Chuong3 NgonNguTTDL

CHƢƠNG 4
Các ngôn ngữ thao tác trên

quan hệ
Tiến sĩ: Lê Thị Tú Kiên

Mục tiêu
 Biểu diễn một câu hỏi (truy vấn) trên CSDL quan hệ
dưới dạng
 Biểu thức ngôn ngữ đại số quan hệ
 Biểu thức ngôn ngữ tân từ biến bộ hoặc biến miền
 Câu lệnh truy vấn trong ngôn ngữ SQL
 Nhận biết được sự tương đương giữa hai ngôn ngữ

hình thức đại số quan hệ và ngôn ngữ tân từ
 Hai ngôn ngữ hình thức là cơ sở của ngôn ngữ
SQL
Dept. of IS - FIT - HNUE
Ngôn ngữ đại số quan hệ

Giới thiệu
 Là một trong hai ngôn ngữ hình thức của mô hình
dữ liệu quan hệ
 Là ngôn ngữ có tính thủ tục
 Mỗi câu hỏi được biểu diễn thông qua việc áp dụng có thứ
tự một tập các phép toán
 Các phép toán

 Tập hợp: phép hợp, phép giao, phép hiệu và phép tích đề
các
 Quan hệ: phép toán quan hệ như phép chọn, phép chiếu,
phép kết nối, phép chia
Hai quan hệ khả hợp
 Hai quan hệ là khả hợp nếu chúng cùng xác

định trên một tập thuộc tính.
r1 r2
STT Ho Ten GioiTinh STT Ho Ten GioiTinh
1 Trần A Nam 1 Trần D Nữ
2 Trần B Nam 2 Trần E Nữ
3 Trần C Nam

Phép hợp
 r1  r2 = { t | t r1 hoặc t r2}
STT Ho Ten GioiTinh
r1  r2
r1
STT Ho Ten GioiTinh
1 Trần A Nam
2 Trần B Nam 1 Trần A Nam
3 Trần C Nam 2 Trần B Nam
3 Trần C Nam
STT Ho Ten GioiTinh
r2
1 Trần D Nữ
1 Trần D Nữ
2 Trần E Nữ
2 Trần E Nữ Dept. of IS - FIT - HNUE
Phép giao
 r1  r2 = { t | t r1 và t r2}
r1 Ho Ten GioiTinh r2 Ho Ten GioiTinh
Trần E Nữ Trần B Nam
Trần B Nam Trần E Nữ
Trần C Nam Trần C Nữ
Ho Ten GioiTinh
r1  r2 Trần B Nam
Trần E of IS - FITNữ
Dept. - HNUE
Phép hiệu
 r1 - r2 = { t | t r1 và t r2}
r1 Ho Ten GioiTinh r2 Ho Ten GioiTinh
Trần E Nữ Trần B Nam
Trần B Nam Trần E Nữ
Trần C Nam Trần C Nữ
r1 - r2 r2 – r1
Ho Ten GioiTinh Ho Ten GioiTinh
Trần C NamDept. of IS - FIT Trần
- HNUE C Nữ
Phép tích đề các
 Bộ ghép nối
r1 xác định trên U1 và r2 xác định trên U2
t1= (a1, a2, ..., an)  r1 và t2 = (b1, b2, …, bm)  r2
 (t1,t2) = (a1, a2, ..., an, b1, b2, …, bm)
Ví dụ: U1= {Ho, Ten, GioiTinh}, U2 = {SBD, DiaChi}
r1/U1 và r2/U2
t1 = (Trần, A, Nam) và t2 = (SF001, Hà nội)

 (t1, t2) = (Trần, A, Nam, SF001, Hà nội)
Phép tích đề các
 Định nghĩa phép tích đề các
r1 x r2 = {t= (a1, a2, ..., an, b1, b2, …, bm) |
(a1, a2, ..., an)  r1 và (b1, b2, …, bm)  r2 }

Ví dụ phép tích đề các
r1 Ho
r 1 x r2
Trần
Ho Ten GioiTinh
Đỗ
Nguyễn Trần A Nữ
Trần B Nam
r2 Ten GioiTinh Đỗ A Nữ
Đỗ B Nam
A Nữ
Nguyễn A Nữ
B Nam
Nguyễn B
Nam
Phép chia
 r1r2 = {t | t= (am+1, am+2, ..., an):

 (a1, a2, ..., am)  r2,
(a1, a2, ..., am, am+1, am+2, ..., an)  r1}

Ví dụ phép chia
r1 r2
MaSV MaMonHoc Diem MaMonHoc
HP1
SP1 HP1 5.0
HP2
SP1 HP2 7.5
HP3
SP2 HP3 4.5
SP1 HP3 8.0

Cho biết những mã sinh
SP2 HP2 7.5 viên đã có điểm tất cả
Dept. of IScác học phần?
- FIT - HNUE
Ví dụ phép chia
r1 r3  MaSV, MaMonHoc(r1)
MaSV MaMonHoc Diem MaSV MaMonHoc
SP1 HP1 5.0 SP1 HP1
SP1 HP2 7.5 SP1 HP2
SP2 HP3 4.5 SP2 HP3
SP1 HP3 8.0 SP1 HP3
SP2 HP2 7.5 SP2 HP2

Ví dụ phép chia
r3 r2
MaSV MaMonHoc
MaMonHoc
HP1
SP1 HP1
HP2
SP1 HP2
HP3
SP2 HP3
r3 r2
SP1 HP3
MaSV
SP2 HP2
SP1
Phép chiếu
 Bộ thu gọn
 r: xác định trên tập thuộc tính U
 X: một tập con thuộc tính của tập U
 tr
 t[X]: chỉ một thu gọn của bộ t trên tập thuộc tính X
Ví dụ
U={Ho, Ten, GioiTinh}
X={Ho, Ten} t[X]=(Trần, A)
t=(Trần, A, Nam) Dept. of IS - FIT - HNUE
Phép chiếu
 Định nghĩa phép chiếu

X(r) = {t[X] | t  r}
r X={Ho, Ten} X(r)
Ho Ten GioiTinh Ho Ten
Trần E Nữ Trần E
Trần B Nam Trần B
Trần C Nam Trần C

Phép chọn
r
 F(r) = {t | t  r và F(t) đúng} Ho Ten GioiTinh
F: biểu thức logic xác định trên Trần E Nữ
miền giá trị của các thuộc tính
Trần B Nam
thuộc tập U
Trần C Nam
F(r) Ho Ten GioiTinh
Trần B Nam F: GioiTinh = „Nam‟
Trần C Nam

Phép kết nối
 r1ABr2 = {(t,q) | t  r1, q  r2

và t[A]  q[B] đúng}
Trong đó
r1/U1 và r2/U2
 : <, , =, , >, 
A  U1 và B U2
Các giá trị của A và B có thể so sánh được với nhau
A  B: biểu thức lôgic xây dựng trên phép so sánh
 được gọi là toán tử kết nối
Ví dụ phép kết nối
r1 r2
Ho Ten NamLenLuong MocTangLuong GhiChu
Trần E 2001 2001
Trần B 2000
Trần C 2004
r1  NamLenLuong  MocTangLuong r2
Trần E 2001 2001

Trần B 2000 2001

Phép kết nối bằng và tự nhiên
 Phép kết nối bằng

 Nếu  là toán tử kết nối bằng “=”
 Phép kết nối tự nhiên

 Nếu hai quan hệ r1 và r2 kết nối bằng tại hai thuộc tính
cùng tên và một trong 2 thuộc tính đó được bỏ đi
trong kết quả
 Kí hiệu: r1*r2 hoặc r1 r2

Ví dụ phép kết nối bằng
r1 r2
Trần E 2001 2001
Trần B 2000
Trần C 2004
r1  NamLenLuong  MocTangLuong r2
Trần E 2001 2001

Ví dụ phép kết nối tự nhiên
r1 r2
SBD Ho Ten GioiTinh SBD Diem

SP1 Trần A Nam SP1 4.5
SP2 Trần B Nam SP2 7.5
SP3 6.0
SP3 Trần C Nam
r1 *r2 SBD Ho Ten GioiTinh Diem

SP1 Trần A Nam 4.5
SP2 Trần B Nam 7.5
SP3 Trần C Nam 6.0
Phép kết nối ngoài trái
r1 r2
Ho Ten NamLenLuong MocTangLuong
Trần E 2001 2001
Trần B 2000
2005
Trần C 2004
Trần E 2001 2001

Trần B 2000 2001
Trần C 2004 null
r1<ABr2 = {(t,q) ABr2 hoặc ((t, null, … , null)qr2, t[A]  q[B] sai)}
Phép kết nối ngoài phải
r1>ABr2 = {(t,q)  r1ABr2 hoặc ((null, … , null, q)tr1, t[A]  q[B] sai)}
r1 r2
Trần E 2001 2001
Trần B 2000
2005
Trần C 2004
Trần E 2001 2001

Trần B 2000 2001
null null null 2005
Phép đổi tên quan hệ
Tên_mới[(danh_sách_thuộc tính)] Biểu_thức_đại_số_quan_hệ
r1 SBD Ho Ten GioiTinh r2 SBD Diem
SP1 Trần A Nam SP1 4.5
SP2 Trần B Nam SP2 7.5
SP3 Trần C Nam SP3 6.0
r1 *r2 SBD Ho Ten GioiTinh Diem

KKQTG SP1 Trần A Nam 4.5
SP2 Trần B Nam 7.5
SP3 Trần C Nam 6.0
KQ
KQTG  r1*r2 SBD Họ Tên
KQ(SBD, Họ, Tên)   (SBD, Ho, Ten)KQTG SP1 Trần A
SP2 Trần B
SP3 Trần C
Ví dụ minh họa
Sử dụng các biểu thức đại số quan hệ biểu
diễn câu hỏi

Cơ sở dữ liệu quan hệ mẫu
NHAN_VIEN PHONG
CHAM_CONG
DU_AN

Ví dụ 1
 Cho biết tên của dự án có mã là D4?
TEN_DA((MA_DA=”D4” )(DU_AN))
(MA_DA=”D4” )(DU_AN)

Ví dụ 2
 Cho biết họ tên và lương của các nhân viên làm việc ở
phòng “Nghiên cứu và phát triển”?
NHAN_VIEN * PHONG

Ví dụ 2
HOTEN, LUONG((TEN-PHONG=‘Nghiên cứu và phát triển’ )(NHAN_VIEN * PHONG))
(TEN-PHONG=”Nghiên cứu và phát triển )(NHAN_VIEN * PHONG)

Ví dụ 2
Cách 2:
HOTEN, LUONG(NHAN_VIEN*
(MA-DV((TEN-PHONG=”Nghiên cứu và phát triển )(PHONG))))

Ví dụ 2
HOTEN, LUONG(NHAN_VIEN * (TEN-PHONG=”Nghiên cứu và phát triển )(PHONG))
NHAN_VIEN * (MA_DV((TEN-PHONG=”Nghiên cứu và phát triển (PHONG)))
MA_DV( (TEN-PHONG=”Nghiên cứu và phát triển (PHONG))
(TEN-PHONG=”Nghiên cứu và phát triển )(PHONG)

Ví dụ 3
 Với mỗi dự án thực hiện ở “TT khí tượng thủy văn HN”,
hãy cho biết mã số dự án đồng thời cho biết họ tên,
ngày sinh của trưởng phòng quản lý dự án này?

Ví dụ 3
 Cách 1
KQTG  MA-DA, MA-DV(DIA-DIEM-DA=„TT Khí tượng thủy văn HN‟ (DU_AN))
KETQUA  MA-DA, HO-TEN, NG-SINH(NHAN_VIEN⋈MA-NV=MA-TP (PHONG*KQTG))
 Cách 2
KQTG  NHAN_VIEN⋈MA-NV=MA-TP (DU_AN * PHONG)
KETQUA  MA-DA, HO-TEN, NG-SINH( DIA-DIEM-DA=„TT Khí tượng thủy văn HN‟ (KQTG))

Ví dụ 3
MA-DA, HO-TEN, NG-SINH(NHAN_VIEN⋈MA-NV=MA-TP (PHONG*KQTG))
PHONG*(KQTG)
KQTG  MA-DA, MA-DV((DIA-DIEM-DA=”TT Khí tượng thủy văn HN’ )(DU_AN)

Phép gộp nhóm

Định nghĩa
[<các thuộc tính cơ sở để gộp nhóm>]F<danh sách hàm kết tập>(r)
 F là kí hiệu của phép gộp nhóm

 r là một quan hệ
 Các thuộc tính cơ sở để gộp nhóm
 Là những thuộc tính thuộc quan hệ r
 Những bộ có cùng giá trị trên các thuộc tính này sẽ
được gộp vào cùng một nhóm.

Định nghĩa
[<các thuộc tính cơ sở để gộp nhóm>] F <danh sách hàm kết tập> (r)
 Các hàm kết tập

 <hàm>(<thuộc tính>)
 SUM, AVERAGE, MAX, MIN, COUNT
 Thuộc tính thuộc quan hệ r

Định nghĩa
[<các thuộc tính cơ sở để gộp nhóm>] F <danh sách hàm kết tập> (r)
 Quan hệ kết quả

 Các thuộc tính cơ sở để gộp nhóm
 Các thuộc tính tương ứng với các phần tử trong danh
sách hàm kết tập

Ví dụ 1
 Cho biết trung bình lương của công ty X?
FAVERAGE(LUONG)(NHAN_VIEN)

Ví dụ 2
 Cho biết trung bình lương của từng phòng?
MA_DVFAVERAGE(LUONG)(NHAN_VIEN)

Ví dụ 3
 Cho biết trung bình lương của các nhân viên

nam và trung bình lương của các nhân viên nữ
trong từng phòng?
MA_DV, GIOI_TINHFAVERAGE(LUONG)(NHAN_VIEN)

Ngôn ngữ tân từ

Giới thiệu
 Là ngôn ngữ có tính phi thủ tục

 Cho phép mô tả các câu hỏi mà không cần quan
tâm chúng thực hiện như thế nào
 Là ngôn ngữ có ảnh hưởng lớn đến các ngôn
ngữ thương mại nhự SQL (Structure Query
Language), QBE (Query By Example)
 Hai loại ngôn ngữ tân từ
 Ngôn ngữ tân từ biến bộ
 Ngôn ngữ tân từDept.
biến miền
of IS - FIT - HNUE
Ngôn ngữ tân từ biến bộ

Phép tính biến bộ đơn giản
{x | ĐK(x)}
 x là một biến bộ và có miền giá trị là một quan hệ
của CSDL
 ĐK(x) là một biểu thức lôgic có chứa biến bộ x
 Quan hệ kết quả:
 các bộ t của quan hệ là miền giá trị cho biến x và làm cho
biểu thức ĐK(x) đúng

Ví dụ
 Ví dụ 1
{x | NHAN_VIEN(x) AND x.LUONG >=3000000}
 Ví dụ 2
{x.HO_TEN, x.MA_DV | NHAN_VIEN(x) AND

x.LUONG >=3000000}
Phép tính biến bộ tổng quát
{xi.A1, xj.A2, …, xk.An | ĐK(x1, x2, …, xn, xn+1, …, xn+m)}
Trong đó:
x1, x2, …, xn, xn+1, …, xn+m : các biến bộ
Aq: một thuộc tính của quan hệ (q = 1…n)
ĐK(): công phức phép tính bộ

Các công thức nguyên tố của ĐK()
 r(x): miền giá trị của biến bộ x là tập tất cả các

bộ trên quan hệ r
 xi.A  xj.B với : <, <=,>, >=,, =
 xi.A  c hoặc c  xj.B với c là hằng số

Các luật tạo nên ĐK()
 Mỗi công thức nguyên tố là một công thức.

 Nếu F1, F2 là công thức thì (F1 AND F2), (F1
OR F2), NOT(F1), NOT(F2) cũng là công thức.
 Nếu F là công thức thì (x)(F) cũng là công
thức.
 Nếu F là công thức thì (x)(F) cũng là công
thức.
Ví dụ 1
{x.TEN_DA DU_AN(x) AND x.MA_DA=„D4‟}

Ví dụ 2
 Cho biết họ tên và lương của các nhân viên làm

việc ở phòng „Nghiên cứu và phát triển‟?
{x.HO_TEN, x.LUONG y (NHAN_VIEN(x) AND PHONG(y)

AND x.MA_DV = y.MA_DV
AND y.TEN_PHONG = „Nghiên cứu và phát triển‟ ) }

Ví dụ 3
 Với mỗi dự án thực hiện ở „TT khí tượng thủy văn

HN‟, hãy cho biết mã số dự án đồng thời cho biết
họ tên, ngày sinh của trưởng phòng quản lý dự án
này?
{x.MA_DA, z.HO_TENy(DU_AN(x) AND PHONG(y) AND NHAN_VIEN(z)

AND x.MA_DV = y.MA_DV AND y.MA_TP = z.MANV
AND x.DIA_DIEM_DA = „TT Khí tượng thủy văn HN‟)}

Ngôn ngữ tân từ biến miền

Ngôn ngữ tân từ biến miền
 Dựa trên lý thuyết logic tân từ cấp 1.

 Sử dụng biến miền, nhận giá trị là một phần
tử của một miền thuộc tính trong quan hệ,
trong công thức phép tính biến miền.
 Phải sử dụng n biến miền trong công thức
phép tính miền để tạo ra quan hệ kết quả có
n thành phần.

Biểu thức tổng quát phép tính miền
 {(X1,X2, ... ,Xn ) | ĐK(X1,X2, ... ,Xn,Xn+1,…Xn+m)}
 Xi là biến miền, có miền giá trị là tập giá trị của

một thuộc tính trong một quan hệ
 ĐK(X1,X2, ... ,Xn, Xn+1,…Xn+m) là công thức
phép tính miền

Ví dụ 1
{tenX  ma_daX diadiemX ma_dvX

(DU_AN(ma_daX, tenX, diadiemX, ma_dvX)
AND ma_daX=„D4‟)}
{tenX   diadiemX ma_dvX

(DU_AN(„D4‟,tenX, diadiemX, ma_dvX))}

Ví dụ 2
 Cho biết họ tên và lương của các nhân viên làm việc ở
phòng “Nghiên cứu và phát triển”?
{ho_tenX, luongXma_nvX ngay_sinhX gioi_tinhX ma_dvX ma_tpX
(PHONG (ma_dvX, “Nghiên cứu và phát triển”, ma_tpX)
AND NHAN_VIEN(ma_nvX, ho_tenX, ngay_sinhX, gioi_tinhX,
ma_dvX, luongX))}

Ví dụ 3
 Với mỗi dự án thực hiện ở “TT khí tượng thủy văn

HN”, hãy cho biết mã số dự án đồng thời cho biết
họ tên, ngày sinh của trưởng phòng quản lý dự án
này?
{ma_daX, ho_tenX ten_daX  ma_dvX ten_phongX ma_tpX
ngay_sinhX gioi_tinhX luongX
(DU_AN (ma_daX, ten_daX, “TT khí tượng thủy văn HN”, ma_dvX)
AND PHONG (ma_dvX, ten_phongX, ma_tpX)
AND NHAN_VIEN (ma_tpX, ho_tenX, ngay_sinhX, gioi_tinhX,
ma_dvX, luongX)) }
So sánh đại số quan hệ và tân từ
 Tính phi thủ tục ở ngôn ngữ tân từ cao hơn

ngôn ngữ đại số quan hệ.
 Khả năng biểu thị câu hỏi của ngôn ngữ đại số
quan hệ và ngôn ngữ tân từ là tương đương
nhau.
 Hầu hết các ngôn ngữ hỏi của CSDL quan hệ
ngoài các phép toán cơ bản còn có thêm một
số phép toán mở rộng như hàm kết tập, phép
gộp nhóm.
SQL
Structured Query Language

Giới thiệu về SQL

Lịch sử ra đời và phát triển của SQL
 SQL được xem là ngôn ngữ chuẩn cho các hệ

quản trị CSDL quan hệ
 Năm 1976: phiên bản gốc của SQL với tên là
SEQUEL (Structured English QUEry
Language) ra đời tại phòng nghiên cứu San
Jose của hãng IBM

Lịch sử ra đời và phát triển của SQL
 Năm 1986: Viện tiêu chuẩn quốc gia Mỹ (ANSI)

và tổ chức tiêu chuẩn quốc tế (ISO) đã công bố
chuẩn SQL-86.
 SQL chuẩn đã trải qua nhiều phiên bản khác
nhau: SQL-86, SQL-89, SQL-92, SQL:1999,
SQL:2003, SQL:2006, SQL:2008, SQL:2011,
SQL:2016.

Các thành phần cơ bản của SQL
 Ngôn ngữ định nghĩa dữ liệu (DDL-Data Definition

Language)
 Cho phép định nghĩa các đối tượng dữ liệu
 Các câu lệnh: CREATE, ALTER, DROP
 Ngôn ngữ thao tác dữ liệu (DML–Data Manual

Languague)
 Cho phép cập nhật và tìm kiếm dữ liệu
 Các câu lệnh: INSERT, UPDATE, DELETE, SELECT,
MERGE, COMMIT, ROLLBACK, SAVEPOINT
Các thành phần cơ bản của SQL
 Ngôn ngữ điều khiển dữ liệu (DCL-Data Control

Language)
 Cho phép kiểm soát quyền truy cập dữ liệu
 Các câu lệnh: GRANT, REVOKE

Ngôn ngữ định nghĩa dữ liệu

Các kiểu miền dữ liệu
 CHAR(n): xâu kí tự có độ dài cố định

 VARCHAR(n): xâu kí tự có độ dài thay đổi
 INT: số nguyên
 SMALLINT: kiểu số nhỏ
 NUMERIC(p,d): số thập phân cố định. Ví dụ numeric(3,1): 12.3
 REAL, DOUBLE PRECISION: số thập phân dấu phẩy động và số
thập phân dấu phảy động độ chính xác gấp đôi
 FLOAT(n): số dấu phẩy động với độ chính xác ít nhất n chữ số
 DATE: Ngày-tháng-năm
 TIME giờ trong ngày theo giờ, phút, giây
Câu lệnh tạo bảng
CREATE TABLE <Tên bảng> (

<tên cột 1> <kiểu dữ liệu 1> [(<kích thước 1>)],
<tên cột 2> <kiểu dữ liệu 2> [(<kích thước 2>)],
...
<tên cột n> <kiểu dữ liệu n> [(<kích thước n>)]
);

Cơ sở dữ liệu mẫu
NHAN_VIEN PHONG
CHAM_CONG
DU_AN

Ví dụ tạo bảng PHONG
CREATE TABLE PHONG(

MA_DV CHAR(2),
TEN_PHONG VARCHAR(30),
MA_TP SMALLINT
);

Tạo bảng với ràng buộc toàn vẹn
CREATE TABLE <Tên bảng> (

<tên cột 1> <kiểu dữ liệu 1> [(<kích thước 1>)] [CONSTRAINT <tên 1>],
<tên cột 2> <kiểu dữ liệu 2> [(<kích thước 2>)] [CONSTRAINT <tên 2>],
...
<tên cột n> <kiểu dữ liệu n> [(<kích thước n>)] [CONSTRAINT <tên n>]
[,CONSTRAINT <tên 1>]
[,CONSTRAINT <tên 2>]
…
[,CONSTRAINT <tên n>]
);

Cú pháp các ràng buộc toàn vẹn
[CONSTRAINT <tên ràng buộc toàn vẹn>] |

NULL |
NOT NULL |
UNIQUE [(<tên cột i>, <tên cột j> …)] |
PRIMARY KEY [(<tên cột i>, <tên cột j> …)] |
[FOREIGN KEY [(<tên cột i>, <tên cột j> …)]]
REFERENCES <tên bảng> (<tên cột i>, <tên cột j> …) |
CHECK (<điều kiện>) |
DEFAULT <giá trị>

Ví dụ tạo bảng PHONG với ràng buộc
CREATE TABLE PHONG(

MA_DV CHAR(2) PRIMARY KEY,
TEN_PHONG VARCHAR(30) NOT NULL UNIQUE,
MA_ TP SMALLINT
);

Ví dụ tạo bảng NHAN_VIEN với ràng buộc
 Ví dụ tạo bảng NHAN_VIEN với ràng buộc toàn vẹn

CREATE TABLE NHAN_VIEN(
MANV SMALLINT PRIMARY KEY,
HO_TEN VARCHAR(30) NOT NULL ,
NG_SINH DATE,
GIOI_TINH VARCHAR(3) DEFAULT „Nam‟,
MA_DV CHAR(2) REFERENCES PHONG(MA_DV),
LUONG INT
);

Ví dụ tạo bảng CHAM_CONG với ràng buộc
 Ví dụ tạo bảng CHAM_CONG

CREATE TABLE CHAM_CONG(
MANV SMALLINT REFERENCES NHAN_VIEN(MANV),
MA_DA CHAR(2) REFERENCES DU_AN(MA_DA),
SO_GIO INT
CONSTRAINT PK PRIMARY KEY(MANV, MA_DA)
);

Câu lệnh xóa bảng
 DROP TABLE <tên bảng>;

 Ví dụ
DROP TABLE CHAM_CONG;

Câu lệnh thêm/xóa cột
 Thêm cột
ALTER TABLE <tên bảng> ADD <định nghĩa cột mới>;
 Xóa cột
ALTER TABLE <tên bảng> DROP <tên cột>;

Tạo lập chỉ mục (Index)
 Tạo ra một bảng lưu trữ vị trí các bản ghi dựa
trên giá trị tăng dần của một cột nào đó
 Làm tăng tốc độ tìm kiếm thông tin trong CSDL
 Chỉ mục không làm thay đổi thứ tự vật lí của các
bản ghi trong bảng.

Tạo lập chỉ mục (Index)
 Tạo chỉ mục

CREATE INDEX <tên chỉ mục>
ON <tên bảng> (<tên cột 1>) [(<tên cột 2>), …];
Ví dụ
CREATE INDEX idx_HoTen
ON NHAN_VIEN(HO_TEN)
 Xóa chỉ mục

DROP INDEX <tên chỉ mục>;
Ngôn ngữ thao tác dữ liệu

Câu lệnh SELECT – Truy vấn thông tin
SELECT [DISTINCT | ALL] {* | [<biểu thức cột> AS [<tên mới>]] [,…]}

FROM <tên bảng> [<bí danh>] [,…]
[WHERE <Điều kiện>]
[[GROUP BY <Danh sách tên cột>] [HAVING <điều kiện>]]
[ORDER BY <Danh sách tên cột> [ASC|DESC]]

Ví dụ câu lệnh SELECT
 VD1 Cho biết tên của dự án có mã là D4?

SELECT TEN_DA
FROM DU_AN
WHERE MA_DA = „D4‟;

 VD2 Cho biết họ tên và lương của các nhân viên làm
việc ở phòng “Nghiên cứu và phát triển”?
SELECT HO_TEN, LUONG
FROM NHAN_VIEN N, PHONG P
WHERE N.MA_DV= P.MA_DV
AND TEN_PHONG = „Nghiên cứu và phát triển‟;

 VD3 Với mỗi dự án thực hiện ở “TT khí tượng thủy văn
HN”, hãy cho biết mã số dự án đồng thời cho biết họ tên,
ngày sinh của trưởng phòng quản lý dự án này?
SELECT MA_DA, HO_TEN, NG_SINH

FROM DU_AN D, PHONG P, NHANVIEN N
WHERE D.MA_DV = P.MA_DV AND P.MA_TP = N.MANV
AND MA_DA =„TT khí tượng thủy văn HN‟;

 VD4 Đưa ra tên phòng và trung bình lương của

các phòng có trung bình lương lớn hơn 3500000
đồng?
SELECT TEN_PHONG, AVG(LUONG) AS TB_LUONG
FROM PHONG P, NHANVIEN N
WHERE P.MA_DV = N.MA_DV
GROUP BY TEN_PHONG
HAVING AVG(LUONG) > 3500000;

 VD4 Đưa ra tên, trung bình lương của các phòng

có trung bình lương lớn hơn 3 500 000 đồng?
SELECT TEN_PHONG, TB_LUONG
FROM (SELECT TEN_PHONG, AVG(LUONG)
GROUP BY TEN_PHONG)
AS TG(TEN_PHONG, TB_LUONG)
WHERE TB_LUONG > 3500000;
Khung nhìn (View)
 Cú pháp câu lệnh

CREATE VIEW <tên khung nhìn> AS <câu lệnh SELECT>
Ví dụ:
CREATE VIEW TG AS
SELECT TEN_PHONG, AVG(LUONG) AS TB_LUONG
GROUP BY TEN_PHONG
SELECT TEN_PHONG, TB_LUONG FROM TG

WHERE TB_LUONG > 3500000;
Câu lệnh INSERT- thêm bản ghi

INSERT INTO <tên bảng> [(<Danh sách cột>)]
VALUES (<Danh sách giá trị>)
INSERT INTO <tên bảng> [(<Danh sách cột>)]

SELECT …

Câu lệnh UPDATE- sửa đổi thông tin

UPDATE <tên bảng>
SET <tên cột 1> = <giá trị 1> [<tên cột 2> = <giá trị 2>...]
[WHERE <điều kiện>]

Câu lệnh DELETE- xóa bản ghi

DELETE FROM<tên bảng>
[WHERE <điều kiện>]

Ngôn ngữ điều khiển dữ liệu

Tạo tài khoản NSD CSDL

CREATE USER <tên NSD>
IDENTIFIED BY <mật khẩu>
 Ví dụ
CREATE USER giamdoc IDENTIFIED BY 123abc;

Các dạng đặc quyền NSD
 SELECT
 INSERT
 DELETE
 UPDATE
 REFERENCES
 USASE

Câu lệnh gán quyền cho NSD

GRANT <danh sách đặc quyền>
ON <phần tử dữ liệu>
TO <danh sách NSD>
[WITH GRANT OPTION]
 Ví dụ
GRANT SELECT, INSERT
ON NHAN_VIEN
TO giamdoc; Dept. of IS - FIT - HNUE
Câu lệnh thu hồi quyền của NSD
 Câu lệnh thu hồi quyền của NSD

REVOKE <danh sách đặc quyền>
ON <phần tử dữ liệu>
FROM <danh sách NSD>
 Ví dụ
REVOKE SELECT, INSERT
ON NHAN_VIEN
FROM giamdoc;
Kết chƣơng
 Ngôn ngữ đai số quan hệ

 Ngôn ngữ tân từ
 Ngôn ngữ SQL

Ví dụ 2
Trong hai biểu thức đại số dưới đây biểu diễn cho câu hỏi
ở ví dụ 2, biểu thức nào khi thực hiện sẽ tối ưu hơn trong
việc sử dụng bộ nhớ để lưu các kết quả trung gian?
1.
HOTEN, LUONG((TEN-PHONG=”Nghiên cứu và phát triển )(NHAN_VIEN * PHONG))
2.
HOTEN, LUONG(NHAN_VIEN*
(MA-DV((TEN-PHONG=”Nghiên cứu và phát triển )(PHONG))))

Ví dụ 3
 Theo các bạn, trong hai biểu thức đại số sau biểu
diễn câu hỏi trong ví dụ 3, câu hỏi nào tối ưu hơn?
 Cách 1
KQTG  MA-DA, MA-DV(DIA-DIEM-DA=„TT Khí tượng thủy văn HN‟ (DU_AN)
KETQUA  MA-DA, HO-TEN, NG-SINH(NHAN_VIEN⋈MA-NV=MA-TP (PHONG*KQTG))
 Cách 2
KQTG  NHAN_VIEN⋈MA-NV=MA-TP (DU_AN * PHONG)
KETQUA  MA-DA, HO-TEN, NG-SINH( DIA-DIEM-DA=„TT Khí tượng thủy văn HN‟ (KQTG))

Ví dụ 3
 Theo các bạn, biểu thức
MA_DV, GIOI_TINHFAVERAGE(LUONG)(NHAN_VIEN)
biểu diễn cho câu hỏi nào sau đây:

A. Cho biết trung bình lương của các nhân viên nam và trung
bình lương của các nhân viên nữ trong công ty ?
B. Cho biết trung bình lương của các nhân viên nam và bình
lương của các nhân viên nữ ở từng phòng?
C. Cho biết trung bình lương của các nhân viên nam và nữ ?
Ví dụ 2
Theo các bạn, biểu thức biến bộ biểu diễn cho câu
hỏi trong ví dụ 2 cần dùng bao nhiêu biến bộ?
A. 1
B. 2
C. 3

Ngôn ngữ định nghĩa dữ liệu
 Theo các bạn, ràng buộc:

CONSTRAINT PK PRIMARY KEY(MANV, MA_DA)
Trong câu lệnh tạo bảng CHAM_CONG có nghĩa là
gì? (Chọn câu trả lời đúng)
A. Ràng buộc được đặt tên là PK và hai cột MANV,

MA_DA làm khóa chính của bảng.
B. Ràng buộc được đặt tên là PK. Trong đó, cột
MANV làm khóa chính thứ nhất và cột MA_DA
làm khóa chính thứ hai của bảng

Chuong3 NgonNguTTDL

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chuong3 NgonNguTTDL

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

CHƢƠNG 4

Các ngôn ngữ thao tác trên

Tiến sĩ: Lê Thị Tú Kiên

 Nhận biết được sự tương đương giữa hai ngôn ngữ

Dept. of IS - FIT - HNUE

 Các phép toán

 Hai quan hệ là khả hợp nếu chúng cùng xác

1 Trần A Nam 1 Trần D Nữ

2 Trần B Nam 2 Trần E Nữ

Dept. of IS - FIT - HNUE

2 Trần B Nam 1 Trần A Nam

3 Trần C Nam 2 Trần B Nam

Trần E Nữ Trần B Nam

Trần B Nam Trần E Nữ

Trần C Nam Trần C Nữ

Trần E Nữ Trần B Nam

Trần B Nam Trần E Nữ

Trần C Nam Trần C Nữ

t1= (a1, a2, ..., an)  r1 và t2 = (b1, b2, …, bm)  r2

 (t1,t2) = (a1, a2, ..., an, b1, b2, …, bm)

Ví dụ: U1= {Ho, Ten, GioiTinh}, U2 = {SBD, DiaChi}

t1 = (Trần, A, Nam) và t2 = (SF001, Hà nội)

 Định nghĩa phép tích đề các

r1 x r2 = {t= (a1, a2, ..., an, b1, b2, …, bm) |

(a1, a2, ..., an)  r1 và (b1, b2, …, bm)  r2 }

Dept. of IS - FIT - HNUE

 r1r2 = {t | t= (am+1, am+2, ..., an):

Dept. of IS - FIT - HNUE

SP1 HP3 8.0

MaSV MaMonHoc Diem MaSV MaMonHoc

SP1 HP1 5.0 SP1 HP1

SP1 HP2 7.5 SP1 HP2

SP2 HP3 4.5 SP2 HP3

SP1 HP3 8.0 SP1 HP3

SP2 HP2 7.5 SP2 HP2

 Định nghĩa phép chiếu

Trần B Nam Trần B

Trần C Nam Trần C

F(r) Ho Ten GioiTinh

Trần B Nam F: GioiTinh = „Nam‟

Dept. of IS - FIT - HNUE

 r1ABr2 = {(t,q) | t  r1, q  r2

Ho Ten NamLenLuong MocTangLuong GhiChu

Trần E 2001 2001

Dept. of IS - FIT - HNUE

 Phép kết nối bằng

 Phép kết nối tự nhiên

Dept. of IS - FIT - HNUE

Ho Ten NamLenLuong MocTangLuong GhiChu

Trần E 2001 2001

Dept. of IS - FIT - HNUE

SBD Ho Ten GioiTinh SBD Diem

r1 *r2 SBD Ho Ten GioiTinh Diem

Trần E 2001 2001

Trần E 2001 2001

r1 *r2 SBD Ho Ten GioiTinh Diem

Dept. of IS - FIT - HNUE

Dept. of IS - FIT - HNUE

 Cho biết tên của dự án có mã là D4?

Dept. of IS - FIT - HNUE

Dept. of IS - FIT - HNUE

HOTEN, LUONG((TEN-PHONG=‘Nghiên cứu và phát triển’ )(NHAN_VIEN * PHONG))

(TEN-PHONG=”Nghiên cứu và phát triển )(NHAN_VIEN * PHONG)