You are on page 1of 13

1.

Modül
MODÜL 1- ÖĞRENME VE ÖĞRETME SÜREÇLERİ (%15)
A) FARKLILAŞTIRILMIŞ ÖĞRETİM YAKLAŞIMI

1. BÖLÜM (Farklılaştırılmış Öğretim Yaklaşımı)


1. Farklılaştırılmış Öğretimin Kuramsal Temelleri
Farklılaştırılmış öğretim; bir araç, bir tutum, bir yaklaşım, bir felsefe, bir program uyarlama stratejisi, bir organizasyon stratejisi
veya bir sınıf yönetimi modeli olarak ifade edilmektedir.

Tüm öğrenciler farklıdır. Öğretmen,farklı stratejiler kullanmalıdır.


 Piaget'in bilişsel gelişim kuramı
 Vygotsky'nin yakınsal gelişim alanı
 Gardner'ın çoklu zekâ kuramına, beyin temelli öğretimi

Jean Piaget :
 Öğrenciler , zihinsel temsillerin parçalanması ve yeniden yapılandırılması yoluyla öğrenir.
 Çocuk, dünya üzerinde hareket ederek ve dünyaya ilişkin yaptığı kavramsallaştırmaları birbirine bağlayarak öğrenir.

Vygotsky Yakınsal gelişim alanı: Çocuğun bir yetişkin veya akranlarıyla iş birliğine dayanır.
 Öğretmenden öğrenciye-öğrenciden öğretmene doğru iki taraflı sosyal etkileşimler
 Bireyin, daha bilgili birine (öğretmen, koç veya akıl hocası) ihtiyacı var
 Kendilerinin ulaşabilecekleri veya bir rehber eşliğinde başarabilecekleri daha etkili öğrenirler.

Gardner Çoklu zekâ teorisi: Öğretmen, en üst düzeye çıkarmak için öğrencilerin her birinin güçlü ve zayıf yönlerini besler.

Bloom Taksonomisi:(a)hatırlama, (b)kavrama, (c)uygulama, (d)analiz, (e)sentez, (f)değerlendirme HEDEF


(KAZANIM)
2. Farklılaştırılmış Öğretim Yaklaşımının Temel İlkeleri
1. Güçlü bir sınıf topluluğu, grup üyelerinin her biri için öğrenmeyi destekler. İçerik
2. Nitelikli öğretim programı her sınıfa özeldir. (Kapsam)
3. Öğrenciler için ulaşılabilir görevler,
4. Tüm öğrenciler için yüksek öğrenme hedefleri içerir. Süreç
5. Süreç içerisinde devam eden değerlendirme duyarlı öğretim hakkında bilgi verir. (Eğitim Durumları)
6. Akranlarıyla çalışmaları gereken zamanlar vardır.
7. Esnek sınıf yönetimi ve etkili öğrenme için gerekli yapı ve açıklık dengesini Ürün
(Ölçme ve Değerlendirme)
3. Neden Farklılaştırılmış Öğretim?
Öğrencilerin öğrenme geçmişlerini, hazırbulunuşluk düzeylerini, ilgi alanlarını ve öğrenme profillerini derslere dâhil ederek
birçok öğrenci için aktif öğrenme fırsatlarını artırır. Tomlinson (1999)

 İş birliği atmosferi yaratmaya yardımcı olarak zaman ve kaynakları esnek ve yaratıcı bir şekilde kullanma.
 Tüm öğrencilerin başarılı olabileceği ve fayda elde edebileceği bir ortamın oluşması
 Her öğrencinin öğrenme potansiyelini en üst düzeye çıkarmak
 Grup öğrenimini teşvik eder ve bireysel ya da bağımsız öğrenme için fırsatlar yaratılabilir.
 En iyi öğrenecekleri yollar hakkında verimli seçimler yapmalarına yardımcı olur.

4-Farklılaştırılmış Öğretimin Temel Ögeleri


 Öğrenciler, geçmiş deneyimleri, kültür, dil, cinsiyet, ilgi alanları, hazırbulunuşlukları, öğrenme biçimleri, öğrenme hızları
ile öğrenen olarak öz farkındalık, güven, bağımsızlık özellikleri bakımından farklılık gösterirler.
 Öğretmenlerin özel ve sürekli gelişen planlar yapmaları önemlidir.

5- Ne / Nasıl Farklılaştırılıyor?
 Tüm öğrencileri seviyelerinin en üst düzeyine çıkarmaktır.
 Farklılaştırmanın uzun vadeli hedefi ise yaşam boyu öğrenmeyi geliştirmektir.
 Sürekli değerlendirmeden faydalanırlar.

Hazırbulunuşluk, öğrencinin belirli bir öğrenme alanıyla ilgili mevcut bilgi, anlayış ve beceri düzeyini ifade eder.
İşi biraz fazla zorlaştırmak ve ardından yeni zorluk seviyesinde başarılı olmaları için ihtiyaç duyacakları desteği sağlamaktır.
İlgi, ilginç olan konular, olaylar veya örnekler o kişinin dikkatini çeker; merak uyandırır veya hayranlık uyandırır. Bu noktada ilgi,
öğrenciler için büyük bir motivasyon kaynağıdır.
Öğrenme profilleri, bireyin nasıl öğrendiği ile ilgilidir ve zekâ tercihleri, cinsiyet, kültür veya öğrenme stilleri gibi unsurlardan
etkilenir. nasıl öğrendiği ile öğretmenin nasıl öğrenmesini beklediği arasındaki uyum önemlidir.

Özet: @muhalif33 Kaynak: MEB 1


1.Modül

2. BÖLÜM (Farklılaştırılmış Öğretim Yaklaşımı)


1-Farklılaştırılmış Öğretimde Kullanılan Yöntem ve Teknikler

a) İstasyonlar: Bir konunun farklı alt bölümleri farklı istasyonlarda hazırlanır.


o Öğrenciler farklı hazırbulunuşluk düzeylerine göre farklı öğrenme görevi ve aktivitesine yönlendirilir.
o Öğretmen tarafından belirlenebileceği gibi yönlendirmelerle öğrenciye de bırakılabilir.
(Öğrenme istasyonu, uygulama istasyonu, proje istasyonu, sanat istasyonu, müzik istasyonu gibi)

Örnek: Eğitim Konusu;


Öykü, Müzik, Resim istasyonlarında her grup 10’ar dakika dolaşarak konu hakkında düşüncelerini belirtirler.
Adapte olma, özel yetenek ve işbirlikçi çalışmaya katkı sağlar.

b) Merkezler: Aynı konunun farklı yollarla öğrenilmesi amaçlanır. Bireysel yada grupla çalışılabilir.
o Öğrenme merkezleri, Konuyu öğretmek ve pekiştirmek için sınıfların bir köşesindeki etkinlik ve malzemelerin oldukları
yerlerdir.
o İlgi merkezleri, Konu hakkında, kendi ilgi alanlarında çalışma yapmalarını amacıyla oluşturulan yerlerdir

Örnek: Fen Dersinde;


Deney Merkezi: Bu merkezde konuya uygun olan deneysel etkinlikleri yapılmaları istenir ve raporu yazmaları beklenir.
Eğitsel Oyun Hazırlama Merkezi: Bir eğitsel oyun planlaması yapıp hazırlayabilirler.
Soruşturma Merkezi: Birlikte tahminler ve fikirler üzerinde tartışılır.

c) Öğrenme Ajandaları: Öğretmen, öğrencilerin ajandalarına çoğunlukla iki haftada tamamlanacak görevler yazar.
o Öğrenciler kendi öğrenme hızlarında; kendi öğrenme stillerine, çoklu zekâlarına uygun etkinlikleri tamamlar.

d)Karmaşık Öğretim: Birçok özellik açışından farklı öğrencilerin birbirinden olumlu yönlerinin farkına varmış olur.
o Her türlü zekâ, malzeme, stil, içerik vb. özelliklerden faydalanan küçük grup uygulamasıdır.
o Öğretmenler, öğrenciler çalışırken gruplar arasında hareket ederler ve açık uçlu sorular sorar, düşünmelerini derinleştirir

e) Yörünge Çalışmaları: Proje yönteminin bireysel uygulanan şekli olarak tanımlanabilir.


o Projenin içeriğinin araştırması, planlanması ve yürütülmesi ile sunumun nasıl yapılacağı konusunda karar öğrencilere aittir
o Öğrenci proje konusunu -mevcut üniteden olmak kaydıyla- kendisi seçer. Proje süresi 3-6 hafta olarak belirlenir.

f) Giriş Noktaları: Üstbilişsel öğrenme kuramlarına dayanmaktadır. Farklı konuları, farklı giriş noktalarından başlar.
o Öğrenci,bir giriş noktasında konuyu okuyarak başlarken bir diğerinde film izleyerek,drama yaparak başlar.(Çoklu Zeka)

g) Öğrenme Sözleşmesi: Hazır bulunuşluk, ilgileri ve öğrenme profillerine göre öğretmen ve öğrenci arasında yapılan anlaşmadır.
Öğrencilerin kendi öğrenmelerini yapılandırmalarını ve eğitim sürecinde aktif katılımlı öğrenciler olmalarını sağlar.

h) Katlı Öğretim:Ön öğrenmesi düşük,orta ve yüksek olan öğrencilerin aynı konuları, kendilerine uygun seviyesinde öğrenmeleri
o Bloom taksonomisine göre katlar, basitten karmaşığa doğru, kolaydan zora ve bilinenden bilinmeyene olmak üzere birbirinin
ön koşulu olacak şekilde aşamalı (taksonomik) olarak sıralanır.
o Bir grup öğrenci temel bilgilerin sunulduğu kaynaklara yönlendirilirken daha karmaşık ve teknolojik kaynaklar gibi daha teknik
bilgi gerektirebilecek kaynaklara ise diğer grup öğrencilerin yönlendirilmesiyle katlar oluşturulabilir.

I)Grup Araştırmaları: Öğretmen, öğrencilere konu seçimi konusunda rehberlik eder ve ilgi alanlarına göre sınıfı gruplara ayırır.
o Araştırmayı planlama, yürütme, bulguları sunma ve sonuçları bireysel ve grup olarak değerlendirmede yol gösterir(Rehberlik)

Özet: @muhalif33 Kaynak: MEB 2


1.Modül

2- Farklılaştırılmış Öğretimde Değerlendirme Teknikleri


a) Öğretim Öncesinde Kullanılan Teknikler: Ön Değerlendirme amaçlanır.

Köşe Kapmaca: Sınıfın köşelerine üzerinde “neredeyse hiç”, “bazen”, “sıklıkla” ve “kesinlikle” ifadeleri yazan kartlar yerleştirilir
ve köşesine giden öğrenci, konu hakkında ne bildiğini ve neden bu köşede olduğunu açıklar.

KutuYapma: Öğrenci bir kâğıda büyük bir kutu çizer, ardından bu kutunun içine küçük bir kutu çizer. Dıştaki kutuya “Ne
biliyorum?” içteki kutuya ise “Ne bilmeliyim?” sorusunu yazar ve cevap arar

Evet-Hayır Kartları: Kartın bir yüzüne “evet” diğer yüzüne “hayır” yazar. Öğretmen, soru sorduğu zaman uygun olanı
kaldırmalarını ister.

b) Öğretim Sürecinde Kullanılan Değerlendirme Teknikleri: Geri Bildirim amaçlanır.

Parmakla İşaretleme:
- Başparmak yukarı, konu hakkında çok şey biliyorum,
- Başparmak yana, konu hakkında biraz bilgim var,
- Başparmak aşağıya, konu hakkında çok az bilgim var anlamındadır.

Yumruk Yapma:
- 5 parmak açık: Birisine açıklayabilecek kadar iyi biliyorum.
- 4 parmak açık Yalnız başıma yapabilecek kadar biliyorum.
- 3 parmak açık: Biraz yardıma ihtiyacım var.
- 2 parmak açık: Daha fazla pratik yapmaya ihtiyacım var.
- 1 parmak açık: Henüz öğrenmenin başındayım, anlamına gelmektedir.
Gerçekle Yüzleşme: Öğrencilere 3 adet kart dağıtılır. Konuya yönelik bilgi ve duygularını gösteren, kartlarda yer
alan mutlu, sakin(ciddi) ve üzgün yüz ifadelerinden birini seçerek havaya kaldırırlar.

c)Öğretim Sonrasında Kullanılan Değerlendirme Teknikleri: Hedefe ulaşılıp ulaşılmadığını görmek amaçlanır.
Değerlendirmeler testler, projeler, öğretmen tarafından oluşturulan sınavlar/testler veya sözlü raporlar olabilir.

Sarmal Oluşturma: Soruların cevaplarını, öğrencilerin kâğıda yazmaları istenir ve öğrenciler bir daire oluşturur. Her öğrenci
dönüşümsel olarak söz hakkı alır ve kâğıda yazdıklarını okur.

Simit Tekniği: Öğretmen tahtaya bir simit şekli çizer. Şeklin dış tarafına ''öğreniyorum'' ve iç tarafına ''biliyorum'' ifadeleri
yazılır.Gelen cevaplar simit şeklinin ilgili yerlerine not edilir 2. Yöntemde: Öğrenciler, simit şekli gibi bir iç ve dış daire oluştururlar.
Çemberin içindeki öğrenciler, dışarıdaki öğrencilerle eşleşir ve bildiklerini paylaşır. Paylaşıma devam etmek için iç daire saat
yönünde, dış daire ise saat yönünün tersine hareket eder.

Konuşma Halkası: Bu teknikte öğrencilerden(A, B ve C isimleri) üçer kişilik gruplar oluşturulur. A, belirlenen konu hakkında
konuşmaya başlar işaret verilir ve B konuşur, tekrar işaret verilir ve C, konuşur. Öğrendikleri tespit edilmeye çalışılır.

Döngüsel Yansıma: Farklı köşelere konu yazılır. Öğrenciler küçük gruplara ayrılarak köşelere giderler ve düşüncelerini yazarlar.
Döngüsel olarak son köşede yazılanları sınıfa okur ve tartışırlar.

Portfolyo:Öğrenci çalışmaların bir araya getirilmesidir.Süreç boyunca devam eden geri bildirim ve yansıtma sürecini kolaylaştırır.

E-portfolyo; Dijital bir koleksiyondur.

Portfolyada öğrenci tarafından seçilen ürünlerde “kırmızı nokta”, öğretmen tarafından seçilen ürünlerde “sarı nokta”, öğretmen ve
öğrencinin birlikte seçtiği ürünlerde “yeşil nokta” şeklinde olabilir.

1-Ürünler toplanır: Ev ödevleri, projeler, yazılı metinler, zihin haritaları, testler, ödevler, videolar, mektuplar vb
2-Ürünler seçilir: En iyi parça/en iyi ürün, devam etmekte olan bir iş, öğrenci/öğretmen seçimi, ileri düzey/zorlu ürün
3-Niçin bu parçanın seçildiğini ve hangi kriterleri sağladığını açıklar.
4-Öğrenciler belirledikleri hedefleri ve öğrenmelerini arkadaşlarına ve diğer önemli kişilere açıklarlar.

Özet: @muhalif33 Kaynak: MEB 3


1.Modül
3. BÖLÜM (Farklılaştırılmış Öğretim Yaklaşımı)
1-İçerik Farklılaştırma
Öğretmenin hem konu hem de öğrencileri hakkındaki bilgisi önemlidir.
 Farklı okuma düzeylerinde metin veya roman kullanma,
 Bütünden parçaya ve parçadan bütüne yaklaşım
 Öğrencileri destekleme ve cesaretlendirme,
 Öğrencilere seviyelerine uygun çalışmalar verme,
 İlgi alanlarına göre öğrenme kapasitelerini en üst düzeye çıkarmak

2. Farklılaştırmanın Temel Ögeleri


a)İçerik, öğretim sürecinin “girdisi”dir. b)Süreç c) Ürün
d)Öğrenme Ortamı
Fiziki İklim: Renklerin çekiciliği, araç ve gereçlere kolay erişim, mobilya düzenlemeleri
Duygusal İklim: Yardım isteyebildikleri, sorularına yanıt alabildikleri, düşüncelerini ifade edebildikleri, hoşgörülü olma

3-Farklılaştırılmış Öğretimde Öğretmen Rolleri


 Öğrenciler okula, Maslow'un ihtiyaçlar hiyerarşisinde belirlediği hem bilişsel hem de duyuşsal ihtiyaçlarla gelirler.
 Öğretmenlerin istek ve becerisi önemlidir.
Davet mesajı: Burada olmanızdan, sizi daha iyi tanıyacak olmaktan çok memnunum ve sınıfa önemli deneyimler ve özellikler
getirdiğinizin farkındayım. Burayı sizin için değerli bir öğrenme ortamı yapmak için elimden geleni yapmak istiyorum.

Yatırım mesajı: Bu sınıfta ve dünyada önemli olduğunuzdan, olabildiğince hızlı ve çok büyümenize yardımcı olmak için çok
çalışacağım. Başarınız çabanızdan kaynaklanacağı için sizden de çok çalışmanızı isteyeceğim.

Kalıcılık mesajı: Her zaman ilk denemenizde her şeyi doğru yapamayabilirsiniz. Ben de sizin için ve sizinle birlikte başarınızı
geliştirecek yaklaşımlar bulmak için çalışacağım. Sizden asla vazgeçmeyeceğim.

Fırsat mesajı: Gençsiniz ve dünyada var olan olasılıkları yeni öğreniyorsunuz. Kendinizi çeşitli ortamlarda, çeşitli rollerde ve
çeşitli içeriklerle görmeniz için sizlere fırsatlar sunmak istiyorum. Bu, geleceğe hazırlanmanız ve sizin için var olan olasılıkları
görüp heyecanlanmanız için bir fırsattır.

Düşünme mesajı: Sizi dinleyeceğim, sizden öğreneceğim, sizi sınıfımızda çalışırken gözlemleyeceğim, ilerlemenizi inceleyeceğim
ve rehberliğinizi isteyeceğim. İşimi ve sizin için nasıl çalıştığımı mümkün olduğunca sık düşüneceğim. Daha bilinçli ve etkili bir
öğretmen olabilmek için kendimden bunu bekliyorum. Daha bilinçli ve etkili bir öğrenci olabilmeniz için sizden de aynısını
isteyeceğim

4-Duygular ve Öğrenme
 Korku içerisinde yaşayan öğrenciler öğrenemez.
 Stres düzeyi yükseldikçe üst düşünme seviyelerine erişme azalır
 Duygusal merkez, bilişsel merkezi kontrolü altına alırsa, öğrenmeye ket vurulmuş olur.
 Zihin temelli eğitim için üç temel : Duygusal iklim , rahatlatılmış uyanıklık ve karmaşık deneyimde öğretim
 Ödül ve ceza yaratıcılığı engellediğini, içsel motivasyona müdahale ettiği ve öğrenme olasılığını azalttığı görülüyor.
Ödülleri kullanmanın beş işlevsel alternatifi şunlardır:
1. Tehdidi ortadan kaldırmak
2. Güçlü bir olumlu iklim yaratmak
3. Geri bildirimi artırmak
4. Hedefleri belirlemek
5. Olumlu duyguları harekete geçirmek ve bunlara ilgi uyandırmaktır.

5-Sınıf İklimi
 Öğrenci sınıfta kendinin emin ve güvende hissetmelidir.
 Öğretmenlerin mimik ve jestleri önemlidir.
 Öğretmenlerin sözlü ve yazılı geri bildirimi sadece övgü yada eleştiri için değil, çaba ve kalıcılığı güçlendirir olmalıdır.
 Birbirlerini tanıyan ve saygı duyan öğrenciler, farklılıklara karşı daha hoşgörülü olmaktadırlar

6-Farklılaştırılmış Öğretimi Planlama


a) İlk olarak dersin kazanımlarını göz önünde bulundurarak temel standartları belirlenir. (Hedef)
b) İçeriği, bilgi ve becerileri bütüncül bir şekilde kazandıracak şekilde yapılandırılır.(İçerik)
c) Öğrencilerin neyi bildikleri ve neleri öğrenmeleri gerektiği belirlenir. (Süreç-Hazır Bulunuşluluk)
d) Öğrencilerin öğrenmeleri gereken bilgi ve beceriler kazanmaları için neler gerektiğini belirlenir.(Süreç-Öğretim Ortamı)
e) Öğrencilerin bildiklerini göstermelerine fırsat sağlanır. (Ürün-Değerlendirme)

Özet: @muhalif33 Kaynak: MEB 4


1.Modül

B) PROGRAM GELİŞTİRME VE DEĞERLENDİRME


1. BÖLÜM (Program Geliştirme Ve Değerlendirme)
1-Eğitim Programının Tanımı
Eğitim, bireyin kendini gerçekleştirmesi ve de topluma yararlı olmasını(toplumsallaşmasını) sağlamaktır.
Eğitim programı, insan, toplum ve onun bir çıktısı olan kültür ile sürekli ilişki içindedir.

Bobbit: Yetişkin yaşamında yapılması gereken şeyleri yapabilme becerisi


Tyler :Geçmişte ve şu andaki uygulamalar ile biçimlenmiş öğrenci yaşantıları bütünü
English: Okul sisteminde kullanabilecekleri yöntemleri içeren plandır.
Posner: Öğretmen ve Değerlendirme sürecine karar vermeye olanak sağlayan ürünler
Ornstein ve Hunkins: Kendine özgü temelleri olan çalışma alanı
Demeuse ve Strauven: Ulaşılması beklenen sonuçlara göre öğretimin düzenlenerek uygulanması

*Varış: “Eğitim kurumunun, herkes için sağladığı amaçlarının gerçekleşmesine dönük tüm faaliyetler
Ertürk : (yetişek): “Öğrencileri belli bir zaman süresinde yetiştirmeye yönelik düzenli eğitim durumları
Sönmez :(yetişek), öğrenci hedef ve davranışları, onların içerikle bağlantısını, eğitim ve sınama durumları

Öngörüsel tanımlar, bir reçete gibi neyin olması gerektiğini ele alır.
Tanımlayıcı(betimsel) tanımlar, edinilmiş yaşantılara(geçmişe) vurgu yapar

Program;
• Siyasi bir araçtır..
• Toplum ve kültürünün yansımasıdır.
• Aralıksız çalışan bir yeniden düzenleme sürecidir.
• Okulda alınan tüm derslerdir.
2-Program Türleri
Resmî program: Devlet tarafından hazırlanıp eğitim bakanlığınca yürütülendir.
Uygulamadaki program: Ne öğretileceğine öğretmenin karar verdiği, resmi programdaki öğretilen program
Test edilen program: Hazırlanan sınavlarda ölçülen öğrenmeleri kapsayan program
Örtük program: Gizli, saklanan ve informal( okulun yapısı, okul kuralları, disiplin anlayışı, okul ile çevreyi kapsayan program)
İhmal edilen program: Resmî programda olup, uygulamaya konmayan, göz ardı edilen, üstünkörü geçilen programdır
Ekstra program: Okulun dışında yapılması planlanmış her türlü deneyim, etkinlik (spor, halk oyunları, sinema, tiyatro, konferans)
Desteklenen program: Programın desteklenmesi için sağlanan kaynakları içerir(ders kitabı, ders saati, sınıf sayısı)
Önerilen program: Bilim insanları ya da meslek kuruluşlarınca hazırlanan program türüdür.
Karşıt program: (Sönmez), resmî programın hedeflerinin tam karşıtını savunan kişileri yetiştirmek üzere oluşturulan programdır.

Eğitim programı, MEB’de yer alan kurum içi ya da kurum dışı tüm etkinlikleri kapsayan bir programdır.
Öğretim programı, eğitim programı içinde öğrenme-öğretme etkinliklerinin planlanması ve uygulanmasını kapsayan program
Ders programı, Öğretim programı içinde yer alan matematik, Türkçe, beden eğitimi gibi bir ders-kursun amaçlarını kapsar

3-Program Geliştirme Süreci

Türk eğitim sisteminde, eklektik(seçmek-en iyisi) bir anlayışı içeren Demirel (2020) tarafından geliştirilen model temel alınıyor.

a)Programın Planlanması
Kimler yer alacak, hangi adımlar izlenecek, ne kadar sürede gerçekleşecek, gereksinim(ihtiyaç analizi), ön testler, raporlar vb
b)Program Tasarısının Hazırlanması
Çalışmanın neden yapıldığı, ulaşılmak istenen çıktılar neler, sürecin nasıl işleyeceği ve amaçlara ulaşıltığı nasıl anlaşılacak
c)Programın Uygulanması
Deneme(Pilot) uygulaması nerede ve nasıl yapılacağına karar verilmesi ve uygulamanın planlanmasıdır.
d)Programın Değerlendirilmesi
Amaçlara ulaşma düzeyi, içeriğin uygunluğuna karar verilir. Program olduğu gibi uygulanır, geliştirilir ya da sonlandırılır
e) Programa Süreklilik Kazandırılması
Araştırma-geliştirme çalışmaları ile dinamik yapıya(süreklilğe) kavuşturulur.

Özet: @muhalif33 Kaynak: MEB 5


1.Modül

2. BÖLÜM (Program Geliştirme Ve Değerlendirme)

1- Program Değerlendirme
Hazırlanan programların, planlanan öğretim etkinliklerinin bu gerekliliğe uygun olup olmadığı ya da ne düzeyde uygun olduğu
sorularına ancak değerlendirme sürecinde yanıt aranabilir.

2-Program Değerlendirmenin Amacı ve İşlevi


 Çağın gereklerine uygun bireylerin yetiştirilip yetiştirilmediğini, istendik davranışların kazandırılıp kazandırılmadığı; eğer
kazandırılmamışsa nedenlerini bulmayı amaçlayan bir süreç olarak açıklanabilir.

 Bir programın değerlendirilmesi; durumu belirleme, gözden geçirme, karşılaştırma, gereksinimleri belirleme, amaçlara ulaşılıp
ulaşılmadığını saptama gibi önemli işlevleri yerine getirmede kullanılabilecek bir araç olarak düşünülebilir.

3- Program Değerlendirme Süreci

Planlama: Neyin değerlendirileceğini ,değerlendirmenin neden yapılacağı, bulgularının hangi amaçla ve kim tarafından
kullanılacağı, daha önce değerlendirilip değerlendirilmediği, maliyeti gibi konuların açıklığa kavuşturulmasıdır.

Dış değerlendiriciler, projeyle ilgisi olmayan bağımsız kişiler


İç değerlendiriciler ise programın içinden kişilerdir.

Uygulama: Sınav sonuçları, ölçekler, testler, gözlemler , görüşmeler vb. veriler toplanır ve raporlaştırılır.

Değerlendirme: Değerlendirmenin değerlendirilmesidir. Değerlendirmecilerin de öz değerlendirme yapmalarına olanak sağlar.


Olguya odaklan, Bilgi topla, Bilgiyi organize et, Bilgiyi analiz et, Bilgiyi raporlaştır, Bilgiyi sürekli olarak gözden geçir.

4- Program Değerlendirme Türleri


Değerlendirme Biçimine Göre;
1-Formal değerlendirme, sistematik bir süreci içerir, yapılandırılmış bir değerlendirmedir ve süreç hakkında uzmanlık gerektirir.
2-İnformal değerlendirme , günlük yaşamda karşılaşılan olaylarda ortaya çıkar ve öznel bir nitelik taşıma durumu söz konusudur.

Değerlendirme Amacına Göre;


a)Biçimlendirici değerlendirme, İlk aşamalarında durumun gözden geçirilmesi sürekli, ayrıntılı ve konuya özgü bilgilendirme
sağlar ve program tamamlanmadan yani çok geçmeden sorunlara müdahale edilmesine olanak sağlar.

b)Toplam değerlendirme: Programın uygulanmasından sonra yapılan bir değerlendirme türüdür.


1. düzeyinde, öğrencilerin tepkileri,
2. düzeyde, hedef ve kazanımlarının gerçekleşme durumu,
3. düzeyde(Zorlu Basamak) öğrenci görüş ve tutumlarını belirlenir.

5-Program Değerlendirme Yaklaşımları

Hedefe Dayalı Değerlendirme: Hedeflerinin belirlenmesi ve gerçekleşen çıktıların değerlendirilmesi. Süreç içinde olası
sorunların belirlenmesi ve gereken müdahalelerin yapılması mümkün değildir.

Yönetime Dayalı Değerlendirme: Yöneticilerin kararları önemlidir. Değerlendirmeci tasarımını yapar, verilerini toplar ve karar
vericilere, müdürlere yani yönetime sunar.

Uzman Odaklı Değerlendirme: Eski ve en çok kullanılan ve program konusundaki uzmanların karar vermesine odaklıdır.

Tüketici / Yararlanıcı Odaklı Değerlendirme:Geliştirilecek ürün ve hizmetlerden yararlananların değerlendirme pozisyonunda


olmasına dayanır. (Çalıştay düzenleyenler, Hizmetiçi Eğitimciler tarafından desteklenen yaklaşım)

Katılımcı Odaklı Değerlendirme: Paydaşların yani programla ilgisi olanların değerlendirmeye yardım etmek üzere katılması

Özet: @muhalif33 Kaynak: MEB 6


1.Modül

C) KAVRAM ÖĞRETİMİ
1- Kavram nedir?
Kavram:Nesnelerin,olayların ortak özelliklerini kapsayan, ortak ad altında toplayan genel tasarım(amasya elması, antep fıstığı)

Öğrenilebilirlik: Deneyimler sonucu doğuştan değil, sonradan öğrenilir.


Kullanılabilirlik: Farklı çeşitte kullanım alanları vardır.
Açıklık: Anlaşılabilirdir ve ortak fikir birliği bulunmalıdır.
Genellik: Hiyerarşiktir, genelden başlayarak daha özel hâle geçer.
Güçlülük: Diğer kavramların anlaşılmasına yardımcı olması

2-Geliştirme Süreçleri
a) Genelleme: Genel ilkeye ulaşma süreci
b) Ayrım: Benzemeyen özelliklerin vurgulanması
c) Tümevarım: Genele ulaşma, çıkarım yapma sürecidir.
d) Tanımlama: Kavramların özelliklerini açıklamadır.
e) Tümdengelim: Örneklerden yola çıkarak genel hâlin açıklanması
3- Kavram Öğretimi
Önceki bilgiler, bilimsel doğru olan bilgi ile ters düşmesine “kavram yanılgıları” denir. Kavram yanılgılarının değişimine
öğrenciler direnç göstermektedir.
a) Kavram Haritaları
 Tek bir akış diyagramı şeklinde hazırlanmamalıdır.
 Özel isimler kavram değildir, yazılmaz.
 Her kavram bir defa kullanılmalıdır.
 Belli bir grup kavramlar renklendirilebilir.Ayırt edilebilirlik sağlar
 İki kavram arasında tek bir bağlantı yerine çapraz bağlantılar da olmalı
b)Zihin Haritaları c) V-Diyagramları (Fen) d) Kavram Karikatürleri

D) AKRAN ÖĞRETİMİ
1- Akran Öğretimi
Eğitmenin rehberliğinin yanı sıra kendi yaş grubundan, birbirilerini çok daha iyi anlayan “akran”larının desteğinde olan bir süreç.

-Doğru cevap yüzdesi (%30 altı) konuya geri dönülerek anlatım detaylandırılır.
-Doğru cevap yüzdesi yaklaşık %30-70 arasında olursa bu, akran tartışması için
idealdir ve akış şeması aynen uygulanır.
-Doğru cevap sınıfın büyük bir kısmı tarafından verilmiş ise (%70 üstü) cevap
kısaca açıklanır ve diğer bir soru veya konuya geçiş yapılır.
Cevapların Alınma Yöntemleri;
El kaldırma: En kolay ve kısa sürede bir şekilde öğrenci yanıtlarını alınır.
Flaş kartlar: Öğrencilere farklı renk ve formlarda A, B, C gibi kartlar dağıtılır
Tarama formları: Büyük gruplarda tercih edilebilir.
Clickers: Teknolojik uygulama. Derste tahtaya cevap oranları yansıtılır
Çevrim içi yanıt sistemleri: Web 2.0 araçlar

2-Akran Öğretimi Yönteminin Değerlendirilmesi


Öncelikle bireylerin kendilerini değerlendirmesi (öz değerlendirme) sonrasında
akran ve grup değerlendirmelerini yapmaları istenebilir.

Özet: @muhalif33 Kaynak: MEB 7


1.Modül

E) OKUL DIŞI ÖĞRENME

1-Okul Dışı Öğrenme: İnformal ortamlarda formal öğrenmedir.(müzeler,bilim merkezleri, okul bahçesi,park, nehir kenarı)
Öğretim programını temel alan ve sınıf dışındaki alanlarda ve kurumlarda gerçekleşmesi okul dışı öğrenme olarak bilinir.
Sadece bir konu değil, diğer derslerle ilişkilenme(disiplinlerarası) tavsiye edilir.(Tarih dersinin, mat, müzik dersi ile ilişkilenme)

a)Etkinlik Öncesi Hazırlıklar


Zaman, akış ve ulaşımının planlanması, okul yönetimi ve ailelerden izinler, gidilecek ortam, kurallar, güvenlik, çalışma kâğıtları,
fotoğraf çekme vs, gereksinimlerinin dikkate alınması(su, iaşe, tuvalet, engelli öğrenciler)
b)Etkinliğin Uygulanması
Öğrenciler organizasyon kuralları hakkında bilgilendirme, Gruplar çalışmaları, çalışma kâğıtlarını doldurmaları zaman verme,
gezebilecekleri serbest zaman verme
c)Etkinlik Sonrası Değerlendirme
Kavram haritaları, Zihin haritaları, Etkinlik sonrası değerlendirme, Metin çözümlemesi, Bulmacalar, Gazete/poster/broşür
hazırlama, Fotoğraf sergisi, Kompozisyon/mektup yazma

F) ETKİLİ GERİ BİLDİRİM


1-Öğrenmenin Doğası
Eğitim amaçlarının gerçekleştirilmesinde; öz saygı tutum, öz güven, öğrenme özerkliği, öğrenme sorumluluğu, öğrenmeye yönelik
tutumlarını ve motivasyonlarını olumlu yönde etkilemektedir.
Çocukların geçmiş öğrenme deneyimleri, sosyal ve kültürel yaşantıları; okul, öğretmen, aile, akran gibi eğitim paydaşlarının çocuk
üzerindeki etkileri onların öğrenmeye yönelik tutum ve davranışları üzerinde de etkilidir.
 Hiçbir şey istek olmadan gerçekleşmez.
 Çocuklar korku ve baskıyla değil kendi çabalarıyla daha etkili öğrenirler
 Öğrenmenin en önemli itici gücü meraktır. Merakın azalması ile birlikte öğrenme çabası da azalır
 Öğretmenler, demokratik bir sınıf ortamında öğrencileri pasif alıcı olmaktan kurtaran yöntemlere öncelik vermelidirler
 Çocukların öz güveni desteklenmelidir.
 Hatalar öğrenme sürecinin önemli deneyimleridir
 Geri bildirimlerin öğrenme sürecinde bireyin bilişsel ve duyuşsal özellikleri üzerinde olumlu etkileri vardır.

2-Etkili Geri Bildirim


-Bloom (1979), tam öğrenme modelinde, öğrenme ;bilişsel giriş davranışları, duyuşsal giriş özellikleri ve öğretim hizmetinin
niteliği (ipuçları, katılma, pekiştirme, dönüt ve düzeltme) olarak tanımlamıştır.
-Gecikmiş geri bildirimler; öğrenci ödevlerine, projelerine, çalışma kâğıtlarına verilen dönüt ve düzeltmeler örnek olarak verilebilir.

 Ayrıntılı olarak sunulmalıdır,ürüne yönelik olmalı  Pozitif jest ve mimikler geri bildirim.(Negatif geri bildirimde)
 Açık ve anlaşılır olmalıdır, Süreç odaklı olmalı  Doğrudan yanıta değil, düşündürmeye yönelmelidir.
 Bilişsel, üstbilişsel ve duyuşsal özellikleri içermeli  Sadece eksiklikler-yanlışlara yönelmemeli, düzeltme de olmalı
 İlerlemeyi ve farkı göstermeli, Sözlü ve yazılı olmalı

3-Etkili Geri Bildirim Sürecinde Web 2.0 Araçları: Geri bildirim hepsinde var.
Kahoot: Anlık geri bildirim. Ağırlıklı olarak hatırlama ve anlama düzeyindeki sorulara yönelik (doğru, yanlış vb.).
Formative: Etkileşime girilerek yanıtları görülebilir ve anlık ayrıntılı geri bildirimler düzenlenebilir.
Socrative: Çoktan seçmeli, doğru-yanlış ve kısa cevaplı sorular hazırlanabilir, anında onaylayıcı ya da detaylı geri bildirimler
Edmodo: Sanal sınıf uygulaması ile öğretmen ve akran geri bildirimine imkân sağlar. (video linkler, tartışma forumları, ödevler)
Google drive: Ortak dokümanlar oluşturulabilir. Öğrenci dokümanlar üzerinde değişiklikler yapabilir ve anlık geri bildirim var.

Özet: @muhalif33 Kaynak: MEB 8


1.Modül

G) ÖĞRENME ve ÖĞRETİM
1. BÖLÜM (Öğrenme Ve Öğretim)
1-Öğrenme Kavramı
Öğrenme: Bireyin davranışında veya yeterliliğinde yaşantısı yoluyla meydana gelen kalıcı izli değişimdir.
Öğretme: Bireyin öğrenmesine yardım/destek/rehberlik yapma işi.
Öğretim: Planlı/amaçlı öğretme çabası/etkinlikleri
Öğretim programları: Öğrencilere kazandırılacak özelliklere ulaşmak için planlanan etkinlikleri içeren yazılı dokümanlar

Refleks: Bireyin doğuştan getirmiş olduğu uyarıcıya karşı hızlı, belli ve basit bir davranış. Ertelenebilir ancak engellenemez.
İçgüdü: Doğuştan getirilen, türe özgü karmaşık ve öğrenilmemiş olan, kişiliğin gelişiminde rol oynayan temel psikolojik bir
güçtür. Annelik bir içgüdü değil, içgüdüsel davranıştır(prolaktin hormonu). İçgüdü ise ertelenemez.

*Refleks biyolojik, İç güdü biyolojik değil kalıtsaldır. İkisi de öğrenme ürünü değildir.

Davranış: Organizmanın gözlenebilen her türlü etkinliğidir.


1-Doğuştan Gelen Davranışlar: İçgüdüsel ve refleksif davranışlardan oluşur. Öğrenme yoluyla değişmez.(kalp atması, göz bebeği)
2-Geçici Davranışlar: Alkol, ilaç yorgunluk, hastalık gibi etkenlerle çıkan; bu etkiler ortadan kalkınca geçen davranışlardır.
3-Sonradan Kazanılan Davranışlar ya da Öğrenme Ürünü Olan Davranışlar: Doğuştan getirilmeyen, öğrenme yoluyla edinilen,
sonradan kazanılan davranışlardan oluşur. (Parmak kaldırdığında öğretmenin kendisine söz verdiğini gören öğrenci, başka bir
zaman da söz almak istediğinde parmak kaldıracaktır)
a)İstendik
-Planlı eğitim yoluyla kazanılan davranışlar: Eğitim kurumlarında, bir plan çerçevesinde kazandırılmaya çalışılan davranış.
-Gelişigüzel kültürleme ürünü olan davranışlar: Yaşam içerisinde kendi kendine kazanılan davranışlardır. (evde, mahallede)

b) İstendik Olmayan(İstenmeyen): Kötü kültürel koşullar altında kazanılan davranışlar ve eğitimin hatalı yan ürünü olan
davranışlar olarak nitelendirilebilir. (Kopya çekme, küfür etme)

2-Öğrenme İçin Temel İlkeler


a)Hedefe yöneliktir:Yapılan işin anlamını kavramak, Kendi öğrenmesini düzenlemek
b)Ön bilgi ile yeni bilgi arasında bağ kurmaktır: Tanımlayıcı, formüle eden ve koşul aktive edilmesi gerekir
c)Bilginin örgütlenmesidir: Eski bilgiler ile yeni bilgileri ilişkilendirmek için materyaller sunma ve zaman verme
d)Doğrusal olmayan fazlar halinde olur:Ön öğrenmeleri hatırlar, yeni gelen bilgiyi seçer, sonra örgütler(birleştirir)
e)Gelişimden etkilenir: Öğrenciler fizyolojik ve bireysel farklılıklar içerir. Çevresel ve kalıtsal etmenler etkiler.
f)Stratejiktir:
--Bilişsel stratejiler: soru çözme, altını çizme, özet yazma
--Üstbiliş stratejiler: nasıl öğrenebileceğini düşünme, öğrenip öğrenmediğini kontrol etme
--Sosyal ve duyuşsal stratejiler: kendini ödüllendirme, kendisi için önemini düşünme, arkadaşına sorma

3-Öğretim İlkeleri
1. Hedefe (Amaca) Uygunluk İlkesi: Hedefe hizmet edebilmeli, onlara ulaşılabilir olmalıdır.
2. Öğrenciye Görelik İlkesi: Öğrencinin ilgi, gelişim özellikleri, bireysel farklıkları dikkate alınmalıdır.
3. Öğrenci Düzeyine Uygunluk İlkesi: Öğrencinin hazırbulunuşluk düzeyi dikkate alınmalıdır.
4. Hayatilik İlkesi (Yaşama Yakınlık, İşevurukluk): Eğitim-öğretimin en önemli amacı bireyi hayata hazırlamasıdır.
5. Transfer İlkesi: Yaşamdakini sınıfa aktarıyorsak: hayatilik, Sınıftakini yaşama aktarıyorsak: transfer
6. Yaparak Yaşayarak Öğrenme (Uygulanabilirlik, Aktivite): öğrencinin aktif olması, bizzat kendisinin etkin olması
7. Ekonomiklik İlkesi: Öğretim hedeflerinin en kısa sürede, en az emek ve maliyetle en verimli şekilde verilmesidir.
8. Aktüalite (Güncellik) İlkesi: Yakın çevre, ülke ve dünyada gelişen son olaylarla, dersleri ilişkilendirmek
9. Açıklık (Ayanilik) İlkesi: Öğretmenin kullandığı dilin açık ve anlaşılır olması ve birden çok duyu organına hitap edebilmek
10. Somuttan Soyuta İlkesi:Önce elle tutulan, gözle görülen;sonra bunların üzerine soyut kavramların öğretilmesi
11. Bilinenden Bilinmeyene İlkesi: Yeni öğretilecek bilginin, becerinin önceden öğrenilenden hareket ederek öğretilmesi.
12. Yakından Uzağa İlkesi: Bu ilkede öğrenmeye yakın çevreden başlanır. Konularla ilgili örnekler yakın çevreden verilir.
13. Basitten Karmaşığa İlkesi: Ör:Matematik dersinde önce bir bilinmeyenli sonra iki bilinmeyenli denklemlere geçilir.
14. Bütünlük İlkesi: Çocuğun bedensel,duygusal,ruhsal ve sosyal;bütün yönleriyle ele alınıp dengeli bir biçimde geliştirilmesi
15. Anlamlılık: Öğrenme konularının ne zaman, ne şekilde, ne işe yarayacağı ve önemi açıklanır.
16. Tümdengelim: Bir öğrenme konusu önce genel ve ortak özellikleri, sonra da özel ve ayrıntı özellikleri ile verilir.
17. Sosyallik İlkesi: İnsanların sosyalleşmesini ve topluma uyum sağlamasını ve özgürlük konusunu vurgulamaktadır.

Özet: @muhalif33 Kaynak: MEB 9


1.Modül
2. BÖLÜM (Öğrenme Ve Öğretim)
1-Öğrenmeyi Etkileyen Faktörler
A. Öğrenmeyi Dolaylı Etkileyen Faktörler:
1-Öğreten (öğretmen): Bilgi, tecrübe, beceri, yaklaşım, iletişim
2-Öğrenme Ortamı:Psikolojik(veli-öğretmen,okul-öğrenci,öğrenci-veli, okul-veli vb) ve Fiziksel(ısı,ışık,koku,gürültü)
B. Öğrenmeyi Doğrudan Etkileyen Faktörler
1-Öğrenmeyi Etkileyen Öğrenenden Kaynaklı Faktörler:(Öğrenci)
a)Türe Özgü Hazır Oluş: Biyolojik donanım (genetik) uygun olması gerekir.Papağana konuşma öğretilebilir,kargaya öğretilemez
b)Olgunlaşma: Vücut organlarının beklenen fonksiyonları yerine getirebilecek düzeye gelmesidir. Olgunlaşma, yaşa bağlı olarak
genetik olarak programlanmış değişimlerin ortaya çıkma sürecidir. OlgunlaşmaYaş ve Zekayla ilişkilidir.
c)Genel Uyarılmışlık Hâli ve Kaygı:
*Genel Uyarılmışlık Hâli: Bireyin dışarıdan gelen uyarıcıları alma derecesidir. Uyku hâli (uyarılmışlık düzeyinin düşük), panik
hâli(uyarılmışlık düzeyi yüksek) olduğunda öğrenme zorlaşır.
*Kaygı: Nedeni belli olmayan korku ya da sürekli kötü bir şey olacağına dair hissin baskın olduğu psikolojik durum.
d)Eski Yaşantıların Aktarılması: Yeni öğrenme eski öğrenmenin üzerine kurulur. Buna öğrenmede “aktarım”(transferans) denir.
*Olumlu Aktarma: Bisiklet kullanmayı bilen birinin motosiklet kullanmayı kolay öğrenmesi
*Olumsuz Aktarma: İki parmak daktilo kullanan bireyin 10 parmak daktilo kullanırken zorlanması,
-Ket vurma:Öğrenilmiş bir malzemenin hatırlanması sırasında ortaya çıkan bozucu etkiye denir.
-İleriye ket vurma, Öğrenilmiş iki malzemeden daha önce öğrenilenin daha sonra (daha yeni olan) öğrenilmiş olanı hatırlamayı
engellemesidir. (Yeni bankamatik kartının şifresini eski bankamatik kartının şifresiyle karıştırma)
-Geriye ket vurma, yeni öğrenilmiş olan bir malzemenin önceden (eski) öğrenilmiş olan bir malzemenin hatırlanmasını
engellemesi (Almanca bilen kişinin İngilizce öğrenmeye başladıktan sonra Almanca kelimelerin anlamını unutması)
#Alt düzey transferans(aktarım), spontane (kendiliğinden) veya otomatik olarak gelişmiş ve iyice yerleşmiş becerileri anlatır(Bir
arabayı kullanmayı öğrenen kişinin diğer arabaları da kullanabilmesi)
#Üst düzey transferans(aktarım), soyut ve zihinseldir: “Bir durumda bilinçli bir soyutlama modeli oluşturmayı ve bu sayede diğer
durumlarla bağlantı kurmayı içerir.” (bir problemin ana ögelerini öğrenip hangi beceri, strateji veya davranışı kullanacaklarına
karar verme)
e)Güdü (Motivasyon): İstekleri, arzuları, gereksinimleri, dürtüleri ve ilgileri kapsayan genel bir ifadedir.
Açlık, susuzluk, uyku, cinsellik gibi fizyolojik kökenli güdülere “dürtü” adı verilir.
Başarı, sevgi, sosyal onay, statü gibi daha karmaşık olan güdülere “gereksinim (ihtiyaç)” denilmektedir.
 Güdüler bir defa ortaya çıkıp doyurulduğunda ortadan kalkar yani doyurulmuş olur, ta ki ihtiyaç hissedilen durum (açlık,
uyku, başarı) tekrar ortaya çıkana kadar.
 Güdülemede, İhtiyaçlar ,Değerler ,Amaçlar(Niyetler) ve Duyguların önemli etkisi vardır.
İçsel güdülenme: açlık, susuzluk ,merak, ilgi, başarma.
Dışsal güdülenme : Ödül alma, cezadan kurtulma, sosyal onay , pekiştirmeler gibi.
**Ayşe bir konuyu merak edip ders çalışıp, keyif alıyorsa içsel, öğretmenin gözüne girmek için ders çalışıyorsa dışsal güdülenme.
Birincil güdüler daha çok fizyolojik olup bedensel gereksinimlerin doyurulmasına yöneliktir. (Açlık, susuzluk, cinsellik, uyku)
İkincil güdüler ise öğrenme yaşantıları sonucunda oluşmuştur. (Başarma, güç, ait olma, yakın ilişkiler kurma, egemenlik gibi.)
f)Dikkat: Bilincin belli bir noktada toplanması hâlidir. Öğretmen çeşitli pekiştireçler verme ya da kaygılandırma gibi yolları
kullanarak öğrencinin dikkatini çekmeye çalışabilir.
2.Öğrenmeyi Etkileyen Öğrenme Yöntemleriyle İlgili Faktörler(Strateji-Yöntemler)
** Bilgileri, becerileri öğretirken bir yandan da öğrenme yollarını(stratejileri) öğretmemiz gerekmektedir.
a)Öğrenmeye Ayrılan Zaman: Aralıklı çalışma da bilgi uzun süre sonra , toplu çalışmada bilgi kısa süre sonra unutulur.
Aralıklı çalışma:günde birkaç saat sistemli ve tekrarlı çalışma
Toplu çalışma, sınav zamanı “sıkışık” bir şekilde sabaha kadar çalışma
b)Öğrenilen Konunun Yapısı: Öğrenci bütün hâlinde çalışma yöntemi ile işe başlamalı, dikkat gerektiren bölümlere daha fazla
eğilmeli, üzerinde fazla durmalı( parçalara bölmeli) ve tekrar bütün olarak çalışma yöntemine dönmelidir.(bütün-parça-bütün)
Parçalara bölerek öğrenme: Bütünü parçalara ayırmanın kolay olması. (İngilizce kelimelerin öğrenilmesi, golf gibi spor becerileri)
Bütün hâlinde öğrenme: Konunun arçalara bölünemeyecek kadar kısa olduğu durumlardır.
c)Öğrencinin Aktif Katılımı: “pasif” olmasından “aktif” olmasına doğru giden süreç dinleme-okuma-yazma-anlatma şeklindedir.
d)Geri Bildirim: Öğrenci eksiklerinin ve/veya hatalarının neler olduğu hakkında hemen dönüt alırsa genellikle çabuk öğrenir.
3. Öğrenmeyi Etkileyen Öğrenilecek Malzeme ile İlgili Faktörler(Araç-Gereç)
Algısal Ayırt Edilebilirlik: Dikkati çeker ve bir şeye ne kadar dikkat ederseniz o şeyi öğrenmeniz o kadar kolay olur.
Anlamsal Çağrışım: Bir kavram; önceki bilgi birikimleriyle(geçmiş yaşantılarıyla) ne kadar ilişkili ise öğrenme o kadar kolay olur
Kavramsal Gruplandırma: Öğrenilmesi istenilen bir konunun kavramsal benzerliklere ve/veya farklılıklara göre yani
özelliklerine göre gruplandırmak konunun öğrenilmesini kolaylaştıracaktır. (Yolcu gemisi,servis gemisi,yük gemisi,savaş gemisi)

Özet: @muhalif33 Kaynak: MEB 10


1.Modül
H) ÖĞRETİM STRATEJİLERİ

1-Sunuş Yoluyla Öğretim–Anlamlı Öğrenme (Ausubel)


-Öğretmen merkezli bir stratejidir. Az zamanda çok bilgi kazandırır.
-Kavramların ve soyut konuların öğrenimini sağladığı için daha çok ilköğretim 5. sınıftan itibaren kullanılır.
-Konunun ana teması söylenir ve basamak basamak, ardışıklık, aşamalılık, bilinenden bilinmeyene ilkelerine uygun hareket edilir.
-Eski öğrenmelerle yeni öğrenmelerin ilişkilendirilmesi amacıyla ön örgütleyici (kavram haritaları, grafik, şema) kullanılır.
Uygulama aşamaları:
1. Ön organize ediciler kullanılır
2. Konu tümdengelim yöntemiyle sunulur (Kavram, ilke, bilgi birimi sunulur.).
3. Farklı örnekler sunularak ilke ve kavramlar ile öğrencilerin bilişsel süreçleri aktif hâle getirilir.
4. Sunulan bilgiler tekrarlanır ve özetlenir.

Dikkat !!! Öğretmen–öğrenci etkileşimi yoğundur(Anlatım, soru – cevap, tartışma) fakat öğrenci aktivitesi düşüktür.
Yararları: Kalabalık sınıflar için idealdir. Dersin girişinde, özetlenmesinde, tekrarında kullanılır.Zor ve karmaşık konu öğretilir.
Sınırlılıkları:Sadece bilgi düzeyinde hedeflerde kullanılır, Üst düzey hedeflerde kullanılmaz. Ezber öğrenmeler gerçekleşebilir.

2-Buluş Yoluyla Öğretim – Örnek Kural (Bruner)


-Öğrenci merkezlidir.Öğretmen rehberdir.Öğrenci bilgiye ulaşmalı(keşfetmeli). Tümevarım yöntemi kullanılır.
-Öğrenci örnekleri inceler, deney yapar; ilke, tanım ve genellemelere kendisi ulaşır.
-Öğrenciyi buluşa götürmede sorular ve örneklerden yararlanılır.Öğretmen gerektiğinde ipucu ve dönütler verir.
-Öğretmen öğrencilerin merak duygusunu uyandıracak bir problemle derse başlar. Öğrenme güdüsü arttar.
-Öğrencinin sezgisel düşünmesini gerektirir. Tahminde bulunmasını ve sonra tahminlerini sistemli araştırma yaparak test eder
Uygulama Aşamaları:
1. Öğretmenin örnekleri sunması
2. Öğrencilerin örnekleri açıklaması
3. Öğretmenin ek örnekler vermesi
4. Öğrencilerin ek örnekleri açıklaması
5. Öğretmenin örnekleri ve zıt örnekleri (örnek olmayan durumları) vermesi
6. Öğrencilerin bu zıt örneklerle karşılaştırma yapması
7. Öğretmenin öğrencilerin belirlediği ilkeleri ve özellikleri açıklaması, tamamlaması
8. Öğrencilerin ilke ve genellemelere ulaşması ve tanımı yapması
9. Öğrencilerin ek örnekler vermesi

Yararları: Yaparak yaşayarak öğrendiğinden kalıcılığı sağlar. Kavrama ve Üst düzey düşünme becerilerini geliştirir.
Sınırlılıkları:Zaman alır.Maliyeti yüksektir. Ön bilgiler yoksa amacına ulaşmaz.Karmaşık bazı konularda sonuca ulaşmayabilir.

3-Araştırma-İnceleme Yoluyla Öğretim Stratejisi (J.Dewey)


-Öğrenci merkezli bir stratejidir. Etkinliklerle problem çözme sürecidir. Sınıf, laboratuvar, atölye ve okul dışında kullanılabilir.
-Öğretmen uygun araştırma problemlerini belirler. Rehberdir.
-Gerçek hayatta karşılaşılabilecek problemler olmalı, Merak uyandırmalı, Birden çok çözümü olmalıdır.
-Tümevarım ve tümdengelim yöntemleri kullanılır.

Uygulama Aşamaları:
1. Problemi hissetme
2. Problemi tanımlama
3. Problemle ilgili bilgilerin toplanması
4. Problemle ilgili hipotezler kurma
5. Veri toplama (problemin çözümü için)
6. Hipotezleri test etme (Doğru-yanlış)
7. Problemin çözümü
8. Sonucu raporlaştırma

Yararları: Öğrencilerin bilimsel, problem çözme, yaratıcı, eleştirel gibi üst düzey düşünme(uygulama, analiz, sentez) becerisini
kazanmalarını sağlar, Üst İletişim, sorumluk alma, kaynaklara ulaşma becerisi kazandırır.

Sınırlılıkları: Maliyeti yüksek, zaman alır, kalabalık sınıflarda uygulanması zor, ön koşul öğrenmeleri eksik olan öğrencilerde
uygulanması zor, her yaş ve her hedef düzeyi için uygun değildir; öğretmen sınıf yönetiminde zorluk yaşayabilir.

Özet: @muhalif33 Kaynak: MEB 11


1.Modül
4-Tam Öğrenme Stratejisi (Yaklaşımı) ( Bloom)
-Bilgi birimleri ünitelere ayrılmıştır ve bir ünite tam olarak öğrenilmeden diğerine geçilmez.
-Her öğrencinin hazırbulunuşluk düzeyine göre öğretimin yapılmasını,öğrenciye ek öğretim zamanı ve nitelikli öğretme hizmeti
(ipucu, katılım, pekiştireç, dönüt) sağlanırsa her öğrenci öğrenir.Ön öğrenmeler, derse karşı ilgi, tutum, başarı inancı değiştirilebilir.
-Her ünite sonunda izleme testi (formatif) uygulanır.
-Normal dağılım eğrisi değil, sola çarpık bir grafik oluşmalı. %90’‘ın dışında kalan öğrencilerin de önemsenmesi gerektiğini,
onların da tam öğrenmelerinin sağlanması gerektiğini savunur.(%95-100’ü amaçlar).
**“Öğrenemeyen öğrenci yoktur, öğretemeyen öğretmen vardır.”
Uygulama Aşamaları:
1. Öğrenme birimlerinin üniteler şeklinde belirlenmesi
2. Ünitenin hedef-davranışlarının belirlenmesi,(%70)
3. Ön koşul öğrenme düzeyinin belirlenmesi, eksikliklerin giderilmesi
4. Öğretim ünitesinin işlenmesine geçilmesi (Etkinlikler düzenlenir.)
5. Ünite ya da konunun öğretimi bittikten sonra izlemeye dönük değerlendirme (ünite, izleme testi) (formatif değerlendirme)
6. İstenilen öğrenme hedef standardına (%70) ulaşmayan öğrenciler için tamamlayıcı ek öğretim etkinlikler
7. Öğrenme düzeyi iyi olan öğrenciler için zenginleştirilmiş öğretim etkinlikleri düzenleme
8. Sınıftaki tüm öğrencilerin istenen öğrenme standardına ulaşmasından sonra bir sonraki üniteye geçilmesi
9. Birkaç ünite işlendikten sonra summatif(özet-sonuç) değerlendirme yapılması ve öğrenme düzeyinin belirlenmesi
Tamamlayıcı Öğretim Etkinlikleri:
Öğretmen veya özel öğretici tarafından bire bir eğitim (özel ders), küçük gruplarla öğretim; okulda, evde ek öğretim (ödev)
Programlı öğretim, tekrar (farklı yöntem ve tekniklerle) kaynak ve yardımcı kitaplarla öğretim
Eğitsel oyunlarla öğretim, bilgisayarlı öğretim
Temel değişkenler:
1-Öğrenci Niteliği:(Bağımsız Değişken)(GİRİŞ)
a)Bilişsel Giriş Davranışları: Bilgi, beceri ve yetenekler, ön koşul bilgiler. sözel ve işitsel yetenekler, okuduğunu anlama,dinleme
b)Duyuşsal Giriş Davranışları:İlgisi,Tutumu,Akademik öz güveni (benlik)
2-Öğretim Hizmetinin Niteliği:(GELİŞME)
İpuçları(jest,örnek.ses tonu), öğrenci katılımı, pekiştirme(aferi,güzel,çok iyi),geri bildirim(dönüt) ve düzeltme(doğru,yanlış, eksik)
Dönüt ve düzeltme, bir sınıftaki öğretim hizmetinin niteliğini ve öğrenme düzeyini belirleyen en önemli öge olarak kabul edilir
3-Öğrenme Ürünleri: (SONUÇ) :Öğrenme düzeyini (iyi, orta, kötü), Öğrenme çeşidini (bilişsel, duyuşsal, psikomotor),
Öğrenme hızını (hızlı, yavaş), Duyuşsal ürünleri (kendine güven, güdü), Bilişsel ürünleri (kavrama, analiz, sentez, değerlendirme)
kapsar.

I)EĞİTİMDE GÜNCEL YAKLAŞIMLAR

1- Yapılandırmacı Öğrenme Yaklaşımı (Piaget, Vygotsky, Dewey, Gestalt, Bruner)


-Öğrenci aktfitir ve deneyime bağlı anlam oluşturur
-Öğrenci öznel bilgiyi oluşturan, yapılandıran bireydir ve nesnel bilgiyi reddeder.
-Ön bilgilerinin farkında olmaları,çevreyle etkileşime geçmeleri,üst düzey becerilerini geliştirmelerini öğretmen(rehber) sağlar.
-Öğretmen, öğrencileriyle birlikte araştırır ve öğrenir. Bilgiyi yapılandırması,oluşturması,yorumlaması ve geliştirmesini sağlar
-Ders planları esnek olmalı, öğrenci ihtiyaçlarına göre şekillenmelidir. Konular parçalara bölünmeden bütün olarak ele alınmalı.
-Öğrenci sorunlarına yöneliktir ve birincil kaynaklar (somut yaşantılar ve deneyimler) üzerinden öğrenme gerçekleştirilir.
-Kavram öğretimi esastır. Kavramlar tematik(disiplinlerarası) öğrenme yaklaşımı ile öğretilmektedir.
-Değerlendirme, öğretim sonucuna değil de sürecine dönük olarak yapılır (portfolyo).
-Buluş yolunda öğrenci öğretmen yönlendirmesiyle (ipuçları, soru-cevap) nesnel gerçeklere ulaşır Yapılandırmacılıkta ise öğrenci,
öğretmen rehberliğinde deneyimler geçirir ve birincil bilgi kaynaklarıyla anlam (öznel gerçeklerini) üretir.
a-Bilişsel yapılandırmacılık (Piaget): Zihinsel yapıda meydana gelen denge (özümseme, uyumsama) süreçlerinden oluşur.
b-Sosyal yapılandırmacılık (Vygotsky): Çocuğun merakı ve çevre ile etkileşime geçmesiyle oluşur.
c-Radikal Yapılandırmacılık (Von Glasersfeld): Bilginin sadece birey tarafından oluşabileceğini savunur.

2-Proje Tabanlı Öğretim Yaklaşımı ( John Dewey, Kilpatrick Ve Bruner)


-Bilimsel düşünmenin adımlarını öğretmek, öğrencilerin ilgilendikleri bir konuda araştırma yapmalarını, sonuçlarını bir raporla
düzenlemelerini ve sınıfta ya da yarışmada sunmalarını amaçlar. Faaliyetleri öğretmen ve öğrenci birlikte yapar
-Bireysel ya da grup olarak gerçek yaşam koşullarına uygun disiplinlerarası (konular, etkinlikler, bilimsel alanlar) bağlantı kurarak
problem çözmesi ve bir ürün ya da performans ortaya koyması gerekir.
-Araştırma konusu verilir, öğrenci ders senaryoları içerisinde üst düzey düşünme, problem çözme, yaratıcılık, sentezleme, eleştirel
düşünme gibi çalışmalar yaparak yeni, özgün, orijinal ürünler ortaya koyarlar. Bilişsel,duyuşsal,devinimsel gelişimi destekler.
-Proje tasarıları; üst düzey öğrenmeye (problem çözme, eleştirel, yaratıcı düşünme), bilimsel yöntemi kullanmaya, günlük yaşamla
ilişkilendirmeye, birden fazla konu alanı ve dersi kapsamaya, farklı kaynaklardan araştırma yapmaya yönelik olmalıdır.
Değerlendirme: Ürüne ve sürece yönelik olarak yapılır. Sergi, drama, gazete, pano vb. hazırlanarak ürünler sunulur (Sergi tekniği )
NOT: Proje tabanlı öğretim yöntemi sonucunda mutlaka bir iş, ürün, performans (proje) ortaya konmalıdır.

Özet: @muhalif33 Kaynak: MEB 12


1.Modül
3-Probleme Dayalı Öğrenme Yaklaşımı (John Dewey): Öğrenmeyi öğrenmektir.
-Yaparak-yaşayarak öğrenme ilkesidir. Üst düzey ve karmaşık zihinsel beceriler geliştirilir. Düşünmenin en yüksek biçimidir.
-Problemin gerçek hayatla ilgili olması, ilgi ve merak uyandırması ön koşuldur. Küçük gruplara uygulanmalıdır (2-6 kişilik)
-Asıl amaç hayat boyu karşılaşılacak olan problemlere uygun bilimsel yöntemle çözüm stratejileri geliştirmektir.
Problem Çözme Yönteminde Kullanılan İşlem Basamakları:
1- Problemi hissetme
2- Problemi tanımlama
3- Problemle ilgili bilgilerintoplanması
4- Problemle ilgili hipotezler kurma
5- Veri toplama (problem çözümüiçin)
6- Hipotezleri test etme (Doğru-yanlış)
7- Problemin çözümü
8- Sonucu raporlaştırma

4-Beyin Temelli Öğrenme (Hebb, Caine Caine) (Nörofizyolojik Kuram):


Bu yaklaşım gerçek problemlerin çözümüyle en iyi öğrenmenin olacağını ve öğrencinin öğrenme sürecine etkin katılımının
sağlanması gerektiğini savunur. Öğretmen ise rehberdir. Yapısalcı yaklaşım gibi yaparak-yaşayarak öğrenmeyi savunur.
Öğrenme 5 duyu organına hitap etmelidir, temeli budur.
Beyin Temelli Öğrenmenin İlkeleri
 Beyin paralel bir işlemcidir.
 Öğrenme fizyolojik bir olaydır.
 Beyin, parçaları ve bütünleri aynı anda algılar. Hem tümevarım hem de tümdengelim düşünmeli.
 Öğrenme bilinçli ve bilinçsiz süreçleri içerir.
 En az iki farklı türde belleğimiz vardır: Uzamsal bellek ve ezberleyerek öğrenme.Uzamsal belleğe kaydedilenler unutulmaz.
 Her beyin kendine özgü düzenlenmiştir.
 Anlamı araştırma doğuştandır.
 Anlamı araştırma, örüntüleme yoluyla olur.
 Örüntü oluşturmada duygular önemlidir.
 Öğrenme teşvikle artar, korkuyla azalır.
 Öğrenme hem odaklanmış dikkati hem de çevresel algılamayı içerir

5-Harmanlanmış Öğrenme
-Öğrenciler, her biri belirli bir öğrenme stiline uyacak şekilde tasarlanmış çeşitli farklı içerik ortamları aracılığıyla çevrim içi pratik
yaparak, çevrim dışı dersleri pekiştirir.( etkileşimli bir deneyimdir.)
-Web destekli öğrenme ile sınıftaki öğrenmenin avantajlı ve güçlü birkaç yönlerinin birleştirilmesidir (Horton, 2000).

6-Yaşam Boyu Öğrenme Yaklaşımı


**Yaşam boyu öğrenme, örgün eğitim ve yaygın eğitimin birleştirilmesidir.
-Öğrenme sadece okulda değil, tüm yaşam süresince (ev, müze, kütüphane, etkinliklerde vb.) devam eder.
-Öğretmenlerin yanında anne- babalar, kardeşler, arkadaşlar vb. kişiler de öğrenmeyi etkiler.
-Temel ilkesi, isteyerek, bilinçli ve amaçlı olarak yaşam boyunca öğrenmeye devam etmektir.
-Temel amacı bireyin öğrenmeyi öğrenmesini sağlamaktır. Yaşamın tüm dönemlerinde gerçekleşir.(Sadece yetişkinleri kapsamaz)
-Yaşam boyu öğrenme sadece meslek, beceri kazandırmaz. Bireysel, sosyal, mesleki vb. her alanı kapsar.

7-İşbirlikli Öğrenme Yaklaşımı (J.Dewey)


Öğrencilerin yarışına ve rekabetine son vermeyi amaçlayan ve başarıya birlikte ulaşmayı hedefleyen bir yaklaşımdır.
Öğretmen rehberdir, yönlendiricidir. Öğretmenlerin rolü; 2-6 kişiden oluşan heterojen küçük grupların oluşturulması,
Kubaşık(İşbirlikli) öğrenmede paylaşılmış bir liderlik söz konusudur. Tüm üyeler liderlik etkinliklerini yerine getirir.
1- Olumlu bağlılık (bağımlılık): “Birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için” anlayışı.
2- Yüz yüze etkileşim: Birbirlerine yardım
3- Kişisel sorumluluk (ve bireysel değerlendirilebilirlik): Önce kendi sorumlulukları sonra ihtiyaç duyana yardım
4- Sosyal beceriler: liderlik, iletişim, karar verme, karşılıklı güven, uzlaşma vb.
5- Grup sürecinin değerlendirilmesi: Bireyin ve grubun etkinlikleri değerlendirilir ve eksiler, artılar ortaya çıkarılır.
6- Eşit başarı ilkesi: Her üyenin gruba katkısı kendi yetenek düzeyine göre değerlendirilmelidir. İmkanlar eşit verilir.
İş Birliğine Dayalı Öğretimin Uygulanması:
Takımların oluşturulması: 2-6 kişiden oluşan heterojen gruplar
Isınma teknikleri: Oyun ve etkinliklerle grup üyeleri arasında kaynaşma sağlanır.
Takımda konu ve görev dağılımı yapılması: Gruba görev dağılımı yapılır (lider, raportör, yazıcı). Paylaşılmış liderlik vardır.
Takım içi etkinlikler: Anlaşılmayan yerleri daha yaratıcı yollarla anlatmaya çalışmak gerekir.
Değerlendirme: Bireyin başarısı, grubun başarısına dönüştürülür ve değerlendirme öğretmen ve grupça birlikte yapılır.
Sınırlılıkları: Başarılı ve bireysel çalışmayı seven öğrencilerin başarısını düşürebilir. Değerlendirme aşaması zordur. Grup
içerisinde bireyleri ayrı ayrı değerlendirmek güçtür. Çalışmalar bir kişi üzerinde kalabilir.

Özet: @muhalif33 Kaynak: MEB 13

You might also like