คณิตศาสตร์ ช่วงชันที 2 ............................................... 1 .........................................................................

สมการ

 สมการ คือ ประโยคทีประกอบด้ วยข้ อความสองข้อความทีเชือมกันด้ วยเครืองหมายเท่ากับ

สมการมี 3 ชนิดคือ
1. สมการทีเป็ นจริง คือ สมการทีทังสองข้ างของเครื องหมายเท่ากับมีคา่ เท่ากัน
เช่น 2+5 = 7 , 9 – 6 = 1 + 2
2. สมการทีเป็ นเท็จ คือ สมการทีทังสองข้ างของเครื องหมายเท่ากับมีคา่ ไม่เท่ากัน
เช่น 6 = 2 – 1 , 3 + 7 = 10 + 9
3. สมการทีไม่ สามารถทราบค่ า คือ สมการทียังไม่สามารถบอกว่าเป็ นจริ งหรื อเท็จ
เช่น x – 5 = 2 , x = 18

ตัวอย่ าง 1 จงตรวจสอบว่าประโยคต่อไปนีเป็ นสมการหรือไม่

(1) x–4=6 ………… (2) 6y + 7 < 10 ………..
(3) 2–6>5 ………… (4) 9a – 5 = 15b ………..
(5) 9 + 6 = 10 ………… (6) 2y + 7  10 ………..
(7) x + x  2 ………… (8) 65 – 2x + 6 = 0 ………..
(9) 10 – 10 = 2 ………… (10) 2 + 6 = y ………..

ตัวอย่ าง 2 จงตรวจสอบว่าสมการต่อไปนีเป็ นสมการทีเป็ นจริงหรือเท็จหรือไม่ทราบค่า

(1) ………….. 2 + 58 = 9 + 50
(2) ………….. (6 + 12) + 10 = 6 + (12 + 10)
(3) ………….. 0  ( 9 + 114 ) = 0
(4) ………….. 2+y=5
(5) ………….. 74 – 3 = 71
(6) ………….. 800 + 50 + 6 = 856
(7) ………….. 9 (6  3) = (9  6)  3
(8) ………….. x – 5 = 6 + 3x
(9) ………….. 5 + ( 9 + 5) = 19 –1 + 1
(10) ………….. 56 – 6 + 32 = 25

 ตัวแปร คือ ตัวทีไม่ทราบค่า ส่วนใหญ่จะแทนด้ วยพยัญชนะภาษาอังกฤษ หรือภาษาไทย

เช่น 2b + 6 = 9 ตัวแปรคือ b

.
 การบวก ลบ คูณ และ หาร ตัวแปร
ให้ x เป็ นตัวแปร เราจะให้ ความหมายของ
nx หมายถึง x + x + x + . . . + x (n ครัง) เช่น 5x = x + x + x + x + x

ตัวอย่ าง 3 จงหาผลบวก ลบ ต่อไปนี

(1) 2x + x = ………………… (2) 3y + 7y = ………………
(3) 10t + 2t = ………………... (4) 0.5k + 1.3k = ………….…
(5) m + 2m + 7m = …………. (6) 4n + n + 6n = ……….……
(7) 9x – 5x = ………………….. (8) 10t – t = ……………….…..
(9) 15a – 2a = ………………… (10) 6a – a = ………………..…
(11) 5f + 2f – 3f + 10f – f = …………………………………………………….
(12) 7x – 2x – x + 3x = …….…………………………………………………..
(13) 4a + 5b – 2a + 2b – b = …………………………….…………………….
(14) 16y – 10y – 5y + y + 2y = ………………………………………………...
(15) 8k + 2w – 6k – w + 6k = ………………………………………………….

ตัวอย่ าง 4 จงหาผลคูณและผลหาร ต่อไปนี

(1) 2(6a) = ……………………. (2) 10(3y) = ……………..……
(3) 5(10t) = ……………………. (4) 10(0.5k) = …………..…….
(5) 12(6m) = …………………… (6) 4(6n) = ………..…..……….
18z 25k
(7) = ………………………. (8) = ……………………..
6 5
64k 2k
(9) = ………………………. (10) 6( ) = ……………………
16 3
(11) 5(x + 2) = …………...…… (12) 4(a – 3) = …………..…...
(13) 3(4a + 5b) = …………..…..…………………………………………….….
(14) 2(y – 5) + 5(2y + 3) = ……………..………………………………….…...
(15) 8(3k + 2) + 2(k + 3) = ……………………………………………………
(16) 3x + 5(x + 6) – 2x = ………………………………………………………
x x
(17)  = …………………………………………………………………….
2 3
y 2y
(18)  = ……………………………………………………………………
5 7
5x 2x
(19)   2x = …………………….………………………………………
2 3
y 2y
(20) y   2y  = …………………………………………………………..
3 5

.
คณิตศาสตร์ ช่วงชันที 2 ............................................... 3 .........................................................................

 สมบัตขิ องการเท่ ากัน

เป็ นสมบัติทีใช้ ในการแก้ สมการได้ แก่
1. สมบัตก ิ ารเท่ ากันของการบวก : บวกจํานวนทีเท่ากันทังสองข้ างของเครืองหมายเท่ากับ
สมการใหม่ยงั คงเป็ นจริง เช่น 10 + 5 = 15 แล้ ว (10 + 5 ) +9 = 15 + 9 ,
x–4=6 แล้ ว ( x – 4 ) + 4 = 6 + 4
2. สมบัตก ิ ารเท่ ากันของการลบ : ลบจํานวนทีเท่ากันทังสองข้ างของเครืองหมายเท่ากับ
สมการใหม่ยงั คงเป็ นจริง เช่น 89 = 15 + 74 แล้ ว 89 – 15 = (15 + 74) –15 ,
45 = y + 25 แล้ ว 45 – 25 = ( y + 25 ) – 25
3. สมบัตก ิ ารเท่ ากันของการคูณ : คูณจํานวนทีเท่ากันและเป็ นจํานวนทีไม่เท่ากับศูนย์ทงั
สองข้ างของเครืองหมายเท่ากับ สมการใหม่ยงั คงเป็ นจริง
เช่น 2 + 5 = 7 แล้ ว (2 + 5) 25 = 7  25 ,
55 = y  25 แล้ ว 55  25 = (y  25)  25
4. สมบัตก ิ ารเท่ ากันของการหาร : หารจํานวนทีเท่ากันและเป็ นจํานวนทีไม่เท่ากับศูนย์ทงั
สองข้ างของเครืองหมายเท่ากับสมการใหม่ยงั คงเป็ นจริง
เช่น 12 - 5 = 7 แล้ ว (12 – 5)  5 = 7  5 ,
13 = 6y แล้ ว 13  6 = 6y  6

ตัวอย่ าง 5 จงเติมจํานวนในช่องวางให้ ถกู ต้ อง โดยใช้ สมบัติการบวก การลบ การคูณและการหาร

(1) ถ้ า x = 5 แล้ ว x + 12 = ………………
(2) ถ้ า x = b แล้ ว x – 5 = ………………
(3) ถ้ า x = 25 แล้ ว x  3 = ………………
(4) ถ้ า x = 15 แล้ ว x  3 = ………………
(5) ถ้ า x + 6 = 17 แล้ ว x = …………….………
(6) ถ้ า x – 26 = 14 แล้ ว x = …………………….
x
(7) ถ้ า =9 แล้ ว x = ………………….….
6
(8) ถ้ า 4x = 28 แล้ ว x = …………………….
(9) ถ้ า 3x + 2 = 14 แล้ ว 3x = …….………………
แล้ ว x = ……….……………
x x
(10) ถ้ า – 20 = 30 แล้ ว = ……….……………
5 5
แล้ ว x = ……….……………

.
คณิตศาสตร์ ช่วงชันที 2 ............................................... 4 .........................................................................

 คําตอบของสมการ
คําตอบของสมการ คือ จํานวนทีแทนค่าตัวแปรในสมการแล้ วทําให้ สมการเป็ นสมการทีเป็ นจริง
เช่น 2y + 5 = 15 จะได้ วา่ y = 5 เป็ นคําตอบของสมการ เพราะ (2  5) + 5 = 15
x – 8 = 25 จะได้ วา่ x = 10 ไม่ เป็ นคําตอบของสมการ เพราะ 10 – 8 = 2

ตัวอย่ าง 6 จงตรวจว่าจํานวนทีอยูใ่ นวงเล็บเป็ นคําตอบของสมการทีกําหนดให้ หรือไม่

(1) 5x = 30 [ 6 ] ………………. เพราะ ………………………………
(2) x – 6 = 5 [ 11 ] ……………... เพราะ ………………………………
(3) 6 + x = 12 [ 2 ] ………………. เพราะ ………………………………
(4) 9x – 4 = 32 [ 1 ] ………………. เพราะ ………………………………
3x
(5)  2 = 20 [ 30 ] ……………… เพราะ ………………………………
5

 การแก้ สมการ
การแก้ สมการ คือ กระบวนการหรือขันตอนในการหาคําตอบของสมการ ซึงในการแก้ สมการ
หนึงสมการอาจจะหาคําตอบได้เพียงคําตอบเดียว หรือหาคําตอบได้ มากมายหลายคําตอบ หรือหา
คําตอบไม่ได้ เช่น
2x + 6 = 24 เป็ นสมการทีมีคําตอบของสมการเพียงคําตอบเดียวคือ x = 9
(x – 1)(x – 2) = 0 เป็ นสมการทีมีคําตอบของสมการ 2 คําตอบ คือ x = 1 และ x = 2
2x + 5 = 2x + 5 เป็ นสมการทีมีคําตอบของสมการมากมาย เช่น x = 1 หรื อ 6 เป็ นต้ น
x = 18 + x เป็ นสมการทีหาคําตอบของสมการไม่ได้

ตัวอย่ าง 7 จงหาคําตอบของสมการต่อไปนี
(1) x + 5 = 30 (2) x – 5 = 12

x
(3) 4x = 56 (4) =2
7

(5) 8x + 6 = 30 (6) 3x – 9 = 12

.
คณิตศาสตร์ ช่วงชันที 2 ............................................... 5 .........................................................................

x x
(7) + 12 = 15 (8) – 25 = 3
3 7

3x 5x
(9) = 3 (10) –8 = 2
4 6

x 6
(11) 9(x + 5) = 81 (12) = 12
2

x 7
(13) 7(6 + x) – 5 = 21 (14) + 11 = 42
3

(15) 2x + ( x + 6 ) = 10 (16) 5(y – 4) + 1 = 3y + 7

(17) x + (x + 1) + (x + 2) = 36 (18) y + (2y – 10) + 4y = 120

2x x
(19)  x  24 (20) 3x   2  2x  10
3 5

.
คณิตศาสตร์ ช่วงชันที 2 ............................................... 6 .........................................................................

ตัวอย่ าง 8 จงหาค่าของ x, y และ z จากสมการต่อไปนี

(1) x+5 = 8 (2) y–8 = 3
x +y = 11 y + 2x = 34
x + y + z = 20 x – y + z = 11

(3) 2x – y = 15 (4) z+x = 11

y–5 = 13 y + 4x = 30
x – y + z = 19 y + 3y = 24

 สมการกับการนําไปใช้ ในการแก้ โจทย์ ปัญหา

ขันตอนในการแก้ ปัญหาโดยใช้ สมการกดําเนินการดังนี
1. กําหนดตัวแปรค่าแทนสิงทีโจทย์ต้องการ
2. เขียนสมการจากข้ อความทีโจทย์กําหนดให้
3. แก้ สมการหาค่าของตัวแปร พร้ อมทังตรวจสอบคําตอบจากเงือนไขในโจทย์ ก็จะได้
คําตอบทีต้ องการ

ตัวอย่ าง 9 จงเขียนสมการแทนข้ อความในแต่ละต่อไปนี พร้ อมทังหาคําตอบของสมการทีได้

(1) สองเท่าของจํานวนหนึงเท่ากับ 42
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(2) จํานวนหนึงบวกกับ 9 แล้ วเท่ากับ 75
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..

.
คณิตศาสตร์ ช่วงชันที 2 ............................................... 7 .........................................................................

(3) จํานวนหนึงลบด้ วย 12 เท่ากับ 10

สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(4) 6 บวกกับจํานวนๆหนึงเท่ากับ 98
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(5) 56 ลบด้ วยจํานวนๆหนึงเท่ากับ 1
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(6) สามในเจ็ดของจํานวนๆหนึงเท่ากับ 122
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(7) ห้ าเท่าของจํานวนๆหนึงเท่ากับสามเท่าของจํานวนนันลบด้ วยหก
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(8) จํานวนๆหนึงมากกว่า 9 อยู่ 3
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(9) จํานวนๆหนึงน้ อยกว่า 83 อยู่ 10
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(10) สองเท่าของจํานวนๆหนึงมากกว่า 9 อยู่ 3
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(11) สองในห้ าของจํานวนๆหนึงมากกว่า 20 อยู่ 60
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(12) สิบแปดเท่าของจํานวนๆหนึง น้ อยกว่า 250 อยู่ 40
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..

.
คณิตศาสตร์ ช่วงชันที 2 ............................................... 8 .........................................................................

(13) สามในแปดเท่าของจํานวนๆหนึง ลบด้ วย 7 เท่ากับ 49

สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(14) 50 ลบด้ วยหกเท่าของจํานวนๆหนึง เท่ากับ 10
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(15) สองเท่าของจํานวนๆหนึงมากกว่า 25 อยู่ 30
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(16) หกส่วนห้ าของจํานวนๆหนึงน้ อยกว่า 21 อยู่ 10
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(17) แปดเท่าของจํานวนๆหนึง บวกกับ 7 มากกว่า 26 อยู่ 2
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(18) สามในห้ าของจํานวนๆหนึง ลบด้ วย 12 น้ อยกว่า 47 อยู่ 16
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(19) หกเท่าของจํานวนๆหนึงลบด้ วยจํานวนๆนันเท่ากับ 8
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(20) ห้ าเท่าของผลบวกระหว่างจํานวนๆหนึงกับ 8 เท่ากับ 20
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(21) แปดเท่าของผลบวกระหว่างจํานวนๆหนึงและ 30 เท่ากับ 81
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(22) หกเท่าของผลต่างระหว่าง 7 กับจํานวนๆหนึง น้ อยกว่า 32 อยู่ 8
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..

.
คณิตศาสตร์ ช่วงชันที 2 ............................................... 9 .........................................................................

(23) สีในเก้ าของผลต่างระหว่าง 39 และจํานวนๆหนึง เท่ากับ 109

สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(24) สิบสองเท่าของจํานวนๆหนึงมากกว่า สีเท่าของจํานวนนันอยู่ 20
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..
(25) แปดเท่าของผลต่างระหว่างจํานวนๆหนึงกับห้ า น้ อยกว่า สิบเท่าของจํานวนนัน อยู่ 24
สมการคือ………..…………………………………………..…………………
จํานวนนันคือ …………………………………………………………………..

ตัวอย่ าง 10 จงเขียนสมการและแสดงวิธีหาหาคําตอบของสมการโดยละเอียด
(1) แปดเท่าของจํานวนจํานวนหนึง ลบด้ วย 13 จะได้ ผลลัพธ์เท่ากับ 11 จงหาเลขจํานวนนัน
ให้ x แทน ………………...…………………………………………………….
สมการคือ…………..…..……………………………………..…………………

จํานวนนันคือ ……………………………………………………………………
(2) ผลบวกของสองจํานวนเรียงกัน มีผลลัพธ์เท่ากับ 89 จงหาเลขจํานวนน้ อยและเลข
จํานวนมาก
ให้ x แทน ………………...…………………………………………………….
สมการคือ…………..…..……………………………………..…………………

จํานวนน้ อยคือ ………………………… จํานวนมากคือ …………………………

(3) สามในห้ าของเงินเดือนของนาย ก น้ อยกว่าเงินเดือนของนาย ข อยู่ 1,500 บาท ถ้ า
นาย ข มีเงินเดือน 15,000 บาท จงหาเงินเดือนของนาย ก
ให้ x แทน ………………...…………………………………………………….
สมการคือ…………..…..……………………………………..…………………

จํานวนเงินของนาย ก คือ …………………………………………………………

.
คณิตศาสตร์ ช่วงชันที 2 ............................................... 10 .........................................................................

(4) พ่อนําเงินจํานวนหนึงมารวมกับเงิน 200 บาทของแม่ แล้ วนําเงินดังกล่าวมาแบ่งให้ ลกู

5 คน ทําให้ ลกู ได้ รับเงินคนละ 120 บาท จงหาว่าพ่อนําเงินมารวมกับเงินของแม่กีบาท
ให้ x แทน ………………...…………………………………………………….
สมการคือ…………..…..……………………………………..…………………

พ่อนําเงินมารวมกับแม่เท่ากับ ……………………………………………… บาท

(5) จงหาค่า x ต่อไปนี

3x + 20
2x 30o

สมการคือ…………..…..……………………………………..…………………
(6) จงหาค่า x ต่อไปนี

3x +10

20o 2x

สมการคือ…………..…..……………………………………..…………………
(7) จงหาค่า x ต่อไปนี

5x 3x+2

60o 2x + 15

สมการคือ…………..…..……………………………………..…………………

.
คณิตศาสตร์ ช่วงชันที 2 ............................................... 11 .........................................................................

แบบทดสอบเรื องสมการ

ชุดที 1 ให้ นกั เรียนทําเครืองหมาย  ทับตัวเลือกทีถูกต้องทีสุด

1. ข้ อใดต่อไปนีเป็ นสมการ
2 1 3
ก. 10 – 5  4 ข. 35  5 < 8 ค.  1 ง.  15 > 6
3 3 5
2. ข้ อใดต่อไปนีเป็ นสมการ
7 4 3 3 7
ก.   ข. 0.82 < 3 ค. 0.1100 > 9 ง.  2
5 5 5 7 3
3. ข้ อใดต่อไปนีเป็ นสมการทีเป็ นจริง
ก. 3  2.2 = 6.2 ข. 36 + 0 = 0  36
ค. 480  15 = 8  4 ง. 315–127 = 127–315
4. ข้ อใดต่อไปนีเป็ นสมการทีเป็ นจริ ง
ก. 2 (3  4) = (2  3) + (2  4) ข. (5 – 3) – 1 = 5 – (3 – 1)
ค. 12  (6  2) = (12  6)  2 ง. 7+8+9+10 = (7+8)+(9+10)
5. สมการในข้ อใดทีมีตวั ไม่ทราบค่า
ก. 200  5 = 800 ข. 36 + x > 12
ค. 6x + x = 155 ง. 0 + 0 = 0
6. สมการในข้ อใดทีมี 7 เป็ นคําตอบของสมการ
ก. A – 8 = 1 ข. 3  B = 20
ค. C + 6 = 15 ง. 49  D = 7
7. จํานวนในข้ อใดเป็ นคําตอบของสมการ 2x + 7 = 49
ก. 20 ข. 21 ค. 22 ง. 23
8. จํานวนในข้ อใดทีเป็ นคําตอบของสมการ x + (x + 2) + (x + 4) = 42
ก. 12 ข. 14 ค. 16 ง. 18
9. ข้ อใดต่อไปนีถูกต้ อง
ก. 6 เป็ นคําตอบของสมการ x + 7 = 23
ข. 2 เป็ นคําตอบของสมการ 6x – 1 = 12
ค. 0 ไม่ใช่คําตอบของสมการ y + y = y
ง. 1 ไม่ใช่คําตอบของสมการ y  y = 2y
10. ถ้ า x + 9 = 12 และ 16 – y = 7 ข้ อใดต่อไปนีถูกต้ อง
x
ก. x + y = 39 ข. y–x=3 ค. xy = 27 ง. =3
y

.
คณิตศาสตร์ ช่วงชันที 2 ............................................... 12 .........................................................................

11. ถ้ า y + 4 = 7 และ 3x – y = 0 ข้ อใดต่อไปนีไม่ถกู

ก. x  y ข. xy = y ค. y  y ง. x+y=y
x
12. ถ้ า 3A + 2B = C ค่า A ตรงกับข้ อใด
C C  2B C  2B
ก. C + 2B ข. – 2B ค. ง.
3 3 3
13. สมการ 6x + 8 = 110 ข้ อใดต่อไปนีถูก
ก x – 2 < 17 ข. x + 2 > 23 ค. 2x = 36 ง. x + x  34
14. ข้ อใดต่อไปนีเป็ นคําตอบของสมการ 2(x + 5) + 3x = 75
ก. 12 ข. 13 ค. 14 ง. 20
15. ข้ อใดต่อไปนีถูกต้ อง
ก. สมการหนึงสมการมีเพียงคําตอบเดียว ข. สมการคือข้ อความทีมีตวั แปร
ค. สมการมี 3 ชนิด ง. คําตอบของสมการคือจํานวนเต็มเท่านัน
16. แม่มีเงิน x บาท แม่มีเงินมากกว่าพ่อ 3,756 บาท พ่อมีเงิน 4,863 บาท เขียนเป็ นสมการ
เพือหาเงินของแม่ได้ อย่างไร
ก. x + 3,756 = 4,863 ข. 3,756 – x = 4,863
ค. 4,863 – x = 3,756 ง. x – 3,756 = 4,863
2
17. นําหนักของบอลเป็ น เท่าของนําหนักของปุ่ ม ถ้ าปุ่ มหนัก y กก. บอลหนัก 36 กก. เขียน
3
เป็ นสมการเพือหานําหนักปุ่ มได้ อย่างไร
ก. y = 23  36 ข. 2
3
y = 36
2 2
ค. y
3
= 36 ง. y+
3
= 36

18. ระวี มีเงิน 540 บาท แหวนมีเงินอยูจ่ ํานวนหนึง เมือนับเงินทังสองรวมกันได้ 1,024 บาท
สมการเพือหาเงินของแหวนคือข้ อใด
ก. 540 + y = 1,024 ข. 540  y = 1,024
ค. 1,024 = y – 540 ง. 540 – y = 1,024
19. ถ้ าต้ องการแก้ สมการ x – 25 = 12 จะต้ องใช้ สมบัติใดต่อไปนี
ก. สมบัติการบวก ข. สมบัติการลบ ค. สมบัติการคูณ ง. สมบัติการหาร
20. ถ้ าต้ องการแก้ สมการ 7x – 6 = 12 จะต้ องใช้ สมบัติใดเป็ นอันดับแรก
ก. สมบัติการบวก ข. สมบัติการลบ ค. สมบัติการคูณ ง. สมบัติการหาร
1 A
21. ถ้ า  แล้ ว A มีคา่ เท่าไร
6 24
ก. 3 ข. 4 ค. 5 ง. 6

.
คณิตศาสตร์ ช่วงชันที 2 ............................................... 13 .........................................................................

22. ข้ อความต่อไปนีข้ อใดถูกต้ องทีสุด

ก. 21  31 = 672 ไม่เป็ นสมการเพราะไม่มีตวั แปร
ข. (100 – 40) – 20 = 100 – (40 – 20) เป็ นสมการทีเป็ นจริง
ค. ประโยคสัญลักษณ์ทีมีเครืองหมายเท่ากับ เรียกว่า “สมการ”
ง. 36  x = 4 เป็ นสมการทีเป็ นจริง
23. สามเท่าของจํานวนหนึงมากกว่า 15 อยู่ 27 เขียนเป็ นสมการได้ อย่างไร
ก. 3x – 15 = 27 ข. 3x + 15 = 27
ค. 3x – 27 = 15 ง. 15 – 3x = 27
24. โจทย์ในข้ อใดเขียนเป็ นสมการได้ เป็ น k + 120 = 275
ก. มีเงิน k บาท ซือเสือไป 120 บาท เหลือเงิน 275 บาท
ข. เดินทางในวันแรก k กม. วันทีสอง 120 กม. ซึงเดินทางได้ มากกว่าวันแรก 275 กม.
ค. มีเงิน k บาท แม่ให้ เพิม 120 บาท รวมมีเงิน 275 บาท
ง. มีคําตอบมากกว่า 1 ข้ อ
25. สีเท่าของ X น้ อยกว่าห้ าเท่าของ Y อยู่ 12 เขียนเป็ นสมการได้ อย่างไร
ก. 4X – 5Y = 12 ข. 5Y – 4X = 12
ค. 4X + 5Y = 12 ง. 5Y + 12 = 4X
26. ในการแก้ สมการ 2y – 12 = 20 ขันตอนแรกจะต้ องนํา 12 มาบวกทังสองข้ างของสมการ
ดังนัน ขันต่อไปควรทําอย่างไร
ก. 2y – 2 = 32 – 2 ข. 2y  2 = 32  2
ค. 2y – 2y = 32 – 2y ง. 2y  2 = 32  2
27. มีส้มอยู่ 360 ผล แบ่งออกเป็ น 2 กอง ให้ กองทีหนึงเป็ น 3 เท่าของอีกกองหนึง เมือเขียน
สมการจะได้ ตามข้ อใด
x 3x
ก. = 360 ข. 3x = 360 ค. 3x + x = 360 ง. = 360
2 2
28. ข้ อใดต่อไปนีถูก
ก. 13 เป็ นคําตอบของสมการ A – 13 = 13
ข. 4 เป็ นคําตอบของสมการ B  16 = 4
ค. 5 เป็ นคําตอบของสมการ 5  x = 25
ง. 11 เป็ นคําตอบของสมการ 4  y = y  4
29. สมการในข้ อใดทีมีคําตอบเดียวกับสมการ 2y – 3 = 13
ก. 3y = 21 ข. y – 2 = 3 ค. y + 2 = 7 ง. 24=y

.
คณิตศาสตร์ ช่วงชันที 2 ............................................... 14 .........................................................................

3x  3
30. ถ้ า 3 แล้ ว x+1 เท่ากับข้ อใด
3
ก. 3 ข. 4 ค. 5 ง. 6
31. คําตอบของสมการ 45 – 2p = 21 คือข้ อใด
ก. 12 ข. 6 ค. 24 ง. 16
45
32. ถ้ า 3 แล้ วข้ อใดต่อไปนีถูกต้ อง
3x
ก. x > 15 ข.
ค. 6x = 30
x+x=6 ง. x–5>0
33. คําตอบของสมการ 4x – 5 = 2x +11 คือข้ อใด
ก. 6 ข. 8 ค. 5 ง. 7
34. ถ้ า X + X = 24
Y – X = 10
และ Z – Y = X
แล้ ว X + Y + Z ตรงกับข้ อใด
ก. 56 ข. 58 ค. 66 ง. 68
35. เมือผมอายุ 4 ปี คุณพ่ออายุ 40 ปี เมือคุณพ่อมีอายุเป็ น 4 เท่าของอายุผม ผมจะมรอายุกีปี
ก. 8 ปี ข. 10 ปี ค. 12 ปี ง. 14 ปี
36. ปั จจุบน
ั แม่มีอายุมากกว่าลูก 25 ปี แต่อีก 5 ปี ข้ างหน้ าแม่จะมีอายุ 45 ปี ปั จจุบนั ลูกมีอายุกีปี
ก. 10 ปี ข. 15 ปี ค. 20 ปี ง. 25 ปี
37. ครึงหนึงของผลต่างของจํานวนหนึงกับ 50 เป็ น 65 จงหาค่าของจํานวนนัน
ก. 160 ข. 170 ค. 180 ง. 190
38. ฉันมีเงิน 61 บาท แบ่งให้ ดาว แดง และแดน โดยให้ ดาวมากกว่าแดง 12 บาท แดงได้
มากกว่าแดน 8 บาท แดนได้ รับเงินกีบาท
ก. 41 บาท ข. 27 บาท ค. 21 บาท ง. 11 บาท
39. ราคาค่าทํารัวบ้ านเมตรละ 500 บาทและประตูรวเมตรละ
ั 1,000 บาท ความยาวของรัวกับประตู
รวมกันเท่ากับ 32 เมตร ถ้ าจ่ายค่าทํารัวและประตูรวทั ั งหมด 18,000 บาท ประตูรวยาวกี ั เมตร
ก. 4 เมตร ข. 6 เมตร ค. 8 เมตร ง. 10 เมตร
40. ครูปิง มีเงินเหรี ยญ 1 บาท เหรียญ 5 บาท และเหรี ยญ 10 บาท รวมเป็ นเงิน 100 บาทพอดี
เมือครูปิงนับจํานวนเหรียญพบว่า จํานวนเหรียญ 1 บาท เท่ากับจํานวนเหรียญ 10 บาท และ
จํานวนเหรียญ 5 บาท น้ อยกว่าจํานวนเหรียญ 1 บาท รวมกับจํานวนเหรียญ 10 บาทอยู่ 1
เหรียญ มีจํานวนเหรียญทังหมดกีเหรียญ
ก. 27 เหรียญ ข. 23 เหรียญ ค. 19 เหรียญ ง. 15 เหรียญ

.
คณิตศาสตร์ ช่วงชันที 2 ............................................... 15 .........................................................................

41. จากรูปจงแสดงวิธีหาขนาดมุมภายในรูปสามเหลียมทังสามมุม

3x + 5

x + 25 6x

42. ถ้ า A = 20 + 
B = 149
AB = 2,980 + 298
ดังนัน  มีคา่ เท่ากับ .............................................................................

43 กําหนดให้ a และ b แทนจํานวนใดๆ

ถ้ า a * b = (a  b) + 5
แล้ ว คําตอบของสมการ 5 * x + 12 = 37 เท่ากับ .............................

44. จากภาพต่อไปนี A B B

A D C

D E A

ข้ อสรุป (1) A เบาทีสุด (2) B หนักทีสุด (3) D หนักทีสุด

ข้ อสรุปทีถูกต้ องคือ ............................................................................................

45. กําหนดให้ A , B , C เป็ นจํานวนใดๆ

ถ้ า A + B =  – C แล้ ว  เท่ากับ .......................................................

.
คณิตศาสตร์ ช่วงชันที 2 ............................................... 16 .........................................................................

แบบทดสอบเรื องสมการ

ชุดที 2 ให้ นกั เรียนทําเครืองหมาย  ทับตัวเลือกทีถูกต้องทีสุด

1. 2x – 5 = 5 ; x = ?
ก. 10 ข. 0 ค. 5 ง. 20
2. 5A – 8 = A ; A = ?
8 6 1
ก. 2 ข. ค. ง.
6 8 2

3. 75 ;  = ?
3
ก. 6 ข. 12 ค. 36 ง. 4
4.   5 = 10  2 ;  = ?
1
ก. 20 ข. 4 ค. 100 ง.
4
2
5. 35 ;  = ?
9
16 4
ก. 9 ข. 36 ค. ง.
9 9
6. 6  B = 12 ; B = ?
ก. 1 ข. 2 ค. 6 ง. 18
2
7. 5M – 13 = 20 – 2M ; m = ?

ก. 1 ข. 33 ค. 11 ง. 7
7 3
8. 12W – 5 + W – 2W = 0 ; W = ?
ก. 5 ข. 11 ค. 1 ง. 5
11 5 2 13
x x 1
9.  3 x;?
5 6 2
ก. 3 1 ข. 33 1 ค. 100 ง. 300
3 3
10. ให้ k = 4 ดังนัน 2k – 1 =  จงหาค่า 
ก. 10 ข. 9 ค. 8 ง. 7

11. ถ้ า x  1  31 แล้ ว x มีคา่ เท่าไร

4 2
ก. 120 ข. 60 ค. 30 ง. 14
2
12. ถ้ า 5 + 9 = 24 จงหาค่าของ + 5 มีคา่ เท่าไร
3
2
ก. 7 ข. 11 ค. 9 ง. 15
5

.
คณิตศาสตร์ ช่วงชันที 2 ............................................... 17 .........................................................................

13. สมการในข้ อใดผิดไปจากข้ ออืน

3x
ก. 21x – 50 = 13 ข. 6
2
2x  3
ค. 3 ง. 3x – 9 = 0
3
CD
14. ถ้ า AB + 3 = 8 และ CD – 5 = 8 จงหาค่าของ
AB
3 11 5 13
ก. ข. ค. ง.
11 3 13 5
15. ห้ าเท่าของจํานวนหนึง บวกกับ 4 ได้ 44 เลขจํานวนนันคือ
1 5 48
ก. ข. ค. ง. 8
8 48 5
16. จากสมการ 13ab – 5 = 9ab แล้ ว ab มีคา่ เท่าไร
4 5 5 22
ก. ข. ค. ง.
5 4 22 5
17. 3 เท่าของเลขจํานวนหนึงมากกว่า 17 อยู่ 13 จงหาเลขจํานวนนัน
4
ก. 10 ข. 30 ค. ง. 4
3
18. 2 เท่าของเลขจํานวนหนึงน้ อยกว่า 95 อยู่ 23 จงหาเลขจํานวนนัน
ก. 36 ข. 72 ค. 59 ง. 118
19. สามเท่าของเลขจํานวนหนึง รวมกับหนึงในห้ าของเลขจํานวนนันเป็ น 230 จงหาเลขจํานวนนัน
ก. 45 ข. 120 ค. 300 ง. 100
20. สามเหลียมด้ านเท่ารูปหนึง มีเส้นรอบรูปยาว 48 เซนติเมตร จงหาความยาวด้ านของ
สามเหลียมด้ านเท่ารูปนียาวกีเซนติเมตร
ก. 16 ข. 19 ค. 12 ง. 24
21. ถ้ าพืนทีของสีเหลียมด้ านขนาน = ฐาน  สูง และสีเหลียมด้ านขนานมีความยาวฐานและพืนที
เท่ากับ 9 เซนติเมตร และ 45 เซนติเมตร ตามลําดับ จงหาส่วนสูงของสีเหลียมด้ านขนานนี
45 9
ก. 9  45 ข. ค. ง. (49)+45
9 45
2
22.  10 จงหาค่า x
x
1
ก. 20 ข. 10 ค. 5 ง.
5
23. เศษหนึงส่วนสีของจํานวนหนึง น้ อยกว่า สามเท่าของจํานวนนันอยู่ 11 จงหาเลขจํานวนนัน
ก. 4 ข. 11 ค. 44 ง. ไม่มีข้อถูก
24. จํานวนทีมากกว่า A อยู่ B คือจํานวนใด
ก. A + B ข. A – B ค. B – A ง. AB

.
คณิตศาสตร์ ช่วงชันที 2 ............................................... 18 .........................................................................

25. ปั จจุบนั ดําอายุ x ปี บิดามีอายุเป็ น y เท่าของดํา จงหาว่าเมือ z ปี ทีแล้ ว บิดาอายุกีปี

ก. z – xy ข. xy – z ค. xy + z ง. Xyz
3 6 y
26. ถ้ า   จงหาค่าของ x, y
4 x 24
ก. x = 8, y = 16 ข. x = 8, y = 18
ค. x = 12, y = 16 ง. x = 12, y = 20
27. ลูกอมเม็ดละ A สตางค์ มีเงินอยู่ B บาท จะซือได้ กีเม็ด
B B B 100B
ก. ข. ค. ง.
A A 100A A
28. เด๋ออายุมากกว่าดู๋ 2 ปี ดูอ๋ ายุมากกว่าดี 3 ปี ถ้ าอายุทงสามคนรวมกั
ั
อายุของดู๋ นได้ 41 ปี
กับดีรวมกันได้กีปี
ก. 25 ข. 27 ค. 30 ง. 26
29. จากข้ อ 28. อายุของเด๋อรวมกับดีได้ กีปี
ก. 25 ข. 27 ค. 30 ง. 26
30. จากข้ อ 28. ดู๋ อายุกีปี
ก. 11 ข. 12 ค. 14 ง. 15
31. ถังใบหนึงบรรจุนํา 100 ลิตร เมือเปิ ดก๊ อกใช้ นํา นําจะไหลออกนาทีละ 500 ลบ.ซม. ถ้ าเริม
เปิ ดนําขณะนําเต็มถัง จะใช้ เวลานานเท่าไรจึงไหลหมดถัง(ให้ 1,000 ลบ.ซม. = 1 ลิตร)
ก. 3 ชม. 20 นาที ข. 2 ชม. ค. 5 ชม. ง. 2 ชม. 30 นาที
32. เศษสามส่วนห้ าของเลขจํานวนหนึงมีคา่ เท่ากับผลต่างของจํานวนนันกับ 8 จงหาเลขจํานวนนัน
ก. 20 ข. 40 ค. 5 ง. ถูกมากกว่า 1 ข้ อ

33. D
2x x – 10 C
จากรูป ABCD จงหาค่า x
ก. 64 ข. 80
A x x+5 B ค. 60 ง. 75

34. B
3x
จากรูป ABC จงหาค่า x
ก. 80 ข. 60
A
60o x
C ค. 40 ง. 30

.
คณิตศาสตร์ ช่วงชันที 2 ............................................... 19 .........................................................................

35. B จากรูปถ้ าพืนที ABC = 200 ตารางนิว

จงหาความยาวด้ านของ AD
10 80
ก. 20 ข.
3
A D C 40 20
ค. ง.
2x x 3 3

36. จํานวนทีมาคูณกับ 15 แล้ วรวมกับ 25 จะได้ 250 คือ

ก. 30 ข. 25 ค. 20 ง. 15
37. เอ มีส้ม A ผล แบ่งให้ น้อย 10 ผล ยังเหลือส้ ม 23 ผล เอมีส้มอยู่ทงหมดกี
ั ผล
ก. A ข. A – 10 + 23 ค. A + 10 + 23 ง. 10 + 23
38. แม่ค้ามีเงาะ 10 กิโลกรัม ขายไป A กิโลกรัม แล้ วซือเพิม 20 กิโลกรัม ปรากฏว่ามีเงาะอยู่
24 กิโลกรัม แม่ค้าขายเงาะไปกีกิโลกรัม จะตังสมการอย่างไร
ก. 10 – A = 24 + 20 ข. 10 – A – 20 = 24
ค. 10 – A + 20 = 24 ง. 10 + A + 20 = 24
39. อีก 5 ปี ข้ างหน้ า อายุของชายคนหนึงจะเป็ น 2 เท่าของอายุของเขาในปัจจุบนั ถ้ าขณะนีเขา
อายุ A ปี จะเขียนสมการได้ เช่นไร
ก. A + 5 = 2A ข. A – 5 = 2A
ค. 3A = 5 ง. A = 2A + 5
40. ลวดเส้ นหนึงยาว 50 เมตร ตัดออกเป็ น 2 ส่วน ส่วนแรกยาว 12 เมตร อีกส่วนหนึงยาวกี
เมตร จะเขียนเป็ นสมการเพือหาคําตอบได้ อย่างไร
ก. (50  2) – 12 =  ข. (50  2) + 12 = 
ค. 50 – 12 =  ง. (50 – 12)  2 = 