Elektrik Devrelerindeki Potansiyel Fark

Akımın Ölçülmesi

Bir elektrik devresinin herhangi iki noktası arasındaki elektrik kuvvetlerinin farkına potansiyel fark
veya voltaj denir.

Elektronların pilden veya güç kaynağından geçişi sırasında enerji kazanılır.

Devredeki her elemana karşı potansiyel fark vardır. Çünkü, akım geçtiği sürece enerji dönüşümü de
meydana gelecektir.

Devreden geçen akım ne kadar büyük ise potansiyel fark da o kadar büyük olur.

Devreden geçen elektrik akımına karşı koyan kuvvete direnç denir. Direnç ne kadar büyük ise akım
o kadar küçük olur.

Direnç birimine ohm denir.

Bir elektrik devresinin iki noktası arasındaki potansiyel fark voltmetre ile ölçülür. Voltmetreler
devreye paralel olarak bağlanır.

Elektrik akım şiddetini ölçmek için ampermetre kullanılır. Ampermetreler elektrik devrelerine seri
olarak bağlanır.

Elektrik Devre Elemanları ve Sembolleri

Elektrik devresi çizilirken aşağıdaki devre sembolleri kullanılır.

 

Yandaki şekilde akım ve potansiyel farkının ölçümünde kullanılan

araçların devreye nasıl bağlandığı görülmektedir.
şekildeki gibi bir devrede akım ve potansiyel farkı doğru orantılıdır.

Akım ve potansiyel farkının değişimi aşağıdaki grafikte verilmiştir.

OHM Kanunu

Sabit sıcaklıkta, devreden geçen akım ile voltaj doğru orantılıdır. Buna Ohm Kanunu denir.

  Potansiyel fark ( voltaj ) = Akım x direnç  

  or V =  I    R  
  (volt, V) (amper, A)   (ohm, )  
  

Diyot yalnızca tek yönlü akımın geçmesine izin verir. Çünkü zıt yönde yüksek dirence sahiptir.

Işığda bağlı direnç azalırsa,ışık şiddeti artar.

Seri ve Paralel Bağlama

Seri Bağlama Paralel Bağlama

şekile bakınız şekle bakınız

•  Her pilden aynı akım geçer •  Devreden geçen toplam akım her bir
elemandan geçen akımın toplamına eşittir.
•  Devredeki geçen toplam potansiyel fark •  Bütün elemanlardaki potansiyel fark birbirine
elemanlar tarafından eşit olarak paylaşılır. eşittir. Yani ampuller eşit parlaklıkta yanarlar.
Dolayısıyla her ampul eşit parlaklıkta ışık verir. Bu ampullerin sayısı arttırılınca parlaklıkları
Ampullerin sayısı arttırılırsa parlaklıkları azalır.  değişmez.
•  Ampullerin biri devreden çıkarılırsa akım •  Ampullerin biri devreden çıkarılırsa akım
kesilir, ampuller yanmaz. kesilmez. Diğer ampuller yanmaya devam eder
•  Devrenin toplam direnci, devre elemanlarının  
geçen dirençlerinin toplamına eşittir.
 

Seri bağlı pillerde toplam potansiyel fark pillerin potansiyel farklarının toplamına eşittir.