Professional Documents
Culture Documents
ესპანურის გრამატიკა ქართულად
ესპანურის გრამატიკა ქართულად
(თეორიული კურსი)
1
El alfabeto en español
2
ფონეტიკა
ესპანური ანბანი
ხმოვნები
თანხმოვნები
4
გრამატიკა
I.არსებითი სახელი
საკუთარი
María - მარია
Antonio -ანტონიო
საზოგადო
casa - სახლი
el avión - თვითმფრინავი
სულიერი
la mujer - ქალი
el perro - ძაღლი
უსულო
El bosque - ტყე
La mesa - მაგიდა
კონკრეტული
La cara - სახე
El piso - იატაკი
აბსტრაქტული
El tiempo - დრო
El aire - ჰაერი
კრებსითი
La biblioteca - ბიბლიოთეკა
El cardumen - თევზების ჯგუფი (стая рыб)
შენიშვნა
ამ წესს აქვს გამონაკლისები: რამოდენიმე არსებითი სახელი, რომლებიც მთავრდება -о-ზე, არის
მდედრობითი სქესის, მაგალითად:
5
la mano - ხელი
la radio - რადიო
არსებითი სახელები, რომლებიც მთავრდებიან ხმოვნებზე -e, -i, -u და თანხმოვნებზე -l, -n, -r, -s
განეკუთვნებიან მამრობით სქესს:
el árbol - ხე
el pan - პური
el poste - ბოძი
el zurriburri - არეულობა, თავხედი
el ardor - სიცხე
el espíritu - სული
el mes - თვე
შენიშვნა
შენიშვნა
ამ წესს აქვს გამონაკლისები:
6
მამრობით სქესს განეკუთვნება -а-ზე დამთავრებული შემდეგი არსებითი სახელებიც:
el día - დღე
el tranvía - ტრამვაი
შენიშვნა
7
შენიშვნა
ესპანურ ენაში არიან არსებითი სახელები, რომელთა გამოყენება შეიძლება ორივე სქესში,
არსებითად მათი შინაარსის ცვლილების გარეშე.
8
el mañana - ხვალ la mañana - დილა
el moral - თუთის ხე la moral - მორალი
el parte - ცნობა la parte - ნაწილი, მხარე
el pez - თევზი la pez - ხის ფისი
el policía - პოლიციელი la policía - პოლიცია
el trompeta - მესაყვირე la trompeta - საყვირი
el orden - წესრიგი la orden - ბრძანება
el vista - მებაჟე la vista - მხედველობა
el vocal - გადამწყვეტი ხმის მქონე დელეგატი la vocal - ხმოვანი
მამრობითი მდედრობითი
ბიჭი- el chico გოგო la chica
ძმა el hermano და la hermana
ექიმი (კაცი) el médico ექიმი (ქალი) la médica
კატა el gato კატა la gata
თუ მამრობითი სქესის არსებითი სახელი მთავრდება თანხმოვანზე (მაგ: -or, -tor, -dor, -ión, -al),
შესაბამისი მდედრობითი სქესის არსებით სახელს ემატება ხმოვანი -а:
მამრობითი მდედრობითი
ბატონი el señor ქალბატონი la señora
სტუმარი (კაცი)el huésped სტუმარი (ქალი) la huéspeda
ბეღურა el gorrión ბეღურაla gorriona
მასწავლებელი (კაცი) el profesor მასწავლებელი (ქალი) la profesora
ბევრი მდედრობითი სქესის არსებითი სახელი, რომელსაც აქვს ისეთივე ფუძე, როგორც
მამრობით სქესს, მთავდება ბოლოსართით: -esa, -isa, -ina, -triz:
9
მამრობითი მდედრობითი
პოეტი (კაცი) el poeta პოეტი (ქალი) la poetisa
მამალი el gallo დედალი la gallina
კოსული el cónsul კონსულის ცოლი la consulesa
ამომრჩეველი (კაცი) el elector ამომრჩეველი (ქალი)la electriz
ბევრ პიროვნების აღმნიშვნელ არსებით სახელს, ორივე სქესისთვის აქვს ერთი და იგივე ფორმა:
შენიშვნა
ბევრ არსებით სახელი (როგორებიცაა ცხოველები, ფრინველები, თევზები) ესპანურ ენაში
იხმარება მხოლოდ ერთი (მამრობითი ან მდედრობითი) სქესით:
el cocodrilo - ნიანგი
la liebre - კურდღელი
el milano - ქორი
la araña - ობობა
10
ცხოველი el animal los animales
ბატონი el señorlos señores
მეფე el rey los reyes
კანონი la ley las leyes
ზოგიერთი სიტყვა, დამთავრებული თანხმოვანზე -c, ცვლის მას მრავლობით რიცხვში -qu-ზე:
ფრაკი el frac los fraques (fracs)
ბივშტექსი el bistec los bisteques
როგორც წესი, ყველა არსებითი სახელი, რომლებიც მთავრდებიან მხოლობით რიცხვში ასოზე -s
უმახვილო მარცვალში, არ იცვლის დაბოლოებას მრავლობით რიცხვში. ორივე რიცხვში აქვს
ერთი და იგივე ფორმა და რიცხვი განირჩევა მხოლოდ არტიკლით:
11
(el, los) lunes - ორშაბათ(ებ)ი
(el, los) martes - სამშაბათ(ებ)ი
12
4) განყენებული არსებითი სახელები, რომლებიც გამოხატავენ თვისებას, ქმედებას,
მდგომარეობას:
la alegría - სიხარული
la valentía - სიმამაცე
el desarrollo - განვითარება
13
El libro menos voluminoso - ყველაზე პატარა წიგნი
El libro voluminosísimo - უდიდესი წიგნი
El libro muy voluminoso - ძალიან დიდი წიგნი
14
ზედსართავი სახელების გამოყენების თავისებურებები
15
la mesa de madera - ხის მაგიდა
el cristal de aumento - გამადიდებელი შუშა
0 cero
1 uno
2 dos
3 tres
4 cuarto
5 cinco
6 seis
7 siete
8 ocho
9 nueve
10 diez
11 once
12 doce
13 trece
14 catorce
15 quince
16 dieciséis, diez y seis
17 diecisiete, diez y siete
18 dieciocho, diez y ocho
19 diecinueve, diez y nueve
20 veinte
21 veintiuno, veinte y uno
22 ventidós, veinte y dos
23 veintitrés, veinte y tres
24 veinticuatro, veinte y cuatro
30 treinta
31 treinta y uno
40 cuarenta
41 cuarenta y uno
50 cincuenta
60 sesenta
16
70 setenta
80 ochenta
90 noventa
100 cien, ciento
101 ciento uno
200 doscientos
300 trescientos
400 cuatrocientos
500 quinientos
600 seiscientos
700 setecientos
800 ochocientos
900 novecientos
1000 mil
1121 mil ciento veintiuno
2000 dos mil
2324 dos mil trescientos veinticuatro
49835 cuarenta y nueve mil ochocientos treinta y cinco
1 000 000 un millón
2 000 000 dos millones
1 000 000 000 mil millones
2 000 000 000 dos mil millones
17
რიგობითი რიცხვითი სახელები (Numerales ordinales)
18
septingentésimo, -a, -os, -as მე-700
octingentésimo, -a, -os, -as მე-800
noningentésimo, -a, -os, -as (nongentésimo, -a, -os, -as) მე-900
milésimo, -a, -os, -as მე-1000
milésimo primero, etc. ათასმეერთე
millonésimo, -a, -os, -as მემილიონე
შენიშვნა
19
თუ გასაყოფი მეტია ერთზე, გამყოფი გამოიყენება მამრობითი სქესის მრავლობით რიცხვში:
20
quíntuplo campeón - ხუთგზის ჩემპიონი
сéntupla repetición - ასჯერადი გამეორება
IV.ნაცვალსახელი (Pronombre)
შენიშვნა
მეორე პირის მრავლობითი რიცხვის ნაცვალსახელი vosotros, -as გამოიყენება, როცა მიმართავთ
თანამოაზრეებს, მეგობრებს, ადამიანთა ჯგუფს, რომალთაგანაც თითოელ მათგანს მოსაუბრეს
შეუძლია მიმართოს ”შენობით”.
Usted, ustedes - გამოიყენება თავაზიანი მიმართვისას ერთ არ რამოდენიმე ადამიანთან.
საშუალო სქესის ნაცვალსახელი ello მნიშვნელობით იგივეა რაც ნაცვალსახელი-არსებითი
სახელი esto (ეს):
Ello (= esto) nos da ánimo - ჩვენ ეს გვამხნევებს
ზოგჯერ მესამე პირის თავაზიანი ფორმების Usted, Ustedes ნაცვლად გვხვდება vos, თუმცა ამ
სემთხვევაში მას აქვს tú-ს მნიშვნელობა. რაც გავრცელებულია ლათინური ამერკის ქვეყნებში.
მხოლობითი რიცხვი
პ.დ ი.დ
yo მე me me
tú შენ te te
él ის (მამრ) lo le
ello ის (საშ) lo le
ella ის (მდედრ) la le
Usted თქვენ le (lo) le
21
la le
მრავლობითი რიცხვი
ჩვენებითი არსებით-ნაცვალსახელები
22
საშუალო სქესის ჩვენებითი არსებით-ნაცვალსახელები ზოგიერთ შემთხვევაში ცვლიან ფრაზებს
და შეესიტყვებიან გარკვეულ სიტუაციებს და მსჯელობებს:
Me toma el pulso. - ის უსმენს ჩემს პულსს.
- Esto va mejor - diсe. - ასე სჯობია - ამბობს ის.
Todo lo que vimos nos impresionó mucho. Aquello fue un tremendo espectáculo. - ყველაფერმა, რაც
ვნახეთ, ძალიან აგვაღელვა. ეს იყო საოცარი სანახაობა.
ჩვენებითი ზედსართავ-ნაცვალსახელები
ნაცვალსახელი este (-a, -os, -as) გამოიყენება საგნის ან პიროვნების აღსანიშნავად, რომელიც
ახლოს იმყოფება მოსაუბრესთან, ხოლო დროსთან მიმართებაში მიეკუთვნება აწმყო დროს:
Este periódico que estoy leyendo es ruso. - ეს გაზეთი, რომელსაც მე ვკითხულობ, რუსულია.
Esta mañana he visto a mi amigo. - ამ დილით მე ვნახე ჩჰემი მეგობარი.
ნაცვალსახელი ese (-a, -os, -as) გამოიყენება საგნის ან პიროვნების აღსანიშნავად, რომელიც
ახლოს იმყოფება მოსაუბრესთან, ხოლო დროსთან მიმართებაში მიეკუთვნება ამ მომენტის წინა
დროს:
Ese periódico que estás leyendo es de ayer. - გაზეთი, რომელსაც შენ კითხულობ, გუშინდელია.
Esos días hemos descansado mucho. - მთელი ეს (განვლილი) დღეები ბევრს ვისვენებდით.
კითხვითი ზედსართავ-ნაცვალსახელი
23
კითხვითი ზედსართავ-ნაცვალსახელი ყოველთვის იწერებიან მახვილით და ყოველთვის
დგანან არსებითი სახელის წინ. კითხვითი ზედსართავ-ნაცვალსახელებს მიეკუთვნებიან:
¿Qué? - რომელი? ნაცვალსახელი qué არ იცვლება სქესისა და რიცხვის მიხედვით:
¿Qué trabajo es? - ეს რა სამუშაოა?
¿De qué ciudad es usted? - რომელი ქალაქიდან ხართ?
¿Cuál? ¿cuáles? - რომელი? ნაცვალსახელი cuál იცვლება რიცხვის მიხედვით.
¿Cuál estrella infeliz me sacó de mi casa? - რომელმა უბედურმა ვარსკვლავმა გამომიყვანა საკუთარი
სახლიდან?
Sé muy bien cuál camino debemos recorrer nosotros. - ძალიან კარგად ვიცი, რა გზაც გვაქვს
გასავლელი.
¿Cuánto? ¿cuánta? ¿cuántos? ¿cuántas? - რამდენი? ნაცვალსახელი cuánto იცვლება სქესისა და
რიცხვის მიხედვით.
¿Cuántos hombres quedan? - რამდენი კაცი რჩება?
Pasó no sé cuánto tiempo. - გავიდა არ ვიცი რამდენი ხანი.
კითხვითი არსებით-ნაცვალსახელები
¿Quién? ¿quiénes? - ვინ? ეს კითხვა დაისმის ადამიანებთან მიმართებაში, როცა სურთ დაადგინონ,
თუ ვინ არის ის:
¿Quién ha de ser? - ვინ შეიძლება იყოს მის გარდა?
¿Quiénes son esas muchachas? - ვინ არიან ეს გოგონები?
¿Сuál? ¿cuáles? - რომელი? როგორი?
¿Y cuál era la situación en nuestro país? - როგორი იყო მდგომარეობა ჩვენს ქვეყანაში?
¿Cuáles son sus ideas? - რა იდეები გაქვთ?
¿Cuánto? ¿cuánta? ¿cuántos? ¿cuántas? - რამდენი?
- ¿Las delegaciones han llegado?- დელეგაციები ჩამოვიდნენ?
- ¿Cuántos? - რამდენი?
- Cinco delegaciones. - 5 დელეგაცია.
¿Cuántos son? - რამდენნი არიან?
განუსაზღვრელი ზედსართავ-ნაცვალსახელები
24
alguno (-a, -os, -as) - რომელიღაც, რომელიმე
todo (-a, -os, -as) - ყველა, ნებისმიერი
otro (-a, -os, -as) - სხვა, მეორე
unos (-as) - რამოდენიმე (იცვლება მხოლოდ სქესში)
mismo (-a, -os, -as) - თვითონ
varios (-as) - რამოდენიმე (იცვლება მხოლოდ სქესში)
cualquier (-a) - ნებისმიერი, რომელიმე
He visto alguna carta. - მე ვნახე რაღაც წერილი.
Toda profesión es interesante. -ყველა პროფესია საინტერესოა.
Lo harán los empleados mismos. - ამას გააკეთებენ თვითონ მოსამსახურეები.
En cualquier caso no es de mi competencia.
ნებისმიერ შემთხვევაში, ეს არ შედის ჩემს კომპეტენციაში.
განუსაზღვრელი არსებით-ნაცვალსახელები
25
¡Cada uno tiene sus rarezas! - ყველას ახასიათებს თავისი უცნაურობები.
უარყოფითი ნაცვალსახელები
V.ზმნიზედა (Adverbio)
a bulto - დაახლოებით
a ciegas - ბრმად
a diestro y siniestro - უაზროდ
a tontas y a locas - მოუწესრიგებლად
a oscuras - სიბნელეში
a todo correr; a más correr - მთელი სულით და გულით
a la moda - მოდურად
al revés - პირიქით
al por mayor - ბითუმად
al por menor - საცალოდ
de repente - უეცრად
de buena gana - სიამოვნებით
de mala gana - უხალისოდ
de buen grado - სიამოვნებით
de mal grado - უხალისოდ
de prisa - ნაჩქარევად
de golpe - უცებ
de improviso - უეცრად, მოულოდნელად
en efecto - მართლაც
en resumen - საბოლოოდ
en vano - ტყუილად
en balde - ტყუილად
por junto - დაახლოებით
por desgracia - საუბედუროდ
27
რაოდენობითი ზმნიზედები მიუთითებენ მოქმედების ინტენსიურობის ხარისხზე, აგრეთვე
რომელიმე თვისების ხარისხზე და პასუხობენ კითხვებზე:
¿cuánto?, ¿cuán? - რამდენი?, რამდენად ბევრი?
algo - ცოტა, რამოდენიმე
apenas - ოდნავ
casi - თითქმის
cuanto - რამდენი
cuan - რამდენიც
a lo sumo - ყველაზე მეტი
a lo menos - სულ ცოტა
bastante - საკმარისად
demasiado - ზედმეტად
harto - საკმაოდ
más - მეტად
menos - ნაკლებად
mucho - ბევრი
muy - ძალიან
poco - ცოტა
poco más o menos - დაახლოებით
tanto (tan) - ამდენი, იმდენი
28
Tan + ზმნიზედა + como
El desocupado mejicano vive tan pobremente como el argentino.
მექსიკელი უმუშევარი ცხოვრობს ისევე ღარიბულად, როგორც არგენტინელი.
29
ზმნიზედა bien, mal აქვთ განსაკუთრებული ფორმა აღმატებული ხარისხის:
bien - კარგად - óptimamente
mal - ცუდად - pésimamente
30
en casa - სახლში
en todas partes - ყველგან
en ninguna perte - არსად
31
მოდალური ზმნიზედები მიუთითებენ მოქმედების შესაძლებლობაზე, ან ამტკიცებენ ან
უარყოფენ ამა თუ იმ ქმედებას, მდგომარეობას ან თვისებას.
acaso - შესაძლებელია
por lo visto - როგორც ჩანს
quizás (quizá) - ალბათ
jamás - არასოდეს
al (de) seguro - რა თქმა უნდა
de ningún modo - არავითარ შემთხვევაში
tal vez - შესაძლებელია
verdaderamente - ჭეშმარიტად
a buen seguro - უდავოდ
de cierto - რა თქმა უნდა
efectivamente - მართლაც
también - ასევე
ciertamente - სწორია
tampoco - ასევე არა
ზმნიზედების წარმოება
VI.ზმნა (Verbo)
32
შინაარსობრივი თავისებურებების მიხედვით ზმნები იყოფიან შემდეგ ჯგუფებად:
ძირითადი (significantes) - ეს ის ზმნებია, რომლებიც თავად რაიმეს აღნიშნავენ.
correr - სირბილი
ir - სიარული
დამხმარე (auxiliares) - ეს ის ზმნებია, რომლებიც გამოიყენება გრამატიკული დანიშბულებით:
haber, estar, ser.
სინტაქსური თავისებურებების მიხედვით ზმნები იყოფიან:
პირის (personales) - ეს ზმნებია, რომლებსაც აქვს სამივე პირი.
hablo - ვამბობ
escribo - ვწერ
უპირო (impersonales) - ის ზმნებია, რომლებსაც გააჩნიათ მხოლოდ მესამე პირის მხოლობითი
რიცხვის ფორმა.
llover - მოდის (წვიმა)
anochecer - ღამდება
გარდამავალი (transitivos) - ის ზმნებია, რომლებსაც გააჩნიათ პირდაპირი დამატება.
poner un libro - წიგნის დადება
tomar la taza - ფინჯნის აღება
გარდაუვალი (intransitivos) - ის ზმნებია, რომლებსაც არ გააჩნიათ პირდაპირი დამატება.
arder - წვა
hablar - ლაპარაკი
ზმნების პირის ფორმები - ეს არის უღლების ფორმება, რომლებიც უღლებისას იცვლიან დავის
დაბოლოებას და ამით გამოხატავებ ზმნის პირს, რიცხვს, გვარს და კილოს.
33
Ella habla. - ის (მდედრ) ლაპარაკობს.
hablar - ლაპარაკი
El habla. - ის ლაპარაკობს.
Ellos hablan. - ისინი ლაპარაკობენ.
34
Ahora los chicos juegan al fútbol. - ახლა ბიჭები თამაშობენ ფეხბურთს.
De costumbre me levanto a las ocho de la mañana. - ჩვეულებრივ მე ვდგები დილის 8 საათზე.
Mi hermano llegó hace un mes. - ჩემი ძმა ჩამოვიდა ერთი თვის წინ.
Lo supe ayer. - მე ეს გუშინ გავიგე.
Dos años atrás terminé la escuela. - ორი წლის წინ დავამთავრე სკოლა.
36
ნამყო უახლესი დრო იწარმოება შემდეგი სქემით: presente de indicativo ზმნა haber-ის აწმყო დრო
+ საუღლებელი ზმნის მიმღე ობა (cantar, comer, recibir).
ნამყოს ნამყო დრო იწარმოება შემდეგი სქემით: ზმნა haber-ს ნამყო უსრული დრო +
საუღლებელი ზმნის მიმღეობა (cantar, comer, recibir).
37
5 habíais cantado habíais comido habíais recibido
6 habían cantado habían comido habían recibido
წინარე ნამყო დრო იწარმოება შემდეგი სქემით: ზმნა haber-ს ნამყო სრული დრო + საუღლებელი
ზმნის მიმღეობა (cantar, comer, recibir).
38
მომავალი უსრული დრო იწარმოება შემდეგი სქემით: ზმნა haber-ს მომავალი უსრული დრო +
საუღლებელი ზმნის მიმღეობა (cantar, comer, recibir).
(habré, habrás, habrá, habremos, habréis, habrán) + (cantado, comido, recibido)
კავშირებითი კილოს ნამყო უსრული დრო იწარმოება ზმნის მე-3 პირის მრავლობითი რიცხვის
pretérito indefinido-ში + შემდგომი დაბოლოებები:
I უღლება cantar II უღლება comer III უღლება recibir
1 cantara (cantase) comiera (comiese) recibiera (recibiese)
2 cantaras (cantases) comieras (comieses) recibieras (recibieses)
3 cantara (cantase) comiera (comiese) recibiera (recibiese)
4 cantáramos (cantásemos) comiéramos (comiésemos) recibiéramos (recibiésemos)
5 cantarais (cantaseis) comierais (comieseis) recibierais (recibieseis)
6 cantaran (cantasen) comieran (comiesen) recibieran (recibiesen)
იწარმოება შემდეგი სქემით: ზმნა haber-ს კავშირებითი კილოს აწმყო დრო + საუღლებელი ზმნის
მიმღეობა (cantar, comer, recibir).
41
ნამყოს ნამყო დრო (Pretérito pluscuamperfecto)
იწარმოება შემდეგი სქემით: ზმნა haber-ს კავშირებითი კილოს ნამყო უსრული დრო +
საუღლებელი ზმნის მიმღეობა (cantar, comer, recibir).
იწარმოება შემდეგი სქემით: ზმნა haber-ს კავშირებითი კილოს მომავალი უსრული დრო +
საუღლებელი ზმნის მიმღეობა (cantar, comer, recibir).
42
ეს დრო სალაპარაკო და ლიტერატურულ ენაში არ გამოიყენება, ის შემორჩენილია იურიდიულ
და ოფიციალურ დოკუმენტაციაში. კავშირებითი კილოს მომავალი სრული დრო აღნიშნავს
მოქმედებას, რომელიც შეზღუდულია მისი განხორციელების პერიოდით, ქმედება, რომელიც
წინ უძღვის მომავლის სხვა ქმედებას.
Si alguien no cumpliere con su deber de ciudadano, será castigado con arreglo al daño que hubiere
producido.
თუ მოქალაქე არ შეასრულებს თავის მოქალაქეობრივ მოვალეობას, ის დაისჯება მიყენებული
ზარალის შესაბამისად.
43
rogar - თხოვნა
pedir - თხოვნა
შენიშვნა:
შენიშვნა
ზმნა dudar გამოიყენება უარყოფითი ნაწილაკის გარეშე no.
Dudo que mañana haga buen tiempo.
მე მეეჭვება, რომ ხვალ კარგი ამინდი იქნება.
44
Subjuntivo გამოიყენება დამხმარე წინადადებაში იმ შემთხვევაში, როცა მთავარი წინადადების
შემასმენელი აქვს უპირო ფორმა და გამოხატავს ყოყმანს, ეჭვს, აუცილებლობას, ალბათობას,
შესაძლებლობას. ესენია:
1) ნების გამომხატველი:
es necesario que - საჭიროა, რომ
es posible que - შესაძლოა, რომ
hace falta que - აუცილებელია, რომ
es imposible que - შეუძლებელია, რომ
es preciso que - აუცილებელია, რომ
es probable que - შესაძლოა, რომ
Es preciso que me escuches. - აუცილებელია, რომ შენ მე მომისმინო.
2) გრძნობების გამომხატველი:
es extraño que - საოცარია, რომ
es agradable que - სასიამოვნოა, რომ
es maravilloso que - შთამბეჭდავია, რომ
Es extraño que no me llame. - გასაკვირია, რომ ის მე არ მირეკავს.
3) ქმედების შეფასების გამომხატველი:
es útil que - სასარგებლოა, იმისთვის რომ
es inútil que - უსარგებლოა, იმისთვის რომ
es bastante que - საკმარისია, იმისთვის რომ
es difícil que - ძნელი წარმოსადგენია, რომ
Es bastante que asista a la reunión. - საკმარისია, რომ ის დაესწროს ამ შეკრებას.
4) Subjuntivo დამხმარე წინადადებებში გამოიყენება კავშირის შემდეგ:
para que - იმისათვის, რომ
a fin de que - იმისათვის, რომ
He comprado todos los productos para que prepares la cena.
მე ვიყიდე ყველა პროდუქტი, რომ გააკეთო ვახშამი.
45
Si estudias bien, alcanzarás mucho.
კარგად თუ ისწავლი,ბევრს მიაღწევ
Si estudias mucho, alcanzas buenas notas.
ბევრს თუ იმეცადინებ,კარგ ნიშნებს მიიღებ
Alcanza buenas notas, si las mereces.
მიიღე კარგი ნიშნები თუკი ამას იმსახურებ
46
Escribe (tú) esta palabra. - დაწერე ეს სიტყვა.
Escribid (vosotros) esta palabra. - დაწერეთ ეს სიტყვა.
Escríbalo usted. - დაწერეთ ეს თქვენ.
Escríbanlo ustedes. -დაწერეთ ეს თქვენ.
განასხვავებენ ორ კილოს:
მოქმედებითი (voz activa):
Los campesinos celebraron la fiesta. - გლეხებმა აღნიშნეს დღესასწაული.
ვნებითი (voz pasiva). იწარმოება შემდეგი სქემით: ser + participio. Participio ეთანხმება
ქვემდებარეს სქესში და რიცხვში. არსებითი სახელი ან ნაცვალსახელი, რომელიც გამოდის
რეალური მოქმედის როლში, ესპანურში ითარგმნება წინდებულით por. ზმნა ser დგას იმ
დროში, რაშიც ზმნა celebrar.
La fiesta fue celebrada por los campesinos. - დღესასწაული აღინიშნებოდა გლეხების მიერ.
47
recibir - მიღება
48
Deber + ინფინიტივი - გამოხატავს ვალდებულებას (პირად ვალდებულებას):
Cada hombre debe servir a su patria. - ყოველი ადამიანი უნდა ემსახუროს სამშობლოს.
Tener que + ინფინიტივი - გამოხატავს ვალდებულებას (კატეგორიულ, იძულებით ფორმაში):
Tengo que trabajar mucho. - მე ბევრი უნდა ვიმუშავო.
Necesitar + ინფინიტივი (ან არსებითი სახელი) - აღნიშნავს რაიმე ქმედების საჭიროებას,
აუცილებლობას:
Necesito estudiar mucho. - ჩემთვის აუცილებელია ბევრი სწავლა.
Necesito un manual ruso. - მე მჭირდება რუსულის სასწავლო წიგნი.
49
X. გერუნდივი (Gerundio)
50
Habiendo estudiado el problema, llegamos a un acuerdo.
შევისწავლეთ რა პრობლემა, ჩვენ მივედით ერთ დასკვნამდე.
ესპანურ ენაში არსებობს უღლების 3 ტიპი. იმის და მიხედვით, თუ რითი მთავრდება ზმნის
ინფინიტივის ფორმა, ზმნა განეკუთვნება ერთერთ ამ ტიპს. ყველა ზმნა, რომელიც ინფინიტივში
მთავრდება დაბოლოებით -ar - I უღლებისაა, -er - II უღლების, -ir - III უღლების. უკუქცევითი
ნაცვალსახელი se არ მოქმედებს უღლების ტიპის განსაზღვრაზე: -arse - I უღლებაა, -erse - II
უღლება, -irse - III უღლება.
არაწესიერ ზმნებს განეკუთვნება ზმნები, რომლებიც ზოგიერთ დროში ან პირში იცვლიან ფუძის
შემადგენლობას ან ნორმატიულ დაბოლოებას, და რომლებიც უღლების სხვადასხვა
თავისებურებების მიხედვით, ერთიანდებიან სპეციალურ ჯგუფებში. აქ მოყვანილია მხოლოდ
ის დროები, რომლებშიც აღნიშნულ ზმნებს აქვთ სპეციპიკური ცვლილებები.
1 ჯგუფი: e - ie
(pensar, perder, empezar, entender, negarse, sentarse, despertar, atravesar, perder, encender, calentar,
recomendar, merendar, descender, encerrar, apretar, atender, extenderse, defender და სხვა.)
2 ჯგუფი: o – ue
(volver, soñar, torcer, encontrar, moverse, acostarse, almorzar, aprobar, costar, sonar, recordar, rodar,
soler, cocer, probar, demostrar და სხვა.)
3 ჯგუფი: e - i (vestir, servir, reír, sonreír, seguir, elegir, pedir, despedirse, rendir და სხვა.)
4 ჯგუფი: e - ie, e - i (sentir, divertirse, advertir, preferir, convertirse და სხვა.)
51
5 ჯგუფი: o - ue, o - u (dormir, morir)
6 ჯგუფი: c - zc о, (conocer, pertenecer, carecer, parecer, ofrecer, aparecer, desaparecer, apetecer და
სხვა.)
7 ჯგუფი : c - zc, перед a, o; c - j; ie და jo - e, o (traducir, introducir, producir და სხვ ა.)
8 ჯგუფი: i - y перед a, e, o (construir, destruir, incluir, constituir და სხვა.)
9 ჯგუფი: io, ie - o, e ñ მერე, ll (gruñir)
andar - სიარული
caer - ვარდნა
dar - მიცემა
decir - თქმა
estar - ყოფნა
haber - ქონა, ყოლა
hacer - კეთება
ir - წასვლა
oír - მოსმენა
poder - შეძლება
poner - დადება
querer - სურვილის ქონა
saber - ცოდნა
salir - გამოსვლა
ser - ყოფნა
tener - ქონა
traer - მოტანა
venir - მოსვლა
ver- ხედვა
შენიშვნა
imperfecto de indicativo ში მხოლოდ 3 ზმნას აქვს განსაკუთრებული ფორმა:
52
ცხრილში მოცემულია მხოლოდ ზოგადი სქემიდან გადახრილი ფორმები.
andar
Pretérito indefinido de índicativo Imperfecto de subjuntivo
anduve anduviera
anduviste anduvieras
anduvo anduviera
anduvimos anduviéramos
anduvisteis anduvierais
anduvieron anduvieran
dar
Presente de indicativo Pretérito indefinido de indicativo Imperativo afirmativo Imperativo negativo
Presente de subjuntivo Imperfecto de subjuntivo
doy di - - dé diera
das diste da no des des dieras
da dio dé no dé dé diera
damos dimos demos no demos demos dieramos
dais disteis dad no deis deis dierais
dan dieron den no den den dieran
decir
Presente de indicativo Futuro simple de indicativo Pretérito indefinido de indicativo Imperativo afirmativo
Imperativo negativo Presente de subjuntivo Imperfecto de subjuntivo
digo diré dije - - diga dijera
dices dirás dijiste di no digas digas dijeras
dice dirá dijo diga no diga diga dijera
decimos diremos dijimos digamos no digamos digamos dijéramos
decís diréis dijisteis decid no digáis digáis dijerais
dicen dirán dijeron digan nо digan digan dijeran
Participio pasado: dicho
estar
Presente de indicativo Pretérito indefinido de indicativo Imperativo afirmativo Imperativo negativo
Presente de subjuntivo Imperfecto de subjuntivo
estoy estuve - - esté estuviera
estás estuviste está nо estés estés estuvieras
está estuvo esté nо esté esté estuviera
estamos estuvimos estemos no estemos estemos estuviéramos
estáis estuvisteis estad nо estéis estéis estuvierais
están estuvieron estén nо estén estén estuvieran
53
haber
Presente de indicativo Futuro simple de indicativo Pretérito indefinido de indicativo Presente de subjuntivo
Imperfecto de subjuntivo
he habré hube haya hubiera
has habrás hubiste hayas hubieras
ha habrá hubo haya hubiera
hemos habremos hubimos hayamos hubiéramos
habéis habréis hubisteis hayáis hubierais
han habrán hubieron hayan hubieran
hacer
Presente de indicativo Futuro simple de indicativo Pretérito indefinido de indicativo Imperativo afirmativo
Imperativo negativo Presente de subjuntivo Imperfecto de subjuntivo
hago haré hice - - haga hiciera
haces harás hiciste haz nо hagas hagas hicieras
hace haré hizo haga nо hagahaga hiciera
hacemos haremos hicimos hagamos no hagamos hagamos hiciéramos
hacéis haréis hicisteis haced nо hagáis hagáis hicierais
hacen harán hicieron hagan nо hagan hagan hicieran
Participio pasado: hecho
ir
Presente de indicativo Pretérito indefinido de indicativo Imperativo afirmativo Imperativo negativo
Presente de subjuntivo Imperfecto de subjuntivo
voy fui - - vaya fuera
vas fuiste ve nо vayas vayas fueras
va fue vaya nо vayavaya fuera
vamos fuimos vayamos no vayamos vayamos fuéramos
vais fuisteis id nо vayáis vayáis fuerais
van fueron vayan nо vayan vayan fueran
Participio pasado: ido
Gerundio: yendo
oír
Presente de indicativo Pretérito indefinido de indicativo Imperativo afirmativo Imperativo negativo
Presente de subjuntivo Imperfecto de subjuntivo
oigo oí - - oiga oyera
oyes oíste oye nо oigas oigas oyeras
oye oyó oiga nо oiga oiga oyera
oímos oímos oigamos no oigamos oigamos oyéramos
54
oís oísteis oíd nо oigáis oigáis oyerais
oyen oyeron oigan nо oigan oigan oyeran
poder
Presente de indicativo Futuro simple de indicativo Pretérito indefinido de indicativo Imperativo afirmativo
Imperativo negativo Presente de subjuntivo Imperfecto de subjuntivo
puedo podré pude - - pueda pudiera
puedes podrás pudiste puede nо puedas puedas pudieras
puede podrá pudo pueda nо pueda pueda pudiera
podemos podremos pudimos podamos no podamos podamos pudiéramos
podéis podréis pudisteis poded nо podáis podáis pudierais
pueden podrán pudieron puedan nо puedan puedan pudieran
poner
Presente de indicativo Futuro simple de indicativo Pretérito indefinido de indicativo Imperativo afirmativo
Imperativo negativo Presente de subjuntivo Imperfecto de subjuntivo
pongo pondré puse - - ponga pusiera
pones pondrás pusiste pon nо pongas pongas pusieras
pone pondrá puso ponga nо ponga ponga pusiera
ponemos pondremos pusimos pongamos no pongamos pongamos pusiéramos
ponéis pondréis pusisteis poned nо pongáis pongáis pusierais
ponen pondrán pusieron pongan nо pongan pongan pusieran
Participio pasado: puesto
querer
Presente de indicativo Futuro simple de indicativo Pretérito indefinido de indicativo Imperativo afirmativo
Imperativo negativo Presente de subjuntivo Imperfecto de subjuntivo
quiero querré quise - - quiera quisiera
quieres querrás quisiste quiere nо quieras quieras quisieras
quiere querrá quiso quiera nо quiera quiera quisiera
queremos querremos quisimos queramos no queramos queramos quisiéramos
queréis querréis quisisteis quered nо queráis queráis quisierais
quierenquerrán quisieron quierannо quieran quieranquisieran
saber
Presente de indicativo Futuro simple de indicativo Pretérito indefinido de indicativo Imperativo afirmativo
Imperativo negativo Presente de subjuntivo Imperfecto de subjuntivo
sé sabré supe - - sepa supiera
sabes sabrás supiste sabe nо sepas sepas supieras
sabe sabrá supo sepa nо sepa sepa supiera
sabemos sabremos supimos sepamos no sepamos sepamos supiéramos
55
sabéis sabréis supisteis sabed nо sepáis sepáis supierais
saben sabrán supieron sepan nо sepan sepan supieran
salir
Presente de indicativo Futuro simple de indicativo Imperativo afirmativo Imperativo negativo Presente de subjuntivo
salgo saldré - - salga
sales saldrás sal nо salgas salgas
sale saldrá salga nо salga salga
salimos saldremos salgamos no salgamos salgamos
salís saldréis salid nо salgáis salgáis
salen saldrán salgan nо salgan salgan
ser
Presente de indicativo Pretérito indefinido de indicativo Imperativo afirmativo Imperativo negativo Presente de subjuntivo
Imperfecto de subjuntivo
soy fui - - sea fuera
eres fuiste sé nо seas seas fueras
es fue sea nо sea sea fuera
somos fuimos seamos no seamos seamos fuéramos
sois fuisteis sed nо seáis seáis fuerais
son fueron sean nо sean sean fueran
tener
Presente de indicativo Futuro simple de indicativo Pretérito indefinido de indicativo Imperativo afirmativo
Imperativo negativo Presente de subjuntivo Imperfecto de subjuntivo
tengo tendré tuve - - tenga tuviera
tienes tendrás tuviste ten nо tengas tengas tuvieras
tiene tendrá tuvo tenga nо tenga tenga tuviera
tenemos tendremos tuvimos tengamos no tengamos tengamos tuviéramos
tenéis tendréis tuvisteis tened nо tengáis tengáis tuvierais
tienen tendrán tuvieron tengan nо tengan tengan tuvieran
traer
Presente de indicativo Pretérito indefinido de indicativo Imperativo afirmativo Imperativo negativo
Presente de subjuntivo Imperfecto de subjuntivo
traigo traje - - traiga trajera
traes trajiste trae no traigas traigas trajeras
trae trajo traiga no traiga traiga trajera
traemos trajimos traigamos no traigamos traigamos trajéramos
traéis trajisteis traed no traigáis traigáis trajerais
traen trajeron traigan no traigan traigan trajeran
56
Gerundio: trayendo
venir
Presente de indicativo Futuro simple de indicativo Pretérito indefinido de indicativo Imperativo afirmativo
Imperativo negativo Presente de subjuntivo Imperfecto de subjuntivo
vengo vendré vine - - venga viniera
vienes vendrásviniste ven nо vengas vengas vinieras
viene vendrá vino venga nо venga venga viniera
venimos vendremos vinimos vengamos no vengamos vengamos viniéramos
venís vendréis vinisteis venid nо vengáis vengáis vinierais
vienen vendrán vinieron vengan nо vengan vengan vinieran
ver
Presente de indicativo Pretérito indefinido de indicativo Imperativo afirmativo Imperativo negativo
Presente de subjuntivo Imperfecto de subjuntivo
veo vi - - vea viera
ves viste ve nо veas veas vieras
ve vio vea nо vea vea viera
vemos vimos veamos no veamos veamos viéramos
veis visteis ved nо veáis veáis vierais
ven vieron vean nо vean vean vieran
Participio pasado: visto
Gerundio: viendo
წინდებული (Preposición)
57
წინდებული a
წინდებული а გამოიყენება:
პირდაპირი დამატების წინ, რომელიც გამოხატულია სულიერი საგნით:
Los viajeros saludan al burrero y siguen su marcha. - მოგზაურები ესალმებიან ვირების მენახირეს და
აგრძელებენ თავიანთ გზას.
ირიბი დამატების წინ (არსებითი სახელი მიცემით ბრუნვაშია):
He ido a darle agua a Pedro. - წავედი პედროსთვის წყლის მისაცემად.
გადაადგილების ზმნების შემდეგ (ir, venir, llegar, salir, marchar და ა.შ.), მიუთითებს
გადაადგილების მიმართულებას:
Llegué, pues, a Madrid muy temprano. - ასე რომ, მე ჩავედი მადრიდში ძალიან ადრე.
დროის აღნიშვნისას:
Vendré a las cinco. - მე მოვალ 5-ზე.
ვითარებითი ზმნიზედის წინ:
Laura se viste a la moda. - ლაურა იცვამს მოდურად.
მიზნის გარემოების წინ:
Hay muchos que vienen a pescar aquí. - ბევრი ჩამოდის აქ სათევზაოდ.
წინდებული а გამოიყენება ზმნის კონსტრუქციებში ქმედების დაწყების ან განმეორებისას:
Y, hablando de este modo, echó a andar por la escalera abajo. - ამ სიტყვებით მან დაიწყო დაშვება
კიბეებზე.
Yo me comí un pescado muy grande - vuelve a repetir el campesino. - "მე შევჭამე უზარმაზარი
თევზი", - კიდევ იმეორებს გლეხი.
წინდებული а მუდმივად გამოიყენება ზოგიერთი ზმნის შემდეგ, ინფინიტივის წინ:
acostumbrarse a - შეჩვევა
ir a - წასვლა
aprender a - სწავლა
bastar a - ჩაჭიდება
convidar a - მიწვევა
decidirse a - გადაწყვეტა
detenerse a - შეყოვნება
apresurarse a - აჩქარება
persuadir a - დაყოლიება
disponerse a - დაპირება
quedarse a - დარჩენა
incitar a - მითითება
empezar a - დაწყება
ensayar(se) a - გასინჯვა
matarse a - გარდაცვალება
obligar a - ძალდატანება
58
determinarse a - გადაწყვეტა
probar a - ცდა, სინჯვა
წინდებული а უქვემდებარებს ერთ არსებით სახელს მეორეს:
Un olor penetrante a naranjas - ფორთოხლის მძაფრი სუნი
წინდებული а აერთებს ზედსართავ სახელთან არსებითს:
Voy a mostrarte la habitación contigua a la cocina. - მე შენ გაჩვენებ ოთხას, რომელიც ესაზღვრება
სამზარეულოს.
წინდებული а დამოუკიდებელ წინადადებაში ინფინიტივს ანიჭებს ბრძანების კილოს:
¡A callar! - სიჩუმე!
წინდებული а აწარმოებს სხვადასხვა კონსტრუქციებს:
a tontas y a locas - აცაბაცად, ოღროჩოღროდ
a salvo - უვნებად
a toda costa - ნებისმიერ ფასად
a todo correr - მთელი შემართებით, უკანმოუხედავად
hablar a borbotones - სულმოუთქმელად, ნაწყვეტ-ნაწყვეტ ლაპარაკი
a diestro y siniestro - მარჯვნივ და მარცხნივ
a ciegas - ბრმად
a pie - ფეხით
a orza - ქარის საწინააღმდეგოდ
წინდებული а, უერთდება რა არსებით სახელს ან ზედსართავ სახელს, აწარმოებს რთულ
წინდებულს: junto a, frente a, conforme a და ა.შ.
La puerta está junto a la ventana. - კარი ფანჯრის გვერდით.
Frente al edificio hay una piscina. - შენობის პირდაპირ - აუზია.
წინდებული de
59
la ciudad de Madrid - ქალაქი მადრიდი
el mes de enero - თვე იანვარი
გამოიყენება ზოგიერთ ზმნებთან ერთად:
hablar de algo - რაიმეს შესახებ საუბარი
tratar de algo - რაიმეს შესახებ საუბარი
გამოიყენება რაიმე ქმედების დასასრულის აღსანიშნავად:
Acabo de llegar. - ის ახლახან მოვიდა.
Terminaron de escribir. - მათ დაამთავრეს წერა.
გამოიყენება თანამდებობის, წოდების აღსანიშნავად:
Trabaja de veterinario. - ის მუშაობს ვეტერინარად.
Está de director. - ის ახლა დირექტორია.
მიუთითებს წარმოშობას:
Son de Barcelona. - ისინი ბარსელონიდან არიან.
გამოიყენება შემდეგ კომბინაციებში:
ir de compras - საყიდლებზე წასვლა
ir de vacaciones - შვებულებაში წასვლა
წინდებული con
წინდებული por
გამოიყენება:
მოძრაობის ადგილის აღსანიშნავად:
Vamos por esta calle. - ჩვენ მივდივართ ამ ქუჩაზე.
También voy por esta ruta. - მეც ამ მარშრუტით მივდივარ.
60
მიზეზ-შედეგობრივი კავშირის გამოსახატავად:
No te asustes por eso. - ამის გამო ნუ შეშინდები.
Lo hizo por necesidad. - მან ეს გააკეთა აუცილებლობის გამო.
კომბინაციებში სადაც გვხვდება წინდებული -თვის:
Lo hago por ti. - მე ამას შენთვის ვაკეთებ.
შეცვლის, გაცვლის აღსანიშნავად:
Quiero cambiar este libro por otro. - მინდა ეს წიგნი გავცვალო მეორეზე.
მოქმედების ხანგრძლივობის აღსანიშნავად:
Se quedó allí por dos semanas. - ის დარჩა იქ 2 კვირას.
გრძნობის გამომხატველი რომელიმე არსებითი სახელის შემდეგ:
Sentí pena por él. - მე ვიგრძენი მისდამი სიბრალული.
დამატების წინ (ვნებითი კილო):
Esta carta fue escrita por él. - ეს წერილი დაიწერა მის მიერ.
ადგილის ან დროის დაახლოებით მითითებისას:
Sus paisanos trabajan por allí. - მისი თანამემამულენი მუშაობენ იმ ადგილებში.
Sale por las noches. - ის საღამოობით მიდის.
ქმედების შესრულების საშუალების მისათითებლად:
Quiero enviar esta carta por correo. - მინდა გავაგზავნო ეს წერილი ფოსტით.
თანმიმდევრობის, რიგითობის აღსანიშნავად:
Le hago examinar mi cuarto detalle por detalle. - მე მას ვაიძულებ დაათვალიეროს ჩემი ოთახი
დეტალურად.
ზმნასთან preguntar (შეკითხვა) ერთად:
Le telefoneó para preguntar por la cita. - მე მას დავურეკე, რომ მეკითხა შეხვედრის შესახებ.
შემდეგ კონსტრუქციებში:
por la mañana - დილით
por fin - ბოლოსდაბოლოს
por la noche - საღამოს, ღამით
por suerte - საბედნიეროდ
por ahora - აქამდე
por lo visto - როგორც ჩანს
წინდებული para
გამოიყენება:
მიზნის ან დანიშნულების მითითებისას:
La vida es para ti. - სიცოცხლე შენთვისაა.
Nacemos para cumplir con nuestros deberes. - ჩვენ დავიბადეთ, რომ მოვიხადოთ ვალი.
61
მომავალში დროის განსაზღვრული მომენტის მითითებისას:
Faltaban ya pocos días para el examen. - გამოცდამდე რჩებოდა უკვე ცოტა დღე.
Vamos a dejar nuestra cita para mañana. - მოდი ჩვენი შეხვედრა გადავიტანოთ ხვალისათვის.
ირიბი დამატების წინ:
He traído estas flores para Teresa. - მე მივუტანე ეს ყვავილები ტერეზას.
ზოგიერთ კომბინაციებში:
Me llamo Paquita, para servirle. - მე მქვია, თუ ასე გნებავთ.
Me queda tiempo para todo. - მე მრჩება დრო ყველაფრისთვის.
Nos despedimos para siempre. - ჩვენ სამუდამოდ დავემშვიდობეთ ერთმანეთს.
წინდებული en
წინდებული en გამოხატავს:
ადგილის გარემოებას:
Los compañeros entran en una tienda donde se vende de todo. - მეგობრები შედიან მაღაზიაში, სადაც
იყიდება ყველა წვრილმანი.
Su padre trabaja en el aeropuerto. - მისი მამა მუშაობს აეროპორტში.
დროის გარემოებას:
En dos días estará terminado el trabajo. - ორ დღეში სამუშაო დასრულდება.
El incendio sucedió en agosto. - ხანძარი მოხდა აგვისტოში.
ვითარების გარემოებას:
Me lo dijo en broma. - მან ეს თქვა ხუმრობით.
წინდებული en მიუთითებს გადაადგილების საშუალებას:
Cruzamos el río en barca. - ჩვენ გადავჭერით მდინარე ნავით.
Pienso dar la vuelta a España en bicicleta. - მინდა მოვიარო ესპანეთი ველოსიპედით.
წინდებული ante
წინდებული bajo
62
წინდებული contra
წინდებული desde
წინდებული entre
წინდებული hasta
წინდებული según
წინდებული so
წინდებული sobre
წინდებული tras
64
Dejó el paraguas tras la puerta. - მან დატოვა ქოლგა კარის უკან.
Tras la primavera viene el verano. - გაზაფხულს მოსდევს ზაფხული.
წინდებული hacia
65
XIII. კავშირი (Conjunción)
66
No temo tu cólera antes bien me río de ella.
მე არ მეშინია შენი რისხვის, უფრორე მე ვიცინი.
XIV.ნაწილაკი (Partícula)
67
დამადასტურებელი ნაწილაკი sí - კი, დიახ.
გამოიყენება:
გამოთქმული აზრის დასადასტურებლად, რამე ფაქტთან თანხმობის გამოსახატავად; ის
შეიძლება გამოყენებული იქნას დამოუკიდებლადაც.
- ¿Qué tiene su mamá? Yo soy un poco médico, ya sabe. - Sí, ya sé.
- რა სჭირს თქვენს დედას? მე ექიმი ვარ, ხომ იცით. - დიახ, ვიცი.
უარყოფით ფორმაში მყოფი შემასმენლის შესაცვლელად, და ფრაზის მეორე ნაწილისათვის
დამადასტურებელი აქცენტის მისაცემად
Hoy no iré al cine, pero mi amiga sí.
დღეს მე არ წავალ კინოში, ჩემი მეგობარი კი - წავა.
გამოიყენება აქცენტირებისათვის
Sí, eso sí oí decir.
კი! ეს სიმართლეა, მე მესმოდა, როგორ ლაპარაკობდნენ.
გამოიყენება ფრაზისათვის ემოციური ელფერის მისაცემად:
Yo, sí - el viejo soltero.
მე მართლაც - ძველი ბერბიჭა ვარ.
68
XV.არტიკლი (Artículo)
XVI.შორისდებული (Interjección)
სინტაქსი (Sintaxis)
70
წინადადების ტიპები (Tipos de las oraсiones)
წინადადებები არიან:
თხრობითი:
Tenía en la mano un periódico, pero no lo leía. - მას ხელში ეკავა გაზეთი, მაგრამ არ კითხულობდა.
კითხვითი:
¿No me dirá usted la hora? - ხომ არ მეტყვით, რომელი საათია?
ბრძანებითი:
¡Que entren! - დაე შემოვიდნენ!
¡Socorro! - დამეხმარეთ!
სტრუქტურის მიხედვით წინადადებები არიან მარტივი და რთული. რთული წინადადებები
იყოფა რთულ თანწყობილ და რთულ ქვეწყობილ წინადადებებად.
რთულ თანწყობილი წინადადებები კავშირების საშუალებით აერთიანებენ ორ ან მეტ მარტივ
თანაბარუფლებიან წინადადებას:
Carlos sabe redactar bien, pero su amigo lo hace mejor.
კარლოსს შეუძლია რედაქტირება, მაგრამ მისი მეგობარი ამას აკეთებს უკეთესად.
რთული ქვეწყობილი წინადადებები კავშირების საშუალებით ორ ან მეტ მარტივ წინადადებას,
რომელთაგანაც ერთი აზრობრივად ექვებმებარება მეორეს:
ქვემდებარე
71
შემასმენელი
გერუნდივთან:
El toro sigue corriendo. - ხარი აგრძელებს სირბილს.
სახელობითი შემასმენელი შედგება ზმნა-კავშირის და სახელობითი ნაწილისაგან. კავშირის
როლში გამოდიან ზმნები: ser, estar, parecer, sentirse, seguir, quedar(se) და სხვა.
Marisol es maestra. - მარისოლი მასწავლებელია
72
რიცხვითი სახელი:
Luisa será la primera. - ლუიზა იქნება პირველი.
ზმნიზედა:
La revolución fue así. - რევოლუცია იყო ასეთი.
ინფინიტივი:
Vivir es luchar. - ცხოვრება არის ბრძოლა.
დამხმარე წინადადება:
Su conducta es lo que nos molesta. - მისი საქციელი - ეს ისაა რაც ჩვენ ხელს გვიშლის.
დამატება
გარემოება
გარემოება იყოფა:
დროის გარემოებად:
Mañana volveremos. - ხვალ დავბრუნდებით.
ადგილის გარემოებად:
Aquí se construye el estadio. - აქ შენდება სტადიონი.
ვითარების გარემოებად:
La actriz interpretó su papel muy mal. - მსახიობმა ითამაშა თავისი როლი ძალიან ცუდად.
მიზეზის გარემოებად:
73
Con motivo de sus cumpleaños le condecoraron. - დაბადების დღესთან დაკავშირებით, ის
დააჯილდოვეს.
მიზნის გარემოებად:
Todos mis ahorros han sido para esto. - მთელი ჩემი მონაგარი ამისთვის იყო განკუთვნილი.
პირობის გარემოებად:
Con llegar a tiempo le encontrarías. - დროულად რომ მოსულიყავი, მას შეხვდებოდი.
განსაზღვრება
გამონათქვამს:
decir თქმა manifestar გამოთქმა
relatar მოყოლა comunicar შეტყობინება
agregar დამატება explicar ახსნა
replicarაღნიშვნა gritar ყვირილი
indicar მითითება exclamar წამოძახება
ბრძანებას ან თხოვნას:
mandarდავალება ordenarბრძანება
74
pedir თხოვნა rogar შევედრება
აზრს, განსჯას
pensar ფიქრი saber ცოდნა
comprender მიხვედრა creer ჩათვლა
adivinar მიხვედრა
75
კითხვის, კითხვითი სიტყვით, ეს სიტყვა ხდება კავშირი და ინარჩუნებს მახვილს:
Nos preguntó: "¿Cuándo vienen sus padres?"
მან გვკითხა ჩვენ: "როდის ჩამოდიან თქვენი მშობლები?"
Nos preguntó cuándo vienen nuestros padres.
მან გვკითხა ჩვენ, თუ როდის ჩამოდიან ჩვენი მშობლები.
76