KLAMERKA – cierpliwość, ścisnąć klamerki na udach – powstrzymajmy się od komentarzy

PRZEDSKOCZEK – dziecko sprawdza czy na pewno chcemy posłuchać, czy jesteśmy w tym szczerzy
ZŁODZIEJ KREDEK – robimy coś za dzieci bo wiemy lepiej, poprawiamy rysunek bo coś jest nie tak np. za
grupo pokrojona sałatka, za krzywe ciasteczka powykrawane, słonko zbyt pomarańczowe a nie żółte –
poprawiamy po dziecku – kradniemy jego kreatywność, tożsamość

FUNDAMENT
1. POZWÓLMY DOKOŃCZYĆ ZDANIE,
Gdy dziecko mówi szybko – nie przerywajmy, ono się właśnie tego boi
gdy odpowiada zdawkowo nie interpretujmy że to bunt nastolatka, może nie chcieć rozmawiać albo
wypuszcza PRZEDSKOCZKA – nie wolno wtedy przerywać
nie dopytujemy
nie pouczamy
2. 2R – RADY NIEPROSZONE
- RACJE – odkładamy
Rady – odkładamy na bok czekamy aż dziecko powie np.: mamo jak myślisz?, mamo pomożesz?
Od nas dziecko powinno usłyszeć – Dziękuję, że się ze mną tym podzieliłeś, jak mogę być z tym przy
Tobie?
Dziecko samo powie dlaczego mówi, co mówi… trzeba dać mu czas
3. Z CZYM KOJARZY SIĘ DZIECKU MOJA OBECNOŚĆ
Zakazy, nakazy, krytyka, przypominajki, czuły gest, dobre słowo ?
gdy dziecko siada blisko, czy przychodzi do nas ot tak – super, pozwólmy na to a nie gońmy od razu
do obowiązków, parę razy odpuścić na chwilkę – 1 na 3,4 x
Zadbajmy by kojarzyło nas z miłymi gestami, czułością, zaufaniem
4. ROZWIĄŻMY WOREK SŁÓW NIEWYPOWIEDZANYCH
Są to słowa wzmacniające – jesteś kochana, jestem dumna, dobrze że jesteś, jak dobrze że Ciebie
mam, kocham Cię- szczere – zwłaszcza w tych złych momentach gdy coś zawali. Jesteś ważny dla
mnie, zawsze chciałem mieć takie dziecko, ja wiem że w środku jesteś Ty, znam Cię od urodzenia i
wiem, że jesteś cudowny dobrym i wrażliwymi dzieckiem, ciepłym, to co się wydarzyło nie jest fajne
zaraz o Tym pogadamy ale najpierw chcę żebyś wiedział że ja Cię widzę moim sercem a teraz choć
pogadamy o tym co się stało.

Nie dajemy dobrego słowa za coś, miłością i dobrym słowem się nie handluje

ROZMOWA:

STOMATOLOG – wypowiedzmy intencję, powiedzmy dlaczego pytamy zwłaszcza gdy są to trudne pytania.

Bez powiedzenia dlaczego pytamy o daną sytuację czy rzecz a tylko oznajmiając, dziecko może sie bać, nie
będzie się potem mogło skoncentrować na odpowiedzi.

Np.: pomóż mi bo ja nie wiem, robię to z miłości do Ciebie, chciałbym się dowiedzieć czy coś nie
przegapiam, podpowiedz bym nie popełniała błędów

ZAKAZ UŻYWANIA SŁÓW, które dodają tylko dziecku ciężaru do dźwigania:

– martwię się – dziecko słyszy – zrób coś bym przestała się martwić, więc może kłamać, taić itp. –zamiast
martwię się powiedz kocham Cię
- chcę Ci pomóc – dziecko widzi wtedy w Tobie ZŁODZIEJA KREDEK – powiedz naucz mnie jak,
podpowiedz bo Cię kocham.

Dziecko musi mieć przynajmniej 1 dorosłego, który jest po jego stronie.

DEFICYTY:
ZAPYTAJ DZIECKA – Czy czujesz mnie po swojej stronie zawsze?
Czy wiesz co znaczy czuć mnie po swojej stronie?
Zastanawiam się czy Ty wiesz że…… chcę być rodzicem na którym zawsze możesz polegać. Chciałbym taki
być, co mam zrobić by tak było.
Dziękuję za odpowiedź. Czy jest coś co mogę zrobić, poprawić byś czuła to na 100%
Co jest dla Ciebie ważne? Jak mam wtedy być z Tobą?

Po rozmowie z jednym rodziców drugi może przyjść do dziecka i powiedzieć – mamie podpowiedziałaś, czy
mnie również mogłabyś dać takie wskazówki? Co mogę zrobić by być z Tobą?

Rodzic mimo różnych sugestii dziecka nie może się bronić, tłumaczyć i usprawiedliwiać gdy dostanie
odpowiedź należy wziąć klamerki i podziękować za podzielenie się.

5 języków miłości – ego, odczucia, uczucia

BŁĄD DYSTYBUCJI
- zgadywanie
1. Nie odnosimy się, nie wierzymy w słowa wypowiedziane dosłownie – mamo nie czuję się
dobrze bo nie spędzasz ze mną czasu – dopytajmy co to znaczy „spędzić ze mną czas”, czym to
jest dla Ciebie, jak to zrobić, kiedy będziesz to czuć? Możemy źle interpretować słowa dziecka
wtedy należy dopytać.
2. Nie obrażamy się na dziecko – każde nasze obrażanie to siniak na psychice dziecka na długie
lata
3. Zmiana perspektywy słuchać nie tego co ja chcę wiedzieć a tego co dziecko chce mi
powiedzieć.
Wścibskość dla dzieci to dla nas troska, ograniczymy dopytywanie nie na temat. Schodzenie z tematu,
który dziecko podjęło.
4. Czekamy na prośbę dziecka o radę i sugerujmy rozwiązanie by dziecko samo go wymyśliło.
Gdy dziecko o nią prosi, dziękujemy za zaufanie za to że możemy doradzić ale nie mówimy co
zrobić, nie dajemy gotowych rozwiązań a dopytujemy w formie np. jak myślisz, co można zrobić,
jaka koncepcja, w którym kierunku, jak dziecko czuje co można by zrobić.
Pytamy tylko o to z czym konkretnie przychodzi dziecko a nie co my chcielibyśmy wiedzieć i
NIE PRZERYWAMY.
5. Oddzielamy dziecko, jego osobowość od jego zachowania. Dziecko nie jest zachowaniem.
Głupie jest zachowanie a Ty jesteś super. Dlaczego wybrałaś takie zachowanie?
Krytyka pozostawia siniaki – założyć nawet 150 klamerek.
Dziecko wybiera zachowanie 1-10
Zamiast mówić jesteś naiwny, leniwy – powiedzieć stać Cię na więcej.
Za każdym razem gdy mówimy dziecku – tyle razy Ci powtarzam, jak możesz tego nie wiedzieć –
tożsamość dziecka bardzo spada i cierpi.

Kara – szlaban nie uczy, nie weryfikuje, ogranicza, tresuje a zakazuje nie dotyczy tego co się zrobiło
nie tak, nie ma związku z wydarzeniem, stawiamy na konsekwencje zachowania
Dlaczego to zrobiłaś, to co zrobiłaś było nie fajne, znam Cię, super wybierałaś, jesteś dobrym
człowiekiem dlaczego to zrobiłaś. Pogadajmy i rozwiążmy problem, uczucia.

Dziecko najbardziej potrzebuje rodzica gdy jest niegrzeczne.

Stosujmy stomatologa często, pytajmy o to bo to, coś przegapiam – jak czujesz?.
Gdy dziecko odpowiada NIE WIEM – stomatolog musi być mocniejszy – odpowiedz 1 małą rzecz, nie chce
przegapić bo Cię kocham.

Krzyk = strach, bezradność

„SPRAWDZAM” – próby eliminacji z rozmowy

Dorosły nie może swoimi uczuciami usprawiedliwiać swojego zachowania wobec dziecka.
Urażalskość dorosłych trzeba odłożyć na bok i złapać refleksję. Tak naprawdę nasze „urażone uczucia” nie są
tak naprawdę uczuciami.

ZAKAZY, KARY – to wymuszanie szacunku, uzyskujemy go przymusem. Zakaz mówienia zasługuję na

szacunek bo jestem twoim rodzicem.

Nie możemy z siebie robić ofiary w oczach dziecka, nie pokazujemy urazów, nie żalimy się.
Trudny wybór.
Bądźmy gotowi na to by wysłuchać wszystkiego. Nie obrażajmy się o to co słyszymy od dzieci.
Nasze obrażanie, pokazywanie urazy to w odczuciu dziecka siniak, brak miłości, brak akceptacji, dodajemy
100kg do piórka, pługiem wjeżdżamy w psychikę dziecka.
Rujnujemy wtedy próbę budowania dialogu a wzbudzamy strach.
Dzieci wolą nie mówić o problemie niż urazić rodzica.

URAŻALSKOŚĆ to rana, nie uczucie.

Starajmy się nie słuchać słów, które nas bolą bo nas dotyczą, naszego wizerunku w oczach dziecka a
poczekajmy na osobę za tymi słowami. Nie możemy pozwolić by złe słowa brać do siebie, one mówią o mnie
ale to, że człowiek który je wypowiada jest mocno zraniony.

Postawa – dziecko agresją broni miejsca, w którym to dziecko już więcej nic nie zmieści – szklanka
wody jest już pełna, więcej do niej nic już nie da się wlać.
Wylewając nadmiar wody dziecko woła o pomoc, bluźnierstwami sprawdza czy to wytrzymasz.

Słowa – haczyki
Przyjmijmy te haczyk, którymi dziecko w nas rzuca i poczekajmy. Tych prób może być sporo więc klamerki
się przydadzą.

Nasza reakcja na haczyki – przeproś bo Ci nie wierzę, nasze fochy – powodują blokadę u dziecka, budowanie
muru, zasiek, taką reakcją zmuszamy dziecko do szacunku, tresujemy

Zamiast tego zastosujmy STOMATOLOGA

1 haczyk – kochanie to co mówisz jest nie fajne, coś przegapiam, podpowiedz mi co…..
2, kolejny pocisk, haczyk – gdy pozwolimy naszym emocjom wziąć górę dziecko się zamknie zamiast tego
możemy powiedzieć znowu to nie jest fajne ale mocno Cię kocham, jesteś cudownym człowiekiem, nie jest
łatwo mi tego słuchać ale Cię kocham, pozwól mi zrozumieć…
3 kolejny haczyk….. DZIECKO WYMIOTUJE SŁOWAMI

Miejmy wtedy przed oczami sytuację kiedy nasze dziecko było chore, wymiotowało a my mimo wszystko
przy nim byliśmy, nie zostawiliśmy go, dbaliśmy by było mu dobrze, tuliliśmy itp.

ULEWANIE, WYMIOTY - leci koks słowny ale my dajemy MIŁOŚĆ

Mimo ostrych słów bądźmy z dzieckiem, nie uciekajmy nie wymawiajmy się niewygodą, urażeniem, brakiem
czasu itp. Bądźmy cierpliwi, pokorni i otoczmy dziecko naszą miłością.

To jest „MENTALNOŚĆ RODZICA NAD MISKĄ” – nie słuchajmy wymiocin, próbujmy czekać na
dziecko.
NIE SŁUCHAJ SŁÓW – CZEKAJ NA OSOBĘ ZA SŁOWAMI

Naszą reakcją na otworzenie się dziecka mogą być słowa: Dziękuję, to było ważne i trudne, dziękuję że się
podzieliłeś ze mną. Kocham Cię, teraz już wiem.
Nie wolno nam dać osądu, pouczać itp. tylko dziękować.
W tym momencie dajemy tylko miłość. Jeżeli dziecko chce możemy o tym dalej porozmawiać lub zostawić
ze łowem Kocham Cie i dokończyć rozmowę np. za godzinę, na drugi dzień.
Nie bronimy się, nie tłumaczymy ale jesteśmy, możemy przytulić dziecko, podziękować za to, ponieważ
będziemy wiedzieć jak uniknąć problemów w przyszłości.
Gdy dziecko zwymiotuje, szklanka będzie pusta.

Dziecko gdy się zamyka łapie depresję, zatrzymuje się bo kiedyś sie przekonało o odrzuceniu.
Dziecko gdy nas wyrzuca z pokoju – nasza reakcja ok. ale musisz wiedzieć że Cię kocham, co by się działo
zawsze będę Cię kochać. Zostawiamy wtedy dziecko z miłością. Odczekajmy chwilę i znowu szepnijmy
kocham Cię, poradzimy sobie z tym.

Wytrzymajmy to SPRAWDZAM, pozwólmy dziecku zwymiotować i zostawmy go z Miłością – kocham Cię.

Potem pogadajmy z nim o tym na spokojnie.
Nie ma takich słów gdzie dziecko straci w oczach rodziców.
Jeżeli jest to dla nas trudne, możemy wyjść by ochłonąć ale zostawmy dziecko z Kocham Cię, potem wróćmy.

KŁAMSTWO
Krzyk oznacza bezradność, popłoch. Odpowiedzią dziecka na krzyk jest kłamstwo, milczenie.
Dziecko słysząc krzyk rodzica kłamie ponieważ widzi, że dorosły sobie nie jest w stanie poradzić sobie z
prawdą.
Gdy dziecko mówi prawdę najczęściej dostaje karę, rodzice się obrażają, krzyczą, są zawiedzeni, zranieni….

Bajka dorosłych – wolę najgorszą prawdę niż najpiękniejsze kłamstwo- dziecko tego tak nie odbiera.
Dziecko kłamie by był spokój, by nie mieć kary, by nie było złości

Dobra reakcja na kłamstwa:

Oddzielamy dziecko od jego zachowania.
Jesteś dobrym człowiekiem, okłamałeś jest to złe zachowanie, choć pogadamy ……..
Wybrałeś kłamstwo ale proszę jak będziemy rozmawiać byś mnie nauczył, podpowiedział jakim mam być
rodzicem byś nie musiał kłamać. Kocham Cię. Przepraszam. Za każdym razem uczę się by być
rodzicem, który zrozumie, przy którym nie będziesz musiał kłamać.

NIE DAJMY SIĘ OSKARŻAĆ ŁAPMY REFLEKSJĘ

Gdy dziecko mówi nie wiem, nie radzę sobie, jestem głupi – co to znaczy? Jak mogę być z Tobą? Pozwól
zrozumieć……
Nie mówimy – NIE JESTEŚ!!!

Gdy dziecko samo chce sobie poradzić mówi że jest OK. i ma obniżony nastrój. – to dla nas sygnał że byliśmy
złodziejami kredek.
Zapytajmy – poradzisz sobie? Dziecko: OK., My: dobrze jak mogę być z Tobą? Kocham Cię.

ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW, które my dorośli widzimy

Dziecko nie chce robić tego co my dorośli chcemy, nie chce się angażować, trzymać porządku, robić
starannie, być grzecznym. One zapominają, fuczą.

ŁÓŻKO NA GERIATRII – czy my dzisiaj gdy była taka możliwość kupilibyśmy sobie łóżko na geriatrii na
wszelki wypadek bo może nam się przydać? Prawdopodobnie nie, dziecko też nie chce robić nic na zapas, nie
myśli o tym co będzie za 2 tygodnie za miesiąc, rok itp.

1. Dbajmy o czas – zacznijmy rozmowę gdy dziecko nie jest zajęte, nie w środku jakiejś czynności,
dziecko ma być przygotowane do rozmowy a niewyrwane.
2. Nie zaczynamy od konsekwencji i w przyszłości, o zaniedbaniach – kiedyś będziesz tego
żałować…… Dziecko myśli tu i teraz.
Po ok. 20 takich słowach dziecko wyłącza się i przeczekuje.
3. Wyciągnijmy problem, który nie jest problemem dziecka a problemem rodzica np. bałagan,
brak nauki:
- zacznijmy od STOATOLOGA:
Kochanie, ostatnio dużo mamy spięć, czepiamy się, jak z tym się czujesz? Nie jest fajnie, ta
relacja nie jest fajna, niepotrzebnie się wkurzamy. Próbowaliśmy różnych rzeczy byś tego nie
robił, chcemy ograniczyć takie sytuacje by sobie nie uprzykrzać. Pomóż mi, wymyśl metodę
byśmy się nie czepiali, jak być to zrobił?
Gdy dziecko odpowie „nie wiem” – wylejmy głębszego stomatologa, dajmy mu czas np. umówmy
się na rozmowę na drugi dzień ale zostawmy go z kocham Cię.
 Gdy dziecko poda sposób zapytajmy – czy potrzebujesz naszego wsparcia? Chętnie weźmiemy w
tym udział.
Umówimy sięga 2-3 dni i pogadajmy znów czy się nam udało
Po 2-3 dniach znowu rozmawiamy, jak oceniasz swoje działania? Jeżeli sie sprawdziło świetnie,
jeżeli nie to – co innego proponujesz? Coś innego niż poprzednio, to jest ważne byśmy sienie
spierali. Potrzebujesz wsparcia? Znowu się umówmy na krótki okres 2-3 dni w czasie którego nie
będziemy się czepiać.
Gdy problem udaje sie ogarnąć, umówmy się na rozmowę za tydzień by zobaczyć jak sobie
radzisz by utrzymać efekt.
Jak oceniasz sytuację? Co jest dobre a co złe?, jak rozwiążemy to co złe?. Tu i tu poradziłeś sobie
świetnie, super, jestem dumna z Ciebie. Warto zaangażować się by relacje były dobre,
dotrzymałaś słowa, doceniam to i widzę. Nie chcę sie kłócić, kocham Cię.

Pracujemy nie nad problemem rodzica ale nad RELACJAMI.

UZALEŻENIE TELEFON, KOMPUTER

W momencie grania części mózgu są tak stymulowane jak po zażyciu heroiny. Dlatego po odebraniu dziecko
jest tak agresywne.

Zanim dziecko usiądzie do gry ustalmy czas, zawrzyjmy z nim umowę, zapytajmy się Co mam zrobić, jak być
przy Tobie gdy nie będziesz chciał następnym razem wyłączyć komputer, telefonu zgodnie z umową?

Zadbajmy o Fundament, zaopatrzmy się w klamerki, umawiajmy się, bądźmy konsekwentni, wspierajmy
dziecko, chwalmy je.

MOCNE I UPORCZYWE NIE WIEM

Potrzeba głębokiego stomatologa.

Gdy dziecko mówi „nie wiem” - ok. ale daj chociaż jedną małą podpowiedź
Nadal twarde nie wiem – zawaliliśmy temat w przeszłości, byliśmy złodziejami kredek, dziecko ma w sobie
smutek, złość, musieliśmy kiedyś zironizować je, obrazić się, być złym, zastosowaliśmy szantaż emocjonalny,
dziecko myśli że przestaliśmy je kochać,.
Dziecko mówi „nie wiem” gdy chce się zachować tak jak chce go widzieć dorosły, nie chce być gorszy w
oczach dorosłego.
Mówiąc nie wiem dziecko buduje zasieki, mur za które nie chce nas wpuścić.
Dlatego dopytujemy dziecko powoli, czy czujesz że jestem z Tobą? Czujesz że możesz na mnie liczyć? Że Cię
kocham? Ok. rozumiem ale wydaje mi się że odpowiedź którą znajdziesz da wskazówkę by ten temat ugryźć,
odkryjemy co zrobić by Cie wesprzeć, twoja podpowiedź wiele mi pokaże, da mi wskazówkę bym mogła być
rodzicem, którego potrzebujesz, będzie Ci było łatwiej, pomyśl chociaż czysto teoretycznie.
Gdy dalej mówi nie wiem – ok., a może ……. Daj czas.

Rozmowy przed NIE WIEM są nieważne, ważne są po NIE WIEM

Nie oceniajmy tej odpowiedzi, starajmy się zrozumieć, jest ok., nie wyśmiewamy, nie krytykujemy, słuchamy
i mówimy tylko ok.
Ostatnio widzę, że dosyć mocno się sprzeczamy, relacje między nami są dosyć napięte, wkurzasz się na moje
pytania na pewne rzeczy, jesteś poirytowana. Nie chciałbym żeby tak było więc przychodzę by się Ciebie
spytać o parę rzeczy. Mogę? Jeżeli tak – Chcę cię prosić byś powiedziała mi co przegapiam, bardzo mocno
Cię kocham, i nie chciałbym przegapiać tego co dla Ciebie tak ważne. Pytam prosto z serca, nawet gdyby te
pytania miałyby mi coś pokazać, to proszę pokaż mi te podpowiedzi, po jeżeli mi nie pomożesz, nie pokażesz
jak się ciebie kocha, jak być z Tobą kiedy jesteś smutna, kiedy jesteś wesoła to ja będę przegapiał a jesteś dla
mnie zbyt ważna żeby takie rzeczy przegapiać. Proszę naucz mnie tatę, mamę, siebie. WYLEJ SERDUCHO.
Pogubiłem się, potrzebuję Twojej pomocy, bez Ciebie nie dam rady.
Jak Ciebie pytać?, Jak z Tobą rozmawiać? Pomóż mi proszę, przypomnij bo zapomniałem.
PODSUMOWANIE:
1. Deficyty – czy masz poczucie, że jestem po Twojej stronie? Rozmowy – co przegapiam?
2. Nie słuchaj słów, nie odnoś się do słów, bądź ciekawy dlaczego padają. Uwaga na przedskoczki.
3. Pozwól dokończyć zdanie
4. Rady i Racje. Nie radzimy, chyba że dziecko samo poprosi. Nasza racja nie jest oczywista,
odłóżmy ją i posłuchajmy dziecka
5. Jeżeli chcesz usłyszeć nie bronisz się i nie tłumaczysz się.
6. Oddziel dziecko od zachowania
7. Worek słów niewypowiedzianych
8. Tam gdzie wykrzyknik tam postaw znak zapytania. Bądź ciekaw, nie mów wiem na pewno.
9. Błąd atrybucji – biało czarne zwierzę dla mnie np. panda dla dziecka dalmatyńczyk. Nie
zakładamy że wiemy na pewno.
10. Zmień perspektywę z „ja chcę wiedzieć na to, co ty chcesz mi powiedzieć”
11. Stomatolog – wypowiedzmy intencję, powiedzmy dlaczego pytamy zwłaszcza gdy są to trudne
pytania
12. Słowa są jak ziarna, siej uważniej. Słowa złe nie znikają, zostawiają siniaki.
13. Aktualizuj dane – weryfikuj, bądź na bieżąco, sprawdzaj co przegapiasz.
14. Sprawdzam- nie daj się zahaczyć słowem, haczyki emocjonalne
15. Pytania – pokaż mi co przegapiam, naucz mnie co lubisz, co Cię wkurza
16. Odpowiedź na krzyk i karę jest kłamstwo i milczenie
17. Nie bądź złodziejem kredek – pozwól zrobić krzywe ciasteczka, grubo pokrojoną sałatkę, nie
poprawiaj.
18. Nie wiem – zasieki, mur
19. Naucz mnie być dorosłym, przy którym nie musisz kłamać
20. Z czym kojarzy się dziecku Twoja obecność?
21. Mentalność rodzica nad miską. Jak być z dzieckiem, gdy nie jest miło
22. JESTEM DOBRYM RODZICEM, NAJLEPSZYM JAKIE MOJE DIECKO MA!