26 PDF Aok 1 Fizik (MF)

TYT - AYT • FİZİK (MF) Aylık Ödev - 1
FİZİK
3. S1, S2 noktasal ışık kaynakları ve saydam olmayan
T E S T1 cisim yardımıyla perde üzerinde tam gölge ve yarı
gölge alanları oluşturuluyor.
1. Birbirlerine paralel doğrultularda yerleştirilmiş S1 ve
S2 noktasal ışık kaynakları önüne saydam olmayan
Cisim
K cismi konulmuştur.
•
S1 S2 S1
S2
K
Perde
Perde
Buna göre perdedeki gölgenin biçimi hangisine
S1 kaynağı doğrultu değiştirmeden cisme yakla-
benzer?
şırsa tam ve yarı gölge alanları için ne söylenebi-
( : Tam gölge : Yarı gölge)
lir?
A) B) C) A) Tam gölge alanı küçülür.

B) Tam gölge alanı büyür.
C) Tam gölge alanı aynı kalır, yarı gölge alanı büyür.
© Aydın Yayınları
D) Yarı gölge alanı aynı kalır, tam gölge alanı büyür.

D) E)
E) Her ikisi de büyür.
2. Noktasal ışık kaynağının önüne konulan saydam ol-

mayan küresel engelle ekran üzerinde tam gölge
oluşturulmuştur.
4. Saydam olmayan bir küre ve özdeş olan iki noktasal

ışık kaynağı şekildeki gibi yerleştirilmiştir.
Tam gölge
Kaynak

K1
Engel
•
•
Ekran
Buna göre; K2 Top •
I. Ekranı engelden uzaklaştırmak

II. Engeli ekrana yaklaştırmak Kürenin perdedeki gölgesi aşağıdakilerden han-
III. Kaynağı engele yaklaştırmak gisi gibidir?
işlemlerinden hangileri tek başına yapılırsa ek- ( : Tam gölge : Yarı gölge)
randaki tam gölgenin alanı büyür?
A) B) C) D) E)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III
-71-
5. Saydam olmayan küresel bir cismin noktasal kay- 7. Aynı doğrultu üzerindeki düzlem ayna, noktasal ışık
nakla arasındaki uzaklık a, perdeyle arasındaki kaynağı, saydam olmayan cisim ve perde şekildeki
uzaklık b dir. Kaynak engel ve perde aynı doğrultu gibi yerleştirilmiştir.
üzerindedir.
ııııııııııııııııııııııı

K
a b • •
r Düzlem Noktasal
•
ayna ışık Mat
Noktasal
ışık kaynağı kaynağı cisim
Saydam olmayan
küresel engel Perde
Perde
Buna göre, K noktasal ışık kaynağı ve düzlem
Buna göre noktasal ışık kaynağının perde üze- aynadan yansıyan ışınların ekranda oluşturduğu
rinde oluşturduğu tam gölgenin alanı a, b ve r de- gölge deseni aşağıdakilerden hangisine benzer?
ğerlerinin hangilerinin değişmesinden etkilenir? ( : Tam gölge : Yarı gölge)
A) Yalnız r B) Yalnız a C) a ve b
D) a, b ve r E) a ve r A) B) C)
D) E)
6. +y
K1
•
–x +x
•
K2 Küresel •
8. Noktasal K ışık kaynağı, ışığı geçirmeyen top, düz-
mat engel
lem ayna ve perde şekildeki gibi yerleştirilmiştir.
ııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı

–y Ekran
Şekildeki K1 ve K 2 noktasal kaynaklarının ekran

K
üzerinde oluşturdukları tam gölge alanının kü-
Top
çülmesi için,
Düzlem ayna Perde
I. İki kaynak da x doğrultusuna paralel doğrultular-
da engele yaklaşmalıdır. Buna göre, topun perdedeki gölgesi aşağıdaki-
II. K1 kaynağı x doğrultusuna paralel doğrultuda –x lerden hangisi gibi olur?
yönünde hareket etmelidir. ( : Tam gölge : Yarı gölge)
III. K1 kaynağı +y, K 2 kaynağı –y yönünde hareket
etmelidir. A) B) C)
ifadelerinden hangileri tek başına gerçekleştiril-

melidir?
D) E)
D) I ve II E) II ve III
-72-
9. Noktasal ışık kaynağı, saydam olmayan cisim, düz- 12.
lem ayna ve perde şekildeki gibi yerleştirilmiştir. Düz
ayna
ııı
ııı
K
ııı

ııııııııııııııııııııııııııııııııııı
ı
Taban
S P O R T
Noktasal
ışık Saydam
Şekildeki sistemde K ışık kaynağından çıkarak
kaynağı olmayan
cisim düzlem aynaya gelen ışınlar odanın tabanında
Düzlem ayna Perde
hangi bölümü aydınlatır?
Buna göre, ekran üzerindeki gölge nasıl olur? A) S-T arasını B) S-R arasını
( : Tam gölge : Yarı gölge) C) S-O arasını D) P-T arasını

A) B) C) E) P-R arasını
D) E)
13. Şekilde birim kareler üzerinde I ve II düz aynaları ile

KL ışıklı cismi gösterilmiştir. KL ışıklı cisminden çı-
kan ışınlar önce I, sonra II aynasında yansıyarak gö-
rüntü oluşturuyorlar.
10. Düşey kesiti şekilde gösterilen ortamda çocuğun so-
3
kak lambasına uzaklığı boyunun 3 katı olduğu anda ııı
ııııııııııııııııııııı
ı ı ıı
gölgesi boyunun dörtte biri kadar oluyor. II 2

ıııı
I 4
ıııı
ıı ı ıııı
1
ıııı
ııı
K L 5
Sokak Buna göre, cismin bu görüntüsü hangisidir?

Lambası
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Buna göre, sokak lambasının yerden yüksekliği
çocuğun boyunun kaç katıdır?
(Sokak lambası noktasal kaynaktır.)
A) 9 B) 10 C) 12 D) 13 E) 15
11. ııııııııııııııııııııııııııııııııııı I
•
14. K L K L K L
ı
ııı
45° x
ııı ıı
ııı
ııı
ıııı O ıııı O ı
ııı
y ıııı ıııı ıııı

ıı
ı ı ıııı
ııı
ıııı ıııı ı ıı
ıı
ıııı ıııı ııı

ııı
ı ı ı ı ıııı
ııı
O
ıı
I III
ııı
II
II
ı
Şekildeki xy ışıklı cisminden çıkan ışınların önce Yukarıda gösterilen sistemlerin hangilerinde O
I sonra II aynasından yansıyarak oluşturduğu gö- noktasındaki kaynaktan çıkıp aynada yansıyan
rüntü aşağıdakilerden hangisi gibi olur? ışınlar KL kesitinin tümünü aydınlatır?

A) B) C) D) E)
-73-
15. K 18. Üç ayna ile I1, I2 ve I3 noktasal ışık kaynakları şekil-

L lerdeki gibi yerleştirilmiştir.
M
P P R P R P R
N
I I1 I2 I3
ıı ıııı
ı ı
ıııı
ıı ı
ıııı
ı
ıııı
ıııı
ıııı
ıı
ı
ıııı ı
ıı ı
ııııııııııııııııııı
ııı ıııı
ıı I II III
ıı
ııııııııııııııııııııı
X
Buna göre, hangi sistemlerde aynalarda yansı-
II
yan ışınlar PR duvarının tamamını aydınlatır?
Şekildeki düzenekte X noktasal ışık kaynağının A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
I nolu düzlem aynadaki görüntüsü hangi nokta- D) I ve II E) I ve III
da oluşur?
A) K B) L C) M D) N E) P
19.
16. I X Y Z T U
ıııı ı
ıı ııııııı
K
ııııı
ııııı
ııııı ııı
ııııı
ıııııı
Düzlem
ıı
ııııı
ııııı ayna ııııııııııııııııııııı
ı
ıııııı
ı ııııı
ııııı
ıııııı
ı ııııı 30°
ııııı
ı ıııııı
ııııı
ııı Şekildeki sistemde K noktasal ışık kaynağından
ı
Şekildeki sistemde I ışınının 3. yansıma sırasın- çıkan ışınlar, düzlem aynadan yansıdıktan sonra
da kendi üzerinden geri yansıması için a açısı harflendirilmiş hangi aralığı aydınlatabilir?
kaç derece olmalıdır? A) Z U B) X U C) X T

D) X Z E) Y U
A) 15 B) 30 C) 45 D) 60 E) 75
17. Birbirine dik K ve L aynalarından K aynasına gönde- 20. K
L
ıııı
rilen I ışını yansımalar sonucu I' olarak yansıyor.

ıııı
ıııı
M
ıı
ıııı
I
K
ıııı
ı
ıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı
I II
30° X Y Z
I'
Şekildeki sistemde I ve II noktalarından düzlem
x=?
aynaya bakan göz hangi noktaların görüntüsünü
ııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı L
her iki durumda da görebilir?
Buna göre x açısı kaç derecedir? A) X, L, M, K B) X, Y, Z, M C) X, Y, L, M

D) X, M E) X, L, M
A) 30 B) 40 C) 50 D) 60 E) 75
-74-
3. r1 yarıçaplı küresel bir kaynakla r2 yarıçaplı saydam
TEST2 olmayan küresel bir engel ve perdeden oluşan düze-
nek şekildeki gibidir.
1. Noktasal ışık kaynağı, saydam olmayan cisim ve Saydam olmayan

Küresel
küresel engel
kaynak
perde şekildeki gibi aynı doğrultu üzerine yerleştiril- r1 r2
•
miştir.
Noktasal ışık Engel
kaynağı
d1 d2 Perde
x x x
K L Perde r1 < r2 olduğuna göre;
Şekildeki düzenekte, engel K hizasında iken perde- I. Kaynak engele yaklaştırılırsa tam gölge ve yarı
deki gölgenin alanı A dır. gölge alanları artar.
Buna göre; II. Perde engele yaklaştırılırsa tam gölge alanı kü-
çülür.
I. Engel L hizasına konulursa
III. Engel perdeye yaklaştırılırsa yarı gölge alanı kü-
II. Perde L hizasına konulursa
çülür.
III. Kaynak engele yaklaştırılırsa
yargılarından hangileri doğrudur?
işlemlerinden hangileri yapılırsa A alanı artar?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I, II ve III E) Yalnız III

2. Küresel ışık kaynağı ve saydam olmayan küresel en-

gel ile perdeden oluşan şekildeki düzenek kuruluyor.
Işık Saydam
kaynağı olmayan engel
4. Yüksekliği h olan düz aynadan x kadar uzaklıktaki

göz duvarın bir kısmını görebiliyor.
2x 2x

ıııııııııııııııııııııııııııııııı
Perde
Göz
h
Buna göre; x
y
I. Kaynak engele yaklaştırılırsa tam gölge alanı ar-
Duvar
tar.
II. Perde engelden uzaklaştırılırsa yarı gölge artar. Buna göre, duvarda görülen alan x, y, h değerle-
rinin hangisinin değişmesinden etkilenir?
III. Engel, kaynağa yaklaştırılırsa yarı gölge artar.
(Göz aynanın orta hizasındadır.)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) x, h ve y B) x ve y C) x ve h
D) II ve III E) I ve III D) y ve h E) Yalnız x
-75-
5. Düşey kesiti şekildeki gibi verilen eşit bölmelendiril- 7. Eşit bölmelendirilmiş ortamda K saydam olmayan ci-
miş ortamda, bir gözlemci K noktasından A-B düz- sim ve göz aynanın önündedir.
lem aynasına bakmaktadır. C D
S
E B A
R
P K
A
ıııı
N Göz
ıııı
ııııııııııııııııııı
ıııı ı
ıı
ı
M
ıı ııı ı
ıı
ı ıı ı
ıı
ı ıı
L
ıııı
B
ı
K Ayna
Buna göre, göz hangi noktaların görüntüsünü

Buna göre, gözlemci aynada hangi noktalar ara- düzlem aynada göremez?
sını görür? A) A, D, C B) A, B, E C) B, E, C
D) E, D E) A, B
A) K–P B) L–P C) M–R D) M–S E) L–S
8. Eşit kare bölmeli düzleme X ışıklı cismi ve düzlem

ayna şekildeki gibi yerleştirilmiştir.
K L M

O
X
P
R
Buna göre, X ışıklı cisminden çıkıp yalnızca ay-

6. Düşey kesiti verilen eşit bölmelendirilmiş ortamda, nadan yansıyan ışınlar harfli bölgeler üzerinde
K - T duvarı önüne X düzlem aynası, noktasal ışık
hangi kısımları aydınlatır?
kaynağı ve engel şekildeki gibi yerleştirilmiştir.
A) NO arası B) KM arası C) LO arası
K D) NR arası E) PR arası
L
X Kaynak
ıı M
ıı ı
ıı
ıııı
N
ıııı
ı
ıııı
O
ıııı
Engel
ı
P
9. Eşit kare bölmeli düzleme K cismi ve iki düzlem ayna
R
şekildeki gibi yerleştirilmiştir.
S
T K
Buna göre, K - T duvarındaki tam ve yarı gölge

I
bölgeleri için,
II IV
I. M R arası tam gölgedir. III V
II. R T arası yalnızca kaynaktan ışık alır.

III. Tam gölge boyu engelin boyuna eşittir.
Buna göre, K cisminin görüntüsü, ışınlar her iki
yargılarından hangileri doğrudur? aynada da yansıdıktan sonra hangi noktada olu-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III şur? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
D) I ve II E) II ve III A) I B) II C) III D) IV E) V
-76-
10. Şekildeki eşit bölmelendirilmiş ortamda K noktasal 13. P noktasal cismi ve K, L düzlem aynaları aynı düzle-
cismi ve iki düzlem ayna şekildeki gibi yerleştirilmiştir. me şekildeki gibi konuluyor.
K
ı ıııı P I
ıııı ıııı
ıııı ıııı
ıııı ıııı
ıııı ıı 45° 45°
ı ıııı ıııı
ı
ıı ıııı K
ıııı
ı ıııı 45°
II
ıııı ıııı
ıı ıııı ıı O
L III
Buna göre, K cisminin düzlem aynalarda kaç gö-
IV
rüntü oluşur?
Buna göre, P cisminin hangi noktalarda görüntü-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
sü oluşur?
A) I ve III B) I ve II C) II ve IV
D) III ve IV E) I, III ve IV
11. Şekilde düzlem aynaya gelen ışın gösterilmiştir.

Gelen ışın
a b
ıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı Düzlem ayna
b = 3a olduğuna göre, yansıma açısı kaç derece-

dir?
A) 20 B) 30 C) 45 D) 60 E) 70
14. K
3 2 1
12. Çevresi 180 cm olan O merkezli bir çemberin yarıça-
4 L
pı kadar olan bir düzlem ayna önüne K noktasal cis-
5
mi şekildeki gibi yerleştirilmiştir.
X
G
ııı
ııııı
ııııı
ıı ıı ııııı
ıııı ıı
30° O
K
Şekilde G noktasından L aynasına bakan göz-
lemci, X cisminin önce K sonra L aynasında olu-
şan görüntüsünü hangi noktada görür?
Buna göre, cisimle görüntüsü arasındaki uzaklık
kaç cm dir? (π = 3 alınız.) (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
A) 20 B) 30 C) 40 D) 60 E) 80 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
-77-
15. Şekildeki K ışını kutu içindeki düzlem aynaya i1 gel- 17. S ışını kutudaki aynaya i1 gelme açısıyla gelince I
me açısıyla geldiğinde I yolunu, i2 gelme açısıyla gel- doğrultusunda, i2 gelme açısıyla gelince II doğrultu-
diğinde II yolunu izliyor. sunda yansıyor.
II I II
I
60° 60°
30° 60°
S
K
50°
i1
Buna göre oranı kaçtır?
i2 i
1
Buna göre, oranı nedir?
1 1 1 2 3 i
A) B) C) D) E) 2
2 3 4 3 4
1 1 1 2 3
A) B) C) D) E)
© Aydın Yayınları 2 4 3 3 4
16. Yeterince uzun duvarın önünde bulunan Aylin düz-

lem aynaya şekildeki gibi baktığında duvarda gördü-
ğü bölgenin alanı A1, kendi boyunda gördüğü bölge-
nin alanı A 2 dir.
Duvar Düzlem
ıııııııııııııııııııııııııı
ayna
18. Şekildeki P bölgesinde bulunan bir düzlem aynaya

gelen K ışını X ışını olarak yansıyor.
X

Buna göre, Aylin aynaya yaklaştıkça A1 ve A 2 60°
alanları nasıl değişir?

K
A1 A2 P
A) Azalır Artar
B) Artar Artar Buna göre, K ışınının aynadan X ışını olarak yan-
C) Artar Değişmez sıyabilmesi için düzlem aynanın P kutusunun ya-
D) Değişmez Değişmez tay kenarıyla yaptığı açı kaç derecedir?
E) Artar Azalır
A) 10 B) 20 C) 30 D) 60 E) 120
-78-
19. Çukur aynaya şekildeki gibi gönderilen S ışını düz-
lem aynadan yansıdıktan sonra kendi üzerinden ge-
TEST3
ri dönüyor.

1. Şekildeki eşit bölmelendirilmiş sistemlerde K cismi-
ıııı
ıııı
ı
ıııı
ı ııı ı
ıııı
nin aynalarda oluşan görüntü sayısı n1, L cisminin ay-
ı ıı ı ı ı ı
ıııı
ıııııı
ıı ıı ı ı ı ıı ı ı ıı ı ı ı ı ı ıııı ı
nalarda oluşan görüntü sayısı n2 dir.
ıııı
30°
ıı
ııı
K
ıı ıı ı
S
ııı
ıııııııııııııı ıııııııııııııııııııııııııı
Buna göre; i açısı kaç derecedir?
L
A) 25 B) 30 C) 45 D) 50 E) 60
Şekil- I Şekil- II
n1
Buna göre, nedir?
n2
7 7 2 5
A) B) C) D) E) 1
3 4 3 3
20. Şekildeki düzenekte ekranda gölge ve yarı gölge

oluşuyor.
2. G gözlemcisi, saydam olmayan X cismi, K, L ve M
Düzlem ayna noktaları, düzlem ayna şekildeki gibi yerleştirilmiştir.
ıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı
L
K
M
Işık Cisim
X
Ekran
Buna göre; G
I. Işık kaynağını aynaya yaklaştırmak

II. Cismi kaynağa yaklaştırmak
III. Aynayı ok yönünde hareket ettirmek Buna göre, G gözlemcisi hangi noktaları göre-
işlemlerinden hangileri tek başına yapıldığında ya- mez?

rı gölgenin alanı değişir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II A) Yalnız K B) Yalnız M C) K ve L
D) II ve III E) I, II ve III D) L ve M E) K, L ve M
-79-
3. Aralarında a açısı bulunan I ve II nolu düzlem ayna- 5. Şekildeki düz ayna O noktası etrafında dönebilmek-
lardan I. aynaya gelen S ışını II. aynadan yansıdıktan tedir. A noktasının görüntüsü A1 de oluşmaktadır.
sonra geliş doğrultusuna paralel bir yol izliyor. A1

a
O
ııııııııııııııııııııııııııı
A A2
I
S
II Buna göre, görüntünün A 2 de olabilmesi için ay-
na ok yönünde kaç derece dönmelidir?
Buna göre, a açısı kaç derecedir? (Noktalar eşit aralıklıdır.)
A) 30 B) 45 C) 60 D) 90 E) 120
A) 30 B) 45 C) 60 D) 75 E) 90
4. K noktasından L noktasına noktasal bir cisim sabit

hızla 6 saniyede ulaşıyor. G1 ve G2 noktalarından
düzlem aynaya bakan gözlemciler cismin görüntüsü- 6. Asal ekseni L noktasında keserek yansıyan bir ışının
nü sırasıyla t1 ve t2 süre görüyorlar. izlediği yol verilmiştir.
Gelen ışın
K
|||
|||
||||
||||||
|||||||||||||||||
L M Asal
ıııııııııı
K T eksen
G1
||||
G2
|||
|||
|
Buna göre,
L
I. |KT| > |TL|
t1 II. |TL| > |LM|
Buna göre, oranı nedir?
t2
III. |KT| > |TM|
(Bölmeler eşit aralıklıdır.)
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
1 2 3 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) B) C) 1 D) E) 4
4 3 2 D) I ve II E) I ve III
-80-
7. Asal eksenleri çakışık olan çukur aynalar sisteminde 10. Odak noktası F olan tümsek aynanın önüne K ve L
K ışınının izlediği yol şekildeki gibidir. cisimleri konulmuştur. Bu cisimlerin tümsek aynada-
ki görüntü boyları HK, HL dir.

|||
|||
|||
|||
||||
||||
|||

||||||
|||||||||||||||||||
|||
K
||||
L
|||||||||||||||||
|||||||
Asal
eksen
Asal
||||||||||||||
eksen
|||||
K f f F
||||
||||
|||
|||
||||
f1 f2
|||
|||
|
||||
|||
Buna göre, aynaların odak uzaklıkları oranı HK
f1 Buna göre, oranı kaçtır?
nedir? (Noktalar eşit aralıklıdır) HL
f2
1 2 1
A) 1 B) 2 C) D) E)
2 3 4
3 3 1
A) B) 6 C) 3 D) E)
4 2 3
11. Birbirine paralel gelen aynı renkli X ve Y ışınlarından

X şekildeki yolu izliyor.
X
8. Küresel bir aynada bir cismin kendisinin iki katı bü-

yüklükte düz görüntüsü oluşuyor. Y
Buna göre aynanın cinsi ve görüntünün özelliği I

için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? II
III

Aynanın Cinsi
___________ Görüntünün Özelliği
________________
IV V
A) Tümsek Gerçek
B) Tümsek Sanal Buna göre, Y ışını hangi yolu izler? (a > b)
C) Düzlem Sanal A) I B) II C) III D) IV E) V
D) Çukur Gerçek
E) Çukur Sanal
12. Şekil I de görüldüğü gibi aynı renkli I1 ve I2 ışınları

K, L, M ortamlarında gösterilen yolları izliyorlar.
I1 I2

9. Asal eksenleri çakışık tümsek ve çukur aynalardan
. .
oluşan sisteme gönderilen ışın aynalarda yansıdık- L
tan sonra kendi üzerinden geri dönüyor. 30° 30°
1
2
ıı ı
ıııı
I K 3
ı
.
ııııııııııııııııııııııııııı
M
ııı
ııııı
I 4
ı ı ı ı ı ı ıı ı ı ı ı ı ı ı ı ı ı ı ı ı ı ı
K M 5
. .
f Şekil-I Şekil-II
ı ıııııı
ıı ı ı ııı
ı ıı ı ı
Buna göre, şekil II de M ortamından gelen I ışını

ıııı
f
ıı ııı
f1 =
2
gösterilen yollardan hangisini kesinlikle izleye-
ı ııı
f 2 = 2f
mez? (I ışını ile 3 numaralı ışın aynı doğrultuludur.)
Buna göre, aynalar arası uzaklık kaç f dir?
A) 1 ve 2 B) Yalnız 4 C) 1, 2 ve 3
A) 2 B) 2,5 C) 3 D) 4 E) 5 D) 3, 4 ve 5 E) 1, 2, 3 ve 4
-81-
13. Tek renkli K ışınının, hava ortamında bulunan say- 15. Kırıcılık indisleri n1 ve n2, kesitleri ikizkenar dik üçgen
dam prizmada izlediği yol Şekil-I deki gibidir. olan prizmalar şekildeki gibi birleştirilmiştir.
5
V 4
30° 30°
N 3
K • n1
IV K
2
• 60° • • 60°
•
K III 45°
n2 1
45°
II
I
Şekil-I Şekil-II
n1 > n2 olduğuna göre, tek renkli K ışını hangi yol-
K ışını prizmaya Şekil-II deki gibi gelirse, hangi ları izleyemez?
yolu izler? A) 1 ve 2 B) 2 ve 3 C) 3 ve 4
D) 3, 4 ve 5 E) Yalnız 1
A) I B) II C) III D) IV E) V
14. Su dolu kap ve L engeline takılı düz ayna ile oluştu-

rulan sistemde, tek renkli X ışının izlediği yol şekilde-
ki gibidir.
I X
Hava
II
Su
III
16. Saydam L yarım küresi ile M prizması K ortamının

K L M içerisine şekildeki gibi konulmuştur.

Buna göre; K
I. Düz ayna K engeline takılırsa ışın II deki gibi bir L
yol izler. O
M
II. Düz ayna M engeline takılırsa ışın III teki gibi bir I
yol izler.
III. Su yerine kırılma indisi sudan büyük sıvı kullanı- I ışını şekildeki yolu izlediğine göre, ortamların
lırsa ışın I deki gibi bir yol izler. kırıcılık indislerini nK , nL , nM yi karşılaştırınız.
yargılardan hangileri doğrudur? (O : Kürenin merkezidir.)
(nhava = 1, nsu = 4/3)
A) nL = nM > nK B) nM > nL > nK
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II C) nL > nK > nM D) nK = nL = nM
D) II ve III E) I, II ve III E) nK > nL = nM
-82-
17. Şekilde tek renkli bir ışının izlediği yol verilmiştir. 19. Şekil-I deki beyaz levha üzerine Şekil-II deki gibi bir
S filtresi, sonra S üzerine Şekil-II deki gibi C ve M filt-
Hava releri konuluyor.
ıııııııı C M
ııııııı
ıııııııı
ıııııııı
ıııııııı
su ııııııı Düzlem ayna
ıı ııııııı
S I II
Buna göre, ışının sıvı yüzeyinde tam yansıma

yapması için;
Şekil- I Şekil- II Şekil- III
I. Düzlem aynanın kabın tabanıyla yaptığı (a) açı-
sını artırmak, Buna göre, I. ve II. bölgeler beyaz ışık altında
hangi renkte görülür?
II. Kaba biraz su eklemek,
(S : Sarı filtre, C : yeşil mavi filtre, M: kırmızı mavi filtre)
III. Kabı indisi sudan büyük olan ve sıvı ile doldur-
mak
I II
_____ ______
işlemlerinden hangileri tek başına yapılabilir? A) Yeşil Kırmızı
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III B) Yeşil Mavi
D) I, II ve III E) I ve III C) Mavi Kırmızı
D) Beyaz Siyah
E) Siyah Siyah
20. Sarı bir levha beyaz ışıkla aydınlatılarak levhaya

18.
cyan (mavi + yeşil) bir cam ardından bakılıyor.
60°
60° n3
Cyan
n1
n2 •
60° Beyaz
60° 60°
n1
I
I ışını n1, n2 , n3 kırılma indisli ortamlarda şekilde-

Sarı
ki yolu izlediğine göre, ortamların kırılma indisle-
ri n1, n2 , n3 arasında nasıl bir sıralama vardır?
Buna göre levha hangi renkte görülür?
A) n1 = n2 = n3 B) n3 > n1 > n2
A) Beyaz B) Sarı C) Cyan
C) n3 > n2 > n1 D) n3 = n2 > n1
D) Mavi E) Yeşil
E) n2 > n3 > n1
-83-
3. Tek renkli I ışınının, X, Y ve Z ortamlarında izlediği
T E S T4 yol şekildeki gibidir.
Normal Normal
1. K ışık ışınının saydam X, Y, Z ortamlarında izlediği

X ortam X ortam
yol şekildeki gibidir.
nZ Y ortam Z ortam
nX nY 50° 50° 50°
•
• I II
K X Y Z
I ışınının X, Y ve Z ortamlarındaki hızları jX , jY, jZ

Işığın bu ortamlardaki yayılma hızları jX , jY, jZ
arasında dalga modeline göre nasıl bir sıralama
için aşağıdaki yargılardan hangisi kesinlikle
vardır?
doğrudur?
A) jX = jY > jZ B) jY = jZ > jX
A) jZ > jY ; jX için birşey söylenemez.
C) jX > jY = jZ D) jZ > jY > jX
B) jY > jX ; jZ için birşey söylenemez.
E) jX > jY > jZ
C) jX > jY ; jZ için birşey söylenemez.
D) jX > jY = jZ
E) jX < jY = jZ
4. 1
2
4
L 5
O hava
K
cam
Hava ortamında bulunan şekildeki cam kürenin

L noktasına gelen tek renkli K ışını hangi yolu iz-
ler?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
5. Şekildeki O noktası yarım kürenin merkezidir.

2.
1
I 5
2
3
n1 4
• 4
n2 48° 0
cam
5 3
K
hava
Şekilde çok kırıcı ortamdan az kırıcı ortama gelen 1
2
ışık için sınır açısı 48° dir.

Buna göre, O noktasına gelen tek renkli I ışını
n2 > n1 olduğuna göre K ışını hangi yolu izler?
hangi yolu izleyebilir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
-84-
6. K ışık kaynağından çıkan ışının X ortamından hava 9. Şekil I de tek renkli K ışınının hava ortamında bulu-
ortamına geçerken izlediği yol şekilde verilmiştir. nan prizmada izlediği yol veriliyor.

°
30°
60
1 30° 30°
5
K 1
4
K
2 3
2 60° 60°
3 • •
4 •
X Y K
Hava Şekil - I Şekil - II
Y ortamının kırıcılık indisi, X ortamının kırıcılık

Buna göre, K ışını aynı prizmaya şekil II deki gibi
indisinden büyük olduğuna göre Y ortamından
gelirse hangi yolu izler?
havaya geçen ışın verilen yollardan hangilerini
izleyebilir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
A) Yalnız 1 B) Yalnız 2 C) Yalnız 4
D) 2 ve 3 E) 2, 3 ve 4
7. X ortamından Y ortamına giren tek renkli K ışının iz-

lediği yol şekil-I deki gibidir. 10. Hava ortamında bulunan camdan yapılmış ince ke-
Normal Normal narlı mercek ve camdan yapılmış cam ile hava ara-
K
1 2
sındaki sınır açısı 45° olan prizma şekildeki gibi yer-
3
X X
• • 4 leştirilmiştir.
Y Y

K 5 60°
30°
30°
Buna göre, Şekil-II de Y ortamından X ortamına F
60°
gelen K ışını hangi yolu izleyemez?
(K ve 2 numaralı ışın aynı doğrultuludur.)
A) Yalnız 1 B) 1 ve 2 C) 2 ve 3 Merceğin odağında bulunan ışık kaynağından
D) 3 ve 4 E) 4 ve 5 gelen ışınlar şekildeki sistemde eşkenar üçgen
şeklindeki cam prizmadan nasıl çıkarlar?
A) B)
60° 30°
8. X, Y ve Z saydam ortamları şekildeki gibidir. X orta-
mından gelen ışın Z ortamına şekildeki yolu izleye- 60° 30°
rek geçiyor.

X
C) 60° D)
Z •
Y
•
60°
Bu ışının X, Y ve Z ortamlarındaki ortalama sürat-

E)
leri ϑX, ϑY ve ϑZ sıralaması nasıldır?
•
A) ϑX > ϑY > ϑZ B) ϑX = ϑZ > ϑY
C) ϑZ > ϑY > ϑX D) ϑY > ϑX = ϑZ •
E) ϑY > ϑX > ϑZ
-85-
11. Birbirine paralel K ortamı ile L ortamı arasında ayırı- 13. Şekildeki K ışınının birbirine paralel saydam n1 , n2
ıııı
ı
ıııı
cı yüzey X, L ortamı ile M ortamı arasında ayırıcı yü- ve n3 ortamlarında izlediği yol verilmiştir.
ıııı
ııııı
ıııı
zey Y dir. K ortamından gönderilen I ışınının izlediği
ıııı

ıııı
ı
ıııı
yol şekildeki gibidir. n1 n2 n3
ıııı
I
K
i
• X
L
K
• Y
M Buna göre, ışığın ortamlardaki ortalama süratle-
ri j1, j 2 ve j 3 arasındaki ilişki nasıldır?
Buna göre; A) j1 > j 2 > j 3 B) j1 = j 2 = j 3
I. i gelme açısı azalırsa ışın M ortamına geçer. C) j1 = j 3 > j 2 D) j 3 > j 2 > j1
II. Işının rengi I ışınının izlediği yolu etkiler. E) j 2 > j 3 > j1
III. L ortamı çıkarılırsa ışın Y ayırıcı yüzeyinden yo-

luna devam eder.
yargılarından hangileri doğrudur? 14. P ışınının saydam K, L, M ortamlarında izlediği yol
şekildeki gibidir.
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
K
D) I, II ve III E) Yalnız III
P
M
L
Ortamların kırıcılık indisleri nK , nL ve nM arasın-

daki ilişki aşağıdakilerden hangisidir?
A) nK > nL > nM B) nL > nM > nK
12. Hava ortamında bulunan prizmanın bir yüzeyi düz-
C) nM > nK > nL D) nM > nL > nK
lem aynayla kaplıdır. I ışınının camdan havaya geçiş-
E) nK > nM > nL
te sınır açısı 45° dir.

•
I Ayna
Cam 15. O noktasından çıkan tek renkli ışığın X, Y, Z, T say-
dam ortamlarında izlediği yol şekildeki gibidir.
• 60°
Hava
X Y
Buna göre, I ışını aşağıdakilerden hangisi gibi bir

yol izler? Z
0
A) B) C)
T
ıııı
ıııı
ıııı
ı
ı
ıııı
ıııı
ıııı
ıııı
ıııı
ıııı
ı
ı
ıııı
ıııı
ıııı
ıııı
ıııı
ıııı
ıııı
ıııı
ıııı
ı
ı
ıııı
ıııı
ıııı
Buna göre ortamların kırıcılık indisleri arasında-

ıııı
ıııı
ıııı
ıııı
ıııı
ıııı
ki ilişki aşağıdakilerden hangisidir?

D) E) A) X = T > Z > Y B) Z > Y > X > T
ıııı
ıııı
ı
ı
ı ı ıı
ı ı ıı
C) T > Z > X = Y D) Z > T > Y > X

ıııı
ıııı
ı
ı
ıııı
ıııı
ıııı
ıııı
E) T > Z > X > Y

ıııı
ıııı
ı
ı
ıııı
ıııı
ıııı
ıııı
ıııı
ıııı
-86-
16. S ışık kaynağından çıkan ışık ışınları birbirine paralel 18. Prizma içindeki tek renkli K ışık kaynağından çıkan
K, L ve M saydam ortamlarında şekildeki yolları izli- ışınlar şekildeki yolları izliyor.
yor.
n1 n2
K
n0
1
S 2 L K
n3
Buna göre, aşağıdaki çizimlerden hangisinde ışı-
ğın izlediği yol doğru verilmiştir?
Buna göre; n1, n2 , n3 , n0 kırılma indisleri arasın-
(i1 < a < i2)
daki sıralama nasıldır?
A) B) A) n3 > n0 > n2 > n1 B) n1 > n2 > n0 > n3
S K S K C) n1 = n3 > n2 > n0 D) n1 = n3 > n0 > n2
L L
E) n3 = n2 > n0 > n1
M M
C) D)
S K S K 19. I ışınının n1, n2 ve n3 kırıcılık indisli ortamlarda izledi-
L L ği yol şekilde gösterilmiştir.
M M

E) n1
n2 n3
S K
L
M

Buna göre, ortamların kırıcılık indisleri n1, n2 ve
n3 arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisidir?
A) n1 > n3 > n2 B) n1 > n2 > n3
C) n3 > n1 > n2 D) n2 > n3 > n1
E) n2 > n1 > n3
17. Kırılma indisleri nx, ny ve nz olan ortamlarda I ışını şe-

kildeki yolu izliyor. 20. X, Y ve Z saydam ortamlarında K ışık ışını şekildeki
gibi hareket ediyor.
45°
I •
ny X K
•
•
Y
nx
Z
nz
45°
Buna göre,
I. nx > ny > nz dir.
Buna göre, ortamların kırılma indisleri nx, ny, nz
II. Vx > VY > VZ dir.
arasındaki sıralama nedir?
III. nx < ny < nz dir.
A) nx > ny = nz B) nx > nz > ny
C) ny > nx > nz D) nx > ny > nz
A) Yalnız I B) Yalnız III C) Yalnız II
E) nz > ny > nx
D) II ve III E) I ve II
-87-
3. Havaya göre kırıcılık indisleri n1 ve n2 olan iki ışık
TEST5 prizması şekildeki gibi birleştirilmiştir. Havaya göre
kırıcılık indisi n3 olan ortamda bulunan prizmaların
bir kenarına dik gelen P ışını şekildeki yolu izliyor.
1. Bir ışık prizmasına gelen P ışınları şekildeki yolları
n2
izliyor.
n1
P

n1
• • P n3
n2
•
P n3 Buna göre n1, n2 ve n3 arasındaki sıralama nasıl-

dır?
Buna göre ortamların havaya göre kırıcılık indis-
A) n1 > n2 > n3 B) n1 > n3 > n2
leri n1, n2 ve n3 arasındaki sıralama nasıldır?
C) n2 > n1 > n3 D) n3 > n1 > n2
A) n1 > n2 > n3 B) n1 > n3 > n2 E) n3 > n2 > n1
C) n2 > n3 > n1 D) n3 > n2 > n1
E) n3 > n1 > n2
2. Sıvı dolu bir kap içine kesitleri ikizkenar dik üçgen

olan iki prizma konmuştur.

4. X, Y ve Z saydam ortamlarından geçen tek renkli ışı-
nın izlediği yol şekildeki gibidir.

n1 n2
Y
X Z
n sıvı
Prizmaların bir yüzeyine dik gönderilen ışınların X Y Z

•
izlediği yol şekildeki gibi olduğuna göre, kırılma
indisleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi Buna göre, ışının ortamlardaki yayılma hızları
doğrudur? arasındaki sıralama nasıldır?
A) n2 > nsıvı > n1 B) nsıvı > n2 > n1 A) VX = VY = VZ B) VX = VZ > VY
C) n1 > nsıvı > n2 D) nsıvı > n1 = n2 C) VY > VX > VZ D) VZ > VX > VY
E) n1 > n2 > nsıvı E) VZ > VY > VX
-88-
5. Kırıcılık indisi n olan ortamda birbirine bitişik n1 ve n2 7. Y ve Z prizmaları saydam X ortamı içindedir.
indisli prizmaların düşey kesiti şekildeki gibidir. n in- •
X Y
disli ortamdan n1 indisli prizmanın KL kenarına para-
K •
lel gelen I ışını, tekrar n indisli ortama çıktığında bu Z
paralelliği korumaktadır.
Tek renkli K ışını şekildeki yolu izlediğine göre
n •
n2 ortamların kırıcılık indisleri sıralaması nasıldır?
• I
n1 A) nX > nY > nZ B) nZ > nY > nX
I
K L C) nZ > nY = nX D) nX > nZ > nY
E) nY > nZ > nX
Buna göre, ortamların n, n1 , n2 kırıcılık indisleri
arasında nasıl bir sıralama vardır?
A) n > n1 > n2 B) n2 > n1 > n
8. Şekildeki ayırma yüzeylerinden d2 ile d3 birbirine pa-
C) n2 > n > n1 D) n > n1 = n2
raleldir ve saydam ortamların havaya göre kırıcılık in-
E) n1 > n > n2
disleri n1, n2, n3 ve n4 tür. n1 kırıcılık indisli ortamdan
d1 ayırıcı yüzeyine dik doğrultuda gönderilen I ışını
sistemi yine d1 düzlemine dik olarak terkediyor.
I
n1
d1
n2
n3 d2
n4 d3
Buna göre; n1 , n2 , n3 , n4 kırıcılık indislerinden

hangileri kesinlikle eşittir?
A) n1 ve n2 B) n1 ve n3 C) n2 ve n4
D) n1 ve n4 E) n1, n2 ve n4
6. Kırılma indisi n1 olan ortamda bulunan n2, n3 kırılma
indisli prizmalara gelen K ışığının izlediği yol şekilde
gösterildiği gibidir.
9. Tek renkli bir ışın havaya göre kırıcılık indisleri nX, nY,
n1
nZ olan X, Y ve Z saydam ortamlarında şekildeki gibi
n2 bir yol izliyor.

K
• Z
•
n3
X Y
n1
Buna göre,
I. nX = nZ dir.
Buna göre, kırılma indislerinin büyüklük sırala- II. nY = nZ dir.
ması nasıldır? III. nZ en büyüktür.
A) n1 > n2 > n3 B) n2 > n1 > n3 yargılarından hangileri doğrudur?
C) n1 = n2 = n3 D) n1 > n2 = n3
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
E) n2 > n3 > n1
D) I ve III E) II ve III
-89-
10. Tek renkli I ışınının saydam X ve Y ortamlarında izle- 13. K ve M ışınlarının, Y ve Z ortamlarına geçişi şekilde-
diği yol şekildeki gibidir. ki gibidir. Y ortamı Z ortamından farklıdır.
Normal
I
Y ortamı Z ortamı
X ortamı X ortamı X ortamı

Y ortamı
K M
Buna göre;
I ışınının Y ortamına geçerken;
I. Işınların dalga boyları farklıdır.
I. m (Dalga boyu) azalır.
II. Işınların renkleri farklıdır.
II. V (ortalama hızı) azalır.
III. Işınların enerjileri farklıdır.
III. Frekansı azalır.
ifadelerinden hangileri gerçekleşir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
11. Tabanı düzlem ayna olan kapta sıvı vardır. K ışık 14. Beyaz ışık prizma üzerine düşürülünce kırmızıdan
kaynağından çıkıp L, M ve N noktalarına düşen tek mora doğru bir renk şeridi oluşuyor.
renkli ışığın izlediği yollar şekildeki gibidir.

II Hava
M L • Kırmızı
•
ışık
sıvı I
y az Mor
•K Be
III
ııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı Yatay
N Düzlem ayna Buna göre;
Sıvı daha büyük mutlak kırıcılık indisli sıvı ile I. Beyaz ışık basit bir renk olmayıp temel renkler-
değiştirilseydi, yansıma ya da kırılmadan sonra den oluşmuştur.
hangi ışığın izlediği yol değişirdi? II. Aynı ortamın kırmızı ışık için kırılma indisi mor
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III ışık için kırılma indisinden küçüktür.
D) I ve II E) II ve III III. Kırmızı ışığın prizmadaki yayılma hızı mor ışığın
hızından büyüktür.
12. Şekilde ince kenarlı merceğe paralel gelen I ışınının
izlediği yol verilmiştir. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
I D) I ve II E) I, II ve III

asal eksen
Buna göre, sapma açısı i; 15. Küresel aynaların odak uzaklığı;

I. Merceğin kırılma indisi I. Işığın rengi
II. Ortamın kırılma indisi II. Küresel yüzeyin yarıçapı
III. Mercek yüzeylerinin eğrilik yarıçapı III. Ortamın kırıcılık indisi
niceliklerinden hangilerine bağlıdır? niceliklerinden hangilerine bağlıdır?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III D) I ve III E) II ve III
-90-
16. I. Çukur aynanın odak uzaklığı 19. I. Işığı geçirmeyen cisim, yansıttığı ışığın renginde
II. İnce kenarlı merceğin odak uzaklığı görünür.
III. Kalın kenarlı merceğin odak uzaklığı II. Saydam cisimler hangi rengi geçiriyorsa o renk-
te görünür.
Büyüklüklerinden hangileri bulunduğu ortamın
mutlak kırıcılık indisinden etkilenmez? III. Güneş ışınlarının tümünü yansıtan cisim beyaz
hepsini soğuran cisim siyah görünür.
D) II ve III E) I ve III Yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur?
D) I ve II E) I, II ve III
17. Tek renkli bir I ışınının izlediği yol Şekil-I de gösteril-

miştir.
I
n2
n1 1 3
n1 n2 2
Şekil-I Şekil-II
Buna göre Şekil-II deki aynı renkli 1, 2 ve 3 ışınla-

rının hangileri n2 ortamına geçebilir?
A) Yalnız 1 B) Yalnız 2 C) Yalnız 3
20. Şekildeki beyaz ekran, sarı ve mavi ışıklarla aydınla-
D) 1 ve 2 E) 1, 2 ve 3
tılıyor. Ekran üzerinde beyaz ve mavi bölgeler oluşu-
yor.

Sarı Mavi
K1 K2
18. Aynı sıcaklıktaki özdeş metal bloklar yeşil, beyaz ve Engel Ekran
siyaha boyanarak aynı süre boyunca güneş ışığına

Mavi ışık engele yaklaştırıldığında ekrandaki be-
tutuluyor. Bu süre sonunda metal blokların sıcaklık-
yaz ve mavi bölgelerin alanları nasıl değişir?
ları sırasıyla T1 , T2 ve T3 oluyor.
t1 t2 t3 Beyaz Bölge Mavi Bölge
__________ __________
A) Artar Azalır
Yeşil Beyaz Siyah B) Değişmez Artar
Bu sıcaklıklar arasındaki sıralama nasıldır? C) Azalır Artar

D) Artar Değişmez
A) T1 = T2 = T3 B) T1 = T2 > T3 C) T1 > T2 > T3
E) Değişmez Azalır
D) T2 > T3 > T1 E) T3 > T1 > T2
-91-
3. Bir kap d yoğunluklu sıvı ile doldurulursa sıvının küt-
TEST6 1
lesi 8m oluyor. Aynı kap hacimce ü d yoğunluklu,
3
kalan kısmı bir A sıvısı ile doldurulursa kaptaki sıvı-
1. Şekilde verilen kaplardan I. kaptan V1, II. kaptan V2 nın kütlesi 4m oluyor.
hacminde sıvı alınıp III. kaba konuluyor.
Buna göre A sıvısının özkütlesi kaç d dir?
3 2 3 1 1
A) B) C) D) E)
4d 4V
5 5 8 3 4
6V 6d
I II III
4. Şekilde d özkütleli küplerden oluşmuş büyük küpün

Son durumda üç kaptaki sıvı kütleleri eşit oldu-
V kütlesi m oluyor.
ğuna göre, 1 oranı kaçtır?
V2
1
1 2 3 2
A) B) C) D) 1 E) 2
3 3 2
Bu küplerden 1, 2 ve 3 nolu küpler çıkarılıp, yer-

lerine aynı büyüklükte 4d yoğunluklu küpler ko-
nulursa, büyük kübün kütlesi kaç m olur?

10 4 3 5 9
A) B) C) D) E)
9 3 2 3 4
5. Birbirine karışmayan K, L ve M sıvılarının U borula-

2. Şekilde X, Y ve Z sıvılarına ait kütle hacim grafikleri rındaki denge durumları şekil-I ve şekil-II deki gibidir.
verilmiştir.
Kütle L M

K L
X
4m Şekil-I Şekil-II
3m Y
Buna göre, K , L ve M sıvıları bir tüpe konulduk-
2m Z
larında aşağıdakilerden hangisi gibi dengede ka-
m
lır?
Hacim
V 2V 3V
A) B) C) D) E)
K M L M L
Buna göre; L L K K M
M K M L K
I. Özkütleleri arasındaki ilişki dX > dY > dZ dir.
II. X ile Y sıvı karışımının yoğunluğu Y ile Z sıvıları-
nın karışımının yoğunluğundan büyüktür.
6. Bir kap d özkütleli sıvı ile dolu iken 60 gram,
III. Eşit hacimde kütlesi en büyük olan sıvı X’tir.
3
d özkütleli sıvı ile dolu iken 80 gram geliyor.
yargılarından hangileri doğrudur? 2
A) Yalnız III B) I ve II C) II ve III Buna göre bu kabın boş kütlesi kaç gramdır?
D) I ve III E) I, II ve III
A) 10 B) 15 C) 20 D) 25 E) 30
-92-
7. Şekildeki 4 eşit bölmeli kaba yoğunluğu 2d olan sı- 10. Şekilde X, Y sıvıları ve bunlara ait karışımın grafiği
vıdan V, yoğunluğu 3d olan sıvıdan 2V, yoğunluğu d verilmiştir.
Kütle
olan sıvıdan V hacminde konularak dolduruluyor.
X Karışım
Hacim
Buna göre, kaptaki kütle artışı nedir?
X, Y sıvıları ve karışımın yoğunlukları sırasıyla
A) 6dV B) 8dV C) 9dV D) 10dV E) 12dV
dX, dY ve dk olduğuna göre dX , dY , dk arasındaki
ilişki nasıldır?
A) dX > dY > dk B) dk > dX > dY C) dX > dk > dY
D) dX > dY = dk E) dX = dk > dY
8. Bir sıvıya ait kütle - hacim grafiği şekildeki gibidir.

Kütle
I II
11. Aşağıdakimlerden hangisi maddenin ayırt edici
Hacim
özelliklerindendir?
Buna göre, I ve II aralıklarında sıvının özkütlesi-
A) Hacim B) Özağırlık C) Özkütle
nin değişimi için ne söylenebilir?
D) Eylemsizlik E) Kütle
I II
A) Sabit Sabit
B) Artmış Sabit
C) Azalmış Azalmış
D) Sabit Azalmış
E) Artmış Artmış
12. Şekildeki 40 cm3 lük derece kabı yarısına kadar yo-

ğunluğu 3 gr/cm3 olan sıvı ile doludur. Sıvı içerisine
yoğunluğu 1,5 gr/cm3 olan bir cisim konuluyor.
40 cm3
9. Boş kütlesi m olan kabın iç hacmi V’dir. Bu kap yo- 20 cm3

ğunluğu 0,8 gr/cm3 olan sıvı ile doldurulunca 160 gr,
yoğunluğu 1,2 gr/cm3 olan sıvı ile doldurulunca 200
gr geliyor. Kaptan 10 cm3 sıvı taştığına göre cismin kütlesi
Kabın boşken kütlesi kaç gramdır? kaç gramdır?
A) 60 B) 80 C) 40 D) 100 E) 120 A) 30 B) 60 D) 75 D) 90 E) 120
-93-
13. X ve Y maddelerinin kütle hacim grafiği şekildeki gi- 16. Boyutları 30 cm x 20 cm x 10 cm olan prizma özküt-
bidir. X maddesinden VX, Y maddesinden VY kadar lesi 2 g/cm3 olan maddeden yapılmıştır.
alınıp karıştırıldığında, karışımdaki X ve Y sıvıları
10 cm
eşit kütleleri olmaktadır.
Kütle (g)
20 cm
X 30 cm
200
Y Prizmanın kütlesi 10 kg olduğuna göre içindeki
100
boşluğun hacmi kaç cm3 tür?
0 20 40 3
Hacim (cm )
A) 200 B) 400 C) 500 D) 1000 E) 2000
V
Buna göre; karışımdaki X oranı kaçtır?
VY
5 3 1 1 1
A) B) C) D) E)
2 2 2 3 4
17. Özdeş bilyelere ait kütle bilye sayısı grafiği verilmiştir.

m (g)

80
14. • Katı maddenin molekülleri yerdeğiştirme hare-
keti yapmaz.
40
• Katı maddeler sıkıştırılabilir.
• Sıvı maddenin molekülleri titreşim ve yerdeğiş- 0 2 4

Bilye
sayısı
tirme hareketi yapar.
Bir bilyenin hacmi 5 cm3 olduğuna göre bilyelerin
• Gaz maddeler sıkıştırılabilir ve genleştirilebilir.
yapıldığı maddenin yoğunluğu kaç g/cm3 tür?
• Gazlar bulundukları kabı tamamen doldurur.
A) 20 B) 10 C) 8 D) 4 E) 1
Madde ile ilgili yukarıda verilen ifadelerden kaç
tanesi doğrudur?
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
18. Eşit kollu terazinin kefelerinde bulunan mK, m, mL

15. Yarım küre biçimindeki kapta bulunan K ve L sıvıları- kütleli cisimler şekildeki gibi dengededir.
nın konumları şekildeki gibidir. 0

K sıvısı
h
mK mL m
h L sıvısı
Buna göre; Buna göre;

I. K nin hacmi L ninkinden büyüktür. I. mK > mL dir.
II. L nin kütlesi K ninkinden büyüktür. II. VK = VL ise dK > dL dir.
III. K nin özkütlesi L ninkinden küçüktür. III. VL > VK ise dL > dK dir.
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? hangileri kesinlikle doğrudur?
A) I ve III B) Yalnız III C) Yalnız II A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) II ve III E) Yalnız I D) I ve III E) Yalnız III
-94-
19. Eşit kollu teraziler Şekil-I ve Şekil-II deki gibi denge-
dedir. TEST7

1. Kütleleri eşit olan içleri dolu X, Y ve Z katı cisimleri
P P X P Y P X şekildeki konumdadır.

Şekil-I Şekil-II
X Y Z
Buna göre P, X ve Y cisminin ağırlıkları arasında-
ıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı
ki ilişki aşağıdakilerden hangisi gibidir?
A) X > Y = P B) Y > X > P Cisimlerin yatay yüzeye uyguladıkları basınç
C) Y = X > P D) Y = X = P kuvvetleri arasındaki sıralama aşağıdakilerden
E) Y > X = P hangisidir?
A) FX = FZ > FY B) FX = FY = FZ
C) FX > FY > FZ D) FZ > FY > FX
E) Taban alanları bilinmeden birşey söylenemez.
2. Üzerine yatay F kuvveti uygulanan G ağırlıklı cismin

S yüzeyine yaptığı basınç P dir.
20. İçleri boş silindir ve yarım kürenin içerisine yoğunluk-
ları sırasıyla d1 ve d2 olan sıvılar dolduruluyor.
F
r G S
h = 4r Buna göre, S yüzeyine yapılan basınç;

2r
I. Cismin ağırlığına
II. F kuvvetinin büyüklüğüne
III. S yüzeyine
m1 3 d
Sıvı kütleleri oranı = ise 1 oranı kaçtır? yargılarından hangileri bağlıdır?
m2 2 d2
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
4 2 D) I, II ve III E) I ve III
A) 4 B) C) D) 1 E) 2
3 3
-95-
3. x 6. Şekildeki düzgün cismin yere yaptığı basınç P ve ba-
sınç kuvveti F dir.
2x
3x
I
3x
2x
x Yer
Taralı kısım çıkarılarak I nolu bölüme daha hafif

Şekil-I Şekil-II
bir parça konulursa P ve F nasıl değişir?
Şekil I deki tuğla Şekil II deki konuma getirildiğin-
P F
de aşağıda söylenenlerden hangisi yanlış olur?
A) Azalır Artar
A) Yatay düzleme etkiyen basınç azalır.
B) Yatay düzleme etkiyen basınç kuvveti azalır. B) Azalır Değişmez
C) Tuğlanın yüzeye uyguladığı basınç kuvveti değiş- C) Azalır Azalır
mez. D) Artar Artar
D) Tuğlanın yüzeye uyguladığı basınç azalır. E) Değişmez Değişmez
E) Basınç azalır, aynı oranda oturma yüzey alanı ar-
tar, basınç kuvveti değişmez.
4. Şekildeki kap sıvı ile tamamen doludur.

P1 P2
P3
Buna göre, sıvının şekilde gösterilen yüzeylerine

yaptığı basınçlar sırasıyla P1, P2 ve P3 arasındaki
sıralama nasıldır?
A) P1 = P2 = P3 B) P1 > P2 > P3
C) P1 > P3 > P2 D) P1 > P2 = P3
E) P3 > P1 = P2
5. Şekil-I ve II deki sistemlerde 3G ağırlığındaki cisim- 7. Ağırlıkları GY ve GZ olan şekildeki sistemde Z cismi Y
lerin yere uyguladıkları basınçlar P1 ve P2 basınç cisminin üzerine konulmuştur.
kuvvetleri F1 ve F2 dir. GZ
3G 3G GY
S1 S2
Şekil-I Şekil-II SY
S1 < S2 olduğuna göre aşağıdakilerden han- Y cisminin taban alanı SY olduğuna göre Y cismi-
gisi doğrudur? nin yatay düzleme yaptığı basınç GY, SY, GZ de-
A) P1 > P2 B) P1 > P2 C) P1 = P2
ğerlerinden hangilerine bağlıdır?
F1 > F2 F1 = F2 F1 = F2
A) Yalnız GY B) GY ve SY C) GZ ve SY
D) P1 = P2 E) P1 = P2
D) Yalnız GZ E) GY, GZ ve SY
F1 > F2 F2 > F1
-96-
8. Aynı maddeden yapılmış şekildeki silindirlerin yük- 10. Sıvı dolu kabın tabanına etkiyen sıvı basıncı P dir.
seklikleri 2h ve h dır. Üstteki silindirin taban yarıçapı,
altındaki silindirin taban yarıçapından küçüktür.
p
2h Bu sıvının hacimce yarısı dışarı alınırsa, kapta

kalan sıvının tabana yapacağı basınç için aşağı-
Yer dakilerden hangisi doğru olur?
A) P dir.
Sistem ters çevrilirse zemine yapılan basınç (P) B) P den az, P/2 den fazladır.
ve basınç kuvveti (F) nasıl değişir? C) P/2 dir.
D) P/2 den azdır.
P F
E) P den fazladır.
A) Azalır Azalır
B) Artar Azalır
C) Azalır Artar
D) Azalır Değişmez
E) Değişmez Değişmez
9. Özdeş ve homojen kare prizmanın şekil I de tabana

yaptığı basınç P1, şekil II deki tabana yaptığı basınç
P2 dir. Basınç kuvvetleri ise sırasıyla F1 ve F2 dir.
a 11. Aynı cins maddeden yapılmış şekilde homojen ve
a özdeş katı cisimlerin bulundukları yüzeylere uygula-
a 2a
dıkları basınç kuvvetleri sırasıyla F1, F2 ve F3 tür.
a
2a
Şekil-I Şekil-II I
Buna göre,
II
I. P1 > P2
III
II. F1 = F2
Buna göre, F1, F2, F3 arasındaki sıralama hangisi-
III. F1 > F2 dir?
yargılarından hangileri doğrudur? A) F3 > F2 > F1 B) F3 = F2 = F1
A) I ve II B) I ve III C) Yalnız I C) F1 > F2 > F3 D) F2 > F3 > F1
D) Yalnız II E) Yalnız III E) F1 = F2 > F3
-97-
12. Şekildeki K ve L cisimlerinin ağırlıkları sırasıyla GK 14. G ağırlığındaki cisimler Şekil-I ve Şekil-II’deki bulun-
ve GL, bağlı oldukları iplerdeki gerilmeler ise T1 ve T2 dukları S yüzeyine yaptıkları basınçlar sırasıyla P1 ve
dir. P2, basınç kuvvetleri ise F1 ve F2 dir.
T1
G G
K
S S
T2
Şekil-I Şekil-II
L
Buna göre;
S
I. P2 > P1
L nin S genişliğindeki tabanına uyguladığı basınç P II. F1 > F2
dir. III. F1 = F2
Buna göre, cisimlerin boyutları değişmeden, yargılarından hangileri doğrudur?

I. GK artırılırsa P değişmez.
(sin37° = cos53° = 0,6 ; sin53° = cos37° = 0,8)
II. GL artırılırsa P artar.
III. T1 gerilmeli ipin boyu uzatılırsa P artar.
yargılarından hangileri doğrudur? (İpler esnemi-
yor.)
A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III
D) Yalnız III E) I ve III
15. Düşey kesitleri şekildeki gibi olan eşit kütleli X yarım

küresi ile Y silindiri, farklı sıvılar ile h yüksekliğine ka-
dar dolduruluyor. Bu durumda sıvı ile dolu kapların
13. İlke: Birim yüzeye dik olarak uygulanan kuvvete ba-
kütleleri eşit oluyor.
sınç denir.
s s
I II III
X Y h
2A 3A A
yer ııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı
Aynı cins maddeden yapılmış şekildeki I, II ve III ile

Buna göre;
verilen homojen katı cisimlerin bulundukları yüzeye
I. Sıvıların kap tabanlarındaki bir noktaya yaptıkla-
yaptıkları basınçlar sırasıyla P1, P2 ve P3 tür.
rı basınçlar eşittir.
Buna göre, P1, P2 , P3 arasındaki sıralama hangi-
II. Kapların yere yaptığı basınç kuvvetleri eşittir.
sidir?
III. X küresinin zemine yaptığı basınç, Y silindirinin
(A: cisimlerin taban alanları)
yere yaptığı basınçtan büyüktür.
A) P1 = P2 = P3 B) P1 = P2 > P3 yargılarından hangileri doğrudur?

C) P1 > P2 > P3 D) P1 > P3 > P2 A) Yalnız II B) Yalnız III C) II ve III
E) P1 > P2 = P3 D) I ve III E) I, II ve III
-98-
16. 19. Boyutları a, 2a, 4a olan dikdörtgenler prizması biçi-
K mindeki katı cisim A ve B yüzeylerine konulduğunda
tabana etkiyen basınçlar sırasıyla PA ve PB oluyor.
L
M
4a
2a
A
N B
Düşey kesiti şekildeki gibi olan kabın K, L, M ve PA

Buna göre oranı kaçtır?
PB
N noktalarındaki sıvı basınçları arasındaki sırala-
ma nasıldır? (Bölmeler eşit aralıklıdır.) 1 1 1 1
A) 1 B) C) D) E)
2 3 4 5
A) PK > PL > PM > PN B) PK > PL = PM > PN
C) PL = PM > PN > PK D) PN > PL = PM > PK
E) PN > PM > PL > PK
17. Düşey kesiti şekildeki gibi olan kapta sıvı bulunmak-

tadır.
F
X
su K
Pistona uygulanan F kuvvetinin oluşturduğu ba-

sınç hangi noktaya en büyük değerde iletilir?
A) U B) K C) Y
D) X E) Hepsine aynı 20. Sıvı dolu kap ile katı cisim eşit boyutlarda kesik ko-
nilerdir. Sıvının kabın tabanına uyguladığı basınç P1,
basınç kuvveti F1 dir. Katının yere uyguladığı basınç
P2, kuvvet F2 dir.
18. Tamamen kapalı bir kapta bulunan gazın sıcaklı- Sıvı Katı
ğı artırılırsa, hacmi, basıncı ve özkütlesi nasıl de- P1 P2

ğişir?
(Kap genleşmiyor.)
Buna göre, sıvı dolu kap ve katı cisim ters çevri-
Hacim Basınç Özkütle
________ _________ _________ lirse aşağıdakilerden hangisi doğru olur?
A) Değişmez Artar Artar A) P1 ve P2 değişmez, F1 ve F2 artar.
B) Artar Artar Azalır B) P1 değişmez, P2artar, F1 ve F2 değişmez.
C) Azalır Artar Değişmez C) P1 ve P2 artar, F1 azalır, F2 değişmez.
D) Değişmez Artar Değişmez D) P1 değişmez, P2 artar, F1 azalır, F2 değişmez.
E) Azalır Değişmez Artar E) Hiçbiri değişmez.
-99-
3. Düşey kesiti şekildeki gibi olan kapta K ve L noktala-
TEST8 rındaki toplam basınçlar PK ve PL dir.
F
Piston
1. Şekildeki silindirik A kabındaki sıvının tamamı taşma
olmayacak şekilde B kabına aktarılıyor.
A B sıvı
K L
Piston F kuvveti ile biraz itilirse PK ve PL basınç-

ları nasıl değişir?
Buna göre sıvının kap tabanına yaptığı basınç PK PL
_____ ________
kuvveti (FS)ve basınç (P) nasıl değişir?
A) Azalır Artar
FS P
B) Artar Artar
A) Değişmez Değişmez
C) Azalır Değişmez
B) Değişmez Azalır
D) Artar Değişmez
C) Değişmez Artar
E) Artar Azalır
D) Artar Artar
E) Azalır Artar
4. Düşey kesiti şekildeki gibi olan düzgün kesitli kap alt-

tan ısıtılmaya başlanıyor.

h
L Sıvı
h
2. F1 F3 K
S1 S3
F2
Kabın genleşmesi önemsiz olduğuna göre K ve L
S2
noktalarındaki sıvı basınçları nasıl değişir?
İçinde sıvı bulunan kabın yan yüzeyleri ile taban (Sıvının buharlaşması önemsizdir. Kaptan sıvı taşmı-
yüzeylerinin alanları arasında S2 > S1 > S3 sırala- yor.)
ması bulunduğuna göre bu yüzeylere etkiyen ba-
PK PL
sınç kuvvetleri için aşağıdakilerden hangisi doğ-
A) Değişmez Değişmez
rudur?
B) Artar Artar
A) F1 > F2 = F3 B) F2 > F1 > F3 C) Azalır Azalır
C) F1 > F2 > F3 D) F2 > F3 > F1 D) Azalır Artar
E) F1 > F3 > F2 E) Değişmez Artar
-100-
5. Düşey kesiti Şekil-I deki gibi olan silindir biçimli kap, 7. Düşey kesiti şekildeki gibi olan bir kısmı silindirik, bir
K bölgesine A musluğundan, L bölgesine de B mus- kısmı konik olan kabın içindeki su, sızdırmaz ve ağır-
luğundan sabit debilerle akan suyla 2t sürede ağzı- lıksız pistona uygulanan F kuvveti ile piston K düze-
na kadar dolduruluyor. Bu süreçte X noktasındaki yindeyken dengede tutuluyor.
su basıncının zamana göre değişimi Şekil-II deki gi-

bi oluyor.
Basınç
Su
A B L
2P
h K Piston
P
F
h K L
Yatay 0 Kaptan su taşmadan piston L noktasına getirile-

X t 2t Zaman
Şekil-I Şekil-II
rek yeniden denge sağlandığında pistona uygu-
lanması gereken kuvvet büyüklüğü;
K bölmesinin hacmi L bölmesininkinden küçük
I. 0,8 F
olduğuna göre;
II. 1,2 F
I. B musluğu A musluğundan önce açılmıştır.
III. 2 F
II. B musluğunun debisi A musluğununkinden bü-
yargılarından hangilerindeki gibi olabilir?
yüktür.
III. A ve B musluklarının debisi aynıdır.
D) I veya II E) II veya III

8. Düşey kesiti şekildeki gibi olan sistemde, sürtünme-

siz ve sızdırmayan piston F1 kuvvetiyle A seviyesinde
dengededir. Pistonun üst yüzeyine etkiyen sıvı basın-
cı PÜ, alt yüzeyine etkiyen gaz basıncı da PA dır.
F1
6. Taban alanları aynı olan iki kaba K ve L sıvıları ko-
nuyor. K’nin özkütlesi dK, kütlesi mK, sıvı derinliği hK,
bulunduğu kabın tabanına uygulanan sıvı basıncı
PK; L’ninkiler de sırasıyla dL, mL, hL ve PL dir.
B Sıvı
K sıvısının bulunduğu kabın tabanındaki sıvı ba- A
sınç kuvveti, L sıvısının tabanındaki sıvı basınç Gaz
kuvvetinden büyük olduğuna göre;

Kaptan sıvı taşmadan piston B seviyesine getiril-
I. hK > hL
diğinde PÜ ve PA için ne söylenebilir?
II. dK > dL
PÜ PA
III. PK > PL
A) Artar Azalır
IV. mK > mL B) Artar Artar
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? C) Artar Değişmez
A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III D) Azalır Azalır
D) I, II ve IV E) II ve III E) Azalır Artar
-101-
9. 11. Aynı yükseklikteki kapların I.si d, II.si 2d özkütleli sı-
vı ile doludur. III. kap ise boştur. I. kaptaki sıvının ta-
bana yaptığı sıvı basıncı P1, II. kabın ise P2 dir. Aynı
sıcaklıktaki bu sıvılardan eşit hacim alınarak III. kap
doldurulduğunda bu sıvı karışımının kabın tabanına
ııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı
yaptığı sıvı basıncı Pı oluyor.
Şekildeki barometrelerde sıvı yüksekliklerinin
d 2d
farklı oluşu,
I. Boru çaplarının farklı olması
P1 P2
II. Sıvı cinslerinin farklı olması
III. Boruların üst kısımlarında gaz olması I II III
nedenlerinden hangilerinden kaynaklanmış ola-
Buna göre, P1, P2 , P' sıralaması nasıldır?
bilir?
A) P1 > P2 > P' B) P2 > P1 = P'
C) P2 > P' > P1 D) P2 > P1 > P'
D) II veya III E) I veya II veya III
E) P1 = P2 = P'
12. Cıva dolu kabın içine daldırılmış olan kalınlığı önem-

10. İçinde aynı düzeyde su bulunan kaplar ağırlığı önem-
siz tüpün üst kısmında boşluk varken şekildeki gibi
senmeyen pistonlarla kapatılıyor. Pistonların üzerine
denge sağlanmıştır.
eşit ağırlıklar konuluyor. Sadece suyun, kap tabanla-

rına yaptığı basınç kuvvetleri F1, F2; kapların zemine h Boş
uyguladıkları basınç kuvvetleri ise, FX ve FY dir.

h1

G G
su su h2
h
X Y Civa
F1 F2
ııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı
S S
h
Tüp kadar aşağı itildiğinde h1 ve h2 yükseklik-
Bu basınç kuvvetleri arasındaki büyüklük sırala- 2
ması nedir? leri hakkında ne söylenebilir?
(Kapların ağırlığı önemsenmiyor.) h1 h2

A) Azalır Artar
A) F1 > F2 B) F1 = F2 C) F1 < F2
B) Azalır Değişmez
FX > FY FX > FY FX > FY
C) Azalır Azalır
D) F1 > F2 E) F1 = F2
D) Değişmez Azalır
FX = FY FX = FY E) Değişmez Değişmez
-102-
13. Düşey kesiti şekildeki gibi olan kap, a yüksekliğine 15. Düşey kesiti şekildeki gibi olan kabın bölmelerinin ta-
kadar sıvı dolu iken tabana yapılan sıvı basıncı P, ba- ban alanları 2A, A ve 2A dır. I. kap 2h yüksekliğinde
sınç kuvveti F dir. su ile dolu iken kabın tabanına yapılan su basıncı P
kadardır. M musluğu açılarak kaplardaki su denge-
si sağlandığında kaplardaki sıvı basınçları P1, P2, P3
oluyor.
I II III
a a
2h su
a a a M
2A
Kaba, kaptaki sıvı kadar daha aynı sıvıdan ekle- h
nirse tabana yapılan sıvı basıncı P ve sıvı basınç A 2A
kuvveti F nasıl değişir? Buna göre, P1, P2 , P3 sıralaması nasıldır?

(Sıcaklık sabit) (Kapları birbirine bağlayan borulardaki sıvı miktarı
önemsenmiyor.)
P F
A) Azalır Artar A) P2 = P3 > P1 B) P1 = P2 = P3
B) Azalır Azalır C) P1 > P2 = P3 D) P3 > P2 > P1
C) Artar Azalır E) P2 > P3 > P1
D) Artar Artar
E) Artar Değişmez
14. F
G
S1 S2
S3 sıvı
Şekildeki su cenderesi sistemi dengede olduğu-

16. Hareket halindeki bir aracın tekerlerine düşen ağır-
na göre, F kuvveti;
lık, araç durgun iken etki eden ağırlıktan azdır.
I. S1 pistonun ağırlığı
Bu olayda;
II. G ağırlığı
I. Akışkanların hızının arttığı yerde basıncı azalır.
III. S2 yüzeyi
II. Sıcaklığı artan gazın basıncı değişir.
IV. S3 yüzeyi
III. Aracın üzerinden ve altından geçen hava farklı
niceliklerinin hangisinin değişmesinden etkilen-
hızdadır.
mez?
yargılarından hangileri etkili olmuştur?
A) Yalnız I B) ll ve lV C) Yalnız IV
A) Yalnız I B) l ve lI C) I ve III
-103-
17. Şekilde, düşey kesitleri verilen kaplar, yarı yükseklik- 19. Bir öğrenci esnek balonu gaz pompasına takarak şi-
lerine kadar aynı sıvıyla doludur. Kapların tabanları- şirmeye başlıyor.
na etkiyen basınçlar sırasıyla P1, P2 ve P3 tür. Balon patlayıncaya kadar balondaki gaza ait;
I. Özkütle
h
II. Molekül sayısı

III. Basınç
P1 P2 P3 h
niceliklerinden hangileri artar? (Balonun yüzeyin-

deki direnç kuvveti ihmal ediliyor.)
Kaplar ters çevrilirse, tabana etkiyen sıvı basınç-
larında nasıl bir değişme olur? A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
A) P1 azalır B) P1 değişmez
P2 artar P2 azalır
P3 azalır P3 artar
C) P1 değişmez D) P1 değişmez
P2 artar P2 değişmez
P3 azalır P3 değişmez
E) P1 azalır
P2 azalır
P3 artar
18. Bir kenarı lastik zarla kapatılmış özdeş kapların ke- 20. Şekildeki K, L, M kaplarına eşit hacimde d1, d2, d3
yoğunluklu sıvılar konulduğunda kap tabanına etki
sitleri şekildeki gibidir.
eden sıvı basınçları eşit oluyor.
Lastik zar Lastik zar
S 2S 2S
X Y K L M
Buna göre; 2S S 2S
I. Her iki kaptaki gaz basınçları eşittir.
Buna göre; d1, d2 ve d3 yoğunlukları arasındaki
II. X kabındaki basınç dış basınçtan büyüktür. ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak
III. Y kabındaki basınç dış basınçtan küçüktür. verilmiştir?
ifadelerinden hangileri doğrudur? A) d1 > d2 > d3 B) d1 = d2 = d3
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II C) d3 > d2 > d1 D) d2 > d3 > d1
D) II ve III E) I ve III E) d3 > d1 > d2
-104-
3. Katı cisim sıvı içinde şekildeki gibi dengedeyken ip-
TEST9 teki gerilme kuvveti T olmaktadır. Ortamın sıcaklığı
düzgün olarak artırılıyor.
ııııııııııııııı
1. Şekildeki X ve Y cisimlerinin hacimleri V dir.
İp
X
ip
Katı
cisim
Sıvı
sıvı Y
ıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı
İpi geren kuvvet sıfırdan farklı olduğuna göre dX,

Buna göre;
dY, dS yoğunlukları arasındaki sıralama nedir?
I. İpteki gerilme kuvveti artar.
A) dX = dS > dY B) dY > dX = dS
II. Cisme etkiyen kaldırma kuvveti azalır.
C) dY > dX > dS D) dY = dS > dX
E) dY > dS > dX III. Tabana etkiyen sıvı basıncı değişmez.
(Sıvının genleşme katsayısı cisminkinden büyüktür.)
A) Yalnız l B) Yalnız lll C) l ve ll
D) ll ve lll E) l, ll ve lll
4. Düşey kesiti şekildeki gibi olan kapta katı cisim,

gaz - sıvı düzeneğinde dengededir.

2. Hacimleri eşit K, L ve M cisimlerinin sıvı içerisindeki Gaz
denge durumları şekildeki gibidir.

M

L Sıvı
T3 ıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı
K
T2
Buna göre, kap ters çevrildiğinde;
T1
I. Gaz basıncı artar.
II. Cisme etkiyen kaldırma kuvveti değişmez.
Cisimlerin kütleleri arasında mK < mL < mM sırala-
ması olduğuna göre iplerdeki gerilme kuvvetleri III. Kap tabanına etkiyen toplam basınç değişmez.
T1, T2 ve T3 arasındaki karşılaştırma aşağıdakiler- yargılarından hangileri doğrudur?
den hangisidir? (Kap ters çevrilince cisim kaba temas etmiyor, gaz
A) T1 = T2 = T3 B) T1 > T3 > T2 sıvıda çözünmüyor.)
C) T2 > T3 > T1 D) T3 > T2 > T1 A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
E) T1 > T2 > T3 D) l ve ll E) ll ve lll
-105-
5. Düşey kesiti şekildeki gibi olan kap içerisinde su ve 7. Esnek K, L balonları ve katı cisim ile kurulan sistem
buz ısıl dengede iken gaz basıncı Pg, K noktasında- dengededir.
ki sıvı basıncı PK dır.
musluk

Gaz T1
K
Su Buz L
Sıvı T2
K X
Sisteme sadece buzu eritecek kadar ısı verilirse Musluk açılınca K balonunun hacminin arttığı gözle-
Pg ve PK nın değişimi için ne söylenebilir? niyor.
Pg PK Kabın X noktasındaki sıvı basıncı PX, T1 ve T2 na-

A) Değişmez Değişmez sıl değişir?
B) Azalır Artar PX T1 T2
C) Azalır Azalır A) Artar Artar Artar
D) Azalır Değişmez B) Artar Azalır Artar
E) Artar Azalır C) Değişmez Azalır Azalır
D) Artar Azalır Azalır
E) Azalır Azalır Artar
6. Havadaki ağırlığı G olan d yoğunluklu cisim d yoğun-

luklu sıvıda V1 hacmi sıvı dışında V2 hacmi sıvı için-
8. V hacimli d1 yoğunluklu mantara d2 yoğunluklu cisim
de olacak şekilde dengede iken ip gerilmesi T oluyor.
bağlanarak suda tamamen batacak şekilde yüzdürü-
ip lürse ipteki gerilme kuvveti T olmaktadır.
V1 su
V2 mantar
T
Sıvı
Buna göre, T ip gerilmesini bulmak için;

Buna göre;
I. Cismin ağırlığı
I. V1 hacmi arttırılırsa
II. Mantarın ağırlığı
II. V2 hacmi arttırılırsa
III. Cisme etki eden suyun kaldırma kuvveti
III. dS sıvısının yoğunluğu azaltılırsa
yargılarından hangilerinin bilinmesi gerekli ve
işlemlerinden hangileri yapılırsa T artar?
yeterlidir?
A) I ve III B) I ve II C) II ve III
D) I, II ve III E) Yalnız I
-106-
9. X, Y ve Z cisimleri suyun içerisinde şekillerdeki gibi 11. Şekildeki küp biçimindeki X cismi yarısı sıvı içerisin-
dengededir. de olacak durumda dengededir.
X Y Z X
h h h
h h h
sıvı
Buna göre cisimlerin özkütleleri arasındaki sıra- Cisim eşit iki parçaya ayrılıp parçalardan biri tek-
lama aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak rar sıvı içerisine konulursa denge durumu için
verilmiştir? aşağıdakilerden hangisi doğru olur?
A) dX > dY > dZ B) dX = dY = dZ A) B) C) D) E)
C) dY > dZ > dX D) dZ > dY > dX
E) dY > dX > dZ
12. Aynı kaba konulan içinde sıvı bulunan K ve L cisim-

10. İçlerinde aynı sıcaklıkta x, y, z sıvısı bulunan kapla-
leri şekildeki gibi dengededir.
rın tabanındaki sıvı basınçları eşittir.

K
2h
h x y z
h
Sıvı L
2S S S
Cisimlere etkiyen kaldırma kuvvetleri eşit oldu-
Sıvıların özkütlesi dx, dy, dz kütleleri mx, m y, mz
ğuna göre cisimlerin;
ve kapların tabanındaki sıvı basınç kuvvetleri ise
I. Özkütleleri
Fx, Fy, Fz olduğuna göre,
II. Hacimleri
I. dx = dz > dy
III. Kütleleri
II. mx = my = mz
ifadelerinden hangileri kesinlikle iki cisim için
III. Fy = Fz > Fx
aynıdır?
A) I ve III B) II ve III C) Yalnız III
D) Yalnız II E) Yalnız I
-107-
13. Düşey kesiti şekildeki gibi verilen kapta makaradan 15. Bir sıvı içerisinde içleri dolu türdeş A ve B cisimleri
geçen ipe hacimleri eşit A ve B cisimleri bağlı olup şekildeki gibi dengededir.
sistem dengededir.

B
B
A
T2 A
d sıvı
T1
su Kap tabanı A cismine bir tepki kuvveti uyguladı-

ğına göre, cisimler ve sıvının özkütlesi için;
Buna göre; I. dsıvı = dB
I. Cisimlere etkiyen kaldırma kuvvetleri; FB > FA II. dsıvı = dA
dır.
III. dA > dB
II. İpteki gerilmeler T1 = T2 dir.
III. Cisimlerin ağırlıkları GA = GB dır.
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
yargılarından hangileri doğrudur? D) I ve III E) II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) II ve III E) I ve II
14. Yoğunluğu, sıvı yoğunluğundan küçük olan K cismi

şekildeki gibi tutulmaktadır.
16. X cismi yoğunlukları d1 ve d2 olan sıvılarda Şekil-I ve
1 K 2
Şekil-II’deki gibi dengededir.

X
X
L sıvısı
d1 d2
Cisim serbest bırakılırsa; Şekil-I Şekil-II
I. Cisim hiçbir zaman tutulduğu şekilde dengede

Buna göre;
kalmaz.
I. Cisme etkiyen kaldırma kuvvetleri eşittir.
II. Cisim dengeye gelinceye kadar 1 yönünde dö-
ner. II. Sıvıların yoğunlukları eşittir.
III. Cisim dengeye geldiğinde kaldırma kuvveti cis- III. Cisme Şekil-I’de etki eden kaldırma kuvveti da-
min ağırlığına eşit olur. ha büyüktür.
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğru olur? ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve II E) I ve III D) Yalnız III E) II ve III
-108-
17. Özdeş I ve II kapları birbirine karışmayan d ve 3d öz- 19. K ve L türdeş cisimleri sıvı içinde K yüzecek L dibe
kütleli sıvılarla taşma düzeyine kadar doldurulmuş- batacak şekilde dengede kalmaktadır.
tur. Eşit hacimli türdeş L ve P içi dolu katı cisimleri
kaplara bırakılınca şekildeki gibi dengede kalıyorlar. K

d d L
L
Kaba sıvı ile karışabilen özkütlesi sıvıdan büyük bir
3d
3d sıvı ilave ediliyor.
P
I II Buna göre;
Buna göre kaplardaki ağırlaşma miktarları ve I. K cismine etki eden kaldırma kuvveti değişmez.
kaplardan taşan sıvı hacimleri için aşağıdakiler- II. L cismine etki eden kaldırma kuvveti artar.
den hangisi doğrudur? III. L cisminin zemine uyguladığı kuvvet azalır.
A) G1 = G2 B) G2 > G1 C) G1 > G2 verilenlerden hangileri doğrudur?
V1 = V2 V1 = V2 V1 > V2
A) I ve III B) I ve II C) II ve III
D) G1 > G2 E) G1 = G2 D) I, II ve III E) Yalnız I
V1 = V2 V1 > V2
20. Özkütlesi dp olan P sıvısı ve özkütlesi dL olan L sıvı-

18. R cismi şekilde I, II ve III durumlarında yatay düz- sı birbirlerine karışmamaktadırlar.
lemde dengededir. R cisminin oturma yüzeyinde ip

oluşturduğu basınç I. durumda P1, II. durumda P2, III.
durumda P3 tür. Psıvısı
v v
v Y X v

L sıvısı
L L
L L Aynı sıcaklıkta bu sıvıların içerisinde bulunan X

R R R ve Y cisimlerine bağlı iplerdeki T ip gerilmeleri sı-
I II III fırdan farklı olduğuna göre;
Buna göre P1, P2 ve P3 arasındaki sıralama nasıl- I. X in özkütlesi dL den büyüktür.

dır? II. Y nin özkütlesi dP den küçüktür.
(dL > dsıvı) III. Y nin özkütlesi X in özkütlesinden küçüktür.
A) P3 > P1 > P2 B) P1 > P2 > P3 ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?

C) P2 > P1 > P3 D) P2 > P3 > P1 A) I ve II B) II ve III C) I ve III
E) P3 > P2 > P1 D) Yalnız II E) Yalnız III
-109-
4. Bir cismin sıcaklığı ile cisme verilen ısı grafiği şekil-
T E S T10 deki gibidir.
Sıcaklık(°C)
1. Kaç °C sıcaklıkta Fahrenheit bölümü üzerinde t2
okunan sayı Celsius bölümü üzerinde okunan 0

Q1 Q2 Isı (Q)
değerden 60 fazladır? t1
A) 20 B) 35 C) 48 D) 52 E) 95
Grafikteki tüm veriler biliniyor ise, cisme ait;
I. Isı sığası
II. Hal değiştirme ısısı
III. Özgül ısı
niceliklerinden hangileri bulunabilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
2. Termometre yapımında civa ile camın hangi özel-

liklerinin farklı olmasından yararlanılır?
A) Elektrik iletkenliği B) Kaynama noktası
C) Özkütle D) Genleşme katsayısı

E) Buharlaşma ısısı
5. Termometrelerde kullanılan sıvılar için aşağıdaki

özelliklerden hangisi dikkate alınmaz?
I. Donma ve buharlaşma sıcaklığı
II. Genleşme katsayısı
III. Ağırlık
3. 40 °C de şekil I deki gibi perçinlenmiş X, Y, Z metal-
leri 0 °C ye kadar soğutulduklarında şekil II deki ko-
numu alıyor.
Z X Y
X Y Z
Şekil-I
X
Y
Z Y 6. Isı sığaları oranı bilinmeyen X ve Y sıvılarının sıcak-
X Şekil-II Z
lıkları sırası ile 2T ve 5T dir.
Sıvılar ısıca yalıtımlı bir kapta karıştırılırsa karışı-
Bu metallerin boyca uzama katsayıları sıralama- mın denge sıcaklığı aşağıdakilerden hangisi ola-
sı nasıldır? maz?
A) mX > mY > mZ B) mZ > mY > mX A) 2T den büyük B) 3,5T

C) mY = mZ > mX D) mX > mY = mZ C) 5T den büyük D) 4T ile 5T arası
E) mY > mX > mZ E) 2T ile 3T arası
-110-
7. Bir Celcius termometresi ile X termometresi birbirine 10. Düşey kesiti verilen şekildeki kapta buz, termometre,
göre grafikteki gibi değişiyor. su bulunmaktadır.
C°
Buz
60
X°
20
Su
Buna göre, X termometresinde 50° X kaç celsius

Termometrenin gösterdiği değer değişmediğine
derecesine eşittir?
göre;
A) 120 B) 150 C) 190 D) 210 E) 255 I. Buzun sıcaklığı 0°C nin altındadır.
II. Suyun sıcaklığı 0°C nin üstündedir.
III. Su ve buzun sıcaklığı 0°C dir.
8. Fizik öğretmeni Ahmet Bey ailesiyle pikniğe gidiyor. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Yemeklerden sonra çay yapılıyor. Ahmet Bey yapı-
lan çayı metal ve karton bardaklara koyarak bir de-
ney tasarlıyor.
Buna göre, Ahmet bey deneyinde;
I. Çayın geç soğuması

II. Çay bardaklarının elini yakması
III. Bardakların ısı sığaları karşılaştırması
ilkelerinden hangilerini sorgulamıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
9. İki özdeş bardakta belirtilen sıcaklık ve farklı yüksek-

liklerde aynı cins sıvı vardır.

11. l. Deniz seviyesinden yukarılara çıktıkça su daha

50°C 70°C düşük sıcaklıkta kaynar.
I II II. Arabaların çok geçtiği yollarda kar daha çabuk
erir.
Buna göre, aşağıdaki sorulardan hangisi yanlış III. Tüp içindeki sıvı parfüm dışarı çıkınca gaz hali-
sorulmuştur? ne geçer.
A) Hangi bardağın sıvı hacmi daha fazladır? yargılarından hangileri “Basınç, maddelerin don-
B) Hangi bardağın sıvı sıcaklığı daha fazladır? ma ve kaynama noktalarını etkiler.” ifadesine örnek
C) Hangi bardağın sıvı ısı sığası daha fazladır? olarak verilebilir?
D) Hangi bardağın sıvı ısısı daha fazladır? A) Yalnız I B) l ve ll C) l ve III

D) II ve III E) I, II ve Ill
E) Hangi bardağın sıvı yoğunluğu daha fazladır?
-111-
12. 40°C de katı olan bir maddenin ısınma eğrisi şekilde- 14. Hal değiştirmekte olan bir cismin sıcaklığının za-
ki gibidir. manla değişim grafiği aşağıdakilerden hangisi-
t(°C) dir?
150 A) °C
B) °C
C) °C
80
40 t t t
I II III IV
0
100 300 400 800
Q(cal)
D) °C E) °C
Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) I. bölgede hacmi artmaktadır.
B) II. bölgede katı-sıvı bir aradadır.
t t
C) Buharlaşma ısısı, erime ısısından büyüktür.
D) Sıvılaşınca öz ısısı küçülmüştür.
E) II. bölgeden III. ye geçişte kütlesi azalmıştır.
15. Soğuk bir ortamda şişirilen bir balon sıcak bir ortama
konuluyor.
Buna göre,
I. Balonun içindeki gazın özkütleleri azalır.

II. Balonun hacmi artar.
III. Balonun hacmi azalır.
A) I ve II B) I ve III C) Yalnız I
D) Yalnız II E) Yalnız III
13. Şekildeki kaplarda sıcaklıkları ve kütleleri verilen ay-

nı cins sıvılar verilmiştir.
16. Sıcaklıkları sırası ile T, T, 2T olan eşit kütleli K, L, M sı-

vıları şekildeki gibi özdeş kaplar içerisine konuluyor.
K L M
40°C 80°C

2m m
I II
Buna göre; K ve M sıvılarına aktarılan ısı enerjileri eşit ve L

sıvısına aktarılandan büyük olduğuna göre;
I. Kaplardaki sıvıların ısıları eşittir.
I. K, L, M sıvılarının sıcaklık değişimleri eşit olur.
II. Kaplardaki sıvıların ısı sığaları eşittir.
II. K, L, M sıvılarının ısıları eşit miktarda artar.
III. Sıvılar karıştırılırsa karışımın denge sıcaklığı
40°C ile 80°C arasında yer alır. III. Kaplardaki sıvıların iç enerji değişimleri eşit olur.
yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğru olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) I ve II B) II ve III C) I ve III
D) II ve III E) I ve III D) I, II ve III E) Yalnız II
-112-
17. l. Yemek yaparken metal kaşık yerine tahta kaşık 19. Aynı sıcaklıkta X ve Y metal çubukları verilmiştir. Y
kullanılması nin boyca uzama katsayısı X inkinden büyüktür.
II. Çay termoslarının içerisinin parlak yüzey olması
X
III. Konserve yapılırken cam kavanozların sıcak su- Y
ya daldırılması
işlemlerinden hangileri ısı iletimi ile ilgilidir? Buna göre, aşağıdaki işlemlerden hangileri ya-
pıldığında boyları eşit olabilir?
A) Yalnız I B) l ve llI C) Il ve III
D) I ve II E) I, II ve Ill I. Birlikte soğutulduklarında
II. Birlikte ısıtıldıklarında
III. Yalnız Y ısıtıldığında
18. Eşit sıcaklıktaki eşit kütleli K ve L sıvılarının içine sı-

caklığı K ve L den büyük ve eşit sıcaklıktaki X ve Y
demir bilyeleri atılıyor.
K L
20. Eşit kütlede su bulunan kaplara eşit kütlede buz atı-

lıyor. Buz ve su kütlelerinin başlangıç sıcaklıkları şe-
X Y
kilde belirtilmiştir.
–20 °C’de 0 °C’de 0 °C’de
Buna göre; buz buz buz
I. X ve Y bilyelerinin iç enerjisi azalmıştır.

X Y Z
0 °C’de su 0 °C’de su +20 °C’de su
II. X’in kütlesi Y’nin kütlesinden büyük ise K sıvısı-
nın sıcaklığı L sıvısındakinden daha fazla değiş- Isıl denge sağlandığında, kaplarda bulunan su
miştir. kütleleri sıra ile mX , mY, mZ ise, bunların büyük-
III. X ve Y’nin sıvılara aktardığı ısı enerjileri eşittir. lük sıralaması nasıldır?
verilenlerden hangileri kesinlikle doğrudur? (Dış ortam ile ısı alışverişi önemsizdir.)
(Isı alışverişi sadece sıvı ve bilye arasında oluyor.) A) mZ > mY > mX B) mZ = mY = mX

C) mY > mX = mZ D) mX > mY > mZ
E) mZ = mY > mX
-113-
3. Güneş pili Güneş Kollektörü Radyometre
T E S T - 11
1. ( ) Güneş doğarken ve batarken gölgemizin boyu

gün içinde en büyük halini alır.
( ) Bir cismi görmemiz için o cisimden gözümüze
I II III
ışık gelmesi gerekir.
( ) Saydam cisimlerin gölgesi oluşmaz. Yukarıdaki sistemlerin hangisinde güneş enerjisi
Yukarıdaki ifadelerin yanına doğru ise (3) yanlış ise elektrik enerjisine dönüşür?
(8) ile işaretleyiniz. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
Buna göre, sırasıyla aşağıdakilerden hangisi el- D) I ve III E) I, II ve III
de edilir?
A) 3 3 8 B)
3 3 3 C) 8 3 3
D) 8 8 3 E)
383
2. Karanlık bir odada özdeş radyometre ve el fenerleri

kullanılarak aşağıdaki düzenekler kuruluyor. 4. Şekildeki şemada girişten başlayarak, kutulardaki
bilgiler doğru (D) ya da yanlış (Y) olmalarına göre

değerlendirilerek hata yapmadan ilerleniyor.
GİRİŞ

d d Güneş ve Ay tutulması ışığın doğrular
I II boyunca yayılmasının bir kanıtıdır.
D Y
Işığı hiç geçirmeyen Işığın yüzeye çarpıp

maddelere opak geri dönmesine
d madde denir. yansıma denir.
D Y D Y
M
d d N P
III IV Işık enerjisini
hareket enerjisine
çeviren araca
Buna göre, radyometre çarklarının dönüş hızları- radyometre denir.
nın büyüklük sıralaması aşağıdakilerden hangisi D Y

gibi olur? K L
A) IV > I > III > II B) I = IV > II = III
Buna göre, çıkış hangi kapıdandır?
C) I > IV > II > III D) IV > I > II = III
E) IV > I > II > III A) K B) L C) M D) N E) P
-114-
5. Şekildeki tabloda X, Y, Z optik aletlerinin önündeki 7. Aşağıdaki etkinlikte Giriş ifadesinin yanlış olduğun-
cisimler ile görüntülerinin boyları verilmiştir. da 1 yolu, doğru olabilir olduğunda 2 yolu, kesinlikle
Optik Alet Cismin Boyu Görüntünün Boyu doğru olduğunda 3 yolu izlenilmektedir.
GİRİŞ
X h 3h
Y 2h h Cisim aynaya yaklaştıkça görüntüsü-
nün boyu büyür.
Z 2h 2h
1 2 3
Cisimlerin görüntüleri sanal olduğuna göre,
I. X çukur aynadır.
............................ ............................ ............................
II. Y tümsek aynadır.
III. Z düzlem aynadır. K L M
yargılarından hangileri doğrudur? Buna göre K, L, M kutularında bulunan ayna isim-

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II leri aşağıdakilerden hangisidir?
D) I ve III E) I, II ve III K L M
A) Düzlem Çukur Tümsek
B) Tümsek Çukur Düzlem
C) Düzlem Tümsek Çukur
D) Çukur Tümsek Düzlem
E) Çukur Düzlem Tümsek
6. ........I......... aynanın odak ve merkez noktası birer ta-

ne olup bu noktalar .......II...... tir. 8.
........III........ aynanın odak ve merkez noktası birer ta-
ne olup bu noktalar ..........IV...... dır.
Yukarıdaki ifadelerde cümlelerin bütünlüğünün
Mikroskop Periskop Otomobil
sağlanması için numaralandırılmış yerlere aşağı-
dakilerden hangisi getirilmelidir?

I II III IV
A) tümsek gerçek çukur sanal Elektrikli süpürge Teleskop
B) çukur tümsek gerçek sanal
Yukarıdakilerin kaç tanesinin yapısında işlevsel
C) tümsek gerçek çukur gerçek
olarak ayna kullanılmıştır?
D) çukur gerçek tümsek sanal
E) çukur sanal tümsek gerçek A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
-115-
9. I. Düzlem ayna 12. Aşağıdaki tabloda K, L ve M aynaları ve bunların
II. Çukur ayna özellikleri verilmiştir.
III. Tümsek ayna Ayna Özellik

Odak ve merkez noktası birer tane olup bu
Yukarıda verilen aynalardan hangileri araçlarda K
noktalar gerçektir.
dikiz aynası olarak kullanılabilir?
Odak ve merkez noktası birer tane olup bu
L
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III noktalar sanaldır.
D) II ve III E) I, II ve III M Odak noktası sonsuzdur.
Buna göre K, L ve M aynaları aşağıdakilerden

hangisinde doğru olarak gösterilmiştir?
10. Ayrıntılı görüntü ▲ Düzlem ayna

A) K : Düzlem B) K : Çukur C) K : Düzlem
Geniş alan görüntüsü ■ Çukur ayna
L : Çukur L : Tümsek L : Tümsek
Her zaman gerçek ★ Tümsek ayna M : Tümsek M : Düzlem M : Çukur
boyutta görüntü
Yukarıda bazı görüntü türleri ve ayna türleri verilmiştir. D) K : Çukur E) K : Tümsek

L : Düzlem L : Çukur
Aynaların türleri ile görüntü türlerinin doğru eş-
M : Tümsek M : Düzlem
leştirilmesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) B) C)
▲ ▲ ▲
■ ■ ■
★ ★ ★
D) ▲ E) ▲
■ ■
★ ★
11.
Cisim tümsek aynaya yaklaştıkça
görüntüsünün boyu büyür.
Ali
Çukur aynada cismin görüntüsü 13. Aşağıdakilerden hangisi, bir düzlem ayna önün-
kendisinden küçük olabilir.
deki cisim ve bu cisme ait görüntü olamaz?
Cisim Görüntü
Mustafa
Küresel aynalarda bir ağacın görün- A) K K

tüsünün boyu kendi boyuna eşit
olabilir.
B) B B
Çiğdem
T
C) T
Yukarıdaki öğrencilerden hangilerinin söylediği
doğrudur? D) R
R
A) Yalnız Ali B) Ali ve Mustafa

C) Mustafa ve Çiğdem D) Ali ve Çiğdem E) N N
E) Ali, Mustafa ve Çiğdem
-116-
14. Bir cismin aynalardaki görüntülerinin boylarının ay- 16. İki yüzü parlatılmış küre parçası önündeki X ve Y ci-
nalara göre sütun grafiği şekildeki gibidir. simlerinden X in görüntüsü Y, Y nin görüntüsü X ol-
Boy maktadır.

Ayna

Cisim
boyu X Y
Ayna 2i i
K L M
Buna göre, Buna göre,

I. K aynası çukur aynadır.
Cisim X, görüntü Y ise ayna
II. L aynası düzlem aynadır. çukur aynadır.
III. M aynası tümsek aynadır. Umut
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur? Cisim Y, görüntü X ise ayna

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III düzlemdir.
Gülcan
Cisim Y, görüntü X ise ayna
tümsek aynadır.
15. Bir I ışınının K, L, M kutuları içindeki aynalardan yan-
sımaları şekilde gösterilmiştir.

Bircan
I I I
hangi öğrencilerin söyledikleri doğrudur?

i i
K L M A) Yalnız Umut B) Yalnız Bircan

C) Umut ve Gülcan D) Gülcan ve Bircan
Kutularda bulunan aynaların hangi ayna olduğu- E) Umut ve Bircan
nu tahmin eden öğrencilerden,

K de çukur ayna, tümsek ayna ve 17. • Bir hareketlinin tümsek aynadaki görüntüsünün
düzlem ayna olabilir.
hızı kendi hızına eşit olabilir.
Ulaş • Bir hareketlinin çukur aynadaki görüntüsünün

ortalama hızı kendi ortalama hızına eşit olabilir.
L de çukur ayna vardır.
• Bir hareketlinin çukur aynadaki görüntüsünün
ortalama hız büyüklüğü kendi hız büyüklüğün-
Neşe den fazla olabilir.
M de küresel ayna vardır.
• Bir hareketlinin tümsek aynadaki görüntüsünün
ortalama hız büyüklüğü kendi hız büyüklüğünden
Ali küçüktür.
hangilerinin söylediği doğru olabilir? • Bir hareketlinin düzlem aynadaki hız büyüklüğü
(Aynalardan asal eksenleri ve düzlem aynanın normali dü- kendi hızının büyüklüğüne eşittir.
şey düzlemdedir.)
Yukarıdaki hız büyüklükleriyle ilgili verilen ifade-
A) Yalnız Ulaş B) Ulaş ve Neşe lerden kaç tanesi doğrudur?
C) Neşe ve Ali D) Ali ve Ulaş
E) Ulaş, Neşe ve Ali A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
-117-
18. Şekilde bir saat ve çevresindeki aynalar gösterilmiş-
tir. T E S T-12
X
KARMA
1. Gelen ışın, normal ve kırılan ışın aynı ............... için-
dedir.
Y T
Ortamları değiştirmemek koşuluyla gelme açısının
sinüsünün kırılma açısının sinüsüne oranı sabittir.
Bu sabite ikinci ortamın birinci ortama göre .............
Z
denir.
Bağıl kırıcılık indisi 1’den büyükse ışınlar normale
Bu aynalara bakan bir gözlemci hangi aynalarda-
.................... kırılır.
ki görüntüyü saatin gerçeği gibi görür?
Saydam bir ortamın boşluğa göre kırılma indisine
A) Yalnız Y B) Yalnız X C) Y ve T
............ kırılma indisi denir.
D) X ve Y E) X ve Z
Yukarıdaki ifadelerde boş bırakılan yerlere aşa-
ğıdaki uygun ifadeler yerleştirildiğinde hangisi
19. I. Beyaz ışığın renklere ayrılması dışarıda kalır?
II. Fiberoptik
A) Yaklaşarak B) Mutlak
III. Serap C) Bağıl kırıcılık indisi D) Düzlem
Yukarıdakilerden hangilerinde yansıma olayı vardır? E) Saydam
A) I, II ve III B) Yalnız II C) I ve II
20. Bilgi: Çukur aynada cisim odak noktasında ise gö- 2. Saydam K, L, M ve N ortamlarının ışığı kırma özellik-
rüntüsü sonsuzda ve sonsuz büyüklüktedir. lerine ait sütun grafiği şekilde verilmiştir.
Buna göre, çukur aynadaki görüntüler için, Kırıcılık indisi

Cisim odaktan aynaya yaklaştıkça gö-
rüntüsü küçülerek aynaya yaklaşır.
Ayşe
Cisim odaktan merkeze yaklaştıkça gö-

rüntüsünün boyu küçülerek aynaya yak-
Ortam
laşır. K L M N
Buna göre, aşağıda verilen farklı ortamlar arasın-

Ali
Cisim merkezden uzaklaştıkça görüntü- daki ışık ışınının izlediği yollardan hangisi kesin-
sü sonsuza yaklaşır. likle yanlıştır?
A) B) C)
N M N
Güler K L M
öğrencilerin söylediklerinden hangisi kesinlikle

doğrudur?
D) E)
A) Yalnız Ayşe B) Yalnız Ali K L
C) Ayşe ve Ali D) Ali ve Güler L N
E) Ayşe ve Güler
-118-
3. Karanlık bir ortamda bulunan sarı renkli bir masa 5. Aşağıdaki ışık renklerinin birleşmesi artı (+) ile temsil
üzerinde renkli K ve L kalemleri bulunmaktadır. Renk edilerek algılanan renkler eşitlik (=) ile gösterilmiştir.
ile ilgili çalışma yapan öğrencilerden alınan bilgiler Sarı + Magenta = Beyaz
şöyledir;
L Mavi + Sarı = Beyaz
K

Cyan + Kırmızı = Beyaz
Sarı + Cyan = Yeşil
Yeşil + Sarı = Beyaz
Buna göre, kaç tanesi doğru gösterilmiştir?
Yeşil ışık altında bakıldığında ikisi (Sarı = Kırmızı + Yeşil, Magenta = Kırmızı + Mavi,
de görülüyor. Cyan = Yeşil + mavi)
Ayşe
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
Beyaz ışık altında kırmızı filtrenin
arkasından bakıldığında L görülü- 6. Şekildeki gibi yerleştirilmiş X, Y, Z filtrelerinin arka-
yor, K görülmüyor.
sından beyaz ışık gönderildiğinde I, II, III ve IV böl-
Ali geleri kırmızı renkte görülüyör.
Mavi ışık altında bakıldığında K gö-
rülüyor, L görülmüyor. X
Veli I
II III Y
Buna göre, K ve L nin gerçek renkleri ne olabilir?
IV
K L
A) Mavi Kırmızı
Z
B) Kırmızı Cyan
C) Magenta Kırmızı Buna göre X, Y, Z filtrelerinin renkleri ne olabilir?
D) Magenta Mor X Y Z
E) Mavi Sarı A) Kırmızı Sarı Magenta
B) Kırmızı Cyan Magenta
C) Beyaz Sarı Kırmızı
D) Sarı Yeşil Kırmızı
E) Cyan Sarı Beyaz
4. ( ) Dalgaboyu en büyük görünür ışık kırmızı, en
küçük görünür ışık mor dur.
( ) Boşlukta tüm renkli ışıkların hızı birbirine eşit- 7. ( ) Mercekler ışığı kırarak görüntü oluşturur.
tir. ( ) Mercek inceltildiğinde ışığı kırma özelliği azalır.
( ) Işıkta ara renk olan sarı, magenta, cyan boya ( ) Kalın kenarlı merceklerde oluşan görüntü cis-
renklerinde ana renktir. min boyuna eşit olabilir.
Yukarıdaki ifadelerde doğru olanın yanına (D) yanlış Yukarıda verilenler doğru ise (D), yanlış ise (Y) ile
olanın yanına (Y) işaretleniyor. işaretleyiniz.
Buna göre, sırasıyla aşağıdakilerden hangisi el-
de edilir?
de edilir?
A) D, Y, D B) D, D, Y C) Y, D, Y
A) D, D, D B) D, D, Y C) D, Y, D
D) D, D, D E) Y, D, D
D) Y, D, D E) D, Y, Y
-119-
8. Aşağıda ışığa ait bazı kavramlarla ilgili durumlar eş- 11. İnce kenarlı mercekte asal eksene paralel gelerek kı-
leştirilmiştir. rılan ışınlar ................ noktasında toplanır.
Kavram Durum Kesiti üçgen biçimli olan ışığı kırma özelliğine sahip
1. Prizma → Beyaz ışığın renklerine yüzeylere ................. denir.
ayrılması İnce kenarlı merceğin kullanıldığı araçların birisi de
2. Hipermetrop → Yakını net göremez ................... dür.
3. Miyop → Uzağı net göremez
Kalın kenarlı mercek kullanılarak düzeltilen göz ku-
4. Iraksak mercek → Işığı odaklar suruna ...................... denir.
5. Yakınsak mercek → Işığı dağıtır
Yukarıdaki ifadelerin boş bırakılan yerlerine aşa-
Buna göre, hangi iki kavram yanlış eşleştirilmiştir? ğıdaki ifadeler yerleştirildiğinde açıkta kalan şık
A) 1 ve 2 B) 2 ve 3 C) 3 ve 4 hangisidir?
D) 2 ve 5 E) 4 ve 5 A) odak B) prizma C) miyop
D) dürbün E) ayna
9.
Kalın kenarlı Dairesel Metalik yansıtıcı

mercek cam düzlem
12. Üç öğrenci hatırladıkları bilgilerini birbiriyle aşağıda-

Cam prizma İnce kenarlı mercek ki ifadeleriyle paylaşıyorlar.

İnce kenarlı mercekler hipermetrop
Yukarıda verilenlerin kaç tanesinde ışık kırılma- göz kusurlarında kullanılır.
ya uğrayabilir?
Zeynep
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 Teleskop yapmak için ince kenarlı
merceğe ihtiyaç vardır.
Şener
Periskop yapmak için prizmalar kul-
lanılabilir.
10. • Kontak lens

Ali
• Kamera objektifi
• Dürbün camı Bu bilgiler ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangi-
si doğrudur?
• Mikroskop camı
A) Yalnız Şener’inki doğrudur.
• Gözlük camı
B) Yalnız Ali’ninki yanlıştır.
Yukarıda verilenlerden kaç tanesinde mercek
C) Yalnız Zeynep’inki yanlıştır.
kullanılmaktadır?
D) Üçününki de doğrudur.
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1 E) Üçününkü de yanlıştır.
-120-
13. Aşağıdaki optik araçların her birine tek renkli ışık 15. • İki mercek birleştirilirse odak uzaklığı değişir.
gönderiliyor. • Tam yansımalı prizmada gelen ışın kırılma ve
//
yansımalar sonrasında geliş doğrultusuna para-
///
//////
lel olarak prizmayı terkedebilir.
//////////////
• Işığın rengi değiştirildiğinde merceğin odak
uzaklığı da değişir.
///
• Işık ortam değiştirmedikçe hızı değişmez.
/
İnce kenarlı Tam yansımalı Çukur ayna

mercek prizma • Bir merceğin yüzeylerinin eğrilik yarıçapı azaltı-
lırsa odak uzaklığı azalır.
Hangisine gönderilen ışın geliş doğrultusuna pa-
Yukarıdaki ifadelerden kaç tanesi doğrudur?
ralel olarak yoluna devam edebilir?
A) Yalnız çukur ayna A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
B) Mercek ve çukur ayna
C) Prizma ve mercek
D) Prizma ve çukur ayna
E) Prizma, mercek ve çukur ayna
14. • Düzlem ayna

16. Ahmet ışığın ana renklerinin karışımlarını mercek
• Çukur ayna
üzerine göndererek ışığı kendisini oluşturan renkle-
• Tümsek ayna
re ayırıyor. Şekil-I de sarı ışığın renklere ayrılması
• İnce kenarlı mercek verilmiştir.
• Kalın kenarlı mercek III
Sarı Magenta
Cyan IV
Yukarıdaki optik araçların herbirinin önüne ayrı ayrı
cisimler konularak görüntü oluşturuluyor. Cisimlerin
oluşan görüntülerinin boyu cismin boyuna eşit olabi- Kırmızı II
Yeşil I
leceklerinin maksimum sayısı n1, boyu cismin boyun-
dan küçük olabileceklerin maksimum sayısı ise n2 dir. Şekil-I Şekil-II Şekil-III
Buna göre, n1 ve n2 için aşağıdakilerden hangisi Buna göre, Şekil-II ve Şekil-III te belirtilen numa-
doğrudur? ralı yollar hangi renklere aittir?
n1 n2 I II III IV
A) 2 3 A) Kırmızı Mavi Yeşil Mavi
B) 3 2 B) Mavi Kırmızı Mavi Yeşil
C) 4 1 C) Yeşil Kırmızı Mavi Kırmızı
D) 3 4 D) Kırmızı Yeşil Mavi Kırmızı
E) 5 0 E) Mavi Kırmızı Kırmızı Yeşil
-121-
17. Aşağıdaki etkinlikte girişten başlayarak kutularda ifa- 19. Şekildeki mercekte cismin görüntüsü gösterilmiştir.
cisim
de edilenler doğru ise 3 puan yanlış ise 1 puan top- görüntü
lanmaktadır.
Aydınlanma
Işık şiddeti Aydınlanma şiddeti yüzeyin
GİRİŞ temel bir şiddetinin yansıtıcı olma
büyüklüktür. birimi özelliğine Buna göre;
candela’dır bağlıdır.

Görüntü sanaldır.
Kaynaktan
uzaklaştıkça Işık akısının
ÇIKIŞ aydınlanma birimi lümendir. İlknur
şiddeti azalır.
Merceğin kırıcılık indisi ortamın
kırıcılık indisinden büyüktür.
Buna göre, çıkışa ulaşıldığında kaç puan toplan-
mış olur?
Berrin
A) 7 B) 9 C) 11 D) 13 E) 15 Cisim merceğe yaklaştıkça
görüntünün boyu büyür.
Kıraç
öğrencilerden hangilerinin ifadesi doğrudur?

A) Yalnız İlknur B) Yalnız Berrin
C) Yalnız Kıraç D) Kıraç ve İlknur

E) İlknur, Berrin ve Kıraç
18. Aynı ortamda bulunan öğrenciler şekildeki gibi K cis-

mine bakıyorlar. K cisminin ortamları ayıran yüzeye
olan uzaklıklarını en uzak Ali en yakın Veli görmek-
tedir. 20. ( ) Kırmızı ışık altında kırmızı görünen cismin ren-
Ali Veli Murat gi magenta olabilir.
( ) Sarı (kırmızı + yeşil) ışık altında yeşil görünen
X Y Z
cismin rengi cyan olabilir.
( ) Mavi ışık altında siyah görünen cismin rengi
K K K
sarı olabilir.
Buna göre, X, Y, Z ortamlarının kırıcılık indisleri Yukarıdaki ifadelerden doğru olanların yanına (+),
nX, nY ve nZ arasındaki sıralama nasıl olur? yanlış olanların yanına (–) işareti konuluyor.
A) nX > nY > nZ B) nZ > nX > nY Buna göre, işaretlerin sıralaması nasıl olur?
C) nY > nZ > nX D) nY > nX > nZ A) + + + B) + – + C) + + –
E) nZ > nY > nX D) – + + E) + – –
-122-
3. GİRİŞ
T E S T-13
Temel büyüklükler aynı zamanda skaler büyüklük-
lerdir.
KARMA
Y D
1. Şekildeki çizelgede sağ sütunda temel büyüklükler-
den bazılarının birimleri verilmiştir. Sol sütuna temel
Termometre sıcaklığı
birimler yazılacaktır. Birim hacimdeki
ölçer.
ağırlığa özağırlık
Temel büyüklük Birim denir.
D Y
amper
1 2 D Y
candela
mol 3
Momentum fiziğin alt dalı
kilogram değildir.
Buna göre, sırasıyla doğru olarak doldurulan çi-

D Y
zelge aşağıdakilerden hangisidir?
4 5
A) Elektrik akımı B) Elektrik akımı C) Elektrik akımı
Işık şiddeti Işık şiddeti Madde miktarı Girişten itibaren kutu içindeki bilgiler doğru (D) ya da
Madde miktarı Kütle Işık şiddeti yanlış (Y) olarak değerlendirilerek hatasızca ilerleni-
Ağırlık Madde miktarı Kütle yor.
Buna göre, çıkış kapısı hangisidir?
D) Elektrik akımı E) Elektrik akımı

Kütle Işık şiddeti A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Işık şiddeti Madde miktarı

Madde miktarı Kütle
2. Ahmet laboratuvarda yaptığı üç ölçümü X = 50 gram,

Y = 278 Kelvin, Z = 520 saniye olarak kaydediyor.
Buna göre, Ahmet bu ölçümleri hangi ölçüm 4. Aşağıdakilerden hangisi fiziğin uygulama alanla-
araçlarını kullanarak elde etmiştir? rına örnek verilemez?
X Y Z A) Oyuncak araba çeken çocuk
A) Termometre Dinamometre Kronometre B) Radyonun çalışma prensibi
B) Eşit kollu terazi Kronometre Ampermetre C) Yağmur yağmasından sonra gökkuşağının oluş-
C) Dinamometre Fotometre Termometre ması
D) Dinamometre Termometre Kronometre D) Okuluna giden çocuğun hareketi
E) Eşit kollu terazi Termometre Kronometre E) Odunun yanması
-123-
5. Aşağıdaki ikililer arasındaki ilişki hangisinde 7. ( ) Güneş enerjisi füzyon reaksiyonları sonucu
doğru olarak verilmemiştir? oluşur.
A) Genleşme – Termodinamik ( ) Kararlı izotopların yapay yollarla kararsız hale
B) Yansıma – Optik getirilmesi suretiyle elde edilen aktifliğe yapay
C) Kristal – Katıhal fizik radyoaktivite denir.
D) Nötrino – Nükleer fizik ( ) Bütün gazların genleşme ve sıkışma katsayıla-
E) Elektrik akımı – Atom fiziği rı aynıdır.
( ) Fisyon birleşme reaksiyonudur.
Yukarıda verilenler doğru ise (D), yanlış ise (Y) ola-
rak işaretleniyor.
de edilir?
A) D, D, D, Y B) Y, D, D, D C) D, Y, D, Y
D) Y, D, D, Y E) D, D, D, D
6. Bazı maddelere ait 20°C deki yüzey gerilimleri şekil-

deki tabloda verilmiştir.
Madde Yüzey Gerilimi (N/m)

Cıva 0,44
Su 0,072
Etil Alkol 0,023
Sadece tablodaki değerlere göre konuşan,

Civanın kohezyon kuvveti su ve etil
alkolünkünden büyüktür.
Ayşe
Suyun kılcal boruda yükselmesi ci-

vadan azdır.
Ümit
Özdeş peçeteler en çabuk civada,
en geç etil alkolde ıslanır.
8. Vektörel ve skaler büyüklüklerle ilgili verilen;

Elif I. Yön
II. Büyüklük
öğrencilerin düşüncelerinden hangileri doğru- III. Birim
dur? niceliklerinden hangileri her ikisi için de ortak
A) Yalnız Ayşe B) Ayşe ve Ümit kullanılmaktadır?
C) Ümit ve Elif D) Ayşe ve Elif A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
E) Ayşe, Ümit ve Elif D) II ve III E) I, II ve III
-124-
9. Sıla, aşağıda verilen ölçüm aletlerini kullanarak 11. X, Y ve Z maddeleri ve özellikleri tablodaki gibidir.
maddelerin ayırtedici özelliklerinden birini ölçmek is-
Madde Özellikleri
tiyor.
X Konuldukları kabın şeklini alırlar.

Y Akıcı değildir şeklini korur.
Z Belirli bir hacmi yoktur.
Buna göre, X, Y, Z maddelerinin fiziksel halleri

Dijital terazi Termometre Dereceli kap
aşağıdakilerden hangisindeki gibi olabilir?
Buna göre, öğrencinin amacına ulaşması için; X Y Z
I. Termometre A) Katı Sıvı Gaz
II. Dijital terazi B) Katı Gaz Sıvı
III. Dereceli kap C) Sıvı Gaz Sıvı
ölçü aletlerinden hangilerini kullanması gerekli D) Sıvı Katı Gaz
ve yeterlidir? E) Gaz Sıvı Gaz
10.
r
12. Kapalı kapta bulunan bir sıvı soğumaya bırakılır-

İçi dolu türdeş silindirik bir cismin öz ağırlığının
sa sıvının;
hesaplanabilmesi için,
I. Hacim
I. Mezura
II. Özkütle
II. Dijital terazi
III. Sıcaklık
III. Dinamometre
niceliklerinden hangileri zamanla değişebilir?
verilerinden hangileri gereklidir? (r = 3)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III
D) I ve III E) Yalnız III
-125-
13. Aşağıda girişten itibaren kutu içindeki bilgiler doğ- 15. Basınç ile ilgili kavram haritası şekildeki gibidir.
ru (D), ya da yanlış (Y) olarak değerlendirilerek hata ............... Sıvıda Gazda Sabit hacimde
yapmadan ilerleniyor. ile doğru BASINÇ ............ ile doğru
orantılıdır. orantılıdır.
GİRİŞ I
Katıda
III
Sıvılar kullanılarak çok küçük kuvvetler ile ................ ile ters

çok ağır cisimleri kaldırabiliriz. orantılıdır.
II
Y D
Basınçla ilgili yukarıda verilen kavram haritasın-
Katılar üzerlerine Durgun sıvılarda
uygulanan basıncı kabın tabana etki
da I, II, III kutularına yazılması gereken uygun
aynen iletir. eden basınç kuvveti, kavramlar aşağıdakilerden hangileridir?
yan yüzeye etki eden
Y D basınç kuvvetine eşit
olabilir. I II III
1 2
Y D
A) Yoğunluk Ağırlık Molekül sayısı
3
B) Sıcaklık Yüzey alanı Sıcaklık
Akışkanların hızının
C) Yükseklik Kütle Molekül sayısı
arttığı yüzeyde
basınç fazladır. D) Yoğunluk Çekim ivmesi Sıcaklık
Y D E) Özağırlık Yüzey alanı Sıcaklık
4 5
Buna göre, hangi çıkışa varılır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
16. Aşağıdaki etkinlikte basınç ile ilgili kavramlar ve bunlar-

la ilgili çalışma yapan bilim adamları verilmiştir.
Kavramlar Bilim İnsanı

Atmosfer basıncı & & Pascal
14. Katıların basıncını ölçmek için etkinlik yapan Ali beş ka- Kapalı kaptaki gaz basıncı & & Toriçelli
tı cisme ait bilgileri şekildeki tabloya yerleştirmiştir.
Basıncın iletilmesi & & Boyle Mariotte
Cisim Kütle Yükseklik Taban Alanı
Kavramlar ve bilim adamları arasında yapılacak
X m 2h S
doğru eşleştirme aşağıdakilerden hangisi gibi
Y 2m 3h S
olur?
Z m 4h 2S
A) B) C)
T 3m 3h 2S
V 4m 2h S
Buna göre, Ali tabanları üzerine oturtulmuş ci-

simlerden hangisinin basıncını en büyük ölçer? D) E)
A) X B) Y C) Z D) T E) V
-126-
17. 19.
H : Birim hacimdeki kesit alanı Deniz seviyesinden yukarılara çıkıl-
dıkça açık hava basıncı azalır.
n : Birim yüzeye etki eden basınç kuvveti
l : Birim hacimdeki kütle miktarı
Yukarıdaki sembollerin tanımları verilmiştir.

Buna göre H, n, l sembollerinin isimleri aşağı-
dakilerden hangisidir?
Doğu Anadolu bölgesinde birim ha-
cimdeki gaz yoğunluğu Akdeniz böl-
H n l gesinden azdır.
Büşra
A) Uzunluk Kuvvet Özağırlık
Yüksek yerlerde sıvılar daha kolay
B) Dayanıklılık Basınç Özkütle kaynar
C) Kılcallık Basınç Dayanıklılık
D) Dayanıklılık Özkütle Basınç
Kübra
E) Kılcallık Basınç Özkütle İçinde helyum bulunan esnek bir
balon serbest bırakılırsa yukarı çık-
tıkça balonun hacmi sürekli artar.
Ersin
Öğretmenin söylediği bilgi doğrultusunda hangi

öğrencilerin söyledikleri doğrudur?

A) Yalnız Büşra B) Yalnız Ersin
C) Ersin ve Kübra D) Kübra ve Büşra
E) Ersin, Kübra ve Büşra
20. I. Sınırlandırılmış bir akışkana uygulanan dış ba-

sıncın akışkan boyunca taşındığını ifade eder.
II. Bir akışkan içine tümüyle ya da kısmen batan bir
cismin yer değiştiren akışkanın ağırlığına eşit bir
kuvvetle kaldırıldığını ifade eder.
III. Akışkan hızının yüksek olduğu yerde çeper ba-
18. Boş bir pet şişe ağzı kapatılıp ortasından büküldü- sıncının düşük, hızın düşük olduğu yerde çeper
ğünde kapağını yavaşça açtığımızda kapağın fırladı- basıncının yüksek olduğunu ifade eder.
ğı gözlenmektedir. Yukarıdaki ifadelerin hangi ilkeye ait olduğunu
Bu olay, bulmak isteyen bir öğrenci doğru ilkeleri aşağı-

dakilerden hangisinde bulmuş olur?
I. Akışkanlar sıkıştığı zaman basınçları artar.
I II III
II. Akışkanlar üzerlerine etki eden basıncı her yöne
A) Pascal Archimedes Toriçelli
dik iletirler.
B) Bernoulli Pascal Archimedes
III. Akışkanlar hızının arttığı yerde basınç azalır.
C) Arşimet Newton Bernoulli
ilkelerinden hangileri ile açıklanabilir?
D) Pascal Newton Bernoulli
E) Pascal Archimedes Bernoulli
-127-
3. Bir X sıvısında içleri dolu K, L, M katı cisimlerinin sı-
T E S T-14 vıya batan hacimleri ve kendi hacimleri aşağıdaki
tabloda gösterilmiştir.

KARMA
Cisim Tüm hacim Batan hacim
K 2V V
1. I II III L V V
M 3V 2V
Bu bilgilere göre,
Uçak kanadı Yarış arabası Rüzgar gülü X in yoğunluğu L ninkine eşittir.

kaportası
Yukarıdakilerden hangilerinin çalışma prensip- Mustafa

leri açıklanırken Bernoulli ilkesinden yararlanıl-
M nin yoğunluğu K den büyüktür.
mıştır?
D) II ve III E) I, II ve III Ali
K nin yoğunluğu X in yoğunluğunun
yarısına eşittir.
Veli
öğrencilerden hangilerinin söylediği kesinlikle

doğru olur? (Cisimler tabana dokunmuyor.)
2. Aşağıdaki etkinlikte girişten başlanarak verilen bilgi-
A) Yalnız Mustafa B) Yalnız Veli
ler doğru ise (D), yanlış ise (Y) yolu takip ediliyor.
C) Mustafa ve Veli D) Ali ve Veli
GİRİŞ
E) Mustafa, Ali ve Veli
Taşma düzeyine kadar dolu kaba bırakılan cisim
yüzüyorsa kapta ağırlaşma olmaz.
Y D
Batan cisme etki Kaldırma kuvvetinin

formülü
4. ( ) Bir sıvı içine batırılan bir cisim kaldırma kuvve-
eden kaldırma
kuvveti ağırlığından FK = Vbatan.d sıvı.g dir. ti kadar hafifler.
küçüktür.
( ) Cismin üzerine etki eden kaldırma kuvveti cis-
Y D Y D me etki eden sıvı basınç kuvvetlerinin bileşke-
1 2 sine eşittir.
Tüm akışkanlar 5
kaldırma kuvveti ( ) Tamamen sıvıya batmış cismin sıvıdaki konu-
uygular.
mu kaldırma kuvvetinin şiddetini etkilemez.
Y D
Yukarıda verilenler doğru ise (D), yanlış ise (Y) ile
3 4 işaretleniyor.
Buna göre, hata yapmadan ilerlenildiğinde çıkış
de edilir?
hangi kapıdan olur?
A) D, D, D B) D, D, Y C) D, Y, D
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 D) Y, D, D E) D, Y, Y
-128-
5. K, L, M katı cisimlerinin özkütlesini veren noktalar 7. Kütleleri mK ve mL olan K ve L cisimlerinin hacimleri
kütle-hacim grafiğinde şekildeki gibi belirtilmiştir. sırasıyla 2V ve V olup cisimler eşit kollu terazide şe-
Kütle (g) kildeki gibi dengededir.
30 K
L
20 2V V
M K L
10 Vana
Hacim (cm3) Havalı ortam

0 10 20 30
2
Ali, Murat ve Özün katı cisimleri yoğunluğu g/cm3
3 Buna göre,
olan X sıvısının içine bırakıyor.
I. mK = mL
Benim bıraktığım cismin ağırlığı kadar II. mK > mL
sıvı taşmıştır.
III. Vanadan içeriye yoğunluğu havadan daha bü-
Ali
yük olan gaz gönderilirse terazinin dengesi bo-
zulmaz.
Benim bıraktığım cisim dibe batar.
Murat
Benim bıraktığım cisim en üstte kalır.
Özün
Buna göre, öğrenciler hangi cisimleri X sıvısına

atmıştır? (Sıcaklık sabit.)
Ali Murat Özün

A) K L M 8. Metal bir cismin sıvı için-
B) K M L deki denge durumu şekil-
sıvı
C) L K M deki gibidir.
D) L M K
cisim
E) M L K
6. Cisme etki eden kaldırma kuvvetini artırmak iste-

Madde Kütle (g) Hacim (cm3) yen öğrencilerden,
X 20 10
İsmet: Sıvı miktarını artırmak.
Y 45 15
Derya: Sıvı ile karışabilen daha yoğun sıvı ekle-
Z 25 20
mek.
T 50 30
Duygu: Cismi yukarı kaldırmak.
Şekildeki tabloya göre aşağıdaki yargılardan
Ömer: Sistemi çekim ivmesinin büyük olduğu bir
hangisi yanlıştır? (Cisimleri boşluksuzdur.)
ortama götürmek.
A) X katı Y sıvı ise X ten yapılan cisim Y de yüzer.
hangilerinin düşünceleri doğrudur?
B) T katı Z sıvı ise T den yapılan cisim Z de batar.
C) X katı Z sıvı ise X ten yapılan cisim Z de batar. A) Derya ve Duygu B) Derya ve Ömer
D) X katı T sıvı ise X ten yapılan cisim T de yüzer. C) İsmet ve Duygu D) Duygu ve Ömer
E) Y katı Z sıvı ise Y den yapılan cisim Z de batar. E) Derya, Duygu ve Ömer
-129-
9. Taşma seviyesine kadar dolu kaplara K, L, M cisim- 11. • Saf madde hal değiştirirken ............... sabit kalır.
leri yavaşça bırakıldığında cisimlerin dengeye gel- • Isının akış yönü daima ................. maddeden
dikleri konumlar şekildeki gibi gösterilmiştir. ............. maddeye doğrudur.
K L M
• Bir maddenin ................ maddenin yoğunlaşma
ısısına eşittir.
Yukarıdaki ifadelerin boş bırakılan yerlerine aşa-
ğıdaki ifadeler yerleştirildiğinde hangi şık dışarı-
da kalır?
A) Sıcaklık B) Soğuk C) Erime ısısı
Bu durumla ilgili sonuç düşüncelerini söyleyen
D) Sıcak E) Buharlaşma ısısı
öğrencilerden,
Seval: L ve M ağırlığı kadar sıvı taşırır.
Zeynep: K ve L hacmi kadar sıvı taşırır.
Selda: K, L ve M ye uygulanan kaldırma kuvvetle-
ri eşittir.
hangilerinin söylediği doğru olabilir?
A) Yalnız Zeynep B) Yalnız Seval
C) Seval ve Zeynep D) Selda ve Zeynep
E) Seval, Zeynep ve Selda
10. Aşağıdaki etkinlikte girişten başlayarak kutulardaki

bilgiler doğru ise (D), yanlış ise (Y) yolu izlenmekte-
dir.
GİRİŞ
Maddenin iç enerjilerinin birimi kaloridir.
Y D
Sıcaklık temel Taneciklerin

büyüklüktür. ortalama kinetik
enerjisinin birimi °C
Y D dir.
12. İç Enerji
Y D
1 2 depolanır
3
Isı skaler bir çeşididir Sıcaklıkları
alışveriş
Enerji ? farklı
büyüklüktür. yapar
cisimler
Y D birimidir
4 5 Kalori
Buna göre, hata yapmadan ilerlendiğinde çıkış Yukarıdaki kavram haritasında etrafına kurgula-
hangi kapıdan olur? nan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) Termometre B) Sıcaklık C) Basınç

D) Joule E) Isı
-130-
13. • Aynı ortamda bulunan iki cismin sıcaklıkları eşit 15. Aynı cins maddeden yapılmış eşit kütleli cisimlerden
ise ısı alışverişi gerçekleşmez. 2 tane K parçası L ve M ye temas edecek şekilde ko-
• Sıcaklıkları farklı iki cisimden özısısı küçük olan nulmuştur. Cisimler arasındaki ısı akışı oklarla belir-
ısı alır. tildiği gibidir.
• Özısı ile kütlenin çarpımı ısı sığasını verir.
• Isı sığası ayırt edici bir özellik değildir. K L K M
Is›
• ifadesi özısıyı verir.
Kütle x S›cakl›k Buna göre K, L, M nin ilk sıcaklıkları arasındaki
sıralama küçükten büyüğe doğru nasıldır?
Yukarıdaki ifadelerden kaç tanesi doğrudur?
A) K, L, M B) M, K, L C) L, K, M
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1 D) M, L, K E) L, M, K
16. Bir kapta bulunan saf su içerisine bir miktar buz ko-
nuluyor. Kaptaki suyun kütlesinin zamana bağlı de-
14. Şekildeki su dolu kabı bir ısıtıcı ile üstten ısıttığımız ğişimi şekildeki gibi oluyor.
zaman L noktasındaki suyun sıcaklığının K nokta- Kütle

sındaki suyun sıcaklığından küçük olduğu ölçülüyor.

K
Zaman
L 0 t1 t2
Buna göre,
Bu olay bize, Sibel: Buzun ilk sıcaklığı 0°C dir.
I. Suyun iyi bir iletken olmadığını Hamza: 0-t1 aralığında suyun sıcaklığı azalmıştır.
II. Isınan su moleküllerinin kabın üst yüzeyine ha- Hasan: t1-t2 aralığında buzun tamamı erimiştir.
reket ettiğini hangi öğrencilerin söyledikleri kesinlikle doğru-
III. Suda ısının konveksiyon yolu ile yayıldığını dur?
durumlardan hangilerini gösterir? A) Yalnız Sibel B) Yalnız Hamza
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II C) Sibel ve Hamza D) Sibel ve Hasan
D) I ve III E) I, II ve III E) Hamza ve Hasan
-131-
17. ( ) Genleşme özelliği büyük olan maddelerin sı- 19. Aşağıdaki ifadeler doğru ise parantez içine (+), yan-
caklığı azaltılırsa çok büzülür. lış ise eksi (–) işareti konuluyor.
( ) Tenceredeki suyun ısınması konveksiyon ve ( ) Genleşme katsayısı küçük olan madde çabuk
iletim yolu ile olur. ısınır.
( ) Genleşme özelliği tüm maddeler için ayırt edici ( ) Özısısı büyük olan madde geç ısınır.
özelliktir. ( ) Genleşme katsayısı büyük olan madde daha
Yukarıda verilenler doğru ise (D), yanlış ise (Y) ile çabuk genleşir.
işaretleniyor. Buna göre, sırasıyla hangi işaretler oluşur?
Buna göre, sırasıyla aşağıdakilerden hangisi el- A) + + + B) + + – C) + – +
de edilir? D) – + – E) – + +
A) D, D, D B) D, D, Y C) D, Y, D
D) D, Y, Y E) Y, D, Y
18.
Katılar erirken, sıvılar buharlaşırken
dışarıdan ısı alır.

20.
Kar erirken hava soğur. K: Cam yün
Ahmet
L: Ahşap doğrama
Terledikten sonra insan
üşür.
Veli M: Delikli tuğla
Kolonya dökülen el serinler.
N: Strafor köpük
Tuba
Yukarıda verilenlerden hangileri ile ısı tasarrufu
Öğrencilerden hangilerinin söylediği öğretmenin
sağlanır?
söylediği ilkeye dayanarak açıklanabilir?
A) K ve L B) L, M, N
A) Yalnız Tuba B) Yalnız Veli
C) K, M ve N D) K, L, M ve N
C) Veli ve Tuba D) Ahmet ve Tuba
E) K, L ve M
E) Ahmet, Veli ve Tuba
-132-

26 PDF Aok 1 Fizik (MF)

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

26 PDF Aok 1 Fizik (MF)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TYT - AYT • FİZİK (MF) Aylık Ödev - 1

A) B) C) A) Tam gölge alanı küçülür.

D) Yarı gölge alanı aynı kalır, tam gölge alanı büyür.

2. Noktasal ışık kaynağının önüne konulan saydam ol-

Buna göre; K2 Top •

I. Ekranı engelden uzaklaştırmak

Şekildeki K1 ve K 2 noktasal kaynaklarının ekran

ifadelerinden hangileri tek başına gerçekleştiril-

13. Şekilde birim kareler üzerinde I ve II düz aynaları ile

gölgesi boyunun dörtte biri kadar oluyor. II 2

Sokak Buna göre, cismin bu görüntüsü hangisidir?

y ıııı ıııı ıııı

ıııı ıııı ııı

rüntü aşağıdakilerden hangisi gibi olur? ışınlar KL kesitinin tümünü aydınlatır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

15. K 18. Üç ayna ile I1, I2 ve I3 noktasal ışık kaynakları şekil-

kaç derece olmalıdır? A) Z U B) X U C) X T

17. Birbirine dik K ve L aynalarından K aynasına gönde- 20. K

rilen I ışını yansımalar sonucu I' olarak yansıyor.

Buna göre x açısı kaç derecedir? A) X, L, M, K B) X, Y, Z, M C) X, Y, L, M

1. Noktasal ışık kaynağı, saydam olmayan cisim ve Saydam olmayan

D) I, II ve III E) Yalnız III

2. Küresel ışık kaynağı ve saydam olmayan küresel en-

4. Yüksekliği h olan düz aynadan x kadar uzaklıktaki

Buna göre, göz hangi noktaların görüntüsünü

8. Eşit kare bölmeli düzleme X ışıklı cismi ve düzlem

Buna göre, X ışıklı cisminden çıkıp yalnızca ay-

Buna göre, K - T duvarındaki tam ve yarı gölge

II. R T arası yalnızca kaynaktan ışık alır.

11. Şekilde düzlem aynaya gelen ışın gösterilmiştir.

b = 3a olduğuna göre, yansıma açısı kaç derece-

16. Yeterince uzun duvarın önünde bulunan Aylin düz-

18. Şekildeki P bölgesinde bulunan bir düzlem aynaya

alanları nasıl değişir?

nalarda oluşan görüntü sayısı n2 dir.

20. Şekildeki düzenekte ekranda gölge ve yarı gölge

I. Işık kaynağını aynaya yaklaştırmak

işlemlerinden hangileri tek başına yapıldığında ya- mez?

4. K noktasından L noktasına noktasal bir cisim sabit

11. Birbirine paralel gelen aynı renkli X ve Y ışınlarından

8. Küresel bir aynada bir cismin kendisinin iki katı bü-

yüklükte düz görüntüsü oluşuyor. Y

Buna göre aynanın cinsi ve görüntünün özelliği I

12. Şekil I de görüldüğü gibi aynı renkli I1 ve I2 ışınları

Buna göre, şekil II de M ortamından gelen I ışını

14. Su dolu kap ve L engeline takılı düz ayna ile oluştu-

16. Saydam L yarım küresi ile M prizması K ortamının

I. Düz ayna K engeline takılırsa ışın II deki gibi bir L

Buna göre, ışının sıvı yüzeyinde tam yansıma

20. Sarı bir levha beyaz ışıkla aydınlatılarak levhaya

I ışını n1, n2 , n3 kırılma indisli ortamlarda şekilde-

1. K ışık ışınının saydam X, Y, Z ortamlarında izlediği

I ışınının X, Y ve Z ortamlarındaki hızları jX , jY, jZ

Hava ortamında bulunan şekildeki cam kürenin

5. Şekildeki O noktası yarım kürenin merkezidir.

ışık için sınır açısı 48° dir.

Hava Şekil - I Şekil - II

Y ortamının kırıcılık indisi, X ortamının kırıcılık

7. X ortamından Y ortamına giren tek renkli K ışının iz-

Bu ışının X, Y ve Z ortamlarındaki ortalama sürat-

III. L ortamı çıkarılırsa ışın Y ayırıcı yüzeyinden yo-

Ortamların kırıcılık indisleri nK , nL ve nM arasın-

Buna göre, I ışını aşağıdakilerden hangisi gibi bir