API

Formatet e t� dh�nave t� ndara midis pajisjeve smart shpesh p�rdorin nj�

Application Programming Interface (API).

Nj� API �sht� softuer q� lejon aplikacionet e tjera t� kene akses te t� dh�nat ose
sh�rbimet e tij.
�sht� nj� grup rregullash q� p�rshkruajn� se si nj� aplikacion mund t� veproj� me
nj� tjet�r dhe
udh�zimet p�r t� lejuar q� veprimi t� ndodh�. P�rdoruesi d�rgon nj� k�rkes� API n�
nj� server duke
k�rkuar informacion specifik dhe merr nj� p�rgjigje API n� k�mbim nga serveri s�
bashku me
informacionin e k�rkuar.

API vepron si nj� lloj mesazheri midis aplikacionit k�rkues dhe aplikacionit n�
server q� ofron t�
dh�nat ose sh�rbimin.
Mesazhi nga aplikacioni k�rkues n� serverin ku ndodhen t� dh�nat njihet si API
Call.

Kemi disa lloje te API:

Open APIs or Public APIs - K�to API jan� t� disponueshme publikisht dhe mund t�
p�rdoren pa kufizime.

Internal or Private APIs - K�to jan� API q� p�rdoren nga nj� organizat� ose kompani
p�r t� hyr� n� t�
dh�na dhe sh�rbime vet�m p�r p�rdorim t� brendsh�m.

Partner APIs - K�to jan� API q� p�rdoren midis nj� kompanie dhe partner�ve t� saj
t� biznesit ose
kontraktor�ve p�r t� leht�suar biznesin midis tyre.
Partneri i biznesit duhet t� ket� nj� licenc� ose form� tjet�r leje p�r t� p�rdorur
API-n�.
Nj� Travel Agency q� p�rdor API t� nj� linje ajrore �sht� nj� shembull i nj� API
partneri.

Llojet e Web Service API

Nj� sh�rbim ueb �sht� nj� sh�rbim q� disponohet n�p�rmjet internetit, duke p�rdorur
World Wide Web.

Ekzistojn� kat�r lloje t� API-ve t� sh�rbimit n� internet:

SOAP
REST
XML-RPC
JSON-RPC

SOAP �sht� nj� protokoll mesazhesh p�r shk�mbimin e informacionit t� strukturuar

XML, m� shpesh p�rmes
HTTP ose SMTP. API-t� e SOAP konsiderohen t� ngadalta p�r t'u analizuar dhe
komplekse.

Kjo �oi n� zhvillimin e nj� frameworki m� t� thjesht� REST API q� nuk k�rkon XML.
REST p�rdor HTTP dhe
�sht� m� i leht� p�r t'u p�rdorur se sa SOAP.
REST �sht� API-ja e sh�rbimit m� t� p�rdorur n� ueb, q� p�rb�n mbi 80% t� t� gjitha
llojeve t� API-ve
t� p�rdorura.
REST API
Web Browsers p�rdorin HTTP ose HTTPS p�r t� k�rkuar (GET) nj� faqe interneti. N�se
k�rkohet me sukses
(kodi i statusit HTTP 200), server�t e webit u p�rgjigjen k�rkesave GET me nj� web
faqe t� koduar HTML.
-Nj� API mund t� konsiderohet "RESTful" n�se ka karakteristikat e m�poshtme:
Client-Server
Stateless
Cacheable

API-t� RESTful p�rdorin metoda t� zakonshme HTTP:

POST - CREATE
GET - READ
PUT/PATCH - UPDATE
DELETE - DELETE

Web Services si API-t� RESTful identifikohen duke p�rdorur nj� URI.

Nj� URI �sht� nj� varg karakteresh q� identifikon nj� burim specifik t� rrjetit.

Nj� URI ka dy specializime:

-Uniform Resource Name (URN) - identifikon vet�m hap�sir�n e emrave t� burimit
(faqe n� internet,
dokument, imazh, etj.) pa iu referuar protokollit.
-Uniform Resource Locator (URL) - p�rcakton vendndodhjen e rrjetit t� nj� burimi
specifik n� rrjet.
URL-t� HTTP ose HTTPS p�rdoren zakonisht me Web Browser. Protokolle t� tjera si
FTP, SFTP, SSH dhe t�
tjer� mund t� p�rdorin nj� URL.

K�to jan� pjes�t e nj� URI:

Protokolli/skema � HTTPS ose protokolle t� tjera si FTP, SFTP, mailto dhe NNTP
Emri i hostit - www.example.com
Lokacioni dhe emri i File - /author/book.html
Fragment - #faqe155