You are on page 1of 2

Niemorfemowe sposoby słowotwórcze

a) Leksykalno – semantyczny – sposób ten polega na tym, że słowa


przekształcają się w homonimy, czyli posiadają różne znaczenia, a
pisownia pozostaje taka sama, np. ключ (klucz francuski, klucz ptaków,
klucz odpowiedzi, klucz jako narzędzie), мир.
b) Leksykalno- syntaktyczny (zrośnięcie) – сего дня (dwa wyrazy
połączyły, zlały się w całość), на веки сей час; słowa zlewają się w
całość w wyniku długiego istnienia w języku.
c) Morfologiczno – syntaktyczny – polega na tworzeniu nowych słów w
wyniku przejścia z jednej gramatycznej kategorii do innej, np. учёный
(человек) – przymiotnik; учёный – rzeczownik (сказал). Z kategorii
przymiotników przeszły w kategorie rzeczowników (substantywizacja),
np. детская (homoformy) – przejścia wyrazów z jednej części mowy w
druga, np. стих (wiersz) – rzeczownik lub czasownik jako ścichł (ta sama
wymowa, lecz nalezą do innych części mowy).
d) Abrewiatury (skrótowce) – tym sposobem tworzone są tylko
rzeczowniki, zazwyczaj bez udziału spójek. Powstają nowe wyrazy w
wyniku skrócenia innych wyrazów. Wyróżniamy następujące typy
skrótowców:
 Inicjałowy,
 Dźwiękowy – powstały od pierwszych dźwięków tematów, np. бам –
байкало-Амурская-Магистраль.
 Literowy – powstałe od pierwszych liter tematów, np. ВВС – Военно-
Воздушные-Силы (вэ-вэ-эс).
 Sylabowy (grupowy) – skrót powstały z początkowych fragmentów
tematów, np. городской комитет (горком).проодовольственный
магазин продмаг
 Połączenie sylabowego i inicjałowego typu skrótowców, np. камский
автомобильный завод (камАЗ).
 Połączenie skróconego tematu i całego słowa, np. стеннаяа газета –
стенгазета
 Połączenie początkowej części wyrazu i formy przypadka zależnego
rzeczownika, np. прмощник мастера – поммастера
 Połączenie początkowej części jednego tematu i początkowej lub
końcowej części drugiego

Zasada: przed spółgłoska dźwięczną i samogłoską piszemy „з”;


Przed spółgłoską bezdźwięczną piszemy „с” (к, ц).

Substantywizacja – przejście przymiotnika w rzeczownik; morfologiczno –


syntaktyczny.
Певец – певица
Лётчик – лётчица
Переплётчик – переплётчица
Татарин – татарка
Украинец – украинка
Казах – казашка
Европеец – европейка
Сосед – соседка
Житель – жительница
Пассажир – пассажирка
Слушатель – слушательница

Złożenie – kompozycja z interfiksem „o”

Interfiks = spójka

You might also like