You are on page 1of 26

EĞİTİMDE

ÖLÇME &
DEĞERLENDİRME
-6-
Psik.Dan.&
Psik.Dan.& Reh.Yusuf
Reh.YusufŞARLAK
ŞARLAK
İstanbul
İstanbul/ 2010
/ 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
SUNU İÇERİĞİ
BİR ÖLÇME ARACINDA BULUNMASI
GEREKEN TEKNİK ÖZELLİKLER

* Güvenirlik ve Geçerlik Arasındaki


İlişki

3- KULLANIŞLILIK

Psik.Dan.&
Psik.Dan.& Reh.Yusuf
Reh.YusufŞARLAK
ŞARLAK
İstanbul
İstanbul/ 2010
/ 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
GÜVENİRLİK VE GEÇERLİK
ARASINDAKİ İLİŞKİ
* Güvenirlik, geçerlik için ön koşuldur.Güvenirliği
etkiyelen her şey doğrudan ya da dolaylı olarak
geçerliği de etkiler.

* Bir ölçme işleminde geçerlik “ne ölçülecek?”


güvenirlik ise “nasıl ölçülecek?” sorusunun cevabını
inceler.

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK


İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
* Hataların tümü testin geçerliğini düşürür. Fakat
güvenirlik,
güvenirlik sabit ve sistematik hatalardan etkilenmeyip
sadece tesadüfi hatalardan etkilenir. Çünkü sabit ve
sistematik hataların kaynağı ve miktarı belli
olduğundan meydana getirdikleri etkiler giderilebilir.
Fakat tesadüfi hataların kaynağı ve miktarını
bilemediğimizden bu mümkün değildir.

* Şans başarısı ve kopya hem geçerliği hem de


güvenirliği etkiler.

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK


İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
* Bir testin geçerliği onun güvenirliğini sınırlar. (Bir
testin geçerlik katsayısı, o testin güvenirlik katsayısının
karekök değerini geçemez. Örn; güvenirliği 0,64 ise
geçerliği en çok 0,80 olabilir)

* Bir öğretmenin her yıl aynı soruları sorması öncelikle


geçerliği düşürür.

* Geçerli olan bir araç güvenilir sonuçlar verir fakat


güvenilir bir araç her zaman geçerli olmayabilir.

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK


İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
Güvenilir Ancak Geçerli Olmayan
Test Sonucu
(Tutarlı ancak hatalı ölçüm)

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK


İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
Hem Geçerliği Hem de Güvenirliği Yüksek
Test Sonucu
(Hem doğru hem de tutarlı ölçüm)

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK


İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
Hem Geçerliği Hem de Güvenirliği Düşük
Test Sonucu
(Hem tutarsız hem de hatalı ölçüm)

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK


İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK
İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
KULLANIŞLILIK
* Ekonomi
* Hazırlama süresi
* Uygulama süresi
* Hazırlayıcı ve uygulayıcıların nitelikleri
* Cevaplayıcının nitelikleri
* Uygulama kolaylıkları
* Puanlama kolaylıkları
* Puanları yorumlama kolaylıkları

Bir aracın kullanışlılığını artıran önlemler, dolaylı


olarak onun güvenirlik ve geçerliğini

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK


İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK
İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK
İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK
İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
KPSS’DE
ÇIKMIŞ SORULAR

Psik.Dan.&
Psik.Dan.& Reh.Yusuf
Reh.YusufŞARLAK
ŞARLAK
İstanbul
İstanbul/ 2010
/ 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi, birden fazla öğrenme
sonucuna dayalı bir değerlendirmede verilecek kararın
doğruluğunu artırıcı önlemlerden biri değildir?

A) Niteliksel gözlem sonuçlarına daha büyük bir ağırlık


verilmesi
B) Ağırlıklandırmada, araçların güvenilirliğinin dikkate
alınması
C) Ağırlıklandırmada, araçların geçerliliğinin dikkate
alınması
D) Karar vermede kullanılacak ölçütün eldeki ölçme
sonuçları cinsinden ifade edilmesi
E) Amaca uygun nitelikli bir ölçütten
Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK
yararlanılması
İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi, birden fazla öğrenme
sonucuna dayalı bir değerlendirmede verilecek kararın
doğruluğunu artırıcı önlemlerden biri değildir?

A) Niteliksel gözlem sonuçlarına daha büyük bir ağırlık


verilmesi
B) Ağırlıklandırmada, araçların güvenilirliğinin dikkate
alınması
C) Ağırlıklandırmada, araçların geçerliliğinin dikkate
alınması
D) Karar vermede kullanılacak ölçütün eldeki ölçme
sonuçları cinsinden ifade edilmesi
E) Amaca uygun nitelikli bir ölçütten
Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK
yararlanılması
İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
"Güvenilirliği yüksek bir test sonucunun geçerliğinin düşük
olması" riski, aşağıdaki durumların hangisinde en fazladır?

A) Test puanlarının iç tutarlılık katsayısı düşük görünmekte;


ancak, test kapsamı yoklamak istenen kritik davranışları
içermektedir.
B) Test maddelerinin ayırt ediciliği düşük, test kapsamı dar
tutulmuş ve uygulama denetim altında tutulamamıştır.
C) Test puanlarının standart hatası büyüktür; ancak, testte çok
sayıda ve çeşitli konulardan sorular vardır.
D) Test puanlarının kararlılığı yüksektir; ancak, test kapsamı
ölçülecek davranışları örneklemede yetersiz kalmıştır.
E) Test puanları beklenene yakın biçimde dağılmakta, test
kapsamı ölçülmek istenen davranışları örnekler görünmektedir
Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK
İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
"Güvenilirliği yüksek bir test sonucunun geçerliğinin düşük
olması" riski, aşağıdaki durumların hangisinde en fazladır?

A) Test puanlarının iç tutarlılık katsayısı düşük görünmekte;


ancak, test kapsamı yoklamak istenen kritik davranışları
içermektedir.
B) Test maddelerinin ayırt ediciliği düşük, test kapsamı dar
tutulmuş ve uygulama denetim altında tutulamamıştır.
C) Test puanlarının standart hatası büyüktür; ancak, testte çok
sayıda ve çeşitli konulardan sorular vardır.
D) Test puanlarının kararlılığı yüksektir; ancak, test kapsamı
ölçülecek davranışları örneklemede yetersiz kalmıştır.
E) Test puanları beklenene yakın biçimde dağılmakta, test
kapsamı ölçülmek istenen davranışları örnekler görünmektedir
Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK
İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
Bir öğretmen yalnızca “okuduğunu anlama” becerisini ölçmede
kullanılacak bir yazılı sınav hazırlamak istemektedir.
Aşağıdakilerden hangisi bu sınavdan elde edilecek puanların
güvenirliğini ve geçerliğini artırmaz?

A) Objektif tipte olmayan sorular için ayrıntılı puanlama


anahtarının hazırlanması
B) Bir öğrencinin bütün cevaplarının okunması ve sonunda
öğrenci hakkındaki izlenimler de dikkate alınarak tümüne birden
bir puan verilmesi
C) Sınav kâğıtlarının birden fazla puanlayıcı tarafından
puanlanarak puanların ortalamasının alınması
D) Cevapların aynı puanlayıcı tarafından sıraları değiştirilerek
E) Çabuk cevaplanabilen türden çok sayıda soru sorulması

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK


İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
Bir öğretmen yalnızca “okuduğunu anlama” becerisini ölçmede
kullanılacak bir yazılı sınav hazırlamak istemektedir.
Aşağıdakilerden hangisi bu sınavdan elde edilecek puanların
güvenirliğini ve geçerliğini artırmaz?

A) Objektif tipte olmayan sorular için ayrıntılı puanlama


anahtarının hazırlanması
B) Bir öğrencinin bütün cevaplarının okunması ve sonunda
öğrenci hakkındaki izlenimler de dikkate alınarak tümüne birden
bir puan verilmesi
C) Sınav kâğıtlarının birden fazla puanlayıcı tarafından
puanlanarak puanların ortalamasının alınması
D) Cevapların aynı puanlayıcı tarafından sıraları değiştirilerek
E) Çabuk cevaplanabilen türden çok sayıda soru sorulması

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK


İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
Ölçme sonucunun hangi özelliği, ağırlıklı ortalama
hesaplanırken bu ölçme sonucuna daha büyük ağırlık
verilmesi için gerekçe olamaz?

A) Kullanışlığı yüksek bir testten elde edilmiş olması


B) Standart hatasının küçük olması
C) Kapsamının daha geniş olması
D) Daha önemli hedeflerle ilgili olması
E) Geçerliğinin yüksek olması

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK


İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
Ölçme sonucunun hangi özelliği, ağırlıklı ortalama
hesaplanırken bu ölçme sonucuna daha büyük ağırlık
verilmesi için gerekçe olamaz?

A) Kullanışlığı yüksek bir testten elde edilmiş olması


B) Standart hatasının küçük olması
C) Kapsamının daha geniş olması
D) Daha önemli hedeflerle ilgili olması
E) Geçerliğinin yüksek olması

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK


İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
Bir dersteki başarıyı ölçmek için geliştirilmiş beş
testle ilgili olarak tablodaki bilgiler elde edilmiştir.
Güvenirlik Yordama Kapsam Ortalama
Test Katsayısı Geçerliği Geçerliği Güçlük

1 0,72 0,45 Orta 0,70


2 0,65 0,29 Yüksek 0,35
3 0,83 0,64 Yüksek 0,58
4 0,92 0,18 Düşük 0,40
5 0,61 –0,55 Düşük 0,50

“Bir testin güvenirliğinin yüksek olması, geçerli bir test elde


etmek için yeterli değildir.” yargısını desteklemek için hangi
testi örnek gösterebilir?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK
İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
Bir dersteki başarıyı ölçmek için geliştirilmiş beş
testle ilgili olarak tablodaki bilgiler elde edilmiştir.
Güvenirlik Yordama Kapsam Ortalama
Test Katsayısı Geçerliği Geçerliği Güçlük

1 0,72 0,45 Orta 0,70


2 0,65 0,29 Yüksek 0,35
3 0,83 0,64 Yüksek 0,58
4 0,92 0,18 Düşük 0,40
5 0,61 –0,55 Düşük 0,50

“Bir testin güvenirliğinin yüksek olması, geçerli bir test elde


etmek için yeterli değildir.” yargısını desteklemek için hangi
testi örnek gösterebilir?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK
İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
Aşağıda standart sapması ve güvenirlik katsayısı verilen
testlerden hangisiyle elde edilen puanların standart
hatası en küçüktür?

Standart Sapma Güvenirlik Katsayısı


A) 2 0,50
B) 4 0,50
C) 5 0,30
D) 5 0,60
E) 2 0,90

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK


İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.
Aşağıda standart sapması ve güvenirlik katsayısı verilen
testlerden hangisiyle elde edilen puanların standart
hatası en küçüktür?

Standart Sapma Güvenirlik Katsayısı


A) 2 0,50
B) 4 0,50
C) 5 0,30
D) 5 0,60
E) 2 0,90

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK


İstanbul / 2010 Bu slayt www.egitimfakultesi.net
‘ten indirilmiştir.

You might also like