Pagtatalumpati
-isang proseso o paraan ng pagpapahayag ng ideya o
kaisipan sa paraang pasalitang tumatalakay sa isang
partikular na paksa. Ang isang
talumpating isinulat ay hindi magiging ganap na
talumpati kung ito ay hindi mabibigkas sa
harap ng madla.
Mga uri ng Talumpati
1. Biglaang Talumpati -Ito ay ibinibigay nang biglaan o
walang paghahanda,
kaagad na ibinibigay ang paksa sa oras ng pagsasalita.
2. Maluwag na talumpati –Isinasagawa nang biglaan o
walang paghahanda.
Nagbibigay ng ilang minuto para sa pagbuo ng
ipahahayag na kaisipan.
3. Manuskrito-Ang talumpating ito ay ginagamit sa
mga kumbesyon seminar o
programa sa pagsasaliksik kaya pinag-aaralan itong
mabuti at dapat na
nakasulat.
4. Isinaulong Talumpati-Ito ay kagaya rin ng
manuskrito sapagkat ito ay
mahusay ding pinag-aralan at hinabi nang maayos
bago bigkasin sa harap ng
mga tagapakinig.
Huwaran sa Pagbuo ng Talumpati
1. Kronolohikal na Huwaran - ang mga detalye o
nilalaman ng talumpati ay
nakasalalay sa pagkakasunod-sunod ng pangyayari o
panahon.
2. Topikal na Huwaran - ang paghahanay ng mga
materyales ng talumpati ay
nakabatay sa panguanhing paksa.
3. Huwarang Problema-Solusyon - kalimitang nahahati
sa dalawang bahagi ang
pagkakahabi ng talumpat gamit ang huwarang ito.
Kasanayan sa paghabi ng mga bahagi ng Talumpati -
ang paghahabi o pagsulat ng
nilalaman ng talumpati mula sa umpisa hanggang sa
matapos ito ay napakahalaga ring
isaalang-alang upang higit na mahusay,
komprehensibo at organisado ang bibigkasing
talumpati.
1.. Introduksyon - ito ang pinakapanimula. Ito ay
naghahanda sa mga nakikinig para
sa nilalaman ng talumpati kaya naman dapat angkop
ang pambungad sa katawan ng
talumpati. Ang mga sumusunod na katangian sa isang
mahusay na panimula:
- mapukaw ang kaisipan at damdamin ng mga
makikinig.
- maihanda ang mga tagapakinig sa gaganaping
pagtalakay sa paksa.
- maipaliwanag ang paksa
Pagtatalumpati
-isang proseso o paraan ng pagpapahayag ng ideya o
kaisipan sa paraang pasalitang tumatalakay sa isang
partikular na paksa. Ang isang
talumpating isinulat ay hindi magiging ganap na
talumpati kung ito ay hindi mabibigkas sa
harap ng madla.
Mga uri ng Talumpati
1. Biglaang Talumpati -Ito ay ibinibigay nang biglaan o
walang paghahanda,
kaagad na ibinibigay ang paksa sa oras ng pagsasalita.
2. Maluwag na talumpati –Isinasagawa nang biglaan o
walang paghahanda.
Nagbibigay ng ilang minuto para sa pagbuo ng
ipahahayag na kaisipan.
3. Manuskrito-Ang talumpating ito ay ginagamit sa
mga kumbesyon seminar o
programa sa pagsasaliksik kaya pinag-aaralan itong
mabuti at dapat na
nakasulat.
4. Isinaulong Talumpati-Ito ay kagaya rin ng
manuskrito sapagkat ito ay
mahusay ding pinag-aralan at hinabi nang maayos
bago bigkasin sa harap ng
mga tagapakinig.
Huwaran sa Pagbuo ng Talumpati
1. Kronolohikal na Huwaran - ang mga detalye o
nilalaman ng talumpati ay
nakasalalay sa pagkakasunod-sunod ng pangyayari o
panahon.
2. Topikal na Huwaran - ang paghahanay ng mga
materyales ng talumpati ay
nakabatay sa panguanhing paksa.
3. Huwarang Problema-Solusyon - kalimitang nahahati
sa dalawang bahagi ang
pagkakahabi ng talumpat gamit ang huwarang ito.
Kasanayan sa paghabi ng mga bahagi ng Talumpati -
ang paghahabi o pagsulat ng
nilalaman ng talumpati mula sa umpisa hanggang sa
matapos ito ay napakahalaga ring
isaalang-alang upang higit na mahusay,
komprehensibo at organisado ang bibigkasing
talumpati.
1.. Introduksyon - ito ang pinakapanimula. Ito ay
naghahanda sa mga nakikinig para
sa nilalaman ng talumpati kaya naman dapat angkop
ang pambungad sa katawan ng
talumpati. Ang mga sumusunod na katangian sa isang
mahusay na panimula:
- mapukaw ang kaisipan at damdamin ng mga
makikinig.
- maihanda ang mga tagapakinig sa gaganaping
pagtalakay sa paksa.
- maipaliwanag ang paksa
2. Diskusyon o Katawan - dito makikita ang
pinakamahalagang bahagi ng talumpati
sapagkat dito tinatalakay ang mahahalgang punto o
kaisipang nais ibahagi sa mga
nakikinig. Ito ang pinakakaluluwa ng talumpati.
Mga Katangiang Taglayin ng Katawan sa Talumpati
a. Kawastuhan - tiyaking wasto at maayos ang
nilalaman ng talumpati. Dapat na totoo
at maliwanag nang mabisa ang lahat ng detalye.
b. Kalinawan -kailangang maliwanag ang pagkakasulat
at pagkakabigkas ng talumpati
upang maunawaan ng mga nakikinig.
c. Kaakit-akit - gawing kawili-wili ang paglalahad ng
mga katwiran o paliwanag para
sa paksa.
3. Katapusan o Kongklusyon - dito nakasaad ang
pinaka kongklusyon mg talumpati.
Dito kalimitang nilalagom ang mga patunay at
argumentong inilahad sa katawan ng
talumpati.
4. Haba ng Talumpati - nakasalalay kung ilang minuto
o oras ang inilaan para sa
pagbigkas. Malaking tulong sa pagbuo ng nilalaman
nito ang pagtiyak sa nilaang oras.
1. Bakit mahalagang matutuhan ang pagsulat ng
talumpati?
2. Para sa iyo, saan ka mas komportableng gawin
batay sa mga uri ng talumpati? Ipaliwanag.
3. Sumulat ng talata kung bakit mahalagang
maging palabasa at magsaliksik sa pagbuo ng
talumpati.
4. Gumuhit ng isang poster tungkol sa pandemya
at gumawa ng isang maikling talumpati
tungkol dito.
2. Diskusyon o Katawan - dito makikita ang
pinakamahalagang bahagi ng talumpati
sapagkat dito tinatalakay ang mahahalgang punto o
kaisipang nais ibahagi sa mga
nakikinig. Ito ang pinakakaluluwa ng talumpati.
Mga Katangiang Taglayin ng Katawan sa Talumpati
a. Kawastuhan - tiyaking wasto at maayos ang
nilalaman ng talumpati. Dapat na totoo
at maliwanag nang mabisa ang lahat ng detalye.
b. Kalinawan -kailangang maliwanag ang pagkakasulat
at pagkakabigkas ng talumpati
upang maunawaan ng mga nakikinig.
c. Kaakit-akit - gawing kawili-wili ang paglalahad ng
mga katwiran o paliwanag para
sa paksa.
3. Katapusan o Kongklusyon - dito nakasaad ang
pinaka kongklusyon mg talumpati.
Dito kalimitang nilalagom ang mga patunay at
argumentong inilahad sa katawan ng
talumpati.
4. Haba ng Talumpati - nakasalalay kung ilang minuto
o oras ang inilaan para sa
pagbigkas. Malaking tulong sa pagbuo ng nilalaman
nito ang pagtiyak sa nilaang oras.
1. Bakit mahalagang matutuhan ang pagsulat ng
talumpati?
2. Para sa iyo, saan ka mas komportableng gawin
batay sa mga uri ng talumpati? Ipaliwanag.
3. Sumulat ng talata kung bakit mahalagang
maging palabasa at magsaliksik sa pagbuo ng
talumpati.
4. Gumuhit ng isang poster tungkol sa pandemya
at gumawa ng isang maikling talumpati
tungkol dito.