
'Dru dk a&pDpeH pf[m vlwidk ;f vGwv f yfpmG awG;ac:Ekid cf iG ?hf vGwv f yfpmG ajymqkad 0
zefEkdifcGifh? vGwfvyfpGm a&;omxkwfa0EkdifcGifh? vGwfvyfpGm pnf;&kH;EkdifcGifhqkdwJhvlYtcGifht
a&;t00awGay:rSm rlwnfw,fqkdwm tm;vkH;u vufcHoabmaygufNyD;jzpfygw,f/
aumif;NyD? 'Dvq dk adk wmh 'Dru dk a&pDtajccH0g'ay:rSm rlwnfNyD; xlaxmifxm;w,fqw dk jhJ ynf
axmifpBk uD;xJrmS Mu,fwyGit hf jzpf 0if;0if;awmufyg0ifvmcJw h hJ usaemfwYdk &Sr;f jynfBuD;rSm
bm0g'awGu BuD;pk;d vTr;f rk;d aeovJqw dk mudk wifjyvkyd gw,f/
usaemfwYdk &Sr;f jynfBuD;[m vGwv f yfa&;r&rDumv e,fcsJUacwfw;Hk uyif jynfe,f
wck&UJ tqifrh mS &SNd yD;aMumif;udk xyfrrH wifjyvkad wmhyg/ [kad cwfu tkycf sKyfrt I mPm[m
e,f&SifapmfbGm;BuD;rsm;&JUvufxJrSm &Sdygw,f/ tJ'DacwfwkH;u &Srf;vlxkBuD;w&yfvkH;udk
csKyfcs,faewJyh 'k rf (10)qkw d m &Scd yhJ gw,f/ 'Dy'k rf (10)rSm&Sw d t hJ mPmrsm;t& &Sr;f vlxt k
ay: e,f&iS af pmfbmG ;NrdKUpm;rsm;u ta&;,lzrf;qD;Edik cf yhJ gw,f/
'Dy'k rf (10)udk &Sr;f jynfvx l Bk uD;w&yfv;Hk u tqk;d qk;H yk'rf jzpfw,fvYdk [dak cwfu
wJu rSw, f cl MhJ uw,f/ tJ'yD 'k rf (10)[m wu,fvJ qk;d 0g;cJyh gw,f/ e,fcsJUt*Fvyd af cwf
NyD;aemuf zufqpf*syefacwf a&mufvmjyefawmhv?J uRefawmfw&Ykd UJ cHpm;&rI 'D*&D[m ydrk dk
qk;d 0g;vmygw,f/ Oyrm - yg;&ku d çf em;&ku d çf t"r®ypön;f odr;f ? trsKd;orD;rsm;udk rk'rd ;f
usifph wJzh ufqpfw&Ydk UJ 0g'twkid ;f &kid ;f jypGm usifo h ;Hk cJyh gw,f/ uRefawmfwYdk &Sr;f jynfow l &yf
vk;H [m acgif;ikcYH cH &hJ ygw,f/ 'Dvzdk Ed ydS cf sKyfcs,fraI tmufrmS rcHr&yfEidk w f v hJ xl Bk uD;u tk<H u
vm&wm[m obm0usygw,f/ 1945-ckEpS yf ikd ;f qD a&mufvmwJt h cg zufqpf*syefwYdk uRef
awmfwjYdk refrmwEkid if w H 0Sr;f vk;H &Sd vlxBk uD;w&yfv;Hk u aoG;pnf;nDnw T Nf yD; wGe;f vSecf MhJ u
wJt h wGuf trsKd;om;atmifyBJG uD;udk wcJeuf qifEEJT idk cf yhJ gw,f/ 'Daemuf NyD;cJw h ahJ cwfEpS f
acwf&JUcHpm;&rI[m &Srf;jynfolawG&JUtodw&m;xJrSm udef;atmif;aeNyD; jzpfwJhtwGuf
aMumifh rdrw d &Ydk UJ vGwaf jrmufrS xGu&f yfvrf;udo k m &SmcJMh uygw,f/ 1948-ckEpS rf mS vlrsKd;pk
77 &Srf;jynfb,fvJ
rsufEmS rSm vaygif;rsm;pGm &efoal wG&UJ wku d yf u JG snfqMH um;rSm toufqzH sm;pGeNYf yD; wyfr
awmf&JUckdfif;apcsufudk waoGrwdrf; vkdufemvkyfaqmifay;&ygw,f/ tJovdk aMumuf
aMumuf&GHU&GHUeJY vkyfaqmifay;ae&wJhMum;u &kdufESufn§Of;qJuefaMumufrIawG tqpfu
av;tjzpfeYJ cHMu&&Smao;w,f/ &Sr;f jynfta&SUydik ;f erfah vGjrpf]]wmyde;f }}ul;wkrYd mS wyfr
awmfom;rsm;udk ul;wkyYd aYkd y;wJt h cg oabmcsif;rwku d qf idk wf u
hJ ;l wko
Yd rm;rsm;udk a&xJuef
cscJbh ;l ygao;w,f/ wyfrawmf tok;H jyKbkt Yd wGuf jrif;rsm;udk tcaMu;aiG ray;bJ t"r®
qG,J t l ok;H jyKcJyh gw,f/ tcaMu;aiGr&wJt h jyif jrif;&Siu f jrif;xde;f orm;iSm;&rf;NyD;xnfh
ay;Mu&ao;w,f/ ppfa&;ppf&mawGrmS tok;H jyKbkq Yd Ndk yD; armfawmfum;awGukd tcsdet f cg
ra&G; txyfxyftcgcg acsmqGjJ cif;cHae&wmudk ,ckwavm owif;pmawGrmS zwf&rI Md u
ayvdrrhf ,f/ ,aeY&rS ;f jynfarmfawmfum;orm;avmurSm rauseyfraI wG *,uf&u dk af ewm
udk b,fvrdk S jiif;uG,v f rYdk &ygbl;/
&Srf;jynfvlxkw&yfvkH; ,lMuKH;r&jzpf&wJhtjzpfuawmh &Srf;jynfta&SUydkif;rSm
aomif;usef;aewJrh 'k ed ;f rIygbJ? 'DxrJ mS olawmfpifov D &Siw f yg;? rk'ed ;f usifch &H vkYd aoqk;H
oGm;wJt h jzpftysufav;[m jynfaxmifpo k rkid ;f rSm tBuD;qk;H aom trJuu G w f ckygbJ/ NyD;
awmh &Sr;f trsKd;orD;av;rsm;udk wyfrawmfom;rsm;u NrdKUBuD;jyBuD;awGukd ac:aqmifvm
NyD; a&mif;pm;MuykHawGudk em;rcsrf;omp&m? ESvkH;rcsrf;ajrhp&m awGYjrifcHpm;aeMu&yg
w,f/
NyD;awmh tifrwefrS yufpufvw S t hJ jyKtrlwckuawmh &Sr;f trsKd;orD;av;rsm;
udk t&,lEkdifwJhArmhwyfrawmfom;rsm;udk qkaiGrsm;ay;r,fvkdY ajr§mufyifhNyD; vlrsKd;a&;
t& apmfum;jyKrlaeMujcif;yif jzpfw,f/
tJ'Dvkd &Srf;jynfolvlxkawG[m tkyfcsKyfa&;t&¤if;? EkdifiHa&;t&¤if;? vlrsKd;
a&;t&¤if;? trsKd;rsKd; zdEydS n f O§ ;f yef; 0ifa&mufpu G zf ufraI wGukd tvl;tvJcaH e&ygw,f/
79 &Srf;jynfb,fvJ
'gawGaMumifh &Sr;f jynfe,f[m Ekid if aH &;t& udv k edk ED idk if t H oGif vu©Pmudk tjynft h 0BuD;
aqmifaeaMumif; wifjyvkyd gw,f/
pD;yGm;a&;ydkif;/
obmywdESifhb0wlwkdif;&if;om;vlrsKd;pkrsm;cifAsm;/
&Sr;f trsKd;om;awG[m Ekid if aH &;t& b,fvb dk 0rsKd;rSm usa&mufcpH m;ae&w,f
qkwd mudw k ifjyNyD;cJw h ahJ emuf pD;yGm;a&;t& b,fvq dk ;Hk &I;H epfemae&w,f? b,fvadk oG;pkyf
cHae&w,fqw dk t hJ csufukd qufvufNyD; wifjyyg&ap/
jynfaxmifpx k rJ mS yg0ifaeMuwJjh ynfe,frsm;teuf &Sr;f jynfe,f[m pD;yGm;a&;
tm;jzifh tawmifw h if;qk;H ? o,HZmwypön;f OpömawG taygrsm;qk;H t<u,f0qk;H jynfe,f
opfawmvkyfief;
owåKvkyif ef;NyD;wJah emuf 'kw, d vkyif ef;jzpfwo
hJ pfawmvkyif ef;udk wifjya0zef
&r,fq,dk ifvJ &Sr;f jynfe,frmS opfawmawG[m b,favmuftxd aygrsm;<u,f0w,fqdk
wmudk yxrqkH;wifjyyg&ap/ 1938-39-ckESpfpm&if;t&qkd,if opfawm&JUtus,ft
0ef;[m pwk&ef;rkid af ygif; 19036-jzpfNyD; opfvyk if ef;rS &Sr;f tpk;d &u &&Scd w hJ t
hJ cGeaf wmf
aiGuawmh 11-ode;f ausmfjzpfygw,f/
tJ'aD vmuf aygrsm;<u,f0wJo h pfawmawG[m &Sr;f jynfrmS &Sad yrJv
h J opfxw k v f yk f
a&;vkyif ef;awG vkyu f ikd Ef idk b
f Ykd tcGit
hf mPmukad wmh owåKvkyif ef;enf;wlyif zGpYJ nf;csKyf
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 82
ykt
H ajccHOya't& &Sr;f tpk;d &u r&&Syd gbl;/ A[kt d pk;d &uomvQif wku d &f u
kd xf w
k vf yk yf idk f
cGifh&Sdygw,f/
NyD;awmh opfawmawGu xGuw f t
hJ usKd;tjrwfawGeYJ tcGeaf iGawGukd e,fcsJUacwf
ukvd edk bD 0wk;H u b,foal wG cHpm;Mu&ovJq, dk if tusKd;tjrwfawGukd e,fcsJUt&if;&Sif
ukrP Ü aD wGu cHpm;&NyD; tcGeaf iGrsm;udk &Sr;f jynfe,ftpk;d &u &ygw,f/ vGwv f yfygNyDqw dk hJ
jynfaxmifpak cwfusawmh tusKd;tjrwfawGukd "S.T.B" ac:wJEh idk if aH wmfopfvyk if ef;tzGYJ
u&&SNd yD; tcGeaf iGawGuakd wmh A[kt d pk;d &u &&Sw d thJ wGuf &Sr;f jynfoel &YJ rS ;f tpk;d &[m t
usKd;tjrwfa&m tcGeaf iGuydk g wjym;wcsyfrQyif r&&Sb d J jzpfc&hJ ygw,f/ 'gaMumifh &Sr;f jynf
e,f[m obm0tm;jzifh opfawmawGepYJ rd ;f vef;pdak jyaeayrJv h J &Sr;f jynfoal wG[m vlpif
E-book is created by shanyoma
v,f,mjcHajrvkyfief;/
opfvkyfief;udk wifjyNyD;aemuf wwd,tcsufjzpfwJhv,f,mjcHajrpkdufysKd;a&;
vkyfief;udk qufvufwifjyyg&ap/
pduk yf sKd;a&;vkyif ef;udk aemufq;Hk rS wifjyayrJv h J 'Dvyk if ef;[m owåKvkyif ef;opf
vkyif ef;awGerYJ jcm; ta&;BuD;wJv h yk if ef;BuD;jzpfaMumif;udk owdjyKapvkyd gw,f/
'Dpu kd yf sKd;a&;vkyif ef;rSm bmawGyg0ifovJq, dk if qefpyg;? *sKH? ukvm;yJ? ajryJ?
tmvl;? MuufoeG ?f aumfz?D vbufajcmuf? oeyfzuf? emewfo;D ? vdar®mt f p&Swd jhJ cH,mv,f
ajrvkyif ef;awGu ajrmufrsm;pGmyg0ifygw,f/ &Sr;f jynfef ,fvOl ;D a&&JU 80-&mcdkifEIef;[m
'DpdkufysKd;a&;vkyfief;tay:rSm t"dutm;jzifh rSDckdvkyfudkifpm;aomufae&ygw,f/
'DjcH,mv,fajrpku d yf sKd;a&;vkyif ef;udak wmh zGpYJ nf;tkycf sKyfyt Hk ajccHOya't& &Sr;f
jynfoEl iS &hf rS ;f tpk;d &[m vGwv f yfpmG vkyu f idk af qmif&u
G Ef idk af Mumif; od&&dS ygw,f/ 'gayrJh
&Sr;f jynfoal wGtwGuf uHq;dk rk;d arSmifuscsifvmawmh rarQmfvifb h J 1959-ck? rwfvtwGi;f
rSm &Sr;f jynfe,fajr&JUpku d yf sKd;a&;ajr{uaygif; woef;ud]k ]ArmtZÆa&;vfp;D yGm;a&;pmcsKyf}}
t& tZÆa&;vft&if;&SifawGxH 0uGufvkdYtyfjcif;cHcJh&ygw,f/
{uwoef;qkdwm[m &Srf;jynf&JUpkdufysKd;EkdifwJhajr{uaygif;tm;vkH;&JUw0ufcefY
jzpfygw,f/ &Sr;f jynfoal wGtwGuf 'Davmufawmif ta&;BuD;wJu h pd Bö uD;rSmawmif z-q-
y-vA[kt d pk;d &[m &Sr;f jynfoal wGe&YJ rS ;f tpk;d &udk w&m;0ifwifBudKaqG;aEG;jcif;? qE´udk
&,ljcif; vk;H 0rjyKbJ olw Y OD;wnf;oabmt& pdwx f ifovkd cs,fv, S vf yk u
f ikd o
f mG ;wmudk
83 &Srf;jynfb,fvJ
awG&Y ygw,f/ 'g[m &Sr;f jynfoal wG&UJ tcGit hf a&;udk wrifapmfum;vku d jf cif;jzpfygw,f/
'g[m Ekid if aH wmf&UJ ajr,mudk Ekid if o H m;awGuom pku d yf sKd;vkyu
f ikd &f r,fqw dk t
hJ ajccHOay'
yg/ jy|mef;csufawGukd wku d &f u
dk cf sKd;azmufvu kd jf cif;jzpfygw,f/
tJ'gaMumifv h J 'D]]ArmtZÆa&;vfp;D yGm;a&;yl;aygif;aqmif&u G rf pI mcsKyf}}udk &Sr;f
jynfu ausmif;om;awG? tvkyo f rm;awG? v,form;awGtp&Sw d rhJ sKd;cspfy*k K¾ vd af wGu wcJ
eufuefu Y uG cf MhJ uygw,f/ 'gayrJh z-q-y-vtpk;d &[m 'Duefu Y u G cf sufawGukd vspfvsL
&INyD; ZGwftwif;vkyfudkifcJhygw,f/
'gawGudk Munfhjcif;tm;jzifh z-q-y-vA[kdtpkd;&[m jynfe,fudpöeJYywfouf
vmvkYd olwrYdk vkyaf y;csifwt hJ cgrsm;qk, d if ]]'guawmh jynfe,ftwGi;f a&;udprö Ydk 0ifrpGuf
jynfe,faxmufyHhaMu;/
obmywdeJYb0wlwkdif;&if;om;vlrsKd;pkrsm;cifAsm;/
txufyg&Srf;jynf&JUt"dutoufaoG;cJvkyfief;okH;&yfudk &Sif;vif;wifjyNyD;wJh
aemuf apmapmydik ;f u uRefawmf&nfneT ;f ajymqkcd w hJ ]hJ ]jynfe,faxmufyahH Mu;}}udpu ö kd quf
vufwifjytpD&ifcHoGm;ygr,f/
]]axmufyahH Mu;}}qku d wJuu
kd vlBuD;rif;wkYd od&MdS uwJt h wkid ;f (Liability) vkaYd c:
wJh ay;&efwm0eftaeeJYr[kwfbJ apwemtavsmuf A[kdtpkd;&u jynfe,fawGudk ay;
urf;pGefYBuJaxmufyHhjcif;vkdYteuft"dyÜg,f&ygw,f/ 'gu wifpD;whJoabm? tom;,lwJh
oabmjzpfygw,f/
'Dtcsufukd ydNk yD;&Si;f atmif wifjyygtk;H r,f/ e,fcsJuacwfuv kd ekd b
D 0wk;H u &Sr;f
tpdk;&eJYArmjynfrtpkd;&wkdY&JUb@ma&;tquftoG,f[m 1940-41-ckESpfrSm b,f
avmuftxd &Sw d ,fqw dk m uRefawmfwifjyvkyd gw,f/ tJ'b D @mawmfEpS rf mS bJ &Sr;f tpk;d &
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 84
7/ &Sr;f jynfoYkd wifyo Ydk nfw h idk ;f &if;jzpf ao&nfao&ufrsm;rS&&Sad om ,pfrsKd;cGet f m;vk;H /
8/ Ekid if jH cm;odw Yk ifyaYkd om csdyt f ay:rS &&So d nfx h u G uf ek t
f aumufawmf\ 93. 1&mckid Ef eI ;f /
9/ Ekid if jH cm;odw Yk ifyaYkd om &Sm;tay:rS &&So d nfx h uG uf ek t f aumufawmf\2-&mcdik Ef eI ;f /
10/ jrefrmjynfr;D &xm;rS &&Sad om tjrwfawmfaiG\ 7-&mckid Ef eI ;f /
11/ jrefrmjynf pmwku d af Mu;eef;XmerS&&Sad om tjrwfaiG\ 7-&mcdik Ef eI ;f /
12/ aiG'*Fg;XmerS jrefrmjynftpk;d &u tdE, d´ tpk;d &xHrS tjrwfaiG &onft h cg 5-&mckid f
EIef;/
ponfjzifh tcsKd;us&cJhwm[m pkpkaygif; 5ç888ç000d^ ajcmufoef;eD;yg;jzpfyg
w,f/ &Sr;f tpk;d &u jrefrmjynftpk;d &udk tJ'b D @mawmfEpS t f wGi;f rSmbJ ]]ay;&efwm0ef}}
taeeJYjyefNyD; tcsKd;usay;cJh&wmuawmh-
1/ qdyu f rf;taumufawmfXme ukeu f sp&dwpf pk ak ygif;\ 6. 2 &mckid Ef eI ;f /
2/ qm;? oMum;ESifhrD;jcpftay: taumufawmfaumuf&mwGif ukefusaomp&dwfaiG\
6. 2&mckid Ef eI ;f /
3/ jrefrmjynf rD;&xm;Xme&I;H aiG\ 7-&mckid Ef eI ;f /
4/ pmwku d af Mu;eef;Xme &I;H aiG\ 7-&mckid Ef eI ;f /
5/ rD;&xm;pmwku d af Mu;eef;twGuf tdE, d´ odaYk y;qyf&aomta<u;aiG\ 7-&mcdik Ef eI ;f /
6/ tdE, d´ jynfoYkd jrefrmjynfu ay;qyf&aomta<u;aiG\ 6. 8 &mcdik Ef eI /f
7/ umuG,af &;XmewGif c&pf,mefbmoma&;twGuf axmufyphH &dw\ f 6. 8 &mcdik Ef eI ;f /
8/ jrefrf mjynftpk;d &\Ekid if jH cm;a&;&m udpt ö wGuf ukeu f sp&dwaf iG\ 6. 8 &mcdik Ef eI /f
9/ oef;acgifpm&if; aumuf,al &;twGuf ukeu f sp&dwu f kd vlO;D a&tcsKd;tpm;twkid ;f \
&mcdkifEIef;/
10/ aiG'*Fg;oGe;f vkyaf &;ü tdE, d´ okYd jrefrmjynftpk;d & ay;&aom aiG\ 5-&mcdik Ef eI ;f /
85 &Srf;jynfb,fvJ
tckwifjyvku
d w
f pJh m&if;uawmh A[dt k pk;d &&JUbwf*swftcGeaf wmf&aiGbufu wGucf sufNyD; jyvku
d w
f phJ m&if;jzpfyg
w,f/ bwf*swftok;H aiGbufvn S Nhf yD; wGucf sufvudk ,
f ifvJ &Sr;f jynfe,f[m b,favmuftxd epfemaeaMumif;udk atmufyg
pm&if;eJY xyfavmif;wifjyyg&ap/
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 86
1952-53-ckESpf? bwf*swfpm&if;t&/
]]1956-57-ckESpf jynfe,fbwf*swfpm&if;}}
ed*kH;
obmywdESifhb0wlwkdif;&if;om;vlrsKd;pktaygif;wkdYcifAsm;/
vlrsKd;pkaygif;pkH aoG;pnf;nDnTwfa&;okdY-
E-book is created by shanyoma OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 88
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
jynfaxmifpw
k iG ;f rS
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
wef;wlaom&Srf;jynf
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
89 &Srf;jynfb,fvJ
OD;odef;azjrifh
\
rdwfqufpum;
OD;xGe;f jrif(h awmifBuD;)rSm OD;xGe;f jrifu h av;jzpfí OD;xGe;f jrif(h vif;ac;)um; OD;
xGe;f jrifBh uD;jzpfonf/ ,ckpmtkyif ,fukd a&;om;olO;D xGe;f jrif(h awmifBuD;onf) &Sr;f jynf
jynfaxmifpkwGif;rS
wef;wlaom&Srf;jynf
]]vlonf obm0tm;jzifh Ekid if aH &;owå0gjzpfonf}}[k t&pöww kd ,fu qko d nf/
uRefawmfonfvnf; Ekid if aH &;owå0gwaumifyif jzpfonf/ qkid ;f oHMum;vQif x
ucsifou l ohJ Ykd uRefawmfonf &Sr;f jynftrsKd;om;a&;vIy&f mS ;rIrsm; wvIyv f yI jf zpfwidk ;f x
vGifvsuf&Sdavonf/
vlrsKd;wrsKd;onf ajr{&d,m tb,frQao;i,fí vlO;D a& tb,frQ enf;yg;ap
umrl uk, d w hf idk ;f jynf uk,
d vhf v
l w
G v
f yfa&;? uk, fd t
hf csKyftcsmtmPmjzifh aexkid v f Mdk uonf
rSm "r®wmyifjzpfonf/
uRefawmft h m; ]]rif; oD;jcm;vGwv f yfwo hJ rwEkid if t H jzpfeYJ raecsifb;l vm;}}[k
ar;vQif aecsifygonf[k ajzygrnf/
odaYk omf þonfrmS qE´yidk ;f omjzpfonf/ wu,fjh zpf&yfEiS jhf zpfEidk o f nfu wjcm;
jzpfygonf/
vlrsKd;uGjJ ym;wkid ;f oD;jcm;Ekid if wH nfaxmifMurnfqv dk Qif ,aeYurÇmay:wGif oD;
E-book is created by shanyoma
trSerf mS uRefawmfww
Ydk awGonf 1947-ckEpS u
f tvkyu
f kd ,ckrS vkyaf eMu&yg
onf/
1947-ckEpS ?f wkid ;f jynfjyKvTwaf wmfwiG f uRefawmfwo Ydk nf (1) Ekid if aH &;tawGtY
MuKHEek ,fao;jcif;? (2) Oya'uRrf;usifrrI &Sjd cif;? (3) z-q-y-vacgif;aqmifrsm;tay:
,kMH unfu;dk pm;rI vGeu f jJ cif;? (4) wESpt f wGi;f vk;H 0vGwv f yfa&; &&efom aZmBuD;aejcif;
aMumifh vuf&t dS ajccHOya'ukd cyfayghayghyif vufcv H udk Mf uonf/
e,fcsJUvufatmufu tjrefqkH;vGwf&efom ta&;BuD;onf? e,fcsJUr&Sdonfh
aemufyikd ;f aoG;&if;om;&if;? nDtpfudk tcsif;csif; rl;wif; yJwif;vkyMf uvdrrhf nfr[kwf
[kxifcJhMuonf/
aus;Zl;wifbdkYaumif;onf[k ajymaMumif;Mum;od&onf/
&Srf;jynfe,ftpkd;&wGif jynfwGif;tcGefawmfuvnf; bmrSr&? jynfaxmifpk
axmufyahH Mu;uvnf; ravmufriSjzpfaeí 0ifaiGyv dk m&ef? &Sr;f jynfwiG f pD;u&ufpufw
puf wnfaxmif&ef MuHpnfco hJ nfqo dk nf/ pD;u&ufpufwpufwnfaxmifvQif wESpv f Qif
0ifaiGoed ;f aygif; w&mcef&Y &Srd nf[k cefrY eS ;f Muonf/
ESppf Ofjynfaxmifpk axmufyahH Mu;a&m jynfwiG ;f tcGeaf wmfygrS ode;f aygif; 200-
cefYom 0ifaiG&Sdaom&Srf;jynfe,ftpkd;&tbdkY wESpfodef; 100-0ifaiG ydk&SdvQif jynfolYt
usKd;jyKvkyif ef; ajrmufrsm;pGm vkyEf idk v f mrnfr[kwyf gavm/
okaYd omf xdpk ;D u&ufprD u H ed ;f ESiyhf wfoufí ArmtmPmykid rf sm;u ]]&Sr;f jynfrmS cif
E-book is created by shanyoma
Asm;wkYd pD;u&ufpufwnfcsif wnfEidk w f ,f/ 'gayrJh tJ'pD ;D u&ufpufu xGuw f phJ ;D u&uf
awGukd Armjynf vmra&mif;&bl;/ vma&mif;&if usKyfwYdk tcGeaf umuf&r,f}}[kajymonfh
twGuf xkpd rD u H ed ;f ysufomG ;onf[k Mum;od&onf/
vuf&zdS pYJG nf;ykt H ajccHOya't& &Sr;f jynfe,ftpk;d &onf puf&-Hk tvky&f ?Hk owåK
wGi;f vkyif ef;rsm; vkyEf idk cf iG rhf &S[ d k od-em;vnfcMhJ uonf/ ,ck y-x-p tpk;d &acwfusrS
a'gufwmOD;at;armifu vkyEf idk cf iG &hf adS Mumif; ajymonf[k od&onf/
odaYk omf puf&?Hk tvky&f ?Hk owåKwGi;f rsm; vkyu f ikd &f ef aiG&if;&SmazGciG Ehf iS x
hf u G u f ek f
ypön;f rsm; Armjynfov Ykd w G v f yfpmG a&mif;cGirhf &Sv d Qif OD;at;armif\vkyEf idk cf iG &hf o dS nf qkd
jcif;onf rnfokdYt"dyÜg,f&Sdygawmhrnfenf;/
&Sr;f jynfwiG f pufrv I yk if ef;rsm; rxGe;f um;ao;í ukeu f sp&dwf umrdrnfr[kwf
ojzifh avmydwvQyfppf"mwftm;udk &Sr;f jynfoYkd vTwaf y;Ekid rf nfr[kwaf Mumif; 0efBuD;OD;
&m&Spu f ajymonf[q k o kd nf/ þtwkid ;f omqkv d Qif &Sr;f jynftif;av;a&udk taMumif;jyK
NyD; jzpfay:vmaom avmydwvQyfppf"mwftm;udk &Sr;f jynfwiG f pufrv I yk if ef;rsm; xGe;f
um;vmonfu h mvrS tok;H jyKEkid af yawmhrnf/
þonfwkdYum; vuf&SdzGJYpnf;tkyfcsKyfykHtajccHOya'ESifhArmvlrsKd;BuD;0g'wkdY
aMumifh &Sr;f jynftwGuf epfemaeonft h csufwjYdk zpfonf/
tajccHOya'udk jyefvnfppD pfí jyifqif&ef tcGit hf a&;&vmonft h cg 'Dru dk a&
pDukd av;pm;aomtm;jzifh &Sr;f jynftrsKd;om;taygif;wko Yd nf tajccHOya'udk oJorJ rJ J
jyifqif&ef BudK;yrf;MuonfrmS obm0vnf;usonf? w&m;vnf; w&m;onf[k uRefawmf
xifygonf/
zGpYJ nf;tkycf sKyfyt Hk ajccHOya'jyifqifa&;(0g)wef;wlnrD Qí wajy;nDpmG wk;d wuf
aom jynfaxmifpjk zpfay:a&;tay:wGif &Sr;f jynftrsKd;om;taygif;wko Yd nf trsKd;om;
97 &Srf;jynfb,fvJ
]]uRefawmfwYdk vkv
d m;aom jynfaxmifppk epf}}
(1)
zGpYJ nf;tkycf sKyfyt
Hk ajccHOya'udk jyifqifMu&mü ]]rl}}ukd rysufp;D apbJ jyifqif
Mu&rnf[k tpk;d &u pnf;urf;owfrw S x
f m;onft h wGuf xk]d ]rl}}ESiyhf wfoufí jyóem
ay:cJo
h nf/ tajccHOya'\]]rl}}qkw d m bmvJ[k ar;Mujref;Muonf/
Oya'yg&*lwOD;u jrefrmEkid if aH wmfzpYJG nf;tkycf sKyfyt Hk ajccHOya'\]]rl}}[m qkd
&S,v
f pfEidk if w
H nfaqmufa&;bJ jzpfonf[k tajzay;onf/
tcsKdUu tajccHOya'\ed'gef;onf tajccHOya'\]]rl}}yif jzpfonf[k ajymMu
onf/
txufygwkrYd mS jyóem\tajz tjynft h pkH r[kw?f tpdwt f ydik ;f om jzpfonf[k
uRefawmf,lqonf/
1947-ckEpS ?f ZGev f (16)&ufaeY wkid ;f jynfjyKvTwaf wmfnv D mcHwiG f Akv d cf sKyfatmif
qef; wifoiG ;f onfv h rf;nTejf y|mef;csuftqkw d iG yf g&Sad om tcsuf(7)csufonfom tajccH
Oya'\]]rl}}rsm;jzpfygonf/
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 98
vrf;nTefjy|mef;csuftqkd
]]awmifwef;om;rsm;ESiu hf &iferD sm;tygt0if jzpfaom jrefrmEkid if aH wmfo-l Ekid if H
awmfom;wk\ Yd uk,d pf m;vS,rf sm;onf wkid ;f oljynfom;wk\ Yd tmoDoqE´EiS ahf vsmfnpD mG Ekid if H
awmfzpYJG nf;tkycf sKyfyt Hk ajccHOya'udk pDpOfa&;qG&J eftvkiYd gS pkn H pD ak 0;Muvsuf atmufyg
jy|mef;csufrsm;udk csrSwMf uaMumif;/
(1) EkdifiHawmfzGJYpnf;tkyfcsKyfykHtajccHOya'onf ]]jrefrmjynfaxmifpkEkdifiHawmf}}[kac:
wGiaf paom vGwv f yfonft h csKyftjcmtmPmydik f orwEkid if \ H zGpYJ nf;tkycf sKyfyt Hk ajccH
Oya'jzpfap&rnf/ xkjYd yif-
(2) jynfaxmifpjk refrmEkid if aH wmfwiG f zGpYJ nf;tkycf sKyfyt Hk ajccHOya'u owfrw S af z:jyonfh
E-book is created by shanyoma
xrf;&Guu f m jynfaxmiftcsif;csif; qkid &f mw&m;"r®EiS u hf sif0h wfou d m© udk tajcjyKí urÇmh
Nidrf;csrf;a&; a&SU&Ivsuf EkdifiHwumwkdYESifhrdwf0wfrysuf wGJbuf yl;aygif;aqmif&GufrIukd
ckid Nf rJaom t"d|mefjzifh apmifx h ed ;f awmht/hH
vuf&SdzGJYpnf;tkyfcsKyfykHtajccHOya'udk xkdrl(7)csufESifhtnDtnTwf a&;qGJxm;
aMumif; OD;Eku wkid ;f jynfjyKvTwaf wmfnv D mcHwiG f &Si;f vif;cJNh yD; jzpfonf/
xkaYd Mumifh tajccHOya'rlEiS yhf wfoufí uRefawmfwo Ydk nf tjiif;yGm;aep&m? pdwf
wGif pEk;d paemifjh zpfaep&m rvkad wmhay/
vuf&SdtajccHOya'udk uRefawmfwkdYvkdvm;aom jynfaxmifpkpepfokdY jyifqif
ajymif;vJ&mü Akv d cf sKyfatmifqef;csay;cJah om tajccH]]rl}}rsm;ESiq hf efu Y sifph &m xdcudk pf
'Dru
dk a&pDpeH pfonfvnf; wkid ;f jynfwjynfEiS w hf jynf rwlujJG ym;jcm;em;Muonf/
'Dru
dk a&pDtrsKd;rsKd; trnfemrtrsKd;rsKd;jzifh ac:wGiMf uonf/ (Oyrm - qkAd , D uf'rD u
dk
a&pD? jynfo'Yl rD u dk a&pD? 'Dru
dk a&pDopf? qk&d ,
S v
f pf'rD u
dk a&pD? taemufyikd ;f 'Dru dk a&pD)rsm;
rMumrDu tif'edk ;D &Sm;orwqku d mEkd u (Guided Democracy) yJu h idk 'f rD u
dk a&pD[k xGivf u dk f
jyefonf/
tmPm&Sipf eH pfwiG v f nf; vlwef;pm;ay:wGif tajccHí zufqpftmPm&Sipf eH pf?
ypön;f rJt
h mPm&Sipf eH pf? jynfo'Yl rD u
dk a&pDtmPm&Sipf eH pf[í l uGjJ ym;avonf/ rMumao;
rDu tcsKdUEkid if rH sm;wGif ppftmPm&Sipf eH pfonf acwfpm;vmonf/
E-book is created by shanyoma
'Drkdua&pDqkdwm
tcsKyftjcmtmPmonf jynfojl ynfom;rsm;xHwiG f wnf&v dS Qif omreftm;jzifh
'Dru dk a&pD[í l em;vnfMuonf/ od&Yk mwGif t&G,af &mufow l idk ;f rJqE´ay;í tpk;d &tzGYJ
tm; a&G;aumufwifajr§mufcGifh&jcif;jzifh 'Drkdua&pDonf jynfh0NyD[k r,lqEkdifao;ay/
a&G;aumufwifajr§mufxm;aom tpk;d &tzGt YJ m; jynfo-l jynfom;rsm;u wenf;enf;jzifh
jyefvnfcsKyfuikd x f m;Ekid rf S 'Dru dk a&pDonf jynfph NHk yD;[k qkEd idk af vonf/
'Drudk a&pDukd vufawGu Y sifo
h ;Hk &mü 'Dru dk a&pDEidk if [
H íl ac:wGiaf omEkid if rH sm;wGif
wEkid if EH iS whf Ekid if H wlnrD rI &SMd uacs/
t*FvefwiG f usifo h ;Hk aom'Dru dk a&pDonf tar&duefwiG u f sifoh ;Hk aom 'Dru dk a&
pDEiS jhf cm;em;onf/ xked nf;wlpmG urÇmay:wGif 'Dru dk a&pDtjynft h 0qk;H qko d nfrmS qGZZf m
vefEidk if w H iG f usifo h ;kH onf'h rD udk a&pDrmS t*Fvef? tar&duefww Ydk iG f usifo h ;Hk onf'h rD u dk a&
pDEiS t hf wl jcm;em;jyefonf/
wzef t*Fvef? jyifopf? tar&duef? qGpfZmveftp&Sdonfhtaemuf'Drkdua&pD
Ekid if rH sm;wGif usifo h ;Hk onf'h rD u dk a&pDonf ta&SU'Dru dk a&pD[ak c:onfq h Adk ,D uf,el , D EH iS hf
jynfolY'Drkdua&pDEkdifiHrsm;wGif usifhokH;onfh'Drkdua&pDESifhtajccHtm;jzifh jcm;em;jyefyg
onf/
'Dru
dk a&pD zGpYJ nf;ykpH eH pf
'Drudk a&pDay: tajccHí zGpYJ nf;xm;aom tkycf sKyfypHk eH pfrsm;wGif (Federal) ac:
jynfaxmifppk eH pfEiS hf (Unitary) ac: wjynfaxmifpeH pf (0g) wrsKd;wpm;wnf;tkycf sKyfonfh
pHepf (0g) tpk;d &wzGw YJ nf;[lí 2-rsKd; 2-pm; &SMd uonf/
qkAd ,D uf,el , D ?H tar&duefjynfaxmifp?k qGZd mvef? uae'g? ,l*pdk av;AD;,m;?
101 &Srf;jynfb,fvJ
jynfaxmifppk eH pf
jynfaxmifppk eH pfqo dk nfrmS tcsKyftjcmtmPmykid f vGwv f yfaomEkid if rH sm;? wef;
wl&nfwl qE´tavsmuf yl;aygif;zGpYJ nf;um A[kjd ynfaxmifpEk iS jhf ynfe,frsm;tMum; tm
PmESifhtcGifhta&;rsm; twdtus cGJa0ay;xm;aompHepfyifjzpfonf/
yx0D0iftaetxm; jcm;em;rIaMumifh¤if;? EkdifiHa&;pD;yGm;a&;tusKd;rwlnDrI
tmPmcGJa0enf;
jynfaxmifppk eH pfwiG f tmPmESit
hf cGit
hf a&; cGaJ 0ykH cGaJ 0enf;rSm 3-rsKd; 3-pm;
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 102
&Sdonf/
(1) jynfaxmifppk pfppfEidk if rH sm;wGif (Extreme type of federal system) A[kjd ynfaxmifpt k m;
trsm;ESiq hf idk af om tmPmESit hf cGit hf a&;rsm;om ay;xm;NyD; useftmPmESit hf cGit hf a&;
rsm;tm;vk;H (Residuary Powers) udk jynfe,frsm;wGif tyfEiS ;f xm;onf/ Oyrm - qGZd m
vef? tar&duefjynfaxmifp?k Mopaw;vD;,m;/
(2) jynfaxmifprk ppfwppfEidk if rH sm;? wenf;tm;jzifh jynfaxmifpt k aysmhpm;Ekid if rH sm;wGif
(Weak type of federal system) jynfe,frsm;tm; toift h wifh tmPmESit hf cGit hf a&;rsm;
cGaJ 0ay;NyD; useftmPmESit hf cGit hf a&;tm;vk;H ukd A[kjd ynfaxmifpu k odr;f ydu k x f m;onf/
Oyrm - uae'g? awmiftmz&dujynfaxmifp?k jynfaxmifpjk refrmEkid if /H
E-book is created by shanyoma
jynfaxmifpkygvDref
jynfaxmifpyk gvDrefrsm;wGif vTwaf wmf 2-&yfyg0ifMupNrJjzpfonf/ xdv k wT af wmf
2-&yfukd wkid ;f jynftrsKd;rsKd;wGif trnfemrtrsKd;rsKd;jzifh ac:wGiMf uonf/ vG,u f al p&ef
txufvw T af wmfEiS ahf tmufvw T af wmf[í l yif ac:a0:Muygpk/Yd
atmufvw T af wmfukd vlO;D a&ay: tajcwnfí a&G;aumufwifajr§mufMuonf/
(Proportional Representation) jynfe,frsm;onf vlOD;a&trsKd;tpm;vkduf trwfOD;a&
apvTwfcGifh&Muonf/ txufvTwfawmfonf jynfe,frsm; BuD;onf i,fonfr[l wlnD
aom trwfO;D a& apvTwMf uonf/ txufvw T af wmfonf jynfe,fBuD;u jynfe,fi,f
om;rsm;tm; BuD;Ekid if ,fnO§ ;f qJrsKd;r&Sad p&ef atmufvw T af wmftm; rJwif;ay;&eftwGuf
jynfaxmifpktpkd;&
jynfaxmifpt k pk;d &wkw Yd iG f orwtm; tmPmtvk;H pkt H yfEiS ;f aom tpk;d &ESiyhf g
vDreftm; tmPmtyfEiS ;f aomtpk;d &[lí 2-rsKd; 2-pm; &So d nf/
tar&duefjynfaxmifpt k pk;d &onf orwtm; tmPmtyfEiS ;f aomtpk;d &trsKd;
tpm;jzpfNyD; tjcm;jynfaxmifpt k pk;d &rsm;onf ygvDreftm; tmPmtyfEiS ;f aomtpk;d &
trsKd;tpm;rsm; jzpfMuonf/
tar&duefjynfaxmifpo k rwa&G;aumufyaHk &G;aumufenf;rSm urÇmay:wGif rnf
onfhEkdifiHESifhrSrwl wrljcm;ayonf/ tar&dueforwa&G;aumufykH a&G;aumufenf;udk
a&SUwGif tar&duefjynfaxmifpt k aMumif; avhvmonft h cg tus,faz:jyygOD;rnf/
E-book is created by shanyoma
jynfaxmifpk w&m;pD&ifrI
urÇmay:&Sd jynfaxmifpEk idk if rH sm;wGif (jrefrmjynfrt
S y)A[kjd ynfaxmifpEk iS jhf ynf
e,frsm;twGuf w&m;&k;H rsm; oD;jcm;&SMd uonf/ A[kjd ynfaxmifpt k wGuf tjrifq h ;Hk w&m;
&kH;(w&m;vTwfawmfcsKyf)rS aemufqkH;w&m;&kH;txd wpifwzGJY&SdouJhodkY jynfe,frsm;wGif
vnf; tjrifhqkH;w&m;&kH;(w&m;vTwfawmfcsKyf)rS aemufqkH;w&m;&kH;txd wpifwzGJY oD;
jcm;pD&MdS uonf/ jynfaxmifpw k &m;&k;H rsm;onf jynfaxmifpEk iS o hf ufqidk af om trIupd rö sm;
udo k m w&m;pD&ifMuNyD; jynfe,fw&m;&k;H rsm;odYk 0ifa&mufpu G zf ufjcif;rjyKMuay/ jynfe,f
twGi;f w&m;pD&ifro I nf jynfe,fw&m;vTwaf wmfcsKyfrsm;wGif tqk;H owfMuonf/
105 &Srf;jynfb,fvJ
tajccHOya'jyifqifenf;
zGpYJ nf;tkycf sKyfyt Hk ajccHOay'jyifqifjcif;ESiyhf wfoufí tajccHOya'udk 2-rsKd;
2-pm; cGjJ cm;Muonf/ tajccHOya'udk tjcm;Oya'rsm; jyKouJo h Ykd ygvDrefrS tvG,w f ul
jyifqifEidk v f Qif ¤if;tajccHOya'udk jyifqifv, G af paom tajccHOya' (Flexible Consti-
tution) [kac:onf/ NAdwe d jf ynfEiS t
hf w
D vDjynfwiG f tajccHOya'udk omrefOya'rsm;t
wnfjyKjyifqifouJo h Ykd ygvDrefu jyifEidk af omtmPm&SMd uonf/
tjcm;Ekid if rH sm;wGif (Oyrm - tar&duef? jyifopf? qkAd , D uf,el , D ?H qGZd mvef?
jrefrmEkid if )H tajccHOya'ukd tjcm;Oya'rsm;enf;wl jyifqifEidk cf iG hf r&Sad cs/
tajccHOya'jyifqifEkdifaomenf;udk tajccHOya'wGif txl;owfrSwfjy|mef;
cGJxGufcGifh
jynfaxmifpkEkdifiHqkdonfrSm vGwfvyfaom jynfaxmifpkrsm;qE´tavsmuf yl;
aygif;zGJYpnf;xm;jcif;jzpfay&m oabmw&m;tm;jzifh qE´tavsmuf jyefvnfcGJxGufEkdif
cGiv
hf nf; &S&d ayrnf/ odaYk omf ,ckrsufarSmufumvwGif qkAd ,D uf,el ,
D ?H ,l*pdk av;AD;,m;
jynfaxmifpEk iS jhf refrmjynfaxmifpw k \Ydk tajccHOya'rsm;wGio
f m jynfe,frsm; cGx J u G v
f dk
u cGx J u
G Ef idk af omtcGithf a&;rsm; jy|mef;az:jyxm;avonf/
wjynfaxmifpepf
uRefawmfwv Ydk vdk m;aom jynfaxmifppk pfppfrsKd;rS r&vQif vuf&jdS ynfaxmifprk ppf
wppftwkid ;f qufaernft h pm; cGx
J u
G Nf yD; oD;jcm;orwEkid if x H al xmifvQif xlaxmif? odYk
r[kwf (Unitary) ac:wjynfaxmifpeH pfvyk yf pfvu dk [
f íl pdwv f udk rf mefyg ajymqkad omyk*K¾ v
d f
tcsKdU &Sr;f jynfwiG f &SMd uonf/
(Unitary) ac:wjynfaxmifpepf(0g)tpkd;&wzGJYpHepfqkdonfrSm tmPmESifhtcGifh
ta&;rsm;udk A[kt d pk;d &onf wOD;wnf;tmPmykid t f jzpfjzifh tok;H jyKonf/ rdro d abm
tavsmuf a'oEÅ&tkycf sKyfa&; tzGrYJ sm; zGpYJ nf;NyD; tmPmtyfEiS ;f vku d tyfEiS ;f Ekid o
f nf/
a'oEÅ&tkyfcsKyfa&;tzGJYrsm;okdY tyfESif;xm;aom tmPmrsm;udkvnf; tcsdefra&G;jyef
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 106
(3)
jynfaxmifpkpepfudk avhvmMunfhonfhtcg tar&duefjynfaxmifpkç qGdZmvef
jynfaxmifpktpkd;&udk pHerlemtjzpfxm;NyD; avhvmavh&Sdonf/ uae'gESifhMopaw;vD;
,m;wku Yd kd t&Hjynfaxmifprk sm;tjzpfxm;NyD; avhvmMuonf/
tb,faMumifq h adk omf tar&duefjynfaxmifpEk iS q hf ZdG mvefjynfaxmifpw k rYkd mS jynf
axmifppk pfwyfBuD;rsm;jzpfMuí¤if;? uae'gESiMhf opaw;vD;,m;wkrYd mS jynfaxmifpq k adk omf
vnf; tmPmcGaJ 0yHk cGaJ 0enf;rSm wjynfEiS w hf jynf ajzmifah jzmifq h efu
Y sifaeí¤if;? om"u
wifjy&ef vG,u f al omaMumifh jzpfonf/
qkAd ,D uf,el , D o H nf urÇmay:wGif tjrifrh m;qk;H jynfaxmifppk eH pfjzpfonf[k qkd
&ayrnf/ qkAd , D uf,el , D o H nf tar&duef? qdZG mvefwu Ydk o hJ Ykd vGwv f yfí tcsKyftjcmtm
Pmydik af om(jynfe,frsm;)pkaygif;xm;onfomr[kw?f xkx d ufru vGwv f yfí tcsKyft
jcmtmPmydik af om (Federal Republics) (jynfaxmifprk sm;)pkaygif;xm;avonf/
qkAd ,
D uf,el , D o H nf jynfaxmifpk 3-qifjh zpfonf[k qk&d ayrnf/ Oyrm - qkAd D
,uf,leD,HwGif yg0ifaom &k&Sm;jynfaxmifpkwGif udk,fydkiftkyfcsKyfa&;a'orsm; aygif;
pnf;xm;aom jynfaxmifpkorwEkdifiH(12)EkdifiHyg0ifvsuf&Sdonf/ ,lu&def;? tZmbkdif
*sH? wm*spf? cgZwf? bkv d &dk &k mS ;? wyfcrif;? cgZpforwEkid if rH sm;onfvnf; tvm;wl jynf
axmifprk sm; jzpfMuonf/
qkdAD,uf,leD,HwGifyg0ifaom jynfaxmifpkorwEkdifiHrsm;onf vGwfvyfpGm cGJ
107 &Srf;jynfb,fvJ
tar&duefjynfaxmifpk
jzpfvmavonf/
odaYk omf NAdwo d Qukvd edk bD 0rS vGwv f yfcgp jynfe,frsm;onf woD;yk*v ¾ pdw"f mwf
jyif;xefaeqJjzpfonf/ wcsKdUjynfe,frsm;onf uGe*f &uftm; vTt J yfxm;onfx h rdk Qavmuf
aom tmPmukyd if rsm;ao;onf[k ,lqMuonf/
jyóemESit hf cuftcJrsm;onf BuD;rm;onfxuf BuD;rm;vm&m 1787-ckEpS ?f az
az:0g&DvwGif usif;yaom uGe*f &ufvw T af wmfu rwfo[mtzGo YJ nf jynfaxmifpw k nf
NrJa&;ESit hf yk cf sKyfa&; udpt ö &yf&yftwGuf tjynft h 0jznfph rG ;f Ekid jf cif;r&Sod nfukd awG&Y &dS
aMumif;/ xkaYd Mumifh rdwo f [mtzGyYJ #dnmOfpmcsKyfukd jyefvnfppD Ofo;Hk oyfNyD; jynfaxmifpk
wnfwchH ikd Nf rJa&;ESit hf yk cf sKyfa&;udpt ö &yf&yftwGuf vkaH vmufaom jy|mef;csufrsm;yg0if
onfjh ynfaxmifpt k ajccHOya'w&yfukd a&;qG&J ef vmrnfah rvwGif zD;av;'fz;D ,m;NrdKUü
nDvmcHobif usif;y&ef qk;H jzwfaMumif; ausnmavonf/
xkn d v D mcHobifwiG f a*smh0g&Siw f eftm; nDvmcHobif\Ouú|tjzpf a&G;aumuf
wifajr§mufMuonf/ rdwo f [mtzGyYJ #dnmOfpmcsKyfukd jyefvnfrpDpOfawmhbJ zGpYJ nf;tkycf sKyf
ykHtajccHOya'topfwckudk a&;qGJvkdufMuonf/ vuf&Sdtar&duefjynfaxmifpkzGJYpnf;
tkycf sKyftajccHOya'onf xkt d cgupí aygufzmG ;vmcJo h nf/
,ckjynfaxmifpk jrefrmEkid if w H iG f tcsif;csif;pk;d &drrf I r,kMH unfrrI sm;&So d vkd xkpd Of
u tar&duefjynfaxmifp(k 13)jynfe,fwiG v f nf; &Scd MhJ uonf/ Oya'jyKtzGt YJ yk cf sKyfrt I
zGJYESifhw&m;pD&ifa&;tzGJYrsm; oD;jcm;vGwfvyfrI&SdMuaomfvnf; tqkH;pGeftmPmrsm; ay;
rxm;bJ wXmeESiw hf Xme tjyeftvSef csKyfxed ;f Muonfukd tar&dueftajccHOya'wGif
awGYjrifEkdifayonf/
tar&duefjynfaxmifpk tajccHOya'udk a&;qGMJ uonfyh *k K¾ v d rf sm;onf atmuf
ygrlBuD; 4-csufukd pGpJ NJG rJNrJ ESv;Hk oGi;f xm;cJMh uonf/
109 &Srf;jynfb,fvJ
uGef*&ufvTwfawmf
tar&duefueG *f &ufukd vGwaf jrmufa&;ppfyt JG wGi;f u zGpYJ nf;cJo h nf/ rlvu zGYJ
tm;jzifh vufrw S rf xd;k bJ aeEkid o f nf/ od&Yk mwGif vTwaf wmf 2-&yfonf ok;H ykEH pS yf Hk rJjzifjh yef
í twnfjyKvQif xkdOya'Murf;rsm;onf orwvufrSwfrxkd;aomfvnf; tvkdavsmuf
Oya'tjzpf twnfjzpfavonf/
tar&duef'kwd,orwonf &mxl;tavsmuf txufvTwfawmf\Ouú|jzpf
onf/ tar&dueftxufvw T af wmf\xl;jcm;csufrmS txufvw T af wmfonf Oya'jyKa&;
udpw ö ckwnf;omru w&m;pD&ifa&;ESit hf yk cf sKyfa&;tmPmrsm;vnf; &&Sx d m;onf/ w&m;
pD&ifEidk cf iG hf qk&d mü omrefw&m;pD&ifa&;ukd qkv d jdk cif; r[kwyf g/ orw - 'kw, d orwESihf
tjcm;yk*K¾ v d Bf uD;rsm;wkt Yd ay: jypfwifpyG pf cJG sufrsm; ay:aygufvmaomf txufvw T af wmf
onf w&m;pD&if&onf/ txufvw T af wmfwiG f pDrcH efcY aJG &;aumfrwDç b@ma&;aumfrwDç
Ekid if jH cm;a&;qufo, G af &;ç aumfrwD ppfa&;aumfrwDponfjzifh tmPmtjynft h pk&H adS om
aumfrwDrsm; zGpYJ nf;xm;&ojzifh tkycf sKyfa&;Xmersm;tay: BuD;rm;pGm MoZmoufa&muf
rI&adS vonf/ xkjYd yif tar&duef txufvw T af wmfuom orwceft Y yfaom 0efBuD;tp&Sd
onf&h mxl;BuD;rsm;ESiEhf idk if jH cm;ESichf sKyfqadk om pmcsKyfpmwrf;rsm;udk twnfjyK&avonf/
xkaYd Mumifh tar&dueftxufvw T af wmfonf vufawGüY atmufvw T af wmfxufyí kd tmPm
&SNd yD; ydík *kP&f o dS nf[k qkMd uonf/ atmufvw T af wmfrmS txufvw T af wmf\oabmwlnD
rIr&Sv d Qif bmrQrvkyEf idk af cs/
tar&dueftpkd;&
tar&duefjynfaxmifpo k nf jynfaxmifppk pfppfjzpfonft
h wkid ;f A[dt
k pk;d &onf
trsm;ESiq hf idk af om tmPmESit hf cGit
hf a&; tueft Y owf tenf;i,fom ,lNyD; useftm
Pmrsm;tm;vkH;udk jynfe,ftpkd;&rsm;odkY tyfESif;xm;onf/ xkdYaMumifh tar&duefA[kd
tpk;d &wGif Xme(10)ckEiS 0hf efBuD; 10-OD;om xm;&Sad vonf/ ¤if;Xme10-ckrmS 1-aiGwu dk f
111 &Srf;jynfb,fvJ
tar&dueforw
tar&dueforwjzpfEidk &f ef touf 35-ESpjf ynfjh zpf&rnft h jyif tar&duefjynf
axmifpw k iG f 14-ESpw f idk f aexkid of v l nf;jzpf&avonf/ xkjYd yif tar&duefEifdk if o H m;tjzpf
cH,x l m;olr[kw&f bJ arG;uwnf;u Ekid if o H m;jzpfoo l m orw-tjzpf ta&G;cHEidk cf iG &hf dS
avonf/
tar&dueforwESi'hf w k , d orwwkt Yd m; 4-ESpw f Budrf a&G;aumufwifajr§muf&
onf/ a&G;aumufykH a&G;aumufenf;rSm atmufygtwkid ;f jzpfonf/
tar&dueforwESi'hf w k , d orwudk jynfojl ynfom;rsm;u wku d &f ukd af &G;aumuf
onfqadk omfvnf;? trSet f m;jzifh 2-qifah &G;aumuf&onf/ yXrtqifw h iG f jynfe,frsm;
onf rdrw d jdYk ynfe,f\uGe*f &ufvw T af wmf 2-&yfoYkd apvTwcf iG &hf adS om trwfO;D a&ESit hf nD
trQa&G;cs,fol (Electors) rsm;tm; trsm;jynforYl q J E´jzifh a&G;aumufwifajr§muf&onf/
Oyrm - jynfe,fwe,fonf uGe*f &ufatmufvw T af wmfoYkd trwf 30? txufvw T af wmf
odkY trwf 2-OD;apvTwfcGifh&SdvQif xkdjynfe,fwGif a&G;cs,fol 32-OD; a&G;aumufwif&
onf/
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 112
tar&duef w&m;pD&ifa&;
tar&duefjynfaxmifpw k iG f jynfaxmifpw k &m;&k;H rsm; wpifwzGYJ oD;jcm;jynfe,f
w&m;&krH sm; wpifwzGYJ oD;jcm;xm;&Sad vonf/
jynfaxmifpv k w
T af wmfcsKyfonf tcGit hf mPm 3-&yfom ,lxm;onf/
(1) tajccHOya'w&m;Oya'rsm;ESiphf mcsKyfpmwrf;rsm;rS ay:aygufvmaomudprö sm;/
(2) oHwrHrsm;ESiyhf ifv,fa&aMumif; pD&ifyidk cf iG t hf mPmESio hf ufqidk af omudprö sm;/
(3) jynfaxmifpEk iS jhf ynfe,ftjiif;yGm;rI odrYk [kwf jynfe,ftcsif;csif; tjiif;yGm;rI? odYk
r[kwf jynfaxmifpEk iS Ehf idk if jH cm;rsm; tjiif;yGm;rIupd rö sm;/
tajccHOya'tm; xdef;odrf;apmifha&Smufa&;onf tar&duefw&m;vTwfawmf
113 &Srf;jynfb,fvJ
csKyf\t"duwm0efjzpfayonf/
tar&duefjynfe,frsm;
tar&duefjynfe,f 50 rSm vk;H 0uk,
d yf ikd t
f yk cf sKyfa&;&Sad om orwEkid if rH sm;jzpf
Muonf/
jynfe,forwrsm;udk ,cifuv kd edk t
D pOftvmwkid ;f a*:0gem (Governor) [kac:
a0:Muonf/
jynfe,forwrsm;onf trsm;jynfoq l E´rjJ zifh a&G;aumufwifajr§mufc&H NyD; jynf
e,ftwGi;f wGif jynfaxmifpo k rwuJo h yYkd if wefc;dk tmPm tvGeBf uD;rm;ayonf/
wzef eykv d , D b H &k ifonf jynfaxmifrsm;tm; cGNJ yD; tajccHOya'wckpjD zifh tkyf
csKyfjyefonf/ eykv d , D b H &k ifusqk;H onfEiS w hf NydKifwnf; ol\pHepfvnf; ysufoOk ;f oGm;av
awmhonf/
eykv d ,D \ H pk;d rk;d rIatmufwiG f qGZd mvefjynfaxmiftcsif;csif; vufwaJG qmif&u G f
csufrsm;onf aemifjynfaxmifpk zGpYJ nf;&ef rsKd;aphcsay;cJo h nf/
qGZd mvefjynfaxmifrsm;onf wyfaygif;pktzGu YJ kd jyefvnfzpYJG nf;Muonf/ tar
&duefjynfaxmifpk tpOD;ykid ;f uJo h Ykd tusKd;wlvjHk cKHa&;? Ekid if jH cm;usL;ausmfapmfum;rIrsm;
rS umuG,fa&;? vGwfvyfa&;? xdef;odrf;a&;? jynfwGif;Nidrf0yfydjym;a&;wkdYtwGuf yl;wGJ
vkyaf qmifMuonf/ jynfaxmiftoD;oD;um; ud, k yf idk t
f yk cf sKyfa&;? uk, d yf ikd t
f ajccHOya'
qGdpfjynfaxmifpkygvDref
qGpd jf ynfaxmifpw k iG f uefwaHk c: jynfe,f(19)e,fEiS u hf efw0Hk uf(6)e,f wenf;
tm;jzifh uefwkH(22)e,fyg0ifMuonf/
(National Assembly) ac: jynfaxmifpy k gvDrefwiG f txufvw T af wmfEiS ahf tmuf
vTwfawmfyg0ifonf/ txufvTwfawmfodkY uefwkHwe,fvQif udk,fpm;vS,f 2-OD;pD uef
wk0H uf we,fvQif(1)OD;pD apvTwEf idk o f nf/ xku
d , dk pf m;vS,rf sm;\vpmESiphf &dwu f kd ouf
qkid &f mjynfe,fu uscH&onf/ atmufvw T af wmfoYkd vlO;D a&tvku d f a&G;aumuf&mvlO;D
a&(22000)vQif ud, k pf m;vS,w f OD;us a&G;aumufEidk o f nf/ odaYk omf vlO;D a& (11000)
xufydkvQif wOD;a&G;EkdifcGifh&Sdonf/
E-book is created by shanyoma
tmPmcGJa0enf;
jynfaxmifpkESifhjynfe,frsm; tmPmESifhtcGifhta&;cGJa0ykHenf;rSm tar&duef
jynfaxmifpEk iS Mhf opaw;vD;,m;jynfaxmifpw k u Ydk ohJ yYkd if jynfaxmifpt k m; tmPmrsm;uefY
owfay;NyD; jynfe,frsm;u useftmPmtm;vkH;udk ,lxm;Muonf/ odkYaomfvnf; jynf
axmifpktpkd;&ESifhjynfe,frsm; yl;wGJvkyfaqmifEkdifaom tmPmrsm;vnf;&Sdonf/ (Con-
current Powers) /
jynfaxmifpyk gvDrefonf tpk;d &tzG?YJ Ekid if aH wmforw 'kw, d orw ppfaoem
ywdcsKyfESifhw&m;0efBuD;csKyfwkdYtm; a&G;aumufwifajr§mufonf/
jynfe,frsm;wGif &mxl;xrf;&Guv f suf&adS om yk*K¾ v d rf sm;tm;vnf; jynfaxmifpk
ygvDreftrwftjzpf ta&G;cHEidk f cGijhf yKxm;onf/
qGdZmvefjynfaxmifpkygvDrefwGif xl;jcm;csuf(2)csuf&Sdonf/
1/ rdrw d aYdk &G;aumuf wifajr§mufvu dk af om tpk;d &tzG0YJ if 0efBuD;rsm;tm; jyefvnfjzKwfcs
Ekid cf iG hf r&Sjd cif;/
2/ rw&m;Oya'rsm;tm; tNyD;owf twnfjyKEkid jf cif;/
jynfov l x
l t
k m; 'Dru
dk a&pDtmPmudk wku d &f u dk uf sifo
h ;Hk Ekid cf iG hf jyKxm;ojzifh ygvD
refu w&m;Oya'rsm;udk tNyD;owftwnfjyKí r&Ekid jf cif; jzpfonf/
qGdpfjynfaxmifpktpkd;&
jynfaxmifpktpkd;&tzGJYudk vTwfawmf 2-&yfaygif;xm;onf/ jynfaxmifpkygvD
refu a&G;aumufwifajr§muf&onf/ tpk;d &tzGw YJ iG f 0efBuD; 7-OD;yg0ifí 0efBuD;rsm;onf
vTwaf wmfw&yf&yf\trwfrsm; rjzpfap&bJ trwftjzpf ta&G;cHEidk cf iG hf t&nftcsif;
117 &Srf;jynfb,fvJ
]]tNrJwrf;ppfwyfr&Sd}}
qGZd mvefjynfaxmifpw k iG f tNrJwrf; ppfwyf[í l xm;cGirhf &Sad y/ tajccHOya'
yk'rf (13)wGif twdtvif; jy|mef;xm;onf/ yk'rf (18)t& qGpd t f rsKd;om;tm;vk;H onf
ppfrx I rf;&Gu&f onf/ A[kjd ynfaxmifpt k aejzifh tNrJwrf;ppfwyfrxm;&Sad omfvnf; jynf
e,frsm;onf vkjH cKHa&;twGuf ppfom;tiftm;(300)xufrydak om? ppfwyfrsm; xm;Ekid f
cGifhjyKxm;avonf/
qGZd mvefjynfaxmifpo k nf Oa&mytv,fyikd ;f wGif xl;jcm;pGm wnfaerI? xl;jcm;
aomzGpYJ nf;tkycf sKyfyHk tajccHOya'? ckid Nf rJaomMum;aea&;0g'? xl;jcm;aom qGpd v f rl sKd;
wk\Yd pdw"f mwfwaYdk Mumifh eydv
k sH\usL;ausmfraI emufyikd ;f wGif ppfab;ppf'PfEiS u hf if;vGwf
um Nidr;f csrf;om,maom jynfaxmifpt k jzpf wnfwv hH mcJah vonf/
qGpd Zf mvefjynf\'Drudk a&pDwu dk &f u
dk u
f sifo
h ;Hk rIrmS t"Ge&Yf n
S pf mG wnfwahH yvdrrhf nf/
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 118
jrefrmjynfaxmifpk
(6)
urÇmt&yf&yfjynfaxmifpkzGJYpnf;ykH tajccHOya'erlemrsm;udk tMurf;tm;jzifh
avhvmNyD;onfah emuf uRefawmfwYdk jynfaxmifpjk refrmEkid if aH wmfzpYJG nf;csKyfyt
Hk ajccHOya'
ukd qufvufavhvmMunfyh gpk/Yd
zm;wykdif; ig;wykdif;
uRefawmfwkdY jynfaxmifpktajccHOya'ukd tmPmESifhtcGifhta&;cGJa0enf;(3)
enf;jzifh pHcsdeu f kd Munfvh Qif jynfaxmifpk rppfwppf trsKd;tpm;(0g)jynfaxmifpt k aysmh
E-book is created by shanyoma
jynfaxmifpo k abmw&m;
(1) ArmjynfrESijhf ynfaxmifppk eH pft& yl;aygif;rnf/
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 120
(2) ,if;odkYyl;aygif;onfhtcg-
(u) tcGifhta&;ESifhtqifhtwef;wljzpf&rnf/
(c) &Sr;f jynftm; vk;H 0uk, d yf idk tf yk cf sKyfa&;ay;&rnf/
(*) cGx J u G v f udk tcsderf a&G; cGx J u G cf iG ahf y;&rnf/
(3) A[kt d pk;d &tm; atmufygXmersm; vTt J yfay;rnf/
(u) Ekid if jH cm;a&;/
(c) umuG,af &;/
(*) pmwku d Ef iS ahf Mu;eef;/
(C) vrf;yef;qufoG,fa&;/
E-book is created by shanyoma
odaYk omf Akv d cf sKyfwu Ydk sqk;H oGm;NyD;aemuf tajccHOya'udk tNyD;owfa&;qGMJ uonfh
tcg uRefawmfwt Ydk m; rvdrw hf ywfEyS v f u dk o f nf[k uRefawmfawmh pGpJ NJG rJNrJ ,lqaeqJjzpf
onf/
toGit f m;jzifh uRefawmfwYdk e,fpyfa'otm; ESpo f rd ahf p&ef jynfaxmifpt k oGif
ay;xm;NyD; tESpo f m&tm;jzifh wwfEidk o f rQ wjynfaxmifpeH pfjzpfap&ef zefw;D xm;onf
[k uRefawmfxifonf/
OD;csefxGef;onf jynfe,frsm; tcPf;cGJxGufcGifh tcPf;rsm; tajccHOya'wGif
yg0ifxnfo h iG ;f xm;jcif;taMumif;ESiyhf wfoufNyD; Ekid if aH &; tkycf sKyfa&;t& trSev f t dk yf
í r[kwfaMumif;? e,fpyfa'oacgif;aqmifrsm;\oHo,pdwfudk avsmhyg;ap&eftwGuf
wjcrf;yJh jynfaxmifpk
uRefawmfw\ Ydk tajccHOya'onf oabmw&m;tm;jzifh jynfaxmifp[ k k ac:qkd
Ekid jf cif;rSm-
(1) &Srf;-ucsif-u&if-u,m;jynfe,frsm; zGJYpnf;ay;xm;jcif;/
(2) jynfe,frsm;wGif ud, k yf ikd tf yk cf sKyfa&; toift h wifch iG jhf yKxm;jcif;/
(3) jynfe,faumifpaD c: Oya'jyKtzGt YJ pnf;ay;xm;jcif;/
E-book is created by shanyoma
(4) &Sr;f ESiu hf ,m;jynfe,frsm;tm; jynfaxmifp\ k tjrifq h ;Hk tqifjh zpfonfch x JG u G Ef ikd cf iG hf
ay;xm;jcif;rsm;aMumifh jzpfonf/
þrQavmufom uGuu f uG u f av;Munfv h Qif urÇmay:&Sd tjcm;jynfaxmifprk sm;
ESihf toGit f m;jzifh wloa,mifa,mif jzpfonf/
jynfaxmifpq k o dk nfrmS jynfaxmifac: jynfe,frsm; pkaygif;xm;jcif;jzpfonf/
tjcm;vlrsKd;pkrsm;twGuf oD;jcm;jynfe,frsm; zGJYpnf;xm;aomfvnf; vlrsm;pkjzpfaom
Armrsm;tzkYd jynfe,f[í l oD;jcm;r&Sad cs/ oD;jcm;ygvDrefEiS o hf ;D jcm;tpk;d &vnf; r&Sad cs/
&kww f &ufqv dk Qif Armrsm;u tepfemcH&oa,mif oabmaygufayrnf/ eufeuf
eJeJ pOf;pm;Munfyh gu Armrsm;onf jynfaxmifpt k pk;d &tmPmudk vk;H axG;,lvu dk Nf yD; vl
rsKd;pkrsm;tay: tkypf v D u dk jf cif;omjzpfygonf/ þonfukd axmuf&í I OD;csefxeG ;f u ]]vuf
awGw Y iG f wjynfaxmifpeH pfjzpfonf}}[kqv dk udk jf cif;jzpfonf/
xkaYd Mumifh uRefawmfu jynfe,frsm;onf Armjynf\yPÖmqufEidk if rH sm;tqifo h Ykd
usa&mufuek o f nf[k qkv d udk jf cif;jzpfonf/
yPÖmqufEidk if aH c: (Vassal State) ESiyhf wfoufNyD; uRefawmftaeESihf txl;t"d
yÜg,fziG jhf yp&m rvkyd g/ Akv d cf sKyfatmifqef; ruG,v f eG rf D wkid ;f jynfjyKvTwaf wmfwiG f t"dygÜ ,f
zGifhjycJhonfu ydkít"dyÜg,fav;eufygonf/
(Vassal State) qkdwmu wynfh-uRefEkdifiHvkdoabmrsKd;bJ? uRefqkdayr,fhvkdY
(Colony) ukv d ek v
D nf; r[kwb f ;l ? olb Y momol olrY if;ESio hf cl sif;ESio hf t
Yl pk;d &ESib hf ?J tjyif
brf;tm;jzifah wmh vGwv f yfw,f? odaYk omfvnf; Ekid if BH uD;wEkid if &H UJ MoZmvTr;f rd;k rI csKyfcs,f
rIudk txl;wvnf cHae&wJEh idk if jH zpfvYdk (Vassal State) vkaYd c:w,f/ (wkid ;f jynfjyKvTwaf wmf
nDvmcHrw S w f rf;pmwG-J 1/ tpnf;ta0;trSwf 4? pmrsufEmS - 77)/
ArmvlrsKd;BuD;0g'ESiyhf PÖmqufEidk if [ H al om pum;rsm;udk uRefawmfu wrifxiG f
123 &Srf;jynfb,fvJ
vku d o
f nf[k uRefawmfrh w d af qGrsm;u qkMd uonf/ trSerf mS þpum;vk;H rsm;udk uRefawmf
u xGiv f u dk of nf r[kwyf g/ jynfaxmifpjk refrmEkid if aH wmf\ 10-ESpaf usmfb0rS aygufzmG ;
vmaom pum;vk;H rsm;om jzpfygonf/
Armrsm;twGuf oD;jcm;jynfe,f-oD;jcm;tpkd;&-oD;jcm;Oya'jyKtzGJY[lí oD;
jcm;rxm;jcif;ESifhywfoufí OD;csefxGef;uyifArmacgif;aqmifrsm;\ukd,fpm; wkdif;jynf
jyKvTwaf wmfwiG f &Si;f vif;jycJyh gonf/
]]ArmjynfrBuD;u tifrwefBuD;NyD; yg0ifrnfjh ynfe,fawGu tifrwef tus,f
t0ef;rSm i,faewmudk awG&Y ygw,f/ Armjynfrtus,ft0ef;[m &Sr;f jynf ucsifjynf
e,f? u&ifejD ynfe,f/ onfjynfe,f ok;H jynfaygif;vQifawmifrS ArmjynfrmS usefwehJ ,f
wkdYygvDref
uRefawmfwYdk jynfaxmifpk ygvDrefzpYJG nf;ykrH mS vnf; obm0rusay/ tjcm;jynf
axmifpyk gvDrefrsm;wGif vTwaf wmf 2-&yfxm;&Sjd cif;rSm atmufvw T af wmfonf 'Dru dk a&pD
oabmt& tcsKyftjcmtmPmonf jynfov l x
l xk rH S qif;ouf&rnfqo dk nft
h wkid ;f jynf
olvx l w k &yfv;Hk tm; ud, k pf m;jyK&efjzpfNyD; txufvw T af wmfrmS jynfaxmifpo k abmw&m;
t& jynfe,frsm;tm; ud, k pf m;jyK&ef jzpfayonf/
jynfe,fBuD;u jynfe,fi,frsm;tm; tEkid u f sifrh I r&Sad p&ef txufvw T af wmfoYkd
E-book is created by shanyoma
udk,fpm;vS,fOD;a& tnDtrQapvTwfMuonf/
vTwaf wmfw&yf&yfonf tmPmudk tvGet f uJtok;H rjyKEkid &f eftwGuf vTwaf wmf
w&yfu tjcm;vTwaf wmfw&yftm; xde;f uGyEf ikd &f ef tcGit hf mPmwl ay;xm;Muonf/
uRefawmfwkdY\txufvTwfawmfodkY jynfe,frsm;onf trwfOD;a&tnDtrQap
vTwEf idk cf iG hf r&SMd uyg/ Armjynfe,f[í l oD;jcm;r&Sjd cif;onfyif jynfaxmifpt k xufvw T f
awmfzpYJG nf;rIukd BuD;pGm&kyq f if;ysufapavonf/ wjynfe,fvQif trwfO;D a& tb,frQ
pD apvTw&f rnf[k tajccHOya'wGif jy|mef;vku d vf Qif Armjynfe,fr&Sí d jynfaxmifpt k
xufvw T af wmfwiG f Armuk, d pf m;vS,rf sm; yg0ifEidk af wmhrnf r[kwaf cs/
uRefawmfwkdY\txufvTwfawmfonf atmufvTwfawmftm; xdef;uGyfEkdifaom
tmPmvnf; r&S?d jynfe,f jynfe,frsm;tusKd;udk umuG,Ef idk pf rG ;f vnf;r&Sjd zpfaeav&m
,cktwkid ;f omqkv d Qif Ekid if aH wmforwuJo h Ykd wefqmqifxm;,ko H m &Sad eayrnf/
þum; 'kwd,csKdU,Gif;csufwnf;/
tmPmESifhtcGifhta&;
jynfaxmifppk pfppfEikd if rH sm;wGif A[kjd ynfaxmifptk m; trsm;ESiq hf idk af om tcGihf
tmPmrsm;om ay;NyD; useftmPmrsm;udk jynfe,frsm;u odr;f ydu k x
f m;Muonf/ uae'g
jynfaxmifpw k iG o
f m A[djk ynfaxmifptk m;vnf; tmPmuefo Y wfay;NyD; useftmPmrsm;
tm;vk;H ukd A[du k odr;f yduk x
f m;onf/
uRefawmfwYdk jynfaxmifpk tajccHOya'wGif jynfaxmifpOk ya'jyKpm&if;? jynf
e,fOya'jyKpm&if;[lí cGJjcm;NyD; useftmPmrsm;tm;vkH;udk A[kdjynfaxmifpktpkd;&odkY
ay;tyfxm;&mu uae'gjynfaxmifpEk iS t hf mPmcGaJ 0enf;wGif twlwyl ifjzpfonf/ tajc
cHOya'rlEiS yhf wfoufí &Si;f jypOf OD;csefxeG ;f u uae'gjynfaxmifpv k rf;pOfukd vku d x
f m;
125 &Srf;jynfb,fvJ
jynfaxmifpkb@ma&;
tmPmESifhtcGifhta&; cGJa0enf;uJhodkYyif b@ma&;cGJa0rIonfvnf; jynfe,f
rsm;tm; jynfe,ftcGeaf wmfpm&if;[lí uefo Y wfay;NyD; useftm;vk;H udk A[ku d ,lxm;
vkdufavonf/
Armjynfe,f[í l oD;jcm;zGpYJ nf;xm;jcif;r&Sb d J jynfaxmifp[ k íl a&maxG;zGpYJ nf;
xm;av&m A[kXd mersm;[lí oefo Y efcY jJG cm;&ef cufcaJ yonf/ xkaYd Mumifh A[kjd ynfaxmifpk
ESio hf ufqidk af om tcGeaf wmf0ifaiGrsm;udk b,focYkd aJG 0í A[kjd ynfaxmifpEk iS o hf ufqidk af om
Xmersm;twGuf b,fou Ykd scH&rnfukd wdwu d sus owfrw S &f ef rvG,u f al wmhay/
tajccHOya'yk'rf 96 >cif;csufwiG o f m jynfaxmifpt k pk;d &onf ]]axmufy&hH ef
vkt d yfonf[k qk;H jzwfowfrw S af omtaxmuftyHah iGrsm;uk}d }jynfe,ftpk;d &rsm;tm; ay;
Ekid o f nf[k az:jyxm;onf/
¤if;jy|mef;csuft& &Sad om taxmuftyHah iGrsm;jzifo h m jynfe,frsm; touf
&SLaeMu&onf/ þaxmufyahH iGrsm;udk A[kt d pd;k &u ay;vku d ay;Ekid o f nf/ ray;bJ ae
vkduvnf; aeEkdifonf/ þenf;jzifh A[kdtpkd;&onf jynfe,ftpkd;&rsm;\toufaoG;
aMumudk xde;f csKyfxm;vku d o
f nf/ þonfukd axmuf&í I vnf; OD;csefxeG ;f u vufawGw Y iG f
wjynfaxmifpeH pfjzpfonf[k ajym[efwal vonf/
jynfe,frsm; txl;ojzifh uRefawmfw&Ydk rS ;f jynf\rauseyfcsufrsm;onf b@m
a&;cGaJ 0rIpeH pfay:wGif jrpfzsm;cHco hJ nf/
tjcm;jynfaxmifpktajccHOya'rsm;wGif b@ma&;cGJa0rIESifhywfoufí twd
tus jy|mef;xm;jcif; r&SMd uacs/ jrefrmjynfaxmifpt k ajccHOya'wGio f m twdtusjy
|mef;xm;NyD; twdtusvkdufemaeMuonf
þum; tajccHOya'\yOörcsKdU,Gi;f csuf jzpfonf/
127 &Srf;jynfb,fvJ
jynfaxmifpb
k @ma&;ESiyhf wfoufí¤if;? jynfaxmifpEk iS jhf ynfe,fb@ma&;cGaJ 0
rIESifhywfoufí¤if;? oD;oefYaqmif;yg;a&;ygOD;rnf/
tajccHOya' jyifMupkYd
&Sr;f jynfe,f\epfemcsuf rauseyfcsufrsm; ajyvnfap&ef vuf&t dS ajccHOya'
udk jyefvnfpDppfí jyifqifMu&ayrnf/ ,if;odkYjyifqifonfhtcg txufwGif uRefawmf
avhvmqef;ppfxm;aom csKdU,Gi;f csufBuD; 5-csufukd OD;wnfNyD; jyifqifMu&ayvdrrhf nf/
,if;csKdU,Gi;f csuf 5-csufwiG f tusKH;0ifaom tcPf;u@rsm;? yk'rf rsm;? Z,m;
rsm;tm;vk;H udk jyifqifjcif;? jznfph u G jf cif; EIwyf ,fjcif;rsm; jyK&ygvdrrhf nf/
(7)
]]uRefawmfwv Ydk v
dk m;aom jynfaxmifp}k }
(1) jynfaxmifpjk refrmEkid if aH wmfwiG -f
(1) jrefrmjynfe,f/
(2) &Sr;f jynfe,f/
(3) ucsifjynfe,f/
(4) u&ifjynfe,f/
(5) u,m;jynfe,f/
(6) csif;jynfe,f/
(7) &ckid jf ynfe,f/
(8) rGejf ynfe,frsm; yg0ifMurnf/
0d"& l ocifcspfarmif
\
&Sr;f rlejYJ ynfaxmifpak emifa&;
131 &Srf;jynfb,fvJ
xkwfa0ol
aAghpaf wmhpmayjzefcY sda&; (0359)
trSwf 21-ta&SU'D&Hk Akv d cf sKyfaps;?
&efuek Nf rdKU/
ocifcspfarmif\trSmpum;
yxptpk;d &acwf\aemufq;Hk aeY aemufq;Hk n jzpfygonf/
xkad eY xkn
d rSm 1962-ck? rwfv 1-&ufaeY nae 6-em&Djzpfygonf/
xkad eY xdtk csdew
f iG f &efuek Nf rdKU jynfvrf;rBuD;&Sd toHviT &hf o
Hk pfBuD;wGif tm;vk;H
aom jynfe,fvrl sKd;pkacgif;aqmifrsm;ESijhf ynfr&Sd yxp? yrnw? zqyvpaomEkid if aH &;
ygwDBuD;rsm;rS acgif;aqmifwkdYonf pka0;a&mufvmMuygonf/ udpörSm aemifaomtcg
]]cg;usKd;oGm;aomvlrsKd;aygif;pkH ES;D aESmzvS,yf BJG uD;}}[lí &mZ0ifwiG f wGi&f pfrnft h pnf;
ta0;BuD;okYd wufa&mufMu&efjzpfygonf/ þaemufq;Hk nwGif yrnwuk, d pf m;vS,t f
jzpf uRefawmfu wifjyajymqk&d efEiS zhf qyvud, k pf m;vS,t f jzpf OD;AaqGu wifjyajymqkd
&ef jzpfygonf/
cef;rBuD;twGi;f &Sd pifjrifah y:wGif obmywdEidk if aH wmf0efBuD;csKyfO;D Ek? Ekid if aH wmf
tpk;d &tMuHay;tzG0YJ if a'gufwmbOD;? a'gufwmode;f armif? OD;tke;f az? OD;cspfaomif;?
tpdk;&a&SUaecsKyfBuD;OD;baqGESifhwuG tcrf;tem;rSL;? ygvDreftwGif;0efOD;oef;pdefwkdY
yg pkn
H pD mG a&muf&adS e&m,lMuygNyD/
cef;r\trk;d rsufEmS usuftwGi;f rS azmufxiG ;f í vif;vsuf&adS eaomMu,fyv Hk ykH
rD;vk;H rsm;rSm ta&miftm;jzifh rvif;vGe;f rarSmifveG ;f rIid ;f wkid ;f wkid ;f &Dww D D &Sad eMuyg
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 132
onf/ cef;wGi;f &moDOwkrmS t{"mwfay;xm;ojzifv h nf; cyfprd phf rd {hf vsuf &Sad e\/ pDpD
&D&ED iS w
hf oDwwef;BuD; ae&m,lvsuf&adS eMuaom vlrsKd;aygif;pkaH cgif;aqmifwidk ;f rSm rdrw d Ydk
qkid &f mtrsKd;om;0wfprHk sm;udk 0wfqifvsuf ta&mifrsKd;pkyH pHk rH sKd;jzifh wifw h ,fvyS Muufo
a&&Sad eMu\/ ab;wbufwcsuf&dS toHzrf;qkid &f m tcef;rsm;twGi;f üvnf; qkid &f mt
&m&Srd sm;ESit hf rIxrf;wko Yd nf rdecYf eG ;f rsm;udk toHzrf;,l&ef toifjh yifqifvsuf &Sad eMu\/
Ekid if aH wmf0efBuD;csKyfO;D Ekonf rdrt d m; jcH&vH suf&adS eaomtpk;d &tMuHay;tzG0YJ if
vlBuD;rsm;ESijhf yKH;jyKH;&Ti&f iT f wkid yf ifE;DS aESmvsuf aqG;aEG;yGt J zGiphf um; ajymMum;&ef pDpOf
aeonfukd jrifae&ayonf/ ol\Munfvifcsrf;ajrhz, G &f mtjyKH;onf ]]0efBuD;csKyfb0}}
\aemufq;Hk tjyKH; aemufq;Hk aeY aemufq;Hk nESiþ hf ndE§ idI ;f zvS,yf BJG uD;\aemufq;Hk tBudrf
E-book is created by shanyoma
Mum a&wusKduaf omufNyD;aemuf toHrmS yku d s,fyjkd ywfom;vmNyD;aemuf rdecYf eG ;f udk ed*;Hk
csKyfonftxd rdrv d odk vkd <uwufvmapaomavvIid ;f jzifh tqkid ;f twGr&S}d }*k;d oGi;f Ekid cf hJ
ygawmhonf/
xkdYaemuf zqyvtzGJYacgif;aqmifBuD; OD;AaqGu qufvufajymMum;jyefav
onf/ em&D0ufcefY Mumayonf/ OD;AaqGonf ol\rdecYf eG ;f udk av;eufwnfNidraf omtoH
jzifh vd&k mokYd ykaYd qmifcahJ yonf/
rdefYcGef; 2-&yfajymMum;NyD;aemuf obmywd0efBuD;csKyfOD;Ekonf 0rf;om&Tifjy
tm;&aom avoHjzifh ed*kH;csKyfpum;ajymMum;cg aqG;aEG;yGJBuD;udk rwfv 7-&ufaeYodkY
a&TUqkid ;f vku d af Mumif; aMujimavonf/
9 quf(K) 6 35237
10 r&kd 1 14049
11 rav; 2 6368
aygif; 11 aygif; 131
wkdif(&Srf;)w&kwftEG,fBuD;rS qif;oufvmykHrSm
(1) &Sr;f (2) u&if (3) ,k;d ',m; (4) cGe;f (5) vl (6) vmtkd
(7) &Sr;f w&kyf (8) &Sr;f Arm (9) awmifol (10) vrf; (11) vmtkd
þokdYjzifh wdbufbmwkdriftEG,fBuD;rS (32)rsKd;? rGefcrmtEG,fBuD;rS (12)rsKd;?
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 138
aeYpGJ-10-3-62 ocifcspfarmif(om,m0wD)
a&TawmifMum;
&efuek Nf rdKU/
E-book is created by shanyoma
143 &Srf;jynfb,fvJ
aeYpJG 1-3-62
taMumif;t&m/ /1962-ck? azaz:0g&Dv 24-&ufaeYwiG f usif;yonfjh ynfaxmifpjk ref
rmEkid if v H rl sKd;aygif;pkH ES;D aESmzvS,yf w JG iG f y-r-n-wud, k pf m;vS,\ f
1-3-62-ck? aeYü ajymMum;aomrdecYf eG ;f -
av;pm;tyfygaomobmywdBuD;cifAsm;-
enf;eJrY S jynf0h wJph pfaq;csuf rjzpfEidk yf gbl;/ 'Dawmh jynf0h wJph pfaq;csuf &&Sad tmif uRef
awmfw&Ydk UJ b0rSm wu,fawGx Y cd pH m;vm&wJt h jzpfreS b
f 0rSef &mZ0ifaMumif;t&om wxpf
NyD;wxpf ppfaq;oifMh uw,fvYdk ,lqygw,f/
uRefawmfwYdk y-r-n-w&JUtqifq h ifah om ppfaq;csufrsm;udk 'Dvw dk ifjyyg&ap/
(1) uRefawmfwYdk tcsif;csif; rausreyfrI r,kMH unfrt I ajccHrsm;[m raeYwaeYurSpNyD;
jzpfvmwJu h pd ö r[kwyf gbl;/ a&S;ya'o&mZfacwf e,fcsJUacwfrsm;rSpNyD; ESpaf ygif;rsm;pGm
pkyvHk mcJMh uwJh tarGq;dk tESpq f ;dk BuD;rsm;bJ jzpfygw,f/ uRefawmfwv Ydk rl sKd;pkawG? jynfol
tcsif;csif;awG? pyf[yfvrYdk &atmif aoG;cGcJ rhJ aI wG? &efov l dk rke;f wD;rIBuD;awG jzpfatmif
xkd;ESufzsufqD;cJhMuolawG[m acwfopfacwfa[mif; ya'o&mZfawG? e,fcsJUawG&JU&mZ
E-book is created by shanyoma
(5) tJ't D qift h ajcxd a&mufvmwJt h cgrSm vlrsKd;pkaH oG;pnf;nDnwT af &;[m NydKuGo
J xuf
NydKuGvJ mNyD; EGm;uGaJ wmh usm;udu k q f w dk mvkd tar&duefe,fcsJUorm; ulrifwef usL;ausmf
a&;ppfwyfrsm;[m jynfaxmifpkta&SUjcrf;ESifhta&SUajrmufydkif;a'otm;vkH;vkdvkdukdbJ
vuf&ZJ uf&eJ YJ usL;ausmford ;f ydu k v f mMuonftxd jzpfay:vmcJyh gw,f/ tar&duefe,f
csJUwk&Yd UJ Armjynfay: usL;ausmfrBI uD;[m ajymifajymifBuD; jzpfay:vmcJyh gw,f/ 'gayrJh vl
rsKd;pktcsif;csif;awG uGu J NJG yJNyJeYJ tm;enf;aewJb h 0BuD;rkYd uRefawmfwYdk z-q-y-vtpk;d &
[m &efou l kd rdwaf qGvyk Nf yD; 'Djyóemudk ajz&Si;f zkYd tultnDawmif;cJMh u&ygw,f/ trsKd;
trnfrodaom Ekid if jH cm;wyfawG Armjynf ajray:a&mufaeygw,fvYdk tdraf y:wufvmwJh
olc;dk ukd orufavmif;ygvkYd ajymNyD; urÇmu h vk or*¾rmS vdrNf yD;aMujimcJ&h ygw,f/ tJ't D cg
rSm qkad vuJav ref;avNyJavqkw d t hJ wkid ;f tar&duefe,fcsJUorm;acgif;aqmifwq hJ ;D wk;d
ppftyk pf [ k m aemufqw k rf oGm;bJ omvkyYd ifa&mifw h ufNyD; tcktcg tm;vk;H odaeMuNyD;jzpf
aeMuwJhtwkdif; zkH;xm;p&m rvkdawmhygbl;/ vufeufudkifwkdufckdufaeMuwJhvlrsKd;pkrsm;
147 &Srf;jynfb,fvJ
okrYd [kwf owdvpfomG ;Muvkv Yd m; odrYk [kwf tjcm;vkaH vmufaom &mZ0ifaMumif;? Ekid if H
a&;aMumif;? pD;yGg;a&;aMumif;? taxmuftxm;rsm;aMumifv h m; ponfjzifh "r®"|d mefus
us jyefvnfqef;ppfzkdY vkdygvdrfhr,f/ jynfr[m jynfe,fwck r[kwfcJhawmhonfESifh uRef
awmfw&Ydk UJ jynfaxmifpt k *FgBuD;[m uG,af ysmufysufp;D cJah vNyDvm; odrYk [kwf ykpH u
H rSeaf omf
vJ ya,m*rsm; tajctaersm;eJY tkypf ;dk olw&Ydk UJ oabmxm;eJY vky&f yfu rSm;cJMh uwmvm;
pojzifh usefjyefw Y phJ pfaq;rIukd jyKMu&ygvdrrhf ,f/
a'orsm;? jynfe,frsm;udk aygif;pkí jynfrudk tajccHum zGpYJ nf;cJ&h wJjh ynfaxmifpjk zpfchJ
ygw,f/ 'g[m uRefawmfw&Ydk UJ vufawGb Y 0jzpfcyhJ gw,f/ tJ'v D t
dk ajcrSm jynfru BuD;pGm
aom wm0eferYJ eS u f efaomoabmxm;rsm;udk tajccHNyD; jynfe,fvrl sKd;pktm;vk;H eJw Y ef;wl
&nfwlaoG;pnf;nDnTwfzkdY vkdygw,f/ EkdifiHa&;? pD;yGg;a&;? vlrIa&;wkdYrSm wef;wlnDrQjzpf
vmatmif acgif;aqmifraI y;NyD; pkaygif;wnfaqmufMuzkv Yd w dk ,f/ tJ'g[m jynfaxmifpk
&JU&mZ0ifay;wm0efBuD;jzpfw,f/ 'Dwm0efawGukd uRefawmfwYdk raqmif&u G Ef idk cf MhJ uvkYd &ef
olaysmufNyD; tcsif;csif; owfcjhJ zwfcMhJ u&'geJY tcsdeu f ek cf MhJ u&w,f/ wef;wlnrD Q tajc
odaYk &mufatmif rjr§iw hf if raqmif&u G Ef idk cf MhJ ubl;/ tJ'v D dk rlvtajcqk;d rSmbJ vufawGY
&kyf0w¬KoabmawGudk ab;csdwfNyD; twif;bJ wef;wlnDrQjynfe,fawGtjzpfeJY tm;vkH;
jcHcwfMuapNyD; jynfaxmifppk pfppfqo dk nfukd zGpYJ nf;Muap&rnfqv dk Qif nDnw T v f í dk aygif;
&efr[kwb f J NydKuGv
J í
dk om aygif;&efjzpfygvdrrhf ,f/ wef;wlnrD Qrjzpfao;wJ&h yk 0f w¬Ktajc
cHay:rSm ykíd om uGjJ ym;jcm;em;apwJeh nf;eJY usOf;ajrmif;pGm aygif;pnf;jcif;omjzpfygvdrhf
r,f/
(4) 'Dv[
dk maygufumG aygufawGeYJ jynf0h aewJjh ynfaxmifppk pfppfrsKd;ukd uRefawmfwYdk tck
151 &Srf;jynfb,fvJ
csderf mS a&;qG&J ;dk vJ r&Sb d ;l / tajccHoabmudk ajymif;vJjyifqif&;dk vJ r&Syd gbl;/ 'g[m urÇmh
usifph OfBuD;ygbJ/ tJ'v D tdk csdet f cgrsKd;rSm a&;qGjJ yifqifcsifvJ ratmifjrifwt hJ jyif]]rif;
NydKif pkd;NydKif}}rsm;yif jzpfavh&SdMuygw,f/ tJ'Dawmh tckvJ usaemfwkdY&JUtajccHOya'ukd
tckvkd jynfaxmifpkrSm rD;avmifa&arQmjzpfaeao;wJhumvrSm tajccHupNyD; jyifqif
ajymif;vJMu&r,fq&dk if b,fenf;eJrY S oifah wmfvrd rhf nfr[kwaf Mumif; xyfavmif;wifjy
jcif;bJ jzpfygw,f/
obmywdBuD;cifAsm; - jynfaxmifpkppfppfqkdwJhrl[m tckvdktajctaersKd;rSm
b,fenf;eJrY S roifah wmfao;aMumif;? Ekid if w H uma&;&m jynfwiG ;f a&;&m &Ia'gifrh sm;uae
NyD; taMumif;(10)csufrQ jycJNh yD;ygNyD/
E-book is created by shanyoma
azaz:0g&Dv 24-&ufaeY 'DE;DS aESmzvS,yf BJG uD;&JUtzGiahf eYrmS zD'&,frel yYJ wfouf
NyD; 0efBuD;apmcGecf sKdew YJ uG jynfe,facgif;aqmifBuD;rsm;&JUajymqkw d ifjycsufawGukd usaemf
wkYd jynfjh ynfph pHk Hk Mum;emcJ&h ygNyD/ yGiv hf if;wJth oJEv S ;Hk eJv
Y J ,k, H MHk unfMunf jyefvnfo;Hk oyf
Muygw,f/ tJ'Dvkd okH;oyfppfaq;csufrsm;t&]]zGJYpnf;tkyfcsKyfykHtajccHOya'}}&Ia'gifh
ubJ jyefvnfacsycGijhf yK&ef awmif;yefvydk gw,f/
tajccHOya'&Ijrifyh t Hk & usaemfweYdk jYJ ynfe,facgif;aqmifBuD;rsm;[m z,f'&,f
rleyYJ wfoufvYdk oabmuGv J cJG suf[m ae&mok;H ae&mrSm &Sad ew,fqw dk m aumif;pGm&dypf m;
rdvmygw,f/
yxrae&mu usaemfw&Ydk UJ jynfaxmifp[ k m jynfrukd tajccHNyD; jynfe,frsm;udk
pkaygif;zGJYpnf;xm;wJhz,f'&,frljzpfygw,f/ 'DvkdzJYGpnf;cJhjcif;[m usaemfwkdY wkdif;jynf&JU
Ekid if aH &;? vlrsKd;a&;? pD;yGm;a&;? ,Ofaus;rIpwJw h ;dk wufjzpfay:rI &mZ0ifjzpfpOfrsm;twGi;f
rS b0ESi[ hf yfí obm0ususxlaxmifcjhJ cif; jzpfw,fvYdk usaemfwYdk av;eufpmG ,kMH unf
w,f/ jynfrudk tajccHí jynfaxmifpzk pYJG nf;jcif;[m jynfaxmifpw k ckv;Hk twGuf (Cen-
tre of unity and leadership) vka Yd c:wJA[k
hA[kad cgif;aqmifreI n YJ n D w T af &;pkpnf;csuftjzpfeo YJ m
xlaxmifcjhJ cif;jzpfygw,f/ vufawGMY unfyh g? jynfe,frsm;teuf tcsKdUu &mZ0ift& jynf
e,foabmaqmifcJhaomfvJ tcsKdUu ,ckrS jynfe,fb0odkY ul;ajymif;zefwD;ae&qJjzpf
w,f/ tcsKdUu ,ckrS jynfe,fb0okYd xlaxmif&efjyifqifawmif;qdak e&qJ &Sad o;w,f/
tcsKdUvlrsKd;pkrsm;rSmawmh tjcm;vlrsm;pkrsm;ESifha&maxG;,Sufwif aexkdif&qJb0rSm &Sd
w,f/ Ekid if aH &;? pD;yGm;a&;? vlraI &;jzpfpOfw[ Ydk m ,ckrS pwifoaE¨,al e&qJ ajymif;vJae
&qJjzpfw,f/ &mZ0ift& trsKd;om;vGwv f yfa&;wku d yf wJG avQmufrmS jynfrArmvlrsKd;pk
u ta&twGut f m;jzif¤h if;? t&nftaoG;tm;jzif¤h if;? acgif;aqmifNyD; yef;0ifcyJh gw,f/
wnfaeqJp;D yGm;a&;? vlraI &;pHepft&uvJ acgif;aqmifcsDwuf&rJt h aetxm;rSm&Sw d ,f/
155 &Srf;jynfb,fvJ
EkdifiHwum jynfaxmifpkrsm;jzpfay:aygufykH&mZ0ift&¤if;}}A[kdacgif;aqmifrIeJYnDnTwf
a&; pkpnf;csuftwGu¤f if;? 'Dtcsdef 'DtcgrSm 'Dvu dk J zG&YJ OD;r,fq'dk g b0udu
dk b k ay;wJh
ypön;f ? bk&m;uku d ay;wJyh pön;f ygqkw d m xif&mS ;ygw,f/
'gayrJh urÇmhzGJYpnf;tkyfcsKyfykHtajccHOya'rsm;eJYqefYusifNyD; ArmjynfrvlrsKd;pk
BuD;u jynfe,frsm;udk tEkdifusifhxm;wmvm;vkdY tajccHOya'aMumif;t&bJ ppfaq;
MunfMh u&atmif? (1) urÇm'h rD u dk a&pDx;Hk wrf;pOfvmt& jynfaxmifpjk ynfov Yl w T af wmfukd
vlO;D a&tcsKd;tpm;eJaY &G;aumufwifajr§mufapNyD; A[kt d pk;d &ukd a&G;cs,fjcif;? 'Dae&mrSm
jynfaxmifpu k kd rnfonfeh nf; rnfonfyh pHk eH zYJ pYJG nf;onfjzpfap a'otus,ft0ef;eJv Y Ol ;D
a&t& jynfrudk tajccHwAhJ [kt d pk;d &udo k m xlaxmif&rnft h vm;tvm&So d nfukd owdjyK
tJ'aD wmhrS yXruGv J cJG sufae&mu jynfrukd tajccHNyD; jynfaxmifpzk pYJG nf;jcif;[m
&mZ0ifjzpfpOfeJYb0tajctaet& rSefuefukdufnDw,fvkdY uRefawmfwkdYu &dk;om;pGm ,kH
Munf,q l w,f/ jynfaxmifpw k idk ;f &JUA[kad cgif;aqmifreI n YJ nD wT af &;pkpnf;csuftjzpfeYJ tck
tcsdeftcgrSm tvGeftzkd;wefwJhpDrHcsufw&yf jzpfw,fvkdY uRefawmfwkdYu tav;teuf
cH,w l ,f/ uRefawmfwrYdk mS jynfe,facgif;aqmifrsm;&JUzD'&,fppfppftqkjd yKcsufawGukd em;
axmif&if; avhvm&if;eJY tar&duefqZdG mvefjynfaxmifpw k &Ykd UJ &mZ0iftpu tvGeaf vsmh
&Jwu hJ eG zf 'D a&;&Si;f ykpH aH wGukd jrifa,mif Mum;a,mifcpH m;rdygw,f/
jynfe,fnDaemifacgif;aqmifBuD;rsm;u vuf&Sd'DykHzGJYpnf;xm;jcif;[m jynfru
jynfe,fvrl sKd;pkawGukd csKyfjc,fvrT ;f rk;d xm;w,fvYdk ,kMH unfw,f? 'Dvjdk zpfaeygw,f/
E-book is created by shanyoma
'kw,
d uGv J cJG sufae&mu &yfwnfrI jcm;em;aecsufbJ jzpfygw,f/ (Stand point)
vkq Yd v dk ydk gw,f/ qkv d &dk if;uawmh uRefawmfwu Ydk jynfaxmifpt fk wGi;f vlrsKd;pka&;&meJyY wf
oufvYdk 'DuaeY vufiif;jyóem (Order of the day) [m jynfrukd jynfe,fz&YJG ef r[kwaf o;
jynfe,f&xkdufaom vlrsKd;pkrsm; jynfe,f&a&;eJY jynfe,f&&SdNyD; vlrsKd;pkrsm; vkH;0udk,f
ydik jf y|mef;cGi&hf &Srd I jr§iw hf ifa&;bJvYdk ,lqw,f/ jynfe,facgif;aqmifrsm;uawmh rdrw d b Ydk 0
&yfwnfraI y:rSm tajcrcHbJ tm;vk;H aom jyóemawG[m jynfrukd jynfe,fwck vkyv f u dk f
&if udpaö t;ukerf ,fv, Ydk q l w,f/ tJ'v D dk &yfwnfrrI mS vJ jcm;em;aeygw,f/
wwd,uGv J cJG sufuawmh ]]jyóemcsOf;uyfy}Hk }jcm;em;csufbJ jzpfygw,f/ (Ques-
tion of Approach) vkq Yd v dk ydk gw,f/ uRefawmfwu Ydk v
f rl sKd;pkjyórsm;ESiw hf uG jynfaxmifpk
wckv;Hk aomifrwif a&ruseJY Ekid if aH &;? pD;yGm;a&;? b@ma&;? ppfa&;rSpí tMuyftwnf;
qku d af e&wmawG rajyvnfraI wG[m e,fcsJUya,m*awGeYJ jynfwiG ;f ppfy#dyu©awGukd r&Si;f
rvif;Ekid o f rQ qufvufcpH m;ae&OD;r,fvYdk ,kMH unfw,f/ 'gaMumifh 'DjyóemawG ajz&Si;f
a&;[m vufiif;yXr? jyóemt00 Nidr;f csrf;nDnw T pf mG ajz&Si;f a&;[m 'kw, d vkYd uRef
awmfwkdYu csOf;uyfygw,f/ jynfe,fnDaemif&JabmfBuD;rsm;u jynfaxmifpkppfppfrlt&
ukd,fhjcHukd,fcwfMua&;onf yXr? jyóemt00 aemufusrSf wef;wl&nfwl ajz&Sif;a&;
onf 'kw, d vkYd ,lqMuygw,f/ tJ'v D dk csOf;uyfyrHk mS vJ jcm;em;aeygw,f/
tJ'v D jdk cm;em;uGv J cJG sufrsm;[m (3)ae&mrSm awG&Y cdS pH m;vm&ygw,f/ 'gawGuv kd J
uRefawmfweYdk jYJ ynfe,facgif;aqmifrsm;[m tjyeftvSef wOD;eJw Y OD; nD&if;tpfukd rdom;
pkpdwf"mwfeJY qE´wl oabmaygufMuap&ef ulnDBudK;yrf;Mu&rnfjzpfygw,f/ uRefawmf
wku Yd v dk J ulnBD udK;yrf;MuygvkYd arwåm&yfcyH gw,f/
obmywdBuD;cifAsm; - jynfaxmifppk pfppfqw dk rhJ [l m tckvdk tajctaersKd;rSm
b,fenf;eJyrS roifah wmfao;aMumif; jynfwiG ;f jynfya&;&m &Ia'gifrh sm;eJEY idk if w H umt
161 &Srf;jynfb,fvJ
ajccHOya'rsm;rS uRefawmfwt Ydk aMumif;jy uefu Y u G cf yhJ gNyD ndE§ idI ;f cJyh gNyD/
uRefawmfwu Ydk kd apm'uwufp&m wckusefygvdrrhf ,f/ 'gjzif&h if jynfaxmifppk pf
rl[m Armjynfaxmifpek b YJ ,fawmhrS rxku d w f efawmhb;l vm;vkYd ar;p&m&Syd gw,f/ jrefrm
jynfaxmifp&k UJ tem*wf&mZ0ifwauGrY mS jynfrjynfe,f tm;vk;H wu,fwef;wlnrD Qtjynfh
t0taumiftxnfaz:Ekid Mf ur,fh umvudk rkcsawG&Y ygvdrrhf ,f/ ¤if;umvuawmh jref
rmjynfaxmifpkqkd&S,fvpforwEkdifiHawmfudk xlaxmifEdkifMuwJhumvbJ jzpfygw,f/ vl
wOD;eJw Y OD; wwef;pm;eJw Y wef;pm; vlrsKd;pkwckew YJ ck jynfe,fwckew YJ ck Ekid if aH &;? pD;yGm;
a&;? vlraI &;tm;jzifh vk;H 0acgif;ykjH zwfaoG;pkyrf u I if;wJq h &dk ,
S v f pfvrl t I aqmufttku H dk
xlaxmifEidk Mf uwJt h cgrSm ,aeYqAdk , D ufjynfaxmifpo k rwEkid if rH mS uJo h Ykd jynfe,ftm;vk;H
apa&;om t"dujzpfygw,f/
¤if;twGuf-
(1) jynfaxmifpAk [ktd pk;d &wGif jynfe,fu, dk pf m;vS,rf sm;tm; jynfaxmifpw k m0efcrH sm;
tjzpf tmPmtjynft h pkH &&Sx
d rf;&Guaf pa&;?
(9) vuf&jdS ynfaxmifpk Oya'jyKpm&if;ü ajr,m? opfawm? owåKwGi;f ? a&eHwiG ;f rsm; puf
rIvufrIxlaxmifa&;rsm;ESifhtjcm;nd§EIdif;&&Sdaom bmom&yfrsm;ukd jynfe,f-jynfrpk
aygif;oufqidk af om wwd,pm&if;wGif xnfo h iG ;f &efEiS jhf ynfe,fwidk ;f onf txufygvkyf
vdrrhf ,f/ 'gaMumifh xkjd yóemeJyY wfoufNyD; jynfaxmifpek jYJ ynfe,frsm; tajytvnfaqG;
aEG;ndE§ idI ;f MuNyD; jynfaxmifpw k ckv;Hk tckid t
f rm pkpnf;nDnw T Ef idk af &;twGuf tpGr;f ukef
umuG,af pmifah &SmufMu&ef txl;bJ arwåm&yfct H yfygw,f/
obmywdBuD;cifAsm; - ed*;Hk csKyftm;jzifh uRefawmfwYdk y-r-n-w\oabmxm;
rsm;udk atmufygtwkid ;f vk&d if;ukd 'J'h ;dk xyfrH wifjyyg&ap/
(4) ,ckusif;yvsuf&w dS v
hJ rl sKd;aygif;pkH ndE§ idI ;f zvS,af &;yGBJ uD;udk tjyeftvSef vGwv f yfpmG
nd§EIdif;zvS,fa&;yGJtjzpfeJYom todtrSwfjyKygonf/ wOD;eJYwOD; tMuyfudkifí wpkHwck
aom tqk;H tjzwfudk a&mufatmif vky&f rnf? vkyEf idk rf nf[í l r,kMH unfyg? vufrcHyg/
1947-ck? yifvpHk mcsKyfnv D mcHBud;D NyD;aemuf ,ckwBudro f m rsufEmS csif;jyefqidk &f onfukd
(5) xkad qG;aEG;ndE§ idI ;f csufrsm;udk qkid &f mqkid &f mwkw
Yd iG f jyefveS o
f ;Hk oyfMuNyD;aemuf 1963
-ckEpS Of ;D wGif jynfaxmifpn k nD w
T af &;nDvmcHobifBuD;wck xyfru H sif;y? xyfrn
H E§d idI ;f Mu
NyD;aemuf tpkt H nD wufa&mufMuapcg qk;H jzwfcsufrsm; csrSwo f ifygonf/ 'g[m uRef
awmfw&Ydk UJ vk&d if;oabmxm; 5-&yf jzpfygw,f/
aemufqufwGJ 1
167 &Srf;jynfb,fvJ
jynfe,frsm; nDnw
T af &;tzGcYJ sKyf
zGJYpnf;tkyfcsKyfykHpnf;rsOf;
Oya'
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 168
jynfe,frsm;nDnTwfa&;tzGJYcsKyf\
_ _ _ _ _ _ _
169 &Srf;jynfb,fvJ
jynfe,frsm; nDnTwfa&;tzGJY
zGJYpnf;tkyfcsKyfykH pnf;rsOf;Oya'
tcPf;(1)
(trnf wnf&mXmeESifh&nf&G,fcsuf)
1/ tzGt YJ rnf
]]jynfe,frsm; nDnTwfa&;tzGJY}}[k ac:wGifap&rnf/
jynfe,frsm;/ /t"dyÜg,fykdif;jcm;az:jycsuf/
jynfe,frsm;qkod nfrmS jynfaxmifpo k rwjrefrmEdik if aH wmfwiG ;f &Sd &Sr;f ? u,m;?
u&if? ucsif paom jynfe,frsm;tjyif jynfe,f&&Sx d u dk af om *kPt f *Fgt&nftcsif;ESihf
2/ wnf&mXme
þtzGXYJ mecsKyf&;Hk udk ]]&efuek Nf rdKU}}wGif xm;&S&d rnf? odaYk omf vkyif ef;aqmif&u
G f
&ef vG,fulapjcif;iSm trIaqmiftzGJY\oabmqE´t& tzGJY0ifjynfe,fNrdKUawmfwckckü
xm;&SEd idk o
f nf/ jynfe,fwidk ;f ü jynfe,frsm; nDnw T af &;tzG(YJ XmecG)J wckpD xm;&rnf/
v,fA[kEd iS Mhf u,f\tv,fA[kwd rYdk mS (1)ayESi(hf 9)vufr&S&d rnf/ Mu,fcek pfv;Hk wko
Yd nf w
vk;H ESiw
hf vk;H nDrQaom tuGmta0; xm;&S&d rnf/
]]t"dyÜg,faz:jycsuf}}
tvHawmf\ta&mifukd rk;d jyma&mifatmufcx H m;&jcif;rSm jrLwdruf if;pifMunf
vifaom tmumoaumif;uifuJhodkY jynfe,frsm; nDnTwfa&;tzGJYonf jzLpifMunfvif
aom 0g'&nf&, G cf sufEiS v
hf yk if ef;pOfrsm;&So
d nft
h aMumif;udk az:jyjcif;jzpfonf/
Mu,fcek pfv;Hk xm;&Sjd cif;rSm tzG0YJ ifjynfe,f(7)jynfe,fwo Ydk nf pnf;pnf;vk;H vk;H
nDnnD w
T nf w
T f cspfcspfcifcif &SMd uvsuf jynfaxmifpBk uD;ukd pkaygif;umuG,&f efjzpfonf/
E-book is created by shanyoma
5/ &nf&, G cf suf/
1/ jynfaxmifpk wnfwchH idk Nf rJa&;twGuf tpGr;f ukeaf qmif&u G &f ef/
2/ jynfaxmifpt k wGi;f yg0ifaom jynfe,frsm;onf rdrw d \Ydk uHMur®mudk rdrw d zYdk ef
wD;Ekid cf iG hf &So d nft h m;avsmfpmG xkt d cGithf a&;t& vGwv f yfpmG zefw;D Ekid &f ef/
3/ jynfaxmifpt k wGi;f wOD;ESiw hf OD; cGjJ cm;jcif;rjyKbJ vlrsKd;ra&G; bmomra&G;
jynfaxmifpw k idk ;f &if;om;rSeo f rQ cspfMunfpmG aygif;oif;qufqjH cif;udk tm;ay;uln&D ef/
4/ ygvDrefx&D'rD u dk a&pD0g't& &oif&h xku d af om vlt Y cGit hf a&;rSeo f rQudk jynf
axmifpw k idk ;f &if;om;wkid ;f wef;wlnrD QrI rqk;H &I;H apa&;twGuf tpGr;f ukeu f muG,af pmifh
a&Smuf&ef/
5/ jynfe,ftoD;oD;&Sd vlrsKd;wkid ;f wk\ Yd zGNHY zdK;wk;d wufa&;udk a&SU&Iaqmif&u G &f ef/
6/ þtzGw YJ iG f yg0ifaom jynfe,frsm;onf jynfe,frsm;ESio hf ufqidk v f mrnfu h pd ö
t00wkw Yd iG f wnDwnTww f nf; pkaygif;í jyóemrsm;udk wpnf;wvk;H wnf; aqmif&u G f
&ef/
tcPf;(2)
6/ jynfe,frsm; nDnw T af &;tzG\ YJ vkyif ef;pOf/
«u» EkdifiHa&;tykdif;/
1/ jynfaxmifpo k rwEkid if aH wmf\vGwv f yfa&;udk xdcu dk yf sufp;D aprnfu
h sL;ausmfr[
I o
l í
ukd trsm;jynfow l EYdk iS t
hf wl jynfaxmifpw k nfNrJa&;twGuf umuG,af pmifah &SmufomG ;&ef/
2/ Nidr;f csrf;pGm twl,OS w f aJG exkid af &;rl(5)csufEiS Ehf idk if aH wmf Mum;aea&;0g'udk xde;f odr;f
oGm;&ef/
171 &Srf;jynfb,fvJ
3/ jynfe,fwidk ;f ESiv hf rl sKd;pkwidk ;f \uk,d yf ikd jf y|mef;cGihf wif;jynfu h syfjynfh &&Sad p&efukd aESmifh
,Sufxdyg;aprnfhtEÅ&m,frSeforQudk pkaygif;umuG,f&ef/
4/ r[mvlrsKd;BuD;0g'ESifhusOf;ajrmif;aom trsKd;om;a&;0g'wkdYukd qefYusifNyD; vlrsKd;pkH
cspfMunfaoG;pnf;a&;udk tpGrf;ukefwnfaqmufoGm;&ef/
5/ jynfaxmifpkwkdif;&if;om;wkdif; ygvDrefx&D'Drkdua&pDtcGifhta&;rsm; wif;jynfhusyf
jynfh cHpm;cGi&hf &Sad p&efEiS t hf cGit hf a&;wef;wlnrD QrItwGuf tpGr;f ukepf ak ygif;aqmif&u G f
&ef/
6/ jynfe,fwidk ;f &Sd vlrsKd;pkrsm;\Ekid if aH &;? pD;yGm;a&;ESiv hf rl aI &;t00wku Yd kd wk;d wufzNYHG zdK;
atmif tpGr;f ukef aqmif&u G af y;&ef/
«c» pD;yGm;a&;tykdif;/
1/ EkdifiHjcm;vuf0g;BuD;tkyf? csKyfcs,frIrS uif;vGwfaomftrsKd;om;pD;yGm;a&;udk wnf
aqmuf&ef/
2/ acwfrv D ,f,mpku d yf sKd;a&;pHepfukd wnfaqmuf&ef/
3/ jynfe,frsm;twGi;f ü trsKd;om;ykid pf ufrv I ufrv I yk if ef;rsm; wnfaqmuf&ef/
4/ or0g,rpHepfjzifh pkaygif;xkwv f yk af &;ESiphf ak ygif;a&mif;0,fa&;ukd tm;ay;&ef/
5/ jynfe,fwidk ;f &Sd ajray:ajratmuf o,HZmwypön;f rsm;udk wkid ;f &if;om;rsm; vkyu f ikd f
Ekid af &;twGuf rdrw d qYdk idk &f m jynfe,fwidk ;f ü ud, k yf ikd jf y|mef;Ekid cf iG hf &S&d ef/
6/ jynfe,ftcsif;csif; pD;yGm;a&;udp&ö yfrsm;wGif wOD;ESiw hf OD; tjyeftvSef ulnyD ;l aygif;
aqmif&Guf&ef/
«*» vlrIa&;tydkif;/
1/ jynfe,frsm;&Sd jynfe,fol jynfe,fom;rsm;\pm;0wfaea&; tqift h wef;udk jr§iw hf if
ay;&ef/
2/ vlrsKd;pkrsm\pmay,Ofaus;rI "avhx;Hk pHrsm;udk xde;f odr;f apmifah &Smufjr§iw hf ifaz:xkwf
ay;&ef/
3/ jynfe,fol jynfe,fom;rsm;\jynfou Yl sef;rma&;ESiu hf ,
kd v
f ufMuHch ikd af &;udk tpGr;f ukef
jr§ifhwifay;&ef/
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 172
tcPf;(3)
jynfe,fwe,ftwGif;&Sd tzGJY0ifrsm;
7/ jynfe,frsm;nDnTwfa&;tzGJY\&nf&G,fcsuf
1/ 0g'vkyfief;pOfrsm;ESifhtcgumvtm;avsmfpGm owfrSwfjy|mef;csufrsm;ukd
E-book is created by shanyoma
vufcv H u
kd ef maomjynfe,ftwGi;f &Sd tm;vk;H aom Ekid if aH &;tzGrYJ sm;onf tzGt YJ pnf;t
vkud f 0ifciG &hf o
dS nf/
2/ tzG0YJ ifrsm;\tjcm;t&nftcsif; owfrw S cf sufrsm;udk tcgumvtm;avsmf
pGm XmecsKyfO;D pD;tzGu YJ jy|mef;Ekid o
f nf/
3/ tzGt YJ pnf;tvku d f tzG0YJ ifavQmufvmT rsm;udk XmecGt J vkytf rIaqmiftzGuYJ
omvQif vufcEH idk o f nf/
4/ vufco H ifh rcHoifh tjiif;yGm;vmvQif tpnf;ta0;wufa&mufaom XmecGJ
OD;pD;tzG\ YJ ok;H ykEH pS yf u
Hk qk;H jzwfvQif xkq d ;Hk jzwfcsufonf twnfjzpfap&rnf/
XmecsKyftzGJY0ifrsm;
8/ XmecsKyfOD;pD;tzGJY
þtzGJYudk jynfe,faygif;pkHrS ukd,fpm;vS,frsm; yg0ifaomOD;pD;tzGJYjzifh BuD;rSL;
a&SUaqmifoGm;&rnf/
(u) OD;pD;tzGoYJ Ydk jynfe,fwe,fvQif ud,
k pf m;vS,(f 6)OD;uspD wifajr§muf&rnf/
(c) OD;pD;udk,fpm;vS,frsm;udk jynfe,ftwGif;&Sd EkdifiHa&;tzGJYtpnf;rsm;rS t
csKd;usuk,
d pf m;vS,rf sm;yg0ifaom jynfe,fqidk &f mXmecGOJ ;D pD;tzGrYJ S XmecsKyfO;D pD;okYd uk,
d f
pm;vS,fa&G;cs,fapvTwf&rnf/
&rnf/
(1) Ouú|/
(2) 'k-Ouú|/
(3) 'k-Ouú|/
(4) taxGaxGtwGif;a&;rSL;/
(5) wGJbuf-twGif;a&;rSL;(tkyfcsKyfa&;)/
(6) wGJbuf-twGif;a&;rSL;(pnf;&Hk;a&;)/
(7) b@ma&;rSL;/
(8) jyefMum;a&;rSL;/
jynfe,frsm;nDnTwfa&;tzGYJ (XmecGJ)\tzGJY0ifrsm;
10/ XmecGOJ ;D pD;tzG/YJ
þtzGu YJ kd jynfe,ftwGi;f &Sd Ekid if aH &;tzGt YJ pnf;aygif;pkrH S ud, k pf m;vS,rf sm; yg
0ifaom OD;pD;tzGjYJ zifh BuD;rSL;a&SUaqmifomG ;&rnf/
(u) OD;pD;tzGw YJ iG f tzG0YJ ifO;D a&(35)xuf rrsm;aomOD;a& yg&Sad p&rnf/
(c) OD;pD;ud, k pf m;vS,rf sm;onf jynfe,frsm;nDnw T af &;tzG\ YJ &nf&, G cf sufvyk f
ief;pOfEiS phf nf;rsOf;Oya'rsm;wku Yd kd ,kMH unfvufcaH om jynfe,ftwGi;f &Sd Ekid if aH &;tzGt YJ
pnf;rsm;rS tcsKd;usudk,fpm;vS,frsm;jzpf&rnf/
cRif;csuf jynfe,ftwGi;f &Sd Ekid if aH &;tzGt YJ pnf;aygif;pkrH S ud, k pf m;vS,rf sm;yg0ifaom OD;
pD;tzGuYJ jynfe,fwiG ;f &Sd rnfonfyh *k K¾ v d uf rkd qkd OD;pD;tzGx YJ üJ yg0ifoifah Mumif; ,lqqk;H jzwf
vQif 5-OD;xufrrsm;aom yk*K¾ v d u f dk XmecGOJ ;D pD;tzGw YJ iG f yg0ifapEdik cf iG hf &So
d nf/
(1) Ouú|/
(2) 'k-'kOuú|/
(3) taxGaxGtwGif;a&;rSL;/
(4) wGJbuftwGif;a&;rSL;/
(5) b@ma&;rSL;/
(6) jyefMum;a&;rSL;/
(7) pm&if;ppfrSL;/
(8) pnf;&kH;a&;rSL;/
(9) trIaqmif/
E-book is created by shanyoma
(10) ¤if;
(11) ¤if;
tcPf;(4)
zGJYpnf;ykHESifhtkyfcsKyfykH
13/ zGpYJ nf;tkycf sKyfyrHk mS atmufygtwkid ;f jzpfonf/
(1) tajccHtzGJYrsm;/
(2) XmecGJtvkyftrIaqmiftzGJY/
(3) XmecJGOD;pD;tzGJY/
(4) jynfe,fqidk &f m XmecGn J v
D mcHobif/
(5) XmecsKyftvkyftrIaqmiftzGJY/
(6) XmecsKyfOD;pD;tzGJY/
(7) jynfe,frsm; nDnw T af &;tzGqYJ idk &f m XmecsKyfnv D mcHobif/
tcPf;(5)
tkyfcsKyfykHpHepfESifhenf;vrf;rsm;/
18/ tzGrYJ sm;wGif tkycf sKyfprD &H ef t"dutcsufrmS trsm;qE´jzifh a&G;aumufwifajr§muf
í A[krd S OD;pD;onfph eH pfjzpfonf/
(1) tm;vk;H aom trIaqmiftzGEYJ iS u hf ,
kd pf m;vS,rf sm;udk trsm;qE´twkid ;f a&G;
aumufwifajr§muf&rnf/
(2) atmuftzGu YJ txuftzG\ YJ trdeu Yf kd vku
d ef m&rnf/ txuftzGEYJ iS ahf tmuf
tzGYJ oabmuGv J v JG Qif atmuftzGu YJ xkEd pS zf xYJG uf BuD;aomtzGo YJ kYd t,lc0H ifEidk o f nf/ odYk
aomf t,lc0H ifpOf atmuftzGo YJ nf txuftzG\ YJ trdeu Yf kd vdu
k ef mfaqmif&u G &f rnf/
19/ XmecGt J vkyt f rIaqmiftzGo YJ nf pnf;&k;H &mü¤if;? tkycf sKyf&mü¤if;? wk;d wufru I kd a&SU
&Ií c&kid rf sm;od¤Yk if; NrdKUe,frsm;od¤Yk if;? wm0efcrH sm;udk qkid &f maumfrwDrsm;tm; uln&D ef
cefx
Y m;apvTwEf idk o f nf/ odaYk omf tqkyd g wm0efcrH sm;onf qkid &f mtrIaqmiftzGrYJ sm;\
trdefYtwkdif; vdkufemaqmif&Guf&rnf/
20/ XmecGOJ ;D pD;tzGo YJ nf ESppf OfEpS w f idk ;f jynfe,fXmecGpJ pfaq;a&;tzGu YJ dk cefx Y m;&rnf/
¤if;ppfaq;a&;tzGJYonf tzGJYrsm;\b@ma&;ukd¤if;? tkyfcsKyfa&;udk¤if;? tNrJwrf;ppf
aq;NyD;vQif jynfe,fXmecGJ tvkyt f rIaqmiftzGEYJ iS jhf ynfe,fXmecGOJ ;D pD;tzGo YJ Ykd tpD&ifcpH m
wifjy&rnf/ tajccHtzGrYJ sm;wGif tcsif;jzpfymG ;aom trItcif;rsm;udk ppfaq;a&;tzGYJ
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 176
tcPf;(6)
jynfe,frsm; nDnTwfa&;tzGJY nDvmcHobifESifhtpnf;ta0;rsm;
26/ omreftm;jzifh wESpv f QifwBudrf jynfe,frsm; nDnw T af &;tzGXYJ mecsKyf\nDvmcHo
bifukd usif;y&rnf/ odaYk omf vkaH vmufaom taMumif;rsm;&Su d XmecsKyfO;D pD;tzGuYJ aomf
¤if;? XmecsKyftvkyt f rIaqmiftzGu YJ aomf¤if;? a&TUqkid ;f Ekid o
f nf/ þnDvmcHobifonf
XmecsKyf\Ekid if aH &;pnf;&k;H a&;udpt ö 00ESiyhf wfoufí tjrifq h ;Hk aomtmPmykid jf zpfonf/
27/ txl;nDvmcHobifrsm;udk taMumif;tm;avsmfpmG XmecsKyftvkyt f rIaqmiftzGu YJ
jzpfap? XmecsKyfO;D pD;tzGuYJ jzpfap ac:Ekid o f nf/ jynfe,f(3)e,fu tpnf;ta0;ac:&ef
awmif;qkv d Qif ac:qkad y;&rnf/
28/ nDvmcHobifwiG f ud, k pf m;vS,t f jzpfEiS {hf nfo
h nfawmftjzpfjzifh wufa&mufEidk o f l
rsm;rSm-
(1) ukefqkH;onfhESpftwGuf XmecsKyfOD;pD;tzGJY0ifrsm;/
(2) jynfe,frsm;nDnw T af &;tzGXYJ mecsKyfO;D pD;tzGuYJ aomf¤if;? XmecsKyftvkyt f
177 &Srf;jynfb,fvJ
tcPf;(7)
taxGaxG/
38/ þzGpYJ nf;ykOH ya'udk omreftm;jzifh jynfe,fv;Hk qkid &f m jynfe,frsm; nDnw T af &;tzGYJ
XmecsKyf\nDvmcHobifuomvQif jyifqifEkdifonf/ odkY&mwGif tajctaeESifhrukdufnD
onfuakd wGv Y Qif XmecsKyfO;D pD;tzGYJ tpnf;ta0;udk ac:í XmecsKyfO;D pD;tzGu YJ pOf;pm;
NyD; jyifqifoifoh nf[xk ifu nDvmcHrac:rD ,m,DjyifqifEidk o f nf/
39/ þOya'tcsuftvufEiS yhf wfoufí r&Si;f vif;onft h csufrsm;udk XmecsKyfO;D pD;tzGYJ
ujzpfap? XmecsKyftrIaqmiftzGu YJ jzpfap? qk;H jzwfay;&rnf/
179 &Srf;jynfb,fvJ
40/ þzGpYJ nf;ykOH ya't& vkt d yfaom enf;Oya'rsm;udk OD;pD;tzGu YJ jzpfap? XmecsKyft
vkyt f rIaqmiftzGu YJ jzpfap? jy|mef;Ekid cf iG &hf odS nf/
41/ aiGa&;aMu;a&;udpörsm;ESifhywfoufí pm&if;tif;usepGm xm;&Sd&rnf/ pm&if;pm
a&;? aiGa&;aMu;a&;wkEYd iS yhf wfoufonfph nf;rsOf;rsm;udk XmecsKyfO;D pD;tzGu JY jzpfap? Xme
csKyftvkyt f rIaqmiftzGu YJ jzpfap? XmecsKyfppfaq;a&;tzGEYJ iS w hf idk yf ifí jyKvky&f rnf/
42/ þzGpJY nf;ykOH ya'wGif rnfoyYkd if qkad pumrl tcku d tf wefuY mvtwGi;f Oya'udk t
wnfjyK&mü rnfuo hJ Ykd pDpOfomG ;&efvo dk nf[k xifjrif,q l vQif xko d x Ykd ifjrif,q l onft h
wkid ;f XmecsKyfO;D pD;tzGu YJ jzpfap? XmecsKyftvkyt f rIaqmiftzGu YJ jzpfap? ¤if;\oufwrf;
tawmtwGif; tckduftwefYOya' tcsuftvufrsm; wnfxGifEkdifonf/
tcPf;(8)
enf;Oya'rsm;
44/ c&kid tf zG0YJ ifrsm; vku d ef m&ef enf;Oya'rsm;/
(u) jynfe,frsm; nDnw T af &;tzGXYJ mecsKyf\&nf&, G cf sufrsm;udk axmufc&H ef/
(c) XmecGJu c&kdiftwGif;&Sd EdkifiHa&;tzGJYtoD;oD;wkdYonf &nf&G,fcsufrsm;udk
axmufcHap&eftwGuf pkpnf;aoG;pnf;&ef/
(*) XmecsKyfrS vGt J yfaomwm0ef0wå&m;rsm;udk xrf;&Gu&f ef/
(C) XmecsKyf\oabmwlncD suft& tzGrYJ sm;u tcgumvtm;avsmfpmG owf
rSwaf om&nf&, G cf sufrsm;ukd atmifjrifpmG aqmif&u G &f ef/
(i) jynfe,frsm;nDnw T af &;tzGoYJ nf (jynfe,ftvku d f vkt
d yfvQif)c&kid t
f zGrYJ sm;
zGJYpnf;aqmif&GufEkdifcGifh&Sdonf/
_ _ _ _ _ _ _
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 180
jynfe,fwe,f\jynfe,fnDnTwfa&; jynfe,frsm;nDnw
T af &;
nDvmcHBuD; nDvmcHobifBuD;
jynfe,fwe,f\jynfe,frsm; jynfe,frsm;nDnw
T af &;
nDnw
T af &;tvkyt
f rIaqmiftzGYJ tvkyt
f rIaqmiftzGYJ
E-book is created by shanyoma
16-9-84
OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 182
OD;tkef;aza&; ]]yifvkHppfwef;}}a0zefcsuf
]]yifvpHk pfwef;}}qkw d thJ rnfepYJ mtky&f UtoGit f jyifujkd rifvudk w f t hJ cg t'Dpmtkyf
[m usrf;BuD;usrf;ckid pf mtkyw f tkyv f x Ydk if&w,f/ usrf;BuD;usrf;ckid rf [kwaf wmif ]]okaw
oepmwef;}}jzpfrmS bJ ,lqrdw,f/ tNrD;oabm omrefveS af vSmMunfv h u dk w f thJ cg vlod
enf;wJt h jzpftysufawG tuk;d tum;awG trsm;BuD;awG&Y wJt h jyif pmtkyaf emufyikd ;f rSm
ud;k um;&nfneT ;f wJph mtkypf m&if;udv k nf; woDBuD;awG&Y wJt h wGuf &Sr;f jynftwGuf wuJh
usrf;BuD;usrf;ckid w f apmifawmh ay:NyDvYdk tm;&0rf;omjzpfrw d ,f/
'gayrJh pmtkyfzGifhNyD; pm&Gufw&Gufcsif;vSefavSmzwfMunfhvkdufwJhtcg txifeJY
tjrif wvGpJ jD zpfomG ;w,f/ axhv;Hk awG aighv;Hk awG? bef;pum;awG 0w¬KqefqeftzGt YJ
E-book is created by shanyoma
om;nDtpfukd armifErS awGukd vmNyD; OD;aqmifygvkdY zdwaf c:wmudak wmif ypfypfcgcg jiif;
y,fcMhJ uygw,f/ (247)
pmrsufEmS (275)? 1946-ck? Zefe0g&Dv a&Tw*d t Hk v,fypö,rH mS usif;ywJzh -q-
y-v nDvmcHtaMumif;a&;wJt h cg ]]Akv d cf sKyfatmifqef; Ouú|rdef cYf eG ;f &SnBf uD; >rufMum;
cJhonf? AkdvfcsKyfatmifqef;armí em;aomtcg OD;ausmfNidrf;wkdYu ulízwf&onf}}vkdY
OD;tke;f azu a&;xm;w,f/ 'gu vGaJ ew,f/ Akv d cf sKyfem;vkYd qufzwfo[ l m ocifcspfjzpf
w,f/ ukdwif{acgif;aqmifwJhuRefawmfwkdY &Srf;jynfvli,fudk,fpm;vS,f(18)OD;[m tJ'D
z-q-y-vnDvmcHukd tptqk;H wufcMhJ uygw,f/ NyD;awmh OD;azcifwifoiG ;f wJt h qk[ d m
]]&Srf;jynfta&;}}tqkdr[kwfbl;/ ]]awmifwef;a'ota&;}}tqkdjzpfw,f/
1234567890123456789012345678901212345678901234
1234567890123456789012345678901212345678901234
1234567890123456789012345678901212345678901234
1234567890123456789012345678901212345678901234
1234567890123456789012345678901212345678901234
189 &Srf;jynfb,fvJ
1234567890123456789012345678
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012
1234567890123456789012345678
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012
12345678901234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012
12345678901234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012
1234567890123456789012345678
12345678901234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012
12345678901234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012
1234567890123456789012345678
12345678901234567890123456781234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012
okdY
a':atmifqef;pkMunf
taxGaxGtwGif;a&;rSL;
trsKd;om;'Drkdua&pDtzGJYcsKyf
&efuek Nf rdKU/
awmifBuD;NrdKU/ 1989-ck? azaz:0g&D (20)&uf
a':atmifqef;pkMunfcifAsm;-
(13. 2. 89)aeY nae xrif;pm;yGt J NyD; a':atmifqef;pkMunfeu YJ saemf aqG;aEG;
wJth cg a':atmifqef;pkMunfbufu ajymp&m&Sw d majymNyD; a':atmifqef;pkMunfrmS BudK
E-book is created by shanyoma
vm;/
]]cGxJ u G cf iG ahf y;&r,f? rcGx J u G cf sifatmif vkyjf y&rSmu usKyfw(Ydk ArmawG)&Jwm0ef}}
tJ'DcGJxGufcGifh[m usaemfwkdY&Srf;jynfudk &nfnTef;NyD; ajymqkdcJhwmyg? tJ'Dtcsdef
rSm jynfe,fqv dk Ydk usaemfwdYk &Sr;f jynfwjynfxb J J &Sad eygw,f/ u&if? ucsifwjYdk ynfe,frzGYJ
&ao;ygbl;/ u&ifeDawmh olwdkYukd,folwkdY vGwfvyfwJhEkdifiHtjzpf owfrSwfxm;MuqJjzpf
ygw,f/
NyD;awmh yifvn Hk vD mcHrmS Akv d cf sKyfeu YJ saemfwYdk wkid ;f &if;om;vlrsKd;pku, dk pf m;vS,f
rsm; oabmwlem;vnfr&I cJw h m &Syd gao;w,f/ yifvpHk mcsKyfrmS raz:jyxm;ayrJh (Gentle-
man's Agreement) vka Yd c:&rvm;? usaemf rajymwwfb;l ? usaemfwu Ydk awmh tJ'gudk yifvHk
E-book is created by shanyoma
pdwf"mwfvkdYowfrSwfxm;ygw,f? tJ'Doabmwlem;vnfrIawGu-
(1) ,ck,m,Dyl;aygif;jcif;(yifvkHpmcsKyf)onf aemifyl;aygif;a&; cGJxGufa&;udk rxdckduf
ap&yg/
(2) aemify;l aygif;cJah omfvnf; cGx J u G v f udk jyefcx JG u G Ef idk cf iG &hf adS p&rnf/
(3) wkid ;f jynfjyKvTwaf wmfac:NyD;aemuf ryl;aygif;Ekid af o;vQif yl;aygif;vko d nft h cg? yl;
aygif;Ekdif&ef vrf;zGifhay;xm;rnf/
(4) &Sr;f jynf-jynfwiG ;f ud, k yf ikd t
f yk cf sKyfrI vk;H 0vGwv f yfciG &hf &dS rnf/
(5) &Sr;f ponfv h rl sKd;rsm;\pmay,Ofaus;rIrsm;udk rapmfum; rxdcu dk af p&yg/
AkdvfcsKyfatmifqef;[m rdrdudk,fwkdifu cGJxGufcGifhukd rvkdvm;ayrJh vlrsKd;pkrsm;
tay: tJ'x D ad tmif vku d af vsmygw,f/ oabmxm;BuD;cJyh gw,f/ 'gaMumifb h J usaemfwYdk
vlrsKd;pkrsm;[m Akv d cf sKyfudk cspfcifMuw,f/ MunfnKd Muw,f/ av;pm;Muw,f/ ,kMH unf
Muw,f/
trSeu f awmh cGx J u G cf iG qhf w dk u hJ pd [ö m vufawGaY qmif&u G &f mrSm rvG,u f ol vkd r
vdkvm;tyfwJhudpövJjzpfw,f/
vlrsKd;pkoabmw&m;rSm vlrsKd;pkrsm;&JUtcGit hf a&;udk umuG,zf t Ydk wGuf vufeuf
wcktjzpf tokH;jyKEkdif&ef vlrsKd;pkoabmw&m;a&;q&mBuD;rsm;u cGJxGufcGifhwkdY ueOD;
az:xkwfcJhjcif;jzpfygw,f/
'Dvufeufukd wu,fvufawGt Y ok;H cszkYd rvG,o f vk?d tok;H cszkv Yd J rvkt d yfygbl;/
'gaMumifh acwfopforkid ;f wavQmufrmS cGx J u G cf iG u hf kd tok;H cscJw h o hJ m"ursm;? usaemfwYdk
rawGMY u&ygbl;/ z,f'&,fEidk if t H rsm;pk&UJ tajccHOya'rsm;rSm cGx J u G cf iG jhf y|mef;csufrsm;
udk xnfo h iG ;f a&;om;xm;jcif;r&Syd gbl;/ qdAk , D uf,el , D q H edk ,YJ *l q dk vm;AD;,m;jynfaxmif
pk tajccHOya'rsm;rSmom vlrsKd;pkrsm; auseyfEpS o f rd ahf pzkt Yd wGuf (rl)oabmtjzpfxnfh
199 &Srf;jynfb,fvJ
aemfwx Ydk uf trsm;BuD;ydí k odygw,f/ 'gayrJh ynm&So d wdjzpfcq J w dk jhJ refrmqk&d ;dk pum;twkid ;f
AkdvfcsKyfatmifqef; >rufMum;cJhwJhpum;wcGef;udkawmh usaemf ajymjyyg&ap? AkdvfcsKyf
atmifqef;u (A leader must lead )acgif;aqmifwa,muf[m acgif;aqmif&r,fvrYdk ed Yf
Mum;cJhygw,f/
a':atmifqef;pkMunf[m ,aeYjrefrmtrsKd;om; Ekid if aH &;rSm zcif&UJ ajc&mudk eif;
NyD; acgif;aqmiftjzpf wm0efxrf;aqmifaeoljzpfygw,f/ zcifBuD;rdeMYf um;cJo h vkd &J&0J 0hH hH
BuD;acgif;aqmif;jyprf;yg/ trsKd;om;nDvmcHusrS trsm;qk;H jzwfwrhJ u l kd vufcrH ,fqw dk hJ
aemufNrD;qG0J g'rsKd;udk pGev Yf w T zf Ydk usaemfav;pm;pGm awmif;yefygw,f/
Akv
d cf sKyfatmifqef;[m cGx J u G cf iG uhf kd rltm;jzifh rESpo f ufwm trSeyf g/ jrefrmvl
E-book is created by shanyoma
xm0pOfav;pm;vsuf
OD;xGef;jrifh
OD;pD;em,u
&Srf;jynfwkdif;&if;om;vlrsKd;rsm; 'Drkdua&pDtzGJYcsKyf
162-a&xGuOf ;D vrf;? uHta&SU&yf-awmifBuD;NrdKU/
-uefYowf-